Κίνητρα και Συναισθήματα

Ulla Salomäki, EBC, Erasmus+ Course on Action Methods

Improving Motivation and Quality in the Learning

Situations,

PortugaL 12.-18.10.2014Επιμέλεια στα ελληνικά και του ppt: Σοφία Σμυρνή

Κίνητρα Το πρόγραμμα Δια Βίου Μάθησης (LLP)

από το 2007 περιελάμβανε

•το όραμα για ανάπτυξη δεξιοτήτων απαραίτητων για την εφαρμογή της διδασκαλίας σε ομάδες και άλλων

συνεργατικών μεθόδων.

•το όραμα για την ανάπτυξη ενδοϋπηρεσιακής κατάρτισης

σχεδιασμένης να αυξήσει τα κίνητρα ειδικά σε μαθητές και μαθήτριες από

μειονεκτικά περιβάλλοντα.

Το πρόγραμμα Δια Βίου Μάθησης (LLP)από το 2007 περιελάμβανε

•το όραμα για ανάπτυξη δεξιοτήτων απαραίτητων για την εφαρμογή της διδασκαλίας σε ομάδες και άλλων

συνεργατικών μεθόδων.

•το όραμα για την ανάπτυξη ενδοϋπηρεσιακής κατάρτισης

σχεδιασμένης να αυξήσει τα κίνητρα ειδικά σε μαθητές και μαθήτριες από

μειονεκτικά περιβάλλοντα.Ulla Salomaki /EBCΕπιμέλεια στα ελληνικά: Σοφία Σμυρνή

motivation - animation

Ενέργειες ενθάρρυνσης, κινητοποίησης, εμπλοκής, ενδυνάμωσης και συμμετοχής του συνόλου των ανθρώπινων υπάρξεων

Η λέξη «animation” προέρχεται από το λατινικό "anima", που σημαίνει «ζωή» ή «ψυχή» και ως εκ τούτου σημαίνει κυριολεκτικά τη δράση που θα δώσει ζωή και πνεύμα σε κάποιον ή σε κάτι ή σε μια κατάσταση, για «να είσαι ζωντανός».

Ulla Salomaki /EBCΕπιμέλεια στα ελληνικά: Σοφία Σμυρνή

Η Σύγχρονη θεωρία των κινήτρων

Από τους Edward L.Deci και Richard

M.Ryan, University of Rochester

Κίνητρο =Πρόθεση για επίτευξη προσανατολισμένης συμπεριφοράςΗ εκ προθέσεως συμπεριφορά μπορεί να αυτοπροσδιορίζεται ή να αυτοελέγχεται

Ulla Salomaki /EBCΕπιμέλεια στα ελληνικά: Σοφία Σμυρνή

Οι ανάγκες που βρίσκονται στη βάση

της αυτο-κινητροδότησης ή της

ολοκλήρωσης της προσωπικότητας

είναι:

1.Οι ανάγκες για απόκτηση ικανοτήτων

2.Οι ανάγκες για δημιουργία σχέσεων

3.Οι ανάγκες για αυτονομίαUlla Salomaki /EBCΕπιμέλεια στα ελληνικά: Σοφία Σμυρνή

Τι μπορώ να κάνω για να κινητοποιήσω τους μαθητές και

τις μαθήτριές μου;

Τα τρικ και οι συνταγές δε θα δουλέψουν….

Αντίθετα απαιτείται

πλατιά κατανόηση των κινήτρων, των συναισθημάτων και της γνωστικής λειτουργίας

Ulla Salomaki /EBC

Παράδειγμα: Σενάριο -Άσκηση

Ο Πέτρος (ένας μαθητής) έρχεται σε εσάς και σας λέει:

Δεν είχα χρόνο να κάνω την εργασία μου…

Τι ακριβώς συμβαίνει;

Μπορούμε αμέσως να συμπεράνουμε;

Πώς θα βοηθήσουμε τον Πέτρο;

Ulla Salomaki /EBCΕπιμέλεια στα ελληνικά: Σοφία Σμυρνή

Το πρόβλημα στον Πέτρο ποιο

είναι;

Διαχείριση του χρόνου;

