MİLLİ PRODÜKTİVİTE MERKEZİDenizli Verimliliği Artırma Projesi

“Verimlilik ve Toplam Kalite Yönetimi”

10 Nisan 2010

Hatice EKSENUzman

MİLLİ PRODÜKTİVİTE MERKEZİ

MİLLİ PRODÜKTİVİTE MERKEZİ

“Ülke ekonomisinin verimlilik ilkelerine uygun olarak gelişmesini sağlamak, işçi, yg g ş ğ şçişveren ve hükümet kesimlerine eğitim desteği vermek ve verimliliği artırıcı tavsiyelerde bulunmak, verimliliği artırıcı yöntem ve tekniklerdeki gelişmeleri izlemek”

Amacıyla;

17 NİSAN 1965 tarihinde

580 Sayılı Yasa ile kuruldu.y

Milli Prodüktivite Merkezi’nin FaaliyetleriAraştırma,Eğitim,Danışmanlık,V i lilik öl    i lVerimlilik ölçme ve izlemeYayın‐tanıtım, halkla ilişkiler  Uluslar arası projeler ve çalışmalarUluslar arası projeler ve çalışmalarİller düzeyinde Verimliliği Artırma Projeleri 

A  Ç l lAraştırma Çalışmaları

EĞİTİM VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİ

Danışmanlık Hizmetleri

TEŞHİS ÇALIŞMALARITEŞHİS ÇALIŞMALARIVerimlilik Sorunlarının TeşhisiVerimlilik Sorunlarının TeşhisiSWOT AnaliziÇalışan Memnuniyetinin AnaliziMüşteri Tatmininin AnalizişÇalışanların Eğitim İhtiyacının AnaliziBilgi‐işlem Altyapısının Analizi

YÖNETİM SİSTEMLERİNİN  İYİLEŞTİRİLMESİ/GELİŞTİRİLMESİYÖNETİM SİSTEMLERİNİN  İYİLEŞTİRİLMESİ/GELİŞTİRİLMESİYÖNETİM SİSTEMLERİNİN  İYİLEŞTİRİLMESİ/GELİŞTİRİLMESİYÖNETİM SİSTEMLERİNİN  İYİLEŞTİRİLMESİ/GELİŞTİRİLMESİKalite Yönetim Sisteminin İyileştirilmesiYeniden Yapılanma Organizasyon Geliştirme ve Performans Artırma Planlaması (OD/PIP)g y ş

ÜRETİM SÜREÇ VE OPERASYONLARININ İYİLEŞTİRİLMESİ/GELİŞTİRİLMESİÜRETİM SÜREÇ VE OPERASYONLARININ İYİLEŞTİRİLMESİ/GELİŞTİRİLMESİÜretim Planlama ve Kontrolüİş Etüdüİş EtüdüFabrika yerleşim PlanlamasıMaliyet Muhasebesi

YILIN VERİMLİ İŞÇİ,İŞVEREN, İŞKADINI/İŞADAMI ÖDÜLLERİ

MPM SÜRELİ YAYINLARIMPM SÜRELİ YAYINLARI

ULAŞTIRMADA VERİMLİLİK:ULAŞTIRMADA VERİMLİLİK:ULAŞTIRMADA VERİMLİLİK: ULAŞTIRMADA VERİMLİLİK: KENT ULAŞIMINDA RAYLI SİSTEMLER PANELİKENT ULAŞIMINDA RAYLI SİSTEMLER PANELİ

İLLER DÜZEYİNDE VERİMLİLİĞİ  ARTIRMA PROJELERİ

(VAP)

İ Ü İ İ İ İĞİ İ

Verimliliği Artırma Projelerinin illerdeki uygulamaları ilin talep ve ihtiyaçları ile özellikleri dikkate alınarak farklı içerik ve kapsamda uygulanmaktadır

İLLER DÜZEYİNDE VERİMLİLİĞİ ARTIRMA PROJESİ

özellikleri dikkate alınarak farklı içerik ve kapsamda uygulanmaktadır.Bu projeler genelde MPM’nin tüm faaliyet alanlarına bağlı olarak planlandığı gibi, bazen de bu faaliyet alanlarından bir ya da ikisini kapsayacak şekilde planlanabilmektedir.pBu kapsamda, 2009 yılı itibarı ile verimliliği artırma amaçlı proje çalışması yapılan illerimizin sayısı 50’ye yaklaşmıştır.

