str. 1

Zamierzenie budowlane: REMONT UL. PRZYJA NI

Adres budowli: MIASTO WROC AW WOJEWÓDZTWO DOLNO SKIE

Rodzaj projektu: Koncepcja SPECYFIKACJE TECHNICZNE WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH

KOD CPV: 45 233 000 - 9 Spis zawarto ci: str. 3 Numer projektu: 289161

Inwestor:

Gmina Wroc aw pl. Nowy Targ 1/8 50-141 Wroc aw E kum@um.wroc.pl I www.wroclaw.pl

Przedstawiciel Inwestora:

Wroc awskie Inwestycje Sp. z o.o. ul. Ofiar O wi cimskich 36, 50-059 Wroc aw T +48 71 77 10 900 lub 901 F +48 71 77 10 904 E biuro@wi.wroc.pl I www.wi.wroc.pl

Umowa nr: ZP/WU/03380/02/2013

z dn. 11.01.2013 r.

Jednostka projektowa:

GRONTMIJ POLSKA Sp. z o. o.

ul. Zi bicka 35 , 60-164 Pozna T +48 61 86 49 300 F +48 61 86 49 301

E info.pl@grontmij.pl I www.grontmij.pl

GRONTMIJ POLSKA Sp. z o. o. Biuro Projektów Transport

ul. Sokolska 65, 40-087 Katowice T +48 32 258 31 75 F +48 32 259 97 79

E biuro.transport@grontmij.pl

Katowice, luty 2013 r.

str. 2

str. 3

Spis tre ci DM.00.00.00. WYMAGANIA OGÓLNE .................................................................................................... 5 DM.00.00.00. Wymagania ogólne ........................................................................................................... 5 D.01.00.00. ROBOTY PRZYGOTOWAWCZE ........................................................................................31 D.01.01.01. Odtworzenie trasy i punktów wysoko ciowych .....................................................................31 D.01.02.01. Usuni cie drzew..................................................................................................................37 D.01.02.02. Usuni cie warstwy humusu lub darniny ...............................................................................41 D.01.02.04. Rozbiórka elementów dróg, ogrodze i przepustów .............................................................45 D.02.00.00. ROBOTY ZIEMNE ..............................................................................................................49 D.02.01.01. Wykonanie wykopów w gruntach nieskalistych ....................................................................49 D.02.03.01. Wykonanie nasypów ...........................................................................................................59 D.03.00.00. ODWODNIENIE KORPUSU DROGOWEGO .......................................................................67 D.03.03.02. Drena ................................................................................................................................67 D.04.00.00. PODBUDOWY ....................................................................................................................73 D.04.01.01. Koryto wraz z profilowaniem i zag szczeniem .....................................................................73 D.04.02.01. Warstwa ods czaj ca z pospó ki .........................................................................................79 D.04.02.02. Warstwa separacyjna z geow ókniny ...................................................................................85 D.04.03.01. Oczyszczenie i skropienie warstw konstrukcyjnych ..............................................................89 D.04.04.02. Podbudowa z kruszywa amanego stabilizowanego mechanicznie.......................................97 D.04.05.01. Podbudowa z kruszywa stabilizowanego spoiwem hydraulicznym .....................................111 D.04.07.01. Podbudowa z betonu asfaltowego .....................................................................................121 D.05.00.00. NAWIERZCHNIE ..............................................................................................................137 D.05.03.01. Nawierzchnia z kostki kamiennej .......................................................................................137 D.05.03.05. Warstwa wi ca z betonu asfaltowego ............................................................................145 D.05.03.07 Nawierzchnia z asfaltu lanego ............................................................................................161 D.05.03.13. Warstwa cieralna z mieszanki SMA .................................................................................175 D.05.03.23 Nawierzchnia z kostki betonowej ........................................................................................193 D.05.03.26. Zabezpieczenie geosiatk nawierzchni asfaltowej przed sp kaniami odbitymi ...................199 D.06.00.00. ROBOTY WYKO CZENIOWE ..........................................................................................205 D.06.01.01. Umocnienie powierzchniowe skarp, rowów i cieków .........................................................205 D.07.00.00. OZNAKOWANIE DRÓG I URZ DZENIA BEZPIECZE STWA RUCHU ............................209 D.07.01.01. Oznakowanie poziome ......................................................................................................209 D.07.02.01. Oznakowanie pionowe ......................................................................................................221 D.07.06.02. Ustawienie urz dze zabezpieczaj cych ruch pieszych.....................................................233 D.08.00.00 ELEMENTY ULIC ..............................................................................................................239 D.08.01.01 Kraw niki betonowe .........................................................................................................239 D.08.01.02 Kraw nik kamienny ..........................................................................................................247 D.08.03.01. Obrze e betonowe ............................................................................................................253 T.01.00.00. TOROWISKO TRAMWAJOWE .........................................................................................259 T.01.01.01. Torowisko tramwajowe na p ytach elbetowych prefabrykowanych ....................................259 T.01.01.02. Konstrukcja klasyczna torów tramwajowych .......................................................................267 U.00.00.00. ROBOTY ZWI ZANE Z UZBROJENIEM TERENU ...........................................................275 U.00.00.00. Przebudowa istniej cej sieci trakcyjnej ..............................................................................275

str. 4

str. 5

DM.00.00.00. WYMAGANIA OGÓLNE DM.00.00.00. Wymagania ogólne 1. Wst p 1.1. Przedmiot Specyfikacji Technicznej Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych s wymagania dotycz ce wykonania i odbioru Robót budowlanych w ramach realizacji zadania: „Remont ul. Przyja ni” we Wroc awiu. 1.2. Zakres stosowania STWiORB STWiORB stanowi cz Dokumentów Przetargowych i Kontraktowych i nale y je stosowa w zlecaniu i wykonaniu Robót opisanych w punkcie 1.1. 1.3. Zakres Robót obj tych STWiORB Wymagania ogólne nale y rozumie i stosowa w powi zaniu z ni ej wymienionymi Specyfikacjami Technicznymi Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych: Nazwy i kody Wspólnego S ownika Zamówie (CPV) dla zakresu robót budowlanych obj tych przedmiotem zamówienia i w/w specyfikacjami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlanych: Grupa: 45100000-8 Przygotowanie terenu pod budow Klasa: 45110000-1 Roboty w zakresie burzenia i rozbiórki

obiektów budowlanych, roboty ziemne Kategorie: 45111000-8 Roboty w zakresie burzenia, roboty

ziemne 45112000-5 Roboty w zakresie usuwania gleby Grupa: 45200000-9 Roboty budowlane w zakresie

wznoszenia kompletnych obiektów budowlanych lub ich cz ci oraz roboty w zakresie Inspektorii l dowej i wodnej

Klasa: 45220000-5 Roboty Inspektoryjne i budowlane Kategoria: 45221000-2 Roboty budowlane w zakresie budowy

mostów i tuneli, szybów i kolei podziemnej.

Klasa: 45230000-8 Roboty budowlane w zakresie budowy ruroci gów, linii komunikacyjnych i elektroenergetycznych, autostrad, dróg, lotnisk i kolei, wyrównanie terenu

Kategorie: 45231000-5 Roboty budowlane w zakresie budowy ruroci gów, linii komunikacyjnych i elektroenergetycznych

Kategorie: 45232000-2 Roboty pomocnicze w zakresie ruroci gów i kabli

Kategorie: 45233000-9 Roboty w zakresie konstruowania, fundamentowania oraz wykonywania nawierzchni autostrad, dróg

Kategorie: 45234000-6 Roboty budowlane w zakresie budowy kolei i systemów transportu

Grupa 71000000-8 Us ugi architektoniczne, budowlane, Inspektoryjne i kontrolne

Kategoria 71200000-0 Us ugi architektoniczne i podobne Klasa 71250000-5 Us ugi architektoniczne, Inspektoryjne i pomiarowe Klasa 71310000-4 Doradcze us ugi Inspektoryjne i budowlane Klasa 71350000-6 Us ugi Inspektoryjne naukowe i techniczne 71351910-5 Us ugi geologiczne 71352000-0 Us ugi badania pod a 71313000-5 Us ugi doradcze w zakresie rodowiska naturalnego 71354000-4 Us ugi sporz dzania map 1.3.1. Wykonawca w cenie oferty uwzgl dni normy pa stwowe, instrukcje i przepisy wymienione w STWiORB oraz przepisy prawa polskiego, które b stosowane przez Wykonawc w j zyku polskim, a dla elementów nieuregulowanych zapisami STWiORB b obowi zywa pozosta e opublikowane i aktualne na dzie z enia oferty warunki techniczne, normy europejskie i polskie. Normy te winny by odczytywane w powi zaniu z Rysunkami oraz STWiORB i by uwa ane za integraln cz tych e jak gdyby by y w nich powielone. Uwa a si Wykonawc za w pe ni zaznajomionego z ich tre ci i wymaganiami.

str. 6

Konsekwencje wynikaj ce z nieznajomo ci w/w norm, instrukcji, przepisów itp. obci aj Wykonawc . Gdziekolwiek w Dokumentacji Projektowej pojawia si termin Specyfikacje Techniczne (ST) nale y przez to rozumie Specyfikacje Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych zgodnie z Rozporz dzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 02.09.2004 (Dz. U. Nr 202 poz. 2072 z 2004r.) 1.4. Okre lenia podstawowe yte w STWiORB wymienione poni ej okre lenia nale y rozumie w ka dym przypadku nast puj co: 1.4.1. Budowla drogowa - obiekt budowlany, nie b cy budynkiem, stanowi cy ca techniczno-

ytkow (drog ) albo jego cz stanowi ca odr bny element konstrukcyjny lub technologiczny (obiekt mostowy, korpus ziemny, w ze ).

1.4.2. Chodnik - wyznaczony pas terenu przy jezdni lub odsuni ty od jezdni, przeznaczony do ruchu pieszych i odpowiednio utwardzony.

1.4.3. ugo mostu - odleg mi dzy zewn trznymi kraw dziami pomostu a w przypadku mostów ukowych z nasypk - odleg w wietle podstaw sklepienia mierzona w osi jezdni drogowej.

1.4.4. Dokumentacja powykonawcza - dokumentacja sporz dzana przez Wykonawc robót zgodnie z obowi zuj cym Prawem Budowlanym wraz z pó niejszymi zmianami, ujmuj ca ca robót wykonanych z naniesionymi zmianami dokonanymi w toku wykonywanych robót oraz pomiary geodezyjne powykonawcze.

1.4.5. Droga - wydzielony pas terenu przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów oraz ruchu pieszych wraz z wszelkimi urz dzeniami technicznymi zwi zanymi z prowadzeniem i zabezpieczeniem ruchu.

1.4.6. Droga tymczasowa (monta owa) - droga (zaprojektowana i wykonana przez Wykonawc robót) specjalnie przygotowana, przeznaczona do ruchu pojazdów obs uguj cych zadanie budowlane na czas jego wykonania, przewidziana do usuni cia po jego zako czeniu.

1.4.7. Dziennik Budowy - opatrzony piecz ci Zamawiaj cego zeszyt, z ponumerowanymi stronami, cy do notowania wydarze zaistnia ych w czasie wykonywania zadania budowlanego,

rejestrowania dokonywanych odbiorów Robót, przekazywania polece i innej korespondencji technicznej pomi dzy Inspektorem, Wykonawc i Projektantem.

1.4.8. Estakada - obiekt zbudowany nad przeszkod terenow dla zapewnienia komunikacji drogowej i ruchu pieszego.

1.4.9. Inspektor - osoba wymieniona w danych kontraktowych, która na zlecenie Zamawiaj cego za pomoc cz onków swojego zespo u (w tym Inspektorów Nadzoru) o ci le oddelegowanych uprawnieniach zarz dza oraz sprawuje nadzór nad wykonywaniem prac budowlanych oraz post pem rzeczowo finansowym, zgodnie z Ustaw Prawo Budowlane i warunkami kontraktowymi.

1.4.10. Jezdnia - cz korony drogi przeznaczona do ruchu pojazdów. 1.4.11. Kierownik budowy - osoba wyznaczona przez Wykonawc , upowa niona do kierowania

budow (Robotami) i do wyst powania w jego imieniu w sprawach realizacji Kontraktu (spe niaj ca Wymagania Prawa Budowlanego)

1.4.12. Kierownik Projektu – osoba wymieniona w danych kontraktowych b ca przedstawicielem Zamawiaj cego, o której wyznaczeniu poinformowany jest Wykonawca, odpowiedzialna za zarz dzanie kontraktem.

1.4.13. Korona drogi - jezdnia z poboczami lub chodnikami, zatokami, pasami awaryjnego postoju i pasami dziel cymi jezdnie.

