myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · dankzegging • leden...
TRANSCRIPT
![Page 1: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/1.jpg)
Myeloom afwijkend eiwitspectrum:
wat moet je daar mee doen?
Michel van Gelder, hematoloog
MUMC
![Page 2: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/2.jpg)
Dankzegging
• Leden van de HOVON Myeloom werkgroep:
– Niels van de Donk en Sonja Zweegman,
hematologen uit VUMC
– Gerard Bos, hematoloog, MUMC
• Collega’s uit MUMC
– Jan Damoiseaux, immunoloog
– Marjolein van de Poel, hematoloog i.o.
– Sandrine Bours, reumatoloog
![Page 3: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/3.jpg)
![Page 4: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/4.jpg)
Hoe ga ik het doen?
• casuïstiek
• opfrissen en opdoen van kennis
• interactief
![Page 5: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/5.jpg)
een zak met knikkers kost € 20
de knikkers zijn € 18 duurder dan de zak
hoeveel kost de zak?
Antwoord: € 1
(1 +18 = 19; 19 + 1 = 20)
![Page 6: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/6.jpg)
een zak met knikkers kost € 20
de knikkers zijn € 18 duurder dan de zak
hoeveel kost de zak?
Antwoord: de zak kost € 1
(1 +18 = 19; 19 + 1 = 20)
![Page 7: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/7.jpg)
Casus
64-jarige man
blanco VG
toenemende rugpijn en moeheid sinds 1 jaar
Multipel Myeloom is in de D.D.
Waar ga je naar op zoek?
En welke tests verricht je dan?
![Page 8: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/8.jpg)
![Page 9: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/9.jpg)
Anemie,
Hypercalciëmie,
Osteolyse,
Nierinsufficiëntie
![Page 10: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/10.jpg)
Eiwitspectrum
Scheidt eiwitten op basis van grootte en lading
+
![Page 11: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/11.jpg)
Eiwitspectrum
gammafractie
Scheidt eiwitten op basis van grootte en lading
+
![Page 12: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/12.jpg)
Zware Keten
Lichte Keten (kappa of lambda)
![Page 13: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/13.jpg)
Zware Keten
Lichte Keten (kappa of lambda)
Constante delen (Fc)
![Page 14: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/14.jpg)
Zware Keten
Lichte Keten (kappa of lambda)
Antigeen bindendevariabele delen
(Fab)
Constante delen (Fc)
![Page 15: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/15.jpg)
Normaal
Waarom hebben we
antistoffen die verschillen in
hun antigeen-bindende
delen?
![Page 16: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/16.jpg)
Monoklonale plasmacelziekteNormaal
![Page 17: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/17.jpg)
Bij monoklonale plasmacelziekte is er een“band” in het eiwitspectrum?
normaal Multipel Myeloom
+ +
![Page 18: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/18.jpg)
Wat is de verklaring voor de “band” in het eiwitspectrum bij monoklonale plasmacelziekte?
normaal Multipel Myeloom
+ +
![Page 19: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/19.jpg)
Wat is de verklaring voor de “band” in het
eiwitspectrum bij monoklonale plasmacelziekte?
NormaalMonoklonale
plasmacelziekte
![Page 20: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/20.jpg)
Polyklonale antistoffen
verschillen w.b. hun variabele
delen in:
1. aantal aminozuren
2. totale lading van de
aanwezige aminozuren
![Page 21: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/21.jpg)
M-proteines hebben dezelfde grootte en lading; ze komen
daarom alle op dezelfde plek uit in eiwitspectrum
normaal Multipel Myeloom
+ +
![Page 22: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/22.jpg)
Hoe ontstaat diversiteit?
Fab
Zware keten genherschikking
![Page 23: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/23.jpg)
Samenvattend
• De band in het eiwitspectrum ontstaat
doordat
– er overproductie is van één enkele antistof door
vele plasmacellen die van een enkele afstammen
• deze afweerstoffen alle dezelfde grootte en lading
hebben,
– in tegenstelling tot polyklonale antistoffen
![Page 24: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/24.jpg)
Eiwitspectrum
![Page 25: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/25.jpg)
Hoe bevestig je monoklonaliteit van de band in eiwitspectrum?
