1

ျ ပညေ ထညငစ သမျျည မတာအစထညထ ေမ ည ငတာအစးရ

ငတာအစကည တာအစပးေရးး၊ေ းျ ေရးမးႏထညင႕ ဆပညေျထညး ျည ကးကျ

ေက းးကညေ စဒ င႕ျဒတာအစပးမတာအစးမကညေရးကးငးကျ

ဂ ျတာအစပင႕ျနယည

း ဗဟတာအစျ ပင ကတာအစျညး ( မတာအစနယမးႏငညငကည ျညး)

National Community Driven Development Project

(NCDDP)

ေက းရ ဒ င႕ျဒတာအစပးေရး င ငကည

Village Development Plan (VDP)

က ေက ညေမထည၊ေက းရ ညငး ဆးခ ကညေက းရ

၂ ၂ ခမးႏငည ဂ ျတာအစပင႕

2

မတာအစက

၁။၊ျတာအစပင႕ျနယညေျ ၄

၂။ ညငမ ထည ါဝထညေစေက းရ းငရထညး ၅

၃။၊ေက းရ စတာအစထညးေ ကထညး ၆

၄။၊ေက းရ ေျခခ ခ ကည းကည း ၇-၈

၅။ း းေ ါထညး ါဝထညေစးးႏပဆျညးငငညျခထညးမးႏထည ကဒမညျခထညးး ညထျညးငကည (PSA/PRA) ၉-၁

ဇနယး။

၆။ း းေ ါထညး ါဝထညေစးးႏပဆျညးငငညျခထညးမးႏထည ကျဒမညျခထညးး ညထျညးငကည (PSA/PRA) ၁၁

ဇနယး။

၆-၁။၊ေက းရ းးႏပေရး ရထညး ျငညျ ၊ေျ ၁၁

၆-၂။၊ေက းရ းးႏပေရး ရထညး ျငညျ ၊ေျ စ းစ ညခ ကညျ ေျ စ းစ ညခ ကည ၁၂

၆-၃။ ရစခ ထညျ ဇနယး ၁၃

၆-၄။ ရစခ ထညျ ဇနယး စ းစ ညခ ကည ၁၃

၆-၅။၊ေက းရ မ ထညး ဒ င႕ ငပညး း ကးခ တာအစမညဆကညးႏပျ ဇနယး ၁၄

၆-၆။၊ေက းရ မ ထညး ဒ င႕ ငပညး း ကးခ တာအစမညဆကညးႏပျ ဇနယးစ းစ ညခ ကည ၁၄

၆-၇။ ကငၥဓျ က နယည ႈ ဆထညစမညးႏမညျခထညးျ ဇနယး ၁၅

၆-၈။ ကငၥဓျ က နယည ႈ ဆထညစမညးႏမညျခထညးျ ဇနယး စ းစ ညခ ကည ၁၅

၆-၉။ ရထညး ျငည တာအစထညဆတာအစထညႈျ ၁၆

၆-၁ ။ ရထညး ျငည တာအစထညဆတာအစထညႈျ စ းစ ညခ ကည ၁၆

၆-၁၁။ ထညက တာအစညက ျညနယကညဇနယး ၁၇

3

၆-၁၂။ ထညက တာအစညက ျညနယကညဇနယးစ းစ ညခ ကည ၁၇

၇။၊ေကညမဝထည းမးႏထည၊ေက းရ ဒ င႕ျဒတာအစပးေရး င ငကညေဆထညရ ကညးႏပးႏမညမညးဓါမည း ၁၈

၈။၊ေက းရ ခ ကည းကည ( င -၁) ၁၉- ၂၅

၉။ င ကတာအစျညးငကညဝျညး ခ တာအစျညဇနယး ( င -၂) ၂၆-၂၇

၁ ။၊ေက းရ ဒ င႕ျဒတာအစပးေရးကးငးေ း င ငကည ( င -၃) ၂၈- ၃၁

၁၁။၊ေက းရ ညငင ကတာအစျညးး ညထျညးခ ေရ းခ နယညျခထညး ( င -၄) ၃၂- ၃၃

