İnşaat Sanayii

DOSYA

HERK

ES İÇ

İN İL

ETİŞİ

M VE

ULA

ŞIM

TÜRK

İYE İN

ŞAAT

SAN

AYİCİ

LERİ

İŞVE

REN

SEND

İKAS

IYÜ

Z ELL

İ DÖR

TMA

RT -

NİSA

N 20

16

EditördenDergimizin bu sayısını, “Herkes için iletişim ve ulaşım” konusuna ayırdık.

Ulaştırma ve iletişim yatırımları, ekonomik kalkınmanın dinamiklerini harekete geçiriyor. Türkiye bu yatırımları ile küresel rekabette söz sahibi oluyor.

Artık, Türkiye’nin herhangi bir noktasından, başka bir noktasına ulaşabilmek ve bu noktalar arasında iletişim kurabilmek mümkün hale geldi. Üstelik ulaşım daha konforlu, daha hızlı ve hepsinden önemlisi daha güvenli yapılıyor.

Haberleşme ve ulaşım yatırımları, yenilikçi ve teknoloji odaklı olarak gerçekleşiyor.

Çağ, iletişim çağı olunca Türkiye’nin her yerinde mobil iletişim hatları kuruldu.

Karayollarına, demiryollarına, havalimanlarına ve denizyollarına teknolojiyi adapte ettik.

Akıllı ulaşım sistemleri ile tüm yollar birbirine entegre oldu.

64. Hükümetin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı, 65. Hükümetin Başbakanı olan Sayın Binali Yıldırım sektördeki bu önemli gelişmelerin mimarı oldu.

Ulaştırma ve haberleşme altyapılarının ülke çapında yaygınlaştırılması için çok önemli projeleri ülkemize kazandırdı.

Nisan ayında hayata geçen 4,5G teknolojisi ile Türkiye iletişimde hızı ve kaliteyi yakaladı.

Önümüzdeki dönemde de, bugüne kadar olduğu gibi bilgi toplumuna geçiş sürecinin hızlandırılması Hükümetimizin hedefleri arasında yer alıyor.

Sayın Yıldırım, Dergimize öncülüğünde gerçekleştirilen yatırımları anlattı.

Türkiye’nin üç büyük GSM firması Türk Telekom, Turkcell, Vodafone Türkiye’nin iletişimine yön veren yatırımlarını İnşaat Sanayi okurları için değerlendirdiler.

Teknoloji ile ulaşım sektörünün birbirine entegre olduğu “Akıllı Ulaşım Sistemleri” de Dergimizin içeriğinde yer aldı.

Karayolları Genel Müdürü İsmail Kartal, Devlet Demiryolları Genel Müdürü İsa Apaydın ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürü Serdar Hüseyin Yıldırım sektörlerinde “Akıllı Ulaşım Sistemleri”ne ilişkin gelişmeleri anlattılar

İNTES’in de kurucu üyesi olduğu Akıllı Ulaşım Sistemleri Derneği, Türkiye’de sektörün gelişmesi için büyük katkı sağlayacak. Kamu, özel sektör, üniversitelerden paydaşlar Derneğin üyesi oldu. Dernek Başkanı Erol Yanar, kurumun çalışmalarını ve hedeflerini anlattı.

Türkiye Mesleki Yeterlilik Merkezi, ülke genelinde mesleki yeterlilik sınavlarını gerçekleştirmeye devam ediyor.

Geleneksel toplantılarımızın onur konukları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımız Süleyman Soylu ve Orman ve Su İşleri Bakanımız Prof. Dr. Veysel Eroğlu oldu. Geleneksel toplantılarımız yine sektör camiamızın buluşma noktası olarak iz bıraktı.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığımız ile ortak çalışmalarımız devam etti. İnşaat Sektöründe İş Teftiş Faaliyetleri kapsamında Ankara ve İstanbul’da Çözüm Arama Konferansları düzenledik.

Bir sonraki sayımızda yine farklı ve zengin bir içerikle sizlere ulaşmayı umuyoruz

Kalın sağlıcakla.

YÜZELLİ DÖRT

İNTES İşveren Sendikası Adına SahibiCelal KOLOĞLU

Sorumlu MüdürH. Necati ERSOY

Yayına HazırlayanlarErcan DEVADemet SOMUNOĞLU

Yönetim Yeri4. Cadde 719. Sk. No: 3, Yıldız, Çankaya, AnkaraT: 0312 441 43 50 (pbx), F: 0312 441 36 43intes@intes.org.tr / www.intes.org.tr

‘’İnşaat Sanayii Dergisi® 556 Sayılı KHK Uyarınca Türk Patent Enstitüsü Tarafından Tescile Bağlanmıştır’’

İNTES Kuruluş Tarihi5 Şubat 1964

Sendikamız Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu üyesidir.

İnşaat Sanayii Dergisi Ocak-Şubat 2004 tarihinden itibaren hakemli dergidir.

İNTES İnşaat Sanayii Dergisi’nin adı da dahil olmak üzere tamamı üzerindeki telif hakları İNTES’e aittir.

Dergide yayınlanan yazılar yazarlarının kişisel görüşü olup hiçbir şekilde İNTES tüzel kişiliğinin görüşü olarak mütalaa edilemez.

Dergide yayınlanan yazıların her hakkı saklı olup, İNTES’ten yazılı izin alınarak ve kaynak gösterilmek suretiyle kullanılabilir.

ISSN: 1303-8028Yayın Türü: Yerel Süreli Yayın,Ücretsizdir. İki ayda bir yayımlanır.Abonelerine ücretsiz olarak gönderilir.

YapımReta Reklamcılık ve Tanıtım Ltd. Şti.Ziyaurrahman Cd. 285. Sk. No: 26/19Çankaya, AnkaraT: 0312 440 20 56, F: 0312 440 53 69info@reta.com.tr / www.reta.com.tr

BasımDesen Ofset San. ve Tic. A.Ş.Birlik Mh. 448. Cd. 476. Sk. No: 2Çankaya, AnkaraT: 0312 496 43 43, F: 0312 496 43 47info@desenofset.com.trwww.desenofset.com.tr

Basım Tarihi ve Yeri16 Haziran 2016 / ANKARA

06 DOSYA: Herkes için iletişim ve ulaşım

32

34

38

DOSYA: Güvenli işlemin anahtarı e-imza oldu Dr. Vural ÇELİKKamu Sertifikasyon Merkezi

DOSYA: Siber güvenlik stratejik önceliğimizdir Yüksel ÖZTEKİNHAVELSAN - Hava Elektronik SanayiiYönetim Kurulu Başkanı

DOSYA: Türk Telekom, Türkiye’de dijital devrimin öncüsü Mehmet Ali AKARCATürk Telekom Kurumsal İş Birimi CEO

42DOSYA: Yeni teknoloji hayatı kolaylaştıracak İlker KURUÖZTURKCELL Genel Müdür Yardımcısı

46DOSYA: 4.5G ile rekabet gücümüz artacak Gökhan ÖĞÜTVodafone Türkiye CEO

54

50

58

60

DOSYA: Rekabette avantajın ana unsuru bilgi üretimi ve işlenmesi oldu Furkan CİVELEKTürkiye Cumhuriyeti Kalkınma BakanlığıBilgi Toplumu Dairesi Başkanı

DOSYA: Akıllı Ulaşım ülke politikası olmalı Erol YANARAkıllı Ulaşım Sistemleri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı

DOSYA: Milli siber güvenlik yazılımı şart Ahmet Hamdi ATALAYBilgi Güvenliği Derneği Başkanı

DOSYA: Zaman, nesnelereakıl katma zamanı Mustafa KAYERYazılım Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi

BAŞYAZI:

Bilgi çağı yarışı

Celal KOLOĞLUYönetim Kurulu Başkanı

DOSYA:

Ulaşımda dünyaya entegre bir Türkiye

Binali YILDIRIMTürkiye Cumhuriyeti Başbakanı64. Hükümet Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı

04 10

62DOSYA:Akıllı Ulaşım Sistemleri’nin odak noktası güvenlik Doç. Dr. Hediye Tüydeş YAMANODTÜ-BİLTİR Merkezi / Akıllı Ulaşım SistemleriBirim Başkanı

72TOPLANTI: “İnşaat Sektöründe Teftiş Faaliyetleri” konulu Çözüm Arama Konferansı

78TOPLANTI: Çalışma Hayatında Son Gelişmeler konulu 172’nci Geleneksel Toplantı

82TOPLANTI: Teftiş Faaliyetleri Konferansı’nın ikincisi İstanbul’da düzenlendi

86TOPLANTI: “Su ve Yatırımlar” konulu 173. Geleneksel Toplantı

92 İNŞAAT SANAYİCİLERİ:FERMAK İnşaat Taahhüt A.Ş.

94 İNŞAAT SANAYİCİLERİ:METAG İNŞAAT Ticaret A.Ş.

96 İNŞAAT SANAYİCİLERİ:ÖZIŞIK İnşaat ve Enerji A.Ş.

98 İNŞAAT SANAYİCİLERİ:UĞRAŞ İNŞAAT San. Tic. A.Ş.

102İGY’DEN: Genç Yöneticiler Grubu Beşinci Genel Kurulu gerçekleşti

107YENİ YAYIN:Ekonomi, Siyaset ve Medya(1831 - 2015) Başkalaşımın Öyküsü

108 SUMMARY

104HABERLER: Teknik Müşavirlik Kongresi’nin 11’incisi yüksek teknolojiler konusunda gerçekleşti

106HABERLER: KOLİN Türk Müzik Topluluğu Bahar Konseri yoğun ilgi gördü

100TÜRKİYE MYM’DEN: Türkiye MYM belgeli işçi sayısı ülke genelinde yaygınlaşıyor

DOSYA:

Akıllı Ulaşım Sistemleri sayesinde trafik kazalarında azalma olacak

İsmail KARTALTürkiye Cumhuriyeti Karayolları Genel Müdürü

DOSYA:

Gelişmiş teknoloji demiryollarında

İsa APAYDINTürkiye CumhuriyetiDevlet DemiryollarıGenel Müdürü

DOSYA:

Kablosuz haberleşme ulaşım sektöründe verimliliği artırdı

Serdar Hüseyin YILDIRIMDevlet Hava Meydanları İşletmesiGenel Müdürü

DOSYA:

PTT çağdaş teknolojiyi izliyor

Kenan BOZGEYİKPTT A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü

KÜLTÜR / SANAT:

Tarihten anları simgeleyen pullar

16 20 24 28 66

4

BAŞYAZI

Celal KOLOĞLUYönetim Kurulu Başkanı

İçinde yaşadığımız yüzyıl bilgi toplumudur. Günümüzde iletişim alanında çok hızlı bir gelişme yaşanıyor. Türkiye’de, yirmi yıllık bir geçmişi olan mobil haberleşme sektöründe abone sayısı 75 milyona ulaşmış durumdadır.

Ülkemizde yaklaşık 50 milyon geniş bant internet abonesi bulunuyor. E-devlet kullanıcılarının sayısı ise 27,5 milyon ulaşmış durumdadır.

Görünen o ki, bilgi toplumuna geçiş sürecinde ülkemiz önemli bir sıçrama yapıyor. Türkiye, tüm ulaşım hizmetlerinin bilgi ve iletişim teknolojisine dayalı olarak yönetilip yönlendirildiği bir sürece doğru kararlı adımlarla ilerliyor.

Mobil haberleşme sektöründeki şirketler 4.5G teknolojisinin hızla yaygınlaşması konusunda birbirleri ile yarışıyorlar. Şirketlerden biri Türkiye’nin en büyük veri merkezini kuruyor. Bu merkez kriz yönetimi,

bilgi güvenliği ve benzeri önlem ve uygulamalarla donatılıyor. Bir diğeri, akıllı ev bileşenlerinden, akıllı arabalara, ileride yaygınlaşacak olan drone’lara kadar milyarlarca cihazın birbiriyle konuşacağı sürecin alt yapısı için çalışıyor. Bu hedefe ulaşmak için çok güçlü bir mobil internet yapısı gereğinden hareketle düğmeye basıyor.

Bilgi toplumu anlayışı küreselleşmeyi yeni bir boyuta taşıyor. Önümüzdeki dönemde ülkeler arası refah yarışının ve güç dengesinin ana belirleyicisinin toplumların bilgiyi üretme ve işleme yetenekleri olacağı anlaşılıyor. Görünen o ki, geniş bant erişime sahip olan kuruluşlar, şirketler ve ülkeler diğerlerine göre bir adım önde olma şansını yakalayacaklar.

Yapılan araştırmalar önümüzdeki on yıllık dönemde dünyadaki en büyük pazarın mobil internet pazarı olacağını gözler önüne

Bilgi çağı yarışı

5

seriyor. Bu noktada, Türkiye’nin on milyarlarca dolarlık potansiyeli olan bu pazardan ne kadar pay alabileceğine odaklanmak gerekiyor.

İletişim teknolojileri gelişirken, bilişim destekli ulaşım da yaygınlaşıyor ve giderek akıllı ulaşım sistemleri şehir yaşamının ayrılmaz bir parçası haline geliyor.

Ekonominin lokomotifi konumunda olan inşaat sektörü son teknolojileri kolaylıkla takip ediyor. Ancak, sektör olarak teknolojimizi kendimiz

üretmek, teknoloji ve yenilik geliştirme kapasitemizi artırmak zorundayız. Teknolojiden geri durursak, rekabetçi olma özelliğimizi kaybederiz. O nedenle, İNTES olarak teknolojik gelişmeleri yakından izliyor, teknolojinin sektörün gelişiminde odak noktası olduğunun bilinciyle hareket ediyoruz.

Bilgi toplumunun dinamiği iletişim alanında öncülük edenleri, yoğun çaba harcayanları destekliyor ve takdir ediyoruz. Akıllı şehirlerin çağdaş yaşamın vazgeçilmezleri

olması için de üzerimize düşen sorumlulukları almaya hazırız.

Dergimiz yayına hazırlanırken başbakanlık görevine atanan Başbakanımız ve 64. Hükümet Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Sayın Binali Yıldırım’ın ülkemiz için yeni ufuklar açacağına inanıyoruz. Kendisine ve çalışma arkadaşlarına başarı dileklerimizi arz ediyoruz.

Daha güçlü bir Türkiye için hep birlikte…

Saygılarımla.

6

Ulaşabilme insanların en önemli ihtiyaçlarından birisidir. Bilgiye ulaşım ve kolay iletişim de ekonomik ve sosyal hayatın bir gereğidir. 21. yüzyıl artık bilgi ve enformasyon çağıdır. Hızlı ulaşım ve iletişim dünyada küresel rekabette üstünlük anlamındadır. Bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanan toplumların sosyo-ekonomik gelişimleri de hızlı olmuştur.

Teknoloji dünyaya hâkim olurken özellikle iletişim teknolojileri

de her geçen yıl büyümektedir. Dünyada iletişim teknolojilerinin gelişiminde büyük bir yarış hâkimdir. Bilgi ve iletişim teknolojileri yaşamın her evresinde var olmaya başlamıştır. Öyle ki mobil iletişim ve internet teknolojileri yaşamın vazgeçilemez bir parçası olmuştur.

İletişim sektörü ülkelerin en çok gelişen, ARGE ve inovasyona en çok yatırım yapılan sektörlerinden olmuştur.

DO

SYA

Her

kes

için

ilet

işim

ve

ulaş

ım

Herkes içiniletişim ve ulaşım

7

Ülkemizde de bilgi ve iletişime kolay erişim için gerçekleştirilen alt yapı çalışmalarına büyük önem verilmektedir. Zira ülkemiz genç ve dinamik nüfus yapısıyla iletişim ve ulaşım ihtiyacı sürekli artan bir ülkedir. Bilgi ve iletişim teknolojilerinde gerçekleştirilen yatırımlar gelir ve refah seviyemizin yükselmesine ivme katacak unsurlar olmaktadır.

Ulaştırma sektörümüzde bu konuda baş döndürücü gelişmeler yaşanmaktadır.

Hem kamu sektöründe hem de özel sektörde iletişim alanında büyük ölçekli yatırımlar gerçekleşmektedir. İletişim özel tüketim harcamalarında da önemli yer tutmaktadır. Bireysel kullanıcılar için her geçen gün internet kullanıcı sayısı artmakta, cep telefonu kullanımı yaygınlaşmaktadır. Genç ve nitelikli iş gücümüzün artmasıyla giderek teknolojiye daha çok harcama yapan bir toplum oluyoruz.

İşletmelerin de ayakta kalabilmesi

için iletişim yatırımları kaçınılmaz olmaktadır. Başta finans sektörü olmak üzere tüm sektörlerde gelişmiş bir iletişim alt yapısı ağı önemli, gerekli ve öncelikli bir ihtiyaçtır. İletişim ağlarının durduğu noktada işletmelerde hayatın durduğu bir gerçektir.

Kamu yatırım programlarında ulaştırma sektörü yatırımları öncelikli olmuştur. Türkiye ulaştırma sektöründe dünyada bir üst olma yolunda hareket etmiştir. Karayolunda, demiryolunda,

8

ulaştırmada büyük ölçekli projeler gerçekleştirilmiştir. 2003-2015 yılında ulaştırma sektöründe 253,3 milyar TL değerinde yatırım yaplmıştır. Ulaştırma ağlarında dünya ölçeğinde projeler yapılırken haberleşme sektörü de göz ardı edilmemiştir. Son 12 yılda ulaştırma alanında gerçekleştirilen yatırımların 26 milyar TL’si haberleşme sektöründe yapılmıştır. Ülkenin her yerine sabit ve mobil iletişim altyapısı kurulmuştur. Gerçekleştirilen yatırımları Türkiye’nin her noktasında görmek mümkündür. Vatandaşlarımız dünyanın her noktasına artık Türkiye’nin her yerinden ulaşabilmektedir.

Türkiye’nin bilgi tabanlı ekonomilere dönüşümü hızlanmıştır. Bilgi toplumuna dönüşüm faaliyetlerinin hızlanması ekonomik kalkınma sürecimize katkı sağlamıştır. Bugün haberleşme sektörü ekonomik kalkınmanın öncü sektörlerinden birisi haline gelmiştir. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu verilerine göre mobil şebeke işletmecilerinin 2015 yılındaki toplam yatırımları bir önceki yıla göre yaklaşık %378 artışla 14,7 milyarı bulmuştur. İşletmecilerle birlikte sektöre yapılan toplam yatırım tutarı ise %205 artışla 17 milyar TL’yi geçmiştir.

16-74 yaş aralığındaki nüfusun %80’inin genişbant internet kullanması sağlanmıştır.

Sektörde faaliyet gösteren işletmelerin yıllık net satış gelirleri, bir önceki yıla göre %18 civarında artmış ve 39 milyar TL’yi geçmiştir.

Fiber altyapısı açısından ise 2014 yılı sonunda 244.847 km olan fiber uzunluğu, 2015 yılı sonunda 268.120 km’ye ulaşarak son bir yılda %10 artmıştır.

Türk Telekom ve mobil işletmecilerin toplam yatırım miktarı bir önceki yıla göre %289,4 oranında artışla 2015 yılında

yaklaşık 16 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.

İnternet ekonomisinin gelişimi, ülkemizin büyüme ve ihracat hedefleri bakımından da önemli fırsatlar sunmaktadır.

Günümüzde insanların gelişmiş bir iletişim ve ulaşım beklentileri giderek artmaktadır. Bilgi ve iletişim sektöründe teknolojik gelişmeler hızla yaygınlaşmaktadır. Ülkemizin bilgi toplumuna dönüşümünü hızlandırmak amacıyla yapılan yatırımlar akıllı kentlerin doğmasını sağlamıştır. Artan kent nüfusunun ihtiyaçları çoğalmıştır. Bu ihtiyaçların başında da hızlı ve konforlu ulaşım gelmektedir. Kentlerde artan nüfus hem toplu ulaşım sistemlerinin sayısını artırmış hem de bireylerin daha fazla araç sahibi olmasına neden olmuştur. Bu gelişme kentlerde ulaşımı karmaşıklaştırmıştır.

Teknolojinin ulaştırma sistemlerine adapte edilmesi ile Akıllı Ulaşım Sistemleri-AUS gündeme gelmeye başlamıştır. İleri teknoloji gündelik yaşamın vazgeçilmez bir parçası haline gelmişken Akıllı Ulaşım Sistemleri de kent yaşamının vazgeçilmez bir alanı olmuştur.

Akıllı Ulaşım Sistemleri kolay erişilebilir, hızlı, konforlu ve güvenli ulaşım sağlamak amacıyla dünyanın gelişmiş ülkelerinde yaygın bir biçimde kullanılmaktadır. AUS uygulamaları 1980’li yıllardan itibaren internet ve bilgisayar teknolojisi dahil bilgi ve iletişim teknolojilerinin gelişmesiyle hızla yaygınlaşmaya başlamıştır.

1990’lı yıllarda AUS uygulamaları tüm dünyada önem kazanmıştır. Bilgi ve iletişim teknolojileri bütün ulaşım türlerine entegre olmaktadır. Karayolları, havayolları, demiryolları, deniz ulaşımı yani sektörün dallarında akıllı ulaşım sistemlerinin yaygınlaşmasıyla ulaşım daha güvenli,

konforlu, hızlı ve zamanında gerçekleştirilebilmekte ve en önemli ulaşım türleri arasında entegrasyon sağlanabilmektedir.

İnsan odaklı akıllı ulaşım sistemlerinin en önemli unsurlarından birisi de çevreci yapısı ile geleceğe önemli bir yatırım olmasıdır. Trafik sıkışıklığını azaltarak ulaşımda hizmet kalitesini artırmaktadır. Günlük hayatımızın belki de farkında olmadığımız birçok noktasına sirayet etmekte olan akıllı ulaşım sistemleri ekonominin gelişmesine de sağladığı avantajları ile katkı vermektedir.

AUS kapsamında, gelişmiş bilgi ve iletişim teknolojileri kullanılarak ulaşımla ilgili önemli sorunlara çözümler üretilebilmektedir.

Akıllı ulaşım sistemlerinde dünya ile entegre olabilmek amacıyla bir eylem planı yayımlanmıştır. Türkiye’nin AUS stratejisi; dünyadaki, AB’deki ve Türkiye’deki gelişmelerin analizlerine dayanan katılımcı bir yaklaşımla hazırlanmıştır. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığımız tarafından Akıllı Ulaşım Sistemleri Eylem Planı olarak beş temel strateji belirlenmiştir.

•AUS’nin ülke genelinde planlama ve entegrasyonu için idari ve teknik mevzuatın ulusal ve uluslararası ihtiyaçlara göre geliştirilmesi,

•Küresel düzeyde rekabetçi bir AUS sektörünün oluşturulması,

•AUS uygulamalarının ülke çapında yaygınlaştırılarak trafik güvenliğinin ve mobilitenin arttırılması,

•Hareket kısıtlılığı olanların ulaşım araçlarına ve hizmetlerine erişiminin AUS ile kolaylaştırılması,

•Karayolu ulaştırması kaynaklı yakıt tüketimi ve emisyonlarının azaltılması.

9

Tüm dünyada akıllı ulaşım sistemlerinin yaygınlaştırılması ve geliştirilmesinde sivil toplum örgütlerinin desteğine ihtiyaç duyulmaktadır. Ülkemizde de bu amaçla akıllı ulaşım sistemlerinin ilgili tarafları bir araya gelerek Akıllı Ulaşım Sistemleri Derneği’ni (AUSDER) kurmuşlardır. İNTES de derneğin kurucu üyeleri arasındadır.

AUSDER’in amacı; güvenli, hızlı, konforlu, çevre dostu ve ekonomik bir ulaşım sistemine katkı sağlayacak biçimde akıllı ulaşım sistemlerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalarda bulunmak ve bu kapsamda kamu ve özel kurum ve kuruluşlara danışmanlık yapmak, sektörün sağlıklı bir şekilde büyümesi için girişimlerde bulunmaktır.

Dernek, ülkemizde akıllı ulaşım sistemlerinin geliştirilmesine ve kullanımının yaygınlaştırılmasına yardımcı olmak suretiyle dünya genelinde başarıya ulaşmış AUS uygulamalarını tanıtmak ve ülkemizde kullanıma geçmesini teşvik etmek amacıyla faaliyetler yürütecektir.

Türkiye kalkınan, ekonomisi ve insan kaynağı ile gelişen bir ülke konumundadır. Ekonomik kalkınma kent yaşamını hızlandırmakta ulaşıma ve iletişime daha fazla yatırım yapma ihtiyacı doğmaktadır. 2016 Yatırım Programında da 64,9 milyar TL’lik yatırım ödeneğinden en yüksek payı %30,6 ile ulaştırma sektörü almıştır. Akıllı Ulaşım Sistemleri, mevcut altyapımızı en etkin şekilde kullanmak için önemli bir araç olacaktır.

Türkiye iletişim yatırımlarında dünyayı takip eden değil rekabet eden bir ülke olma yolundadır. Haberleşme sektöründe gerçekleştirilen yatırımlar ile Türkiye ulaşım ve iletişimde hızlı, kaliteli ve kesintisiz iletişim imkânına kavuşmaktadır. Son olarak 4,5G uygulaması yaşamımızı şimdiden kolaylaştırmaya başladı. 4,5G ile yaşamaya alışan Türkiye Başbakanımız Sayın Binali Yıldırım’dan 5G müjdesini de almış bulunuyor.

Türkiye teknolojik değişimle gelişirken bu değişimin mimarı olan Başbakınımız ve 64. Hükümet Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanımız Sayın Binali Yıldırım başta olmak üzere Türkiye’nin iletişim ve ulaşımına yön veren kurumları Dergimiz için” Herkesi İçin İletişim ve Ulaşım” konusunu değerlendirdiler.

10

Herkes için iletişim ve ulaşım

Hiç şüphesiz bilgi, tarih boyunca toplumların zenginliğinin en önemli kaynağı olmuştur. Daha fazla ve daha nitelikli bilgiye sahip olan ve bilgiyi etkin bir siyasal, ekonomik ve sosyal örgütlenme ile doğru biçimde kullanabilen toplumlar diğerlerinin önüne geçerek daha yüksek bir refah seviyesine erişmiştir.

Son yıllarda bilgi ve iletişim teknolojileri ekonomik ve sosyal hayatın tüm alanlarında kullanılan genel amaçlı bir yapı haline gelmiştir. Bu süreçte bilgi ve iletişim teknolojilerinin bizatihi kendisi katma değeri

yüksek bir sektör olarak ortaya çıkmış, bu teknolojilerin diğer sektörlerde kullanımı da yeni bilgilerin üretilmesine, yeni ve daha etkin iş süreçleri yöntemlerinin geliştirilmesine, üretim faktörlerinin üretkenliğinin artmasına, yeni iş ve uzmanlık alanlarının ortaya çıkmasına imkân sağlamıştır.

Birey ve toplum yaşamının her evresinde karşımıza çıkan her türlü ürün ve hizmetin altyapısının oluşturulmasında, bilgi ve iletişim teknolojileri kendini daha fazla hissettirmeye başlamıştır. Bir ülkenin turizminden sanayisine,

Ulaşımda dünyaya entegre bir Türkiye

Binali YILDIRIMTürkiye Cumhuriyeti Başbakanı

64. Hükümet Ulaştırma,Denizcilik ve Haberleşme Bakanı

Haberleşme altyapılarının ülke çapında

yaygınlaştırılması için bütün gücümüzle

çalışıyoruz.

DOSYA

11

ürün sektöründen hizmet sektörüne, ihracatına ve refahına en fazla katma değer sağlayan bilgi ve iletişim teknolojileri, doğal olarak bir ülkenin ekonomisine de olumlu katkılar sağlamaktadır.

Ülke ekonomilerinin küresel boyuttaki rekabet edebilme gücü de bu gelişmelerden etkilenmekte; bilgi ve iletişim teknolojilerini ve bilgiyi etkin kullanan ülkeler uluslararası rekabette daha üst sıralara çıkabilmektedir. Bu nedenle biz de Bakanlık olarak haberleşme altyapılarının ülke çapında yaygınlaştırılması için bütün gücümüzle çalışıyoruz.

Bilgi toplumu ve iletişim yatırımları

Ak Parti hükümetleri döneminde, bilgi ve iletişim teknolojilerinin gelişmesi ve bilgi toplumunun oluşturulması adına önemli

gelişmeler kaydedilmiştir. Bu dönemde hem sektörü serbestleştirdik hem de Türk Telekom’un özelleştirilmesini gerçekleştirerek hazineye önemli girdiler sağladık. Serbestleşen sektör, etkin rekabet ortamına yönelik düzenlemelerin de tamamlanmasıyla birlikte kendi yatırımlarını kendisi yapar hale gelmiştir. Ancak bununla yetinmedik ve sektörün ekonomik gerekçelerle hizmet sunamadığı bölgelere ve hizmet alanlarına Bakanlığımız yönetimindeki Evrensel Hizmet bütçesinden yatırımlar gerçekleştirdik.

Yaptığımız çalışmalar neticesinde 2002’de tekel konumunda olan Sabit Haberleşme Sektöründe, bugün 648 yetkilendirilmiş işletmeci faaliyet göstermektedir. Mobil Haberleşme Sektöründe 2002’de 3 adet mobil operatör

arasında rekabet tam olarak sağlanamamıştı ve abone sayısı 23 milyon civarında iken, rekabetin artması sonucunda 2016 yılı Nisan sonu itibariyle 75 milyona ulaşarak yaklaşık 3,3 katına çıkmıştır. Bunun yaklaşık 65 milyonu da 3G abonesi. Ayrıca mobil haberleşme sektörü kapsamında 26 Ağustos 2015’de yapılan ihale ile 4,5G seviyesinde hizmet sunacak olan IMT ihalesini yaptık ve 1 Nisan 2016’dan itibaren ülkemizde 4.5G hizmetinin sunumuna başladık. Yine 2002 yılında genişbant internet erişim hemen hemen yoktu, 2016 Nisan sonu itibariyle yaklaşık 50 milyon genişbant internet erişim abonesi var. Ayrıca fiber altyapı uzunluğunu da 80 bin kilometreden 270 bin kilometrenin üzerine çıkarttık.

e-Devlet Kapısı’nı kurduk. Kısa sürede e-devlet Kapısı’nda 231 kamu kurumuna ait 1.435 e-devlet

12

hizmetine yer verirken 27,5 milyon kayıtlı e-devlet kullanıcısına ulaştık.

2002 yılında 3 adet uydumuz vardı, ömrünü doldurmuş uyduların yerlerine yeni uydular attık ve ilaveten 1 adet daha uydu fırlatarak, 2016 Nisan sonu itibariyle, uydu sayımızı 4’e yükselttik. 5’inci ve 6’ncı uydularımız da yolda.

Eğitime destek projelerinden en önemlisi olarak FATİH Projesi’ni geliştirdik. Bu proje ile eğitim kurumlarındaki gençlerimizin bilgisayar destekli ve geniş bant erişim imkanı ile eğitim almaları, internetin olanaklarından maksimum seviyede faydalanmalarını sağladık.

Ulaşım ve iletişimde temel politikalar

Günümüzde bilgi ve iletişim teknolojileri, ekonomik ve sosyal gelişmenin en önemli itici güçleri olarak kabul edilmektedir. Ülkelerdeki bilgisayar sahipliği

ile internet kullanımının yaygınlaşması ile birlikte nüfusun bilgi ve iletişim teknolojilerinden maksimum fayda sağlaması sosyal ve ekonomik açıdan da büyük önem arz etmektedir.

Telekomünikasyon alanında son yıllarda gerçekleşen teknolojik gelişmeler paralelinde yüksek kapasiteli ses, veri ve görüntü hizmetlerine olan talep artışı ülkemizde de erişim altyapısının gelişmiş ülkelerde olduğu gibi bakır kablolu altyapıdan fiber optik altyapıya dönüşümü gerekli kılmıştır. Ülkemizin önümüzdeki yıllara ait ihtiyaçlarının da göz önüne alınarak fiber optik şebekelerin tesis edilmesi öncelikli konulardan biridir.

İletişim altyapı ve hizmetlerinin geliştirilebilmesi ve yaygın kullanımının sağlanması için telekomünikasyon sektöründe hizmet ve altyapılarda etkin rekabet ortamının tesis edilmesi, bu yolla hızlı, güvenli, sürekli ve kaliteli iletişim hizmetlerinin

Ülke çapında genişbant

altyapısının geliştirilerek bağlantı kapasitesi ve hızının artırılması öncelikli

hedefimizdir.

13

uygun maliyetlerle sunulmasının yanı sıra yeni teknolojilere dayalı telekomünikasyon altyapılarının kurulması için uygun ortam yaratılması önemlidir.

Bu çerçevede, elektronik haberleşme sektöründe politika ve strateji belirleme ile düzenleme yapma yetkisine sahip olan Bakanlığımız tarafından haberleşme altyapısı, şebeke ve hizmet alanında teknolojik gelişimin, yeni yatırımların ve hizmet kalitesinin artırılması, ayrım gözetmeyecek şekilde ve yatırımları teşvik edici yasal ve idari düzenlemeler yapılmakta ve gerekli tedbirler alınmaktadır. Önümüzdeki dönemde de, bugüne kadar olduğu gibi bilgi toplumuna geçiş sürecinin hızlandırılması hedefi doğrultusunda çalışmalara devam edilecektir.

İletişim sektöründe geleceğe yönelik hedefler

Bilişim teknolojileri ve hizmetlerine erişim, elektrik ve su gibi temel ihtiyaçlar arasına girmiştir. Günümüzde, genişbant internet hizmetlerine erişimin katlanılabilir maliyetle her bir bireye sunulması sosyal ve ekonomik faydaları açısından bir zorunluluk haline gelmiştir. Her zaman ve her yerde kesintisiz genişbant erişimi, insanların çalışma alışkanlıklarını değiştirebildiği gibi şirketlerin üretkenliğini de artırmaktadır. Gelecekte bulut bilişim, bilgi paylaşımı, telekonferans gibi uygulamaların daha fazla yaygınlaşacağı dikkate alındığında genişbant erişime olan ihtiyacın çok daha fazla olacağı öngörülebilecektir. Diğer bir ifade ile genişbant erişim ihtiyacı

önümüzdeki yıllarda daha fazla hissedilecek ve bu imkâna sahip olan kişi, kuruluş, şirket ve hatta devletler, diğerlerine göre bir adım önde olacaklardır.

Ülke çapında genişbant altyapısının geliştirilerek bağlantı kapasitesi ve hızının artırılması, fiber erişimin yaygınlaştırılması, rekabete dayalı ve pazar gereklerine uygun sektörel gelişmenin sağlanması öncelikli hedeflerimiz arasında yer almaktadır.

İletişimde nitelikli insan kaynağı

Teknoloji geliştikçe ve insanların bilgiye erişimi kolaylaştıkça, maalesef internetteki zararlı içerik ve saldırılara da daha fazla maruz kalınmaktadır. Bu çerçevede, Bakanlık olarak bir taraftan geleceğin teknolojileri konusunda gerekli insan

14

kaynağının yetiştirilmesi amacıyla ve bir taraftan da internetteki siber saldırılara karşı yeterli uzmanın kaynağının yetiştirilmesi noktasında Üniversitelerimiz ve eğitim kurumlarımızla birlikte çalışmalarımız devam etmektedir. Bu anlamda, Milli Eğitim Bakanlığı ve YÖK ile temaslarımızı da sürdürüyoruz.

Siber Güvenlik Kurulu’nun icraatları

Hükümet olarak kritik altyapılarımıza karşı internet ortamında oluşabilecek siber saldırılara karşı gerekli mekanizma ve organizasyonu alma konusunda, dünyadaki birçok ülkeden daha önce bu konuda çalışmalarımızı başlattık. Önce, Siber Güvenlik Kurulunu kurduk. Daha sonra ülkemizin ilk Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve Eylem Planını oluşturarak ilgili tüm kurum kuruluşlarla planlı ve programlı bir şekilde siber saldırılara karşı tedbirlerimizi başlattık. İlk etapta; Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM)’ni 27 Mayıs 2013 tarihinde TİB bünyesinde kurarak faaliyete başlattık. USM ile koordineli çalışmak üzere kurum ve kuruluşlarımızda ve düzenleyici kuruluşlarımız bünyesinde sektörel ve kurumsal Siber Olaylara

Müdahale Ekiplerini (SOME) kurduk.

İnternet ortamının olumlu tarafları olduğu gibi olumsuz taraflarına karşı vatandaşlarımızın da tedbirli olması gerekmektedir. Maalesef bazı kullanımlarda vatandaşlar özel bilgilerini paylaşabilmekte ve bazı zararlı içerik ihtiva eden sitelere erişim sonucu da bilgisayarlarına zararlı yazılımlar yüklenebilmektedir. Bu konuda güvenli internet uygulamasını kullanmalarını ve bilgisayarlarına zararlı yazılımlara karşı önleyici programları yüklemelerini tavsiye ediyoruz.

