Müze Profesyonelleriiçin Eğitim Modülü

Prof. Dr. Ayşe Çakır İlhan*

Projenin Ortakları:

Kültür ve Turizm Bakanlığı ,Ankara Üniversitesi , Etnoğrafya Müzesi,

TURKKAD ,Euro Innovanet-İtalya, Ironbridge George Müzesi-İngiltere ,

Sibiu Universitesi-Romanya

Projenin amacıÜlkemizdeki müze çalışanları ve müzecilik/müze eğitimi alanlarında mesleki eğitim kalitesinin arttırılması,

Üniversite-sektör işbirliğinin sağlanması,

Çağdaş müzeciliğin e-öğrenme portalıile sunulması, yaygınlaştırılması ve sürdürebilirliğinin sağlanmasıdır.

Hedef Kitle:

Müzelerde çalışanlar,

Müzecilik, Müze Yönetimi, Müze Eğitimi alanlarında lisansüstü eğitim yapanlar.

Sanat Yönetimi,Sanat tarihi vb alan öğrencileri,

Müze Profesyonelleri İçin Hazırlanan Eğitim Modülü 4 Bölümde Oluşmaktadır

I.Bölüm (Prof.Dr.Ayşe Çakır İlhan/Dr Ceren Karadeniz

MÜZE EĞİTİMİNİN TEMELLERİ ;

Dünyada Ve Türkiye’de Müze Eğitimin Tarihçesi,

Müzede Eğitimin İlkeleri,

Müze Eğitimcisi,

Örgün Eğitimde Müze Eğitiminin Yeri

II. Bölüm (Prof.Dr.Müge Artar)

MÜZEDE ÖĞRENME ,

Öğrenme Kuramları,

Yapılandırmacı Yaklaşım ,

Bilişsel Yaklaşım , Gelişim Özellikleri Ve Müze ,

III.Bölüm (Prof.Dr.Fatma Bıkmaz)

MÜZEDE ÖĞRETİM

Müzede Öğretim İlkeleri

Müzede Öğretim Yöntem Teknik Ve Stratejileri ,

Müzede Öğretimi Planlama Ve Uygulama ,

VI.Bölüm (Yrd.Doç.Dr.Deha Doğan)

MÜZEDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Müze Eğitimi Uygulamalarında Öğretme, Öğrenme Ve Ölçme Değerlendirme

MÜZE EĞİTİMİNİN TEMELLERİProf.Dr.Ayşe Çakır İlhan

Dr.Ceren Karadeniz

Müze tanımıToplum yararına kurulan eğitim, sergileme,

koruma ve araştırma mekanı,

Kar amacı gütmeyen bir kurum,bir araştırma merkezi, açık üniversite,

Bir ailenin tüm fertlerinin eğlenerek öğrenebileceği, öğrenmenin bir zevk olabileceği bir eğitim ve kültür kurumu

(ICOM) 2007 Uluslararası Müzeler Komitesi

Örgün Eğitimde Müze Eğitiminin Yeri

• 1923’te Ankara’da toplanan 1. Heyet-i İlmiye’de (1. Milli Eğitim Şurası) Etnografya Müzesi, Milli Müze’nin oluşturulması ve okul müzelerinin kurulması konularına yer verilmiştir.

• 1958 yılına MEB “Öğretmenler İçin Müze El Kitabı”nı çıkarmıştır.

ICOM Türkiye Milli Komitesi 1963 yılında “Müzelerin Teşkilatlanması: Pratik Öğütler” adlı kitabın Türkçe olarak basılmasını sağlamıştır. Kitabın yedinci bölümünde müzede eğitimin kimler tarafından, nasıl ve nerede verileceğine ilişkin ayrıntılar yer almaktadır.

1982’de düzenlenen Milli Kültür Şurası’nda “müzede eğitim” tekrar vurgulanmış, büyük müzelerde çocuk bölümleri kurulması önerilmiştir.

Örgün ve yaygın eğitimde müzelerin bir eğitim ortamı olarak kullanılması Avrupa ve Amerika’da 1950’li yıllarda ağırlık kazanmasına karşın Türkiye’de 1990 ‘lı yıllarda sistemli bir yapıya kavuşmuştur.

Öğretim programlarında Müzede Eğitim

2005- 2006 öğretim yıllından itibaren Türkçe, matematik, fen ve teknoloji öğretimi gibi derslerde müzelerden yararlanılması gereği vurgulanmış, görsel sanatlar ve sanat etkinlikleri derslerinin programlarında müze eğitimi öğrenme alanı olarak ilköğretim birinci sınıftan sekizinci sınıfa kadar programın yaklaşık üçte birini oluşturmuştur.

• Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinde “Müze Eğitimi”bir ders olarak okutulmaya başlamıştır.

• Öğretmenlik Programlarında (Sınıf Öğretmenliği , Sosyal Bilgiler Öğretmenliği, Resim öğretmenliği vb. Lisan Programlarında) bazen zorunlu bazen de seçimlik ders olarak “Müze Eğitimi” dersi okutulmaktadır.

Lisansüstü Düzeyde Müzecilik ve Müze Eğitimi

• Yıldız Teknik Üniversitesi Müzecilik ,

• Ankara Üniversitesi Disiplinlerarası Müze Eğitimi ,

• İstanbul Üniversitesi Müze Yönetimi ,

• Mimar Sinan Güzel Müzecilik ,

• Dokuz Eylül Üniversitesi Müzecilik Lisans ve , Akdeniz Üniversitesi Müzecilik ,

• Başkent Üniversitesi Müzecilik YükseklisansProgramları bulunmaktadır.

