nastroje mikro i małych firm w małopolsce 2015
TRANSCRIPT
Raport o sytuacji mikro i małych firm w roku 2015w Polsce i województwie małopolskim
Kraków, 14 kwietnia 2016
Tomasz Kierzkowski, Departament Klienta Biznesowego
1
Plan prezentacji
� Wyniki ogólnopolskie Raportu
� Wyniki dla małopolskiego
� Temat specjalny - startupy
2
Szósty raport Banku Pekao SA o sytuacji mikro i mał ych firm
Mikro firmy – przedsiębiorstwa zatrudniające do 9 pracowników, Małe firmy – przedsiębiorstwa zatrudniające do 49 pracowników,
� 6 904 wywiady z właścicielami firm,
� Badanie prowadzone we wrześniu 2015 r.,
� 70 pytań - ponad 400 tysi ęcy odpowiedzi,
� Wyniki na poziomie krajowym, regionalnym (16 województw) i lokalnym (66 podregionów),
� Wyniki za lata 2010-2015.
� 12 eksperckich artykułów o startupach ,
� 10 case studies firm rozpoczynających działalność,
� 16 konferencji regionalnych we współpracyz marszałkami województw (marzec-kwiecień 2016).
Temat specjalny: start-upy
3
Dalsza poprawa nastrojów mikro i małych przedsi ębiorców w 2015 r.– wska źnik koniunktury zbli ża się do poziomu 100 punktów
Wskaźniki w ramach badania mogą przyjmować wartości od 50 do 150 , przy czym 50 oznacza „dużo gorzej”, 75 – „gorzej”, 100 – „ani lepiej, ani gorzej”, 125 – „lepiej”, 150 – „dużo lepiej”
+ 2 pkt
Ogólny Wska źnik Koniunktury Mikro i Małych Firm- syntetyczna miara nastrojów wła ścicieli firm
92,791,7
89,5
93,6
96,4
98,3
2010 2011 2012 2013 2014 2015
+ 9 pkt
8 pytań dotycz ących oceny ostatnich i przyszłych 12 miesi ęcy:
1. Ocena sytuacji gospodarczej
2. Ocena sytuacji branży
3. Ocena sytuacji firmy
4. Ocena przychodów firmy
5. Ocena wyniku finansowego firmy
6. Ocena zatrudnienia
7. Ocena dostępności finansowania zewnętrznego
8. Ocena długości oczekiwania na zapłatę
Łącznie ponad 110 tysi ęcy odpowiedzi
4
Wyraźny wzrost oceny ostatnich 12 miesi ęcy (+3 pkt)i oczekiwania dalszej poprawy sytuacji w 2016 roku
+ 3 pkt
+ 1 pkt
Ogólny Wska źnik Koniunktury Mikro i Małych Firm
89,1 88,787,6
89,5
93,7
96,496,4
94,6
91,5
97,899,1
100,2
92,791,7
89,5
93,6
96,4
98,3
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Ostatnie 12 miesięcy Przyszłe 12 miesięcy Średnia wartość
5
Wskaźnik wyprzedzaj ący koniunktury mikro i małych firmdobrze skorelowany ze wska źnikiem wzrostu PKB
*PKB w roku 2016 – prognoza Banku Pekao
3,7 5,0
1,6 1,3
3,3 3,6 3,7
96,4
94,6
91,5
97,8
99,1100,2
080
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016*
PKB (r/r, %) Przyszłe 12 miesięcy
Ogólny Wska źnik Koniunktury Mikro i Małych Firmna tle wzrostu PKB
6
97,0
100,0
99,8
96,6
95,7
97,2
91,6
93,1
97,4
100,8
101,0
99,1
98,6
99,6
94,5
95,4
Oczekiwanie nazapłatę
Dostępnośćzewnętrznegofinansowania
Zatrudnienie
Wynik finansowyfirmy
Przychody firmy
Sytuacja firmy
Sytuacja branży
Ogólna sytuacjagospodarcza
Rok 2015
Rok 2014
Znacznie lepsza ocena sytuacji finansowej firmy i s ytuacji bran ży
+3
+3
+ 3
+ 2
+ 2
+ 1
+ 1
+ 0
7
94,7
92,5
