naomi osaka chun serena wil- regd. no. rni - 40917/89

4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 IMPHAL: Chief Min- ister Mr N. Biren Singh chun, DIPR buotsai 9-Day External Conduct- ed Press Tour to Yangon, Myanmar chu zani khan DIPR office complex, Keishampat, Imphal ah a vai liem. Hi External Press Tour hi Directorate of Informa- tion and Public Relations (DIPR), Govt of Manipur buotsai le sponsored a nih a. Manipur-a chanchinbu mi iemani zat le sawrkar mi le sahai chu ni 9 sung Myanmar khawpuihai fangin inlaichinna \halem siem dan ding dam le in- paw lem theina ding thil- hai en thlithlai an tih. Chief Minister Pu N. Bi- ren Singh chun, Prime Min- ister Narendra Modi rawia NDA sawrkar a ngir china inthawkin Act East Policy chu nasataka sukhrat a ni a. Saktieng rambunghai le ei inlaichinna khawm a hma nekin a \ha lem tah, tiin tuor a vailiem huna thu a hrilnaah a hril. “Hi hma met khan Myanmar a inthawka Jour- nalist hawn khatin Manipur an mi hung sir tah a. Tuhin eini’n ei hang sir ve ding a na, hi Tour hin ei inlaichin- na a siem\ha ngei ei beisei a nih. A fe Team hai khawm damtak le hlawtling takin an hung kir nawk ngei ka beisei” tiin a hril. Press Team mi 20 hai hi DIPR director Mr H. Balkrisna Singh-in an rawi a. Pathienni khan Moreh an tlung a. Chutaka in- thawkin zanah Mandalay panin tlang an ta, Yangon ah Myanmar Press Team hai leh inhmu bawk an tih. Yangon ah hin Consul General of India inhmu- puiin bu lo fakpui a ta. Myanmar-a Manipuri mi umhai leh in pawltlangna nei bawk an tih. Tour member hai lai hin CCPur a inthawk Pu Lal- malsawm Sellate, Editor & Publisher, Hmasawnna Thar Daily khawm a \hang sa. dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 sp Hotline number: 7085-256-377 Hmasawnna Thar Vol - 33/316 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy Thlaram (SepTember) 10, 2018 Thaw|anni (monday) GAS NEWS VANGSEI INDANE K. Salbung Booking : date 05-07-2018 to 06-07-2018 delivery date: 10-09-2018 time: 9AM - 11AM stock: 306 GAS NEWS Agency : SAS Booking :30th. July , 2018 to 18th. Aug., 2018 delivery :10-09-2018 (MOn) Time : 9AM - ll stock stOCK : 280 @rate:Rs. 938/- NEWS TOMKIM CHANCHIN LAKTAWI Assistant Editor dit Hmasawnna Thar-a Assistant Editor sin thaw thei ding dit a nih. Pasal le nuhmei hai ta dingin hni thei ve ve a nih. Skill Test/Ability Test nei ning a ta, chu taka tling tling chu lak ning a ta, thla 6 sung chu Probation period ning a ta, hi zo hin Editor & Publisher lung a awi tawk chun a sina suknghet ning a tih. Sin ngheta lak tahai chu DIPR Card le Manipur Journalists’ Pension Scheme hnuoiah a pension dan ding ngaituopui ning a tih. Hlaw chu thiem dan izirin thla khatah Rs. 7,000-Rs. 10,000/- ni phawt a tih. Thiemna: Hmar \awng ziek thiem le English a thuziek Hmar \awnga inlet thiem ni a \ul. Graduate kher a \ul naw a, Class X le Class XII pasihai ta ding khawma, theina nei chun inhni thei a nih. Hnina lekha chu 30-09-2018 chenin Editor & Pub- lisher kuomah pek thei a nih. Sd/- lalmalsawm Sellate Editor & Publisher, Hmasawnna Thar Daily Naupang zan suok an khap CCPUR:Sielmat Wel- fare Committee (SWC) chun tulai khawvel suolna hung insang pei le inzaw- min Sielmat/ Sielkhaw- pui khawsungah inchuklai naupang hai chu zan dar 7:30 hnungtieng mani khat annawleh ruolchama khaw- lai dunga invak le leng thawveng a khap. Hi le inzawm hin hun pel hnunga chun nu le pa hai khawm naupang khawlaia tirdawk lo dingin an ngen nghal bawk. Naomi Osaka chun Serena Wil- liams hnein US Open title a lak Kolkata hmunah KCP (MCP) Chairman man KolKaTa: Kolkata Po- lice-a Special Task Force chun Inrinni zan khan Kolkata hmunah Mani- pur helpawl Kangleipak Communist Party ( Mili- tary Council Progressive ) Chairman Amon Nelson Singh an man. Singh (28) alias Ch- ingkhei Khuman alias Ma- hekhomba Metel hi STF han Zirtawpni-a kha STF case an file khum a ni a. A kuta inthawk 9mm Pistol 1, 7mm Pistol 2 le a mu ie- manizat man a ni a, Indian Penal Code (IPC) hnuoiah case siem khum a nih tiin Kolkata Deputy Commis- sioner (STF) Murlidhar Sharma chun a hril. Ni 4 vel liemta khan KCP (MCP) a General Se- retary Moirangthem Rana Pratap alias Paikhomba (37) chu Delhi Police-a Special Cell pawl han sumdawngtu le mi lien milal hai vaua in- tumna leiin an lo man ta a nih. Paikhomba an man ni tak chu September 4, 2018 a ni a, sienkhawm September 8, 2018 ni khan Delhi Po- lice chun man a ni thu hi an puong chau a nih. Chun, August 28, 2018 khan KCP (MCP) a Com- mander Oinam Ibochouba Singh alias Khoirangba chu South Delhi-a Kotla Mubarakpur area hmuna hman a lo ni ta bawk. >>sunzawmna phek 4-ah SUKdiKna Ka article ‘Bible inlet thu’, dated September 9, 2018 a bul tieng, tlar ruk naa Pu Ramlien ti kha Pu Ramhlun ti lem ding a nih. Sut suolna thuah tiemtu po po in mi hrietthiemna ka ngen. -Upa HC Jaikung CCPur DCC in Bharat Bandh thlawp dingin mipui an ngen CCpUr: India rama LPG, Diesel le Petrol man hai nasa taka a hung kai- sang dodalna le thautui man kaisang sukhnuoi dinga phutnain Indian National Congress chun September 10, 2018 hin India ram pumpui huopin Bharat Bandh an thaw ding a nih. Hi le inzawm hin Churachandpur District Congress (DCC) chun Churachandpur District mipui hai ‘Bharat Bandh’ Bandh hi thlawp dingin a ngen. Bharat Bandh thlawp dinga ngenna thu an in- suo a hin Richard Lalsaw- rlien, Secy. (Org), DCC le Lalnghet Hmar, President, DCC han hming an ziek. BYF khawmpui a vawi 9 na zo CCPUR: Evangelical Baptist Convention (EBC) hnuoia Lamka North Divi- sion sunga Division Baptist Youth Fellowship in Sep- tember 6, 2018 a inthawk Hiangtam Lamka EBCC a Lamka North Division BYF khawmpui a vawi 9-na an hmang chu Pathi- enni zan khan an zo tah. ZEO/CCPur hnuoia Schools 462 haiah students 24051 an um CCpUr: ZEO Chura- chandpur hnuoiah tuhin Schools 462 an um a, hieng schools haia hin students 24051 an um tiin Mr Kap- neithang, Nodal Officer, MDM, SSA/ ZEO, Chura- chandpur chun a hril. Students 24051 hai laia 19319 chu Primary School naupang an ni a, 4732 hai chu Upper Primary Student an ni a. Hieng schools haia dingin Midday Meal quar- ter 4 in January-March; April-June; July-Septemb- ner le Oct.-December haiah hung pek hlak a ni a, Mid Day meal dinga hung pek hi a tlangpuiin bags 900 le 1200 inkar a nih tiin Kap- neithang chun a hril. January thla khan nau- pang ni 21 school an kai anga hisap a ni a, Febru- ary thla in ni 23, March in ni 22, April in ni 21, May in ni 5, June thla in ni 24, July in 4, Aug in 23, Sept in 18, Oct in 20, Nov in 17 le December in 15 kaia hisap a ni a. Primary School clas 1-5 inkar naupang pakhat pei fak dingin bufai 100gms a hisap a ni a, Upper Primary 1.15 grams a nih. Midday Meal suongtu ding Cook a \ul a, nauapng 1-25 umna haiah Cook pakhat pei pek a ni a, hi dungzui hin naupang an tam le tlawm dungzuiin sawrkarin ap- pointment a hung pek a nih tiin a hril. Cook hai hin primary naupang pakhat peiah Rs. 2.80 an hlaw a, Upper pri- mary ah naupang pakhat peiah Rs. 3.60 an hlaw a, an hlaw hi direct-a Head- master fethlenga pek a nih tiin a hril bawk. Sawrkar fedan dung- zuiin school hmuna phur tlung niin, motor lut thei nawna hmun a ni chun mo- tor lut theina chen thak ding ti a nih. Naupang tlawm >>sunzawmna phek 4-ah Subsidized LPG man Rs. 31 in a pung; April thlaa inthawk Rs. 176 in a pung tah CCpUr: Thlaisuongna Subsidized Liquefied Pe- troleum Gas (LPG) man chu thla tina a pung pan- gngai ang bawkin Sep- tember thla ei hung kai le inruolin Churachandpur District-a chun refilled cylinder pakhat man Rs. 31 in a pung nawk tah. Hi dungzui hin August thlaa cylinder pakhat man Rs. 907 kha tuhin Rs. 938 a ni ta a. Subsidised LPG man pungna hi State in tax a lak dan angnaw leiin In- dia ram hmun hran hran haia chun a man hi an ang nawh. CCPur Dis- trict a chun April, 2018 a inthawk tuchena CCPur District-a Subsidized LPG man pungna chu Rs. 176/- a tling phak tah. April thla khan cylin- der pakhat man Rs. 762/- a ni a, May thla khan Rs. 1 in a thla hnuoi leiin Rs. 761 a ni hram a. Hi hnung chun a LPG man hi a la kaitung zar zar a nih. June thla khan Rs. 51 in a pung leiin LPG man Rs. 812 a hung ni a, July thla khan Rs. 59 zeta a pung leiin LPG cylinder pakhat man chu Rs. 871 a hung ni a, August thla khan Rs. 36 in a pung leiin LPG man hi Rs. 907 a hung kai phak a. Tuta September thla hin Rs. 31 in a hung pung nawk leiin subsidized LPG cylinder pakhat man chu Rs. 938 zet a hung ni ta a, Subsi- dised LPG cylinder pakhat man Rs. 1000/- a tling nawna chu Rs. 62 zet a ni tah. Hieng anga LPG man tlahnuoi loa a kaitung hrat pei a ni chun tukum sung hin Subsidized LPG man chu Rs. 1000/- a hung kai vat ta ding tina a nih. Tulai hin Petrol le Die- sel man khawm a kaisang hrat hle a, Mumbai hmuna lem chun Pathienni khan litre khatah Rs. 87.89 a tling phak ta a. Chura- chandpur-a Blockade leia black market-a petrol ei inchawkna man zat ang deuthaw a hung ni tah. Hienga LPG man thla tina chengkhat/chenghni el khawm ni loa Rs. 30-50 chuonga a pung pei el hi mirethei hai ta ding chun ngaimaw um tak a tling phak ta a nih. BJP National Executive Meeting: PM Modi-in Social Media hmam fimkhur dingin an fui Election 2019 kan hrat chun Kum 50 ro rel kan tih: Amit Shah new delhi: Bharatia Janata Party (BJP), Na- tional Executive meeting ni hni nei chu Pathienni khan zofel a ni tah. Hun kharna thuhrilna neiin Prime Min- ister Mr Narendra Modi chun, kum thara Lok Sabha (General) Election 2019 neina ding le inzawmin slo- gan thar a puong a. Chu chu Prime Minister hlui Atal Behari Vajpayee hrietz- ingna dingin “Ajay Bharat, Atal Bhajpa” ti a nih. Prime Minister Modi chun, ‘Ajay Bharat, Atal BJP’ tina khawm a ni a. A umzie chu BJP party prin- ciple-a innghatin India ram chu det taka hma sawnin a fe pei ding a ni tina a nih, tiin Atal Behari Vajpayee vision BJP-in a phur suok- na niin a hril. “Vajpayee kha vana Nisa ang a ni a. Einihai chu vana arasihai ang ei ni ding a nih” tiin slogan a phuokna san le Vajpayee chawimawina a nizie a hril. Slogan master Pu Mo- di-in slogan thar a siem hi a umzie tak chu, hnena changtu India chu tukhaw- ma an hneban thei nawh a. Party mani principle-a det taka ngir tlat chu tukhawma an tawk chang thei nawh tina a nih, tiin meeting zova pindan room-a newsmen hai le inpawlna hunah a hril. Selkaltuhaiin \hang- ruola Grand Alliance siem an tumna thu le inzawmin, BJP ta dingin \i a um naw ding maw ti thu zawna dawnin, “Thu hmunkhata inhmu tuo thei ta lo haiin Grand Alliance siem an tum chu, mitdel le mitdel in\huoi tum ang an nih” tiin hmusit takin a hril bawk. Prime Minister chun India ram ta dinga a vision hrilin, “Ei ram chu hausa le changkang dingin ka dit a. Amiruokchu, an nghatna tak lungphum chu thil hote mawl tak (simplicity) a ni ding a nih” tiin a hril. Selkaltuhai \hangruolna tumna iengtinam hmasuon an tuma ti zawna dawnin, “Party chin tak khawmin Congress zawm (thlawp) an nuom tah nawh. Oppo- sition hai chu ‘khel bawm’ um khawm mei mei an nih tah a. kan sinthawhai sa- wiseltu mei mei an nih” tiin a hril. Pu Modi chun Opposi- tion hai bei zawm peiin, Opposition hai chun ‘is- sue’ an buoipui ta nawh a, ‘khel thu’ chau an buoipui ta niin a hril a. “An khel hril le ‘misrepresentation’ po po chu kum 4 sunga kan thil thawin kan phawrlang vawng ding a nih” tiin a hril. “Opposition hai hin kan sawrkarin iem kan thawa ti an hriet nuom chun, kum 48 sung India ram roreltu sungkuoin a thaw le thla 48 sunga BJP party-in a thaw intlau zie chu fie takin hmu thei an tih” tiin esel deuvin Gandhi sungkuo le Con- gress rorelna a sawisel. Hienga a hril hmaa BJP national \huoituhai le state tina \huoituhai, Chief Min- ister hai \hangin, abikin na- tional levela social media (Twitter le Facebook) haia hnungzuitu tamtak tak nei- hai fimkhur dingin an fui a. BJP worker hai po po khawm social media haia thu dukdak lo (dirt) mei mei thedar ching lo dingin an fui tawl. Prime Minister chun BJP worker hai chu Namo App hmangin an biekpui tawl bawk a. Social media >>sunzawmna phek 4-ah Chief Minister-in 9-Day External Press Tour vai liem Governor-in Kakching World War II Memorial Run 2018 a hawng imphal: Larsap (Gover- nor) Dr Najma Heptullah chun Pathienni khan As- sam Rifles Garrison, Kak- ching ah Kakching World War II Memorial Run 2018 program a hawng. Khuol lien anga thu hrilin, larsap Pi Dr Najma Heptullah chun, Manipur mi Second World War laia India ram ta dinga hringna lo inhlan tahai kha thein- ghil ngai lo dingin an fui tawl. “India zalen theina din- ga huoisen taka British si- pai dotuhai chu Azad Hind Fauz hai, Japan sipaihai le \hangruolhai kha an ni a. A tu tu tieng khawm an bei nasa ve ve a, tamtak an thi bawk a. An ina inthawka hla takah an hringnahai an inhlan a nih” tiin a hril. Governor chun, In- dopui lai khan Kakching khawmin a tuor nasa em em a. Manipur-a World War II inkapnaa chun Kakching hin a tuor nasa pawl tak a nih. Kakching le a sevela hin Army tamtak umin Air- field a um a, fak le dawn, ralthuom seikhawlna hmun a ni bawk a. Kha lei khan Japan sipaihai target tak chu Kakching a nih tiin a hril. A hril pei dan chun chun, Manipur a indona a danglam bikna chu, Azad Hind Fauz hai khan India inidependence dit leiin Ja- pan sipaihai leh \hangruol- in British sipaihai an do a. Chuonglai zingin, British sawrkar awpna hnuoia In- dia sipai tamtakin Japan sipaihai an do bawk a nih. Manipur mi tamtak chu Ja- pan le British hai sipaia \ hangin martar an nih tiin a hril. “Indiktak chun indona reng rengah hnetu tak tak an um thei nawh. A hrat lem anga um nihai sienkhawm tukhawmin hnetu tak tak an nih thei nawh, a khaw tieng tieng khawmin an inhmang ve ve hlak. Sietna nasatak, political, social, culture, education, economic haiah a tlung hlak a. Tungding nawk dingin kum tamtak a ngai hlak” tiin Governor chun a hril. “Hun le ni liemin kum 70 lai a lo liem ta leiin indona rapthlak tak le lung\hawng thlak tak thil- hai chun Manipur, Imphal khawpui khawm an kieng- san tah a. Battle of Imphal chu a tawp ta a, tuhin chu a tu tu tieng khawm \hang kawp an ni tah, tiin indo- naa thihai thlarau ta dinga >>sunzawmna phek 4-ah KSA in Multi Tasking Force recruitment a ban imphal: Kangleipak Students Association Mani- pur (KSA) chun, Director- ate of Education (S) hnuoia Multi Tasking Staff lakna dingah Teli Badi le Ne- pali hai OBC a in\hangtir dodalnain recruitment nei ding hi an ban thu zan- ikhan an puong. Hi le inzawma KSA representative in a hril dan chun, state sunga assembly Constituencies 8 haia puo- tieng mi hai hnawtdawk vanwg dinga agreement a um ta hnungah recruit- ment neina dingah OBC lai inzeltira an state sawrkar hnuoia department thawktu ding laknaa seat reserve pek chu KSA le sawrkarin agreement an lo nei tasa bawsietna a nih tiin a hril. Hi lei hin sin lakna din- ga puotiengmi hai ta dinga seat reservation siem suk- bo a ni hma chu recruitment nei ding hi an ban ding thu KSA chun an hril bawk. Socio-Culture le Sakhuo inhrietchieng- nain Inpumkhatna siem thei: EM IMPHAL: Education, Labour & Employment Minister Mr. Thokchom Radheshyam chun, indig- neous community (tribal hai) socio-culture le sakhuo (religion) chieng taka inhri- etchiengnain state le India ram pumpui ah inpumkhat- na a siem thei tiin a hril. Hi thu hi ‘Two Day Na- tional Seminar on ‘Culturo- Religious Transition among the Native Communities of Northeast India’ ti Central Hall, DM College of Sci- ence, Dhanamanjuri Univer- sity, Imphal-a neina huna a hril a nih. Hi seminar hi India Foundation, New Delhi, De- partment of Social Work, In- dira Gandhi National Tribal University, Regional Cam- pus, Manipur le Centre for Manipur Studies, Manipur University. Hai \hangruola an huoihawt a nih. Pu Th. Radheshyam chun, hi seminar hin abikin Northeast ah transition um mek hi chieng fel takin a hril hmu ding a nih tiin a hril a. “Ei society-a education, religion le culture haiin sin an thaw dan le thil an suk- danglam dan hmu theiin a hung um pei a. Technology hmasawnna hi a hrat em em a, ei hnawt phak pei a \ul, maksana ei um nawna din- gin, tiin a hril bawk. Chubakah, khawvel hmasawn ruola kal ei pen zing laiin ei pi le puhai ch- ingdan \hahai le ei hnam dan le dunhai, ei ringna le cul- ture hausakna le \anghai ei humhala ei vawnghim zing a pawimaw pawi niin a hril. Director, India Founda- tion, Ms. Lalitha Kumara- mangalam chun, tuta NDA sawrkar hi India ram pum- pui hmun danghai le North east thlung zawm hi an hnik em em a. Sukhmasawn a nuom hle a nih, tiin a hril. North east le India hmun danghai inpumkhatna ding chun, social, culture, reli- gion le traditional practices hai inhrietpaw a pawimaw tiin a hril bawk. (DIPR)

