ASTIM HASTALARINDA ASTIM KONTROL TESTİNİN SOLUNUM

FONKSİYONLARI, YAŞAM KALİTESİ VE İNFLAMASYONLA

İLİŞKİSİ

Mine BORA, Aylin ÖZGEN ALPAYDIN, Gizem AKKAŞ, Aydın İŞİSAĞ, Ayşın ŞAKAR COŞKUN, Pınar ÇELİK,

Arzu YORGANCIOĞLU

GİRİŞ Kronik inflamatuar bir hastalık olan astımın

izleminde semptomatik ve fonksiyonel parametrelerin yanı sıra inflamasyon düzeyinin takibi de önerilmektedir

Bronşiyal hiperreaktivite, ekspiryum havasındaki fraksiyone nitrik oksit (feNO) düzeyi, indükte balgam eozinofil oranı inflamasyonun takibinde noninvaziv yöntemler olarak kullanılabilir

AMAÇ İnflamasyonun takibinde kullanılan testler

maliyeti ve/veya kolay ulaşılamaması nedeniyle rutinde genellikle kullanılamamaktadır

Çalışmamızda; * İnflamasyon belirteçlerini gösteren testlerle

astım kontrol testi uyumunu araştırarak, astım patogenezinden sorumlu inflamasyon düzeyini öngörmeyi amaçladık

GEREÇ VE YÖNTEMAstım kontrol testinin (AKT); * Solunum fonksiyon testi, * Yaşam kalitesi anketi (AQLQ), * Metakolin bronş provokasyon testi (MBPT), * Ekspiryum havasındaki fraksiyone nitrik

oksit (feNO) düzeyi, * İndükte balgam eozinofil oranı ile ilişkisi araştırıldı

GEREÇ VE YÖNTEM Çalışma dönemi: Ekim 2008 – Aralık 2009 Çalışmaya alınma kriterleri; * 18-65 yaş arasında, * GINA 2006 kriterlerine göre hafif ve orta

şiddette astım tanısı olan, * Stabil dönemde

GEREÇ VE YÖNTEMDahil edilmeme kriterleri; * Ek komorbid hastalık öyküsü (Kontrolsüz HT-DM, yeni geçirilmiş

myokart infarktüsü, serebrovasküler hastalık)

* Son 1 ay içinde astım atağı ve üst solunum yolu enfeksiyonu geçiren olgular

GEREÇ VE YÖNTEM Bazal 1. ay Kontrol 3.ay

AYNI GÜN: * AKT *SFT

* Yaşam kalitesi anketi * feNO (AQLQ)

2 Vizit

GEREÇ VE YÖNTEM 24 saat sonra * İndükte balgam uygulaması

GEREÇ VE YÖNTEM AKT’ye göre ; * 25 puan tam kontrolde * 20-24 puan arasında kısmi kontrol * 20 puanın altındaki kontrol altında değil

Çalışmaya alınan olgular astım kontrol testine göre değerlendirilip tedavileri düzenlendikten sonra 3 ay sonra kontrole çağrıldı.

GEREÇ VE YÖNTEM 1. ve 2. vizitteki AKT değerleri ile ( kontrol, kısmi kontrol ve kontrol dışı)

* FEV1, FVC, FEV1/FVC* AQLQ değerleri * MBPT pozitifliği * FeNO düzeyi (>20ppb, <20ppb)* İndükte balgam eozinofil oranı (%3 üstü)

GEREÇ VE YÖNTEMVerilerin analizinde SPSS 14 kullanıldı. AKT & SFT, AQLQ, SFT, feNOPearson testi, AKT & MBPT arasındaki ilişki için Spearman

testi 1. & 2. vizit için Student T testi 1. & 2. vizit, MBPT Wilcoxon testi p< 0,05 anlamlı olarak kabul edildi.

BULGULAR Yaş ortalaması 42 (18-65 yaş) 18 erkek, 83 kadın

3. ay kontrolde 83 olgu 2. vizit

* 3 olgu atak * 2 olgu gebelik * 12 olgu kontrol dışı

1. vizit

BULGULAR

AKT Kontrol altında(N: 9)

Kısmi kontrol (n:48)

Kontrol dışı(n:43)

feNO>20ppb (oran)

%8  %65 %28

BPT pozitifliği (oran)    

%56  %66 %73

AQLQ*(ort) 177,7±29 165,3±21 130,1±25İndükte balgamEozinofil (%3 üstü)

%0 %22 %23

İndükte balgamNötrofil (%ort)