Akıllı ulaşım sistemlerindeki gelişmeler

Zamanla ulaşımın her türüne ve aşamasına iletişimin de ortak olmasıyla, yeni bir ulaşım kategorisi doğmuştur. Adına kısaca ‘’Akıllı Ulaşım’’ dediğimiz, “bilişim destekli ulaşım” diye de özetlenebilecek olan bu yeni kategori özellikle kent yaşamında gündelik hayatın vazgeçilmezlerinden biri hâline gelmiştir. Artık alışkanlık hâline geldiğinden çoğumuzun farkına bile varmadığı birçok akıllı ulaşım uygulaması her an çalışmakta ve gerek sürücülere gerekse yolculara hizmet vermektedir.

Ağırlıklı olarak uluslararası alanlarda faaliyet gösteren denizcilik ve havayolu sektörlerinde, birçok Akıllı Ulaşım Sistemi zaten zorunlu olarak kullanılmaktadır. Bu sektörlerin yanında, demiryolu ve karayolu sektörlerinin de bilhassa şehir içi hizmetlerinde günbegün gelişen bu teknolojiler kendilerine sürekli yeni kullanım alanları açmaktadır.

Akıllı Ulaşım Sistemi uygulamalarında genel olarak yolcu, yol ve araç arasında gerekli haberleşmeyi sağlayan teknolojiler kullanılmaktadır. Bu teknolojiler

küresel konum belirleme sistemleri, kablosuz/mobil/kızılötesi iletişim teknolojileri, kapalı devre televizyon, çeşitli yakın mesafe iletişim teknolojileri ve sürücülere güvenli seyir için destek sağlayan algılama teknolojileri başlıkları altında toplanabilir.

Gelişmiş ülkelerin tümünde ve gelişmekte olan ülkelerin birçoğunda, çeşitli Akıllı Ulaşım Sistemi uygulamaları mevcut olmakla birlikte bu uygulamalar kullanım alanlarına göre temel olarak ileri yolculuk bilgi sistemleri, ileri trafik yönetim sistemleri, ileri toplu taşıma sistemleri, gelişmiş elektronik ücretlendirme sistemleri, gelişmiş sürücü destek sistemleri, yük ve filo yönetimi, kaza ve acil durum yönetimi başlıkları altında toplanmaktadır.

Akıllı ulaşımda 2023 Vizyonu

Bakanlık olarak Akıllı Ulaşım Sistemleri 2023 vizyonumuzu da belirledik. Akıllı ulaşım sistemleri 2023 vizyonu; “Tüm ulaşım hizmetlerinin bilgi ve iletişim teknolojileriyle yönetildiği ve yönlendirildiği, kendi içinde ve dünya ile entegre bir Türkiye” olarak belirlenmiştir.

Bu vizyona ulaşmak için Akıllı Ulaşım Sistemleri Strateji Belgesi ve eki Eylem Planını hazırladık ve 25 Ekim 2014 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı. Strateji Belgesi’nin genel amacı, bütün ulaşım türlerinde bilgi ve iletişim teknolojilerini gereğince kullanarak entegre, güvenli, etkin, verimli, yeniliğe açık, insana saygılı, çevre dostu, sürdürülebilir ve akıllı bir ulaşım ağına erişmektir. Eylem planında 38 adet eylem bulunmakta olup bu eylemlerle ilgili çalışmalar Başkanlığımız koordinasyonunda sorumlu/ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yürütülmektedir.

Akıllı ulaşım sistemleri 2023

vizyonu; “Tüm ulaşım hizmetlerinin

bilgi ve iletişim teknolojileriyle

yönetildiği ve yönlendirildiği, kendi

içinde ve dünya ile entegre bir Türkiye”

olarak belirlenmiştir.

15

Ulaştırma alanında 2003 - 2015 yılları arasında Türkiye’nin her noktasına gerçekleştirilen yatırımların değeri 253.3 milyar TL olmuştur.

16

Herkes için iletişim ve ulaşım

İletişim sektöründeki yaşanan gelişmeler doğrultusunda karayolu ulaşımı farklı bir boyut kazanmış olup bilgi ve iletişim teknolojilerinin ulaştırma sektörüne uygulanmasıyla Akıllı Ulaşım Sistemleri (AUS) ortaya çıkmıştır.

Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki baş döndürücü gelişmeler özellikle karayolu ağında trafik güvenliğinin ve sürüş konforunun artırılması, trafiğin yönetilmesi başta olmak üzere yol geçiş ücretlerinin toplanması,

araç-araç ve araç-yol haberleşmesi, toplu taşıma ve yolcu bilgilendirme gibi çeşitli alanlarda yenilikler getirmiştir. Ayrıca günümüzde giderek artan oranda mobil cihaz platformlarının kullanılması ve mobil bilgi sistemlerindeki gelişmelere bağlı olarak interaktif mobil uygulamalarla trafik yoğunluk haritaları, toplu taşıma uygulamaları gibi farklı hizmetler ve servisler de kullanılmaya başlanmıştır. Tüm bu teknolojilerin kullanılmasıyla mevcut

Akıllı Ulaşım Sistemleri sayesinde trafik kazalarında azalma olacak

İsmail KARTALTürkiye Cumhuriyeti Karayolları

Genel Müdürü

DOSYA

Günümüzde interaktif mobil uygulamalarla trafik yoğunluk haritaları, toplu

taşıma uygulamaları gibi farklı hizmetler

ve servisler kullanılmaya başlanmıştır.

17

yolun kapasitesinin artırılması, yol ve çevre trafik bilgisi sağlanarak trafik sıkışıklarının azaltılması, anlık bilgilerin kullanıcılara iletilmesi, trafik sıkışıklarından dolayı oluşan zararlı gazların azaltılarak çevrenin korunması gibi faydaların sağlanması yönetim kabiliyetini ve karar vericilerin etkinliğini artırmış, trafiğin yönetimini kolaylaştırmış, ulaşımdan kaynaklanan olumsuz çevresel etkilerin azalmasına ve enerji tüketiminde tasarrufa imkân sağlamıştır.

Karayollarında AUS örnekleri

Kuruluşumuz bünyesinde Akıllı Ulaşım Sistemleri kapsamında;

•Sinyalizasyon Sistemleri,

•DMİ (Değişken Mesaj İşaretleri),

•DTİ (Değişken Trafik İşaretleri),

•Araç Algılayıcılar,

•Kameralar,

•Trafik Yoğunluk Haritaları,

•Plaka Tanıma Sistemleri,

•Mobil Bilgi Sistemleri,

•Ücret Toplama Sistemleri,

•Hava ve Yol Durumu Algılama Sistemleri,

•Trafik Yönetim Sistemi Merkezleri gibi örnek uygulamalar mevcuttur.

Akıllı Ulaşım Sistemlerinin sektöre katkıları

Akıllı Ulaşım Sistemlerinin yaygınlaştırılması ile

•Yol ve sürüş güvenliğinin artırılması,

•Enerji tüketimini ve çevresel olumsuzlukların azaltılması,

•Karayolu ağının mevcut kapasitesini en etkin şekilde kullanılması,

•Trafik sıkışıklığının azalmasıyla seyahat sürelerinin kısaltılması,

•Alternatif güzergâh ve şerit yönetiminin yapılması,

•Trafik kazalarının azaltılması,

•Karayolu ekiplerinin sevk ve idare etkinliğinin artırılması,

•Trafik kazalarına hızlı müdahale edilmesi gibi faydalar sağlamaktadır.

Akıllı Ulaşım Sistemlerinin yaygınlaştırılması için karayolu ağında birbiri ile uyumlu, ihtiyaçlara cevap veren, mümkün olan en son yenilikleri kapsayan uygulamaların olması hedeflenmiştir. Bu konuda Genel Müdürlüğümüzce kapsamlı dokümanlar hazırlanmıştır. Hazırlanan bu dokümanlar, sektörde faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlar için birlikte çalışabilir, tümleşik ve entegre bir yapı oluşturması için kılavuz niteliğindedir.

Genel Müdürlüğümüz tarafından Akıllı Ulaşım Sistemlerine dair yapılan hazırlık çalışmaları

Akıllı Ulaşım Sistemleri ile

karayolları ağı mevcut kapasitesini

en etkin şekilde kullanacağız.

18

19

Türkiye’de bu alandaki pazarın büyümesine katkı sağlayacaktır.

AUS can ve mal güvenliği sağlıyor

Akıllı Ulaşım Sistemleri yol kullanıcılarını yol, hava durumu ve trafik yoğunluğu konusunda gerçek zamanlı olarak bilgilendirerek ve uyararak karayolu üzerindeki sürücü ve yayaların kontrollü bir şekilde hareket etmesine, yolcuların ve eşyaların güvenli, hızlı ve konforlu olarak taşınmasına katkı sağlamaktadır.

Temel beş stratejik amaç

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından Ulusal AUS (Akıllı Ulaşım Sistemi) Strateji Belgesi (2014-2023) oluşturulmuş olup Strateji Belgesi’nin 2023 vizyonu ile tüm ulaşım hizmetlerinin bilgi ve iletişim teknolojileriyle yönetildiği ve yönlendirildiği, kendi içinde ve dünya ile entegre bir Türkiye oluşturulması amaçlanmaktadır. Hazırlanan bu Strateji Belgesi ve Eki Eylem Planı ile ortaya konan temel 5 stratejik amaç aşağıda sıralanmıştır:

•AUS’un ülke genelinde planlama ve entegrasyonu için idari ve teknik mevzuatın ulusal ve uluslararası ihtiyaçlara göre geliştirilmesi,

•Küresel düzeyde rekabetçi bir AUS sektörünün oluşturulması,

•AUS uygulamalarının ülke çapında yaygınlaştırılarak trafik güvenliğinin ve mobilitenin artırılması,

•Hareket kısıtlılığı olanların ulaşım araçlarına ve hizmetlerine erişiminin AUS ile kolaylaştırılması,

•Karayolu ulaştırması kaynaklı yakıt tüketimi ve emisyonların azaltılması.

Bu stratejik amaçlar doğrultusunda aşağıdaki hedefler belirlenmiştir:

•Ulusal düzeyde bir AUS mimarisinin oluşturulması,

•Mevcut ulaşım ve iletişim altyapısında AUS uygulamalarına başlanması için elzem olan düzenlemelerin yapılması,

•AUS’un sistematik bir şekilde planlanması, koordinasyonu ve uygulanmasını sağlamak amacıyla organizasyonel düzenlemelerin gerçekleştirilmesi,

•AUS’u oluşturan araç, altyapı, alan ve merkez unsurları arasındaki haberleşme sistemlerinin geliştirilmesi, entegrasyonu ve yönetsel koordinasyonunun sağlanması.

Yakıt, vakit, nakit

Karayolu ağı üzerinde yol kullanıcılarının emniyetli, konforlu ve rahat seyahat edebilmeleri için trafik işaret ve levhaları ile trafik kurallarına uymaları, aşırı hız yapmamaları önem arz etmektedir. Sayın Bakanımızın ifadesiyle yakıt, vakit, nakit tasarrufu sağlamaya yönelik çalışan Genel Müdürlüğümüze, yol kullanıcılarının da destek olmasıyla uygulamalarımızdan elde edeceğimiz verimin en yüksek seviyeye ulaşacağına inanıyorum.

20

Herkes için iletişim ve ulaşım

Dünyada ulaşım sektöründe kullanılan akıllı ulaşım sistemleri incelendiğinde genel olarak, trafik yönetimi, yolcu bilet satış, yolcu bilgilendirme, seyahat bilgisi, kargo takip, yer bulma ve arama amaçlı navigasyon sistemleri, ödeme sistemleri, kiosklar, el terminalleri vb. uygulamalar karşımıza çıkmaktadır.

Ülkemizde demiryolu sektöründe ise akıllı ulaşım sistemlerinin ilk uygulamaları tren trafiğinin yönetilmesi kapsamında kurulan sinyalizasyon sistemleri ile başlamıştır. Sonrasında bilişim teknolojilerinin de gelişimine paralel olarak diğer alanlara da yayılmıştır.

Demiryollarında verilen yolcu ve yük hizmetlerinin yolculara ve müşterilere aktarılması

aşamasında bazı akıllı ulaşım sistemleri kullanılmasının yanı sıra bunların sayısı ve kalitesinin artırılması yönünde yeni proje çalışmaları devam etmektedir.

Kurumumuzda akıllı ulaşım sistemlerinin uygulama alanlarının bir bölümünden bahsetmek gerekirse;

TCDD bilişim altyapısının merkezini oluşturan ana uygulama olan Kurumsal Kaynak Yönetimi (KKY) ile entegre bir şekilde aşağıda sıralanan bilişim çözümleri personelimize ve yolcularımıza sunulmaktadır.

Elektronik Yolcu Bilet İşlemleri Sistemi (EYBİS): TCDD tarafından yurt içi yolcu bilet satış ve rezervasyon işlemlerinde kullanılan uygulamadır. Uygulama, 2014 yılından itibaren

Gelişmiş teknoloji demiryollarında

İsa APAYDINTürkiye CumhuriyetiDevlet Demiryolları

Genel Müdürü

Gelişmiş birçok Avrupa ülkesinde

kullanılmakta olan Avrupa Demiryolu

Trafik Yönetim Sistemi ile Avrupa

Tren Kontrol Sistemi, Yüksek Hızlı Tren ile beraber Türkiye’de

de kullanılmaya başlandı

DOSYA

21

kullanılmaktadır. Uygulamada yolcular web sitesi üzerinden veya mobil cihazları üzerinden sisteme erişip, seyahat etmek istedikleri lokasyonlara göre tren durumlarını görebilir, tren bilet ücretleri vb. bilgilere ulaşabilir, sistem üzerinden rezervasyon yaptırabilir, kredi kartı ile bilet satın alabilirler. Ayrıca daha önceki uygulamaya ilave olarak EYBİS ile yolcularımız, bilet aldıklarında gişeye gitmeden cep telefonlarına veya e-postalarına gelen PNR kodları ile de doğrudan trene binebilmektedirler. Dolayısıyla EYBİS uygulaması ile yolcularımızın ulaşımları daha da kolaylaştırılmıştır.

El Terminali Uygulaması: EYBİS uygulaması ile birlikte çalışan gelişmiş el terminalleri aracılığıyla yolcu trenlerinde yolculara

kondüktörler tarafından karton/kâğıt bilet satışı yapılması yerine, sisteme GSM hattı üzerinden doğrudan bağlanan ve güncel bilgiler üzerinden bilet satışı yapılarak bilet çıktısı üretilerek yolcularımızın hizmetine sunulmuştur. Uygulama ile hem yolcularımıza daha kaliteli hizmet sunulmakta hem de personelimiz daha etkin çalışmaktadır.

Tren Operasyonlarında Tablet Uygulaması: TCDD tren operasyonlarındaki veri girişlerinin tren personelince daha kolay bir şekilde ve canlı olarak girilmesine imkân sağlayan uygulamadır. Bu uygulama kapsamında trenlerde görev yapan personeller kendilerine verilen GSM bağlantılı tabletler aracılığıyla KKY sistemine erişmekte ve veri girişi yapabilmektedirler.

Tren Bilgi Sistemi: TCDD bünyesindeki demiryolu çeken araçların coğrafi konumları, bulunduğu km bilgileri demiryolu haritası üzerinden görüntülenmektedir. Bu uygulama henüz TCDD içinde kurumsal olarak kullanılmakta olup uygulamanın geliştirilerek ve diğer sistemlerle entegre edilmek suretiyle yolcularımızın güncel tren lokasyon bilgilerine erişebilmesini teminen proje çalışmaları devam etmektedir.

Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS): Uygulama ile demiryolu şebekesinde bulunan hat, istasyon, sanat yapıları (tünel, viyadük, köprü, menfez, vs.), hemzemin geçit gibi altyapı varlıkları 3 boyutlu olarak harita üzerinde görüntülenmektedir.

Gelişmiş teknolojinin sunduğu tüm bilgiler

yol boyundaki ekipmanlar

tarafından hareket halindeki trenin

bilgisayarına işleniyor ve sesli ve görsel olarak

makiniste iletiliyor. Makinistin uyarıları dikkate almaması

durumunda tren otomatik olarak

yavaşlatılıyor ya da frene geçiliyor.

22

Demiryollarında akıllı ulaşım sistemleri

GSM-R: Demiryolu için GSM şebekesi, Avrupa Trafik Yönetim Sisteminin mobil iletişim alt yapısını oluşturmak için geliştirilmiştir. TCDD, Avrupa’da demiryollarının yaygın olarak kullandığı ERTMS/ETCS bileşeni olan GSM-R haberleşme

sistemlerini YHT ile beraber kullanmaya başlamıştır.

GSM-R 500 km/saat tren hızlarında haberleşmenin kesintisiz olarak yapılabilmesini sağlamaktadır. GSM-R’ın şebekemizde Ankara-Konya ve Ankara-İstanbul Yüksek Hızlı Tren 1.213 km’lik hat kesiminde GSM-R sistemi aktif olarak kullanılmaktadır.

European Rail Traffic Management System (Avrupa Demiryolu Trafik Yönetim Sistemi) / European Tren Control System Avrupa Tren Kontrol Sistemi (ERTMS)/(ETCS) birçok gelişmiş Avrupa ülkesinde kullanılmakta olup ülkemizde de Yüksek Hızlı Tren ile beraber ERTMS/ETCS sinyal sistemleri kullanılmaya başlanmıştır.

ERTMS tren kontrol sistemi ETCS ve demiryolu haberleşmesinde kullanılan GSM-R‘ın bileşimidir. ERTMS (Avrupa Demiryolu Trafik Yönetim Sistemi ) tren kontrol sistemlerinde belirli bir standardın oluşturulması ve bu standardın yaygın olarak kullanılması amacıyla doğmuştur.

TCDD, Yüksek Hızlı Tren hatları ile beraber dünyanın önde gelen ülkelerinin demiryollarında kullandığı sinyalizasyon sistemleri ve otomatik tren kontrol sistemlerini (ERTMS/ETCS) kullanmaktadır. TCDD bütün hatlarında kurulacak sinyalizasyon sistemlerinde ERTMS/ETCS’nin yaygınlaştırılması planlanmıştır.

ERTMS (Avrupa Demiryolu Trafik Yönetim Sistemi) veri ve sesin iletişimine izin veren GSM-R ve Avrupa Trafik Kontrol sistemi (ETCS)’nin bir kombinasyonudur. ERTMS/ETCS Seviye 1–2–3 olarak üç seviyeden oluşmaktadır.

ERTMS/ETCS Seviye 1 sisteminde tren hareket yönündeki tüm bilgiler yol boyundaki ekipmanlar tarafından tren üzerindeki bilgisayara iletilmektedir. Bu bilgiler tren bilgisayarı tarafından değerlendirilerek sesli ve görsel olarak makiniste bildirilmektedir. Makinistin uyarıları dikkate almaması durumunda tren otomatik olarak yavaşlatılmakta ya da frene geçirmektedir.

Güvenliği en üst seviyeye çıkarmak

amacıyla Yüksek Hızlı Tren hattında

güvenlik izleme merkezi (CCTV) kuruldu. Kritik

bölgelerdeki olaylar anında merkezde

izleniyor.

23

ERTMS/ETCS Seviye 2 ise sinyalizasyon sisteminin üzerine kurulan radyo tabanlı bir tren kontrol sistemidir. Ses ve veri iletişimi için GSM-R kullanılmaktadır. Yol boyu ile trenin araç üstü ekipmanı arasında sürekli bir haberleşme mevcut olduğundan sinyalizasyon bilgilerindeki değişiklikler anlık olarak trene iletilir.

ERTMS/ETCS Seviye 3 ise en gelişmiş düzeyi olarak bilinir. Henüz Avrupa’da deneme aşamasındadır. Bu seviyenin özelliği hat boyunda konumlandırılmış olan GSM-R vasıtasıyla sürekli bilgi iletimi ile trenin durumu denetlenmektedir. Trenin kontrolünün GSM-R sistemi ile olması hattın kapasitesini artırır.

Bu sistemler demiryolunda hız, emniyet ve kalitesine direk etkili olmaktadır. Bu sistemler sayesinde trenlerde ülkemizde 300 km/h hıza güvenli bir şekilde çıkılabilmekte ve ticari işletmecilik yapılabilmektedir. Ayrıca birlikte işletilebilirdik ve

standardizasyonun sağlanmasında katkıları büyüktür. ERTMS/ETCS tren kontrol sistemleri tamamlandığında ülkemizden çıkan bir tren sorun yaşamadan Avrupa’nın diğer şehirlerinde de hizmet verebilecek hale gelecektir.

Güvenliği en üst seviyeye çıkarmak amacıyla YHT hattında güvenlik izleme merkezi (CCTV) kurulmuştur. Kritik bölgelerdeki olaylar anında merkezde izlenmektedir.

Trenlerin güvenli geçişi için demiryolu üzerinde bulunan araç, nesne, canlı varlık gibi nesneleri tespit ederek trenlere veya bir merkeze bildiren sistemlerin kullanılması için gerekli araştırma ve geliştirme faaliyetlerine başlanmıştır. Özellikle hemzemin geçit, köprü, viyadük ve tünel gibi bölgelerde bu tür sistemlerin kullanılarak olası kazaların önüne geçilmesi hedeflenmektedir.

Kullanılan sistemlerle trenlerin güvenli, hızlı ve konforlu bir şekilde çalıştırılarak kazaların

ve olayların en aza indirilmesi hedeflenmektedir.

Marmaray’da kullanılan sistemler

Marmaray Projesi kapsamında tüp-tünel bölgesinde ERTMS/ETCS Level-1 ve CBTC (Communication Based Train Control) sistemleri birlikte kullanılmaktadır. CBTC sistemi, nominal işletme modu olup bir yandan anlaşmanın güzergah durumu hakkında verdiği bilgilere öte yandan tren konum bilgilerine dayalıdır.

Hareket izinleri, konvansiyonel tren algılama sistemlerine (ray devreleri veya dingil sayaçları) değil, blok işlemci tarafından belirlenen tren konumuna bağlıdır. Hat üzerindeki tüm trenlerin güvenli bir şekilde hareket etmesini sağlar.

Hareket izni, sadece hız ve mesafe açısından güvenli hareket sınırlarını değil, aynı zamanda öndeki güzergâh ile ilgili coğrafi verileri de içerir.

24

Herkes için iletişim ve ulaşım

Bilgi ve iletişim teknolojisindeki gelişmeler özellikle ulaştırma sektöründe;

•Trafik emniyetinin artırılması,

•Ulaşım sisteminin performansının iyileştirilmesi,

•Trafiğin izlenmesi, yönlendirilmesi ve gerçek zamanlı yönetiminin sağlanması,

•Hizmet kalitesinin ve verimliliğin arttırılması,

vb. gibi etkileri oluşturmaktadır.

Bilgi ve iletişim sistemlerinin gelişmesi özellikle akıllı ulaşım sistemlerinin oluşmasına temel olmuştur.

Bu kapsamda; “Akıllı Ulaşım Sistemleri” ulaşımda çevresel etkileri azaltacak şekilde hareketliliği ve güvenliği arttırarak ulaşımı destekleyen gelişmiş bilgi ve iletişim teknoloji uygulamaları olarak karşımıza çıkmaktadır.

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, 2012-2014 yıllarını kapsayan “Orta Vadeli Program eki Eylem Planı” ile Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı (UDHB) ilgili kuruluşlarla birlikte Ulusal AUS Strateji Belgesi’ni hazırlamakla görevlendirilmiştir. Strateji Belgesi’ne yol haritası oluşturmak amacıyla 2012 yılı içinde konu ile

Kablosuz haberleşme ulaşım sektöründe verimliliği artırdı

Serdar Hüseyin YILDIRIMDevlet Hava Meydanları İşletmesi

Genel Müdürü

AUS uygulamaları vasıtasıyla

farklı ulaşım türleri arasında

koordinasyon sağlanarak ideal

trafik şartları oluşturulabilmekte,

yolcu ve yük hareketleri ile

ilgili hizmetlerin etkinliği ve hızı

artırılabilmektedir.

DOSYA

25

ilgili tüm paydaşların katılımıyla bir çalıştay gerçekleştirilmiş ve bu çalıştayın sonuçları Strateji Belgesi’ne yansıtılmıştır.

Ülkemizde, bilgi ve iletişim teknolojilerinin ulaşım sektörüne adapte edilmesi sonucu ortaya çıkan AUS uygulamalarının dünyada bu teknolojilerle paralel bir gelişme seyri izlediği söylenebilir.

AUS kapsamında, gelişmiş bilgi ve iletişim teknolojileri kullanılarak ulaşımla ilgili önemli sorunlara çözümler üretilebilmektedir. AUS uygulamaları vasıtasıyla farklı ulaşım türleri arasında koordinasyon sağlanarak ideal trafik şartları oluşturulabilmekte, yolcu ve yük hareketleri ile ilgili hizmetlerin etkinliği ve hızı artırılabilmektedir.

2000’li yılların başlarında ülkemizde yavaş yavaş toparlanmaya başlayan sivil havacılık sektörü hem yurt içi hem de yurt dışındaki yatırımlar, hem de coğrafi bakımdan ülkemize

tabii fiber kesim noktası-HUB durumunda bulunmasının kendisine sağladığı avantaj ile kısa sürede tırmanışa geçmiştir.

Genel Müdürlüğümüz verilerine göre Türkiye; havacılık sektöründe, özellikle 2003 yılında başlatılan bölgesel havacılık politikası bağlamında sivil hava taşımacılık faaliyetleri oldukça hızlı bir gelişim içine girmiştir. 2015 yılı sonu itibariyle yaklaşık olarak yolcu sayısı 182 milyon yolcuya ulaşmıştır. Ancak artan ilgi ülkemizin hava sahası üzerindeki hava trafiğinin de artmasına ve kontrolünün zorlaşmasına neden olmuştur. Yapılan hava trafik tahminleri ise dünyada her yıl 3,5 milyar yolcunun havayolu ile seyahat ettiği ve bu sayının gelecek 20 yıl içerisinde üç mislinden fazla olacağı yönündedir.

AUS kullanımıyla özellikle hava ulaşımında;

1. Meydana gelebilecek kazaların engellenmesi, hava yollarının, uçakların ve yolcuların güvenlik ve emniyetinin artırılması,

2. Ulaşım sisteminin performansının iyileştirilmesi ve trafik sıkışıklığının azaltılması,

3. Trafiğin izlenmesi, yönlendirilmesi ve gerçek zamanlı yönetiminin sağlanması,

4. Ulaşım sürelerinin optimizasyonu ve ulaşım maliyetlerinin azaltılarak ekonomiye katkıda bulunulması,

5. Hizmet kalitesinin ve verimliliğin artırılması,

6. Yolcuların kişisel mobilite ve rahatlığın arttırılması,

7. Çevreye verilen zararın asgariye indirilmesi ve enerji tasarrufu sağlanacaktır.

Teknolojinin yolculara sağladığı avantajlar

Yolcuların seyahat özgürlüklerini kullanmaları ve bu özgürlüğü hissetmeleri, yolculukları esnasında karşılaştıkları zorlukların zamanında ve kolay bir şekilde çözümlenebilmesi ile doğru orantılıdır. Havacılık sektöründe de tüm paydaşların bir bütün olarak yolcu hizmetleri ve yolcu kolaylıkları hususunda bilgi teknolojilerinin faydalarını sunması önem taşımaktadır. Havacılık sektörü tüm diğer ulaşım modlarında olduğu gibi etkileşimli bir hizmet zinciridir. Yolcuların bu hizmet ağına dahil olması seyahat talepleri ile başlamaktadır. Bu ise bildiğiniz üzere seyahat acentaları ve bilet satış noktaları ile olmaktadır. Günümüzde artık internet teknolojisi ile bilet satışları ve rezervasyonları bilgisayar ortamında istenilen her yerde yapılabilmektedir. Bir de bu elektronik biletlerin yolcuların görmediği arka planı bulunmaktadır.

26

İşte bu noktada sahne gerisinde Akıllı Ulaşım Sistemlerinin bir uygulaması olarak PNR yolcu bilgilerinin işlenmesi, paylaşılması ve tanınması gelmektedir. Yolcuların seyahat bilgilerinin havacılığın tüm paydaşları ile paylaşılması oldukça gelişmiş bir bilgi ağı paylaşım sistemi kurulmasını gerektirmektedir. DHMİ Genel Müdürlüğü olarak özellikle havalimanlarımızda havayolu şirketlerimiz ile yer hizmet kuruluşlarımızın altyapı ihtiyaçlarını imkanlarımız çerçevesinde karşılamaktayız. Özellikle CUTE (CommonUse Terminal Equipment-Ortak Kullanımlı Terminal Ekipmanları) sistemlerimiz ile minimum donanım yatırımı yaparak maksimum bilgi paylaşımı sağlayacak şekilde yolcularımıza seyahatleri sırasında destek olunmaktadır. CUTE teknolojisi sayesinde, havalimanları en yüksek güvenilirlikte, yüksek hızda iletişim şebekesiyle çoklu yedekleme, yük dengelemesi, yazılım ve işletim izleme teknolojileriyle entegre edilmektedir.

BRS (Baggage Reconcilation System-Bagaj Eşleştirme Sistemi) ile de havalimanlarında, yolcu bagajları, kontrol noktasından geçişten uçağa yerleştirilmelerine dek ve hatta bunun da ötesinde tüm ayrıntılarıyla birlikte izlenebilmektedir. BRS uçağın kalkış saati, giriş kapısı ve yükleme yeri gibi verileri sağlayan uçuş bilgilerini kullanarak, bagaj yükleme işlemlerini yapan personele gerekli bilgileri sağlar. Bagaj taşıma araçları uçuşlara göre ayarlanmıştır ve verilerde bagajlar konteynırlara ve depolama alanlarına yüklenirken kaydedilir.

Bagajlar yüklemeden sorumlu personele geldikçe bagajın yüklenip yüklenmediği bildirilir ve eğer yüklenmemişse bu kez neden veya sebep bildirilir. Konteynırlar ve üst üste konulmuş bagajlar uçağa yüklenirken aynı zamanda uçaktaki her çantanın gideceği yol BRS

tarafından kayıt altına alınır. Bu bilgi bagajın indirilmesi yapılırken çok önemlidir, çünkü bu şekilde bagajın bulunması kolaylaşır ve indirilme sırasındaki gecikmeleri minimuma indirir. BRS transit yolcu bagajları ve bagaj aktarımı da dâhil olmak üzere tüm bagaj bulma işlemlerini gerçekleştirir.

Bu sistem ayrıca bagaj işlemlerinin değişik şekillerdeki yönetimsel verilerinin yanı sıra soruşturma faaliyetlerinin maliyetini de azaltır. Artan yolcu bagaj bilgilerinin devamlılığı müşteri hizmetlerini büyük oranda güçlendirmektedir.

Bu uygulamalara ek olarak yolcu terminallerinde bulunan “Uçuş Bilgi Sistemleri” (FIDS [Flight Information Display System]) de özellikle uçuş bilgilerinin uçaklarını beklemekte olan yolcularımıza iletilmesi hususunda büyük hizmet vermektedir. Bilgi panolarının işletilmesi de gerçek zamanlı olarak yapılmaktadır. Bunlar havacılık alanında akıllı ulaşım sistemlerinin yolcularımız tarafından görünen kısmını oluşturmaktadır.

Havalimanlarında akıllı teknoloji uygulamaları

Ulaştırma sistemlerinde AUS uygulamaları başlıca üç ana gruba ayrılabilir: seyahat güvenliğinin sağlanması, verimlilik, bilgi ve eğlence.

Bu kapsamda hava ulaşımında bu başlıkları genel anlamda değerlendirirsek,

1. Seyahat güvenliği

Ulaşım otoritelerinin ana amaçlarından birisi trafik kazalarını en aza indirmek ve yol güvenliğini artırmaktır. Özellikle havacılık sektöründe emniyet ve güvenlik üst seviyede değerlendirilmektedir. Sıfır hata ile çalışılan bir sektör durumunda olan havacılıkta, bu amaca ulaşmak için ise birçok teknolojilinin kullanımı gereklidir. Konuyla ilgili uygulamalardan bazıları aşağıda verilmiştir:

• “Türkiye’deki ATM Kaynaklarının Sistematik Modernizasyonu” (SMART) adını verdiğimiz projemiz ile etkin ve verimli bir şekilde hava sahamızın işletimi, uçaklarımızın rota ayarlamaları ve hava trafik hizmetlerimiz tamamen bu prensipte yürütülmektedir. Yapılan yatırımlar ile Kuruluşumuza bağlı tüm sivil havalimanlarında hizmet veren Navigasyon ve Haberleşme Sistemleri teknolojideki gelişmelerle birlikte yenilenmekte ve hizmet seviyesi iyileştirilmektedir.

“Mevcut Radarların Yenilenmesi ve İlave İhtiyaçlar” projeleri ile ülkemiz hava sahasının her bir noktası en az iki gözetim sensörü ile kaplanır duruma gelmiştir. Böylece Avrupa Birliği ile EUROCONTROL tarafından uygulanmaya çalışılan Tek Avrupa Hava sahası (Single European Sky - SES) projesine benzer şekilde merkezi Ankara ACC olmak üzere ülkemiz hava sahası Hava Trafik Kontrol Merkezi Başmüdürlüğünce yönetilmeye başlanmıştır.

• Havalimanında apronlarda trafik takip sistemi, otomatik uçak parklama sistemleri gibi donanımlarımız ile uçak yer trafiği de idare edilmektedir. Böylece oluşabilecek kesişmeler ve çarpışmalar engellenmektedir.

• Havalimanlarında kullanılan seyrüsefer yardımcı cihazlarının yardımıyla yapılan uçuşların en emniyetli şekilde yapılması sağlanmaktadır.

• Pist yüzeyi temizleme araçları, ARGE çalışmaları kapsamında “Kuş Radarı” ve “FOD (Yabancı Madde Hasarı) Radarı “ çalışmaları yürütülmektedir.

2. Verimlilik

İklim değişikliğinin en önemli sebeplerinden birisinin ulaştırma sistemlerinden kaynaklanan salınım olduğu iddia edilmektedir. Günümüzde ulaşımdan kaynaklanan karbondioksit emisyonunun en az seviye getirilmesi ve çevreye dost

27

ulaştırma sistemlerinin geliştirilmesi en önemli araştırma konuları arasında yer almaktadır. Özellikle kablosuz haberleşme imkanlarının kullanımı ulaşım sektöründeki verimliliğin artışında önemli bir yer tutmaktadır. Hava araçlarının trafiğinin en verimli şekilde yönetilmesiyle zaman, maliyet ve çevreye verilecek zararların en aza indirilmesi sağlanmış olacaktır.

Bu kapsamda; bunlardan bazı örnekler aşağıdaki şekildedir:

•Hava trafik sahasının tek merkezden yönetilmesi,

•”Geliştirilmiş Rota Planlama”, çalışmalarının yapılması (SMART),

3. Bilgi ve eğlence

Özellikle havalimanlarında terminallerde yolcuların seyahatleri sırasında AUS’dan faydalanan kullanıcıların yaşam kalitesini bilginin etkin kullanımına dayalı olarak artırmaya yönelik uygulamalar bu sınıfta değerlendirilebilir. Bu kapsamda aşağıdaki örnekler verilebilir:

•Bilgi panolarının işletilmesi ve gerçek zamanlı olarak bilgilendirilmelerin yapılması,

•İnternet erişiminin artırılması ve bağlantıların çoğaltılması,

•”Uçuş Bilgi”, “Yol Tarifi”, Havalimanlarımız hakkında bilgi vb. için DHMİ mobil uygulamasının 1.aşaması IOS, Android ve Windows Phone versiyonlarının geliştirme çalışmaları tamamlanmış olup uygulama 2015 Ocak ayı içerisinde tüm marketlerde yayınlanarak kullanıma verilmiş, ayrıca bilgi ulaşımında hız ve kolaylıkların sağlanması amacıyla havayolu şirketlerinin mobil uygulamaları, yaygınlaştırılmıştır.

Akıllı ulaşım sistemlerinin amacı

Genel olarak Kurumumuzda hava ulaşımında hizmetlerin aksamaması ve hava trafik emniyetinin olumsuz etkilenmemesi için konforlu, güvenli, verimli ve ülke ekonomisine faydası en fazla olacak şekilde çalışmalar yapılmaktadır.

Örnek olarak, 2016 yılının mart ayı verilerine göre Avrupa’da herhangi bir sebep nedeniyle kalkışı geciken uçakları 4 dakika ile 30 dakika

rötar yaptığı, 5 dakikadan daha fazla süreli rötarların ise tüm uçuşların %38’ini oluşturduğu ortaya çıkmıştır. 2004 yılında Westminster Üniversitesi’nin yaptığı bir çalışmada ise bir uçuşun sadece 1 dakikalık gecikmesinin ortalama 97 ABD Doları’na mal olduğu hesaplanmıştır.

Akıllı Ulaşım Sistemlerinin kullanımının artırılması ve geliştirilmesiyle yukarıda belirtilen gecikmeler en az seviyeye indirilerek hem yolcuların seyahat kalitesinin artırılması hem de gecikmelerden meydana gelecek olan kayıpların en aza indirilmesi sağlanmış olacaktır.

Havayolu ulaşımı insan yaşamının kalitesi ve verimliliğini artırma noktasında vazgeçilmez bir öneme sahip. Bu konfor ve hız; zamanı doğru kullanmanın vazgeçilmez unsuru haline geldiği dünyamızda çok önemli bir avantajdır.