![Page 26: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/26.jpg)
Immuunfixatie
ELP G A M κκκκ λλλλ
Gammafractie van EWS
EWS
antistoffen gebruikt tegen
menselijk IgG, IgA, IgM, kappa en lambda
normaal serum
Serum 1
+
![Page 27: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/27.jpg)
Immuunfixatie
ELP G A M κκκκ λλλλ
Gammafractie van EWS
EWS
normaal 60% kappa en 40% lambda
normaal serum
Serum 1
+
![Page 28: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/28.jpg)
Immuunfixatie
ELP G A M κκκκ λλλλ
waarom is er zo’n brede
“smear” in de gammafractie
en bij G, A, M, ƙ en ƛ?
EWS
antistoffen gebruikt tegen
menselijk IgG, IgA, IgM, kappa en lambda
normaal serum
Serum 1
+
![Page 29: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/29.jpg)
ELP G A M κκκκ λλλλ
brede “smear” in de gammafractie is omdat de
verschillende antistoffen verschillen in
grootte en lading van hun variabele delen
EWS
antistoffen gebruikt tegen
menselijk IgG, IgA, IgM, kappa en lambda
Normaal serum
+
![Page 30: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/30.jpg)
ELP G A M κκκκ λλλλ ELP G A M κκκκ λλλλ
A
C
B
D
welke van deze sera
bevat monoklonaal eiwit?
EWS EWS
Serum 1 Serum 2
Serum 3 Serum 4
![Page 31: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/31.jpg)
ELP G A M κκκκ λλλλ ELP G A M κκκκ λλλλ
A
C
B
D
Serum 1 polyklonaal
EWS EWS
Serum 1 Serum 2
Serum 3 Serum 4
![Page 32: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/32.jpg)
ELP G A M κκκκ λλλλ ELP G A M κκκκ λλλλ
A
C
B
D
Serum 1 polyklonaal
Serum 2 monoklonaal IgM-kappa en polyklonaal
Serum 3 monoklonaal IgG-lambda en polyklonaal
Serum 4 alleen monoklonaal IgG-kappa
EWS EWS
Serum 1 Serum 2
Serum 3 Serum 4
![Page 33: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/33.jpg)
ELP G A M κκκκ λλλλ ELP G A M κκκκ λλλλ
A
C
B
D
Serum 1 polyklonaal
Serum 2 monoklonaal IgM-kappa en polyklonaal
Serum 3 monoklonaal IgG-lambda en polyklonaal
Serum 4 alleen monoklonaal IgG-kappa
EWS EWS
Serum 1 Serum 2
Serum 3 Serum 4
![Page 34: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/34.jpg)
ELP G A M κκκκ λλλλ ELP G A M κκκκ λλλλ
A
C
B
D
Serum 1 polyklonaal
Serum 2 monoklonaal IgM-kappa en polyklonaal
Serum 3 monoklonaal IgG-lambda en polyklonaal
Serum 4 alleen monoklonaal IgG-kappa
EWS EWS
Serum 1 Serum 2
Serum 3 Serum 4
![Page 35: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/35.jpg)
ELP G A M κκκκ λλλλ
A
C
B
D
Immuunfixatie
EWS
Serum 2
Serum 4
![Page 36: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/36.jpg)
Samenvattend
• Immuunfixatie is dé test om vast te stellen of
de band in het eiwitspectrum monoklonaal is
![Page 37: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/37.jpg)
Casus
64-jarige man
blanco VG
toenemende rugpijn en moeheid sinds 1 jaar
Multipel Myeloom is in de D.D.
Geen band in eiwitspectrum
Immuunfixatie: geen M-proteïne
Myeloom uitgesloten?