88,7
94,5
98,6 99,1
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Budownictwo
91,189,9
87,7
91,5
93,4
95,6
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Handel
93,692,8
90,9
94,9
97,1
99,6
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Usługi
92,4 91,890,6
93,9
98,6 99,5
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Produkcja
Poprawa wska źnika koniunktury we wszystkich badanych bran żachw ciągu ostatnich trzech lat
+1
+9
+2
+9
+2
+8
+1
+10
92,491,8
90,6
93,9
98,6
99,5
93,6
92,8
90,9
94,9
97,1
99,6
91,189,9
87,7
91,5
93,4
95,6
94,7
92,5
88,7
94,5
98,699,1
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Produkcja Usługi Handel Budownictwo
8
Rekordowo dobry rok dla firm prowadz ących działalno ść eksportow ą
� Eksport w ostatnim roku deklarowało 15% mikro oraz 37% małych firm ,� Ocena przychodów z eksportu o +9 punktów wyższa od oceny całkowitych przychodów, � 17% firm deklaruje prowadzenie działalno ści eksportowej w roku 2016 .
Ocena przychodów z eksportu
90,4 89,888,9
92,2
95,7
98,698,6
102,9 102,5 102,7104,0
107,2
2010 2011 2012 2013 2014 2015Ocena przychodów Ocena przychodów z eksportu
9 1012
7
1316
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Odsetek eksportuj ących mikro i małych firm
9
Ocena dost ępności zewn ętrznego finansowania
Po raz kolejny wysoko oceniona dost ępność zewnętrznego finansowania dla mikro i małych firm
98,197,4 97,1
98,499,1
100,399,4
98,997,9
100,0100,9 101,3
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Ostatnie 12 miesięcy Przyszłe 12 miesięcy
10
Istotna zmiana w percepcji przedsi ębiorców – większa otwarto ść na korzystanie z finansowania zewn ętrznego…
51 48
2413
56
28
7 14
Brak potrzebyNiechęć dozadłużenia
Tańszy kosztkapitału własnego Brak możliwości
2014 2015
Przyczyny niekorzystaniaz zewnętrznego finansowania bieżącej działalności
11
… przeło żyła si ę na wzrost liczby firm korzystaj ących z kredytui ponosz ących wydatki inwestycyjne
Odsetek mikro i małych firm inwestuj ącychw ostatnich 12 miesi ącach
� Z finansowania działalności bieżącej kredytem korzystało 50% małych i 25% mikro firm ,� Projekty inwestycyjne zrealizowało 63% małych firm i 45% mikro firm,� 18% firm finansowało inwestycje kredytem,� W roku 2016 odsetek inwestujących mikro i małych firm może przekroczyć 50%.
42 41 43 40 4046
2010 2011 2012 2013 2014 2015
22 24 24 24 24 26
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Odsetek firm korzystaj ących w ostatnich 12 miesi ącach z kredytu na finansowanie bie żącej
działalno ści
12
Wyniki Raportu dla województwa małopolskiego
� 5 podregionów –jednostek statystycznych EUROSTAT:� Krakowski,� Miasto
Kraków,� Nowos ądecki,� Oświęcimski,� Tarnowski.
Od 1 stycznia 2015 roku nowy podregion nowotarski, obejmujący powiaty suski, nowotarski oraz tatrzański
13
Ogólny Wska źnik Koniunktury najwy ższy na Pomorzu. Wskaźnik dla małopolskiego (97,6 pkt.) dziesi ątym wynikiem w kraju.