Upload: others

Post on 19-Mar-2022

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984

Imphal: Chief Min-ister Mr N. Biren Singh chun, DIPR buotsai 9-Day External Conduct-ed Press Tour to Yangon, Myanmar chu zani khan DIPR office complex, Keishampat, Imphal ah a vai liem. Hi External Press Tour hi Directorate of Informa-tion and Public Relations (DIPR), Govt of Manipur buotsai le sponsored a nih a. Manipur-a chanchinbu mi iemani zat le sawrkar mi le sahai chu ni 9 sung Myanmar khawpuihai fangin inlaichinna \halem siem dan ding dam le in-paw lem theina ding thil-

hai en thlithlai an tih. Chief Minister Pu N. Bi-ren Singh chun, Prime Min-ister Narendra Modi rawia NDA sawrkar a ngir china inthawkin Act East Policy chu nasataka sukhrat a ni a. Saktieng rambunghai le ei inlaichinna khawm a hma nekin a \ha lem tah, tiin tuor a vailiem huna thu a hrilnaah a hril. “Hi hma met khan Myanmar a inthawka Jour-nalist hawn khatin Manipur an mi hung sir tah a. Tuhin eini’n ei hang sir ve ding a na, hi Tour hin ei inlaichin-na a siem\ha ngei ei beisei a nih. A fe Team hai khawm damtak le hlawtling takin

an hung kir nawk ngei ka beisei” tiin a hril. Press Team mi 20 hai hi DIPR director Mr H. Balkrisna Singh-in an rawi a. Pathienni khan Moreh an tlung a. Chutaka in-thawkin zanah Mandalay panin tlang an ta, Yangon ah Myanmar Press Team hai leh inhmu bawk an tih. Yangon ah hin Consul General of India inhmu-puiin bu lo fakpui a ta. Myanmar-a Manipuri mi umhai leh in pawltlangna nei bawk an tih. Tour member hai lai hin CCPur a inthawk Pu Lal-malsawm Sellate, Editor & Publisher, Hmasawnna Thar Daily khawm a \hang sa.

dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377

Hmasawnna Thar Vol - 33/316 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy

Thlaram (SepTember) 10, 2018 Thaw|anni (monday)

GAS NEWSVANGSEI INDANEK. SalbungBooking : date 05-07-2018 to 06-07-2018delivery date: 10-09-2018time: 9AM - 11AMstock: 306

GAS NEWS Agency : SASBooking :30th. July , 2018 to 18th. Aug., 2018delivery :10-09-2018 (MOn) Time : 9AM - till stockstOCK : 280 @rate:Rs. 938/-

NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI

Assistant Editor ditHmasawnna Thar-a Assistant Editor sin thaw thei ding dit a nih. Pasal le nuhmei hai ta dingin hni thei ve ve a nih. Skill Test/Ability Test nei ning a ta, chu taka tling tling chu lak ning a ta, thla 6 sung chu Probation period ning a ta, hi zo hin Editor & Publisher lung a awi tawk chun a sina suknghet ning a tih. Sin ngheta lak tahai chu DIPR Card le Manipur Journalists’ Pension Scheme hnuoiah a pension dan ding ngaituopui ning a tih. Hlaw chu thiem dan izirin thla khatah Rs. 7,000-Rs. 10,000/- ni phawt a tih. Thiemna: Hmar \awng ziek thiem le English a thuziek Hmar \awnga inlet thiem ni a \ul. Graduate kher a \ul naw a, Class X le Class XII pasihai ta ding khawma, theina nei chun inhni thei a nih. Hnina lekha chu 30-09-2018 chenin Editor & Pub-lisher kuomah pek thei a nih.

Sd/- lalmalsawm SellateEditor & Publisher,

Hmasawnna Thar Daily

Naupang zan suok an khap

CCpur:Sielmat Wel-fare Committee (SWC) chun tulai khawvel suolna hung insang pei le inzaw-min Sielmat/ Sielkhaw-pui khawsungah inchuklai naupang hai chu zan dar 7:30 hnungtieng mani khat annawleh ruolchama khaw-lai dunga invak le leng thawveng a khap. Hi le inzawm hin hun pel hnunga chun nu le pa hai khawm naupang khawlaia tirdawk lo dingin an ngen nghal bawk.

Naomi Osaka chun Serena Wil-liams hnein US Open title a lak

Kolkata hmunah KCP (MCP) Chairman man KolKaTa: Kolkata Po-lice-a Special Task Force chun Inrinni zan khan Kolkata hmunah Mani-pur helpawl Kangleipak Communist Party ( Mili-tary Council Progressive ) Chairman Amon Nelson Singh an man. Singh (28) alias Ch-ingkhei Khuman alias Ma-hekhomba Metel hi STF han Zirtawpni-a kha STF case an file khum a ni a. A kuta inthawk 9mm Pistol 1, 7mm Pistol 2 le a mu ie-manizat man a ni a, Indian

Penal Code (IPC) hnuoiah case siem khum a nih tiin Kolkata Deputy Commis-sioner (STF) Murlidhar Sharma chun a hril.

Ni 4 vel liemta khan KCP (MCP) a General Se-retary Moirangthem Rana Pratap alias Paikhomba (37) chu Delhi Police-a Special

Cell pawl han sumdawngtu le mi lien milal hai vaua in-tumna leiin an lo man ta a nih. Paikhomba an man ni tak chu September 4, 2018 a ni a, sienkhawm September 8, 2018 ni khan Delhi Po-lice chun man a ni thu hi an puong chau a nih. Chun, August 28, 2018 khan KCP (MCP) a Com-mander Oinam Ibochouba Singh alias Khoirangba chu South Delhi-a Kotla Mubarakpur area hmuna hman a lo ni ta bawk. >>sunzawmna phek 4-ah

SUKdiKnaKa article ‘Bible inlet thu’, dated September 9, 2018 a bul tieng, tlar ruk naa Pu Ramlien ti kha Pu Ramhlun ti lem ding a nih. Sut suolna thuah tiemtu po po in mi hrietthiemna ka ngen.-Upa HC Jaikung

ccPur Dcc in Bharat Bandh thlawp dingin mipui an ngen

CCpUr: India rama LPG, Diesel le Petrol man hai nasa taka a hung kai-sang dodalna le thautui man kaisang sukhnuoi dinga phutnain Indian National Congress chun September 10, 2018 hin India ram pumpui huopin Bharat Bandh an thaw ding a nih. Hi le inzawm hin

Churachandpur District Congress (DCC) chun Churachandpur District mipui hai ‘Bharat Bandh’ Bandh hi thlawp dingin a ngen. Bharat Bandh thlawp dinga ngenna thu an in-suo a hin Richard Lalsaw-rlien, Secy. (Org), DCC le Lalnghet Hmar, President, DCC han hming an ziek.

BYF khawmpui a vawi 9 na zo

CCpur: Evangelical Baptist Convention (EBC) hnuoia Lamka North Divi-sion sunga Division Baptist Youth Fellowship in Sep-tember 6, 2018 a inthawk Hiangtam Lamka EBCC a Lamka North Division BYF khawmpui a vawi 9-na an hmang chu Pathi-enni zan khan an zo tah.