![Page 38: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/38.jpg)
Vrije lichte ketens (FLC)
Kappa Lambda
Normaal: Kappa Lambda verhouding 60% - 40%
![Page 39: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/39.jpg)
Multipel myeloomNormaal
![Page 40: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/40.jpg)
Normaalwaarden vrije lichte ketens (FLC)
0.1
1
10
100
1000
10000
100000
0.1 1 10 100 1000 10000 100000
Serum flc Kappa (mg/L)
Se
rum
flc
La
mb
da
(m
g/L
)
Normalsera
Gevoeligheid 1 – 4 mg/L
![Page 41: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/41.jpg)
Normaalwaarden vrije lichte ketens (FLC)
0.1
1
10
100
1000
10000
100000
0.1 1 10 100 1000 10000 100000
Serum flc Kappa (mg/L)
Se
rum
flc
La
mb
da
(m
g/L
)
Normalsera
Wat gebeurt bij nierinsufficiëntie?
![Page 42: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/42.jpg)
Lichte ketens worden renaal geklaard
0,1
1
10
100
1000
10000
100000
0,1 10 1000 100000
Se
rum
Lam
bd
a (m
g/L
)
Serum Kappa (mg/L)
Normal sera
Kappa LCMM
Lambda LCMM
Renal impairment
Lancet 2003; 361: 489-491
![Page 43: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/43.jpg)
Multipel myeloom
0,1
1
10
100
1000
10000
100000
0,1 10 1000 100000
Se
rum
Lam
bd
a (m
g/L
)
Serum Kappa (mg/L)
Normal sera
Kappa LCMM
Lambda LCMM
Renal impairment
Lancet 2003; 361: 489-491
Gevoeligheid 1 – 4 mg/L
![Page 44: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/44.jpg)
“niet-secernerend” MM (3%) negatieve immuunfixatie in bloed en urine
0.1
1
10
100
1000
10000
100000
0.1 1 10 100 1000 10000 100000
Serum flc Kappa (mg/L)
Se
rum
flc
La
mb
da
(m
g/L
)
Normal sera
Kappa BJ
Lambda BJ
NSMM
Lancet 2003; 361: 489-491
![Page 45: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/45.jpg)
• Eiwitspectrum scheidt o.b.v. grootte en lading
– en is semi-kwantitatief
• Polyklonaal Ig verschilt qua grootte en lading
• Monoklonaal Ig : geen verschil in grootte en lading
– daarom band in EWS
• Immuunfixatie bevestigt monoklonaliteit
• Vrije lichte keten bepaling verhoogt sensitiviteit voor monoklonaliteit tot 99%
![Page 46: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/46.jpg)
Casus
64-jarige man
blanco VG
toenemende rugpijn en moeheid sinds 1 jaar
Multipel myeloom is in de D.D.
Geen band in eiwitspectrum
Immuunfixatie: geen M-proteïne
FLC: kappa / lambda ratio 689
![Page 47: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/47.jpg)
Casus
64-jarige man
blanco VG
toenemende rugpijn en moeheid sinds 1 jaar
Geen band in eiwitspectrum
Immuunfixatie: geen M-proteïne
FLC: kappa / lambda ratio 689
Diagnose Myeloom gesteld?
