modyul 9 sinanunang silangang asya at hilagang asya

56
Sinaunang Silangang Asya at Hilagang Asya

Upload: evalyn-llanera

Post on 15-Apr-2017

1.798 views

Category:

Education


56 download

TRANSCRIPT

Sinaunang Silangang Asya at Hilagang Asya

Mga Kabihasnan sa Silangang Asya

• Kabihasnang Tsino- Mailalarawan sa paulit-ulit na pagtatag at pagbagsak ng mga dinastiyang namamahala sa bansa.- Malaki ang bahaging ginampanan ng mga pinuno ng bawat dinastiya sa paghubog sa pampolitika, panlipunan, at pangkulturang aspekto ng buhay ng mga sinaunang Tsino

Dinastiyang Zhou

• Namahala mula 1046 B.C.E. hanggang 256 B.C.E• Dinastiya na may pinakamahabang taon ng

pamamahala sa kasaysayan ng China.• Unang itinatag ang kabisera sa Xi’an at paglaon

ay sa Haojing at Luoyang.• Panahon kung saan nabuhay ang mga

pilosopong sina Confucius, Laozi (Laotzu), at Meng Zi (Mencius).

Confucius Lao Tzu Mencius

• Sentralisado ang pamamahala sa China.• Ang hari ang pinakamataas na pinuno at ang

mga batas, pampublikong gawain, at mga pangrelihiyong ritwal sa seremonya.

• Umusbong ang kaisipan ng mandate of heaven.

Dynastic Cycle• Itinatag ang bagong dinastiya kung saan taglay ng

mga pinuno ang mandate of heaven.• Naging mabuti ang pamamahala ng dinastiya.

Matagumpay nitong napaunlad ang kabuhayan ng kaharian. Naging mapayapa ang pamumuhay ng tao.

• Sa pagdaan ng panahon, tumaas ang populasyon at naging talamak ang korupsiyon. Dumanas aang kaharian ng kalamidad, tagsalat, paghihirap, at kaguluhan. Ang mga pangyayaring ito ay naging hudyat na nawala na ang mandate of heaven sa pinuno ng kaharian.

• Nagsagawa ng rebelyon ang mga mamamayan laban sa pinuno. Napatalsik ang dinastiya at naluklok sa kapangyarihan ang pinuno ng pamilyang nanguna sa rebelyon.

Pamumuhay sa Ilalim ng Zhou

• Nagpatuloy ang sistema ng pagmamay-ari ng lupa.

• Naging mahalagang produkto ang seda.• Ginamit ito sa paggawa ng damit at bilang

pambalot sa katawan ng yumao.• Nagsimula ang malalim na pagpapahalaga sa

pamilya.• Higit na pinahalagahan ang katapatan sa pamilya

kaysa sa katapan sa estado.

• Naging tanyag sina Confucius, Laozi, at Meng Zi.

• Ang kanilang mga aral at katuruan ang naging malakas na impluwensiya sa pamumuhay ng mga Tsino.

Pagbagsak ng Zhou

• Noong 475 B.C.E., sumiklab ang mga digmaang sibil sa pagitan ng pitong maliliit na estado – ang Qin, Chu, Yan, Han, Zhao, Wei, at Qin sa kahariang Zhou.

• Tinawag ang panahong ito na “Period of the Warring States”

• Hindi ganap ang kapangyarihang politikal ng dinastiyang Zhou sa China.

Dinastiyang Qin

• Namahala mula 221 B.C.E. hanggang 206 B.C.E.

• Tinatawag din bilang Ch’in.• Dinastiyang nagtatag ng kauna-unahang

imperyo sa kasaysayan ng China.• Kabisera nito ay Xianyang.• Ito ang pinagmulan ng salitang China

• Naitatag ang tunay na imperyo sa pamumuno ni Shi Huangdi na nagpahayag sa sarili bilang emperador na taglay ang mandate of heaven.

• Binago niya ang sistema ng pamamahala sa China at ibinatay sa Legalism.

• Pinangasiwaan niya ang imperyo ng may pagmamalupit.

• Para sa kanya, makakamit lamang ang kaayusan at kaunlaran ng imperyo kung mahigpit ang pamamahala ng pinuno.

• Hindi niya tinanggap ang mga aral at katuruan ni Confucius.