1.4.14. Konstrukcja nawierzchni - uk ad warstw nawierzchni wraz ze sposobem ich po czenia. 1.4.15. Konstrukcja no na (prz o lub prz a obiektu mostowego) - cz obiektu oparta na

podporach mostowych, tworz ca ustrój nios cy dla przeniesienia ruchu ko owego, pieszego. 1.4.16. Korpus drogowy - nasyp lub ta cz wykopu, która jest ograniczona koron drogi i skarpami

rowów. 1.4.17. Koryto - element uformowany w korpusie drogowym w celu u enia w nim konstrukcji

nawierzchni. 1.4.18. Rejestr Obmiarów - akceptowany przez Inspektora rejestr z ponumerowanymi stronami

cy do wpisywania przez Wykonawc obmiaru dokonywanych Robót w formie wylicze , szkiców i ew. dodatkowych za czników. Wpisy w Rejestrze Obmiarów podlegaj potwierdzeniu przez Inspektora.

1.4.19. Laboratorium - drogowe lub inne laboratorium badawcze, zaakceptowane przez Zamawiaj cego, niezb dne do przeprowadzenia wszelkich bada i prób zwi zanych z ocen jako ci materia ów oraz Robót.

1.4.20. Materia y - wszelkie tworzywa niezb dne do wykonania Robót, zgodne z Dokumentacj Projektow i Specyfikacjami Technicznymi, zaakceptowane przez Inspektora.

str. 7

1.4.21. Most - obiekt zbudowany nad przeszkod wodn dla zapewnienia komunikacji drogowej i ruchu pieszego.

1.4.22. Nawierzchnia - warstwa lub zespó warstw s cych do przejmowania i rozk adania obci od ruchu na pod e gruntowe i zapewniaj cych dogodne warunki dla ruchu.

a) Warstwa cieralna - górna warstwa nawierzchni poddana bezpo rednio oddzia ywaniu ruchu i czynników atmosferycznych.

b) Warstwa wi ca - warstwa znajduj ca si mi dzy warstw cieraln a podbudow , zapewniaj ca lepsze roz enie napr w nawierzchni i przekazywanie ich na podbudow .

c) Warstwa wyrównawcza - warstwa s ca do wyrównania nierówno ci podbudowy lub profilu istniej cej nawierzchni.

d) Podbudowa - dolna cz nawierzchni s ca do przenoszenia obci od ruchu na pod e. Podbudowa mo e sk ada si z podbudowy zasadniczej i podbudowy pomocniczej.

e) Podbudowa zasadnicza - górna cz podbudowy spe niaj ca funkcje no ne w konstrukcji nawierzchni. Mo e ona sk ada si z jednej lub dwóch warstw.

f) Podbudowa pomocnicza - dolna cz podbudowy spe niaj ca, obok funkcji no nych, funkcje zabezpieczenia nawierzchni przed dzia aniem wody, mrozu i przenikaniem cz stek pod a. Mo e zawiera warstw mrozoochronn , ods czaj lub odcinaj .

g) Warstwa mrozoochronna - warstwa, której g ównym zadaniem jest ochrona nawierzchni przed skutkami dzia ania mrozu.

h) Warstwa odcinaj ca - warstwa stosowana w celu uniemo liwienia przenikania cz stek drobnych gruntu do warstwy nawierzchni le cej powy ej.

i) Warstwa ods czaj ca - warstwa s ca do odprowadzenia wody przedostaj cej si do nawierzchni.

1.4.23. Niweleta - wysoko ciowe i geometryczne rozwini cie na p aszczy nie pionowego przekroju w osi drogi lub obiektu mostowego.

1.4.24. Obiekt mostowy - most, wiadukt, estakada, tunel, k adka dla pieszych i przepust. 1.4.25. Objazd tymczasowy - droga specjalnie przygotowana i odpowiednio utrzymana do

przeprowadzenia ruchu publicznego na okres budowy. 1.4.26. Odpowiednia (bliska) zgodno - zgodno wykonywanych Robót z dopuszczonymi

tolerancjami, a je li przedzia tolerancji nie zosta okre lony - z przeci tnymi tolerancjami, przyjmowanymi zwyczajowo dla danego rodzaju Robót budowlanych.

1.4.27. Pas drogowy - wydzielony liniami rozgraniczaj cymi pas terenu przeznaczony do umieszczania w nim drogi oraz drzew i krzewów. Pas drogowy mo e równie obejmowa teren przewidziany do rozbudowy drogi i budowy urz dze chroni cych ludzi i rodowisko przed uci liwo ciami powodowanymi przez ruch na drodze.

1.4.28. Pobocze - cz korony drogi przeznaczona do chwilowego zatrzymywania si pojazdów, umieszczenia urz dze bezpiecze stwa ruchu i wykorzystywana do ruchu pieszych, s ca jednocze nie do bocznego oparcia konstrukcji nawierzchni.

1.4.29. Pod e - grunt rodzimy lub nasypowy, le cy pod nawierzchni do g boko ci przemarzania. 1.4.30. Pod e ulepszone - górna warstwa pod a, le ca bezpo rednio pod nawierzchni ,

ulepszona w celu umo liwienia przej cia ruchu budowlanego i w ciwego wykonania nawierzchni.

1.4.31. Polecenie Inspektora - wszelkie polecenia przekazane Wykonawcy przez Inspektora, w formie pisemnej, dotycz ce sposobu realizacji Robót lub innych spraw zwi zanych z prowadzeniem budowy.

1.4.32. Projektant - uprawniona osoba prawna lub fizyczna b ca autorem Dokumentacji Projektowej.

1.4.33. Przedsi wzi cie budowlane - kompleksowa realizacja nowego po czenia drogowego lub ca kowita modernizacja (zmiana parametrów geometrycznych trasy w planie i przekroju pod nym) istniej cego po czenia.

1.4.34 Przejazd - skrzy owanie drogi ko owej z torem kolejowym w jednym poziomie (poziomie szyn), oznakowane i zabezpieczone zgodnie z kategori i przepisami.

1.4.35. Przepust - obiekty wybudowane w formie zamkni tej obudowy konstrukcyjnej, s ce do przep ywu ma ych cieków wodnych pod nasypami korpusu drogowego lub dla ruchu ko owego, pieszego.

1.4.36. Rekultywacja - Roboty maj ce na celu uporz dkowanie i przywrócenie pierwotnych funkcji terenom naruszonym w czasie realizacji zadania budowlanego.

1.4.37. lepy Kosztorys - wykaz Robót z podaniem ich ilo ci (przedmiar) w kolejno ci technologicznej ich wykonania.

1.4.38. Torowisko - powierzchnia kontaktowa mi dzy nawierzchni kolejow a podtorzem o odpowiednim profilu cznie z umocnionymi kli cem awami torowiska.

str. 8

1.4.39. Zadanie budowlane - cz przedsi wzi cia budowlanego, stanowi ca odr bn ca konstrukcyjn lub technologiczn , zdoln do samodzielnego spe nienia przewidywanych funkcji techniczno-u ytkowych. Zadanie mo e polega na wykonywaniu Robót zwi zanych z budow , modernizacj , utrzymaniem oraz ochron budowli drogowej lub jej elementu.

1.4.40 Teren budowy – teren udost pniony przez Zamawiaj cego dla wykonania na nim robót oraz inne miejsca wymienione w kontrakcie jako tworz ce cz terenu budowy.

1.5 Ogólne wymagania dotycz ce Robót Wykonawca jest odpowiedzialny za jako ich wykonania oraz za ich zgodno z Warunkami Ogólnymi i Szczególnymi STWiORB, Dokumentacj Projektow i poleceniami Inspektora lub Kierownika Projektu zgodnie z warunkami kontraktu. Wykonawca jest odpowiedzialny za jako wykonywanych robót i bezpiecze stwo wszelkich czynno ci na terenie budowy i terenie przyleg ym do budowy oraz bezpiecze stwo terenów, na których mog wyst pi zagro enia dla ludzi i mienia w zwi zku z prowadzonymi robotami. Metody u yte przy budowie wyra aj ce si rodzajem zastosowanej technologii, maszyn, urz dze i sprz tu musz zapewnia skuteczn ochron ludzi, rodowiska budynków i budowli na tych obszarach w szczególno ci przed:

- ha asem - wibracj - drganiami i wstrz sami - zanieczyszczeniem odpadami poprodukcyjnymi i komunalnymi gleb wód i

powietrza - zanieczyszczeniem powietrza emisj gazów, py ów i dymów - zanieczyszczeniem rodowiska przetrwalnikami zarazków chorobotwórczych i

metalami ci kimi - znacz cymi lub gwa townymi zmianami poziomu wód gruntowych, - bezprawnym zniszczeniem chronionych gatunków ro lin i zwierz t i ich siedlisk.

1.5.1. Przekazanie Terenu Budowy Zamawiaj cy w terminie okre lonym w Dokumentach Kontraktowych przeka e Wykonawcy Plac Budowy wraz ze wszystkimi wymaganymi uzgodnieniami prawnymi i administracyjnymi, Dziennik Budowy oraz co najmniej dwa egzemplarze Dokumentacji Projektowej i dwa komplety STWiORB. Dane dotycz ce osnowy geodezyjnej poziomej i wysoko ciowej oraz punktów granicznych nale y pobra z w ciwego Powiatowego O rodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej. Po przekazaniu placu budowy Wykonawca wyznaczy i utrwali punkty g ówne trasy. Na wykonawcy spoczywa odpowiedzialno za ochron znaków pomiarowych do chwili odbioru ostatecznego robót. W przypadku natrafienia na punkty poligonowe w ich rejonie roboty prowadzi

cznie. Uszkodzone lub zniszczone znaki geodezyjne Wykonawca odtworzy i utrwali na w asny koszt. Przed przekazaniem terenu budowy Zamawiaj cy przeka e wykonawcy stan zaawansowania prac archeologicznych. Przed przekazaniem terenu budowy Wykonawca winien przedstawi Inspektorowi harmonogram robót, plan p atno ci oraz polisy ubezpieczeniowe zgodnie z warunkami okre lonymi w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia. 1.5.2. Dokumentacja projektowa Dokumentacja Projektowa sk ada si z: Dokumentacji Projektowej Zamawiaj cego, Dokumentacji Projektowej sporz dzonej przez Wykonawc .

Dokumentacja Projektowa Zamawiaj cego zawiera: Koncepcj remontu,

Dokumentacja Projektowa Wykonawcy zawiera: Wykonawca wykona Projekty Budowlane i Wykonawcze wszystkich bran wraz z:

- geodezyjna dokumentacja powykonawcza - powykonawcz dokumentacj odbiorow (operat kolaudacyjny) w zakresie zgodnym z pkt. 8.4, - projekty Technologii i Organizacji Robót oraz Program Zapewnienia Jako ci dla poszczególnych STWiORB - Plan Bezpiecze stwa i Ochrony Zdrowia - plan zabezpieczenia dowozu materia ów budowlanych po istniej cej sieci dróg oraz ewentualnych dróg

technologicznych - projekty wykonawcze i warsztatowe fundamentów oznakowania drogowego, konstrukcji wsporczych i bramownic dla znaków drogowych wg sta ej organizacji ruchu (w zale no ci od przyj tego systemu oraz producenta i dostawcy),

str. 9

- projekty szczegó owe tablic drogowych sta ej organizacji ruchu, - projekt zabezpieczenia i odwodnienia wykopów na czas budowy (dla wszystkich wykopów), - projekty Wykonawcze Zabezpieczenia Skarp Wykopów, - projekty Wykonawcze cianek szczelnych, umocnie wykopów i ich rozparcia, - projekty wykonawcze przecisków i przewiertów, - projekt warsztatowy barier energoch onnych i balustrad, - projekt rusztowa i deskowa elementów betonowych, - projekty warsztatowe wykonania ogrodze uwzgl dniaj ce furtki i bramy, - projekt prze enia infrastruktury na czas budowy wraz z wymaganymi uzgodnieniami i decyzjami wraz z czasowym zapewnieniem dostaw mediów lub odbioru cieków, - inwentaryzacja fotograficzna stanu technicznego dróg oraz budynków przed realizacj zadania wraz z podpisaniem dwustronnych protoko ów z ich w cicielami lub zarz dcami, - dokumentacja fotograficzna i archiwalna dla wszystkich prowadzonych robót, w szczególno ci dla robót zanikaj cych, - inne projekty robocze wyszczególnione w STWiORB - operat odbiorowy, zgodnie z postanowieniami punktu 8.3.1 niniejszej STWiORB - dokumentacja okre laj ca gospodarowanie odpadami w trakcie prowadzenia robót zgodnie z wymaganiami przepisów ustawy o odpadach (Dz.U. z 2007 r Nr 39, poz. 251 z pó niejszymi zmianami), - sprawozdanie z prowadzonego nadzoru archeologicznego i bada archeologicznych prowadzonych przez Wykonawc wraz z opracowaniem wyników. - projekt czasowej organizacji ruchu, - projekty urz dze technologicznych zabezpieczaj cych ci ruchu pojazdów i pieszych po drogach oraz zapewniaj cych dojazd i doj cie do obiektów na odcinku prowadzenia robót, - projekt organizacji oraz technologii robót dla poszczególnych obiektów i robót. - oraz wszelk inn dokumentacj nie wymienion powy ej a konieczn do wykonania robót w terminie. W/w Projekty musz zosta opracowane przez osoby z uprawnieniami, a ponadto uzgodnione z Zamawiaj cym i zatwierdzone przez Inspektora oraz przekazane do uzgodnienia w 3 egzemplarzach w formie wydruku oraz elektronicznej na p ycie CD. - wszelkie prawa autorskie do dokumentacji sporz dzanej przez Wykonawc przechodz na Zamawiaj cego w najszerszym zakresie przewidzianym przez prawo polskie z chwil przekazania tej dokumentacji do uzgodnienia. Wykonawca, przed przyst pieniem do robót zobowi zany jest równie do uzyskania decyzji zatwierdzaj cej

dla Projektu organizacji ruchu na czas budowy, przez w ciwe organy administracji zarz dzaj cej ruchem.

Wszelkie koszty wynikaj ce z powy szych wymaga nie podlegaj odr bnej zap acie i przyjmuje si , e w czone w cen kontraktow jak równie wszelkie koszty robót wynikaj ce z w/w projektów. Za

wyj tkiem sytuacji, gdy koszty te zosta y uj te w przedmiarze robót jako wydzielone pozycje. Opracowania musz by przekazane do zatwierdzenia w terminach zgodnych z Warunkami Ogólnymi i Warunkami Szczegó owymi, a przed harmonogramowymi terminami rozpocz cia odpowiednich robót. Opó nienia w powy szym terminie s jednoznaczne z opó nieniami z winy Wykonawcy w terminach realizacji Robót. Je eli w trakcie wykonywania Robót oka e si koniecznym uzupe nienie Rysunków z uwagi na wybran technologi Wykonawcy, Wykonawca sporz dzi brakuj ce rysunki i Specyfikacje na w asny koszt w 3 egzemplarzach oraz w formie elektronicznej i przed y je Inspektorowi do zatwierdzenia. Opracowania musz by przekazane do zatwierdzenia na 6 tygodni przed harmonogramowymi terminami rozpocz cia odpowiednich robót. Za wyj tkiem opracowa , dla których ustalono odr bnie inne terminy wykonania. Wszelkie koszty zwi zane z przygotowaniem, zaopiniowaniem i uzgodnieniem w/w dokumentacji s zawarte w cenie Kontraktowej i nie b podlega y odr bnej zap acie. 1.5.2.1. Projekty i rysunki przedstawione przez Wykonawc Dodatkowo poza Specyfikacjami, Rysunkami i innymi informacjami zawartymi w Kontrakcie, Wykonawca powinien dostarczy wszystkie rysunki, dokumenty, zezwolenia zwi zane i inne dane potrzebne do wykonania robót oraz osi gni cia parametrów technicznych wymaganych w Kontrakcie. Wykonawca mo e sk ada te informacje kolejno w cz ciach, lecz komplet Dokumentacji musi zosta z ony w terminach okre lonych w pkt. 1.5.2.1. Wykonawca przed z eniem rysunków, dokumentacji i danych powinien skonsultowa si z Inspektorem, ustali wst pnie przyjmowane rozwi zania i terminy sk adania Dokumentacji (ewentualnie terminy sk adania poszczególnych cz ci Dokumentacji oraz zawarto poszczególnych cz ci). Konsultacje wraz z ustaleniami spisanymi w formie notatki, powinny si odby , co najmniej 7 dni przed dat z enia w/w dokumentów.

str. 10

1.5.2.2. Rysunki przyj te przez Inspektora Inspektor powinien sformu owa komentarz i/lub zastrze enia dotycz ce rysunków, dokumentacji i danych przedstawionych przez Wykonawc , w ci gu 7 dni od daty ich otrzymania. Te komentarze lub zastrze enia nale y uwa za przyj te przez Wykonawc , je li w ci gu 7 dni od daty otrzymania nie zg osi zastrze na pi mie. 1.5.2.3. Rysunki powykonawcze Wykonawca powinien bezzw ocznie uzupe ni dokumentacj oraz rysunki dostarczone Inspektorowi w zakresie zmian wprowadzonych w czasie wykonania robót. Wykonawca powinien dostarczy Inspektorowi Rysunki powykonawcze kompletne i bez wad w przejrzystej, prostej formie w czterech egzemplarzach dla ka dego uko czonego odcinka robót, który b dzie przekazany do u ytkowania, w formie i tre ci zgodnej z przepisami prawa polskiego, nie pó niej ni 28 dni roboczych przed dat przekazania do u ytkowania. Opó nienia w przekazaniu dokumentacji powykonawczej b traktowane jako opó nienia w terminowym wykonaniu robót. 1.5.3. Zgodno Robót z Dokumentacj Projektow i STWiORB Dokumentacja Projektowa, Specyfikacje Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych oraz dodatkowe dokumenty przekazane Wykonawcy przez Kierownika Projektu stanowi cz umowy, a wymagania wyszczególnione w cho by jednym z nich s obowi zuj ce dla Wykonawcy tak jakby zawarte by y w ca ej dokumentacji. Wykonawca winien na etapie przygotowania oferty zapozna si z ca dokumentacj i uj wszystkie wynikaj ce z niej wymagania i roboty w cenie kontraktowej poszczególnych pozycji. Brak wyszczególnienia w pkt. 9 „Podstawa p atno ci” odpowiedniej STWiORB robót, a wymienionych cho by w jednej z cz ci Dokumentacji Projektowej nie mo e by podstaw roszcze finansowych. W przypadku rozbie no ci w ustaleniach poszczególnych dokumentów obowi zuje kolejno ich wa no ci wymieniona w „Kontraktowych warunkach ogólnych” („Ogólnych warunkach umowy”). Wykonawca nie mo e wykorzystywa b dów lub opuszcze w Dokumentach Kontraktowych, a o ich wykryciu winien natychmiast powiadomi Inspektora, który dokona odpowiednich zmian lub poprawek. Wykonawca ma obowi zek sprawdzi przekazane Dokumentacje Projektowe i STWiORBy oraz zg osi wszystkie uwagi do ich zawarto ci w terminie 4 tygodni od otrzymania tych dokumentów. Wszystkie zg oszenia braków, ewentualnych b dów, nie cis ci itp. po tym terminie nie mog skutkowa opó nieniami lub wstrzymaniem Robót. Dzia ania takie b uznawane za wyst puj ce z winy Wykonawcy Robót. W przypadku rozbie no ci opis wymiarów wa niejszy jest od odczytu ze skali rysunków i potwierdzony przez Inspektora po konsultacji z Projektantem. Wszystkie wykonane Roboty i dostarczone materia y b zgodne z Dokumentacj Projektow i STWiORB. Dane okre lone w Dokumentacji Projektowej i wymagania zawarte w STWiORB b uwa ane za warto ci docelowe, od których dopuszczalne s odchylenia w ramach okre lonego przedzia u tolerancji. Cechy materia ów i elementów budowli musz by jednorodne i wykazywa zgodno z okre lonymi wymaganiami, a rozrzuty tych cech nie mog przekracza dopuszczalnego przedzia u tolerancji. W przypadku, gdy materia y lub Roboty nie b w pe ni zgodne z wymaganiami Dokumentacji Projektowej lub STWiORB, to takie materia y b niezw ocznie zast pione innymi, a Roboty rozebrane i wykonane ponownie na koszt Wykonawcy. 1.5.4. Zabezpieczenie terenu budowy Wykonawca jest zobowi zany do utrzymania ruchu publicznego oraz utrzymania istniej cych obiektów (jezdnie, obiekty mostowe, cie ki rowerowe, ci gi piesze, znaki drogowe, bariery ochronne, urz dzenia odwodnienia, ziele , pozosta e elementy wyposa enia drogi itp.) na terenie budowy, w okresie od dnia przej cia terenu budowy do dnia przekazania odcinka drogi w utrzymanie odpowiedniemu organowi administracji drogowej, po uprzednim uzyskaniu od Inspektora wiadectwa Przej cia Robót (lub odpowiednio: cz ci robót albo odcinka). Powy sze zobowi zanie Wykonawcy do utrzymania nie obejmuje utrzymania tzw. „zimowego utrzymania”, polegaj cego na zwalczaniu lisko ci zimowej i od nie ania odcinków dróg publicznych dopuszczonych do ruchu, a nie obj tych przekazanym terenem budowy, za które odpowiedzialny jest odpowiedni organ administracji drogowej. Wymaga si , aby na odcinkach drogi dopuszczonych do ruchu pojazdów budowy, Wykonawca nie pozostawia na nawierzchni jezdni brudu (resztek gruntu, b ota, kruszywa, gruzu) oraz nie deformowa poboczy, co mo e stwarza zagro enie warunków bezpiecze stwa ruchu drogowego lub utrudnia prowadzenie robót utrzymaniowych. Wszelkie ewentualne zanieczyszczenia musz by natychmiast usuni te. Przed uruchomieniem transportu budowy, Wykonawca jest zobowi zany do: wykonania inwentaryzacji „przegl du zerowego” z opisem stanu technicznego dróg przewidywanych

do transportu,

str. 11

wykonania dokumentacji fotograficznej, spisania protokó u z administratorem, którego tre ci b ustalenia dotycz ce sposobu korzystania z

uzgodnionych dróg, a za cznikiem b dzie dokumentacja inwentaryzacyjna (w tym fotograficzna), przedstawienia inwentaryzacji przyrodniczej stanu zerowego i uzyskania koniecznych zgód na

odst pstwa w zakresie siedlisk i gatunków chronionych zgodnie z ustaw o ochronie przyrody, przedstawienia propozycji lokalizacji tymczasowych wygrodze dla ochrony herpetofauny na terenie

budowy oraz wykonanie powy szych zabezpiecze , Protokó powy szy, Wykonawca przed y Inspektorowi i Ubezpieczycielowi. Wykonawca b dzie móg transportowa materia y i wyposa enie na i z terenu budowy wy cznie po drogach, których stan zosta zinwentaryzowany w w/w sposób i potwierdzony powy szym protokó em. W przypadku ewentualnych roszcze odszkodowawczych za zniszczenie dróg przez transport budowy Wykonawca jest zobowi zany do ich naprawy na w asny koszt. Dokumentacj powy sz Wykonawca przeka e do wiadomo ci Inspektora i Zamawiaj cego w formie elektronicznej i w formie wydruku. Przed przyst pieniem do robót Wykonawca przedstawi Inspektorowi do zatwierdzenia, uzgodniony z odpowiednim zarz dem drogi i organem zarz dzaj cym ruchem, projekt organizacji ruchu i zabezpieczenia robót w okresie trwania budowy. W zale no ci od potrzeb i post pu robót projekt organizacji ruchu powinien by na bie co aktualizowany przez Wykonawc . Ka da zmiana, w stosunku do zatwierdzonego projektu organizacji ruchu, wymaga ka dorazowo ponownego zatwierdzenia projektu. W czasie wykonywania robót Wykonawca dostarczy, zainstaluje i b dzie obs ugiwa wszystkie tymczasowe urz dzenia zabezpieczaj ce takie jak: zapory, wiat a ostrzegawcze, sygna y, itp., zapewniaj c w ten sposób bezpiecze stwo pojazdów i pieszych. Wykonawca zapewni sta e warunki widoczno ci w dzie i w nocy tych zapór i znaków, dla których jest to nieodzowne ze wzgl dów bezpiecze stwa. Wszystkie znaki, zapory i inne urz dzenia zabezpieczaj ce b akceptowane przez Inspektora. Je li Wykonawca w jakimkolwiek czasie zaniedba utrzymania, to na polecenie Inspektora powinien zareagowa natychmiast nie pó niej jednak ni w przeci gu do 24 godzin i przyst pi do kontynuacji utrzymania. Reasumuj c: zabezpieczenia terenu budowy utrzymanie organizacji ruchu w tym: obs uga tymczasowych urz dze zabezpieczaj cych, utrzymania ci gów ruchu ko owego cznie z trasami objazdów