Müzede ÖğrenmeProf.Dr.Müge Artar

MÜZEDE ÖĞRENME

• Öğrenme nedir nasıl oluşur?

• Okul dışı öğrenme ortamlarının öğrenmeye katkıları nelerdir?

• Yapılandırmacı yaklaşım, oyun, müze ve öğrenme ilişkisi nasıl oluşur?

• Yaratıcılık ve müze eğitimi ilişkisi nasıldır?

Öğrenme

Çocuğun duyularıyla algıladıklarını zihninde yapılandırması, geçmiş

deneyimleri ve bilgileriyle yorumlamasıdır.

OKUL OKUL DIŞI

Yapılandırılmış Profesyonel

Zorunlu Planlı

Doğal ortamda gerçekleşen her türlü

öğrenme

ÇOCUKLAR ÇEVREDEN ÖĞRENİR.

Neler yapmalı?

Çocuk yaşayarak beceri kazanır.

Dokunsun, keşfetsin, sorular sorsun…

Problemler bulsun.

Neler yapmamalı?

Öğrenme merakını öldürmeyin.

Sadece ders başarısına odaklanmayın.

Problemleri onların yerine çözmeyin.

Bilimsel yöntem

Problem çözme

Doğacılık İnsancıl Yaklaşım

Bireyselcilik

Yapılandırmacılığın Temel Kavramları

Öğrenen odaklıdır

Bütüncüldür Etkinlik

temellidir Esnekliği esas alır

Bireysel farklılıklara saygı duyar

Yapılandırmacılık:

Yapılandırmacı anlayış hedef ifadelerini “davranış” olarak

tanımlamaz, yerine “kazanım” ifadesini koyar.

MEB’e göre kazanımlar, çocukların doğrudan

gözlenebilir davranışlarının yanı sıra, bilgi, beceri, tutum ve değerleri de

içeren ifadelerdir.

Yapılandırmacılı Yaklaşımda

Müzede Öğretimi Planlama ve UygulamaProf . Dr. Fatma Bıkmaz

KONU BAŞLIKLARI

• Öğretim ve öğretim programı kavramı

• Müzelerde verilen eğitimin özellikleri

• Müzelerde etkili öğretim için uyulması gereken İlkeler

27

Müzelerde eğitim

• Objelerle doğrudan etkileşim kurma,

• Bilgi edinme,

• Düşünce ve duygularını ifade etme,

• Hayal gücünü kullanma,

• Müzenin bakış açısını görme ve anlama,

• Kültürel değerleri ve yaşamı paylaşma,

• Gerçeği arama,

• Uygulamalar ve değerlendirmeler yapma olanağı sunar.

Müzelerde yapılacak öğretimin etkili, verimli ve ilgi çekici olabilmesi için :

• Çocuk merkezli olmalı;• Etkin öğrenmeyi teşvik etmeli;.• Etkinlik temelli olmalı;• İşbirliğini teşvik etmeli;• Merakı canlı tutmalı;• Tüm duyulara hitap etmeli;• Gelişimin tüm alanlarına duyarlı olmalı;• Üst düzey düşünme becerilerinin gelişimini desteklemeli;• Ön öğrenmelerle ilişkili olmalı;• Etkileşimli olmalı;• Esnek olmalı;• Hayal gücünü harekete geçirmelidir.

Konu Başlıkları

• Planlama kavramı

• Planlamanın önemi

• Planlama ögeleri

• Planlama öğelerinin birbiriyle ilişkileri

• Örnek bir dersin planlanması ve uygulanması

Müzede Öğretim Yöntem ve Teknikleri

• Öğretim yöntem ve teknikleri Anlatım yöntemi Soru cevap yöntemi Beyin fırtınası tekniği Konuşma halkası yöntemi İstasyon yöntemi Altı şapkalı düşünme tekniği Örnek olay yöntemi Gösteri yöntemi Rol oynama yöntemi Yaratıcı drama yöntemi

31

ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME BÖLÜM İÇERİĞİYRD.DOÇ.DR.DEHA DOĞAN

Eğitim Portalının ölçme ve değerlendirme bölümü birbiri ile

ilişkili 4 konudan oluşmaktadır

Konu 1 : Müzelerde Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımı ve Ölçme ve Değerlendirmeye ilişkin

temel kavramlar.

Bu konu içerisinde iki bölümü barındırmaktadır. Öncelikli olarak müzelerde gerçekleştirilecek ölçme ve değerlendirme etkinliklerinin temel felsefesi ve bakış açısı tartışılmış ardında da ölçme ve değerlendirmeye ilişkin temel kavramlar sunulmuştur.

Konu 2 : Müzelerde Ölçme ve Değerlendirme Uygulamaları

Bu bölümde müzelerde ölçme ve değerlendirme uygulamalarının hangi koşullarda ne amaçla yapılabileceğine ilişkin bilgiler sunulmuştur.

Konu 3 : Müzelerde Ölçme ve Değerlendirme Sürecinde Kullanılacak Araçlar

Bu bölümde müzelerde ölçme-değerlendirme sürecinde kullanılabilecek, dereceli puanlama anahtarları, dereceleme ölçekleri, kontrol listeleri açıklanmış ve geliştirme ve uygulama sürecine değinilmiştir.

Konu 4 : Anket Geliştirme ve Uygulama Süreci

Bu bölümde müzelerde eğitim amaçlı olmayan ölçme-değerlendirme uygulamaları bağlamında da kullanılabilecek anketlerin geliştirme ve uygulama süreçlerine ilişkin bilgi ve örnekler paylaşılmıştır.