michał waliński. Średniowiecze - testy dla uczniów humanistów

Średniowiecze

Testy

dla uczniów

humanistów

Średniowiecze. Testy dla uczniów humanistów

2

Test ze wstępu do średniowiecza - kl. 1 GRUPA I

L.p. Problem

Odpowiedź

1. Podaj dwa fakty wyznaczające koniec średniowiecza w Europie.

2. Wczesny okres średniowiecza obejmuje stulecia od...do....

3. Jak przywykło się nazywać dojrzałą fazę średniowiecza?

4. Który z wielkich filozofów średniowiecza ugruntował system teocentryczny?

5. Który z filozofów średniowiecznych głosił, że do Boga (= Prawdy)

dochodzimy drogą rozumu?

6. Który z wielkich filozofów epoki opierał się na koncepcji Platona i Plotyna?

7. Który z wielkich filozofów epoki uzasadnił prymat Kościoła nad państwem?

8. Na jakie wieki przypada dominacja stylu romańskiego w architekturze?

9. Wymień nazwę jednej z dwóch najwspanialszych bazylik z okresu

wczesnochrześcijańskiego (IV-X w.)

10. Wyraźnie wyodrębnione zwieńczenie kolumny filaru lub pilastra (filaru

przyściennego) nazywa się ...

11. Podaj 2 przykłady zabytków romańskich w Polsce (do XIII w.)

12. Jak nazywa się dział piśmiennictwa biograficznego, religijnego (m. in. żywoty

świętych i legendy o nich)?

13. Jak nazywa się sztuka zdobienia rękopisów malarskimi miniaturami,

ornamentami?

14. Kto był najsłynniejszym średniowiecznym twórcą ikon?

15. Wymień nazwisko któregoś z najsławniejszych średniowiecznych malarzy

niderlandzkich.

16. Jak się nazywali świeccy pieśniarze I muzycy, wykonujący świecka muzykę

jednotonową, działający od XI do XVII w.?


3

Test ze wstępu do średniowiecza - kl. 1- GRUPA II

Lp. Problem

Odpowiedź

1. Podaj dwa fakty wyznaczające koniec średniowiecza w Polsce.

2. Dojrzały okres średniowiecza obejmuje stulecia od...do....

3. Jakie systemy religijne podporządkowało sobie chrześcijaństwo do X-XII

w.?

4. Który z wielkich filozofów średniowiecza był neofitą (= „przyjął niedawno

nowe wyznanie”)?

5. Który z filozofów średniowiecznych mówił, że spotkanie z Bogiem=

Prawda następuje w wyniku iluminacji?

6. Który z wielkich filozofów epoki opierał się na koncepcji Arystotelesa?

7. Który z wielkich filozofów epoki mówił, że gdy powstaje sprzeczność

między rozumem a wiarą, trzeba dać prymat wierze?

8. Na jakie wieki przypada dominacja stylu gotyckiego w architekturze?

9. Wymień przynajmniej 2 z wielu zasług Karola Wielkiego dla kultury.

10. Bogato dekorowane obramowanie drzwi do kościoła (także budynków

świeckich) nazywa się ...

11. Nazwa którego ze stylów architektonicznych średniowiecza wzięła się z

nieporozumienia?

12. Jak nazywa się dział piśmiennictwa obejmującego kroniki, roczniki etc.?

13. Podaj nazwisko słynnego malarza włoskiego z przełomu XII/XIV w.,

autora m. in. fresku „Pojmanie”?

14. Kto jest autorem obrazu „Ogród rozkoszy”?

15. Kto jest najwybitniejszym malarzem flamandzkim XV w.? (autor m. in.

poliptyku „Baranek mistyczny”)

16. Jak się nazywa najsłynniejszy zabytek muzyczny średniowiecza – o

jednogłosowej linii melodycznej, bez akompaniamentu - pochodzący

zapewne z VI w.?


4

Test ze średniowiecza kl. 1– grupa I

Lp. Problem Odpowiedź

1. Pod jakim tytułem występuje wiersz, z którego pochodzi cytat:

Usłyszycie mój zamętek,/ Jen mi się zstał w Wielki Piątek.

2. Uzupełnij zdanie:

Daj, ać ja ........., a ty poczywaj.

3. Co znaczy słowo semiversicule?

4. Bulla gnieźnieńska pochodzi z roku...

5. Podaj następny wers:

A na świecie zbożny pobyt,

............................................

