NasyonalismongNasyonalismong AsyanoAsyano

20 siglo20 siglo

Dama ng halos kabuuan ng asya ang Dama ng halos kabuuan ng asya ang igting ng imperyalismo at kolonyalismong igting ng imperyalismo at kolonyalismong kanluraninkanluranin

Malawak ang aspekto ng Malawak ang aspekto ng PulitikaPulitika KabuhayanKabuhayan PamumuhayPamumuhay Lipunan ng mga asyano Lipunan ng mga asyano

NASYONALISMONASYONALISMO

Nangangahulugan ng pagmamahal sa bayan Nangangahulugan ng pagmamahal sa bayan Pagkakatanto ng isang nilalang o lahi na mahalagang Pagkakatanto ng isang nilalang o lahi na mahalagang

ipagtanggol ang kanyang bansa laban sa panlulupig ipagtanggol ang kanyang bansa laban sa panlulupig ng mga banyagang mga banyaga

Kamalayan ng isang lahi na sila ay may iisang Kamalayan ng isang lahi na sila ay may iisang kasaysayan, wika at pagpapahalagakasaysayan, wika at pagpapahalaga

*Sa Asya: nagsilbing isang matibay n areaksyon *Sa Asya: nagsilbing isang matibay n areaksyon laban sa imperyalismo at kolonyalismo laban sa imperyalismo at kolonyalismo

SILANGANGSILANGANGASYAASYA

Hindi napasailalim sa kanluraning Hindi napasailalim sa kanluraning kolonyalismo ang Silangang Asya kolonyalismo ang Silangang Asya dahil hindi tahasang sinakop bilang dahil hindi tahasang sinakop bilang kolonya ang bansa ritokolonya ang bansa rito

Maigting ang imperyalismong Maigting ang imperyalismong ipinamalas ng mga kanluraninipinamalas ng mga kanluranin

CHINACHINA

2 Rebelyong bunga ng imperyalismong kanluranin2 Rebelyong bunga ng imperyalismong kanluranin

Rebelyong Taiping Rebelyong Taiping Naghimagsik noong dekada 1850 laban sa Manchu na Naghimagsik noong dekada 1850 laban sa Manchu na

hinangad pabagsakin hinangad pabagsakin Pinangunahan ni Hong Xiuquan na ihangad iluklok ang Pinangunahan ni Hong Xiuquan na ihangad iluklok ang

sarili bilang emperador ng isang bagong dinastiya na sarili bilang emperador ng isang bagong dinastiya na tinatawag nyang T’ai P’ing o Great Peacetinatawag nyang T’ai P’ing o Great Peace

May impluwensyang kristyanismo ang rebelyong ito na May impluwensyang kristyanismo ang rebelyong ito na naghangad baguhin ang tradisyonnaghangad baguhin ang tradisyon

Rebelyong BoxerRebelyong Boxer Noong 1900, sumuporta sa mga Manchu at bumatikos sa mga mapaghimagsik at mapagsamantalang kanluraninNoong 1900, sumuporta sa mga Manchu at bumatikos sa mga mapaghimagsik at mapagsamantalang kanluranin Tinawag itong “Rebelyong Boxer” dahil ito ay isang grupo ng naghihimagsik na kasapi sa samahang Tinawag itong “Rebelyong Boxer” dahil ito ay isang grupo ng naghihimagsik na kasapi sa samahang Boxer Boxer

Harmony Fists Harmony Fists at karaniwan sa kanila ay sanay sa at karaniwan sa kanila ay sanay sa gymnastic exercisegymnastic exercise

2 magkatiwalas na 2 magkatiwalas na ideolohiyaideolohiya sa China. sa China. Ideolohiya?Ideolohiya?

Sun Yat SenSun Yat Sen

pangunahing nagsulong ng demokrasya at republikanismo sa China.pangunahing nagsulong ng demokrasya at republikanismo sa China. Siya ang tinaguriang “Ama ng Republikang China”Siya ang tinaguriang “Ama ng Republikang China” Nangampanya siya para palakasin at pag-isahan ang Tsino san harap Nangampanya siya para palakasin at pag-isahan ang Tsino san harap

ng mga suliranin para hindi matulad sa mga Warlordng mga suliranin para hindi matulad sa mga Warlord

