Milliyetilik

Eugne Delacroix'nn La libert guidant le peuple (Halkn reh-beri zgrlktr) adl almas, Fransa'daki Temmuz Devri-mi'nin en nemli simgesi olmutur.

Milliyetilik, ulusuluk, ulusalclk ya da nasyona-lizm, kendilerini birletiren dil, tarih veya kltr bala-rndan bir styap oluturabilmi sosyal birikimlerin adolan millet veya ulus olarak tanmlanan bir topluluun ya-ama ve ilerleme lksnn toplumlarn ve insanln ge-limesini saladna inanan grtr.19. yzyl balarndan itibaren Avrupa'da, 20. yzyldaise tm dnyada egemen siyasi dnce tarz olmutur.Dnya siyasi haritas bu dnemde milliyetilik ilkelerinegre biimlendirilmitir. Gnmzde Anglosakson kl-trne bal toplumlarda ve Avrupa Birlii dncesinisavunan evrelerde olumsuz bir anlam yklenmitir.Milliyetilik konusunda Benedict Anderson, Ernest Gell-ner, Eric Hobsbawm, Elie Kedourie gibi kartlarn ya-n sra, Anthony Smith' Nev Nikolayevi Gumilev gi-bi tarafsz yazarlarn teorik almalar olmakla birlik-te konu henz teorik bir dayanaa kavuturulamam-tr. Bu almalarda vatanseverlik, militarizm, ovenizm,etnik aidiyet, dilsel aidiyet, ulusalclk, irredantizm,faizm, militanclk, dinselcilik, otoriterlik, rklk, anti-emperyalizm, asabiyet, hayali cemaatler, tarihsel kim-lik, tarih bilinci, kahramanlk, maneviyat, atalar kl-t, sadakat, egemenlik, ortak irade, vatan, romantizm,kamusallk, kltrellik kavramlar aklanmaktadr.

1 KkenbilimMillet szc aslen Arapa olup (Ar: ), din veyamezhep; bir din veya mezhebe bal olan cemaat anla-

mndadr. Osmanl Trkesinde 20. yzyl balarna ka-dar bu anlamda kullanlmtr. 19. yzyl ortalarndan iti-baren ayn szck Franszca/ngilizce nation kavramnakarlk olarak kulanlmtr. Trke ulus (Orhun Ya-ztlar'nda ulu olarak yer alr) szc, 1932 ylnda ay-n kavramn Yeni Trkesi olarak benimsenmitir.OrhunYaztlar ve Kgarl Mahmud'un 1072-1074 yllar ara-snda yazd Divnu Lgati't-Trk adl kitabnda milletszcnn Trke kar budun szcdr.Latince kkenli olan nation, kk anlam itibariyle ay-n atadan gelenler topluluu demektir. Dolaysyla esa-sen Trke kavim veya airet karldr. Trke ulus isesiyasi amala bir araya gelmi olan boylar konfederasyo-nunu ifade eder (ayrca eski Trkedeki budun[1] szcde ayn anlam verir).

2 Tarihe

Modern milliyeti dnce 1789-1799 Fransz Devri-mi'nin fikirlerinden domutur. Avrupa tarihindeki ilkmilliyeti hareketlere, Napoleon istilas (1804-1815) al-tndaki Almanya'da rastlanr. Ayn yllarda, Rus igalin-deki Polonya'da gl bir milliyeti akm dodu. 1821'deOsmanl Devleti'ne kar ayaklanan Yunanistan, Avru-pa'nn milliyeti evrelerinde ok heyecanl destek bul-du. 1848'de Avusturya mparatorluu'na kar ayakla-nan Macarlar, daha sonra ekler ve Srplar, milliyetilikakmn Orta Avrupa'ya tadlar. 1860-1870 yllar ara-snda gerekleen talya birlii, devrimci milliyetiliinen byk zaferlerinden biri olarak algland. 1870'lerdeRusya'da doan Pan-Slavizm akm, yaylmac milliyet-iliin ilk rneklerinden biri idi.Milliyetilie yol aan en nemli etken, daha nce h-kmdar ve slale zemininde tanmlanan siyasi aidiyetduygusunu, hkmdardan bamsz olarak, halk"a ma-letme gereiydi. Siyasi aidiyet ve itaat, halk"n ortak ira-desine dayandrlmalyd. Bu nedenle 19. yzylda milli-yetilik, radikal, devrimci, anti-monarist, yerleik dze-ne zt bir siyasi dnce olarak deerlendirildi.Halk" tanmlamann gl, milliyeti dnrleri bazen olgular ve mant zorlama pahasna olaans-t duygusal anlamlar yklemeye sevketti. rnein (ayrleheler konuan) Sicilyallar veya Venedikliler ayr birulus mu, yoksa talyan ulusunun paras myd? Avustur-ya ulusu var myd? Makedonlar ayr bir ulus mu, Bulgarm, yoksa Gney Slavlarn bir boyu muydu? Bu konular-da farkl grleri savunanlar, benimsedikleri ulusa haya-