Bu avantajın Akıllı Ulaşım Sistemiyle kombine edilmesi, kullanımlarının artması hava yolu kalitesi ve maliyetlere pozitif etki sağlayacaktır.

28

Herkes için iletişim ve ulaşım

Bilgi ve iletişim teknolojileri sektörünün ülke ekonomileri üzerindeki etkisi ve önemi gün geçtikçe artmakta ve artmaya da devam edeceği görülmektedir. Birçok gelişmekte olan ülke gibi Türkiye’de de haberleşme, bilgi ve iletişim alanında özellikle son 15 yılda yapılan yatırımlar verimlilik artışına önemli katkılar sağlamış, bilişim sektöründe istihdam artışının yanında gayri safi milli hasıla içindeki pay ve yıllık ciro gibi ekonomik göstergelere de bu durum olumlu şekilde yansımıştır.

İletişim teknolojileri alanında 20. yüzyılın sonunda başlayan dönüşümler insanlığın önünde yeni bir ufuk açmış, sosyo-kültürel ve ekonomik yapıları geri dönüşü olmayacak bir şekilde etkilemiştir. “Sanayi Devrimi”nin

üretim modelleri dünyayı ağır sanayi sahibi batı dünyası ve hammadde sahibi üçüncü dünya ülkeleri şeklinde ikiye bölmüş iken günümüz dünyasına yön veren bilgi teknolojileri yeni bir dünya şekillenmesine sebep olmuş; yaşadığımız dünyayı üretimin ve tüketimin iç içe geçtiği, sınırların olmadığı tek bir pazar haline getirmiştir. Dünyayı tek bir pazar haline getiren bilgi teknolojileri, kendisini destekleyen ulaşım ve lojistik gibi sektörlerin bugün ulaştığı standartların da katkısıyla üretim ve tüketim modellerini yeni bir şekle sokarak bugünkü global halini almıştır.

Tüm bunlara bağlı olarak bilgi teknolojileri ile ulaşım ve lojistik bağlamındaki gelişmeler ülkemiz için bir kaldıraç görevi görmektedir.

PTT çağdaş teknolojiyi izliyor

Kenan BOZGEYİKPTT A.Ş.

Yönetim Kurulu Başkanı veGenel Müdürü

“Sanayi Devrimi”nin üretim modelleri dünyayı üretimin

ve tüketimin iç içe geçtiği, sınırların olmadığı tek bir

pazar haline getirdi.

DOSYA

29

Geçtiğimiz yüzyıllarda Türk insanının Anadolu’ya sıkışıp kalmış yüksek potansiyeli bu sayede dünyaya açılmış, Türk girişimcisinin rekabet gücü dünya arenasında kendisine bir yer bulmuştur. PTT tarafından telgraf ve telefon ile başlatılan iletişim teknolojileri hizmetleri 80’li yıllarda ihracat odaklı Türk işletmelerinin yükselişine imkân sağlarken 2000’li yıllarda internet kullanımının artması Türk insanının dünyayı daha iyi tanıyan ve tüm dünya ülkelerinde iş modelleri geliştirebilen yüksek profilli işletmeleri yönetmesini sağlamıştır. Ülke ekonomisi ihracat odaklı bir hal alırken ekonomik ve finansal kurumlarımız sürdürülebilir büyümeye sahip güçlü bir yapıya kavuşmuştur.

PTT, aynı zamanda sunduğu online hizmetler, kargo ve e-ticaret imkanları ile hem ülke içerisinde hem de uluslararası anlamda birçok sektörde ülkemizin pazara entegrasyonuna katkı sağlamaktadır. Ülkenin tüm bölgeleri arasındaki bilgi, belge, para ve mal akışının kolaylaşması, ülke insanının

ticari ve kültürel entegrasyonuna hizmet ederken Türkiye’nin ulusal pazar bütünleşmesine de katkı sağlamaktadır. Bununla birlikte verilen online hizmetler, kargo, posta ve e-ticaret hizmetleri ile uluslararası pazara açılacak girişimciler için altyapı imkânları sunulmaktadır.

Kısaca bilgi ve iletişim alanında gerçekleştirilen yatırımlar ve bu sektörlere destek veren ulaşım ve lojistik sektörlerindeki gelişmeler iç pazarda canlı ve dinamik bir ekonomik yapının oluşmasını sağlarken, bu alanlardaki gelişmelerden faydalanan iş dünyası şirketimizin altyapılarından da faydalanarak uluslararası ekonomiye kendilerini entegre etmektedirler.

Günümüzde bilgi ve iletişim alanındaki gelişmeler ulusal ve uluslararası düzeyde üretim tarzını, ekonomiyi ve pazar anlayışını yeniden şekillendirmiştir.

Globalleşen dünyada PTT’de bilişim çağına ayak uydurmak, uluslararası alanda yeni gelişmeleri takip etmek suretiyle, bugün posta piyasasını belirleyen bir konuma yükselmiştir.

Şirketimizin PTTBank uygulamalarıyla başlayan atılımı, Kayıtlı Gönderilerin Otomasyon Sistemi ile devam etmiştir. Yenilikler bitmemiş, hizmetin daha kaliteli ve hızlı verilebilmesi için ihtiyaca göre Posta İşleme, Kargo İşleme, Kargo Dağıtım ve Posta Dağıtım Merkezleri kurulmuştur. Otomatik ayrım sistemleri alınarak kurulumları yapılmış, yoğunluklu olarak otomasyon sistemi üzerinden hizmet verilmeye çalışılmıştır.

Son teknoloji ile kurulmuş olan İstanbul Avrupa ve Anadolu, Ankara, İzmir’ de bulunan Posta İşleme Merkezlerine Otomatik Mektup Ayırım Sistemi Kurulmuştur. Bunun yanı sıra, posta hizmetlerinde kaba madde olarak adlandırılan Basılmış Kağıt (Kitap, Dergi, Katalog vb), Küçük Paketlerin ayırımı için İstanbul Avrupa Yakası ve Ankara Kargo İşleme Merkezlerine Kaba Maddeler (KAMAS) Ayırım Sistemi Kurulmuştur.

Bununla birlikte, Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) sistemi ile gerçek/tüzel kişiler ve kurumlar için zaman, maliyet, verimlilik, çevre ve

30

insan gücüne kadar pek çok farklı açıdan kolaylık sağlayan projenin farkındalığının ve kullanılırlığının artırılmasını sağlanmıştır. Şirketimiz; KEP alanında da ülke çapında tüm kullanıcılara ulaşmayı ve projemiz vasıtasıyla gerçekleştirilen e-tebligat ve e-yazışma uygulamaları ile kamu kaynak tüketiminde mükerrerliğin önlenmesini, hızlı ve güvenilir altyapısı ile sektör bazında öncü kuruluş olmayı hedeflemektedir.

Yine 2010 yılı itibariyle hayata geçirilen “Birleşik Posta Sistemi” sayesinde, kişi ve kurumlar PTT

yolu ile gönderecekleri fatura, poliçe, ekstre, broşür ve kutlama kartı gibi toplu gönderilerinin tüm süreçlerini elektronik ortamda gerçekleştirebilmekte ve takip edebilmektedir. Birleşik Posta uygulaması sayesinde kurumlar toplu gönderilerinde baskı, taşıma ve dağıtım süreçleri için vakit harcamamaktadır.

Şirketimiz posta sektöründe uluslararası arenada güçlü rakipleriyle rekabet edebilecek konuma erişmiştir. Bu bağlamda Şirketimiz bünyesinde uygulamaya koyacağımız yeni projelerle ekonomimize büyük katkılar sağlanacağı inancındayım.

PTT’nin haberleşme sektöründeki konumu

PTT esasen tarihi bir süreçten geçerek bugünlere gelmiş köklü bir kuruluştur. PTT’nin geçirmiş olduğu bu tarihi süreç hiçbir maddi ölçüye vurulamayacak şekilde çok güçlü bir markanın oluşmasına sebep olmuştur. Aynı zamanda bu tarihi süreç çok değişik alanlarda ve konularda tecrübelerin oluşmasını da sağlamıştır.

Kısaca değinecek olursak, ilk para transferi, telgraf ile haberleşme,

kamu posta görevinin başlatılması, ilk radyo yayını bunlardan bazıları olarak söylenebilir. Bugün bunların hepsi birbirinden bağımsız, ayrı birer sektör, her sektörde birçok oyuncu olarak karşımızda kurumları ve şirketleri görmekteyiz. Dolayısıyla bütün bu sektörlerin içinden çıkıp geldiği bir kuruluş olarak PTT, bu süreçte elde ettiği tecrübeler ışığında bugün de yürüttüğü faaliyetler ile haberleşme sektörü de dahil kargo-lojistik ve bankacılık faaliyetlerinde düzenleyici rol oynamaktadır.

Haberleşme ve İletişim kavramlarıyla özdeşleşen PTT bugün yasanın kendisine verdiği yetkiyle de aynı zamanda ülkemizde evrensel posta hizmet sağlayıcısı konumundadır.

Şirketimiz, Posta yoluyla yürütülen haberleşme faaliyetlerinin ülkenin her tarafında yüksek hizmet standartları ile sunulmasına ve insanımızın gelişen teknoloji ile birlikte elde ettiği iletişim araçlarının yanı sıra diğer iletişim faaliyetlerine ülkenin her tarafında altyapı sağlamaktadır.

PTT, güven, uygun fiyat ve kalite hususlarında haberleşmeye

Son teknoloji ile İstanbul Avrupa ve

Anadolu, Ankara, İzmir’ de bulunan

Posta İşleme Merkezlerine

Otomatik Mektup Ayırım Sistemi

kuruldu.

31

ilişkin birçok unsurun vatandaşa hizmet olarak sunulmasında etkin rol oynamaktadır. Posta haberleşmesindeki evrensel hizmet sağlayıcılığının yanı sıra PTTcell markası ile Birleşik Posta hizmeti ile haberleşme alanındaki altyapısını korumakta ve güçlendirmektedir.

Aynı zamanda, 40.000 çalışanı ve 4.500 işyeri ile tüm ülke sathında aynı standartta hizmet kalitesiyle haberleşme alanının öncü kuruluşu olarak faaliyetlerini sürdürmektedir. Bununla birlikte dünya genelinde hedefimiz; şirketimizi posta, kargo ve lojistik alanında faaliyet gösteren uluslararası markalarla rekabet edebilecek hale getirip bir dünya markası yapmak olacaktır.

Evrensel posta yükümlülüğü

6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu’nun 2013 yılında yürürlüğe girmesi ve posta sektörünün düzenlenmesi ve denetlenmesi hususlarında BTK’nın yetkili kılınması ile posta sektöründe yeni bir dönem başlamıştır.

PTT A.Ş. olarak BTK ile 21 Temmuz 2014’te imzalanan görev sözleşmesi çerçevesinde, coğrafi alan ayrımı gözetmeksizin evrensel posta hizmet yükümlülüğü görevi yerine getirilmektedir.

Posta, kargo alanlarında ürün çeşitliliğinin artırılması ayrıca ülkemizin tek evrensel posta

hizmet sağlayıcısı olması avantajıyla, posta gönderileri için pazarda rakibinin bulunmaması şirketimizi lider konumunda tutmaktadır.

Rekabetin yoğun şekilde yaşandığı günümüz kargo sektöründe Şirketimizin daha etkin ve başarılı olabilmesinin bir yolu da farklı fiyat politikalarını benimsemekten geçmektedir. Bu konuda da Şirketimiz piyasada denge unsuru olarak yer almaktadır.

6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu’ndan önceki mevzuat olan 5584 sayılı Posta Kanunu’nun Posta Tekeli başlıklı 2’nci maddesine göre, açık ve kapalı mektuplar ile üzerinde haberleşme mahiyetinde yazı bulunan kartlar Şirketimizin tekeli altında bulunmaktadır.

Bu kapsamda, banka hesap ekstreleri, telefon faturaları vb gönderiler Şirketimizce kabul ve teslimi sağlandığından, piyasadaki haberleşme mahiyetindeki tüm gönderiler ile ilgili işlemler şirketimizce yürütülmektedir.

HGS sisteminin akıllı ulaşıma katkısı

PTT A.Ş. olarak ülkemiz insanına coğrafi alan farkı gözetmeksizin her yerde farklı sektörlerde hizmetler sunmak ve onların hayatını kolaylaştırmak amacıyla çalışmalarımıza devam etmekteyiz.

Bu kapsamda gerçekleştirdiğimiz projelerden biri olan Hızlı Geçiş Sistemi (HGS) projesi; bağlı olduğumuz Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın ülkemizde sürücü ve yolcuların can ve mal güvenliğinin en üst düzeyde sağlandığı, konforlu yolculuklara olanak sağlayan ulaşım şebekeleri kurmak ve Türkiye’yi akıllı ulaşım sistemlerini kullanarak ulaşımda çağdaşlığı yakalamış ülkeler arasında hak ektiği yere eriştirmek hedefine yönelik atılmış bir adımdır.

9 milyonu aşan abone sayısının yanında düşük maliyetleri, kolay erişilebilirliği, modern teknolojisi ile sektör tarafından akıllı ulaşım

sistemlerinde öngörülen ‘aynı işi yapan çok sayıda sistem yerine tek ve büyük bir ortak sistem’ vizyonuna gerçek anlamda cevap veren bir ücret toplama sistemi konumuna ulaşan HGS; sadece otoyol ve köprülerde değil, ülkemizdeki başlıca feribot işletmelerinde de ücret toplama sistemi olarak kullanılmaktadır.

Bu kapsamda HGS, ilerleyen yıllarda araçlardan ücret toplama işleminin olduğu alanlarda yaygınlaştıkça, ‘tek sistem ile çok yerde hızlı ve otomatik ödeme’ imkanını müşterilerine sunacaktır.

En kaliteli hizmeti sunmak

Kurulduğu 1840 yılından bu yana ülkemizdeki haberleşme ve iletişimi sağlamaya çalışan PTT A.Ş. milletimize en kaliteli hizmeti vermek için teknolojik gelişmeleri takip ederek çağın gereksinimlerine ayak uydurmakta ve sürekli olarak kendini yenilemektedir.

Bugün gelinen noktada günümüz koşullarına uygun olarak kendini sürekli yenileyen şirketimizi, birbiri ardına uygulamaya koyduğu yeni projelerle kendi hizmet sahasında etkinliğini devam ettirecektir. PTT ailesi olarak; ekip ruhu içerisinde, karşılıklı iş birliği ve koordinasyon çerçevesinde, ülkemizin 2023 hedeflerine ulaşmasında önemli bir yere sahip şirketimizin her açıdan büyümesini sağlamak temel amacımız olacaktır.

Şirketimizin verdiği hizmetlerin kalitesini ve verimliliğini artırmak için ortaya koyacağımız projelerle, verdiğimiz hizmetlerin vatandaşlarımıza en kolay ve en hızlı bir biçimde sunulmasına azami gayret göstereceğiz.

Dileğimiz her şeyin en güzeline layık olan ülkemiz insanının beklentilerini karşılamak, onların göstermiş olduğu bu ilgi ve alakayı daha da artırmaktır.

Bu meyanda müşterilerimize ve tüm halkımıza sevgi ve saygılarımı sunuyor, nice güzel hizmetlerle onların yanlarında olacağımızı belirtmek istiyorum.

Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) sistemi

ile gerçek/tüzel kişiler ve kurumlar

için zaman, maliyet, verimlilik, çevre ve

insan gücüne kadar pek çok farklı açıdan

kolaylık sağlayan proje kullanırlılığı

artırdı.

32

Herkes için iletişim ve ulaşım

Gelişen teknoloji, günlük hayattaki işleyişlerin değişmesine neden olmaktadır. Bu değişimlerin ortaya çıkardığı en önemli yeniliklerden biri elektronik ortamda yapılan düzenlemelerdir. Bu düzenlemeler kısaca fiziksel ortamda yapılan işlemlerin uygun bir şekilde elektronik ortama aktarılması ile kağıt, zaman, maliyet, güvenlik, ulaşabilirlik ve tutarlılık sağlayan uygulamaların bütünü olarak tanımlanabilir. E-devlet, e-imza, e-kimlik, e-fatura, e-sağlık, e-arşiv ve e-ticaret bu tür uygulamaların yaygın olarak kullanıldığı alanlardır.

Ülkemizde elektronik düzenlemelerinin sık kullanılanları e-imza, e-fatura, e-arşiv, e-kimlik, e-devlet ve e-bildirimlerdir. Bu

düzenlemelerin yaygın olarak kullanılmasının başlıca nedeni ise hukuksal altyapılarının oluşturulmuş olmasıdır. Ülkemizdeki elektronik ortamı konu edinen en eski mevzuatlardan biri 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu’dur. E-imza uygulamalarının ülkemizdeki diğer elektronik uygulamalara göre kullanım ve olgunluk düzeyinin fazla olması mevzuat yürürlük tarihinin doğal bir sonucudur.

E-İmza

Elektronik imza temelde matematiksel metotlar üzerine kurulmuş bir yapıdır. 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu’nda (Kanun, 2004) “Başka bir elektronik veriye eklenen veya elektronik veriyle

Güvenli işlemin anahtarı e-imza oldu

Dr. Vural ÇELİKKamu Sertifikasyon Merkezi

Elektronik imza belgeye bağlı

matematiksel bir fonksiyon ve kendi içerisinde

kriptografik öğeler barındırıyor. Bu

sayede atılan her elektronik imza

belgeye bağlantılı ve birbirinden farklı

oluyor.

DOSYA

33

mantıksal bağlantısı bulunan ve kimlik doğrulama amacıyla kullanılan elektronik veri” şeklinde tanımlanmaktadır. Tanımda dikkat edilmesi gereken nokta elektronik imzanın, imzalanacak elektronik veriyle mantıksal bağlantısı bulunmasıdır. Normal hayatta attığımız imzalarda, tür ayırt etmeksizin her belgeye aynı imzayı atarız. Dolayısıyla imza ile belgenin bir bağlantısı bulunmaz. Elektronik imza belgeye bağlı matematiksel bir fonksiyondur ve bu fonksiyon kendi içerisinde kriptografik öğeler barındırır. Bu sayede atılan her elektronik imza belgeye bağlantılıdır ve birbirinden farklıdır.

5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu ve ilgili mevzuatın ülkemize getirdiği düzenlemeler sayesinde, elektronik ortamda özel merasime tabi olmayan belgelerin yasal olarak imzalanması mümkün hale gelmiştir. Bu doğrultuda kurumlar ve kişiler süreçlerini ve işlemlerini elektronik ortamdan yapmaya başlamışlardır. Elektronik ortamda atılan imzaların günlük hayatta kullanılmaya başlanması ile elektronik imzanın doğrulanması ve saklanması da fiziksel evraktan farklı olarak karşımıza çıkmaktadır.

E-İmzanın yaygınlaştırılması

Kamu Sertifikasyon Merkezi (Kamu SM) Başbakanlık genelgesi ile kamuya elektronik imza sağlamak ve elektronik imza atılması için gerekli olan yazılımların kontrol edilmesi, sistem mühendisliği çalışmalarının yapılması ve kurumlara e-imzayı kullanması için yön vermekle görevlendirilmiş elektronik sertifika hizmet sağlayıcısıdır (ESHS). Kamu SM, Başbakanlık genelgesinin verdiği görevlerin yanı sıra, Türkiye’nin sertifika otoritesi (certificate authority-CA) olarak e-imza teknolojilerinin geliştirilmesi, yaygınlaştırılması, yeni alanların oluşturulması, yeni teknolojilerin araştırılması için gerekli yapılandırmayı oluşturmakta ve işletmektedir. Bu kapsamda yeni

teknolojilerin araştırılmasına her yıl düzenli olarak bütçe ayrılmakta ve araştırmalar yapılmaktadır.

Kamu SM tarafından, Türkiye’deki özel ve kamu sektörlerinin e-imza teknolojilerinden en etkin şekilde faydalanabilmesi için her yıl farkındalık sempozyumları, çalıştaylar, sektördeki 3. taraflarla (entegratörler, danışmanlar vb.) çalışmalar yapılmaktadır. Kamu SM, özel ve kamu kurumları ve Avrupa Birliği projeleri ile e-imzanın farklı alanlarda nasıl kullanılabileceğine dair projeler geliştirilerek uygulama alanlarını genişletmeye hedeflemektedir. Bu çalışmalara paralel olarak e-imzanın daha iyi anlaşılması, başvuru ve kullanım süreçlerinin iyileştirilmesi için akademik çalışmalar yapılmakta ve çıktıları yayınlanmaktadır. Ülkemiz için e-imza ve benzer teknolojilerde yerli kaynak üretmek ve bilgi birikimini oluşturmak Kamu SM’nin öncelikli amaçlarındandır. Genç beyinler ve yarının çalışanları olan üniversitelilere 2 farklı üniversitede e-imza ile ilgili dersler verilmektedir.

E-İmzanın faydaları

Elektronik imzanın sağladığı faydaların temelinde inkâr edilemezlik, bütünlük ve kimlik doğrulama unsurları bulunmaktadır. E-imzanın sağladığı 3 özellik ile kurumlar ve kişiler işlerini fiziksel ortam yerine elektronik ortamda daha güvenilir bir şekilde yapabilmektedirler. Elektronik ortamda tasarlanan süreçlerin e- imza ile yapılması öncelikli olarak süreçlerin zaman olarak kısalmasına imkân vermektedir. Islak imza ile 1 ay süren süreçler, e-imza ile saatler içinde tamamlanabilmektedir. Süreçlerdeki ıslak imzalı belgelerin, elektronik ortamda imzalı olarak kullanılması kağıt israfını engellerken, belgeler üzerinde sahtecilik yapılmasının ve belgelerin kaybolmasının önüne geçmektedir. Bununla birlikte

kağıtların fiziksel olarak ortadan kalkması belgelerin fiziksel olarak arşivlenmesi yükümlülüğünü de ortadan kaldırmaktadır. Bu sayede kurumlar hem evraklarını arşivlemek için özel alanlar ve çalışanlar istihdam etmekten kurtulmakta, hem de arşivlenmiş belgelere elektronik olarak çok kısa süre içinde ulaşabilmektedir.

E-imzanın kimlik doğrulama özelliği sayesinde kullanıcılar ayrıca fiziksel olarak kimlik doğrulama yapmaya gerek duymaksızın elektronik ortamda işlem yapabilme şansına sahip olurlar. Benzer olarak, kurumlara özel oluşturulan e-imzalar (mali mühür) kurum kimliklerinin elektronik ortamda ibraz etmelerine imkân verdiğinden, şirket olarak yapılması gereken mükellef işlemleri elektronik ortamda çok kısa bir süre içinde gerçekleştirilebilmektedir.

Sonuç

Elektronik imza olgunlaşmış hukuksal altyapısı ile Türkiye’de en yaygın olarak kullanılan elektronik uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır. Elektronik imza, fiziksel belgenin üzerindeki ıslak imzanın elektronik ortamdaki hukuksal geçerliliği olan karşılığıdır. E-imzanın yaygınlaştırılması için Başbakanlık Genelgesi ile görevlendirilmiş olan Kamu SM, ülke içinde ve dışında çalışmalar, farkındalık eğitimleri ve çalıştayları düzenleyerek, mevcut teknolojilerin daha yaygın ve etkin kullanılması için çalışmaktadır. Kamu SM’nin diğer bir amacı da mevcut teknolojilerin geliştirilmesi ve yenilerinin araştırılmasıdır. Yapılan çalışmaların sonucunda ortaya çıkan e-imza ve benzer teknolojiler ülkemize, kurumlarımıza ve vatandaşlarımıza başta zaman olmak üzere, daha güvenli işlem yapma, sahteciliğin en aza indirgenmesi, iş gücü kazancı ve maliyetlerin düşürülmesi konularında ciddi avantajlar sağlamaktadır.

34

Herkes için iletişim ve ulaşım

Haberleşme bilgi ve iletişim alanında gerçekleştirilen yatırımların ekonomimize katkıları ve Türkiye’nin küresel rekabetteki konumuna etkileri

Çağımızın gerektirdikleri ve teknolojinin baş döndüren gelişimi, ülkeleri ve dolayısıyla şirketleri bu alana yoğunlaşmaya yönlendirmiştir. Haberleşme, bilgi ve iletişim alanında ülkeler, yapılan yatırımlarla çağı yakalamak ve hatta ihtiyaçların bir adım ötesine geçmek için bir yarış içerisindedirler.

Bu yarış, şüphesiz iktisadi olarak da şirketler ve ülkelere önemli bir girdi sağlamakta, hatta ülkemiz gibi hedef koymuş ülkelerde belirleyici bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Dünyada bilişim pazarı 4000 milyar dolarlık dev bir sektör halindedir. Türkiye’ye baktığımızda ise bu rakam 60 milyar dolar civarında seyretmektedir.

2011 yılında başlayan dördüncü sanayi devrimi (Sanayi 4.0) ile birlikte hayatımıza giren yeni olgular ve yeni teknolojiler ile

Siber güvenlik stratejik önceliğimizdir

Yüksel ÖZTEKİNHAVELSAN - Hava Elektronik Sanayii

Yönetim Kurulu Başkanı

Günümüzde bilgi-yazılım

teknolojileri, tek bir bireyden, devletin ve devletlerin tüm

yaşamlarını, koordine ve kontrol eden

görünmeyen bir güç olmakla birlikte,

aynı zamanda bir savaş aracı olarak da

kullanılabilir. 

DOSYA

35

yapılan yatırımların da önümüzdeki yıllarda hem Türkiye hem de dünya pazarında artış göstereceğini ön görüyorum. Dünyadaki büyüyen eğilim “nesnelerin interneti” (IoT) ile şu anda üst seviyelere varan 4,5G ve 5G teknolojilerinin bize ve hayatımıza getireceği değişiklikler şüphesiz ciddi yatırımlar ile ulaşılacak sonuçlardır. Sadece mobil operatörler için Türkiye’nin 4,5G yatırımı şimdiden 15 milyar lirayı aşmış durumda. Bunun yanında 4,5G projelerini de yakından takip ediyoruz.

Türkiye, alt kırılımlarında haberleşme ve bilişimin de bulunduğu Küresel Rekabetçilik Endeksine göre inovasyon alanında ilk 60 ülke arasında. Tabii bu rakamı daha üst seviyelere çıkarmak için hem devlet hem de şirketler olarak üzerimize düşeni yapmaya gayret ediyoruz.

Sonuç olarak bu yatırımlar yolu ile yerli ve milli ürünlerin üretilmesi, öncelikle Türkiye’de kendi pazarımızda payımızı artırması yanı sıra yurt dışı pazarlarından da pay almamızı sağlayacaktır.

Altyapı yatırımlarının siber güvenliği için HAVELSAN’ın katkıları

Günümüzde bilgi-yazılım teknolojileri, tek bir bireyden, devletin ve devletlerin tüm yaşamlarını, koordine ve kontrol eden görünmeyen bir güç olmakla birlikte, aynı zamanda bir savaş aracı olarak da kullanılabilir. 

Altyapı yatırımlarına ilişkin tüm örnekler artık “Kritik Altyapı” kavramında değerlendirilmekte ve tüm dünyanın da güvenli bölge olması gerektiği konusunda mutabık kaldığı alanlardır. Devletlerin hizmetlerini sürdürebilmesi, aslında hayatın

devam edebilmesi için bu altyapı noktaları hayati önem taşımaktadır. Bu nedenle alışılagelmiş muharebe sahalarının yanında ‘siber dünya’ yeni bir savaş sahası olarak kabul edilmektedir. Ülkelerin strateji belgelerine giren siber güvenlik konusu Türkiye’de de Bakanlar Kurulu Kararı olarak gündeme gelmiş ve Milli Güvenlik Siyaset Belgesi’nde “ana yurt güvenliği” kavramı içinde kendine yer bulmuştur.

 HAVELSAN, 1982 yılında kurulan ve savunma sanayinde faaliyet gösteren bir şirket olarak şimdiye kadar üzerinde çalıştığı her sistem ve uygulama yazılımının bir parçası olarak projelerini, bilişim güvenliğini ya da halen kullanmakta olduğumuz tanımıyla siber güvenliği göz önünde bulundurarak gerçekleştirmiştir. 34 yılık bir birikim ve tecrübenin verdiği yetkinlikte bir kuruluş

36

olan HAVELSAN’da “Siber Güvenlik” konusu, devletin konuya ilişkin mevzuatı ve ülkenin de bu kapsamdaki ihtiyaçları doğrultusunda stratejik önceliklerimiz arasına girmiştir. Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı’nın da yönlendirmeleri ve destekleri ile kaynaklarımızı siber güvenlik stratejik alanına yönlendiriyoruz. Öncelikli hedef olarak stratejik ve kritik seviyedeki siber güvenlik yazılımlarını ülkemizde eko-sistem içinde yerli olarak geliştirmeyi; aynı şekilde, siber güvenlik hizmetlerini de yerli olarak vermeyi hedefliyoruz.

Geçtiğimiz aylarda açılışını gerçekleştirdiğimiz Siber Savunma Teknolojileri Merkezi’nde (SİSATEM) ürün geliştirmeden, kurumların siber güvenliğe dair ihtiyaçlarına kadar, 7/24 esasına dayalı bir çalışma temposu ile

hizmet sunuyoruz. SİSATEM’de ayrıca kötücül yazılım analizi hizmeti veriyor ve kurumların siber güvenlik alanındaki eğitim beklentilerini karşılıyoruz.

Tüm bu yeteneklerimize ek olarak proje bazında kullanıcının ihtiyaçlarına özel kritik tesis güvenliği projelerimizi de hayata geçiriyoruz. HAVELSAN’ın hedefi, Siber Güvenlikte ülke için bir Mükemmeliyet Merkezi olmaktır.

HAVELSAN’ın E-devlet projelerine katkıları

HAVELSAN kurulduğu yıldan beri kuruluş amacına uygun olarak, Türk Silahlı Kuvvetleri için hizmet veren bir şirket. Bu görevin yanında sivil alanda önemli çalışmalarda da HAVELSAN güvenilir bir çözüm ortağı olmayı başarmıştır.

Sivil alanda HAVELSAN, Türkiye’nin en büyük E-devlet projelerine

imza atmıştır. “Kağıtsız devlet” uygulaması kapsamında Ulusal Yargı Ağı Projesi, Seçim Bilişim Sistemi, Tapu Kadastro Bilgi Sistemi Projesi gibi birçok referans projenin altında imzamız bulunmaktadır. Projelerimizin ortak özelliği, kurum ve kuruluşların daha etkin ve verimli hale gelmesinin hedeflenmesidir. Kullanıcılar ve vatandaşlara daha iyi hizmet sağlamak adına tüm sistemlerimiz entegre bir şekilde kaynak ve süreç yönetimi sağlamaktadır. Tüm sistemlerin birbiri ile entegre olması da etkin kullanım amacıyla birebir örtüşmektedir. Yani tek bir sistem üzerinden tüm bilgilere ulaşılabilen bir yapı üzerinde bürokrasi de çok daha az yaşanmakta, daha az iş ve süre ile istenilen bilgilere güvenli bir şeklide ulaşılabilmektedir.

Tüm çözüm, ürün ve yetkinliklerimiz, büyük ölçekli

37

proje yönetimi ile süreç analizi ve iyileştirme esaslarına uygun şekilde yürütülmektedir. HAVELSAN, e-dönüşüm alanında da diğer alanlarda kazandığı bilgi ve birikimi kullanmak için pozisyon almaktadır.

Bunun yanında e-devlet sistemlerinin, güvenliğin sağlanması şartıyla HAVELSAN gibi birkaç şirketin de içinde bulunarak tasarlanmasının, oluşturulacak iş ekosistemi ile ülkenin tüm kaynaklarını kullanarak üretilmesinin de oldukça olumlu bir adım ve karar olduğu görüşündeyim.

Öte yandan e- dönüşüm konusunda böyle tecrübelerimiz varken, bu sistemlerin ve kazanılan yeteneklerin başka ülkelerdeki projelere taşınmasının da HAVELSAN’ın hedefleri arasında olduğunu ifade etmek isterim.

Hedefimiz HAVELSAN’ı bir dünya markası yapmak

HAVELSAN, kuruluş amacına uygun olarak önceliğini her zaman Türk Silahlı Kuvvetlerimizin ihtiyaçlarını karşılamak üzerine kurgulamaktadır. Bunun yanında sahip olduğumuz imkân ve yetkinlikleri, kaynakların verimli kullanılması ve devletimizin önem ve öncelikleri kapsamında sivil sektörün de hizmetine sunmaktadır. Bugün, Komuta Kontrol ve Savaş Sistemleri, Simülasyon, Eğitim ve Teknolojileri, Siber Güvenlik ve Bilgi Teknolojileri alanlarında yerli ve millî üretime yönelik faaliyetlerimizi sürdürmekteyiz.

Ülkemizi geleceğe taşıyacak teknolojileri kazandırabilmek için HAVELSAN bünyesindeki çalışmalarımızın yanında üniversite sanayi iş birliğini geliştirmek de önemsediğimiz bir olgudur. Bu nedenle öncelikle ARGE olmak üzere teknolojik alanlara yatırım yapmak şirketimizin hedefleri arasındadır. Bunun yanında uluslararası arenada söz sahibi olabilmek için yerli markalar yaratmak zorunda olduğumuzun bilinci ile HAVELSAN markasını bir dünya markası yapma çabamız her zaman devam edecektir. HAVELSAN Türkiye’nin 2023 yılı hedeflerine katkı sağlamak üzere, katma değeri yüksek teknolojik alanlara gerekli yatırımlarını yapmaktadır. Geleceğe güvenle bakıyoruz.

Bu kapsamda ihtiyaç olan her alanda ülkemizin geleceğin teknolojilerine sahip olması için çalışmalarımız devam edecektir. HAVELSAN 34 yıldır olduğu gibi bundan sonra da güvenilir bir paydaş olarak kendisine verilen değer ve güvenin gereğini yerine getirmeye devam edecektir.

HAVELSAN Türkiye’nin 2023 yılı

hedeflerine katkı sağlamak üzere

katma değeri yüksek teknolojik alanlara

gerekli yatırımlarını yapmaktadır.

38

Herkes için iletişim ve ulaşım

Günümüz dünyasında teknolojiye yapılan her yatırım ülke ekonomisine katma değer olarak geri dönüyor. Teknoloji sayesinde sağlık sektöründen tarım sektörüne kadar her sektörde elde edilen verimlilik, sürdürülebilir ekonomik büyümeyi ve toplumsal gelişimi beraberinde getiriyor.

Dijital dönüşümü gerçekleştirebilen kurumlar verimliliğini artırıyor, hız kazanıyor, operasyonel süreçlerini iyileştiriyor. Daha da önemlisi ulusal ve uluslararası arenada söz sahibi olarak rekabet gücünü artırıyor.

Türk Telekom olarak entegre yapımız sayesinde uçtan uca sunduğumuz çözümlerimiz ile

kurumsal müşterilerimizin ihtiyaç duyduğu tüm hizmetleri tek çatı altında veriyoruz. Bu sayede Türkiye’deki şirketleri geleceğe taşıyor, ekonomimize katkı sağlıyoruz.

Sunduğumuz iletişim teknolojilerini ve çözümlerini kullanan şirketler; bir yandan tasarruf sağlayıp gelirlerini artırırken diğer yandan da işletme risklerini azaltıp küresel rekabette güçlerini artırıyor. Şirketlerimizin Türk Telekom teknolojisi ile aynı zamanda bölgenin lideri olmasını hedefliyoruz ve yeni nesil şirketlerle daha güçlü Türkiye olma vizyonunu gerçekleştirme yolunda hep beraber ilerliyoruz.

Türk Telekom, Türkiye’de dijital devrimin öncüsü

Mehmet Ali AKARCATürk Telekom

Kurumsal İş BirimiCEO

Türk Telekom’un iletişim teknolojilerini

ve çözümlerini kullanan şirketler;

bir yandan tasarruf sağlayıp gelirlerini

diğer yandan da işletme risklerini

azaltıp küresel rekabette güçlerini

artırıyorlar.

DOSYA

39

4.5G teknolojisi neler getiriyor

Genişbantta fiber ile başlayan yüksek hızda bağlantı teknolojisi, 1 Nisan itibariyle hayatımıza giren 4.5G ile mobil şebekeye de taşındı. Mobilde artan hız ve kapasite birçok faydayı da beraberinde getirdi. Var olan servisler çok daha verimli hale gelirken, yeni pek çok servis ve çözüm de hayata geçmeye başladı.

4.5G teknolojisi ile birlikte artık mobil şebeke üzerinden bulut servislerine erişmek ve bu servislerden dosya indirmek çok daha hızlı ve kolay hale geldi. 4.5G ile iş ve şirket uygulamalarına daha hızlı erişim sağlanmaya başlarken, yoğun veri transferi gerektiren, zengin içerikli uygulamalar yaygınlaşmaya başladı. Veri merkezlerine ulaşımda, büyük verinin kullanımında ve makineler arası iletişimde daha hızlı ve yüksek kapasiteli erişim, şirketlere verimlilik artışı, maliyet avantajı ve müşteri memnuniyeti gibi pek çok olumlu geri dönüş sağladı.