0,26±0,19 0,27 ± 0,17 0,33 ± 0,49

İLK VİZİT: Olguların AKT’deki Kontrol Düzeyine Göre İnflamatuar Ve Fonksiyonel Parametrelerinin

Karşılaştırılması

BULGULAR

AKT & feNO (20> ppb) p: 0.034

AKT & AQLQr:0,654

p<0,01

10,00 15,00 20,00 25,00

TOPLAM AKT

100,00

125,00

150,00

175,00

200,00

AQLQ

TO

PLAM

10,00 15,00 20,00 25,00

TOPLAM AKT

25,00

50,00

75,00

100,00

FeN

O D

ÜZEY

BULGULAR

AKT & FEV1 (%)r:0.00

p>0.05AKT & FEV1 (Litre)

r:0.48p>0.05

10,00 15,00 20,00 25,00

TOPLAM AKT

80,00

100,00

120,00

FEV1

%

10,00 15,00 20,00 25,00

TOPLAM AKT

2,00

3,00

4,00

FEV1

LİT

RE

BULGULAR

AKT & MBPT (pozitifliği)r : 0.86p>0.05

10,00 15,00 20,00 25,00

AKTTOPLAM

4,00

8,00

12,00

16,00

MBP

T

BULGULAR

AKT & İndükte balgam nötrofil (% ort) p: 0.878

AKT & İndükte balgam eozinofil (% ort) p:0.209

AKTKontrol dışıKısmi kontrollüKontrollü

İndü

kte b

algam

nötr

ofil %

0,80

0,60

0,40

0,20

0,00

AKTKontrol dışıKısmi kontrollüKontrollü

İndü

kte b

algam

eoz

inofil

%

0,08

0,06

0,04

0,02

0,00

BULGULAR2. VİZİT: Olguların AKT’deki Kontrol Düzeyine Göre

İnflamatuar Ve Fonksiyonel Parametrelerinin Karşılaştırılması

AKT Kontrol altında(N: 10)

Kısmi kontrol (n:41)

Kontrol dışı(n:32)

feNO>20ppb (oran)

%8 %44  %48

BPT pozitifliği(oran)    

%30  %51  %60

AQLQ*(ort) 187,3±17 158±27 132±28

BULGULAR

AKT & feNO (20> ppb) p>0.05

AKT & AQLQr : 0.740p :0.00

10,00 15,00 20,00 25,00

TOPLAM AKT

80,00

120,00

160,00

200,00

AQLQ

TO

PLAM

10,00 15,00 20,00 25,00

TOPLAM AKT

10,00

20,00

30,00

40,00

50,00

60,00

FeN

O D

ÜZEY

BULGULAR

AKT & MBPT (pozitifliği)P>0.05

10,00 15,00 20,00 25,00

AKT

4,00

8,00

12,00

16,00

MBP

T

BULGULAR

Parametreler 1. Vizit Ortalama 2. Vizit Ortalama P değeriAKT 19±4.8 19±4.1 P>0.05

AQLQ 151,3±30 151,7±34 P>0.05

feNO ppb 22.2±17 17.2±10 P:0.01

MBPT %40 (+) %60 (-) %44 (+), %56 (-) P>0.05

1. Vizit & 2. Vizit

Astım tanı ve takibinde inflamasyon belirteçlerinin araştırıldığı çalışmaların sonuçları çelişkilidir

feNO için sensivite değeri %52- %77arasında İndükte balgam eozinofil düzeyi için %41- %58

arasında

Fortuna AM. Respiratory Medicine 2007: 101;2416-2421Quaedvlieg V. Clinical & Experimental Allergy, 2009: 39, 1822–1829

Astım kontrolü, indükte balgam eozinofil düzeyi veya feNO ile ilişkili bulunurken, bazı çalışmalarda her ikisi ile de ilişki bildirilmiş

feNO ve indükte balgam eozinofil düzeyi ile antiinflamatuar tedavi düzenlenmesinin klinik yanıt sağladığı belirtilmiş

Ancak antiinflamatuar tedavi inflamatuar belirteçlerin kullanımı sınırlamaktadır

Malerba M. Chest 2008;134;733-739Alverez MJ. An Sist Sanit Navar. 2009 May Aug;32(2):217-25

SONUÇ Çalışmamızda;

*AKT, yaşam kalitesi ve inflamasyon belirteçlerinden feNO ile ilişkili bulundu

* Ancak fonksiyonel parametrelerle ve indükte balgam eozinofil düzeyi ile ilişki saptanmadı

• AKT yaşam kalitesini yansıtabilecek bir test olmakla birlikte inflamasyonu değerlendirmede her zaman yeterli olmayabilir

Teşekkür ederim