၁၂။ ငပညး ေဝးးႏမညမညး း ၃၄ -၃၈

၁၃။ က႑ းတာအစကညကးငးေ းဒ င႕ျဒတာအစပးေရးး ညထျညးငကည း ၃၉

LIFT ၏ျပညး ပ က ပျဒထညင႕၊ေရးဆ းေစ၊ေက းရ ဒ င႕ျဒတာအစပးေရး င ငကည းႏ ခ ကည းကည း

ကတာအစ ကတာအစးကး စ းျ ပ း ါစပည။

4

၁။ ဂ ၿတာအစပင႕ျနယညေျ

5

၂။ က ေက ညမထည၊ေက းရ ညငရးႏတာအစ၊ေက းရ းငရထညး

ငကည ေက းရ ညင ပည ေက းရ ပည

က ေကညေမထည

၁ က ေကညေမထည ျ ထညးက ထညး

ဆးခ ကည

6

၃။၊ေက းရ စတာအစထညးေ ကထညး

7

8

၄။၊ေက းရ ေျခခ ခ ကည းကည

(၁)းျပညးငး တာအစပးင တာအစ ညေ ထညင

တာအစပး ငး တာအစညေ ထညင က း ငငေ ါထညး ရခတာအစထည ၃ ၃ ၃

- - - - -

(၂) တာအစခတာအစကညး နယည ညင း

တာအစခတာအစကညး နယည ညင တာအစညေ ထညင က း ငငေ ါထညး

စကည ကး ၂၉ ၁၅ ၁၆ ၃၁

(၃) ဓတာအစကငး းေရးး ညထျညး

ငတာအစကည တာအစပးေရး ေ းျ ေရး ေစးငးငး းေရး ျခး းနယည မ း င ါးငကည က ျညး

ကနယ ကညျခ ေျ ကကည ကတာအစထညး ကည

ဘ

(၄)၊ေက းရ မ ထညး ဓတာအစက တာအစထညဆတာအစထည းႏပ း

ေက းရ တာအစထညဆတာအစထညးႏပ း

းနယည ကတာအစထညး ေမထည

နယ

ငး က ကည

ေျ

မးႏငညရးႏပည ငတာအစကည ခထညး

စ/ ေက

ကည ရရးႏတာအစးႏပ

ေရ မ ထညး/

ေရ ကျည

ငကညေရ မ ထညး/

ငတာအစည ငညး ေရ

စ နယည

ေခ ထညး၊ေရေရ

ေစကညစ းးႏပ

ေရ မ ကည ၂ ၅ ၃ ၂ ရးႏတာအစ ၇၆ ရးႏတာအစ ၄ ရးႏတာအစ ရးႏတာအစ

9

ေက းရ တာအစထညဆတာအစထညးႏပ း

ကး ေ ညးဂ

ဆတာအစထည ကနယည

ငကည ေးးႏ

င ါး ကတာအစမည

ငကည

ေင း ဆတာအစထည

း ငကည

၃ဘးဆတာအစထညကနယည

ဆတာအစးး

ေရ မ ကည ရးႏတာအစ ရးႏတာအစ ၄၅ ရးႏတာအစ ၁ ၃ - - -

(၅)၊ေက းရ မ ထညး ျခး တာအစထညဆတာအစထည းႏပ း

ေက းရ တာအစထညဆတာအစထညးႏပ း

ေရမထည

ငကည

းနယည ျည ငကည

က မ း ကကည ဝကည ဆတာအစမည

း ည စး

က ညးက ထည း ညစး

ေရ မ ကည ၂ ၁ - ၅၆ ၅ ၆ - ၂ ရးႏတာအစ

(၆)၊ေက းရ ရးႏတာအစ စ းျ ပမတာအစထညေစ ရထညး ျငည/ ခ ကည းကည း

ရထညး ျငည ေဆးရ /

ေဆးချညး

..က/ .း.က/ . .က

