millî folklor, 2009, y›l 21, say› 84 · konservatuarı’nda bir yıl devam etti-ği müzik...

8
Millî Folklor, 2009, Y›l 21, Say› 84 http://www.millifolklor.com Prof. Dr. Bilge Seyidoğlu 22 Kasım 2005 Türkoloji Günleri’nde Prof. Dr. Bilge Seyidoğlu Atatürk Üniversitesi öğretim üyeleri ve öğrencileri ile (2 Ağustos 2008 Erzurum Havalimanı)

Upload: others

Post on 13-Jan-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Millî Folklor, 2009, Y›l 21, Say› 84 · Konservatuarı’nda bir yıl devam etti-ği müzik profesörlüğe yükseltildi. ... 1994-1996 yılları arasında Atatürk Üniversitesi

Millî Folklor, 2009, Y›l 21, Say› 84

http://www.millifolklor.com �

Prof. Dr. Bilge Seyidoğlu 22 Kasım 2005 Türkoloji Günleri’nde

Prof. Dr. Bilge Seyidoğlu Atatürk Üniversitesi öğretim üyeleri ve öğrencileri ile

(2 Ağustos 2008 Erzurum Havalimanı)

Page 2: Millî Folklor, 2009, Y›l 21, Say› 84 · Konservatuarı’nda bir yıl devam etti-ği müzik profesörlüğe yükseltildi. ... 1994-1996 yılları arasında Atatürk Üniversitesi

PROF. DR. BİLGE SEYİDOĞLU’NUN ÖZGEÇMİŞİ VE YAYINLARI

An Autobiography and Bibliography of Bilge Seyidoğlu

AhmetÖzgürGÜVENÇ*Zehra KIMIŞOĞLU**

Prof. Dr. Bilge Seyidoğlu, 13 Mart 1941 tarihinde Afganistan’ın Kâbil şeh-rinde doğdu. Erzurumlu olan babası Hakkı Palandöken Fizik öğretmeniydi ve Atatürk’ün isteği üzerine Kâbil’e gön-derilmişti. Annesi Hatice Hanım ise Ma-latyalı idi.

İlk ve orta öğrenimini Malatya’da, lise öğrenimini Ordu ve Kırklareli Li-selerinde tamamlayan Bilge Seyidoğlu, 1964’te İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölü-münden mezun oldu. İstanbul Devlet Konservatuarı’nda bir yıl devam etti-ği müzik eğitimini 1964’te Lüleburgaz Lisesi’ne edebiyat öğretmeni olarak ata-nınca sürdüremedi.

29 Eylül 1965 tarihinde Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde Halk Ede-biyatı asistanı olarak göreve başladı. Prof. Dr. Mehmet Kaplan yönetiminde hazırladığı “Erzurum Halk Masalları Üzerine Araştırmalar” başlıklı doktora tezini 26 Haziran1971’de tamamlayarak İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakülte-sinde “edebiyat doktoru” unvanını aldı. 1971-1979 yılları arasında doktor asis-tan olarak göreve devam eden Seyidoğ-lu, 1972-1974 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Michigan State Üniversitesi’nde Mukayeseli Mit Araştır-

ması çalışmaları yaptı, Mukayeseli Folk-lor ve Edebiyat derslerine devam etti.

1974 yılında Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ndeki görevine dön-dü. Erzurum’da Belli Yerlerle İlgili Efsa-neler Üzerine Bir İnceleme konulu tezini hazırlayarak 4 Temmuz 1979’da doçent unvanını aldı.

Ağustos 1983-Eylül 1984 tarihleri arasında Türk Yaratılış Mitlerinin Dün-ya Yaratılış Mitleriyle Karşılaştırılması adlı projeyi yürüttü.

Mitoloji Üzerine Araştırmalar adlı takdim tezi ile 3 Nisan 1989 tarihinde profesörlüğe yükseltildi.

Aile Araştırma Kurumu tarafından yürütülen ve Aralık 1991’de başlayarak bir yıl süreyle devam eden Kırsal Kesim-de Geleneksel Dayanışmayı Çağdaş Or-ganizasyonlara Dönüştürme Projesinde görev aldı.

24 Eylül 1992-24 Eylül 2001 tarihle-ri arasında Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü görevini yürüttü.

1996 yılında Folklor Araştırmaları Kurumu Türk Folkloruna Hizmet Ödü-lüne layık görüldü.