ή

Διαχείριση της ενέργειας;

Ulla Salomaki /EBCΕπιμέλεια στα ελληνικά: Σοφία Σμυρνή

Τι συμβαίνει πραγματικά στον Πέτρο; (Αυτό μπορεί να το γνωρίζουμε από την αρχή ή

μπορεί να το πληροφορηθούμε από το μαθητή)

Στον Πέτρο έχει δημιουργηθεί ένα ψυχικό μπλοκάρισμα στο θέμα της

μελέτης λόγω των τρεχόντων γεγονότων που συνέβηκαν στην ομάδα εργασίας του. Δεν έφερε σε πέρας το κομμάτι του και οι άλλοι μαθητές και

μαθήτριες είπαν ότι είναι ηλίθιος και δεν τον θέλουν στην ομάδα.

Ulla Salomaki /EBCΕπιμέλεια στα ελληνικά: Σοφία Σμυρνή

"Αρνητικά συναισθήματα επηρεάζουν όλες τις

διανοητικές διαδικασίες μας από την πιο στοιχειώδη ως τις

πιο σύνθετες»

ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ: Κατανοώ τον άλλο, τα συναισθήματά του,

έρχομαι στη θέση του.Ulla Salomaki /EBCΕπιμέλεια στα ελληνικά: Σοφία Σμυρνή

Στο πλαίσιο αυτό στόχος μας, είναι να βοηθάμε τον άλλον

Αρχικά πρέπει να ακούμε; "Πέτρο, πες μου τι έχει συμβεί;"

* Δώστε προσοχή στις συναισθηματικές δυναμικές, στα

συναισθήματά του εκείνη τη στιγμή;* Δημιουργία μιας σχέσης

εμπιστοσύνης* Αποφυγή ερμηνειών

Λέτε: «Καταλαβαίνω πώς νιώθεις» «Καταλαβαίνω, τι περνάς…»

(Αντανάκλαση συναισθήματος)

Αρχικά πρέπει να ακούμε; "Πέτρο, πες μου τι έχει συμβεί;"

* Δώστε προσοχή στις συναισθηματικές δυναμικές, στα

συναισθήματά του εκείνη τη στιγμή;* Δημιουργία μιας σχέσης

εμπιστοσύνης* Αποφυγή ερμηνειών

Λέτε: «Καταλαβαίνω πώς νιώθεις» «Καταλαβαίνω, τι περνάς…»

(Αντανάκλαση συναισθήματος)Ulla Salomaki /EBCΕπιμέλεια στα ελληνικά: Σοφία Σμυρνή

Συναισθήματα

Όλα τα συναισθήματα είναι Ο.Κ., δηλαδή είναι αποδεκτά.

Όλες οι συμπεριφορές δεν είναι Ο.Κ.

Η σκέψη επηρεάζει τα συναισθήματα και τα συναισθήματα επηρεάζουν τη σκέψη

Ulla Salomaki /EBCΕπιμέλεια στα ελληνικά και του ppt: Σοφία Σμυρνή

Τα φανάρια κυκλοφορίας των συναισθημάτων

ΚΟΚΚΙΝΟ: Κόκκινο φως είναι ΣΤΟΠ! Ηρέμησε. Αναγνώρισε το συναίσθημα σου (θυμό, φόβο κτλ), αλλά μην αντιδράς αμέσως. Μην κάνεις τίποτα μέχρι να σταματήσει η έντονη συγκίνησή σου. Πάρε Βαθιά ανάσα, πιες ένα ποτήρι νερό, βγες έξω για μια στιγμή κ.α.

ΚΟΚΚΙΝΟ: Κόκκινο φως είναι ΣΤΟΠ! Ηρέμησε. Αναγνώρισε το συναίσθημα σου (θυμό, φόβο κτλ), αλλά μην αντιδράς αμέσως. Μην κάνεις τίποτα μέχρι να σταματήσει η έντονη συγκίνησή σου. Πάρε Βαθιά ανάσα, πιες ένα ποτήρι νερό, βγες έξω για μια στιγμή κ.α.