ေင း ေျမး

ငကည းညး ကတာအစမည

ငကည ေျစနယည

ကး က ျညကရငည၊ေဒ ညငကည

ေရ မ ကည ရးႏတာအစ းမျညး ရးႏတာအစ ရးႏတာအစ ရးႏတာအစ ရးႏတာအစ ရးႏတာအစ

10

၅။ း ေ ါထညးင ါဝထညေစ း းႏပဆျညးငငညျခထညးမးႏထည ကျဒမညျခထညးး ညထျညးငကည (PSA/PRA)

က ကညးခ ပ ညဇနယး

ငကည ေ ကထညး ရ ရကညင ကးမပည ညင မကညေရကညစ

ဓတာအစကေဆ းေမ းခ ကည က း ၊

ေ ါထညး

၁

ေက းရ းးႏပေရးျ းစနယ ဇမျ ေျ ၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊ ၊Social Map / Resource Map)

၉.၉.၂ ၁၉

ေက းရ စ၊ေက းေက းရ စး း

၁၇ ၁၆ ၃၃

ေက းရ ျနယညျတာအစတာအစမည မ ထညးရးႏတာအစ၊ တာအစညေျခးးနယညေျး၊ငငတာအစကညခထညး း၊ငေစ၊ေက း၊ရ ရ ၏၊းကညရးႏတာအစ၊ ေျခ ေျမးႏထည၊ ရထည၊း၊ ျ ျငည းကတာအစ၊ေဆ းေမ းျခထညး

၂

ရစခ ထညျ ျ ကက တာအစျည၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊( Seasonal Calender)

၉.၉.၂ ၁၉

ေက းရ စ၊ေက းေက းရ စး း

၁၇ ၁၅ ၃၂

ေက းရ း ၏၊ရရစ းတာအစကညငတာအစကည ပတာအစးေရး၊ေ းေ းျ ေရးး၊ငတာအစကည ပတာအစးခ တာအစျညး၊ရတာအစမညစတာအစရတာအစမညစတာအစညးခ တာအစျည၊ ရစ ၊ေမည းး၊ေက းေက းရ းႏ၊း း ဝထညေထ ၊ရရးႏတာအစးႏပ ေျခ ေျ းကတာအစ၊ေက းေက းရ းႏ၊းး း ါဝထညေဆ းေမ း၊ေရးဆ ေရးဆ က၊စပည။

၃

တာအစထညဆတာအစထညးႏပစ းစ ည ျခထညး (Metric Ranking)

၉.၉.၂ ၁၉

တာအစပးစး ညငး၊ တာအစပးစး ညင

၁၇ ၁၆ ၃၃

ေက းရ မ ထညးရးႏတာအစ၊ တာအစပး တာအစပးစးမးႏထည၊ တာအစပးစးမတာအစင႕၏ ဓတာအစကစ းင ေစ၊ ရထညး ျငည းမးႏထည၊ တာအစျညးခ ပ ညေစ ရထညး ျငည းကတာအစ၊ တာအစပးစးစး းေ ါထညး ါ ထညေရးဆ ခ ါစပည။

11

၄ ဒ င႕ ငပညးခ တာအစမည

ဆကည ၊(Venn Diagram)

၉.၉.၂ ၁၉

ေက းရ စ၊ေက းေက းရ စး း

၁၇ ၁၅ ၃၂

ေက းရ မ ထညးမ ထညရးႏတာအစေျေစ၊၊ေစးးႏပ ဒ င႕ ငပညး း၊မးႏထညမးႏထည၊ေက းေက းရ း ကး၊ဆဆကညင ညေျးႏပကတာအစ၊ ထညစ ထညစျထညစရးႏတာအစေ ထည၊ေဒေဒည မညမတာအစထညခစပည။၊