1994-1996 yılları arasında Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Rus Dili ve Edebiyatı, 1995-2000 arasın-da ise Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebi-

� http://www.millifolklor.com

* Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi. ** Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi.

Page 3: Millî Folklor, 2009, Y›l 21, Say› 84 · Konservatuarı’nda bir yıl devam etti-ği müzik profesörlüğe yükseltildi. ... 1994-1996 yılları arasında Atatürk Üniversitesi

Millî Folklor, 2009, Y›l 21, Say› 84

http://www.millifolklor.com �

yatları Bölümlerinin kurucu bölüm baş-kanlığı görevlerinde bulundu. 1996-2000 ve 2003-2008 yılları arasında Türk Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanlığı görevini yürüttü.

1993-2008 yılları arasında kuruluş aşamasında olan Kafkas Üniversite-si ve Atatürk Üniversitesi Ağrı Eğitim Fakültesi’nde lisans ve lisansüstü dü-zeyde dersler verdi.

14 Mart 2005-13 Mart 2008 tarih-leri arasında Ağrı Eğitim Fakültesi De-kanlığı yaptı.

Prof. Dr. Bilge Seyidoğlu, göreve başladığı dönemden itibaren çok sayıda makale yazmış, pek çok ülke ve şehirde uluslararası kongre, sempozyum ve pa-nele bildirili olarak katılmış ve konfe-ranslar vermiş; ayrıca uzun yıllar TRT Erzurum Radyosunda çeşitli söyleşilere katılmış; kırk üç yıllık meslek hayatı boyunca çok sayıda lisans ve lisan üstü öğrencisi yetiştirmiş, 13 Mart 2008’de emekli olmuştur.

Zeynep, Gül ve Baybars adlı üç ço-cuğu olan Prof. Dr. Bilge Seyidoğlu İngi-lizce ve Rusça bilmektedir.

Prof. Dr. Bilge Seyidoğlu’nun Yayınlarından Seçmeler

Kitaplar1. Erzurum Halk Masalları Üze-

rinde Araştırmalar-Metinler ve Açıkla-malar, Ankara 1975; II. Baskı, Erzurum Masalları, İstanbul 1999.

2. Erzurum Efsaneleri (Erzurum’da Belli Yerlere Bağlı Olarak Derlenmiş Ef-saneler Üzerinde Bir İnceleme), Ankara 1985; II. Baskı, Erzurum Efsaneleri, İs-tanbul 1997; III. Baskı, İstanbul 2005.

3. Mitoloji Üzerinde Araştırmalar, Erzurum 1988; I. Baskı, Mitoloji Metin-ler-Tahliller, Kayseri 1995; II. Baskı, Mi-toloji Üzerine Araştırmalar Metinler ve Tahliller, İstanbul 2002.

4. Güçlükten Kolaylığa Kederden Sevince (Orhan Yavuz ile birlikte), An-kara 1990.

KitapBölümleri1. “Erzurum Folkloru”, Şehr-i Mü-

barek Erzurum, (Yay. Haz.: Ayhan Kara), Ankara 1989.

2. 21. Yüzyılın Eşiğinde Örf ve Âdet-lerimiz (Türk Töresi), İstanbul 1991; II. Baskı, İstanbul 1994.

3. “Türk Mitolojisi ve Efsanelerinde Aile”, Sosyo-Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi, C. II, Ankara 1992.

4. “Efsane”, Türk Dünyası El Kita-bı, C. III -Edebiyat, Ankara 1992.

5. “Efsane”, Türk Dünyası Edebiyat Tarihi, C. II, Ankara 2002.

MakalelerveBildiriler1. “Masallar ve Çocuk Terbiyesi”,

Kümbet Mecmuası, sayı: 3, Mart 1968.2. “Erzurum Manileri”, İstanbul

Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 1 Ekim 1968, c. 16, s. 23–34.

3. “Türk Masallarında Dönüşüm Motifleri (Transformasyon)”, II. Millet-lerarası Türkoloji Kongresi, 4–9 Ekim 1976, İstanbul.

4. “Erzurumlu Halk Hikâyecisi Beh-çet Mahir’le Bir Sohbet”, Türk Folklor Araştırmaları, cilt: 17, sayı: 333, Nisan 1977, s. 7955-7956.

