MHC vàTƯƠNG TÁC TẾ BÀO

MHC (Major histocompatibility complex): Phức hợp phù hợp mô chủ yếu

• Gen MHC lớp I- Vùng gen trên nhiễm

sắc thể số 6- Danh pháp:

gen HLA-Agen HLA-Bgen HLA-C

- Đặc điểm: đa dạng (mỗi người có gen riêng)

• Gen MHC lớp II- Vùng gen trên nhiễm

sắc thể số 6- Danh pháp:

gen HLA-DRgen HLA-DQgen HLA-DP

- Đặc điểm: đa dạng (mỗi người có gen riêng)

Phân tử MHC lớp I • Có bề mặt tất cả các tế

bào có nhân của cơ thể• Cấu tạo bởi chuỗi alpha

và β2-microglobulin• Danh pháp:

phân tử HLA-A

phân tử HLA-B

phân tử HLA-C• Đa dạng (người này

khác người kia)

Chuỗi alpha Khe gắnpeptid

Phân tử MHC lớp I (tt)• Ví dụ:

phân tử HLA-A2phân tử HLA-B5

• Phân tử MHC lớp I giúp lymphô TC nhận biết tế bào cơ thể bị nhiễm vi sinh vật gây bệnh

• Sau khi nhận biết thì lymphô TC huỷ tế bào đó

• Mọi tế bào cơ thể đều có thể bị nhiễm vi sinh vật, do vậy phân tử MHC lớp I có tất cả tế bào có nhân

Chuỗi alpha Khe gắnpeptid

Phân tử MHC lớp II

• Chỉ có trên bề mặt tế bào trình diện kháng nguyên cho lymphô TH

• Cấu tạo bởi chuỗi alpha và chuỗi bêta

• Danh pháp:phân tử HLA-DRphân tử HLA-DPphân tử HLA-DQ

• Đa dạng (người này khác người kia)

Khe gắn peptid

Chuỗialpha

Chuỗibêta

Phân tử MHC lớp II (tt)

• Ví dụ:phân tử HLA-DR3 phân tử HLA-DQ6

• Phân tử MHC lớp II giúp lymphô TH nhận biết tế bào trình diện kháng nguyên

• Sau khi nhận biết thì lymphô TH hổ trợ tế bào đó

• Các tế bào trình diện khángnguyên :

tế bào tua đại thực bàolymphô B hoạt hoá

Khe gắn peptid

Chuỗialpha

Chuỗibêta

Tế bào trình diện kháng nguyên

Tế bào cơ thể nhiễm virut

Tế bào tuaLymphô B

Đại thực bào

Lymphô Tc

Lymphô Th

KN peptidKN peptid

hổ trợ

tiêu diệt

Tương tác T-T

Lymphô TH Lymphô TC

Interleukin 2

Interleukin 6

Tương tác TH1 – TH2

Lymphô TH1 Lymphô TH2

Interferon γ(INFγ)

Interleukin 4,10(IL4,IL10)

INFγ, IL2 IL4,IL5,IL10

Miễn dịch tế bào Miễn dịch dịch thể

Tương tác T - B

Lymphô B

Lymphô TH2

MHC lớp II

KN PeptidCD4

TCR

IL4IL5IL6

Đại thực bào có MHC IIĐại thực bào

trình diện kháng nguyên cho TH

KN peptid

Đại thực bào tiêu diệt vi khuẩn

Tương tác T- ĐTB

Tế bào cơ thể nhiễm virut

Lymphô Tc diệt tế bào nhiễm virut

Hiệu ứng ADCC

Tế bào NKdiệt tế bào nhiễm virut

KT

3 cơ chế huỷ tế bào bị nhiễm vi sinh vật