microsoft word - 272329_nts_revb_final.doc final.doc · web viewuluslararası gerekliliklere uygun...

Erzin DGKÇ SantraliTürkiye

Teknik Olmayan Özet

Ağustos 2010

Egemer Elektrik Üretim A.Ş.

272329 RGE GEV 6 B

Erzin DGKÇ Santrali Türkiye

Livelink/PIMS LIVE Renewable Generation (RGE)/Environment(GEV)/272329 - IEC - Projec

24 Ağustos 2010Teknik Olmayan Özet

Ağustos 2010

Egemer Elektrik Üretim A.Ş.

Miralay Sefik Bey Sokak No: 13, Kat:4 Oda No: 1, 34437 Gumussuyu, Beyoglu- İstanbul, Türkiye

Mott MacDonald, Victory House, Trafalgar Place, Brighton BN1 4FY, İngiltereT +44(0) 1273 365000 F +44(0) 1273 365100 W w w w . m o t t m a c . co m

http://www.mottmac.com/

Erzin DGKÇ Enerji Santrali, Türkiye

Yayın ve Revizyon Kaydı

Revizyon Tarih Yazan Onaylayan Kontrol AçıklamaA 25 Ağustos 2010 Nicola Davies Lucy Chapman Lucy Chapman Nihai Taslak

B 1 Eylül 2010 Nicola Davies Liz Turk Lucy Chapman Nihai Rapor

Bu doküman ilgili taraf için hazırlanmış ve sadece yukarıda adı geçen projede kullanılmak amacıyla yayınlanmıştır. Üçüncü bir taraf iletilmemesi ya da başka amaçlar için kullanılmaması gerekmektedir.

Bu dokümanın ilgili olmayan kişilerce ya da diğer amaçlar için kullanımı ya da diğer taraflardan tarafımıza sağlanan bilgilerde herhangi bir kusur ya da ihmalden kaynaklanan bir hatadan dolayı hiçbir şekilde sorumluluk almamaktayız.

Bu doküman gizli bilgi içermektedir ve fikri mülkiyet hakkına sahiptir. Tarafımızdan ya da talep eden taraftan izin alınmadan başka bir tarafa sunulması yasaktır.

Mott MacDonald, Victory House, Trafalgar Place, Brighton BN1 4FY, İngiltereT +44(0) 1273 365000 F +44(0) 1273 365100 W w w w . m o t t m a c . co m

http://www.mottmac.com/


İçindekiler

Bölüm BaşlıkSayfa

1. Giriş 11.1 Genel Bakış 11.2 Egemer Elektrik Üretim A.Ş kimdir? 21.3 Kendimi Nasıl İfade Edeceğim? 3

2. Proje 52.1 Proje Neden Gereklidir? 52.2 Projenin Temel Özellikleri Nelerdir? 62.3 Düzenleyici Çerçeve Nedir? 122.4 Proje Sahası ve Teknoloji Nasıl Seçildi ? 12

3. Çevresel ve Sosyal Etkilerin Yönetilmesi 143.1 Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirmesi Süreci 143.2 Potansiyel Çevresel ve Sosyal Etkiler Nelerdir ? 173.3 İş Sahasının Çevresel ve Sosyal Özellikleri Nasıl Tanımlandı ? 173.4 Çevresel ve Sosyal Faydalar Nelerdir ? 183.5 Potansiyel olarak Önemli Olumsuz Etkiler Nelerdir? 183.6 İnşaat Etkileri 313.7 İşletme Etkileri 323.8 Servisten Çıkartma/Yaşam Ömrü Sonu Etkileri 323.9 Kümülatif Etkiler 323.10 ÇSED Bulguları Uygulamaya Nasıl Geçirilecek ? 343.11 Sonuç 37

272329/RGE/GEV/6/B 24 Ağustos 2010


Livelink/PIMS LIVE Renewable Generation (RGE)/Environment (GEV)/272329 - IEC - Projec

1. Giriş

1.1 Genel Bakış

Bu teknik olmayan özet (TOÖ)'in amacı ‘Erzin Doğal Gaz (DGKÇ) Kombine Çevrim Santrali’ için gerçekleştirilen çevresel ve sosyal etki değerlendirmesinin temel bulgu ve sonuçlarını açık, basit ve mümkün olduğunca kısa bir şekilde açıklamaktır.

Erzin DGKÇ Santrali, tamamen Akenerji Elektrik Üretim A.Ş. (Akenerji)'nin sahip olduğu bir alt kuruluş olan Egemer Elektrik Üretim A.Ş. (Egemer Elektrik) tarafından geliştirilecek ve işletilecektir. Teklif edilen enerji santrali tam olarak 900MWe kurulu güve sahip olacak bir kombine çevrim enerji santrali olacaktır.

Türk kanunlarına göre Çevre Orman Bakanlığının (ÇOB) onayına sunulmak amacıyla çevre üzerinde olumsuz etki yaratması muhtemel tüm projeler için bir Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) yapılması gerekmektedir. Egemer Elektrik Erzin DGKÇ Enerji Santrali için ÇED Raporu hazırlamak üzere Armada Eğitim ve Belgelendirme Danışmanlık Mühendislik'i görevlendirmiş, bu rapor ÇOB'na Ekim 2009 tarihinde sunulmuş ve bu Bakanlık'tan 7 Mayıs 2010 tarihinde de ÇED Olumlu Belgesi almıştır.

Egemer Elektrik Üretim A.Ş. Erzin DGKÇ Santrali için finansman sağlamak amacıyla çok sayıda uluslararası finansman kuruluşuna (IFC) başvuruda bulunmuştur. Bu organizasyonların pek çoğunun bu tür geliştirmeler için Egemer Elektrik üretim A.Ş’nin karşılayabildiğini göstermesi gereken çok sayıda çevresel ve sosyal standartları bulunmaktadır. Egemer Elektrik Üretim A.Ş bu gereklilikleri karşılayabileceğinden emin olmak amacıyla, bağımsız bir uluslararası danışmanlık firması olan Mott MacDonald Ltd (MML)'yi görevlendirmiştir. MML’nin görevi Proje'nin uluslararası standartlar ve kılavuzlara uygunluğunu gösterecek olan Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirmesi (ÇSED) de dahil olmak üzere ek işlerin yapılmasıdır.MML'den aynı zamanda, Proje geliştirme işlemleri sırasında etkilerin azaltılması ve faydaların arttırılması ile ilgili tedbirlerin başarılı bir şekilde yönlendirildiğinin temin edilmesi amacıyla Egemer Elektrik Üretim A.Ş tarafından ÇSED bulgularının tam olarak nasıl uygulanacağını belirleyen bir Çevresel ve Sosyal Eylem Planı (ÇSEP) hazırlaması da talep edilmiştir.

ÇSED işleminin ayrılmaz bir parçası olan danışmanlık süreci de zorunlu ve zorunlu olmayan danışmanlar, ilgili taraflar ve genel kamuoyu tarafından üstlenilmiştir. Uluslararası finansman işleminin bir parçası olarak ve danışmanlık için ulusal ve yasal gerekliliklere ek olarak, Egemer Elektrik Üretim A.Ş’den kamusal Danışma ve bilginin ifşası ile ilgili sorumluluklarını gözden geçirmesi talep edilmiş ve Proje ömrü boyunca devam eden sorumluluklarını düzenlemek amacıyla da bir Kamusal Konsülütasyon ve Danışma Planı (KKDP) üretilmiştir.

272329/RGE/GEV/6/B 24 Ağustos 2010Livelink/PIMS LIVE Renewable Generation (RGE)/Environment (GEV)/272329 - IEC -

1 Projec


Proje sahaya doğal gaz taşımak için tahsis edilmiş yeni bir boru hattı ile elektriğin Türkiye ulusal şebekesine iletilmesi için iki yeni iletim hattı gerektirmektedir. Doğal gaz boru hattının inşaatı ve işletmesini desteklemek için herhangi bir ulusal ÇED gerekmemektedir. Türk yasalarına göre iletim hatları için bir ÇED gerekmektedir ve bu da Çevre ve Orman Bakanlığı (ÇOB)'na sunulmak üzere farklı bir süreç olarak işleyecektir. İletim hatlarının inşaatı ve işletmesi için resmi onay Kasım 2010 tarihinde beklenmektedir.

Uluslararası gerekliliklere uygun olarak, ek bir ÇSED'ne potansiyel boru hattı ve iletim hattı etkileri ile ilgili görüşler de eklenmiş ve Proje ÇSEP'sinde bu potansiyel etkilerinin yönetimi ve hafifletilmesi konuları da anahatlarıyla belirtilmiştir.

Bu TOÖ, ulusal ÇED bulguları ile ek ÇSED bulgularını açıklamakta ve aşağıdakilerin sunulmasını amaçlamaktadır:

Çevresel ve sosyal değerlendirme Türkiye yasaları ve uluslararası finans kuruluşları uluslararası çerçeveye uygunluk için;

Sosyal ve çevresel etkilerinin tanımlanması ve Proje'nin etki alanı içerisindeki olumsuz ve olumlu etkileri;

Çalışanlar, etkilenen topluluklar ve çevre üzerindeki olumsuz etkilerin engellenmesi ya da engellenmesinin mümkün olmadığı durumlarda, en aza indirilmesi, hafifletilmesi ya da telafi edilmesi;

Etkilenen toplulukların kendilerini potansiyel olarak etkileyebilecek konular üzerinde uygun bir şekilde bilgilendirilmiş olmalarını sağlamak; ve

Yönetim sistemlerinin etkin bir şekilde kullanımı ile gelişmiş çevresel ve sosyal performansa ulaşmak.

1.2 Egemer Elektrik Üretim A.Ş. kimdir?

Egemer Elektrik Üretim A.Ş. (Egemer Elektrik) tamamen Akenerji Elektrik Üretim A.Ş.nin sahip olduğu bir alt kuruluştur. Egemer Elektrik Üretim A.Ş, Erzin DGKÇ Santrali'ni yönetecek ve işletecektir. Akenerji, "Türkiye Elektrik Kurumu (TEK) dışındaki Kuruluşların Elektrik Üretimi, Dağıtımı, ve Ticareti ile Görevlendirilmesi" hakkındaki 3096 numaralı kanun kapsamında 16 Mayıs 1989 yılında kurulmuş olan ilk Otoprodüktör Gruptur. Grubun faaliyetleri arasında elektrik enerjisi üretimi, iletimi, dağıtımı, alışı ve satışı ile bu tür amaçlara hizmet edecek olan tesislerin kurulması, elektrik enerjisi ve/veya elektrik enerjisi düzenlemelerine uygun olarak yerel toptan satış faaliyetlerinin geliştirilmesi konuları yer almaktadır.


2 Projec


Halihazırda Akenerji Türkiye'de üretilen enerjinin yaklaşık %1'lik kısmını üretmektedir ve enerji üretimi konusunda pazarda bir lider olarak kabul edilmektedir.

1.3 Nasıl Sesimi Duyuracağım?

Teknik Olmayan Özet kopyaları aşağıdaki kaynaklardan talep edilebilir:

Türkiye'de Haziran 2008 tarih ve 26939 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan Çevresel Etki Değerlendirme Yönetmeliği'nin 9. maddesi kapsamında proje ile ilgili halkı bilgilendirmek ve bilgi ifşası yapılması gerekmektedir. Ulusal düzenleme gereklilikleri kapsamında halkın katılımı toplantısı ile ilgili yasal düzenlemeler medyada yapılan resmi duyurular da dahil olmak üzere ulusal ÇED işlemleri sırasında, Çevresel Anlaşma talebi ve ÇED çalışmalarının başlatılması ile ilgili olarak yerine getirilmiştir. Buna ek olarak halka bilgilendirme işlemleri de gerçekleştirilmiş, yorumlar alınmış ve bunlara ulusal ÇED'de yer verilmiştir.

Firma Adı Egemer ElektrikÜretim A.Ş

Adres Miralay Şefik BeySokak No:15 Ak HanKat 3-4 Gümuşsuyu34437İstanbul/Türkiye

Telefon +90 212 249 82 82 Faks +90 212 249 73 55

Uluslararası ÇSED işlemlerine destek vermek amacıyla, Egemer Elektrik Üretim A.Ş, projenin tüm ömrü boyunca danışmanlık ve bildirim için kapsamlı ve kültürel bir yaklaşım planlamak amacıyla stratejik bir doküman olarak görev yapacak olan bir Kamusal Konsalütasyon ve Danışma Planı (KKDP) 1

hazırlamıştır. KKDP gereklilikleri uyarınca, Egemer Elektrik Üretim A.Ş, proje ile ilgili bilgilerin mevcut olarak tutulacağı Akenerji kurumsal web sitesinde Proje için ayrılmış bir web sayfası da hazırlamıştır. Bu sayfa düzenli olarak güncellenecek ve Proje ile ilgili tüm dokümanlara erişim sağlayacaktır.

