TürMye Jeoloji Kurumu Bülteni, c. 18, 193 -194, Ağustos 1975

Bulletin of the Geological Society of Turkey, v. İ8, 193 - 19Jh August 1975

Miscellanea meandrina (Carter)'in Türkiye'de zuhuru ve yaşı

The occurrence and the age of Miscellanea meandrina (Garter) in Turkey

ERCÜMENT SÎREL Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü, Ankara

ÖZCAN AKSOY Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü, Ankara

ÖZ: Türkiye'de çeşitli yaşlarda ye yerlerde bulunan Miscellanea meandrina (Carter) türünün tanımı ve beraber bulun-duğu diğer foramindferler ile birlikteki stratigrafik seviyeleri verilmiştir.

Miscellanea meandrma (Carter) türü Gölköy (GB Ordu) bölgesinde Orduina erki Sirel, Orduina erki conica Sirel,Laffitteina sp., Keramosphaera sp. ve Lockhartia? ile birlikte Alt Paleosen (Monsiyen)'de Van bölgesinde, Alveolina(Glomalveolina) primaeva Reiohel ve Renz, Dictyoconus sp., Lituonella sp. ve Lockhartia sp. ile birlikte Orta Paleosen(Tanesiyen)'de, Polatlı (GB Ankara) bölgesinde, Alveolina (Glomalveolina) primateva Reichel ve Renz, DiscocycUnaseunesî Douville ve Operculina sp. ile Orta Paleosen (Tanesiyen)<de ve Diyadin (GD Ağrı) bölgesinde, Sakesaria cot-teri Davies, Ranikothalia sp. ile birlikte Üst Paleosen (îlerdiyen)'de bulunmaktadır.

ABSTRACT: The description of Miscellariea meandrina (Carter) is given and its stratigraphical level is discussed. Mis-cellanea meandrina is found in Turkey in various ages, places and association as follows:

1) In Lower Paleocene (Montian), associated with Orduina erki Sirel, Orduina erki conica Sirel, Laffitteina sp.,Karamosphaera sp. and Lockhartia? at Gölköy (SW Ordu).

2) In Middle Paleocene (Thanetian), associated with Alveolina {Glomalveolina) primaeva Reiehal and Renz, Dic-tyoconus sp., Lituonella sp. and Lockhartia sp. around Van.

3) In Paleocene (Thanetian), associated with Alveolina (Glomahfeolina) primaeva Reichel and Renz, DiscocycUnaseunesi Douville, Operculina sp., near Polatlı (SW Ankara).

4) In Upper Paleocene (Ilerdian), associated with Sakesaria cotteri Davies and Ranikothalia sp., near Diyadin (SEAğrı).

GİRİŞ

Carter tarafından Alveolina meandrina olarak tanımla-nan (Carter, 1861), daha sonra Miscellanea meandrina (Car-ter) olarak yeniden isimlendirilen (Nagappa, 1951), Miscel-lanea meandrina (Carter) türü foraminifera takımı içindeçok ender olarak bulunan bir Miscellanea türüdür

Çalışmanın amacı, Diyadin (GD Ağrı) Yıldırım yayla-sından tane olarak toplanan bu türün Türkiye'deki varlığınıgöstermek ve çok ender olarak bulunduğu diğer yerlerdekiyaşmı belirtmektir (şekil 1).

SÎSTEMATtK ÇAMŞMA

Takım FORAMINIPERIDAFamilya MISCELLANEIDAE Sigal 1952Cins MISCELLANEA Pfender 1934

Miscellanea meandrina (Carter) 1861(levha I,, şekil 1-6; levha n, şekil 1-4)

1861 a. Alveolina meandrina n.sp., Carter, p. 251, 381, pi.17, fig. 4a-f.

1861 b. Alveolina meandrina Carter, Carter,, p. 372.1876. A. meandrina Carter, Carter, p. 192-193, pi. 13.1951. Miscellanea meandrina (Carter), Nagappa, p. 43.1954. M. meandrina (Carter)h Smouth, p. 75, pi. 10, fig.

1-4, pi. n, fig. 12.

Şekil 1: Yer buldum haritası.

Figure I: Location map.

194 SlREL VE AKSOY

Beraber Bulunduğu Fosiller ve YaşıSaÜesaria cotteri Davies, Ranikothalia sp. ile birlikte

Üst Paleosen (İlerdiyen)'de bulunmaktadır.Yeri

Diyadin (GD Ağrı) Yıldırım yayla.

Bulunduğu Diğer Yerler, Beraberindeki Foraminiferler veYaşı

1) Gölköy (GB Ordu)Orduina erki Sirel.Orduina conica erki Sirel.Laffitteina sp.Keramosphaera sp.Lockhartia ?

Alt Paleosen (Monsiyen), (Sirel, 1969).2) Van bölgesinde

Alveolina (Glomalveolina) primaeva Reichel-RenzDictyoconus sp.LAtuonella sp.Lockhartiu sp.

Orta Paleosen (Tanesiyen)3) Polatlı (GB Ankara)

Alveolina (Glomalveolina) primaeva Reichel - RenzDiscocyclina seunesi Douville.Operculina sp.

Orta Paleosen (Tanesiyen).

Yayıma verildiği tarih: Nisan, İ975

DEĞİNİLEN BELGELER

Carter, H.J.ı, 1861, Further observations on the structure of Fora-minifera and on the larger fosilized forms of sind, etc., includinga new genus and species: Ann. Mag. Nat. Hist., London, 3, 8,246-251, 309-333, 366-382, 446-470.