ZEO/CCPur hnuoia Schools 462 haiah students 24051 an um

CCpUr: ZEO Chura-chandpur hnuoiah tuhin Schools 462 an um a, hieng schools haia hin students 24051 an um tiin Mr Kap-neithang, Nodal Officer, MDM, SSA/ ZEO, Chura-chandpur chun a hril. Students 24051 hai laia 19319 chu Primary School naupang an ni a, 4732 hai chu Upper Primary Student an ni a. Hieng schools haia dingin Midday Meal quar-ter 4 in January-March; April-June; July-Septemb-ner le Oct.-December haiah hung pek hlak a ni a, Mid Day meal dinga hung pek hi a tlangpuiin bags 900 le 1200 inkar a nih tiin Kap-neithang chun a hril. January thla khan nau-pang ni 21 school an kai anga hisap a ni a, Febru-ary thla in ni 23, March in ni 22, April in ni 21, May in ni 5, June thla in ni 24, July in 4, Aug in 23, Sept in 18, Oct in 20, Nov in 17 le

December in 15 kaia hisap a ni a. Primary School clas 1-5 inkar naupang pakhat pei fak dingin bufai 100gms a hisap a ni a, Upper Primary 1.15 grams a nih. Midday Meal suongtu ding Cook a \ul a, nauapng 1-25 umna haiah Cook pakhat pei pek a ni a, hi dungzui hin naupang an tam le tlawm dungzuiin sawrkarin ap-pointment a hung pek a nih tiin a hril. Cook hai hin primary naupang pakhat peiah Rs. 2.80 an hlaw a, Upper pri-mary ah naupang pakhat peiah Rs. 3.60 an hlaw a, an hlaw hi direct-a Head-master fethlenga pek a nih tiin a hril bawk. Sawrkar fedan dung-zuiin school hmuna phur tlung niin, motor lut thei nawna hmun a ni chun mo-tor lut theina chen thak ding ti a nih. Naupang tlawm >>sunzawmna phek 4-ah

Subsidized LPG man Rs. 31 in a pung; April thlaa inthawk Rs. 176 in a pung tah

CCpUr: Thlaisuongna Subsidized Liquefied Pe-troleum Gas (LPG) man chu thla tina a pung pan-gngai ang bawkin Sep-tember thla ei hung kai le inruolin Churachandpur District-a chun refilled cylinder pakhat man Rs. 31 in a pung nawk tah. Hi dungzui hin August thlaa cylinder pakhat man Rs. 907 kha tuhin Rs. 938 a ni ta a. Subsidised LPG man pungna hi State in tax a lak dan angnaw leiin In-dia ram hmun hran hran haia chun a man hi an ang nawh. CCPur Dis-trict a chun April, 2018 a

inthawk tuchena CCPur District-a Subsidized LPG man pungna chu Rs. 176/- a tling phak tah. April thla khan cylin-der pakhat man Rs. 762/- a ni a, May thla khan Rs. 1 in a thla hnuoi leiin Rs. 761 a ni hram a. Hi hnung chun a LPG man hi a la kaitung zar zar a nih. June thla khan Rs. 51 in a pung leiin LPG man Rs. 812 a hung ni a, July thla khan Rs. 59 zeta a pung leiin LPG cylinder pakhat man chu Rs. 871 a hung ni a, August thla khan Rs. 36 in a pung leiin LPG man hi Rs. 907 a hung kai phak a. Tuta

September thla hin Rs. 31 in a hung pung nawk leiin subsidized LPG cylinder pakhat man chu Rs. 938 zet a hung ni ta a, Subsi-dised LPG cylinder pakhat man Rs. 1000/- a tling nawna chu Rs. 62 zet a ni tah. Hieng anga LPG man tlahnuoi loa a kaitung hrat pei a ni chun tukum sung hin Subsidized LPG man chu Rs. 1000/- a hung kai vat ta ding tina a nih. Tulai hin Petrol le Die-sel man khawm a kaisang hrat hle a, Mumbai hmuna lem chun Pathienni khan litre khatah Rs. 87.89 a tling phak ta a. Chura-chandpur-a Blockade leia black market-a petrol ei inchawkna man zat ang deuthaw a hung ni tah. Hienga LPG man thla tina chengkhat/chenghni el khawm ni loa Rs. 30-50 chuonga a pung pei el hi mirethei hai ta ding chun ngaimaw um tak a tling phak ta a nih.

BJP National Executive Meeting:

PM Modi-in Social Media hmam fimkhur dingin an fuiElection 2019 kan hrat chun Kum 50 ro rel kan tih: Amit Shah

new delhi: Bharatia Janata Party (BJP), Na-tional Executive meeting ni hni nei chu Pathienni khan zofel a ni tah. Hun kharna thuhrilna neiin Prime Min-ister Mr Narendra Modi chun, kum thara Lok Sabha (General) Election 2019 neina ding le inzawmin slo-gan thar a puong a. Chu chu Prime Minister hlui Atal Behari Vajpayee hrietz-ingna dingin “Ajay Bharat, Atal Bhajpa” ti a nih. Prime Minister Modi chun, ‘Ajay Bharat, Atal BJP’ tina khawm a ni a. A umzie chu BJP party prin-ciple-a innghatin India ram

chu det taka hma sawnin a fe pei ding a ni tina a nih, tiin Atal Behari Vajpayee vision BJP-in a phur suok-na niin a hril. “Vajpayee kha vana Nisa ang a ni a. Einihai chu vana arasihai ang ei ni ding a nih” tiin slogan a phuokna san le Vajpayee chawimawina a nizie a hril. Slogan master Pu Mo-di-in slogan thar a siem hi a umzie tak chu, hnena changtu India chu tukhaw-ma an hneban thei nawh a. Party mani principle-a det taka ngir tlat chu tukhawma an tawk chang thei nawh tina a nih, tiin meeting zova

pindan room-a newsmen hai le inpawlna hunah a hril. Selkaltuhaiin \hang-ruola Grand Alliance siem an tumna thu le inzawmin, BJP ta dingin \i a um naw ding maw ti thu zawna dawnin, “Thu hmunkhata inhmu tuo thei ta lo haiin Grand Alliance siem an tum chu, mitdel le mitdel in\huoi tum ang an nih” tiin hmusit takin a hril bawk. Prime Minister chun India ram ta dinga a vision hrilin, “Ei ram chu hausa le changkang dingin ka dit a. Amiruokchu, an nghatna tak lungphum chu thil hote

mawl tak (simplicity) a ni ding a nih” tiin a hril. Selkaltuhai \hangruolna tumna iengtinam hmasuon an tuma ti zawna dawnin, “Party chin tak khawmin Congress zawm (thlawp) an nuom tah nawh. Oppo-sition hai chu ‘khel bawm’ um khawm mei mei an nih tah a. kan sinthawhai sa-wiseltu mei mei an nih” tiin a hril. Pu Modi chun Opposi-tion hai bei zawm peiin, Opposition hai chun ‘is-sue’ an buoipui ta nawh a, ‘khel thu’ chau an buoipui ta niin a hril a. “An khel hril le ‘misrepresentation’

po po chu kum 4 sunga kan thil thawin kan phawrlang vawng ding a nih” tiin a hril. “Opposition hai hin kan sawrkarin iem kan thawa ti an hriet nuom chun, kum 48 sung India ram roreltu sungkuoin a thaw le thla 48 sunga BJP party-in a thaw intlau zie chu fie takin hmu thei an tih” tiin esel deuvin Gandhi sungkuo le Con-gress rorelna a sawisel. Hienga a hril hmaa BJP national \huoituhai le state tina \huoituhai, Chief Min-ister hai \hangin, abikin na-tional levela social media (Twitter le Facebook) haia hnungzuitu tamtak tak nei-hai fimkhur dingin an fui a. BJP worker hai po po khawm social media haia thu dukdak lo (dirt) mei mei thedar ching lo dingin an fui tawl. Prime Minister chun BJP worker hai chu Namo App hmangin an biekpui tawl bawk a. Social media >>sunzawmna phek 4-ah

chief Minister-in 9-Day External Press Tour vai liem

Governor-in Kakching World War II Memorial Run 2018 a hawngimphal: Larsap (Gover-nor) Dr Najma Heptullah chun Pathienni khan As-sam Rifles Garrison, Kak-ching ah Kakching World War II Memorial Run 2018 program a hawng. Khuol lien anga thu hrilin, larsap Pi Dr Najma Heptullah chun, Manipur mi Second World War laia India ram ta dinga hringna lo inhlan tahai kha thein-ghil ngai lo dingin an fui tawl. “India zalen theina din-ga huoisen taka British si-pai dotuhai chu Azad Hind Fauz hai, Japan sipaihai le \hangruolhai kha an ni a. A

tu tu tieng khawm an bei nasa ve ve a, tamtak an thi bawk a. An ina inthawka hla takah an hringnahai an inhlan a nih” tiin a hril. Governor chun, In-dopui lai khan Kakching khawmin a tuor nasa em em a. Manipur-a World War II inkapnaa chun Kakching hin a tuor nasa pawl tak a nih. Kakching le a sevela hin Army tamtak umin Air-field a um a, fak le dawn, ralthuom seikhawlna hmun a ni bawk a. Kha lei khan Japan sipaihai target tak chu Kakching a nih tiin a hril. A hril pei dan chun

chun, Manipur a indona a danglam bikna chu, Azad Hind Fauz hai khan India inidependence dit leiin Ja-pan sipaihai leh \hangruol-in British sipaihai an do a. Chuonglai zingin, British sawrkar awpna hnuoia In-dia sipai tamtakin Japan sipaihai an do bawk a nih. Manipur mi tamtak chu Ja-pan le British hai sipaia \hangin martar an nih tiin a hril. “Indiktak chun indona reng rengah hnetu tak tak an um thei nawh. A hrat lem anga um nihai sienkhawm tukhawmin hnetu tak tak an nih thei nawh, a khaw tieng

tieng khawmin an inhmang ve ve hlak. Sietna nasatak, political, social, culture, education, economic haiah a tlung hlak a. Tungding nawk dingin kum tamtak a ngai hlak” tiin Governor chun a hril. “Hun le ni liemin kum 70 lai a lo liem ta leiin indona rapthlak tak le lung\hawng thlak tak thil-hai chun Manipur, Imphal khawpui khawm an kieng-san tah a. Battle of Imphal chu a tawp ta a, tuhin chu a tu tu tieng khawm \hang kawp an ni tah, tiin indo-naa thihai thlarau ta dinga >>sunzawmna phek 4-ah

KSA in Multi Tasking Force recruitment a banimphal: Kangleipak Students Association Mani-pur (KSA) chun, Director-ate of Education (S) hnuoia Multi Tasking Staff lakna dingah Teli Badi le Ne-pali hai OBC a in\hangtir dodalnain recruitment nei ding hi an ban thu zan-ikhan an puong. Hi le inzawma KSA representative in a hril dan chun, state sunga assembly Constituencies 8 haia puo-tieng mi hai hnawtdawk

vanwg dinga agreement a um ta hnungah recruit-ment neina dingah OBC lai inzeltira an state sawrkar hnuoia department thawktu ding laknaa seat reserve pek chu KSA le sawrkarin agreement an lo nei tasa bawsietna a nih tiin a hril. Hi lei hin sin lakna din-ga puotiengmi hai ta dinga seat reservation siem suk-bo a ni hma chu recruitment nei ding hi an ban ding thu KSA chun an hril bawk.

Socio-Culture le Sakhuo inhrietchieng-nain Inpumkhatna siem thei: EM

Imphal: Education, Labour & Employment Minister Mr. Thokchom Radheshyam chun, indig-neous community (tribal hai) socio-culture le sakhuo (religion) chieng taka inhri-etchiengnain state le India ram pumpui ah inpumkhat-na a siem thei tiin a hril. Hi thu hi ‘Two Day Na-tional Seminar on ‘Culturo-Religious Transition among the Native Communities of Northeast India’ ti Central Hall, DM College of Sci-ence, Dhanamanjuri Univer-

sity, Imphal-a neina huna a hril a nih. Hi seminar hi India Foundation, New Delhi, De-partment of Social Work, In-dira Gandhi National Tribal University, Regional Cam-pus, Manipur le Centre for Manipur Studies, Manipur University. Hai \hangruola an huoihawt a nih. Pu Th. Radheshyam chun, hi seminar hin abikin Northeast ah transition um mek hi chieng fel takin a hril hmu ding a nih tiin a hril a. “Ei society-a education,

religion le culture haiin sin an thaw dan le thil an suk-danglam dan hmu theiin a hung um pei a. Technology hmasawnna hi a hrat em em a, ei hnawt phak pei a \ul, maksana ei um nawna din-gin, tiin a hril bawk. Chubakah, khawvel hmasawn ruola kal ei pen zing laiin ei pi le puhai ch-ingdan \hahai le ei hnam dan le dunhai, ei ringna le cul-ture hausakna le \anghai ei humhala ei vawnghim zing a pawimaw pawi niin a hril. Director, India Founda-tion, Ms. Lalitha Kumara-mangalam chun, tuta NDA sawrkar hi India ram pum-pui hmun danghai le North east thlung zawm hi an hnik em em a. Sukhmasawn a nuom hle a nih, tiin a hril. North east le India hmun danghai inpumkhatna ding chun, social, culture, reli-gion le traditional practices hai inhrietpaw a pawimaw tiin a hril bawk. (DIPR)

Hmasawnna Thar2 Thlaram (SepTember) 10, 2018 Thaw|anni (monday) arTiCle/healTh & employmenT newS

Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor : Asst. EditorJoseph Joute: Co-Editorlalsansuok pulamte :Sports lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at M/s Express Standard Offset Printers, PKT Street, Central Lamka Churachandpur, Manipur.