Proje'nin inşaat ve işletme aşamalarında ilgilenenler için bilgi sağlanmasını temin edecek temel kanallar şunlardır:Bu TOÖ , ulusal ÇED ve ek ÇSED ile ÇSEP Akenerji web sitesinde 31 Ağustos 2010 tarihinden itibaren bulunabilecek durumda olacaktır. http:/ / www . a k ene rj i . c o m .t r / T R/H a k k i m iz da / E ge m e r ;Akenerji web sitesinde Proje hakkında genel bir bilgi ile mevcut gelişme durumu hakkında bilgi sağlayan bir ‘Sıkça Sorulan Sorular’ bilgi sayfası da açılmıştır. Bu sayfa, en güncel bilgilerin temin edilmesi amacıyla düzenli olarak güncellenecektir.

1 Aynı zamanda hissedar taahhüt planı (HTP) olarak da bilinmektedir.


3 Projec

http://www.akenerji.com.tr/TR/Hakkimizda/Egemer

Halka Danışma Toplantısı

Proje, boru hattının ve iletim hatlarının yapımı ve Proje tasarımı ile ilgili güncellemeler konusunda güncellenmiş bilgilerin sağlanması amacıyla kamu sergileri düzenlenecektir. Egemer Elektrik Üretim A.Ş, her tür şikayet, talep ve yorum için iletişim bilgilerini ve haberleşme kanallarını da kamunun erişimine sunacaktır. Egemer Elektrik Üretim A.Ş inşaat aşaması sırasında yerel halkın da dahil olmasını sağlamak ve inşaat faaliyetleri ile ilgili olarak yerel halkın herhangi bir endişesi olup olmadığını anlamak amacıyla köy sakinleri ve atanmış bölge yetkilileri ile toplantılar düzenleyecektir. Egemer Elektrik yerel halkın endişeleri ile ilgili olarak temel konuların yer verildiği yıllık raporlar düzenleyecektir- bunun ÇED işlemi sırasında anahatları belirlenen yasal raporlama gerekliliklerinden farklı olması ve ÇED işlemi ile diğer faaliyetler sırasında yöneltilen endişeler ve sorular üzerinde yoğunlaşması hedeflenmektedir.

Buna ek olarak, iletim hatları için ÇED'i destekleyecek olan yasal bilgilendirme işleri de yürütülecektir. Bu tarihler henüz belirlenmemiş olmakla birlikte tespit edildiğinde aşağıdaki adreslerden yayınlanacaktır:

http:/ / www . a k ene rj i . c o m .t r / T R/H a k k i m iz da / E ge m e r .a s p x?pnl=1 http:/ / www. c e dg m .go v .tr

IFI’lar da aynı şekilde Projenin finansmanı konusunda anlaşma sağlanmasından 30 ila 60 gün öncesinde kendi web sitelerinden halka, ulusal ÇED (Türkçe ve İngilizce), ÇSED ve TOÖ (Türkçe ve İngilizce) ve ÇSED ile PCPD (İngilizce) olarak yayınlanacaktır. Bu süre boyunca ilgilenen tarafların Proje hakkında yorum yapma imkanları da olacaktır. Bu işlemin başlangıcı ile ilgili duyuru aşağıdaki kanallar aracılığıyla gerçekleştirilecek:

http:/ / www . a k ene rj i . c o m .t r / T R/H a k k i m iz da / E ge m e r .a s p x ?p n l = 1 ;ve ilgili finansman kuruluşlarının web sitelerinde bulunabilecektir.

Proje ile ilgili yorumlar aşağıdaki adrese iletilebilir:Özge ÖnenliÇevre ve Permi UzmanıE-mail - oon enli @ak enerj i.c om .tr


4 Projec

mailto:[email protected]

http://www.akenerji.com.tr/TR/Hakkimizda/Egemer.aspx

http://www.cedgm.gov.tr/

http://www.akenerji.com.tr/TR/Hakkimizda/Egemer.aspx

2. Proje

2.1 Proje Neden Gereklidir?

Hızla büyüyen bir ekonomi ile Türkiye dünyada en hızlı büyüyen enerji pazarlarından biri haline gelmiştir. Yerel ve Türkiye içerisindeki enerji talebi sürekli büyümeyi desteklemeyi, istihdam ve gerekli altyapı gelişimlerini gerekli kılmaktadır. Türkiye için enerji talebi tahminleri aşağıdaki trendleri göstermektedir:Yıllık ortalama talep artışı tahminleri, 2009 ve 2018 yılları arasında yüksek ve düşük enerji için sırasıyla %7 ve % 6.3'tür. Türkiye Elektrik Dağıtım Kurumu (TEİAŞ) 2 (elektrik tedarikçisi) artan talebin karşılanması için Türkiye’de 2740 MW'lık ek bir kurulu güce ihtiyaç olduğunu öngörmektedir; ve tahmin edilen enerji talebi artışı Türkiye'nin 2007 yılının sonundan bu yana yaşadığı mevcut elektrik temini kesintilerinin en üst düzeyindedir.

Erzin DGKÇ Santrali Projesinin amaçları şunlardır:Sürdürülebilir gelişme için ulusal enerji gereksinimine katkıda bulunmak;Hatay ilinin bölgesel enerji gereksinimine katkıda bulunmak;Türkiye için enerji gereksinimini güvence altına almak amacıyla muhtelif enerji kaynaklarına katkıda bulunmak;Sürekli, güvenilir, yüksek etkinlikli ve düşük maliyetli enerji sağlamak;Hem ulusal hem de bölgesel düzeyde ekonomik ve sosyal fayda sağlamak;Bölgede ve çevrede yaşayan topluluklar için istihdam olanağı sağlamak; ve Yerel ekonomiye, sosyal ve teknik altyapıya katkıda bulunmak.

Erzin DGKÇ Enerji Santrali işletmeye alındığında, Türkiye'nin tahmin edilen toplam enerji talebinin yaklaşık olarak %2.6'lık kısmını karşılayacağı tahmin edilmektedir.

2 TEİAŞ yeni tesisler için iletim sistemleri işletmesi ve bakımı ile iletim yatırım planlarının geliştirilmesinden ve aynı zamanda pazarın dengelenmesinden ve yerleşim merkezlerinin işletilmesinden sorumludur.


5 Projec

2.2 Projenin Temel Özellikleri nelerdir?

2.2.1 Erzin DGKÇ Enerji Santrali

Proje sahası, Türkiye'nin güneydoğusunda bulunan Hatay ilinin Erzin ilçesindeki Aşağı Burnaz köyünün (900 m kuzey doğuda) yakınlarında yer almaktadır. Saha İskenderun Körfezinin sahilinden yaklaşık olarak 650 m uzaklıkta bulunan mevcut sahil koruma alanının arkasındaki daha önceden işlenmemiş bir alan üzerinde bulunmaktadır. Saha Hatay il merkezinden 80 km kuzeyde, İskenderun merkezinden 40 m ileride ve Erzin merkezinden yaklaşık olarak 13 km batıda yer almaktadır.

Şekil 2.1: Proje Konumu ve Etki Alanı (Yeşil Sınır)*

Kaynak : Mott MacDonald Proje etki alanı hava kalitesi değerlendirmesi ile tespit edilen yıllık ortalama hava emisyon yoğunluklarını da kapsamaktadır. Ana harita, lisanslı Google Earth.

Erzin DGKÇ Enerji Santrali temel özellikleri aşağıda listelenmiş ve aşağıdaki metinde daha detaylı olarak açıklanmıştır:


6 Projec

İki gaz türbini Doğal Gaz Yakıtlı Enerji Santrallerinin temel kirleticisi olan nitrojen oksidin azaltılması için kullanılacak olan kirlilik azaltma ekipmanını da kapsayacak şekilde tasarlanmıştır;

İki ısı geri kazanım buhar jeneratörü (HRGS) buhar üretecek ve bir buhar türbini jeneratörü de buharı elektriğe dönüştürecektir. Bu konfigürasyon enerji santralinin verimliliğini yaklaşık olarak %57 oranında arttırmakta ve bu da yanan gazdan elektrik üretimi için en etkili yol olmasını sağlamaktadır;

Baca gazının tahliyesi için iki adet 60 m baca; her baca aynı zamanda sürekli olarak emisyon izleme ekipmanı ile donatılmış olacaktır.

Mekanik cebri soğutma teknolojisi:İskenderun Körfezi'nin sahil alanı ve hareketli kumulların altından deniz suyunu kullanmak için su alma ve su verme boru hattı yapılacak

Atık su artıma tesisi, sahaya özel atık yönetim alanı, güvenlik özellikleri ile yangın koruma tesislerinin de bulunacağı destekleyici altyapı ve tesisler de yer alacaktır.

Benzer bir DGKÇ Enerji Santrali

Kaynak: Mott MacDonald arşivi

Erzin DGKÇ Santrali için doğal gaz, Erzin DGKÇ sahasının yaklaşık olarak 16.2 km ilerisinde kurulu olan Boru Hatları Petrol Taşıma Anonim Şirketi, BOTAŞ Doğal Gaz'ın 40 (") (1000 mm)'lik mevcut Gaziantep-Adana-Mersin Doğal Gaz boru hattının ana gaz temin kaynağından yeni bir 24 inç (") (600 mm) bağlantısı ile sağlanacaktır. Doğal Gaz boru hattının güzergahı BOTAŞ tarafından üstlenilmiştir. Sahaya yeni gaz hattı bağlantısı Enerji Santrali sözleşmesinden ayrı bir sözleşme ile Egemer Elektrik Üretim A.Ş tarafından temin ve tesis edilecektir.

Üretilen enerji TEİAŞ3 tarafından işletilmekte olan Türkiye elektrik şebekesine beslenecektir. Elektrik, Tosçelik Endüstri Parkı (sahadan 14 km uzakta) ve Erzin trafo merkezindeki (Proje sahasından 15 km uzakta) mevcut trafo merkezlerine iki yeni havai hat vasıtasıyla sahadaki şalt tesisinden TEİAŞ 380 kV yüksek gerilim şebekesine iletilecektir.

Egemer Elektrik Üretim A.Ş tarafından kiralanan ve Projenin

konumlandırılacağı alan toplamda yaklaşık olarak 682 000 m2'lik bir alandır. Erzin DGKÇ Enerji Santrali için ayrılmış olan alan ise yaklaşık olarak 320 000

m2'dir. Bu alan içerisinde 250 000 m2 lik alan geliştirme için ayrılmıştır, bunun

85 700 m2 'si enerji santralinin inşaatı ve 380 kV trafo merkezi /şalt tesisi de

dahil olmak üzere 33 320 m2 'lik diğer faaliyetler için ayrılmış bulunmaktadır.

3 TEİAŞ yeni tesisler için iletim sistemleri işletmesi ve bakımı ile iletim yatırım planlarının geliştirilmesinden ve aynı zamanda pazarın dengelenmesinden ve yerleşim merkezlerinin işletilmesinden sorumludur.


7 Projec

Proje sahası sınırları içerisinde (çit hattı) yaklaşık olarak 105 m'lik bir alana denk gelen bir "yapı yapılmayacak alan" bulundurulması da gerekmektedir.

Şekil 2-2: Telif edilen Saha Yerleşimi ve Erişim Yolları *

Kaynak: Ana Harita lisanslı Google Earth yerleşim AKE. *

Tipik DGKÇ İşlemi


Bir DGKÇ Santrali fosil yakıtların yakılarak elektrik üretimi sağlanması için mevcut olan en verimli ve temiz yöntemdir. Elektrik üretimi işlemi iki aşamaya ayrılmıştır; Doğal gaz yanar ve yanma gazları elektrik üretimi için bir gaz türbininin içinde geçer ve yanma gazlarının içinde bulunan atık ısı HRSG'de buhar üretmek için kullanılır. Bu ikinci aşamadaki buhar daha sonra daha fazla elektrik üretmek için bir buhar türbininin içinden geçer. Bu iki aşamalı işlem bir DGKÇ enerji santralinin yüksek derecede verimli ve düşük maliyetli olmasını sağlar. Kömür yakıtı enerji santralleri ile kıyaslandığında bir DGKÇ Enerji Santrali üretilen elektriğin her MW'ı için yarı oranda karbon dioksit yayar.

Proje mekanik cebri hibrit (ıslak/kuru) soğutma teknolojisi kullanacaktır. Islak ve kuru soğutma karışımı ile mekanik hibrit soğutma kulesi su kullanımını en aza indirmek ve görünür duman bulutunun formasyonunu kontrol etmek üzere tasarlanmıştır. Isı yükü sıcak suyun öncelikle kulenin kuru bir bölümünden daha sonra ise sulu bölümünden geçerek geri dönen soğutma suyu sisteminden alınır.


8 Projec

Aşağıdaki şekiller soğutma işlemini göstermekte ve soğutma altyapısının nasıl görüneceğine dair bir bilgi sunmaktadır.

