TCVN 5889: 1995

B¶n vÏ c¸c kÕt cÊu kim lo¹i

Technical drawings for metal components

ISO 5261: 1981 (E)

0. Më ®Çu§Ó cho thèng nhÊt tÊt c¶ c¸c kÝch thưíc ë trong tiªu chuÈn nµy ®ưîc tÝnh b»ng milimÐtNªn hiÓu r»ng nÕu tÝnh b»ng c¸c ®¬n vÞ kh¸c th× còng ®¹t hiÖu qu¶ tư¬ng ®ư¬ng vµkh«ng ¶nh hưëng g× ®Õn c¸c nguyªn t¾c ®ưîc thiÕt lËp. Nh÷ng h×nh vÏ ®ưîc chän chØ®Ó minh häa cho lêi v¨n vµ cã thÓ lµ h×nh vÏ kh«ng hoµn chØnh.

1. Môc ®Ých vµ ph¹m vi ¸p dôngTiªu chuÈn nµy quy ®Þnh nh÷ng quy t¾c cÇn thiÕt bæ sung cho c¸c tiªu chuÈn biÓu diÔn cña c¸c b¶n vÏ l¾p vµ cã thÓ lµ h×nh vÏ kh«ng hoµn chØnh chi tiÕt liªn quan ®Õn:- KÕt cÊu kim lo¹i bao gåm nh÷ng b¶ng vµ tÊm ph¼ng, c¸c thanh kim lo¹i ®Þnh h×nh vµ c¸c phÇn tö ®ưîc cÊu t¹o thµnh (bao gåm c¸c cÇu,dµn, cét,……);- C¸c thiÕt bÞ n©ng chuyÓn- C¸c bÓ chøa vµ b×nh ¸p suÊt- C¸c thanh m¸y, cÇu thang chuyÓn ®éng vµ b¨ng t¶i.

2. Tiªu chuÈn trÝch dÉnISO 128, B¶n vÏ kĩ thuËt - Nguyªn t¾c chung vÏ biÓu diÔnISO 129, B¶n vÏ kĩ thuËt- ghi kÝch thưícISO 406, B¶n vÏ kĩ thuËt- Dung sai c¸c kÝch thưíc dµi vµ kÝch thưíc gãc – chØ dÉn trªn b¶n vÏ. ISO 1000, §¬n vÞ SI vµ hưíng dÉn sö dông c¸ch dïng c¸c béi sè cña chóng vµ mét s讬n vÞ kh¸c >ISO 2553, Mèi hµng – biÓu diÔn quy ưíc trªn b¶n vÏ.ISO 3098/1, B¶n vÏ kĩ thuËt- ch÷ viÕt – PhÇn mét: C¸c kiÓu ch÷ thưêng dïngISO 3898, C¬ së ®Ó thiÕt kÕ c¸c kÕt cÊu – kÝ hiÖu chungISO 5455, B¶n vÏ kĩ thuËt-Tû lÖISO 5457, B¶n vÏ kĩ thuËt- KÝch thưíc b¶n vÏ vµ c¸ch tr×nh bµy.

3. BiÓu diÔn c¸c lç, bul«ng cã ®inh t¸n.3.1. BiÓu diÔn trªn c¸c mÆt ph¼ng h×nh chiÕu vu«ng gãc víi trôc cña chóng.Dïng nh÷ng dÊu hiÖu dưíi ®©y, vÏ b»ng nÐt ®Ëm, ®Ó biÓu diÔn c¸c lç, bul«ng vµ ®inh t¸n trªn nh÷ng mÆt ph¼ng h×nh chiÕu vu«ng gãc víi trôc cña chóng (c¸c b¶ng 1 vµ 2)Ký hiÖu diÔn t¶ lç kh«ng cã dÊu chÊm ë t©m

3.2. BiÓu diÔn trªn mÆt ph¼ng song song víi trôc cña chóngDïng nh÷ng dÊu hiÖu sau ®©y ®Ó biÓu diÔn c¸c lç, bu l«ng ®inh t¸n trªn c¸c mÆt ph¼ng h×nh chiÕu song song víi trôc cña chóng (b¶ng 3 vµ 4). ChØ riªng nÐt g¹ch n»m ngang cña c¸cdÊu hiÖu nµy ®ưîc vÏ b»ng nÐt m¶nh, tÊt c¶ c¸c phÇn cßn l¹i kh¸c vÏ b»ng nÐt ®Ëm.

Chó thÝch: §Ó ph©n biÖt bu l«ng víi ®inh t¸n, kÝ hiÖu cña bul«ng ph¶i b¾t ®Çu b»ng ch÷ chØ lo¹i

ren (vÝ dô: ký hiÖu cña bu l«ng cã ren hÖ mÐt lµ M12 x 50, trong khi ®ã ký hiÖu cña mét ®inh t¸n lµ

12 x 50.

