mrp nasıl Çalışır, İşin matematiği nedircengizpak.com.tr/free/mrp_nasil_calisir_cp.pdf ·...
TRANSCRIPT
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
Hazırlayan : Cengiz Pak
MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
Bu sunum sadece cengizpak.com.tr site üyeleri içindir
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
Avcının Silahı“Kullanılabilir Bilgi”
ceng
izpa
k.co
m.tr
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
Dikkat :
Bu sunumda MRP yönteminin matematiğinin nasıl çalıştığını anlatacağım.
Bu sunumu MRP yönteminin tümüne ait bir sunum gibi düşünmemenizi ve MRP konusunun burada
anlatılanların ötesinde bir “iş sistemi” veya “çalışma disiplini” olduğunu, sadece bir yazılım
veya mekanik çalışan bir düzen olmadığını unutmamanızı öneririm.
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
Klasik MRP tablosunun satırları neyi gösterir ?
1. MRP tablosunun sütunları zaman eksenidir, gün, hafta, ay olabilir, her malzeme veya ürün bu tür bir tabloya sahiptir.
2. Toplam İhtiyaç üretim veya satışın o nesneden o dönem içinde tüketmek istediği miktardır (satış veya üretimde kullanılacak olabilir)
3. Teslimi Beklenen Giriş satırında o nesnenin gelecek zaman içinde depomuza ne zaman gireceğini görürüz, kaynak satınalma veya üretim olabilir
4. Stok Projeksiyonu satırı mevcut stok ile başlayan (parantez içi değer) ve her dönem için giriş – çıkış farkı olarak hesaplanan bir satırdır. Bu satır MRP tablosunu süren temel bilgiyi taşır (takip eden sunumda nasıl hesaplandığını izleyeceksiniz)
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
Klasik MRP tablosunun satırları neyi gösterir ?
5. Net İhtiyaç stok projeksiyonu sonrasında elde edilen ve net ihtiyaç miktarını gösteren satırdır
6. Planlanmış Temini Gereken net ihtiyacın parti büyüklüğü veya sipariş politikaları sonucu yorumlanmış halidir.
7. Planlanan Açılacak Sipariş satırı planlanan temini gereken satırının “teslim tarihi” ile yorumlanmış durumudur ve siparişin hangi dönemde açılarak tedarikçiye bildirileceğiniz gösterir.
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
Girişler (Teslimi Beklenenler)+
Çıkışlar (Toplam İhtiyaç)
-Başlangıç
StoğuKalan Stok
Dönem, Dönem, 1 hafta, 1 ay 1 hafta, 1 ay
Şimdi problemi görelim >>>
MRP matematiğinin kilit taşı olan “Dönem Sonu Kalan Stok” nasıl hesaplanır ?
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
FX-01 isimli bir malzememiz için başlangıç tablomuz aşağıdaki gibi olsun
200 300 500Toplam İhtiyaç
450Teslimi Beklenen Giriş
Stok Projeksiyonu (200)
Net İhtiyaç
Planlanmış Temini Gereken
Planlanan Açılacak Sipariş
1 2 3 4 5 6 7 8400
dönemlerFX-01’nin MRP Tablosu
İlk satırda her dönem tüketilecek olan miktar, ikinci satırda 2. dönem için açılmış bir sipariş olduğunu ve başlangıç stoğumuzun ise 200 adet olduğu görünüyor.
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
“FX-01” için Stok Projeksiyonu ...
0
0
200Başlangıç Stoğu
Kalan Stok
200
MRP tablosu üzerinde Stok Projeksiyonu satırı ilk negatif ile karşılaşıncaya kadar devam eder ...
1. Dönem
Tablomuzda ilk dönem 200 adet kullanacağımız yazıyordu, elimizde 200 adet vardı ve hepsini bu dönemde kullanmış olacağımız için ilk dönem sıfır stok ile kapanacaktır ...
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
“FX-01” için Stok Projeksiyonu ...