Örneğin, perakende sektörünün iletişim mecraları ve mağazalarının dijitalleşmesinde 4.5G’den sağladığı faydaya birlikte şahit oluyoruz. Otomotiv sektöründe internete bağlı akıllı otomobiller ve toplu taşıma araçlarında internet hizmetleri daha da yaygınlaşıyor. Nesneler arası iletişimle şehirler de daha akıllı hale geliyor, entegre çözümlerle güvenlikten sağlığa, eğitimden ulaşıma pek çok konuda fayda sağlanıyor.

Türk Telekom’un yaptığı yatırımlar

Türk Telekom olarak “Fiber Güçlü 4.5G” hizmetiyle müşteri deneyiminde yepyeni bir dönem başlattık. Türkiye’nin her köşesine ulaşan 214 bin kilometre fiber ağımızın üzerine 4.5G hizmetimizi de ekledik.

Ancak, hedefimiz sadece fiber ağımızı yaygınlaştırmak değil, mevcut fiber altyapıdan en yüksek verimi almak öncelikli hedeflerimiz arasında yer alıyor. 4.5G ile başlayan dönemde, sunduğumuz Fiber Güçlü 4.5G

Otomotiv sektöründe internete bağlı

akıllı otomobiller ve toplu taşıma

araçlarında internet hizmetleri daha da

yaygınlaşıyor.

40

hizmetiyle müşterilerimize, en yüksek hız, kapasite ve kaliteli hizmet vermeyi hedefliyoruz. Türkiye’nin neresinde olursa olsun, Türk Telekom müşterileri, en yüksek performansı, en güvenilir ve kesintisiz bağlantıyı bizimle yaşıyor. Türk Telekom olarak 4.5G’de abone başına hem en geniş frekans aralığına hem de kaliteyi kesintisiz bir şekilde sunabilmek için 4.5G baz istasyonlarını 81 ilde çepeçevre saran fiber ağ avantajımızı Nokia, Korea Telekom gibi dünyanın önde gelen teknoloji devleriyle yaptığımız iş birlikleriyle de destekliyoruz. Bu iş birlikleriyle güçlendirdiğimiz GiGA 4.5G teknolojisi sayesinde ulaşım, sağlık, güvenlik, enerji, perakende, eğitim ve finans gibi birçok sektörde farklı uygulamalarımız ve özel servislerimizle Türkiye’nin dijital devrimine öncülük etmeye devam ediyoruz.

Kamu güvenliği ve insan yaşamına katkı projeleri

Türk Telekom olarak geleceğin yaşam şeklini bugüne taşıyacak ve insanların hayatlarına değer katacak çözümler üretiyoruz.

Akıllı şehir çözümlerimiz ile güvenlik, verimlilik, ekonomi, çevresel duyarlılık ve yaşam kalitesi gibi konularda şehirlere ve dolayısıyla vatandaşlarımıza önemli katkılar sağlıyoruz. Şehirleri akıllandıran uygulamalarımızla trafik bekleme süresinde ve kaza görülme oranlarında Akıllı Kavşak, Trafik Elektronik Denetleme Sistemi-TEDES ve Öncelikli Geçiş, Akıllı Durak ve Akıllı Otopark çözümleriyle trafik sorununu azaltan ve trafik akışını rahatlatan uygulamalar sunuyoruz.

MOBESE çözümleriyle suç oranlarını azaltacak güvenlik sistemlerine sahibiz. Üstelik tüm bunları bir arada ve tamamen birbirine uyumlu bir şekilde, kolay yönetilebilir şekilde hayata geçiriyoruz.

Akıllı Ulaşım, Akıllı Enerji, Akıllı Çevre, Akıllı Güvenlik, Akıllı Yaşam, Akıllı Sağlık başlıkları altında hayata geçirdiğimiz Akıllı Şehir uygulamalarımız ülke ekonomisine

Şehirleri akıllandıran uygulamalarımızla

trafik bekleme süresinde ve kaza

görülme oranlarını azaltan ve trafik

akışını rahatlatan uygulamalar

sunuyoruz.

41

ciddi ölçüde kaynak tasarrufu sağlıyor. Örneğin akıllı şehirlerle sokak aydınlatma giderlerinin azalmasını sağlıyoruz.

Akıllı cihazları birbirine bağlayarak, karmaşık şehir yaşamında insanlarımız için pek çok kolaylık sağlıyoruz.

4.5G’nin Akıllı Ulaşım Sistemlerine katkıları

4.5G teknolojisinin getirdiği hız ve kapasite ile yüksek miktarda verinin kesintisiz iletişimi pek çok sektörde olduğu gibi ulaşım alanında da birçok yeniliği ve kolaylığı beraberinde getiriyor. Ulaşım altyapıları ve bu altyapı

üzerine kurulu ulaşım sistemleri, bu hız ve kapasite sayesinde her yerden ve anlık olarak doğru bilgiyi alıp işleyerek anlamlı bir çıktı oluşturarak çözümler üretebiliyor. Bu sayede trafiğin anlık takibinden, boş otopark alanlarının belirlenmesine, trafik yoğunluğunun olduğu kavşakların analiz edilip sinyalizasyon sisteminin düzenlenmesinden, güvenlik takip çözümlerinin anlık görüntülenmesine kadar birçok uygulama hizmet olarak sunulabiliyor. Yaşanan problemler merkezi olarak tek bir noktadan takip edilerek anlık olarak müdahale edilebiliyor.

Ayrıca akıllı takip teknolojileri ile elde edilen verilerin büyük veri entegrasyonu pek çok sektör için işlerini daha rasyonel yönetmelerine imkân sağlıyor. Toplu taşımada bekleme süreleri en aza indirilirken, şehirlerarası yollarda mal ve hizmet sağlayıcılar araçlarını anlık takip edip güvenli ve ekonomik bir sistem oluşturabiliyor.

Türk Telekom’dan cesur adımlar

Türkiye, 78 milyona ulaşan nüfusuyla bölgesinin en büyük ve en hızlı gelişen telekomünikasyon pazarlarından biri. Biz de bu pazardaki en büyük oyuncuyuz. Türkiye’nin sahip olduğu büyük potansiyelden faydalanarak ülkemizde dijital devrimi gerçekleştirmek amacıyla yatırımlarımıza hız kesmeden devam ediyoruz. Türkiye’nin güçlü potansiyeline yakışır bir teknolojik dönüşüm yolunda bilgi ve iletişim teknolojilerindeki uzmanlığımızla, inovasyonu merkeze alan yatırımlar gerçekleştiriyoruz. Türkiye’yi bir bilgi ve iletişim teknolojileri merkezi haline getirmek için cesur adımlar atıyoruz. Türkiye’nin 81 ilinde, 33 bini aşkın çalışanımızla çok büyük bir aileyiz. Geçmişte ve bugün olduğu gibi gelecekte de Türkiye’nin dijital devrimi ve istikrarlı ekonomik büyümesi için yatırımlarımıza hız kesmeden devam edeceğiz.

Türkiye’yi bir bilgi ve iletişim teknolojileri

merkezi haline getirmek için Türk

Telekom cesur adımlar atıyor.

42

Herkes için iletişim ve ulaşım

İlker KURUÖZTURKCELL

Genel Müdür Yardımcısı

DOSYA

Şirketler ve çalışanlar için her

yerin ofis haline geleceği bir dünyaya

geçiş yapıyoruz.Son yıllarda teknolojideki hızlı ilerleme ile birlikte hemen her sektör değişmeye başladı ve yeni iş alanları açıldı. 4.5G ile bu değişim daha da hızlanıyor. Mobil internetteki hız ve kapasitelerin artması, iş yapma şekillerini de değiştirecek. Telekom sektörü ise bu değişimin itici gücü durumunda. 4.5G aynı zamanda önümüzdeki birkaç yılda yaygınlaşacak teknolojilerin önünü açacak olması açısından da önemli bir

teknoloji. Genişbant yatırımları ve olanakları genişledikçe klasik altyapı yatırımlarına olan ihtiyaç da azalıyor. Genişbant penetrasyonundaki her %10’luk artış yeni girişimci sayısını da sırasıyla %21, %12 ve %8 oranında artırıyor. Turkcell olarak kurduğumuz bu güçlü 4.5G altyapısı, bireysel kullanıcılarımızın mobil deneyimini bir üst seviyeye taşırken, şirketlerimizin de global

Yeni teknoloji hayatı kolaylaştıracak

43

rakipleri ile rekabet etme gücünü artırmaya yardımcı olacak.

Yeni teknoloji neler getiriyor

Turkcell olarak müşterilerimize fiber hızında sunmaya başladığımız 4.5G teknolojisi yaşamımızı daha şimdiden kolaylaştırmaya başladı. 4.5G ile mobil cihazlardan gerçekleştirdiğimiz pek çok işlemi çok kısa sürelerde ve çok düşük gecikme süreleri ile yapmak mümkün hale geliyor. Örneğin 3G’de 2GB’lık bir videoyu yaklaşık 780 saniyede, yani 13 dakikada indiriyorduk, 4.5G ile bu süre 54 saniyeye düşüyor. Yine 3G ile 347 saniyede upload ettiğimiz bir videoyu 4.5G ile 40 saniyede

yükleyebiliyoruz. Diğer yandan şirketler ve çalışanlar için her yerin ofis haline geleceği bir dünyaya geçiş yapıyoruz. Çalışanlar işlerini her yerde ve kesintisiz yürütebilecek, ihtiyacı olan bilgilere ve dosyalara anında ulaşabilecek. Dosyalarımızı indirmek yerine anında çevrimiçi olarak ulaşabiliyoruz. Gündelik hayatta da artık birçok işimizi daha yoğun şekilde mobil cihazlardan yapmaya başlayacağız, bu da kullanım alışkanlıklarımızı ve tüm sektörleri dönüştürmeye devam edecek. 4.5G aynı zamanda önümüzdeki birkaç yılda yaygınlaşacak teknolojilerin önünü açacak olması açısından da önemli bir teknoloji.

44

Kullanıcılara sunulacak avantajlar

1G ile birlikte yüzyıla yakın bir süre kullanılan sabit telefonun mobil hale gelmesine tanıklık ettik. 2G ve 3G ile birlikte ise internet mobil hale geldi. Özellikle 3G ile birlikte mobil internet hızlarının artması, akıllı telefon dünyasında yaşanan büyük değişimlerle birleşince cebimizdeki telefonlar birer bilgisayara dönüştü. Günümüzde ise sadece telefonların veya internetin mobil hale gelmesi

sürecinde yaşadığımızdan çok daha büyük bir değişimle karşı karşıyayız. Artık içerisinde yaşadığımız dünyanın tamamı mobil hale geliyor. İnsanlardan sonra cihazlar da birbirleri ile konuşmaya başladı. Akıllı ev bileşenlerinden akıllı arabalara ve önümüzdeki dönemde daha da yaygınlaşmasını beklediğimiz drone’lara kadar milyarlarca cihaz birbiri ile konuşacak ve bu değişim kaçınılmaz olarak sektörleri de dönüştürecek. Örneğin, evinize kurduğunuz onlarca farklı sensör ile evinizin sıcaklığından nemine, kapı ve pencerelerin açık olup olmadığından hangi odada hangi lambanın çalışır durumda olduğuna kadar birçok bilgiye uzaktan erişebilecek ve yöneteceksiniz. Aynı anda arabanızla iletişim kurabilecek veya anne-babanızın o günkü tansiyon ve şeker ölçümlerini kendi cep telefonunuzdan görebileceksiniz. Elbette böyle bir dünyada sizin hayatınızı kolaylaştırmak için sürekli çalışmakta olan milyarlarca cihazın bir şekilde birbirleri ile iletişim kurması ve topladıkları verileri size ulaştırmaları gerekiyor. Bu da ancak güçlü

bir mobil internet altyapısı ile mümkün.

Turkcell’in 4.5G teknolojisi yatırımları

Turkcell olarak 2015 yılında yaptığımız toplam 7 milyar 751 milyon TL yatırımla rekor kırdık. 4.5G’ye yönelik yatırımlarımız önümüzdeki dönemde de aralıksız sürecek. 2018 yılı sonuna kadar toplamda 18 milyar TL’lik yatırım miktarına ulaşmayı öngörüyoruz. 2015’te yaptığımız ve 2018’e kadar yapacağımız yatırım yaklaşık 175 bin kişiye dolaylı istihdam yaratacak. Elbette bu yatırımın yanında Türkcell ekibinin özverili çalışmasını da göz ardı edemeyiz. 4.5G’de dünyanın en güçlü altyapısını kurmak için yola çıkan ekiplerimiz 1 milyon saatten fazla çalıştı, 790 bin kilometre yol kat etti; hatta bazı yerlerde eksi 30 derecelere varan hava şartlarında kurulumlar yaptı.

Kamu güvenliği ve yaşama katkı projeleri

Turkcell’de 4.5G destekli akıllı telefon penetrasyonumuz %25’lere gelmiş durumda. Turkcell olarak şebekemizdeki 4.5G uyumlu akıllı

2018 yılı sonuna kadar toplamda 18 milyar TL’lik yatırım miktarına ulaşmayı

öngörüyoruz. 2015’ten 2018’e kadar

yapacağımız yatırım yaklaşık 175 bin

kişiye dolaylı istihdam yaratacak.

45

telefon kullanımını artırmak için de uzun zamandır çalışıyoruz. 2014 ve 2015 yıllarında lanse ettiğimiz 4.5G destekli T50 ve T60, çok önemli bir başarı yakalayarak 4.5G destekli akılı telefon penetrasyonunu önemli oranda artırdı. Buna ek olarak 2015 yılı başından itibaren de sürekli 4.5G destekli akıllı telefon kampanyaları düzenleyerek, müşterilerimize her bütçeye 4.5G’li akıllı telefon modellerini sunuyoruz. Ayrıca şu anda Turkcell’de satılan tüm akıllı telefonlar da 4.5G uyumlu.Türkiye’nin bugüne kadar yaşadığı Turkcell deneyimini çok daha üst seviyelere çıkarmak için de özellikle ürün servislerimizin kullanım deneyiminde ciddi geliştirmeler yaptık. En fazla frekansa sahip olmamız bize esnek bir oyun alanı sunarken BİP, Turkcell TV+, Akıllı Depo gibi servislerimiz için de çok daha ileri bir kullanıcı deneyimi sunabiliyoruz. Ayrıca müşterilerimize sunduğumuz kotadan yemeyen servislerimiz de 4.5G ile farkımızı daha fazla göstereceğimiz başka bir alan olacak. 4.5G kamu güvenliği alanında da önemli faydalar sağlayacak. Örneğin LTE Broadcast gibi bir servisle acil durumlarda belirli bölgelerdeki herkese aynı bilgi ulaştırılabilecek. Yine gecikme sürelerinin azalması ve kapasitelerinin artması ile birlikte makineler artık milisaniyelere varan kısa sürelerde birbirleri ile iletişim kurabilecek. Bu da özellikle sağlık ve ulaşım ve güvenlik çözümleri alanında çok kritik öneme sahip. Kamu güvenliği alanında farklı mobil uygulamalarının da yaygınlaşacağını öngörüyoruz.

4.5G’nin Akıllı Ulaşım Sistemlerine katkıları

Akıllı cihazlar, evler, araçlar, trafik takip sistemleri, duraklar, istasyonlar, havalimanları, elektrik/su şebekeleri ve daha nicesi derken; aslında tüm bu teknolojiler bir bütün olarak

içerisinde yaşadığımız şehirleri akıllı hale getiriyor. Bir şehri akıllı hale getirmek ise önemli bir planlama ve çalışma gerektiriyor. Turkcell olarak şehirleri akıllı hale getirmek için de uzun zamandır çalışıyoruz. Bir şehri her alanda akıllı şehir haline getirmek içinse en önemli adımı Gaziantep’te attık ve Gaziantep’te birçok alanda akıllı şehir uygulamalarımızı hayata geçirdik. Turkcell olarak Gaziantep Büyükşehir Belediyesi’ne 8 ana başlık altında onlarca farklı teknolojik çözüm sunuyoruz. Bu çözümler sayesinde hem şehrin bütçesinden milyonlarca lira tasarruf ediliyor hem de doğal kaynakların verimli kullanımı sağlanıyor. Şimdi 4.5G ile akıllı şehir dönüşümü de hızlanmaya başlayacak. En önemli faydalarından biri de kent sakinlerinin yaşam kalitesinin önemli ölçüde artması. Önümüzdeki dönemde hem bu şehirlerdeki çözümlerimizin hem de akıllı şehirlerin sayısını artırmak için çalışmalarımız devam ediyor.

SIM kartlarda 4.5G’ye göre ücretsiz değişim

Son olarak 4.5G’ye henüz geçmemiş müşterilerimizin bu teknolojiyi kullanabilmeleri için iki önemli ayağın hazır olması gerektiğini hatırlatmak isterim. Birincisi akıllı telefonunuzun 4.5G’yi desteklemesi ki bunun için Turkcell olarak uzun zamandır her bütçeye uygun 4.5G destekleyen akıllı telefon kampanyaları düzenliyoruz. İkinci olarak da SIM kartların bu teknolojiyi desteklemesi gerekiyor. Biz burada Turkcell olarak müşterilerimizin SIM kartlarını 4.5G destekli SIM kartlar (USIM) ile ücretsiz değiştiriyoruz. Turkcell’liler 2222’ye 4.5G yazıp SMS göndererek veya Turkcell.com.tr üzerindeki 4.5G sayfasını ziyaret ederek de akıllı telefon ve SIM kartlarının 4.5G teknolojisini destekleyip desteklemediğini sorgulayabiliyorlar.

Şehirleri akıllı hale getirmek için de uzun zamandır çalışıyoruz.

En önemli adımı Gaziantep’te attık ve Gaziantep’te birçok

alanda akıllı şehir uygulamalarımızı

hayata geçirdik.

46

Herkes için iletişim ve ulaşım

Telekomünikasyon sektörü, özellikle 2000’li yılların başından bu yana çok hızlı gelişti. Geçen 10 yıla baktığımızda, anlatılacak hikâyelerin başında, mobil genişbant teknolojilerinin hayatımıza hiç çıkmamak üzere girmesini, akıllı telefonların kitleselleşmesini, mobil uygulamaların hayatımızın yeni gerçeği haline gelmesini, mobil iletişimle birey ve kurumların hayatlarının kolaylaşmasını ve rekabet güçlerinin artmasını sayabiliriz.

Sabit ve mobil iletişim teknolojilerinin iç içe geçerek yarattığı fırsat alanları ve tüm bu olanaklara tek bir akıllı cihaz üzerinden erişme imkânı,

elektronik haberleşmeyi ve özellikle mobil genişbandı günlük hayatın ayrılmaz bir parçası haline getirdi. Mobil iletişim teknolojileri, sadece haberleşme ihtiyaçlarımızı karşılamakla kalmıyor; sağlıktan tarıma, finanstan eğitime, yenilikçi hizmetler sunarak, yatay kestiği sektörlerde sağladığı verimlilik artışıyla ekonomik büyümenin de lokomotifi oluyor.

Sektörümüzün kendisi haricinde temas ettiği endüstrilerde yarattığı çarpan etkisine yönelik farkındalık arttıkça sektörümüze yapılan yatırımların artacağını diğer yandan giderek artan akıllı cihaz ve mobil veri kullanımının etkisiyle sektörümüzün geçen yıllarda

4.5G ile rekabet gücümüz artacak

Gökhan ÖĞÜTVodafone Türkiye

CEO

DOSYA

Hem sektörümüzün hem de ülkemizin

büyümesinde 4.5G ve sonrasında

gelecek yeni nesil genişbant

teknolojilerin önemli payı olacak.

47

olduğu gibi ekonomik büyümenin üzerinde bir artış oranı ile ivme kazanacağını öngörüyoruz.

Hem sektörümüzün hem de ülkemizin büyümesinde 4.5G ve sonrasında gelecek yeni nesil genişbant teknolojilerin önemli payı olacak. Yeni nesil genişbant teknolojileri ile devletler, kurumlar ve bireyler, daha etkin ve daha rekabetçi iş süreçlerine sahip olabiliyor. Bu da doğal olarak ekonomik büyümeye yansıyor. Genişbant hizmetlerindeki her %10’luk artış, gelişmekte olan ülkelerin ekonomik kalkınmasını %1,5 oranında yükseltiyor. Genişbant, iş modellerinin bir parçası haline gelmeye devam ettikçe bu oranın daha da yükseleceğini öngörmek zor değil. 4.5G, gelecek teknolojilerle dijital ekonomi ve istihdam yaratılmasında önemli bir adım. 4.5G ile birlikte Türkiye’nin Dijital Dönüşüm’ü hızlanacak ve

ekonomimizde sıçrama yaratacak bir etki yaratması mümkün olacak. Bu da ülkemizin rekabet gücü açısından büyük önem taşıyor.

4.5G teknolojisi ve avantajları

4.5G ile mobil iletişimde yeni bir dönem başladı. Kullanıcılar, daha hızlı, yaygın ve kapasiteli bir internet deneyimi yaşayabiliyor. Bu teknolojiyle ses ve veri aynı anda aynı şebekede taşınıyor. 4.5G sayesinde 3G’nin en az 10 katı hızlara ulaşabiliyoruz. 3G ile 100 milisaniye civarında olan gecikme süresi 4.5G teknolojisiyle yaklaşık 10 milisaniyeye düşüyor. Örneğin çift taşıyıcılı 3G teknolojisiyle 1 saat 15 dakikada indirilebilen bir Blu-ray film dosyası, 4.5G teknolojisinin sunduğu maksimum hız sayesinde sadece 11 dakikada indirilebiliyor. 4.5G ile kullanıcıların, talep ettiği içerikler eskiye göre çok daha hızlı bir şekilde akıllı cihazlarının ekranına gelirken, karşı tarafa gönderilen, örneğin banka işlemleri

dolayısıyla verilen komutlar gibi işlemler de eskiye göre çok daha hızlı bir şekilde hayata geçiyor. 4.5G, kullanıcıların sosyal medya deneyimini de farklılaştırıyor. Kullanıcılar, daha hızlı sosyal medya deneyimiyle en özel anlarını anında sevdikleriyle paylaşabiliyor. Daha hızlı ve kaliteli videolar izleyebildikleri gibi bu videoları paylaşma hız ve kaliteleri de daha yüksek oluyor. Tüketiciler, 4.5G ile bulut servisleri üzerinde geniş bir depolama alanına da sahip olabiliyor. Akıllı telefonlarındaki fotoğraf, video ve diğer dosyaları bulutta paylaşabiliyorlar. Ayrıca 4.5G ile ses taşımayı mümkün kılan VoLTE teknolojisi sayesinde HD kalitesinde ses görüşmeleri yapabiliyorlar.

Vodafone’un 4.5G teknolojisi yatırımları

Ülkemizde yaşanan Dijital Dönüşüm’ün yeni bir evresi olarak

4.5G ile mobil iletişimde yeni bir

dönem başladı. Kullanıcılar, daha hızlı,

yaygın ve kapasiteli bir internet deneyimi

yaşayabiliyor.

48

gördüğümüz 4.5G için önce hayal ettik, sonra hazırlıklarımızı yaptık ve yatırımlarımızı gerçekleştirdik. Türkiye’deki 10. yılımızı 4.5G gibi büyük ve anlamlı bir yatırımla taçlandırmanın heyecanı içindeyiz. 4.5G, bizim satın almadan sonraki ikinci en büyük yatırımımız. 4.5G’yi hayata geçirebilmek için son 2 yılda ihale bedeli dahil olmak üzere 5 milyar liralık yatırım yaptık. Böylece Türkiye için toplam yatırımlarımız 10 yılda 17 milyar TL’ye çıktı.

Dünyada yeni nesil teknolojilerin lider operatörlerinden biri olarak faaliyet gösteriyoruz. Bugün 21 ülkede 4G, 5 kıtada ve 16 ülkede ise 4.5G hizmetini halihazırda veriyoruz. Türkiye’de de Kasım 2013’te ilan ettiğimiz “Dijital Dönüşüm Hareketi” kapsamında çok önemli teknoloji ve altyapı yatırımları yapıyoruz. Ankara, İzmir, Adana, Diyarbakır gibi büyük şehirler başta olmak üzere 17 bin baz istasyonumuzu SingleRAN teknolojisiyle yeniledik. SingleRAN, 4G ve üstü teknolojilerle uyumlu bir teknoloji. Dolayısıyla bu yatırımla yeni nesil genişbant teknolojilerine geçişi, yeni baz istasyonları kurmaksızın, yazılım güncellemesi ve basit donanım kapasite artırımlarıyla tamamlayabiliyoruz. Ayrıca, Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi (TEİAŞ) ile imzaladığımız anlaşmayı da kapsayacak şekilde toplamda 300 milyon TL yatırım bedeline ulaşacak fiber altyapımızı 2,5 katına çıkardık. Bugün 17 bin kilometrelik fiber

altyapıya sahibiz. Diğer yandan 2010 yılından bu yana hız testlerimizi aralıksız sürdürüyoruz. Son olarak Vodafone’un 4.5G hazırlıklarını paylaştığımız toplantıda, canlı bağlantıyla Maslak’tan Tuzla’daki Şebeke Operasyon Merkezi’ne bağlanarak gerçekleştirdiğimiz hız testinde Türkiye’de ilk kez 8 farklı bandı birleştirerek 1.5 Gbps hıza ulaştık.

Tüm bu hazırlıklarımız sonucunda 1 Nisan sabahı itibariyle tam 7 bin farklı çekim noktasında 4.5G hizmetini Türkiye’deki en geniş kapsamayla 81 ilin tamamında vermeye başladık. Lansmandan sonra ilk 15 günde toplam 4,6 milyon 4.5G abonesine ulaştık.

Kamu güvenliği ve yaşama katkı projeleri

İş sürekliliğinin öncelikli gündem maddeleri arasında yer alması gerektiğine inanıyoruz. Güvenli bir veri merkezi, sadece veri kaybı, korsanlık girişimleri ve veri bütünlüğünün korunması için değil, yangın, sel gibi doğal felaketler için de doğru adres. İyi bir bilgi güvenliği planı, tüm endişeleri ortadan kaldırabiliyor.

Vodafone olarak Türkiye’deki teknoloji ve telekomünikasyon sektöründe ISO 22301 belgesini ve BS 25999 iş sürekliliği yönetim sistemi belgesini alan ilk firmayız. Müşterilerimize Vodafone Türkiye Bulut Teknolojileri Üssü ile kesintisiz ve güvenli bulut hizmeti sağlamayı taahhüt ediyoruz. 80 milyon TL yatırımla Türkiye’nin en büyük veri merkezini kurduk. Veri merkezimiz; kriz yönetimi, bilgi güvenliği, felaket kurtarma planları gibi sayısız kriteri sağlayan önlem ve uygulamalarla donatıldı. Dijital Dönüşümü’nü mobil iletişim, bulut bilişim, makineler arası iletişim ve fiber internetle tamamlamış olan iş dünyasına öncülük etmeyi hedefliyoruz. Kurumsal müşterilerimizin verilerini üstün teknolojiyle güvenli şekilde saklıyoruz.

Diğer yandan Vodafone İş Ortağım çatısı altında bulut hizmetleri sunuyoruz. Bulut ürünlerine sahip olmanın ve yönetmenin çok daha hızlı, daha kolay ve tek bir noktadan olmasını istiyoruz. Dolayısıyla, dijital işletmelerin dijital mağazası olan www.yarinahazirimmarket.com ile bulut ürünlerinin online bir alışveriş sitesinden hızlıca alınıp, otomatik olarak kurulmasını sağlayan gerçek zamanlı bir platform geliştirdik. Bu sayede sanal sunucudan yönetim hizmetlerine kadar kurumların uçtan uca dijital gereksinimlerini karşılayabiliyoruz. Temel ve kompleks altyapı servisleri ve entegrasyon desteğiyle Vodafone İş Ortağım müşterilerine özel uygulamalar geliştiriyoruz. Sunucu barındırma, disk alanı, yedekleme, sanal sunucu, yeni nesil bulut servislerinde dünyanın en gelişmiş bulut teknolojileriyle hizmet veriyoruz. Bilgi işlem süreçleri yönetiminde yazılım güncelleme, sunucu kapasite takibi ve yedekleme hizmeti sunuyoruz.

4.5G’nin Akıllı Ulaşım Sistemlerine katkıları

Dünyadaki kaynaklar hızla tükeniyor, mevcut şehir altyapıları yetersiz kalıyor ve vatandaşların beklentileri yükseliyor. Bu noktada, yerel yönetimlerin bilgi işlem altyapılarını kullanması zorunluluk haline geliyor. Kamu hizmetlerinin daha az maliyetle daha verimli şekilde gerçekleşmesini sağlayan akıllı dijital teknolojiler, şehirlerde sürdürülebilir yaşamın anahtarı oluyor. Vatandaşların yaşamlarını kolaylaştırmak ve hızlandırmak için ortak yaşam alanı olan şehirlerin daha akıllı hale getirilmesi gerekiyor. Akıllı şehirlere “akıl” özelliğini bilgi ve iletişim teknolojileri veriyor. Bu nedenle, altyapıdan iletişime, ulaşımdan aydınlatmaya, trafikten park yerlerine, binalardan enerji şebekelerine, yaşam alanlarımızı merkezi bir şekilde yönetilebilir ve akıllı hale getirmemiz gerekiyor.

4.5G’yi hayata geçirebilmek için son

2 yılda ihale bedeli dahil olmak üzere 5 milyar liralık yatırım

yaptık. Türkiye’de toplam yatırımlarımız

10 yılda 17 milyar TL’ye çıktı.

49

Akıllı şehirler, kendisini oluşturan bileşenlerin hızlı ve koordineli bir şekilde çalışarak hizmet vermesiyle ortaya çıkıyor. Bunun için de kesintisiz çalışan iletişim altyapılarına ihtiyaç duyuluyor. İletişim altyapıları, bu yönüyle, akıllı şehirciliğin en önemli bileşeni durumunda. Özellikle fiber iletişim altyapısı, akıllı şehir uygulamalarında olmazsa olmaz bir altyapı dönüşümü sağlıyor. 4.5G teknolojisi, özellikle yaygın fiber ağıyla birleşerek yaşam alanları için en hızlı ve güvenilir iletişim hizmeti sunulmasını sağlayacak.

İzlenmesi gereken yeni yol haritası

Ülke ve sektör olarak hedeflediğimiz yatırımları ve istihdam oranlarını hayata geçirmek, dünya dijitalleşme liginin üst sıralarında yer almak için atmamız gereken önemli adımlar, izlememiz gereken bir yol haritası var. Sektörümüzdeki bazı yasal ihtiyaçların bu yol haritasıyla giderilebileceğini düşünüyoruz. Özellikle, genişbant altyapı yatırımlarını bir memleket meselesi olarak görmemiz gerekiyor. Tüm paydaşlarla birlikte

Türkiye’nin geleceğe yönelik ihtiyacını ortaya koymamız ve bir konsensüs oluşturarak ortak bir yol haritasında buluşmak suretiyle bu ihtiyacı karşılamamız gerekiyor. Sektörümüzün son yıllardaki hızlı büyümesinin ardında Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından alınan yerinde politika kararları önemli rol oynadı; biz bu ivmenin artarak devam edeceğine inanıyoruz. Bugün, gerek baz istasyonları arasındaki transmisyon ihtiyacını giderecek gerekse giderek artan sabit genişbant talebini karşılayacak en önemli unsur fiberdir. Fiber, Sayın Bakanımız Binali Yıldırım’ın da tüm muhataplarına “seferberlik” çağrısı yaptığı bir konudur. Türkiye 4.5G ile mobil iletişimde önemli bir hamle yaptı, frekans ihalesi ile de 5G’ye kapısını aralayan ilk ülkelerden biri oldu. 5G sabit internet hizmetleri ile mobilin bir noktada yakınması ile oluşacak bir teknoloji. Bu nedenle sabit teknolojilerin yarını olan fiberle birleşmesi için bugün adım atmak için çok önemli bir fırsat Türkiye’nin önünde duruyor.

Türkiye’nin en büyük veri merkezini kurduk.

Veri merkezimiz; kriz yönetimi, bilgi

güvenliği, felaket kurtarma planları

gibi önlem ve uygulamalarla

donatıldı.

50

Herkes için iletişim ve ulaşım

Akıllı Ulaşım Sistemlerini (AUS) çok dar anlamda insanların trafikte karar alma yükünü hafifleten sistemler olarak tanımlayabiliriz. Bu anlamda düşündüğümüzde aslında ilk akıllı ulaşım uygulaması trafik ışıklarıdır. Basit bir mantıkla burada bir haberleşme oluyor, sürücünün veya yayanın hareket etme kararını trafik ışıkları belirliyor.

Tabii zamanla bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmeler sayesinde daha komplike sistemler ortaya çıktı, çıkmaya devam ediyor. Örneğin yine trafik ışık ve işaretlerinden devam edecek olursak kavşaklarda araç yoğunluğunu algılayıp daha

yoğun olan şeride daha uzun süre yeşil yakan dinamik sinyalizasyon sistemleri uygulamaya girdi.

Bugün çoğumuzun kullandığı araçlarda yer alan ve trafikteki hareketlerimizde karar vermemize yardımcı olan ya da trafik güvenliğini sağlayan kör nokta uyarı sistemleri, şerit ihlali uyarı sistemleri vb. asistan sistemler de akıllı ulaşım sistemleri kapsamında değerlendiriliyor.

Başka bir örnek de yolcu bilgi sistemlerinden verebiliriz. Özellikle büyükşehirlerde trafik yoğunluğunu ve toplu taşıma durakları için bir sonraki otobüsün kaç dakika içinde durakta olacağı bilgisini veren uygulamalar, web

Akıllı Ulaşım ülke politikası olmalı

Erol YANARAkıllı Ulaşım Sistemleri Derneği

Yönetim Kurulu Başkanı

Başlatılan Ulusal Akıllı Ulaşım

Sistemleri Mimarisi çalışması ülkemizde

gerçekleştirilecek tüm yatırımlara

yön verecek olması açısından şu anda

gündemdeki en önemli proje.

DOSYA

51

2023 vizyonlu AUS Strateji Belgesi ve 2014–2016 yılları arasında

gerçekleştirilmesi gerekli somut

adımları içeren Eylem Planı, konunun üst

düzey bir politik sahiplenmeye haiz

olduğunu gösteriyor.

veya mobil servisler üzerinden vatandaşa sunuluyor. Vatandaş da bu servisleri kullanarak daha evinden çıkmadan bir yolculuk planlaması yapıyor. Yolculuk şeklini, güzergâhını, evden çıkma zamanını bile bu uygulamalara göre ayarlayabiliyor. Yani interaktif bir ulaşım yönetimi ortaya çıkıyor.

Yani günümüzde akıllı ulaşım sistemleri denildiğinde elektronik ve bilgisayar teknolojilerinin ulaşımı düzenleme ve yönlendirmede kullanımına dayanan tüm sistemler kastediliyor.

Akıllı ulaşım sistemleri kapsamında verilecek örnekler çoğaltılabilir. Ancak bu sistemlerin hepsinin trafik akışını optimize etmek ve trafik güvenliğini en üst seviyeye çıkarmak olduğunu söyleyebiliriz. Yani günümüzün dinamik insan profiline uygun olarak ulaşımın rasyonalizasyonu vasıtasıyla yaşam daha güvenli ve kolay hale geliyor. Her şey insan için.

AUS’nin yaygınlaştırılmasını sağlayan önemli unsurlar

AUS’nin yaygınlaştırılması için en önemli unsur öncelikle bu konunun bir ülke politikası olarak benimsenmesi ve desteklenmesidir. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından hazırlanan 2023 vizyonlu AUS Strateji Belgesi ve 2014-2016 yılları arasında gerçekleştirilmesi gerekli somut adımları içeren Eylem Planı bu konunun üst düzey bir politik sahiplenmeye haiz olduğunu gösteriyor.

Tabii üst düzey bir sahiplenmenin yanı sıra uygulamaların planlı, programlı, birlikte çalışabilir olmasını sağlama noktasında merkezi düzeyde bir organizasyon ve yapılanma gerekiyor. Yoksa bugün baktığımızda aşağı yukarı tüm şehirlerimizde çeşitli AUS uygulamaları zaten bulunmakta. Ancak önemli olan bu uygulamaların belirlenmiş bir plan ve standartlar bütünü dahilinde ihtiyaca en uygun şekilde hizmet

edecek ve birlikte çalışabilirlik esaslarına göre kurulması ve işletilmesidir.

Akıllı ulaşım sistemleri kapsamında sunulan/sunulacak hizmetler çok sayıda kamu kurum ve kuruluşunun görev ve sorumluluk alanına izdüşüm yapıyor. Karayolu boyutunda şehir içinde belediyeler, şehirlerarası yollarda Karayolları Genel Müdürlüğü, araç ve standartlar boyutunda Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve Türk Standartları Enstitüsü, trafik emniyeti boyutunda İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı gibi çok farklı otoriteler sorumlu. Sektör olarak baktığımızda bir tarafta ulaşım altyapısı sektörü var, bir tarafta bilgi/iletişim sektörü, bir tarafta otomotiv sektörü, bir tarafta da entegratörler var. Dolayısıyla ortada bu paydaşların birlikte çalışabilmesini sağlayacak platformlara büyük bir ihtiyaç var. Akıllı ulaşım sistemlerinin yaygınlaştırılmasını sağlayacak

52

önemli unsurlardan biri de bu tarz platformlar. Ümit ediyorum ki AUS Derneği bu ihtiyacı önemli oranda karşılayacak.

