mongol ornii zesiin vildwelrlelt
TRANSCRIPT
Монгол улсын зэсийн
үйлдвэрлэл
www.zaluu.comwww.zaluu.com
ЗОРИЛГО
Монгол улс нь зэсийн арвин баялгаа дэлхийн захзээлд нийлүүлэн өндөр ашиг олох боломжтой. Зэсийн хүдрийнолборлолт, үйлдвэрлэлт, борлуулалт нь Монголулсын нийгэм эдийн засгийнөсөлт, хөгжилт, үйлдвэржилтэд хэрхэн нөлөөлжбуйг “Тоон шинжилгээний арга” хичээлийншинжилгээнүүдийг ашиглан зэсийн үйлдвэрлэлэдийн засгийн хөгжлийн хоорондын хамааралболон цаашдын ерөнхий чиг хандлагыгтодорхойлох статистик тоо баримтуудыг гаргахыгзорилоо.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
АГУУЛГА
Зорилго
Зэсийн үүсэл
Зэсийн шинж чанарын үзүүлэлтүүд
Монгол орны зэсийн нөөц
Зэсийн олборлолт
Зэсийн хэрэглээ ач холбогдол
Дүгнэлт
Дэээрх үзүүлэлтүүдийн дүн шинжилгээ болон
хоорондын хамаарлыг гаргахыг зорилтоо
болголоо.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
ЗЭС ГЭЖ ЮУ ВЭ? ТҮҮНИЙ ҮҮСЭЛ
Зэс нь Cu гэж тэмдэглэгддэг, атомын дугаар нь29, нэгэн төрлийн химийн элемент юм.
Зэс нь зөөлөн металл бөгөөд маш сайн цахилгаандамжуулах чадвартай тул, цахилгаан болондулаан дамжуулагч, барилгын материал, мөнтөрөл бүрийн хайлш гарган авахад хэрэглэнэ.
Хүмүүс зэсийг 10,000 жилийн өмнөөс хэрэглэжэхэлсэн байна. Чили, АНУ зэрэг орнууд ихээхэнхэмжээний зэсийн нөөцтэй бөгөөд ихэвчилэн илуурхайгаас олборлож байна.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
ЗЭСИЙН ШИНЖ ЧАНАРЫН ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮД
Атомын шинж чанар
Оронт торны бүтэц(Сингони)
Талдаа төвтэй куб
Исэлдэлтийн зэрэг
2, 1
Ионжих энерги(эхний электроноор)
745.5 кЖ/моль
Атомын радиус
135 пм
Ковалентийн радиус
Физик шинж чанар
Бодисын төлөв Хатуу
Нягт 8,96 г/см³
Хайлах температур
(1084.62 °C,
1984.32 °F), 1357.77
K
Буцлах температур(2562 °C, 4643 °F),
2835 K
Хайлалтын хувийн
дулаан13.26 кЖ/моль
Ууршилтын хувийн
дулаан300.4 кЖ/моль
Дулаан багтаамж(25 °C) 24.440
кЖ/(моль·K)
www.zaluu.comwww.zaluu.com
МОНГОЛ УЛСЫН ЗЭСИЙН НӨӨЦ
Монгол улс зэсийн нөөцөөр баян орнуудыннэг бөгөөд хамгийн их нөөцтэй 10 орнытоонд ордог. Манай улсын нутаг дэвсгэрнийт 100 сая тонн нүүрсний нөөцтэй баүүнээс 45 сая тонн нь геологийнурьдчилсан ба нарийвчилсан хайгуулаартогтоогджээ.Оюу толгой Эрдэнэтийновоо,Цагаан суваргын ордуудадсудлагдсан нөөцийн ихэнх нь ноогдожбайна.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
ЗЭСИЙН ОЛБОРЛОХ СХЕМ
www.zaluu.comwww.zaluu.com
ДЭЛХИЙН ЗАХ ЗЭЭЛ ДЭЭРХ ЗЭСИЙН ҮНЭ БА
ЦААШДЫН ХАНДЛАГА
0
50
100
150
200
250
300
350
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
HCC
Semi-hard
HCC : 51 42 40 43 48 46 57 125 115 96 300 129Semi-Hard: 43 36 34 42 39 37 47 103 83 73 284 110
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
РЕГРЕСИЙН ШИНЖИЛГЭЭ
y = -540,8x + 2751
R² = 0,707
y = -720x + 11300
R² = 0,113
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
16000
0 1 2 3 4 5 6
Axi
s T
itle
Axis Title
Chart Title
Олборлолт
Үнэ
Linear (Олборлолт)
Linear (Үнэ)
www.zaluu.comwww.zaluu.com
КОРРЕЛЯЦИЙН ШИНЖИЛГЭЭ
Correlations
Noots Olborlolt
Noots Pearson Correlation 1 1.000**
Sig. (2-tailed) .000
N 11 11
Olborlolt Pearson Correlation 1.000** 1
Sig. (2-tailed) .000
N 11 11
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).Correlations
Olborlolt Hereglee
Olborlolt Pearson Correlation 1 .952**
Sig. (2-tailed) .000
N 11 11
Hereglee Pearson Correlation .952** 1
Sig. (2-tailed) .000
N 11 11
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Correlations
Import Export
Import Pearson Correlation 1 -.471
Sig. (2-tailed) .239
N 11 8
Export Pearson Correlation -.471 1
Sig. (2-tailed) .239
N 8 8
Correlations
Import Olborlolt
Import Pearson Correlation 1 -.465
Sig. (2-tailed) .150
N 11 11
Olborlolt Pearson Correlation -.465 1
Sig. (2-tailed) .150
N 11 11
Correlations
Olborlolt Export
Olborlolt Pearson Correlation 1 .998**
Sig. (2-tailed) .000
N 11 8
Export Pearson Correlation .998** 1
Sig. (2-tailed) .000
N 8 8
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Descriptive Statistics
Mean Std. Deviation N
Olborlolt 8382.3625 2953.29573 8
Export 2639.9750 2269.14137 8
Correlations
Olborlolt Export
Pearson Correlation Olborlolt 1.000 .998
Export .998 1.000
Sig. (1-tailed) Olborlolt . .000
Export .000 .