ΚΙΤΡΙΝΟ: Κίτρινο σημαίνει να περιμένουμε! Όταν το μυαλό μας αρχίσει να εργάζεται, ώστε να μπορούμε να σκεφτούμε κάτι άλλο,

αλλά τα συναισθήματά μας είναι ακόμη μπλοκαρισμένα, περιμένουμε και σκεφτόμαστε: Ποιοι είναι οι διαφορετικοί τρόποι

για να συμπεριφερθούμε σε αυτή την κατάσταση; Ποια θα μπορούσε να είναι η καλύτερη επιλογή;

ΠΡΑΣΙΝΟ: Το πράσινο είναι το ΔΡΑΣΕ! Μόνο όταν έχεις χρόνο να σκεφτείς ήρεμα, επίλεξε τον καλύτερο τρόπο για

να δράσεις και δοκίμασε.

ΠΡΑΣΙΝΟ: Το πράσινο είναι το ΔΡΑΣΕ! Μόνο όταν έχεις χρόνο να σκεφτείς ήρεμα, επίλεξε τον καλύτερο τρόπο για

να δράσεις και δοκίμασε.Ulla Salomaki /EBCΕπιμέλεια στα ελληνικά: Σοφία Σμυρνή

Ένταξη των συναισθηματικών ικανοτήτων στη μαθησιακή

διαδικασία με Chabot και Chabot

Διαχείριση των συναισθημάτων που είναι επιβλαβή για τη διαδικασία της μάθησης

Να αισθάνεσαι καλά κατά τη διαδικασία της μάθησης

Τόνωση των συναισθημάτων που είναι ευνοϊκά για τη διαδικασία της μάθησης

Να αισθάνεσαι πραγματικά ότι έχεις μάθει καλά την τάξη σου

Προσωπικό προφίλ -Αυτογνωσία

Ulla Salomaki /EBCΕπιμέλεια στα ελληνικά: Σοφία Σμυρνή

Θετικές επιδράσεις της ενσυναίσθησης

Περιγραφή

Ευνοεί την ακαδημαϊκή επιτυχία

Οι εκπαιδευτικοί με ενσυναίσθηση συμβάλλουν στην ακαδημαϊκή επιτυχία των μαθητών

Διεγείρει τον εγκέφαλο και προκαλεί θετικά συναισθήματα

Τα άτομα με ενσυναίσθηση δείχνουν μια αύξηση στη δραστηριότητα του αριστερού προπηγαίου λοβού

Βελτιώνει την επικοινωνία

Τα άτομα με ενσυναίσθηση δεν έχουν πρόβλημα να δουλεύουν μαζί με ανθρώπους από διαφορετικά υπόβαθρα και κουλτούρες.

Βελτιώνει την επίλυση συγκρούσεων

Οι συνεργάτες που έχουν ενσυναίσθηση είναι πιο πολύ σε θέση να ανιχνεύουν στους άλλους κι άλλα συναισθηματικά σημάδια κι έτσι να παρεμβαίνουν πιο αποτελεσματικά στις σχέσεις τους.

Βελτιώνει την ποιότητα των σχέσεων

Οι συνεργάτες αισθάνονται ότι γίνονται πιο κατανοητοί και δέχονται καλύτερα τη βοήθεια από το συνεργάτη, αν αυτός δείχνει ένσυναίσθηση

Βελτιώνει την κατανόηση άλλων αναγκών και δυσκολιών

Οι άνθρωποι με ενσυναίσθηση είναι σε θέση να καταλάβουν καλύτερα τα προβλήματα και τις δυσκολίες των άλλων και να τους προσφέρουν καλύτερη βοήθεια. Ulla Salomaki /EBC

Επιμέλεια στα ελληνικά: Σοφία Σμυρνή

Τέσσερεις βασικές ιδέες που πρέπει να διδαχθούν σε παιδιά και νέους

Τα συναισθήματα είναι πολύ σημαντικά σημάδια

μπορεί να προέρχονται είτε από μέσα μας είτε από έξω ως σημάδι από άλλο άτομο και παρέχουν πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες.

Όλα τα συναισθήματα είναι Ο.Κ. – η συμπεριφορά μπορεί να είναι Ο.Κ. ή όχι Ο.Κ.