Akıllı ulaşımda öncelikli yatırımlar

Ülkemiz artık ulaşım altyapısını büyük ölçüde tamamladı. Bir taraftan karayollarında bölünmüş yol yatırımları öte yandan havalimanları, demiryolu ve denizyolu yatırımlarıyla büyük bir ivme yakalandı. Ancak ülkemizde halen yolcu ve yük ulaşımının büyük bir kısmı karayolları vasıtasıyla yapılıyor. Dolayısıyla karayollarındaki ulaşımı daha etkin ve güvenli kılmak önem taşıyor. Araç sahipliği bakımından değerlendirdiğimizde 1000 kişiye düşen araç sayısı bakımından ülkemiz halen gelişmiş ekonomilerin gerisinde olmasına rağmen trafik sıkışıklığı büyükşehirlerin önemli bir sorunu

olarak önümüzde. Gelişmiş ekonomiler kişisel araç sahipliği oranında doyuma ulaşmışlar, ülkemizde ise bu oran istikrarlı bir şekilde artmaya devam ediyor. Bu artış trafik kazalarına da sebep oluyor. Zira trafik akışındaki her düzensizlik kaza riski doğuruyor, denetim ve yaptırımların her zaman her yerde uygulanmıyor olması kuralların çiğnenmesini kolaylaştırıyor, bu iki riskin sonucunda da maalesef yaralanmalı ve ölümlü trafik kazaları meydana geliyor. Bu durum, özellikle trafik yönetimi ve denetimine yönelik AUS uygulamalarının sürekli bir ihtiyaç olduğunu gösteriyor. Özellikle denetimlerin karayolu kazalarını önleme konusunda yeterli olmaması, yol ağını genişletmek gibi çözümlerin işlevini sınırlıyor. Etkili ve sürdürülebilir bir ulaşım yönetimi için çok boyutlu, kapsamlı, planlı ve ülke çapında koordine

bir AUS kurulumu kaçınılmaz hale geliyor. Bu noktadan hareketle, Ulusal Akıllı Ulaşım Sistemleri Mimarisi çalışması başlatıldı. Bu çalışma ile ülke genelinde akıllı ulaşım sistemleri alanında kim hangi hizmeti hangi standartlar dahilinde verecek sorusu bir cevaba ulaşacak. Dolayısıyla akıllı ulaşım sistemleri alanında gerçekleştirilecek bütün projeler bu mimariye uygun bir şekilde projelendirilecek. Bu anlamda ülkemizde gerçekleştirilecek tüm yatırımlara yön verecek olması açısından şu anda gündemdeki en önemli proje bu.

Akıllı ulaşım sistemine ihtiyaç duyulan alanlar

Aslında bu soruyu cevaplamak için “Ulaşımda yaşanan en önemli problem alanları nelerdir” sorusunun yanıtını vermek gerekiyor. Bugün özellikle büyükşehirlerde trafik sıkışıklığı,

53

şehirlerarası yollarda da trafik güvenliği en fazla problem olan alanlar. Dolayısıyla ihtiyaçlarımız da bu iki sorun alanının etrafında şekilleniyor. Trafik sıkışıklığını çözmenin yolu etkin bir trafik sinyalizasyonu ve yolcu bilgilendirme sistemlerinden geçiyor. Zira insanlar her gün şu veya bu sebeple evlerinden çıkıp seyahat ediyor. Ancak özellikle pik saatlerde yoğun trafiğin olduğu güzergâhlardaki akışı hızlandıracak çeşitli sinyalizasyon sistemleri veya vatandaşları önceden yolun devamında meydana gelen bir kaza, yol çalışması veya yoğunluğa karşı uyararak alternatif güzergâhlara yönlendirecek yolcu bilgi sistemleri bu anlamda akla gelen ilk çözümler olmalı.

Şehirlerarası yollarda da yine sürücüyü hız ihlaline karşı uyaran, kullandığı güzergâhın devamındaki herhangi bir olayı önceden haber veren yani proaktif bir yaklaşım trafik güvenliğinin maksimize edilmesinde en büyük ihtiyaç alanı olarak değerlendirilebilir. Bu anlamda trafik yönetim sistemleri ilk öncelik alanı olmalı. Biraz önce bahsettiğim Trafik Yönetim Sistemleri, şehirlerarası yollarda “olay yönetimi”, “sinyalizasyon yönetimi”, “kaza ve acil durum yönetimi”, “risk yönetimi” vb ile trafik güvenliğini ve etkinliğini sağlamaya yardımcı olacak sistemler bütününden oluşacak.

AUS Derneği’nin kuruluş amacı ve faaliyetleri

Akıllı Ulaşım Sistemleri Derneği’ni (AUSDER), konu ile ilgili kamu

ve özel sektör kuruluşlarını, yükseköğretim kurumları ile sivil toplum kuruluşlarını ve sorumluluk üstlenen diğer tarafları bir araya getiren bir sivil toplum kuruluşu olarak tanımlayabiliriz.

Dünyada bu konu ile ilgilenen ülkelerde 90’lı yılların başında bu birlikler kurulmuş. Bölgesel anlamda ERTICO, ITS Amerika ve ITS Japonya olarak üç bölgesel birlik var, ülke AUS birlikleri de yine konu ile ilgili birçok ülkede şu anda aktif olarak çalışıyor.

AUS derneklerinde ulaşım ve haberleşme ile ilgili özel sektör firmaları, araç üreticileri, bilişimciler, entegratör firmalar, ulaşımla ilgili politika belirleyici taraflar, yol yöneten otoriteler ve bu kapsamda çalışan STK’lar ile üniversiteler, araştırma merkezleri gibi çok geniş bir üye portföyü yer alıyor.

AUS Derneği’nin amacı; güvenli, hızlı, konforlu, çevre dostu ve ekonomik bir ulaşım sistemine katkı sağlayacak biçimde akıllı ulaşım sistemlerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalarda bulunmak şeklinde belirlendi. Bunun yanında AUS Derneği sektörde yer alan tüm paydaşların temsil edildiği bir platform ve sivil inisiyatif eksikliklerinin giderilmesini de amaçlıyor. AUS Derneği’nin kurucuları arasında yer alan ve Yönetim Kurulu’nda da temsil edilen İNTES, ulaşım altyapısını gerçekleştiren şirketlerimizin temsilcisi olarak önemli bir yere sahip. Tıpkı İNTES’in olduğu gibi dernekte tüm paydaşların temsil edilmesi, bilgi alışverişinde bulunulması, iş birliklerinin yapılması, akıllı ulaşımın bir sektör olarak ülkemizde güçlenmesi için gerekli ortamın oluşması en büyük hedef. AUS Derneği, üye profili ve icraatları ile eminim önümüzdeki yıllarda adından sıkça söz ettirecek.

Derneğin kuruluş süreci daha henüz tamamlandı. Kurucu yönetim kurulunun önceliği altı ay

içinde olağan genel kurula kadar kurumsal yapıyı oluşturmaktır. Ancak, kuruluş felsefesine uygun çalışmaları hemen başlatmak için de üyelerde ve Yönetim Kurulu’nda büyük bir arzu olduğunu da gözlemliyoruz. Bu bizi hem umutlandırıyor hem de yönetime büyük bir sorumluluk yüklüyor.

Derneğin faaliyetleri tüzüklerinde detaylı olarak belirtilmiş. Bunları, AUS politikalarının oluşumuna ve yönlendirilmesine katkı sağlamak, kamu-özel sektör-sanayi-üniversiteler ve STK’lar arasında iş birliğini güçlendirmek, mevzuat oluşturulmasına teknik destek, tavsiye, öneri sunmak, eğitim faaliyetlerinde bulunmak, standardizasyon ve akreditasyon çalışmalarına katkı sağlamak vb. şeklinde sıralayabiliriz. Ulaşım ve haberleşme konusunda faaliyet gösteren kamu ve özel sektör kuruluşları, AUS konusunda çalışan özel sektör firmaları, ticaret ve sanayi birlik, dernek ve odaları, yükseköğretim kurumları, tüketici örgütleri, ilgili diğer sivil toplum kuruluşları ve akıllı ulaşım sistemleriyle ilgili kamu ve özel hukuk tüzel kişileri ile gerçek kişiler AUS Derneği’ne üye olabilecekler.

Teknoloji gençlerin günlük hayatında

Ülke olarak genç bir nüfusa sahibiz. Gençlerimiz teknolojiyi çok çabuk ve hızlı bir şekilde günlük hayatlarına dahil ediyor. Aslında sadece gençlerimiz değil toplumun hemen her kesiminde durum böyle. Bu sebeple günlük hayatımızı kolaylaştıracak AUS uygulamalarının-örneğin şu anda yoğun bir şekilde kullanılan yolcu bilgi sistemleri akıllı telefon uygulamaları gibi- kısa sürede toplum geneline yaygınlaşacağını ve ulaşımın daha da hızlanacağını ve kolaylaşacağını düşünüyorum. Umarım yapmak istediklerimizi kısa zamanda tamamlar ve toplum olarak bunun güzel sonuçlarını birlikte görürüz.

Trafik sıkışıklığını çözmenin yolu etkin bir trafik

sinyalizasyonu ve yolcu bilgilendirme

sistemlerinden geçiyor.

54

Herkes için iletişim ve ulaşım

Tüm dünya son 15-20 yıldır yeni bir teknolojik dönüşüm dalgasının ekonomik ve sosyal yaşamın her alanındaki derin etkilerine tanıklık ediyor. Bilgi ve iletişim teknolojilerinde (BİT) yaşanan gelişmeler sonucunda bilginin üretimi, iletilmesi ve işlenmesi inanılmaz ölçüde hızlandı ve ucuzladı. Doğal olarak bilginin üretimi ve işlenmesine dayalı iş süreçleri de yeniden yapılandı ve yeni işler ortaya çıktı. Bunun sonucu olarak ekonomilerde mevcut üretim, tüketim, birikim ve bölüşüm süreçleri dönüşmeye; yeni ürün ve hizmetlerin payı ve etkisi artmaya, yeni meslekler ortaya

çıkmaya ve pazarın talep ettiği iş gücü yetkinlikleri değişmeye başladı. Bu dönüşümün temelinde de BİT yatıyor. Özellikle son yıllarda iş dünyasının rekabet gücü açısından bu teknolojilere sahip olma ve bu teknolojileri etkin biçimde kullanabilme yeteneği daha da önemli hale geldi. Aynı durum çalışanlar açısından da geçerli. BİT’i etkin kullanabilen ülkeler uluslararası rekabet avantajı kazanıyor, küresel rekabet koşullarında bu araçtan etkin olarak yararlanamayan ülkeler ise yarışın dışında kalma riskiyle yüzleşiyor.

Rekabette avantajın ana unsuru bilgi üretimi ve işlenmesi oldu

Furkan CİVELEKTürkiye Cumhuriyeti Kalkınma Bakanlığı

Bilgi Toplumu Dairesi Başkanı

Bilgi ve iletişim teknolojilerini etkin

kullanabilen ülkeler uluslararası rekabet

avantajı kazanıyor.

DOSYA

55

Önümüzdeki dönemde yaygınlığı ve kullanımı hızla artması beklenen nesnelerin interneti ve bulut bilişim gibi teknolojiler bilginin üretimini ve işlenmesini bugün olduğundan çok daha geniş bir ölçeğe taşıyacak. Bu açıdan bakıldığında BİT’in ekonomik ve sosyal yaşama etkisinin derinliği açısından yeni bir dönemin eşiğinde olduğunu söyleyebiliriz.

Türkiye açısından da durum farklı değil. BİT’in hayatımızın her alanında yarattığı değişim çıplak gözle görülebilecek kadar net ve bu süreç hızlanarak devam edecek. Tüm ekonomik aktörlerin bu dönüşüm sürecine daha derin şekilde eklemlenmesi ülkemizin üretim kapasitesinin geliştirilmesi ve Türkiye’yi yüksek gelir seviyesine sahip ülkeler ligine sokacak bir büyüme patikasına oturtulması açısından büyük önem arz ediyor.

Tüm bunların gerçekleştirilmesi ise ancak BİT alanındaki yatırımların artırılması ve bu yatırımların verimliliğinin yükseltilmesiyle mümkün. Hâlihazırda ülkemizde

hem kamuda hem de özel sektörde BİT ürün ve hizmetlerine önemli ölçüde yatırım yapılıyor. BİT pazarının toplam büyüklüğü 2015 yılı sonu itibarıyla 26 milyar ABD Doları seviyesinde; bu da GSYİH’nın yaklaşık %3,7’sine karşılık geliyor. Bu hiç de azımsanacak bir miktar değil ama söz konusu yatırımlardan en yüksek ekonomik faydanın elde edilebilmesi için BİT’i etkin şekilde üretip kullanabilecek beşeri sermayemizin geliştirilmesi gerekli. Bu alanda yapılacaklar hem eğitim kurumlarının müfredatının ve kapasitesinin geliştirilmesini hem de hizmet içi eğitim süreçlerinin iyileştirilip yaygınlaştırılmasını kapsıyor. Bu alandaki beşeri sermayenin geliştirilmesi doğal olarak BİT yatırımlarının marjinal verimliliğini yükseltip tüm ekonomik aktörleri bu teknolojilere daha fazla yatırım yapmaya yönlendirecektir. Kamunun da bu noktada politikalar ve düzenlemeler yoluyla sürece destek olması özellikle önem arz ediyor. Değişen teknolojinin getirdiği yenilikçi iş yapma şekillerini ve ekonomik dinamikleri

dikkate almayan politikalar ve mevzuat yukarıda bahsettiğim süreci yavaşlatabilir.

Bilgi ve iletişim teknolojisine ayrılan kaynaklar

Konuya kamu yatırımları açısından bakıldığında e-devlet hizmet ve uygulamalarının temelini kamu kurumları tarafından yapılan BİT yatırımları oluşturuyor. Türkiye’de merkezi yönetim kurumlarının BİT yatırımlarına 2015 yılında 266 proje için tahsis edilen miktar 3,7 milyar TL’yi aştı. Ödenek tahsis edilen projeler başta eğitim sektörü olmak üzere ulaştırma-haberleşme, sağlık, tarım ve imalat gibi sektörlerde yer alan projeler içerisinde yer alıyor.

2015 yılı için öngörülen kamu BİT yatırımlarının sektörler arası dağılımına bakıldığında Milli Eğitim Bakanlığı ve üniversitelere ait yatırımların bulunduğu eğitim sektörü yaklaşık %44’lük paya karşılık gelen 1,6 milyar TL ile birinci sırada yer alıyor. İçişleri Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu, Adalet Bakanlığı ve Emniyet Genel

56

Müdürlüğü gibi önemli e-devlet projeleri yürüten kurumlara ait projelerin yer aldığı diğer kamu hizmetleri sektörü yaklaşık %39’luk orana denk gelen 1,4 milyar TL’lik ödenek ile eğitim sektörünü takip ediyor. Ulaştırma-haberleşme sektörü ise 237 milyon TL’lik ödenek aldı.

Haberleşme sektörüne yapılan yatırımların detayları incelendiğinde Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın yürüttüğü “GSM Altyapısı Olmayan Yerleşim Yerlerine Altyapı Kurulması Projesi”, “Elektronik Haberleşme Altyapısı Olmayan Yerlere Altyapı Kurulumu Projesi”, “Elektronik Haberleşme Altyapı Bilgi Sistemi (EHABS)” ve “İnternet Erişim Noktaları Kurulması” projeleri bu alanda yapılan önemli yatırımlar olarak öne çıkıyor. Ayrıca Sağlık Bakanlığı’nın yürüttüğü “Afetlerde Yönetim, Donanım, Haberleşme, İletişim Altyapısı Güçlendirme

Projesi”ile Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığı’nın yürüttüğü “Kesintisiz ve Güvenli Haberleşme Sistemi Kurulması Projesi” de haberleşme sektöründe yer alan diğer önemli yatırım projeleri. Bu kamu yatırımlarının yanında telekomünikasyon işletmecileri de haberleşme altyapılarına önemli ölçüde yatırım yapıyorlar. 4 büyük telekomünikasyon işletmecisinin geçtiğimiz yıllarda ortalama yıllık yatırımları 4 milyar TL civarında gerçekleşti. Bu işletmecilerin 2015 yılında yaptıkları yatırımların toplamı ise yaklaşık 16 milyar TL. Bunun 10,5 milyar TL’lik kısmı tek başına 4,5G lisans bedeli, geri kalan kısmı da altyapı yatırımı.

Bilgi Toplumu Stratejisi ve hedefler

Bakanlığımız tarafından hazırlanan ve Yüksek Planlama Kurulu tarafından kabul edilerek 6 Mart 2015 tarihinde yayımlanan 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı’nda Türkiye’nin

Önümüzdeki dönemde ülkeler

arası refah yarışının ve güç dengesinin

ana belirleyicisi toplumların bilgiyi üretme ve işleme

yetenekleri olacak.

57

önümüzdeki birkaç yılda bu alanda uygulayacağı politika ve stratejiler belirlendi. Strateji’de yer alan ana eksenlerden biri de haberleşme sektörü için kritik öneme sahip olan geniş bant altyapısı ve sektörel rekabete ilişkin.

Bu eksen kapsamında geniş bant teknolojilere erişimde alternatif seçeneklerin oluşması, sektörün güçlü bir yapıya kavuşması için kaynakların etkin ve verimli kullanılması ilkesini de gözeterek altyapıya dayalı rekabetin geliştirilmesi, geniş bant kullanım yaygınlığının artırılması, hızlı ve kaliteli genişbant erişimine tüm kesimlerin uygun maliyetle ulaşması ve rekabette sürekliliğin sağlanması temel amaç olarak tespit edildi. Ayrıca, Ulusal Geniş Bant Stratejisi’nin hazırlanması, spektrum politikası ve düzenleyici çerçevenin gözden geçirilmesi, geçiş hakkı ve altyapı paylaşımı ile ilgili düzenlemelerin yapılması, 4.5G ve 5G ile ilgili teknolojilerin yerli üretimine yönelik desteklerin sağlanması ve fiber erişim altyapısının yaygınlaşmasıyla ilgili eylemler de ortaya kondu.

İletişim sektörü için belirlenen stratejiler doğrultusunda, 2018 yılı için geniş bant abone yoğunluğunun %70’e çıkarılması; fiber abone sayısının 4 milyona, LTE (4.5G) abone sayısının 10 milyona ulaşması; geniş bant erişim maliyetinin kişi başı milli gelire oranının %1’e indirilmesi ve alternatif sabit genişbant işletmecilerinin pazar payının %25’e yükseltilmesi hedefleniyor. Bu hedefleri yakalayabilmek üzere

Strateji’de 11 adet eyleme yer verdik.

e-Yazışma ve şirketlere katkısı

e-Yazışma Projesi, kamu kurum ve kuruluşlarının kendi aralarındaki resmi yazışmalarını elektronik ortamda güvenli olarak gerçekleştirebilmesi için ortak kurallar setinin geliştirilmesini amaçlıyor. Proje kapsamında geliştirilen teknik çözüm hukuken geçerli iletişimi sağlayan güvenli elektronik imza, kayıtlı elektronik posta (KEP) ve şifreleme gibi bir dizi farklı teknolojiyle birlikte kullanılıyor. Bu mekanizma farklı teknolojik platformlardaki uygulamaların birlikte çalışabilirliğini de sağlıyor ve kullanılan teknolojiden bağımsız. Resmi yazışmaların düşük maliyetlerle hızlı ve güvenli bir şekilde yapılmasını sağlayan Proje kamu kurum ve kuruluşlarının kendi iş süreçlerini iyileştirmeye ve verimliliğini artırmaya yardımcı olmasının yanında zaman ve maliyet avantajı da sağlıyor.

Proje yerel yönetimler de dâhil olmak üzere bütün kamu kurum ve kuruluşlarını kapsamaktadır. e-Yazışma Projesi’nin ilk etapta kamu kurum ve kuruluşları arasındaki resmi yazışmalarda kullanılması öngörülüyor olmakla birlikte teknik mimari kamu–özel sektör ve kamu–vatandaş arasındaki yazışmaları da mümkün kılacak şekilde tasarlandı. İlerleyen dönemde bu tür yazışmalar da e-Yazışma Projesi’nin kapsamına alınabilir. Hatta özel sektör firmaları kendi aralarındaki resmi yazışmalar için de söz konusu teknik mimariyi kullanabilir. Böyle bir durumda firmalar hem kendi aralarındaki hem de kamuyla olan yazışmalarını elektronik ortamda yürütmek suretiyle zaman ve maliyetten önemli ölçüde tasarruf sağlayabilirler.

Bakanlığımızın yürüttüğü e-Yazışma Projesi 8 Nisan 2016

tarihinde TBMM’de gerçekleştirilen ve TÜSİAD ile Türkiye Bilişim Vakfı tarafından bu yıl 13’üncüsü düzenlenen e-Türkiye (eTR) Ödül Töreni’nde “Kamudan Kamuya e-Hizmetler” kategorisinde birincilik ödülünü kazandı. Hâlihazırda kamudan kamuya bir hizmet sağlayan e-Yazışma Projesi’nin yakın gelecekte kamudan iş dünyasına ve kamudan vatandaşa da hizmet sağlayacak bir yapıya kavuşması bizim de beklentimiz.

BİT, küreselleşmeyi yeni boyuta taşıyor

BİT alanına ortaya çıkan gelişmeler hayatımızı çok yönlü olarak etkiliyor. Esasında BİT’in, genel amaçlı bir teknoloji olarak küresel ekonomide Sanayi Devrimi sonrasına benzer bir etki yarattığını söyleyebiliriz. Bazıları bu süreci bilgi ekonomisi olarak tanımlıyor, bazıları BİT’in küreselleşmeyi yeni bir boyuta taşıdığı günümüz dünyasında bilginin yeni petrol olduğunu söylüyor. Adını ne koyarsak koyalım, bu süreçte ülkelere rekabet avantajı sağlayan ana unsurun bilginin üretimi ve işlenmesi olduğunu görüyoruz. Doğal olarak, önümüzdeki dönemde ülkeler arası refah yarışının ve güç dengesinin ana belirleyicisi toplumların bilgiyi üretme ve işleme yetenekleri olacak. Bu yeteneklerin geliştirilmesi sanayi politikası, beşeri sermaye, teşvik mekanizmaları, genişbant altyapısı, bilgi güvenliği gibi çeşitli alanlarda çok boyutlu politika ve stratejiler geliştirilmesini zorunlu kılıyor. Bunlar doğası gereği çok taraflı ve tüm ekonomik aktörleri etkileyen çalışmalar. Kalkınma Bakanlığı’nca hazırlanan 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı da bu alanda atılmış önemli bir adım. Bu bağlamda, bu Strateji’nin uygulanması noktasında tüm paydaşlarımızın etkin ve sürekli desteğini beklediğimizi ifade etmek istiyorum.

Bazıları BİT’in küreselleşmeyi yeni bir boyuta

taşıdığı günümüz dünyasında bilginin

yeni petrol olduğunu söylüyor.

58

Herkes için iletişim ve ulaşım

Haberleşme bilgi ve iletişim alanı oldukça hızlı gelişen ve yatırımların yönlendirildiği bir alan olarak karşımıza çıkıyor. Şüphesiz yatırımların karşılığı büyük ölçüde alınıyor çünkü gelişen teknoloji ve değişen ihtiyaç alanları bu yatırımları gerekli kılıyor. Türkiye özelinde baktığımızda ülkemiz bu rekabetin en başında yer alamadı ve bir süre tüketen kısımda yer aldıktan sonra gerek devlet politikaları gerekse desteklerle küresel rekabetin içinde kendini buldu.

Bulunduğumuz noktada kendi millî ve özgün ürünlerini üretebilen ve bunları yurt dışındaki dünya devlerinin varlık gösterdiği pazarlara satabilen bir ülke haline geldik. Peki, bu yeterli midir? Tabii ki hayır! Teknoloji ve inovasyonun sınırları henüz çizilmedi dolayısıyla

bu alanda rekabetimizi artırıcı teşvik ve stratejilerle var olduğumuz noktadan çok çok daha ilerilere gidebileceğimiz görüşündeyim…

Kritik alt yapı yatırımlarında siber güvenlik

“Kritik Altyapı” kavramı son yıllarda dünyanın hemen her yerinde tartışılmakta olan kavramlardan biridir. Bu kavramın ön plana çıkması aslında negatif anlamda “popüler” olması ile yaşanmıştır. Nedeni; bilgi teknolojileri çağında saldırılar sonucu ülkelerin hem maddi hem de bilgi güvenliği konusunda karşılaştığı zafiyetler ve bunların sonuçlarıdır. Öyle ki artık kara, hava, deniz, uzay saldırılarından sonra 5’inci savaş alanı olarak da siber dünya tanımlanıyor.

Milli siber güvenlik yazılımı şart

Ahmet Hamdi ATALAYBilgi Güvenliği Derneği Başkanı

Dünyadaki siber güvenlik

zafiyetleri sonucu yaşanan kayıplar,

güvenliğin kendisine yapılan yatırımın

100’lerce katı… Bu yüzden yazılım

ve sistemlerin yanında nitelikli

insan kaynağımızı da geliştirmemiz

gerekiyor.

DOSYA

59

Türkiye olarak bu savaş alanında, caydırıcılığı olan ve her şart altında millî sistemleri kullanmamız gerekiyor. Siber dünyada, ülke sınırları gibi çizgileri belirli, mücadelenin yaşandığı sadece belirli bir alan yok. Bu yüzden de tüm sistem ve kritik yazılımlarımızda içinde ne olduğunu ve hangi amaca hizmet ettiğini bildiğimiz yazılımları kullanmamız gerekmektedir. Bunu da yüzde yüz millî bir siber güvenlik yazılım endüstrisi ile sağlayabiliriz. Gelişen teknoloji artık nesneleri de internet ağına bağlayarak önümüze “nesnelerin interneti” adıyla yepyeni bir kavram yaratıyor. Bu kavram değişen ve her geçen gün yenilenen risk ve tehditleri artırıyor, aynı zamanda daha fazla güvende olmayı gerektiriyor.

Türkiye olarak bu güvenliği sağlamak adına öncelikle insan kaynağını yetiştirmemiz gerekiyor. Çünkü dünyadaki siber güvenlik zafiyetleri sonucu yaşanan

kayıplar, güvenliğin kendisine yapılan yatırımın 100’lerce katı… Bu yüzden yazılım ve sistemlerin yanında nitelikli insan kaynağımızı da geliştirmemiz gerekmektedir.

Kritik altyapıların siber güvenliği konusunda ise gerekli ve nitelikli insan kaynağı ile millî ürünlerin birleştirerek “güvenilir koruma” alanlarına sahip olunması şarttır.

İstihbarat zafiyetini önlemek şart

2007 yılında ilk kez dünyada örneği görülen siber tehdit, ülkelerin artık beşinci savaş alanında da önlem alması gerektiğini gösterdi. Siber güvenlik konusu, kamuoyunda “Kırmızı Kitap” olarak bilinen Milli Güvenlik Siyaset Belgesi’nde de kendine yer bulmuştur.

Özellikle kritik altyapı ve işletmelerin siber tehditlere karşı korumalı olması hem verilen hizmetlerin devamlılığı hem güvenliği hem de istihbarat zafiyetlerinin önüne geçmek açısından hayati öneme sahiptir.

Artık yeni bakış açısıyla siber güvenlik anayurt güvenliği konsepti altında görülüyor. Bunu sağlayabilmek için de kararlı ve istikrarlı bir çözüm paketi ile hareket etmek olmazsa olmazdır. Çünkü artık siber güvenlik, millî güvenlik kavramının içinde ve geniş bir kısmını kapsayan bir olgudur.

Milli çözümsüz güvende olamayız 

Artık kendi çözümlerimizi üretebilir bir ülke haline geldik. Türkiye bu konuda çok yol kat etti. Dünyada siber saldırılar konusunda hem saldırıya maruz kalan hem de saldırı gerçekleştiren ülkeler arasında ilk 10 sıra içindeyiz. Ülkemizde bir farkındalık ve çaba mevcut. Bunun yanında yetenek ve çözümler de olgunlaşıyor ki bunu görmek mutluluk verici. Burada özellikle vermek istediğim mesaj “milli çözümler”. Milli çözümlerimiz olmaz ise hep birilerine bağlı kalırsak asla güvende olamayız.

60

Herkes için iletişim ve ulaşım

Günlük hayatımızı icra ederken attığımız her adımda, kullandığımız her aygıtta ve araçta verimlilik üretkenlik her geçen gün daha da önem kazanır oldu. Zamanın üzerimize getirdiği baskı nedeniyle daha az ile daha çok üretim ortaya koyma zorunluluğu elimizdeki tüm imkanları sadece bizim aklımızla pasif bileşenler olarak kullanmanın yetmediği, onların da bir kısım akıl ile biz olmadan işlev görmesi gerektiğini öğretti bize.

Günlük yaşamımız, yeme içme kadar iş görebilmek içinde, hareket etme, bir yerlere ulaşma, ulaştırma, iletişim kurma, etkileşim içinde olma gibi faaliyetleri yaşamsal faaliyetler alanına soktu. Modern zamanda şehir ve kırsal birbirine çok yaklaştı, mesafeler büyüdükçe kısalmak zorunda kaldı.

Tüm bu gereksinimler ulaşım ve iletişim ihtiyaçlarını geçmişte hiç olmadığı kadar yoğun kullanmamızı gerektiriyor. Sürekli yollardayız, sürekli hareket halindeyiz. Sürekli birileri ile ve bir şeyler ile irtibattayız. Batı dünyası buna “Connected world” diyor. Bağlı Dünya! bir o kadar da bağımlı olduğumuz dünya.

Dünyada şu an yollarda yaklaşık 1,2 milyar araç var. Bu rakam önümüzdeki 10 yılda 2 milyarı bulacak. Bunun enerji ve çevre etkisi çok başka bir tartışma konusu iken biz bunun günlük yaşama, işe ve nihayetinde topluma etkileri üzerine duralım.

Bu kadar çok aracın yollarda olmasının en büyük etkisi kazalar. Her yıl dünyada yaklaşık 1.250.000 kişi trafik kazalarında hayatını

Zaman, nesnelere akıl katma zamanı

Mustafa KAYERYazılım Sanayicileri Derneği

Yönetim Kurulu Üyesi

Türkiye bugünden Akıllı Ulaşım, M2M,

IoT gibi alanlara doğru yatırımlar

yapabilirse 2025’te sırf yerel pazar büyüklüğü 150

milyar doları bulacak bir potansiyele ürün ve hizmet

sunma fırsatına kavuşacaktır.

DOSYA

61

kaybetmektedir. Bu rakam ABD’de yılda yaklaşık 33 bin iken Türkiye’de ise yaklaşık 7 bin.

ABD’de akıllı ulaşım ve kendi kendini kullanabilen araçların arkasındaki en büyük motivasyon, trafik kazalarından kaynaklanan ölüm ve yaralanmaların önüne geçmek. Bir taraftan dünya akıllı ulaşım altyapılarına doğru giderken bir taraftan da otomotiv üreticileri bu rakamları olabildiğince iyileştirmek için ciddi oranda teknolojiye yatırım yapmakta.

Akıllı ulaşımı bu noktada üç bileşenle ele almalıyız: Altyapı, Araç ve İnsan. Her ne kadar amaç insana hizmet olsa da, bu denklemde Altyapı ile Araç arasındaki entegrasyonu azami düzeye çıkarıp insan etkisini ise asgari düzeye indirmek üzerine kurulu denklem. Bu denklemi gerçekleştirmek için ise çok başka bir temel teknolojiye ihtiyaç var; o da iletişim.

Yaklaşık 20 yıl önce sadece insanlar arası iletişim için başlayan mobil iletişim sektörü, öncelikle sesli görüşmeler yerine veri iletişimi üzerine bir dönüşüm geçirdi. Sonrasında ise insanlar arası iletişimden daha çok makinalar (aygıtlar ve araçlar) arası iletişimin çok daha ağırlıklı olduğu bir sürece doğru evrilmektedir.

Günümüzde teknoloji ile herhangi bir şeye akıl katmak dediğimiz şey iyi tasarlanmış, kodlanmış

yazılımlar. Akıllı dediğimiz her cihaz, üzerinde çalıştığı yazılım kalitesi kadar akıllı. Gerek akıllı ulaşım ve gerekse iletişim ise bu yazılım becerileri kadar günlük hayatımıza değer katabiliyor ancak.

Başka ülkelerde pratiği biraz farklı olsa da Türkiye’de Ulaştırma ve İletişimden sorumlu bakanlığın aynı olması akıllı ulaşım sistemleri perspektifinden son derece doğru bir yaklaşım. Bu konudaki ihtiyacı ve önemini anlayıp buna göre doğru adımları atabilmek için de büyük bir fırsat.

Son yıllarda açıklanan devlet teşviklerinin bu yönde ağırlıklı olması ve ilgili desteklerin bu bakanlık tarafından sağlanması, GSM ihalelerinde altyapıyı iyileştirme ve geliştirme kadar bunun ekonomiye dolaylı katkıları, yerli sanayiyi kalkındırma çabası, hep merkezi bir yaklaşımın ortaya koyduğu bir vizyon.

Türkiye’nin bugüne kadar hep tüketici olduğu ve milyarlarca dolarlık altyapıların neredeyse tamamının yabancılar tarafından kurulduğu ulaşım ve iletişim sektörlerinde artık yerli sanayinin oluşması, kendi metrosunu, hızlı trenini ve mobil iletişim altyapısını kuran, bunu yönetecek aklı ülkede üreten ve işleten bir yaklaşımı hayata geçirmekte çok geç bile kalındı.

Zararın neresinden dönülse kardır düsturu ile geçen yıl yapılan IMT-A ihalesinde (halk arasında 4.5G olarak biliniyor) yerli ürünlerin tercih edilmesi zorunlu hale getirildi ve yıllara sari olarak artan oranda takvime bağlandı.

Bu zorunlu tercih ile amaç Türkiye’de yerli sanayinin gelişimi. Bunun öncelikle iletişim sektörüne, sonra ulaşım sektörüne ve daha sonra da diğer sektörlere fayda sağlaması hedeflendi.

Türkiye, mobil iletişim altyapısı olarak dünyanın en gelişmiş ülkeleri arasında yerini alıyor. Tüketim eğilimleri açısından veri

kullanımında neredeyse Avrupa’da ilk sırada yer alıyor. Tüketici ve servis sunma perspektifinden her şey yolunda görünse de, tüm bu imkanlara sahip olmak için satın alınan cihazlar, altyapılar Türkiye’de ürettiği ekonomik değer kadar yabancılara da iş fırsatı oldu bugüne kadar.

Türkiye küresel rekabette çok ciddi avantaj sağlayacak, ileri teknoloji ürünler geliştirme ajandasını GSM’in ilk aşamalarından beri akıllı politikalar üreterek uygulamış olsaydı bugün onlarca küresel teknoloji şirketimiz olabilirdi. Türkiye’nin mobil iletişim pazar büyüklüğü bunu ayakta tutabilecek hacimde ve ürün/hizmet derinliğine sahiptir.

Gelecekteki potansiyel geçmişten çok daha fazladır. 2025 pazar öngörülerine dair yapılan bir araştırmaya göre dünyadaki en büyük pazar mobil internet pazarı olacaktır. Türkiye bugünden Akıllı Ulaşım, M2M, IoT gibi alanlara doğru yatırımlar yapabilirse, 2025’te sırf yerel pazar büyüklüğü 150 milyar doları bulacak bir potansiyele ürün ve hizmet sunma fırsatına kavuşacaktır. Geçmişte olduğu gibi bu fırsatlar da değerlendirilmez ise, bu büyüklükte bir pazarı yine yabancılara yenmeye hazır pasta olarak sunmak zorunda kalacaktır.

4.5G ihalesi olarak bilinen IMT-A çok yeni mobil iletişim sahaları açmaktadır. Bugüne kadar mümkün olmayan hız ve kapasitede mobil iletişim her şeyden önce bireyler ve işletmeler için mekan bağımlılığını daha da azaltacaktır. Yeni ürün ve hizmetlerin önünü açacak ve özellikle Darband-LTE ile makinalar arası iletişime yeni bir ivme kazandıracaktır. Başta lojistik ve ulaşım hizmetleri olmak üzere bir çok sektör, gerçek zamana yakın izleme, plan yapma ve karar verme imkanları ile her şeyi bugünden daha akıllı yapma imkanına kavuşacaktır.

2025 pazar öngörülerine

dair yapılan bir araştırmaya göre

dünyadaki en büyük pazar mobil internet

pazarı olacaktır.