၅

းးႏပငး း ဆထညစမည၊းႏမညျခထညး၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊၊ ( Wealth Ranking)

၉.၉.၂ ၁၉

ေက းရ စ၊ေက းေက းရ စး း

၁၇ ၁၆ ၃၃

ေက းရ မ ထညးရးႏတာအစ၊းး း ကးးေထ ေ ကးး ငၥပညးကငၥးဓျ ထည း တာအစထညဆတာအစထညးႏပ၊ ဆထညခ ျခထညးကတာအစေဒည မညညျခထညး

၆ ထညက တာအစညက ျညနယ

ကည (Spider Web)

၉.၉.၂ ၁၉

တာအစပးစး ညငး၊

တာအစပးစး ညင

၁၇ ၁၆ ၃၃

တာအစပးစးမးႏထည တာအစပးစး း၊ ကး း ည ကတာအစထည ခ ထည၊၊ ၊ းညး၊မျညးမး၊ ခ ထည ခ ထည၊ ေရးး၊ ပ၊စစထည ကး၊မတာအစထညးႏပး၊ဘဝး ဘဝး ျခ ပးႏပ၊ငစပည၊ ေျခ ေ ေျခ ေျ ရ ညရ ညကတာအစ၊ေဆ းေဆ းေမ းခ ကစပည။

12

၆။၊ေက းရ ဒ င႕ျဒတာအစပးေရး င ငကည မ ကည စ းျ ပခေစ PRA Tool း မငညခခ ထညးင၏ စ းစ ညခ ကည း

(၁) ဆးခ ကည၊ေက းရ း ႈေရးမးႏထည ရထညး ျငညျ ၊ေျ

13

(၂) က ေက ညေမထည၊ေက းရ ညင း ဆးခ ကည၊ေက းရ ၊ေျ စ းစ ညခ ကည

မပညေျရ။ ေးထညဂ မ ည ၉၄ ဂရ ၃ တာအစျငည း ညမမ ည- ၁၇ ဂရ ၅၇ တာအစျငည

14

(၃) ရစခ ထညျ ဇနယး

(၄) ရစခ ထညျ ဇနယးစ းစ ညခ ကည

15

(၅) ဒ ငပညး းခ တာအစမညဆကည းႏပျ ဇနယ

(၆) ဒ ငပညး းခ တာအစမညဆကည းႏပျ ဇနယးစ းစ ညခ ကည

16

(၇) း းႏပငး း ဆထညစမည းႏမညျခထညးဇနယး

(၈) း းႏပငး း ဆထညစမည းႏမညျခထညးဇနယးစ းစ ညခ ကည

17

(၉) ရထညး ျငည တာအစထညဆတာအစထည ႈျ

(၁ ) ရထညး ျငည တာအစထညဆတာအစထည ႈျ စ းစ ညခ ကည

18

(၁၁) က း/ ေရးရ ထညက တာအစ ည

(၁၂) က း/ ေရးရ ထညက တာအစ ညစ းစ ညခ ကည

19

၇။၊ေက ညမဝထည းေရ းခ နယညျခထညးမးႏထည၊ေက းရ ဒ င႕ျဒတာအစပးေရး င ငကညေဆထညရ ကည းႏပးႏမညမညးဓါမည း

20

၈။ (က)၊ေက းရ ခ ကည းကည ( င -၁) ( မးႏငည ငကည ျညး)

21

22

23

၈။ (ခ)၊ေက းရ ခ ကည းကည ( င -၁) ( မတာအစနယမးႏငညငကည ျညး)

24

25

26

27

၉။ (က) င ကတာအစျညးငကညဝျညး ခ တာအစျညဇနယး ( င -၂) ( မးႏငည ငကည ျညး)

28

၉။ (ခ) င ကတာအစျညးငကညဝျညး ခ တာအစျညဇနယး ( င -၂) ( မတာအစနယမးႏငညငကည ျညး)