EditorialThautui man kaisang hih

VAWISUN THUPUIA min chuktuhai ni ro, kei khawm Krista inchuktu ka ni ang bawk hin. -I KORINTH 11: 1

Tulai India rama thu lum tak chu Thautui man kai-sang hi a ni a. India pawisa hlutna hung tlahnuoi pei leia Thautui (crude Oil) laklut man a hung insang pei dungzuia thautui (Petrol/Diesel etc) man hi hung kaisang a nih. Tlakhnuoi nekin nitinin a la kaisang belsa pei a. Pathienni khawm khan India ram khaw-pui lien pali haia chun thautui man a hung kaisang belsa nawk a nih. Pathienni-a Thautui man hung kaisang belsa nawk dungzui hin New Delhi a chun Petrol litre khatah Rs. 83.39 le Diesel litre khatah Rs. 72.61 a kai phak ta a, hiengang pei hin Kolkata a chun Pet-rol litre khatah Rs. 83.39 le Diesel litre khatah Rs. 75.46 a hung ni ta a, Mumbai a chun petrol litre khatah Rs. 87.89 le Diesel Rs. 77.09 a hung nita a, tuchenah Mumbai khawpui chu India rama thautui man insangna tak a ni mek. Chun, Chennai khaw-puia khawm Petrol litre khatah Rs. 83.66 le Diesel litre khatah Rs. 76.75 zet a kai phak bawk a nih. Hieng a thautui man a hung kaisang pei chun nitin mamaw thil hai man hung kaisang a ta, mipui/minaran hai ta dingin harsatna nasa tak a hung intlun ding bakah Indian Economy khawm a hung tawk-buoi phak ding a nih ti chu mithiem hai hmu dan a nih. India ramin thautui ei hmang hai laia 80% hi ramdanga inthawka ei laklut an ni a, kum tin crude oil barrel 1,575 million ei laklut anga hisap a ni a. Crude oil barrel khat hman dollar khata a pung ringawt khawmin import bill Rs. 823 crore (dollar 0.13 billion) in a sukpung phak a, hiengang bawk hin India pawisa hlutna a hung tlahnuoi zatin Thautui man a hung tawkbuoi hlak a nih. Global financial services major Noruma estimate dan chun thautui barrel khatah dollar 10 peia a hung pung hin India fiscal balance 0.1% le current account ballance 0.4% a sukdanglam phak niin a hril. Chief Economy Ad-viser to the government Arvind Subramanian khaw-min Thautui barrel khatah dollar 10-a a pung zatin India GDP growth chu 0.2-03 pecent in a sukhnuoi phak a nih tiin a hril. Sawrkar thlungpui chun tuhin Petrol litre khatah excise duty Rs. 19.48 le Diesel-ah Rs. 15.33 a lak a, hi baka hin state sawrkar han Value Added Tax (VAT) an lak bawk a nih. India rama VAT insangna tak chu Mumbai a ni a, Petrol ah VAT 39.12% a lak a, an hnuoi na tak Andaman and Nicobar Island chun Petrol le Diesel-ah sales tax 6% ve ve a lak a nih. Diesel a VAT la rawn tak chu TElangana niin 26% a lak a, Delhi sawrkar chun Petrol ah VAT 27% le Diesel ah 17.24% a lak a nih. Hieng ang hi thil umdan a ni leiin India pawisa hlutna tlahnuoi leia Thautui man kaisang pei con-trol a ni theina dingin Opposition Congress le party dang dang hai chun Tax/VAT laka um hi sukhnuoi dingin an ngen a, sienkhawm India sawrkar chun thautui-a tax laka um mek hi sukhnuoi/cut a hung ni chun India fiscal maths a sukbuoi ding a nih tiin tuchena hin Thautui mana VAT/tax laka um mek sukhnuoi tumna a la nei hri naw a nih. India ram states 5-ah tukum kumtawp tieng As-sembly Election hung um ding le kum thar 2019 a Lok Sabha Election hmasuon ei ni leiin sawrkarna cheltu BJP/NDA le political parties tum tum hai chu election mode a um zing an nita a. Tulaia In-dia pawisa hlutna hung tlahnuoi leia Petrol man ni-tina hung kaisang pei chu Opposition hai ta dinga sawrkar bei theina chance \ha tak a hung ni bawk leiin September 10, 2018 hin Congress chun India ram pumpui huopin Thautui man kaisang dodal-nain ‘Bharat Bandh’ an ko a, Congress in Bharat Bandh an thaw ding hi Opposition party tum tum hai khawmin an thlawp ngei ding a nih. Manipur a khawm Congress party le Opposition parties hai chun ‘Bharat Bandh’ hi an thlawp ding thu an pu-ong bakah mipui hai khawm thautui man kaisang pei dodalnaa an Bharat Bandh hi thlawp dingin an ngen bawk a nih. Union Petroleum and natural Gas minister Dharmendra Pradhan chun, India ram chu economy det le khawvela economy in\hang hrat tak laia mi a ni leiin tuta thautui man hung kaisang leia inhning el ding a ninaw thu zani hmasa khan a hril a, India pawisa hlutna hung tlahnuoi lei chaua hieng thil hung um a ni thu hrilin, Thautui man pung leia mipuiin harsatna an tuok mek chu a pawm thu a hril. Hi lei hin Petrol le Diesel hai hi Goods and Services Tax (GST) hnuoiah a um ve a \ul a nih. GST in a huomsa pha chun mitinin an sawr ding a nih tiin a hril. Eini mimawl hai khawma ei hriet thiem dan ding chun Sawrkarin sie a lak leia economy a tawk-buoi thei dan inth<k taka ei hriet theinaw khawmin, ei nitin mamaw le hmangruo dang dang hai hi thau-tui hmanga tlan motor han an phur a ni a, Thautui man kaisang hin thil phur man hai chen a hung suk-pung thei a, chu thil chun nitin mamaw hai chau ni loin, hmangruo, In bawlna le thil dang dang hai man a hung sukpung pha thei leiin Thautui man kaisang pei hi ngaimaw nachang ei hriet ve thil \ul a nih.

THUTAK IN HRIETTIR HI KA PIENGNA SAN LE KHAWVELA KA

HUNGNA SAN ANI– ISU KRISTA John 18:37

Lalruotsang SungteHmarveng, Churachandpur

Thutak hi alo pawimaw hle chu ning atih. Ei Bible a khawm hin THUTAK tihi vawi 121 lai alo ziek lang a nih. Pathien naupa Lal Isu hi vâna lalthungpha a thunga Lallukhum le vantirko ruol sangruoka sang tamtak le singruoka sing tamtak in a sûn a zâna chawl loa “athienghlim ie, athienghlim ie” tia an chawimawi lai hnuoia hospital changkang deu Shija Hospital etc. a khawm nilo Dunlop matress khawm chu um chuong lo ranbu pekna thleng chang tek tawk, bal le rimsie le ran zerhuom tawlkhir le mise habe kara pieng ding le a vanglai ni ngeia hmusitna tinreng le vuok thiduk le saruoka siel anga sawi in hling lukhum in khum tira thinglera khaihlum chen a tuok ding khawm hre zing sienla khawm Thutak hrelo hai Thutak inhriettir chu a pawimawi em leiin, vâna a Lal thungpha le chawimawina chu tho sanin ran in pan in hnuoia a hung tum suk ta a nih. THUTAK hi alo pawimawi hle el, anle thutak chu iem ana? Thutak chu tum an leh? Kei hi lampui le thutak le hringna chu ka nih – John 14:6 Thutak chu in hriet phat le thutak chun in zalen tir ati cheu, iem zalen ei ngai na? Setan bawia intang ei ni a, zalen lo hremhmun nghak ei ni leiin.EPHESI 2:8For by grace are ye saved through faith (KJV)For by grace ye have been saved through faith (NRSV)Ringna leia lunginsietna a sandam in ni (Bible Society Hmar)Ringna leia lunginsietna a sandam in ni (Bible for the World Hmar)Rinna a vanga khawngaihna a chhandam in ni (Mizo Bible)Lungset mana tasan vanga hu hinga um nahi uve (Thadou Bible)Hepina jeh in ginna a pan sana hutdam nahi ta uhi (Zo Bible)Azia chu hepinaa ginna jala hut dam na hi u (Simte Bible)Tahsan na zieka lungsietna a huh dam nahi ta uhi (Gangte Bible) Translation hi an ang naw nuola iengkhawm nisien tu translation khawm ei dem naw a ei sawisel bawk nawh. Amiruokchu ei Pathienin hi thutak a ngai pawimaw em em el hi man thel hlau rawi ei tih ti inlau na leiin keima a inhriettir kani ve dan zuk tarlang chu ka mawphurna ni a ka hriet leiin zuk tarlang ka tum chu a nih. Pathienin ama angpuia mihriem a siem hai hi a hmangai in a duot em em a, eden huona Pathien thuawi loin Setan thuawiin theira fa in thlarau thina hiel lo tuok ta hai sienkhawm hringnun damlai lamtluong an hraw laiin lunginsietna’n a hnawtzui pei a, ral kuta hai a sanhim a, sal a an in tangna hmuna hai sansuokin a thangpui hlak. Chuongsa khawm chun an Pathien anni siemtu le thangpui hlak tu chu nghat san in iengkhawm nilo châng khawm châng theilo bawngte lim dam pathiena be in anin her san a, an thi phat an thlarau thi theilo chatuon hremhmun meidil rohlutu ding anni zie khawm an hriet phak lo chu anni siemtu Lalpa chun an thi phat an thlarau rochan ding chu a hmu zing leiin a lunginsiet hle bawk si a, a hremna dingin khawvela tui inlet tir a tui inhak hlum tir vawnga mitha umsun Nova le a sunghai chau chu chi thlatu dinga indam suok tir ding chun rem a ruota a thaw ngei bawka. Tuilet a hung kang hnung chun Nova hai sunga inthawka mihriem hungin thla sawngpei chun damlai lamtluong an hrawna lampuia fak ding an nei naw le fak ding a peka tui an du le tui, sa an du le sa, chuong sa khawm chun Pathien an nghat san in a thupek an awi nuom chuong naw a, lunginsiet tu Lalpa chun an thina ding khawm hrelo mihriem mawl le suol hai chu an thlarau sandam ani naw chun chatuon meidil chu an pumpel thei awm sinawa tiin an thlarau sandam dan ding lampui chu a zawng ta ngat ngat a, Pathiena mi pathum Pa le Naupa le Thlarau Thienghlim chu inthuruola ringum in misuol sandam ding anrel ta ani, chu thu chu Zawlnei Isai in alo hrieta tienlai ei pu Manmasi hai pieng hmadei khan Isai 9:6-9 ah lunginsietna leia sandamtu ding naupa pekin ei um ta thu 790-700 BC laikhan Zawlnei Isai in alo khek pui ta a nih. Hieng hun lai hin khawvel mihriem hai chun, tu mana ring ding? Iem mana ring ding? Ti khawm anla hriet nawh an thi pha chatuon hremhmun meidil sahro el ding anni khawm an hriet hmain Pathien lunginsietna chun a enkawl zing a nih. Tulai Computer Age huna khawm hin siemtu Pathien reng ngaisak lo a thi phata chatuon hremhmun meidila thuk lukham el ding kani ti khawm ngaisak lo nuom nuoma nun khuo phama zantieng meitei nu control bufai tuihang hrawpa inrui taluo leia nala khur ruoma ei bawk invaka ei sawl luota lungthir phek lukhama nunghak hmeltha Delaila malpui khama eiin ngailai le ei luok khawm arsa hmepawk ei sawn el laia, zantieng nisa tlak tawm khawm zingtieng nisa suok sawna ei kawla hungin lawn phawt “Hey! Good Morning!” ei lo ti lai khawm khan lunginsiet tu Lalpa chun ka naupa ata dinga lunginsietna lei a ka pek hi a hriet huna chu sandam la ni ngei a ti tiin duot tak le hmangai takin ami la en zui pei lem a nih. Kei a inhriettir ka ni dan chun ka ring leia lunginsietna hlawa sandam kani ni lem lovin ka hremhmun fe ding min lau puia mi lunginsiet tu Lalpa in lunginsietna zar chaua a naupa Kros lera misuol kuta khengbeta a thisen farthla khan ka suol lei/sie le tha hrietna theira Pathienin fak lo ding ati Setan thuawia faka lo um ta leiin Pathien lungsenna chu Krista Isu thisen zara Pa suk lungawina ding le ka suolna sawpfai tu ani ti lunginsietna leia naupa’n ka suol a sawpfai ta ti ka ring/ka pawm/ka awi leiin sandam vanram kai ding kani ti hi a nih.

Bomb sukpuok tumna le inzawmin mUmbai: Maharashtra Police-a Anti-Terrorism Squad chun Inrinni khan khawpui sunga bomb suk-puok tuma intumna le inza-wmin mi 2 an man belsa nawk leiin tuchena bomb sukpuok tuma intumna le inzawma mi mana um chu 7 an nitah. Mi pahni mana um hai chu Vasudev Suryawanshi (29) Vijay alias Bhaiyya Lodhi (32) hai an nih. Tuta thla bul khan ATS chun midang 5- Vaibhav Raut, Sharad Kalaskar, Sudhan-

wa Gondhalekar, Shrikant Pangarkar le Avinash Pawar hai an lo man ta bawk. State sung hmun hran hrana thilpuokthei le ralthuom man a ni hnunga hieng mi 7 hai hi mana hung um an nih. Mana um hai laia \henkhat chu Hindu radical group le inzawmna nei an nih tiin ATS chun an hril a. Pune hmuna music festival huna bomb sukpuok tum an nih tiin ATS chun an hril bawk.

