Muzika koja može da promeni sve(s)t: PLANNINGTOROCK

Mnogi današnji muzički kritičari, ali i laici, složiće se da je, još od punk ere retko koja popularna muzika sa Zapada imala toliki socio-politički naboj i težinu kao album “All Love’s Legal” britanske muzičarke koja se nalazi iza misterioznog pseudonima PLANNINGTOROCK. Zašto je baš ovaj album tako snažan? Pored samog naziva koji kaže da je “sva ljubav legalna”, njegov društveno-politički domet postaje očigledan već nakon prvih 20 sekundi intro pesme gde PLANNINGTOROCK želi dobrodošlicu nežnom mantrom: “Fall in love with whomever you want to”.

Ali pre nego što se bacimo na uzbudljivu priču o moći muzike da promeni sve(s)t, da se podsetimo ko je uopšte PLANNINGTOROCK (u daljem tekstu P2R). Iza ovog alijasa (a često i maske i kostima na živim nastupima), stoji Jam Rostron - pevačica, producentkinja i multimedijalna umetnica koja od 2002. živi u Berlinu, a na elektronskoj muzičkoj sceni aktivna je od 2004. godine. Fun fact: rođena je kao Janine, ali je tokom 2012. i pravno promenila ime u Jam, kako bi bilo rodno neutralno, tačnije “bez roda”.

Nakon nekoliko singlova, P2R potpisuje ugovor sa etiketom elektropop sastava Chicks On Speed i 2006. izdaje prvi studijski album “Have It All”. Ako bi se dalje igrali muzičkih asocijacija, povezaćemo njeno ime, ali i prepoznatljivi muzički senzibilitet sa čuvenim švedskim cutting-edge duom The Knife (najširoj publici poznat po fenomenalnom spotu i zavodljivom singlu “Pass This On”, kao i remek-delima od albuma “Silent Shout” i “Shaking The Habitual”). Osim studijske saradnje i nekoliko The Kniife remiksa, P2R je sa njima i drugim umetnicima tokom 2010. radila na pisanju vrlo uspešne elektronske opere “Tomorrow, In a Year” za dansku plesnu trupu. Zanimljivo je da je iste godine radila i sa fenomenalnim, neki bi rekli kontraverznim kanadskim rediteljem Bruce LaBruce-om, kao kompozitor i dizajnerka zvuka za njegov film “The Strange Case of Theda Lange” (mala, ali korisna digresija: poslednji film ovog genijalnog reditelja, “Gerontophilia”, publika u Srbiji gledaće premijerno na Merlinka festivalu u decembru).

Kvalitet muzike P2R privukao je i legendarnog James Murphy-ja iz američkog dance-punk sastava LCD Soundsystem koji je pozvao da nastupa na njihovoj turneji, a zatim je potpisao za svoju etiketu DFA Records gde je 2011. izdala i drugi album “W”. Ovo izdanje je donekle pripremilo teren za album “All Love’s Legal”, kroz vrlo specifično, prepoznatljivo i nadasve hrabro poigravanje sa reprezentacijom roda u muzici, pre svega zbog upotrebe distroziranog i nisko pičovanog vokala koji, tako deformisan u grotesknu parodiju muškosti, neuhvatljivo plovi između stereotipnih odrednica “muškog” ili “ženskog” glasa i praktično onemogućava da ga strpamo bilo u jedan ili drugi kalup rodne binarnosti. Treba izdvojiti pesmu “The Breaks” kao centralno, atmosferično delo albuma, ali i gender-bending pesmu punu emotivnog naboja “I Am Your Man”, kao i pomalo napetu disko traku “Living it out”. Međutim, sama gender-bending ili bilo koja politička tematika dolazi do izražaja tek u nekoliko pesama, a poruke koje se kriju ispod slojeva intenzivnih ritmova, zvuka violončela i specifičnih boja sintova - vrlo su kriptične. Čak je i sam naziv albuma imao nameru da se igra sa rodom - “W” (woman) kada se čita naopako je “M” (man).

“All Love’ Legal” je treći album P2R, objavljen 2014. godine za njenu nezavisnu etiketu Human Level. Za razliku od prethodnih, ovo izdanje je praktično nemoguće posmatrati u čisto muzičkom kontekstu. Počev od njegovog naziva, preko istoimene pesme pa do ostalih traka “Let’s Talk About Gender Baby”, “Misogyny Drop Dead”, “Public Love”, “Beyond Binary Binds” ili “Patriarchy Over & Out” - zaista je nemoguće slušati ih bez osvrta na trenutnu situaciju današnjih rodnih i politika seksualnosti širom sveta. U trenutku kada se svetski mediji fokusiraju na regresivne i brutalne anti-gej politike koje se praktikuju u Rusiji ili Ugandi, ili kada se Srbija bori sa odbranom osnovnih ljudskih prava i lošim položajem LGBT i kvir osoba, P2R svojim poslednjim albumom prenosi pomenute bitke na novi front - svetsku muzičku i klupsku scenu. Na vrlo vešt i subverzivan način ona suočava slušaoce sa pitanjem javnog izražavanja (istopolne) ljubavi u pesmi “Public Love”, ponavljajući te dve reči između repetativnih bitova ovog sjajnog densflor bisera. Slično je i sa drugim pesmama. “Let’s Talk About Gender Baby” je moćna disko traka sa zaraznom melodijom (i reminescencijom na revolucionarnu himnu devedesetih “Let’s Talk About Sex”) čije reči ne možete da prestanete da pevate u sebi. Ona navodi na promišljanje o seksualnim slobodama, rodnoj ravnopravnosti i drugim pitanjima koja su danas u žiži svetske javnosti, dok su istovremeno u muzičkoj industriji objektivizacija žena i seksizam izraženi više nego ikad. “Human Drama”, još jedna idealna pesma za ples u klubu, vrlo eksplicitno se bavi pitanjem seksualnosti, ljubavi i roda i to na elegantno jednostavan i direktan način. Uz melodije i bitove naštelovane po pulsu vesele, živahne i upečatljive dance muzike, ona peva o ljudskoj drami i kaže da je seksualnost fluidna, živa, pokretna ljubav koja definiše samu sebe, lično je političko, a rod je “samo laž”.

P2R je glas koji je LGBT i kvir osobama danas neophodan na putu do jednakosti, ali i prihvatanja samih sebe. Ovo je muzika koja oduševljava, osnažuje, insistira na raznovrsnosti i bogatstvu ljudskih identiteta, poziva na toleranciju i slobodu, prihvata razlike i najvažnije - u isto vreme neodoljivo i iskreno tera na ples. Jedinstvena prilika da se čuje i doživi njena moć uživo je praktično iza ćoška - PLANNINGTOROCK nastupa 14. novembra u Zagrebu u okviru 8. festivala Vox Feminae. P2R slušajte i na Youtube-u i Soundcloud-u i ne zaboravite: osim što u njoj uživamo na bezbroj načina, muzika je naš najmagičniji jezik koji zaista ima moć da promeni nečiji pogled na svet.

Tekst: Lazara MarinkovićPhoto: PLANNINGTOROCK press