0
0
200Başlangıç Stoğu
Kalan Stok
200 150
450
300Başlangıç Stoğu
Kalan Stok
0
İlk dönemin kapanış stoğu ikinci dönemin açılış stoğudur ...
1. Dönem 2. Dönem
İkinci dönem 300 adet tüketeceğiz, aynı dönem içinde 450 adet giriş planlanmış (önceden açılmış ve ikinci dönem terminli satınalma siparişi varmış ...). Bu sayede kapanış stoğumuz 150 adet oluyor ve MRP açısından henüz bir ihtiyaç gözükmüyor.
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
“FX-01” için Stok Projeksiyonu ...
0
0
200Başlangıç Stoğu
Kalan Stok
200 150
450
300Başlangıç Stoğu
Kalan Stok
0 150
0
0Başlangıç Stoğu
Kalan Stok
150
3 numaralı dönem 150 adet stok ile başlıyor
1. Dönem 2. Dönem 3. Dönem
Üçüncü dönem içinde ne tüketim var ne de planlanmış bir giriş, dolayısı ile başladığı gibi bitiyor.
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
“FX-01” için Stok Projeksiyonu ...
0
Başlangıç Stoğu
0
200 Kalan Stok
200 150
Başlangıç Stoğu
450
300 Kalan Stok
0 150
Başlangıç Stoğu
0
0 Kalan Stok
150 -350
Başlangıç Stoğu
0
500 Kalan Stok
150
Nihayet negatif stok değeri ile karşılaşıyoruz
1. Dönem 2. Dönem 3. Dönem 4. Dönem
Dördüncü dönemde tüketileceği söylenen rakkam 500 adet, bir giriş ise planlanmamış. Dolayısı ile dönem -350 ile kapanacak. Eksi stok olmayacağına göre bu hafta için bir giriş planlamamız gerekiyor ... İşte MRP algoritmasının aksiyon üretmeye başladığı nokta budur.
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
Stok Projeksiyonu (-) oldu ve Net İhtiyaç Ortaya Çıktı, tablomuz şu anda aşağıdaki gibi ama bizim işimiz bitmedi ...
200 300 500Toplam İhtiyaç
450Teslimi Beklenen Giriş
1 2 3 4 5 6 7 8400
dönemlerdönemlerFX-01’in MRP Tablosu
350Net İhtiyaç
Planlanmış Temini Gereken
Planlanan Açılacak Sipariş
0 150 150 -350Stok Projeksiyonu (200)
Stok projeksiyon satırında “negatif” belirince bunu kapatmak için “Net İhtiyaç” satırı sinyalimizi üretti ...
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
200 300 500Toplam İhtiyaç
450Teslimi Beklenen Giriş
1 2 3 4 5 6 7 8400
dönemlerFX-01’in MRP Tablosu
350Planlanmış Temini Gereken
Planlanan Açılacak Sipariş
Planlanmış Temini Gereken (Planlanan Sipariş) Net İhtiyaç ile aynı döneme yazılır, şimdilik miktarı Net İhtiyaç ile aynı (farklı olduğu durumu bir sonraki sayfada işleyeceğiz)
350Net İhtiyaç
0 150 150 -350Stok Projeksiyonu (200)
LOT forLOT
Ne kadar ihtiyacın var ise o kadar temin et ... LOT for LOT yolunu izliyor isek ...
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
200 300 500Toplam İhtiyaç
450Teslimi Beklenen Giriş
1 2 3 4 5 6 7 8400
dönemlerFX-01’in MRP Tablosu
450Planlanmış Temini Gereken
Planlanan Açılacak Sipariş
350Net İhtiyaç
0 150 150 -350Stok Projeksiyonu (200)
Parti
=
450
Lot for Lot yerine Parti Büyüklüğü kullanıyoruz ve Parti Büyüklüğümüz 450 Adet
Artık “Planlanmış Temini Gereken” değerini Parti Büyüklüğü ile hesaplamamız gerektiğini biliyoruz, şimdi hesabımızı tamamlayacağız >>>
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
Planlanan Açılacak Sipariş
200 300 500Toplam İhtiyaç
450Teslimi Beklenen Giriş
1 2 3 4 5 6 7 8400
dönemlerFX-01’in MRP Tablosu
450Planlanmış Temini Gereken 450
350Net İhtiyaç 300
0 150 150 100Stok Projeksiyonu (200) 100 -300
Şimdi hesaplamamıza “Planlanmış Temini Gereken” ekleniyor, sanki açılmış sipariş gibi ...
