Autor: Tomasz Karczyński

Zajęcia: Podstawy rachunkowości

Prowadzący: prof. Dorota Kuchta

Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej

Podstawy prawne rachunkowości

2/16

Cel Sprawozdawczości finansowej

Celem sprawozdawczości finansowej jest

„[…] dostarczenie informacji o sytuacji finansowej, wynikach działalności oraz zmianach sytuacji finansowej jednostki, które będą użyteczne dla szerokiego kręgu użytkowników przy podejmowaniu decyzji gospodarczych” .*

*„Założenia koncepcyjne sporządzania i prezentacji sprawozdań finansowych” poprzedzające treść poszczególnych Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (cytowane za Z. Messner „Rachunkowość finansowa z uwzględnieniem MSSF”, str. 24, 25)

3/16

Sprawozdania finansowe

SPRAWOZDANIA FINANSOWE

WEDŁUG USTAWY O RACHUNKOWOŚCI

WEDŁUG MIĘDZYNARODOWYCH STANDARDÓW

RACHUNKOWOŚCI

BILANS

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT

ZESTAWIENIE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM

RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH

INFORMACJA DODATKOWA

SPRAWOZDANIE Z POZYCJI FINANSOWEJ

SPRAWOZDANIEZ CAŁOŚCI ZYKÓW I STRAT

SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM

SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH

INFORMACJA DODATKOWA

4/16

Harmonizacja rachunkowości

Historia1973r. – Komitet Międzynarodowych Standardów

Rachunkowości opublikował pierwsze Międzynarodowe Standardy Rachunkowości;

1994r. – W życie weszła Ustawa o rachunkowości, która zapoczątkowała proces dostosowywania polskiego prawa bilansowego do zasad międzynarodowych;

2001r. – Powstała Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości, która przejęła obowiązki Komitetu; od tego roku Rada ustanawia nowe standardy MSSF;

2005r. – Wprowadzony został obowiązek stosowania MSSF przez określone przedsiębiorstwa działające na terenie Polski.

5/16

Harmonizacja rachunkowości

Przesłanki

Globalizacja gospodarki i postęp technologiczny

Chęć ujednolicenia zasad rachunkowości na świecie w celu:

• ułatwienia prowadzenia księgowości w spółkach współpracujących z zagranicą i prowadzących działalność w innych krajach;

• zapewnienia porównywalności wyników działalności przedsiębiorstw z różnych krajów.

6/16

Różnice pomiędzy polskimi i międzynarodowymi zasadami rachunkowości

UoR MSSF

Struktura sprawozdania finansowego

Jednoznacznie wskazuje, jakie sprawozdania finansowe spółka ma obowiązek sporządzać; przedstawia ich strukturę.

Informują, jakie sprawozdania finansowe spółka ma obowiązek sporządzać; nie określają ich struktury; wskazują, jakie pozycje muszą być w nich zawarte.

Aktywa trwałeNie przewiduje wykazywania oddzielnie aktywów przeznaczonych do sprzedaży.

Nakładają obowiązek oddzielnego wykazywania aktywów przeznaczonych do sprzedaży.

Rozliczenia międzyokresowe

Przewiduje podział rozliczeń międzyokresowych na długo- i krótkoterminowe. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe zawierają pozycję Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Nie przewidują oddzielnej pozycji Rozliczenia międzyokresowe; wyodrębnia się pozycję Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Aktywa obrotoweNie przewiduje oddzielnego wykazywania pozycji Aktywa biologiczne oraz Aktywa dotyczące podatku bieżącego.

Wyodrębniają pozycje Aktywa biologiczne oraz Aktywa dotyczące podatku bieżącego.

Kapitał własny

Nie bierze pod uwagę udziałów mniejszości jako składnika kapitałów własnych; uwzględnia pozycję Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego.

Nakładają obowiązek wykazywania udziałów mniejszości jako składnika kapitałów własnych; nie uwzględniają pozycji Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego.

Kapitał obcy

Przewiduje podział kapitału obcego na rezerwy, długo- i krótkoterminowe zobowiązania; występuje pozycja Fundusze specjalne oraz Ujemna wartość firmy; brak wyróżnionej pozycji Zobowiązania z tytułu podatku bieżącego.

Dzielą kapitał obcy na zobowiązania długo- i krótkoterminowe, nie uwzględniają pozycji Fundusze specjalne oraz Ujemnej wartości firmy; występuje pozycja Zobowiązania z tytułu podatku bieżącego.