62

Herkes için iletişim ve ulaşım

Son yıllarda iletişim ve bilişim teknolojilerinde görülen hızlı gelişmenin bir yansıması ulaştırma sistemlerinde de karşımıza çıkmaktadır. Genel olarak kullanılan şemsiye kavram ile “Akıllı Ulaşım Sistemleri (AUS)” olarak adlandırılan uygulamalarda hedef, teknolojideki gelişmeleri ulaştırma ve trafiğin daha verimli ve güvenli planlaması, yönetimi ve analizi için kullanılmasıdır. AUS insanın üzerindeki düşünme veya karar verme yükünü hafifletmeye yönelik ulaşım çözümleri olarak da tanımlanabilir. Başlangıçta

AUS uygulamaları öncelikle sınırlı yol kapasitesini, artan araç ve yaya trafiği altında daha güvenli, daha hızlı, daha kolay ve daha ekonomik bir şekilde kullanmaya odaklanmıştı. Gün geçtikçe artan “mobilite” ve “sürdürülebilir ulaşım” kavramlarına da destek vermeye başlayan AUS uygulamaları, ulaşım ve iletişim sistemlerinde geliştirilen ileri teknoloji olanaklarından da yararlanarak ulaşım talebini yönetmeyi hedeflemeye başlamıştır. Artık gelişen sensör (algılayıcı) teknolojileri ve araç-

Akıllı Ulaşım Sistemleri’nin odak noktası güvenlik

Doç. Dr. Hediye Tüydeş YAMANODTÜ-BİLTİR Merkezi / Akıllı Ulaşım

Sistemleri Birim Başkanı

AUS insanın üzerindeki düşünme

veya karar verme yükünü hafifletmeye

yönelik ulaşım çözümleridir.

DOSYA

63

araç ve araç-altyapı iletişimleri sayesinde otonom/haberleşen araçları yaşamımızın bir parçası olmaya aday hale getirdi.

Uluslararası Yol Federasyonu (International Road Federation - IRF) AUS amaçlarını

1- Güvenli yollar ve güvenli sürüş

2- Sürdürülebilir yol ulaşımının sağlanması

3- Veri toplanması

4- Veri transferi, işlenmesi ve analizi

5- Bilinçli karar verme

olarak belirlemiştir ( http://www.irfnet.ch/). Avrupa Birliği (AB) tarafından açıklanan son çerçeve araştırma programı olan Ufuk 2020 (Horizon 2020) içinde de en büyük kalemlerden birisi olan “Akıllı, Temiz ve Entegre Ulaşım” başlığı da tam olarak ulaşım ve AUS uygulamalarını 6,33 Milyar

Avro bütçe ile desteklenmektedir. Aynı dönemde ABD yönetimi otonom araç geliştirilmesi için 5 milyar dolar bütçe ayırdığını duyurmuştur. Tüm bu destekler gelişmiş ülkelerin yeni yüzyılın başında bu konuya verdikleri önemi göstermektedir.

Trafik güvenliği doğal olarak AUS uygulamalarının ana odaklarından birisidir. Uzun yıllardır kullanılmakta olan trafik denetleme sistemlerine ek olarak, trafik güvenliğini artırmak üzere pasif ve aktif sistemler hala geliştirilmektedir. Özellikle araç ve şerit takip konularında destek veren sürüş sistemleri, araç tanıma sistemlerinin gelişmesiyle gündeme gelen çarpışma kaçınma sistemlerinin bir sonraki aşaması olarak yaya ve bisikletli tanıma ve çarpışmadan kaçınma sistemleri yaygın bir şekilde kullanılacak şekilde geliştirilmeye çalışılmaktadır. Avrupa genelinde

uygulanacak ve kaza anında gerek aracın ve gerekse sürücünün durumu hakkında kritik bilgileri hızlı bir şekilde müdahale ekiplerine göndermeyi hedefleyen “ecall” sistemi geliştirilmektedir. Aşırı yüklü araçların tespiti ve ulaşım sistemindeki kritik elemanlara (tüneller, köprüler, vs) zarar vermeden trafikten çekilmesi için geliştirilen hareketli ağırlık ölçüm sistemleri (“Weight-in-Motion”) diğer bir alandaki yansımasıdır.

Ülkemizdeki AUS uygulamaları uzun süre TEM gibi ana koridorlarda kurulan otomatik ücret toplama sistemleri, bilgilendirme sistemleri gibi birkaç uygulama dışına çıkmamıştır. Son yıllarda gerek İSBAK ve gerekse Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından geliştirilen elektronik trafik denetleme sistemleri sayesinde trafik güvenliği (hız denetimi, kırmızı ışık ihlal denetimi,

64

vb) konusunda denetlemenin etkinliğini artıracak şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Özellikle bu sistemleri kendi kaynakları ile kuracak yerel yönetimlere toplanan cezalardan pay verilmesi yoluyla bu sistemlerin yaygınlaştırılmasına çalışılmaktadır. Diğeri gibi mali bir getirisi olmamakla birlikte dinamik kavşak yönetim sistemlerini (halk arasındaki basit tabiriyle “akıllı kavşak sistemleri”) başta büyükşehir belediyesi tarafından kurulmaya başlanmış bir başka AUS uygulamasıdır. Zira artan araç sahipliliği ve şehirlerin giderek yayılması sonucu ve özellikle büyükşehirlerimizde buna karşı etkin toplu taşıma sistemlerinin kurulamaması, kentsel ulaşımda özel araç bağımlılığını artırmış durumdadır. Bu da trafik yoğunluklarının ve sıkışıklıklarının (ve sonuç olarak trafikte harcanan sürelerin) artmasına sebep olmaktadır. Gerçek zamanlı trafik sayımları ve planlamasıyla talebe göre “adaptif” şekilde sinyal süresi ayarlayan bu sistemlerin bir sonraki aşaması koridor –hatta son aşamasında ağ –bazlı trafik yönetimi sağlanabilecektir. Bu sırada toplu taşıma hizmetlerini teşvik etmek için birçok sistemde birlikte kullanılabilen, bedava/indirimle transfer imkanları sağlayan akıllı kart (bazen kent kart olarak da tasarlanan) uygulamaları artmaktadır; hatta çok daha yaygın ve etkin bir şekilde desteklenmelidir.

AUS’un Türkiye’deki geleceğinin hangi alanlarda etkin uygulamalar getireceğini kestirmek kolay değil. Zira yurt dışında var olan 30 küsur yıllık birikim içinde denenmiş, belli seviyelere gelmiş birçok hizmet (yol kenarı park sistemleri, şerit yönetim sistemleri, kış döneminde yol temizleme hizmetleri, katılım kontrolü, vb. ) konularda henüz ülkemizde ciddi bir tecrübe ve yasal altyapı birikimi sağlanamamıştır. Gerek kentsel

ve gerekse şehirlerarası yollarda bilgi akıtmak üzere kullanılabilecek “değişken mesaj levhaları” giderek artan sayılarda kurulmakla birlikte bu levhalarda gerek trafik güvenliği ve akışkanlığını sağlamak üzere gerekli bilgiler birçok koridorda üretilemediğinden sadece pasif mesajlar (“lütfen emniyet kemerinizi takın” benzeri) yayınlanmaktadır. Trafik denetleme sistemleri için noktasal hız denetlemenin yanı sıra koridor hızı denetleme sistemlerini de geçilmiş olmasına rağmen bu sistemlerin tam olarak hangi noktalara konması gerektiği ve trafik güvenliğinin artması konusundaki etkinliği konusunda ciddi çalışmalar bulunmamaktadır.

Öncelikli olarak ulaştırma hizmeti veren bütün kuruluşların AUS konusunda bilgi edinmesi, kendi sistemleri için hangi alanlarda stratejik olarak AUS desteği alınması gerektiği konusunda çalışma yapmaları, geleceğe dair bir öngörü ve hizmet anlayışı geliştirmeleri gerekmektedir. Bu aşamada kurum içi birimlerin kurulması ve destek alınması önemlidir. Son olarak T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı öncülüğünde ve ülkemizin önemli kuruluşlarının kurucu üye olarak katılımıyla oluşturulan Akıllı Ulaşım Sistemleri Derneği (AUSDER)’nin, ülkemizde AUS konusunda öncelikleri ile standartları belirleme, koordinasyon alanındaki eksiklikleri giderme gibi konularda önemli hizmetler sunması beklenilmektedir.

Daha başarılı ve daha güvenli ulaşım sistemleri için daha kapsayıcı AUS uygulamalarının ve projelerinin desteklenmesi önem taşımaktadır. Unutulmamalıdır ki ulaştırma sanayiden topluma her kesimin ihtiyaç duyduğu temel bir hizmettir.

Ulaştırma hizmeti veren bütün

kuruluşların AUS konusunda bilgi edinmesi, kendi

sistemleri için hangi alanlarda stratejik

olarak AUS desteği alınması gerektiği

konusunda çalışma yapmaları, geleceğe

dair bir öngörü ve hizmet anlayışı

geliştirmeleri gerekmektedir.

65

66

KÜLTÜR / SANAT

Tarihten anları simgeleyen pullar*

Pullar bir ülkenin eknomik ve sosyal yaşamının simgesi oluyorlar. Pulların resim, şekil ve motifleri özel günleri, özel simgeleri, temaları simgeleyerek ölümsüz hale getiriyorlar. Yıllar sonra arşivlerin değerli parçası olarak yer alıyorlar

Pul toplama kelimesi anlamına gelen filateli Yunanca philos (sevgi) ve ateles (vergisiz) kelimelerinden türemiş. Yani bir anlamı ile pulculuk tutkuyu içeriyor. Farklı ülkelerden seneler süren toplama arayışı ile sabrı içeriyor. Kimi zaman da bulunan nadide bir parça ile heyecanı içeriyor.

Türkiye’de basılan çok değişik

pullar, posta tarihimizde özel bir yere sahip bulunuyor.

PTT Anonim Şirketi’nin arşivinde bulunan pullarla ilgili farklı örnekleri İnşaat Sanayi okuyucularıyla paylaşma fırsatını bulduk. İşte bu pullara örnekler.

Posta İdaresi, Ankara-Erzurum Demiryolları’nın açılış hatırası olarak 20 Ekim 1939 tarihinde 4 puldan ibaret bir anma serisi tedavüle çıkartmıştı.

3 kuruşluk pulda Fırat’ı atlayan geçitlerden 2 adet 60 metre açıklığındaki demir köprülerden birini, 6 kuruşlukta, yurdumuzun süslenmiş bir lokomotifi, 7,5 kuruşlukta: Sivas-Erzurum

Sirkeci PTT Binası/ İstanbul

67

güzergahının dolaştığı dar Fırat Vadisi’nden bir kısmını ve 12,5 kuruşlukta da Atma Boğazı’nın kayalıkları arasında yapılmış tünellerden biri yer alıyordu.

Bu pullar damga matbaasında yirmi beşlik tabaka olarak tam 35.000 seri basıldı. Pullar 31 Aralık 1950 tarihinde tedavülden kaldırıldı.

Türkiye’de uçağın posta taşımasında kullanılışının 55. yılı münasebetiyle çıkarılan pulda havadan taşınan mektupların resmi yer alıyordu.

Türkiye’de postayı ilk defa taşıyan Pens Celaleddin isimli uçağın resminin olduğu pul 1914 tarihini taşıyordu.

İnsanlık tarihinin başladığı yıllardan günümüze kadar ulaşım ve haberleşme konuları sosyal bütünleşmenin ve ekonomik kalkınmanın bir göstergesi, ayrıca uluslararası dayanışmanın da en önemli araçları oldu.

Haberleşme alanında dünyadaki en ileri teknolojik yöntemler ve bu yöntemlerin getirdiği modern haberleşme hizmetleri ülkemizde de uygulanıyor.

Ülkemizdeki kara, hava ve deniz ulaşımı hizmetlerinde de çağın getirdiği teknolojik imkânlardan faydalanılıyor. Europa CEPT pullarının ortak konusu olan ulaştırma ve haberleşme araçlarının işlendiği pullarda bu alanda ülkemizde kullanılan en son teknolojik yöntem ve araçlar grafik olarak kompoze edildi.

PTT’nin kuruluşunun 150. yılı münasebetiyle 1990 yılında çıkarılan pullar görsel zenginlik sergiliyor.

1939 Ankara Erzurum Demiryolu hattının açılışı

1988 Europa CEPT (Ulaştırma ve haberleşme araçları)

68

1991 EMOS-I Kablosunun hizmete verilişini ölümsüzleştiren pul

1996 İstanbul’96 Dünya Filateli sergisi hatıra bloğu – taşıtları konu alan pullar.

PTT’nin katkıları ve Türkiye Filateli Dernekleri Federasyonu’nun iş birliği ile 27 Eylül- 6 Ekim 1996 tarihleri arasında “İstanbul 96 Dünya Filateli Sergisi” ve Uluslararası Filateli Federasyonu Kongresi yapıldı. Bu sergi ve kongre anısına PTT bir anma bloku çıkardı. Tüm dünya ülkelerinin filatelistlerinin kişisel koleksiyonlarını uluslararası platformlarda sergileyebilme olanağı yanında, filateli yoluyla insanlar ve ülkeler arasında dostluk ve yakınlaşma çabalarına destek olmak, kültürel alışverişte bulunmak ve başarılı filatelistleri ödüllendirmek amaçlandı.

Cumhuriyetimizin 85. yılı anısına 2008 yılında düzenlenmiş pullarda Büyük Önder Atatürk yer alıyor.

Cumhuriyetimizin kurucusu büyük önder Atatürk’ün en büyük eserim dediği Cumhuriyet, halkın egemenliği elinde tuttuğu ve seçtiği temsilcileri aracılığıyla kullandığı devlet biçiminin adıdır. Türkiye Cumhuriyeti’nin temeli Ankara’da 23 Nisan 1920’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin kuruluşu ile atıldı. Kurtuluş Savaşı’nın zaferle sonuçlanmasının ardından 29 Ekim 1923’te Türkiye Cumhuriyeti ilan edildi.

Atatürk’ün “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir” sözü Cumhuriyetimizin temel karakterini ifade ediyor. Cumhuriyetle birlikte Türk milletinin modern, çağdaş ve özgür bir toplum olma yolunda ihtiyaç duyduğu büyük kalkınma hamleleri gerçekleştirildi.

Atatürk, Cumhuriyetin önemini “Türk milletinin karakterine ve adetlerine en uygun olan idare Cumhuriyet idaresidir” sözleriyle belirtmişti.

Ulaştırma Bakanlığı’nın 70. Yılı münasebetiyle 2009 yılında pullar çıkarıldı.

Cumhuriyetin ilk yıllarında bir bölümü Nafia Vekaleti, bir bölümü de İktisat Vekaleti’ne bağlı olarak yürütülen ulaştırma ve haberleşme hizmetleri 27 Mayıs 1939 tarihlerinde kurulan Ulaştırma Bakanlığı’na verildi.

Bugün Ulaştırma Bakanlığı’na haberleşme, denizcilik, havacılık, kara ulaştırma ve demiryolları hizmetleri bağlı bulunuyor. Misyonu ise ulaşım ve iletişim hizmetleri ile bilgi teknolojilerinin, tüm kullanıcılar için, kaliteli, dengeli, güvenli, çevreye duyarlı, adil ve ekonomik olarak sunulmasını sağlamak ve denetlemek.

Ulaştırma Bakanlığı, ülkemizin ulaşım ağını geliştirmek ve standartlarını yükseltmek için önemli çalışmalar yürütüyor.

2013 yılında gerçekleştirilen 11. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Şurası için çıkarılan pullar teknoloji alanındaki gelişmeleri sergiliyor.

69

Ulaştırma, Denizcilik, Haberleşme Bakanlığı’nın 2023 ve 2035’e giden yolda vizyonunu ortaya koyacağı uluslararası nitelikli toplanan 11. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Şurası 5-7 Eylül 2013 tarihleri arasında düzenlendi.

Şura’da “Herkes için ulaşım ve hızlı erişim”teması ile karayolu,

demiryolu, denizcilik, havacılık ve uzay teknolojileri, haberleşme boru hatları ve kent içi ulaşımdan oluşan yedi sektör incelendi.

Cumhuriyet tarihinin en büyük yatırımları yapılarak Türkiye’nin kalkınmasını, rekabet gücünün artırılmasını sağlamak amacıyla hayata geçirilen ve tasarlanan

projelerin de görüşüldüğü Şura anısına PTT tedavüle sunulan pullardan İstanbul Yeni Havalimanı, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, İzmit Körfez Geçişi Asma Köprüsü, Marmaray ile uydu haberleşme teknolojileri görsellerine yer verdi.

11. Ulaştırma, Denizcilik, Haberleşme Şurası anısına PTT 4 puldan oluşan 1’den 5.000’e kadar seri numara anma bloğu, 4 puldan oluşan anma serisi, ilk gün damgalı ilk gün zarfı 5 Eylül 2013 tarihinde tedavüle sundu.

PTT Marmaray Projesi anısına pullar üretti.

İstanbul Boğazı’nı deniz altından geçme düşüncesi ilk olarak 1860 yılında Sultan Abdülmecit tarafından ortaya atılmıştı. Cumhuriyet döneminde ise İstanbul Boğazı’nın bir demiryolu tüneli ile geçilmesine ilişkin gerçekleştirilen ilk bilimsel çalışma 1985-1987 yılları arasında gerçekleştirilmişti. Bunun üzerine Ulaştırma Bakanlığı tarafından 1996 yılında yeni bir ulaşım ve fizibilite etüdü hazırlatılmış ve Boğaz Tüp Geçiş Projesi teknik ayrıntıları ile açıklanmıştı. 2001 yılında yapım ihalesi hazırlıkları yapılan projenin inşasına 2004 yılında başlanmıştı.

Proje kapsamında Asya yakasında Kadıköy, Üsküdar ve Ayrılıkçeşme ile Avrupa yakasında Sirkeci, Yenikapı ve Yedikule’de arkeolojik kazı çalışmaları yapıldı ve Dünya kültür mirasına önemli katkılar sağlayacak birçok eser gün yüzüne çıktı.

Bu proje ile İstanbul’da 1984 yılından bu yana gerçekleştirilen kapsamlı bilimsel çalışmalar sonucunda kentteki mevcut yapımı devam eden ve planlanan raylı sistemlerle bütünleşecek bir “Boğaz Demiryolu Geçişi” projesi ortaya çıktı. Bu sayede Avrupa ile Asya Demiryolu ile birbirine bağlanarak iki yaka arasında yüksek kapasiteli toplu taşıma imkanı sağlandı.

70

Cumhuriyetimizin 90. yılını kutlamaları kapsamında 29 Ekim 2013 tarihinde açılış yapılan ve 153 yıllık rüyayı gerçekleştiren

Marmaray anısına PTT bir adet anma bloğu, ilk gün zarfı ile içerisinde 0001’den 5000’e kadar seri numaralı bir adet anma

bloğu ve ilk gün zarfının yer aldığı pulportföyü tedavüle sundu.

İlk posta teşkilatı Tanzimat fermanı ile yaşanan gelişmelerin sonucu olarak tüm halkın posta ihtiyaçlarına cevap vermek amacıyla 23 Ekim 1840 tarihinde Posta Nezareti olarak kurulmuştu. İlk Postahane ise İstanbul’da yeni Cami Avlusunda Postahane-i Amire adı ile açılmıştı.

1843 yılında telgrafın icadı ile 11 yıl sonra ülkemizde de telgraf hizmeti başladı ve 1855 yılında ayrı bir telgraf müdürlüğü kuruldu.

1871 yılında ise Posta Nazırlığı ve Telgraf Müdürlüğü birleştirilerek Posta ve Telgraf nezaretine dönüştürüldü.

23 Mayıs 1909 tarihinde ilk manuel telefon santralinin İstanbul’da hizmete başlamasından sonra Posta ve Telgraf ve Telefon Nezaret haline dönüştürüldü, 1913 yılında da Posta, Telgraf, Telefon Umum Müdürlüğü adını aldı.

18 Haziran 1994 tarihinde PTT tarihinde PTT İşletmesi Genel Müdürlüğü, PTT Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü ve Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketi şeklinde yeniden yapılandırıldı ve 24 Nisan 1995 tarihinden itibaren PTT İşletmesi Genel Müdürlüğü olarak faaliyetlerini sürdürdü. 29 Ocak 2000 tarihinde ise PTT İşletmesi Genel Müdürlüğü olan şirketin adı T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü ( PTT)olarak değiştirildi.

2013 Marmaray hayaldi, gerçek oldu!

2015 PTT’nin kuruluşunun 175. yılı

2015 PTT’nin kuruluşunun 175. yılı

71

PTT haberleşme, ulaştırma, finans alanlarında yaşanan sektörel değişimler ile sürekli yükselen müşteri beklentilerini karşılama konusunda her geçen gün ileriye doğru adımlar atarak 2013 yılında T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi adını aldı.

175 yıllık köklü bir geçmişi olan şirket, çağdaş bir yaklaşımla

yoluna devam ediyor. PTT kuruluşunun 175. gurur yılı anısına “175. Yıl” konulu 2,80 Türk Lirası ve 3 adet 1,40 Türk Lirası değerli 4 adet anma pulu, içerisinde 0001’den 5.000’e kadar seri numaralı 2,80 Türk Lirası değerli bir adet perforajsız seri numaralı anma bloğu ile dört pullu anma serisinin ve ilk gün zarfının yer alacağı pul portföyü; 2 adet 60

kuruş, 4 adet 1,40 Türk Lirası ve 4 adet 2,80 Türk Lirası değerli on puldan oluşan 5.000 adet pul karnesi ve ilk gün zarfı 23 Ekim 2015 tarihinde tedavüle sunuldu.

*İletişime ve tarihe ışık tutan Pul Arşivinin İnşaat Sanayi Dergimizde yayımlanmasına verdiği destek için PTT A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Sayın Kenan Bozgeyik’e şükranlarımızı sunuyoruz.

72

“İnşaat Sektöründe Teftiş Faaliyetleri” konulu Çözüm Arama Konferansı

İNTES ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı’nın birlikte düzenledikleri “İnşaat Sektöründe Teftiş Faaliyetleri” konulu Çözüm Arama Konferansı 3 Mart 2016 Perşembe günü Wyndham Otel’de yapıldı.

İNTES Yönetim Kurulu Başkanı Celal Koloğlu, toplantının açılışında yaptığı konuşmada, müfettişlerin ve onların titiz çalışmalarının çok önemli olduğunu belirterek, “Üyelerimizin de müfettişlerimizin de işlerinin zor olduğu kanaatindeyiz. Zira odak noktalarında insan var. Öncelikleri,

çalışma hayatının risklerini azaltmak ve ortadan kaldırmaktır, iş yerlerinin çalışma mevzuatına uyumunu sağlamaktır. Kısacası, insanlara daha iyi bir çalışma ortamı tesis etmektir” dedi.

İş Teftiş Kurulu Başkanlığının sosyal diyaloga çok önem verdiğini, sürekli olarak işverenleri bilgilendirici faaliyetlere katıldığını kaydeden Koloğlu, şöyle konuştu:

“Müfettişlerimiz bizleri bilgilendiriyorlar. Amaçları tarafları bilinçlendirerek çalışma barışını tesis etmektir. Denetimler bizler için eğitim niteliğinde oluyor. Önce yanlışlarımızı düzeltip

İNTES Başkanı Koloğlu,

denetimlerin iş kazalarının

azalmasında iyi bir araç olduğunu

söyledi.

TOPLANTI

73

sonra doğruları öğreniyoruz. İşlerimizi ona göre düzenleyip geliştiriyoruz. “Önce önlemek” anlayışıyla müfettişlerimiz rehber oluyorlar. Müfettişlerimiz güvenli bir iş yaşamı için denetimler yapmaktadır. Maalesef pek çok işletmede iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri uygulanmamaktadır. Çünkü ülkemizde iş güvenliği kültürü halen istenen seviyede değildir. İş sağlığı ve güvenliği unsurları bir maliyet kalemi olarak addedilmekte ve ona göre görülmektedir. Denetimler iş kazalarının azalmasında tabii ki iyi bir araçtır ve yapılması da gereklidir. Ama elbette tek de araç değildir. Önemli olan, önlemlerin sürekliliği ve eğitimdir. Hem işverenlerimiz hem işçilerimiz sorumluluklarını bilmelidir.”

Konuşmasında iş sağlığı ve güvenliği konusuna da değinen Koloğlu, şöyle devam etti:

“Ülkemizde iş sağlığı ve güvenliği konusunda kurumsallaşma açısından doğru bir yoldayız. İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğümüz ve İş Teftiş Kurulu Başkanlığı sistemimizin güvenceleridir. Genel Müdürlüğümüz ve Teftiş Kurulumuz Kanun’dan gelen zorunlulukları anlatmakta, öğretmekte ve sonucunda da denetlemektedirler. Son olarak yeterli önlem almayan sorumlulara da ceza kesmektedirler. Bazen yasalar sektörümüzü çalışamaz hâle getirmektedir veya getirebilmektedir. İş yerimiz de işçimizle, işverenimizle hepimizin millî servetidir. Onları sistem içinde tutulmalı, korumalıyız.

İşverenlerimiz arasında sıfır iş kazasıyla çalışanlar da bulunduğunu bilmekteyiz. Bu işverenlerimize de teşvik için ödül verilmesi gerektiğine de inanıyoruz.”

Çalışma hayatının önemli bir konusunun da kayıt dışı istihdam olduğunu, kayıt dışı istihdamın, çalışanlar için sosyal haklardan yoksunluk anlamına geldiğini belirten Koloğlu, denetimlerin kayıt dışı ekonomiyle mücadelede etkin bir araç oluğunu söyledi.

Koloğlu son olarak mesleki yeterlilik belgeli işçi çalıştırılması zorunluluğuna değindi. İşverenlerimizin 25 Mayıs 2016 Çarşamba gününden itibaren inşaatlarda ağır ve tehlikeli meslekler olarak belirtilen 17 meslekte mesleki yeterlilik belgesi olmayan işçi çalıştırılamayacağını belirten Koloğlu, “Artık mesleğinde yetkin, iş sağlığı ve güvenliği kurallarını bilmeyen işçilerimiz çalışmayacaktır. İş müfettişlerimiz bu konuda işverenlerimizi sıkı denetimlere tabi tutacaklardır”

diyerek işverenlerin teşviklerden faydalanmaları ve idari para cezalarına maruz kalmamaları için mesleki yeterlilik belgeli işçi çalıştırmaları konusunda titiz ve dikkatli davranmaları gerektiğini vurguladı.

Teftiş Kurulu Başkan Yardımcısı Güner, “Temel stratejimiz, çalışma şartlarının ve ortamının iyileştirilmesine katkı sağlayacak teftişleri planlamak ve uygulamaktır.”

İş Teftiş Kurulu Başkan Yardımcısı Erol Güner, toplantının açılışında konuşma yaptı. İş Teftiş Kurulu Başkanlığı olarak görev alanlarına giren konularda çalışma hayatında var olan sorunların çözümü için bütün sosyal taraflarla yoğun çalışmalarına devam ettiklerini kaydeden Güner, şöyle konuştu:

“Temel stratejimiz, çalışma şartlarının ve ortamının iyileştirilmesine katkı sağlayacak teftişleri planlamak ve uygulamaktır. Bu kapsamda iş müfettişlerimiz teftişlerini insan

74

odaklı, risk esaslı ve önleyici teftiş yaklaşımına ağırlık veren bir anlayışla sürdürmektedir. Teftiş programları, iş kazaları ve meslek hastalıklarının diğer sektörlere göre fazla görüldüğü, iş ilişkilerinde sorunların yoğun olarak yaşandığı sektörlere öncelik verilmek suretiyle planlanmakta ve uygulanmaktadır. Teftişlerimiz, ‘Önlemek, ödemekten daha ucuz ve insanidir’ düsturundan hareketle, çalışma barışının sağlanması amacıyla icra edilmektedir.”

İş teftiş faaliyetlerinin programlı teftişler ve incelemelerden oluşan program dışı teftişler olarak planlandığını aktaran Güner, programlı teftişlerin risk, alan veya sektör esaslı yapılan, klasik teftiş anlayışı dışında gerçekleştirilen, İlgili tüm sosyal tarafları kapsayan eğitim, iletişim ve bilgilendirmeye ağırlık veren çözüm odaklı teftişler olduğunu anlattı.

Güner, iş teftiş sisteminde hakim olan önleyici teftiş anlayışının, teftişlerde noksanlık ve aykırılıklar tespit edilmesi hâlinde doğrudan idari para cezası uygulanması yerine, işverenlerin tespit edilen noksanlık ve aykırılıkları uygun sürede giderebileceğini belirtmesi, müfettişin de süre talebini uygun görmesi sonucu süre verilmesi yönünde olduğunu söyleyerek, “Önleyici denetim anlayışının diğer bir yönü de sosyal tarafların bilgilendirilmesidir. Teftişlerin yürütüleceği sektörlerdeki işverenlerin, sendikaların, meslek odalarının, yerel yönetimlerin, ilgili diğer sivil toplum kuruluşlarının, basın-yayın kuruluşlarının katılımıyla düzenlenen toplantılarla yıl içinde yürütülecek teftişler hakkında bilgi verilmektedir” dedi.

İş Teftiş Kurulu Başkanlığı’nın, her yıl sonunda yürütülen teftişlerle ilgili sonuç raporları hazırlayıp

kitap hâline getirerek kamuoyuna sunduğunu anlatan Güner, yürütülen teftiş faaliyetlerinin yanı sıra farkındalık oluşturma ve bilgilendirme faaliyetleri kapsamında işçi, işveren, sosyal tarafların katılımıyla 2015 yılında toplam 66 adet toplantı yapıldığını, 7 adet sonuç raporunun yayın hâline getirildiğini söyledi. Güner, şöyle konuştu:

“2016 yılında 15 sektörde işin yürütümü ve iş sağlığı ve güvenliği yönünden teftişlerimize devam edeceğiz. Yapı sektörü de bunların içerisindedir. Programlı teftişlerin yanı sıra şikâyet ve ihbara dayalı olarak da program dışı teftişlerimiz aynı şekilde devam edecektir. İnşaat sektörü, iş kazalarının çokluğu ve sonuçları bakımından Türkiye’deki iş kolları arasında ilk sırada yer almaktadır. Dinamik yapısı, günden güne değişen iş yeri şartları itibarıyla iş kazalarının sık

75

yaşandığı yapı sektöründe her yıl Başkanlığımızca programlı teftişler planlanmakta ve uygulanmaktadır. Başkanlığımızca yalnızca 2015 yılında yapı sektöründe işin yürütümü yönünden programlı ve program dışı toplam 775 teftiş yapılmış, iş sağlığı ve güvenliği yönünden ise programlı ve program dışı yapılan 7.057 teftiş neticesinde 1.985 iş yerinde işin durdurulması kararının uygulanması sektörün iş sağlığı ve güvenliği yaklaşımındaki sorunları açıkça ortaya koymaktadır. Bu tablonun ana sebebi, güvenlik kültürünün istenilen seviyeye getirilememiş olmasıdır. ”

Açılış konuşmalarının ardından İş Başmüfettişi O. Nejat Güneri, “İnşaat sektöründe işin yürütümü yönünden teftiş faaliyetleri” konusunda değerlendirmelerde bulundu.

Teftiş Kurulu Başkanlığı’nın yapısı ve uygulanan programlı teftişler

hakkında bilgiler veren Başmüfettiş Güneri, iş teftişi hakkında da şu değerlendirmeyi yaptı:

“İş teftişi, çalışma hayatıyla ilgili mevzuatın uygulanması, devlet tarafından izlenmesi, denetlenmesi ve teftiş edilmesidir. İş teftişi, çalışma süreleri, ücretler, iş sağlığı ve güvenliği, işçilerin refahı, çocuk ve gençlerin çalıştırılması, kayıt dışılık, işsizlik, istihdam ve iş gücü piyasası uygulamaları gibi çalışma şartları ve ortamına ilişkin tüm mevzuat hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili olarak araştırma, inceleme ve denetlemeyi de kapsayan ve devlet adına gerçekleştirilen teftiş faaliyetleri ve mevzuatla verilen diğer teftişleri ifade etmektedir. Bu konuda iki yaklaşım mevcuttur. Bunlardan bir tanesi tepkisel yaklaşım, reaktif dediğimiz, öteki de proaktif dediğimiz önleyici yaklaşımdır. Programlı teftişleri yaparken İş Teftiş Kurulu

Güner, “Güvenlik kültürü istenilen

seviyede değil” dedi.

76

Başkanlığı olarak risk alan veya sektör esaslı yapılan klasik teftiş anlayışının dışında gerçekleştirilen, ilgili tüm sosyal tarafları kapsayan, eğitim, iletişim ve bilgilendirmeye ağırlık veren çözüm odaklı teftişler olarak tanımlamaktayız. Burada kurumlar arası iş birliğini çok önemsiyoruz. Teftiş programlarının uygulamaya başlamasından sonuçlanmasına kadar geçen tüm aşamalarda sorunların tarafı olabilecek tüm kurum ve kuruluşlar ziyaret edilmekte, onlarla sorunlar ve çözüm önerileri toplantıları düzenleyerek, iş birliği protokolleri yapılarak sorunların çözümüne tüm tarafların katkıda bulunmasının sağlanması amaçlanmaktadır.”

Teftiş ve incelemelerde konuyla ilgili görülen tüm defter ve kayıtlı belgelerin incelenmesi gerektiğini kaydeden Güneri, “İşverenlerce kanuni olarak düzenlenmesi zorunlu olan ve düzenlenmesi zorunlu olmadığı halde düzenledikleri tespit edilen

kayıt ve belgelerin de incelenmesi gerekmektedir. Büyük ölçekli inşaat projelerinde yapılacak teftişte genel amaç, işçilerin çalışma şartlarının ve ortamının iyileştirilerek mevzuata uygun hâle getirilmesinin sağlanmasıdır. Özel amacımız ise işçi ve işverenleri bilgilendirerek farkındalık yaratılması, sosyal tarafların eğitilmesi, konuya duyarlı hâle getirilmesi ve bu yolla mevzuata uyumun yaygınlaştırılarak önleyici denetim ve teftiş anlayışının sağlanmasıdır” dedi.

Güneri, 4857 sayılı İş Kanunu ve ilgili yönetmeliklere göre ihlallerin dağılımı ve teftişlerin son aşaması hakkında da şunları söyledi:

“Eşit davranma ilkesine aykırılık, çağrı üzerine çalışma sözleşmesi yapmamak, çalışma belgesini vermemek, engelli çalıştırma yükümlülüğüne uymamak, ücret hesap pusulası düzenlememek, fazla çalışma hükümlerine aykırılık, yılda 270 saatin üzerinde

fazla çalıştırma yaptırmak, fazla çalışma sürelerini gösteren belge düzenlememek, ulusal bayram ve genel tatil çalışmaları için işçi onayını almamak, çalışılan genel tatil ücretini ödememek, hafta tatili çalışmalarına aykırılık, yıllık ücretli iznini yasaya aykırı şekilde bölmek, çalışma sürelerine aykırılık, günlük çalışma sürelerini belgelememek, geceleri 7,5 saatten fazla çalıştırmak gibi konularda yapılan denetimler sonucunda işçilere yapılan ödemelerden kaynaklanan 12.839.339 TL sigorta primi, 5.990.625 TL vergi olmak üzere, toplam 18.829.961 TL kamu geliri sağlanmıştır. Uygulanan para cezaları ise bu teftiş kapsamında olan iş yerlerinde, 149 iş yerinde toplam 4.896.576 TL idari para cezası uygulanmış, teftiş yapılan iş yerlerinin %29’u cezaya maruz kalmışlardır. İnşaat sektöründe yürütülen programlı teftişler kapsamında işçilere toplam brüt 1.688.703 TL ücret, 25.458.093 TL fazla çalışma ücreti, 3.894.882 TL

77

haftalık tatil ücreti, 3.673.884 TL genel tatil ücreti, 7.534 TL kıdem ve ihbar tazminatı ödemeleri yapılması sağlanmıştır.”

Güneri, inşaat sektörünün nitelikli işçi ihtiyacı göz önünde bulundurularak meslek liselerinde uygulamaya yönelik eğitimlerin artırılmasının önemini de vurguladı.

Oturumun ikinci konuşmacısı İş Başmüfettişi İnşaat Yüksek Mühendisi Serkan Çetinceli oldu.

“İnşaat sektöründe iş sağlığı ve güvenliği yönünden teftiş faaliyetleri” konusunda sunum yapan İş Başmüfettişi Çetinceli, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun verilerine göre her 3 ölümlü iş kazasından 1 tanesinin yapı sektöründe meydana geldiğini, Almanya’da bu oranın 5’te 1 olduğunu söyledi.

Programlı teftişleri, risk esaslı iş kolu, sektör esaslı ya da alan esaslı olarak üç grupta yaptıklarını

belirten Çetinceli, uzun süre denetimlerde “Yüksekte güvenli çalışma” teması üzerinde özenle durduklarını anlattı. 2013 yılında 1.200 civarında teftiş yaptıklarını, 2014 yılında bu rakamın 3.600 olduğunu, 2015 yılında ise toplam teftiş sayısının 7057’yi bulduğunu söyledi. 2013 yılında 155 tane iş yerinde durdurma gerçekleştirilirken, 2015 yılında Türkiye genelinde 2 bine yakın bir durdurma yapıldığını anlatan Çetinceli, “Sadece taşın altına elini işverenin, devlet tarafının veya işçilerin sokması yeterli değil, farklı ilgili kurum ve kuruluşların da bu işin içinde olması, destek vermesi gerekiyor” dedi.