6. Część doktryny religijnej, traktująca o rzeczach ostatecznych: końcu świata,

sądzie ostatecznym oraz o losach pośmiertnych człowieka to....

7. Kazania świętokrzyskie pochodzą z wieku...

8. Co znaczy słowo zbożny (Bogurodzica)?

9. Podaj przykład archaizmu fonetycznego z Bogurodzicy.

10. Anonimowy tekst związany tematycznie z Biblią, nienależący jednak do

ustalonego przez Kościół katolicki kanonu ksiąg Pisma Świętego. W innym

znaczeniu utwór o niepewnym autorstwie – to...

11. Z jakiego utworu pochodzi fragment:

Żałuję czasów mej młodości –

- Barziej niż inni iam weń szalał! –

Aż do mych lat podeszłych mdłości

Iam pożegnanie z nią oddalał;

12. Podaj przykład archaizmu fleksyjnego z Bogurodzicy.


Morzę mądre i też wiły,

W tym skazuję swoje siły;

I chorego, i zdrowego,

Zbawię żywota każdego;

14. Obrazy sceniczne z życia Marii Panny, świętych i męczenników, ukazujące

cudowne wydarzenia i boskie interwencje w życie człowieka to... (podaj

gatunek)

15. Teatr jasełkowy wywodzi się z tradycji...

16. Umiłowanie wszystkiego, co żywe, pokora, gotowość służby potrzebującym,

zapomnianym, prześladowanym to typ postawy .............

17. Miecz Rolanda nazywał się

18. Podaj nazwę najstarszej epopei ruskiej.

19. Wymień jeden z gatunków liryki prowansalskiej.

20. Narzeczoną Rolanda jest ... (wymień imię)

21. Jaki rodzaj wykonawców jest w średniowieczu charakterystyczny dla

północy Francji?

22. Jako filozof Abelard znany jest przede wszystkim z ... (podaj zwięzłą

informację)

23. Pierścień Nibelunga to opera... (podaj nazwisko)

24. Po śmierci rodziców Tristana wychowywał marszałek ... (podaj imię)

25. Topos kobiety (kochanki) w literaturze nowożytnej zawdzięczamy liryce ....

26. Cykl Opowieści rycerzy Okrągłego Stołu nosi też inne nazwy. Wymień jedna

z nich.

27. Matka Tristana miała na imię...

28. Najwybitniejszy średniowieczny poeta miłosny, trubadur niemiecki (XII/XIII

w.) to...

29. Autorem książki Miłość a świat kultury zachodniej jest ...



5

Test ze średniowiecza kl. 1– grupa II

Lp. Problem Odpowiedź


Zaiste, nieraz miłowałem

Y miłowałbym jeszcze chętnie;

Lecz serce smutne z wygłodniałym

Brzuchem, co skwierczy zbyt natrętnie, ...

2. Księga henrykowska pochodzi z wieku...

3. Co znaczy słowo przebyt (w Bogurodzicy)?

4. Podaj przykład archaizmu leksykalnego z Bogurodzicy.


Rzemieślniki, kupce i oracze,

Każdy przed mą kosą skacze;

Wszytki zdradźce i lifniki

Zostawię je nieboszczyki.


Pożałuj mię, stary, młody,/ Boć mi przyszły krwawe gody:


Daj, ać ja pobruszę, a ty ...........

8. Co znaczy słowo kolon?

9. Podaj przykład archaizmu składniowego z Bogurodzicy.


Słysz modlitwę, jąż nosimy,

............................................

11. Dział piśmiennictwa biograficznego, religijnego (żywoty świętych itp.)

to...

12. Komu przypisywany jest wiersz

O zachowaniu się przy stole?

13. Utwór komediowy, wywodzący się z intermediów, zaliczany do niskich

gatunków dramatu to...

14. Tytułowe kwiatki z Kwiatków św. Franciszka to...

15. Największym rywalem Rolanda jest ... (wymień imię)

16. Koń Rolanda nazywał się ....

17. Opowieść o Cydzie to cykl epicki z terenów... Wymień kraj.

18. Sonet wywodzi się prawdopodobnie z liryki ludowej z terenu...

19. Szopka wywodzi się z tradycji ...

20. Udramatyzowana przypowieść na temat ludzkiego losu, pokus, które na

nas czyhają, z bohaterami jako upersonifikowanymi pojęciami Dobra,

Pychy, Występku, Zawiści, Zła to ... (podaj gatunek)


południa Francji?