5. “Masal ve Masal Anlatanlar”, Yağmur, sayı: 6, Eylül 1977.

6. “Mit, Masal ve Lejand”, Türk Folklor Araştırmaları, cilt: 17, sayı: 338, Eylül 1977, s. 8085-8086.

7. “Ahmet Harami Destanının İki Masalla Karşılaştırılması”, Edebiyat Fa-kültesi Araştırma Dergisi, Ahmet Cafe-roğlu Özel Sayısı, sayı: 11, Ankara 1979, s. 423-427.

8. “Dede Korkut Hikâyelerinde

Page 4: Millî Folklor, 2009, Y›l 21, Say› 84 · Konservatuarı’nda bir yıl devam etti-ği müzik profesörlüğe yükseltildi. ... 1994-1996 yılları arasında Atatürk Üniversitesi

Millî Folklor, 2009, Y›l 21, Say› 84

� http://www.millifolklor.com

Fantastik Unsurlar”, II. Milli Türkoloji Kongresi, 5-9 Şubat 1979, İstanbul.

9. “Türk Masallarında Kadın”, III. Milli Türkoloji Kongresi, 6-10 Ekim 1980, İstanbul

10. “Çıldırlı Âşık Şenlik’in Salman Bey ile Turnatel Hanım Hikâyesinde Masal Motifleri”, Köz, sayı: 3, Şubat 1980, s. 49- 51.

11. “İki Gezgin Efsane Tahlili”, Köz, sayı: 5, Ağustos 1980, s. 1-2.

12. “İki Gezgin Efsanenin Karşılaş-tırılması”, Köz, sayı: 6, Kasım 1980, s. 1-2.

13. “Halk Şairlerinde Tasavvuf”, Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi II, Harun Tolasa Özel Sayısı, İzmir 1983, Ege Ünüversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, s. 134-147. (Ayrı Basım)

14. “Cadı Tipi Üzerine Bir Araş-tırma”, Şükrü Elçin Armağanı, Ankara 1983, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, s. 109-114.

15. “Türk Masallarında Grotesk”, V. Milli Türkoloji Kongresi, 26-30 Eylül 1983, İstanbul.

16. “Erzurum Efsaneleri”, Kaynak-lar, sayı: 3 Bahar 1984, 66-68.

17. “Behçet Necatigil’in Üç Turunç-lar Adlı Oyununda Halk Edebiyatı Un-surları”, Mehmet Kaplan’a Armağan, İstanbul 1984, s. 247-254.

18. “Emrah’ın Sesi”, Erciyes, sayı: 101, Mayıs 1986, s. 9-12

19. “Gezgin Efsaneler Üzerinde Bir Araştırma: Norveç ve Türkiye (Erzurum) Efsaneleri”, II. Milletlerarası Türk Folk-lor Kongresi Bildirileri, II. Cilt- Halk Edebiyatı, Ankara 1986, Kültür ve Tu-rizm Bakanlığı Milli Folklor Araştırma Dairesi Yayınları, s. 359- 363.

20. “Türk Destanları Battal Gazi”, I. Battal Gazi ve Malatya Çevresi Halk

Kültürü Sempozyumu Tebliğler, Malat-ya 1986, s. 15-18.

21. “Hikâye-i Seyfü’l- Mülûk’un Üç Varyantı Üzerine Bir İnceleme”, Halk Kültürü, sayı: 3-4, İstanbul 1986, s. 185-191.

22. Ellen Rhodas, “Little Orphan Annie ve Levi’strauss Mit ve Metot”, (Çev. Bilge Seyidoğlu), Atatürk Üniver-sitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Araştırma Dergisi, sayı:15, Erzurum 1986, s. 173- 189.

23 “Masal”, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, c. 6, Dergâh Yayınları, İs-tanbul 1986, s. 149-153.

24. “Türk Folklorunda Erzurum”, Tarihi Akışı İçinde Erzurum Sempozyu-mu, 12-18 Mart 1987, Erzurum.

25. “Bir Elazığ Masalının Tahlili: Ateşkâroğlan”, Fırat Havzası II. Folk-lor ve Etnografya Sempozyumu, Elazığ 1987, s. 279-283.

26. “Erzurum Üzerine”, Belde ve Belediyemiz, Mayıs 1987, s. 6.