2016 yılından itibaren artık denetim kapsamına “risk” i aldıklarını belirten Çetinceli, şunları söyledi:

“Bu konular hiç denetlenmedi anlamına gelmesin çünkü program dışı teftişlerde yine çok daha farklı konular o görevin veya evrakın niteliğine göre inceleme altına alınmıştır ama programlı

teftişlerimiz, risk esasları üzerinden devam ettiği için belirli konulara odaklı bu denetimlere devam ediyoruz. İş sağlığı ve güvenliği konusunda organizasyon yapısının kurulup kurulmadığı denetim konularımızdan bir tanesi. İş sağlığı ve güvenliği birimi için de tam süreli çalışması gerekiyorsa iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekiminin, bu durumda da yine iş sağlığı ve güvenliği birimi kurulması lazım. Çok tehlikeli sınıfta, risk değerlendirmesinin en geç iki yılda bir yenilenmesi gerekiyor.”

İskeleler konusunda ülkemizde gerçekten çok olumlu gelişmeler kaydedildiğini belirten Çetinceli, “Bakanlığımızca yürütülen dış cephe iş iskelelerine ilişkin bir proje var. İNTES de bu projenin yürütümünde taraflardan bir tanesi ve gerçekten çok büyük katkıları oldu” dedi.

Konferans soru, cevap bölümünün ardından sona erdi.

78

Çalışma Hayatında Son Gelişmeler konulu172’nci Geleneksel Toplantı

Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası (İNTES) ile YOL-İŞ Sendikası’nın birlikte düzenledikleri “Çalışma Hayatında Son Gelişmeler” konulu Geleneksel Toplantısı 29 Mart 2016 Salı akşamı Sheraton Otel’de yapıldı. Toplantının onur konuğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu oldu.

Toplantı Türkiye YOL-İŞ Sendikası ev sahipliğinde gerçekleşti. İNTES Yönetim Kurulu Başkanı Celal Koloğlu, toplantının açılışında yaptığı konuşmada öncelikle YOL-İŞ Sendikası Başkanı Ramazan Ağar ve tüm YOL-İŞ yönetimine teşekkür etti.

Koloğlu,konuşmasında çalışma hayatının gündemindeki yaşanan gelişmeleri değerlendirerek, kayıt dışı ile mücadelenin önemine vurgu yaptı ve 2023 yılında kayıt dışı istihdam oranındaki hedefin %15 olarak belirlendiğini bildirerek, “Bu hedef doğrultusunda prim tabanı genişletilmeli” dedi.

Koloğlu, Türkiye’de İş Kanunu’ndan Sosyal Güvenlik Reformu’na, genel sağlık sigortası düzenlemesinden istihdam teşviklerine kadar çok önemli adımlar atıldığını söyledi. 

Kayıt dışı istihdamla mücadele için prim tabanının genişletilmesi gerektiğine işaret eden Koloğlu,

İNTES’in 172’nci Geleneksel

Toplantısının onur konuğu

ve konuşmacısı Çalışma ve Sosyal

Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu

oldu

TOPLANTI

79

Kıdem ve ihbar tazminatlarına düzenleme

Yasal uyuşmazlıklar nedeniyle milyonlarca lira ödeme yaptıklarını belirten Koloğlu, şunları söyledi:

“Yurt dışı müteahhitlik hizmetleri istihdamın lokomotifidir. Ancak yurt dışında çalışan işçi sayımız azalmaktadır. Tercihimiz elbette Türk işçisi ile çalışmaktır. Ancak tazminatlar nedeniyle Türk işçisi çalıştırmamaktadırlar. Kıdem ve ihbar tazminatları için Borçlar Kanunu’ndaki 10 yıllık zamanaşımı süresi uygulanmaktadır. Dava açmak için uygun bir zamanaşımı süresinin tayin edilmesinin doğru olacağını düşünüyoruz. Kıdem tazminatı konusunda düzenli işleyen bir sistem olmalıdır.”

Ramazan Ağar, “Eğitime büyük önen veriyoruz.”

Türkiye YOL-İŞ Sendikası Başkanı Ramazan Ağar, toplantıda yaptığı konuşmada, sosyal diyaloğun

geliştirilmesi açısından bu tür toplantıların önem taşıdığını söyledi. İNTES ile YOL-İŞ’in birlikte kurdukları Türkiye Eğitim Şantiyesi’nin (TES) sosyal ortaklığın güzel bir örneği olduğunu belirten Ağar, “YOL-İŞ olarak eğitime büyük önem veriyoruz. Bu nedenle sendikamıza üye işçilerin iş kazası oranları daha düşüktür” dedi.

Yedi yıllık bir mücadele sonucunda taşeron işçi konusundaki girişimden mutlu olduklarını belirten Ağar, “Ancak bu işçilerin özel istihdam edilecekleri yolundaki açıklamalar bizi endişelendirmektedir. Kamuda adil bir personel rejimine girmemiz inşallah uzun sürmez. İşverenler de bizi çözüm ortağının bir parçası olarak görmelidir. Değişeceksek hep birlikte değişeceğiz” diye konuştu.

Geleneksel toplantının onur konuğu olan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu, İNTES’in

“İstihdam ve sigorta prim yüklerinin azaltılmasına devam edilmelidir. Ülkemizde vergi ve sigorta prim yükleri %36,8 düzeylerindedir” diye konuştu.

Yurt dışında Türk işçi çalıştıramıyoruz

Koloğlu, firmaların yurt dışında Türk işçisi çalıştıramadıklarını dile getirdi. Firmalarla işçiler arasında yargıya intikal eden uyuşmazlıklar yaşandığının altını çizen Koloğlu, “Yurt içinde 2 bin liraya çalışan bir ustaya, yurt dışında 2 bin dolar ücret verilmektedir. Yapılan iş sözleşmelerinde de çalışılan ülke mevzuatının uygulanacağı belirtilmektedir. Bu kapsamda çalışanlar, işverenlerinden tüm yasal haklarını ve alacaklarını almaktadırlar. Ancak yine de Türkiye’ye döndüklerinde işverenlerine dava açmaktadırlar. Hem de son çıktığı işi dikkate alarak 10, 20, 30 yıllık geriye giderek dava açabilmektedir” ifadesini kullandı.

80

172. Geleneksel Toplantısı’nda yaptığı konuşmada, “Biz güvenlikçi siyaset taraflısı değiliz, tam tersi siyasetin ve demokrasinin güvenliğini oluşturmaya çalışıyoruz. Bugün ne yapıyorsak sorumluluğunu siyasi olarak alıyor ve sorumluluğunu siyasi olarak kabul ediyoruz. Bu millet bu ülkeyi idare edelim diye bize yetki vermiştir” dedi.

Önemli projelere imza atan Türkiye’nin 21. yüzyılda bir fırsat yakaladığını kaydeden Bakan Soylu, bu projelerden biri olan Marmaray’ı Anadolu insanın dünyaya bir bayrak sallaması olarak nitelendirerek, bunun “bir milletin kendini anlatma selamı olduğunu” söyledi.

Suriye’de daha bir ay öncesine kadar iddiasını farklı bir şekilde ortaya koyan Amerika Birleşik

Devletleri ve Rusya’nın farklı bir yöne doğru gittiğine işaret eden Soylu, “Biz oyun kurmakta bu bölgede zorluk çekebiliriz. Ama herkes bilsin ki bölgede istediğimiz oyunu da bozarız. Ama biz bu coğrafyada oyun bozmak için yokuz. Tam tersi, Türkiye bir barış adasıdır. Bu coğrafyanın kıymetini biliyoruz” dedi.

Türkiye’nin kendi adına bir ilerlemesi ve yolculuğu olduğuna değinen Soylu, bu yolculuğa devam edileceğini belirtti.

İlerlenebilecek tek yolun demokrasi ve milli irade olduğunu söyleyen Soylu, Türkiye’nin her alanda kendisine hedefler koyduğunu ve bu hedefleri ortaya koyabilen, yönetebilen, bu hedeflerden sapmamak için çaba sarf eden bir Türkiye tablosunun var olduğuna dikkati çekti.

Kayıt dışı oranı düşürüldü

Soylu, Türkiye’de çalışma hayatında kayıt dışı oranının %52’ler seviyesinden %32,05’lere geldiğini dile getirerek, bu rakamları %15’lere kadar düşürme konusundaki bir iddiayı ve iradeyi ortaya koyduklarının altını çizdi.

1 Kasım seçimlerinin milletin iradesiyle belirlendiğine vurgu yapan Soylu, “Bir takım çevreler bizi bir güvenlikçi siyaset anlayışı içerisinde olduğumuzu düşünerek eleştiriyorlar. Bu salonda açık bir şekilde, altını çizerek söylemek istiyorum, biz güvenlikçi siyaset taraflısı değiliz, tam tersi siyasetin ve demokrasinin güvenliğini oluşturmaya çalışıyoruz. Bugün ne yapıyorsak sorumluluğunu siyasi olarak alıyor ve sorumluluğunu siyasi olarak kabul ediyoruz. Bu

81

millet bu ülkeyi idare edelim diye bize yetki vermiştir” diye konuştu.

Soylu, Türkiye’de son dönemde yaşanan terör olaylarına ilişkin olarak şu değerlendirmelerde bulundu:

“Sonu nereye giderse gitsin, hangi nokta olursa olsun bizim millete olan sorumluluğumuz teröristi bu topraklardan temizleyip silmek ve atmaktır. Çocukluğumdan beri siyasetin içindeyim. Hiç Dicle’yle konuştunuz mu bilmiyorum, ben Dicle’yle konuştum. Hiç

Kızılırmak’la konuştunuz mu bilmiyorum, ben Kızılırmak’la konuştum. Hiç bu ülkede, bu ülkenin Toroslarıyla konuştunuz mu bilmiyorum ama ben Toroslarla konuştum. Hepimiz bu ülkeyi seviyoruz ve biz bu ülkeyi zengin, özgür, ayakları üzerinde duran ve milletin kardeş olduğu, birbirinin medeniyet değerlerine bağlı, yarına ait heyecanlarından vazgeçmemiş bir ülke olması yolundaki adımlarımızdan vazgeçmiyoruz. Önümüze ne çıkarsa çıksın. Hangi risk alınması gerekirse bu risklerin

tamamı, Allah bizi korusun ki şahsımız adına değil aziz milletimiz ve bu topraklar adına alıp yarına ait bu yürüyüşümüzü hep birlikte sürdüreceğiz.”

Toplantı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu adına Orman ve Su İşleri Bakanlığı Ağaçlandırma Genel Müdürlüğü Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrol Seferberliği Kampanyası kapsamında fidan dikilmesi için yapılan bağışa ilişkin sertifikaların sunulması ile sona erdi.

82

Teftiş Faaliyetleri Konferansı’nın ikincisi İstanbul’da düzenlendi

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı ile İNTES’in birlikte düzenledikleri “İnşaat Sektöründe Teftiş Faaliyetleri” konulu Çözüm Arama Konferansı, 8 Nisan 2016 Cuma günü İstanbul’da Tekfen Towers’de yapıldı.

İNTES Genel Sekreteri Necati Ersoy, toplantının açılışında yaptığı konuşmaya İNTES Yönetim Kurulu Üyesi ve Tekfen Genel Müdürü Levent Kafkaslı’ya teşekkür ederek başladı.

Sektörde yaşanan iş kazalarından derin üzüntü duyduklarını, işyerlerinin daha güvenli hale getirmenin tek yolunun mesleki eğitim olduğunu kaydeden Ersoy, şöyle konuştu:

“Maalesef pek çok işletmede halen iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri yeterince uygulanmamaktadır. Çünkü ülkemizde iş güvenliği kültürü hala istenen seviyede değildir. Önemli olan önlemlerin uygulanabilirliği, sürekliliği ve mesleki eğitimidir. Hayati riskler olduğunda işin tamamen veya kısmen durdurulması isabetli bir karardır. Tüm bu olumsuzluklara rağmen işverenlerimiz arasında sıfır iş kazası ile çalışanlar da bulunmaktadır. Bu işverenlerimize teşvik için ödül verilmelidir.”

Toplantılarda kayıt dışı istihdam konusunu da ele aldıklarını, kayıt dışılığın ekonomik ve sosyal kalkınmaya darbe vurmak anlamı taşıdığını vurgulayan İNTES Genel

İNTES Genel Sekreteri Ersoy,

“Sıfır iş kazası ile çalışan işverenlere

ödül verilmeli” dedi.

TOPLANTI

83

Sekreteri Ersoy, kayıt dışılığın azaltılmasının fırsatı eşitliği bakımından önemli olduğunu söyledi. Ersoy, şöyle konuştu:

“Kayıt dışı yaklaşımlar fırsat eşitliğini de bozuyorlar. Bir nevi haksız rekabete yol açıyorlar.

Bize göre doğru yapılmış teftiş, kayıt dışılığı azaltacağı için aslında kayıt içindeki bizim üyelerimiz gibi firmaların lehine işlemler oluşturuyor diye düşünüyoruz. Bu kayıt dışılıkla mücadelenin Türkiye Cumhuriyeti’nde yaşayan her vatandaşın da görevi olduğuna inanıyoruz.”

Sektörde mesleki yeterlilik belgesinin bazı mesleklerde zorunlu hale geldiğini, bu konuda son tarihin 26 Mayıs 2016 olduğunu hatırlatan Ersoy, bu zorunluluğu bilen işverenlerin konuyla ilgili önlemlerini aldığını söyleyerek, konuşmasına şöyle devam etti:

“Tekfen’in işçileri İNTES’in belgelendirme kuruluşu TÜRKİYE MYM’de mesleki yeterlilik belgelerini almaktalar. Tekfen’in yöneticileri Levent Kafkaslı, Erhan Hersek ve değerli çalışma arkadaşlarının çabaları her türlü övgüye değerdir. Tekfen’in bugüne kadar üstlendiği tüm projelerde hedefi sıfır iş kazasıdır. İş Sağlığı ve Güvenliği alanında çok sayıda projeye destek vermiştir.”

26 Mayıs 2016 tarihinden sonra sektörde 17 meslekte mesleki yeterlilik belgesi olmayan işçi çalıştırılamayacağını belirten Necati Ersoy, “Sistemde ceza da teşvik de var. Devletimiz sınav ve belgelendirme ücretlerini karşılıyor. Çalışanlarınıza mesleki yeterlilik belgesi aldırmanızı öneriyoruz. İş müfettişlerimiz bu konuda işverenlerimizi sıkı denetimlere tabi tutacaklardır. Mesleki yeterlilik belgesi sahibi

olmayan işçileri çalıştıran işverenlerimize idari para cezası uygulanacaktır” dedi.

Açılış konuşmasının ardından Tekfen İnşaat A.Ş. İnsan Kaynakları Eğitim ve İdari İşler Genel Müdür Yardımcısı Erhan Ersek yönetiminde panel bölümü gerçekleştirildi. Hersek, konukları Tekfen Tower’da ağırlamaktan büyük mutluluk duyduklarını belirterek, katılımcılara teşekkür etti.

İnsan odaklı anlayış ön planda

Açılış konuşmalarının ardından toplantının panel bölümüne geçildi.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkan Yardımcısı Semih Özçakır ise toplantıda yaptığı konuşmada, temel stratejilerinin çalışma şartlarının ve ortamının iyileştirilmesine katkı sağlayacak teftişleri planlamak ve uygulamak

84

olduğunu söyledi. İş müfettişlerinin teftişlerini insan odaklı, risk esaslı ve önleyici olmaya ağırlık veren bir anlayışla sürdürdüğünü belirten Özçakır, şöyle konuştu:

“Teftiş programları, risklerin yoğun olduğu, iş kazaları ve meslek hastalıklarının diğer sektörlere göre fazla görüldüğü, iş ilişkilerinde sorunların yoğun olarak yaşandığı sektörlere öncelik vermek suretiyle planlanmakta ve uygulanmaktadır. Teftişlerimiz “Önlemek ödemekten daha ucuz ve insanidir” ifadesinden hareketle, çalışma barışının sağlanması amacıyla yapılmaktadır. Başkanlığımız yıl içinde yürüteceği iş teftiş faaliyetlerini programlı teftişler ve incelemelerden oluşan program dışı teftişler olmak üzere planlamaktadır. Programlı teftişler tepkisel yani doğrudan cezalandırmaya yönelik olan klasik

teftiş anlayışı dışında, risk alan veya sektör esaslı yapılan ilgili tüm sosyal tarafların katılımını amaçlayan, bilgilendirme ve farkındalık oluşturmaya ağırlık veren, çözüm odaklı önleyici teftişlerdir.”

Özçakır, teftişlerde noksanlık ve aykırılıklar tespit edilmesi hâlinde doğrudan idari para cezası uygulanması yerine, işverenlerin tespit edilen noksanlık ve aykırılıkları uygun sürede giderebileceğini belirtmesi ve müfettişin de süre talebini uygun görmesi sonucu süre verilmesi yaklaşımı izlediklerini belirtti.

Özçakır, faaliyetler hakkında bilgi verirken de şöyle konuştu:

“2015 yılında yürütülen teftiş faaliyetlerinin yanı sıra, farkındalık oluşturma ve bilgilendirme faaliyetleri kapsamında işçi,

işveren ve sosyal tarafların katılımıyla toplam 66 toplantı yapılmış, 7 adet sonuç raporu yayın hâline getirilmiştir. 2016 yılında ise tüm Türkiye çapında işin yürütümü yönünden 5 sektörde, iş sağlığı ve güvenliği yönünden 8 sektörde, işin yürütümü ile iş sağlığı ve güvenliği yönünden ortak olarak da 2 sektörde teftişler planlanmıştır. Başkanlığımızca yalnızca 2015 yılında yapı sektöründe işin yürütümü yönünden programlı ve program dışı olmak üzere 775 teftiş yapılmış, iş sağlığı ve güvenliği yönünden ise programlı ve program dışı yapılan toplam 7.057 teftiş neticesinde 1.985 iş yerinde işin durdurulması kararının uygulanması; sektörün iş sağlığı ve güvenliği yaklaşımındaki vahametini açıkça ortaya koymaktadır.”

85

İş teftişinde iki temel yaklaşım

İş Başmüfettişi Osman Nejat Güneri ise yaptığı konuşmada, iş teftiş yaklaşımlarında izledikleri yöntemler hakkında bilgi verdi. Güneri, şöyle konuştu:

“Bunun için iki temel yaklaşımımız mevcut. Tepkisel, reaktif yaklaşım; öteki de önleyici proaktif yaklaşım. Başkanlığımız teftiş yaklaşımını tepkisel denetimlerden ziyade, önleyici denetimlere ağırlık verecek şekilde değiştirmiştir. Bu yaklaşımlarda bizim için önemli olan, önceliklerin belirlenmesi, teftişlerin planlanması, programlanması ve uygulanması, bilinç artırma faaliyetleri, kampanyalar ve eğitimlerin yürütülmesi. İşte şu anda burada bulunmamızın sebeplerinden bir tanesi de bu, bilinç artırma faaliyetleri bir eğitim faaliyetidir.”

Güneri, programlı teftişler ve incelemelerden oluşan program dışı teftişler olmak üzere genel çalışma planlarının iki bölümden oluştuğunu, genel çalışma planının,

ağırlıklı olarak programlı teftişlere esas olarak düzenlendiğini belirtti. Güneri, büyük ölçekli inşaat projelerinde çalışma koşullarının iyileştirilmesi programlı teftişi kapsamında inşaat sektöründe grup başkanlıklarınca 16 ilde 508 iş yerinde teftiş yapıldığını ifade ederek, “Teftişler neticesinde tespit edilen ve mevzuata aykırılıkların giderilmesi için işveren ve işveren vekillerine süre tanınarak teftişlere ara verilmiştir” dedi.

İş kazaları

İş Müfettişi Ahmet Serdar Akın ise konuşmasında teftiş istatistiği vererek, inşaat sektöründe teftiş politikaları ve teftiş modellerini anlatarak 2016 yılı teftişlerinde kurum olarak başkanlığın çalışacağı konulara değindi.

Akın, inşaat sektöründe iş kazaları açısından ciddi bir ağırlığı bulunan yüksekten düşme konusu üzerinde titizlikle durduklarını söyleyerek, ölümlü iş kazalarının nedenleri arasında birinci sırada yüksekten düşmeler olduğunu, daha sonra %14’le makine, %11’le malzeme

düşmesi, elektrik ve diğer nedenler olduğunu belirtti.

Akın şöyle konuştu:

“2015 yılı yapı iş yerlerindeki teftişlerde teftiş konularımız: Yüksekte çalışma, iş ekipmanlarının kullanımından kaynaklı tehlikeler, elektrik çarpma riskleri, malzeme düşmesi, yangın, parlama ve patlama, kazı çalışmaları idi. 2016’da yapacağımız çalışmalarda saydıklarına ilave olarak İSG organizasyonu ve risk değerlendirmesi konularına da bakacağız. 2009’dan beri önlemeye çalıştığımız bir risk: Yüksekten düşme. Genel esaslarına bakarsak, toplu korunma önlemlerine öncelik verilmeli, toplu korunma tedbirlerinin düşme riskini tamamen ortadan kaldıramadığı ya da uygulanmasının mümkün olmadığı durumlarda ya da daha büyük tehlike doğurabileceği durumlarda kişisel koruyucu yöntemlere başvurulması gerekiyor.”

Konferans soru cevap bölümünün ardından sona erdi.

86

“Su ve Yatırımlar” konulu173. Geleneksel Toplantı

Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası’nın “Su ve Yatırımlar” konulu 173. Geleneksel Toplantısı, 21 Nisan 2016 Perşembe günü Sheraton Otel’de yapıldı. Toplantının onur konuğu ve konuşmacısı Orman ve Su İşleri Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu oldu.

Toplantının ev sahipliğini Gülermak İnşaat A.Ş. üstlendi.

İNTES Başkanı Celal Koloğlu, toplantının açılışında yaptığı konuşmaya, ev sahipliğini yapan Gülermak İnşaat’ın Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Güleryüz’e teşekkür ederek başladı.

“Suyun ikamesi olmayan tek varlık olduğunu” belirten Koloğlu şunları söyledi:

“Sayın Bakanımız hayatını suya vakfetmiştir. Medeniyetler suyla başlamaktadır. Suyun güvence altına alınması devletler için temel hedeftir. Ülkemiz de maalesef su zengini değildir. Nüfusumuz artıkça kişi başına düşen su miktarı da azalmaktadır. Sayın Bakanımız bu konunun önemini sürekli vurgulamaktadır. Dolayısıyla suyumuzu bilinçli ve tasarruflu kullanmak zorundayız. Hepimiz biliyoruz dünyada suyun sadece %2,5’u tatlı sudur. Gelecek nesillere sağlıklı ve yeterli su bırakmalıyız.”

Büyüme yeterli değil

Türkiye ekonomisinin 2015 yılında %4 oranında büyüdüğünü kaydeden İNTES Başkanı Koloğlu, “Bu oran

İNTES Başkanı Koloğlu, borulu

sulamadaki sorunların çözümü

için Eroğlu’ndan fiyat farkı ve tasfiye

kararnamesi konusunda destek

istedi.

TOPLANTI

87

önemlidir, değerlidir ancak yeterli değildir. Dünya ekonomisi hala bir durgunluk içerisindedir. Petrol ihracat eden ülkelerin gelirleri azalmıştır. Bölge coğrafyalarda jeopolitik riskler artmıştır. Bu ortamda %4’lük büyüme oranı büyük başarıdır. Temiz suya erişim ve doğru kullanımı kalkınmış olmanın göstergesidir. O zaman suya ilişkin yatırımları artırmalıyız”dedi.

İşletmeye alınan baraj ve göletlerin ülke için hayati yatırımlar olduğunu ve Türk inşaat sanayinin gelişiminde barajlar ve sulama projelerinin büyük rol oynadığını belirten Koloğlu, şöyle devam etti:

“Cumhuriyetin başlangıcından bu yana barajlar inşa ediyoruz. Bu projeler yetişmiş insan gücü ve bilgi birikimimizi artırmıştır. Türk müteahhitlik, Türk mühendislik

ve Türk işçilik eserleridir. Enerji konusu da kritik öneme sahiptir. Suyun potansiyel enerjisinden faydalanmalıyız. Su, yenilenebilir enerji kaynaklarının en önemlilerindendir. Bu yatırımlar yüzyıl ve daha fazla ömre sahip projelerdir. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğümüz olağan üstü çalışmalar gerçekleştirmektedir. Hedefimiz 2023 yılında tüm su potansiyelinin devreye alınmasıdır. Planlaması doğru yapıldığında HES’ler en önemli enerji kaynağıdır. Enerji ithalatı dış ticaretin açığını büyütmektedir. Bu nedenle enerji üretimi içerisinde yerli enerji kaynaklarının payını artırmalıyız. Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretimi geliştirmeliyiz. Bir konuya dikkatinizi çekmek istiyorum Biz yerli kaynaklar açısından şanslı bir ülkeyiz. Bir başka

88

önemli kaynağımız da yerli kömürdür. Yerli kömür kaynakları üretimi ile olan yatırımlar tamamen Türk firmalarımızca gerçekleştirilmektedir. Kömür üretiminden, santrallerin işletilmesine, tedarikçilere kadar çalışanlar hep Türk işçisidirler. İşlerin devam edebilmesi için yerli kömür ve yerli kömürden elektrik üretimi teşvik edilmelidir. Böylece, bir taraftan yerli kaynaklarımızın kullanımı ekonomiye katkı sağlayacaktır. Diğer taraftan yeni istihdam sahaları açılacaktır.”

Borulu sulamada sorunlar

Sulama kanallarının tarımsal alanların gelişmesine katkı sağladığını, bölge halkına istihdam olanaklarını geliştirerek ekonomik fayda sunduğunu kaydeden Koloğlu, şöyle konuştu:

“Suyun yaydığı dalgalar hızla büyüyebilmektedir. Öyleyse tarımda su tasarrufu önem kazanmaktadır. Bu nedenle su kayıpları minimize edilecek

sistemler geliştirilmelidir. Son yıllarda kamu yatırımları hızla hayata geçirilmektedir. Kamu ve özel sektör el ele verdik. Alt ve üst yapıda önemli yatırımlar gerçekleştiriyoruz. HES’lerde kamu özel sektör iş birliği projelerinin güzel örneklerini gördük. Bu projeler özel sektörün önünü açmaktadır. Projeler, hızla ve istenen kalitede ülkemiz hizmetine sunulmaktadır.

Sayın Bakanım, sizin ve idarelerimizin talimatları ile projeleri hızla tamamlamak üzere var gücümüzle çalışıyoruz. Ancak bazı durumlarda işlerimizi zamanında bitiremiyoruz. Son dönemde borulu sulama taahhütlerinin tamamlanmasında sorunlar yaşanmaktadır. Sulama işlerinde boru imalat taahhütleri dövize bağlı olarak gerçekleştirilmektedir. Döviz kurlarında yüksek oranlı artışlar yaşanmıştır. Bu artışlardan dolayı yüklenici firmalarımız olumsuz etkilenmektedir. Boru tedarikinde

ve işin tamamlanmasında zorluklar yaşamaktadırlar. Hatta yüksek maliyetlerden dolayı taahhütlerini yerine getiremez duruma gelmektedirler. Kur artışları yüklenicilerimizin öngöremediği bir durumdur. Hepimiz hatırlıyoruz. Temmuz 2013 tarihinden itibaren Amerikan dolarında hızlı ve ani bir yükseliş olmuştur. Bu nedenle yapım malzemeleri ve imalat girdilerinde ciddi fiyat artışları meydana gelmiştir. 2003 Temmuz ayında 1 Dolar=1.77 TL iken Eylül 2015 döneminde ise 1 dolar=3.00 TL’ye yükselmiştir. Artış yaklaşık %70 civarında olmuştur. Taahhütlerimizde bazı sözleşmelerde fiyat farkları TEFE -TÜFE endeksleri bazında karşılanmaktadır. Temmuz 2013 ile Eylül 2015 tarihleri arasında enflasyon artış oranı yaklaşık %18 olarak gerçekleşmiştir. Bu durumda enflasyon oranı ile dolar artışı arasında %52’lik bir fark oluşmuştur. Takdir edersiniz ki döviz kurlarındaki artış dünya

89

konjonktürüne göre değişmektedir. Bu artışların tahmin edilebilmesi mümkün değildir. Döviz fiyatları TEFE-TÜFE endekslerinin üç, dört katı kadar artmıştır. Döviz kurlarında yaşanan artışlar nedeniyle oluşan maliyetlere, yüklenicilerin katlanması mümkün değildir. Konuyu çeşitli zamanlarda Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğümüz ile paylaştık. Fiyat farklarından kaynaklanan sorunumuzu aktardık. Biz işlerimizi devam ettirmek istiyoruz. Amacımız işleri zamanında ve istenen kalitede tamamlamaktır.

Üyelerimizin görüşleri ile önerilerimizi aktarmak istiyorum. 01 Temmuz 2013 tarihi esas alınmak üzere sözleşme tarihlerine göre geriye doğru boru imalatlı sulamalardaki malzeme fiyat farkı hesaplanmalıdır. Varsa verilen normal fiyat farkları düşülerek kalan tutarın ödenmesi gerekmektedir. Bu tutardaki fiyat farkıyla iş bitirecek olanlar bitirmeli, kalanlara ise tasfiye

hakkı verilmelidir. Zira fiyat farkı kararnamesinin ruhu da budur.

İşçiye, esnafa ve yatırımcıya daha fazla zarar vermeden bir hal çaresini bulma konusunu takdir ve tensiplerinize arz ediyoruz.”

İNTES Hatıra Ormanı önerisi

Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın çevreye ve yeşile verdiği önemi bildiklerini, erozyonla mücadele edildiğini, Ağaçlandırma ve Erozyonu Önleme Kampanyası başlatıldığını belirten Koloğlu, “ Sayın Bakanım, Türkiye’nin dört bir yanında ağaçlandırma çalışması yürütüyorsunuz. Tüm kurum ve kuruluşların kampanyaya destek olması için teşvik ediyorsunuz. Sendikamıza da bu konuda talimat verdiniz.2010 yılından beri toplantılarımızda plâket vermiyoruz. Aslında ufak bir katkımız oluyor. Ama bizim gibi tüm kurumların küçük katkıları zamanla ormanlara dönüşecek. Sertifikalarımızı imzalıyorsunuz. Gösterdiğiniz nezaket için teşekkür ederiz. Bugüne kadar 2734 fidan değerinde bağışta bulunmuşuz. Bakanlığımız ve Genel Müdürlüğümüzün temsilcileri de buradalar. Bu fidanlarla özel bir alanda İNTES ormanı olsun isteriz. Desteğinize ihtiyacımız vardır”dedi.

Kaynakları bilinçli tüketmek ve bireysel olarak suyu tasarruflu kullanmak gerektiğini vurgulayan Koloğlu, konuşmasını şu sözlerle tamamladı:

“Çevreye özen göstermeliyiz. Su kaynaklarımızı hem miktar hem de kalite olarak korumayı görev bilmeliyiz. Sularımızın verimli kullanımını başarmak zorundayız. Daha güzel bir dünyada yaşamak hepimizin isteğidir.

Toplantıda konuşan Gülermak İnşaat A.Ş. Yönetim kurulu Başkanı Kemal Güleryüz İNTES camiasını bir araya getiren bir toplantıya ev sahipliği yaptığı için memnuniyetini dile getirdi ve toplantıya onur konuğu olmayı kabul ettikleri için Bakan Eroğlu’na teşekkür etti. Firmasının kuruluşundan bugüne geçen 58 yılda yaptıklarını anlatan Güleryüz su ve enerji yatırımlarına ilişkin Türk müteahhitlerinin başarısı ve sektörün önemine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Bakan Eroğlu, “İNTES Ormanı kurulacak”

Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, İNTES’in çalışmalarını takdirle karşıladığını belirterek konuşmasına başladı, “İNTES Ormanı kurulacak. Hayırlı olsun” dedi.

1994 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi’nde kürsü başkanı iken o zaman İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı olan Recep Tayyip Erdoğan’ın İSKİ’nin yönetimine destek vermesi ve “Haliç’in temizlenmesi” için daveti üzerine üniversiteden bir yıl izin alarak bu işe giriştiğini anlatan Bakan Eroğlu, şöyle konuştu:

“İSKİ’de su kesintisi olmayacak diye ilan ettim. Sonra Haliç’e başladık. ‘Haliç kurtulamaz’ diye raporlar vardı. Bir taş ocağına çamurları suyla çekerek başladık.

Orman ve Su İşleri Bakanı

Prof. Dr. Eroğlu, “HES’ler elektriğin sigortasıdır” dedi.

90

İki kademeli pompayla bastık. Filtre ettik. Çamurlar eski taş ocağına atıldı. O sistemi kuran bugünkü toplantının ev sahipliğini yapan Gülermak’tı. Kendilerine teşekkür ediyorum. Gülermak’ın Polonya’da inşa ettiği metro da örnek bir projedir. Gülermak İnşaat’a ev sahipliği için de teşekkür ediyorum.”

HES’ler elektriğin sigortasıdır

Daha önce ülkede toplanan verginin %86’sının faize gittiğini, şu anda bu oranın %14’e düştüğünü hatırlatan Eroğlu, aradaki farkın yatırımlarda kullanıldığını söyledi. Eroğlu, %4’lük büyümenin yetersiz olduğunu, büyümeyi %7’ye çekmek gerektiğini kaydetti.

HES’leri “Türkiye’de elektriğin sigortası” diye tanımlayan ve geçmişte hidroelektrik santrallerle alakalı çok ciddi adımların atılamadığını ifade eden Eroğlu, şöyle konuştu:

“Hidroelektrik santraller bütün dünyada teşvik ediliyor, tamamen temiz. Üstelik diğer santraller gibi karbondioksit salınımı olmayan, temiz enerji kaynağı. Tabiatı tahrip etmiyor, dereleri kurutmuyor, bilhassa yaz aylarında derelere can suyu veriyor. HES’ler Türkiye’de elektriğin sigortasıdır. Baraj ve hidroelektrik santralleri yapmaya devam edeceğiz.”

Bakan Eroğlu, Türk inşaat sektörünün başarılarından gurur duyduğunu, Türk müteahhitlerin inşa ettiği yapıların yıllarca sağlam bir şekilde varlığını koruduğunu da belirtti.

Bakanlığın su yatırımları yaptığını ve Türkiye Su Enstitüsü ile Su Yönetimi Genel Müdürlüğü’nün kurulduğunu vurgulayan Eroğlu, Türkiye’nin su zengini bir ülke olmadığının altını çizdi. Eroğlu, “Türkiye’de suyun tek elden ve akıllı bir şekilde yürütülmesi gerekir, aksi takdirde

Türkiye susuz kalır. Nitekim geçmişte Türkiye çok susuzluk, kuraklık yaşadı” ifadesini kullandı.

Baraj ve göletlerin önemine dikkati çeken Eroğlu, şöyle devam etti:

“Türkiye’de barajların ve göletlerin yapılması bir zarurettir. Müteahhitlerimize teşekkür ediyorum, şu anda Türkiye’nin en yüksek, dünyanın sayılı barajlarını yapıyorlar. Yabancı yatırımcıya ihtiyaç yok. Bazıları barajlara karşı çıkıyor, bu fevkalade yanlıştır. Türkiye’de yağışlar zamanla mevsimlere ve bölgelere göre değişiyor. Biz bu yüzden baraj ve biriktirme yapılarını yapıyoruz. 320 baraj inşa ettik, binden fazla gölet inşa ettik. “

Eroğlu, Türkiye’nin birçok ilinde yaşanan su sıkıntısını çözdüklerine işaret ederek, “2019 yılı sonuna kadar bin 71 baraj, gölet ve sulama tesisini bitirmek için hepimiz ant içtik” dedi.

91

Bakanlığın, Türkiye’de 81 ille ilgili içme suyu eylem planı hazırladığını aktaran Eroğlu, su sıkıntısı yaşanan 76 ildeki sorunu çözdüklerini bildirdi.

Fiyat artışları için üç çözüm yolu

Bakan Eroğlu, İNTES Başkanı Celal Koloğlu’nun konuşmasında değindiği döviz kurlarındaki artışlar nedeniyle oluşan maliyetlere ilişkin de şunları söyledi:

“Son zamanlarda gerek demirdeki gerek dövize bağlı olarak boru fiyatlarındaki artış için yapılacak üç çözüm var. Bana göre en uygun olanı fiyat farklarını çıkarmak ama tabii bazı kurumlar buna itiraz ediyor. İkincisi tasfiye kararnamesi, üçüncüsü de acaba boruları İdare’ye verip, boruların döşenmesi yani ferşiyat diyoruz, ferşiyatını müteahhitler yapabilir mi? Böyle bir çözüm için de çalışacaklar ama benim tercihim fiyat farklarının

belirlenmesi, o olmazsa tasfiye kararnamesinin çıkarılması olabilir. Bununla ilgili arkadaşlar hazırlık yapıyor, bu konuyu Bakanlar Kurulu’nda gündeme getireceğim.”

