● Pod patronatem – str. 77

w nu

mer

ze 2

.173/

2016

mat

eria

ły n

a m

arze

cWYDAWCA: CEBP 24.12 Sp. z o.o.

ul. Kwiatowa 3, 30-437 Kraków redakcja@blizejprzedszkola.pl 12 631 04 10 12 262 50 34

ZESPÓŁ REDAKCYJNY: Robert Halik – redaktor naczelny (r.halik@blizejprzedszkola.pl)Marta Stasińska – zastępca redaktora naczelnego (m.stasinska@blizejprzedszkola.pl)Maria Broda-Bajak – redaktor merytoryczny (m.bajak@blizejprzedszkola.pl)Agnieszka Czeglik (a.czeglik@blizejprzedszkola.pl)Monika Majewska (m.majewska@blizejprzedszkola.pl)Natalia Łasocha (n.lasocha@blizejprzedszkola.pl)

STALI AUTORZY:prof. Edyta Gruszczyk-Kolczyńska, prof. Bogusław Śliwerski, Ewa Zielińska

WSPÓŁPRACA: Dariusz Skrzyński, Iwona Majewska-Opiełka, Bernard Fruga, Jan Amos Jelinek, Gabriela Gąsienica, Monika Urbańska, Barbara Szeląg, Ewa Stadmüller, Karolina Gawlik, Beata Bielska

ZESPÓŁ DORADCZY: Maria Peszat, Ewa Lelo, Bożena Michalska, Małgorzata Wajda

FOTO OKŁADKI: depositphotos.com © sbworld7

ZDJĘCIA: depositphotos.com, wikimedia.org

GRAFIKA I SKŁAD: Tomasz Gil

MARKETING i REKLAMA oraz PATRONATY MEDIALNE: Katarzyna Halik (katarzyna.halik@blizejprzedszkola.pl)

PRENUMERATA: Natalia Pietrzyk (n.pietrzyk@blizejprzedszkola.pl) tel. 12 631 04 10 wew. 102

ISSN: 1642-8668 INDEKS: 248428 DRUK: drukarnia Bimart NAKŁAD: 7000

PRENUMERATA STANDARDOWA:Prenumeratę standardową miesięcznika można zamówić w dowolnym momencie na dowolny okres. Cena brutto prenumeraty za 12 miesięcy: 287,50 zł, za 6 miesięcy: 145 zł

PRENUMERATA PLUS:Cena brutto prenumeraty za 12 miesięcy: 587,50 zł, za 6 miesięcy: 290 zł

PRENUMERATA ABONAMENTOWA:standardowa: 25 zł za miesiącPLUS: 50 zł za miesiąc

prenumerata@blizejprzedszkola.pl 12 631 04 10 wew. 102 www.blizejprzedszkola.pl/prenumerata

PRENUMERATA INSTYTUCJONALNA: KOLPORTER S.A.: prenumeratę można zamawiać w oddziałach firmy na terenie całego kraju. Informacje pod numerem infolinii 0801 205 555 lub poprzez stronę internetową dp.kolporter.com.pl

Przedruk materiałów zamieszczonych w miesięczniku w jakiekolwiek formie oraz ich publikacja w internecie

bez wcześniejszej zgody Wydawcy są zabronione.

Redakcja zastrzega sobie prawo do zmian i skrótów w nadesłanych materiałach oraz do nadawania tytułów.

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i reklam. Wydawca ma prawo

odmówić publikacji reklamy bez podania przyczyny.

felietony

4 Dobra na nowy rok Bogusław Śliwerski

5 Poczucie własnej wartości Iwona Majewska-Opiełka

80 Gdzie leży granica? Bernard Fruga

kącik eksperta

6 Bliżej Nauczyciela Ty pytasz, my odpowiadamy Monika Urbańska

8 W świetle prawa Ty pytasz, my odpowiadamy Dariusz Skrzyński

10 Nowy nadzór pedagogiczny i wymagania wobec placówek Dariusz Skrzyński

15 Nauka języka obcego przez muzykę i ruch Iwona Rybak

18 Rozwijanie samodzielności u dzieci – jedno z podstawowych założeń Friedricha Froebla Ewelina Śliwa

bliżej dziecka

22 Słońce na topoli bajka edukacyjna o współpracy z innymi Agnieszka Borowiecka

24 Słońce na topoli zabawy do bajki edukacyjnej Gabriela Gąsienica

bliżej nauczyciela

26 „The Good Start Method for English” nowy program wspomagania roz-woju i uczenia języka angielskiego Marta Bogdanowicz, Katarzyna M. Bogdanowicz, Marta Łockiewicz