27. “Doç. Dr. Umay Günay, Âşık Tarzı Şiir Geleneği ve Rüya Motifi”, Türk Kültürü, sayı: 292, Ağustos 1987, s. 509.

28. “Efsanelerimiz ve Konya Efsa-neleri”, Türk Kültürü, sayı: 295, Kasım 1987, s. 690-694.

29. “Kalor Tepesinde Ferhat ile Şirin’in Evi”, Kaynaklar, sayı: 5, Kış 1987, s. 50-51.

30. “Masalların Kaynakları”, Çocuk Edebiyatı Yıllığı, İstanbul 1987, Gökyü-zü Yayınları, s. 125-179

31. “Kediler ve Kedi ile Fare Hikâ-yesi”, Mehmet Kaplan İçin, Ankara 1988, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, s. 211- 220.

32. “Mahmut ile Ehmet Han”, Türk Folklorundan Derlemeler, Ankara 1988, Kültür ve Turizm Bakanlığı Milli Folklor Araştırma Dairesi Yayınları, s. 147-157.

33. “Erzurum’un Manevi Sahipleri”,

Page 5: Millî Folklor, 2009, Y›l 21, Say› 84 · Konservatuarı’nda bir yıl devam etti-ği müzik profesörlüğe yükseltildi. ... 1994-1996 yılları arasında Atatürk Üniversitesi

Millî Folklor, 2009, Y›l 21, Say› 84

http://www.millifolklor.com �

Belde ve Belediyemiz, Haziran-Temmuz 1988, s. 5.

34. “Hatem-i Tey”, Türklük Araştır-maları Dergisi, sayı: 3, İstanbul 1988, s. 131-84.

35. “Celaleddin Harzemşah’da Şid-det Unsurları”, Ölümünün 100. Yılında Namık Kemal, İstanbul 1988, s. 185-202.

36. “Rabia Hatun Kümbeti ve Rabia Hatun”, Belde ve Belediyemiz, 3 Kasım 1988.

37. “Mitolojik Unsurlar Bakımından Yahya Kemal Beyatlı’nın Mehlika Sul-tan Adlı Şiirinin Tahlili”, Türk Kültürü, sayı: 307, Kasım 1988, s. 712-715.

38. “Atatürk Üniversitesi’nde Halk Edebiyatı Üzerine Yapılan Çalışmalar”, Doğu Anadolu’da Dil ve Folklor Derle-melerinin Bugünkü Durumu Sempozyu-mu, Erzurum, 29 Nisan 1988.

39. “Bayburt Masalları ve Halk Dü-şüncesi”, Türk Tarihinde ve Kültürün-de Bayburt Sempozyumu Birinci Kitap, (Editör: Rıfat Yıldız), Erzurum 1989, s. 181-186.

40. “Halk Şairlerinde Tasavvuf”, Er-zurumlu Halk Âşıklarını Anma ve Tanıt-ma Semineri, Erzurum, 31 Mart 1989.

41. “Zeynep’te Halk Edebiyatı Un-surları”, Türklük Araştırmaları Dergisi, sayı: 4, İstanbul 1989, s. 148-158.

42. “Folklor Üzerine”, Milli Folklor, cilt: 1, sayı: 3, Eylül 1989, s. 4.

43. “Erzurum’un Türk Kültür Ha-yatındaki Yeri”, Palandöken, sayı: 4, Erzurum, Eylül 1989.

44. “Masallarımız ve Bir Gümüş-hane Masalı”, Geçmişte ve Günümüzde Gümüşhane Sempozyumu, Gümüşhane 1990, s. 665-668.

45. “Ahilik”, I. Ahilik Kültürü Haf-tası Kutlama Programı, Erzincan, 8-14 Ekim 1990.

46. “Hıdırellez”, Milli Kültür, sayı: 72, Mayıs 1990, s. 23-24.

47. “Sümmani”, Aşık Sümmani’yi Anma Paneli, 11 Haziran 1990, Erzu-rum

48. “Yunus Emre ve Su”, Yunus Emre Sempozyumu Bildirileri (15-16 Ekim 1991), Erzurum 1991, s. 1-8.

49. “Hıdırellez”, Geçmişten Günü-müze Hıdırellez, (Panel), Kültür Müdür-lüğü, 6 Mayıs 1991, Erzurum.