N Olborlolt 8 8
Export 8 8
Variables Entered/Removedb
Model
Variables
Entered
Variables
Removed Method
1 Exporta . Enter
a. All requested variables entered.
b. Dependent Variable: Olborlolt
Model Summary
Model R R Square
Adjusted R
Square
Std. Error of
the Estimate
1 .998a .995 .995 215.75374
a. Predictors: (Constant), Export
www.zaluu.comwww.zaluu.com
ANOVAb
Model Sum of Squares df Mean Square F Sig.
1 Regression 1.794E7 1 1.794E7 2.478 .150a
Residual 6.516E7 9 7239956.061
Total 8.310E7 10
a. Predictors: (Constant), Import
b. Dependent Variable: Olborlolt
Coefficientsa
Model
Unstandardized Coefficients
Standardized
Coefficients
t Sig.B Std. Error Beta
1 (Constant) 8224.221 926.785 8.874 .000
Import -90.632 57.577 -.465 -1.574 .150
a. Dependent Variable: Olborlolt
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Correlations
Olborlolt Export Noots Hereglee Import
Olborlolt Pearson Correlation 1 .998** 1.000** .952** -.465
Sig. (2-tailed) .000 .000 .000 .150
N 11 8 11 11 11
Export Pearson Correlation .998** 1 .998** .967** -.471
Sig. (2-tailed) .000 .000 .000 .239
N 8 8 8 8 8
Noots Pearson Correlation 1.000** .998** 1 .950** -.462
Sig. (2-tailed) .000 .000 .000 .152
N 11 8 11 11 11
Hereglee Pearson Correlation .952** .967** .950** 1 -.466
Sig. (2-tailed) .000 .000 .000 .148
N 11 8 11 11 11
Import Pearson Correlation -.465 -.471 -.462 -.466 1
Sig. (2-tailed) .150 .239 .152 .148
N 11 8 11 11 11
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
www.zaluu.comwww.zaluu.com
ЗЭСИЙН ХЭРЭГЛЭЭ
АЧ ХОЛБОГДОЛ Зэс нь магмын гаралтай өнгөт металл бөгөөд манай
орны хувьд багагүй нөөцтэй ба үүгээрээ дэлхийддээгүүрт орно.Манай орны улсын төсвийг ихэнхийг“Уулын баяжуулах эрдэнэт” үйлдвэр гаргадаг.Оюутолгойн зэс алтны орд ашиглалтанд орсноор зэсийнэдийн засгийн хөгжилд оруулах хувь нэмэр улам бүрөссөөр байх болно.Зэс бол ховор тархацтай үнэтэйхэрэглээ өндөртэй учраас цаашид зэсийн үнэ уламнэмэгдэх болно.Зэсийн нөөц хязгаартай боловсруулахзардал өндөр байгаа нь зэсийн үнийг өсгөх нөхцөлийгбүрдүлдэг байна.Манай орны хувьд бэлэн бүтээгдэхүүнгаргах нь улсын эдийн засаг нийгмийн хөгжилд өндөр ачхолбогдолтой болно.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
ДҮГНЭЛТ
Орчин үеийн техник технологийн дэвшил,
боловсруулах үйлдвэр хөгжихийн хэрээр
аж үйлдвэрт зэсийн эзлэх хувь ихсэж,
дэлхийн зах зээлд зэсийн хэрэглээ улам
өсч байна.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
АШИГЛАСАН МАТЕРИАЛ
Статистикийн эмхтгэл/Статистикийн үндэсний
хороо/ 2002, 2003, 2004, 2005, 2006,
2007, 2008, 2009,
www.ot.mn
http://open-government.mn/
www.Open-parliament.MN
www.Google.mn
www.zaluu.comwww.zaluu.com