22. Historia moich niedoli to zbiór listów i opis przeżytej historii miłosnej

pióra...

23. Motyw Graala znany jest z cyklu...

24. Klechdy sezamowe to dzieło ... (podaj nazwisko)

25. Król Irlandii wyprawiał (w Dziejach Tristana i Izoldy) do Kornwalii

rycerza ... (podaj imię)

26. Najwybitniejsza XII-wieczna poetka bretońska to...

27. Ojczyznę wyzwolonej miłości średniowiecznej jest kraina zwana ...

28. Autorem książki poświęconej Heloizie i Abelardowi (por, fragmenty w

Antologii) jest Francuzka ...

29. Ojciec Tristana nazywał się ...

30. Który z wielkich filozofów średniowiecza był neofitą?


6

KLUCZ Test wstęp do średniowiecza kl. 1 grupa I

Lp. Problem Odpow.

1. Podaj dwa fakty wyznaczające koniec średniowiecza w Europie. Guttenberg 40’ XV

1453 Konstant.

Kolumb

1519-22 Magellan

1517 Luter

2. Wczesny okres średniowiecza obejmuje stulecia od

V do X w.

3. Jak przywykło się nazywać dojrzałą fazę średniowiecza?

Jesień średniowiecza

4. Który z wielkich filozofów średniowiecza ugruntował system

teocentryczny?

Św. Augustyn IV/V w.

5. Który z filozofów średniowiecznych głosił, że do Boga (= Prawdy)

dochodzimy drogą rozumu?

Św. Tomasz

6. Który z wielkich filozofów epoki opierał się na koncepcji Platona i

Plotyna?

Św. Augustyn

7. Który z wielkich filozofów epoki uzasadnił prymat Kościoła nad

państwem?

Św. Tomasz

8. Na jakie wieki przypada dominacja stylu romańskiego w

architekturze?

X-XII

9. Wymień nazwę jednej z dwóch najwspanialszych bazylik z okresu

wczesnochrześcijańskiego (IV-X w.)

Sant’ Apollinaire in Classe w

Rawennie z I poł. VI w.

Hagia Sophia w

Konstantynopolu ufundowana

przez Konstantyna Wielk. W

325, a po pożarze odbudowana

przez Justyniana I w 532 r.

10. Wyraźnie wyodrębnione zwieńczenie kolumny filaru lub pilastra

(filaru przyściennego) nazywa się ...

Kapitel.

11. Podaj 2 przykłady zabytków romańskich w Polsce (do XIII w.) Kościół św. Andrzeja w

Krakowie – XI w.

Katedry w Płocku,, Poznaniu,

kolegiata św. Marcina w

Opatowie, kościoły w Tumie,

Czerwińsku, Strzelnie, drzwi

gnieźnieńskie

12. Jak nazywa się dział piśmiennictwa biograficznego, religijnego (m.

in. żywoty świętych i legendy o nich)?

Hagiografia

13. Jak nazywa się sztuka zdobienia rękopisów malarskimi miniaturami,

ornamentami?

Iluminacja

14. Kto był najsłynniejszym średniowiecznym twórcą ikon? Andriej Rublow

ok. 1360/70- 1430)

15. Wymień nazwisko któregoś z najsławniejszych średniowiecznych

malarzy niderlandzkich.

Rogier van der Weyden (1399-

1464),

Hans Memling (1440-1494),

Hieronim Bosch (1450-1516),

Pieter Bruegel (1528-1589)

16. Jak się nazywali świeccy pieśniarze I muzycy, wykonujący świecka

muzykę jednotonową, działający od XI do XVII w.?

Minstrele


7

KLUCZ Grupa II

Lp. Problem Odpow.

1. Podaj dwa fakty wyznaczające koniec średniowiecza w Polsce. 1543 i kilka faktów związanych

z tą datą

2. Dojrzały okres średniowiecza obejmuje stulecia od

XII do XIII w.

3. Jakie systemy religijne podporządkowało sobie chrześcijaństwo do

X-XII w.?

Celtowie, Germanowie,

Słowianie.

4. Który z wielkich filozofów średniowiecza był neofitą (=przyjął

niedawno nowe wyznanie)


5. Który z filozofów średniowiecznych mówił, że spotkanie z

Bogiem= Prawda następuje w wyniku iluminacji?