Nepal Army hai BIMSTEC Military Exercise-ah an \hang naw dingKaThmandU: Sep-tember 10, 2018 a inthawk India ram, Pune hmuna chawlkar khat sung aw ding The Bay of Bengal Initiative for Multi-Sectoral Technical and Economic Cooperation (BIMSTEC) joint military drill nei dinga chun Nepal Army hai an \hang naw ding niin Prime Minister KP Oli chun Inrinni khan a hril. Nepal ram sunga politi-cal party tum tum han drill

chungchangah sawiselna nasa tak an siem le inza-wma sawrkarin joint mili-tary exercise –ah Nepal Army

hai \hang lo dinga thutlukna hi siem niin Kundan Aryal, press advisor to Mr Oli chun a hril.

Iengleia Drill a \hang lo ding am ti chieng takin Aryal chun a hril naw a, sienkhawm a hnungah ministry in official in a puong ding niin a hril. BIMSTEC a hin Bangla-desh, India, Myanmar, Sri Lanka, Thailand, Bhutan le Nepal ram hai an \hang a. dip-lomatic or poltical level agree-ment iengkhawm um loa ex-ercise nei ringawt chu Nepal ram ta dinga hlawkna a um nawh tiin an sawisel a nih.

congress in vawisun Bharat Bandhnew delhi: India rama thautui man hung kaisang pei dodalnain Opposition Congress chun vawisun (September 10, 2018) hin India ram pumpui huopin Bharat Bandh an thaw ding a nih. Congress chun thau-tui man kaisang pei ding control a ni theina dingin sawrkar hmasaa lo thaw dan angin Thautui-a excise duty sukhnuoi dingin an phut a nih. Congress in Bharat Bandh an thaw ding hi Op-position parties dang dang DMK, NCP, RJD (JD(S) hai chun an thlawp thu an puong a, Congress chun civil societies le NGOs hai chu Bhratat bandh hi thlawp dingin an ngen. Anni baka hin Left Parties hai chun Congress Bharat Bandh thlawp ni hran loin a hranin hi ni hin Bandh an ko ve a nih.

Trinamool Congress chun West Bengal state-ah shutdown thlawpnain street protest nei an tih. RJD, JD(S), JVM le JMM hai khawmin an thlawp bawk a nih. Congress communi-cation department head Randeep Surjewala chun, mipui a sukbuoi taluo naw-na dingin Bharat bandh hi zingkar 9AM a inthawk zantieng 3PM chen ding niin a hril. Congress chun Cen-tre in Excise duty a lak le state sawrkar han VAT an lak chu inrang taka sukh-nuoi dingin an phut bakah Thautui chu GST huon-gsunga sie dingin an phut bawk a nih. Kum 2014 a inthawk khan Petrol le Diesel man hi 50% in a kaisang bakah excise duty 211 le 443 zetin a kaisang ta niin Sur-jewala chun a hril.

SSUM in Fake certificate petu Board sui le hrem dingin an ngenImphal: Socialist Stu-dent’s Union of Manipur (SSUM) chun Class XII exam pe loa passed cer-tifificates le marksheets pedawktu gang pawl an um niin an hril a. Hi le inzawm hin Education min-ister chu inquiry thawa, hi fake board-a inrawlna nei hai an hmatienga hremna pek an ni theina dinga hma la dingin an ngen. Hiengang fake certifi-cates le marksheet pedawk-tu school chun Grameen Mukt Vidyalaya Shiksha Santhan, Delhi (GMVSS) a affiliated nia inhrilin an school-a admission thaw dingin student hai kuoma inthawk pawisa tam tak tak an lak a, Class XII exam a \hang dingin Admit Card khawm an pek ngei a. Amiruokchu, exam pe loin students hai chu board dang

North West Accreditation Commission NE (NWAC-NE) hnuoiah grade \ha tak leh marksheets leh Cer-tificate hai pek an nih tiin SSUM chun an hril. Hi board hnuoia Class XII passed hai chu col-leges \henkhat haia ad-mission thawin 1st le 2nd semester eam haiah an \hang niin SSUM chun an hril bawk. Board pakhat hnuoia admission thaw nisi, chu khawm chu exam loa board danga in-thawk iengtia certificate hi pek thei am an nia? tiin SSUM chun indawnna an siem a. Hienganga indiklo taka certificate lo la hai khawm an certificate sur-render dingin an inhriet-tir bakah MU thuneitu hai khawm registration umber pekdawk huna enfel dingin an ngen bawk.

Rajasthan in VAT a sukhnuoiJaIpur: Rajasthan sawrkar chun Pathienni khan Petrol le Diesel haia Value Added Tax (VAT) a lak chu chu a sukhnuoi a, hi dungzui hin a state sunga chun Petrol le Diesel man litre khatah Rs. 2.5 in a hung tlahnuoi ta ding a nih. Jaipur a chun Petrol litre khatah Rs. 83.26 le Diesel Rs. 77.17 per litre a zawr a ni a, VAT sukhnu-oina hi zani zanrila inthawk

khan hmang \an ning a tih. Petrol a VAT a lak 30 percent a intahwk 26 per-cent in a sukhnuoi a, Die-sel chu 22 a inthawk 18 per-cent in a sukhnuoi a nih. VAT sukhnuoi a ni thu hi Chief Minister Vasund-hara Raje in ‘Rajasthan Gaurav Yatra’ le inzawma Hanumangarh district-a Rawatsar hmuna public meeting-a thu a hrilnaa za-nita a puong a nih.

Kerala School well sungah Nun a thisaa hmu; Kerala Nun han protest an neiThirUvananThapUram: Kerala-a Kollam a Pathana-puram hmuna chun kum 55 a upa Nun pakhat chu Well sungah a thisaa hmu a nih. A thisaa hmu hi Sister Susan (55) a ni a, St. Stephen school a teacher sinthaw a ni a, a kut haiah mani le mani insukhliemna hnuhma hmu a nih. A kut changtiengpanga pawpna chu inthuk taka suk-pawp a nih. Sister Susan hi Malan-kara Syrian Orthodox Church hnuoia um niin, a ruong hi zani zingkar dar 9 vela kha Well sungah tuiah inlanga hmu a nih. Police chun a hmuna thil umdan enfelin an sui-zui mek. Sister Susan hi hun iemanichen liemtaa in-thawka lungril sawl le ngui taka um tah nia hril a ni a, sienkhawm Police han an suichieng mek. Kollam District Con-gress Committee President Bindhu Krishna chun hi thil tlung hi \ha taka suizui dingin an phut. Kum 1992 khawm khan hiengang bawk hin Sister Abhaya chu St. Pius X Convent, Kottayam hmuna Well sungah a thisaa

hmu a lo nita a. Police han lekhaziek (suicide) note an hmu hnungin a case chu CBI suizui dinga pek dawk a ni a. Kum 2009 khan thiempu pahni le nun pak-hat hai chu Sister Abhaya thattu le evidence suksietua intum an nih. Suizui pei a ni huna Sister Abhaya hin thiempu pahni han convent a sister an inngaizawngpui ti thu a hriet ruk leia an that nia intum an nih a. CBI Court-ah a case hi pending in a la um zing a, intuma um hai khawm bail-a insuo an nih. Hieng laizing hin Nuns 5 han Jalandhar Bishop Franco Mulakkal in May, 2014 a inthawk kum 2 sungin vawi 13 lai zet a suollui nia intumna an siem le inzawma mi suolluitu Bishop man dinga ngenna

in Inrinni khan Nuns han Kochi hmunah protest an nei. Protest hi Joint Chris-tian Council huoihawtna hnuoia nei a ni a, protest thawnaa hin suolluia intum-na siemtu Sister Anupama khawm a \hang. Sister Anupama chun, intumna an siem thua hin kohran le sawrkar hai khawm kan inpun ta a, sienkhawm tukhawm a mi \hangpui nuom an um nawh tiin a hril. Protest a \hang hai chun “who is protecting Franco”, “we need justice”, “our life is in danger” ti hai inziekna Placard an chawi tawl. Joint Christian Coun-cil a working president George Joseph chun, state sawrkar le Police hai chun-ga lungawinaw zie suklang-

naa protest hi an nei niin a hril a, complaint siemtu nun hai sawrkarin rorelna indik a pek ngei a \ul tiin a hril a. Bishop Mulakkal chu man ni ngei raw seh tiin a hril. Man a ni hun hunah kohran chun a chungah ac-tion a lak nghal ding a nih, hi lei hin sawrkarin a thaw ding a thaw hmasak a \ul a nih tiin George Joseph chun a hril. Hieng laizing hin Kot-tayam SP Hari Sankar chun, intumna an siem le inza-wma Bishop man theina dingin evidence \ha tawk an nei nawh a, Nun hai statement laka um hai Po-lice chun kar hmasa khan an enfel ta a, intumna le inza-wma thutawp siem dingin vawikhat la en\hat nawk ning a tih tiin a hril. Suollui an nina suk-chiengna ding scientific evidence hmu ding a um tanaw leiin complaint an siem inhnuk taluo hi har-satna a nih tiin SP chun a hril. Intuma um Mulakkal chun, suizuinaah Kerala Police hai \ha taka a thlawp thu Jalandhar hmuna in-thawk a lo hril ve bawk.

laKTawi

3Thlaram (SepTember) 10, 2018 Thaw|anni (monday) naTional/inTernaTional & adverTiSemenT Hmasawnna Thar

in hmUn |heT a nihSeiman Veng, Muolvaiphei, Churachandpur-ah In Hmun \het a nih. A dit le an chaw nuomhai chun a hnuoia hmingziek le contact numbers haia hin ngaiven ding a nih. A hung hmasa sa a ham\ha le vangnei, ditna hmun thlang thei ning a tih. A man chu inbiek dan izir ning a tih.

Sd/- Zawlrokung Sd/- buona Seiman Veng Phaiveng,Contact no. 9612965731 Contact No. 8014931404 (4,6,8,10,12,14&16)

Prez. Kovind in In-dia ram a hung pan

nawk tah

new delhi: India Presi-dent Ram Nath Kovind chu rambung pathum- Cyprus, Bulgaria le Czech Republic ram haia an zin zo hnungin zanikhan Czech Republic khawpui Prague khawpui suoksanin India ram tieng a hung pan nawk tah. President hin India ram a hung pan hmain Prague khawpuia Thakurova street-a Gurudev Rabindra Nath Tagore lim (bust) ah par inhlanna a nei.

Swaraj Russia ra-mah an zin ding

new delhi: External Affairs minister Ms Sush-ma Swaraj chu 23rd India-Russia Inter-Governmental Commission on Technical and Economic Cooperation (IRIGC-TEC) a \hang ding le ni 2 sung thang dingin September 13, 2018 khin Russia khawpui Moscow pan a tih. IRIGC-TEC hi Mrs Swaraj le Russia Dy. Prime Minister Mr Yuri Borisov hai inrawina hnu-oia nei ding a nih.

Bihar-ah flood warning insuopaTna: Madhya Pradesh-a Bansagar dam a inthawk tui in\he a ni leiin Bihar-a hmun inhnuoi deuna hmun Rohtash le Bhojpur district haia chun tuilien um thei ding ngirhmuna a um leiin flood warning insuo a nih. Bansagar Dam a in-thawk hin tui 3.5 cusecs vel inthlasuok a ni a, zani zantieng khan Dehri, Rohtas district a hung tlung

phak ring a nih. Hi thua hin State Re-source Department min-ister Rajiv Ranjan chun emergency meeting ko a, sawrkar chu thil hung tlung dinga inringsa diema um a ni thu a hril. Hieng laizing hin Met department chun tuta in-thawk darkar 48 sungin ruo intak takin a sur ding niin an hrillawk bawk.

Sept. 2017 a inthawk Rel eksiden leia thi 40 chau an la um

new delhi: Septem-ber, 2017 a inthawk Au-gust 2018 chena khan India ram hmun tum tumah Rel changsuol neu neu vawi 75 a tlung ta a, hieng haiah mi 40 chauin thina an la tuok a, kum 5 liemta sunga safety figures \hat \um tak a la nih tiin railway ministry offi-

cial thusuok chun a hril. September, 2016- Au-gust, 2017 sung khan India ramah Rel eksiden vawi 80 a tlung a, hieng haia hin mi 249 in thina an tuok. No-vember, 2016 a Kanpur hmuna Indore-Patna Ex-press Rel eksiden lei khan mi 150 chuongin thina an

tuok niin ministry in data a puonglanga chun an ziek. Hi hun sung hin eksiden lientham dang pahni a tlung a August, 2017 khan Utkal Express rel eksiden-ah mi 20 chuong an thi a, Uttar Pradesh-ah April 26, 2017 a Rel in school Van a baw leiin naupang 13 in thina an tuok. Chun, September 2013-August, 2014 inkar sung khan Rel eksiden vawi 139 a tlung a, hieng haia hin mi 275 zetin thina an tuok a, kum 2014-15 sung khan eksiden vawi 108 tlung haiah mihriem 196 in thina an tuok bawk.

Illiteracy sukbona dingin naupang han maw-phurna lien tak an nei: Prakash Javadekar

new delhi: Human Resource Development Minister Prakash Javadek-ar chun, ei rama illiteracy (ziek le tiem thiemlona) sukbona dingin naupang han ngirhmun pawimaw tak an nei thu a hril a. Stu-dents hai chu an insunga ziek le tiem thiem lo um hai ziek le tiem inchuktirna kawnga nasa taka \hang la dingin an fui. Hi thu hi New Delhi hmuna 52nd Internation-al Literacy Day hmangna huna Pu Javadekar in a hril a ni a. India rama illit-eracy sukbona dinga hmal-akna fe mek a taka a hung

puitling theina dingin ei \hangruol a \ul thu hrilin, hrat lema fepui a ni theina dingin an hriet awlsam ding zawng le inchuktir dan simple lem hmang a \ul thu a hril sa bawk. Illiteracy sukbo hmak

a ni theina dingin literacy mission hi ram pumpuiah social movement anga fepui a \ul thu a hril a. Sawrkar chun India ramah illiteracy sukboa India thar siem a tum a nih tiin Ja-vadekar chun a hril.

