Przykad montau w CATIA v5Za przykad posuy proste poczenie waka i tulejki za pomoc wpustu. Pierwszym etapem jest konstrukcja modeli 3D. Zacznijmy od stworzenia modelu waka.

Model 3D wakaModelowanie pojedynczych elementw wykonujemy w module Part. W tym celu wybieramy odpowiednie polecenie z menu:

Niezalenie od typu modelowanego elementu, przebieg jego projektowania jest podobny. Zaczynamy od narysowania szkicu (ang. sketch) a nastpnie dokonujemy operacji np. obrotu (dla wykonania bryy obrotowej) lub wycignicia (dla uzyskania bryy nieobrotowej). Zacznijmy, wic od narysowania szkicu waka. Poniewa jest to brya obrotowa, to wystarczy zamodelowa grn powk przekroju (w postaci konturu zamknitego) a nastpnie obrci j wok osi symetrii. Aby rozpocz rysowanie szkicu naley najpierw wskaza paszczyzn, na ktrej bdziemy rysowa. Domylnie przyjty jest ukad wsprzdnych skojarzony z modelowanym przedmiotem i mamy tu do wyboru 3 paszczyzny. My wybierzemy paszczyzn zx plane, poprzez klikniecie lewym klawiszem myszy na rozwijanym drzewie.

Nastpnie wybieramy polecenie rysowania szkicu: Przechodzimy wwczas do sketchera (szkicownika), w ktrym rozpoczniemy rysowanie konturu waka. Co prawda nie jest to wymagane, ale lepiej aby jedna z paszczyzn PO pokrywaa

si punktem zerowym ukadu. Szkicownik posiada siatk (mona uaktywni przyciganie do siatki podczas rysowania). Zasada rysowania szkicu bryy jest nastpujca: wykonany szkic musi by zamknity. Mona go rysowa linia po linii, ale wygodniej jest uy narzdzia Profile: Rysujemy profil zamknity, nie przejmujc si na razie wymiarami. Naley jedynie podczas rysowania zwrci uwag powstajce wizy, (ktre na rysunku maj kolor zielony). Jeli s one niezamierzone naley ich unika!

Pojawiaj si wic wizy: H horizontal (poziomy), V vertical (pionowy), O koincydencja (wsposiowy), || - tangent (styczny) itp. Po narysowaniu szkicu jest on biay. Naley go (zgodnie z rysunkiem, jeli posiadamy) teraz zwymiarowa. Szkic taki staje si wwczas modelem parametrycznym, ktry bdzie mona w atwy sposb modyfikowa. Dobrze zwymiarowany szkic jest cay zielony, nie ma biaych elementw konturu ani fioletowych (element przewymiarowany, naley ktry z dublujcych si wymiarw usun). Dla wymiarowania korzystamy z polecenia Contraint: Klikamy na ikon wymiarowania, nastpnie wybieramy element szkicu i odsuwamy powstajcy wymiar w podane miejsce. Najpierw wymiarujemy cakowit dugo, potem dugoci stopni przez wskazanie wpierw powierzchni czoowej np. lewej a potem powierzchni czoowej ssiedniego stopnia. Nastpnie wymiarujemy powierzchnie cylindryczne (wskazujc wpierw powierzchnie a potem doln lini zamykajc kontur bdc osi symetrii), podcicia (wymiarujc ich szeroko i gboko wcicia od ssiadujcej powierzchni cylindrycznej) i sfazowania (przez podanie dugoci klikamy na elemencie konturu (sfazowaniu) wycigamy wymiar a nastpnie klikajc na nim prawym klawiszem wybieramy waciwy sposb wymiarowania Vertical Measure Direction, oraz podanie kta wskazujemy sfazowanie a nastpnie powierzchnie czoow i wycigamy wymiar kta do odpowiedniej wiartki). Poprawnie zwymiarowany szkic powinien wyglda nastpujco:

Aby zakoczy definiowanie szkicu klikamy ikon wyjcia ze szkicownika: Mamy gotowy szkic:

ktry naley obrci w celu otrzymania bryy obrotowej. W tym celu wybieramy polecenie Shaft: W okienku definicji bryy obrotowej naley wskaza szkic, ktry chcemy obraca (powinien by ju wybrany nasz) oraz o obrotu. Powinna to by o Z (na rysunku: H), ktr trzeba klikn aby wybra:

Po wybraniu dostajemy podgld waka:

ktry moemy zaakceptowa, otrzymujc gotowy model 3D:

Otrzymany model naley zapisa:

Do tak otrzymanego waka dodamy teraz rowek wpustowy. W tym celu naley wpierw zdefiniowa now paszczyzn, w ktrej bdziemy rysowa szkic wpustu. Naley z paska Reference elements wybra polecenie Plane: Chcemy doda rowek na pierwszym stopniu wau. W tym celu mona doda paszczyzn np. paszczyzn rwnoleg do paszczyzny zx oddalon o promie tej powierzchni cylindrycznej.