6. Który z wielkich filozofów epoki opierał się na koncepcji

Arystotelesa?

Św. Tomasz

7. Który z wielkich filozofów epoki mówił, że gdy powstaje

sprzeczność między rozumem a wiarą, trzeba dać prymat wierze?

Św. Tomasz

8. Na jakie wieki przypada dominacja stylu gotyckiego w

architekturze?

XI-XV w.

9. Wymień przynajmniej 2 z wielu zasług Karola Wielkiego dla

kultury.

Mecenas nauki, kultury,

założyciel szkół elementarnych i

wyższych, rozwój bibliotek,

kopiowanie w ich Bizantyjskich

i rzymskich rękopisów.

10. Bogato dekorowane obramowanie drzwi do kościoła (także

budynków świeckich) nazywa się ...

Portal

11. Nazwa którego ze stylów architektonicznych średniowiecza wzięła

się z nieporozumienia?

Gotyk.

12. Jak nazywa się dział piśmiennictwa obejmującego kroniki, roczniki

etc.?

Historiografia.

13. Podaj nazwisko słynnego malarza włoskiego z przełomu XII/XIV

w., autora m. in. fresku „Pojmanie”?

Giotto di Bondone

14. Kto jest autorem obrazu „Ogród rozkoszy”?

Hieronim Bosch

15. Kto jest najwybitniejszym malarzem flamandzkim XV w.? (autor

m. in. poliptyku „Baranek mistyczny”)

Jan van Eyck

16. Jak się nazywa najsłynniejszy zabytek muzyczny średniowiecza – o

jednogłosowej linii melodycznej, bez akompaniamentu -

pochodzący zapewne z VI w.?

chorał gregoriański (od imienia

papieża Grzegorza Wielkiego)


8

KLUCZ - Test ze średniowiecza kl. 1 Grupa I

Lp. Problem Odpow.


Usłyszycie mój zamętek,/ Jen mi się zstał w Wielki Piątek.

Posłuchajcie, bracia miła


Daj, ać ja ........., a ty poczywaj.

pobruczę

3. Co znaczy słowo semiversicule? półwers

4. Bulla gnieźnieńska pochodzi z roku... 1136


A na świecie zbożny pobyt,

............................................

Po żywocie rajski przebyt.

6. Część doktryny religijnej, traktująca o rzeczach ostatecznych: końcu świata,

sądzie ostatecznym oraz o losach pośmiertnych człowieka to....

eschatologia

7. Kazania świętokrzyskie pochodzą z wieku... XIII/XIV

8. Co znaczy słowo zbożny (Bogurodzica)? ‘szczęśliwy, pomyślny,

bogaty’

9. Podaj przykład archaizmu fonetycznego z Bogurodzicy.

10. Anonimowy tekst związany tematycznie z Biblią, nienależący jednak do

ustalonego przez Kościół katolicki kanonu ksiąg Pisma Świętego. W innym

znaczeniu utwór o niepewnym autorstwie – to...

apokryf


Żałuję czasów mej młodości –

- Barziej niż inni iam weń szalał! –

Aż do mych lat podeszłych mdłości

Iam pożegnanie z nią oddalał;

Wielki testament

12. Podaj przykład archaizmu fleksyjnego z Bogurodzicy.


Morzę mądre i też wiły,

W tym skazuję swoje siły;

I chorego, i zdrowego,

Zbawię żywota każdego;

Rozmowa Mistrza Polikarpa ze

Śmiercią

14. Obrazy sceniczne z życia Marii Panny, świętych i męczenników, ukazujące

cudowne wydarzenia i boskie interwencje w życie człowieka to... (podaj

gatunek)

Mirakle

15. Teatr jasełkowy wywodzi się z tradycji... misteryjnej

16. Umiłowanie wszystkiego, co żywe, pokora, gotowość służby potrzebującym,

zapomnianym, prześladowanym to typ postawy .............

franciszkańskiej

17. Miecz Rolanda nazywał się Durendal

18. Podaj nazwę najstarszej epopei ruskiej. Słowo o wyprawie Igora.

19. Wymień jeden z gatunków liryki prowansalskiej. Hejnał (alba), sirwant, pieśń,

ballada.