English with Little Ant

32 English with Little Ant Katarzyna Janiszewska-Gold

przewodnik nauczyciela przedszkola – materiały na marzec

36 Realizacja Podstawy Programowej37 Zima kończy panowanie – teraz wiosny czas nastanie…42 Zdrowe uśmiechy mamy, bo zwracamy uwagę na to, co zjadamy48 Na stole wielkanocnym zajączki cukrowe, pachnące mazurki, pisanki

kolorowe...55 Za śnieżną chmurą słoneczko się chowa – taka jest właśnie po-

goda marcowa…60 Wiosna grządki ukwieciła, ziemia się zazieleniła!65 Wielkanoc, Wielkanoc – wielka jest ta noc…

edukacja wieloobszarowa

74 Balonowa przygoda Jan Amos Jelinek

edukacja plastyczna

78 Jak zrobić rybkę? Dominika Karolczyk 79 Jak zrobić ośmiornicę? Dominika Karolczyk

15BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 2.173/2016

kącik eksperta ■

Nauka języka obcego przez muzykę i ruch

Iwona Rybak

kącik eksperta ■

Nauka z elementami zabawy nie wprowadza stresu, współ-zawodnictwa czy nacisku na osiąganie wyników. Taka po-zytywna atmosfera sprzyja nauce. Dzieci uczestniczą w zajęciach, które wyglądają jak zabawa, i w przeważającej mierze uczą się języka nieświadomie. Język nie jest analizo-wany. Dzieci zapamiętują całe zwroty. Nauka języka obcego w przedszkolu może być tylko słuchowa, ponieważ dzieci nie czytają i nie piszą. Polega ona na rozróżnianiu szeregu nowych dźwięków i ich kombinacji, a następnie na ich produkowaniu z właściwym akcentem i intonacją. Ze względu na tę specyfikę języka i wiek uczniów najlepszą metodą pracy z dziećmi jest nauka piosenek i wierszyków.

Melodia

Melodia piosenki ułatwia zapamiętywanie, angażuje umysł dziecka i  jego ciało. Piosenki „wpadają w ucho” i można je powtarzać wielokrotnie bez znudzenia. Śpiewanie anga-żuje całą grupę równocześnie, a dzieci, które nie pamiętają

dobrze tekstu, mogą to łatwo ukryć, i często to robią, poru-szając tylko ustami lub wymyślając własne słowa. Uczenie się piosenek na pamięć w języku ojczystym przygotowuje dzieci do podobnego wysiłku w języku obcym.

Tekst

Teksty piosenek i wierszyków często zawierają powtórzenia, które utrwalają w  pamięci słownictwo, zwroty i  struktury. Język tych tekstów jest naturalny, zawiera wiele potocznych zwrotów, uczy słownictwa w  związkach wyrazowych. Po-nadto dzieci są w stanie zapamiętać więcej tekstu, jeśli towa-rzyszy mu muzyka czy rytm.

Rym

Rymowane wierszyki zapadają w pamięć i zwracają uwagę dziecka na poprawną wymowę i podobieństwa między wy-razami. Rymy ułatwiają zapamiętanie poprawnej wymowy.

Dziecko w wieku przedszkolnym nie jest gotowe do podjęcia nauki języka obcego w taki sam sposób, w jaki robią to starsze dzieci i dorośli. W wieku lat pięciu czy sześciu podstawową działalnością dziecka jest zabawa, która pełni istotne i różnorodne funkcje w jego rozwoju. Zajęcia przypominające zabawę są najskutniejsze w pracy z dziećmi, ponieważ są dla nich naturalne, nie kojarzą się z wysiłkiem, są źródłem radości, a efekty dają takie same, jak metody tradycyjnie stosowane w nauce dorosłych.

■ bliżej dziecka

24 BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 2.173/2016

■ bliżej dziecka

Zróbmy to razem! – rozmowa na temat współpracy. Dzieci w grupie przedszkolnej… – każde inne, każde ze swoim pomysłem na zabawę czy na rozwiązanie zada-nia. Niełatwo jest przyjąć czyjąś koncepcję, niełatwo też zrezygnować ze swoich planów. Często jednak bywa tak, że połączenie sił i pomysłów pozwala osiągnąć suk-ces, bo współpracując, działamy szybciej i skuteczniej. Warto zatem porozmawiać z dziećmi na temat tego „zjednoczenia sił”, gdyż dzięki niemu można wiele się nauczyć od innych i czerpać przyjemność z przebywa-nia razem. Warto zapytać dzieci, czym według nich jest współpraca oraz kiedy ludzie ze sobą współpracują, czy współpraca jest potrzebna. Nauka współpracowania nie jest prosta. Warto pamiętać o tym, że to my, dorośli, powinniśmy stać się przykładem tego, że razem można zrobić naprawdę dużo. Trzeba mieć na uwadze także to, że dzieci uczą się współpracy zarówno w zabawie, jak i w czynnościach dnia codziennego – i okazje takie im stwarzać.