LoP Ajay Singh in MP CM Shivraj Singh inkhingpui dingin a chobhopal: Madhya Pradesh Assembly-a Lead-er of Opposition (LoP) Ajay Singh chun Chief Minister ni lai Shivraj Singh Chou-han chu tukum kumtawp tienga Assembly Election hung um dinga hin Didhi district-a Churhat Assem-bly Constituency-ah inkh-ingpui dingin a cho. Churhat hi Congress leader Mr Ajay Singh pa le Chief Minister hlui (L) Arjun Singh in kum 1967 a inthawk term 6 lai zet a lo awpna biel a ni a. Hi lei hin

Congress hai hmun deta ngai a lo ni a, kum 1993 khan sawrkarna siemtu BJP chun vawikhat hratna an lo chang tah. CM Shivraj Singh in open taka inbeipui a nuom

thu a lo hril le inzawma hi thu hi Mr Ajay Singh in a hril a ni a. A mi cho a ni chun Churhat Assembly-ah mi hung khing raw seh tiin Ajay Singh chun a hril a nih. Churhat hmuna inbeipui

dinga inkhingpui dinga a chona thua journalist hai indawnna dawnnin, Mr Ajay Singh chun, a mi cho hmasatu le open contest mi neipui nuom chu ama a ni a, chu leiin a mi cho tak tak a ni chun Churhat constitu-ency ah a hung ding a nih tiin ahril. Chief Minister Shivraj Singh Chouhan hi Sehor dis-trict-a Budhi A/C a inthawk MLA dinga thlangtling a ni a, hi biela hin term 4 MLA dinga thlangtlinga um ta a nih.

LS Election 2019 hmasuon dingin Congress khawm an singsa mek Election enkaitu dingin Core Group an din

new delhi: Rahul Gandhi chun a nu So-nia Gandhi a inthawk Congress party president nina a chela intahwk party sunga ngirhmun pawimaw cheltu dingin leader naupang lem tam tak lalut sienkhawm kum 2019 Lok Sabha Election hung um dinga Prime Minister Narendra Modi inrawi BJP hmasuon a, Lok Sabha election hung um ding enkaitu dingin Congress chun member 9 umna Core Group an din a, hi laia 7 haia chu Sonia Gandhi in a kul a taia sin a lo thawpui hai veteran congress leaders an nih.

Chuonghai chu Rajas-than Chief Minister hlui Ashok Gehlot, Rajya Sabha a Opposition lead-er Ghulam Nabi Azad, AICC treasurer thar dinga ruot Ahmed Patel, A.K. Antony, P. Chidambaram, Mallikarjun Kharge le Jairam Ramesh hai an ni a. Core group member a

Rahul nominee \hang ve hai chu Communications chief Randeep Surjewala le Karnataka in-charge K.C. Venugopal hai an nih. Kum 2014 Lok Sabha election huna Congress core group le danglam-na chu tuta Madhaya Pradesh-a party ta dinga

vote zawnga buoi mek veterans Digvijaya Singh le AICC Office-bearer ni ta lo Janardhan Dwivedi hai an \hang chau chu a ni a, Treasurer hlui le Oc-tagenarian Motilal Vora khawm administration charge pek a la nih. Hi Core group baka hin Gehlot chu organ-isation charge pek a ni a, Sonia Political secretary-a hun sawt tak lo \hang Patel chu AICC Treasurer dinga ruot a nih. Cong panelSCore group - 9 members

old guard: AK Antony, Ghulam Nabi Azad, P Chi-dambaram, Ashok Gehlot,

Mallikarjun Kharge, Ahmed Patel, Jairam Ra-meshyoung leaders: KC Venu-gopal, Randeep Surjewalamanifesto committee -19

membersold guard: P Chidam-baram, Salman Khurshid, Bhupinder Singh Hoodayoung leaders: Sushmita Dev, Manpreet Badal, Mu-kul Sangma

publicity committee 13 members

old guard: Anand Shar-ma, Pramod Tiwari, Bhakta Charan Dasyoung leaders: Manish Tewari, Divya Spandana, Milind Deora

Kejriwal in Yashwant Sinha LS election ngir dingin a ngen

new delhi: Delhi Chief Minister Arvind Kejriwal chun BJP leader hlui Yas-hwant Sinha chu kum 2019 Lok Sabha Election hung um dinga hin ngir ve din-

gin a ngen. Sienkhawm AAP Na-tional convener Kejriwal chun Finance minister hlui Mr Sinha hi ieng party le khawlai constituency a ngir dingin am a fiel ti a hril-lang nawh. Tulai hnai khan Mr Sinha chun election a ngir-naw ding thu a lo hril ta a, sienkhawm mipuiin an dit leiin election ngir nawk dingin Mr Kejriwal hin a fiel nia hril a nih.

N.Korea-in Kum 70 A Tling Lawmna Sipai Parade Nei

pyogyang: Bau Sakei, khawvel pumpuiin a ensan ding khawm nisienla, nuclea ralthuom a neina ding a ni phawt chun pawi ti lova a sipai le rathuom suk burip pei North Korea chun independent rambung a nia inthawka kum 70 a tling lawmna le inzawmin Pathienni khan Army parade a nei a, a ropui dum dum hle. Tuta \uma Army Parade a nei chu ni danga ralthuom a suklanghai ang Nuclear warheads le Missile hai nekin mihriem hratna tieng a suklang lem a. Abikin, nuhmei Army a neihai a pho lang a. Ralthuom neka mihriem power pawimaw lem zie suklangna ding le economic development pawimaw zie suklangna dingin nuhmei ruol army ralthuom chawi lohai parade a uor tak an nih. Pathienni tuk khan Kim Jong Un chun an parade-na hmunah \hangin, independent kum 70 lawmna le inzawmin a hung uop vea chu thu a hril nawh. Hi huna foreign mi le sa um

ve chu China palaihai, Parliament High Level Committee hai chau an nih. North Korea Parliament-a lu tak Kim Yong Nam-in thu a hril lem a. A thuhril uor tak chu economic development a nih. Nuhmei army hai inrawi, military parade zo hin dan naranin Tank le ralthuom hran hran Missile hai, ni danga neka tlawm dai a hming an pholang a, khawvel rap zawnga inphawrlang chiem chu a thaw ta nawh. Chu zoah student le civil mi dang dang, nures le construction work thawtu contractor le kut sinthawhaiin an hung zui ve a. Kum dang a ang tah naw hle. North Korea hin kum tin Military Parade a nei zie hlaka chu tuta Pathiennia parade ruok chu a hun thu le thil umdan enin, kum dang nekin a sensitive a nih. President Kim Jong Un in US le an kar thu boruok lum taluo sukdei tuma a hmalakna chu, June 12-a an inbiekna dungzuia nuclear bomb suktlawmna dinga a thutiem angin a la thaw thei nawh a, US khawmin a thu tiem thaw

hmasa sien a tih leiin, a la thaw si nawh, lung muong taka um thei chu a lan nawh. US chun Nor th Korea chu ‘denuclearization’ thuah hma la hmasa sien a nuom a. Chu zovah a rekbetna hlip a ta, economic devlopment tieng a \hangpui ding ti a nih a. North Korea hlakin US-in a \hangpuina ding chu pe hmasa sienla, rekbet khawm hlip phawt sien a nuclear bomb a suksiet ding thu a hril ve chauh si. A tuin am hma a lak hmasa ding ti a la chieng naw zing a nih. North Korea chun a sipai hratna suklang phet phet an tum hlak a. US ruok chun North Korea in a sipai hratna le ralthuom po po a hung suklang khawm khan, ienga khawm ngai pek nawh a. A lu khawm an thak sin nawh. Pathienni meeting zo hin Kim Jong Un chun South Korea President Moon Jae-in inhmupui nawk a ta. Nuclear bomb sukbo dan dinghai hriltlang an tih. Amiruokchu, tu kuma Kim Jong Un titi nuomna chu economic development a nih. South Korea khawm hin a rekbet vea chu hlip inthawl pek sien a nuom a nih. Thil mak ve tak chu, hienga annual military parade an thaw hi ram a pasie leiin sawrkar khawmin tlawma a zawng pawisa a hmu kir theina dingin ticket system an thaw nawk a. Ticket hai hi pakhatah USD 100 a in\an a nih. An sang tak chu, seat pakhat ah USD 800 (Rs. 7, 000 vel) a nih. tu kuma danglam nawk pakhat chu, foreign media, abikin South Korea media hai inlut tir \eu an nih hi a nih.

US-in East Jerusalem Hospital |hang-puina $25 Million Suktlawm Pek

waSihngTon: United States State Department thusuok chun, kum tina a thaw hlak, East Jerusalem-a hospital, abikin Palestine hai hmang hospital \hangpuina hlak chu USD 25 million zetin a suktlawm pek a. Hi pawisa hi \ulna danga hmang ning a tih, tiin a hril. Hi thil hi President Donald Trump-in review a t h a w a , a n p a w i s a hmangnahai a en thlithlai hnunga pawisa hmangna US duthusama an hmang nia a hriet naw leiin project dang, “high priority project elswhere’ a dingin hmang ning a tih, tiin a hril. Palestine hai chun hi

pawisa hi an lo nghakhla em em a. Kha hmaa US \hangpuina suktawp dinga tihai lai a \hang naw leiin hmu an lan beisei hle a na. Inrinni khan Palestinian Authority hai chun President Trump a thil thaw chu, ‘political blackmail’ a nih tiin nasatakin an kal a. US State Department ruok chu, US mipuihai pawisa chu an ditdan ang taka hmang ngei a nih ti US-in a fie a pawimaw a nih tiin, Palestine hai hin US ditdan ang takin an hmang naw niin a hril. U S a d m i n i s t r a t i o n chun, USD 25 million hi a tir chun East Jerusalem Hospital Network a ding ti a

nih a. Tuhin chu high-priority projects hmun danga hmang ni tang a tih, tiin a hril a. PLO hotu Hanan Ashrawi chun, ‘thil pawi tak’ an tlun ta ding thu hrilin, West bank le Gaza Strip laia damnaw tamtakhai le sungkuo tamtak harsatna tamtak a siempek ding niin a hril. Thusuok siema a hril dan chun, “Hienga thil thaw hi mihriemna thila dinga pawi tak suol le political blackmail a nih. Politics hin mirethei le hnuoihnunghai a sukrimsi ding an nawh. Rethei le hnuoihnung hai a humhim lem ding a nih” tiin a hril. President Trump le a Middle East Peace Team chun an Plan tlangzar an tum mek laia hi thil hi a thaw a nih a. Palestine hai chu Israel suknat tum zing, an dama an hrisel le khawm Israel thawna ding an tha le zunghai hmang hlak an ni leiin hriselna enkawlna ding pawisa \hangpui zing chu a tum ta naw a nih. (Reuters)

Japan Prime Minister-in Lirinhning Hmun Hokkaido A SirT o K y o : J a p a n r a m Hokkaido biela Atsuma town lirinhningin a sawina leia mithi zat chu Pathienni chenah khan 37 an tling tah a. Sansuokna sin thawtuhai sinthaw dan le thil umdanhai en thlithlai dingin Prime Minster Shinzo Abe chun Pathienni khan lirinhning leia sietna hmunhai a va sir. Prime Minister Shinzo Abe chun , Ningan i -a magnitude 6.6 zeta hratin commercial area Sapporo lai a sawi hninghai khawm

a va en a. Lamlien (pucca road) kak \ek \ukhai le thingbul tlu rem rum a, building hai chim rem rum chu a en a, a lungril a them hle. Abikin rural village/town Atsuma chu a bei nasa bik leiin a khuo pumpui a sie vawng ti ding a ni a. Tlang panga chengna in hai chu an chim vawng a, zawl laia building hai khawm kak rem rumin an tlu duol bawk a, lamlien \ha taka hraw ding a vang hle a, a

kak deu vawng a nih. A khuo pumpui inlang dan (landscape) a sukdanglam vawng ti ding a nih. PM Abe hin Hokkaido governor Harumi Takahashi an hmupui hmain Atsuma a sansuoka umhai umna hmun Centre chu a va sir hmasa a. Mimal le pawlin mi inhmang le thia hriet hai zawngna sin an la sunzawm zing a nih. Sansuokna sin hi ruo a la sur zing leiin an tak em em a, nuom angin an hrat thei naw niin an hril.