50. “Yunus Emre ve Toprak”, Türk Kültürü, sayı: 340, Ağustos 1991,s. 472-476.

51. “Max Lüthi’nin Üç Kuralı ve Türk Masalları”, IV. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi, 5-10 Mayıs 1991, Ankara

52. “Geçmişten Günümüze Kadar Türk Kadını”, (Konferans), Türk Kadı-nını Güçlendirme Vakfı, Erzurum, 21 Mayıs 1991.

53. “Yunus Emre”, Uluslararası Yunus Emre Sempozyumu, 7-10 Ekim 1991, Ankara

54. “Yunus Emre’nin Muhtelif Ko-nularla İlgili Görüş ve Düşünceleri”, Uluslararası Yunus Emre Semineri, Er-zincan Orduevi, 6 Aralık 1991.

55. “Yaban”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kültürel Faa-liyetler Dizisi-1, Erzurum 1996, s. 31-42

56. “Divan-ı Hikmet’ten Seçmelerde Yer Alan Kıssalar”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kültürel Faa-liyetler Dizisi-1, Erzurum 1996, s. 59-66

57. “Manas, Manas’ın Ortaya Çıktı-ğı Ülke Kırgızistan”, (Panel), Erzurum, 19 Nisan 1995.

58. “Nevruz Üzerine”, (Konferans), Erzurum 1995.

59. “Manas Destanının Epizotları”, Bozkırdan Bağımsızlığa Manas (Haz.: Emine Gürsoy-Naskali), Türk Dil Kuru-mu Yayınları, Ankara 1995, s. 95-100.

� http://www.millifolklor.com

Page 6: Millî Folklor, 2009, Y›l 21, Say› 84 · Konservatuarı’nda bir yıl devam etti-ği müzik profesörlüğe yükseltildi. ... 1994-1996 yılları arasında Atatürk Üniversitesi

Millî Folklor, 2009, Y›l 21, Say› 84

10 http://www.millifolklor.com

60. “Manas Destanında Giriş Mera-simleri”, Bozkırdan Bağımsızlığa Manas (Haz.: Emine Gürsoy – Naskali), Ankara 1995, s. 1-8.

61. “Mitolojik Dönemde At”, Prof. Dr. Umay Günay Armağanı, Ankara 1996, s. 51-56.

62. “Atatürk ve Oğuz Kağan” Atatürk’ü Anma Günü, 12 Kasım 1996, Erzurum.

63. “Hayat Ağacı”, İnci Enginün’e Armağan, İstanbul 1997, s. 169-172.

64. “Dede Korkut’ta Mitolojik Un-surlar”, Uluslararası Dede Korkut Bilgi Şöleni, 6-10 Ekim 1998, Konya.

65. “Kültürel Bir Sembol: Yılan”, Prof. Dr. Dursun Yıldırım Armağanı, Ankara 1998, s. 86-92.

66. “Kültür Hayatımızda Nevruz”, İlkyaz Bayramı Nevruz-Bildiriler, Erzu-rum 1998, s 1-10.

67. “Cangar Destanı Üzerine”, Geç-mişten Günümüze Uluslararası Destan Toplantısı, 22-24 Kasım 2000, İstanbul.

68. “Nevruz”, (Konferans) 21 Mart 2001, Erzurum.

69. “Ferhat ile Şirin”, Atatürk Üni-versitesi Türkiyat Araştırmaları Ensti-tüsü Dergisi, sayı: 19, 2002, s. 133-135.

70. “Nasreddin Hoca Üzerine”, Nas-reddin Hoca Konulu Panel, 15 Mayıs 2002, Erzurum.

71. “Erzurumlu Emrah ve Şiirle-rindeki Bazı Özellikler”, Çamiçi Yayla Şenlikleri-Şair Emrah Bilgi Şenlikleri, 28-30 Haziran 2002, Niksar.

72. “Keçi Figürü Üzerine Bir Araş-tırma”, I. Edirne Kültür Araştırmaları Sempozyumu, 23-25 Ekim 2002, Edir-ne.

73. “Ahmet Hamdi Tanpınar ve Erzurum Erzurumlu Tahsin”, Erzurum Kalkınma Vakfı (Er-Vak) Anma Toplan-tıları-II, Erzurum 2004, 125-126.