nie podlegaj odr bnej zap acie i utrzymuje si , e s w czone w Cen Kontraktow . Wykonawca niezw ocznie po rozpocz ciu realizacji kontraktu dostarczy, zainstaluje i utrzyma w czasie trwania kontraktu tablice informacyjne dotycz ce Robót Kontraktowych o tre ci uzgodnionej z Kierownikiem Projektu. Tablice informacyjne budowy b utrzymywane przez Wykonawc w dobrym stanie przez ca y okres realizacji kontraktu. Dojazdy do posesji zlokalizowanych w pobli u placu budowy winny by utrzymywane przez Wykonawc na jego koszt przez ca y czas budowy. Wjazdy i wyjazdy z Terenu Budowy przeznaczone dla pojazdów i maszyn pracuj cych przy realizacji Robót, Wykonawca odpowiednio oznakuje w sposób uzgodniony z Inspektorem. 1.5.5. Ochrona rodowiska w czasie wykonywania robót Wykonawca ma obowi zek zna i stosowa w czasie prowadzenia robót wszelkie przepisy dotycz ce ochrony rodowiska naturalnego w tym w szczególno ci wynikaj ce z przepisów [4], [5], [6], [15], [20], [21], [22], [23], [24], [25]. Wykonawca zobowi zany jest do stosowania si do wymogów zawartych we wszelkich uzyskanych uzgodnieniach zawartych w Dokumentacji Projektowej. Wszelkie koszty wynikaj ce z powy szych przepisów nie podlegaj odr bnej zap acie i przyjmuje si , e

w czone w cen kontraktow . Przed rozpocz ciem prac przygotowawczych, Wykonawca winien zinwentaryzowa teren budowy oraz teren potencjalnie nara ony na zmiany w trakcie prowadzenia robót budowlanych. W przypadkach przewidzianych prawem powinien uzyska zgody w ciwych organów na odst pstwa dotycz ce chronionych gatunków i siedlisk. Raport wst pny inwentaryzacji przyrodniczej wraz z wnioskami o decyzje, o których mowa powy ej, Wykonawca przeka e Inspektorowi Kontraktu, zgodnie z procedur okre lon rozdz. 1.5.2.1. Dokumentacja Projektowa, któr Wykonawca opracuje we w asnym zakresie w ramach Ceny Kontraktowej. Wszelkie obowi zki, utrudnienia, konieczne dzia ania wynikaj ce z powy szych decyzji przejmuje Wykonawca i nie mog one stanowi podstawy do roszcze czasowych i finansowych. W okresie trwania budowy i wyka czania robót Wykonawca b dzie:

a) utrzymywa teren budowy i wykopy w stanie bez wody stoj cej,

str. 12

b) podejmowa wszelkie uzasadnione kroki maj ce na celu stosowanie si do przepisów i norm dotycz cych ochrony rodowiska na terenie i wokó terenu budowy oraz b dzie unika uszkodze lub uci liwo ci dla osób lub dóbr publicznych i innych, a wynikaj cych z nadmiernego ha asu, wibracji, zanieczyszczenia lub innych przyczyn powsta ych w nast pstwie jego sposobu dzia ania,

c) przedstawia raporty opisuj ce wszelkie dzia ania podejmowane w zakresie ochrony rodowiska, do 15 dnia ka dego miesi ca.

Stosuj c si do tych wymaga b dzie mia szczególny wzgl d na: 1) lokalizacj baz, warsztatów, magazynów, sk adowisk, ukopów i dróg dojazdowych, 2) rodki ostro no ci i zabezpieczenia przed:

a) zanieczyszczeniem zbiorników i cieków wodnych py ami lub substancjami toksycznymi, b) zanieczyszczeniem powietrza py ami i gazami, c) mo liwo ci powstania po aru,

W celu prawid owego przestrzegania przepisów ochrony rodowiska wynikaj cych z ww. aktów prawnych oraz prawid owego zapewnienia wykonania ww. wymaga w tym okre lonych w punkcie 1.5.2.1 Dokumentacja Projektowa, któr Wykonawca opracuje we w asnym zakresie w ramach Ceny Kontraktowej, Wykonawca zapewni w trakcie prowadzenia realizacji inwestycji specjalist ds. ochrony rodowiska - przyrodnika posiadaj cego do wiadczenia w pracach terenowych i przeszkolonego w

zakresie bezpiecznego poruszania si w pasie budowy. Do obowi zków specjalisty ds. ochrony rodowiska nale b dzie m.in. ocena wp ywu prowadzonych prac budowlanych na stan siedlisk i

wyst powanie cennych gatunków ro lin i zwierz t. Wykonawc uznaje si za wytwórc odpadów powstaj cych w czasie budowy. Usuni cie odpadów, ich wykorzystanie lub unieszkodliwienie s obowi zkiem Wykonawcy. Zamawiaj cy nie b dzie z tego tytu u ponosi adnych kosztów w tym z tytu u op at za gospodarcze korzystanie ze rodowiska. Wykonawca b dzie odpowiedzialny za wszelkie szkody w rodowisku powsta e w wyniku realizacji robót. Uznaje si , e wszelkie koszty zwi zane z wype nieniem wymaga ochrony rodowiska okre lonych powy ej nie podlegaj odr bnej zap acie i s uwzgl dnione w cenie kontraktowej oraz nie b stanowi podstawy do wyd enia terminu wykonania zamówienia. 1.5.6. Ochrona przeciwpo arowa Wykonawca b dzie przestrzega przepisów ochrony przeciwpo arowej. Wykonawca b dzie utrzymywa sprawny sprz t przeciwpo arowy, wymagany przez odpowiednie przepisy, na terenie baz produkcyjnych, w pomieszczeniach biurowych, mieszkalnych i magazynach oraz w maszynach i pojazdach. Materia y atwopalne b sk adowane w sposób zgodny z odpowiednimi przepisami i zabezpieczone przed dost pem osób trzecich. Wykonawca b dzie odpowiedzialny za wszelkie straty spowodowane po arem wywo anym jako rezultat realizacji Robót albo przez personel Wykonawcy. 1.5.7. Materia y szkodliwe dla otoczenia Materia y, które w sposób trwa y s szkodliwe dla otoczenia, nie b dopuszczone do u ycia. Nie dopuszcza si u ycia materia ów wywo uj cych szkodliwe promieniowanie o st eniu wi kszym od dopuszczalnego, okre lonego odpowiednimi przepisami. Wszelkie materia y odpadowe u yte do Robót b mia y wiadectwa dopuszczenia, wydane przez uprawnion jednostk , jednoznacznie okre laj ce brak szkodliwego oddzia ywania tych materia ów na rodowisko.

Materia y, które s szkodliwe dla otoczenia tylko w czasie Robót, a po zako czeniu Robót ich szkodliwo zanika (np. materia y pylaste) mog by u yte pod warunkiem przestrzegania wymaga technologicznych wbudowania. Zgod na ich wbudowanie powinien wyrazi Inspektor ustalaj c odpowiednie wymagania i warunki. 1.5.8. Ochrona w asno ci publicznej i prywatnej Wykonawca odpowiada za ochron instalacji na powierzchni ziemi i za urz dzenia podziemne, takie jak ruroci gi, kable itp. oraz uzyska od odpowiednich w adz b cych w cicielami tych urz dze potwierdzenie informacji dostarczonych mu przez Zamawiaj cego w ramach planu ich lokalizacji. Wykonawca zapewni w ciwe oznaczenie i zabezpieczenie przed uszkodzeniem tych instalacji i urz dze w czasie trwania budowy. Uznaje si , e wszelkie koszty zwi zane z wype nieniem przepisowych wymaga nie podlegaj odr bnej zap acie i s uwzgl dnione w Cenie Kontraktowej. Wykonawca przed rozpocz ciem robót jest zobowi zany do zinwentaryzowania przebudowywanej sieci oraz do sprawdzenia zgodno ci z map do celów projektowych i uzgodnieniem ZUD. W przypadku natrafienia na niezidentyfikowane sieci oraz w przypadku zlokalizowania istniej cych sieci w innym miejscu ni wskazano na mapie Wykonawca jest zobowi zany powiadomi o tym fakcie

str. 13

Inspektora. Inspektor powinien okre li , wspólnie z Wykonawc , zakres robót niezb dnych do wykonania przy usuni ciu wymienionej kolizji, cznie z ustaleniem w ciciela sieci, wykonaniem inwentaryzacji geodezyjnej oraz niezb dny zakres robót, który zostanie wykonany na podstawie odr bnej umowy, w oparciu o dokumentacj techniczn dostarczon przez Zamawiaj cego. Wykonawca zobowi zany jest umie ci w swoim harmonogramie rezerw czasow dla wszelkiego rodzaju Robót, które maj by wykonane w zakresie prze enia instalacji i urz dze podziemnych na Terenie Budowy i powiadomi Inspektora i w adze lokalne o zamiarze rozpocz cia Robót. O fakcie przypadkowego uszkodzenia tych instalacji Wykonawca bezzw ocznie powiadomi Inspektora i zainteresowane w adze oraz b dzie z nimi wspó pracowa dostarczaj c wszelkiej pomocy potrzebnej przy dokonywaniu napraw. Wykonawca b dzie odpowiada za wszelkie spowodowane przez jego dzia ania uszkodzenia instalacji na powierzchni ziemi i urz dze podziemnych wykazanych w dokumentach dostarczonych mu przez Zamawiaj cego. Je eli teren budowy przylega do terenów z zabudow mieszkaniow , Wykonawca b dzie realizowa roboty w sposób powoduj cy minimalne niedogodno ci dla mieszka ców. Wykonawca odpowiada za wszelkie uszkodzenia zabudowy mieszkaniowej w s siedztwie budowy, spowodowane jego dzia alno ci . W celu unikni cia nies usznych roszcze odszkodowawczych ze strony w cicieli istniej cych nieruchomo ci, Wykonawca przed rozpocz ciem robót budowlanych sporz dzi inwentaryzacj stanu istniej cej zabudowy zlokalizowanej w bezpo rednim s siedztwie pasa drogowego, dokumentuj c stan techniczny tych obiektów. Nieod czn cz ci tej dokumentacji b zdj cia, skatalogowane w sposób nie budz cy w tpliwo ci, co do momentu ich wykonania oraz obiektu, który dokumentuj , inwentaryzacja taka zostanie przekazana w formie wydruku i wersji elektronicznej do wiadomo ci Inspektora i Zamawiaj cego w ci gu 30 dni od podpisania Umowy. Wykonawca podpisze dwustronne protoko y z w cicielami budynków, których za cznikiem b dzie dokumentacja z inwentaryzacji. Inspektor b dzie na bie co informowany o wszystkich umowach zawartych pomi dzy Wykonawc a

cicielami nieruchomo ci i dotycz cych korzystania z w asno ci i dróg wewn trznych. Jednak e, ani Inspektor ani Zamawiaj cy nie b dzie ingerowa w takie porozumienia, o ile nie b one sprzeczne z postanowieniami zawartymi w warunkach umowy. Wykonawca winien powiadomi na 7 dni przed wej ciem w teren - w ciciela nieruchomo ci, na którym

prowadzone prace zwi zane z czasowym zaj ciem terenu. Po zako czeniu robót - winien uporz dkowa teren, naprawi zaistnia e szkody i wyp aci w cicielom stosowne, uzgodnione odszkodowania za niemo no u ytkowania, b inne trwa e szkody. Na koniec podpisze protokó stwierdzaj cy, i ten nie ro ci sobie ju adnych pretensji do wykonawcy. Koszty ewentualnych odszkodowa b po stronie Wykonawcy. W przypadku uszkodze uk adów drenarskich na dzia kach w cicieli nieruchomo ci Wykonawca jest zobowi zany do ich naprawy w sposób zapewniaj cy ich funkcj przed uszkodzeniem cznie z wykonaniem projektu (je eli zajdzie taka potrzeba) – uzgodnionym z Kierownikiem Projektu. 1.5.9. Ograniczenie obci osi pojazdów Wykonawca b dzie stosowa si do ustawowych ogranicze nacisków osi na drogach publicznych przy transporcie materia ów i wyposa enia na i z terenu budowy. Wykonawca uzyska wszelkie niezb dne zezwolenia i uzgodnienia od w ciwych organów administracji, co do przewozu nietypowych wagowo adunków (ponadnormatywnych) i o ka dym takim przewozie b dzie powiadamia Inspektora. Inspektor mo e poleci , aby pojazdy nie spe niaj ce tych warunków zosta y usuni te z terenu budowy. Pojazdy powoduj ce nadmierne obci enie osiowe nie b dopuszczone na wie o uko czony fragment budowy w obr bie terenu budowy i Wykonawca b dzie odpowiada za napraw wszelkich robót w ten sposób uszkodzonych, zgodnie z poleceniami Inspektora. 1.5.10. Bezpiecze stwo i higiena pracy Podczas realizacji Robót Wykonawca b dzie przestrzega przepisów dotycz cych bezpiecze stwa i higieny pracy oraz opracuje Plan Bezpiecze stwa i Ochrony Zdrowia („Plan BiOZ”)wynikaj cy z Art. 21a Prawa Budowlanego w szczególnym zakresie zgodnym z Rozporz dzeniem Ministra Infrastruktury z dn 27. 08 2002 DZ. U Nr 151 i uzgodni go z Inspektorem. W szczególno ci Wykonawca ma obowi zek zadba , aby personel nie wykonywa pracy w warunkach niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia oraz nie spe niaj cych odpowiednich wymaga sanitarnych. Wykonawca zapewni i b dzie utrzymywa wszelkie urz dzenia zabezpieczaj ce, socjalne oraz sprz t i odpowiedni odzie dla ochrony ycia i zdrowia osób zatrudnionych na budowie oraz dla zapewnienia bezpiecze stwa publicznego. Uznaje si , e wszelkie koszty zwi zane z wype nieniem wymaga okre lonych powy ej nie podlegaj odr bnej zap acie i s uwzgl dnione w Cenie Kontraktowej.