TN cabinet in Rajiv thattu hai insuo zalen dingin a recommend

Chennai: Chief Minister E. Palaniswami inrawina hnuoia Pathienni-a Tamil Nadu Cabinet meeting chun Prime Min-ister hlui Rajiv Gandhi tat a nina le iznawma dam-sung lungin intang dinga thiemnaw inchangtir mi 7 hai chu insuo zalen dinga recommend dingin a rel. State minister D. Jayakumar chun, Consti-tution article 161 hnuoia state sawrkarin thiemnaw inchangtir hai insuo dingin Governor kuomah a rec-ommend thei a, chu dung-zuia hiengang thutlukna hi siem a nih tiin cabinet meeting zoa chanchinbu-mihai an hmupui huna a hril. Cabinet chun Rajiv thi-naa damsung lungin intan dinga thiemnaw inchangtir mi 7- Murugan, Santhan, Perarivalan, Jayakumar, Ravichandran, Robert Payas le Nalini hai insuo zalen dingin State Gover-

nor kuomah recommend dingin thutlukna a siem a nih tiin D. Jayakumar chun a hril. Thiemnaw inchangtir hai laia mi Perarivalan in Article 161 dungzuia mer-city petition a pek ngaituo dinga Tamil Nadu Gov-ernor an hriettir hnunga Tamil Nadu Cabinet in hiengang thutlukna hi a hung siem a nih. Mi 7 hai hi kum 27 sung zet jail-a intang tah an nih. Hi thil hi sensitive case a ni leiin tulai hnai khan sawrkar thlungpui chun Rajiv thattu hai hi insuo zalen lo dingin Supreme Court a lo ngen ta a nih. Rajiv Gandhi kha May 21, 1991 a Sriperumbudur hmuna election rally-a thu a hril huna LTTE nuhmei cadre in thichil bomb a sukpuok leia thi a nih. Zanita TN Cabinet meeting chun Arignar Annadurai le Ms Jayala-litha hai chu state hma-sawnna dinga an thil thaw \hat leiin an thi hnung (posthumously) in Bharat Ratna inhlan dinga recom-mend dingin an rel bawk a nih.

Mumbai-ah Petrol man Rs. 87.89 in a kai tah

new delhi: India rama chun thautui man a kaitung pei a, Pathienni khan Mum-bai khawpuia chun Petrol li-tre khatah Rs. 87.89 a kai phak ta a, Delhi ah Rs. 80.50; Kolkata hmunah Rs. 83.39 le Chennai ah Rs. 83.66 a kai

ta bawk niin IOC website chun a zieklang. Diesel khawm Delhi-a chun litre khatah Rs. 72.61 a kai phak ta a, a kaisang \um tak a la nih. Kolkata-ah diesel litre khatah Rs. 75.46; Mumbai-ah Rs. 77.089 le Chennai-ah Rs. 76.75 a tling tah. Khawvel pumpuia thautui man kaisang lei le India pawisa hlutna tlakh-nuoi dungzuia nitina Petrol le Diesel man hi hung kai-sang a nih.

Pawisa lem semd-artu mi 2 man

lUCKnow: Uttar Pradesh Special Task Force chun Pathienni khan Chin-hat area hmunah India pawisa note lem Fake Indi-an Currency Notes (FICN) sut le semdarnaa inrawlna nei mi pahni an man. Mana um hai kuta inthawk hin Rs. 100, Rs. 200 le Rs. 50 notes lem a rengin Rs. 8,700 anghu ding an man. Hi baka hin pawisa lem an print na color printer, scan-ner, paper cutter le notes lem a chanve print tasa ie-manizat an man sa bawk.

Truck ke 20 le a chungtieng nei hai

WB sawrkarin a banKolKaTa: West Bengal sawrkar chun September 10, 2018 a inthawk chun heavy vehicles Truck ke 20 le a neka tam nei hai Kol-kata khawpui sungah an lut a khap tah. Tuta khawpui sunga heavy vehicles um hai khawm ni 2 sunga khaw-pui sung suoksan dinga inhriettir an nitah tiin Po-lice Commissioner Rajeev Kumar chun a hril. Chun, leilak 4- Arabin-to Setu, Belgachia bridge, Tollygunge bridge le Bijan Setu leilak hai chu thil rik phur motor han an hraw khap a ni bawk. Chief Minister Ms Ma-mata Banerjee chun khaw-pui sunga leilak 20 vel hai chu inrang taka siem\hat ngai an ni thu a hril a, khawpui sung haiah motor ke 20 nei hai an tlan-lut ka remti naw a nih, ar-rangement dang ngaituo a \ul tiin a hril.

College tinin Anti-Ragging Committee a nei ding: TN Gov.

Chennai: Tamil Nadu Governor Banwarilal Pu-rohit chun, inchuknain haia ragging sukbo a ni theina dingin institution tin han anti-ragging com-mittee an nei ngei ding a nih tiin a hril. Hi thu hi Ragging thua Inrinni-a 9th State-level monitoring meeting nei huna a hril a nih. Meeting a hin Minister for Higher Education KP Anbalagan, Chief Secretary Girija Vaidyanathan, DGP TK Rajendran, Hr. Education Dept. principal secretary Mangat Ram Sharma le senior committee members hai an \hang.

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSThlaram (SepTember) 10, 2018 Thaw|anni (monday)

sun ZAWMnA.......

US Open 2018:

Naomi Osaka chun Serena Williams hnein Grand Slam title hmasa tak a laknew yorK: Pathienni zingkar khan Japan mi Naomi Osaka chun US Open women’s singles fi-nal ah Grand Slam cham-pion vawi 23 zet lo nitah le US Open champion vawi 6 lo ni ta bawk Serena Wil-liams 6-2, 6-4 a hnein US Open women’s singles title a lak. Naomi Osaka hi Ja-pan mi (nuhmei or pasal a khawm ) Grand Slam singles champion ni thei hmasa tak niin record thar a siem a nih. Serena Williams hin hratna lo chang sien chu tuta hmaa Margaret Court in Grand Slam/major titles vawi 24 a lo lak chu a hung hnawt phak ta ding a ni a, sienkhawm hratna a chang zonaw leiin Margareth Court in record a lo siem chu tuta \um hin a la hnawt phaknaw hri a nih. naomi oSaKa:Naomi Osaka hi October 16, 1997 khan Osaka, Ja-pan-ramah a pieng a, kum 20 na hmang lai mek a ni a, tukum US Open women’s singles final-a an khelpui Serena in kum 1999 a a title hmasa tak New York hmuna a lak huna chun

Osaka hi kum khat mi chau a la nih. Japan mi Grand Slam champion hmasa tak a ni el chau ni loin China mi Li Na hnungah Asia tennis player hai laia major title la thei pahnina chau a la nih. Kum 2014 khan Japan mi Kei Nishikori chun a lo lak vang a, sienkhawm final-ah Marin Cilic in a lo hne ban a nih. Osaka hi a nu Japanese le a pa Haitian niin, a chin laia inthawk Serena Wil-liams lo ngaisang em em tu a nih. Kum 15 mi a niin professional tennis a khel

\an a, kum 3 mi a ni laiin New York tieng an inpem a, tuhin Miami, Florida hmuna an cheng mek. Ser-ena Williams le kum 8 lai zet lo inthlawp Sasha Bajin coach in a hmang mek a nih. Bajin hi Sloane Ste-phens, Victoria Azarenka le Caroline Wozniacki hai le khawm lo inkawp ta a nih. Main draw a \hangna hmasa tak chu kum 2014 a Auckland hmuna West Classic WTA tour a ni a, hi \um hin Osaka chun first round-ah Sam Stosur a hne a, sienkhawm next round-

ah Andrea Petlovic in a a lo hne ban a nih. Hi hnung hin Aus-tralian Open 2016 a khan qualifier in Grand Slam a khel \an a, hi \um hin 18th seed Elina Svitolina second round-ah a hne a, sienkhawm next round-ah champion hlui Victoria Azarenka in a hneban. April, 2016 khan top 100 lai a \hang phak a, kum tawp tieng chu top 50 lai a hung \hang phak nawk ta a, hi kum hin 2016 WTA “Newcomer of the Year” a thlang a ni nghe nghe. Hi kum hin Grand Slams ah

vawi thum an lang a, WTA final a lo lut phak bawk. WTA title hmasa tak chu March 2018 khan Indian Wells ah Maria Sharapova, Karolina Plis-kova le Simona Halep hai hnein WTA title a lo lak a, hi hnung hin Miami Open-ah Serena Williams hi a lo hne bawk a nih. July, 2018 khan rank-ing 17 na a ni a, tuhin ranking 19-na a ni mek a, Thaw\anni-a ranking thar siem a ni hunah Women’s ranking-ah No. 7 a hung kai phak ta ding a nih. Chu huna chun Ai Sugiyama hnungah Japan mi nuhmei tennis player top 10 chena \hang phak hmasa tak a hung ni ding a nih. Mixed doubles a chun British le American pair Jamie Murray le Bethanie Matek-Sands han an inkh-ingpui Croatia le Poland mi Nikola Mektic le Alicja Rosolka 2-6, 6-3, 11-9 a hnein mixed doubles title an lak. Pathienni zan khan Serbia mi Novak Djokov-ic le Argentina mi third seed Juan Martin del Potro han men’s singles final an inkhel.

El Clasico 2018 hmasa tak inkhel hun ding puong a ni tahCamp noU: Football khevela inkhel ropui tak an ti hlak La Liga team ropui Barcelona le Real Madrid han El Clasico an khel ding hun chu Inrinni zan khan puong a nitah. La Liga President Ja-vier Tebas chun tuta sea-son thara El Clasico hmasa tak ding chu October 28, 2018 (Pathienni) a nei din-gin a puong a, an inkhel hun ding timing hi la suk-fel chie ninaw sienkhawm Camp Nou hmunah an inhmasuon ding a nih.

Barcelona hi season nuhnung taka khan cham-pion an nih. Tuchena chun Barcelona le Real Madrid

hai hi an la khel \ha ve ve a, match pathum an khel ta haiah hratna an la chang vawng leiin point 9 ve ve

hmuin an indawt a, de-fending champion Barce-lona chun goal difference an lo nei \ha lem met leiin tuchenah an point hmu inang sien khawm Barce-lona chu table-ah a chun-ghnung takah an \hang mek a nih. El Clasico inkhel hma hin Barcelona chun Camp Nou stadium-a UEFA Champions League game Inter Milan inkhelpui a ta, Real Madrid an home-ah Viktoria Plzen inkhelpui an tih.

Nicco Montano UFC title hlip pek; Val-entina Schevchenko in an chu ding

new yorK: UFC Women’s Flyweight cham-pion Nicco Montano chu Valentina Schevchenko leh title defence dinga inhnek ding ti nisienkhawm Mon-tano chu a weight sukh-nuoina dinga harsatna a nei lei bakah a kidney function enkawl \ul leia Hospital tieng \huoi a ni leiin an hnukdawk a, a title hlip pek a nih. Hi lei hin UFC Wom-en’s Flyweight champion title chu hau/kawltu um lo a hung ni ta a, No.1 contend-er Valentina Schevchenko (15-3 MMA, 4-2 UFC) chun tukum kumtawp tieng hin title hautu ding zawngnain ama chotu inhnekpui a tih tiin UFC president Dana White chun Montano in UFC womens flyweight champion title a hau mek hlip pek a ni thu a sukchieng hunah zani

hmasa khan a hril. Montano hin a title defend thei ngei tumin a weight sukhnuoi tumin hospital-ah chen an enkawl a, sienkhawm a hriselna ta dinga pawi a tawk leiin kidney problem a hung nei pha ta a. Hi lei in UFC medical team chun inkhel thei ding a ninaw thu an hril le inzawma ama khawm Valentina le an inbei dinga inthawk an hnukdawk a nih. Montano hi nuhmei UFC champion ni lai a ti-tle defence hmaa title hlip peka um hmasa tak a nih.

Valentina inbeipui ding hi sukchieng la ninaw sienkhawm contenders dang pahni an um a, chuon-ghai chu Jessica Andrade le Karolina Kowalkiewicz hai an nih. Montano hi Ultimate Fighter a inthawk hung inlar suok niin vawi 3 an khel hnungah title fight thei dingin chance a hung hmu a, December 2017 khan TUF 26 Finale-ah Roxanne Modafferi hnein UFC fly-weight champion hmasa tak a hung ni ta a nih.

Montano

Valentina

Hlawsamnain Hlawtling Dingin A Mi |hangpui: Pooja HegdemUmbai: Kum li sung chauva Telegu film a inthawka hung in\ana hlawtling ta em em Bollywood hung lut ve tah Pooja Hegde chun, a hlawsamna haiin an hlawtling tir niin a hril. Pooja Hegde chu, Telegu film a changna hmasatak ‘Oka Laila Kosam’ a inthawkin a hung inlar tah em em a. Hriet hlaw tak a hung ni tah. Tulai hnaia a film thar hril hlaw em em khawm “Saakshyam” a nih a. Mipuiin an hlut sak hle. A hlawtlingna san an indawn chun, Pooja Hegde chun, “Ka hlawsamna haiin an min hlawtling tir a nih” tiin a hril a. A umzie a hril chu, vawi tamtak a hlawsam hlak a. Amiruokchu, bei dawng lovin a hlawsamnahai chu hlawtling ngei tumin lungril ka put tlat leiin hlawtling hun a lo um ve el a nih, tiin a hril.

Sungkuo film background neia inthawka hung ka ni nawh a. Tamtak angin Film star sungkuoa pieng ka nih nawh a, ka thaw nasat bik khawm a \ul reng a nih. Mi haiin ka performance an dita \ha an ti chu ka lawm hle a. Vangnei le hamthatna, sin thaw dingin an mi hung bawm hi lawmum ka tih. Film genre hran hran siem \eu ka nuom

a. Cinema student iengtiklai khawm ni zing ka tih” tiin a hril. Pooja hi film a hung lut \an dan chu hla sak le lam dam a nih a. Anachu, a thaw \ha pei leiin hriet a hlaw pei a. An lar \anna tak chu “Gopikamma’ hla kha a nih a. Ranbir Kapoor le advertisement an thawa inthawkin ‘Mohenja Daro’ ah Hrithik

Roshan leh role a nei pha a. Tu tak lem hin chu Telegu film pathum le Hindi film pakhat chang mek lai a nei a nih. Hindi film “Housefull 4” ah lead role a chang bawk a. Akshay Kumar le film chang kawp chu inhawi tak a nizie a hril bawk. “Akshay Kumar le film chang kawp chu an hawi hle a, inchukdawk khawm ka hau hle” tiin a hril. Pooja film thar nawk dinghai chu ‘Baahubali’ le ‘Prabhas’ hai an nih a. Love story an nih a, shooting chu September thla tawp or October thla bul vel khin Europe ah \an ning a tih. Kum 27-a upa Pooja hin hlawsamna i ti chun hlawtling ngai naw ti nih, tiin a hlawtlingna chu a hlawsamna a inthawka hung in\an niin a hril. “Hlawsam in lau chun, tuol suok lovin inah um \awk \awk el rawh” tiin a hril.