• Ipinagutos niyang supilin ang Confucianism sa China sa pamamagitan ng pagsunog sa mga aklat nito at pagpapahirap o pagpatay sa mga guro ng Confucianism.

• Hinati niya ang imperyo sa 36 na lalawigan at sa mas maliliit na distrito.

• Itinalaga niya ang mga mapagkakatiwalaang pinuno upang pangasiwaan ang mga ito.

• Bumuo rin siya ng lupong tagasuri sa pagganap ng mga opisyal ng lalawigan at distrito sa kanlang mga tungkulin.

• May mabigat na parusa ang sino mang napatunayang nagtaksil sa emperador.

• Upang humina ang impluwensiya ng mga maharlika, sapilitan silang pinatira sa Xianyang matapos samsamin ang kanilang mga sandata.

• Hinangad niya na tuluyang mawala ang ugnayan ng mga maharlika at mga magsasaka upang hindi makapag-alsa ang mga ito laban sa kanya.

Mga Ambag ni Shi Huangdi sa Kabihasnang Tsino

• Ang Pinag-isang China- Ipinagutos niya na magkaroon lamang ng iisang wika at sistema ng pagsulat ang kaniyang imperyo. Nagtalaga rin siya ng iisang sistema ng pananalapi, timbangan, at sukatan.

• Ang Great Wall- Ang banta ng pananalakay ng mga nomadikong tao sa timog ng Gobi Desert at iba pang mananakop ang nagbunsod sa paggawa ng tanyag na Great Wall of China. Bagama’t ang malaking bahagi ng kasalukuyang Gobi ay hindi pinagawa ni Shi Huandi, sa kaniyang panahon pinag-ugnay ang mga naunang itinayong pader at ipinagpatuloy ang pagpapader sa hilagang China. Umabot sa 1414 kilometro ang haba nito na lumalandas sa mga lambak, kapatagan, at disyerto ng imperyong Tsino.

• Ang Maringal na Libingan- Bilang isang malupit na pinuno, maraming mga kalaban na nasupil at napaslang ni Shi Huangdi. Dahil sa pangamba na maari siyang sundan o balikan ng mga ito sa kabilang buhay ay ipinag-utos niya ang pagpapagawa ng mahigit 6000 lifesize na estatwang sundalo na yari sa luwad, at 1400 chariot na nakapaligid sa kanyang puntod na siyang dedepensa at magtatanggol sa kniya. Ang bawat isang estatwa ay may magkakaibang hitsura at sinasabing mga eksaktong representasyon ng mga tunay na tao sa kanyang kaharian. Tinawag ang mga ito na Terracota warrior.

• Noong 210 B.C.E. binawian ng buhay si Shi Huangdi.

• Nagsagawa ng iba’t-ibang rebelyon ang mga magsasaka at maharlikang nakaranas na malupit na pamamahala ni Shi Huangdi.

Dinastiyang Han• Namahala mula 202 B.C.E. hanggang 221 C.E.• Pinakamakapangyarihang imperyo sa Asya sa

panahong ito.• Naghatid ng ginintuang panahon ng

kapayapaan, mataas na antas ng pamumuhay, at kaunlaran sa China.

• Isang maipagmamalaking dinastiya ng mga Tsino kung kaya’t nais na kilalanin ang mga sarili bilang “mga anak ng Han”

Mga Dakilang Pinunong Han

Gaozu Wudi

Namahala mula 202 B.C.E. – 195 B.C.E. Namahala mula 140 B.C.E. - 87 B.C.E.

Kahulugan ng pangalan ay “great founder of Han”

Chang’an ang kabisera ng imperyo

Dating pangalan ay Liu Bang Kahulugan ng pangalan ay “warlike emperor”

Ipinatupad ang pinagsamang kaisipan ng Legalism at Conficainism

Pinalawak ang teritoryo ng Imperyong Tsino sa tulong ng higit 300,000 mandirigma

Itinakwil ang mararahas na batas at malulupit na pagparusa

Sinimulan ang civil service examination

Nagbigay-daan sa pagkakaroon ng Pax Sinica o Kapayapaang Tsino

Ginintuang Panahon ng Imperyong Han• Pinaunlad ang paraan ng paggawa ng seda,

ceramic gayundin ang sundial at water clock.• Naimbento ang seismograph.• Natutuhan ang paggamit ng papel at umunlad

ang palimabagan sa China.• Umunlad ang sistema ng pagsulat ng mga

Tsino.• Nabuo ang kauna-unahang diksiyonaryong

Tsino.