Devreden 150, girişi planlanmış 450 ve tükenecek olan 500 adet ise kalan 100 olur. Bir sonraki dönemde (5. dönem) kullanım yok, 6 numaralı dönemde ise 300 adetlik ihtiyaç gene 450 adetlik planlanan giriş ile kapatılmalı ...
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
Planlanan Açılacak Sipariş
200 300 500Toplam İhtiyaç
450Teslimi Beklenen Giriş
1 2 3 4 5 6 7 8400
dönemlerFX-01’in MRP Tablosu
450Planlanmış Temini Gereken 450
350Net İhtiyaç 300
0 150 150 100Stok Projeksiyonu (200) 100 150 150 150
6 numaralı dönem için devreden 100, gelecek olan 450 ve tüketilecek 400 hesaplamasının sonucunda 150 adet kalacaktır.
Tablomuzu tamamlıyoruz çünkü FX-01 için “Toplam İhtiyaç” satırında değer kalmadı
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
450 450Planlanan Açılacak Sipariş
200 300 500Toplam İhtiyaç
450Teslimi Beklenen Giriş
1 2 3 4 5 6 7 8400
dönemlerFX-01’in MRP Tablosu
450Planlanmış Temini Gereken 450
350Net İhtiyaç 300
0 150 150 100Stok Projeksiyonu (200) 100 150 150 150
Örneğin 4 numaralı dönem için gerekli olan 450 adet ancak 2 numaralı dönemde sipariş edilirse gelecektir. Dolayısı ile son satır bize “en geç ne zaman siparişi tedarikçiye iletmemiz gerektiğini söyler”.
Şimdi de son satırımızı hesaplıyoruz, ihtiyacımız olan temin süresi ve diyelim ki FX-01’in temini 2 dönem sürüyor
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr Hesaplama tamamlandı, şimdi yapmanız gereken 2
ve 4 numaralı dönemlerde (en geç) 450 adetliksiparişleri tedarikçiye iletmek ... İletmez iseniz MRPbir sonraki çalışmasında “son duruma göre” tekrar
önermeye devam edecektir ...
Bu noktada aklınıza siparişler değişir ise ne olacaksorusu geliyordur, MRP tekrar çalıştığında “yeni”
veya “iptal” et önerileri ile yoluna devam edecektir,asıl konu ise sizin ne yapacağınızdır !
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
AV Olmak İstemiyorsanız AVCI Olmayı
Öğrenmelisiniz
ceng
izpa
k.co
m.tr
Bu sunumda MRP yönteminde temel matematik döngüsünü anlatmaya çalıştım. Daha sonra sizlere farklı örnekler ile hesaplamanın başka detaylarını da aktaracağım.
Ancak MRP sadece hesaplamak değildir.
MRP tablosunun satırlarına baktığınızda şirketin depo, satınalma, satış ve üretim bölümlerinin tümünün tek bir tabloda toplandığını görürsünüz. Buna ilaveten ihtiyaçların aşağı doğru indirgenmesi için “ürün ağacı” veya “ürün reçetesi” denilen, neyin neler kullanılarak yapıldığını gösteren bilgi kümesine de ihtiyacınız olduğunu ve bu senaryo içine mühendislik bölümününde katılması gerektiğini teşhis etmeniz zor olmayacaktır.
Bir de işin içine maliyetler konusunu eklerseniz şirketinizin nerede ise bütün operasyonunun bu tablo ile ilişkili olduğu ortaya çıkacaktır.