98(-1)
100(+3)99
(+3)99(+3)
97(+0)
99(+1)
99(+2)
99(+4)
97(+2)98
(+1) 97(+1)
98(+1)
97(+4)
98(+1)
97(+2)
96(+2)
(+4) – różnica pomiędzy średnim Ogólnym Wskaźnikiem Koniunktury w roku 2015 i 2014
14
Ogólny Wska źnik Koniunktury we wszystkich podregionach najwy ższy w historii – wyj ątkiem Kraków
Wskaźnik koniunktury dla kraju
Wskaźnik koniunktury dla małopolskiego
Wskaźnik koniunktury dla podregionów
15
97,4
100,8
101,0
99,1
98,6
99,6
94,5
95,4
96,2
101,1
100,0
98,1
97,5
98,6
93,8
95,3
Oczekiwanie na zapłatę
Dostępność zewnętrznegofinansowania
Zatrudnienie
Wynik finansowy firmy
Przychody firmy
Sytuacja firmy
Sytuacja branży
Ogólna sytuacja gospodarcza
Małopolskie Polska
Przedsi ębiorcy z Małopolski najlepiej ocenili dost ępność do finansowania zewn ętrznego oraz zatrudnienie
-1
-1
-0
-1
-1
- 1
+0
-1
16
Połowa mikro i małych firm inwestowała w ostatnim r oku. Nakłady inwestycyjne identyczne jak w Polsce.
17
14,2% małopolskich mikro i małych firm prowadziło d ziałalno ść eksportow ą w ostatnim roku
� Spadek odsetka eksporterów o 1 p.p. w porównaniu z rokiem 2014, � Rozkład eksporterów według podregionów bardzo podobny do roku 2014, � W roku 2016 planowany wzrost odsetka eksportujących firm.
19
Najważniejsze bariery rozwoju firm w województwie małopol skim –koszty pracy, wysoko ść podatków i obci ążenia biurokratyczne
Właściciele firm byli proszeni o skwantyfikowanie każdej z barier w skali od 1 (brak bariery) do 5 (bardzo wa żna bariera)
� Średnia wartość barier w Polsce identyczna jak rok temu (2,75 pkt.),
� Średnia barier w małopolskim (2,81 pkt.) wyższa od średniej krajowej,
� W porównaniu z rokiem 2014wzrosło znaczenie następujących barier:
� Konkurencja innych firm,
� Obciążenia biurokratyczne,
� Przepisy prawne,
� Dostęp do programów pomocowych,
� Kwalifikacje pracowników.
2,16
2,24
2,28
2,32
2,35
2,49
2,45
2,69
2,74
2,77
3,27
3,20
3,26
3,57
3,47
2,10
2,15
2,22
2,36
2,46
2,51
2,52
2,68
2,80
2,86
3,31
3,32
3,60
3,60
3,69
Korupcja
Sądownictwogospodarcze
Czynnikimakroekonomiczne
Dostęp do finansowaniazewnętrznego
Kwalifikacje pracowników
Dostęp do programówpomocowych
Zatory płatnicze
Szara strefa
Popyt na produkty/usługi
Niska rentowność
Konkurencja innych firm
Przepisy prawne
Obciążenia biurokratyczne
Wysokość podatków
Koszty pracy
Małopolskie Polska
20
Temat specjalny – startupy
� Wykształcenie i wcześniejsze doświadczenie zawodowe atutem właścicieli startupów
66%właścicieli ma wyższe
wykształcenie
dla 64%właścicieli
to pierwsza firma
71%właścicieli to osoby w
wieku 25-44 lata
92% właścicieli wcześniej
pracowało
82% firm założonychze środków własnych
98% startupów
to mikrofirmy
W badaniu wzięło udział 614 startupów, czyli firm działających na rynku krócej niż 3 lata
21
Optymizm wła ścicieli startupów- istotnie wy ższe oceny na tle wszystkich badanych firm
+ 10
+ 10
+ 9
109,6
108,4
108,3
106,2
102,2
101,0
98,2
98,2
99,6
99,1
98,6
101,0
100,8
94,5
97,4
95,4
Sytuacja firmy
Wynik finansowyfirmy
Przychody firmy
Zatrudnienie
Dostępnośćzewnętrznegofinansowania
Sytuacja branży
Oczekiwanie nazapłatę
Ogólna sytuacjagospodarcza
Startupy Wszystkie firmy
+ 5
+ 1
+ 7
+ 1
+ 3
22
Większość właścicieli startupów planuje rozwin ąć swoj ą firm ę
w perspektywie najbli ższych trzech lat
Sytuacja firmy za 3 lata
63%28% 9%
W firmie b ędziezatrudnionych wi ęcej
osób, jej skaladziałalno ści będzie
większa
Firma b ędziewygl ądać podobnie
jak dzisiaj
Firmy nie b ędzie ju żprawdopodobnie na
rynku
23
Startupy szans ą na tworzenie nowych miejsc pracy
100,9
99,799,2
100,5
101,7
102,8
105,5
102,2
103,5104,1
105,8
108,6
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Zatrudnienie w kolejnych 12 miesiącach - mikro i małe firmy
Zatrudnienie w kolejnych 12 miesiącach - startupy
� W mikro i małych firmach pracuje 4,7 miliona osób,co stanowi 51% pracuj ących w polskich przedsi ębiorstwach (2014; GUS).