str. 14

1.5.11. Ochrona i utrzymanie Robót Wykonawca b dzie odpowiedzialny za ochron Robót i za wszelkie materia y i urz dzenia u ywane do Robót od Daty Rozpocz cia do daty wystawienia wiadectwa Wykonania przez Inspektora. Wykonawca b dzie utrzymywa Roboty do czasu ostatecznego odbioru Utrzymanie powinno by prowadzone w taki sposób, aby budowla drogowa lub jej elementy by y w zadowalaj cym stanie przez ca y czas, do momentu odbioru ostatecznego. Wykonawca jest zobowi zany do utrzymania ruchu publicznego na Terenie Budowy, w okresie trwania realizacji Kontraktu a do zako czenia i odbioru ostatecznego Robót w zakresie wynikaj cym z warunków zatwierdzenia projektu organizacji ruchu na czas budowy. Wszystkie ci gi ruchu drogowego obj te obszarem budowy a eksploatowane komunikacyjnie w trakcie budowy, zgodnie z etapami realizacji wynikaj cymi z projektów organizacji ruchu na czas budowy,

podlega y utrzymaniu (likwidacja ubytków w nawierzchni, likwidacja nierówno ci, czyszczenie jezdni, itp.). Wykonawca jest zobowi zany do czyszczenia opon samochodów wyje aj cych z budowy na drog np. przy pomocy stanowisk do czyszczenia opon strumieniem wody b spr onym powietrzem. Wykonawca ma obowi zek zapewnienia przejezdno ci w ca ym okresie trwania robót. Je eli Zamawiaj cy przeka e Projekt lub wytyczne czasowej organizacji ruchu Wykonawca jest zobowi zany do zastosowania zasad w nim zawartych podczas opracowywania w asnej czasowej organizacji ruchu (w przypadku nie przekazania tych danych Wykonawca przed opracowaniem Projektu winien o nie wyst pi ). Opracowany Projekt czasowej organizacji ruchu podlega uzgodnieniu z odpowiednimi instytucjami oraz zatwierdzeniu w organie zarz dzaj cym ruchem. 1.5.12. Stosowanie si do prawa i innych przepisów Wykonawca zobowi zany jest zna wszystkie zarz dzenia wydane przez w adze centralne i miejscowe oraz inne obowi zuj ce przepisy, regulaminy i wytyczne, które s w jakikolwiek sposób zwi zane z wykonywanymi robotami i b dzie w pe ni odpowiedzialny za przestrzeganie tych postanowie podczas prowadzenia robót. Je eli w trakcie realizacji zadania okre lonego umow , zostan wydane nowe: przepisy, rozporz dzenia, uzupe nienia (erraty do opublikowanych dokumentów), normy PN-EN, Wymagania Techniczne - Wykonawca bezwzgl dnie musi je wdro jako przepisy uzupe niaj ce i/lub zast puj ce (dotychczasowe) - do przekazanej dokumentacji. Wykonawca b dzie przestrzega praw patentowych i b dzie w pe ni odpowiedzialny za wype nienie wszelkich wymaga prawnych odno nie znaków firmowych, nazw lub innych chronionych praw w odniesieniu do sprz tu, materia ów lub urz dze u ytych lub zwi zanych z wykonywaniem robót i w sposób ci y b dzie informowa Inspektora o swoich dzia aniach, przedstawiaj c kopie zezwole i inne odno ne dokumenty. Wszelkie straty, koszty post powania, obci enia i wydatki wynik e z lub zwi zane z naruszeniem jakichkolwiek praw patentowych pokryje Wykonawca, z wyj tkiem przypadków, kiedy takie naruszenie wyniknie z dokumentacji przekazanej przez Inspektora. 1.5.13. Zgodno z wymaganiami zezwole Wykonawca uzyska wszystkie pozwolenia (poza przekazanymi przez Zamawiaj cego) niezb dne do realizacji robót na w asny koszt. W przypadku usuni cia kolizji energetycznych wysokich napi Zamawiaj cy mo e zawrze umow z PE Centrum. Wykonawca ma obowi zek poda w harmonogramie planowane wy czenia, tak aby Zamawiaj cy móg zawrze umow z operatorem. W przypadku przesuni cia terminu wy czenia Wykonawca ma prawo do przesuni cia w harmonogramie terminu o czas potrzebny do wy czenia. Zamawiaj cy zawrze umow z gestorem sieci po zatwierdzeniu harmonogramu. W ci gu dwóch tygodni od wej cia na budow Wykonawca powinien przedstawi Inspektorowi list wszystkich pozwole wymaganych do rozpocz cia robót zgodnie z Projektem. Wykonawca powinien stosowa si do wymaga tych zezwole i powinien umo liwi jednostkom kontroluj cym wykonanie inspekcji i sprawdzenia sposobu ich realizacji. Ponadto, powinien umo liwi uczestniczenie w procedurach badawczych. Wszelkie prowadzone kontrole nie zwalniaj Wykonawcy z odpowiedzialno ci prowadzenia Kontraktu zgodnie z prawem, stosownymi zapisami w dokumentach budowy i Warunkami Kontraktu. 1.5.14. Prace archeologiczne Na terenie budowy prowadzone b wyprzedzaj ce badania archeologiczne prowadzone przez Zamawiaj cego na rozpoznanych dotychczas stanowiskach archeologicznych. Badania te winny by zako czone do 31 grudnia 2012r. Szacowana powierzchnia bada prowadzonych przez Zamawiaj cego wynosi oko o 500 arów. Harmonogram Robót winien uwzgl dnia specyfik prowadzonych przez Zamawiaj cego bada uwzgl dnione w Cenie Kontraktowej a tak e nie mog stanowi podstawy wyd enia czasu trwania kontraktu. Aktualny stan zaawansowania prac archeologicznych przedstawiony b dzie przez

str. 15

Zamawiaj cego przed przekazaniem terenu budowy. Zaawansowanie prac archeologicznych na wykopaliskach prowadzonych przez Zamawiaj cego, do czasu ich zako czenia, przestawiane b dzie Wykonawcy robót budowlanych, w miesi cznych raportach do 15 ka dego miesi ca. Na ca ej d ugo ci budowanej drogi ekspresowej roboty ziemne musz by prowadzone pod nadzorem specjalisty archeologa. 1.5.15. Niewypa y, niewybuchy Przed rozpocz ciem Robót budowlanych Wykonawca zobowi zany jest sprawdzi teren budowy pod

tem wyst powania niewybuchów. W razie natrafienia w czasie prowadzenia prac na niewypa y/niewybuchy Wykonawca zobowi zany jest do niezw ocznego przerwania robót, zabezpieczenia terenu oraz wezwania odpowiednich s b (policja, stra po arna, pogotowie saperskie) i niezw ocznego powiadomienia Inspektora. Koszty zabezpieczenia terenu oraz akcji usuni cia niewypa ów/niewybuchów poniesie Zamawiaj cy. 1.5.16. Nadzór rodowiskowy Wykonawca zobowi zany jest zapewni specjalist ds. ochrony rodowiska, zgodnie z wymogami okre lonymi w rozdziale 1.5.5 je eli b dzie to wymagane warunkami kontraktu. 2. Materia y Jakakolwiek nazwa handlowa u yta w STWiORB lub Dokumentacji Technicznej oznacza b dzie definicj standardu a nie specyficzny produkt do zastosowania w projekcie. 2.1. ród a uzyskania materia ów Co najmniej na sze tygodni przed zaplanowanym wykorzystaniem jakichkolwiek materia ów przeznaczonych do Robót Wykonawca przedstawi szczegó owe informacje dotycz ce proponowanego ich ród a wytwarzania lub wydobywania wraz z orzeczeniem laboratoryjnym o ich jako ci i próbkami - do zatwierdzenia przez Inspektora. Zatwierdzenie partii materia ów z danego ród a nie oznacza automatycznie, e wszelkie materia y z danego ród a uzyskaj zatwierdzenie. Wykonawca zobowi zany jest do prowadzenia bada w celu udokumentowania, e materia y uzyskane z dopuszczonego ród a w sposób ci y spe niaj wymagania Specyfikacji Technicznych w czasie post pu Robót. 2.2. Pozyskiwanie materia ów miejscowych Wykonawca odpowiada za uzyskanie pozwole od w cicieli i w ciwych organów administracji na pozyskanie materia ów z jakichkolwiek róde miejscowych i jest zobowi zany dostarczy Inspektorowi wymagane dokumenty przed rozpocz ciem eksploatacji ród a. Wykonawca przedstawi Inspektorowi do zatwierdzenia dokumentacj zawieraj raporty z bada terenowych i laboratoryjnych oraz proponowan przez siebie metod wydobycia i selekcji, uwzgl dniaj c aktualne decyzje o eksploatacji, organów administracji pa stwowej i samorz dowej. Wykonawca ponosi odpowiedzialno za spe nienie wymaga ilo ciowych i jako ciowych materia ów z jakiegokolwiek ród a. Wykonawca poniesie wszystkie koszty a w tym: op aty, wynagrodzenia i jakiekolwiek inne koszty zwi zane z dostarczeniem materia ów do Robót. Humus i nadk ad czasowo zdj te z terenu wykopów, dokopów i miejsc pozyskania materia ów miejscowych b formowane w ha dy i wykorzystane przy zasypce i rekultywacji terenu po uko czeniu robót. Nadmiar humusu pozostaj cego po wykorzystaniu przy robotach wyko czeniowych nale y do Wykonawcy. Wykonawca jest zobowi zany do odwiezienia humusu z terenu robót. Wszystkie odpowiednie materia y pozyskane z wykopów na Terenie Budowy lub z innych miejsc wskazanych w Kontrakcie b wykorzystane do Robót lub odwiezione na odk ad odpowiednio do wymaga Kontraktu. Z wyj tkiem uzyskania na to pisemnej zgody Inspektora, Wykonawca nie b dzie prowadzi adnych wykopów w obr bie Terenu Budowy poza tymi, które zosta y wyszczególnione w Kontrakcie. Eksploatacja róde materia ów b dzie zgodna z wszelkimi regulacjami prawnymi obowi zuj cymi na danym obszarze. 2.3. Inspekcja wytwórni materia ów Wytwórnie materia ów mog by okresowo kontrolowane przez Inspektora w celu sprawdzenia zgodno ci stosowanych metod produkcyjnych z wymaganiami. Próbki materia ów mog by pobierane w celu sprawdzenia ich w ciwo ci. Wynik tych kontroli b dzie podstaw akceptacji okre lonej partii materia ów pod wzgl dem jako ci. W przypadku, gdy Inspektor b dzie przeprowadza inspekcj wytwórni b zachowane nast puj ce warunki:

str. 16

a) Inspektor b dzie mia zapewnion wspó prac i pomoc Wykonawcy oraz producenta materia ów w czasie przeprowadzania inspekcji,

b) Inspektor b dzie mia wolny dost p, w dowolnym czasie, do tych cz ci wytwórni, gdzie odbywa si produkcja materia ów przeznaczonych do realizacji Kontraktu.

c) Je eli produkcja odbywa si w miejscu nie nale cym do Wykonawcy, Wykonawca uzyska dla Inspektora zezwolenie dla przeprowadzenia inspekcji i bada w tych miejscach.