3 Prinsipyo ng nasyonalismo, demokrasya at kabuhayang 3 Prinsipyo ng nasyonalismo, demokrasya at kabuhayang pantaopantao

3 Prinsipyo ng nasyonalismo, 3 Prinsipyo ng nasyonalismo, demokrasya at kabuhayang pantaodemokrasya at kabuhayang pantao

Mahalaga ang pantay-pantay na pag-aari ng lupaMahalaga ang pantay-pantay na pag-aari ng lupa Regulation ng puhunanRegulation ng puhunan Hindi kailangan ng tungalian ng mga uriHindi kailangan ng tungalian ng mga uri PagkakasundoPagkakasundo KonsiliasyonKonsiliasyon

*sa pamamagitan ng kanyang liderato, gabay at mga *sa pamamagitan ng kanyang liderato, gabay at mga prinsipyo naitatag ang Republika ng China noong prinsipyo naitatag ang Republika ng China noong oktubre 10, 1911 at naitatag din ang partidong oktubre 10, 1911 at naitatag din ang partidong kuomintang o Natiolinalist Party noong 1912kuomintang o Natiolinalist Party noong 1912

Sa pamamagitan ni Sun Yat sen, si Chiang Kai shek ang Sa pamamagitan ni Sun Yat sen, si Chiang Kai shek ang pumalit na lider kuomintang. Pag katapos nyang talunin pumalit na lider kuomintang. Pag katapos nyang talunin ang mga Warlords, hinarap naman nya ang mga ang mga Warlords, hinarap naman nya ang mga kumonista ni Mao Ze dongkumonista ni Mao Ze dong

Sa Unibersidad ng Peking nabuo ang Sa Unibersidad ng Peking nabuo ang talakayang grupo sa Marxismtalakayang grupo sa Marxism

Marxism- isang ideolohiya kumonismo na Marxism- isang ideolohiya kumonismo na galing sa Russiangaling sa Russian

*naniniwala sila sa bourgeois at proletariat. *naniniwala sila sa bourgeois at proletariat. Lahat ay magiging pag-aari ng estadoLahat ay magiging pag-aari ng estado

Mao Ze DongMao Ze Dong Isa sa mga eatyudante na nagpasimula ng Marxism sa Isa sa mga eatyudante na nagpasimula ng Marxism sa

China at isang mangbubukidChina at isang mangbubukid Siya ang nagtatag ng Partido Kumonista sa shanghai ng Siya ang nagtatag ng Partido Kumonista sa shanghai ng

dumating ang mga Russian adviser mula sa Cantondumating ang mga Russian adviser mula sa Canton Unti-unting lumakas ang kilusang komunista at pinalaganap Unti-unting lumakas ang kilusang komunista at pinalaganap

nila ang Marxismnila ang Marxism Dahil sa lumakas ang kilusang komunismo, ipinagbawal ito Dahil sa lumakas ang kilusang komunismo, ipinagbawal ito

ni Chiang Kui shek upang mapanatili ang partido ni Chiang Kui shek upang mapanatili ang partido nasyonalistanasyonalista

Naglunsad siya ng kampanya laban sa mga komunista. Naglunsad siya ng kampanya laban sa mga komunista. Marami ang nadakip at namatayMarami ang nadakip at namatay

Ngunit naka takas siya at nagtungo sa Kiangsi kung saan Ngunit naka takas siya at nagtungo sa Kiangsi kung saan nagtatag siya ng kumonistang gobyernonagtatag siya ng kumonistang gobyerno

Ang pagtakas nila ay tinawag na Long March dahil sa layo Ang pagtakas nila ay tinawag na Long March dahil sa layo ng kanilang nilakad at maraming nasawi dahil sa hirap at ng kanilang nilakad at maraming nasawi dahil sa hirap at gutom gutom

Nagkaron ng United Front ang mga komunista at mga Nagkaron ng United Front ang mga komunista at mga nasyonalista ng salakayin ng Hapones ang China. Hindi rin nasyonalista ng salakayin ng Hapones ang China. Hindi rin nagtagal ang United Front at hiwalay na nilabanan ng mga nagtagal ang United Front at hiwalay na nilabanan ng mga komunitang at komunista ang mga Hapones. Ito ay natapos komunitang at komunista ang mga Hapones. Ito ay natapos lamang pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdiglamang pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig

Subalit pagkatapos ng digmaan muling naglaban ang Subalit pagkatapos ng digmaan muling naglaban ang komunista at nasyonalista. Ang nasyonalista ay tinulungan komunista at nasyonalista. Ang nasyonalista ay tinulungan ng United States. Ang kumonista naman ay tinulungan ng ng United States. Ang kumonista naman ay tinulungan ng Russia at ng mga masang Tsino dahil sa katiwalian ni Russia at ng mga masang Tsino dahil sa katiwalian ni Chiung Kai Shek. Chiung Kai Shek.