74. “Oğuz Kağan Destanında Mito-

lojik Motifler”, Türk Halklarının Edebi Geçmişi: Türk Destanları, (Uluslararası Sempozyum), 6-7 Mayıs 2004, Bakü.

75. “Erzurumlu Emrah ve Şiirleri-nin Bazı Özellikleri”, Beyazdoğu, sayı: 1, Ocak-Şubat-Mart 2005, s. 1–3.

76. “Ulu Câmi”, Beyazdoğu, sayı: 2, Nisan-Mayıs-Haziran 2005, s. 5-6.

77. “Ağrı’da Mutasavvıf Bir Erzu-rumlu Şair”, Beyazdoğu, sayı: 3, Tem-muz-Ağustos-Eylül 2005, s. 71-72.

78. “Ateş Kültü ve Erzurum”, Be-yazdoğu, sayı: 4, Ekim-Kasım-Aralık 2005, s. 27-28.

79. “Hızır Hikâyeleri”, Beyazdoğu, sayı: 5, Ocak-Şubat-Mart 2006, s. 49-50.

80. “Al Ruhu- Erk”, Beyazdoğu, sayı: 6, Nisan-Mayıs-Haziran 2006, s. 29-30.

81- “Umudum Baba”, Beyazdoğu, sayı: 7, Temmuz-Ağustos-Eylül 2006, s. 41-42.

82. “Ahilik”, Beyazdoğu, sayı: 8, Ekim-Kasım-Aralık 2006, s. 25-27.

83. “Av Mitleri ve Ritüelleri”, VII. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kong-resi, 27 Haziran-1 Temmuz 2006, Gazi-antep.

84. “Kültür ve Erzurum”, Beyazdo-ğu, sayı: 9, Ocak-Şubat-Mart 2007, s. 49-51.

85 “Âşık Sümmani”, Beyazdoğu, sayı: 12, Ekim-Kasım-Aralık 2007, s. 61-63.

86. “Sel Mitleri”, Milli Folklor, cilt: 10, sayı: 76, Kış 2007, s. 26-29.

86. “Yeraltı Dünyası ”, Atatürk Üni-versitesi Türkiyat Araştırmaları Ensti-tüsü Dergisi, sayı: 39, 2009, s. 201-210.

Page 7: Millî Folklor, 2009, Y›l 21, Say› 84 · Konservatuarı’nda bir yıl devam etti-ği müzik profesörlüğe yükseltildi. ... 1994-1996 yılları arasında Atatürk Üniversitesi

Millî Folklor, 2009, Y›l 21, Say› 84

http://www.millifolklor.com 11

Tuba Saltık Özkan- Atatürk Üni-versitesinde yapılan halkbilimi/ halk edebiyatı çalışmaları hakkında ne düşü-nüyorsunuz?

Bilge Seyidoğlu- Atatürk Üni-versitesinde Halk Edebiyatı/HalkBilimi çalışmaları İstanbul Edebiyat Fakül-tesi profesörlerinden Mehmet Kaplan tarafından başlatılmıştır. Prof. Kaplan Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakülte-si Dekanlığını yaptığı yıllarda ünlü halk hikayecisi Behçet Mahir ile tanışır ve onun hikâyelerini dinler. Büyük bir hazi-ne ile karşı karşıya olduğunu görür. Onu asistanları derleme yapsın diye kadrolu olarak fakülteye alır. Ben Erzurum’a gittiğim 1964 tarihinde halk edebiyatı asistanı Muhan Bali-Mehmet Akalın-Mehmet Kaplan tarafından toplanan ve Behçet Mahir anlatısı olan Köroğlu Destanı neşredildi. Daha sora katılan elemanlarla Erzurum ve çevresinin halk ürünleri toplanmaya başladı.

TSÖ- Türkiye’de halkbilimi/halk edebiyatı alanında bugün çalışan aka-demik kadronun oluşumunda sizinle bir-likte Erzurum Atatürk Üniversitesi’nden yetişen ekibin payı büyük. Bu konuda neler söylemek istersiniz?

BS- Bu alanda en büyük pay Meh-met Kapla’a aittir.Erzurum ve çevresi-nin halk edebiyatı açısından büyük bir hazine olduğunu görerek bu malzemeyi toplamak üzere asistanlar almış,onları yetiştirmeyi üstlenmiştir. Muhan Bali, Bilge Seyidoğlu, Saim Sakaoğlu, Umay Günay, Fikret Türkmen bu alanda yetiş-tirdiği bilim insanları arasındadır.