![Page 48: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/48.jpg)
Nee, Myeloom diagnose vraagt in dit
geval om aantonen monoklonale
plasmacellen
![Page 49: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/49.jpg)
Pre-maligne
(expectatief beleid)
Maligne
(behandelen)
Concepten bij indeling klonale plasmacel ziekte
![Page 50: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/50.jpg)
Klonale plasmacel ziekten zijn Heterogeen
![Page 51: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/51.jpg)
Polderen over Criteria die Behandeling Rechtvaardigen
Rajkumar S V, et al., Lancet Oncology 2014, e538
![Page 52: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/52.jpg)
Oude benamingen
• Ziekte van Kahler = Multiple Myeloom
• MGUS = monoklonale gammoptahie van
onbekende significantie
![Page 53: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/53.jpg)
Oude benamingen
• Ziekte van Kahler = Multiple Myeloom
• Smoldering Myeloma = “er tussenin”
• MGUS = monoklonale gammoptahie van
onbekende significantie
![Page 54: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/54.jpg)
Pre-maligne =
Asymptomatisch
(expectatief beleid)
Maligne =
(bijna) Symptomatisch
(behandelen)
Concensus indeling klonale plasmacel ziektes
MGUS
Multipel Myeloom
Smeulend Myeloom
zonder kenmerken met >80% kans op
symptomen < 2 jaar
Smeulend Myeloom
met kenmerken met >80% kans op
symptomen < 2 jaar
![Page 55: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/55.jpg)
Multipel Myeloom
huidige diagnostische criteria
≥10% klonale plasmacellen in BM of PA bewezen plasmacytoom,
en ≥1 van de volgende criteria:
![Page 56: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/56.jpg)
Multipel Myeloom
huidige diagnostische criteria
gereviseerde “oude criteria”
• Hypercalciëmie
– 0.25 mmol/L > ULN, of > 2.75
• Nierfalen
– klaring < 40 ml/min
• Anemie
– Hb > 1.2 mmol/l > ULN, of <6.2
• Osteolytische bot laesies
– ≥ 1 osteolytische botlaesies op
CT of PET-CT
≥10% klonale plasmacellen in BM of PA bewezen plasmacytoom,
en ≥1 van de volgende criteria:
![Page 57: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/57.jpg)
Multipel Myeloom
huidige diagnostische criteria
gereviseerde “oude criteria”
• Hypercalciëmie
– 0.25 mmol/L < ULN, of > 2.75
• Nierfalen
– klaring < 40 ml/min
• Anemie
– Hb > 1.2 mmol/l < ULN, of < 6.2
• Osteolytische bot laesies
– ≥ 1 osteolytische botlaesies op
CT of PET-CT
toegevoegde criteria bij
smeulend myeloom
• ≥60% klonale plasmacellen in
BM
• FLC kappa/lambda ratio ≥100
• >1 focale laesie (≥5 mm) op
MRI skelet
≥10% klonale plasmacellen in BM of PA bewezen plasmacytoom,
en ≥1 van de volgende criteria:
![Page 58: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/58.jpg)
lager risico Smeulend Myeloom en MGUS
huidige diagnostische criteria
Lager risico smeulend myeloom
• M-proteïne (IgG of IgA) ≥30g/L,
of
• urine M-proteïne ≥500mg/24uur,
en/of
• 10-60% klonale plasmacellen in
beenmerg,
en
• geen Myeloom criteria,
en
• geen aanwijzing voor AL-
amyloidose
MGUS
• M-proteïne (IgG of IgA) <30g/L,
en
• urine M-proteïne <500mg/24uur,
en
• <10% klonale plasmacellen in
beenmerg,
en
• geen Myeloom criteria,
en
• geen aanwijzing voor AL
amyloidose
![Page 59: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/59.jpg)
Hoe kun je klonaliteit van plasmacellen
aantonen?
![Page 60: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/60.jpg)
Normaal
Plasmacellen in beenmerg verschillen, omdat
- ze verschillende afweerstoffen maken
- elke plasmacel, naast IgG,
of kappa of lambda gebruikt
![Page 61: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/61.jpg)
Klonale plasmacellenNormaal
![Page 62: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/62.jpg)
Plasmacel klonaliteit in beenmergbiopt
Plasmacel kleuring
(CD138)
kappa lambda
![Page 63: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/63.jpg)
komt bij osteoporose spreekuur van de reumatoloog;
deze zet, conform de richtlijn, onderzoek in naar alternatieve oorzaken voor osteoporose….
Eiwitspectrum: band van 7 g/L in de gammafractie
reumatoloog belt internist:
”is dit myeloom?”
![Page 64: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/64.jpg)
dilemma
• Broze botten komen heel veel voor
• > 50 jaar heeft 5% M-proteïne
• X-wervels niet altijd
zó duidelijk
![Page 65: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/65.jpg)
dilemma
• Broze botten komen heel veel voor
• > 50 jaar heeft 5% M-proteïne
• Hoe vaak is sprake van Myeloom bij
(verdenking) osteoporose? A. 0.1%
B. 0.5%
C. 1%
D. 5%
![Page 66: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/66.jpg)
799 patiënten door huisarts verwezen met vraag: “is sprake van osteoporose?”