İşte bu yüzden MRP sadece basit bir tablo değil, bir entegrasyon biçimidir.
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
Genel Katılıma Açık veya Kurum İçi Seminerlerim
1. Tedarik Zinciri içinde Stok Yönetimi, Yöntemleri ve ERP Uygulaması2. Tedarik zinciri yöneticilerinin başarılı olmak için bilmesi gerekenler : Yöntemler, Teknoloji, Strateji ve Risk3. MRP Nasıl Çalışıyor, başarılı bir uygulama için yapmanız gerekenler nedir ?4. Başarılı bir ERP uygulaması için Ürün Ağacınızı Nasıl Hazırlamalısınız ( Sektörel Örnek ve Çözümler ) ?5. KANBAN Sistemini Nasıl Kuracak, Nasıl Uygulayacaksınız ? (Bütün Yönleri ile KANBAN)6. Profesyonel Bakım Yönetimi, OEE Analizleri ve Bilgisayar Destekli Çalışma Düzeninin Kuruluşu7. Maliyet ve İsraf Nasıl Azaltılır, Nasıl Yok Edilir8. 90 Günde Stok Kayıt Doğruluğu Nasıl Sağlanır, Sayım Teknikleri Nelerdir9. Nasıl Başarılı Maliyet Sistemi Kurabilirsiniz ? Fiili ve Standart Maliyet, Hedef ve Kaizen Maliyet Yaklaşımları, Varyans Analizinin Kullanımı10. Nasıl Başarılı ERP Projesi Gerçekleştirilir – ERP Proje Yöneticilerinin Bilmesi Gerekenler11. Yeni pazarları nasıl bulacaksınız – Mavi Okyanus ve Stratejik Haritalama 12. Müşterinin sesini duymayan gideceği yönü bilemez – VOC (Voice Of The Customer)
Sadece Kurum İçi Yaptığım Çalışmalar
1. Biraz SWOT herkese iyi gelir – SWOT WorkShop 2. Stratejik Planlama – Vizyon – Misyon – SWOT – Stratejik Haritalama – WorkShop 3. ERP Öncesi veya Sonrası Değerlendirme – WorkShop4. Stok Kayıt Doğruluğunun Sağlanması – Mikro Proje5. Maliyet Düzeninin Oluşturulması – Mikro Proje6. OEE Çalışması – Mikro Proje7. İş süreçlerinden fazlalıkların ayrıştırılması ve yalın iş akışı elde etme – WorkShop
•Yukarıda bulunan liste Eylül 2010 tarihlidir, aktif seminer programım veya diğer servislerime ait güncel bilgi için lütfen web sitemi ziyaret ediniz.
Kitaplarım
OEE Master El KitabıERP Serisi – 1 : Başarılı Bir ERP Sisteminin Üretim ve Stok Planlaması Hakkında 12 Performans Ölçeği Nedir ve Nasıl Yönetilir ?ERP Serisi -2 : ERP Sisteminin Kuruluşu ve ERP Proje Yöneticisinin Bilmesi Gerekenler
© www.cengizpak.com.tr / MRP Nasıl Çalışır, İşin Matematiği Nedir ?
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
ww
w.cen
gizp
ak.com
.tr
Bu sunum Cengiz Pak tarafından hazırlanmıştır. Bu sunum ile ilgili sormak,
düzeltmek, eklenmesini önermek istediğiniz bir konu olduğunda lütfen
[email protected] adresine iletiniz.
Bu sunumu kişi veya firmalar sadece kendi iç eğitimleri amacı ile olduğu gibi veya
değiştirerek kullanabilirler. Bunun dışında çoğaltılması veya dağıtılması yazarın telif
haklarına aykırı olacaktır, lütfen bu konuda hassasiyet gösteriniz.
www.cengizpak.com.trERP ve Stratejik PlanlamaDanışmanlığı
E-Posta : [email protected]