Eroğlu, sulama sistemlerinin önemine de değinerek, eskiden açık sistem sulamanın kullanıldığını, şimdi ise kapalı sistem sulamaya geçildiğinin bilgisini verdi.

Dere ıslahlarına önem verdiklerini de belirten Eroğlu, derelerin estetik görünümüne dikkat ettiklerini, şehir içinde bir “gerdanlık” şeklinde olması için çalışmalar yürüttüklerini aktardı.

İnşa edilen barajlara ilişkin de bilgi veren Eroğlu, 2019 yılı sonuna kadar Türkiye’nin baraj ve gölet problemi kalmayacağını kaydetti.

Doğa turizmi eylem planı

Uzun yıllar boyunca 70 milyon fidan üretilirken Orman ve Su İşleri

Bakanlığı’nın 333 milyon fidan ürettiğini, 2008 yılında başlattıkları ağaçlandırma seferberliği kapsamında toplam 2 milyar fidanı toprakla buluşturduklarını kaydeden Eroğlu, “ Devlet ormanlarından millet ormanlarına geçtik” dedi.

Bakan Eroğlu, doğa ve yayla turizmini geliştirmek istediklerini belirtti, doğa turizmini geliştirmek amacıyla bir eylem planı hazırladıklarını da açıkladı.

Toplantı Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu ve Gülermak İnşaat A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Güleryüz adına Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrol Seferberliği Kampanyası kapsamında fidan dikilmesi için yapılan bağışa ilişkin sertifikaların sunulması ile sona erdi.

92

Kuruluş tarihi

1982

Firma yetkilileri

Ferit RIZVANOĞLU

Yeşim GÜCER

İletişim bilgileri

Ataşehir Bulvarı 36 Ada Ata 2/3 Plaza K:5 D:45 Ataşehir/İstanbul

T: 0 216 456 80 00 

F: 0 216 456 80 04 

info@fermakinsaat.com.tr 

www.fermakinsaat.com.tr

Faaliyet alanları

İnşaat Taahhüt Karayolu Demiryolu Baraj Liman ve Deniz Dibi Tarama İşleri Otel Stad, Tünelgibi çeşitli inşaat işleri

İlk üstlenilen proje

İller Bankası Van Özalp İş Hanı Projesi (1980)

İnşaat Taahhüt A.Ş.

FERMAK

İNŞAATSANAYİCİLERİ

93

94

Kuruluş tarihi

1967

Firma yetkilileri

Tayfun Sezgin KAYAŞ  İcra Kurulu Başkanı

İletişim bilgileri

Çetin Emeç Bulvarı  1314. Cad.No: 19  Öveçler Çankaya, Ankara

T: 0 312 472 77 31

F: 0 312 472 77 36

metag@metag.com.tr

www.metag.com.tr

Faaliyet alanları

Binalar, Hastaneler ve Restorasyon İşleri

Altyapı Tesisleri

Endüstriyel Tesisler

Yol ve Köprüler

Askeri Kamp ve Tesisler

Havaalanı Tesisleri

Baraj, HES, Sulama ve Drenaj Yapıları

Deniz Yapıları

Gruba dâhil firmalar, ortak girişimler

Gruba dahil firmalar

SMK Group Şirketleri

Metag İnşaat USA

Ortak girişimler

Ch2mhıll Metag JV

Ecc Metag JV

Lakeshore/Toltest/Metag JV

Yenigün Metag Tepe Yüksel Zafer JV

Ecc Tepe Metag JV

Tepe Metag JV

Ticaret A.Ş.

METAG İNŞAAT

İNŞAATSANAYİCİLERİ

95

İKEA Mega Alışveriş Merkezi - OMSK / Rusya

Bastion Muharebe Lojistik Taburu – Afganistan

Camp Lemonnier Yükleme Rampası ve Hangarları, Paralel Taksiyolu Uzatılması ve Cephanelik Binası / Cibuti

SMK Tower İş Merkezi - Ankara / Türkiye

Yurt dışında faaliyet gösterilen ülkeler ve faaliyet alanları

Irak

Cibuti Gürcistan Kazakistan Arabistan

Amerika Senegal Rusya Afganistan Kuveyt Birleşik Aram Emirlikleri

Kırgızistan

Kenya Uganda

Ceyazir

Somali

Fil Dişi

96

Kuruluş tarihi

02 Şubat 1977

Firma yetkilileri

Rıza Kutlu IŞIK Yönetim Kurulu Başkanı

Bülent ÇANDIR Genel Müdür

Behiye ŞİMŞEK Mali İşler Müdürü

Ömer Asım DAĞLI Satın Alma ve Mekanik İmalat Müdürü

İletişim bilgileri

Gençlik Cad. No: 9 Işıklar Binası 06570 Tandoğan, ANKARA

T: 0 312 231 71 10

F: 0 312 231 71 19

ozisik@isiklar.com.tr

www.ozisikinsaat.com.tr

Faaliyet alanları

Sulama işleri ve hidrolik yapılar

Barajlar

Sulama ve Drenaj Sistemleri

Tüneller

Hidroelektrik Santralleri

Altyapı

Yollar ve Köprüler

Viyadükler

Tüneller

Atıksu Arıtma Tesisleri

Boru Hatları

Kentsel Altyapı

Üstyapı

Konutlar

İş ve Alışveriş Merkezleri

Endüstriyel Tesisler

İnşaat ve Enerji A.Ş.

ÖZIŞIK

İNŞAATSANAYİCİLERİ

97

Alpaslan - 1 Barajı

İncek Işıklar Sitesi

Üçgen - 2 Regülatörü ve HES

Adatepe Sulaması

Gruba dâhil firmalar, ortak girişimler

Işıklar Yatırım Holding A.Ş.

Çemaş Döküm San. A.Ş.

Niğbaş Niğde Beton San.A.Ş.

SİF İş Mak.Paz. San. ve Tic.A.Ş.

HMF Mak. Ve Serv.San. ve Tic. A.Ş.

Özışık+İntekar+İnelsan İş Ortaklığı

Özışık+İntekar İş Ortaklığı

İlk üstlenilen proje

MKE Ağaç Sanayi Ürünleri Fabrikası

Yonga Levha Tesisleri

98

Kuruluş tarihi

29.06.1983

Firma yetkilileri

Cafer BULUT Yönetim Kurulu Başkanı

İletişim bilgileri

Merkez Mah. İmrahor Cad. No: 10/A Kağıthane, İstanbul

T: 0 212 321 05 71

F: 0 212 321 83 24

Faaliyet alanları

Konut, Eğlence, Kültür, Eğitim, Sağlık ve Spor Merkezi gibi üst yapı işleri

Yol,  Kanalizasyon İnşaatı ve Çevre Düzenleme gibi alt yapı işleri taahhüdü

Gruba dâhil firmalar, ortak girişimler

Alt ve Üst Yapı İnşaat San. Tic. A.Ş.

NTA Yapı Endüstri Ltd. Şti.

San. Tic. A.Ş.

UĞRAŞ İNŞAAT

İNŞAATSANAYİCİLERİ

99

İstanbul Akvayum Yenikapı Şehir Parkı ve Miting Alanı

Gürpınar Su Ürünleri Hali Sinan Erdem Spor Salonu

Crowne Plaza Florya

Aqua Florya Alışveriş Merkezi

100

Türkiye MYM sınav ve belgelendirme faaliyetlerine Türkiye genelinde devam ediyor. Hizmet kalitesini her geçen gün artıran Türkiye MYM 2016 yılında binlerce işçiyi sınavlara tabi tutarak belgelendirme faaliyetlerini gerçekleştirdi. Türkiye MYM’nin uzmanları gerçekleştirdikleri mesleki yeterlilik sınavları ile sektörde aranan ve tercih edilen uzmanlar olurken, merkeze dahil olan uzman sayısı da artmakta.

Türkiye MYM’nin kalitesinin en önemli belirleyicilerinden olan soru bankası da sürekli güncellenmekte, denetimlerden geçirilmekte ve yeni sorular sisteme dahil olmaktadır.

Türkiye’de son dönemde bir biri ardına üretilen büyük projelerin kalite ile inşa edilmesinin en önemli unsurlarından birisi de nitelikli ve yetkin iş gücüdür.

İşte büyük eserler inşa eden firmalarımız da işlerin kalitesini tesadüfe bırakmamak için yetkin iş gücü ile çalışmayı tercih ediyorlar. İşçilerini TÜRKİYE MYM’nin mesleki yeterlilik sınavlarına tabi tutup, belge sahibi iş gücü ile çalışıyorlar.

Tekfen İnşaat, YDA İnşaat, Cengiz-MAPA-Limak-Kolin-Kalyon Ortak Girişimi ile gerçekleşen İGA projesi, Rönesans, WEBER, İZOCAM, RİGİPS, Eczacıbaşı, Türkerler son dönemde çalıştığımız firmalar.

Türkiye MYM kuruluşundan bu güne bahsi geçen firmalar dışında farklı firmalarla da çalışarak mesleki yeterlilik belgesi sınavlarını yürütmüştür.

Ayrıca bireysel başvurularda da belli sayılara ulaşıldığında sınavlar gerçekleştirilmektedir.

Türkiye MYM’nin sınavları Ankara’da Sincan Organize Sanayi

Türkiye MYM belgeli işçi sayısı ülke genelinde yaygınlaşıyor

Adaylar www.turkiyemym.

org.tr sitesinden başvuru koşullarını

rahatlıkla takip edebilmektedirler.

TÜRKİYE MYM'DEN

101

Bölgesinde bulunan Türkiye Eğitim Şantiyesi’nde ve istendiğinde firma şantiyelerinde gerçekleşmektedir.

Ancak Türkiye MYM’nin sınavları sadece Ankara ile sınırlı değildir. Merkez, tüm illerde sınav yapabilecek organizasyona sahiptir.

Adana, Adıyaman, Antalya, Eskişehir, Gebze, İzmir, İstanbul, Konya, Kayseri, Kahramanmaraş, Mersin mesleki yeterlilik sınavları yapılan iller arasınadır.

TÜRKAK tarafından akredite edilen, Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından yetkilendirilen Türkiye MYM 2012 yılından beri 18 meslekte akredite bir kurum olarak çalışmaktadır.

Akredite olduğu tüm mesleklerde sınavlar gerçekleştiren Türkiye MYM yakın zamanda inşaat işçisi, elektrik tesisatçısı, sıhhi tesisatçı

mesleklerine yönelik akreditasyon çalışmalarını da tamamlamak üzeredir. Söz konusu mesleklerin ulusal yeterlilikleri inşaat sektöründeki diğer meslekler gibi İNTES tarafından hazırlanmıştır. İNTES bugüne kadar 47 mesleğin standardını ve 24 mesleğin de ulusal yeterliliğini hazırlamıştır.

Belgelendirmede zorunluluk sürecinde son aşamaya gelinmesi, işverenlerin de teşviklerden faydalanma sürelerinin sınırlı olmasından dolayı TÜRKİYE MYM’ye yapılan başvuru sayısı hızla artmaktadır.

Merkez uzmanları gerek işverenlerin gerek adayların tüm sorularını cevaplandırmaktalar. Ancak adaylar www.turkiyemym.org.tr sitesinden başvuru

koşullarını rahatlıkla takip edebilmektedirler.

Adayların sınav süreçlerine hazırlanabilmesi adına akredite olunan 18 mesleğe ait, ulusal yeterliliklere uygun olarak hazırlanan ders notları www.intes.org.tr adresinde ücretsiz olarak, herkesin erişimine açık olarak yayınlanmaktadır.

Mesleki yeterlilik sınavlarının tüm aşamalarından başarılı olan adaylar TÜRKİYE MYM, Mesleki Yeterlilik Kurumu, TÜRKAK, logolu Mesleki Yeterlilik Belgesi’ almaya hak kazanmaktadırlar.

TÜRKİYE MYM yılda 100.000 kişiye varan kapasitesi ile sektörün çalışanlarını belgelendiriyor, TÜRKİYE MYM belgeli işçiler kaliteli yapıların teminatı olarak güvenle şantiyelerde istihdam ediliyor.

102

Genç Yöneticiler Grubu Beşinci Genel Kurulu gerçekleşti

İGY’DEN

Genç Yöneticiler Grubu’nun Beşinci Genel Kurulu 29 Mart 2016 tarihinde gerçekleştirildi. Genel Kurul’un başkanlık divanına İNTES Yönetim Kurulu Üyesi Barış Haşemoğlu seçildi.

İGY’de Tüzük gereğince iki dönem başkan yardımcılığı yürüten üyeler başkanlık görevini üstleniyorlar. Bu kapsamda Emrah Yaykıran, görevini Birinci Başkan Yardımcısı Emre Güray’a devretti. 2014 yılında başkan yardımcısı seçilen Seda Öztürk ise birinci başkan yardımcılığı görevini üstlendi.

Toplantı 14’üncü dönem başkanı Emrah Yaykıran’ın açış konuşması ile başladı. Yaykıran konuşmasına başkanlık döneminde yönetimde başkan yardımcılığı görevini üstlenen Özdemir İnşaat A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi Emre Güray ve Haselsan İnşaat A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Seda Öztürk’e yakın desteklerinden dolayı teşekkür ederek başladı. Yaykıran, İGY üyesi olmak ile kendisi gibi sektör mensubu genç arkadaşlarını yakından tanıma fırsatı bulduğunu aktardı ve İGY üyeliği süresince sadece kendi jenerasyonu değil, aynı zamanda sektör büyükleri ile de tanıştığını özellikle duayen

ziyaretlerinin kendisi için çok önemli bir tecrübe olduğunu söyledi.

İNTES gibi önemli bir kuruluşun desteği ile kamu sektörü üst düzey bürokratlarla da tanışma fırsatı elde ettiğini söyleyen Yaykıran, Ekonomi Bakanlığı bünyesinde katıldığı “hedef pazar gezileri”nde çok önemli kazanımlar elde ettiğini, aynı zamanda çok güzel anılarla gezilerinin noktalandığını ifade etti.

Yaykıran sözlerine şöyle devam etti:

“İGY’ye üye olduğum ilk günden beri çalışmalar içerisinde aktif olarak yer alma gayretini gösterdim. Tüm toplantılarına ve sosyal etkinliklerine katıldım diyebilirim. Toplantıların beni iş ortamı stresinden uzaklaştırdığını söyleyebilirim.”

Yaykıran, kendi döneminde başlatmış olduğu Yurt İçi Şantiye Gezisi hakkında da bilgi verdi. Bu dönemde Gebze-Orhangazi-İzmir Şantiyesi ve 3. Boğaz Köprüsü Şantiyeleri gezisi, Avrasya Tüneli Projesi, Üsküdar-Ümraniye-Çekme Köy Metro Şantiyesi yurt içi şantiye gezisi düzenlendi.

Yaykıran, tarafından bu dönemde başlatılan etkinliklerden birisi de

yurt içi sosyal geziler oldu. İGY üyeleri Çiğdem, Didem, Erdem Kurt’un kurdukları Afyon’da dünya ölçeğindeki kuru meyve ve sebze fabrikası ve domates serası tesisleri gezildi. Yaykıran, konuyla ilgili olarak “Üyelerimizle gurur duydum. Kendileri üstün başarı göstermişler.

Emrah Yaykıran’ın sunuş konuşmasının ardından 2015 yılı faaliyet raporu görüşülüp Yönetim Kurulu’nun ibrası gerçekleşti.

Ardından 15’inci dönem başkan yardımcısı seçimi yapıldı. İGY üyesi ve Şerefoğlu İnşaat A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi İrem Şerefoğlu, üyelerin oy birliği ile başkan yardımcılığı görevini üstlendi.

Ardından 15’inci dönem başkanı Emre Güray yeni dönem hedeflerine ilişkin bir sunum gerçekleştirdi. Emre Güray, konuşmasına Başkan Emrah Yaykıran’a sürdürmüş olduğu aktif başkanlık görevi için teşekkür ederek başladı. İGY üyesi olmanın kendisi için önemli olduğunu aktaran Güray, “Hepiniz ile çok yakın arkadaşlıklar kurdum. Daha önemlisi ileride iş ortaklıkları kuracağım güvenilir, deneyimli arkadaşlar edindim” dedi.

Başkan yardımcılığı görevi süresince

103

Emrah Yaykıran’a destek vermek için çaba harcadığını söyleyen Güray, “Şimdi yeni görevim başkanlıkta önemli bir sorumluluğu taşıyorum. Daha fazla mesai harcamam gerektiğini biliyorum. Sizler için faydalı etkinlikler üretmeliyim. Toplum faydasına olacak çalışmalara yön vermeliyim” diye konuştu.

İGY’nin kuruluş amacının sektörün genç kuşağının birbirini daha yakından tanıması ve sektör adına bir güven ortamı oluşması olduğunu belirten Güray, bunun özellikle kendi adına başarılabildiğini söyledi.

Güray, yeni dönem faaliyetlerini aktararak toplum faydasına olacak projeler için de üyelerle ortak işler gerçekleştirmeyi hedeflediklerini söyledi.

15’inci dönemde başkan yardımcılığı görevini üstlenen İrem Şerefoğlu ise İNTES Genç Yöneticileri olarak birlik ve beraberliğin önemini kavrayacak sektöre örnek olacak çalışmalar üretiminin hedeflenmesinin önemine değinerek, markalaşmanın Türk inşaat sektörünün gelecek nesillerin misyonu olması gerektiği vurguladı. Şerefoğlu, sektörün özellikle yurt dışında marka değerinin nasıl artırılacağına ilişkin üyelerin görüşlerini aktaracakları çalışmalar yapılmasını önerdi, bu çalışmaların kamuoyu ile paylaşmanın faydalı olabileceğini kaydetti.

Toplantıda Genç Yöneticiler olarak üyelerinin katılımcı bir grup olma hususu, hedef olarak belirlendi.

Grubun faaliyetlerini cazibe merkezi haline getirerek aktif üye sayısını artırarak, üyelerine fayda sağlayan, hizmet üreten bir grup olmanın önemine vurgu yapıldı.

Toplantıya İNTES Yönetim Kurulu Üyesi Barış Haşemoğlu, 14’üncü

dönem başkanı Emrah Yaykıran, Başkan Yardımcısı Emre Güray, üyeler Çiğdem Kurt, Elif Güray, İrem Şerefoğlu, Doruk Coşkunsu, Murat Güleç, Nazlı Hürmeydan, Oğuz Ayrancıoğlu katıldı.

104

Teknik Müşavirlik Kongresi’nin 11’incisi yüksek teknolojiler konusunda gerçekleşti

Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği’nin (TürkMMMB) “Yüksek Teknoloji Uygulamaları” konulu 11. Teknik Müşavirlik Kongresi, 28 Nisan 2016 Perşembe günü Ambassador Otel’de yapıldı.

TürkMMMB-Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Munis Özer’in açılış konuşmasıyla başlayan kongrede; İMSAD-Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Fethi Hinginar, İNTES-Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası Yönetim Kurulu Başkanı Celal Koloğlu, TMB-Türkiye Müteahhitler Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mithat Yenigün birer konuşma yaptılar.

İNTES Başkanı Celal Koloğlu, kongrenin açılışında yaptığı konuşmada, müşavirler ile müteahhitlerin “çözüm ortağı” olduklarını belirterek, “Onlar Türk inşaat sektörünün gelişimine büyük katkılar yapmaktadırlar” dedi.

Müşavirlik hizmetlerinin yurt içinde ulusal kaynakların doğru zamanda, doğru projede kullanılmasına imkân sağladığını, yurt dışında da müteahhitlik hizmetlerinin önünün açıldığını kaydeden Koloğlu şunları söyledi:

“Müşavirlik hizmeti için harcanacak her bir dolar, binlerce dolar olarak geri dönmektedir. Müşavirlik hizmetlerinin geliştiği ülkeler dünya müteahhitlik hizmetlerinde de ön sıradadır. Müşavirlerimiz Türkiye’de ve yurt dışında iddialı projelerde yer almışlardır. Mimarlık ve mühendislik işlerinde önemli deneyim ve bilgi birikimine sahiptirler. Kalite odaklı eserler üretilmesini sağlamaktadırlar. Yeni teknolojileri uygulayabilme becerisine sahiptirler. Kongrenin teması teknoloji olarak seçilmiştir. Mühendisliğin ana ekseninde teknoloji vardır. Teknoloji küresel rekabet gücünün artması demektir. Türk inşaat sektörü teknoloji konusunda ileri bir seviyedir. Bu

HABERLER

İNTES Başkanı Koloğlu, “Teknolojimizi kendimiz

üretmemiz için ARGE çalışmalarına önem

vermeliyiz” dedi.

105

nedenle çağları aşan eserler inşa ediyoruz. Teknolojimizi geliştirerek daha büyük ölçekli ve katma değeri yüksek projeler üretebiliriz.”

Üçüncü Köprü, Avrasya Tüneli Projesi, Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu ve Köprüsü, Deriner Barajı, Ermenek Barajı, Yusufeli Barajı, Üçüncü Havalimanı, Bölgesel Havalimanları ile Bölge Hastaneleri gibi önemli projelerin Türk müşavirleri, Türk mühendisleri, Türk mimarları, Türk müteahhitleri ve işçilerinin eserleri olduğunu, bundan gurur duyduklarını belirten İNTES Başkanı Koloğlu, şöyle konuştu:

“Bu projelerin her biri kendi alanında marka projelerdir. Dünyanın sayılı projeleri arasına girmişlerdir. Dünyanın en yüksek barajlarını inşa ediyoruz. Yeşil ve akıllı binalarımızın sayısı artıyor. İnsansız metro sistemlerini üretmeye başladık. İletişim teknolojileri gelişiyor, mesafeler ortadan kalkıyor. Bilişim destekli ulaşım hayatımızın bir parçası haline geliyor. Akıllı Ulaşım Sistemleri kent yaşamının bir

parçası oluyor. 2023 vizyonumuzda hedef; tüm ulaşım hizmetlerinin bilgi ve iletişim teknolojileriyle yönetilmesidir. Ülkemizde bilim ve teknolojinin değeri her geçen gün daha iyi anlaşılıyor. Üniversite sanayi iş birliğine yönelik projeler gerçekleştiriliyor. ARGE personeli, ARGE merkezleri artıyor.”

Müteahhitlerin yenilikçi ve bilgi yoğun teknolojiler içeren teknik müşavirlik hizmetlerinden yararlanmalarının büyük önem taşıdığını kaydeden Koloğlu, projelerde tasarım ve teknoloji geliştirme konusunda müşavirlerin önemli katkılarının bulunduğunu söyledi.

Su başta olmak üzere güneş, rüzgâr gibi doğal enerji kaynaklarından daha etkin şekilde faydalanmanın önemini vurgulayan Koloğlu, “ Bir noktayı da vurgulamak isterim. Türk müteahhitleri olarak son teknolojileri kolaylıkla takip ediyoruz. Ancak üretimde ideal olan teknoloji transferi değildir. Teknolojimizi kendimiz üretmemiz için ARGE çalışmalarına önem

vermeliyiz. İnsan kaynaklarımıza yatırım yapmalıyız. Bilgi, donanım, yetkinlik ve deneyim önem taşımaktadır. Son olarak ifade etmek isterim ki ürettiğimiz teknolojiler ile rakiplerimizi şaşırtmalıyız. Teknoloji üretimi bir devlet politikası haline gelmelidir. Bugün uzmanlarımız, akademisyenlerimiz ilgi çekici sunumlar yapacaklar. Sektörümüz için önemli çıktılar elde edeceğimize inanıyorum”dedi.

Kongrede Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Bakan Yardımcısı Mehmet Ceylan, ülkenin kalkınmasında rekabet gücünün önemini vurguladı. Açılışta TÜRKMMMB Başkanı Munis Özer, İMSAD Başkanı Fethi Hinginar ile TMB Yönetim Kurulu üyesi Kartal Usluel de konuşma yaptılar.

Daha sonra düzenlenen panelde ileri teknoloji uygulamalarının örnekleri arasında yer alan Yusufeli Barajı, TANAP- Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı, İzmit Körfez Geçişi ile BIM (Building Information Modeling) uygulamaları değerlendirildi.

106

KOLİN Türk Müzik TopluluğuBahar Konseri yoğun ilgi gördü

HABERLER

KOLİN Türk Müziği Topluluğu’nun 26 Mart 2016 Cumartesi gecesi Hacettepe Üniversitesi’nde düzenlediği “Bahar Konseri” sanatseverlerden yoğun ilgi gördü.

Konseri İNTES Yönetim Kurulu Başkanı ve KOLİN Yönetim Kurulu Üyesi Celal Koloğlu ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı Müsteşarı Akif Özkaldı da izledi. Konserin en minik izleyicisi ise Celal Koloğlu’nun Nisan adlı torunu oldu.

Konser, koronun seslendirdiği Dede Efendi’nin hüzzam makamındaki “Reh-i aşkında kadimde kütah gönül” şarkısıyla başladı.

Kolin Müzik Topluluğu’nun kurucusu Çiğdem Koloğlu ise Necip Gülses ile Hüsamettin Olgun’un nihavent makamındaki “Nazgülü”adlı eserini, sanatçı Esin Aktuğ da Rıdvan Tandoğan’ın yine nihavent makamındaki “Yalan Falcı” adlı şarkısını seslendirdi.

Konser sırasında Kolin Müzik Topluluğuna şeflik yapmış, vefat etmiş bulunan TRT’nın usta Türk Halk Müziği Sanatçısı Bircan Pullukçuoğlu bir film gösterilerek saygıyla anıldı.

Daha sonra sahneye gelen ve Neşet Ertaş’ın “Yörü bre yalan dünya”

adlı türküsünü seslendiren sanatçı Fatma Yıldırım, kendisinden çok şey öğrenen hocası Pullukçuoğlu’nu hatırladıkça çok duygulandı ve göz yaşlarını tutamadı.

Şef Hasan Eylen’in yönetiminde, Aziz Destegül, (Ud) Bilal Bilke (Ritm Saz) Cüneyt Kırşan (Kanun), Hande Taşçeşme (K. Kemane) ile Serhat Çiğiltepe’nin (Keman) sazları eşliğindeki konserde Hüzzam, Nihavent, Rast, M. Kürdi, Kürdi, Hicaz, Uşşak ve Nihavent makamlarındaki çok sayıda eser izleyenlerden büyük alkış aldı.

107

YENİ YAYIN KİTAP

Ekonomi Muhabirleri Derneği Yayını 166 sayfa

Taylan ERTENVecdi SEVİĞİsmet HAZARDAĞLI

Medya (1831 - 2015)

Başkalaşımın Öyküsü

Ekonomi, Siyaset ve

Ekonomi Muhabirleri Derneği (EMD) Türkiye’nin siyasi ve ekonomi tarihine ışık tutan bir kitap yayımladı. Ankara Sanayi Odası’nın basımını üstlendiği kitap “Başkalaşımının Öyküsü” adını taşıyor.

Kitap, ekonomi, siyaset ve medyanın 1831-2015 döneminde yaşanmış önemli siyasi ve ekonomik olaylarını zihinlerde tazeliyor. Toplumsal hafızanın ve yakın tarihin yaşanmışlıkları belgeleriyle yansıtan bu çalışma tarihe ışık tutuyor. Takvim-i Vekayi’de

“Ticaret ve Es’ar” sütunuyla başlayan ekonomi gazeteciliğinin günümüze uzanan serüveniyle birlikte önümüzdeki yıl 30. kuruluş yılını kutlayacak olan Ekonomi Muhabirleri Derneği’nin çalışmaları da kitapta yer alıyor.

Kitap, duayen gazeteciler Taylan Erten ve Vecdi Seviğ ile genç nesil gazetecilerden İsmet Hazardağlı tarafından ipek halı ustası gibi her belgeyi ve yazıyı titizlikle taradıktan sonra hazırlanmış. Kitapta siyasi iktidarların, uluslararası çevrelerin ve sermaye sahiplerinin

yönlendirmeleri karşısında ekonomi muhabirlerinin tutumlarını da irdeleyen alıntılara de yer verilmiş. Yorum ise okurlara bırakılmış.

Ekonomi muhabirliğine ilk kez adım atacak olan genç meslektaşlar ise gerçekten çok şanslılar. Bugünün haberlerini yazarken bu kitap sayesinde geçmişte neler yaşandığını bir bakışta hatırlama fırsatını yakalayacaklar. Deneyimli muhabirler ise düne ilişkin birikimlerini tazeleyebilecekler.

“Başkalaşımın Öyküsü” önemli bir kaynak kitap niteliği taşıyor.

108

SUMMARY

Information and communication technologies is a general-purpose structure used in all areas of economic and social life. Information and communication technologies also provide positive contribution to the economy of a country with the added value they bring.

Countries that use information and communication technologies and knowledge efficiently, can go up higher in the international competition. For this reason, Ministry of Transport, Maritime Affairs and Communications is working to expand communication infrastructure nationwide.

During the period of AK Party governments, important progress have been attained in terms of development of information and communication technologies and the foundation of a knowledge based society. Within this period, both the sector liberalization and the privatization of Turkish Telecom were realized.

As a result of the studies conducted, today, 648 authorized operators activate in the Fixed Communications Sector which was in a state of monopoly in 2002. In 2002, competition between 3 mobile operators in the mobile communications sector could not be fully maintained and the number of subscribers was around 23 million. Yet, as a result of increased competition, the number of subscribers increased by approximately 3,3 times and reached 75 million by the end of April 2016, about 65 million of which are 3G subscribers. Moreover, an IMT Tender was issued on August 26, 2015 to provide 4,5G level services in the mobile communications sector and as of April 1, 2016, 4,5G service started to be provided in our country. As of the end of April 2016 the number of broadband internet access subscribers reached approximately 50 million. Additionally, the 80 thousand kilometers of fiber infrastructure has been increased beyond 270 thousand kilometers.

e-Government Gateway is established. In a short time, 1435 e-government services related to 231 public institutions started to be provided through e-Government Gateway and the number of registered e-government users reached 27.5 million.

As of the end of April 2016 the number of satellites of Turkey was increased to 4. The 5th and 6th satellites will also be introduced into the system.

As contribution to education projects, the youth will be granted computer-aided education with the

possibility of broadband access and maximum benefit of the Internet.

The demand for high-capacity sound, data and video services in the field of telecommunications is increasing. This has necessitated the access infrastructure to be converted from copper cable infrastructure to fiber optic infrastructure also in our country as in developed countries. For this reason, building up of fiber optic networks is one of the priority issues.

Advances in Intelligent Transportation Systems

Intelligent Transportation serves the drivers and passengers as IT supported transportation. In Intelligent Transportation Systems applications, technologies that provide the necessary communication between the passenger, road and vehicle are used.

Intelligent Transportation Systems 2023 vision of the Ministry is defined as; “To grow into a Turkey that is integrated within itself and the world, where all transportation services are governed and directed by information and communication technologies”

To achieve this vision, the Intelligent Transportation Systems Strategy Document and an Action Plan annex have been prepared. The general aim of the Strategy Document is to reach an integrated, safe, effective, efficient, innovative, respectful to people, environment-friendly, sustainable and intelligent transportation network, using information and communication technologies in all modes of transport, as is due.

Binali Yıldırım, Prime Minister and 64th Government Minister of Transport, Maritime Affairs and Communications

109

Road transportation has gained a different dimension in line with developments taking place in the communications sector. With the implementation of information and communication technologies in the transportation sector, Intelligent Transportation Systems have emerged.

Expansion of Intelligent Transportation Systems provides benefits such as; improvement of road and driving safety, reduction of energy consumption and environmental degradation, most effective use of the existing capacity of the road networks, diminution of traffic congestion, shortening of travel times, development of alternative routes and lane management, reduction of traffic accidents, enhancement of efficiency of the activities of the

Highway teams, enabling rapid response to traffic accidents.

For the expansion of Intelligent Transportation Systems, applications on the road networks that are compatible with each other, that respond to the needs and cover the latest innovations as much as possible are aimed to be performed. Comprehensive documents are prepared by the General Directorate in this regard. These documents serve as a guideline for institutions and organizations activating in the sector for creating an integrated structure to work together.

Preparatory studies held by the General Directorate regarding Intelligent Transportation Systems will contribute to the growth of the market in this field in Turkey.

Intelligent Transportation Systems provide real time information and warnings for the road users concerning road, weather and traffic conditions, and thus, contribute to the safe, fast, comfortable and controlled drive and transportation of the passengers and properties on highways.

National Intelligent Transportation Systems Strategy Document has been issued by the Ministry of Transport, Maritime Affairs and Communications. Through the 2023 vision of this Strategy Document, a Turkey integrated within itself and the world, where all transportation services are governed and directed by information and communication technologies, is aimed to be achieved.

İsmail Kartal,Director General of Highways

110

SUMMARY

The first implementations of Intelligent Transportation Systems in the railway sector in our country began with signalization systems established under the management of train traffic. Afterwards it spread to other areas in parallel with the progress in information technologies.

Alongside concerning the use of certain intelligent transportation systems in conveying the passenger and freight services to the passengers and customers in the railways; new project studies are being conducted also to increase the number and quality of these systems.

Examples for Intelligent Transportation Systems

applications of Turkish State Railways (TCDD) are as follows:

Electronic Passenger Ticket Processing System used in the domestic passenger ticket sales and reservation operations by TCDD

Ticket sales based on updated information by way of directly connecting to the system via GSM line, instead of making paper ticket sales to passengers by the conductors in passenger trains.

Tablet App Railway Operations that allow easy and online data entry of TCDD train operations by the railway personnel

With the application of Geographic Information System, infrastructure

assets such as the lines, stations, engineering structures, tunnels, viaducts, bridges, culverts, etc. on the railway network are displayed on 3D maps.

With the high speed train lines, TCDD use the signalization systems and automatic train control systems used on the railways by the world’s leading countries.

Security Monitoring Center was established in order to maximize the level of security on high speed train lines.

With these systems applied, it is aimed to minimize accidents and incidents through safe, fast and comfortable operation of the trains.

İsa Apaydın,Director General of Railways

111

It can be said that the ITS applications resulting from the implementation of information and communication technologies in the transport sector in our country follow a parallel course of development of such technologies in the world.

Intelligent Transportation Systems concerning aviation can be evaluated particularly in terms of travel safety, efficiency, information and entertainment.

One of the main objectives of the transportation authorities is to minimize traffic accidents and increase road safety. Safety and security in particular in the aviation sector, are considered at the highest level. Aviation being a sector operating by zero error,

it is necessary to use numerous technologies to achieve this goal.

For instance, by means of the hardware such as traffic monitoring systems, automatic aircraft parking systems in the apron, airport ground traffic is also managed. Thus, intersections and crashes that may occur are prevented. The flights made by means of navigational ancillary equipment used at airports also provide the flights to be made in the safest way.

Through the most efficient way of managing air traffic vehicles; minimalizing time, cost as well as any damage to environment shall be attained.

The quality of life of the users benefiting from Intelligent

Transportation Systems during the trips of the passengers increase, based on the effective use of information; such as operation of information boards, real time broadcasting of information, improving access to Internet and increasing connections.

Studies are conducted by the DHMI focusing on comfort, safety and efficiency in order to ensure continuity of air transportation services and prevent any adverse effects on air traffic safety, also considering maximum benefit to the country’s economy.

With the development and expansion of the use of Intelligent Transportation Systems, delays are also decreased to the minimum level.

Serdar Hüseyin Yıldırım, General Directorate of State Airports Authority General Manager

112

SUMMARY

Intelligent Transportation Systems are systems that alleviate people’s burden of decision making in traffic. Assistance systems like blind spot warning systems, lane violation warning systems etc. on the vehicles most people use today, which help us to decide for our actions in traffic or ensure traffic safety, are also considered within the scope of intelligent transportation systems.

The most important factor for the spreading of ITS is to have it adopted as a national policy. Our country has now largely completed its transportation infrastructure and still, a large proportion of passenger and cargo transportation is made by road transport. In our country, traffic congestion is a major problem in big cities. The increase in the number of vehicles lead to more traffic accidents. This shows that

there is a persistent need for ITS applications particularly on traffic management and control. The insufficiency of controls in the prevention of road accidents in particular, limit the functionality of the solutions like expanding road networks. For an effective and sustainable transportation management, establishment of a multi-dimensional, comprehensive, well organized and nationwide coordinated ITS is inevitable. From this point forth, the National Intelligent Transportation Systems Architecture study was initiated. With this study, the question of who is to provide what service under which standards in the field of intelligent transportation systems across the country will be given an answer.

An Association under which institutions concerned with Intelligent Transportation Systems

have come together, was founded in our country. The aim of the Intelligent Transportation Systems Association is to conduct studies for the development and expansion of intelligent transportation systems contributing to safe, fast, comfortable, eco-friendly and economical transportation systems. İNTES is one of the founders of the Intelligent Transport Systems Association. To provide an environment for the establishment of the intelligent transportation as a sector in our country is the ultimate goal of the Association through ensuring the representation of all the members, maintaining exchange of information and cooperation. ITS Association will have its name frequently mentioned in the coming years with its member profile and actions.

Erol Yanar, Intelligent Transportation Systems Association - Chairman