2.4. Materia y nie odpowiadaj ce wymaganiom Materia y nie odpowiadaj ce wymaganiom zostan przez Wykonawc wywiezione z Terenu Budowy na w asny koszt. 2.5. Przechowywanie i sk adowanie materia ów Wykonawca, zapewni, aby tymczasowo sk adowane materia y, do czasu, gdy b one potrzebne do Robót, by y zabezpieczone przed zanieczyszczeniem, zachowa y swoj jako i w ciwo do Robót i by y dost pne do kontroli przez Inspektora. Miejsca czasowego sk adowania b zlokalizowane w obr bie Terenu Budowy w miejscach uzgodnionych z Inspektorem lub poza Terenem Budowy w miejscach zorganizowanych przez Wykonawc . Miejsce i sposób sk adowania materia ów winien uwzgl dnia wymogi ochrony rodowiska, o których mowa w pkt. 1.5.6. niniejszej specyfikacji. 2.6. Wariantowe stosowanie materia ów Je li Dokumentacja Projektowa lub STWiORB przewiduj mo liwo wariantowego zastosowania rodzaju materia u w wykonywanych Robotach, Wykonawca powiadomi Inspektora o swoim zamiarze co najmniej 4 tygodnie przed u yciem materia u, albo w okresie d szym, je li b dzie to wymagane dla bada prowadzonych przez Inspektora. Wybrany i zaakceptowany rodzaj materia u nie mo e by pó niej zmieniany bez zgody Inspektora. 2.7. Materia y z rozbiórek i odpadowe 2.7.1. Elementy i materia y z rozbiórek powinny by usuni te z terenu budowy i wykorzystane w sposób i terminie nie koliduj cym z wykonaniem innych robot. Koszt zwi zany z rozbiórk , transportem, zwa (utylizacj ) materia ów z rozbiórek nie nadaj cych si do ponownego wbudowania Wykonawca powinien zawrze w cenie kontraktowej, w odpowiednich pozycjach kosztorysowych. Materia y z rozbiórki zakwalifikowane do wbudowania Wykonawca przewiezie na teren wskazanego Rejonu w godzinach 8.00-15.00. Orientacyjna odleg wywozu 60 km. Materia y z rozbiórki nieprzydatne do wbudowania Wykonawca usunie poza plac budowy przy przestrzeganiu zapisów ustawy o odpadach (Dz. U. nr 39 poz. 251 ze zmianami). Pozyskanie miejsca utylizacji tych materia ów stanowi obowi zek Wykonawcy. Wykonawca jest zobowi zany do pozyskania miejsca utylizacji materia ów przed przyst pieniem do robót. Opó nienia zwi zane z brakiem takiego miejsca b dzie równowa ne z opó nieniem realizacji robót z winy Wykonawcy. Wykonawca powinien na etapie przygotowania oferty ustali rzeczywiste odleg ci odwozu materia ów przeznaczonych do utylizacji i uwzgl dni to w cenie ofertowej. Ewentualna zmiana tych odleg ci w stosunku do za onych w ofercie stanowi ryzyko Wykonawcy. 2.7.2. Je eli zaistnieje taka potrzeba lub wynika to z uzgodnie z w cicielami sieci uzbrojenia terenu, elementy pochodz ce z rozbiórek uzbrojenia, Wykonawca zdemontuje i przetransportuje (na koszt

asny) w miejsce wskazane przez w ciciela tych sieci. (Wykonawca na etapie przygotowania oferty powinien ustali z w cicielem sieci rzeczywiste odleg ci odwozu materia ów i uwzgl dni to w cenie ofertowej. Ewentualna zmiana tych odleg ci w stosunku do za onych w ofercie stanowi ryzyko Wykonawcy). Je eli gestor uzbrojenia nie jest zainteresowany materia ami z rozbiórki, nale y traktowa je jako nieprzydatne i post pi jak w pkt. 2.7.1. 2.8. Materia y zawieraj ce azbest Obowi zki Wykonawcy prac polegaj cych na bezpiecznym usuwaniu wyrobów zawieraj cych azbest, sposoby i warunki bezpiecznego usuwania takich wyrobów, warunki przygotowania do transportu i transport ich do miejsca unieszkodliwienia oraz wymagania, jakim powinno odpowiada oznakowanie odpadów w szczegó owy sposób okre la Rozporz dzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Spo ecznej z dnia 2.04.2004 w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego u ytkowania i usuwania wyrobów zawieraj cych azbest (Dz. U. 2004.71.649 ze zm). Koszt usuwania i transportu nie podlega osobnej zap acie i jest zawarty w cenie kontraktowej.

str. 17

3. Sprz t 3.1. Wymagania dotycz ce sprz tu Wykonawca jest zobowi zany do u ywania jedynie takiego sprz tu, który nie spowoduje niekorzystnego wp ywu na jako wykonywanych Robót. Sprz t u ywany do Robót powinien by zgodny z ofert Wykonawcy i powinien odpowiada pod wzgl dem typów i ilo ci wskazaniom zawartym w STWiORB, PZJ lub projekcie organizacji Robót, zaakceptowanym przez Inspektora; w przypadku braku ustale w w/w dokumentach sprz t powinien by uzgodniony i zaakceptowany przez Inspektora. Liczba i wydajno sprz tu b dzie gwarantowa przeprowadzenie Robót, zgodnie z zasadami okre lonymi w Dokumentacji Projektowej, STWiORB i wskazaniach Inspektora w terminie przewidzianym Kontraktem. Sprz t b cy w asno ci Wykonawcy lub wynaj ty do wykonania Robót musi by utrzymywany w dobrym stanie i gotowo ci do pracy. B dzie on zgodny z normami ochrony rodowiska i przepisami dotycz cymi jego u ytkowania. Wykonawca dostarczy Inspektorowi kopie dokumentów potwierdzaj cych dopuszczenie sprz tu do u ytkowania, tam gdzie jest to wymagane przepisami. Je eli Dokumentacja Projektowa lub STWiORB przewiduj mo liwo wariantowego u ycia sprz tu przy wykonywanych Robotach, Wykonawca powiadomi Inspektora o swoim zamiarze wyboru i uzyska jego akceptacj przed u yciem sprz tu. Wybrany sprz t, po akceptacji Inspektora, nie mo e by pó niej zmieniany bez jego zgody. Jakikolwiek sprz t, maszyny, urz dzenia i narz dzia nie gwarantuj ce zachowania warunków Kontraktu, zostan przez Inspektora zdyskwalifikowane i nie dopuszczone do Robót. Sprz t stosowany do wykonania robót podlega zatwierdzeniu przez Inspektora. 4. Transport Wykonawca stosowa si b dzie do ustawowych ogranicze obci enia na o przy transporcie materia ów/sprz tu na i z terenu Robót. Uzyska on wszelkie niezb dne zezwolenia od w ciwych organów, co do przewozu nietypowych adunków i w sposób ci y b dzie o ka dym takim przewozie powiadamia Inspektora. Wykonawca jest zobowi zany do stosowania jedynie takich rodków transportu, które nie wp yn niekorzystnie na jako wykonywanych Robót i w ciwo ci przewo onych materia ów. Liczba rodków transportu b dzie zapewnia prowadzenie Robót zgodnie z zasadami okre lonymi w Dokumentacji Projektowej, STWiORB i wskazaniach Inspektora, w terminie przewidzianym Kontraktem. Wykonawca b dzie usuwa na bie co, na w asny koszt, wszelkie zanieczyszczenia i uszkodzenia spowodowane jego pojazdami na drogach publicznych oraz dojazdach do Terenu Budowy. Wykonawca jest zobowi zany do czyszczenia opon samochodów wyje aj cych z budowy na drog np. przy pomocy stanowisk do czyszczenia opon strumieniem wody b spr onym powietrzem. Wykonawca zapewni wykonanie i utrzymanie wszelkich, niezb dnych dróg technologicznych i dojazdowych na terenie budowy, w czasie prowadzonych robót. 5. Wykonanie robót 5.1. Ogólne zasady wykonywania Robót Wykonawca jest odpowiedzialny za prowadzenie Robót zgodnie z Kontraktem, oraz za jako zastosowanych materia ów i wykonywanych Robót, za ich zgodno z Dokumentacj Projektow , wymaganiami STWiORB, PZJ, Projektu Technologii i Organizacji Robót oraz poleceniami Inspektora. Kolejno robót przyj ta w w/w Projektach musi zapewnia usuni cie kolizji z elementami istniej cymi i projektowanymi, spe nia wymogi ochrony rodowiska oraz uwzgl dnia harmonogram prac archeologicznych. Wykonawca jest odpowiedzialny za stosowane metody wykonywania robót. Przed przyst pieniem do robót Wykonawca uzgodni Projekty Technologii i Organizacji Robót, Programy Zapewnienia Jako ci oraz Projekty uzupe niaj ce z Inspektorem. Na 40 dni przed przyst pieniem do wykonania robót bitumicznych i/lub betonowych, Wykonawca przed y Inspektorowi projekty recept na mieszanki mineralno-bitumiczne oraz mineralno-cementowe do zatwierdzenia wraz ze wszystkimi wymaganymi wynikami bada z zarobów próbnych, próbkami materia ów wsadowych oraz deklaracjami zgodno ci na te materia y. Powy sze projekty recept, Inspektor powinien skierowa do sprawdzenia przez Laboratorium Zamawiaj cego i po otrzymaniu pozytywnej opinii, zatwierdzi je i pozwoli Wykonawcy na wytwarzanie mieszanek. Kopia zatwierdzonej recepty powinna trafi do Wykonawcy. Wszelkie koszty z tego tytu u nie podlegaj odr bnej zap acie i nale y je uj w Cenie Kontraktowej

str. 18

Roboty budowlane Wykonawca winien prowadzi wy cznie na dzia kach, do których posiada prawo adania terenem.

W przypadku konieczno ci zaj cia nieruchomo ci przyleg ych do terenu inwestycji, nie obj tych prawem adania, wynikaj cych np. z przyj tej technologii robót, Wykonawca jest zobowi zany uzyska stosowne

dokumenty i uzgodnienia z w cicielem nieruchomo ci umo liwiaj ce wej cie czasowe w teren i jest zobowi zany zastosowa odpowiednie rodki techniczne minimalizuj ce uci liwo dzia dla otoczenia w stopniu mo liwym do zaakceptowania przez w ciciela przyleg ego terenu. Wykonawca ponosi odpowiedzialno za dok adne wytyczenie w planie i wyznaczenie wysoko ci wszystkich elementów Robót zgodnie z wymiarami i rz dnymi okre lonymi w Dokumentacji Projektowej lub przekazanymi na pi mie przez Inspektora. Wykonawca dokona wizji lokalnej i jakikolwiek brak geodezyjnych znaków pomiarowych jest mu znany, a ich odtworzenie jest uj te w cenie kontraktowej. Wykonawca jest odpowiedzialny za ochron i odtworzenie (o ile zajdzie taka konieczno ) wszystkich punktów pomiarowych i znaków geodezyjnych jak równie ich oznacze w czasie trwania robót na swój koszt do dnia wystawienia wiadectwa Przej cia. Przed przyst pieniem do wykonania prac geodezyjnych i kartograficznych Wykonawca zobowi zany jest zg osi prace do o rodka dokumentacji, pozyska aktualne dane odno nie pa stwowej osnowy sytuacyjno-wysoko ciowej, a nast pnie po zako czeniu budowy –z operat z pomiaru powykonawczego- do pa stwowego zasobu geodezyjno kartograficznego. Pracami geodezyjnymi i kartograficznymi powinna kierowa i sprawowa nad nimi bezpo redni nadzór i kontrol wy cznie osoba posiadaj ca odpowiednie uprawnienia zawodowe – zgodnie z wymaganiami ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne. Geodezyjna Obs uga Budowy obejmuje w szczególno ci: I przed przyst pieniem do robót:

a) za enie osnowy realizacyjnej, w dowi zaniu do punktów osnowy pa stwowej, b) wykonanie pomiaru kontrolnego na odcinkach w czenia do istniej cego uk adu drogowego, c) odszukanie i oznaczenie (w sposób trwa y i widoczny na czas realizacji robót) granic pasa

inwestycji, d) wytyczenie i stabilizacj punktów g ównych trasy i obiektów Inspektorskich i sieci,

II w trakcie prowadzenia robót: e) bie obs ug geodezyjn budowy w tym obmiary, f) pomiary przemieszcze i odkszta ce prowadzone w miar potrzeby do ko ca okresu gwarancyjnego,

III po zako czeniu robót g) wykonanie inwentaryzacji powykonawczej wraz z map , h) wyznaczenie i odtworzenie granic pasa drogowego i) trwa e zastabilizowanie punktów granicznych j) okazanie granic w cicielom nieruchomo ci przylegaj cym do pasa drogowego k) wykonanie operatu technicznego zawieraj cego:

- wykaz wspó rz dnych punktów granicznych pasa drogowego w uk adach „1965” i „2000”, - szkice wyniesienia z wymiarowaniem, - map wst gow z oznaczeniem rodzaju stabilizowanego punktu, - protokó y z okazania granic w cicielom nieruchomo ci przylegaj cym do pasa drogowego.