3.3. Ghi kÝch thưíc vµ kÝ hiÖu

Chó thÝch: trong thùc tÕ, v× nh÷ng ®ưêng kÝch thưíc vµ ®ưêng giãng kÝch thưíc ®ưîc vÏb»ng cïng mét dông cô, do ®ã nay quy ®Þnh dïng mét nÐt g¹ch ng¾n m¶nh nghiªng 450 so víi®ưêng kÝch thưíc ®Ó diÔn t¶ ®iÓm kÕt thóc cña ®ưêng kÝch thưíc.3.3.1. Nh÷ng ®ưêng giãng kÝch thưíc ph¶i ®ưîc vÏ t¸ch dêi khái c¸c dÊu ký hiÖu cña lç, bu l«ng vµ ®inh t¸n trªn c¸c mÆt ph¼ng h×nh chiÕu song song víi trôc cña chóng(xem h×nh 1)

3.3.2. §ưêng kÝnh cña lç ®ưîc chØ dÉn ë bªn c¹nh dÊu hiÖu ( xem h×nh 3)

3.3.3. §Ó chØ dÉn c¸c ®Æc ®iÓm cña bul«ng vµ ®inh t¸n, ph¶i ghi kÝ hiÖu cña chóng theo ®óng tiªu chuÈn hoÆc theo c¸c quy ®Þnh kh¸c ®ang ®ưîc sö dông.3.3.4. §èi víi mét nhãm c¸c lç, bul«ng hoÆc ®inh t¸n gièng nhau cã thÓ chØ cÇn ghi ký hiÖu cña chóng ë mét phÇn tö ngoµi cïng (xem h×nh 2)Trong trưêng hîp nµy ë phÝa trưíc kÝ hiÖu ph¶i ghi râ sè lç, bul«ng hoÆc ®inh t¸n trong nhãm (xem h×nh 2 vµ 3)

4. Ghi kÝch thưíc chç v¸tCã thÓ x¸c ®Þnh nh÷ng chç v¸t b»ng c¸c kÝch thưíc dµi như ë trªn c¸c h×nh

4a) vµ 4b)

5. Ghi kÝch thưíc vµ chiÒu dµi c¸c cungGhi b¸n kÝnh cong cña mét cung (®ưêng mÐp ngoµi, ®ưêng träng t©m…) ë trong ngoÆc, bªn c¹nh chiÒu dµi khai triÓn cña cung tư¬ng øng như chØ dÉn ë c¸c h×nh 5 vµ 6

Tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 5889: 1995

6. Ký hiÖu c¸c thanh mÆt c¾t ngang, c¸c tÊm vµ l¸ kim lo¹i.6.1. C¸c thanh vµ mÆt c¾t ngangH×nh biÓu diÔn cña c¸c thanh vµ mÆt c¾t ngang ®ưîc chØ dÉn b»ng c¸c quy ®Þnh trong tiªu chuÈnISO thÝch hîp vµ khi cÇn thiÕt cã ghi chiÒu dµi c¾t cña ®o¹n thanh kim lo¹i ë sau dÊu g¹ch ngangNÕu kh«ng kÝ hiÖu theo ISO hoÆc theo c¸c tiªu chuÈn thÝch hîp th× ¸p dông c¸c dÊu hiÖu vµ kÝch thưíc ®· chØ dÉn trong b¶ng 5. Ghi ký hiÖu trªn b¶n vÏ tïy thuéc vÞ trÝ cña thanh hoÆc mÆt c¾t ngang (xem h×nh 5,6,7)6.2. C¸c b¶n vµ tÊmC¸c b¶n vµ tÊm kim lo¹i ®ưîc chØ dÉn bëi chiÒu dµy cña chóng, tiÕp theo sau lµ c¸c kÝch thưíc khu«n khæ cña h×nh ch÷ nhËt bao quanh chóng ( Xem h×nh 7,8 vµ 9)

7. Ghi kÝch thưíc c¸c tÊm nèi7.1. HÖ thèng chuÈn ®Ó ghi kÝch thưíc mét tÊm nèi gåm cã Ýt nhÊt hai ®ưêng träng t©m c¾t nhau vµ cã gãc nghiªng x¸c ®Þnh ®iÓm c¾t nhau gäi lµ ®iÓm chuÈn. Ghi kÝch thưíc cña c¸c tÊm bao gåm kÝch thưíc

vÞ trÝ cña c¸c lç so víi c¸c ®ưêng träng t©m

nãi trªn, c¸c kÝch thưíc khu«n khæ vµ kho¶ng c¸ch nhá nhÊt tõ mÐp c¸c tÊm nèi ®Õn®ưêng t©m cña c¸c lç (xem h×nh 8 vµ 9)

7.2. DiÔn t¶ ®é nghiªng cña c¸c ®ưêng trôc cña h×nh d¹ng kÕt cÊu cña c¸c thanh b»ng c¸ch ghi lªn hai c¹nh ng¾n cña mét tam gi¸c vu«ng (hÖ thèng tam gi¸c), dïng c¸cgi¸ trÞ ưu tiªn lµ c¸c kho¶ng c¸ch thËt cña c¸c ®iÓm chuÈn (hoÆc dïng c¸c gi¸ trÞ quyưíc, lµ béi sè cña 100, ghi ë trong ngoÆc) (Xem h×nh 8 vµ 9)

8. BiÓu diÔn s¬ ®åCã thÓ biÓu diÔn kÕt cÊu kim lo¹i theo s¬ ®å, dïng nÐt liÒn ®Ëm ®Ó vÏ c¸c ®ưêng träng t©m cña c¸c phÇn tö c¾t nhau.Trong trưêng hîp nµy trÞ sè c¸c kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ®iÓm chuÈn cña c¸c ®ưêng träng t©m sÏ®ưîc ghi trùc tiÕp trªn c¸c phÇn tö ®· ®ưîc biÓu diÔn (xem h×nh 10).