Współpraca, ważna rzecz! – zabawy rozwijające umiejętność współdziałania z innymi

Też się zmieścisz! Prowadzący przygotowuje duży arkusz szarego papieru i rozkłada go na środku dywa-nu – będzie pełnił rolę schronienia. Włącza muzykę marszową (można wykorzystać utwór instrumentalny „Muzyka do marszu I”), do rytmu której dzieci spa-cerują po dywanie. Gdy muzyka ucichnie, zadaniem dzieci jest schronić się na arkuszu papieru. Po każdej takiej próbie nauczyciel zmniejsza powierzchnię pa-pieru (poprzez stopniowe zaginanie boków). Należy zaznaczyć, że w tej zabawie ważne jest to, by za każ-dym razem na arkuszu zmieściły się wszystkie osoby, a uda się to tylko wtedy, gdy wszyscy będą ze sobą współpracowali i sobie wzajemnie pomagali.

Kalambury. Nauczyciel przygotowuje kartoniki z ha-słami do odgadnięcia – zapisane za pomocą obrazków. Ochotnik ogląda obrazek i stara się gestem oraz mimi-ką przekazać pozostałym, co jest na nim przedstawio-ne. Aby dzieciom udało się znaleźć rozwiązanie, muszą uważnie obserwować czynności wykonywane przez ochotnika oraz słuchać padających propozycji.

Gabriela Gąsienica

SŁOŃCE NA TOPOLI(zabawy do bajki edukacyjnej)

Ja cię poprowadzę. Prowadzący przygotowuje niewiel-ki tor przeszkód. Dzieci będą go pokonywały parami – z tym, że jedna osoba z tej dwójki będzie miała za-słonięte oczy. Dorosły podkreśla, że aby zadanie miało szansę się powieść, partnerzy muszą ze sobą współ-

37

przewodnik nauczyciela przedszkola – materiały na marzec ■

BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 2.173/2016

Cele ogólne:

uwrażliwianie dzieci na zmiany zachodzące w  przyrodzie i wdrażanie do prowadzenia obserwacji przyrodniczych;

rozwijanie umiejętności rozpoznawania i  kojarzenia zja-wisk charakterystycznych dla wiosny;

rozwijanie procesów poznawczych poprzez uczestnicze-nie w zabawach i sytuacjach edukacyjnych;

stymulowanie pamięci wzrokowej i słuchowej;

rozwijanie kompetencji matematycznych (układanie sze-regów, przeliczanie, porównywanie liczebności elemen-tów w zbiorach);

eksperymentowanie w trakcie używania różnych materia-łów plastycznych;

wdrażanie dzieci do muzykowania oraz wyrażania muzyki ruchem, doskonalenie poczucia rytmu.

Wiosenne porządki – uwrażliwianie na troskę o estetykę otoczenia. Nauczyciel każdego dnia krząta się po sali, po-rządkując zabawki, przecierając książki na półkach. Może zachęcić dzieci, aby umyły naczynia w kąciku lalek, a nawet wywiesić dywan na trzepaku w  ogrodzie i  „wytrzepać go” (może pozwolić maluchom także to zrobić). Dorosły powi-nien pokazać, że nadchodzi czas wiosennych porządków i zaangażować najmłodszych do pomocy.

Zima kończy panowanie – teraz wiosny czas nastanie…Propozycje aktywności pomocne w trakcie planowania pracy wychowawczo-dydaktycznej dla dzieci młodszych na marzec

Propozycjeaktywności

Wprowadzeniedotematuzajęć

Na tropie wiosny – spacer tematyczny. W trakcie spaceru dzieci wraz z  nauczycielem szukają pierwszych zwiastu-nów wiosny. Prowadzący zadaje pytanie: Po czym można poznać, że zbliża się wiosna? i naprowadza dzieci, np. robi się coraz cieplej, topi się śnieg, słońce grzeje mocniej, słychać śpiew ptaków, na drzewach zauważamy pierwsze pąki, można spotkać pierwsze wiosenne kwiaty.

W marcu jak w garncu – rozmowa na podstawie przysło-wia jako wprowadzenie do obserwacji. Dzieci pod kierun-kiem nauczyciela prowadzą obserwacje, które dostarczą im wiedzy na temat różnych warunków atmosferycznych – od opadów (śniegu, deszczu, gradu czy też śniegu z deszczem), poprzez zachmurzenia, przejaśnienia, słoneczną pogodę, aż po temperaturę – zarówno tę dodatnią, jak i ujemną. Pod-czas rozmowy nauczyciel używa symboli pogodowych.