W przypadkach, gdy jest niemo liwa trwa a stabilizacja punktu, nale y dany punkt opisa oraz sporz dzi szkic topograficzny okre laj cy jego po enie. Podczas prac nale y zwróci szczególn uwag na zachowanie w stanie nienaruszonym i nie przesuni cie punktów geodezyjnych, które podlegaj ochronie we trybie przepisów ustawy Prawo Geodezyjne i Kartograficzne. Nast pstwa jakiegokolwiek b du spowodowanego przez Wykonawc w wytyczeniu i wyznaczaniu Robót zostan , je li wymaga tego b dzie Inspektor, poprawione przez Wykonawc na

asny koszt. Sprawdzenie wytyczenia Robót lub wyznaczenia wysoko ci przez Inspektora nie zwalnia Wykonawcy od odpowiedzialno ci za ich dok adno . Wykonawca jest zobowi zany do sprawdzenia skrajni pod istniej cymi oraz nowoprojektowanymi obiektami oraz sieciami przed przyst pieniem do robót i na ka dym etapie prowadzenia robót. Wykonawca jest zobowi zany do wykonania kart studni. Decyzje Inspektora dotycz ce akceptacji lub odrzucenia materia ów i elementów Robót b oparte na wymaganiach sformu owanych w Kontrakcie, Dokumentacji Projektowej i w STWiORB, a tak e w nie przywo anych w STWiORB a obowi zuj cych na terytorium Polski : Rozporz dzeniach umieszczonych w Dziennikach Ustaw, normach PN-EN i PN, Wymaganiach Technicznych , Aprobatach Europejskich

str. 19

Przy podejmowaniu decyzji Inspektor uwzgl dni dopuszczalne tolerancje w ocenie wyników bada . Wszelkie Polecenia Inspektora powinny by wykonywane przez Wykonawc w czasie zgodnym z warunkami Kontraktu i okre lonym przez Inspektora. W przypadku niewykonania w terminie Polece Inspektora skutki finansowe z tego tytu u poniesie Wykonawca. Ka dorazowo przed przyst pieniem do robót ziemnych nale y wykona przekopy próbne dla identyfikacji uzbrojenia podziemnego. Wykonawca powinien zapozna si z ca ci dokumentacji (wszystkimi bran ami), ustali miejsca kolizyjne i opracowa szczegó y przej infrastruktur przez elementy konstrukcyjne. Wykonawca jest zobowi zany do oczyszczenia terenu robót z ewentualnych pozosta ych w gruncie fundamentów, fragmentów pali, przepustów, gruzu itp. Wszelkie koszty z tego tytu u nie podlegaj odr bnej zap acie i nale y uj je w Cenie Kontraktowej. Wykonawca prowadzi Roboty na podstawie przyj tej w asnej technologii robót. Dla przyj tej technologii Wykonawca opracowuje Projekty Technologii i Organizacji Robót oraz inne Projekty wymagane w STWiORB (pkt. 1.5.2.1). Zastosowany sprz t, wszystkie materia y, roboty i ich zabezpieczenie wynikaj ce z przyj tych rozwi za technicznych i technologicznych w ramach opracowa Wykonawcy nie podlegaj odr bnej zap acie, wszelkie koszty z tego tytu u nale y uj w Cenie Kontraktowej. Wykonawca jest zobowi zany do monitoringu wód podziemnych obejmuj cy kontrol waha zwierciad a wody w studniach kopanych i otworach piezometrycznych oraz analiz fizyko-chemiczn pobranych próbek wody w okresie realizacji kontraktu. Wykonawca jest zobowi zany do wykonania odwodnienia na czas budowy. Wykonawca mo e wykorzysta docelowy uk ad odwodnienia w trakcie prowadzenia prac lecz wszelkie konsekwencje w zwi zku z uszkodzeniem, zniszczeniem itp. ponosi Wykonawca. W zwi zku z prowadzeniem prac nad istniej cymi drogami nale y: bezwzgl dnie utrzyma ci ruchu pod budowanymi obiektami na przekroju min. 2x3,5 m na jednej

jezdni, utrzyma skrajni drogow o wysoko ci 4,5 m, utrzyma skrajni pieszego o wysoko ci 2,5 m.

Je eli w skutek prowadzenia robót zwi zanych z budow obiektów nad istniej drog zajdzie konieczno rozbiórki drogi oraz nasypu drogowego Wykonawca jest zobowi zany do odtworzenia go w odpowiednio wi kszym obejmuj cym ca szeroko jezdni zakresie. Parametry odtworzonej konstrukcji

odpowiada y istniej cym parametrom drogi. Wykonawca jest zobowi zany zachowa swobodny przep yw wód w istniej cych rowach w czasie budowy. Wykonawca jest zobowi zany aby nowobudowane rowy po czy z istniej cymi zachowuj c swobodny sp yw wód i doprowadzi do rowów g ównych poprzez odbudow . Ze wzgl du na przewidywany do wprowadzenia na przedmiotowym odcinku drogi ekspresowej elektronicznego poboru op at Wykonawca jest zobowi zany do uwzgl dnienia w kosztach konieczno ci dostosowania projektu organizacji ruchu do planowanych do wprowadzenia przepisów okre laj cych zasady oznakowania dróg p atnych, które zostan przekazane przez GDDKiA. W zwi zku z przewidzianym wprowadzeniem elektronicznego poboru op at oraz wyposa eniem drogi ekspresowej w urz dzenia telematyki wraz z zasilaniem Wykonawca jest zobowi zany do: podj cia cis ej wspó pracy z wykonawc systemu ETC oraz zarz dzania ruchem na wczesnym etapie

realizacji kontraktu ETC oraz zarz dzania ruchem, w celu wymiany informacji i zidentyfikowania problemów wp ywaj cych na prac obu stron,

podj cia cis ej wspó pracy z wykonawc systemu ETC oraz zarz dzania ruchem, w celu uwzgl dnienia ewentualnych wymaga dotycz cych miejsc poboru op at w dokumentacji projektowej,

cis ej wspó pracy z wykonawc systemu ETC oraz zarz dzania ruchem, w celu zapewnienia mu jak najwcze niejszego wst pu na teren budowy, wykonania robót i instalacji i rozpocz cia czynno ci

cznego i elektronicznego poboru op at, organizowania regularnych spotka z wykonawc systemu ETC oraz zarz dzania ruchem w celu

informowania o post pach prac lub opó nieniach w harmonogramie realizacji robót, które mog mie wp yw na prac wykonawcy systemu ETC oraz wykonawcy systemu zarz dzania ruchem,

cis ej wspó pracy z wykonawc systemu ETC oraz zarz dzania ruchem, w celu zidentyfikowania kosztów i odpowiedzialno ci za nie.

Dopuszcza si wykonanie przepustów prefabrykowanych pod warunkiem ich kompleksowego zaprojektowania (uwzgl dnienie p yty fundamentowej, uszczelnienie izolacji itp.) przez Wykonawc robót. W/w Projekt nale y uzgodni z Projektantem oraz Inspektorem. Ca kowity koszt wykonania przepustu z elementów prefabrykowanych nie mo e przekroczy kosztów wykonania przepustu monolitycznego uwzgl dnionego w Przedmiarze Robót.

str. 20

5.2. Tyczenie robót Celem zapewnienia w ciwego tyczenia elementów Projektu Zamawiaj cy przekazuje Wykonawcy w wersji wydruku i wersji elektronicznej: plan zagospodarowania terenu, plansz zbiorcz uzbrojenia,

oraz wydruk raportu tyczenia osi uk adu drogowego. Otrzymane wspó rz dne x, y Wykonawca zobowi zany jest sprawdzi w stosunku do wytyczonej osi uk adu drogowego na podstawie raportu tyczenia osi uk adu drogowego (w tym równie odczytywane dodatkowe pkt. na osi uk adu drogowego). Poniewa dane te nie s zabezpieczone przed zmianami, w przypadku b dów odczytu odpowiedzialno ponosi Wykonawca, a rozstrzygaj ca jest warto z odczytu wprost z przekazanego Zamawiaj cemu nieedytowalnego elektronicznego no nika danych np. CD R. Dane na no niku danych wykonane s w trzech kopiach, które posiadaj Projektant i Inwestor; trzecia kopia staje si w asno ci Wykonawcy, który zobowi zany jest do zabezpieczenia jej przed zniszczeniem, zagubieniem itp. Wykonawca ponosi wszystkie konsekwencje zwi zane z zagubieniem no nika danych. W przypadku zagubienia, zniszczenia lub uszkodzenia wersji elektronicznej podstaw do wykonania robót b dzie wersja papierowa, a Wykonawca nie mo e ro ci z tego tytu u dodatkowej zap aty. Wykonawca wyznaczy na podstawie tych danych wspó rz dne x, y potrzebnych mu elementów. Dla wspó rz dnej „z” obowi zuje nast puj ca zasada: dla elementów zlokalizowanych na terenie istniej cym wspó rz dn „z” elementu jest nowe „”z” terenu

istniej cego, dla elementów zlokalizowanych na terenie zmienionym przez projekt (nasypy, wykopy itp.) wspó rz dn

„z” elementu jest nowe „z” projektowanego terenu. Sieci lokalizuje si na g boko ciach okre lonych w Projekcie Wykonawczym przez ich niwelety lub na podstawie podanych zasad ogólnych. 5.3. Warunki wykorzystania terenu w fazie realizacji i eksploatacji, ze szczególnym uwzgl dnieniem konieczno ci ochrony cennych warto ci przyrodniczych, zasobów naturalnych i zabytków oraz ograniczenia uci liwo ci terenów s siednich. Wykonawca powinien stosowa si do wymogów zawartych w decyzji rodowiskowej i w raporcie oddzia ywania na rodowisko, wszelkich uzyskanych uzgodnieniach zawartych w Dokumentacji Projektowej oraz zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej. Oprócz szczegó owych wymaga zawartych w w/w dokumentach Wykonawca zobowi zany jest do spe nienia wymaga minimalnych zwi zanych z prowadzonymi robotami w fazie realizacji i eksploatacji. 1. Place budowy, zaplecza oraz drogi techniczne nale y zorganizowa w sposób zapewniaj cy oszcz dne korzystanie z terenu oraz minimalne jego przekszta cenie. 2. Zaplecze budowy nale y zorganizowa poza obszarami zabudowy mieszkaniowej, 3. Zaplecze budowy nale y zorganizowa zgodnie z wymogami rodowiska, a w szczególno ci zapewni : a) uszczelnienie nawierzchni placów postojowych dla maszyn, rodków transportu, parkingów dla pracowników itp., b) uszczelnienie nawierzchni, gdzie magazynowane b odpady niebezpieczne np. zanieczyszczone grunty, c) w ciwe gromadzenie odpadów, a szczególnie odbieranie odpadów i cieków przez koncesjonowane firmy. 4. Nale y stosowa sprawny sprz t i rodki transportu, przy czym wa na jest tutaj zarówno jako sprz tu, jego prawid owa eksploatacja i konserwacja, jak i dodatkowe wyposa enie w urz dzenia zmniejszaj ce niekorzystne oddzia ywanie na rodowisko. 5. Magazyny, sk ady i bazy transportowe nale y wyposa w sprawne urz dzenia gospodarki wodno-ciekowej, zaplecza budowy nale y wyposa w przeno ne toalety.