20. Narzeczona Rolanda jest ... (wymień imię) Alda

21. Jaki rodzaj wykonawców jest w średniowieczu charakterystyczny dla północy

Francji?

truwerzy

22. Jako filozof Abelard znany jest przede wszystkim z ... (podaj zwięzłą

informację)

Spór o uniwersalia,

zagadnienia wolnej woli i

tolerancji, racjonalistycznej

zasady wolności.

23. Pierścień Nibelunga to opera... (podaj nazwisko) Wagner

24. Po śmierci rodziców Tristana wychowywał marszałek ... (podaj imię) Rohałt dzierżący Słowo

25. Topos kobiety (kochanki) w literaturze nowożytnej zawdzięczamy liryce .... prowansalskiej

26. Cykl Opowieści rycerzy Okrągłego Stołu nosi też inne nazwy. Wymień jedna

z nich.

Cykl arturiański.

Opowieści o królu Arturze...

27. Matka Tristana miała na imię... Blancheflor

28. Najwybitniejszy średniowieczny poeta miłosny, trubadur niemiecki (XII/XIII

w.) to...

Walther von der Vogelweide

29. Autorem książki Miłość a świat kultury zachodniej jest ... Denis de Rougemont




9

KLUCZ - Test ze średniowiecza kl. 1 - gr. II

Lp. Problem Odpow.


Zaiste, nieraz miłowałem

Y miłowałbym jeszcze chętnie;

Lecz serce smutne z wygłodniałym

Brzuchem, co skwierczy zbyt natrętnie, ...

Wielki testament

2. Księga henrykowska pochodzi z wieku... XIII

3. Co znaczy słowo przebyt (Bogurodzica)? ‘przebywanie, pobyt (w raju)

4. Podaj przykład archaizmu leksykalnego z Bogurodzicy.


Rzemieślniki, kupce i oracze,

Każdy przed mą kosą skacze;

Wszytki zdradźce i lifniki

Zostawię je nieboszczyki.

Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią


Pożałuj mię, stary, młody,/ Boć mi przyszły krwawe gody:

Posłuchajcie, bracia miła


Daj, ać ja pobruczę, a ty ...........

poczywaj

8. Co znaczy słowo kolon? półwers

9. Podaj przykład archaizmu składniowego z Bogurodzicy.


Słysz modlitwę, jąż nosimy,

............................................

A dać raczy, jegoż prosimy:

11. Dział piśmiennictwa biograficznego, religijnego (żywoty świętych itp.)

to...

hagiografia

12. Komu przypisywany jest wiersz

O zachowaniu się przy stole?

Przecław Słota

13. Utwór komediowy, wywodzący się z intermediów, zaliczany do niskich

gatunków dramatu to...

farsa

14. Tytułowe kwiatki z Kwiatków św. Franciszka to... Cnoty ludzkie, wartości, które zasługują na

upowszechnienie

15. Największym rywalem Rolanda jest ... (wymień imię) Ganelon.

16. Koń Rolanda nazywał się .... Weylantyf

17. Opowieść o Cydzie to cykl epicki z terenów... Wymień kraj. Hiszpania.

18. Sonet wywodzi się prawdopodobnie z liryki ludowej z terenu... Sycylia

19. Szopka wywodzi się z tradycji ... misteryjnej

20. Udramatyzowana przypowieść na temat ludzkiego losu, pokus, które na

nas czyhają, z bohaterami jako upersonifikowanymi pojęciami Dobra,

Pychy, Występku, Zawiści, Zła to ... (podaj gatunek)

Moralitet


południa Francji?

trubadurzy

22. Historia moich niedoli ta zbiór listów i opis przeżytej historii miłosnej

pióra...

Abelarda

23. Motyw Graala znany jest z cyklu... Opowieści rycerzy Okrągłego Stołu

24. Klechdy sezamowe to dzieło ... (podaj nazwisko) Bolesław Leśmian

25. Król Irlandii wyprawiał (w Dziejach Tristana i Izoldy)do Kornwalii

rycerza ... (podaj imię)

Morhołta

26. Najwybitniejsza XII-wieczna poetka bretońska to... Marie de France

27. Ojczyznę wyzwolonej miłości średniowiecznej jest kraina zwana ... Prowansja

28. Autorem książki poświęconej Heloizie i Abelardowi (por, fragmenty w

Antologii) jest Francuzka ...

Regine Pernoud

29. Ojciec Tristana nazywał się ... Rivalen

30. Który z wielkich filozofów średniowiecza był neofitą?


michał waliński. Średniowiecze - testy dla uczniów humanistów

Documents