1

2 5 AYRICA BAKINIZ

li bir tarih ve hayali kkenler atfederek, onun ezelden beridoal olarak varolduunu kantlamaya altlar. Farklleheler konuan toplumlarda, ortak bir ulusal dil olutur-maya byk nem verildi.

3 Milliyeti ideolojiler, kavramlarve dnceler

Vatanseverlik Faizm Nasyonal sosyalizm ovenizm Poplizm Devletilik Atatrklk rredantizm lkclk Kolektivizm Trklk Galiyevizm

4 Kaynaka[1] http://www.tdk.gov.tr

5 Ayrca baknz Devletilik ovenizm Trkiye'de milliyetilik Ulus devlet Vatanseverlik

36 Metin ve grnt kaynaklar, yazarlar ve lisans6.1 Metin

Milliyetilik Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/Milliyet%C3%A7ilik?oldid=15611973 Katkda bulunanlar: Volkan, Robbot, Pinar,YurikBot, Mthan, Denisutku, Noumenon, Ugur Basak, Cansz, FlaBot, Denereri, Ruzgar, Metal Militia, Filanca, Fcn, Wisdom, nanyagiz,CenkX, Khutuck, Simon Bolivar, Destan, Dnya vatanda, Katusha, Kisshak, Kibele, Escarbot, Mskyrider, Cat, Martianmister, Kutlu Al-tay, Thijs!bot, Krkzn, JAnDbot, Vito Genovese, Stambouliote, Abuk SABUK, Tema, BIYIKLI, Mach, Mrant, Dnenadam, Darkhorn,Eldarion, VolkovBot, TXiKiBoT, Levent, PhilippoBruno, Panelhurry, Gvercin58, Hcagri, Onureroglu, Mehmetyilmaz, SieBot, Vikii-zer, robot, Loveless, PhantomII, Homonihilis, Idioma-bot, Zenci fil, Salamc, Tuz, MrXenoquaten, Xianbataar, Muharremolu,DragonBot, Bruno Giordano, Turkmaned, Takabeg, Manco Capac, Berkay0652, PSamathideS, Sayginer, CarsracBot, MelancholieBot,Kuz, Thoden, Luckas-bot, Superyetkin, Nallimbot, Bozoklubozkurt, Ouzhan, ArthurBot, Maestroka~trwiki, Khutuck Bot, Almabot, Xq-bot, eb, RibotBOT, Utku Tanrivere, Kamlancu, Rapsar, Gorkemeditor, Cekli829, TobeBot, RedBot, Bermanya, Murat bozyigit, NKOzi,MastiBot, TjBot, TurkoZan88, EmausBot, AnL97, ZroBot, YBot, GAWB, Wall-e Bot, WikitanvirBot, AnL06, Meden agan, Manubot,MKurthan, Ullierlich, Aydn61ts, Systematic, SiLveRLeaD, Gezginrocker, Nebra, BerdusunTeki, Peykbot, Aguzer, Caglarctr, Addbot,Asiriyim, Wandal0981, Diyapazon, Watermelon juice, Kacak0650, Ceyhanprensi ve Anonim: 127

6.2 Resimler Dosya:Eugne_Delacroix_-_La_libert_guidant_le_peuple.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a7/

Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_La_libert%C3%A9_guidant_le_peuple.jpg Lisans: Public domain Katkda bulunanlar: This page fromthis gallery. zgn yazar: Eugne Delacroix

Dosya:Question_book-4.svg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/64/Question_book-4.svg Lisans: CC-BY-SA-3.0 Katkda bulunanlar: Created from scratch in Adobe Illustrator. Originally based on Image:Question book.png created by User:Equazcion. zgn yazar: Tkgd2007

6.3 erik lisans Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0

Kkenbilim Tarihe Milliyeti ideolojiler, kavramlar ve dnceler Kaynaka Ayrca baknz Metin ve grnt kaynaklar, yazarlar ve lisansMetinResimlererik lisans