• Isinagawa ng mga Tsinong manggagamot ang acupuncture.

• Naging tanyag na mga historyador sina Sima Qian, na nagtalala ng mga pangyayari sa China mula sa unang dinatiya hanggang sa Han at Ban Gu, na pinag-ugnay ang politikal at panlipunang kasaysayan ng China.

• Lumikha ang mga Tsinong manunulat ng mga bagong estilo at anyo ng panitikan tulad ng maiikling tula, himno, at talaarawan ng buhay-maharlika.

Kalakalan sa Silk Road• Noong 106 B.C.E. naglakbay ang kauna-unahang

caravan o pangkat ng mga mangangalakal na Tsino na sakay ng mga kamelyo patungong kanluran.

• Dala-dala nito ang mga produktong seda na ipinagbili sa mga dayuhang mangangalakal.

• Ang rutang nilakbay ng naturang mga mangangalakal na Tsino ay tinawag na SILK ROAD.

• Tinatayang may habang 8000 kilometro mula sa China hanggang sa rehiyong Mediterranean sa kanluran ng Asya.

Pagbagsak ng Han

• Humina ang kapangyarihan ng Han.• Dahilan nito ang mahinang pamamahala at

katiwalian ng mga sumunod na emperador, paglakas ng maharlika, at pananalakay ng mga nomadikong dayuhan mula sa hilagang China.

Dinastiyang Sui• Namahala mula 581 -618 C.E.• Dinastiya na may maikling pamamahala sa China.• Natatanging ambag: pagpapagawa ng Grand Canal.• Pinamunuan ni Emperador Sui Yangdi.• Naghirap ang mga Tsino sa sapilitang paggawa ng

naturang kanal.• Nakadagdag ang mataas na buwis sa pagsiklab ng

mga rebelyon sa iba’t-ibang panig ng imperyo.• Tuluyan ng bumagsak ang dinastiyang Sui.

Dinastiyang Tang• Namahala mula 619 – 907 C.E.• Isa sa dakilang dinastiyang namahala sa China.• Pinanumbalik ang katanyagan ng Chang’an

bilang kabisera.• Muling ipinatupad ang civil service

examination, paglaan ng mga lupain sa mga magsasaka, at paghina ng kapangyarihan ng mga may-ari ng malalaking lupain.

• Pinalawak ang teritoryo at impluwensiya ng imperyo.

• Muling umunlad ang Chang’an.• Napabilang ito sa pinakamalaking lungsod sa

buong daidig.• Pagpasok ng ikasiyam na siglo, nagsimulang

humina ang dinastiyang Tang dahil sa mga kaguluhang panloob at pagsalakay ng mga dayuhan.

• Hindi nalutas ang matinding katiwalian ng mga pinuno at paglakas ng kapangyarihan ng mga pinunong militar.

Dinastiyang Song• Namahala mula 960 hanggang 1278.• Naging kabisera ang Hangzhou.• Panahon ng maunlad na ekonomiya at kulturang

Tsino.• Pinagtuunan ang mga proyektong pang-

impraestraktura tulad ng lansangan, kanal, at patubig, sa halip na ang pagpapalakas ng hukbo.

• Namulaklak din ang sining at panitikang Tsino.• Naging tanyag na tema sa pagpipinta ang

landscape.

• Pinakamahalagang imbensyon ang compass at gunpowder.

• Ang pakikipag-alyansa ng mga pinunong Song sa pangkat ng mga Mongol ang naging ugat ng pagwawakas ng dinastiya.

Dinastiyang Yuan• Namahala mula 1278 – 1368.• Unang dinatiyang hindi ipinangalan sa isang

sinaunang lalawigan sa China.• Kabisera niyo ay Dadu (kasalukuyang Beijing)• Pinangasiwaan ni Kublai Khan, apo ni Genghis

Khan.• Hindi lubusang pinagkatiwalaan ang mga Tsino.• Inihinto ang pagsasagawa ng civil service

examination at hindi binigyan ng mataas na posisyon sa lipunan ang mga Tsino.

• Paglaon, tinanggap nila ang kulturang Tsino at ibinalik ang civil service examination.