Rachunek zysków i stratNie wymaga ujawnienia podziału zysku lub straty netto; wyróżnia zyski i straty nadzwyczajne.

Określają podział zysku lub straty netto pomiędzy udziałowców jednostki dominującej i mniejszości; brak pozycji zysków i strat nadzwyczajnych.

7/16

Komitet Międzynarodowych Standardów Rachunkowości Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości

Finansowej opracowywane są przez Komitet Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (KMSR). Pod pojęciem MSSF kryje się szereg regulacji, takich jak:

• Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (od MSSF 1 do MSSF 8)

• Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (od MSR 1 do MSR 41)

• Interpretacje wydane przez dawny Stały Komitet ds. Interpretacji (od SKI 7 do SKI 32) oraz obecny Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej (od KIMSF 1 do KIMSF 18). 

8/16

Wdrażanie standardów

• Podstawowe założenia rachunkowości od 1973r. są stopniowo porządkowane, a wymóg ich stosowania rozszerzany na kolejne kraje i jednostki tak, aby umożliwić porównywalność sprawozdań finansowych różnych spółek.

• W 2003r. wprowadzone zostało Rozporządzenie Komisji (WE) przyjmujące do stosowania określone Międzynarodowe Standardy Rachunkowości. Kolejne rozporządzenia wprowadziły kilka zmian, takich jak zastąpienie, zniesienie bądź dodanie standardów i interpretacji.

• W rezultacie większość, choć wciąż nie wszystkie ze standardów i interpretacji, które opracowano, zostały zatwierdzone przez Komisję Wspólnot Europejskich i przyjęte do stosowania.

9/16

Organy kontrolne

Organy sprawujące kontrolę nad funkcjonowaniem MSSF:

Dyrekcja Generalna Unii Europejskiej,Rada Międzynarodowych Standardów

Rachunkowości (RMSR, ang. IASB), wcześniej Komitet Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (KMSR, ang. IASC),

Międzynarodowa Federacja Księgowych (MFK, ang. IFAC),

Konsorcjum XBRL.10/16

Obowiązek stosowania MSSF w Polsce

• Nowelizacja z 2004r. Ustawy o rachunkowości wprowadziła, począwszy od roku obrotowego 2005, obowiązek stosowania MSSF przy sporządzaniu skonsolidowanych sprawozdań finansowych objął Polskie przedsiębiorstwa emitujące papiery wartościowe dopuszczone do publicznego obrotu oraz banki.

• Od 2007r. obowiązek ten mają również emitenci jedynie papierów dłużnych dopuszczonych do obrotu publicznego lub obrotu na rynku któregokolwiek z członków Unii Europejskiej.

11/16

• Nowelizacja dopuszcza możliwość stosowania MSSF przy sporządzaniu skonsolidowanych sprawozdań przez emitentów papierów wartościowych, którzy dopiero starają się o ich dopuszczenie do obrotu publicznego oraz spółek wchodzących w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca przygotowuje skonsolidowane sprawozdania finansowe według MSSF.

• Ponadto wprowadza możliwość stosowania MSSF przy sporządzaniu jednostkowych sprawozdań finansowych, w analogicznych sytuacjach, wymienionych do tej pory.

Możliwość stosowania MSSF w Polsce

12/16

MSSF w Polsce – przypadki szczególne

• W przypadku braku w MSSF regulacji dotyczących danego zagadnienia, przedsiębiorstwa stosują zasady zawarte w Ustawie o rachunkowości oraz przepisach wykonawczych wydanych na jej podstawie

13/16

Etapy konwersji sprawozdań na MSSF

14/16

Etapy konwersji sprawozdań na MSSF

15/16

Źródła

• Gierusz J., Gościniak K., Zackiewicz B., „MSSF 1. Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej po raz pierwszy”, Wydawnictwo Difin Sp. z o.o., Warszawa 2007

• Messner Z. (pod redakcją), „Rachunkowość finansowa z uwzględnieniem MSSF”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007

• Radosiński E., „Wprowadzenie do sprawozdawczości, analizy i informatyki finansowej”, Wrocław 2009

• Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1126/2008 z dnia 3 listopada 2008 r. przyjmujące określone międzynarodowe standardy rachunkowości

• Ustawa z dnia 29.09.1994r. o rachunkowości (tekst jednolity Dz. U. z 2009r. nr 152, poz. 1223 oraz nr 157, poz. 1241)

16/16