29

၁ ။ (က)၊ေက းရ ဒ င႕ျဒတာအစပးေရးကးငးေ း င ငကည ( င -၃) ( မးႏငည ငကည ျညး)

30

31

၁ ။ (ခ)၊ေက းရ ဒ င႕ျဒတာအစပးေရးကးငးေ း င ငကည ( င -၃) ( မတာအစနယမးႏငညငကည ျညး)

32

33

၁၁။ (က)၊ေက းရ ညငင ကတာအစျညးး ညထျညးခ ေရ းခ နယညျခထညး ( င -၄) ( မးႏငည ငကည ျညး)

34

၁၁။ (ခ)၊ေက းရ ညငင ကတာအစျညးး ညထျညးခ ေရ းခ နယညျခထညး ( င -၄) ( မတာအစနယမးႏငညငကည ျညး)

35

၁၂။ ငပညး ေဝးးႏမညမညး း

က ေက ညေမထည၊ေက းရ မ ထညျ ပး ညခေစ း ဗဟတာအစျ ပင ကတာအစျညး မးႏငည

36

37

ေက းရ ညငးင ကတာအစျညးး ညထျညးဆ းျဒမညခ ကညခ းႏမညစပည ငပညး ေဝး

38

င ကတာအစျညး ေ ကည ကျ ၊ေက ညမငရထညးခ ပ ည

39

၁၃။ က႑ းတာအစကညကးငးေ းဒ င႕ျဒတာအစပးေရးး ညထျညးငကည း

က႑ းတာအစကညး ညထျညးခ ပ ညဇနယး

က႑ ငကည း ညထျညး တာအစပး ငး ဆတာအစျ ပစ( းႏျညျခငညရ

ျည) ချးႏငည

ေ ကည ပည ဒ ငပညး (စတာအစ)ကျ

းႏမညခ ကည

က း က း+

ေျ

ခခ

ေဆက

ည ကး

က

႑(း

ညးး မ

မး

း၊ေရ

ရရးႏတာအစေရ

းး း

းထညး

ေရး

၁ ရ မ ထညးက ျညကရငညးညး ၂ ၂ း တာအစဗဟတာအစျ ပင ကတာအစျညး

၂ ငကညေရမထညးကညထျညး

၃ ရ မ ထညးမ မး

၄ ေက းရ ေင း

၅ ဘကညင စ းချညးေဆထည

းႈင

း း

က႑

( ပ

၊ေရ

းး က

ျညး

ေရး

ျးႏထည ဆ

တာအစထညေစ

ေဆက

ည ကး

းမးႏထ

ည

ျခး

းတာအစ

ညခ က

ည း

) ၁ ေက ထညျခ ငပညးရတာအစးျ ပျ ထညျခထညး

၂

၃

၄

၅

စက

ညေ း

ညး၊၊ေ

က ထ

ညး က

႑(င

တာအစကည

တာအစပးေရး

း၊ေ း

ေ းျ

၊၊ေရ

းမးႏထညဆ

တာအစထညေစ

ေဆက

ည က

း မ

းႏထည

ျခး

းတာအစ

ည ခ

ကညးႏ

း ၁ စကညေ း ညးေက ထညးစထညမျညး

၂

၃

၄

၅

စဘ

ေဘ

း

ျရနယ

ညေး

ါးေရး

က

႑

၁

၂

၃

၄

၅

ျခ

းက

႑

(ကျ

ဆတာအစထညရ

းစ

တာအစးႊေျ

ထညး

မတာအစထညျခ

ထညးျးႏထ

ည၊၊၊၊၊၊

၊၊၊

ေ၊

ေက

ထည

ပ

ညေဒည၊

ေဆထ

ညရ ကညေ

းမတာအစထညျ

ခထည

းရးႏတာအစ၊

၊၊ေစ

ေစ

း ညထ

ျညး

း

၁

၂

၃

၄

40

၅