• Noong 1275, dumating sa China si Marco Polo, isang mangangalakal mula sa Venice.

• Pinag-aralan niya ang wikang Tsino at nanatili sa imperyp sa loob ng 17 taon.

• Isinulat niya ang aklat na pinamagatang Travels of Marco Polo kung saan inilarawan niya ang kaniyang paglalakbay sa China at iba pang bahagi ng Asya.

• Sa pagpasok ng ika-14 na siglo, nagsimulang humina ang dinastiya.

• Matinding katiwalian sa pamahalaan at kahirapan ng mga karaniwang tao ang mga dahilan ng paghina nito.

Dinastiyang Ming• Namahala mula 1368 – 1644.• Dinastiya na huling pinamahalaan ng mga

Tsino.• Ipinagawa ang palasyong tinawag na

Forbidden City.• Naging tanyag si Zheng He (Cheng Ho), isang

opisyal na nanguna sa paglalayag.• Ipinatupad ang ISOLATIONISM o patakarang

pumuputol ng ugnayan ng China sa lahat ng mga dayuhan.

• Itinigil ang paglalayag at komunikasyon sa ibang bansa at pinabawalan ang mga Tsino na makipag-ugnayan sa mga dayuhan o umalis ng imperyo.

• Hindi nakamit ang pagiging malakas na indutralisadong imperyo.

• Sinakop ng mga dayuhang Manchu ang China at napatalsik ang dinastiyang Ming.

Kabihasnang Korean• Noong 2333 B.C.E., itinatag ni Tangun Wanggeom

ang kaharian ng Gojoseon.• 109 B.C.E., sinalakay ng mga Tsino ang Korea at

sinakop ang Gojoseon.• Taong 220, tatlong kaharian ang umunlad sa

Korea: ang Baekje sa timog-kanluran, Silla sa timog-silangan, at Goguryeo sa timog.

• Lumaganap ang impluwensiyang Tsino sa Korea tulad ng pagkakaroon ng sentralisadong pamahalaan, pagsunod sa Confucianism at Buddhism at pag-unlad ng sistema ng pagsulat na may hawig sa pagsulat ng mga Tsino.

Dinastiyang Goryeo• Umabot ng halos apat at kalahating siglo ang

pamamahala.• Ipinatupad ang sentralisadong pamahalaan at

ang pagkuha ng civil service examination.• Nanatili pa rin sa pamahalaan ang mga maharlika

at namamana pa rin ng kanilang mga anak ang mga posisyon.

• Naglunsad ang mga Mongol ng sunod-sunod na kampanya sa Korea at hiningan sila ng mabibigat na tributo tulad ng 20,000 na kabayo, damit para sa isang milyong mandirigma, at mga aliping Korean.

Kahariang Joseon• Itinatag ni Yi.• Mula sa Gaegyeong (kasalukuyang Kaesong)

ay inilipat ang kabisera sa Hanyang (kasalukuyang Seoul).

• Binuksan ang mga paaralan para pag-aaral ng Confucianism.

• Isang dakilang pinuno sa Haring Sejong • Nagpagawa ng instrumentong susukat sa ulan.• Ang Korea ang may pinaka matandang tala ng

dami ng ulan sa kasaysayan.

• Naimbento ang payak na paraan ng pagsulat na tinawag na HANGUL na batay sa Chinese calligraphy.

• Binubuo ng 14 na katinig at 10 na patinig na sumisimbolo sa mga tunog na ginagamit ng mga Korean.

• Hindi nakaligtas ang Korea sa pagsalakay ng mga dayuhan gaya ng mga Hapones sa pamumuno ni Hideyoshi.

• Mula 1592 hanggang 1598, nanalasa ang mga Hapones sa Korea.

• Nabigo ang mga dayuhan sa pinagsanib na puwersa ng mga Tsinong Ming at ni Admiral Yi Sunsin, isang magaling na mandirigamang Korean.

• Sa pagkamatay ni Hideyoshi, tuluyang nilisan ng mga Hapones ang Korea.

• Muling naharap ang mga Korean sa pananakop ng mga dayuhan nang salakayain ng mga Manchu ang Korea.

• Sa kabila ng sunod-sunod na pagsalakay, hindi bumagsak ang Joseon.