İLLER DÜZEYİNDE VERİMLİLİĞİARTIRMA PROJESİİLLER DÜZEYİNDE VERİMLİLİĞİ ARTIRMA PROJESİ (VAP)

Projenin amacı, yerel düzeydeki etkili işbirlikleri ve ilgili 

verimlilik kültürünün ve bilincinin gelişmesine katkı sağlayıcı tanıtım ve bilinçlendirme etkinlikleri 

tüm kesimlerin katılımı ile;

ğ y çyürütmek,verimlilik artırıcı tekniklere ilişkin eğitim, d l k    hb lik hi tl i il  k l l  danışmanlık ve rehberlik hizmetleri ile kuruluşların ve işletmelerin gelişmelerine katkı sağlamak,verimlilik araştırmaları ile de bölgesel ve yerel ş g ydüzeyde verimlilik sorunlarının tespit edilmesi ve bunlara ilişkin çözüm önerilerinin geliştirilmesini sağlamak.sağlamak.

Projenin Kapsamı

Proje, sadece kamu ve özel sektörde faaliyet  gösteren mal ve hizmet üreten kamu ve özel ktö  k l    i l t l i i sektör kuruluş ve işletmelerini 

kapsamayıp, aynı zamanda, öğretmenler  öğrenciler  öğretmenler, öğrenciler, güvenlik güçleri ve özürlüler gibi değişik sosyal grupları da kapsamaktadır.

“Bir ülkenin rekabet gücü ile ilgili en önemli Bir ülkenin rekabet gücü ile ilgili en önemli unsur verimlilik düzeyidir. 

Ülkenin tüm kurumları ve işletmeleri, durup Ülkenin tüm kurumları ve işletmeleri, durup dinlenmeksizin ürün ve hizmet kalitesini yükselterek, ona arzu edilen ek özellikler y ,

kazandırarak, üretim ve hizmet sunumu yöntem ve teknolojisini geliştirerek bulundukları j g şsektörde ve faaliyet alanında verimliliği 

artırmalıdırlar".

Kalkınmasını ve büyümesini her alanda sağladığı verimlilik artışlarına dayalı olarak artışlarına dayalı olarak 

sürdürmeyi başaran ülkeler günümüzde  gelişmiş ülkeler 

l k l k dolarak tanımlanmaktadır. MPM’nin en temel sloganı olan                   “Verimlilik Kalkınmanın Verimlilik Kalkınmanın 

Anahtarıdır”                                       ifadesi de bu gerçeği çok kısa ve   

ö lü bi   kild   t  özlü bir şekilde ortaya koymaktadır. 

VERİMLİLİK VE BÜYÜME

Bir ülkede büyümenin Bir ülkede büyümenin kalitesi ve performansı verimlilik artışına ve verimlilik artışına ve teknolojik gelişmeye 

bağlıdırbağlıdır.

Bazı OECD ülkelerinde büyümede toplam verimlilik

VERİMLİLİK VE BÜYÜME

Bazı OECD ülkelerinde büyümede toplam verimlilikartışının katkısı

ABD’de (1970-2000) % 25,1

Danimarka’ da % 62Danimarka da % 62

Finlandiya’da % 69

Almanya’da % 64

İtalya’da % 35.y

Türkiye’de % 6 olmuştur.K k Tü ki Ek i i i Bü ü Di ikl i TÜSİAD TCMB 2008Kaynak: Türkiye Ekonomisinin Büyüme Dinamikleri, TÜSİAD ve TCMB 2008

%6.5

VERİMLİLİK  VE BÜYÜME 

%21.0

TFV artışı

%21.0İşgücü artışıTürkiye’de büyüme 

verimlilik artışından çok, girdi miktarlarının artışına girdi miktarlarının artışına bağlı olarak gerçekleşmiş, bu da büyümenin kalitesini 

%72.5Sermaye birikimi

bu da büyümenin kalitesini ve hızını olumsuz yönde etkilemiştir.  Sermaye birikimi

insaninsan

ÜRETİMÜRETİMmakinamakina

ÜRETİMÜRETİM ürünürünhihi

bilgibilgi

SÜRECİSÜRECİ hizmethizmetenerjienerji

malzememalzeme

dönüşümdönüşüm çıktıçıktıgirdigirdi

19 Ekim 201119Ü R E T İ M S İ S T E M İÜ R E T İ M S İ S T E M İ

İ İ İVERİMLİLİK

ÜÜretilenmal ve hizmetler (çıktı)

ilebu üretimi gerçekleştirmek için kullanılanbu üretimi gerçekleştirmek için kullanılan

girdilerd ki ili kidiarasındaki ilişkidir.