6. Nale y uporz dkowa teren budowy po zako czeniu etapu realizacji oraz wykona prace porz dkowe a teren tymczasowych placów budowy przywróci do poprzedniego stanu. 7. Masy ziemne, w jak najwi kszym stopniu nale y zagospodarowywa na terenie inwestycji, dopuszcza si inny sposób zagospodarowania mas ziemnych przy uwzgl dnieniu nast puj cych warunków: a) mo liwe jest wykorzystanie mas ziemnych do: urz dzania terenów zieleni miejskiej, do rekultywacji terenów zdegradowanych, do rekultywacji sk adowisk odpadów, b) dopuszczalne jest przekazanie osobom fizycznym na ich potrzeby, c) nie nale y dopuszcza do pylenia podczas transportu, d) nale y prowadzi ewidencj przekazanych mas osobom prawnym i osobom fizycznym.

str. 21

8. Powstaj ce w trakcie przebudowy odpady nale y segregowa i magazynowa w wydzielonym miejscu, w pojemnikach, zapewniaj c ich regularny odbiór przez uprawnione podmioty. Odpady niebezpieczne, jakie mog si pojawi w ramach robót budowlanych nale y segregowa i oddziela od odpadów oboj tnych i nie szkodliwych celem wywozu do specjalistycznych przedsi biorstw zajmuj cych si utylizacj . 9. Drzewa i krzewy znajduj ce si w obr bie placu budowy, nieprzeznaczone do wycinki nale y zabezpieczy przed uszkodzeniami mechanicznymi. 10. Wycink drzew i krzewów nale y przeprowadzi poza sezonem l gowym ptaków (poza okresem od 1 marca do 15 pa dziernika w cznie). 11. Konieczne obni enie poziomu wód podziemnych zwi zane z wykonywaniem wykopów nie mo e zak óca stosunków wodnych, nie nale y powodowa zmiany lub ograniczenia wielko ci przep ywów w ciekach powierzchniowych i wodach podziemnych oraz nie powodowa zmiany kierunków i pr dko ci przep ywów wód. 12. Nale y w maksymalny sposób ograniczy czas prowadzonych odwodnie i stosowa metody ograniczaj ce ilo odpompowywanej wody. 13. Prace niwelacyjne nale y prowadzi w taki sposób, aby unikn odwodnienia pobliskich terenów. 14. W celu ograniczenia uci liwo ci ha asowej prace budowlane w s siedztwie terenów obj tych ochron przed ha asem nale y prowadzi wy cznie w porze dziennej (w godz. 600 – 2200). Wszelkie koszty zwi zane z wype nieniem wymaga ochrony rodowiska nie podlegaj odr bnej zap acie i s uwzgl dnione w cenie kontraktowej. 6. Kontrola jako ci robót 6.1. Program zapewnienia jako ci (PZJ) Do obowi zków Wykonawcy nale y opracowanie i przedstawienie do akceptacji Inspektora programu zapewnienia jako ci, w którym przedstawi on zamierzony sposób wykonywania Robót, mo liwo ci techniczne, kadrowe i organizacyjne gwarantuj ce wykonanie Robót zgodnie z Dokumentacj Projektow , STWiORB oraz poleceniami i ustaleniami przekazanymi przez Inspektora. Program zapewnienia jako ci b dzie zawiera :

a) cz ogóln opisuj : - organizacj wykonania Robót, w tym terminy i sposób prowadzenia Robót, - organizacj ruchu na budowie wraz z oznakowaniem Robót, - bhp, szczegó owy Plan BiOZ, (w tym przy robotach „pod ruchem samochodowym”,

robotach rozbiórkowych, itp.) - wykaz zespo ów roboczych, ich kwalifikacje i przygotowanie praktyczne, - wykaz osób odpowiedzialnych za jako i terminowo wykonania poszczególnych

elementów Robót, - system (sposób i procedur ) proponowanej kontroli i sterowania jako ci wykonywanych

Robót, - wyposa enie w sprz t i urz dzenia do pomiarów i kontroli (opis laboratorium w asnego lub

laboratorium, któremu Wykonawca zamierza zleci prowadzenie bada z za czonymi odpowiednio wiadectwami legalizacji i kalibracji dla wszystkich urz dze laboratoryjnych

cych do prowadzenia bada oraz deklaracjami zgodno ci z obowi zuj cymi normami PN-EN),

- sposób oraz form gromadzenia wyników bada laboratoryjnych, - zapis pomiarów, nastaw mechanizmów steruj cych z analiz wyników pomiarów - ocen wyników bada oraz sposób reagowania na z e wyniki w procesie badania materia ów

w procesie technologicznym - proponowany sposób i form przekazywania tych informacji Inspektorowi; b) cz szczegó ow opisuj dla ka dego asortymentu Robót: - wykaz maszyn i urz dze stosowanych na budowie z ich parametrami technicznymi oraz

wyposa eniem w mechanizmy do sterowania i urz dzenia pomiarowo-kontrolne, - rodzaje i ilo rodków transportu dla poszczególnych rodzajów materia ów (sypkich,

ynnych, prefabrykatów betonowych, konstrukcji stalowych) oraz dla sprz tu wolnobie nego,

- sposób zabezpieczenia i ochrony adunków przed utrat ich w ciwo ci w czasie transportu,

- sposób i procedur pomiarów i bada (rodzaj i cz stotliwo , pobieranie próbek) prowadzonych podczas dostaw materia ów oraz wytwarzania mieszanek i wykonywania poszczególnych elementów Robót,

- sposób post powania z materia ami i Robotami nie odpowiadaj cymi wymaganiom.

str. 22

6.2. Zasady kontroli jako ci Robót przez Wykonawc Celem kontroli Robót b dzie takie sterowanie ich przygotowaniem i wykonaniem, aby osi gn wymagania okre lone w : STWiORB , Dokumentacji Projektowej oraz w nie przywo anych w STWiORB a aktualnie obowi zuj cych: Rozporz dzeniach umieszczonych w Dziennikach Ustaw, normach EN-PN i PN, Wymaganiach Technicznych, Aprobatach Europejskich. Wykonawca jest odpowiedzialny za pe kontrol Robót i jako ci materia ów. Wykonawca zapewni odpowiedni system kontroli, w czaj c personel, laboratorium, sprz t pomiarowy i wszystkie urz dzenia niezb dne do pobierania próbek i bada materia ów oraz Robót. Przed zatwierdzeniem systemu kontroli Inspektor mo e dokona wizytacji zaplecza technicznego Wykonawcy oraz Laboratorium w celu sprawdzenia czy sprz t i urz dzenia zadeklarowane w PZJ znajduje si na zapleczu i we w ciwym miejscu oraz czy sprz t laboratoryjny jest sprawny i odpowiada za czonym w PZJ dokumentom. W celu ustalenia poprawno ci dzia ania sprz tu, mo e równie za da przeprowadzenia bada sprawdzaj cych. Wykonawca b dzie przeprowadza pomiary i badania materia ów oraz Robót z cz stotliwo ci zapewniaj stwierdzenie, e Roboty wykonano zgodnie z wymaganiami zawartymi w Dokumentacji Projektowej i STWiORB. W przypadku, gdy nie zosta y okre lone wymagania dla materia ów lub Robót nieprzewidzianych w Dokumentacji Projektowej, Inspektor ustali, jaki zakres kontroli jest konieczny, aby zapewni wymagan jako okre lon w w/w dokumentach (w pkt. 6.2.) Inspektor b dzie przekazywa Wykonawcy pisemne informacje o jakichkolwiek niedoci gni ciach dotycz cych urz dze laboratoryjnych, sprz tu, pracy personelu lub metod badawczych. Wszystkie zg oszone niedoci gni cia (za wyj tkiem niesprawno ci sprz tu badawczego), Wykonawca jest zobowi zany usun w terminie uzgodnionym z Inspektorem. Natomiast niesprawno sprz tu musi by usuni ta w przeci gu doby, w przeciwnym wypadku, Inspektor wstrzyma realizacj tych Robót, które wymagaj bada na sprz cie uszkodzonym , do czasu jego naprawy i zg oszenia o poprawno ci dzia ania. W tym przypadku, okres wstrzymania Robót, nie mo e mie wp ywu na terminowe wykonanie Kontraktu. Wszystkie koszty zwi zane z organizowaniem i prowadzeniem wszelkich bada dowodz cych o jako ci materia ów i Robót , ponosi Wykonawca. 6.3. Pobieranie próbek Próbki b pobierane losowo. Zaleca si stosowanie statystycznych metod pobierania próbek, opartych na zasadzie, e wszystkie jednostkowe elementy produkcji mog by z jednakowym prawdopodobie stwem wytypowane do bada . Inspektor b dzie mie zapewnion mo liwo udzia u w pobieraniu próbek. Na zlecenie Inspektora Wykonawca b dzie przeprowadza dodatkowe badania tych materia ów

Robót, które budz w tpliwo ci, co do jako ci i spe nienia wymaga , o ile kwestionowane materia y i/lub Roboty nie zostan przez Wykonawc usuni te lub dostosowane do wymaga z w asnej woli. Koszty tych dodatkowych bada pokrywa Wykonawca tylko w przypadku wyników negatywnych; w przeciwnym przypadku koszty te pokrywa Zamawiaj cy. Pojemniki do pobierania próbek musz by uprzednio zatwierdzone przez Inspektora. Próbki dostarczone przez Wykonawc do bada wykonywanych przez Inspektora b odpowiednio opisane i oznakowane, w sposób zaakceptowany przez Inspektora. 6.4. Badania i pomiary Wszystkie badania i pomiary b przeprowadzone zgodnie z wymaganiami dokumentów przywo anych w pkt. 6.2. Przed przyst pieniem do pomiarów lub bada , Wykonawca powiadomi Inspektora o rodzaju, miejscu i terminie pomiaru lub badania. Po wykonaniu pomiaru lub badania, Wykonawca przedstawi na pi mie ich wyniki do akceptacji Inspektora. 6.5. Raporty z bada Wykonawca b dzie przekazywa Inspektorowi raporty z wynikami bada w czasie i formie okre lonej w programie zapewnienia jako ci (PZJ) Wyniki bada b przekazywane Inspektorowi na formularzach wed ug dostarczonego przez niego wzoru lub innych, przez niego zaaprobowanych.

str. 23

6.6. Badania kontrolne prowadzone przez Inspektora Inspektor jest uprawniony do dokonywania kontroli, pobierania próbek i badania materia ów w miejscu ich wytwarzania/pozyskiwania, a Wykonawca i producent materia ów powinien udzieli mu niezb dnej pomocy. Inspektor, dokonuje weryfikacji systemu kontroli Robót i materia ów prowadzonego przez Wykonawc , poprzez swoje badania, oceniaj c ich zgodno z wymaganiami STWiORB na podstawie wyników

asnych i dostarczonych przez Wykonawc . Inspektor powinien prowadzi badania niezale nie od Wykonawcy, na koszt Zamawiaj cego. Je eli wyniki bada w asnych wyka , e raporty Wykonawcy s niewiarygodne, to Inspektor oprze si wy cznie na w asnych badaniach przy ocenie zgodno ci materia ów i robót z dokumentacj projektow i STWiORB. Mo e równie rozszerzy zakres w asnych bada lub zleci , sam lub poprzez Wykonawc , przeprowadzenie powtórnych lub dodatkowych bada niezale nemu laboratorium. W takim przypadku ca kowite koszty za pobieranie próbek i badania potwierdzaj ce kwestionowane wyniki, ponosi Wykonawca a w przeciwnym wypadku Zamawiaj cy. 6.7. Identyfikacja materia ów Inspektor mo e dopu ci do u ycia tylko te materia y, które zosta y wprowadzone do obrotu zgodnie z odr bnymi przepisami. W ciwo ci u ytkowe tych materia ów, zastosowanych w obiekcie budowlanym w sposób trwa y musz umo liwia prawid owo zaprojektowanym i wykonanym obiektom budowlanym spe nienie wymaga podstawowych o których mowa w art. 5 ust.1 pkt1. Ustawy Prawo budowlane. Zgodnie z ustaw z dnia 21 maja 2010 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U nr 114 poz. 760 z 2010 r.) dopuszcza si do stosowania: 1) Wyroby posiadaj ce znak CE – bez ogranicze , 2) Wyroby, które nie posiadaj znaku CE – pod warunkiem, gdy:

a) wyrób zosta wyprodukowany na terytorium Polski - w zgodzie z istniej Polsk Norm , a producent za czy deklaracj zgodno ci z t norm , - w przypadku braku Polskiej normy lub istotnej ró nicy od jej zapisów, to w zgodzie uzyskan aprobat techniczn , a producent za czy deklaracj zgodno ci z t aprobat , - posiada znak budowlany wiadcz cy o zgodno ci z Polsk Norm wyrobu albo aprobat techniczn , a producent za czy odpowiedni informacj o wyrobie,

b) wyrób zosta wyprodukowany poza terytorium Polski, ale udzielono mu aprobaty technicznej a producent za czy do wyrobu deklaracj zgodno ci z t aprobat , c) jest to wyrób umieszczony w odpowiednim wykazie wyrobów maj cych niewielkie znaczenie dla zdrowia i bezpiecze stwa, dla których producent wyda deklaracj zgodno ci z uznanymi regu ami sztuki budowlanej, d) wyrób zosta wprowadzony do obrotu legalnie w innym pa stwie cz onkowskim Unii Europejskiej, lecz jest nieobj ty zakresem przedmiotowym norm zharmonizowanych lub wytycznych do europejskich aprobat technicznych Europejskiej Organizacji do spraw Aprobat Technicznych (EOTA), je eli jego w ciwo ci u ytkowe umo liwiaj spe nienie wymaga podstawowych przez obiekty budowlane zaprojektowane i budowane w sposób okre lony w odr bnych przepisach, w tym przepisach techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej.

3) Jednostkowego, w danym obiekcie budowlanym wyrobu wytworzonego wed ug indywidualnej dokumentacji technicznej, dla którego producent wyda specjalne o wiadczenie o zgodno ci wyrobu z t dokumentacj oraz z przepisami. Wyrób budowlany, który posiada oznakowanie CE lub znak budowlany, albo posiada deklaracj zgodno ci, nie mo e by modyfikowany bez utraty wa no ci dokumentów dopuszczaj cych do wbudowania. W przypadku zastosowania modyfikacji nale y uzyska aprobat techniczn dla takiego wyro