685 ♀ ♀114 ♂ ♂26%>70 jaar
n=799
DEXA &
eiwitspectrum
Bo Abrahamsen, BMJ 2004
![Page 67: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/67.jpg)
799 patiënten door huisarts verwezen met vraag: “is sprake van osteoporose?”
685 ♀ ♀114 ♂ ♂26%>70 jaar
n=799
DEXA &
eiwitspectrum
366 osteoporose
Bo Abrahamsen, BMJ 2004
![Page 68: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/68.jpg)
799 patiënten door huisarts verwezen met vraag: “is sprake van osteoporose?”
685 ♀ ♀114 ♂ ♂26%>70 jaar
n=799
DEXA &
eiwitspectrum
366 osteoporose
21 M-proteïne
Bo Abrahamsen, BMJ 2004
![Page 69: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/69.jpg)
799 patiënten door huisarts verwezen met vraag: “is sprake van osteoporose?”
685 ♀ ♀114 ♂ ♂26%>70 jaar
n=799
DEXA &
eiwitspectrum
366 osteoporose
21 M-proteïne
Bo Abrahamsen, BMJ 2004
13 (4%) MGUS
3 (0.8%) Myeloom
![Page 70: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/70.jpg)
799 patiënten door huisarts verwezen met vraag: “is sprake van osteoporose?”
685 ♀ ♀114 ♂ ♂26%>70 jaar
n=799
DEXA &
eiwitspectrum
366 osteoporose
21 M-proteïne
408 geen osteoporose
Bo Abrahamsen, BMJ 2004
13 (4%) MGUS
3 (0.8%) Myeloom
8 (2%) M-proteïne (MGUS)
![Page 71: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/71.jpg)
799 patiënten door huisarts verwezen met vraag: “is sprake van osteoporose?”
685 ♀ ♀114 ♂ ♂26%>70 jaar
n=799
DEXA &
eiwitspectrum
366 osteoporose
21 M-proteïne
Relatief Risico op Myeloom 75 t.o.v. “algehele populatie”
(95%CI 10 – 160)
PPV 18%
number needed to test 122
408 geen osteoporose
Bo Abrahamsen, BMJ 2004
13 (4%) MGUS
3 (0.8%) Myeloom
8 (2%) M-proteïne (MGUS)
![Page 72: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/72.jpg)
799 patiënten door huisarts verwezen met vraag: “is sprake van osteoporose?”
685 ♀ ♀114 ♂ ♂26%>70 jaar
n=799
DEXA &
eiwitspectrum
366 osteoporose
21 M-proteïne
13 (4%) MGUS
3 (0.8%) Myeloom
408 geen osteoporose
8 (2%) M-proteïne (MGUS)
Relatief Risico op Myeloom 75 t.o.v. “algehele populatie”
(95%CI 10 – 160)
PPV 18%
number needed to test 122
Bo Abrahamsen, BMJ 2004
![Page 73: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/73.jpg)
799 patiënten door huisarts verwezen met vraag: “is sprake van osteoporose?”
685 ♀ ♀114 ♂ ♂26%>70 jaar
n=799
DEXA &
eiwitspectrum
366 osteoporose
21 M-proteïne
13 (4%) MGUS
3 (0.8%) Myeloom
Fragility fracturen:
- alle 3 myeloom patiënten
- 28% bij MGUS
- 36% bij geen M-proteïne
408 geen osteoporose
8 M-proteïne (MGUS)
Relatief Risico op Myeloom 75 t.o.v. “algehele populatie”
(95%CI 10 – 160)
PPV 18%
number needed to test 122
Bo Abrahamsen, BMJ 2004
![Page 74: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/74.jpg)
Osteoporose +
fractuur +
M-proteïne
≠Myeloom
![Page 75: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/75.jpg)
Osteoporose +
fractuur +
M-proteïne
≠Myeloom
• Je moet op zoek naar
osteolyse!