Mekanik cebri soğutma teknolojisine bir örnek

Hibrit mekanik cebri soğutma işlemi şeması


Geliştirme sahası halihazırda yerel otoyola iki adet bozuk tek şeridi erişim yolu ile bağlanmaktadır, bunlar 31-76 no.lu ilçe yolunu yaklaşık olarak 1 km kuzeybatıdan ve kuzeydoğudan geliştirme sahasına bağlamaktadır. Bu yol Enerji Santrali işlerinin bir parçası olarak yenilenecektir.

Erzin DGKÇ Santrali için tüm su kaynakları, işlemde ve soğutma da dahil olmak üzere diğer gerekliliklerde kullanılmak üzere uygun kalitede su temin etmek amacıyla bir deniz suyu tuzsuzlaştırma (arıtma) tesisinden geçecek olan deniz suyundan elde edilecektir.


9 Projec

Deniz suyu İskenderun Körfezinden, ana Proje sahasında bulunacak olan bir pompa istasyonuna mevcut sahil ve kumul alan altından geçecek olan su alma ve verme boruları vasıtasıyla temin edilecektir. Su özel olarak ayrılmış bir su verme borusu ile geri dönecektir. Su alma boru hattının uzunluğu yaklaşık olarak 2300 metre (sahil alanından yaklaşık 700 m ve kıyıdan yaklaşık 1500 m ileride) ve su verme boru hattı da yaklaşık 1500 m olacaktır. Tam yerleşim, ileride yapılacak olan tasarım işleri sırasında son halini alacak ancak ilk karışım

bölgesinde4 1oC'den daha fazla sıcaklık artışı olmayacak şekilde ve tuzlu su dumanının uygun bir şekilde yayılmasını sağlayacak şekilde tasarlanacaktır. Su alma ve verme borularını da kapsayan toplam koridor genişliği yaklaşık olarak 35 m olacak ve su verme borusu için genişletilmiş kısımda 25 m'ye kadar daralacaktır. Boru hatları için inşaat işleri koridoru yaklaşık olarak 50 m olacaktır.

Tüm atık suların İskenderun Körfezine yapılacak olan deşarjı, Türk Ulusal standartlarına ve uluslararası kılavuzlara uygun olarak arıtma ve bertaraf işlemleri tamamlandıktan sonra su verme borusu üzerinden yapılacaktır. Tüm işler yerel düzenlemelere uygun olarak tasarlanacak ve gerçekleştirilecektir. Atık çıkış suyu üzerinde izleme yapılması önerilmektedir.

Türk yasalarına uygun olarak saha dışı bertarafı ve atık ayırma tesisleri ile ilgili olarak özel olarak ayrılmış merkezi bir çöp toplama ve depolama alanı tanımlanacaktır.

İşletme sırasında, Proje alanının çevresi, tesis alanına özel ayrı bir güvenlik çiti ile çevrilecektir. Giriş ve çıkışların kontrolü için merkezi bir güvenlik binası kurulacak ve uygun noktalarda tesisin 24 saat boyunca izlenmesine olanak sağlayacak kamera sistemi tesis edilecektir. Tüm saha ve operasyon personeline sahaya ve tesise erişim için güvenlik kartları temin edilecektir.

Projenin 30 yıllık bir tasarım ömrü olacaktır, ancak 49 yıllık bir ömrü olması beklenmektedir. Enerji Santrali'nin "baz yük" yani bakım dönemleri dışında gece gündüz sürekli olarak işletim esasına dayalı olarak çalışması öngörülmektedir.

Erzin DGKÇ Enerji Santrali, Enerji Santrali deniz suyu temini ve deşarjı, elektrik şalt sahası ve erişim yolları da dahil olmak üzere bir Mühendislik, Satın Alma, İnşaat (EPC) sözleşmesi esasına göre inşa edilecektir.

4 Karışım alanı deşarjın başlangıç seyrelmesinin gerçekleştiği yer ve ötesi olan sınırlı alan ya da su hacmi ile su kalitesi kriterlerinin aşılmaması gereken yer olarak tanımlanmaktadır.


10 Projec

Egemer Elektrik çevresel sağlık ve güvenlik korumasını taahhüt etmekte ve (ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi, ISO 14001:2004Çevresel Yönetim Sistemi ve OHSAS 18001:2007İş Sağlığı ve Güvenlik Yönetim Sistemi) gibi uluslararası standartların gerekliliklerine uygun olarak geliştirilen yönetim sistemlerini uygulamaktadır.

Asıl tesis alanı teslim edilmiş ve Kamu Yararına bir proje olduğunu belirten belgeler de alınmıştır. Bu da hükümetin Akenerji'ye araziyi ve kıyı hattının deniz tarafını da asıl tesis alanı olarak kullanmasına izin vermesini sağlamaktadır, burası hükümetin yargı ve kontrolü altında olan gayrimenkul kapsamındadır ve bu da 49 yılı aşmayacak bir süre için lisans sağlamaktadır.

2.2.2 Bu Proje nasıl finanse edilecek?

Erzin DGKÇ Enerji Santralinin toplam yatırım değerinin yaklaşık 600 Milyon Euro olarak tahmin edilmektedir. Proje, ayrıca, proje finansmanında sosyal ve çevresel risklerin tespit edilmesi, değerlendirilmesi ve yönetilmesi için düzenlenen bir gönüllü standartlar seti olan Ekvator Prensipleri 2006'ya imza atmış olan kendilerini sorumlu, çevresel ve sosyal yönetimine adamış olan pek çok farklı yatırımcının birleşimi ile finanse edilecektir. Ekvator Prensipleri ile ilgili daha fazla bilgi http:/ / ww w . eq u ato r- p ri n c i p l e s . c o m adresinden temin edilebilir.

2.2.3 Mevcut Program nedir?

Mevcut program aşağıdaki temel aşamadan oluşmaktadır.

Temel Aşama Hedef Tarih

İnşaat Yüklenicisi İnşaat Sözleşmesi Ağustos 2010 sonu

Gaz Temini Sözleşmesinin İmzalanması Haziran 2010

İşleme Başlamak için Tam Bildirim Nisan 2011

İnşaat Aşaması Nisan 2011'den Kasım 2012'ye

Doğal Gaz Bağlantısının Tamamlanması Eylül 2012

Enerji Santrali İşletmeye Alma Haziran 2012'den Temmuz 2013'e

Enerji Santrali Ticari İşletme Haziran 2013

Kaynak: Öngörülen Çizelge Haziran 2010 – PB Power (Fizibilite Danışmanı)


jec

http://www.equator-principles.com/

2.3 Düzenleyici Çerçeve Nedir?

Ulusal ÇED ve ek ÇSED geliştirilmesi aşağıdaki düzenlemeler ve kılavuzlar ışığında düzenlenmektedir:

Çevre Kanunu (Kanun Numarası: 2872);Ekvator Prensipleri5 2006;Sosyal ve Çevresel Süreklilikle ilgili Uluslararası FinansmanKuruluşu (IFC) Politika ve Performans Standartları (PS);Termik Enerji Santrallerine ilişkin IFC Çevresel, Sağlık ve Güvenlik Kılavuzu (Aralık 2008);IFC Çevresel, Sağlık ve Güvenlik Kılavuzu – Genel (Nisan 2007);IFC Çevresel, Sağlık ve Güvenlik Kılavuzu – İletim Hatları(Nisan 2007);Avrupa Gelişim ve Kalkınma Bankası gibi Avrupa Merkezli çok yönlü finansman kuruluşlarının (ÇYFK) çevresel kılavuzları;Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol (EKÖK) Direktifi (1996/61/EC) gibi geçerli AB Direktifleri; Geniş Yanma Tesisleri Direktifi (değiştirilmiş 88/609/EEC) ve Hava Kalitesi Direktifi (2008/50/EC); veÇevresel Koruma ile ilgili uluslararası sözleşmeler ve protokoller , örn.

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliğine İlişkin Çerçeve Sözleşme.

2.4 Proje Sahası ve Teknoloji Nasıl Seçildi?

Projenin belirlenmesinde temel düşünce yaklaşımlarına şunlar dahil edilmiştir:

Türkiye'de ulusal ve bölgesel önceden tespit edilmiş elektrik talepleri gereklilikleri;

Hassas reseptörlerin yakınlığı- saha, kısıtlı ya da hiç hassas reseptör bulunmayan ya da Proje sahasının hemen yakınlarında bulunmayan nispeten daha seyrek olarak nüfusun bulunduğu yere kurulmuştur;Su kaynaklarının yakınlığı – saha, kullanım suyu kaynağı olarak bölge için önemli olan alternatif yüzey suyu ya da toprakaltı su kaynaklarından su kaynağına erişim ihtiyaçlarını azaltmak üzere soğutma ve diğer su kullanımı ihtiyaçlarını karşılamak üzere sürekli su kaynağı sağlayabilecek olan İskenderun Körfezi yakınlarına kurulmuştur;

5 Ekvator Prensipleri ilk olarak Haziran 2003 tarihinde, finansman için söz konusu olan projelerin sosyal anlamda sorumlu olarak ve çevresel yönetim uygulamalarını yansıtacak şekilde geliştirilmesini sağlayacak bir dizi gönüllü kılavuz setinin anahtar ticari kredi açan tarafından uygulanmaya başlanmıştır. Ekvator Prensipleri global olarak tüm endüstri sektörlerinde toplam sermaye maliyeti 10 milyon $ ya da üzerindeki tüm yeni proje finansmanları için geçerlidir.


12 Projec

Şebeke bağlantısına yakınlık – sahaya yakın mesafede, uzatma için uygun alanı bulunan enerji dağıtımı için potansiyel bağlantı noktaları olarak tanımlanan iki mevcut trafo merkezi bulunmaktadır (Tosçelik ve Erzin) ; ve

Yakıt kaynağına yakınlık - Proje sahasının 16.2 km. ilerisinde mevcut bir BOTAŞ Doğal Gaz Boru hattı kaynağı yer almaktadır. Hassas reseptörler ya da yüksek ekolojik öneme sahip olarak değerlendirilen hatlar üzerinde gaz boru hattı bağlantısı hattının Enerji Santraline bağlantısında önemli bir etkisi olmayacağı düşünülmektedir.

AKE tarafından yapılan değerlendirmede, alternatif yanma üretim tesisleri teknolojileri içerisinde kömür, doğalgaz ve biyokütle yakıtlı Enerji Santralleri yer almamaktadır. Enerji etkin objektiflerinin, kömürden daha düşük karbondioksit emisyonları, kesintisiz temel yüklenici gerektiren enerji üretim gereklilikleri ve yakıt temininin elde edilebilirliği ve temini değerlendirmesinde, bir kombine çevrim doğal gaz yakıtı enerji santrali yenilenebilir teknolojileri ve biyokütle arasından tercih edilen seçenek olarak seçilmiştir. Ayrıca, tesise soğutma suyunun temini için çevresel olarak en kabul edilebilir teknoloji kapsamında da bir değerlendirme yapılmıştır (aynı zamanda En İyi Teknik Değerlendirmesi olarak da anılmaktadır). Nihai olarak tercih edilen çözüm açık devre soğutma yerine mekanik cebri soğutma olarak yapılmıştır, bunun için İskenderun Körfezi'nin termik deşarjlar ve kıyı ötesi altyapı ayak izi sonuçlarının ölçüsü gibi etkileri sönümleyebilmesi özelliği dikkate alınmıştır.


13 Projec

3. Çevresel ve Sosyal Etkilerin Yönetilmesi

3.1 Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirmesi Süreci

3.1.1 Ulusal Süreç

Türkiye'de ÇED süreci Çevre Kanunu (Kanun Numarası:2872) kapsamındaki yasal bir gerekliliktir. Çevre Kanunun 10. maddesi, potansiyel olarak olumsuz çevresel etkileri olabilecek yatırım projeleri için bir ÇED raporu gerektirmektedir. ÇED raporunun hazırlanması teklif edilen DGKÇ Enerji Santrali ve iletim hatları için hazırlanmak zorundadır. BOTAŞ gaz boru hattı bağlantısı ise 40 km'den daha az uzunlukta olduğundan ulusal ÇED gereklilikleri kapsamında değildir. ÇED sürecinin temel aşamaları aşağıdaki şekilde gösterilmektedir.

ÇOB Erzin DGKÇ Enerji Santrali için ulusal ÇED raporunu onaylamıştır. Açık devre soğutmadan mekanik cebri soğutma teknolojisine geçiş ile ilgili değişikliklerin de yansıtılması amacıyla mevcut onay için resmi bir değişiklik başvurusunda bulunulacaktır. ÇOB'nın gerekliliklerine uygun olarak bu değişiklik uygulaması bir güncellenmiş gürültü değerlendirmesi, hava kalitesi değerlendirmesi ve hidrodinamik modelleme yapılması da gerekecektir. Uluslararası ÇSED'nin güncellenmiş soğutma teknolojisini kendi etki değerlendirme süreci içerisinde güncellenmiş gürültü ve hava kalitesi modellemesi ile birlikte dikkate aldığını da unutmamak gerekir.