Carter, H.J., 1876, On the Polytremata (Foraminifera), especiallywith referance to their Mythical Hybrid Nature: Ann. Mag. Nat.Hist., London, 4, 17, 185-214.

Nagappa, T.i, 1951, The stratigraphical value of Miscellanea and Pel-latispira in India, Pakistan and Burma: Proc. Indin Acad. Sci.,Bangalore, 33, 41-48.

Sirel, E., 1969, On the discovery of Onduina N. Gen., A New Genusof the Family Rotaliidae: Bull, of the Mineral Research andExploration Institute of Turkey, Ankara, 73, 160-162.

Smouth, A.H., 1954, Lower Tertiary Foraminifera of the Qatar Pe-ninsula: British Museum (Natural History), London, 90 s..

LEVHA IMiscellanea meandrina (Carter)

Şekil i: Ekvatoryal kesit, mikrosiferik şekil, X11.5.Şekil 2: Mikrosiferik ve makrosiferik şekillerin dıştan görünüşleri, X6.Şekil 3: Eksenel kesit, mikrosiferik şekil, X10.Şekil 4: Makrosiferik şeklin ekvatoryal ve mikrosiferik geklin eksenel kesitleri, XT.Şekil S: Ekvatoryal kesit, mikrosiferik şekil, X12.Şekil «: Makrosfferik şeklin ekvatoryal, tegetsel ve nıikrosiferik şeklin ekvatoryal, eksenel kesitleri, X5.5.

PLATE IMiscellanea meandrina (Carter)

Figure 1: Equatorial section, microspheric form, X11.5.Figure 2: External views of microspherlc and macrospheric forms, X6.Figure 3: Axial section, mierospherie form, X10.Figure 4: Equatorial sections of macrospheric form an.l axial sections of microspheric form, XT.Figure 5: Equatorial section, microspheric form, X12.Figure 6: Equatorial, tangential sections of macrospheric form and axial, equatorial sections of microspheric form, X5.5.

Tanımlama

Mikrosferik Şekil. Kutuplardan hafifçe basılmış ovaldensubsiferiğe değişen şekiller gösterir. Yüzü iyi temizlendiği za-man ağ şebekesi ve granüller görülebilir.

Çeşitli fertlerden yapılan ölçüler (mm olarak):

Ekvatoryal capEksenel cap (kalınlık) Çap/Kalınlık

6.2 6 1.035.6 4.3 1.306.1 4.6 1.305.8 4.3 1.39

En büyük eksenel çap 6.9 mm, ekvatoryal çap (kalınlık)6 mm, en küçük eksenel çap 5.6 mm, ekvatoryal çap (kaim.lık) 4.3 mm olarak ölçülmüştür, 6.9 rnm'lik bir çapta 21-22,6.2 mm'lik bir çapta 15-16 tur sayılmıştır.

İç Karakterler. îlk loca çok ufaktır, ölçü yapılamamış-tır. Kabuk çok delikli hiyalin kalkerdir, spirin çok kaim ol-masına karşılık splr aralıkları çok dardır bu yüzden çok sıkıbir sarılma görülür. Ekvatoryal kesitte sarılma tamamen dü-zensizdir. Bazen bu düzensizlik o kadar fazlalaşırki turlar bir-birine karışmış olarak görülür. Septalar ilk turlada yarım ayşeklinde daha sonra gelen turlarda dike yakın şekiller gös-terirler, localar oldukça büyüktür ilk turlarda genişlikleri yük-sekliklerinden küçük, son turlarda genişlikleri yüksekliklerin-den daha büyüktür.

Makrosiferik Şekil. Şişkin merceksi şekilli, üst süslerimikrosiferik şeklin süslerine benzer.

Çeşitli fertlerden yapılan ölçüler (mm olarak):

Eksenel cap Kalınlık Çap/Kalınlık

2.4 1.6 1.52.2 1.5 1.452.03 1.4 1.451.8 1.7 1.051.6 1.5 1.0G

İç Karakterler. İlk loca bazen tek bazende çifttir, tekolanlar küresel olup ortalama çapları 340 mikrondur. Çiftolanlar oval ve uzamış oval şekillidir, çapları 244x293 mik-ron, ergin fertlerde 4-5 tur vardır, Lam spiral oldukça ka-lındır, spir aralığı mikrosiferik şekle göre daha geniştir, spiraralığı bütün turlarda aynı genişliktedir. Septalar çok ince-dir, localar genellikle aynı şekillidir ve yükseklikleri geniş-liklerinden fazladır.

LEVHA îPLATE I

UBVHA. n

Miscellanea meandrina (Carter)

Şekil 1: Makrosiferik şeklin, ekvatoryal, teğetsel kesitleri, X15.

Şekil 2: Makrosiferik şeklin, ekvatoryal, subekvatoryal ve teğetsel kesitleri, XH.5.

Şekil 3: Makrosiferite' şeklin, ekvatoryal ve eksenel kesitleri, XH»5.

Şekil 4: Makrosiferik ve mikrosi£erik şekillerin eksenel kesitleri, X7.

PLATE II

Miscellanea meandrina (Carter)

Figure 1: Equatorial and tangential sections of macrospheric form, X15.

Figure 2: Equatorial, subequatorial and tangential sections of macrospheric form, XH.5.

Figure 3: Equatorial and axiial sections of macrospheric form, XH.5.

Figure 4: Axial sections of macrospheric and microspheric forms, X?.

USVHA II

PLATE II