![Page 76: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/76.jpg)
Myeloom en nierinsufficiëntie
Casus 1
• Man, 66 jaar
• Blanco voorgeschiedenis
• Hb 7.1 mmol/l
• Kreatinine klaring 37 ml/min
• FLC : 2400 mg/l lambda
12 mg/l kappa
Ratio 600
Casus 2
• Man, 66 jaar
• 32 jaar DMII, al jaren insuline
• Hb 7.1 mmol/l
• Kreatinine klaring 37 ml/min
• FLC : 165 mg/l lambda
12 mg/l kappa
Ratio 14
![Page 77: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/77.jpg)
Myeloom en nierinsufficiëntie
Casus 1
• Man, 66 jaar
• Blanco voorgeschiedenis
• Hb 7.1 mmol/l
• Kreatinine klaring 37 ml/min
• FLC : 2400 mg/l lambda
12 mg/l kappa
Ratio 600
Casus 2
• Man, 66 jaar
• 32 jaar DMII, al jaren insuline
• Hb 7.1 mmol/l
• Kreatinine klaring 37 ml/min
• FLC : 165 mg/l lambda
12 mg/l kappa
Ratio 14
Myeloom-gerelateerde nierinsufficiëntie?
Nader onderzoek noodzakelijk?
![Page 78: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/78.jpg)
Nierinsufficiëntie door Myeloom
• Uitsluitend cast nefropathie
– Lichte keten cylinders in de tubuli
– Cast nefropathie waarschijnlijk als FLC > 1500 mg/l
– PA is bewijzend
• Overdiagnose vermijden
– Cave andere M-proteïne gerelateerde vormen
• AL-amyloidose
– Cave andere mogelijke oorzaken
![Page 79: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/79.jpg)
Cast nefropathie
![Page 80: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/80.jpg)
Nierinsufficiëntie door Myeloom
• Uitsluitend cast nefropathie
– Lichte keten cylinders in de tubuli
– Cast nefropathie waarschijnlijk als FLC > 1500 mg/l
– PA is bewijzend
• Overdiagnose vermijden
– Cave andere M-proteïne gerelateerde vormen
• AL-amyloidose
– Cave andere mogelijke oorzaken
![Page 81: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/81.jpg)
Hoe goed zijn we in het vroegtijdig ontdekken
van Myeloom bij follow-up van MGUS?
• Mayo Clinic
• n=80 met “optimale” follow-up die Myeloom ontwikkelden
– 16% o.b.v. afwijkingen bij follow-up
– 45% na ernstige complicatie
• 67% hiervan had pathologische fractuur
– 25% na minder ernstige symptomen
– 11% tijdens medische work-up voor andere aandoening
Bianchi et al., Blood 2010, 2019
![Page 82: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/82.jpg)
SEER-Medicare Populatie analyse
naar waarde van follow-up bij MGUS
• 15.664 Myeloom patiënten (uit SEER database [USA])
– gezocht naar de volgende ernstige Myeloom-gerelateerde complicaties
• acuut nierfalen en/of dialyse
• pathologische of compressie fractuur
• ruggenmerg compressie
• hypercalciëmie
– Wel of niet een MGUS gecodeerd polibezoek 4 – 15 maanden eerder?
Go et al., Clin Lymph Myeloma Leuk 2015
![Page 83: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/83.jpg)
SEER-Medicare Populatie analyse
naar waarde van follow-up bij MGUS
• 15.664 Myeloom patiënten (uit SEER database [USA])
– gezocht naar de volgende ernstige Myeloom-gerelateerde complicaties
• acuut nierfalen en/of dialyse
• pathologische of compressie fractuur
• ruggenmerg compressie
• hypercalciëmie
– Wel of niet een MGUS gecodeerd polibezoek 4 – 15 maanden eerder?