14 Projec

Şekil 3.1: ÇED Sürecinin Temel Aşamaları

Kaynak: Mott MacDonald

3.1.2 Uluslararası Çevresel ve Sosyal Değerlendirme

Ulusal ÇED'de yer verilen çok sayıda uluslararası ÇSED gerekliliklerinin sağlanması için proje için finansman temin etmenin bir parçası olarak IFI'lar tarafından talep edilen standartların genel değerlendirmesi konusuna da dikkat çekmektedir. Uluslararası ÇSED içinde dikkat çekilen ek hususlar aşağıdaki gibidir:

Türk, AB ve Dünya Bankası/IFC standartlarına uygun olarak uluslararası olarak onaylanmış yayılma modeli kullanarak baca yüksekliği tespitinin teyidini de dahil edecek şekilde bir detaylı hava kalitesi modelleme değerlendirmesi;Ulusal ve uluslararası ölçütlere uygun olarak Proje'nin potansiyel karbon emisyonu azaltımı ve değerlendirme performansını da dahil edecek şekilde bir konsolide karbon değerlendirmesi;Hassas gürültü alıcıları üzerinde Proje'nin etkilerinin değerlendirilmesi için uluslararası modelleme standardı kullanarak hazırlanan bir güncellenmiş gürültü modelleme ve bu bilgileri kullanarak teklif edilen Proje hafifletme ve telafi etme önerileri konusunda bilgilendirme sağlama;


15 Projec

Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Sürecinin Temel Aşamaları

Aşama 1Bildirim

Aşama 2Kapsam

Aşama 3ÇSED

Aşama 4Karar

Proje Hazırlama

Bildirim ve Yetkili Merci

Çevresel Çalışmalar

Çevresel Bilginin Uygunluğunun Gözden Geçirilmesi

Karar Sonrası Projenin Onay Alıp Almadığının İzlenmesi

İnceleme

Kapsam oluşturma

Yetkili Merciye Çevresel Bilginin Sunulması

Yasal Çevresel Yetkililere, Diğer ilgili Taraflar ve Halkla Müzakere

Geliştirme Kararını vermeden önce Yetkili Merci ile Çevresel Bilginin Değerlendirilmesi

Karar Bildirimi

Sahanın ekolojik hassasiyetini gözden geçirme, özellikle de iki önemli saha canlısı üzerindeki mevcut dağılım ve miktar analizi; Astragalus antiochianus (geven) ve Pancratium maritimum(kum zambağı);Özellikle de uygulama için ilgili olabilecek yeniden yerleşim faaliyetlerinin minimum gerekliliklerinin tanımlanması da dahil olmak üzere Proje nedeniyle her açıdan etkilenebilecek olan tarım alanları gibi, alan kullanımı etkilerinin gözden geçirilmesi;Arazi karakter analizi kullanarak arazi ve görsel temel çalışmalarının yapılması;Proje Sahası için saha edinimi ile ilgili diğer konular;Kıyı koruma alanı içerisindeki geçici ikamet alanlarının etkilerinin gözden geçirilmesi; Proje operasyonları ve sözleşmelerine işçilik ve çalışma şartları ile ilgili olarak uluslararası standartların dahil edilmesi;Kıyı koruma alanı içerisinde sulu alanlarla toprak altı suyu/hidroloji etkileşimlerinin gözden geçirilmesi;Boru hattı ve iletim hattı ile ilgili olarak potansiyel etkilerle ilgili görüşlerin dahil edilmesi; veGüncel inşaat çevresel ve sosyal yönetim ve hafifletme planlarının temin edilmesi.

ÇSED etkilerin değerlendirilmesi ve etkilerin "büyüklüğünü" dikkate alan belirginliğin tanımlanması (süre, konumsal kapsam, çevrilebilme, benzerlik ve ulusal standartlara uygunluk özelliği) ve nüfusun gözden geçirilmesine dayalı olarak (yakınlık/sayılar ve hassasiyet de dahil) etkilenen çevrenin (insanlar ve coğrafya) "hassasiyeti ve saha ve çevredeki alanlarda bulunan fiziksel özellikleri de dikkate alarak oldukça sağlıklı bir yöntem geliştirmiştir. Etkilerin büyüklüğü hafifletmeden önce ve sonra tartışılmıştır. Mümkün olan yerlerde, hafifletme tedbirleri ile ilgili aşağıdaki hiyerarşik tedbirler alınmıştır: tasarım sırasında bertaraf, saha/teknoloji seçimi, en iyi uygulama yönetim tekniklerinin uygulanması.

Değerlendirme süreci Akenerji'nin süreçle ilgili olarak çevre köylerde yaşayan yerel halkın endişelerini anlamasını ve dahil etmesini sağlayacak şekilde yerel danışma ile de desteklenmiştir.

Ulusal ÇED ve uluslararası ÇSED detaylı olarak Proje'nin, tasarımının, inşaatının, işletmesinin ve işletme faaliyete kapandıktan sonra oluşması muhtemel ihtiyaçlarını incelemiştir. Kabul edilemeyecek olarak değerlendirilen etkiler için, uygun hafifletme tedbirleri, bu etkilerin büyüklüğünü kabul edilebilir bir seviyeye getirilecek şekilde tanımlanmıştır.


16 Projec

3.2 Potansiyel Çevresel ve Sosyal Etkiler Nelerdir?

Egemer Elektrik Üretim A.Ş, bu kapsamdaki bir gelişmenin yerel ve çevresel alanda fiziksel, biyolojik ve sosyo ekonomik (insan) bazı etkileri olacağını da kabul etmektedir. Potansiyel etkiler aşağıda tanımlanan başlıklarla bağlantılı olarak tanımlanmıştır. Her başlık için, inşaat, işletme ve işletme faaliyete kapandıktan sonraki süreçleri ile ilgili olarak bağlantılı olacak şekilde olumlu ve olumsuz etkiler tanımlanmıştır.

Tablo3.1: Çalışılması Gerek Temel Çevresel ve Sosyal Etkiler

Çevresel ve Sosyal Etkiler

Biyo-fiziksel Toplum ve Sosyo Ekonomik

Ekoloji ve Bioçeşitlilik Arazi Kullanımı Planlama

Yüzey Suyu Kalitesi, Hidroloji, Hidrojeoloji, İstihdam Üretimi

Arazi Kalitesi ve Çöp Arazi İstimlak ve Mülk Sahipliği, Yeniden iskan ve benzer restorasyon dahil

Gürültü ve Titreşim Halk Sağlığı, Toplum Güvenliği ve Emniyeti

Trafik ve Taşıma Toplum İlişkileri ve

Anlaşmazlık Yönetimi

Arazi ve Kroki Arkeolojik ve Kültürel Miras

Hava Kalitesi ve Toz Sera Gazı

ÇSED'nin, Proje'nin önemli etkileri hafifletmeye neden olabileceğini tespit etmesi durumunda, bu etkilerin ortadan kaldırılması, azaltılması ya da hafifletilmesi için eylemler ya da prosedürler geliştirilir ve bu etkiler kabul edilebilir bir seviyeye indirilir. Ortaya çıkan etkiler (kalan etkiler) daha sonra temel hafifletme tedbirlerinin uygulanmasına dayalı olarak tespit edilir.

Değerlendirme işlemi, kalan etkiler ve temel hafifletme tedbirlerine ilişkin temel pozitif ve negatif bulgular aşağıda özetlenmektedir.

3.3 Çalışmanın Çevresel ve Sosyal Karakteristikleri nasıl belirlendi ?

Çalışma alanı, öncelikle etüt alanının coğrafik kapsamına göre tanımlandı. Bunun yapılmasının ardından çalışma alanının çevresel ve sosyal özellikleri tanımlandı. Çevresel ve sosyal özelliklere ilişkin bilgiler ekoloji, gürültü, yeraltı suyu, su kalitesi ve hava kalitesi için projeye özel temel değerlendirmelerin yapıldığı oldukça kapsamlı kaynaklardan temin edildi.


17 Projec

3.4 Çevresel ve Sosyal Faydalar Nelerdir?

Projenin temel faydaları şu şekilde tanımlanabilir:Geçici inşaat istihdamı sağlamak;Yerel kalifiye işçi ve kaynak kullanımı, iş geliştirme ve istihdam imkanları üzerinde olumlu gelişme, ve yerel vergi geliri seviyeleri ile ilgili faydalar;Sürekli istihdam sağlama – ÇSED toplam olarak 50'ye yakın yeni iş geliştirileceğini öngörmektedir. Bunların 10 ile 25 tanesinin yerel işgücünden temin edilebilecek yarı zamanlı/ tam zamanlı işler olabileceği öngörülmektedir; veArtan enerji kaynağı- Erzin DGKÇ Enerji Santrali işletmeye alındığında, Türkiye'nin tahmin edilen brüt enerji talebinin %2.6'lık kısmını karşılayacaktır.

3.5 Potansiyel Belirgin Olumsuz Etkiler Nelerdir?

3.5.1 Havaya Emisyon

Tesisin işletimi sırasında, söz konusu Erzin DGKÇ Enerji Santrali içinde doğal gazın yanması ile hassas insan sağlığı reseptörleri üzerinde potansiyel olarak olumsuz etkileri olabilecek nitrojen oksit (NOx) ve karbon monoksit (CO) salınımı olmasına neden olacaktır. Buna ek olarak, NOx emisyonlarının hassas bitki ve ekosistem üzerinde de potansiyel etkileri olmaktadır. Çalışma alanı içerisindeki mevcut ortam kirlilik konsantrasyonları verileri, ulusal ÇED'i desteklemek amacıyla iki aylık izleme çalışmaları ile elde edilmiştir. İzleme sonuçları izleme çalışmasında kullanılan tüm alanlarda yıllık ortalama NO2 yoğunluklarının uluslararası çevre hava kalitesi standartlarının en yüksek zorunlu değerinden oldukça aşağıda olduğunu göstermektedir.

İşletme sırasında, baca emisyonunun potansiyel etkilerini değerlendirmek amacıyla, Dünya Bankası /IFC kılavuzları tarafından önerilen bir gelişmiş dağılım modeli kullanılarak kantitatif (niceliksel) bir değerlendirme yapılmıştır. Uygun baca yüksekliklerinin doğrulanması ve tesisin NOx, NO2 ve CO konsantrasyonlarına yüzey seviyesindeki katkısının tespit edilmesi için modeller çalıştırılmıştır. Çalışma alanı teklif edilen tesis alanından 15 kilometre ileriye kadar genişletilmiş ve narenciye ağaçlarının yetiştirilmesi için kullanılan alanlar da özel olarak dikkate alınmıştır.


18 Projec

60 metre yükseklikte bir egzoz bacası teklif edilmiş ve havaya emisyonun etkin dağılımını sağlamak için doğrulanmıştır. Buna ek olarak Enerji Santrali gaz ateşlemesi için kullanılacak olan kuru-düşük Nox yanıcıları da kapsayan düşük NOx teknolojisi kullanacaktır.

İşletme aşaması için, gelişmiş dağılım modellemesi sonuçları, CO ve NO2 'nin tahmin edilen maksimum çevresel konsantrasyonlarının, Türk kanunları, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Avrupa Birliği (AB) tarafından tanımlanan ilgili çevre kılavuzlarına göre oldukça düşük olduğunu göstermektedir. Narenciye yetiştirme alanlarını temsil eden modellenmiş ekolojik reseptörlerdeki NOx maksimum işlem katkısı oldukça düşüktür ve tahmin edilen çevresel konsantrasyonlar bitki örtüsü ve ekosisteminin korunmasına ilişkin AB sınır değerlerinin altındadır.

Proje kaynaklı emisyonların, ulusal ve AB tarafından tanımlanan sınırlar içerisinde kalmasını temin etmek amacıyla sürekli olarak izlenecektir. Buna ek olarak hava kalite modellemesi bulgularının doğrulanması için daha geniş bir etki alanı içerisinde de bir sürekli hava kalitesi izleme istasyonu bulunacaktır.

Santralin inşaatı sırasında atmosfere yapılan emisyonun temel kaynakları ve toprak taşıma faaliyetlerinden kaynaklanacak toz içeren ilgili altyapılar, araç emisyonları ve inşaat alanı içerisindeki jeneratörler gibi emisyon kaynakları da izlenecektir. İnşaat tozu etkilerinin, özellikle de kuru aylar boyunca, kuru toprak ve tozlu alanlarda çalışmalar sırasında uygulanacak olan uygun toz bastırma teknikleri ile bertaraf edileceği düşünülmektedir. İnşaat sırasında kullanılacak olan ekipman ve araçların uygun olarak bakımları yapılacak ve gereksiz hava emisyonlarını önlemek amacıyla test edilecektir.