19 Ekim 201120

VERİMLİLİK KAVRAMININ KAPSAMI

- Ürün ve/veya Hizmetin Miktarı- Ürün ve/veya Hizmetin Kalitesi

Toplumsal ve Kültürel Etkiler 

Ç   ı  k  t  ı  l  a  r 

- Toplumsal ve Kültürel Etkiler - Çevresel Etkiler

Ç   ı  k  t  ı  l  a  r 

G  i  r  d  i  l  e  r

‐ Hammadde‐ Enerji

‐ Kurumsal Yapı‐ İşyeri, Koşulları

‐ İşgücü‐ Araç‐Gereç (Sermaye)‐ Kurum Kültürü

‐ Doğa‐ Kamusal Harcamalar‐ Çevre (Ülkesel, Bölgesel,          

19 Ekim 201121

Kurum Kültürü Ç (Ü , g ,Küresel)

VERİMLİLİK

Neyin, ne zaman ve ne amaçla daha fazla ve daha hızlı daha fazla ve daha hızlı üretileceği anlaşılmadan verimliliğin kendi  başına bir ğ şanlamı yoktur.

VERİMLİLİK

En genel anlamda bir  kuruluşun mal veya hizmet üretirken kaynaklarını ne kadar iyi kullandığını (ETKİN) ve planlanan sonuçlara ne derecede 

İ İulaşıldığını (ETKİLİ) ifade etmek için kullanılan bir kavram.

VERİMLİLİĞİN BİLEŞENLERİ

Etkinlik EtkililikEtkililik

Tedarik Sistemi Girdiler Dönüşüm 

SüreciMüşteri(Toplum)

Etki lik Bi ü i i di fiili kl dü i i tEtkinlik: Bir sürecin girdi unsurunun fiili gerçekleşme düzeyinin saptanmış standartlarla karşılaştırılması. Mevcut kaynakların kullanımı ile ilgili performans ölçütü (İşleri doğru yapmak). Girdiler ne derece iyi kullanılıyor?

Etkililik: Planlanan çıktı değeri ile gerçekleşen çıktı değerinin karşılaştırılması. Amaçlara ulaşma derecesi ile ilgili performans ölçütü (Doğru işleriAmaçlara ulaşma derecesi ile ilgili performans ölçütü. (Doğru işleri yapmak) – İstediğimiz sonuçlara ne kadar ulaşabiliyoruz?

VERİMLİLİĞİN BİLEŞENLERİ

Etkili fakat etkin değil. Bazı kaynaklar israf 

Etkin ve etkili. Kaynaklardan  iyi 

yararlanılıyor, amaçlar Yüksek Bazı kaynaklar israf ediliyor.

yararlanılıyor, amaçlar başarılıyor. YÜKSEK VERİMLİLİK ALANI

Amaca Ulaşma Derecesi (Etkililik - Doğru işlerin

Etkin fakat etkili değil. Kaynaklar boşa 

harcanıyor, ancak amaçlar 

Ne etkin, ne de etkili. Süreçlerde kaynaklar boşa 

harcanıyor, amaçlar Düşük

işlerin yapılması)

harcanıyor, ancak amaçlar gerçekleştirilemiyor.

harcanıyor, amaçlar başarılamıyor.