Διαχωρισμός των συναισθημάτων από τη συμπεριφορά

Ποιες συμπεριφορές είναι Ο.Κ. ή όχι Ο.Κ.\Τα συναισθήματα είναι μέρος από εμάς,

εγείρονται και πρέπει να τα βλέπουμε, να τα αναγνωρίζουμε, να τα αποδεχόμαστε.

Τα συναισθήματα είναι πολύ σημαντικά σημάδια

μπορεί να προέρχονται είτε από μέσα μας είτε από έξω ως σημάδι από άλλο άτομο και παρέχουν πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες.

Όλα τα συναισθήματα είναι Ο.Κ. – η συμπεριφορά μπορεί να είναι Ο.Κ. ή όχι Ο.Κ.

Διαχωρισμός των συναισθημάτων από τη συμπεριφορά

Ποιες συμπεριφορές είναι Ο.Κ. ή όχι Ο.Κ.\Τα συναισθήματα είναι μέρος από εμάς,

εγείρονται και πρέπει να τα βλέπουμε, να τα αναγνωρίζουμε, να τα αποδεχόμαστε.

Ulla Salomaki /EBCΕπιμέλεια στα ελληνικά: Σοφία Σμυρνή

Τι ελαχιστοποιεί τα κίνητρα•

•Περιβάλλοντα μάθησης προσανατολισμένα στον έλεγχο•Το παρατεταμένο στρες και η

ένταση•Πάρα πολύ απαιτητικές εργασίες

•Πολύ εύκολες εργασίες•Η υποτίμηση, η ταπείνωση και η

άνιση μεταχείριση• Ο συνεχής ανταγωνισμός

•

•Περιβάλλοντα μάθησης προσανατολισμένα στον έλεγχο•Το παρατεταμένο στρες και η

ένταση•Πάρα πολύ απαιτητικές εργασίες

•Πολύ εύκολες εργασίες•Η υποτίμηση, η ταπείνωση και η

άνιση μεταχείριση• Ο συνεχής ανταγωνισμός

Ulla Salomaki /EBCΕπιμέλεια στα ελληνικά: Σοφία Σμυρνή

Πώς αυξάνονται τα κίνητρα

Αυξήστε την αυτονομία των μαθητών Δώστε δυνατότητες για συμμετοχή

στο σχολείοΔημιουργείστε μη τυπικό μαθησιακό

περιβάλλον και χρησιμοποιείστε συναρπαστικά περιβάλλοντα

Δώστε προσοχή σε αυτά που είναι τα φυσικά ενδιαφέροντα των παιδιών και

στις φυσικές τους ικανότητες Δώστε θετική ανατροφοδότηση όταν

τα παιδιά κινητοποιούνται εγγενώς

Αυξήστε την αυτονομία των μαθητών Δώστε δυνατότητες για συμμετοχή

στο σχολείοΔημιουργείστε μη τυπικό μαθησιακό

περιβάλλον και χρησιμοποιείστε συναρπαστικά περιβάλλοντα

Δώστε προσοχή σε αυτά που είναι τα φυσικά ενδιαφέροντα των παιδιών και

στις φυσικές τους ικανότητες Δώστε θετική ανατροφοδότηση όταν

τα παιδιά κινητοποιούνται εγγενώς

Ulla Salomaki /EBCΕπιμέλεια στα ελληνικά: Σοφία Σμυρνή

Τα συναισθήματα δεν σκοτώνουν

ΑΛΛΑ

εάν δεν συναισθάνεσαι,

μπορεί να σκοτώσεις…

Ulla Salomaki /EBCΕπιμέλεια στα ελληνικά: Σοφία Σμυρνή

Αναφορές

Chabot,D and Chabot M (2004) Emotional Pedagogy, To feel in order to learn, Trafford Publishing, Canada

Deci,E.L, and Ryan, R.M (2000) Self-Determination Theory and the Faclitation of Intrinsic Motivation, Social Development and Well-Being, American Psychologist, VOL.55.No 1

Sansone, C & Harakiewicz,J.M, eds. (2000) Intrinsic and Extrinsic Motivation.The Search for Optimal Motivation and Performance, Academic Press

Ulla Salomaki /EBC