Boru hattının ve iletim hattının işletimi ile ilgili olarak herhangi bir tanımlanmış belirgin etki bulunmamaktadır.

3.5.2 Sera Gazı Emisyonu

Proje ile ilgili sera gazı emisyonları aşağıdaki senaryolara göre değerlendirilmiştir:

İnşaat emisyonları (gerekli olan malzeme ve ekipmandan kaynaklanan emisyon ve aynı zamanda sahada yakıt kullanımı ve malzemelerin nakliyesi ile ilgili olanlar);

Doğrudan yanma emisyonları - CO2; Doğrudan yanma emisyonları – N2O; Tesisin çalıştırılması ile bağlantılı emisyonlar; ve İşletme faaliyete kapandıktan sonra sürecek etkileri.


19 Projec

Doğal gazın yanması ile ilgili emisyonlar her yıl için 2.8 milyon ton karbon dioksite eşit (CO2e) olarak tahmin edilmektedir. Sonuçlar, söz konusu tesisin, tesis etkinliği ve CO2 emisyonları için hedeflenen aralıkta kalarak IFC Performans Kılavuzlarına uygun bir performans sergilediğini göstermektedir. Erzin DGKÇ Enerji Santrali'nin %54 ve 58'lik hedef aralık oranına kıyasla %57.5'lik bir etkinliğe sahip olması beklenmektedir.

Türkiye'deki mevcut diğer santrallerle kıyaslandığında, Erzin DGKÇ'nin emisyon performanslarının şebeke elektriği ortalama emisyon yoğunluğundan çok daha iyi olduğunu ve diğer yakıtlara, özellikle de kömür/linyit yakıtlı olanlara kıyasla %45 daha düşük emisyona sahip olduğu görülmektedir.

Santral her ne kadar Türkiye'deki genel emisyon yükünü arttıracak olsa da, yaşam kalitesinin arttırılması ve ülkenin ekonomik büyümesinin sağlanması için artan enerji talebinin karşılanmasında güvenilir enerji gelişimi gereklidir. DGKÇ teknolojisinin kullanımı santralin çok daha iyi bir ortalama emisyon yoğunluğu ile temel yüklenici elektrik teminine belirgin bir katkı sağlamasına olanak vermektedir.

3.5.3 Su Kalitesi

Denize yapılacak olan kıyı ötesi deşarjlar küçük termal ve tuzlu su deşarjlarının deniz suyu desalinasyon ve soğutma işlemlerinden sonra su arıtma tesisinden su verme deşarjlarını da kapsayacaktır. Santralden çıkan tüm su deşarjları, deşarjdan önce yüzey suyu ortamlarına Termik Enerji Santrallerinden çıkacak su deşarjları için Ulusal Su Kirliliği Yönetmelikleri ve IFC ÇSG kılavuzlarında düzenlenen gerekliliklerin yerine getirilmesini sağlayacak şekilde işlem yapılarak gerçekleştirilecektir.

Deniz ortamı üzerindeki etkilerin değerlendirilmesi amacıyla, termik ve tuzlu su buharının seyrelmesi ve dağılımının doğrulanması için bir hidrodinamik çalışma gerçekleştirilmiştir. Su alma ve su verme altyapısı karışım alanının ucundaki sıcaklık artışı 1 ºC'yi geçmeyecek şekilde ve tuzlu suyun etkin bir şekilde dağılımını sağlayacak şekilde tasarlanacaktır. Projenin su alma ve su verme boru hatları yerleşim planları dahilinde yüksek derecede hassas ve yüksek koruma değerine sahip ve koruma altında olan sesil (hareket edemeyen canlılar) deniz canlıları bulunduğu kaydedilmediğinden bunun belirgin bir etkisi olacağı da düşünülmemektedir.

Tanımlanan hafifletme tedbirlerinin uygulanmasına dayalı olarak genel etkinin oldukça düşük olacağı kanaatine varılmıştır.


20 Projec

3.5.4 Yüzey Suyu ve Yeraltı Suyu

Erzin DGKÇ Santrali ile ilgili inşaat ve işletme faaliyetlerinin, proje etki alanı içerisindeki yüzey suyu ve yeraltı suyu hidrolojisi üzerinde potansiyel bir etkisi olacağı belirlenmiştir.

Önemli konulardan biri de bölgesel su teminin önemli kaynaklarından biri olan ve söz konusu enerji santralinin yaklaşık olarak 2 km içerisinde yer alan Yukarı Burnaz kaynakları bulunmasıdır; yine yakınlarda Yanıkdeğirmen ve Sarısu derelerinin kaynakları yer almakta ve Proje sahası ile sahil arasındaki yeraltı suyu kaynaklarından sahildeki taze su gölcüklerine kadar olan akıntı üzerinden de potansiyel etkileri olması beklenmektedir. Ayrıca, kaynakların etrafındaki alanın korunması için bir yeraltı suyu koruma alanı tesis edilmiştir ve çok daha geniş kapsamlı kaynakları besleyen bir besleme alanı bulunmakta ve enerji santralinin inşaatından kaynaklanacak olan potansiyel etkilerin yanı sıra boru hattının ve iletim hatlarının da bu koruma alanının dış kısmından geçeceği bilinmektedir.

Bu özellikler üzerinde etkisi olacak potansiyel etkilerle tanımlanan faaliyetler arasında yaklaşık olarak 6 metre olarak belirlenen tamamlanmış saha seviyesine kadar alanın yükseltilmesi, temel ve kazık işleri, su boşaltma gereklilikleri ve yeraltı suyunun hidrokarbon ve diğer kirleticilerden kaynaklanan atıklar nedeniyle kirlenmesi gibi sonuçlar da yer almaktadır.

Yüzey suyu ortamları üzerindeki potansiyel etkiler arasında: Yüzey suyu ve yeraltı suyu drenajında değişiklikler (geçici ya da kalıcı);

Yüzey suyu akış dinamiklerinde değişiklikler ve kanalda gerekli olacak geçici ya da kalıcı işlerin yapılacağı nehir geçişlerinde erozyon;Erozyon ve çöküntü yüklerinde artış;İnşaat işleri sırasında oluşacak kirlilik;Mevcut kullanıcılar ile su kaynaklarının kullanılmasında rekabet.

Yeraltı suyu üzerindeki potansiyel etkiler arasında: Temeller için kazık işleri sırasında kirlilik;

Kuru sezon inşaatı sırasında akıntı ve kaçaklar; Şantiye atık suyu (kullanım suyu); ve

Mevcut kullanıcılar ile su kaynaklarının kullanılmasında rekabet.

Hafifletme için, inşaat sırasında başlayacak ve inşaat ile işletme süreci boyunca devam edecek olan bir izleme programının uygulanması önerilmektedir. Bu, yakındaki tatlı su gölcüklerinde yeraltı su seviyelerinin ve tuzlu su seviyelerinin görüntülenmesine olanak sağlayacak olan sondaj şebekesi kurulması ile sağlanacaktır.


21 Projec

Bu izlemenin temel amacı, yeraltı su seviyelerindeki bir azalmanın sahilden tuzlu su akışına neden olabileceği için, gerçekleştirilmesi durumunda, drenajın bölgedeki yeraltı suyu rejimi üzerinde belirgin bir etkisi olup olmadığını tespit etmek olacaktır ve dolayısıyla sahil gölcüklerindeki su kalitesi de etkilenecek ve aynı zamanda bu şekilde Proje sahasına yakında bulunan gölcük/sulak alana yeraltı suyu akışının kesilip kesilmediği de anlaşılacaktır. İzleme aynı zamanda, su seviyesi şablonlarının kullanıldığı saha ile sahil arasındaki gölcükler üzerinde de gerçekleştirilecektir.

Enerji santrali alanı ile bu derelerin hidrolik olarak bağlantılı olmaları durumunda seviyelerdeki değişikliklerin Proje tarafından izlenmesine olanak sağlamak amacıyla Yanıkdeğirmen ve Sarısu derelerinde de bir yüzey suyu izleme planı önerilmektedir. Bu da aynı şekilde su seviyesi şablonları kullanılarak gerçekleştirilecektir.

Boru hattı işleri için etki değerlendirmesi, Yanıkdeğirmen deresi gibi sulama kanalı ve küçük mevsimsel akıntıların olması durumunda özel ilgi gerektiren ihtiyaçlar için tanımlanmıştır. Yeraltı suyu koruma alanının sınırlarından güzergah hatları geçerken de aynı şekilde özel bir ilgi gösterilmesi gerekmektedir. En iyi uygulama hafifletme tedbirlerinin uygulanması ile ilgili olarak potansiyel riskin kabul edilebilir bir seviyede yürütülebileceği kabul edilmektedir.

En iyi kirlilik önleme tedbirleri, hidrokarbon ve Yanıkdeğirmen deresindeki bağımlı su kaynaklarında olduğu gibi, ısı kaynaklarının bağımlı olduğu yüzey sularının etkilenebileceği yüzey suyu konularına yönlendirilmemiş drenaj işlemlerinden kaynaklanacak tüm deşarjlardan sonra serbest kalacak kirlilik ve düşük tortulu içeriğin yayılmasını önlemek amacıyla enerji santralinin ve iletim hattının inşaatı sırasında uygulanacaktır.

Tanımlanan hafifletme tedbirlerinin uygulamasına dayalı olarak genel etkinin oldukça düşük olacağı kanaatine varılmıştır.

3.5.5 Arazi Kalitesi

Etki değerlendirmesi, mevcut kirliliğin hareket potansiyelinin baskın olarak özellikle de transformatörler ve kondansatörler gibi polikarbonlu bifenol (PCB) içeren yağ içerikli ekipmanın bulunduğu mevcut trafo merkezi konumlarındaki aktif noktalarda ve Tosçelik endüstriyel parkı gibi mevcut endüstriyel alanları geçerken tutulduğu tespit edilmiştir. Proje sahasındaki mevcut kirlilik potansiyeli göz ardı edilebilecek kadar düşük olarak değerlendirildi.


22 Project

Doğal gaz boru hattı ile iletim hattı ve enerji santrali ile ilgili arazi kalitesi etkileri inşaat aşaması sırasında büyük oranda artacak şekilde ve tipik olarak kısa dönemde, inşaat ekipmanından kirlilik yolları yaratılması,kazayla oluşan döküntüler ve kaçaklar ile ilgili geri alınabilir etkiler olarak değerlendirildi.

Değerlendirmenin parçası olarak kabul edilen potansiyel reseptörler arasında karasal çevre, su yolları, yeraltı su kaynakları ve çalışanlar bulunmaktadır.

İnşaat ve işletme sırasındaki yeraltı suları üzerindeki etkiler en düşük düzeyde değerlendirildi. Ancak inşaat çalışmaları sırasındaki kazılar yeraltı sularına sızabilecek kirliliğe yol açabilecek kirlilik için potansiyel bir geçiş yolu hazırlayabilir.

Enerji santrali iletim hatlarının ve boru hattının inşası ile bağlantı kalan riskleri en iyi inşaat yönetimi ve hafifletme tekniklerinin uygulanması ile düşük derecede değerlendirilmiştir.Kazı işleri sırasında, şüpheli bir kirlilik bulunması durumunda, bu bölgedeki çalışma, kalifiye bir personel sahayı inceleyene dek durdurulacak, tehlike tespit edilecek ve gerekli tedbirler alınacaktır. Sahaya giriş eğitimi sırasında tüm personel potansiyel kirlilik konuları ile ilgili olarak bilgilendirilecektir. Normal işletme sırasında göz ardı edilebilir etkiler olacaktır.

Gerekli yönetim ve acil durum planlama beklenmedik bir olay olması durumunda uygulanacaktır.

3.5.6 Biyolojik ortam

3.5.6.1 Flora ve Fauna

Astragalus antiochianus

Erzin DGKÇ Santrali ile ilgili faaliyetlerin doğrudan etki alanı içerisindeki ekolojik özellikler üzerinde potansiyel etkileri olması beklenmektedir. Herhangi bir etkinin büyüklüğünü değerlendirmek ve bu etkileri önlemek ya da en aza indirgemek amacıyla en uygun hafifletme tedbirlerini tespit etmek amacıyla ekolojik etkiler üzerinde bir değerlendirme yapılmıştır. Projenin etki alanı içerisinde uluslararası ya da ulusal olarak ekolojik öneme sahip herhangi bir alan tanımlanmamıştır. Ancak değerlendirme sürecinde aşağıdakiler de dahil olmak üzere enerji santralinin geliştirilmesi nedeniyle üzerinde olumsuz etki yaratabileceği düşünülen üç temel ekolojik özellik tanımlanmıştır:


23 Projec

Uluslararası öneme ve orta derecede koruma değerine sahip olan bitkilerin ve sürüngenlerin içerisinde yaşadığı ve kritik habitatlar olarak kabul edilen stabilize kumullar;

Bölge içerisinde önemli bir ekolojik özelliğe sahip olan ve çalışma alanının hemen yakınında bulunan yüksek koruma değerindeki sulak alanlar;ve

Schreiber püskül parmaklı kertenkele, benekli kaplumbağa ve adi tosbağa gibi ulusal ve uluslararası öneme sahip kara canlıları.

Temel operasyonel etkiler, doğal ve kritik habitatların tamamen kaybedilmesi olabilir, özellikle de stabilize kumullar ve sulak alanlar ana stabilize kumul alanın batı ucunda yer almaktadır.Belirgin ekolojik etkileri kabul edilebilecek seviyelere düşürebilecek olan bir dizi hafifletme ve telafi tedbirleri teklif edilmiştir. Bunların arasında;

DGKÇ Santralinin ve su alma/ su verme boru hattının yapılmasından sonra karasal habitatın yeniden eski hale getirilmesi;

Doğrudan etki alanı içerisinde konumların doğrulanması için yapılacak çalışmalardan sonra inşaat çalışmalarına başlamadan kritik olarak hassas olan floranın temizlenmesi ve ayrılması, mümkün olan yerlerde inşaat sırasında canlıların yerinde korunması;

Ana enerji santrali sahası ile su alma/ su verme boru hattı inşaatı öncesinde ve sırasında sürüngenlerin,kaplumbağaların ve diğer koruma altındaki canlıların temizlenmesi ve ayrılması ve inşaat sırasında geçerli üst kum depolama için kullanılan sulak alanın eski haline getirilmesi.

Aynı zamanda yakındaki sulak alan habitatının proje faaliyetlerine karşın uzun dönemli yönetimi ve korunması içinde bir habitat yönetim planı formüle edilmesi önerilmiştir, nesilleri tehlikede olan canlıları desteklemek amacıyla koruma durumlarına bağlı olarak aynı şekilde kalmalarını sağlamak için mobil ve sabit kumulları korumak için izleme tedbirlerinin de uygulanması gerekmektedir.

3.5.6.2 Deniz memelileri

İnşaat aşaması sırasında ortaya çıkan ana potansiyel etki gelgit sonrası alanlardaki su alma ve su verme boru hatları için yapılacak olan kanal açma/ su altı kazıları, geçici olarak gelgit bölgesi habitatının kaydırılması ve ağırlıklı olarak askıdaki kumun geçici olarak yükseltilmesi ve burada tortu oluşturulması ile ilgilidir.

Değerlendirmeye göre, bu kumlu bölgedeki bentik topluluğun ender ya da mevcut olarak koruma altında bulunan herhangi bir canlı barındırmadığı için bu bölge üzerinde herhangi bir olumsuz etkisi olmayacağını göstermektedir.


24 Projec

Ayrıca, kazı nedeniyle herhangi bir uzun dönemli etki olmayacağı da öngörülmektedir, çünkü burada rahatsız edilmiş olan habitat hızlı bir şekilde kolonileşebilecek 1-2 yıl içerisinde yeniden eski haline kavuşacak bazı fırsatçı canlılar olduğu görülmektedir.

Kazı çalışmalarının mobil fauna(örn, balık, kaplumbağa ve yüzgeç ayaklılar) üzerinde de olumsuz bir etkisi olmayacaktır, bunlar da kazı alanından, ve dolayısıyla yükseltilmiş kum tepelerinden uzaklaşabilecek özeliktedir.

Ayrıca bu proje kapsamındaki gelgit alanı içerisinde ender rastlanan ve yüksek koruma değerine sahip canlılar (örn. kaplumbağalar ve Akdeniz foku) değerlendirildiğinde de olumsuz bir etki olması beklenmemektedir ve olsa bile çok düşük düzeyde olacaktır.

DGKÇ Enerji santralinin işletimi sırasında temel etkiler, deniz suyunun alınması ve deşarjı sonucunda, deniz suyu kalitesindeki bozulma, karışma ve potansiyel değişikliklerin bir sonucu olarak muhtelif deniz canlıları üzerinde ortaya çıkacak olan olumsuz etkiler olabilir.

Değerlendirme sonucu, atık su deşarjları (tuzlu su ve termik deşarjlar) termik enerji santralleri için IFC ÇSG kılavuzlarında belirtilen uluslararası standartlara uygun seviyelerde olacağından deniz canlıları üzerinde olumsuz bir etkisi olmayacağını göstermektedir.

Bu bağlamda tahminlerin doğrulanması amacıyla Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ile işbirliği halinde kıyı şeridinde kaplumbağaların yumurtlama dönemlerinde bir doğrulama çalışması yürütülmesi de önerilmiştir.

3.5.7 Gürültü

Projenin her aşaması,sırasında, potansiyel olarak da yakınlardaki hassas alıcılarda mevcut şartlardan ya da yasal limitlerden üst seviyelerde, pek çok kaynaktan gürültü yayılacaktır.Etki değerlendirilmesine temel olması amacıyla veri elde etmek için bir temel gürültü etüdü çalışması yapılmıştır.

Haziran 2010 ayı içerisinde, gece ve gündüz dönemleri birleştirilerek üç gün boyunca, en hassas alıcıları temsil edeceği düşünülen beş izleme noktası seçilerek izleme gerçekleştirilmiştir.

İnşaat aşaması değerlendirmesi yüksek gürültüye neden olan faaliyetlerin ve hassas alıcıların tespit edilmesi ile ilgilidir. Tahmin edilen gürültü seviyeleri ve gürültüye neden olan faaliyetlerin süreleri daha sonra tanımlanan alıcılarda değerlendirilmiş ve tahmin edilen etkiler büyüklük matrisinde değerlendirilmiştir.


25 Projec

İşletme aşaması gürültü etkilerinin değerlendirilmesi hassas alıcıların tanımlanması ve tasarıma dahil edilen hafifletme tedbirlerini de dikkate alarak tesis içerisindeki bilinen gürültü kaynaklarından alıcılardaki gürültü seviyesinin tahminini kapsamaktadır. Gürültü etkilerinin büyüklüğü WHO ve Dünya Bankası/IFC kriterleri ile karşılaştırılmıştır. Tahmin edilen etkilerin büyüklüğünün değerlendirilmesi büyüklük matrisini takip ederek sağlanmıştır.

Projenin farklı aşamalarının ve elementlerinin etki değerlendirmesi sonuçları aşağıda özetlenmiştir.

Boru hatlarının ya da iletim hatlarının işletimi ile ilgili olarak herhangi bir gürültü etkisi olması tahmin edilmemektedir;

DGKÇ santralinin inşaat, işletme, işletme trafiği ve servisten çıkartma işlemleri ile ilgili gürültü etkilerinin önemsiz olması beklenmektedir;

Boru hattı ve iletim hattı inşaat trafiği ve servisten çıkartma trafiği ile ilgili gürültü etkilerinin önemsiz olması beklenmektedir;

DGKÇ Enerji Santralinin inşaat trafiği ve servisten çıkartma trafiği ile ilgili gürültü etkilerinin çok düşük olması beklenmektedir;

Boru hattının inşaat ve servisten çıkartma işlemleri ile ilgili olarak hafifletici tedbirler alınmadan önceki gürültü etkilerinin güzergahın kuzey bitiş noktasında önemli ölçüde olması beklenmektedir. Bu etkiler kısa süreli olacaktır ve teklif edilen hafifletici tedbirlerin uygulanması ile bu etkiler alçak düzeye düşürülecektir.

İletim hattının inşaat ve servisten çıkartma işlemleri ile ilgili olarak hafifletici tedbirler alınmadan önceki gürültü etkilerinin tanımlanan en yakın alıcı üzerinde önemli ölçüde olması beklenmektedir. Bu etkiler kısa süreli olacaktır ve teklif edilen hafifletici tedbirlerin uygulanması ile bu etkiler alçak düzeye düşürülecektir.

Sahada gerçekleştirilmeyen herhangi bir aktivite nedeniyle herhangi bir kümülatif gürültü etkisi olması beklenmemektedir.

Tesisin etkin bir şekilde bakımının yapılması, ekipmanların yerleşimi, makineler kullanılmadığında motorların kapatılması ve gürültüye hassas alıcıların izlenmesi için depo alanlarının seçimi gibi teklif edilen hafifletici tedbirler uluslararası düzeyde kabul edilen tedbirlerdir. Erzin DGKÇ Santrali, mevcut gürültü standartlarını karşılayacak şekilde modern teknoloji ve gürültü azaltıcı tedbirler kullanılacak şekilde tasarlanmıştır.


26 Projec

3.5.8 Trafik ve Taşıma

Etki değerlendirmesi inşaat ve işletme faaliyetlerinin potansiyel etkileri sadece karayolu ile yapıldığı düşünülerek değerlendirilmiştir. Trafik ve taşıma etkileri aşağıdaki faaliyetler sonucunda ortaya çıkacaktır :

Çalışma alanına kaynakların taşınması (tesis ve işçiler) (aşırı yükler dahil);Mevcut karayolları üzerinde şeritlerin yapılması/ bağlanması;Yeni kalıcı erişim yollarının yapımı;Geçici erişim yollarının yapımı;Toplum sağlık ve güvenliği; veMevcut yol altyapısının bütünlüğünün devam eden bakımı.

Erzin DGKÇ Santrali ile bağlantılı işlerle ilgili olarak potansiyel trafik etkisinin ele alınması için trafik hareketlerinin olumsuz etkilerini hafifletmek amacıyla, fiziksel ve yönetimsel tedbirler de dahil olmak üzere bir dizi tedbir önerisinde bulunulmuştur, bunların arasında enerji santrali sahasını yerel otoyol ağına bağlayan mevcut yolların rehabilitasyonu; yeni saha erişim yolu yapılması; Karayolları Genel Müdürlüğü ile görüşülerek enerji santrali etrafındaki karayollarının yapılması ya da rehabilitasyonu; ve sahaya kabul edilebilir erişim güzergahı, araç bekleme alanları, teslimat zamanları v.s. gibi özel gerekliliklerin detaylandırıldığı bir trafik yönetim planı geliştirilmesi ve uygulanması da bulunmaktadır.

İşletim aşaması ile ilgili trafik hareketlerinin sınırlı olması beklenmektedir ve trafik akışı ile ilgili olarak yerel karayolları ağının hassasiyet göstermemesi sonucunda etkinin önemli olması beklenmemektedir.


27 Projec

3.5.9 Sosyo Ekonomik (İnsan) Çevre

3.5.9.1 Arazi İstimlaki ve İskan

DGKÇ sahasında saz toplanması

Kaynak: Mott MacDonald

Üç ana proje sahası ile ilgili olarak istimlak ve iskan etkileri bulunmaktadır; ana santral, boru hattı ve iletim hatları. Enerji santralı hattı için ilkbahardan sonbahara dek, aralarındaki yakındaki köylerden gelen çiftçilerin de bulunduğu sezonluk olarak gelen ve sahayı hayvanlarını otlatmak, ekinlerini büyütmek, kıyı koruma şeridinde geçici kulübelerde yaşayan ve bataklık sazlarını toplayan iki küçük grup olduğu tespit edilmiştir.

Bu alanları kullanan kişiler bu arazi istimlakinden etkileneceklerdir. Saz toplayıcılar için inşaat aşamasında, sağlık ve güvenlik nedenleriyle sahil boyunca geçici barınaklarını kurmalarına izin verilmeyeceğinden sahaya erişimleri ile ilgili olarak da kesintiler olacaktır. Uzun dönemde, proje sahası saz toplamak için artık kullanımlarına açık olmayacaktır. Saz toplayıcılar inşaat ve işletme aşamasında bu durumdan etkilenecek ve kalıcı olarak sahaya erişim haklarını da kaybetmiş olacaklardır.

Gaz boru hattı ile ilgili mevcut plana göre gaz boru hattı için ve işletmesel "temiz alan"/kullanım hakkı (ROW) amacıyla bu arazinin istimlak edilmesi öngörülmektedir. BOTAŞ bu arazinin anlaşma yoluyla istimlak edilmesini amaçlamakta ve bu da arazi sahiplerinin adil ve uygun bir şekilde haklarını alması ile gerçekleştirilecektir. Boru hattı yeraltında ve lineer olacağından, etkiler büyük oranda geçici olabilir ancak genel mesafe nedeniyle orta sayıda arazi sahibini de etkileyebilir. Etkinin boyutunun küçük olması beklenmektedir çünkü tarım arazisi şeridi gerekmektedir ve inşaat döneminden sonra arazi yeniden kullanılabilir olacaktır.

İletim hatlarının da aynı şekilde kullanım hakkı edinimini sağlaması gerekmektedir. TEİAŞ arazinin anlaşma yoluyla istimlak edilmesini amaçlamaktadır. Düşük hassasiyetteki reseptörler olarak değerlendirileceklerinden arazi sahipleri adil ve uygun bir şekilde haklarını alacaktır. Küçük miktarda arazi gerekli olduğundan etkinin boyutunun da küçük olması beklenmektedir.

3.5.9.2 İnşaat İstihdamı Yaratılması

İnşaat faaliyetleri için işçiler ile ilgili etki değerlendirmesinde işçilerin çoğunlukla göçmen işçiler olacağı düşünülmektedir, ancak projede mümkün olan durumlarda, işsizliğin yoğun olduğu bölgede yerel halkın çalıştırılması öngörülmektedir. Ancak yarı kalifiye ve kalifiye işçilerin bulunmasında bazı sınırlamalar yaşanabilir.


28 Projec

3.5.9.3 Teşvik Edilen Gelişme

Proje bölgede dolaylı ve doğrudan yatırımlarla gelişmeyi teşvik edecektir. İşçiler kendilerini idame ettirecek ve bağımsızlıklarını kazanmalarını sağlayacak olan bir gelir elde edeceklerdir. Aynı zamanda, yerel inşaat, hizmet ve perakende sektörlerinde giderlerin artması ile yerel ekonomik gelişmeye de katkı sağlayacaklardır. Teşvik edilen gelişmenin potansiyel olumlu etkileri yerel kalifiye temel ve işçi havuzundaki artış, iş gelişimi ve istihdam olanakları ile yerel vergi geliri seviyelerinde artış olacaktır. Tanımlanmış teşvik edilen gelişmenin olumsuz etkileri arasında ise, mevcut yolların ve ulaşım sistemlerinin (ve bağlantılı kazalar) kullanımındaki artış, sağlık hizmetleri üzerinde potansiyel olarak artacak baskı, atık yönetimi sistemi üzerinde potansiyel olarak artacak baskı, ekonomik kaynaklar ve istihdam için yapılacak rekabet, potansiyel farklı gelir seviyeleri ve bölgenin bir “enerji merkezi” olarak kabul edilmesi düşüncesi ile yerel kimlik değişiklikleri olacaktır. Buna benzer büyük inşaat iş gücü gerektiren projeler genel olarak küçük, lokalize “ani yükseliş/düşüş” döngüleri de oluşturur.

3.5.9.4 Toplum Sağlığı ve Güvenliği

Proje sahası gürültü, hareket ya da titreşim, trafik, hareket engeli ve toz oluşturan inşaat faaliyetleri ile bağlantılı çevresel rahatsızlık oluşturacaktır. Projenin de bağlı olması gereken ve insan sağlığının korunmasını amaçlayan bazı ulusal ve uluslararası standartlar ve eşik değerler bulunmaktadır. Aynı şekilde, bu etkilerin en aza indirgenmesine yardımcı olacak bazı hafifletici tedbirler de bulunmaktadır ve uzmanlar muhtelif elementlerle bunları kendi değerlendirmelerinde tanımlamaktadır. Bunlar ÇSEP içine dahil edilmiştir ve EPC yüklenicisinin sıkıntıdan daha fazlasına yol açan etkilerin belirlenmesi ile ilgili bilgileri temin etmesi beklenmektedir.

Dört yerel topluluğun orta derecede hassasiyette olduğu düşünülmekte ve etkinin boyutu küçük olarak değerlendirilmekte ve yakınlarda yaşayan küçük bir nüfus etkilenmektedir. En yakın köy olan Aşağı Burnaz proje sahası sınırlarından 700 m uzaktadır. Yakında bulunan köylerde inşaatın vereceği rahatsızlığın orta derecede negatif etkisi olacağı düşünülmektedir.

3.5.9.5 Kalıcı İstihdam

Erzin DGKÇ Enerji Santralinin 30 yıllık bir tasarım ömrü olacaktır (49 yıllık ömür beklenmektedir) ve “baz yük” esasına dayalı olarak yani bakım dönemleri dışında bir yıl boyunca gece-gündüz sürekli olarak işletmede olacağı kabul edilmektedir.


29 Projec

Yaklaşık olarak 50 yeni iş yaratılmış olacaktır. İşletme personelinin üretimin hafif belirginlikte bir fayda etkisi olması beklenmektedir. Kalıcı iş olacağından çalışanlar düşük hassasiyetli sosyal alıcılar olarak değerlendirilmektedir. Çalışanların sayısı az olacağından etkinin boyutunun da düşük olacağı beklenmektedir.

3.5.9.6 Kıyı Hattı Boyunca Kamu Erişiminin Kesilmesi

Trafik akışındaki, alt yapıda ve arazi kullanımı üzerindeki değişiklikten ötürü, yerel halk tesislerden, hizmetlerden, kaynaklardan ya da sosyal ağlardan ayrıldığında ilişkisi kesilmiş olacaktır.

Projenin insanların sahil şeridine geçmelerine engel olacak, sahili çaprazlama olarak geçecek bir altyapısı olacaktır. Bu tür bir altyapının boyutlarını en aza indirmek için çaba gösterilmektedir ve sahilden ince bir boru geçecektir.

3.5.9.7 Artan Enerji İhtiyacı

Erzin DGKÇ Enerji Santrali işletmeye alındığında, Türkiye'nin tahmini toplam enerji talebinin yaklaşık olarak %2.6'sını karşılayacak durumda olacaktır. Artan enerji ihtiyacında enerji güvenliğinin büyük boyut (ulusal nüfusun yararına olacak ve Türkiye işlerini doğrudan ve dolaylı olarak buna dayandıracaktır) ve düşük hassasiyet (genel nüfus kısmen hassas olarak değerlendirilmektedir) temeline dayalı olarak hafif boyutta olumlu bir etkisinin olacağı düşünülmektedir.

3.5.10 Görsel Etki

Baca, açık sahil şeridinden etkin bir şekilde 8 km. mesafeden görünebilir durumda olacaktır ancak normal ışık koşulları altında 2 km'den görünebilir durumda olacaktır. Alıcılar ağırlıklı olarak köylerde, 1.6 km uzaklıktaki Aşağı Burnaz'a, 2.1 km uzaklıktaki Yukarı Burnaz'a ve 4.2 km uzaklıktaki Turunçlu'ya yerleştirilecektir.

Bu tür büyük kapsamlı projelerde, kendi bütünlüğü içinde etkilerin izlenmesi olasılığı genel olarak, tamamen açık ve ağırlıklı olarak düz bir alandaki ayarlamalarla en alt düzeydedir ancak Proje, doğrudan aydınlatma kullanımı ile aydınlatma etkilerini en aza indirmek, uygun boya renkleri kullanımı ve görünen yükseklik ile pan görüş açılarındaki baskınlığı azaltmak için arka plan ve ön plan yapıları kullanılacaktır. Enerji santralinin ve iletim hatlarının etkilerini azaltmak amacıyla ön plan tesis temin etme imkanları da önerilen devam eden danışmanlık mekanizmaları ile keşfedilecektir.


30 Projec

Yerel halk ile yapılan müzakereler halkın da projeye dahil edilmesinde anahtar rol oynayacak ve Enerji Santrali ile ilgili olarak negatif yaklaşımları ve hisleri de en aza indirmek için yardımcı olacaktır.

OHL'nin genel estetik etkisinin, bölgede yaşayan halk, çiftçiler ve Adana ile Hatay arasındaki yolda seyahat eden vatandaşlar üzerinde olumsuz etkileri olacaktır. Şu anda halihazırda en hassas arazi yapısı alıcı olan volkanik alan üzerinden geçen bir iletim hattı da dahil olmak üzere (toplam iletim hattı uzunluğunun çeyreğini oluşturmaktadır) pek çok iletim hattı bulunmaktadır ve dolayısıyla arazi zaten bozulmuş olarak değerlendirilmektedir.

Mümkün olan yerlerde, iletim hatlarının güzergahı ve direk konumlandırma mümkün olduğu kadar görsel rahatsızlığı en aza indirecek şekilde düzenlenecek ve uygun olması durumunda ön plan tesis ve görüntüleme gerçekleştirilecektir.

3.6 İnşaat Etkileri

Çevre üzerinde potansiyel etkileri ile ÇSED içerisinde tanımlanan geçici etkiler ve inşaat çevresi ile sosyal yönetim ve izleme planında (ÇSYİP) tanımlandığı şekilde yönetim ile ilgili teklifler aşağıdakileri kapsamaktadır:

İnşaat gürültü rahatsızlığı (yerel yerleşime yakın olan yerlerde):

Su kaynakları için rekabet – İnşaat işleri ve şantiye için proje talebi;

Su kalitesi üzerindeki etkiler (inşaat aşaması) – drenaj yollarındaki değişiklikler, yerel akış dinamikleri değişiklikleri ve kanalda yapılması gereken işler olduğu yerlerdeki nehir geçişlerinde erozyon, artan erozyon, işler sırasındaki kirlilik;

Yer altı suları üzerindeki etkiler- kazık, temel işleri sırasındaki kirlenme, döküntü ve kaçaklar, şantiye atık suyu;

Arazi kalitesi ve çöp – inşaat işleri sırasındaki kirlenme, yükseltme yapılacak olan üç trafo merkezindeki mevcut kirlenme rahatsızlığı ve bakım faaliyetleri sırasında lokal kirlik;

Trafik ve taşıma – inşaat/bağlantı, mevcut karayolları ya da üzerinden, yeni, kalıcı erişim yollarının yapımı, kaynakların iş sahasına taşınması (toplum sağlığı ve güvenliği ile ilgili olanlar); ve

Hava kalitesi ve tuz- kazı işleri ve saha tesviyesi gibi işlerden kaynaklanan inşaat tozu.

İnşaat etkilerinin boyutunun geçici ve geri çevrilebilir olması ve Türk ulusal yasaları ve aynı zamanda en iyi uygulama inşaat tekniklerine uygun olarak yönetim gerekliliklerinin uygulanması ile uygun bir şekilde kontrol altında tutulabileceği düşünülmektedir.


31 Projec

Bir inşaat ÇSYİP'si hazırlanarak inşaat yüklenicisi tarafından hafifletici tedbirler de uygulanacaktır . İnşaat yüklenicisinin uygun tedbirler almasını sağlamak amacıyla uygun bir çerçeve sağlamak için ÇSED içerisine bir inşaat ÇSYİP'sinin anahatları da dahil edilmiştir.

3.7 İşletmesel Etkiler

Proje ömrü boyunca gerçekleştirilecek olan işletme, sahada hiçbir şekilde bozulmaya neden olmayacaktır. Egemer Elektrik Üretim A.Ş, inşaat ve işletme süresi boyunca sahanın durumu ile uygun bir kaydı işletme çevre yönetimi ve izleme sistemine uygun olarak temin edecektir. Teklif edilen nihai kullanıma uygun olarak sahaya yeniden kullanım için uygun durumda teslim edilecektir. Detaylı olarak sahada mevcut olan tüm potansiyel çevresel riskleri inceleyen ve gerekli şekilde bunların giderilmesi için kapsamlı önlemleri de kapsayan tam bir çevresel ayrılma denetimi düzenlenecektir. Yıkımın gerçekleştirilmesinin ardından, kalan bütün işlerin tamamlandığından emin olmak amacıyla son bir denetim daha gerçekleştirilecektir.

3.8 İşletme Faaliyete Kapandıktan Sonra Oluşacak/ Kullanım Ömrü Sonu Etkileri

Çizelgeye göre servisten çıkartma aşamasının 30 sene sonra olması gerekmektedir. Bu çok ileriki bir zamanda gerçekleşeceğinden, etkilerin büyüklüğüne ilişkin kesin ve anlamlı bir tahmin yapmak ve bunların etkilerini tespit etmek oldukça zordur çünkü temel şartların projenin bu aşamasında büyük oranda değişmesi kuvvetle muhtemeldir. Genel olarak işletme faaliyete kapandıktan sonra oluşacak etkileri inşaat aşaması işleri ile bağlantılı işler olarak sınıflandırılabilir. Havai hatlar ve trafo merkezlerinin devreden çıkartılması ile ilgili tipik etkiler şunlar olabilir:

Çöp bertarafı;Temellerin sökülmesi; Tehlikeli maddelerin bertarafı (örn. PCB içeren atık yağlar); veYeniden kazma planlaması, beklenmeyen durumlarda önemli ölçüdeki iş sayısı etkilenir.

