MONITORING BUDOWNICTWA Konferencja (11) w dn. 27.02.2009

Co nowego w styczniu 2009Co nowego w styczniu 2009

w budownictwie?w budownictwie?

Prof. dr Zofia BolkowskaProf. dr Zofia Bolkowska

Wyższa Szkoła Zarządzania i PrawaWyższa Szkoła Zarządzania i Prawa

Styczeń 2009

Produkcja budowlana była w styczniu 2009 wyższa 7,4% w porównaniu ze styczniem

2008 r. przy bardzo niskich ocenach koniunktury.

Wprawdzie początek roku nie jest typowy dla robót budowlanych, ale w styczniu 2008

koniunktura w budownictwie była dobra, a wzrost budownictwa wynosił 6,8%

W styczniu 2009 tendencje zmian w budownictwie niewiele różniły się od ocen w

ostatnich miesiącach 2008 roku.

Drastycznie obniżały się wszystkie wskaźniki koniunktury.

Zmieniały się bariery wzrostu budownictwa, największym problemem jest/był brak zleceń.

Wysoki, ale słabnący wzrost płac.

Zmniejszała się dynamika wzrostu cen produkcji budowlanej.

Znacznie gorsza była sytuacja firm małych niż Znacznie gorsza była sytuacja firm małych niż dużychdużych..

Spadek tempa wzrostu budownictwa, ale nadal wzrost najwyższy w gospodarce.

W styczniu 2009 produkcja budowlana wzrosła o 7,4%, a w przemyśle spadek o prawie 15%

18,2

16,3

15,4 15,5

13,9

12,9

7,4

14,4

0

5

10

15

20

1-6.08 1-7.08 1-8.08 1-9.08 1-10.08 1-11.08 1-12.08 I.09

Produkcja budowlana, zatrudnienie i płace w styczniu 2008 i 2009 (wzrost w %)

W styczniu 2009 wzrost wzrost produkcji budowlanej 7,4%, rok temu w styczniu produkcji budowlanej 7,4%, rok temu w styczniu 6,8%6,8%

5,6

9,7

12,3

17,9

7,46,8

0

5

10

15

20

podukcja budow lana zatrudnienie płace

I.2009 I.2008

MIESIĘCZNA WARTOŚĆ ROBÓT BUDOWLANYCH w przedsiębiorstwach > 9 osób

2008 2009

Czynniki zmian w poszczególnych rodzajach budownictwa są różne.

W 2008 r. oddano do użytku o 24% więcej mieszkań, niż rok temu, w styczniu 2009 o 33% więcej.

Nawet developerzy, mimo regresu w obrocie mieszkaniami oddali do użytku w 2008 r. 48% więcej

mieszkań, w styczniu 2009 r. o 23% więcej.

Kontynuowano budowę obiektów o dużym stopniu zaawansowania, co powodowało wysoki wzrost

robót w budownictwie wykończeniowym.

Wzrastało budownictwo infrastrukturalne, ale tempo wzrostu zmniejszało się.

W styczniu 2009 roku oddano do użytku o 33% więcej mieszkań niż rok temu.

Pogorszenie koniunktury na rynku mieszkaniowym developerskim w sferze obrotu mieszkaniami nie wpływa jeszcze na spadek liczby zakończonych mieszkań. Dobre wyniki w liczbie oddawanych do użytku mieszkań – to „echo” liczby rozpoczynanych

mieszkań przed 2 laty.

I.2008

I.2009

developerzy

ogółem

14,6

19,5

5,3 6,5

0

5

10

15

20

tys. mieszkań oddanych do użytkowania

developerzy

ogółem

Etapy kryzysu w budownictwie mieszkaniowym

1 etap: obrót mieszkaniami – trudności w sprzedaży mieszkań, podaż większa niż popyt.

2 etap: zmniejsza się liczba rozpoczynanych mieszkań.Od października 2008 zmniejsza się liczba mieszkań

rozpoczynanych. W styczniu 2009 rozpoczęto o 40% mniej mieszkań w porównaniu ze styczniem 2008.

3 etap: mieszkania oddawane do użytku – efekt przesunięty w czasie, widoczny po około 2 latach,

zależy od cyklu budowyZarówno w 2008 r. jak też w styczniu 2009 liczba mieszkań

oddawanych do użytku wzrastała. Oznacza to, że w trakcie budowy zaawansowanej jest jeszcze wiele mieszkań.