Zabawy inicjowane przez nauczyciela

Zabawy integracyjne

„Idzie Wiosna polną drogą” – zabawa kołowa. Dzieci trzy-mając się za ręce, idą po obwodzie koła i śpiewają piosenkę. W środku znajduje się jedno dziecko – „Wiosna”. Na słowa: teraz ładnie ciebie prosi wybiera jedną osobę, która wciela się w rolę zgodną z tekstem piosenki. Zajmuje ona miejsce „Wiosny” i zabawa zaczyna się od nowa.

IdzieWiosnapolnądrogą(sł.GabrielaGąsienica,muz.MonikaMajewska)

Idzie Wiosna polną drogą,trawa się zieleni.Teraz ładnie ciebie prosi,byś się w boćka zmienił.Kle kle kle kle kle kle kle – byś się w boćka zmienił.

Idzie Wiosna polną drogą,trawa się zieleni.Teraz ładnie ciebie prosi,byś się w żabkę zmienił.Kum kum kum kum kum kum kum – byś się w żabkę zmienił.

Idzie Wiosna polną drogą,trawa się zieleni.Teraz ładnie ciebie prosi,

Plakat do wykorzystania

podczas zajęć został dołączony

do bieżącego numeru

48

■ przewodnik nauczyciela przedszkola – materiały na marzec

BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 2.173/2016

Cele ogólne:

poznawanie tradycji świątecznych charakterystycznych dla Wielkanocy;

nabywanie umiejętności wypowiadania się na forum oraz nauka słuchania wypowiedzi innych;

bogacenie słownika dzieci oraz doskonalenie sprawności językowej;

rozwijanie umiejętności liczenia w  zakresie do trzech i więcej;

stwarzanie okazji do ćwiczeń w  zakresie porównywania liczby elementów oraz szacowania, gdzie jest więcej, a gdzie mniej;

zachęcanie do udziału w prostych grach edukacyjnych;

wdrażanie dzieci do przestrzegania reguł obowiązujących w grach;

stwarzanie przedszkolakom okazji do swobodnej ekspresji ruchowej przy utworach muzycznych.

Propozycjeaktywności

Wprowadzeniedotematuzajęć

Na stole wielkanocnym zajączki cukrowe, pachnące mazurki, pisanki kolorowe...Propozycje aktywności pomocne w trakcie planowania pracy wychowawczo-dydaktycznej dla dzieci młodszych na marzec

Plakat do wykorzystania

podczas zajęć został dołączony

do bieżącego numeru

Wycieczka do muzeum etnograficznego – zapoznanie ze zwyczajami świątecznymi charakterystycznymi dla danego regionu. Jeśli nie ma takiej możliwości, nauczyciel może przeprowadzić z dziećmi rozmowę na temat tradycji charakterystycznych dla danego regionu – z wykorzysta-niem fotografii oraz wytworów sztuki ludowej (np. pisanki, palmy wielkanocne).

Zabawy inicjowane przez nauczyciela

Zabawy integracyjne

Wędrująca „pisanka” – zabawa rozwijająca koordynację wzrokowo-ruchową. I wersja: Dzieci w ustawieniu w kole ostrożnie podają sobie „pisankę” (np. styropianową, drew-nianą lub plastikową), tak aby nie spadła. Kiedy „pisanka” za-toczy koło, nauczyciel może zaproponować maluchom, aby podawały ją sobie, lekko podrzucając. II wersja: Maluchy ustawiają się w  dwóch rzędach twarzami do siebie w  od-ległości około 50 cm i podają sobie „pisanki” (na początek mogą to być woreczki, a potem np. piłeczki do ping-ponga).

„Kwoka i pisklęta” – zabawa w kole ze śpiewem. Prowa-dzący dzieli dzieci na dwa zespoły i jednemu dziecku z każ-dego zespołu zakłada czerwoną szarfę – te dzieci będą „kwokami”. Dzieci z  jednego zespołu trzymają się za ręce i  stoją w  rozkroku, tworząc kurnik z  drzwiczkami. Drugi zespół porusza się w środku „kurnika” za „kwoką” w rytmie

Zabawy i rozmowy inspirowane wierszem

Łączka dla kurczaczka – czynności gospodarcze oraz pra-ca plastyczno-techniczna. Etap I: Nauczyciel przygotowuje niewielkie doniczki, ziemię uniwersalną do roślin oraz ziar-na owsa. Chętne dzieci umieszczają ziemię w  doniczkach (łopatkami), wysiewają owies, przysypują cienką warstwą ziemi. Wysiane ziarna podlewają wodą. Etap II: Dzieci for-mują z  modeliny kurczaczki. Na początek lepią dwie kulki oraz z pomocą nauczyciela lub samodzielnie formują skrzydła, dziób, oczy. Nabijają kurczaki na patyczek i wbijają je do doniczki z wysianym zbożem. Przez kolejne dni przed-szkolaki podlewają owies i obserwują, jak rośnie.