Ocena zatrudnienia startupy
mikro i małe ogółem
24
Ułatwieniem dla startupów byłyby mniejsze obci ążenia finansowe, lepszy dost ęp do finansowania oraz uproszczenie przepisów
Zmiany, które ułatwiłyby rozpoczynanie i prowadzeni edziałalno ści gospodarczej przez startupy
50%
27%
11%
10%
10%
9%
Zmniejszenie pozapłacowych kosztówpracy (ZUS, podatki)
Lepszy dostęp do finansowaniazewnętrznego
Uproszczenie przepisów podatkowychi ich jednolita interpretacja
Mniej skomplikowane zasadyprowadzenia działalności
gospodarczej
Łatwiejsze procedury przy rejestracjifirmy
Więcej instrumentów wsparcia dlamłodych
25
Bank Pekao partnerem dla startupów – dedykowana lini a kredytowa z gwarancj ą Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego
Gwarancje kredytów obrotowych dla firm rozpoczynaj ących działalno ść gospodarcz ą w ramach Programu Konkurencyjno ść i Innowacja (CIP)
� Dla firm działaj ących do 2 lat,
� Nieodnawialne kredyty obrotowe o wartości do 20 tys. PLN udzielane na okres 1 roku ,
� Wymagana 1 opłacona faktura lub rachunek od kontrahenta,
� Gwarancja 50% kapitału i odsetek.
Korzy ści dla firmy
� Niższa marża kredytowa,
� Kredyty poniżej 10 tys. PLN zabezpieczone wyłącznie gwarancją EFI,
� Kredyty do 20 tys. PLN z gwarancją EFI i innym dodatkowym zabezpieczeniem,
� Budowa historii kredytowej w banku,
� Koszt gwarancji 0 PLN przy braku pomocy publicznej,
� Prosta dokumentacja bez biznesplanu.
60% kredytów udzielonych firmom działaj ącym do 6 miesi ęcy85% udzielonych firmom działaj ącym do 12 miesi ęcy
26
Bank Pekao partnerem konkursu „Społeczny startup”
Pierwsza edycja konkursu „Społeczny startup”
Cel: Promocja przedsi ębiorstw społecznych
10 laureatów konkursu prezentowanych w raporcie
zorganizowana we współpracy z Ashoka Polska oraz UniCredit Foundation
promocja firm, które prowadzą działalność gospodarczą w celu integracji społecznej i zawodowej osób zagro żonych wykluczeniem społecznym
27
Co jeszcze w raporcie ?
� Finanse dla startupów,
� Instytucje wspierające startupy,
� Instrumenty wsparcia innowacyjnych startupów,
� Niemieckie i chorwackie doświadczeniaw zakresie wsparcia startupów,
� Sylwetki 10 startupów – klientów Banku Pekao,
� Konkurs „Społeczny startup”
28
Dziękuję za uwagę
Tomasz KierzkowskiDyrektor Biura Funduszy Unii Europejskiej i Programów PublicznychTel. 22 524 53 48E-mail: [email protected] z lat 2010-2014 dostępne na: www.pekao.com.pl/mis