Mieszkania rozpoczynane ogółem wg miesięcy w okresie wrzesień 2008 - styczeń 2009

17,6

14,7

8,8

5,9

6,9

0

6

12

18

IX.08 X.08 XI.08 XII.08 I.09

Mieszkania rozpoczynane przez developerów wg miesięcy w okresie wrzesień 2008 - styczeń 2009

6,56

3,6

32,6

0

2

4

6

8

IX.08 X.08 XI.08 XII.08 I.09

Koniunktura w budownictwieW styczniu i lutym 2009 drastyczne

pogorszenie ocen koniunktury w budownictwie.

Najbardziej dokuczliwe bariery : brak popytu/zleceń, konkurencja, koszty

zatrudnienia, trudności z uzyskaniem kredytu.

WSKAŹNIKI KONIUNKTURY W BUDOWNICTWIE W 2008 – 2009 r. Wskaźniki liczone jako różnica między procentem odpowiedzi pozytywnych i negatywnych

-45

-40

-35

-30

-25

-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

20

25

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I.09 II.09

wskaźnik ogólnego k limatu koniunktury

produkcja

portfel zamówień

BARIERY WZROSTU BUDOWNICTWA W STYCZNIU I LUTYM 2009 (w % deklaracji przedsiębiorstw)

53 53

37

32

27

13

5250

46

24 24

15

0

10

20

30

40

50

60

konkurencja koszty zatrudnienia brak popytu brak pracowników koszty materiałów trudności z

uzyskaniem kredytów

I.2009 II.2009

WZROST PŁAC W BUDOWNICTWIE 2008 - 2009 w % do roku poprzedniego

Płace w budownictwie wzrastają szybciej niż w sektorze przedsiębiorstw.W ostatnich miesiącach wzrost słabszy.

17,9

9,7

17,2

15,7

18,7

13,8

15,2 14,8

11,512,1

11

11,5

6,6

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

WSKAŹNIKI WZROSTU CEN ROBÓT BUDOWLANYCH SĄ CORAZ NIŻSZE

w połowie 2007 r. 9% w grudniu 2008 r. 2,5% w styczniu 2009 r. 2,4%

0

2

4

6

8

10

I.06 III V VII IX XI I.07 III V VII IX XI I.08 III V VII IX XI i.09

ceny w budownictwie inflacja

DYNAMIKA CEN MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH ZMNIEJSZA SIĘw połowie 2007 r. 12% w styczniu 2008 r. 8%

w trzecim kwartale 2008 r. niższe niż rok temuw czwartym kwartale niewielki wzrost cen materiałów

-6

-3

0

3

6

9

12

I.06 II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I.07 II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I.08 II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I.09

materiały budowlane

wyroby drzewne

produkcja budowlana

Prognozy na 2009 rokPrognozy na 2009 rok

W obecnej sytuacji prognozowanie zmian nawet na najbliższe miesiące jest co najmniej ryzykowne.

Z jednej strony oceny koniunktury są coraz gorsze, a równocześnie budownictwo nie tylko osiąga wzrost, ale

wskaźniki są korzystniejsze niż w innych dziedzinach gospodarki.

W styczniu 2009 Budownictwo wzrost 7,4%.

Handel detaliczny wzrost o 0,8%.Przemysł spadek o prawie 15%.

Transport spadek o 5,7%.

Prognozy na 2009 rokPrognozy na 2009 rok

Wyniki stycznia 2009 nie wskazują na zmianę ocen przedstawianych w grudniu 2008.

Co za tym przemawia ?

W budownictwie mieszkaniowym kryzys jest nieuchronny, ale budownictwo mieszkaniowe to mniej niż 20% wartości

sektora.

Największy udział ma budownictwo infrastrukturalne i budownictwo drogowe. Te programy realizowane są w

dużym stopniu z udziałem środków unijnych i na nie będzie wywierana największa presja.

Cd prognozy…Cd prognozy…

Mimo wielu ograniczeń budownictwo infrastrukturalne może „uchronić” sektor przed

regresem w 2009 r. - jeżeli:• będą zabezpieczone środki przeznaczane na realizację programów, • będą funkcjonowały rozwiązania systemowo – organizacyjne i korzystnie zmienią się warunki wpływające na sektor budowlany np. nie będzie braku zatrudnienia (co limitowało produkcję budowlaną), • będą wykorzystywane uproszczone procedury zapewniające sprawne przygotowanie inwestycji (np. przetargi, PPP, plany zagospodarowania przestrzennego, ograniczanie roszczeń ochrony środowiska).