Rita Ora-in Zakuohnuoi Bo-vin Red Carpet Hraw

london: A hlasakna haiah sexy tak tak le nal tak taka an cheinahai chu a hun le hmun izir peiin hril an hlaw bek nawh a, audience han an ngai thiemin nuizat le pawi tina ding hran a um nawh. Amiruokchu, GQ Men of the Year Awards 2018 zana hlasakthiem Rita Ora-in Red Carpet a hung hraw laia a zakuo hak chu an phan taluoa zakuo hnuoi bo a nih ti chieng takin an lang thei. Zakuohnuoi (bra) bo a nih ti chu hmu tlang thei nisien khawm, under pant hlimthla leh, tukhawma ieng taluo an hril nawh. Anachu, lam a hei lawna a zakuo dar a hung intawl thlaa, bra hak naw na na chu a nene hmur a dawk met hmana, a kutin a hup

vat a, a muolpho naw chau a nih. Wardrobe malfunction h i c e l e b r i t y h a i l a i common naw chu an nawh, amiruokchu, a tuoktu izirin chanchin an neiin an nei naw thei. Rita Ora khawm fil deuva concert nei hlak a nia chu Red Carpet hraw lai khera a ‘malfunction’ hi chu an zak taluoa a hmai a sen phit phit el a nih. Kum 28-a upa nunghak \hat lai tak Rita hin a lum leiin amanih ding, under pant dum bunin bra a hak nawh ti a zakuo chung inveng tik tek a inthawk khawmin an hmu thei a. A zakuo dar tla a hei keia chu a zakuo inphan tak phena inthawkin a nene hmur (nipples) a lan lang thei tho a nih. A che fuk naw hle. An cheina puon a fila chu nabe le kutsebi tieng ruok chu a burip hle thung. Pheikhawk insang dum bawk a bun a. A hand bag rangkachak le lunghlua chei bakah, rangkachak nabe a la hei be nawk a. An cheina man to vei leh an cheina chet fuk naw lei takin a sukho vawng a. Anachu, muolphona chu ngai nepin zan hun chu a la hmang zo thei tho a nih.

Carl Frampton le Josh Warrington hai December thlain an inhnek dingmanCheSTer: Jose Warrington le Carl Framp-ton hai chu December thla khin IBF World feather-weight title inchu dingin an inhnek ding a nih. An inhnek ding ni (date) hi sukchieng la ni chie naw sienkhawm De-cember 22, 2018 ni dinga ring deu a ni a, kar thar hin an inhnek ding ni suk-chieng ning a tih. Chun, an inhnekna ding hmun khawm mihriem 21,000 in-

lengna Manchester Arena nisien ti a ni a, hi khawm hi sukchieng a la ni nawh. Kum 27-a upa Leeds mi Warrington hin May thla khan Lee Selby hne-bana world boxing title hi a lo lak a nih.

Kritika Kamra, Film Mei Meia |hang A Nuom Nawh

mUmbai: Popular TV actor, Bollywood tieng luta a debut film ‘Mitron” zo tah Kritika Kamra chun, film mei mei chu chang a nuom naw thu a hril. Bollywood a film puitling tieng sirbi a rem \an mek laiin, TV a inthawkin pawisa chu a hlaw suok huntawk tah tho leiin pawisa dit lei ringawta Bollywood film chang tum chu an naw niin a hril. “TV zarin pawisa chu ka hlaw suok rawn ve tah tho a, huntawk chu ka nei tah. Chuleiin, ka film changna ding khawm ka nghak thei. Film reng reng chu nuhmeihai lead role, nuhmei langsarna tak a nih hlak a. Chuleiin, role chite, role naran mei mei chu chang ka tum nawh. ‘Blink-and-miss’ role an ti ang chi,

Australia Ram |awlin Harsatna Namenlo An TlunSydney: Khawvela ram inhawi le hnienghnar pawl taka hril Australia khawm, a ram lien lem van ruotui hun tawk dawng sienkhawm, a ram saktieng biel chu ruotui huntawk hmu lova \awl em em a ni ve thung a. Mi tamtak chu an ranhai le an hmunhai zawrin an inpem suok san tah. Thla hmasak August khan ruo tui tlawmte a sura chu a ram \awl taluo tah sukhnawngna ding khawp a tling zo ta nawh a. Saktieng kila hlona hmanga ran vaitu le huon thlai siema fak zawngtu farmer le rancher hai khawm an \awl zo tah tiin sawrkar thusuokin a hril. “Hlo hring dupa ran bu chinga fak zawngtuhai chu, hlohna hring po po a sen iem iem hlo \awlin an chang zo tah a. Losinthawtuhai lungsiet an um em em. Abikin khaw in\hal

hin New South Wales a suksiet nasa bik a. NSW Department of Primary industries Agriculture Climate Specialist Anthony Clark chun, “Ruotui tlawmte hung sur chun hnuoi a sukhnawng meta chu, thlai chingna thei ding tawka hnawng chun a siem phak teu teu naw a, ram a la \awl ran a nih” tiin a hril. NSW biel po chu 99.8% a \awl vawng a. Australia pumpui chu 57.4% ram a \awl niin official thusuok chun a hri. National Drough Co-ordinator thar dinga ruot Major General Stephan Day chun, a focus tak ta chu farmer hai ta dinga fund raising \halem an nei thei dan ding a nih, tiin a hril. Sydney Telegraph a hril dan chun, ‘\hangruolna le co-ordination \ha tawk a um naw leiin hienga khaw inthal hin harsatna a siempek niin a hril.

hi vote zawngna ding le insuklarna dinga \ha tak a ni laiin thu belchieng dawllo le thu lak lo (dirt) mei mei thedarna dinga hmang lo dingin an fui a. “Social media mi \hangpuitu a ni lai zingin mi suksetu khawm a nih thei” tiin worker hai fimkhur dingin a hril. Prime Minister Modi chun, thuneina (power) dit taluo an ni naw thu a hril bawk a. Gujarat ah kum 31 lai ro an rel theina san chu thuneina inchu lova develop sin an thaw lei niin a hril a. India ram rorelna kawngah khawm thuneina (power) dit lei nih lovin, hmasawnna dinga development sin thaw leia sawrkarna sawt tak chel thei dinga lungril siem dingin party workerhai a hril bawk. BJP National President chun, hun hawngnaa khawm thu a hril tah a. Thuthar lawkhawmtuhai le an inpawl huna a hril dan chun, kum thar 2019 General Election

ah khin kan la hrat chun kum 50 chen ro rel kan tih, tiin a hril. BJP sawrkar rorelna fel le \ha rim-inhnikna le Prime Minister mi hip theina chun an party BJP chu 2019 ah khawm hn-ena roui tak an chang tir ding niin a hril a. “Prime Minister mi hip theina le party sin thaw \hatna chun 2019 ah khin 2014 neka hnena ropui lem a min tlun ding a nih, tiin Amit Shah chun a hril. Opposition hai chu ‘sukbuoitu’ mei mei an ni tah a. Grand Alliance ti chu BJP ta dingin mit hruk faina mei mei a nih tiin, Congress-in ‘India a \hiek’ a , BJP-in “In-dia a siem” tiin a hril. BJP’s national executive meeting hin kum tawpa State Assembly election neina ding state hieng Madhya Pradesh, Rajast-han le Chattisgarh hai hnena a chang ngei thei dan ding hai khawm a hriltlang bawk. (PTI/IE)

BJP National Executive Meeting:

\awng\aipek hlak dingin mipuihai a fiel. Kakching mipuihai chu indona thuhai theinghil tah dingin a hril a. Tuhin chu Manipur bupang a ni tah leiin thei tawpa hmasawnna dinga sin hai thaw ta lem din-gin an fui tawl a. Kakching mihai taimak ziehai hrilin, Kakching Runners le Assam Rifles hai chu Run in the Memory of Sec-ond World War Martyrs ti huoihawttuhai chungah lawmthu a hril bawk. Upa tak tak tar hung \hanghai kuomah lawmthu a hril a. Khawvel ah inremna le muongna a um theina dinga thaw tlang pei dingin a fiel tawl a. Upahai kuomah, “Kum tam hi upatna an nawh a. Kum tam

chu lungril takna a nih, I lungril le thiltum I maksan chun, beiseina a dei tah a, hmatieng I thlir ta naw chun I tar ta tina a nih. “Amiruokchu, hmatieng thlira I fe pei chun, beiseina neia I hmangai hai I la chel zing chun, ieng hun khawm liemin, ni le thlahai liem pei sienkhawm, chungleng vatehai vuong hmang pei hai sienkhawm, nang chu la tar naw ti nih, Tar I Lan Nawh tina a nih” tiin a hril bawk. Hunser a hawng hma met hin hmun hran hran Chennai, Delhi, Bangalore, Pun-jab le foreign Dubai le Kenya a inthawka hunghai Marathon (Run for Kakching) a vai liem bawk. (DIPR)

Governor-in Kakching World War II Memorial Run

Delhi Police (Special Cell) a Depu-ty Commissioner Sanjeev Kumar Yadav chun, Moirangkhom hi Delhi hmuna khawsa a thil thaw dinga Oinam Ibochou-ba Singh tirtu a nih tiin a hril. Amon Nelson Singh hi Pathienni khan Court hmaah inlangtir a ni a, Court chun Police Custody-a la um phawt dingin a rel. STF chun Amon Nelson Singh hi thu in-dawnna an nei mek. Nikum khawm khan Kangleipak Com-munist Party (Military Council Progressive)

members \hekhat chu Kolkata hmuna jewel-lery dawr rawkna le inzawmin man an lo ni ta a. Hi thila khawm hin Amon hi inrawlna a nei le neinaw suizui a ni ding thu San-jeev Kumar Yadav chun a hril. Tuchena hin Manipur-a midang dang kuoma sum ngen le lakpeknaah an rawl ngei thu a puong ta niin a hril bawk. KCP (MCP) hi kum 2000 laia indin niin Sawrkar thlungpuiin Unlawful Ac-tivities (Prevention) Act, 1967 hnuoiah danpuoa a hnawl a nih.

Kolkata hmunah KCP (MCP) Chairman man

naa khawm a bag a inthawk \hedar a rem-chang naw leiin bag khat pei pek a nih tiin a hril bawk. School building um lo school \henkhat um chungchang thuah, indawnna dawnin, anni thua an peknaw bik thei a ni naw leiin school building um lo hai khawm pek tho an nih tiin Kapneithang chun a hril.

Chun, school \henkhat lal han an inchu-pui ti thu um chungchanga chun, anni karah inrawlna a nein aw thu a hril a. Mid Day meal thua helpawl inrawl an um tia hrilrik thudik a ni am? ti thua chun an helpawl an rawl pawl an um ngei’ tiin a dawn a. Sienkhawm tu pawl am Mid day meal thua helpawl inrawl hai a hrillang chuong nawh.

ZEO/CCPur hnuoia Schools 462 haiah students 24051

vawi khat changa tawp el chi ang chu ka chang nuom nawh” tiin chieng takin a hril. A hril pei dan chun, \henkhatin nuhmeihai thaw dinga an ngai, abikin new comer hai role-a an ngai, hlasak le lam el (song and dance) mei mei thaw dittawk el chu a tum naw niin a hril. “Filma hmang pawlaw mei mei ding hmangruo ni ka nuom naw leiin ka nghak sawt reng a nih. Chuleiin, feature film puitling khawm ka chang intak hrim a nih” tiin PTI le interview an nei hunah a hril. Tuta a film hmasatak ding ‘Mitron” thuah, TV actor ka na. Film puitlinga role pawimaw tak ka chang vawikhatna ding a na, a hlawtling ding le ding naw chu ka la hriet nawh. Part chang vea ka um hi ka lawm a nih. TV ah chu sungkuoa mi role ka chang rawn a. Film puitling ah hin iem ka chang ding ka la hriet nawh. A role a \ha phawt chun kei khawm \ha taka thaw ka tuma, a hlawtlng

ngei khawm ka bseisei” tiin a hril a. Tuta hma khan Dharma Production le Ekta Kapoor hai film, Emraan Hashmi le Kareena Kapoor Khan changna dingah role a nei vea chu a film an pam\hul nawk leiin a puitling ta naw niin a hril a. UTV leh khawm film puitling an lo siem tah niin a hril bawk. Kritika hin TV ah film role tamtak lo chang tah sienkawm screen liena film role puitling chu a dang dai a ni leiin small screen a inthawka big screen-a insawn chun iemani ti takin a tharil ah a man niin a hril. Acting thuah, TV actor le film/cinema actor an ngaidan an ang nawzie a hril a. “TV actor hai chu hmusit kan na. TV actor hai chu var lo thiem lo bika ngaina dam a um hlak. Actor reng reng chun nasataka a thaw a tul a, an sukdanglama hma a sawn pei khawm a \ul” tiin a hril. “Dam khawsuokna dingin kan thaw ve a ngai a. TV a inthawka Film ah, thawkrim a ngai. Dam khawsuokna ding ringawt chun iengkhawm ka thaw \ul naw sien ka tih. TV hi a \ha ve a, kir nawk nawng ka tih khawm ka ti thei nawh” tiin a hril bawk. Kritika film hmasatak “Mitron” hi Nitin Kakkar directed a nih a, September 14 a release ta ding a nih.