Go et al., Clin Lymph Myeloma Leuk 2015
Vrijwel altijd gaat MGUS vooraf aan Myeloom
![Page 84: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/84.jpg)
SEER-Medicare Populatie analyse
naar waarde van follow-up bij MGUS
• 15.664 Myeloom patiënten (uit SEER database [USA])
– gezocht naar de volgende ernstige Myeloom-gerelateerde complicaties
• acuut nierfalen en/of dialyse
• pathologische of compressie fractuur
• ruggenmerg compressie
• hypercalciëmie
– Wel of niet een MGUS gecodeerde factuur 4 – 15 maanden eerder?
Go et al., Clin Lymph Myeloma Leuk 2015
6%
![Page 85: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/85.jpg)
totaal
wel “MGUS bezoek”
geen “MGUS bezoek”
Minder ernstige complicaties indien “MGUS bezoek”
4-15 maanden voor Myeloom diagnose
hyperCa++
Go et al., Clin Lymph Myeloma Leuk 2015
![Page 86: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/86.jpg)
Figure 2 Survival Rates Stratified by Follow-Up and No Follow-Up Cohorts Abbreviations: DSS = disease-specific survival; OS =
overall survival.
Go et al., Clin Lymph Myeloma Leuk 2015
Overlevingsvoordeel voor “MGUS bezoek” 4-15
maanden voorafgaand aan diagnose Myeloom
Myeloom specifiek
overall
“MGUS bezoek”
geen “MGUS bezoek”
![Page 87: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/87.jpg)
Wanneer moet je “alles” doen om
Myeloom uit te sluiten?
Punten
M-proteïne 0 1 2
Concentratie ≤ 10 g/L >10 g/L
Type IgM IgG of IgA IgD of
alleen FLC
Score ≤ 1: myeloom niet waarschijnlijk (NPV 95%)
Score ≥ 2: myeloom goed mogelijk (PPV 80%)
Dit alles uiteraard bij afwezige mogelijke of
overduidelijke Myeloom definiërende criteria
Punten opgeteld levert “Myeloom score”
Ong F et al., Leuk Lymphoma 1997
![Page 88: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/88.jpg)
Risk of progression
Prediction is very difficult,
especially if it’s
about the future.
Niels Bohr
![Page 89: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/89.jpg)
Inschatten kans op progressie
bij MGUS*
Aantal risico
factoren
Kans op
progressie <
20 jaar (%)
% van alle
MGUS
* d.w.z. een bij herhaling vastgestelde M-proteïne stijging van 10%
risico factoren: afwijkende FLC ratio, M-proteïne ≥ 15 g/L, niet-IgG M-proteïne
Rajkumar V et al., Blood 2005, p.812
![Page 90: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/90.jpg)
Inschatten kans op progressie
bij MGUS*
Aantal risico
factoren
Kans op
progressie <
20 jaar (%)
% van alle
MGUS
0 5 39
1 21 37
2 37 20
3 58 5
* d.w.z. een bij herhaling vastgestelde M-proteïne stijging van 10%
risico factoren: afwijkende FLC ratio, M-proteïne ≥ 15 g/L, niet-IgG M-proteïne
Rajkumar V et al., Blood 2005, p.812
![Page 91: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/91.jpg)
MGUS en follow-up
• jaarlijkse controle leidt mogelijk tot iets
minder ernstige complicaties
– vragen naar botpijn
– M-proteïne
– Hb, kreat, calcium
![Page 92: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/92.jpg)
MGUS en follow-up
• jaarlijkse controle leidt mogelijk tot iets
minder ernstige complicaties
– vragen naar botpijn
– M-proteïne
– Hb, kreat, calcium
• zeker bij hogere “Myeloom score” Myeloom
diagnostiek inzetten
![Page 93: Myeloom̶ afwijkendeiwitspectrum: watmoetje daarmeedoen? · 2015-10-15 · Dankzegging • Leden van de HOVON Myeloom werkgroep: – Niels van de Donk en Sonja Zweegman, hematologen](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041600/5e30909a58c004100a718fe0/html5/thumbnails/93.jpg)
Samenvatting te verkrijgen via secretaresse: [email protected]