Kabihasnang Hapones• Iniuugnay ang Japan sa pagsikat ng araw.• Dahil ang bansa ay nasa bahagi ng daigdig kung

saan mistulang sumisikat ang araw. • Ayon sa tradisyong hapones, nagmula ang

kanilang lahi kay AMATERASU, ang diyosa ng Araw

• Nahahati ang Japan sa apat na malalaking pulo: ang Hokkaido, Honshu, Shikoku, at Kyushu.

• Sa Honshu matatagpuan ang Tokyo, ang kasalukuyang kabisera ng bansa.

Mahahalagang Panahon sa Kasaysayan ng Japan

• Dakong 30,000 B.C.E. – Ipinapalagay na nanirahan ang mga sinaunang tao sa Japan at nakarating sa kapuluan sa pamamagitan ng tulay na lupana nagdurugtong sa Japan at pangkontinenteng Asya. Tinagurian ang mga unang katutubong Hapones na Ainu. Karaniwan silang mapuputi, mabubuhok, at hindi katangkaran.

• Dakong 10,000 B.C.E. – Umunlad ang kulturang Jomon na binubuo ng mga katutubong mangangaso. Ang kanilang mga dinisenyuhang mga palayok ang ilan sa pinkamatandang nagawang palayok sa daigdig. May mga kasangkapan din sila mula sa bato at buto ng hayop.

• Dakong 300 B.C.E. – Umusbong ang kulturang Yayoi. May kaalaman sa metalworking, paggawa at paggamit ng pottery wheel, at sistema ng patubig ang mga katutubong Hapones, Nagsimulang maging makapangyarihan ang mga angkang may kontrol sa kani-kanilang teritoryo.

Sinaunang Kasaysayan• Mula sa timog ng Kyushu, nakaratig ang mga

katutubong Yayoi sa Honshu at nanirahan sa kapatagan ng Yamato.

• Nahati ang mga Yayoi sa iba’t-ibang tribo na may kani-kaniyang pinuno.

• Nakamit ng pinuno ng Yamato ang pagiging makapangyarihan sa iba pang tribo.

• Ninais ni Shotoku Taishi, na magkaisa ang mga tribo upang maging handa sa anumang pasalakay.

Ang Ilan sa mga Nagawa ni Shotoku• Nagpadala ng mga iskolar sa China upang pag-

aralan ang sistemang politikal ng dinastiyang Tang at ireporma ang pamahalaang Hapones.

• Binuo abf tanyag na Seventeen-Article Constitution na nagtakda ng sentralisadong pamahalaan sa ilalim ng isang pinuno, pagpili ng mga opisyal batay sa kanilang kakayahan at nagawa, at pagpapanatili na kabutihan ng mga hapones.

• Tinanggap ang Buddhism at Confucianism sa kaniyang panahon.

Panahong Nara at Heian• Pagkamatay ni Shotoku Taishi , nakuha ng

pamilya Fujiwara ang kapangyarihang politikal sa Japan.

• Pinayagang makapangasawa ng Fujiwara ang namamahalang pamilya at ipinagpatuloy ang reporma ni Shotoku.

• Noong 710, itinatag ang Nara, ang bagong kabisera na itinulad sa dakilang lunsod ng Chang’an sa Japan.

• Ipnatupad ang mandate of heaven na katulad sa China.

• Sa simula, nasa emperador ang kapangyarihang mamahala.

• Naging maimpluwensiya ang mga maharlikang nagmamay-ari ng malalawak na lupain.

• Noong 1794, inilipat ni Emperador Kammu (kasalukuyang Kyoto)

• Wala sa emperador ang tunay na kapangyarihan kung hindi ay nasa pamilya Fujiwara.

• Isinagawa ang pag-aasawa ng mga Fujiwara sa mga kasapi ng pamilya ng emperador upang mapanatili ang impluwensiyang politikal ng pamilya sa Japan.

Panahong Shogunate• Ika-12 siglo, tumindi ang paglalabanan ng mga

pamilyang maharlika na humantong sa pagsiklab ng digmaang sibil.

• Isang pamilya sa pamumuno ni Minamoto Yoritomo (1142-1199), ang lumupig sa iba pang nag-aalitang angkan at itinatag ang sentro ng pamahalaan sa tangway ng Kamakura na nasa timog ng kasalukuyang Tokyo.

• Ito ang naging simula ng isang sentralisadong pamahalaan.