TSÖ- Doktora tezinizde neden ma-sal konusuna yöneldiniz ve Erzurum ma-sallarını seçtiniz. Metodunuz ve çalışma sürecinizden bahseder misiniz?

BS- Erzurum ve çevresi düşünü-lürken akla ilk gelen masallar oldu. Çok zengin bir gelenek vardı. Kadınlar bu konuda çok bilinçliydi. Ben Erzurumlu olduğum için kolaylıkla malzeme topla-yabilirdim. Seçimimde bu düşüncelerin rolü büyük oldu.Malzemeyi kolaylıkla topladım ama metot seçimim zor oldu. Hocam “Ben Halk Edebiyatçısı değilim, kendin bulacaksın.” deyince aramaya başladım. Bu arada Stith Thompsen’in Motif İndex of Folk Literature ile kar-şılaştım. Diğer eserlerini okuyunca bu metodu uygulamaya karar verdim. Ma-salları derleme, metodu bulma ve yerleş-tirme işi on yılımı aldı

PROF. DR. BİLGE SEYİDOĞLU İLE SÖYLEŞİ

An Interview with Prof. Dr. Bilge Seyidoğlu

Tuba SALTIK ÖZKAN*

* Gazi Üniv. Fen Edebiyat Fakültesi Türk Halkbilimi Bölümü Araştırma Görevlisi. [email protected]

Page 8: Millî Folklor, 2009, Y›l 21, Say› 84 · Konservatuarı’nda bir yıl devam etti-ği müzik profesörlüğe yükseltildi. ... 1994-1996 yılları arasında Atatürk Üniversitesi

Millî Folklor, 2009, Y›l 21, Say› 84

12 http://www.millifolklor.com

TSÖ-Doktora tez konunuz masaldı. Sonraki aşamalarda efsane ve mitoloji çalışmalarına ağırlık verdiniz. Bu sıra-lanış tesadüfi midir, yoksa bu yönelişte bilinçli bir tercih mi etkili oldu?

BS- Konu yine Ezurum’du çevreyi iyi tanıyordum.Efsaneler kutsal sayıl-dıkları için herkese kolay anlatılmaz.Ben bu işi kolay yapabileceğimi düşün-düm. Hocamın da zaten isteği bu yön-deydi.Mitoloji çalışmaya Amerika’da bulunduğum sırada karar verdim. Micea Eliade’nin bütün eserlerini okudum. Jo-seph Cambell’e hayran oldum.Türkiye’ye dönünce Mitoloji Üzerine Araştırmalar’ı çıkardım.

TSÖ- Mitoloji araştırmalarınız de-vam ediyor mu? Bu konuda yayına hazır yeni çalışmalarınız var mı?

BS- Bu sene kitap yeniden basıldı. İndeks ve yeni ilâveler olacaktı ama sağ-lık durumum engel oldu. Umarım daha sonra.

TSÖ- Bugün Türkiye’de yapılan mitoloji çalışmaları hakkında ne düşü-nüyorsunuz, varsa eksikleri nelerdir ve nasıl giderilir?

BS- Özellikle yeni Türk Cumhuri-yetlerine giderek malzeme toplanmalı-dır. Oralarda büyük bir hazine keşfedil-meyi beklemektedir. Sonra bu hazineyi kendi metotları ile Batı’ya ve dünyaya tanıtmalıyız.

TSÖ- Bugün üniversitelerdeki halkbilimi/halk edebiyatı çalışmaları hakkında ne düşünüyorsunuz?

BS- Çok güzel çalışmalar var.Genç-lerimiz özveri ile çalışıyorlar.

TSÖ- Halkbilimi/halk edebiyatı alanında çalışan günümüz araştırmacı-larına deneyim ve birikimlerinizden ha-reketle bir tavsiyeniz var mı?

BS- Çalışmalarında teori ile pratiği birleştirmeyi tavsiye ederim.Yalnız der-leme yalnız metot değil ikisi bir arada olmalı

TSÖ- Armağan sayı hazırlama dü-şüncemizi ve bu söyleşiyi kabul ettiğiniz için Millî Folklar adına teşekkür ede-rim.