Nagwagi ang mga kumonista at nagtatag ng “People’s Nagwagi ang mga kumonista at nagtatag ng “People’s Republic of China”. Sa Peking na pinamumunuan ni Mao Republic of China”. Sa Peking na pinamumunuan ni Mao Zedong. Tumakas sila Chiang Kai Shek patungong Taiwan Zedong. Tumakas sila Chiang Kai Shek patungong Taiwan at nagtatag ng pamahalaang nasyonalista o Republic of at nagtatag ng pamahalaang nasyonalista o Republic of chinachina

JAPANJAPAN

• Naganap ang unang pagpasok ng mga kanluranin sa Japan Naganap ang unang pagpasok ng mga kanluranin sa Japan noong panahon ng Shogunatong Tokugawa nang dumating noong panahon ng Shogunatong Tokugawa nang dumating ang mga dayuhang misyonero sa China.ang mga dayuhang misyonero sa China.

• Tinutulan ng mga Shogunato sa pagpasok ng kristyanismo Tinutulan ng mga Shogunato sa pagpasok ng kristyanismo kahit na gusto nila ang kalakalan ng kanluranin dahil may kahit na gusto nila ang kalakalan ng kanluranin dahil may magiging epekto raw ang kristyanismo sa lipunan at kultura magiging epekto raw ang kristyanismo sa lipunan at kultura nila nila

• Sa pagpasok ng mga kanluranin, nagbigay ng Sa pagpasok ng mga kanluranin, nagbigay ng edictedict o o kautusan si Shogun Ieyasu na patayin ang mga kautusan si Shogun Ieyasu na patayin ang mga kristyanismong misyonerokristyanismong misyonero

• Isinara ang Japan sa mga Kanluranin sa utos ng Tukogawa. Isinara ang Japan sa mga Kanluranin sa utos ng Tukogawa. Tinawag itong sakoku o pagsasara ng daunganTinawag itong sakoku o pagsasara ng daungan

• Sa pagdating ni Commodore Matthew Penny noong 1853, Sa pagdating ni Commodore Matthew Penny noong 1853, muling nagbukas ang Japanmuling nagbukas ang Japan

• Bumagsak ang pamahalaang shogunato at nagatlaga muli Bumagsak ang pamahalaang shogunato at nagatlaga muli ng emperadorng emperador

• Si Mutsuhito ang iniluklok na bagong emperador 14 taong Si Mutsuhito ang iniluklok na bagong emperador 14 taong gulang pa lang siyagulang pa lang siya

• Tinawag na Meiji Restoration ang pagkakaluklok sa kanyaTinawag na Meiji Restoration ang pagkakaluklok sa kanya• Dahil sa pagkakaluklok sa kanya, niyakap ng Japan ang Dahil sa pagkakaluklok sa kanya, niyakap ng Japan ang

impluwensyang kanluranin at sumailalim ito sa impluwensyang kanluranin at sumailalim ito sa modernisasyonmodernisasyon

• Ang isang mahalagang pagbabago sa Japan ay ang Ang isang mahalagang pagbabago sa Japan ay ang reorganisasyon ng pamahalaan batay sa 1889 konstitusyon reorganisasyon ng pamahalaan batay sa 1889 konstitusyon na ang modelo ay ang saligang batas ng Germanyna ang modelo ay ang saligang batas ng Germany

• Pinalakas ang hukbong militar at ang hukbong pandagat at Pinalakas ang hukbong militar at ang hukbong pandagat at ang mga institusyon ng pamahalaan, nag imbita ng mga ang mga institusyon ng pamahalaan, nag imbita ng mga dayuhang eksperto atiskolar ng Japan at pinaturuan ang dayuhang eksperto atiskolar ng Japan at pinaturuan ang mga iskolar at batang intelektwal na Haponesmga iskolar at batang intelektwal na Hapones

• Iniangkop ng mga Hapones ang kanilang kultura art mga Iniangkop ng mga Hapones ang kanilang kultura art mga institusyon, pati ang agham at teknolohiya, sa modelong institusyon, pati ang agham at teknolohiya, sa modelong kanluranin upang mapalakas at maisulong ang kanilang kanluranin upang mapalakas at maisulong ang kanilang bansabansa