• Bakufu – (tent government) isang sentralisadong pamhalaan sa ilalim ng pinunong militar na tinatawag na shogun.

Emperador

- Simbolikong pinuno lamang ng Japan Walang taglay ng kapangyarihang politikal hanggang sa ikalawang bahagi ng ika-19 na siglo Shogun o Heneral

Siya ang pinakamataas na pinuno at may tunay na hawak ng kapangyarihan sa Japan

DaimyoIbig sabihin ay “dakilang nagmamay-ari ng lupa”; pinakamataas na maharlika at sumunod sa shogun.

SamuraiNangangahulugang “siyang paglilingkod”; mandirigmang Hapones na nagtatanggol sa shogun at daimyo. Tumatalima sa Bushido o kodigo ng karangalan kung saan nararapat na taglay na samurai ang pagiging matapang, disiplinado, at matapat.

Magsasaka, Artisano, Manggagawa at Mangagalakal

Mga Kabihasnang Nagmula sa Hilagang Asya

• Ang mga Hun at Xiongnu- estadong pantribo- nomadikong pastoral na pangkat at paminsan-minsan ay nagtatanim din ng butil.- ang sistemang politikal ay nakabatay sa katapatan sa kanilang pinunong mandirigma.

• Halimbawa dakilang hari:– Maodun – Ipinatupad ang masalimuot na

herarkiya ng hukbo na pinamunuan ng 24 na aristokratikong opisyal. Ang bawat opisyal ay may 10,000 mandirigma.

– Attila – Nilusob ang Iran at silangang Europe. Pinangunahan ang pagsalakay sa Greece, Germany, at Italy at naging banta sa Imperyo ng Rome noong ikalimang siglo C.E.

• Ang Imperyong Mongol- ang pinakamalakas na pangkat-nomadiko sa gitnang Asya.- nahati sa mga angkan.- dakong 1200, matagumpay na napag-isa ng isang pinunong Mongol ang mga angkan sa kaniyang pamamahala.- Siya si Temujin na naging Genghis Khan 0 “pinunong pandaigdig”- sa loob ng 26 na taon, pinangunahan niya ang pagsakop sa malaking bahagi ng Asya.

• Namatay si Genghis Khan noong 1227 dahil sa karamdaman, ipinagpatuloy ng mga sumunod na pinuno ang pagpapalawak ng teritoryo ng Imperyong Mongol.

• Ipinagpatuloy ni Ogedei (Ogodei), anak ni Genghis Khan, ang pamamahala sa imperyo mula 1229 hanggang 1241.

• Hinati ang imperyong Mongol sa apat na bahagi na tinawag na khanate.

• Naimpluwensiyahan ang mga Mongol ng pamumuhay ng mga tao na kanilang sinakop.

• Halimbawa nito ang pag-aangkop ng sistemang politikal ng China sa Great Khanate, at pag-anib sa Islam ng mga Mongol sa Ilkhanate sa Golden Horde.

• Napanatili ang kaayusan at kapayapaan sa imperyong Mongol.

• Ligtas ang paglalakbay, aktibo ang kalakalan, at mapayapa ang lipunan sa malaking bahagi ng imperyo.

• Ang Imperyong Turk- mula sa Hilagang Asya ang mga Ottoman Turk noong ikasampung siglo.- naglakbay sila patungo sa Persia at Mesopotamia at namalagi sa Anatolia (kasalukuyang Turkey)- Pagpapastol ang ikinabubuhay ng mga Turk.- Nkatira sa toldang tirahan na tinatawag na yurt.- tinanggap nila ang Islam at ilang bahagi ng kulturang Persian.

• Itinatag ni Osman ang Ottoman Turk, isang maliit na estado na may malakas na hukbo.

• Binuo ito ng mga mandirigmang nagturingan bilang magkakapatid.

• Lumakas ang estado at lumawak ang sakop nito.

• Natalo ang Imperyong Byzantine sa pangunguna ni Sultan Mehmed II.

• Naging aktibo ng kalakalan sa iba’t-ibang dako ng imperyo.

• Nagtungo ang maraming tao sa kabisera ng imperyo, ang Istanbul.

• Ipinagkaloob sa mga Jew, Kristiyanismo, at iba pang hindi Muslim ang kalayaan sa pagsamba.

• Nagpagawa ng iba’t-ibang impraestruktura sa Istanbul tulad ng moske at aklatan.