3.9 Kümülatif Etkiler

Kümülatif etkiler, geçmiş, mevcut ya da ilerideki faaliyetlerin birleşik ya da artan etkileri sonucu ortaya çıkabilcek olan etkilerdir. Tek bir faaliyet izole olarak ele alındığında, belirgin bir etkiye sahip değilse, aynı coğrafik bölge içerisinde aynı zamanda meydana gelen diğer etkilerle birleştiği zaman önemli bir boyuta ulaşan kümülatif bir etkiye sahip olabilir. 272329/RGE/GEV/6/B 24 Ağustos 2010Livelink/PIMS LIVE Renewable Generation (RGE)/Environment (GEV)/272329 - IEC -

32 Projec

Kümülatif etki değerlendirmesi, proje sahasının 20 km ile 50 km'si arasında yer alan ileride kurulacak enerji üretim projelerini de kapsayacak şekilde gelecekteki gelişmeleri tanımlamaktadır. Buna ek olarak Hatay- Erzin Organize Sanayi Bölgesi (3.5 km) ve Adana – Yumurtalık Serbest Ticaret Bölgesi (4 km) olmak üzere proje sahasına 5 km'den daha yakın mesafede kurulması öngörülen iki endüstri bölgesi yer almaktadır. Bu projenin amacına uygun olarak, kümülatif etki değerlendirmesi aşağıdaki faaliyetlerle ilgili olarak proje etki alanı içerisinde etkinin değerlendirmesi üzerine odaklanmıştır:

Bacalardan çıkan emisyon gazı;Termal deşarj gazı;

Yolların geliştirilmesi ile bağlantılı faaliyetler ve tesislerin yollardan taşınması;

Hava kalitesi, gürültü ve trafik etkilerinde artışa neden olan genel inşaat faaliyetleri; Arazi ve görsel etkiler; Ekolojik etkiler (karasal ve denizsel); ve Toplum sağlığı ve güvenliği.

Herhangi belirgin kümülatif hava etkisi beklenmemektedir ya da bu değerlendirmede tanımlanan reseptörler üzerinde olumsuz etkileri olmayacak ya da inşaat tesisi tarafından etkilenen Erzin DGKÇ'nin reseptörler üzerinde etkisi olmayacaktır.

Gürültü için, söz konusu yatırımların proje sahasında yeterli uzaklıkta olduğu ve özellikle inşaat aşaması ile bağlantılı olan lokali gürültü konuları için yeterli imkanı sağlayan lokal reseptörlerin uygun şekilde azaltıldığı kabul edilmektedir.

Karasal habitatla ilgili olarak herhangi bir belirgin kümülatif etki tanımlanmamıştır. Bu da sahaya yakın konumda bulunan kumul ve sulak alan habitatı gelecekteki gelişmeler için bloke edilmektedir.

Yeni dalgakıranlar ya da kıyı ötesi boru işleri gibi yeni kıyı ötesi faaliyetlere bağlı olarak deniz ortamı üzerindeki kümülatif etkiler potansiyel olarak artış gösterebilir. Mevcut olarak teklif edilen gelişmeler anlayışına dayalı olarak belirgin kümülatif etkiler için bir potansiyel tanımlanmamıştır.

İnşaat trafik hareketleri ile bağlantılı olarak potansiyel belirgin kümülatif etki tanımlanmamıştır, eğer bu yakın çevrelerin gelişimi ile ilgili inşaat programları enerji santralindeki pik inşaat trafik üretimi ile çakışacak olursa, yani saha kazısı ve tesviyesi ile bağlantılı olarak 1.000'den fazla iki yönlü kamyon hareketi öngörülecek olursa, bu durumda kümülatif etkiden söz edilebilir.


33 Projec

Şu anda bu bilinmemektedir ve bu yatırım teklifleri ile ilgili olarak bir bilgi elde edilmesi durumunda, tüm hissedarların da veriler ile bir koordinasyon planı geliştirmek, saha geliştiricilerini, yerel belediyeleri, polisi ve potansiyel olarak Ulaştırma Bakanlığı kapsamında Karayolları Genel Müdürlüğünü de dahil etme ihtiyacı olacak ve buna göre bir etki değerlendirmesi önerilecektir. Bu plan muhtelif yatırım tekliflerinin inşaatını koordine edecek ve yerel karayolu ağı kapasitesi ve yerel sakinlerin rahatlığı ile ilgili olarak inşaat trafiği etkilerini hafifletecek olan fiziksel ve trafik yönetim tedbirlerini tanımlayacaktır.

Uzun vadede temel kümülatif etki en yakın çevre üzerindeki görsel etki ile bağlantılı olarak tanımlanmıştır. Körfez ve çevresindeki alan için teklif edilen gelişmeler kırsal yerleşim üzerinde ve bölgenin sakinliği üzerinde bir bozulmaya neden olacaktır. Özellikle de Enerji Santrali ve söz konusu serbest ticari bölgesinin (1 km) kümülatif etkisi alanın yapısını bir endüstriyel alan olarak değiştirecektir. Ayrıca, projenin kendisinin de özellikle de söz konusu iletim hatları ile ilgili olarak bölgede bulunan mevcut iletim ve dağıtım hattı ile olacak bağlantısının bir kümülatif etkisi olacaktır, İskenderun Körfezi'ndeki dağ yapısından düz topografik görüntü boyunca uzun mesafedeki görüntü açısından bakıldığından bir "kablo manzarası" görüntüsüne neden olacaktır.

3.10 ÇSED Bulguları uygulamaya nasıl geçirilecek?

3.10.1 Genel Bakış

Çevresel ve sosyal değerlendirme süreçleri sırasında tanımlanan hafifletme gerekliliklerinin ISO 14001:2004, uluslararası standartlar ya da eşdeğeri ile Türkiye Çevre ve Orman Bakanlığı ve Türk Sağlık ve Güvenlik Mevzuatı uyarınca resmi bir Çevre Yönetim Sistemi (ÇYS) dahilinde uygulanması gerekmektedir.

İnşaat ve işletme aşamaları için ÇYS'nin geliştirilmesinin desteklenmesi amacıyla ÇSED'de tanımlandığı şekilde inşaat ve işletme aşamaları için temel gereklilikleri özetleyen bir çerçeve ÇSYİP oluşturulmuştur. ÇSYİP, uluslararası standartlar ve en iyi uygulamalara uygun olarak ÇYS performansının desteklenmesi amacıyla İnşaat Yüklenicisi/Saha Operatörü tarafından temin edilecek olan Çevresel ve Sosyal korumanın temelini teşkil edecektir. Çerçeve ÇSYİP'ye uygun olarak kendi özel iş kapsamlarına dayalı olarak ÇSYİP'lerini oluşturmaları gerekmektedir.

ÇSED sırasında oluşturulacak olan ÇSYİP'nin aşağıdakiler için bir çerçeve oluşturması amaçlanacaktır:


34 Projec

Uygunluk- proje inşaatında gerçekleştirilecek olan tüm işler için ulusal ve uluslararası çevresel düzenlemelere ve düzenleyici gerekliliklere uygun olacaktır;Çevresel ve Sosyal Riskin en aza indirilmesi- Projeye özel prosedürler çevresel ve sosyal risklerin belirlenmesine ve yönetim gerekliliklerinin uygulanmasına yardımcı olacaktır; ve En İyi Uygulanabilir Çevresel ve Sosyal Performansın Geliştirilmesi-Projede üstlenilen tüm işler kirliliğin önlenmesi, sosyal çelişki, negatif çevresel ve sosyal etkilerin uygulanabildiği durumlarda en aza indirgenmesi ve en iyi uygulama boyunca malzemelerin etkin kullanımı için çaba gösterilmesini sağlayacaktır..

3.10.2 Akenerji Çevresel Sağlık ve Güvenlik Yönetimi

Akenerji ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi, ISO 14001:2004 Çevresel Yönetim Sistemi ve OHSAS 18001:2007 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi gerekliliklerine uygun olarak geliştirilen bir entegre Çevresel, Sağlık ve Güvenlik (ÇSG) ve Kalite Yönetim Sistemi kullanmaktadır.

Entegre Yönetim Sistemi (EYS) şirketin işletmeleri ile ilgili olan politikaları ve prosedürleri kapsamakta ve aynı zamanda yasal uygunluk, ÇSG eğitimleri, denetim, izleme ve raporlama ile haberleşme gibi konuları da ele almaktadır. Enerji Santralinin gelişimi de Akenerji entegre ÇSG sisteminin gerekliliklerine uygun olarak yönetilecektir.

3.10.3 İnşaat Yüklenicisi Çevre Yönetimi

Projenin inşaat aşaması süresi boyunca, EPC yüklenicisinin, AKE ÇSG Sistemi gereklilikleri ile koordine olacak olan bir inşaat ÇSYİP ile bir sağlık ve güvenlik planı geliştirmesi beklenecektir. Bu plan içerisinde inşaat yönetimi gereklilikleri ve izin hafifletme gereklilikleri de koordine edilecektir.

İnşaat ÇSYİP içerisinde, genel kurum idaresi tedbirleri de yer alacak ve acil durum müdahale planı, saha atık yönetimi planı, trafik yönetim planı, yeraltı suyu yönetim planı ve inşaat aşaması sırasında etkilenen habitatın yeniden yerleştirilmesi için plan gibi bazı yönetim planları ile desteklenmesi gerekmektedir.

Buna ek olarak Egemer Elektrik Üretim A.Ş, Projenin çevresel, sosyal ve sağlık ve güvenlik gerekliliklerinin uygulanmasını sahada sürekli olarak denetleyecek bir personel de görevlendirecektir.


35 Projec

İç ve üçüncü taraf denetimlerinin yapılacağı bir sistem bu süreçlerin doğru bir şekilde yürütüldüğünden emin olmak amacıyla gerekli geri bildirimi sağlayacaktır.

3.10.4 Çevresel İzleme

Aşağıdaki temel izleme ve raporlama gereklilikleri şu şekilde tanımlanmaktadır:

Nitrojen oksit (temel kirletici) emisyonunun hassas reseptörlerin en fazla maruz kaldığı saha alanlarında bir saha temsilcisi ile sürekli olarak izlenmesi;Yakıt özelliğine ve santral işletimi süresince yanan yakıt miktarına bağlı olarak karbon dioksit emisyonlarının hesaplanması;Saha etrafındaki sondaj deliklerinden ve yakındaki gölcüklerden ön-inşaat, inşaat ve işletme süresi boyunca yüzey suyu ve yeraltı suyu seviyelerinin izlenmesi;Uluslararası ve ulusal standartlara uygunluğun sağlanması için su kalitesi numunelerinin su verme konumundan alınması ve termal ve salinite (tuzluluk) modelleme çalışmaları ile temin edilen tahminlerin doğrulanması;Yanıkdeğirmen ve Sarısu derelerindeki akışların ön-inşaat ve inşaat aşaması süresince izlenmesi;Yakında bulunan sulak alan habitatının izlenmesi;İnşaat aşaması ve işletme aşaması süresince Astragalus antichianus nüfusunun izlenmesi ve translokasyon alanları içerisinde bireysel bitkilerin haritalarının çıkartılması (mümkün olması durumunda);Sürüngen ve amfibyan nüfusunun sulak alanlarda ve kumul habitatlarında inşaat ve işletme aşamaları sırasında izlenmesi;İzleme sonuçlarının ilgili makamlara iletilmesi;Yıllık toplum bilgilendirme raporları- örn. hava kalitesi etkileri gibi müzakere süreci boyunca kamuoyu tarafından sorulan özel ilgi alanları ilgili olarak yıl içerisinde yapılan izleme faaliyetlerinin teknik olmayan sonuçlarının özetlenmesi;Eğer translokasyon gerçekleşmişse, sulak alan habitatının durumu izlenecek ve buna yıllık su kalitesi çalışmaları ve yıllık olarak kaydedilen kuş sayıları da dahil edilecektir;Kumsal alan yıllık olarak yeşil kaplumbağaların üremesi için kontrol edilecektir. Kaplumbağaların sahilde yuva yaptığına dair en ufak bir belirti bile olması durumda, bu durum değişecektir. Eğer yeşil kaplumbağaların olduğu doğrulanırsa gerekli olan uygun hafifletme planı uygulanacaktır; veSu alma yapılarında sürüklenmiş ve burada ölmüş olan canlılara ait kontroller ve kayıtlar tutulacaktır (yani canlıların sayısı).


36 Projec

3.11 Sonuç

Çevresel ve sosyal değerlendirme süreci, önemli bir çevresel ve sosyal sonuca neden olan herhangi bir önemli etki olmayacağını göstermektedir.

ÇSED'de tanımlandığı şekilde ulusal kanunlara ve düzenlemeler ile uluslararası standartlara uyulduğu sürece ve sonuç olarak bunlar hafifletme, yönetim ve tedbirlerin geliştirilmesi anlamında sözleşme dokümanlarına dahil edildiği sürece, Proje'nin biyo-fiziksel ve sosyo-ekonomik açılardan uygulanabilir olduğu kanaatine varılmıştır.

Etkin, güvenilir elektrik üretimi için gerekli olan ihtiyaçlar Proje'nin uygulanması için gelecekte bir motivasyon sağlayacaktır.


37 Projec

microsoft word - 272329_nts_revb_final.doc final.doc · web viewuluslararası gerekliliklere uygun...

Documents