YüksekDüşük

Kaynak Kullanım Düzeyi (Etkinlik – İşleri doğru yapma düzeyi)

YüksekDüşük

Düşük Düşük şverimlilik

artışı

şverimlilik

artışı

Fiyatlarda artışFiyatlarda artışSermaye birikiminde gerileme

Sermaye birikiminde gerilemegg

Birim maliyette artış

Birim maliyette artış

Kapasite kullanımında

azalma

Kapasite kullanımında

azalma

Satışlarda l

Satışlarda l

19 Ekim 201126

yavaşlamayavaşlama

Düşük VerimlilikDüşük Verimlilik

enflasyona

düşük kalkınmaya   yol açar

işsizliğe

19 Ekim 201127

Verimlilik Artışı DöngüsüVerimlilik Artışı DöngüsüÂÂKKÂÂRR İyileştirme önlemleri

verimliliğin artmasınısağlar

İyileştirme önlemleri verimliliğin artmasınısağlarsağlar sağlar

Kârlılığın artmasıKârlılığın artması V i liliği tV i liliği tKârlılığın artmasıkârın bir bölümünün yine iyileştirme önlemleriiçin kullanılmasını sağlar

Kârlılığın artmasıkârın bir bölümünün yine iyileştirme önlemleriiçin kullanılmasını sağlar

Verimliliğin artması işletmenindaha ekonomikçalışmasını sağlar

Verimliliğin artması işletmenindaha ekonomikçalışmasını sağlariçin kullanılmasını sağlar.için kullanılmasını sağlar. çalışmasını sağlar.çalışmasını sağlar.

Daha ekonomik çalışma kârlılığı artırırDaha ekonomik çalışma kârlılığı artırır

19 Ekim 201128

Verimlilik ArtışıVerimlilik Artışı

Yaşam düzeyini yükseltir

Ekonomik kalkınmayı sağlar

Sosyal ilerlemeyi sağlar

R k b   ü ü ü Rekabet gücünü artırır

19 Ekim 201129

Gü ü ü d k l dü d i lilikGünümüzde kurumsal düzeyde verimlilik;

Yönetim biçiminden,Ü il l d l hi l dÜretilen ürünlerden, sunulan hizmetlerden, Üretim / hizmet sunum sürecinden, üretim / hizmet sunum teknik ve yöntemlerinden,üretim / hizmet sunum teknik ve yöntemlerinden, insan faktöründen, kaliteden, i i i i i dişin ve işyeri ortamının insana uyumundan,çevresel duyarlıklardan, yeni yönetim anlayışlarından,yeni yönetim anlayışlarından, teknolojiden, esneklikten,hızdan, yenilikten, girişimcilik güç ve yeteneğindengirişimcilik güç ve yeteneğinden

bağımsız düşünülemez.

VERİMLİLİĞİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

İÇ FAKTÖRLER DIŞ FAKTÖRLER

VERİMLİLİĞİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Katı F ktö l

Katı F ktö l

EsnekF ktö l

EsnekF ktö l

YapısalDü l

DoğalK kl

HükümetAltFaktörlerFaktörler FaktörlerFaktörler Düzenleme Kaynaklar Altyapı

Ek ik KurumsalÜrünÜrün İnsanİnsan Ekonomik değişimler İnsan gücü Kurumsal

mekanizmalar

Bina veteçhizatBina veteçhizat

Organizasyonve sistemlerOrganizasyonve sistemler

Nüfus ve sosyal değişimler Arazi Politika ve

stratejiler

TeknolojiTeknoloji ÇalışmayöntemleriÇalışmayöntemleri

Enerji Altyapı

Malzeme ve enerjiMalzeme ve enerji

YönetimbiçimleriYönetimbiçimleri Hammadde Kamu

işletmeleri

VERİMLİLİK SORUNLARININ ÇÖZÜMÜ NEREDE?

MPM tarafından yapılan ölçüm y pve değerlendirmelerde

kuruluşlarda/ işletmelerde karşılaşılan performans

(verimlilik, kalite, üretkenlik vb.) l bü ük bisorunlarının büyük bir

bölümünün yönetim teknikleri ile çözülebilir olduğu görülmüştürçözülebilir olduğu görülmüştür.

Bir kuruluşun, işletmenin etkinlik ve etkililik düzeyinin artırılması, “verimlilik artırıcı teknik ve verimlilik artırıcı teknik ve 

yaklaşımlar”                                 l  l k  kl i il k di  temel alınarak gerçekleştirilmektedir. 

19 Ekim 201133

VERİMLİLİK ARTIRICI TEKNİKLER

1 Teknoloji tabanlı teknikler1. Teknoloji tabanlı teknikler 2. Malzeme tabanlı teknikler 3 Ç l t b l t k ikl3. Çalışan tabanlı teknikler 4. Ürün tabanlı teknikler 5 Gö t b l t k ikl5. Görev tabanlı teknikler

VERİMLİLİK ARTIRICI TEKNİKLERVERİMLİLİK ARTIRICI TEKNİKLER

ÇALIŞAN TABANLI TEKNİKLER ÜRÜN TABANLI TEKNİKLERÇ Ş

Motivasyon programlarıPerformans değerlendirme

Değer Analizi/Değer mühendisliği Ürün çeşitlendirme Performans değerlendirme

KatılımcılıkYetenek geliştirme 

ç şÜrün basitleştirme Ürün standardizasyonu Araştırma ve geliştirme 

Amaçlarla yönetim Toplam kalite yönetimi İletişim

ş g şGüvenilirlik artırma Reklam ve promosyon 

İletişimÇalışma ortamının geliştirilmesiEğitim Tanınma Cezalandırma 

VERİMLİLİK ARTIRICI TEKNİKLERVERİMLİLİK ARTIRICI TEKNİKLER

TEKNOLOJİ TABANLI TEKNİKLER

Bilgisayar destekli tasarım (CAD) 

MALZEME TABANLI TEKNİKLER

Stok kontrolBilgisayar destekli tasarım (CAD) Bilgisayar destekli üretim (CAM) Bilgisayar Destekli Üretim Pl l  (CAPP) 

Stok kontrol Malzeme ihtiyaç planlama Malzeme yönetimi

Planlama (CAPP) Bilgisayarla bütünleşik üretim (CIM) 

Kalite kontrol Malzeme yeniden kullanımı ve dönüşümü

Robotik Grup teknolojisi Bakım yönetimi 

ş

Bakım yönetimi Enerji tasarrufu teknolojisi Yönetim bilgi sistemleri M l     i l i Malzeme taşıma sistemleri 

VERİMLİLİK ARTIRICI TEKNİKLERVERİMLİLİK ARTIRICI TEKNİKLER

GÖREV TABANLI TEKNİKLERGÖREV TABANLI TEKNİKLER

Metot mühendisliğiİş basitleştirmeİş zenginleştirmeİş rotasyonuİş rotasyonu İş etüdüİş değerlendirme İş güvenliği Ergonomi Üretim planlamaÜretim planlamaMaliyet muhasebesiKalite güvencesi

VERİMLİLİK ARTIRICI TEKNİKLER(MPM Yaklaşımı)

ANALİTİK  TABANLI TEKNİKLER

Verimlilik Sorunlarının Teşhisi Verimlilik Sorunlarının Teşhisi Karlılık ve Verimlilik Analizi Çalışan Memnuniyetinin ÖlçülmesiÇ ş y çMüşteri Memnuniyetinin AnaliziErgonomik AnalizEki  E k liği i  A li iEkip Etkenliğinin AnaliziPazarlama sorunlarının teşhisiEğitim İhtiyaçlarının Analiziğ t t yaç a aÇevre sorunlarının Teşhisi

VERİMLİLİK ARTIRICI TEKNİKLER(MPM Yaklaşımı)

YÖNETİM GELİŞTİRME ve PLANLAMA TABANLI TEKNİKLERTEKNİKLER

Organizasyon Geliştirme ve Performans Artırma    Planlaması (OD/PIP)Artırma    Planlaması (OD/PIP)

Stratejik planlamaSWOT A li iSWOT AnaliziOrganizasyonel Yeniden YapılanmaT l  K lit  Yö ti iToplam Kalite Yönetimi

VERİMLİLİK ARTIRICI TEKNİKLER(MPM Yaklaşımı)

SİSTEM  KURMA TABANLI TEKNİKLER

Üretim planlama ve kontrolüÜretim planlama ve kontrolü

Maliyet Muhasebesiİş Etüdüİş değerlendirme ve ücretlendirmeProje YönetimiPerformans Değerlendirme Performans Değerlendirme Yönetim Bilgi SistemiEndüstride Bilgisayar Destekli  U l lUygulamalarKalite Yönetimi / Kalite güvencesiVerimlilik ölçme ve izlemeçSüreç iyileştirme