Musimy teraz wskaza powierzchni (np. xz bezporednio wskaza na drzewie), od ktrej chcemy doda nasz paszczyzn rwnoleg (Reference) oraz poda odlego (Offset) odsunicia (w naszym przypadku 20mm). Rne typy tworzenia paszczyzn pomocniczych znajduj si na licie Plane type. Na tak utworzonej paszczynie rysujemy szkic. Wybieramy nowo utworzon paszczyzn i klikamy ikon tworzenia szkicu. Tu rysujemy i wymiarujemy szkic wpustu (jego zarys z gry). Mona do tego uy polecenia Elongated hole: Wymiarujemy rowek podajc promie rowka, jego dugo cakowit, odsunicie od krawdzi stopnia oraz ustalajc jego pooenie symetrycznie wzgldem osi symetrii wau (poprzez dodanie odpowiednich wizw).

Po wyjciu ze sketchera wybieramy polecenie tworzenia pocket :

Model wpustu 3D

Model tuleji 3D

Monta 3D wykonanie zoeniaMaj tak przygotowane wczeniej modele 3D poszczeglnych czci moemy przystpi do budowy zoenia. W tym celu wybieramy polecenie utworzenia nowego wyrobu:

Otrzymujemy na ekranie puste drzewko produktu. Teraz do zoenia trzeba wstawia kolejne elementy. Klkajc prawym klawiszem na Produkt (w drzewku) wybieramy polecenie Existing komponent z podrcznego menu (bo wczeniej ju te elementy narysowalimy i s do dyspozycji). Wstawiamy wic kolejno stworzony waek, wpust i tulejk wskazujc odpowiednie pliki (operacje powtarzamy 3 razy dla kadego elementu osobno). Otrzymamy ponisz sytuacj:

Poniewa wszystkie elementy byy rysowane w tej samej paszczynie zx od pocztku ukadu wsprzdnych to po naoeniu teraz nachodz na siebie ale nadal nie s zmontowane. Trzeba je teraz porozsuwa. Do tego suy kompas.

Chwytamy kompas lewym klawiszem myszy za czerwony punkt, przesuwamy nad wybrany element i puszczamy. Klkajc na wybrane krawdzie kompasu moemy element przesuwa w zadanym kierunku.

Troch inaczej sprawa wyglda w przypadku wpustu, ktry znajduj si obecnie wewntrz waka. Trzeba najpierw ukry waek (prawym klawiszem na drzewie na waku i wybra polecenie Hide/Show). Potem uywajc kompasu odsun wpustu i ponownie przywrci widoczno waka. Teraz mamy przygotowane zadanie do zoenia. Oto kolejne operacje zoenia:

Woenie wpustu do wakaKady zabieg montau wymaga narzucenia odpowiednich wizw. W czci Produkt mamy dostpne menu z odpowiednimi ikonami zawierajcymi rne rodzaje wizw. Aby umieci wpust w rowku naley:

1. Narzuci wi Coincidence Constraint pomidzy powierzchni boczn zaokrglon wpustu i rowka. 2. Narzuci wi Contact Constraint pomidzy doln powierzchni pask wpustu i dnem rowka. 3. Wykona narzucone wizi poleceniem Update All Narzucanie wizi odbywa si nastpujco. Wybieramy (klikajc) wybran powierzchnie jednego elementu, a nastpnie trzymajc lewy klawisz Ctrl klikamy drug powierzchni:

Nastpnie narzucamy odpowiednie wizi poprzez wybranie odpowiedniej ikony. Potem wykonujemy update. Tak dokonalimy zoenia wpustu i waka. Teraz naley narzuci odpowiednie wizi koincydencji midzy tulejka a wakiem (wzgldem wpustu):

Nastpnie naley nasun tulejk na waek np. za pomoc kompasu. Tak otrzymujemy gotowe zoenie po montau: