โครงการจดตงธรกจสปาสมนไพรไทย ยานอารย-ราชคร (ลาวลลา อารย)

Natural Thai Herb and Spa Project Aree-Ratchakru(La Villa Aree)

โครงการจดตงธรกจสปาสมนไพรไทย ยานอารย-ราชคร (ลาวลลา อารย)

Natural Thai Herb and Spa Project Aree-Ratchakru(La Villa Aree)

สาวตร จงโสพานช

การคนควาอสระเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร บรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการสาระและการสรางคณคา

มหาวทยาลยกรงเทพ ปการศกษา 2558

©2558 สาวตร จงโสพานช

สงวนลขสทธ

สาวตร จงโสพานช. ปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต (การจดการสาระและการสรางคณคา), พฤศจกายน 2558, บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยกรงเทพ. โครงการธรกจสปาสมนไพรไทย (143 หนา) อาจารยทปรกษา: ดร.เกษม กรณเสร

บทคดยอ

โครงการธรกจสปาสมนไพรไทยมวตถประสงคคอ 1) ศกษาพฤตกรรม และความพงพอใจของผบรโภคในการเลอกใชบรการสปา 2) เพอศกษาปจจยสวนประสมทางการตลาดทมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพรไทย และ 3) เพอศกษาและวเคราะหความเปนไปไดในการจดตงธรกจสปาสมนไพรไทยในยานราชคร-ซอยอารยตอไป การศกษาครงนจงมงเนนทการศกษาหาความเปนไปไดในการจดท าแผนธรกจทเกยวของกบการด าเนนธรกจสปา และการด าเนนธรกจสปา ตองมการน าขอมลจากการวจย มาประกอบในการตดสนใจและเปนแนวทางในการจดท าแผนธรกจ โดยการเกบขอมลชนปฐมภม (Primary data) เปนการศกษาเชงปรมาณ (Quantitative research) และเกบขอมลชนทตยภม (Secondary data) เปนการศกษาในเชงคณภาพ (Qualitative research) มจดประสงคเพอเขาใจถงพฤตกรรมของผใชบรการสปา เพอใหทราบถงรปแบบการใชบรการ และน ามาเปนแนวทางในการก าหนดรปแบบสนคาและบรการของธรกจ โดยใหความส าคญกบปจจยทไดมาจากการวจย เพอใหตรงกบความตองการของผใชบรการใหมากทสด การศกษาใชวธเกบขอมลโดยการสมกลมประชากรในกรงเทพมหานครโดยการแจกแบบสอบถามกระดาษจ านวน 385 คนซงผตอบแบบสอบถามสวนใหญ มการใชบรการสปาอยเปนประจ า มความตองการความเปนธรรมชาต บรการทเปนสวนตว High-End บรการแบบ Premium กลมเปาหมายในการท าการตลาดคอ เพศชายและเพศหญง ในชวงอาย 25-60 ป เจาของธรกจสวนตวและกลมแมบานราชการทมฐานะทางสงคมสง รวมถงพนกงานบรษท/องคกรเอกชน ทใชบรการสปาอยเปนประจ า รวมถงเปนผทสนใจดแลและรกษาสขภาพ เอกชน และมรายไดตอเดอนมากกวา 30,000 บาทขนไป ธรกจสปาในประเทศไทยยงมแนวโนมเตบโตในทศทางบวก และผบรโภคในปจจบนตองการการผอนคลายจากสปาเพมมากขน ในขณะเดยวกนสปาทเปดแบบครบวงจรพรอมทงมบรการเสรมทหลากหลายยงไมมในยานอารย-ราชคร สงผลใหผประกอบการรายเกาตองปรบตวเพอรบมอกบสถานการณการแขงขนทสงขนปองกนการแยงชงสวนแบงตลาด ไมวาจะเปนเรองของสนคาและบรการ การใชกลยทธในดานของราคา หรอการสงเสรมการขายดาง ๆ ดงนนผประกอบการทงรายเกาและผลงทนรายใหมควรศกษา และท าความเขาใจกบธรกจ อนเปนประโยชนในการเลอกใชกลยทธท

เหมาะสมกบเวลา และสถานการณตาง ๆ เพอท าใหธรกจสามารถแขงขนและเตบโตไดอยางยงยนในธรกจ ค าส าคญ: สวนประสมการตลาด, ลกษณะสวนบคคล, พฤตกรรมการใชบรการ, สปาเพอสขภาพ, สปา

Jangsopanich, S. M.B.A. (Contents Management and Value Creation), November 2015, Graduate School, Bangkok University. Natural Thai Herb and Spa Project (143 pp.) Advisor: Kashem Kornseri, Ph.D.

ABSTRACT

The objectives of the research were 1) to study behavior and satisfaction of consumers, 2) to study the marketing mix that are important to the business, spa, herbal steam Thailand, 3) to study and analyze the possibility of establishing a herbal spa treatment in Thailand at soi Aree-Ratchakhru.Thus this study will focus on potential to create business model which is concerned spa business.Business plan is upon researching result for consideration and decision making. Research is collection primary data for quantitative research and secondary data for qualitative research.Objective of research aims to learning spa user behavior in 3 topics such as spa users behavior. Researching result will be used as guideline to perform strategic formulation to serve need of spa users. This research collects data from population in Bangkok by distribute questionnaires 385 copies because need to collect data from correct target especially spa users.Users want natural and personal services, high-end service.The goal of marketing is male and female in the 25-60 year age group, business owners and government agencies that have a high social status.Include emplyee and organizations. At the spa on a regular basis. As well as those interested in health care and private and have a monthly income of over 30,000 baht. Spa business in Thailand grow in positive direction and users want relax from spa increase.At the same time spa business which have one stop service and several additional service not available at soi Aree-Ratchakhru.Affect with old entrepreneur must adapt for cope with the rising competition, prevent a scramble for market share , product and services, strategy of pricing or promotions.So entrepreneur both old and new should be study and understand with this business.Helpful for selection strategy to make business can competitive and sustainable growth.

Keywords: Marketing Mix, Personal Characteristics, Behaviors, Using Spa Services, Spa

ซ

กตตกรรมประกาศ

รายงานวจยฉบบนส าเรจลลวงดวยด ดวยความกรณาจาก ดร.เกษม กรณเสร ดร.ปเตอร กน และ ผชวยศาสตราจารย ดร.อรรยา สงหสงบ โดยทกทานกรณาใหค าปรกษา ขอคดเหนตางๆ ในการวจยพรอมทงพจารณาตรวจแกไข ปรบปรงงานวจยของขาพเจา จนส าเรจลลวงดวยด อกทงขอกราบขอบพระคณ อาจารยณฐวรรณ วราฤทธชย ผชวยใหค าปรกษาตรวจสอบแกไขงานวจยของขาพเจาตลอดระยะเวลาท าวจย ผท าวจยรสกซาบซงในความกรณาของคณาจารยทกทาน จงขอกราบของพระคณไว ณ โอกาสนดวย ผวจยขอกราบขอบพระคณผทมสวนรวมในการท าวจยและใหขอมลตางๆ ตลอดจนถงผตอบแบบสอบถามทกทาน ทใหความรวมมอในการเกบขอมลครงน และขอกราบขอบพระคณอยางสง ส าหรบบคคลทมความส าคญตอผวจยมากทสดคอครอบครว ทคอยสนบสนนทกอยางในชวตของขาพเจา ซงเปนก าลงใจส าคญยงตอการศกษาของขาพเจามาโดยตลอด ขาพเจาขอเทดทนพระคณนเหนอสงอนใด ขอขอบคณเพอนๆ ทกทานทยอมสละเวลาอนมคามาเปนก าลงส าคญในการชวยแจกแบบสอบถามเพอเกบขอมลในการวจยน และคอยเปนแรงกระตนใหงานวจยนเกดความคบหนาจนส าเรจลลวงในทสด ขอขอบคณทกทานจากใจจรง สาวตร จงโสพานช

ฌ

สารบญ หนา บทคดยอภาษาไทย ง บทคดยอภาษาองกฤษ ฉ กตตกรรมประกาศ ซ สารบญตาราง ฏ สารบญภาพ ณ บทท 1 บทน า 1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1 1.2 วตถประสงคการวจย 3 1.3 สมมตฐานการวจย 3 1.4 ขอบเขตการวจย 4 1.5 นยามศพทเฉพาะ 5 1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 5 บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ 2.1 แนวคดและทฤษฎเกยวกบพฤตกรรมผบรโภค 6 2.2 แนวคด และทฤษฎความพงพอใจ 11 2.3 แนวคด และทฤษฎเกยวกบสวนประสมทางการตลาด (Marketing Mix) 16 2.4 แนวคดและทฤษฎเกยวกบการบรการ 19 2.5 การวเคราะห SWOT Analysis 25 2.6 แนวคดทฤษฏเกยวกบการแพทยแผนไทยและการนวดไทย 30 2.7 ทฤษฏเกยวกบสปา 39 2.8 งานวจยทเกยวของ 43 บทท 3 ระเบยบวธวจย 3.1 ประเภทของงานวจย 47 3.2 ประชากร และกลมตวอยาง 47 3.3 เครองมอทใชในการวจย 48 3.4 การทดสอบเครองมอ 50 3.5 การเกบรวบรวมขอมล 51 3.6 การวเคราะหขอมลและสถตทใช 52

ญ

สารบญ (ตอ) หนา บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล 4.1 ผลการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ 53 4.2 สรปผลขอมลเชงคณภาพ 81 4.3 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ 83 บทท 5 การก าหนดรปแบบธรกจ 5.1 วสยทศน 87 5.2 พนธกจ 87 5.3 เปาหมาย (Goals) 88 5.4 ลกษณะทวไปของธรกจ 89 5.5 รายละเอยดสนคาและบรการ 89 5.6 สนคาและบรการในอนาคต 90 5.7 การเตรยมก าหนดกลยทธของบรษท 90 5.8 วเคราะหสวนผสมทางการตลาด (4P/4C) 90 5.9 วเคราะหสงแวดลอมภายนอกและภายใน (5C’s) 92 5.10 วเคราะหจดแขง,จดออน,โอกาสและภยคกคามของกจการ (SWOT) 97 5.11 การก าหนดกลยทธ 98 5.12 กลยทธการตลาดสอสารแบบ Viral Marketing หรอ การตลาดแบบไวรส 105 5.13 โครงสรางองคกร 108 บทท 6 งบการเงน 6.1 การประมาณเงนลงทน 111 6.2 การวเคราะหการไดมาของเงนลงทน 112 6.3 การประมาณรายได 113 6.4 ประมาณการรายจาย 115 6.5 ประมาณการงบแสดงฐานะทางการเงน (งบดล) 120 6.6 งบก าไรขาดทน 121 6.7 งบกระแสเงนสด 122 6.8 การวเคราะหผลตอบแทนจากการลงทน 123

ฎ

สารบญ (ตอ) หนา บทท 7 บทสรปและขอเสนอแนะ 7.1 การประเมนและสรปโครงการ 124 7.2 การวเคราะหเชงสถานการณ 124 7.3 สรปการวเคราะหผลตอบแทนของโครงการ 126 7.4 ขอเสนอแนะของโครงการ 126 บรรณานกรม 128 ภาคผนวก 132 ประวตผเขยน 143 เอกสารขอตกลงวาดวยการขออนญาตใหใชสทธในรายงานการคนควาอสระ

ฏ

สารบญตาราง หนา ตารางท 1.1: จ านวนสถานประกอบการสปา ณ เดอนกมภาพนธ 2554 1 ตารางท 2.1: ปจจยภายใน/ปจจยภายนอกตามทฤษฎ SWOT 29 ตารางท 2.2: ประเภทและสดสวนของสถานประกอบการสปาตามค านยามสปาสากล 40 ตารางท 2.3: จ านวนสถานประกอบการสปา ณ เดอนกมภาพนธ 2554 41 ตารางท 2.4: สถานทตงของสถานประกอบการสปา ณ เดอนกมภาพนธ 2554 42 ตารางท 4.1: จ านวน และรอยละของขอมลทวไป จ าแนกตามเพศ 54 ตารางท 4.2: จ านวน และรอยละของขอมลทวไป จ าแนกตามอาย 54 ตารางท 4.3: จ านวน และรอยละของขอมลทวไป จ าแนกตามวฒการศกษา 55 ตารางท 4.4: จ านวน และรอยละของขอมลทวไป จ าแนกตามอาชพ 55 ตารางท 4.5: จ านวน และรอยละของขอมลทวไป จ าแนกตามรายไดเฉลยตอเดอน 56 ตารางท 4.6: จ านวน และรอยละของความสนใจใชบรการสปาอบสมนไพรเพอรกษาโรค 56 ตารางท 4.7: จ านวน และรอยละของความถการใชบรการสปา 57 ตารางท 4.8: จ านวน และรอยละของระยะเวลาทใชบรการ/ครง 57 ตารางท 4.9: จ านวน รอยละ และล าดบทของปจจยในการเลอกใชบรการสปา 58 ตารางท 4.10: จ านวน และรอยละของโปรแกรมสขภาพทใชบรการ 58 ตารางท 4.11: จ านวน และรอยละของโปรแกรมสขภาพทสนใจ 59 ตารางท 4.12: จ านวน และรอยละของวนทใชบรการ 60 ตารางท 4.13: จ านวน และรอยละของคาใชจายในการใชบรการ 60 ตารางท 4.14: จ านวน และรอยละของรปแบบการตกแตงสปา 61 ตารางท 4.15: จ านวน รอยละ และล าดบทของผลตภณฑทใช 61 ตารางท 4.16: จ านวน และรอยละของการมาใชบรการ 62 ตารางท 4.17: จ านวน รอยละ และล าดบทของแหลงขอมล 62 ตารางท 4.18: จ านวน และรอยละของประเภทสปาทใชบรการ 63 ตารางท 4.19: จ านวน และรอยละของจดประสงคทใชบรการสปา 63 ตารางท 4.20: จ านวน และรอยละของแนวโนมการใชบรการสปาอบสมนไพร 64 ตารางท 4.21: คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความพงพอใจตอการรบ 65 บรการสปา

ฐ

สารบญตาราง (ตอ) หนา ตารางท 4.22: คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความส าคญของปจจยสวน 67 ประสมทางการตลาดตอธรกจสปาอบสมนไพรไทย ตารางท 4.23: การเปรยบเทยบความส าคญของปจจยสวนประสมทางการตลาดในธรกจ 70 สปาอบสมนไพรไทยกบขอมลทวไป จ าแนกตามเพศ ตารางท 4.24: การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความส าคญของปจจยสวน 71 ประสมทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยกบขอมลทวไป จ าแนกตามอาย ตารางท 4.25: ผลการทดสอบความแตกตางของความส าคญของปจจยสวนประสมทาง 73 การตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทย ดานกระบวนการกบอาย ตารางท 4.26: การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความส าคญของปจจยสวน 74 ประสมทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยกบขอมลทวไป จ าแนกตามวฒการศกษา ตารางท 4.27: ผลการทดสอบความแตกตางของความส าคญของปจจยสวนประสมทาง 75 การตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทย ดานผลตภณฑกบวฒการศกษา ตารางท 4.28: ผลการทดสอบความแตกตางของความส าคญของปจจยสวนประสมทาง 76 การตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทย ดานสถานทกบวฒการศกษา ตารางท 4.29: การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความส าคญของปจจยสวน 77 ประสมทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยกบขอมลทวไป จ าแนกตามอาชพ ตารางท 4.30: การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความส าคญของปจจยสวน 78 ประสมทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยกบขอมลทวไป จ าแนกตามรายไดเฉลยตอเดอน ตารางท 4.31: ผลการทดสอบความแตกตางของความส าคญของปจจยสวนประสมทาง 80 การตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทย ดานการสงเสรมการตลาดกบรายได เฉลยตอเดอน ตารางท 5.1: เปาหมายของธรกจ HIGH SPA 88 ตารางท 5.2: การวเคราะหสวนผสมทางการตลาด 91 ตารางท 5.3: การวเคราะหสภาพแวดลอมทมผลตอองคกร (Context) 92

ฑ

สารบญตาราง (ตอ) หนา ตารางท 5.4: การวเคราะหสภาพแวดลอมทมผลตอองคกร (Consumer) 93 ตารางท 5.5: การวเคราะหสภาพแวดลอมทมผลตอองคกร (Company) 94 ตารางท 5.6: การวเคราะหคแขง 96 ตารางท 5.7: การวเคราะห SWOT 97 ตารางท 5.8: การก าหนดกลยทธจากการใช TOWS Matrix 98 ตารางท 5.9: แสดงราคาสปา 101 ตารางท 5.10: แสดงราคานวด 102 ตารางท 5.11: แสดงราคานวดจดกระดก 102 ตารางท 5.12: แสดงราคาอบสมนไพร 102 ตารางท 5.13: ชองทางการตลาด 106 ตารางท 5.14: แผนการจดโฆษณาประชาสมพนธของ HIGH SPA (ทงป) 107 ตารางท 5.15: แสดงรายละเอยดโครงสรางต าแหนงงานและอตราเงนเดอน 110 ตารางท 6.1: แสดงสรปประมาณการเงนลงทนของโครงการธรกจ HIGH SPA 112 ตารางท 6.2: สดสวนเงนลงทน อตราผลตอบแทนทคาดหวง และอตราผลตอบแทนเงน 113 ลงทนถวเฉลยจากโครงการธรกจ HIGH SPA ตารางท 6.3: รายไดของโครงการธรกจ HIGH SPA ตามความเปนไปไดส าหรบป 2558 114 ตารางท 6.4: รายไดของโครงการธรกจ HIGH SPA ส าหรบป2558 – 2662 กรณทเปนไป 115 ไดมากทสด (Most Likely Case) ตารางท 6.5: ตนทนการผลตของโครงการธรกจ HIGH SPA ส าหรบป 2558 116 ตารางท 6.6: ตนทนคาแรงของโครงการธรกจ HIGH SPA ส าหรบป 2558 116 ตารางท 6.7: ตนทนคาโสหยของโครงการ HIGH SPA ส าหรบป 2558 117 ตารางท 6.8: คาเสอมราคาสนทรพยของโครงการธรกจ HIGH SPA 118 ตารางท 6.9: ประมาณการรายจายส าหรบป2558 – 2562 กรณทเปนไปไดมากทสด (Most Likely Case) ตารางท 6.10: งบแสดงฐานะทางการเงน (งบดล) ส าหรบป2558 – 2562 กรณทเปนไปได 120 มากทสด (Most Likely Case) ตารางท 6.11: งบก าไรขาดทน ส าหรบป2558 – 2562 กรณทเปนไปไดมากทสด (Most 121 Likely Case)

ฒ

สารบญตาราง (ตอ) หนา ตารางท 6.12: งบกระแสเงนสด ส าหรบป2558 – 2562 กรณทเปนไปไดมากทสด (Most 122 Likely Case) ตารางท 6.13: แสดงผลสรปการวเคราะหผลตอบแทนทางการเงนของโครงการ HIGH SPA 123 ตลอดระยะเวลา 5 ป ตารางท 7.1: การบรหารความเสยงในกรณสถานการณเลวราย (Worst Case) 125 ตารางท 7.2: การบรหารความเสยงในกรณสถานการณดเลศ (Best Case) 125 ตารางท 7.3: สรปการวเคราะหผลตอบแทนของโครงการ 126

ณ

สารบญภาพ หนา ภาพท 1.1: จ านวนผใชบรการสปา 2 ภาพท 2.1: ตวแบบพฤตกรรมผบรโภค 7 ภาพท 2.2: กระบวนการตดสนใจซอสนคา/บรการของผบรโภค 11 ภาพท 2.3: แสดงความพงพอใจและความไมพงพอใจของผรบบรการ 13 ภาพท 2.4: แสดงความพงพอใจและความไมพงพอใจของผรบบรการ 14 ภาพท 5.1: บรรยากาศเมอเดนเขามาภายในราน (อางอง อกาลโก สขมวท51) 103 ภาพท 5.2: แผนผงแสดงโครงสรางบรษท HIGH SPA จ ากด 108 ภาพท 6.1: แผนภาพแสดงพนทของโครงการธรกจ HIGH SPA 111

บทท 1 บทน า

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา จากสภาพสงคมทมการแขงขนกนสงไดสรางความเครยดในการท างานหรอการด าเนนธรกจและการด าเนนชวตประจ าวนทเตมไปดวยอาคารตกแถว สภาพจราจร สงผลตอปญหาดานสขภาพของผบรโภคท าใหพฤตกรรมการดแลสขภาพของผบรโภคเปลยนแปลงไปโดยเฉพาะความตองการการผอนคลายในรปแบบตางๆ เพอลดความเครยดและปรบสมดลใหรางกายของตน จนท าใหผบรโภคเรมสนใจดแลและรกษาสขภาพอยางจรงจงเพมขน ผบรโภคเหลานสามารถเลอกทจะดแลสขภาพและมวธการผอนคลายไดหลายรปแบบเชนการเขาศนยกฬาวงและเตนแอโรบคตามสวนสาธารณะการฝกโยคะการไปดหนงหรอเดนซอของตามหางสรรพสนคาแตวธการผอนคลายทก าลงมาแรงและเปนทนยมอยางแพรหลายคอการเขามาใชบรการสปาซงนอกจากจะท าใหผบรโภคคลายความเครยดแลวการบรการบางประเภทในสปายงเปนการเสรมสขภาพใหแขงแรงอกดวย รวมถงมผบรโภคสวนหนงตองการและแสวงหาความเปนธรรมชาตจงเลอกการใชบรการสปา บรการสปาไดรบความนยมเพมมากขนเรอยๆ สงผลใหปจจบนมธรกจสปากวา 1,200 แหงในประเทศไทย จากขอมลของส านกสงเสรมธรกจบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ กระทรวงสาธารณสข ในป 2554 พบวาสถานประกอบการสปาทไดรบมาตรฐานจากกระทรวงสาธารณสข มจ านวนทงสน 1,436 แหง จ าแนกตามลกษณะการใหบรการ พบวากจการสวนใหญเปนกจการนวดเพอสขภาพ รองลงมาคอสปาเพอสขภาพ ตารางท 1.1: จ านวนสถานประกอบการสปา ณ เดอนกมภาพนธ 2554

ประเภท จ านวน (แหง) สดสวน

สปาเพอสขภาพ 454 31.62

นวดเพอสขภาพ 925 64.42

นวดเพอเสรมสวย 57 3.97

รวม 1,436 100.0

ทมา: กรมสนบสนนบรการสขภาพ กระทรวงสาธารณสข. (2556). เอกสารความรผดาเนนการสปา เพอสขภาพ (พมพครงท 5). กรงเทพฯ: ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

2

ภาพท 1.1: จ านวนผใชบรการสปา

ทมา: กรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย. (2556). 87 ป กรมพฒนาธรกจการคา. สบคน จาก http://www.dbd.go.th/dbdweb_en/download/article/annualreport_ThEng52. pdf. จ านวนผใชบรการสปาในประเทศไทย ป 2551 มจ านวนกวา 4.0 ลานคน และตงแตป 2553 เปนตนไป มแนวโนมการใชบรการสปาสงขน ท าใหมการคาดการณวาตลาดสปามอตราการเตบโตอยางตอเนองและมแนวโนมขยายตวเพมขนเรอย ๆ จากการทผบรโภคเรมสนใจดแลและรกษาสขภาพอยางจรงจง ท าใหกระแสนยมผลตภณฑเพอสขภาพเพมมากขน สมนไพรไทยจงเปนอกทางเลอกหนงของผบรโภคทงในรปแบบของยารกษาโรค อาหารเสรม เรองส าอาง เปนตน จากฐานขอมลทะเบยนเกษตรกร (ทบก.) ปพ.ศ. 2555 ของกรมสงเสรมการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ ระบวาประเทศไทยมพนทปลกสมนไพรรวม 45,340 ไร มพชสมนไพรทเกษตรกรขนทะเบยนปลก 55 ชนด มครวเรอนทปลก 11,673 ครวเรอน แหลงผลตกระจายทวประเทศ โดยพชสมนไพรทมพนทปลกมาก คอ กระวาน กฤษณา ขมนชน ตะไครหอม บวบก พรกไทย ไพล และวานหางจระเข และปจจบนสมนไพรไทยเปนทตองการของตางชาตเปนจ านวนมาก จงท าใหผบรโภคเหลานใสใจและสนใจศาสตรการแพทยทางเลอกมากขน การอบสมนไพรเปนอยางหนงทอยในความนยม ปจจบนซาวนา สปา โรงแรม โรงพยาบาล แมกระทงสถานบรการการออกก าลงกายหลายแหงกเปดบรการอบสมนไพรเพอตอบโจทยความนยมในสวนน เนองดวยความมคณคาทางดานการรกษาโรคตาง ๆ ของพชสมนไพรอนหาทประมาณไมไดทงทเปนแผนโบราณ และแผนปจจบน อกทงสมนไพรไทยยงไมมสารตกคางอนกอใหเกดผลขางเคยงตามมาภายหลงดวย คณประโยชนของสมนไพรมมากมายหลายประการเปนสงทส าคญอยางหนงในการด ารง

3

ชวตหรอปจจย 4 คอยารกษาโรค จากความนยมการอบสมนไพรดงกลาว ท าใหผบรโภคพยายามหาสถานทในการอบสมนไพรเพอใชในการรกษาโรค และสถานททเปดท าการอบสมนไพรรกษาโรคสวนใหญในปจจบนจะตงอยทวด ซงผบรโภคจะตองเดนทางไปเพอท าการอบสมนไพรรกษาโรคสวนใหญทเปดบรการนมกอยในวดตางจงหวด ท าใหผบรโภคทอยในเขตเมองหลวงไมสะดวกทจะไปใชบรการ จะเหนไดวาปจจบนธรกจสปาสวนใหญในประเทศไทยจะมการอบสมนไพรไทยเพอรกษาโรคอยนอยมาก นบไดวาเปนชองวางทางการตลาดส าหรบธรกจประเภทนซงเปนโอกาสในการท าธรกจประเภทน จากเหตผลดงกลาวจงสามารถน ามาประกอบการจดตงธรกจสปาสมนไพรไทย โดยการท าธรกจสปาทเปดใหบรการสวนใหญในปจจบนจะอยในโรงแรมและรสอรทตามสถานททองเทยวท าใหผบรโภคบางสวนไมสะดวกทจะไปใชบรการนอกจากนท าใหเปนอปสรรคของสถานบรการเหลานทตองมงการท าการตลาดเปาหมายของตนไปทผบรโภคระดบสงเทานนดงนนถามบรการสปาทเปดแบบสแตนอโลนเพมมากขน กจะเปนทางเลอกทดส าหรบผบรโภคทใสใจสขภาพและตองการใชบรการ ดวยเหตผลนผวจยเหนโอกาสการเตบโตของธรกจสปา จงมความสนใจทจะศกษาความเปนไปไดในการจดตงธรกจสปาสมนไพรไทย ในยานราชคร-ซอยอารย โดยธรกจสปาทจดตงนจะประกอบไปดวย สปา, นวดแผนไทย, อบสมนไพรไทย และการนวดจดกระดกถอไดวาเปนการเพมคณคาใหกบธรกจสปาในปจจบนและตอบโจทยความตองการใหกบผบรโภคทสนใจดแลรกษาสขภาพไดเปนอยางด งานวจยน จดท าขนเพอศกษาพฤตกรรมความพงพอใจและสวนประสมทางการตลาดของผใชบรการสปาสมนไพรไทย สรางความแตกตางจากสปาทวไปทมอยในตลาดดวยการเพมการอบสมนไพรไทยและการนวดจดกระดก เพอตอบโจทยกลมเปาหมายทตองการดแลรกษาสขภาพไดเปนอยางด 1.2 วตถประสงคการวจย 1.2.1 เพอศกษาพฤตกรรม และความพงพอใจของผบรโภคในการเลอกใชบรการสปา 1.2.2 เพอศกษาปจจยสวนประสมทางการตลาดทมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพรไทย 1.2.3 เพอศกษาและวเคราะหความเปนไปไดในการจดตงธรกจสปาอบสมนไพรไทยเพอรกษาโรคในยานราชคร-ซอยอารยตอไป 1.3 สมมตฐานการวจย 1.3.1 ผบรโภคทมเพศตางกนใหความส าคญกบปจจยสวนประสมทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยแตกตางกน

4

1.3.2 ผบรโภคทมอายตางกนใหความส าคญกบปจจยสวนประสมทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยแตกตางกน 1.3.3 ผบรโภคทมวฒการศกษาตางกนใหความส าคญกบปจจยสวนประสมทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยแตกตางกน 1.3.4 ผบรโภคทมอาชพตางกนใหความส าคญกบปจจยสวนประสมทางการตลาดในธรกจ สปาอบสมนไพรไทยแตกตางกน 1.3.5 ผบรโภคทมรายไดเฉลยตอเดอนตางกนใหความส าคญกบปจจยสวนประสมทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยแตกตางกน 1.4 ขอบเขตการวจย 1.4.1 ดานประชากรและกลมตวอยาง 1.4.1.1 ประชากรทใชในการสมภาษณ ไดแก ผบรหารธรกจสปา จ านวน 2 แหง ไดแก (1) คณธารน ลมตระกล ผบรหารราน Chill SPA (2) คณพมพพชญา สมทรกลน ผบรหารราน Avanti Beauty & SPA 1.4.1.2 ประชากรและกลมตวอยางทใชทใชในการศกษาครงน ไดแก ประชาชนในเขตกรงเทพมหานครทมอายตงแต 25-64 ปและเปนผทเคยใชบรการสปา ทงนเนองจากในเขตกรงเทพมหานครมสปาทเปดใหบรการเปนจ านวนมาก แตเนองจากไมทราบประชากรทแนชด ผวจยจงใชสตรค านวณกรณไมทราบประชากรทระดบความเชอมน 95% (กลยา วานชยบญชา, 2545, หนา 25-26) ไดกลมตวอยาง จ านวน 385 คน 1.4.2 ดานเนอหาทศกษา 1.4.2.1 ศกษาพฤตกรรมของผบรโภคในการใชบรการสปา ประกอบดวย ความสนใจใชบรการ ความถ วน-เวลาทใชบรการ คาใชจาย ปจจยส าคญในการเลอกใชบรการ โปรแกรมสขภาพทใชบรการ และรปแบบการตกแตงสถานท เปนตน 1.4.2.2 ศกษาความพงพอใจตอการรบบรการสปา ประกอบดวย กระบวนการใหบรการ พนกงานผใหบรการ และสถานทตง 1.4.2.3 ศกษาปจจยสวนประสมทางการตลาดทมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพรไทย โดยศกษาปจจยจ านวน 7 ดาน หรอ 7P’s ประกอบดวย ดานผลตภณฑ (Product) ดานราคา (Price) ดานสถานทหรอชองทางการจดหนาย (Place) ดานการสงเสรมการตลาด (Promotion) ดานบคลากร (People) ดานกระบวน การ (Process) และดานสภาพแวดลอม (Physical Evidence)

5

1.5 นยามศพทเฉพาะ 1.5.1 สปา (Spa) หมายถง สถานบรการเพอสขภาพส าหรบบคคลทวไป โดยใชศาสตรการนวดศาสตรการดแลเพอสขภาพดวยน า และศาสตรการใชอณหภมในการดแลสขภาพเปนบรการหลก นอกจากน สปายงเปนการดแลสขภาพและพกผอน การบ าบดสขภาพจตและสขภาพกายในแนวทางอายรเวช หรอเวชศาสตร เปนการบ าบดเพอการผอนคลาย ท าใหเกดความสขทงกายและจตใจ การท าความสะอาด และเสรมอาหารบ ารง ใหลกถงผวชนใน โดยมวธตาง ๆ ออกไป ไมวาจะเปนการนวด การบ าบดดวยน า หรอการใชกระแสไฟฟา สวนมากแลวการท าสปาเพยงครงเดยวจะไมคอยเหนผลอยางชดเจน จงจ าเปนทจะตองท าอยางตอเนองเปนประจ าซงในการท าสปาแตละครงนนกเปรยบเหมอนมอบการการพกผอนทดทสดใหผวพรรณ เพราะนอกจากสงสกปรก ทอดตนจะถกก าจดออกจนหมดแลว ผวยงไดรบสารอาหาร เพอไปบ ารงลกถงชนในอกดวย แนนอนวาหลงจากท าบรการสปาแลว ทกคนสวนใหญจะสมผสไดถงความสบายของผวพรรณทแตกตางจากการพกผอนทวไป 1.5.2 พชสมนไพร หมายถง พชทใชท าเปนเครองยาทหาไดตามพนเมองเครองเทศ 1.5.3 ยาสมนไพร หมายถง ยาทไดจากพฤกษชาต สตวหรอแรซงยงมไดผสม ปรง หรอแปรสภาพ มนษยรจกน าพชมาใชประโยชนตงแตสมยดงด าบรรพดวยการใชเปนอาหาร เปนเชอเพลงเปนทอยอาศยและเปนยารกษาโรค ยาสมนไพรนนมการใชกนอยางกวางขวางในทกครวเรอนมาเปนเวลาชานาแลว ปจจบนสมนไพรกยงเปนพชทมคณคาทงทางยาและทางเศรษฐกจทประชาชนชาวไทยยงใหความนยมอย และใชในการปรงยาแผนโบราณอยางกวางขวาง ยาสมนไพรมการเตรยมยากทยงยาก ตองมความรทางพฤกษศาสตรเปนอยางด 1.5.4 การนวดจดกระดก (ไคโรแพรกตก) มรากศพทมาจากภาษากรก แปลวาการรกษาดวยมอซงเปนการแพทยของกรกทมประวตยาวนานรวมสองพนป อยางไรกตามศาสตรนถกคนพบมาตงแตป ค.ศ.1895 โดย ดร.แดเนยล เดวด ปาลมเมอร ชาวแคนาดาซงใหความสนใจเรองกระดก การท างานของรางกายและสามารถรกษาผทเปนโรคหหนวกมานานส าเรจดวยการใชมอนวดและจดกระดกสนหลง 1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1.6.1 เพอทราบพฤตกรรม และความพงพอใจของผบรโภคในการใชบรการสปา 1.6.2 เพอทราบถงปจจยสวนประสมทางการตลาดทมความส าคญตอธรกจสปาสมนไพรไทย 1.6.3 เพอน ามาศกษาถงความเปนไปไดในโครงการจดตงธรกจสปาสมนไพร ในบรเวณ อารย-ราชคร

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

การศกษาครงน ผวจยไดศกษาคนควาขอมลเอกสารตาง ๆ โดยอาศยพนฐานแนวความคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของเพอเปนพนฐานอางองในการศกษา อนจะน าไปสผลสมฤทธตามวตถ ประสงคทตงไวของโครงการน ผลงานวจยตางๆมาใชประกอบการท างานวจย โดยแบงเปนหวขอ ดงน 2.1 แนวคดและทฤษฎเกยวกบพฤตกรรมผบรโภค 2.2 แนวคดและทฤษฎความพงพอใจ 2.3 แนวคดและทฤษฎเกยวกบสวนประสมทางการตลาด (Marketing Mix) 2.4 แนวคดและทฤษฎเกยวกบการบรการ 2.5 การวเคราะห SWOT Analysis 2.6 แนวคดทฤษฏเกยวกบการแพทยแผนไทยและการนวดไทย 2.7 ทฤษฏเกยวกบสปา 2.8 งานวจยทเกยวของ 2.1 แนวคดและทฤษฎเกยวกบพฤตกรรมผบรโภค 2.1.1 ความหมายของพฤตกรรมผบรโภค พฤตกรรมผบรโภค (Consumer Behavior) หมายถง พฤตกรรมการแสดงออกของบคคลแตละบคคลในการคนหา การเลอกซอ การใช การประเมนผล หรอจดการกบสนคาและบรการ ซงผบรโภคคาดวาจะสามารถตอบสนองความตองการของตนเองได ซงเหตผลทคณจ าเปนตองศกษาพฤตกรรมผบรโภคเพราะพฤตกรรมผบรโภคมผลตอความส าเรจของธรกจ ดงนนการศกษาพฤตกรรมผบรโภคจะท าใหคณสามารถสรางกลยทธทางการตลาดทสรางความพงพอใจใหแกผบรโภคและความ สามารถในการคนหาทางแกไขพฤตกรรมในการตดสนใจซอสนคาของผบรโภคในสงคมไดถกตองและสอดคลองกบความสามารถในการตอบสนองของธรกจมากยงขน ทส าคญจะชวยในการพฒนาตลาดและพฒนาผลตภณฑของคณใหดขนอยางตอเนอง ผบรโภคทฉลาดนอกจากจะตองมหลกเกณฑในการเลอกซอสนคาบรการแลวจะตองรอบรเทาทนกลวธ เทคนค และกลฉอฉลตางๆ ทใชในการขายสนคาและบรการ รวมถงสามารถปกปองสทธทตนเองพงไดรบดวย การเรยนรการเปนผบรโภคทฉลาดท าใหสามาถล าดบความส าคญของทางเลอกตาง ๆ ในการใชเงนตลอดจนรจกหลกเกณฑในการเลอกซอและใชสนคาและบรการ หรอ พฤตกรรมผบรโภค หมายถง พฤตกรรมทผบรโภคท าการคนหา การคดการซอ การใช การประเมนผล ในสนคาและบรการคาดวาจะตอบสนองความตองการหรอเปนขนตอนเกยวกบความคด ประสบการณ การซอ การใชสนคาและบรการของผบรโภค เพอตอบสนองความ

7

ตองการและความพงพอใจของ (อดลย จาตรงคกล และดลยา จาตรงคกล, 2550 และปณศา มจนดา, 2553) กลาวโดยสรปแลว พฤตกรรมผบรโภค หมายถง พฤตกรรมของบคคลทเกยวของกบการซอและใชสนคาและบรการ โดยผานกระบวนการแลกเปลยนทบคคลตองตดสนใจทงกอนและหลงการกระท าดงกลาว 2.1.2 ตวแบบพฤตกรรมผบรโภค การศกษาพฤตกรรมผบรโภคจ าเปนตองมการสรางตวแบบ (Model) เพอแสดงใหเหนถงความสมพนธระหวางสาเหตทมผลตอพฤตกรรมตวแบบพฤตกรรมผบรโภคจะสรางเปนแผนผงแสดงทศทางการเคลอนไหวของกระบวนการตางๆ ทางพฤตกรรมเพออธบายพฤตกรรมผบรโภคโดยอาศยทฤษฎพนฐานเกยวกบพฤตกรรมของมนษยทวาพฤตกรรมเกดขนไดจะตองมสาเหตหรอสงเรา (Stimuli) หรอสงกระตน (Stimulus) ท าใหเกดพฤตกรรมดงกลาว เปนตวปอนเขา (Input) ผานเขา สกระบวนการตดสนใจซอของผบรโภคภายใตอทธพลของวฒนธรรม สงคม จตวทยา และปจจยสวนบคคล จากนนจงแสดงพฤตกรรมตอบสนอง (Response) ตอสงเราหรอสงกระตนในรปของการตดสนใจซอหรอไมซอ (Kotler, 1997, pp.172-173 และปณศา มจนดา, 2553, หนา 45) ภาพท 2.1: ตวแบบพฤตกรรมผบรโภค

สงกระตนภายนอก สงกระตนทางการตลาด สงกระตนอนๆ - ผลตภณฑ - เศรษฐศาสตร - ราคา - เทคโนโลย - การจดจ าหนาย - การเมอง -การสงเสรมการตลาด

ทมา: ปณศา มจนดา. (2553). พฤตกรรมผบรโภค. กรงเทพฯ: ธรรมสาร.

ลกษณะของผซอ - ปจจยดานวฒนธรรม - ปจจยดานสงคม - ปจจยสวนบคคล - ปจจยดานจตวทยา

ความรสก นกคด

ของผซอ

การตอบสนองของผซอ - การเลอกผลตภณฑ - การเลอกราคา - การเลอกผขาย - เวลาในการซอ - ปรมาณการซอ

ขนตอนการตดสนใจซอของผซอ - การรบรปญหา - การคนหาขอมล - การประเมนผลทางเลอก - การตดสนใจซอ - พฤตกรรมภายหลงการซอ

8

2.1.1.1 สงกระตน เปนเหตจงใจใหเกดการซอสนคา อาจเปนเหตจงใจดานเหตผลหรอดานจตวทยากได สงกระตนประกอบดวย 2 สวน คอ - สงกระตนทางการตลาด เปนสงกระตนทเกดจากการจดสวนประสมการตลาดโดยนกการตลาดประกอบดวยสงกระตนดานผลตภณฑ ดานราคาดานการจดจ าหนาย และดานการสงเสรมการตลาด เชน โทรศพทเคลอนททมรปรางขนาดเลก ก าหนดราคาสนคาใหเหมาะกบผลตภณฑและกลมเปาหมายเพอกระตนใหเกด ความตองการซอ เปนตน - สงกระตนอน ๆ โดยเปนสงกระตนทอยภายนอกทบรษทควบคมไมไดไดแก สงกระตนดานเศรษฐกจ ดานเทคโนโลย กฎหมาย ดานการเมองและดานวฒนธรรมเชน ภาวะเศรษฐกจทเตบโตรายไดของผบรโภคทสงขน ซงเปนสวนหนงทกระตนใหเกดความตองการซอ 2.1.1.2 คณลกษณะของผซอ (Buyer’s Characteristics) คณลกษณะของผซอได รบอทธพลมาจากปจจยตาง ๆ คอ ปจจยทางดานวฒนธรรม ปจจยทางสงคมปจจยสวนบคคล และปจจยทางดานจตวทยา - ปจจยดานวฒนธรรม (Cultural Factor) วฒนธรรมเปนสงทวฒนธรรมเปนสงทมนษยสรางขนและเปนทยอมรบจาก คนรนหนงไปสอกรนหนงวฒนธรรมเปนตวก าหนดและควบคมพฤตกรรมของ มนษยในสงคม คานยมในวฒนธรรมจะก าหนดลกษณะของสงคมและก าหนดความแตกตางของสงคมหนง จากสงคมหนง วฒนธรรมแบงออกเปน วฒนธรรมพนฐานของบคคลในสงคม วฒนธรรมยอยบคคลในแตละกลมทมลกษณะเฉพาะแตกตางกนซงมอยในสงคม ขนาดใหญ และชนของสงคม หมายถง การแบงสมาชกของสงคมออกเปนระดบฐานะทแตกตางกน การก าหนดกลยทธการตลาดตองใหสอดคลองกบคานยมในวฒนธรรม - ปจจยดานสงคม (Social Factor) ปจจยทางสงคม ประกอบดวยกลมอางอง ครอบครว บทบาทและสถานะจะเปนสงทก าหนดพฤตกรรมการซอสนคาของผบรโภคกลม อางองเปนกลมทบคคลเขาใจเกยวของดวยซงกลมนจะมอทธพลตอ ทศนคต ความคดเปนและคานยมของบคคล ตวอยางกลมอางอง ไดแก ครอบครว เพอนสนท เพอนรวมงาน กลมบคคลชนน าในสงคม เพอนรวมสถาบน ดารานกแสดง เปนตน ครอบครวบคคลในครอบครวถอวามอทธพลมากทสดตอทศนคตความคดเหนและ คานยมของบคคลเพราะสมาชกในครอบครวถอเปนกลมอางองกลมแรกทม อทธพลโดยตรงตอพฤตกรรมการซอของบคคล สวนบทบาท สถานะบคคลจะเกยวของกบกลมคนหลายกลม แตละบคคลจะมบทบาทและสถานะทแตกตางกนในแตละกลม เชน เปนผคดรเรม ผตดสนใจซอผมอทธพลในการตดสนใจซอ และผใช - ปจจยสวนบคคล (Personal Factor) การตดสนใจของผซอไดรบอทธพลจากลกษณะสวนบคคลทางดานตางๆ ไดแก อาย วฏจกรชวต อาชพ โอกาสทางเศรษฐกจ การศกษา รปแบบการด ารงชวต และแนวคดสวนบคคล

9

- อาย และวฏจกรของชวตเนองจากผลตภณฑทผบรโภคเลอกซอหามาบรโภคขนอยกบอายของผบรโภค เชน ลกษณะเสอผาทใชแตงกาย เมอเปนทารกกใชเสอผาส าหรบเดกออนเมอเจรญเขาสวยหนมสาวก ใชเสอผาส าหรบวยรนซงมมากแบบและมากชด เปนตน และวฏจกรของชวตกมอทธพลเหนอความตองการของผบรโภคดวย โดยความตองการในการผลตภณฑและพฤตกรรมซอจะแตกตางกนไปในแตละชวงของวฏจกรชวตอาชพแตละอาชพจะน าไปสความจ าเปนและความตองการในผลตภณฑ ทแตกตางกน - โอกาสทางเศรษฐกจ โอกาสทผบรโภคจะซอผลตภณฑขนอยกบระดบรายได และการออม การเปนเจาของทรพยสน ความสามารถในการกยม การใหสนเชอและทศนคตเกยวกบการจายเงนรปแบบการด าเนนชวตรปแบบการด าเนนชวตของแตละบคคลจะขนอยกบวฒนธรรม ชนชนทางสงคมและกลมอาชพของแตละบคคล - ปจจยดานจตวทยา (Psychological Factor) ปจจยทางจตวทยาทมอทธพลตอการตดสนใจซอประกอบดวย แรงจงใจการรบร การเรยนร ความเชอและทศนคต - แรงจงใจ (Motivation) คอ ผบรโภคเกดความตองการทมากเพยงพอทกระตนใหบคคลกระท าเพอตอบสนองความตองการ โดยทความตองการของแตละบคคลจะแตกตางกนไป - การรบร (Perception) การรบรของแตละบคคลมความแตกตางกนและสงแวดลอมทตางกนกจะท าใหการแปลความหมายของการรบรของแตละคนแตกตางกนไป - การเรยนร (Learning) คอ การเปลยนแปลงใด ๆ ในความนกคดของผบรโภคตอบสนองหรอพฤตกรรมอนเปนผลมาจากไดปฏบต ประสบการณ หรอเกดขนของสญชาตญาณ หรอ ความรทไดจากการรบรสงทไมคอยเกดขนมากอนนนเองดงนน การตลาดจะใชแนวคดนมาเปนประโยชนดวยการโฆษณาซ า ๆ เพอใหเกดการจงใจซอ - ความเชอและทศนคต (Belief And Attitude) ความรสกของบคคลตอสงใดสงหนงในทางบวกหรอลบซงจะมอทธพลตอการ รบร และพฤตกรรมการตดสนใจของแตละบคคล 2.1.1.3 กระบวนการตดสนใจของผซอ (Buyer’s Decision Process) เปนล าดบขนตอนในการตดสนใจซอของผบรโภค ประกอบดวย 5 ขนตอน คอ (อดลย จาตรงคกล และดลยา จาตรงคกล, 2550, หนา 18-19) - การรบรถงความตองการหรอปญหา (Problem/Need Recognition) ในขนตอนแรกผบรโภคจะตระหนกถงปญหา หรอความตองการในสนคาหรอการบรการ ความตองการหรอปญหานนเกดขนมาจากความจ าเปน (Needs) เกดจากสงกระตนภายใน (Internal Stimuli) เชน ความรสกหวขาว กระหายน า เปนตน และสงกระตนภายนอก (External Stimuli) อาจจะเกดจากการกระตนของสวนประสมทางการตลาด (4 P's) เชน เหนขนมเคกนากน จงรสกหว เหนโฆษณา

10

สนคาในโทรทศน กจกรรมสงเสรมการตลาดจงเกดความรสกอยากซอ อยากได เหนเพอนมรถใหมแลวอยากได เปนตน - การแสวงหาขอมล (Information Search) เมอผบรโภคทราบถงความตองการในสนคาหรอบรการแลว ล าดบขนตอไปผบรโภคจะแสวงหาขอมลเพอใชประกอบการตดสนใจ โดยแหลงขอมลของผบรโภค แบงเปน แหลงบคคล (Personal Sources) เชน การสอบถามจากเพอน ครอบครว คนรจกทมประสบการณในการใชสนคาหรอบรการนน ๆ แหลงทางการคา (Commercial Sources) เชน การหาขอมลจากโฆษณาตามสอ พนกงานขาย รานคา บรรจภณฑ แหลงสาธารณชน (Public Sources) เชน การสอบถามจากรายละเอยดของสนคาหรอบรการจากสอมวลชน หรอองคกรคมครองผบรโภค และแหลงประสบการณ (Experiential Sources) เกดจากการประสบการณสวนตวของผบรโภคทเคยทดลองใชผลตภณฑนน ๆ มากอน - การประเมนทางเลอก (Evaluation of Alternatives) เมอไดขอมลจากขนตอนท 2 แลว ในขนตอไปผบรโภคจะท าการประเมนทางเลอก โดยในการประเมนทางเลอกนน ผบรโภคตองก าหนดเกณฑหรอคณสมบตทจะใชในการประเมน - การตดสนใจซอ (Purchase Decision) หลงจากทไดท าการประเมนทางเลอกแลว ผบรโภคจะเขาสในขนของการตดสนใจซอตองมการตดสนใจในดานตาง ๆ ดงน ตรายหอทซอ (Brand Decision) รานคาทซอ (Vendor Decision) ปรมาณทซอ (Quantity Decision) เวลาทซอ (Timing Decision) และวธการในการช าระเงน (Payment-Method Decision) - พฤตกรรมภายหลงการซอ (Post-Purchase Behavior) หลงจากทลกคาไดท าการตดสนใจซอสนคาหรอบรการไปแลวนน นกการตลาดจะตองท าการตรวจสอบความพงพอใจภายหลงการซอ ซงความพงพอใจนนเกดขนจากการทลกคาท าการเปรยบเทยบสงทเกดขนจรงกบสงทคาด หวง ถาคณคาของสนคาหรอบรการทไดรบจรง ตรงกบทคาดหวงหรอสงกวาทไดคาดหวงเอาไว ลกคากจะเกดความพงพอใจในสนคาหรอบรการนน โดยถาลกคามความพงพอใจกจะเกดพฤตกรรมในการซอซ า หรอบอกตอ เปนตน แตเมอใดกตามทคณคาทไดรบจรงต ากวาทไดคาดหวงเอาไว ลกคากจะเกดความไมพงพอใจ พฤตกรรมทตามมากคอ ลกคาจะเปลยนไปใชผลตภณฑของคแขงขน และมการบอกตอไปยงผบรโภคคนอน ๆ ดวย จากขนตอนของกระบวนการตดสนใจซอสนคาหรอใชบรการดงกลาวสรปได ดงน

11

ภาพท 2.2: กระบวนการตดสนใจซอสนคา/บรการของผบรโภค ทมา: กงพร ทองใบ. (2545). การบรหารการตลาด. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. 2.1.1.4 การตดสนใจของผซอ (Buyer’s Decisions) การตอบสนองของผซอเปนอยางไรขนอยกบสงกระตนและอทธพลของปจจยตาง ๆ ดงทกลาวมาแลว ในการตดสนใจซอผบรโภคจะมการตดสนใจประเดนตาง ๆ ดงน คอ การเลอกผลตภณฑทจะซอ การเลอกตราสนคา การเลอกผขาย การเลอกชวงเวลาในการซอ และปรมาณสนคาทจะซอ โดยสรปแลว แนวคดทฤษฎเกยวกบพฤตกรรมผบรโภค ท าใหเราทราบถงจดเรมตนของการเกดสงกระตนความตองการ อทธพลจากภายนอก เชน สงกระตนทางการตลาด หรอสงกระตนอน ๆ ทสงผลตอคณลกษณะของผซอท าใหเกดกระบวนการตดสนใจซอ การเลอกผลตภณฑ เลอกตราสนคา เวลาในการซอและปรมาณในการซอ ปจจยทมผลตอพฤตกรรมของผบรโภค ตวแปรดานการตลาด ท าใหเราสามารถน าแนวคดและทฤษฎเกยวกบพฤตกรรมผบรโภคมาใชในการสรางแบบสอบถามเกยวกบพฤตกรรมในการซอของลกคากลมเปาหมายและใชในการอภปรายผลได 2.2 แนวคด และทฤษฎความพงพอใจ 2.2.1 ความหมายความพงพอใจ ความพอใจหรอความพอใจตรงกบค าวาในภาษาองกฤษวา “Satisfaction” มผใหความหมายของความพงพอใจไว ดงน Frenc (1964) กลาววา บคคลจะเกดความพงพอใจในการท างานไดถาสภาพของงานด ซงหมายถง การมต าแหนงทด มรายไดเพยงพอกบการด ารงชวต มความมนคงในหนาทการงาน ซงกอนใหเกดสภาพทางสงคมสง และท าใหบคคลสามารถปรบบคลกของตนใหเขากบสภาพสงคม Devis (1964 อางใน กรชกร ชวต, 2544) ใหความหมายเกยวกบความพงพอใจไววาความสมพนธระหวางความคาดหวงกบผลประโยชนทไดรบ ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2535) ไดกลาวถงความพงพอใจในการท างานไววาเปนความรสกรวมของบคคลทมตอการท างานในทางบวกเปนความสขของบคคลทเกดจากการปฏบตงานและไดรบ การตอบแทน คอ ผลทเปนความพงพอใจทท าใหบคคลเกดความรสกกระตอรอรน มความมงมนทจะ

การรบรถงความตองการหรอปญหา

การแสวงหาขอมล

การประเมนทางเลอก

การตดสนใจซอ

พฤตกรรมภาย หลงการซอ

12

ท างาน มขวญก าลงใจ สงเหลานมผลตอประสทธภาพ และประสทธผลในการท างาน รวม ทงการสงผลตอความส าเรจ และเปนไปตามเปาหมายขององคกร อเนก กลยน (2542) กลาววา ความพงพอใจหมายถง ความรสก หรอเจตคตตอการท างานนนๆ มณ โพธเสน (2543) ใหความหมายของค าวาความพงพอใจวา เปนความรสกยนด เจตคตทดของบคคล เมอไดรบการตอบสนองความตองการของตนท าใหเกดความรสกดในสงนนๆ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน (2543) สรปความหมายของความพงพอใจไววา ความรสกทด หรอความประทบใจทมตอการกระท าของบคคลหรอการท างานนนๆ จากความหมายของความพงพอใจทกลาวมาขางตนสรปไดวา ความพงพอใจ หมายถงความรสกทดหรอทศนคตในทางทดของบคคล ซงมกเกดจากการไดรบการตอบสนองตามทตนเองตองการกจะเกดความรสกทดในสงนน ตรงกนขามหากความตองการทตนไมไดรบการตอบสนองความไมพงพอใจกจะเกดขน สวนความหมายของความพงพอใจของผรบบรการตามแนวความคดของนกการตลาดจะพบนยามของความพงพอใจของผรบบรการเปน 2 นยคอ ความหมายทยดสถานการณการซอเปนหลก ใหความหมายวา “ความพงพอใจเปนผลทเกดขนเนองจากการประเมนสงทไดรบภายหลงสถานการณการซอสถานการณหนง ความหมายทยดประสบการณเกยวกบเครองหมายการคาเปนหลก ใหความหมายวา “ความพงพอใจเปนผลทเกดขนเนองจากการประเมนภาพรวมทงหมดของประสบการณหลายๆ อยางทเกยวของกบผลตภณฑหรอบรการในระยะเวลาใดเวลาหนง” หรอ “ความพงพอใจ หมายถง การประเมนความสามารถของการน าเสนอผลตภณฑหรอบรการทตรงกบความตองการของลกคาอยางตอเนอง” กลาวโดยสรปความพงพอใจของผบรโภค หมายถง ภาวะการแสดงออกถงความรสกทางบวกทเกดจากการประเมนเปรยบเทยบประสบการณการไดรบบรการทตรงกบสงทลกคาคาดหวง หรอดเกนกวาความคาดหวงของลกคา” ในทางตรงกนขาม “ความไมพงพอใจ หมายถง ภาวะการแสดงออกถงความรสกในทางลบทเกดจากการประเมนเปรยบเทยบประสบการณในการไดรบบรการทต ากวาความคาดหวงของลกคา” ดงนน ความพงพอใจในการบรการเปนพฤตกรรมการแสดงออกในทางบวกของบคคลทเกดจากการประเมนความแตกตางระหวางสงทคาดหวงกบสงทไดรบจรงในสถานการณการบรการ ซงสามารถเปลยนแปลงไดตลอดเวลาตามปจจยแวดลอมและสถานการณทเกดขนโดยมองคประกอบของความพงพอใจการบรการ คอ คณภาพของผลตภณฑบรการ และคณภาพบรการ

13

ภาพท 2.3: แสดงความพงพอใจและความไมพงพอใจของผรบบรการ

2.2.2 ความส าคญของความพงพอใจในการบรการตอผรบบรการ เปาหมายสงสดของความส าเรจในการด าเนนการบรการขนอยกบกลยทธการสรางความพงพอใจใหกบลกคา เพอใหลกคาเกดความรสกดและประทบใจในบรการทไดรบจนตดใจและกลบมาใชบรการเปนประจ า โดยจะน ามาซงความไดเปรยบทางการแขงขน ดงน 2.2.2.1 ความถงพอใจของลกคาเปนตวผลกดนคณภาพชวตทด เมอองคการบรการตระหนกถงความส าคญของความพงพอใจของลกคา กจะพยายามท าการคนหาปจจยทก าหนดความพงพอใจของลกคาส าหรบน าเสนอบรการทเหมาะสม เพอการแขงขนแยงชงสวนแบงตลาดของธรกจบรการ ผรบบรการยอมไดรบการบรการทมคณภาพและตอบสนองความตองการทตนคาดหวงไวได การด าเนนชวตทตองพงพาการบรการในหลายๆสถานการณทกวนนยอมน าไปสการพฒนาคณภาพชวตทดตามไปดวย เพราะการบรการในหลายดานชวยอ านวยความสะดวกและแบงเบาภาระการตอบสนองความตองการของบคคลดวยตนเอง 2.2.2.2 ความพงพอใจของผปฏบตงานบรการ ชวยคณภาพของงานบรการและอาชพบรการ งานเปนสงทส าคญตอชวตของคนเรา เพอใหไดมาซงรายไดในการด ารงชวตและแสดงออกถงความสามารถในการท างานใหส าเรจลลวงไปดวยด เปนทยอมรบวาความพงพอใจในงานมผลตอการเพมประสทธภาพและประสทธผลของงานในแตละองคการ เมอองคการบรการใหความส าคญกบการสรางความพงพอใจในงานใหกบผปฏบตงานบรการ ทงในดานสภาพแวดลอมในการท างาน คาตอบแทน สวสดการ และความกาวหนาในชวตการงาน พนกงานบรการกยอมทมเทความพยายามในการเพมคณภาพมาตรฐานของงานบรการใหกาวหนายงๆขนไป ในการตอบสนองความตองการของลกคาและการสรางสายสมพนธทดกบลกคาใหใชบรการตอๆไป ท าใหอาชพบรการเปนทรจกมากขน

14

2.2.3 องคประกอบของความพงพอใจในการบรการ ความพงพอใจในการบรการทเกดขนในกระบวนการบรการระหวางผใหบรการและผรบบรการ เปนผลของการรบรและประเมนคณภาพของการบรการในสงทผรบบรการคาดหวงวาควรจะไดรบ และสงทผรบบรการทไดรบจรงจากการบรการในแตละสถานการณการบรการหนงซงจะประกอบดวยองคประกอบ 2 ประการคอ 2.2.3.1 องคประกอบดานการรบรคณภาพของผลตภณฑบรการ ผรบบรการจะรบรวาผลตภณฑบรการทไดรบมลกษณะตามพนธสญญาของกจการบรการแตละประเภทตามทควรจะเปนมากนอยเพยงใด เชน แขกทเขาพกในโรงแรมจะไดพกในหองพกทจองไว ลกคาทเขาไปในภตตาคารจะไดรบอาหารทสง เปนตน สงเหลานเปนผลตภณฑบรการทผรบบรการควรจะไดรบตามลกษณะของการบรการแตละประเภท ซงจะสรางความพงพอใจใหกบลกคาในสงทลกคาตองการ 2.2.3.2 องคประกอบดานการรบรคณภาพของการน าเสนอบรการ ผรบบรการจะรบรวาวธการน าเสนอบรการในกระบวนการบรการของผใหบรการมความเหมาะสมมากนอยเพยงใด ไมวางจะเปนความสะดวกในการเขาถงบรการ พฤตกรรมการแสดงออกของผใหบรการตามบทบาทหนาท และปฏกรยาการตอบสนองการบรการของผใหบรการตอผรบบรการ ในดานความรบผดชอบตอหนาท การใชภาษาสอความหมายและการปฏบตตนในการใหบรการ เชน พนกงานโรงแรมตอนรบแขกดวยอธยาศย ไมตรจตอนด และชวยเหลอแขกเรองสมภาระ พนกงานเสรฟอาหารบค าสงอาหารดวยความสภาพเปนกนเอง เปนตน สงเหลานจะเกยวของกบการสรางความพงพอใจใหกบลกคาดวยไมตรจตของการบรการทแทจรง ภาพท 2.4: แสดงความพงพอใจและความไมพงพอใจของผรบบรการ

15

2.2.4 ปจจยทมผลตอความพงพอใจของผรบบรการ การวดคณภาพบรการของลกคาจะตองพจารณาความพงพอใจทลกคาไดรบจากปจจยคณภาพตางๆ ตลอดเวลาทใชบรการจนกระทงเสรจกระบวนการรบบรการ ปจจยคณภาพทมผลตอความพงพอใจของผรบรการม 7 ประการดงน 2.2.4.1 ผลตภณฑบรการ ความพงพอใจของผรบบรการจะเกดขนเมอไดรบบรการทมลกษณะคณภาพ และระกบการใหบรการตรงกบความตองการ ความเอาใจใสขององคการบรการในการออกแบบผลตภณฑดวยความสนใจในรายละเอยดของสงทลกคาตองการใชในชวตประจ าวน วธการใชหรอสถานการณทลกคาใชสนคาบรการแตละอยาง และค านงถงคณภาพของการน าเสนอบรการเปนสวนส าคญยงในการสรางความพงพอใจกบลกคา 2.2.4.2 ราคาคาบรการ ความพงพอใจของผรบบรการขนอยกบราคาคาบรการทผรบ บรการยอมรบหรอพจารณาวาเหมาะสมกบคณภาพของการบรการตามความเตมใจทจะจายของผรบบรการ ทงนเพราะเจตคตของผรบบรการทมตออตราคาบรการกบคณภาพของการบรการของแตละบคคลอาจแตกตางกนออกไป 2.2.4.3 สถานทบรการ การเขาถงบรการไดสะดวกเมอลกคามความตองการยอมกอ ใหเกดความพงพอใจตอการบรการ ท าเลทตงและการกระจายสถานทบรการใหทวถงเพออ านวยความสะดวกใหแกลกคาซงเปนเรองส าคญ 2.2.4.4 การสงเสรมการแนะน าบรการ ความพงพอใจของผรบบรการนนเกดขนไดจากการไดยนขาวสารขอมลหรอบคคลอนกลาวขานถงคณภาพขอการบรการไปในทางบวก ซงหากตรงกบความเชอทมอยกจะรสกดกบบรการดงกลาวเปนแรงจงใจผลกดนใหมความตองการบรการตามมาได 2.2.4.5 ผใหบรการ ผประกอบการ / ผบรหารการบรการ และผปฏบตงานบรการ ลวนเปนบคคลทมบทบาทส าคญตอการปฏบตงานบรการใหผรบบรการเกดความพงพอใจทงสน 2.2.4.6 สภาพแวดลอมของการบรการ สภาพแวดลอมและบรรยากาศของการบรการมอทธพลตอความพงพอใจของลกคา ลกคามกจะชนชมสภาพแวดลอมของการบรการทเกยวของกบการออกแบบอาคารสถานท ความสวยงามของการตกแตงภายในดวยเฟอรนเจอรและการใหสสนการจดแบงพนทเปนสดสวนตลอดจนการออกแบบวสดเครองใชในงานบรการ 2.2.4.7 กระบวนการบรการ วธการน าเสนอบรการในกระบวนการบรการเปนสวนส าคญในการสรางความพงพอใจของลกคา ประสทธภาพของการจดการระบบการบรการสงผลใหการปฏบตงานบรการแกลกคามความคลองตวและตอบสนองความตองการของลกคาไดอยางถกตองมคณภาพ

16

2.2.5 ระดบความพงพอใจของผรบบรการ การวดระดบของความพงพอใจสามารถแบงออกเปน 2 ระดบ คอ 2.2.5.1 ความพงพอใจทตรงกบความคาดหวง เปนการแสดงความรสกยนดมความสขของผรบบรการ เมอไดรบบรการทตรงกบความคาดหวงทมอย 2.2.5.2 ความพงพอใจทเกนความคาดหวง เปนการแสดงความรสกปลาบปลมหรอประทบใจของผรบบรการเมอไดรบการบรการทเกนความคาดหวงทมอย โดยสรปแลว ความพงพอใจเปนการแสดงความรสกขนของใจ อารมณไมดเนองจากไมไดรบบรการตรงกบความคาดหวง 2.3 แนวคด และทฤษฎเกยวกบสวนประสมทางการตลาด (Marketing Mix) ศรวรรณเสรรตน (2546, หนา 53-55) ใหความหมายของสวนประสมทางการตลาด (Marketing mix) หรอ 4P’s ไววาหมายถง ตวแปรทางการตลาดทควบคมไดซงบรษทใชรวมกนเพอตอบสนองความพงพอใจแกกลมเปาหมาย ประกอบดวยเครองมอตอไปน 2.3.1 ผลตภณฑ (Product) หมายถง สงทเสนอขายโดยธรกจเพอตอบสนองความจ าเปนหรอความตองการของลกคาใหเกดความพงพอใจประกอบดวยสงทสมผสไดและสมผสไมไดเชนบรรจภณฑสราคาคณภาพตราสนคาบรการและชอเสยงของผขายผลตภณฑอาจจะเปนสนคาบรการสถานทบคคลหรอความคด ผลตภณฑทเสนอขายอาจจะมตวตนหรอไมมตวตนกไดผลตภณฑจงประกอบดวยสนคาบรการความคดสถานทองคกรหรอบคคลผลตภณฑตองมอรรถประโยชน (Utility) มคณคา (Value) ในสายตาของลกคาจงจะมผลท าใหผลตภณฑสามารถขายไดการก าหนดกลยทธดานผลตภณฑตองพยายามค านงถงปจจยตอไปน 2.3.1.1 ความแตกตางของผลตภณฑ (Product Differentiation) และ/หรอความแตกตางทางการแขงขน(Competitive Differentiation) 2.3.1.2 องคประกอบ (คณสมบต) ของผลตภณฑ (Product Component) เชนประโยชนพนฐานรปลกษณคณภาพการบรรจภณฑตราสนคาฯลฯ 2.3.1.3 การก าหนดต าแหนงผลตภณฑ (Product Positioning) เปนการออกแบบผลตภณฑของบรษท เพอแสดงต าแหนงทแตกตางและมคณคาในจตใจของลกคาเปาหมาย 2.3.1.4 การพฒนาผลตภณฑ (Product Development) เพอใหผลตภณฑมลกษณะใหมและปรบปรงใหดขน (New and Improved) ซงตองค านงถงความสามารถในการตอบสนองความตองการของลกคาไดดยงขน 2.3.2 ราคา (Price) หมายถง จ านวนเงนหรอสงอน ๆ ทมความจ าเปนตองจายเพอใหไดผลตภณฑ หรอหมายถง คณคาผลตภณฑในรปตวเงน ราคาเปนตนทน (Cost) ของลกคาผบรโภคจะ

17

เปรยบเทยบระหวางคณคา (Value) ของผลตภณฑกบราคา (Price) ของผลตภณฑนนถาคณคาสงกวาราคาผบรโภคกจะตดสนใจซอดงนนผก าหนดกลยทธดานราคาตองค านงถง 2.3.2.1 คณคาทรบร (Perceived Value) ในสายตาของลกคาซงตองพจารณาการยอมรบของลกคาในคณคาของผลตภณฑวาสงกวาราคาผลตภณฑนน 2.3.2.2 ตนทนสนคาและคาใชจายทเกยวของ 2.3.2.3 การแขงขน 2.3.2.4 ปจจยอนๆ 2.3.3 การจดจ าหนาย (Place หรอ Distribution) หมายถง โครงสรางของชองทางประกอบดวย สถาบนและกจกรรมใชเพอเคลอนยายผลตภณฑและบรการจากองคกรไปยงตลาดสถาบนทน าผลตภณฑออกสตลาดเปาหมายคอสถาบนการตลาดสวนกจกรรมทชวยในการกระจายตวสนคาประกอบดวยการขนสงการคลงสนคาและการเกบรกษาสนคาคงคลงการจดจ าหนายจงประกอบดวย 2 สวนดงน 2.3.3.1 ชองทางการจดจ าหนาย (Channel of Distribution หรอ Distribution Channel หรอ Marketing- channel) หมายถงกลมของบคคลหรอธรกจทมความเกยวของกบการเคลอนยายกรรมสทธในผลตภณฑหรอเปนการเคลอนยายผลตภณฑจากผผลตไปยงผบรโภคหรอผใชทางธรกจ หรอหมายถงเสนทางทผลตภณฑและ/หรอกรรมสทธทผลตภณฑถกเปลยนมอไปยงตลาดดงนนชองทางการจดจ าหนายประกอบดวยผผลตคนกลางผบรโภคหรอผใชทางอตสาหกรรมซงอาจจะใชชองทางตรง (Direct Channel) จากผผลต (Producer) ไปยงผบรโภค (Consumer) หรอผใชทางอตสาหกรรม (Industrial User) และใชชองทางออม (Indirect Channel) จากผผลต (Producer) ผานคนกลาง (Middleman) ไปยงผบรโภค (Consumer) หรอผใชทางอตสาหกรรม (Industrial User) 2.3.3.2 การกระจายตวสนคาหรอการสนบสนนการกระจายตวสนคาสตลาด (Physical Distribution หรอ Market Logistics) หมายถง กจกรรมทเกยวของกบการเคลอนยายตวผลตภณฑจากผผลตไปยงผบรโภคหรอผใชทางอตสาหกรรมการกระจายตวสนคาทส าคญม ดงน (1) การขนสง (Transportation) (2) การเกบรกษาสนคา (Storage) และการคลงสนคา (Warehousing) (3) การบรหารสนคาคงเหลอ (Inventory Management) 2.3.4 การสงเสรมการตลาด (Promotion) เปนการตดตอสอสารเกยวกบขอมลระหวาง ผซอกบผขายเพอสรางทศนคตและพฤตกรรมการซอการตดตอสอสารอาจใชพนกงาน (Personal Selling) และการตดตอสอสารโดยไมใชคน (Non Personal Selling) เครองมอในการตดตอสอสารหลายประการซงอาจเลอกใชหนงหรอหลายเครองมอตองใชหลกการเลอกใชเครองมอสอสารแบบประสม

18

ประสานกน (Integrated Marketing Communication (IMC) โดยพจารณาถงความเหมาะสมกบลกคาผลตภณฑคแขงขนโดยบรรลจดมงหมายรวมกนไดมเครองมอสงเสรมทส าคญดงน 2.3.4.1 การโฆษณา (Advertising) เปนกจกรรมในการเสนอขาวสารเกยวกบองคกรและ/หรอผลตภณฑบรการหรอความคดทตองมการจายเงนโดยอปถมภกลยทธในการโฆษณาจะเกยวของกบ (1) กลยทธการสรางสรรคงานโฆษณา (Creative Strategy) และยทธวธการโฆษณา(Advertising Tactics) (2) กลยทธสอ (Media Strategy) 2.3.4.2 การขายโดยใชพนกงานขาย (Personal Selling) เปนกจกรรมการแจงขาวสารและจงใจตลาดโดยใชบคคลไดแก (1) กลยทธการขายโดยใชพนกงานขาย (Personal Selling Strategy) (2) การจดการหนวยงานขาย (Sales Force Management) 2.3.4.3 การสงเสรมการขาย (Sales promotion) เปนกจกรรมการสงเสรมทนอกเหนอจากการโฆษณาการขายโดยใชพนกงานขายและการใหขาวและการประชาสมพนธซงสามารถกระตนความสนใจทดลองใชหรอการซอโดยลกคาขนสดทายหรอบคคลอนในชองทางการสงเสรมการขายม 3 รปแบบคอ (1) การกระตนผบรโภคเรยกวาการสงเสรมการขายทมงสคนกลาง (Consumer Promotion) (2) การกระตนคนกลางเรยกวาการสงเสรมการขายทมงสคนกลาง (Trade Promotion) (3) การกระตนพนกงานขายเรยกวาการสงเสรมการขายทมงสพนกงานขาย (Sales- force Promotion) 2.3.4.4 การใหขาวและประชาสมพนธ (Publicity and Public Relation) การใหขาวเปนการเสนอความคดเกยวกบสนคาหรอบรการทไมตองมการจายเงนสวนการประชาสมพนธหมายถงความพยายามทมการวางแผนโดยองคกรหนงเพอสรางทศนคตทดตอองคกรใหเกดกบกลมใดกลมหนงการใหขาวเปนกจกรรมหนงของการประชาสมพนธ 2.3.4.5 การตลาดทางตรง (Direct Marketing หรอ Direct Response Marketing) และการตลาดเชอมตรง (Online Marketing) เปนการตดตอสอสารกบกลมเปาหมายเพอใหเกดการตอบสนอง (Response) โดยตรงหรอหมายถงวธการตางๆทนกการตลาดใชสงเสรมผลตภณฑโดยตรงกบผซอและท าใหเกดการตอบสนองในทนทประกอบดวย (1) การขายทางโทรศพท (2) การขายโดยใชจดหมายตรง (3) การขายโดยใชแคตตาลอค (4) การขายทางโทรทศนวทยหรอหนงสอพมพซงจงใจใหลกคามกจกรรมการตอบสนองเชนใชคปองแลกซอ Kotler (1997, p. 473) ไดอางองแนวความคดของ Booms และ Bitner ไดเสนอสวนประสมทางการตลาดเพมเตมส าหรบธรกจบรการขนมาอก 3P’s รวมกบ 4P’s ทกลาวมาขางตนรวมเปน 7Ps ไดแก 1. บคลากร (People) หรอพนกงาน (Employee) ซงตองอาศยการคดเลอก (Selection) การฝกอบรม (Training) การจงใจ (Motivation) เพอใหสามารถสรางความพงพอใจ

19

ใหกบลกคาไดแตกตางเหนอคแขงพนกงานตองมความสามารถมทศนคตทดสามารถตอบสนองลกคามความคดรเรมมการตดตอกบลกคามความสามารถในการแกปญหาไดอยางมประสทธภาพและสามารถสรางคานยมทดใหกบธรกจบรการ 2. ลกษณะทางกายภาย (Physical Evidence) ธรกจบรการจ านวนนอยมากทไมมลกษณะทางกายภาพของบรการเขามาเกยวของเนองจากลกษณะทางกายภาพจะมผลตอการตดสนใจของลกคาในการเลอกใชบรการโดยทงนจะรวมถงสภาพแวดลอมไดแกการตกแตงสถานทบรรยากาศภายในสสนของรานผงทตงดานความสะอาดในสวนทลกคาสามารถมองเหนเปนตน 3. ระบบการใหบรการ (Process) ระบบการใหบรการไดแกนโยบายตางๆ ของสถานบรการขนตอนการใหบรการวธการใหบรการทรวดเรวและประทบใจลกคาจากทกลาวมาขางตนสรปไดวาสวนประสมทางการตลาดเปนเครองมอในการตอบสนองความตองการใหแกลกคาหรอกลมเปาหมายนกการตลาดจะตองใหความส าคญกบเครองมอเหลานในการวางกลยทธและสรางความพงพอใจใหแกลกคาในการซอสนคาหรอเลอกใชบรการ จากการศกษาแนวคดเกยวกบสวนประสมทางการตลาดทมอทธพลตอพฤตกรรมของผบรโภค นน ผวจยน าปจจยสวนประสมทางการตลาด 7 ดาน หรอ 7P’s มาเปนตวแปรในการศกษาครงน เนองจากการธรกจสปาเกยวของกบการใหบรการ ประกอบดวย ดานผลตภณฑ (Product) ดานราคา (Price) ดานสถานทหรอชองทางการจดหนาย (Place) ดานการสงเสรมการตลาด (Promotion) ดานบคลากร (People) ดานกระบวนการ (Process) และดานสภาพแวดลอม (Physical Evidence) 2.4 แนวคดและทฤษฎเกยวกบการบรการ กนกพรรณ ธระคาศร (2540, หนา 21–22) ไดเสนอแนวความคดตอหลกการใหบรการ ไวอยางนาสนใจ โดยบคคลทงสองไดนาผลการศกษาการบรการประชาชนแลวพบวา จะตองศกษา จากหลกการพนฐานของการใหบรการขององคกรเปนสาคญ ซงประกอบดวยหลก 3 ประการ คอ การตดตอเฉพาะงาน (Specificity) การปฏบตโดยความเสมอภาคเทาเทยมกน (Universalism) และการวางตวเปนกลาง (Affective Neutrality) ความหมายของการบรการ พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554 (2556ก) ไดใหความหมายของการบรการ ไววา การรบใชอานวยความสะดวกใหชวยเหลอเกอกล สมนา อยโพธ (2532, หนา 20) ไดกลาววา บรการ หมายถง กจกรรมประโยชนหรอ ความพอใจซงไดเสนอเพอขายหรอกจกรรมทจดรวมกนขายบรการ ชนจตร แจงเจนกจ (2540, หนา 1) ไดกลาววา การบรการ (Service) คอ กจกรรม

20

หรอการดาเนนงานใด ๆ ทบคคลในฝายหนงสามารถนาเสนอใหกบบคคลอนโดยทกจกรรมหรอ การดาเนนงานนน ๆ ไมสามารถจบตองได (Intangible) และไมกอใหเกดกรรมสทธในสงของใด ๆ กองฝกอบรมพนกงานตอนรบบนเครองบน บรษท การบนไทย จากด (บรษท การบนไทย จากด, 2534, หนา 52 อางใน ลดาวลย ตรเพชรสมาคณ, 2547, หนา 19) ไดใหคาจากดความของ การบรการไววา การตดตอสมพนธระหวางผใหบรการและการรบบรการโดยเงอนไขทความตองการและการตอบสนองความตองการของผรบบรการเปนพนฐาน ทงนโดยอาศยปจจยเสรมอน ๆ เชนความสะดวกสบาย อธยาศยไมตร และผใหบรการ หมายถง ผมหนาทใหและตองเปนการใหทผรบเกด “ความประทบใจ” ซงผบรการจะตองมศลปะทชกจงใหผทมาใชบรการเกดความพอใจและกลบมาใชบรการของเราอก อมรา ผกบญเชด (2549, หนา 13) ไดใหความหมายของงานบรการไววา คอ ความสมพนธ ระหวางมนษยซงมเงอนไขแหงการใหทงทางรปธรรมและนามธรรมในเชงความสะดวกรวดเรวถกตองและดานอธยาศยเปนพนฐาน บรษท สยามทว (2539, หนา 37) ไดกลาว วา การบรการ คอ การตอบสนองใหตรงกบ ความตองการของธรรมชาตมนษย วระพงษ เฉลมจระรตน (2542, หนา 24) ไดกลาววา บรการ คอ พฤตกรรม กจกรรม หรอการกระทาทบคคลหนงทาใหหรอสงมอบตออกบคคลหนง โดยมเปาหมายและมความตงใจ ในการสงมอบบรการอนนน กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ (2543, หนา 48) ไดกลาวถงคณลกษณะของบคลากร ผใหบรการดงน 1) มความรความสามารถเกยวกบงานใหบรการด 2) สภาพ พดจาไพเราะ 3) เปนกนเอง ไมถอตว 4) ยดระเบยบและแนวทางทถกตองอยางมเหตผล 5) ไมใชอานาจขมข 6) มมนษยสมพนธด 7) มบคลกภาพด 8) มสขภาพจตด 9) รางกายแขงแรง สมบรณ 10) อารมณด 11) มลกษณะเปนผนา 12) รจกใชจตวทยา

21

13) เคารพความแตกตางระหวางบคคล 14) มความอดทน 15) มความยดหยน 16) มเหตผล 17) มความคดรเรมสรางสรรค 18) นเทศงาน 19) มคณธรรม วระพงษ เฉลมจระรตน (2542, หนา 7) ไดกลาวถงคณลกษณะแหงการใหบรการทด ดงน 1) S = Smiling & Sympathy ยมแยมและเอาใจเขามาใสใจเรา เหนอกเหนใจตอ ความลาบากยงยากของลกคา 2) E = Early Response ตอบสนองตอความประสงคจากลกคาอยางรวดเรวทนใจโดยมทน ไดเอยปากเรยกหา 3) R = Respectful แสดงออกถงความนบถอ ใหเกยรตลกคา 4) V = Voluntariness Manner ลกษณะการใหบรการแบบสมครใจ และเตมใจทามใช ทาแบบเสยมได 5) I = Image Enhancing แสดงออกซงการรกษาภาพพจนของผใหบรการและเสรม ภาพพจนขององคการดวย 6) C = Courtesy กรยาอาการออนโยน สภาพ และมมารยาทด ออนนอมถอมตน 7) E = Enthusiasm มความกระฉบกระเฉงและกระตอรอรนขณะบรการจะใหบรการ มากกวาทคาดหวงเสมอ สมชาต กจยรรยง (2521, หนา 17) ไดกลาววา ผททาหนาทในการใหบรการตอนรบ ควรมคณลกษณะ ดงน 1) มความรและรรอบในเรองของสนคา บรการ ผบรการ โครงสรางขององคกร ขอมล ขาวสาร ขอมลของลกคา และการเปลยนแปลงตาง ๆ 2) บคลกภาพทดแสดงถงความกระตอรอรน 3) รางกายแขงแรง ทาทางคลองแคลว 4) มจตสานกในการตอนรบและบรการทด 5) ชอบชวยเหลอผอน มไมตรจต 6) เปนคนชางสงเกต มปฏภาณไหวพรบด แกไขปญหาเฉพาะหนาได 7) มเทคนคและศลปะในการพดหรอผอนคลายอารมณของผอนได 8) เกบอารมณไดดเปนคนมเหตผล

22

9) สภาพออนโยน ออนนอมถอมตนเสมอ 10) เปนผมสมมาคารวะ 11) รจกใหอภยคนอนเสมอ ธวช สวฒกล (2547, หนา 68) ไดกลาวถงลกษณะผใหบรการ ดงน 1) สภาพ ออนโยน 2) สมานฉนท 3) สนทรทางภาษา 4) จตใจเออเฟอเผอแผ 5)มขนต อมรา ผกบญเชด (2549, หนา 18) ไดกลาวถงคณลกษณะของนกบรการทด ดงน 1) ใบหนายมแยมแจมใส 2) กรยาแสดงนอบนอม 3) การใชโทน (นาเสยง) 4) ไมทาเฉพาะทจาเปนเทานน 5) มองหนาสบตาเวลาพด 6) เลอกคาทไมเกดอารมณเสยตอกน 7) ไมปฏเสธกอนทจะไดพยายาม 8) มความรในภาระหนาททตวเองรบผดชอบ 9) บคลกการแสดงออก อากปกรยา แตงกาย สายตา สขภาพ วาจาไพเราะ 10) มารยาทการสอสารขอความ งดงาม ทงกาย วาจา พสมย ป. โชตการ (2538, หนา 43–44) ไดกลาวถงคณสมบตของพนกงานตอนรบ ทด ดงน 1) มบคลกด การแตงกายสะอาด เรยบรอย ประณต มอปนสยแคลวคลองวองไวพรอม ทจะปฏบตงานใหบรการแขก ทาใหแขกเกดความรสกชนชมและประทบใจตงแตกาวแรกทเขามา 2) มอธยาศยออนโยน สภาพ ยมแยมแจมใส รจกส ารวมและเคารพผอนมมนษยสมพนธ ทดตอทกคนมองโลกในแงดเสมอ 3) เฉลยวฉลาด รอบรในงานสวนตาง ๆ เปนอยางด ปฏบตงานอยางมระเบยบแบบแผน รบผดชอบตอหนาท และมจตวทยาในการปฏบตงาน พยายามจดจาและทาใหแขกรสกวาเขาเปน คนส าคญ 4) ส าเนยงการพดชดถอยชดคา วาจาไพเราะ สามารถสอความหมายไดดมวาทศลปใน การพดชกชวนแขกใหใชบรการ

23

5) มความสามารถในการใชภาษาตางประเทศไดด โดยเฉพาะภาษาองกฤษในขณะเดยวกน ตองมความสามารถในการพด อาน เขยนภาษาไทยไดอยางถกตอง 6) มความซอสตย ตรงตอเวลา 7) รกงานบรการและมทศนคตทดตองาน มความเหนใจและพรอมทจะชวยเหลอผอน มความอดทน ยนดทจะเรยนรงานอยางสม าเสมอ และสามารถอานวยความสะดวกสบายใหแขก มากทสด 8) เปนนกขายทด นนทนา นนทวโรภาส (2549 อางใน กนกพรรณ ธระคาศร, 2540, หนา 23) ไดกลาววา บรการทดตองมคณสมบต 5 อยาง ดงน 1) ยมแยม 2) ยกยอง 3) ยดหยน 4) ยอมแพ 5) ยตธรรม ชนนทร พทยาววธ (2543, หนา 47) ไดกลาววา เจาหนาทของธนาคารตองมหนาทและ คณลกษณะประกอบดวย ศลปะในการใหบรการแกผมาใชบรการ ดงน 1) ตอนรบลกคาดวยความสภาพ ออนโยน และใหเกยรตเสมอ 2) ตอนรบลกคาดวยความยมแยมแจมใส 3) ตอนรบลกคาดวยการใหความชวยเหลอและกระตอรอรนอยเสมอ 4) ตอนรบลกคาดวยความอบอนและยนดใหความชวยเหลอเทาทจะชวยเหลอเทาทจะ ชวยได 5) ตอนรบลกคาดวยความพยายามเขาใจปญหาทเกดขนแทนทจะแสรงทาเปนไมเขาใจ 6) ตอนรบลกคาดวยความเอาใจใสแทนทจะแสรงทาเปนไมสนใจ 7) ตอนรบลกคาดวยความจรงใจแทนทจะแสรงทาเปนไมสนใจ 8) ตอนรบลกคาดวยความอดทนแทนทจะทาใหขนเคอง 9) ตอนรบลกคาดวยความคนเคย 10) ตอนรบลกคาดวยความเพยรทจะคนหาขอเทจจรงแทนทจะมการถกเถยงกน 11) ตอนรบลกคาดวยการบรการเสมอแทนทจะรบบรการจากเขา 12) ตอนรบลกคาดวยการปฏบตหนาทใหแทนทจะชกชา 13) ตอนรบลกคาดวยการเหนคณคาของคนทมาตดตอแทนทจะแสดงอาการเฉอยชา 14) ตอนรบลกคาโดยใหมความคดรเรมสรางสรรคแทนทจะไมคดอะไรเสยเลย

24

เจรญ เจษฎาวลย (2548, หนา 18) กลาววา คณสมบตของพนกงานประจาเคานเตอร ในยคปจจบน มดงน 1) รปรางหนาตาด 2) แตงกายด 3) มารยาทด 4) ความรด 5) ยมแยมแจมใส บรษท สยามทว (2539, หนา 39) ไดกลาวถงคณสมบตผใหบรการ ดงน 1) ความสามารถ 1.1) มความรอบร เขาใจในงานของตนอยางแทจรง 1.2) รอบรเรองราวและพฒนาตนเองอยางสม าเสมอ 1.3) มความเชยวชาญและประสบการณ 2) การแตงกาย 2.1) สะอาดสะอาน 2.2) ทรงผมเรยบรอย 2.3) เหมาะสม 2.4) มอเลบสะอาด 3) กรยาทาทาง 3.1) สภาพ ออนนอม 3.2) รกษาอารมณมนคง 3.3) กระตอรอรน 3.4) ฉลาด มไหวพรบ 3.5) ยมแยม แจมใส ราเรง 3.6) พดจาฉะฉาน 4) วธตดตอสมพนธกบลกคา 4.1) ด าเนนการดวยวธทเหมาะสม 4.2) แสดงความคดเหน 4.3) ใหคาอธบายทชดเจน 4.4) เตมใจ จรงใจทจะใหบรการ 4.5) สนใจ เตมใจตอบ 4.6) จาลกคาไดด

25

4.7) ชางสงเกต 4.8) รจกลกคาแตละประเภท 4.9) รจกวธตดตอสอสารทด 5) นสยใจคอ 5.1) มจตส านกในการตอนรบและบรการทด 5.2) ชอบชวยเหลอผอน มไมตรจต ความส าคญของการบรการทด เนองจากการบรการลกคานบวาเปนกจกรรมหลกส าคญอยางหนงทธรกจตาง ๆ ไมวาจะ เปนธรกจขนาดใดกตามจะตองก าหนดใหมขนในกจการของตน ทงนเพราะผประกอบการในธรกจไดเลงเหนถงความส าคญของการบรการลกคาทจะมสวนชวยในการสนบสนนการขายใหไดมากขน เปนทพอใจแกลกคา และลกคากลบมาใชบรการอกอยางตอเนอง ยงการด าเนนธรกจในภาวะทมการแขงขนมากยงขนการบรการลกคากจะมบทบาทเพมมากขน จากการส ารวจพบวา ลกคาอาจจะเปลยนแปลงการตดตอทนทเมอพบวาการบรการลกคาไมเปนทพอใจและจะ แสวงหากจการทใหบรการทดกวา งานบรการเปนงานทสรางความพงพอใจและประทบใจใหกบลกคาและผมาตดตอการใหบรการทดยอมมผลโดยตรงตอผปฏบตงานความลมเหลวในการบรการจะเปนผลเสยอยางรายแรงหากไมไดรบการปรบปรงแกไขใหดขน ดงนนผรบผดชอบในการใหบรการและการตอนรบตองตระหนกและระลกอยเสมอวา “การบรการทดตองมความรบผดชอบ” กลาวโดยสรปไดวา การใหบรการทดและมคณภาพจากตวบคคลซงตองอาศยเทคนคกลยทธทกษะตางๆ ทจะทาใหชนะใจลกคาหรอผทมาใชบรการถอวาไดมความส าคญยงในปจจบนนในการทจะสรางความพงพอใจและการกลบมารบบรการซ าอกจากผทมาใชบรการ 2.5 การวเคราะห SWOT Analysis การวเคราะห SWOT ถอเปนกลยทธขนเรมตนของการวางแผนการด าเนนงานเนองจากในการวเคราะหสภาพแวดลอมจะชวยใหเหนถงภาพรวม ขอด-ขอเสยหรอจดแขง-จดออนขององคกรและของคแขง ตลอดจนทราบถงโอกาสและอปสรรคในการด าเนนงานตามแผนงาน เพอใหสามารถก าหนดเปาหมายและวางกลยทธไดอยางเหมาะสม รวมไปถงวธการด าเนนงานใหเปนไปไดอยางเหมาะสมทสด ธรกจไอศกรมโดยสวนใหญกลมลกคาเปาหมายจะเปนตงแตวยเดกจนถงวยท างาน แตเมอน าประโยชนของ SWOT มาชวยจะท าใหเหนภาพไดชดเจนขนวากลมลกคาหลกทควรจะมงเนนในการท าการตลาดควรจะเปนไปในกลมใด รวมถงเปรยบเทยบต าแหนงทางการตลาดของเรากบคแขง อะไรทเราไดเปรยบคแขงทมอยในตลาดหรอสงใดทยงไมมคแขงท า

26

2.5.1 ความหมายของ SWOT Analysis SWOT Analysis เปนการวเคราะหสภาพองคกรหรอหนวยงานในปจจบนเพอคนหาจดแขงจดเดนจดดอยหรอสงทอาจเปนปญหาส าคญในการด าเนนงานสสถานการณทตองการในอนาคต SWOT เปนตวยอทมความหมาย ดงน Strengths - จดแขงหรอขอไดเปรยบ Weaknesses - จดออนหรอขอเสยเปรยบ Opportunities - โอกาสทจะด าเนนการได Threats - ภยคกคามขอจ ากดหรอปจจยทคกคามการด าเนนงานขององคกร หลกการส าคญของ SWOT คอการวเคราะหโดยการส ารวจจากสภาพการณ 2 ดาน คอสภาพการณภายในและสภาพการณภายนอกดงนนการวเคราะห SWOT เรยกไดวาเปนการวเคราะหสภาพการณ (Situation Analysis) ซงเปนการวเคราะหจดแขงจดออนเพอใหรตนเอง (รเรา) รจกสภาพแวดลอม (รเขา) ชดเจนและวเคราะหโอกาส-อปสรรคการวเคราะหปจจยตางๆทงภายนอกและภายในองคกรซงจะชวยใหผบรหารขององคกรทราบถงการเปลยนแปลงตางๆทเกดขนภายนอกองคกรทงสงทไดเกดขนแลวและแนวโนมการเปลยนแปลงในอนาคตรวมทงผลกระทบของการเปลยนแปลงเหลานทมตอองคกรธรกจและจดแขงจดออนและความสามารถดานตางๆทองคกรมอยซงขอมลเหลานจะเปนประโยชนอยางมากตอการก าหนดวสยทศนการก าหนดกลยทธและการด าเนนตาม กลยทธขององคกรทเหมาะสมตอไป 2.5.2 ประโยชนของการวเคราะห SWOT การวเคราะหสภาพแวดลอมตางๆ ทงภายนอก และภายในองคกร ปจจยเหลานจะชวยใหเขาใจไดวามอทธพลตอผลการด าเนนงานขององคกรอยางไร จดแขงขององคกรจะเปนความ สามารถภายในทถกใชประโยชนเพอการบรรลเปาหมาย ในขณะทจดออนขององคกรเปนคณลกษณะภายในทอาจจะท าลายผลการด าเนนงานโอกาสทางสภาพแวดลอมจะเปนสถานการณทใหโอกาสเพอการบรรลเปาหมายองคกรในทางกลบกนอปสรรคทางสภาพแวดลอมจะเปนสถานการณทขดขวางการบรรลเปาหมายขององคกรผลจากการวเคราะห SWOT นจะใชเปนแนวทางในการก าหนดวสยทศนการก าหนดกลยทธเพอใหองคกรเกดการพฒนาไปในทางทเหมาะสม 2.5.3 ขนตอน/วธการด าเนนการท า SWOT Analysis การวเคราะห SWOT จะครอบคลมขอบเขตของปจจยทกวางดวยการระบจดแขงจดออนโอกาสและอปสรรคขององคกรท าใหมขอมลในการก าหนดทศทางหรอเปาหมายทจะถกสรางขนมาบนจดแขงขององคกรและแสวงหาประโยชนจากโอกาสทางสภาพแวดลอมและสามารถก าหนดกลยทธทมงเอาชนะอปสรรทางสภาพแวดลอมหรอลดจดออนขององคกรใหมนอยทสดไดภายใตการวเคราะห SWOT นนจะตองวเคราะหทงสภาพแวดลอมภายในและภายนอกองคกรโดยมขนตอน ดงน

27

2.5.3.1 การประเมนสภาพแวดลอมภายในองคกรการประเมนสภาพแวดลอมภาย ในองคกรจะเกยวกบการวเคราะหและพจารณาทรพยากรและความสามารถภายในองคกรทก ๆ ดานเพอทจะระบจดแขงและจดออนขององคกรแหลงทมาเบองตนของขอมลเพอการประเมนสภาพ แวดลอมภายในคอระบบขอมลเพอการบรหารทครอบคลมทกดานทงในดานโครงสรางระบบระเบยบวธปฏบตงานบรรยากาศในการท างานและทรพยากรในการบรหารคนเงนวสดการจดการรวมถงการพจารณาผลการด าเนนงานทผานมาขององคกรเพอทจะเขาใจสถานการณและกลยทธกอนหนานดวย - จดแขงขององคกร (S-Strengths) เปนการวเคราะหปจจยภายในจากมมมองของผทอยภายในองคกรนนเองวาปจจยใดภายในองคกรทเปนขอไดเปรยบหรอจดเดนขององคกรทองคกรควรน ามาใชในการพฒนาองคกรไดและควรด ารงไวเพอการเสรมสรางความเขมแขงขององคกร - จดออนขององคกร (W-Weaknesses) เปนการวเคราะหปจจยภายในจากมมมองของผทอยภายในองคกรนนๆเองวาปจจยภายในองคกรทเปนจดดอยขอเสยเปรยบขององคกรทควรปรบปรงใหดขนหรอขจดใหหมดไปอนจะเปนประโยชนตอองคกร 2.5.3.2 การประเมนสภาพแวดลอมภายนอกภายใตการประเมนสภาพแวดลอมภายนอกองคกรนนสามารถคนหาโอกาสและอปสรรคทางการด าเนนงานขององคกรทไดรบผลกระทบจากสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจทงในและระหวางประเทศทเกยวกบการด าเนนงานขององคกรเชนอตราการขยายตวทางเศรษฐกจนโยบายการเงนการงบประมาณสภาพแวดลอมทางสงคมเชนระดบการศกษาและอตรารหนงสอของประชาชนการตงถนฐานและการอพยพของประชาชนลกษณะชมชนขนบธรรมเนยมประเพณคานยมความเชอและวฒนธรรมสภาพแวดลอมทางการเมอง เชน พระราช บญญตพระราชกฤษฎกามตคณะรฐมนตรและสภาพแวดลอมทางเทคโนโลยหมายถงกรรมวธใหม ๆและพฒนาการทางดานเครองมออปกรณทจะชวยเพมประสทธภาพในการผลตและใหบรการ-โอกาสทางสภาพแวดลอม (O-Opportunities) เปนการวเคราะหวาปจจยภายนอกองคกรปจจยใดทสามารถสงผลกระทบประโยชนทงทางตรง และทางออมตอการด าเนนการขององคกรในระดบมหาภาคและองคกรสามารถฉกฉวยขอดเหลานมาเสรมสรางใหหนวยงานเขมแขงขนได-อปสรรคทางสภาพ แวดลอม (T-Threats) เปนการวเคราะหวาปจจยภายนอกองคกรปจจยใดทสามารถสงผลกระทบในระดบมหาภาคในทางทจะกอใหเกดความเสยหายทงทางตรงและทางออมซงองคกรจะตองหลกเลยงหรอปรบสภาพองคกรใหมความแขงแกรงพรอมทจะเผชญแรงกระทบดงกลาวได 2.5.3.3 ระบสถานการณจากการประเมนสภาพแวดลอมเมอไดขอมลเกยวกบจดแขง-จดออนโอกาส-อปสรรคจากการวเคราะหปจจยภายใน และปจจยภายนอกดวยการประเมนสภาพแวดลอมภายในและสภาพแวดลอมภายนอกแลวใหน าจดแขง-จดออนภายในมาเปรยบเทยบ กบโอกาส-อปสรรคจากภายนอกเพอดวาองคกรก าลงเผชญสถานการณเชนใดและภายใตสถานการณ

28

เชนนนองคกรควรจะท าอยางไรโดยทวไปในการวเคราะห SWOT ดงกลาวนองคกรจะอยในสถานการณ 4 รปแบบ ดงน - สถานการณท 1 (จดแขง-โอกาส) สถานการณนเปนสถานการณทพงปรารถนาทสดเนองจากองคกรคอนขางจะมหลายอยางดงนนผบรหารขององคกรควรก าหนดกลยทธในเชงรก (Aggressive - Strategy) เพอดงเอาจดแขงทมอยมาเสรมสรางและปรบใชและฉกฉวยโอกาสตางๆ ทเปดมาหาประโยชนอยางเตมท - สถานการณท 2 (จดออน-อปสรรค) สถานการณนเปนสถานการณทเลวรายทสดเนองจากองคกรก าลงเผชญอยกบอปสรรคจากภายนอกและมปญหาจดออนภายในหลายประการดงนนทางเลอกทดทสดคอกลยทธการตงรบหรอปองกนตว (Defensive Strategy) เพอพยายามลดหรอหลบหลกภยอปสรรคตาง ๆ ทคาดวาจะเกดขนตลอดจนหามาตรการทจะท าใหองคกรเกดความสญเสยทนอยทสด - สถานการณท 3 (จดออน-โอกาส) สถานการณองคกรมโอกาสเปนขอไดเปรยบดานการแขงขนอยหลายประการแตตดขดอยตรงทมปญหาอปสรรคทเปนจดออนอยหลายอยางเชนกนดงนนทางออกคอกลยทธการพลกตว (Turnaround-Oriented Strategy) เพอจดหรอแกไขจดออนภายในตางๆใหพรอมทจะฉกฉวยโอกาสตางๆทเปดให - สถานการณท 4 (จดแขง-อปสรรค) สถานการณนเกดขนจากการทสภาพ แวดลอมไมเอออ านวยตอการด าเนนงานแตตวองคกรมขอไดเปรยบทเปนจดแขงหลายประการดงนน แทนทจะรอจนกระทงสภาพแวดลอมเปลยนแปลงไปกสามารถทจะเลอกกลยทธการแตกตวหรอขยายขอบขายกจการ (Diversification -Strategy) เพอใชประโยชนจากจดแขงทมสรางโอกาสในระยะยาวดานอน ๆ แทน 2.5.4 ขอพจารณาในการวเคราะห SWOT มดงน 2.5.4.1 ควรวเคราะหแยกแยะควรท าอยางลกซงเพอใหไดปจจยทมความส าคญจรงๆเปนสาเหตหลกๆของปญหาทแทจรงกลาวคอเปนปจจยทมประโยชนในการน าไปก าหนดเปนนโยบายตลอดจนสามารถน าไปก าหนด กลยทธทจะท าใหองคกร/ชมชนบรรลเปาหมายทเปนผลลพธขนสดทาย (Result) ไดจรง 2.5.4.2 การก าหนดปจจยตางๆไมควรก าหนดของเขตของความหมายของปจจยตางๆไมวาจะเปนจดออน (W) หรอจดแขง (S) หรอโอกาส (O) หรออปสรรค (T) ใหมความหมายคาบเกยวกนจ าเปนอยางยงทจะตองตดสนใจและชชดวาปจจยทก าหนดขนมานนเปนปจจยในกลมใดทงนเพราะปจจยทอยตางกลมกนกตองสมควรทจะน าไปก าหนดกลยทธทตางกนออกไป

29

ตารางท 2.1: ปจจยภายใน/ปจจยภายนอกตามทฤษฎ SWOT

ปจจยภายใน/ ปจจยภายนอก

S: จดแขงภายในองคกร W: จดออนภายในองคกร

O: โอกาสภายนอก S-O Strategy แนวทางกลยทธเชงรก การน าขอไดเปรยบของจดแขงภายในและโอกาสภายนอกมาใช

W-O Strategy แนวทางกลยทธเชงแกไข การแกไขจดออนภายในโดยพจารณาจากโอกาสภายนอกทเปนผลดตอองคกร

T: อปสรรคภายนอก

S-T Strategy แนวทางกลยทธเชงปองกนการแกไขหรอลดอปสรรคภายนอกโดยน าจดแขงภายในมาใช

W-T Strategy แนวทางกลยทธเชงรบ การแกไขหรอลดความเสยหายของธรกจอนเกดจากจดออนภายในองคกรและอปสรรคภายนอก

2.5.5 ขอด–ขอเสยของการท า SWOT Analysis 2.5.5.1 ขอดเทคนคการวเคราะห SWOT ถกน ามาใชอยางแพรหลายในการวเคราะหสถานการณตางๆทางธรกจและการบรหารเชงกลยทธเนองจากเปนเทคนคทเขาใจงายไมซบซอนใหความสะดวกเปนอยางมากส าหรบผทน า SWOT มาใชและสามารถน าไปประยกตใชในสถานการณดานตางๆมากมายเชนการตดสนใจเลอกเมอมทางเลอกหลาย ๆทางการก าหนดความส าคญกอนหลงของเหตการณการบรหารความเปลยนแปลงทตองการใหเกดขน การวเคราะหและแกปญหาในการด าเนนการการวเคราะหโครงการเรมใหมการเพมประสทธภาพการท างานใหสงขนการสรางกระบวนการเรยนรใหมฯลฯ 2.5.5.2 ขอเสยของการใช SWOT มอยไมนอยเชนกนเมอเปรยบเทยบกบประโยชนและความหลากหลายในการประยกตใชงานเชนโอกาสผดพลาดเกดจากคณภาพของขอมลทน ามาใชวเคราะหทกษะประสบการณและความเขาใจในความรพนฐานของเทคนค SWOT ของผวเคราะหตองมการทบทวน SWOT เปนระยะๆเพอตรวจสอบสภาพวาเหตการณและปจจยตางๆทน ามาใชเปนขอมลพนฐานยงเหมอนเดมหรอมการเปลยนแปลงไปแลวหรอไม (SWOT ANALYSIS, 2554) ทงนการวเคราะห SWOT Analysis จะชวยใหธรกจสามารถปรบตว และปรบเปลยนตามสถานการณทเปลยนแปลงอยางกะทนหนไดเปนอยางด แตหากประเมนสถานการณผดพลาดกอาจน าพาองคกรไปไปสความเสยง

30

2.6 แนวคดทฤษฏเกยวกบการแพทยแผนไทยและการนวดไทย การแพทยแผนไทยเปนการแพทยแบบองครวม เกยวของกบวถชวตของคนไทย แบบแผนวฒนธรรมในการดารงชวต ศาสนา และพธกรรมตางๆ มไดมองความเจบปวยวาเกดจากเชอโรค แตเชอวาการเจบปวยสาเหตมาจากปจจยหลายๆ อยาง ไดแก ธาตทง 4 ภายในรางกาย (ธาต สมฏฐาน) ธาตเจาเรอน อทธพลของฤดกาล (อตสมฏฐาน) อายทเปลยนไปตามวย (อายสมฏฐาน) อทธพลของกาลเวลา (กาลสมฏฐาน) ถนทอยอาศย (ประเทศสมฏฐาน) พฤตกรรมทเปนมลเหตของการเกดโรค ตลอดจนหลกธรรมานามยททาใหเกดความสมดลทงดานกาย จต และการดาเนนชวต การใชยาสมนไพรใหเหมาะสมกบอาการเจบปวย ธาตในรางกายและสงแวดลอมทมผลกบอาการเจบปวย ซงอธบายพอสงเขปดงตอไปน(สถาบนการแพทยแผนไทย กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กระทรวงสาธารณสข , 2547, หนา 1- 10 ) 2.6.1 ธาตสมฏฐาน หมายถง ทตงของธาต แบงเปน 4 ประเภท ดงน 2.6.1.1 ธาตดน (ปถวธาต) 20 ประการ มลกษณะแขงจบตองได ไดแก ผม ขน เลบ ฟน หนง เนอ เสนเอน กระดก เยอในกระดก มาม หวใจ ตบ พงผด ไต ปอด ไสใหญ ไสนอย อาหารใหม อาหารเกา เปนอวยวะทจดอยในกลมของธาตดน 2.6.1.2 ธาตนา (อาโปธาต) 12 ประการ มลกษณะเปนของเหลวจบตองได ไดแก นาด เสมหะ นาหนอง เลอด เหงอ นาตา มนเหลว มนขน นาลาย นามก นาไขขอ นาปสสาวะ 2.6.1.3 ธาตลม (วาโยธาต) 6 ประการ มลกษณะเคลอนไหวได ไดแก ลมพดจากเทาถงศรษะ (ลมพดขนเบองบน) ลมพดจากศรษะถงเทา (ลมพดลงเบองลาง) ลมพดในลาไสและกระเพาะอาหาร ลมพดในทองนอกลาไส ลมพดทวรางกาย ลมหายใจเขาออก 2.6.1.4 ธาตไฟ (เตโชธาต) 4 ประการ มลกษณะเปนความรอน ไดแก ไฟสาหรบยอยอาหาร ไฟทาใหรอนระสาระสาย ไฟทาใหรางกายแกชรา ไฟทาใหรางกายอบอน ธาตทง 4 น ยงเปนตวกาหนดลกษณะของแตละบคคลใหมความแตกตางกน ซงเปนอทธพลของธาตบดาและมารดา รวมทงอาหารและนาทมารดาดมกนตลอดจนภมอากาศขณะปฏสนธ เรยกวา ธาตเจาเรอน บคคลหนงอาจมธาตใดธาตหนงเดนหรอมากกวาหนงธาต มลกษณะทแสดงออกเปนธาตเจาเรอนแบงเปน 4 ธาต คอ ธาตดนเจาเรอน ธาตนาเจาเรอน ธาตลมเจาเรอน ธาตไฟเจาเรอน เปนตน 2.6.2 อทธพลของฤดกาล (อตสมฏฐาน) แบงเปน 3 ฤด ดงน 2.6.2.1 ฤดรอน (คมหนตฤด) นบตงแตแรม 1 คาเดอน 4 ถงขน 15 คาเดอน 8 เปนชวงทมกจะเจบปวยดวยธาตไฟ 2.6.2.2 ฤดฝน (วสนตฤด) นบตงแตแรม 1 คาเดอน 9 ถงขน 15 คาเดอน 12 เปนชวงทมกจะเจบปวยดวยธาตลม

31

2.6.2.3 ฤดหนาว (เหมนตฤด) นบตงแตแรม 1 คาเดอน 12 ถงขน 15 คาเดอน 4 เปนชวงทมกจะเจบปวยดวยธาตนา 2.6.3 อายทเปลยนไปตามวย (อายสมฏฐาน) แบงเปน 3 วย ดงน 2.6.3.1 วยเดก (ปฐมวย) ตงแตแรกเกดถงอาย 16 ป มกเจบปวยดวยโรคทางนา 2.6.3.2 วยกลางคน (มชฌมวย) ตงแตอาย 16 – 32 ป มกเจบปวยดวยโรคทางธาตไฟ 2.6.3.3 วยชรา (ปจฉมวย) ตงแตอาย 32 ปขนไปจนสนอายขย มกเจบปวยดวยโรคทางธาตลม 2.6.4..อทธพลของกาลเวลา (กาลสมฏฐาน) แบงชวงเวลากลางวนและกลางคน เปน 3 ชวง ดงน 2.6.4.1 เวลา 06.00 – 10.00 น. และ 18.00 – 22.00 น. ธาตนามกกระท าโทษ 2.6.4.2 เวลา 10.00 – 14.00 น. และ 22.00 – 02.00 น. ธาตไฟมกกระทาโทษ 2.6.4.3 เวลา 14.00 – 18.00 น. และ 02.00 – 06.00 น. ธาตลมมกกระท าโทษ 2.6.5 ถนทอยอาศย (ประเทศสมฏฐาน) แบงเปน 4 ลกษณะ ดงน 2.6.5.1 คนทอยในประเทศรอน ทสง เปนภเขา มกเจบปวยดวยธาตไฟ อาจเปนไขตวรอนไดงาย ควรรบประทานอาหารรสเยนจด 2.6.5.2 คนทอยในประเทศอน สถานททเปนนาฝนกรวดทราย มกเจบปวยดวยธาตนา ควรรบประทานอาหารรสเปรยวและขม 2.6.5.3 คนทอยในประเทศเยน สถานททเปนนาฝนเปอกตม มกเจบปวยดวยธาตลม ควรรบประทานอาหารรสเผดรอน 2.6.5.4 คนทอยในประเทศหนาว สถานททเปนนาเคมเปอกตม มกเจบปวยดวยธาต ดน ควรรบประทานอาหารรส ฝาด หวาน มน เคม จะเหนไดวานบตงแตมนษยถอกาเนดขนมากมธาตเจาเรอนตดตวมา เรยกวา ธาตกาเนด และเมอเตบโตขนตองเผชญกบสงแวดลอมและธรรมชาตของธาตภายนอก อทธพลของฤดกาล ถนทอยอาศย อทธพลของกาลเวลา พฤตกรรมการดแลสขภาพ ทาใหมนษยตองปรบตวซาแลวซาเลา เพอใหรางกายสมดล ไมเจบปวย ผานการลองผดลองถกจนกลายเปนแบบแผน ทฤษฎการแพทยแผนไทย พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองดวยการแพทยแผนไทย เมอภาวะปกต / ภาวะเจบปวย 2.6.6 หลกธรรมานานย หลกธรรมมานามย เปนการดแลสขภาพดวยการแพทยแผนไทย (สถาบนการแพทยแผนไทย, กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กระทรวงสาธารณสข, 2547) โดย

32

ศาสตราจารย นายแพทยอวย เกตสงห เปนผรเรมหลกการดงกลาว โดยการนาหลกธรรมทางพทธศาสนา มาประยกตใชในการดแลสขภาพแบบองครวม ทงกาย จต สงคมและสงแวดลอม ซงประกอบดวยหลก 3 ประการ ดงตอไปน 2.6.6.1 กายานามย กายานามย (ประทป, 2541, หนา 257) คอ การออกกาลง การดดตนดวยตวเอง การกนอาหารใหถกกบธาตคอถกธาตเจาเรอนและสมฏฐานตาง ๆ ทมผลตอสขภาพ การกนอาหารแตพอเหมาะมสตในการกนและการนอน กายานามย (สถาบนการแพทยแผนไทย,กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กระทรวงสาธารณสข, 2547, หนา 12 -19) คอการปองกนกอนปวยเมออายเกน 30 ป ขนไปซงการแพทยแผนไทยถอวาคนเราเมออายเกน 30 ป ธาตทง 4 เรมเสอม จงจาเปนตองดารงชวตดวยความไมประมาท คอ บ ารงชวตดวยอาหาร กนอยางพอด กนใหถกกบธาต กนอาหารใหถกกบโรค กนอาหารปรบธาต กนผกพนบานอาหารพนเมองและดมนาสมนไพร กนใหหลากหลายในรสชาต โดยการใชหลกมชฌมาปฏปทาอนเปนสายกลาง นอกจากนยงมการออกกาลงกายแบบไทย คอ กายบรหารแบบไทยดวยทาฤาษดดตน ซงเปนทาทไมฝนรางกายจนเกนไปสามารถปรบโครงสรางรางกาย ได สรปไดวา กายานามย คอ การดแลสขภาพทางกายดวยการแพทยแผนไทย ซงเปนการดแลสขภาพดวยอาหารตามธาต ซงไดแก ผกพนบาน อาหารพนเมอง เครองดมสมนไพร โดยกนใหถกกบธาต กนอยางพอด กนใหหลากหลายในรสชาต โดยยดหลกทางสายกลาง นอกจากนยงมการออกกาลงกายแบบไทยๆ คอกายบรหารแบบไทย ทาฤาษดดตน ซงเปนทาทไมฝนรางกายจนเกนไป สามารถปรบโครงสรางรางกายได 2.6.6.2 จตตานามย จตตานามย (พระราชวสทธกว, 2536, หนา 2) หมายถง การสงเสรมสขภาพจตหรอการดแลสขภาพจต การพฒนาจตดวยจตภาวนา โดยการนงสมาธ – วปสสนากรรมฐาน ตามหลกพระพทธศาสนา โดยอาศยการรกษาศลเปนการสรางพนฐานจตใจใหสะอาด การทาสมาธภาวนาชวยใหจตตงมน จตสงบ มนคง ในกรณทพฒนาถงขนเกดปญญา รแจง เหนจรงตามหลกพระพทธศาสนาตองปฏบตถงขนวปสสนาภาวนา เปนการฝกจตถงขนละกเลสได จตตานามย (ประทป เปมะโยธน, 2541, หนา 257) หมายถง การฝกจตสมาธใหจตใจเขมแขงจตมพลงเกดปญญา เกดความสงบสข จะทาใหเกดความตานทานดขน เมอจตเขมแขงเกดปญญา ยอมเลอกมพฤตกรรมทสงเสรมสขภาพทไมตามใจตนเองดวยกเลสและความอยากคอตณหา จตตานามย(สถาบนการแพทยแผนไทย,กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กระทรวงสาธารณสข, 2547, หนา 79) หมายถง การฝกจต การทาสมาธ เพอใหเกดปญญา คนไทย

33

โชคดทใชชวตผกพนอยกบวด ทกวนพระไปวดเพอทาบญตกบาตรเปนการฝกการใหและพกจตใจทวด มการถอศลประจาวนพระ มการนงสมาธ วดจงเปนทพกจตใจอยางดยงในการฝกจต ฝกสมาธ การเขาหาธรรมะเปนทางออก เมออยในสถานการณบบบงคบทางกาย ใจ จตตานามยจงเปนเรองการฝกจต โดยใชการนงสมาธ และหลกธรรมานามยมไดกดกนศาสนาอน เราสามารถใชหลกการพฒนาจตของศาสนาอนมาปรบใชได การทจตเขมแขง มพลง ทาใหเกดปญญายอมเลอกพฤตกรรมทสงเสรมสขภาพไมตามใจตนเองดวยกเลส และความอยากคอตณหาt สรปไดวา จตตานามย หมายถง การสงเสรมสขภาพจตหรอการดแลสขภาพจต โดยการนงสมาธ เดนจงกลมและการสวดมนต เพอเปนการฝกจต พฒนาจต ทาใหจตสงบ จตมความเขมแขง มพลงเกดปญญา ยอมเลอกมพฤตกรรมทสงเสรมสขภาพทไมตามใจตนเองดวยกเลสและความอยากคอตณหา ซงตามหลกพระพทธศาสนา พระพทธเจาทรงวางหลกการศกษาหรอหลกปฏบตเพอพฒนาจตไว 3 ขน เรยกวา “ไตรสกขา” หรอหลกการปฏบต 3 ขนคอ (พระราชวสทธกว, 2536 :22) 1) สลสกขา การปฏบตในขนศล ทาใหจตใจสะอาด 2) จตตสกขา การปฏบตในขนสมาธ ทาใหจตใจสงบ 3) ปญญาสกขา การปฏบตในขนปญญา เปนสดยอดของการพฒนาจต การถอศลเปนหลกเบองตนในการพฒนาจตตามหลกจตตานามยของพทธศาสนาและพฒนาตอไปถงขนฝกสมาธ วปสสนาในขนสงตอไป เพอจตทสะอาดบรสทธ ประโยชนของการฝกจต ดวยจตภาวนา การฝกจตนนมคณคาทาใหเปนผประเสรฐ ดงนนผบาเพญสบถกรรมฐานหรอสมาธทถกตอง ใหประโยชนดงตอไปน 1) ทาสงตางๆ ไดดขน ไมคอยผดพลาด มสตมากขน 2) สามารถเรยนหนงสอไดผลด มประสทธภาพมากขนเพราะจตสงบ ความจาดขน 3) เปนการสงเสรมสขภาพทงทางกายและจตใจ 4) สามารถแกไขปญหาความยงยากในชวตไดดวยวธทถกตอง 5) จตใจสงบ เยอกเยน มความสขมากขน 6) เปนพนฐานเพอกาวไปสการเจรญวปสสนา คอสามารถใชพลงของสมาธสการบ าเพญวปสสนา อนเปนจดหมายโดยตรงของพระพทธศาสนา 2.6.6.3 ชวตานามย ชวตานามย (สถาบนการแพทยแผนไทย, กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กระทรวงสาธารณสข, 2547, หนา 82) หมายถง การดาเนนชวตชอบ ตาม

34

หลกธรรมของศาสนา และการทาชวตใหอยในธรรมชาตชอบ อยใกลชดธรรมชาต ไมฝนธรรมชาต ดาเนนชวตทางสายกลาง ไมเครยด ไมผดศล ประกอบอาชพโดยสจรต ชวตานามย (ประทปเปมะโยธน, 2541, หนา 257) หมายถง การดารงชวตทางสายกลาง เลยงชพดวยชอบยอมไมเกดความเครยด ไมผดศล รกษาศลหาใหบรสทธ รกษาสงแวดลอมใหสะอาดสมดลไปดวยธาตทง 4 ชวตานามย (มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2548, หนา 3) หมายถง การดาเนนชวตโดยชอบ มอาชพสจรต เวนจากความทจรต ไมกอความเดอดรอนแกตนเองและบคคลอน ซงชวตานามยอยในหลกธรรมะของศาสนาทสอนใหคนทาความด มศลธรรม รวมถงการทาชวตใหอยในธรรมชาตชอบ โดยการสรางสงแวดลอม การสรางบรรยากาศทดใหกบสงคม จากการทบทวนวรรณกรรม ผวจยจงสรปชวตานามย หมายถง การดแลสขภาพตนเองดานชวต ในภาวะปกต ภาวะเจบปวยและภาวะทไดรบการวนจฉยวาเจบปวย โดยการดาเนนชวตโดยชอบ มอาชพทสจรต ไมกอความเดอดรอนแกตนเองและบคคลอน ทาความด มศลธรรม สรางสงแวดลอมใหสะอาด โดยการปลกตนไมและดแลรกษาแมนาลาธาร ดแลความสะอาดบานเรอนและเครองแตงกาย 2.6.7 การใชยาสมนไพร (สถาบนการแพทยแผนไทย, กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กระทรวงสาธารณสข, 2547, หนา 170 - 172) กระทรวงสาธารณสขตระหนกถงความส าคญในการนาสมนไพรมาใชในการดแลรกษาและสงเสรมสขภาพตามชมชนเกอบทกพนท โดยใชภมปญญาดงเดมของไทยในการแกปญหาความเจบปวย รปแบบของยาสมนไพรทนามาใชมดงน 2.6.7.1 ยาสมนไพรเดยว เปนการใชยาสมนไพรตวเดยวโดดๆ ซงนามาใชในการสงเสรมสขภาพและรกษาโรคเบองตนในระดบชมชนและครอบครว ไดแกยาสมนไพรสาหรบงาสาธารณสขมลฐาน ซงมรายละเอยดดงน 1) สมนไพรเพอรกษากลมโรค/อาการเจบปวยในระบบทางเดนอาหารไดแก ขมนชน กลวยนาวา กานพล กระเทยม มะขามแขก ทบทม มงคด เปนตน 2) สมนไพรเพอรกษากลมโรค/อาการเจบปวยในระบบทางเดนหายใจ ไดแก ขง ดปล เพกา มะขามปอม มะขาม มะนาว มะแวงเครอ มะแวงตน 3) สมนไพรเพอรกษาโรค อาการเจบปวยในระบบทางเดนปสสาวะ อาการขดเบา ไดแก กระเจยบแดง ขล ตะไคร สบปะรด หญาคา ออยแดง 4) สมนไพรเพอรกษากลมโรคผวหนง อาการกลากเกลอน ไดแก กระเทยม ขา ทองพนชง พล ชมเหดเทศ มะคาดควาย บวบก วานหางจระเข ต าลง ผกบงทะเล เสลดพงพอน พล 5) สมนไพรเพอรกษาโรค/อาการเจบปวยอนๆ

35

อาการเคลด ขด ยอก : ไพล อาการนอนไมหลบ : ขเหลก อาการไข : ฟาทะลายโจร บอระ เพด โรคเหา : นอยหนา 2.6.7.2 ยาสมนไพรแบบตารบ (มลนธฟนฟสงเสรมการแพทยไทยเดมฯ โรงเรยนอายรเวท (ชวกโกมารภจจ) , 2548, หนา 209 - 225) เปนการปรงยาสมนไพรหลายชนดตามสตรตารบแผนโบราณ ซงมสมนไพรเปนสวนประกอบ มทงหมด 27 ซงมสรรพคณในการรกษาโรคตางๆ โดยยาตารบทงหมดนกระทรวงสาธารณสขไดประกาศใหเปนยาสามญประจาบานแผนโบราณ มรายละเอยดดงน 1) ยาประสะกะเพรา สรรพคณ แกทองขน ทองเฟอ 2) ยาวสมพยาใหญ สรรพคณ แกทองขน อดเฟอ จกเสยด 3) ยาประสะกานพล สรรพคณ แกปวดทอง เนองจากธาตไมปกต 4) ยาแสงหมก สรรพคณ แกตวรอน แกทองขน ปวดทอง แกไอ ขบเสมหะ 5) ยามนทธาต สรรพคณ แกธาตไมปกต แกทองขน ทองเฟอ 6) ยาประสะเจตพงค สรรพคณ แกกษยจกเสยด 7) ยามหาจกรใหญ สรรพคณ แกลมทราง แกอาการทองอด ทองเฟอ 8) ยาตรหอม สรรพคณ แกทองผก ระบายพษไข 9) ยาธรณสนฑะฆาต สรรพคณ แกกษยเสน เถาดาน ทองผก 10) ยาถาย สรรพคณ แกทองผก 11) ยาเหลองปดสมทร สรรพคณ แกทองเสย 12) ยาธาตบรรจบ สรรพคณ แกธาตไมปกต ทองเสย 13) ยาจนทลลา สรรพคณ แกไข 14) ยาประสะจนทนแดง สรรพคณ แกไขตวรอน กระหายนา 15) ยาเขยวหอม สรรพคณ แกไขตวรอน รอนใน กระหายนา 16) ยามหานลแทงทอง สรรพคณ แกไข แกกระหายนา แกหด อสก อใส 17) ยาหอมเทพจตร สรรพคณ แกลม บารงหวใจ 18) ยาหอมทพโอสถ สรรพคณ แกลม วงเวยน 19) ยาหอมอนทจกร สรรพคณ แกลมบาดทะจต คลนเหยนอาเจยน ลมจกเสยด 20) ยาหอมนวโกฐ สรรพคณ แกลมคลนเหยน อาเจยน แกลมปลายไข 21) ยาอามฤควาท สรรพคณ แกไอ ขบเสมหะ 22) ยาประสะมะแวง สรรพคณ แกไอ ขบเสมหะ

36

23) ยาบารงโลหต สรรพคณ บารงโลหต 24) ยาประสะไพล สรรพคณ แกจกเสยด แกระดไมปกต ขบนาคาวปลา 25) ยาไฟประลยกลป สรรพคณขบนาคาวปลาในเรอนไฟ ชวยใหมดลกเขาอ 26) ยาไฟหากอง สรรพคณ ขบนาคาวปลาในเรอนไฟ ชวยใหมดลกเขาอ 27) ยาประสะเปราะใหญ สรรพคณ ถอนพษไขตานทรางสาหรบเดก การใชยาสมนไพรเพอการดแลสขภาพตนเอง มทงการใชในรปแบบอาหาร พชผกผลไม เครองดมสมนไพร เมอภาวะรางกายเปนปกต เพอปรบธาตในรางกายใหเกดความสมดล ซงเปนการดแลสขภาพเพอการปองกนโรค สวนการใชยาสมนไพรเดยวหรอยาสาหรบงานสาธารณสขมลฐานและยาตารบ 27 ขนาน ใชเพอรกษาอาการของโรคตางๆ เมอภาวะเจบปวยและภาวะทไดรบการวนจฉยวาเจบปวย 2.6.7.3 การนวดไทยเพอการดแลสขภาพตนเอง การนวดไทยหมายความวา (มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช , 2553, หนา 5) การตรวจประเมน การวนจฉย การบาบด การปองกนโรค การสงเสรมสขภาพและการฟนฟสขภาพ ดวยวธการกด การคลง การบบ การจบ การดด การดง การประคบ การอบ หรอวธการอนตามศลปะการนวดไทย หรอการใชยาตามกฎหมายวาดวยยา ทงนดวยกรรมวธการแพทยแผนไทย การนวดไทยม 2 ประเภท คอ (สถาบนการแพทยแผนไทย, กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กระทรวงสาธารณสข, 2547, หนา 111 - 112) 1) การนวดแบบราชสานกเปนการนวดถวายกษตรยหรอเจานายชนสงของราชสานกหรอในวงเนนความสภาพเรยบรอย การนวดจะใชนวหวแมมอเทานน ไมใชการดดหรอการงอหลง หรอสวนใดของรางกายดวยกาลงแรง จะไมมการใชเขา ขอศอก เทาในการนวดในขณะนวดแขนทงสองของหมอตองเหยยดตรงเสมอ เพอถายเทนาหนกจากไหลไปสนวหมอ เปนทาทางการนวดแบบราชสานก การนวดแบบราชสานกตองการใหเกดผลตออวยวะและเนอเยอทอยลกๆ เพอเพมการไหลเวยนของเลอดและกระตนการทางานของเสนประสาทใหมประสทธภาพมากขน ซงหมอจะมความรทางกายวภาคศาสตรพอสมควร 2) การนวดแบบทวไป (นวดแบบเชลยศกด) เปนการนวดของชาวบานทวไปทปรากฏตามวดตามสถานทศกษาทวไป การเรยนการสอนเปนแบบสบทอดตอกนมา ในการนวดผปวยไมเนนกรยา มารยาท ไมค านงถงทาทางการนวด วธการนวดจะใชมอ เชา ขอศอก เทา ในการนวด ใชการดดหรองอขอ หลงและสวนอนๆ ของรางกายเปนการนวดเพอผอนคลายหรอนวดสขภาพ ความแตกตางของการนวดแบบเชลยศกดกบการนวดแบบราชสานก (สถาบนการแพทยแผนไทย, กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กระทรวงสาธารณสข, 2547, หนา 112)

37

1) ตองมกรยามารยาทเรยบรอย เดนเขาเขาหาผปวย ไมกมหรอเงยจนเกนไป แตสามารถปรบทาทางตามบรบทของสงคม โดยเนนความสภาพ 2) เรมนวดตงแตใตเขาลงมาขอเทาหรอจากตนขาลงมาถงเทาหรอจากตนขาลงมาถงเทา 3) ใชเฉพาะมอ คอนวหวแมมอ ปลายนวและองมอในการนวดเทานน แขนตองเหยยดตรงเสมอ 4) ทาการนวดผปวยทอยในทานง นอนหงายและตะแคง ไมนวดผปวยในทานอนควา 5) ไมมการนวดโดยใชเทา เขา ขอศอก ไมมการดด งอขอ หรอสวนใดของรางกาย 6) ผนวดเนนใหเกดผลตออวยวะ เนอเยอ ระบบการไหลเวยนโลหตและการทางานของเสนประสาทโดยกดเนนเฉพาะจด รปแบบการนวดเชลยศกด 1) มความเปนกนเองกบผปวย 2) เรมนวดทฝาเทา 3) ใชอวยวะทกสวน เชน มอ เขา ศอก ในการนวด 4) ทาการนวดผปวยทานง นอนหงาย ตะแคงและทานอนควา 5) มการนวดโดยใชเทา เขา ศอก มการดดงอขอและสวนตางๆของรางกาย 6) ผนวดเนนผลทเกดจากการกดและนวด คลง ตามแนวการนวดทเรยนสบทอดกนมาเปนการนวดเพอการผอนคลาย การนวดไทยแบบราชสานก (มลนธฟนฟสงเสรมการแพทยแผนไทยเดมฯ, 2554 : 1) หมายถง การใชนวมอและมอกดนวดทบรเวณรางกายมนษยตามศาสตรและศลปของแพทยแผนไทยทเคยปฏบตกนมาในราชสานก เพอบาบด รกษาโรค ปองกนโรค ฟนฟสมรรถภาพและสรางเสรมสขภาพของผปวย ซงตองมคณลกษณะดงน คอ มกรยามารยาททสภาพ มหลกการตรวจวนจฉยและรกษาโรค มการใหคาแนะนาการปฏบตตวแกผรบการบาบด มความรทจะทาใหการนวดมผลตออวยวะและเนอเยอภายใน และผนวดบาบดจะใชเฉพาะมอและนวมอเทานน การดดงอขอหรอสวนของรางกายจะไมใชกาลงทรนแรง ขอปฏบตหลงการนวด (สาหรบผถกนวด) (สถาบนการแพทยแผนไทย ,กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กระทรวงสาธารณสข , 2547, หนา 116) 1) งดอาหารแสลง เชน อาหารมน อาหารทอด หนอไม ขาวเหนยว เครองในสตว เหลา เบยร ของหมกดอง 2) หาม สลด บด ดด สวนทมอาการเจบปวด 3) ทาทากายบรหารเฉพาะโรคหรออาการ

38

4) ค าแนะน าอน ๆ เชน หลกเลยงพฤตกรรมทเปนมลเหตเกดโรค ขอหามในการนวด (สถาบนการแพทยแผนไทย, กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กระทรวงสาธารณสข, 2547, หนา 114) 1) หามนวดบรเวณบาดแผล เพราะอาจทาใหเกดการตดเชอได 2) บรเวณทเปนมะเรง เพราะอาจทาใหมะเรงกระจายไปทอน แตถาปวดเมอยบรเวณอนสามารถนวดได 3) บรเวณทเกดเนอตายจากเสนเลอดอดตนหรอเลอดไปเลยงนอย เพราะอาจทาให กอนเลอดในหลอดเลอดเคลอนตาไปอดหลอดเลอดในปอดหรอสมอง ถาจาเปนตองนวดดวย ความระมดระวง 4) ในกรณทเสนเลอดอกเสบ 5) โรคผวหนง เพราะจะทาใหเชอแพรออกไป 6) มอาการอกเสบอยางเฉยบพลน เพราะการนวดทาใหอาการรนแรงขน 7) ในขณะทมไข ประโยชนของการนวดทสงผลตอระบบตางๆ ของรางกาย (สถาบนการแพทยแผนไทย กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก, 2547, หนา 112) 1) การนวดชวยใหระบบไหลเวยนเลอดและนาเหลองไหลเวยนดขน 2) การนวดชวยใหกลามเนอบรเวณทบวมลดลง แตไมควรนวดบรเวณทมการอกเสบอาจทาใหบวมมากขน 3) ทาใหกลามเนอผอนคลายความเกรงตว 4) ทาใหพงผดออนตวลง ทาใหกลามเนอมความยดหยนดขน และอาการเจบปวดลดลง 5) ทาใหเลอดมาเลยงผวหนงมากขน ทาใหผวหนงเตงตง 6) เพมความตงตวของระบบทางเดนอาหาร ไดแก กระเพาะอาหาร และลาไส 7) เกดการบบตวของกระเพาะอาหารและลาไส ทาใหเจรญอาหาร ทองไมอดไมเฟอ 8) ชวยใหผอนคลาย คลายเครยด สบายใจ 9) ทาใหรสกแจมใส กระฉบกระเฉง

39

2.7 ทฤษฏเกยวกบสปา 2.7.1 ความหมายของสปา สปา มาจากภาษาลาตน วา “Sanus per Aquam” หรอ Sanitas per Aquas แปลวาสขภาพจากสายน า การบ าบดดวยน า การดแลสขภาพโดยการใชน า ทงน จากความเชอและแนวคดตางๆ ทเกยวของ (นภารตน ศรละพนธ, 2554, หนา 5) สวนธรกจสปา หมายถง ธรกจทเปดสถานบรการเพอสขภาพ หรอสถาน พยาบาลทใหบรการลกคาทวไปดวยศาสตรการนวดเพอสขภาพ การปฏบตตอรางกายเพอสขภาพ และการใชน าเพอสขภาพเปนบรการหลก เพอปรบความสมดลของรางกายและจตใจ โดยใหค าแนะน าดานบรการทจดไวตามหลกวชาการ รวมถงอาจจะมการใหค าแนะน าการสงเสรมสขภาพดวยการออกก าลงกาย โภชนาการการปรบพฤตกรรมตามหลกการแพทยสากลและการสรางหลกสขภาพดวยศาสตรการ แพทยทางเลอก (กระทรวงสาธารณสข, 2557) สรปไดวา สปา คอ การบ าบดดวยน าภายใตการดแลของนกบ าบด แพทยหรอผเชยวชาญรวมถงเปนสถานทพกผอนเพอใหไดมาซงสขภาพองครวมทด 2.7.2 ประเภทของสปา ส าหรบในประเทศไทยนนมการแบงประเภทของธรกจสปาไวหลายรปแบบโดยพจารณาจากนยามทไดมการก าหนดไวจาก 3 องคกร ดงน องคกรสปาระหวางประเทศ (International Spa Association: ISPAEurope)จดตงขนเพอเผยแพรความรความเขาใจ และใหขอมลเกยวกบกจกรรมสปาไดแบงธรกจสปาออกเปน 7 ประเภท ดงน 2.7.2.1 Destination Spa คอสถานบรการสปาทใหบรการดานการดแลและสง เสรมสขภาพดวยบรการสปาโดยเฉพาะ สปาประเภทนจะมบรการหองพกและสงอ านวยความสะดวกตางๆ ส าหรบผใชบรการอยางครบวงจร โดยผใชบรการจะตองเขาพกและรวมกจกรรมภายใตโปรแกรมทสถานบรการจดเตรยมไว เชน โปรแกรมคลายความเครยด โปรแกรมท าสมาธและดสขภาพจต เปนตน 2.7.2.2 Resort / Hotel Spa คอ สถานบรการสปาในรสอรตหรอโรงแรม ซงตงอยในสถานทพกตากอากาศทมความสวยงามตามธรรมชาต เชน รมทะเล ภเขา บอน ารอน สปาประเภทนเกดขนเพอรองรบนกทองเทยวทตองการผอนคลายความตงเครยดดวยบรการสปา นอกเหนอจากการใชบรการหองพกของรสอรตหรอโรงแรมนนๆ 2.7.2.3 Day Spa / City Spa คอ สถานบรการสปาทมรปแบบการใหบรการทสะดวก รวดเรว ขนตอนการบรการไมยงยาก สามารถใชบรการในระหวางวนไดโดยไมจ าเปนตองเขาพก ทตงของสปาประเภทนสวนใหญจะอยในเมองใหญ หรอยานธรกจส าคญๆ ทผใชบรการสามารถเขาถงไดงาย เนนการใหบรการนวดเสรมความงาม และการผอนคลายความตงเครยดดวยน ามนหอมระเหย สปา ประเภทนไดรบความนยมมากในกลมผใชบรการทมเวลานอย หรอผทท างานอยในเมอง

40

2.7.2.4 Medical Spa คอสถานบรการสปาทมการบ าบดรกษาควบคกบศาสตรทางการแพทย และใชเครองมอแพทยบางอยาง อยภายใตการดแลของบคลากรทางการแพทยผเชยวชาญ มกอยในสถานรกษาพยาบาล เชน โรงพยาบาล คลนก เปนตน 2.7.2.5 Mineral Spring Spa คอ การใหบรการสปาตามแหลงทองเทยวทเปนบอน าแร หรอน าพรอนทเกดขนตามธรรมชาต 2.7.2.6 Club Spa คอ สถานบรการสปาทมการผสมผสานกบการออกก าลงกายเพอบรการสมาชกทตองการการผอนคลายหลงจากออกก าลงกาย 2.7.2.7 Cruise Ship Spa คอสถานบรการสปาบนเรอส าราญผสานกบการออกก าลงกาย และการจดเตรยมอาหารเพอสขภาพ เพอใหผใชบรการมความสขสบาย และรสกผอนคลายในระหวางการเดนทาง ตารางท 2.2: ประเภทและสดสวนของสถานประกอบการสปาตามค านยามสปาสากล

ประเภท สดสวน

Day Spa 68.0 Hotel & Resort Spa 28.0

Destination Spa 1.0

Medical Spa 3.0 รวม 100.0

ทมา: กรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย. (2556). 87 ป กรมพฒนาธรกจการคา. สบคน จาก http://www.dbd.go.th/dbdweb_en/download/article/annualreport_ThEng 52.pdf. กระทรวงสาธารณสข (2551) ไดออกประกาศกระทรวงสาธารณสข พ.ศ. 2551 เรองก าหนดสถานทเพอสขภาพหรอเพอเสรมสวย มาตรฐานของสถานท การบรการ ผใหบรการ หลกเกณฑและวธการตรวจสอบเพอการรบรองใหเปนไปตามมาตรฐานส าหรบสถานทเพอสขภาพหรอเพอเสรมสวยตามพระราชบญญตสถานบรการ พ.ศ. 2509ไดก าหนดรปแบบของธรกจประเภทสปาไว 3 แบบดงน (นภารตน ศรละพนธ, 2554, หนา 6)

41

1. กจการสปาเพอสขภาพ หมายถง การประกอบกจการเพอใหการดแลและเสรมสรางสขภาพ โดยมบรการหลก คอ การนวดเพอสขภาพและการใชน าเพอสขภาพ และอาจมบรการเสรมประเภทตางๆ อาท การท าสมาธและโยคะ การอบเพอสขภาพ การออกก าลงกายเพอสขภาพ โภชนาบ าบดและการควบคมอาหาร การใชสมนไพรหรอผลตภณฑเพอสขภาพ ตลอดจนการแพทยทางเลอกอนๆ ประกอบดวย ซงตามประกาศกระทรวงสาธารณสขขางตน ไดก าหนดเพมเตมไววา กจการฯตองมบรการหลก และใหมบรการเสรมอนอกอยางนอย 3 รายการ อาท การพอกโคลน การเสรมสวยโยคะ เปนตน 2. กจการนวดเพอสขภาพ หมายถง การนวดเพอการผอนคลายกลามเนอ ความเมอยลา เชน การนวดแผนไทย (ทไมใชการรกษาโรค) และการนวดฝาเทา เปนตน 3. กจการนวดเพอเสรมสวย หมายถง การนวดทมวตถประสงคเพอเสรมความงาม เชนการนวดในรานท าผม / เสรมสวย ทงนกจการทง 3 ประเภทนตองอยภายใตการควบคมตามกฎหมาย คอ พรบ.การสาธารณสขและประกาศกระทรวงสาธารณสข ตามพรบ. สถานบรการ นอกจากนน ในการประกอบกจการยงมกฎหมายอนๆทเกยวของดวย อาท กฎหมายวาดวยการคมครองแรงงาน กฎหมายประกนสงคม พรบ.ภาษสรรพสามต กฎหมายวาดวยการควบคมอาคาร ฯลฯ (ไพบลย ปลนธน, 2554 หนา 40-42) ตารางท 2.3: จ านวนสถานประกอบการสปา ณ เดอนกมภาพนธ 2554

ประเภท จ านวน (แหง) สดสวน สปาเพอสขภาพ 454 31.62

นวดเพอสขภาพ 925 64.42 นวดเพอเสรมสวย 57 3.97

รวม 1,436 100.0

ทมา: กรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย. (2556). 87 ป กรมพฒนาธรกจการคา. สบคน จาก http://www.dbd.go.th/dbdweb_en/download/article/annualreport_ThEng 52.pdf. สถานประกอบการสปาโดยสวนใหญตงอยในจงหวดทเปนแหลงทองเทยวและในกรงเทพฯ เปนหลก กลาวคอ ในป 2554 (ณ เดอนกมภาพนธ 2554) มสถานประกอบการในกรงเทพฯ 321

42

แหง คดเปนสดสวน 22.35 % ของจ านวนสถานประกอบการทงหมด และในจงหวดทเปนแหลงทองเทยว อาท ภเกต เชยงใหม และชลบร เปนตน รวม 443 แหง คดเปนสดสวน30.85 % ของจ านวนสถานประกอบการทงหมด ดงน ตารางท 2.4: สถานทตงของสถานประกอบการสปา ณ เดอนกมภาพนธ 2554

ประเภท จ านวน (แหง) สดสวน

กรงเทพฯ 321 22.35 ปรมณฑล 59 4.11

จงหวดทเปนแหลงทองเทยว 443 30.85 อนๆ 613 42.69

รวม 1,436 100.0

ทมา: กรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย. (2556). 87 ป กรมพฒนาธรกจการคา. สบคน จาก http://www.dbd.go.th/dbdweb_en/download/article/annualreport_ThEng 52.pdf. นอกจากน คณะอนกรรมการมาตรฐานฝมอแรงงาน สาขาสถานบรการสงเสรมสขภาพ กรมพฒนาฝมอแรงงาน กระทรวงแรงงานไดจ าแนกสปาตามองคความรทมาประยกตใช เปน 3 ประเภทใหญ คอ 1. สปาแบบตะวนตก (Western Spa) เปนสถานททใหบรการสขภาพดวยน าเปนหลก โดยมาตรฐานการใหบรการแนวเดยวกบประเทศในแถบทวปฝงตะวนตก 2. ไทยสบาย หรอ ไทยสปปายะ (Thai Spaya) เปนสถานททใหบรการสขภาพองครวมแบบไทยเนนการอบสมนไพร การใชลกประคบ และการนวดไทย ค าวา “สบาย” มาจากค าภาษาบาลวา สปปายะ ซงแปลวา สถาน หรอบคคลซงเปนทสหายเหมาะกน เกอกลหรอเอออ านวย โดยเฉพาะทชวยเกอกลแกการบ าเพญและประคบประคองรกษาสมาธ 3. ไทยสปา (Thai Spa) มลกษณะการใหบรการคลายกบสปาแบบตะวนตกแตมการประยกต ภมปญญาทางตะวนออกและภมปญญาไทยเขาสการบรการในสถานทเดยวกน

43

2.8 งานวจยทเกยวของ ไพรน สมส (2549) ไดศกษาปจจยทางการตลาดทมผลตอการตดสนใจเลอกใชบรการธรกจ นวดสปาในเขตอ าเภอเมอง จงหวดสระบร พบวา รายไดตอเดอน แบงเปน 5 กลม คอ ต ากวา 5,000 บาท 5,000–10,000 บาท 10,001–20,000 บาท 20,001–30,000 บาท และมากกวา 30,000 บาท 28 พบวา ปจจยทางการตลาดทมผลตอการตดสนใจเลอกใชบรการธรกจสปาในเขตอ าเภอเมอง จงหวดสระบร ในดานผลตภณฑ (บรการ) มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ดานการสงเสรมการตลาดและดานกระบวนการใหบรการ มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทาง สถตทระดบ 0.01 สวนในดานราคามความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.001 ชยรตน จนทรหอม (2547) ไดศกษาเรองทศนคต พฤตกรรม และปจจยในการตดสนใจ เลอกใชบรการสปาในเขตกรงเทพฯ พบวา ทศนคตของกลมตวอยางตดสนใจเลอกสปาชวยผอนคลายเครยด และสปาทมสถานทบรการทเปนแหลงพกผอนตามธรรมชาต และนยมทจะเลอกสปาทมผลตภณฑเปนสมนไพรไทย ปาลรตน การด (2547) ไดทาการวจยเรองการพฒนาศกยภาพการทองเทยวเชงสขภาพ (สปา) โดยทาการศกษากบประชากรในพนท 7 จงหวด ไดแก กาญจนบร ชลบร เชยงใหม นครราชสมา ภเกต สราษฎรธาน กรงเทพมหานครและปรมณฑล โดยวธการสมภาษณจากบคคล 4 กลม คอ 1) กลมผบรหารภาครฐบาลและเอกชน 2) กลมบรษทนาเทยว 3) กลมผประกอบการสปา และ 4) กลมนกทองเทยวทใชบรการสปา ในแตละกลมไดเสนอแนะแนวทางในการพฒนาศกยภาพ การทองเทยวเชงสขภาพ สมด หงสไพศาลววฒน (2548) ไดทาการศกษางานวจย เรองเกยวกบการทองเทยวเชง สขภาพในประเทศไทยมโอกาสทางการตลาดสงมาก เนองมาจากความตองการของนกทองเทยว ทวโลกเพอบาบดสขภาพหรอสปาขยายตวสงขนเฉลยรอยละ 21.9 ตอป ระหวางป พ.ศ. 2543–2563 รวมทงมจดเดนทสดในดานคาบรการถกกวาประเทศอน ดวยคาเฉลยของความพอใจคดเปนรอยละ 4.11 ซงสงกวาความพอใจทมตอยโรปรอยละ 3.13 อเมรการอยละ 3.20 และเอเชยรอยละ 3.49 คาดวาจะมนกทองเทยวตางชาตมาใชบรการบาบดสขภาพในประเทศไทยเพมขนดวยอตราขยายตว เฉลยรอยละ 25 ตอป ระหวางป 2545–2549 กอใหเกดรายได ประมาณ 7,650–13,275 ลานบาท ตอปหรอเพมขนเฉลยรอยละ 38 ตอป ในชวงเวลาเดยวกน ศภร ฉตรกนยารตน (2547) ไดศกษาเรองความพงพอใจของลกคาทมตอสวนประสม ทางการตลาดของธรกจสปาในอ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม โดยทาการเกบรวบรวมขอมลดวย แบบสอบถามจากกลมตวอยางผใชบรการ จานวน 165 ราย ในการวเคราะหขอมล สถตทใช ไดแก คาเฉลยและรอยละ ผลการส ารวจพบวา ลกคาชาวไทยทมาใชบรการสปาสวนใหญเปนเพศชายม อาชพเปนพนกงานบรษทเอกชน อายระหวาง 20–30 ป มรายไดต ากวา 20,000 บาทตอเดอน

44

สวนใหญใชบรการนวดเทาและชอบวธนวดแบบไทย ใชบรการเฉลยเดอนละ 1–2 ครง และเวลาท ใชบรการแตละครงเฉลยไมเกน 1 ชวโมง ชวงเวลาทใชบรการ 10.00–13.00 น. ในวนเสาร–อาทตย คาใชจายเฉลย 1,000–1,500 บาทตอครง โดยปกตมกไปใชบรการกบเพอน สวนชาวตางประเทศ ทมาใชบรการสปาสวนใหญเปนเพศหญง มอาชพเปนพนกงานรฐวสาหกจ อายระหวาง 40–50 ป มรายได 30,001–40,000 บาทตอเดอน เพศชายใชบรการนวดเทามากทสดเพศหญงใชบรการนวด/ บารงรกษาหนามากทสด และทงเพศชายและหญงชอบวธนวดแบบไทยใชบรการเฉลยเดอนละ 1–2 ครง และเวลาทใชบรการแตละครงเฉลยไมเกน 1 ชวโมง ชวงเวลาทใชบรการ 10.00–13.00 น. ในวนธรรมดา คาใชจายเฉลย 1,000–1,500 บาทตอครง โดยปกตมกไปใชบรการกบเพอน สาหรบ ดานความพงพอใจของลกคาทมตอสวนประสมทางการตลาดของธรกจสปาโดยเฉลยอยในระดบมาก ตามล าดบดงน อนดบแรกคอ ปจจยดานกระบวนการ รองลงมาเปนปจจยดานภาพลกษณและการน าเสนอ ดานสถานท ดานบคคล ดานราคา ดานการสงเสรมการตลาด และดานผลตภณฑและบรการ กรานตจนรกษ อทยไกรรกษ (2547) ไดศกษาเรองพฤตกรรมการซอและปจจยทมผลกระทบตอการตดสนใจของลกคาในการซอสนคาจากธรกจสปาในจงหวดเชยงใหม โดยทาการเกบรวบรวมขอมลดวยแบบสอบถามจากกลมตวอยางผบรโภค จานวน 400 ราย เปนชาวไทย 120 รายและชาวตางประเทศ 280 ราย ในการวเคราะหขอมล สถตทใช ไดแก คาความถ รอยละ และคาเฉลยเลขาคณต ผลการส ารวจพบวา ผบรโภคสวนใหญเปนเพศหญง สถานภาพโสด อายระหวาง 20–29 ป มการศกษาในระดบปรญญาตร ชาวไทยสวนใหญมรายไดตอเดอนต ากวา 20,000 บาท และชาวตางชาตมรายไดเฉลยตอเดอนระหวาง 1,000–3,000 เหรยญสหรฐ สวนใหญทางานอยใน บรษทเอกชน และอาศยอยในจงหวดเชยงใหม พฤตกรรมการเลอกซอสนคาของลกคาในการซอสนคาจากธรกจสปา พบวา ชาวไทยสวนใหญไมเคยซอสนคาทวางจาหนายในสปา แตชาวตางชาตสวนใหญเคยซอหรอคาดวาจะซอสนคาทวางจาหนายในสปา สาหรบสนคาททงชายไทยและชาวตางชาตเคยซอหรอคาดวาจะซอ ไดแก ผลตภณฑประเภทน ามนนวดและน ามนหอมระเหย โดยมวตถประสงคเพอน าไปใชสวนตว และรองลงมาคอ การนาไปเปนของฝาก ลกคาจะซอสนคาในรานสปากตอเมอมาใชบรการสปา โดยสวนใหญลกคาจะซอสนคาประเภทสปาจากหางสรรพสนคาขอมลทใชในการตดสนใจซอสนคาไดจากการแนะน าจากเพอนหรอญาตพนอง และจะซอปละ 1 ครง แตละครงเสยคาใชจายต ากวา 1,000 บาท ในสวนของมาตรฐานทลกคาตองการสาหรบสนคาหรอผลตภณฑ คอ มาตรฐานอาหารและยาจากกระทรวงสาธารณสข สาหรบปจจยสวนประสมทางการตลาดทมผลตอการตดสนใจในการซอสนคาจากธรกจสปาของผตอบแบบสอบถามทอยในระดบมาก ไดแก ปจจยดานพนกงานขาย ดานการสงเสรมการตลาด ดานภาพลกษณและการจดแสดงสนคา ดานการบรการ ดานราคา

45

และดานผลตภณตามล าดบ และปจจยทมผลกระทบระดบปานกลาง ไดแก ปจจยดานสถานทจดจ าหนาย พลลภ วานช (2545) ศกษาวจยเรอง พฤตกรรมผบรโภคทเขามารบบรการนวดแผนไทยในกระทรวงสาธารณสข โดยใชวธการวจยเชงส ารวจ จากกลมผเขามาใชบรการภายในกระทรวงสาธารณสขจ านวน 390 คน ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง อายเฉลย 30-39 ป อาชพรบจางทวไป มรายไดเฉลยตอเดอน 10,001-20,000 บาท มพฤตกรรมเลอกใชบรการนวดทงตวมากทสดโดยมวตถประสงคคอ นวดเพอสขภาพ สวนใหญมารบบรการในชวงวนจนทร-ศกร เวลา 9:00-21:00 น. โดยตนเองจะเปนผพจารณาตดสนใจเลอกใชบรการนวดแผนไทย กสมา ศรยากล (2543) ศกษาเรองรปแบบทพงประสงคในการใหบรการนวด อบประคบสมนไพรเพอสขภาพ : กรณศกษาศนยศกษาการพฒนาเขาหนซอนอนเนองจากพระราชด าร จงหวดฉะเชงเทรา มวตถประสงคเพอศกษารปแบบทพงประสงคในการใหบรการนวด อบ ประคบสมนไพรเพอสขภาพ ผลการศกษาพบวา รปแบบทพงประสงคเปนรปแบบการใหบรการในลกษณะผสมผสานครบวงจรทสามารถใชเปนทางเลอกในการดแลสขภาพของประชาชนได การใหบรการตองมมาตรฐาน เปนตนแบบในการสงเสรมสขภาพตามทฤษฎการแพทยแผนไทย มการนวดแบบไทย การอบ การประคบสมนไพร มบคคลากรทมความรความช านาญในการใหบรการ มการประชาสมพนธและเนนในดานสถานท คณภาพของการใหบรการ และความปลอดภย ซงเปนหวใจส าคญ นชรย ไขกระโทก (2546) ศกษาปจจยและทศนคตทมผลตอพฤตกรรมการใชบรการนวดสปารวมถงปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกใชบรการนวดสปาของสถานบรการนวดสปา 4 แหง บรเวณสขมวทและถนนศรนครนทร โดยมวตถประสงคเพอศกษา ปจจยและทศนคตทมผลตอพฤตกรรมการใชบรการนวดสปา ศกษาปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกใชบรการนวดสปาของสถานบรการนวดสปา ผลการศกษา พบวา สวนใหญมานวดสปาเพอคลายความเครยด และเพอความสวยงาม ณชชา สณสารา (2547) ศกษาปจจยแหงความส าเรจของธรกจสปา เปนงานวจยเชงคณภาพ โดยมวตถประสงคเพอศกษาปจจยแหงความส าเรจของธรกจสปา ผลการวจย พบวาปจจยแหงความส าเรจของธรกจประกอบดวยปจจย 2 ลกษณะ คอปจจยแวดลอมทวไป และปจจยแวดลอมการด าเนนการ โดยปจจยแวดลอมทวไป ไดแก การเมอง กฎหมาย และสถานการณตลาด สวนปจจยแวดลอมการด าเนนการไดแก ความพงพอใจของลกคาในดานสถานท การสรางบรรยากาศ ระบบบรการและบคลากร ราคา การสงเสรมการตลาด และบรการเสรม โดยงานวจยทเกยวของเหลาน เปนขอมลทบอกถงพฤตกรรมและความพงพอใจในการใชบรการสปา การนวดแผนไทย การอบประคบสมนไพร หากขอมลนมความใกลเคยงกบผลของ

46

แบบสอบถาม กสามารถน ามาประยกตใหเกดประโยชนกบงานวจยในเรองของการก าหนดแผนการตลาด

บทท 3 ระเบยบวธวจย

การศกษาความเปนไปไดในการจดตงธรกจสปาอบสมนไพรเพอรกษาโรคแบบครบวงจร เปนการวจยแบบผสมผสานระหวางการวจยเชงคณภาพ และการวจยเชงปรมาณ ทงนเพอน ามาศกษาถงความเปนไปไดในโครงการจดตงธรกจสปาอบสมนไพรไทยเพอรกษาแบบครบวงจรบรเวณลาวลลา อารย ตอไป โดยมระเบยบวธการวจย ดงน 3.1 ประเภทของงานวจย 3.2 ประชากรและกลมตวอยาง 3.3 เครองมอทใชในการวจย 3.4 การทดสอบเครองมอ 3.5 การเกบรวบรวมขอมล 3.6 การวเคราะหขอมลและสถตทใช 3.1 ประเภทของงานวจย

การวจยนใชวธด าเนนการวจย 2 รปแบบ คอ 3.1.1 การวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research)

ใชการสมภาษณเชงลก (In-Depth Interviewing) จากผเชยวชาญดานสปา จ านวน 2 ทาน ไดแก - ธารน ลมตระกล (การสอสารสวนบคคล, 15 พฤศจกายน 2557) ผบรหารราน Chill SPA - พมพพชญา สมทรกลน (การสอสารสวนบคคล, 15 พฤศจกายน 2557) ผบรหารราน Avanti Beauty & SPA 3.1.2 การวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) โดยใชแบบสอบถามเกบขอมลจากประชาชนในเขตกรงเทพมหานครทเคยใชบรการสปา เพอศกษาพฤตกรรมการใชสปา ความพงพอใจตอการรบบรการสปา และปจจยสวนประสมทางการตลาดทมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพร 3.2 ประชากร และกลมตวอยาง ประชากรทใชทใชในการศกษาครงน ไดแก ประชาชนในเขตกรงเทพมหานครทมอายตงแต 25-60 ป และเปนผทเคยใชบรการสปา ทงนเนองจากในเขตกรงเทพมหานครมสปาเปดใหบรการเปนจ านวนมาก แตเนองจากไมทราบกลมประชากรทแนชด ผวจยจงหาขนาดกลมตวอยางโดยใชสตรค านวณในกรณทไมทราบจ านวนประชากร ทระดบความเชอมน 95% ดงน (กลยา วานชยบญชา, 2545, หนา 25-26)

48

n = 2

2

E

pqZ

เมอ n หมายถง ขนาดของกลมตวอยาง Z หมายถง คาสถตทระดบความเชอมนทก าหนดไว ในทนเทากบ 95% p หมายถง สดสวนของประชากรหรอความนาจะเปนของประชากร ในทนก าหนดไวเทากบ 0.5 q หมายถง 1-p e หมายถง คาความคลาดเคลอนในทนก าหนดไวเทากบ .05

แทนคาในสตร

n = 2

2

)05.0(

)5.01)(5.0)(96.1(

= 384.16 ผวจยใชประชาชนในกรงเทพมหานครทใชเคยใชบรการสปา เปนตวแทนกลมตวอยาง

จ านวนทงสน 385 คน 3.3 เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล ประกอบดวย 2 สวน ดงน 3.3.1 เครองมอทใชเกบขอมลเชงคณภาพ (Qualitative Approach) ผวจยใชการสมภาษณ

เจาะลก (In-Depth Interviewing) กบผเชยวชาญ จ านวน 2 ทาน ไดแก 1) ธารน ลมตระกล (การสอสารสวนบคคล, 15 พฤศจกายน 2557) ผบรหารราน

Chill SPA 2) พมพพชญา สมทรกลน (การสอสารสวนบคคล, 15 พฤศจกายน 2557)

ผบรหารราน Avanti Beauty & SPA 3.3.2 เครองมอทใชเกบขอมลเชงปรมาณ (Questionnaire) ผวจยใชแบบสอบถามในการ

เกบรวบรวมขอมล เนอหาในแบบสอบถาม แบงเปน 5 สวน ดงน สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ประกอบดวย เพศ อาย วฒการศกษา

อาชพและรายไดเฉลยตอเดอน ลกษณะของขอค าถามเปนแบบใหเลอกตอบ (Multiple Choice) สวนท 2 แบบสอบถามเกยวกบพฤตกรรมการใชบรการสปา ประกอบดวย ความ

สนใจใชบรการสปา ความถในการใชบรการ วน-เวลาทใชบรการ ปจจยทท าใหเลอกใชบรการ

49

โปรแกรมสขภาพทใชบรการ คาใชจายในการใชบรการตอครง และรปแบบการตกแตงสปา เปนตน ลกษณะของขอค าถามเปนแบบใหเลอกตอบ และการเรยงล าดบความส าคญ

สวนท 3 แบบสอบถามเกยวกบความพงพอใจตอการใชบรการสปา ประกอบดวยความพงพอใจ จ านวน 3 ดาน ไดแก ดานกระบวนการใหบรการ ดานพนกงานผใหบรการ และดานสถานทตง ลกษณะของขอค าถามเปนแบบมาตรวดแบบใหคะแนน (Rating Scale) โดยใหทางเลอกในการตอบ 5 ระดบ คอ 5 หมายถง พงพอใจมากทสด 4 หมายถง พงพอใจมาก 3 หมายถง พงพอใจปานกลาง 2 หมายถง พงพอใจนอย 1 หมายถง พงพอใจนอยทสด การแปลผลความพงพอใจของผบรโภคทมตอการใชบรการสปาใชการค านวณหาความกวางของอนตรภาคชน ดงน (ศรวรรณ เสรรตน, 2549) ความกวางของอนตรภาคชน = คาสงสด-คาต าสด

จ านวนชน = 5-1 = 0.8 5

ดงนน การแปลคาความหมายของความพงพอใจตอการใชบรการสปาเปนดงน คะแนนเฉลย ระดบความพงพอใจ

4.21-5.00 ผบรโภคมความพงพอใจในระดบ มากทสด 3.41-4.20 ผบรโภคมความพงพอใจในระดบ มาก 2.61-3.40 ผบรโภคมความพงพอใจในระดบ ปานกลาง 1.81-2.60 ผบรโภคมความพงพอใจในระดบ นอย 1.00-1.80 ผบรโภคมความพงพอใจในระดบ นอยทสด

สวนท 4 แบบสอบถามเกยวกบปจจยสวนประสมทางการตลาดทมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพรไทย ประกอบดวยปจจยสวนประสมทางการตลาด 7 ดาน (7P’s) ไดแก ดานผลตภณฑ (Product) ดานราคา (Price) ดานสถานทหรอชองทางการจดหนาย (Place) ดานการสงเสรมการตลาด (Promotion) ดานบคลากร (People) ดานกระบวน การ (Process) และดานสภาพแวดลอม (Physical Evidence) ลกษณะของขอค าถามเปนแบบมาตรวดแบบใหคะแนน (Rating Scale) โดยใหทางเลอกในการตอบ 5 ระดบ คอ

50

5 หมายถง ปจจยมความส าคญ มากทสด 4 หมายถง ปจจยมความส าคญ มาก 3 หมายถง ปจจยมความส าคญ ปานกลาง 2 หมายถง ปจจยมความส าคญ มาก 1 หมายถง ปจจยมความส าคญ นอยทสด

การแปลผลความส าคญของปจจยสวนประสมทางการตลาดทมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพรไทย ใชการค านวณหาความกวางของอนตรภาคชน ดงน (ศรวรรณ เสรรตน, 2549)

ความกวางของอนตรภาคชน = คาสงสด-คาต าสด จ านวนชน = 5-1 = 0.8 5

ดงนน การแปลคาความหมายของความส าคญของปจจยสวนประสมทางการตลาดเปนดงน คะแนนเฉลย ระดบความส าคญ

4.21-5.00 ปจจยมความส าคญในระดบ มากทสด 3.41-4.20 ปจจยมความส าคญในระดบ มาก 2.61-3.40 ปจจยมความส าคญในระดบ ปานกลาง 1.81-2.60 ปจจยมความส าคญในระดบ นอย 1.00-1.80 ปจจยมความส าคญในระดบ นอยทสด

สวนท 5 ขอเสนอแนะอนๆ เกยวกบธรกจการใหบรการสปา ลกษณะของแบบสอบถามเปนแบบปลายเปด เพอใหผตอบแบบสอบถามไดแสดงความคดเหนและขอเสนอแนะไดอยางอสระ

3.4 การทดสอบเครองมอ แนวทางการสรางเครองมอทใชในการวจยใหมคณภาพ ผวจยไดด าเนนการตามขนตอน ดงน 3.4.1 ศกษาขอมลจากเอกสารวชาการ บทความ และงานวจยทเกยวของกบเรองทศกษาเพอเปนแนวทางในการสรางแบบสอบถาม 3.4.2 ด าเนนการสรางแบบสอบถาม น าเสนออาจารยทปรกษาเพอพจารณาตรวจสอบความถกตอง ความเหมาะสม และขอเสนอแนะเพอน ามาปรบปรง แกไขตามทอาจารยทปรกษาชแนะ

51

3.4.3 น าแบบสอบถามไปใหผทรงคณวฒ จ านวน 3 ทานพจารณาตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) ความสอดคลองของขอค าถามในแบบสอบถาม (Index of Item Objective Congruency--IOC) โดยมหลกเกณฑการใหคะแนน ดงน

+1 เมอผทรงคณวฒหรอผเชยวชาญแนใจวาค าถามนนสอดคลองกบเนอหา 0 เมอผทรงคณวฒหรอผเชยวชาญไมแนใจวาค าถามนนสอดคลองกบเนอหา -1 เมอผทรงคณวฒหรอผเชยวชาญแนใจวาค าถามนนไมสอดคลองกบเนอหา สตรการค านวณหาคา IOC

IOC = N

R

เมอ IOC หมายถง ดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบลกษณะพฤตกรรม R หมายถง ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญเนอหาทงหมด N หมายถง จ านวนผเชยวชาญ ถาคาดชน IOC ทค านวณไดมากกวาหรอเทากบ 0.5 ขอค าถามนนใชได ถาขอค าถาม ใดมคาดชนต ากวา 0.5 ขอค าถามนนกถกตดออกไปหรอน าไปปรบปรงแกไขใหมใหดขน

3.4.4 น าแบบสอบถามไปทดลองใช (Try Out) กบประชาชนในเขตกรงเทพมหานครทมไดเปนตวแทนกลมตวอยาง จ านวน 30 ชด เพอวเคราะหหาคาความเชอมน (Reliability) แบบสมประสทธแอลฟา (Alpha Coefficient) ของ Cronbach (พวงรตน ทวรตน, 2538, หนา 132-133) ผลการวเคราะหคาความเชอมน ดานความพงพอใจตอการรบบรการสปา ไดเทากบ .964 สวนดานปจจยสวนประสมทางการตลาดทมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพรไทย ได เทากบ .976

3.5 การเกบรวบรวมขอมล 3.5.1 การเกบขอมลเชงคณภาพ ผวจยไดท าการสมภาษณเชงลกดวยตนเองจากผบรหารธรกจสปา จ านวน 2 ทาน คอ ธารน ลมตระกล ผบรหารราน (การสอสารสวนบคคล, 15 พฤศจกายน 2557) Chill SPA และพมพพชญา สมทรกลน (การสอสารสวนบคคล, 15 พฤศจกายน 2557) ผบรหารราน Avanti Beauty & SPA 3.5.2 การเกบขอมลเชงปรมาณ ผวจยและผชวยด าเนนการเกบรวบรวมขอมลจากประชาชนในกรงเทพมหานครทมอายตงแต 25-64 ปและเปนผทเคยใชบรการสปา โดยท าการเกบขอมลใน 4 เขตพนทกรงเทพมหานคร ไดแก เขตบางรก เขตวฒนา เขตสาทร และเขตลาดยาว จ านวนทงสน 385 ชด

52

3.6 การวเคราะหขอมลและสถตทใช การวเคราะหขอมลในการศกษาครงน ใชโปรแกรมส าเรจรปส าหรบการวจย สถตทใชมดงน 3.6.1 ขอมลทวไปของผบรโภค และพฤตกรรมการใชบรการสปา วเคราะหโดยการแจกแจงความถ (Frequency) และคารอยละ (Percentage)

3.6.2 ความพงพอใจตอการใชบรการสปา และปจจยสวนประสมทางการตลาดทมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพรไทย วเคราะหโดยการหาคาเฉลย (Mean) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)

3.6.3 การทดสอบสมมตฐาน สมมตฐานท 1 ทดสอบดวยสถตคาท (t-test) สวนสมมตฐานท 2-5 ใชการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One-Way

ANOVA) และถาพบความแตกตางจะท าการทดสอบเปนรายคดวยวธ LSD (Least-Significant Difference)

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

ผลการศกษาความเปนไปไดในการจดตงธรกจสปาอบสมนไพรไทยเพอรกษาโรคแบบครบ

วงจร จากการเกบรวบรวมขอมลเชงคณภาพดวยการสมภาษณเชงลก (In-Depth Interviewing) จากผเชยวชาญดานสปา และการเกบขอมลเชงปรมาณ (Quantitative Research) โดยใชแบบสอบถามเกบขอมลจากประชาชนในเขตกรงเทพมหานครทเคยใชบรการสปา ผลการศกษาน าเสนอตามล าดบ ดงน 4.1. ผลการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ

4.1.1 ขอมลทวไปของผบรโภค 4.1.2 พฤตกรรมการใชบรการสปา 4.1.3 ความพงพอใจตอการใชบรการสปา 4.1.4 ปจจยสวนประสมทางการตลาดทมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพร 4.1.5 การทดสอบสมมตฐานการวจย 4.1.6 ขอเสนอแนะอนๆ 4.2 สรปผลขอมลเชงคณภาพ 4.3 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

4.1 ผลการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ

การเกบขอมลเชงปรมาณ (Quantitative) ผวจยใชแบบสอบถามเพอศกษาพฤตกรรมการใชบรการสปา ศกษาความพงพอใจตอการใชบรการสปา และศกษาปจจยสวนประสมทางการตลาดทมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพร ผลการวเคราะหขอมลสรปได ดงน 4.1.1 ขอมลทวไปของผบรโภค ขอมลทวไปของผบรโภค ประกอบดวย เพศ อาย วฒการศกษา อาชพ และรายไดเฉลยตอเดอน ผลการวเคราะหขอมลน าเสนอ ดงน

54

ตารางท 4.1: จ านวน และรอยละของขอมลทวไป จ าแนกตามเพศ

เพศ จ านวน (คน) รอยละ

ชาย 165 42.9 หญง 220 57.1

รวม 385 100.0

จากตารางท 4.1 พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จ านวน 385 คน เปนหญง จ านวน 220 คน คดเปนรอยละ 57.1 เปนชาย จ านวน 165 คน คดเปนรอยละ 42.9 ตารางท 4.2: จ านวน และรอยละของขอมลทวไป จ าแนกตามอาย

อาย จ านวน (คน) รอยละ 25-29 ป 23 6.0

30-34 ป 29 7.5 35-39 ป 54 14.0

40-44 ป 40 10.4

45-49 ป 47 12.2 50-54 ป 72 18.7

55-59 ป 84 21.8

60-64 ป 36 9.4 รวม 385 100.0

จากตารางท 4.2 พบวา ผบรโภคสวนใหญมระหวาง 55-59 ป จ านวน 84 คน คดเปนรอยละ 21.8 รองลงมามอาย 50-54 ป จ านวน 72 คน คดเปนรอยละ 18.7 อาย 35-39 ป จ านวน 54 คน คดเปนรอยละ 14.0 อาย 45-49 ป จ านวน 47 คน คดเปนรอยละ 12.2 อาย 40-44 ป จ านวน 40 คน คดเปนรอยละ 10.4 ตามล าดบ สวนผบรโภคทมอายนอยทสดคอ อาย 25-29 ป จ านวน 23 คน คดเปนรอยละ 6.0

55

ตารางท 4.3: จ านวน และรอยละของขอมลทวไป จ าแนกตามวฒการศกษา

วฒการศกษา จ านวน (คน) รอยละ

มธยมศกษาหรอต ากวา 12 3.1 ปวช./ปวส./อนปรญญา 54 14.0

ปรญญาตร 182 47.3

ปรญญาโท 132 34.3 ปรญญาเอก 5 1.3

รวม 385 100.0

จากตารางท 4.3 พบวา ผบรโภคสวนใหญมวฒการศกษาในระดบปรญญาตร จ านวน 182 คน คดเปนรอยละ 47.3 รองลงมามวฒการศกษาระดบปรญญาโท จ านวน 132 คน คดเปนรอยละ 34.3 ระดบปวช./ปวส./อนปรญญา จ านวน 54 คน คดเปนรอยละ 14.0 มธยมศกษาหรอต ากวา จ านวน 12 คน คดเปนรอยละ 3.1 และปรญญาเอก จ านวน 5 คน คดเปนรอยละ 1.3 ตามล าดบ ตารางท 4.4: จ านวน และรอยละของขอมลทวไป จ าแนกตามอาชพ

อาชพ จ านวน (คน) รอยละ

นกเรยน/นกศกษา 11 2.9

พนกงานบรษทเอกชน 128 33.2 ขาราชการ/รฐวสาหกจ 109 28.3

ธรกจสวนตว/อาชพอสระ 65 16.9

ลกจาง/รบจางทวไป 23 6.0 แมบาน/เกษยณอาย 49 12.7

รวม 385 100.0 จากตารางท 4.4 พบวา ผบรโภคสวนใหญมอาชพเปนพนกงานบรษทเอกชน จ านวน 128 คน คดเปนรอยละ 33.2 รองลงมาเปนขาราชการ/รฐวสาหกจ จ านวน 109 คน คดเปนรอยละ 28.3 ประกอบธรกจสวนตว/อาชพอสระ จ านวน 65 คน คดเปนรอยละ 16.9 แมบาน/เกษยณอาย จ านวน

56

49 คน คดเปนรอยละ 12.7 ลกจาง/รบจางทวไป จ านวน 23 คน คดเปนรอยละ 6.0 และเปนนกเรยน/นกศกษา จ านวน 11 คน คดเปนรอยละ 2.9 ตามล าดบ ตารางท 4.5: จ านวน และรอยละของขอมลทวไป จ าแนกตามรายไดเฉลยตอเดอน

รายไดเฉลยตอเดอน จ านวน (คน) รอยละ

10,000-20,000 บาท 40 10.4

20,001-30,000 บาท 76 19.7 30,001-40,000 บาท 59 15.3

40,001-50,000 บาท 70 18.2

มากกวา 50,000 บาทขนไป 140 36.4 รวม 385 100.0

จากตารางท 4.5 พบวา ผบรโภคสวนใหญมรายไดเฉลยตอเดอนมากกวา 50,000 บาทขนไป จ านวน 140 คน คดเปนรอยละ 36.4 รองลงมามรายได 20,001-30,000 บาท จ านวน 76 คน คดเปนรอยละ 19.7 รายได 40,001-50,000 บาท จ านวน 70 คน คดเปนรอยละ 18.2 รายได 30,001-40,000 บาท จ านวน 59 คน คดเปนรอยละ 15.3 และมรายได 10,000-20,000 บาท จ านวน 40 คน คดเปนรอยละ 10.4 ตามล าดบ

4.1.2 พฤตกรรมการใชบรการสปา การศกษาพฤตกรรมการใชบรการสปาของผบรโภค ประกอบดวย ความสนใจใชบรการสปา

ความถในการใชบรการ วน-เวลาทใชบรการ ปจจยทท าใหเลอกใชบรการ โปรแกรมสขภาพทใชบรการ คาใชจายในการใชบรการตอครง และรปแบบการตกแตงสปา เปนตน ผลการวเคราะหขอมลน าเสนอ ดงน ตารางท 4.6: จ านวน และรอยละของความสนใจใชบรการสปาอบสมนไพรเพอรกษาโรค

ความสนใจ จ านวน (คน) รอยละ สนใจ 368 95.6

ไมสนใจ 17 4.4

รวม 385 100.0

57

จากตารางท 4.6 พบวา ผบรโภคสนใจใชบรการสปาอบสมนไพรเพอรกษาโรค จ านวน 368 คน คดเปนรอยละ 95.6 และไมสนใจใชบรการ จ านวน 17 คน คดเปนรอยละ 4.4 ตารางท 4.7: จ านวน และรอยละของความถการใชบรการสปา

ความถการใชบรการ จ านวน (คน) รอยละ

นอยกวาเดอนละครง 52 13.5

1-2 ครง/เดอน 95 24.7 3-4 ครง/เดอน 108 28.1

5-6 ครง/เดอน 69 17.9

มากกวา 6 ครง/เดอน 61 15.8 รวม 385 100.0

จากตารางท 4.7 พบวา ผบรโภคสวนใหญใชบรการสปา 3-4 ครง/เดอน จ านวน 108 คน คดเปนรอยละ 28.1 รองลงมาใชบรการ 1-2 ครง/เดอน จ านวน 95 คน คดเปนรอยละ 24.7 ใชบรการ 5-6 ครง/เดอน จ านวน 69 คน คดเปนรอยละ 17.9 ใชบรการมากกวา 6 ครง/เดอน จ านวน 61 คน คดเปนรอยละ 15.8 และใชบรการนอยกวาเดอนละครง จ านวน 52 คน คดเปนรอยละ 13.5 ตามล าดบ ตารางท 4.8: จ านวน และรอยละของระยะเวลาทใชบรการ/ครง

ระยะเวลาทใชบรการ/ครง จ านวน (คน) รอยละ

1-2 ชวโมง 46 11.9

2-3 ชวโมง 166 43.1 3-4 ชวโมง 142 36.9

มากกวา 4 ชวโมง 31 8.1 รวม 385 100.0

จากตารางท 4.8 พบวา ผบรโภคสวนใหญใชบรการสปาตอครงเปนเวลา 2-3 ชวโมง จ านวน 166 คน คดเปนรอยละ 43.1 รองลงมาใชบรการ 3-4 ชวโมง จ านวน 142 คน คดเปนรอยละ 36.9

58

ใชบรการ 1-2 ชวโมง จ านวน 46 คน คดเปนรอยละ 11.9 และใชบรการมากกวา 4 ชวโมง จ านวน 31 คน คดเปนรอยละ 8.1 ตามล าดบ ตารางท 4.9: จ านวน รอยละ และล าดบทของปจจยในการเลอกใชบรการสปา

ปจจย ล าดบท จ านวน (คน) รอยละ

ความมชอเสยง 4 50 13.0

ผลตภณฑทใช 6 18 4.7 มาตรฐานการใหบรการ 3 52 13.5

การใหบรการของพนกงาน 5 35 9.1

ราคาคาบรการ 2 98 25.5 ความสะอาดของสถานท 7 6 1.6

ความสะดวกในการเดนทาง 1 125 32.5

การตกแตงสถานทและความเปนสวนตว 8 1 0.3 รวม 385 100.0

จากตารางท 4.9 พบวา ปจจยส าคญในการเลอกใชบรการสปาหรอสปาอบสมนไพรใน 3 ล าดบแรกเปนดงน ล าดบท 1 ความสะดวกในการเดนทาง เชน ใกลบานหรอใกลทท างาน คดเปนรอยละ 32.5 ล าดบท 2 ไดแก ราคาคาบรการ คดเปนรอยละ 25.5 ล าดบท 3 ไดแก มาตรฐานการใหบรการ คดเปนรอยละ 13.5 ตามล าดบ ตารางท 4.10: จ านวน และรอยละของโปรแกรมสขภาพทใชบรการ

โปรแกรมสขภาพทใชบรการ จ านวน (คน) รอยละ ฟตเนส 148 14.7

สปา 364 36.2

โยคะรอน 115 11.5 แอโรบค 93 9.2

อาหารเสรม 40 4.0

(ตารางมตอ)

59

ตารางท 4.10 (ตอ): จ านวน และรอยละของโปรแกรมสขภาพทใชบรการ

โปรแกรมสขภาพทใชบรการ จ านวน (คน) รอยละ

โปรแกรมลดน าหนก 59 5.9 เตน 29 2.9

อาหารสขภาพ 67 6.7

รกษาโรค 89 8.9 รวม 1,004 100.0

(ตอบไดมากกวา 1 ขอ) จากตารางท 4.10 พบวา โปรแกรมสขภาพทผบรโภคสวนใหญใชบรการอยในปจจบน ไดแก สปา คดเปนรอยละ 36.2 รองลงมาใชบรการฟตเนส คดเปนรอยละ 14.7 โยคะรอน คดเปนรอยละ 11.5 แอโรบค คดเปนรอยละ 9.2 โปรแกรมรกษาโรค คดเปนรอยละ 8.9 อาหารสขภาพ คดเปน รอยละ 6.7 โปรแกรมลดน าหนก คดเปนรอยละ 5.9 อาหารเสรม คดเปนรอยละ 4.0 และเตน คดเปนรอยละ 2.9 ตามล าดบ ตารางท 4.11: จ านวน และรอยละของโปรแกรมสขภาพทสนใจ

โปรแกรมสขภาพทสนใจ จ านวน (คน) รอยละ ฟตเนส 11 2.9

สปา 22 5.7

โยคะรอน 64 16.6 แอโรบค 8 2.1

อาหารเสรม 5 1.3

โปรแกรมลดน าหนก 18 4.7 เตน 45 11.7

อาหารสขภาพ 51 13.2 รกษาโรค 161 41.8

รวม 385 100.0

60

จากตารางท 4.11 พบวา โปรแกรมสขภาพทผบรโภคสวนใหญสนใจใชบรการ ไดแก การรกษาโรค จ านวน 161 คน คดเปนรอยละ 41.8 รองลงมา ไดแก โปรแกรมโยคะรอน จ านวน 64 คน คดเปนรอยละ 16.6 อาหารสขภาพ จ านวน 51 คดเปนรอยละ 13.2 การเตน จ านวน 45 คน คดเปนรอยละ 11.7 สปา จ านวน 22 คน คดเปนรอยละ 5.7 โปรแกรมลดน าหนก จ านวน 18 คน คดเปนรอยละ 4.7 ฟตเนส จ านวน 11 คน คดเปนรอยละ 2.9 แอโรบค จ านวน 8 คน คดเปนรอยละ 2.1 และอาหารเสรม จ านวน 5 คน คดเปนรอยละ 1.3 ตามล าดบ ตารางท 4.12: จ านวน และรอยละของวนทใชบรการ

วนทใชบรการ จ านวน (คน) รอยละ

วนธรรมดา (จนทร-ศกร) 115 29.9

วนเสาร-อาทตย 264 68.6 วนหยดนกขตฤกษ 6 1.5

รวม 385 100.0

จากตารางท 4.12 พบวา ผบรโภคสวนใหญมาใชบรการสปาในวนเสาร-อาทตย จ านวน 264 คน คดเปนรอยละ 68.6 รองลงมาใชบรการวนธรรมดา (จนทร-ศกร) จ านวน 115 คน คดเปนรอยละ 29.9 และวนหยดนกขตฤกษ จ านวน 6 คน คดเปนรอยละ 1.5 ตามล าดบ ตารางท 4.13: จ านวน และรอยละของคาใชจายในการใชบรการ

คาใชจาย/ครง จ านวน (คน) รอยละ

500-1,000 บาท 22 5.7 1,001-1,500 บาท 68 17.7

1,5001-2,000 บาท 113 29.3 มากกวา 2,000 บาทขนไป 182 47.3

รวม 385 100.0

61

จากตารางท 4.13 พบวา ผบรโภคสวนใหญเสยคาใชจายในการใชบรการสปาแตละครงเปน เงนมากกวา 2,000 บาทขนไป จ านวน 182 คน คดเปนรอยละ 47.3 รองลงมาเสยคาใชจาย 1,501-2,000 บาท จ านวน 113 คน คดเปนรอยละ 29.3 คาใชจาย 1,001-1,500 บาท จ านวน 68 คน คดเปนรอยละ 17.7 และ 500-1,000 บาท จ านวน 22 คน คดเปนรอยละ 5.7 ตามล าดบ ตารางท 4.14: จ านวน และรอยละของรปแบบการตกแตงสปา

รปแบบการตกแตงสปา จ านวน (คน) รอยละ

Modern (สมยใหม) 72 18.7

Trendy (วนรน/สดใส) 43 11.2 Natural (เนนความเปนธรรมชาต) 151 39.2

บาหล 34 8.8

Modern Vintage (โมเดรน วนเทจ) 85 22.1 รวม 385 100.0

จากตารางท 4.14 พบวา ผบรโภคสวนใหญเหนวารปแบบการตกแตงสปาอบสมนไพรเพอรกษาโรคทเหมาะสมควรเปนแบบ Natural จ านวน 151 คน คดเปนรอยละ 39.2 รองลงมาควรเปนแบบ Modern Vintage จ านวน 85 คน คดเปนรอยละ 22.1 แบบ Modern จ านวน 72 คน คดเปนรอยละ 18.7 แบบ Trendy จ านวน 43 คน คดเปนรอยละ 11.2 และแบบบาหล จ านวน 34 คน คดเปนรอยละ 8.8 ตามล าดบ ตารางท 4.15: จ านวน รอยละ และล าดบทของผลตภณฑทใช

ผลตภณฑ ล าดบท จ านวน (คน) รอยละ

สมนไพรสด 1 177 46.0 น ามนหอมระเหย 2 166 43.1

สารสกดผสมวตามน 3 18 4.7

สมนไพรสกด 4 6 1.5 สารสงเคราะหเขมขน (ทรทเมนต) 3 18 4.7

รวม 385 100.0

62

จากตารางท 4.15 พบวา ผลตภณฑทใชท าสปาทผบรโภคชอบมากทสด 3 ล าดบแรกเปนดงน ล าดบท 1 สมนไพรสด คดเปนรอยละ 46.0 ล าดบท 2 น ามนหอมระเหย คดเปนรอยละ 43.1 และล าดบท 3 สารสกดผสมวตามน และสารสงเคราะหเขมขน ในจ านวนทเทากนคอ รอยละ 4.7 ตามล าดบ ตารางท 4.16: จ านวน และรอยละของการมาใชบรการ

การมาใชบรการ จ านวน (คน) รอยละ

มาคนเดยว 162 42.1

มาเปนกลมเลก (2-3 คน) 211 54.8 มาเปนกลมใหญ (3 คนขนไป) 12 3.1

รวม 385 100.0

จากตารางท 4.16 พบวา ผบรโภคสวนใหญมาใชบรการสปาเปนกลมเลก จ านวน 211 คน คดเปนรอยละ 54.8 รองลงมาใชบรการคนเดยว จ านวน 162 จ านวน 162 คน คดเปนรอยละ 42.1 และมาเปนกลมใหญ จ านวน 12 คน คดเปนรอยละ 3.1 ตามล าดบ ตารางท 4.17: จ านวน รอยละ และล าดบทของแหลงขอมล

แหลงขอมล ล าดบท จ านวน (คน) รอยละ

หนงสอพมพ 6 6 1.6 นตยสาร 7 5 1.3

วทย 7 5 1.3

ใบปลว 4 16 4.2 ปายโฆษณา 5 11 2.9

อนเทอรเนต 1 210 54.5 ปากตอปาก 2 79 20.5

โฆษณาหนาราน 3 53 13.8

รวม 385 100.0

63

จากตารางท 4.17 พบวา แหลงขอมลทผบรโภครบรเกยวกบสปามากทสด 3 ล าดบแรกเปนดงน ล าดบท 1 อนเทอรเนต คดเปนรอยละ 54.5 ล าดบท 2 ปากตอปาก คดเปนรอยละ 20.5 ล าดบท 3 โฆษณาหนาราน คดเปนรอยละ 13.8 ตามล าดบ ตารางท 4.18: จ านวน และรอยละของประเภทสปาทใชบรการ

ประเภท จ านวน (คน) รอยละ

Day Spa 81 21.0 Hotel and Resort Spa 48 12.5

Destination Spa 107 27.8 Medical Spa 53 13.8

Club Spa 93 24.9

รวม 385 100.0 จากตารางท 4.18 พบวา ผบรโภคสวนใหญใชบรการสปาประเภท Destination Spa จ านวน 107 คน คดเปนรอยละ 27.8 รองลงมาเปนแบบ Club Spa จ านวน 93 คน คดเปนรอยละ 24.9 แบบDay Spa จ านวน 81 คน คดเปนรอยละ 21.0 แบบ Medical Spa จ านวน 53 คน คดเปน รอยละ 13.8 และแบบ Hotel and Resort Spa จ านวน 48 คน คดเปนรอยละ 12.5 ตามล าดบ ตารางท 4.19: จ านวน และรอยละของจดประสงคทใชบรการสปา

จดประสงค จ านวน (คน) รอยละ

เพอความสวยงาม 50 13.0

เพอผอนคลาย 168 43.6 เพอลดความอวน 17 4.4

เพอสขภาพและรกษาโรค 150 39.0 รวม 385 100.0

จากตารางท 4.19 พบวา ผบรโภคสวนใหญมจดประสงคในการใชบรการสปาคอ เพอผอนคลาย จ านวน 168 คน คดเปนรอยละ 43.6 รองลงมาเพอสขภาพและรกษาโรค จ านวน 150 คน คด

64

เปนรอยละ 39.0 เพอความสวยงาม จ านวน 50 คน คดเปนรอยละ 13.0 และเพอลดความอวน จ านวน 17 คน คดเปนรอยละ 4.4 ตามล าดบ ตารางท 4.20: จ านวน และรอยละของแนวโนมการใชบรการสปาอบสมนไพร

แนวโนมการใชบรการ จ านวน (คน) รอยละ

ไมใชบรการแนนอน 3 0.8

สนใจและมแนวโนมทจะใชบรการ 20% 27 7.0 สนใจและมแนวโนมทจะใชบรการ 40% 57 14.8

สนใจและมแนวโนมทจะใชบรการ 60% 92 23.9

สนใจและมแนวโนมทจะใชบรการ 80% 135 35.1 ใชบรการแนนอน 100% 71 18.4

รวม 385 100.0

จากตารางท 4.20 พบวา ผบรโภคสวนใหญสนใจและมแนวโนมใชบรการสปาอบสมนไพรไทย80% จ านวน 135 คน คดเปนรอยละ 35.1 รองลงมาสนใจและมแนวโนมใชบรการ 60% จ านวน 92 คน คดเปนรอยละ 23.9 สนใจและใชบรการแนนอน 100% จ านวน 71 คน คดเปนรอยละ 18.4สนใจและมแนวโนมใชบรการ 40% จ านวน 57 คน คดเปนรอยละ 14.8 สนใจและมแนวโนมใชบรการ 20% จ านวน 27 คน คดเปนรอยละ 7.0 ตามล าดบ แตมผบรโภคทไมใชบรการสปาอบสมนไพรไทยอยางแนนอน จ านวนเพยง 3 คน คดเปนรอยละ 0.8 4.1.3 ความพงพอใจตอการรบบรการสปา การศกษาความพงพอใจของผบรโภคตอการรบบรการสปา โดยศกษาความพงพอใจ จ านวน 3 ดาน ไดแก ดานกระบวนการใหบรการ ดานพนกงานผใหบรการ และดานสถานท ผลการวเคราะหขอมลน าเสนอ ดงน

65

ตารางท 4.21: คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความพงพอใจตอการรบบรการสปา

การบรการสปา X

SD ระดบความ พงพอใจ

ดานกระบวนการใหบรการ 1. ใหบรการตามล าดบกอน-หลง

4.28

.64

มากทสด

2. การใหบรการสะดวก รวดเรว และตรงตามวตถประสงค 4.28 .61 มากทสด

3. การใหขอมล ค าแนะน า และความประทบใจ 4.04 .64 มาก

4. ขนตอน และวธการการใหบรการ 4.18 .71 มาก 5. มพนกงานดแลอยางทวถง 4.42 .66 มากทสด

รวม 4.23 .33 มากทสด ดานพนกงานผใหบรการ 6. พนกงานยมแยมแจมใส และมความเปนกนเอง

4.35

.66

มากทสด

7. พนกงานแตงกาย สภาพเรยบรอย 4.21 .72 มากทสด 8. ความกระตอรอรนเอาใจใสใหบรการเปนอยางด 4.13 .71 มาก

9. พนกงานมความรความสามารถ ใหค าปรกษา และค าแนะน าลกคาไดด

4.12 .76 มาก

รวม 4.20 .45 มาก

ดานสถานท 10. ความเหมาะสมของสถานทตง

4.30

.79

มากทสด

11. ภายในรานสะอาด เปนระเบยบเรยบรอย 4.49 .61 มากทสด 12. จดสถานทส าหรบบรการไดอยางเหมาะสม 3.86 .84 มาก

13. มสถานทจอดรถเพยงพอส าหรบลกคา 3.55 .61 มาก

14. ความสะดวกสบายในการเดนทาง 3.71 .72 มาก รวม 3.98 .34 มาก

ภาพรวมของความพงพอใจตอการรบบรการสปา 4.13 .24 มาก จากตารางท 4.21 พบวา ผบรโภคมความพงพอตอการรบบรการสปาในภาพรวมอยในระดบมาก (คาเฉลย 4.13) โดยผบรโภคมความพงพอใจดานกระบวนการในระดบมากทสด (คาเฉลย 4.23)

66

สวนดานพนกงานผใหบรการ และดานสถานท ผบรโภคมความพงพอใจในระดบมาก (คาเฉลย 4.20 และ 3.98 ตามล าดบ) ซงมรายละเอยด ดงน ดานกระบวนการ ในภาพรวมผบรโภคมความพงพอใจในระดบมากทสด (คาเฉลย 4.23) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ขอทผบรโภคมความพงพอใจมากทสด ไดแก พนกงานดแลอยางทวถง (คาเฉลย 4.42) การใหบรการตามล าดบกอน-หลง / การใหบรการสะดวก รวดเรว และตรงตามวตถ ประสงค (คาเฉลย 4.28) สวนขอทผบรโภคมความพงพอใจในระดบมาก ไดแก ขนตอนวธการให บรการ (คาเฉลย 4.18) และการใหขอมล ค าแนะน า และความประทบใจ คาเฉลย 4.04) ตามล าดบ ดานพนกงานผใหบรการ ในภาพรวมผบรโภคมความพงพอใจในระดบมาก (คาเฉลย 4.20) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ขอทผบรโภคมความพงพอใจมากทสด ไดแก พนกงานยมแยมแจมใส และมความเปนกนเอง (คาเฉลย 4.35) และพนกงานแตงกายสภาพเรยบรอย (คาเฉลย 4.21) สวน ขอทผบรโภคมความพงพอใจในระดบมาก ไดแก ความกระตอรอรนเอาใจใสใหบรการเปนอยางด (คาเฉลย 4.13) และพนกงานมความรความสามารถ ใหค าปรกษา และค าแนะน าลกคาไดด (คาเฉลย 4.12) ตามล าดบ ดานสถานท ในภาพรวมผบรโภคมความพงพอใจในระดบมาก (คาเฉลย 3.98) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ขอทผบรโภคมความพงพอใจมากทสด ไดแก ภายในรานสะอาดเปนระเบยบเรยบรอย (คาเฉลย 4.149) และความเหมาะสมของสถานทตง (คาเฉลย 4.30) สวนขอทผบรโภคมความพงพอใจในระดบมาก ไดแก การจดสถานทใหบรการไดอยางเหมาะสม (คาเฉลย 3.86) ความสะดวกสบายในการเดนทาง (คาเฉลย 3.71) และมสถานทจอดรถเพยงพอส าหรบลกคา (คาเฉลย 3.55) ตามล าดบ 4.1.4 ปจจยสวนประสมทางการตลาดทมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพรไทย การศกษาปจจยสวนประสมทางการตลาดทมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพรไทย โดยปจจยจ านวน 7 ดาน (7P’s) ประกอบดวย ดานผลตภณฑ (Product) ดานราคา (Price) ดานสถานทหรอชองทางการจดหนาย (Place) ดานการสงเสรมการตลาด (Promotion) ดานบคลากร (People) ดานกระบวน การ (Process) และดานสภาพแวดลอม (Physical Evidence) ผลการ วเคราะหขอมลน าเสนอ ดงน

67

ตารางท 4.22: คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความส าคญของปจจยสวนประสมทาง การตลาดตอธรกจสปาอบสมนไพรไทย

ปจจยสวนประสมทางการตลาด X

SD ระดบความ ส าคญ

ดานผลตภณฑ (Product) 1. แบงผลตภณฑออกเปนเซตเลกๆ

4.40

.62

มากทสด

2. ผลตภณฑทใชในศนยมยหอทเปนทรจกแพรหลาย 4.63 .59 มากทสด 3. ความหลากหลายของอปกรณ 4.48 .70 มากทสด

4. ความหลากหลายของสมนไพร 4.69 .46 มากทสด

รวม 4.55 .32 มากทสด ดานราคา (Price) 5. ราคาต ากวาเมอเทยบกบสปาทวไป

4.39

.72

มากทสด

6. มเพจเกจทหลากหลาย 4.13 .63 มาก

7. การสมครสมาชกเพอรบสทธพเศษ 4.54 .59 มากทสด

รวม 4.35 .44 มากทสด ดานสถานท (Place) 8. การเดนทางสะดวก

4.03

.71

มาก

9. สภาพแวดลอมโดยรอบ 4.09 .75 มาก

10. สถานทตงเหมาะสม 4.41 .66 มากทสด

11. มทจอดรถเพยงพอ 4.49 .62 มากทสด รวม 4.25 .43 มากทสด

ดานการสงเสรมการตลาด (Promotion) 12. มโปรโมชนทหลากหลาย

4.54

.62

มากทสด

13. มสวนลดพเศษ เมอจองผานอนเทอรเนต 4.13 .78 มาก

14. มการสะสมแตมเพอรบสทธพเศษ 4.17 .69 มาก รวม 4.27 .50 มากทสด

(ตารางมตอ)

68

ตารางท 4.22 (ตอ): คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความส าคญของปจจยสวนประสม ทางการตลาดตอธรกจสปาอบสมนไพรไทย

ปจจยสวนประสมทางการตลาด X

SD ระดบความ ส าคญ

ดานบคลากร (People) 15. มพนกงานใหบรการแบบตวตอตว

4.34

.72

มากทสด

16. มแพทย หรอผเชยวชาญดานสขภาพประจ า 4.33 .95 มากทสด 17. พนกงานใหบรการมความสภาพเรยบรอย 4.39 .80 มากทสด

18. เครองแบบของพนกงาน 3.84 .87 มาก

19. การใหบรการของพนกงาน 4.01 .66 มาก รวม 4.18 .50 มาก

ดานกระบวนการ (Process) 20. การใหค าแนะน าในการใชอปกรณตางๆ

4.02

.74

มาก

21. บรการอนเทอรเนตหรอ Wifi 4.06 .94 มาก

22. บรการอาหาร-เครองดม 4.10 .84 มาก รวม 4.06 .59 มาก

ดานสภาพแวดลอม (Physical Evidence) 23. ความเปนสวนตว

3.67

.75

มาก

24. ความสะอาดของอปกรณและเครองมอตางๆ 4.08 .87 มาก

25. บรรยากาศ และการตกแตงสถานท 3.92 .89 มาก รวม 3.88 .57 มาก

ภาพรวมของปจจยสวนประสมทางการตลาดตอธรกจสปา 4.23 .28 มากทสด

จากตารางท 4.22 พบวา ปจจยสวนประสมทางการตลาดมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพรในภาพรวมมความส าคญในระดบมากทสด (คาเฉลย 4.23) เมอพจารณาปจจยสวนประสมทางการตลาดทง 7 ดาน พบวา ดานทมความส าคญในระดบมากทสดมจ านวน 4 ดาน ไดแก ดานผลตภณฑ (คาเฉลย 4.55) ดานราคา (คาเฉลย 4.35) ดานการสงเสรมการตลาด (คาเฉลย 4.27) ดานสถานท (คาเฉลย 4.25) ตามล าดบ สวนดานทมความส าคญในระดบมากมจ านวน 3 ดาน ไดแก ดาน

69

บคลากร (คาเฉลย 4.18) ดานกระบวนการ (คาเฉลย 4.06) และดานสภาพแวดลอม (คาเฉลย 3.88) ซงมรายละเอยด ดงน ดานผลตภณฑ (Product) ภาพรวมมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพรในระดบมากทสด (คาเฉลย 4.55) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความส าคญในระดบมากทสดทกขอ ไดแก ความหลากหลายของสมนไพร (คาเฉลย 4.69) ผลตภณฑทใชในศนยมยหอทเปนทรจกแพรหลาย (คาเฉลย 4.63) ความหลากหลายของอปกรณ (คาเฉลย 4.48) และแบงผลตภณฑออกเปนเซตเลกๆ (คาเฉลย 4.40) ตามล าดบ ดานราคา (Price) ภาพรวมมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพรในระดบมากทสด (คาเฉลย 4.35) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ขอทมความส าคญในระดบมากทสด ไดแก มการสมครสมาชกเพอรบสทธพเศษ (คาเฉลย 4.54) และราคาต ากวาเมอเทยบกบสปาทวไป (คาเฉลย 4.39) ตามล าดบ สวนขอทมความส าคญในระดบมาก ไดแก การมเพจเกจทหลากหลาย (คาเฉลย 4.13) ดานการสงเสรมการตลาด (Promotion) ภาพรวมมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพรในระดบมากทสด (คาเฉลย 4.27) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ขอทมความส าคญในระดบมากทสด ไดแก การมโปรโมชนทหลากหลาย (คาเฉลย 4.54) สวนขอทมความส าคญในระดบมาก ไดแก การ สะสมแตมเพอรบสทธพเศษ (คาเฉลย 4.17) สวนลดพเศษ เมอจองผานอนเทอรเนต (คาเฉลย 4.13) ตามล าดบ ดานสถานท (Place) ภาพรวมมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพรในระดบมากทสด (คาเฉลย 4.25) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ขอทมความส าคญในระดบมากทสด ไดแก มทจอดรถเพยงพอ (คาเฉลย 4.49) และสถานทตงเหมาะสม (คาเฉลย 4.41) สวนขอทมความส าคญในระดบมาก ไดแก สภาพแวดลอมโดยรอบ (คาเฉลย 4.09) และการเดนทางสะดวก (คาเฉลย 4.03) ตามล าดบ ดานบคลากร (People) ภาพรวมมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพรในระดบมาก (คา เฉลย 4.18) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ขอทมความส าคญในระดบมากทสด ไดแก พนกงาน ใหบรการมความสภาพเรยบรอย (คาเฉลย 4.39) มพนกงานใหบรการแบบตวตอตว (คาเฉลย 4.34) และมแพทยหรอผเชยวชาญดานสขภาพประจ า (คาเฉลย 4.33) ตามล าดบ สวนขอทมความส าคญในระดบมาก ไดแก การใหบรการของพนกงาน (คาเฉลย 4.01) และเครองแบบของพนกงาน (คาเฉลย 3.84) ตามล าดบ ดานกระบวนการ (Process) ภาพรวมมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพรในระดบมาก (คาเฉลย 4.06) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความส าคญในระดบมากทกขอ ไดแก บรการอาหาร-เครองดม (คาเฉลย 4.10) บรการอนเทอรเนตหรอ Wifi (คาเฉลย 4.06) และการใหค าแนะน าในการใชอปกรณตาง ๆ (คาเฉลย 4.02) ตามล าดบ

70

ดานสภาพแวดลอม (Physical Evidence) ภาพรวมมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพรในระดบมาก (คาเฉลย 3.88) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความส าคญในระดบมากทกขอ ไดแก ความสะอาดของอปกรณและเครองมอตางๆ (คาเฉลย 4.08) บรรยากาศ และการตกแตงสถานท (คาเฉลย 3.92) และความเปนสวนตว (คาเฉลย 3.67) ตามล าดบ

4.1.5 การทดสอบสมมตฐานการวจย 4.1.5.1 สมมตฐานท 1 : ผบรโภคทมเพศตางกนใหความส าคญกบปจจยสวนประสมทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยแตกตางกน ตารางท 4.23: การเปรยบเทยบความส าคญของปจจยสวนประสมทางการตลาดในธรกจสปา อบสมนไพรไทยกบขอมลทวไป จ าแนกตามเพศ

สวนประสมทางการตลาด เพศชาย เพศหญง t Sig.

S.D. S.D.

ดานผลตภณฑ 4.54 .34 4.55 .32 -.501 .616 ดานราคา 4.32 .46 4.37 .43 -1.13 .255

ดานสถานท 4.27 .44 4.24 .42 .750 .454 ดานการสงเสรมการตลาด 4.29 .50 4.26 .50 .449 .654

ดานบคลากร 4.11 .52 4.23 .48 -2.27 .023*

ดานกระบวนการ 4.02 .59 4.08 .59 -.943 .346 ดานสภาพแวดลอม 3.85 .56 3.91 .57 -.908 .365

รวม 4.21 .29 4.25 .28 -1.26 .206

*p < .05 จากตารางท 4.23 พบวา ผบรโภคทมเพศตางกนใหความส าคญกบปจจยสวนประสมทางการ ตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยในภาพรวมไมแตกตางกนทนยส าคญทางสถต .05 เมอพจารณาปจจยทางการตลาดทง 7 ดาน พบวา ผบรโภคใหความส าคญกบปจจยดานบคลากรผใหบรการแตกตางกน โดยเพศหญงใหความส าคญมากกวาเพศชาย สวนปจจยดานอนๆ ผบรโภคใหความส าคญไมแตกตางกน

x x

71

4.1.5.2 สมมตฐานท 2 : ผบรโภคทมอายตางกนใหความส าคญกบปจจยสวนประสมทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยแตกตางกน ตารางท 4.24: การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความส าคญของปจจยสวนประสมทาง การตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยกบขอมลทวไป จ าแนกตามอาย

ปจจยสวนประสมทางการตลาด SS df MS F Sig.

ดานผลตภณฑ ระหวางกลม ภายในกลม

1.356

40.406

7

377

.194 .107

1.808

.084

รวม 41.762 384

ดานราคา ระหวางกลม ภายในกลม

1.028

76.041

7

377

.147 .202

.728

.648

รวม 77.070 384

ดานสถานท ระหวางกลม ภายในกลม

1.922

71.187

7

377

.275 .189

1.454

.182

รวม 73.109 384 ดานการสงเสรมการตลาด ระหวางกลม ภายในกลม

1.991

94.899

7

377

.284 .252

1.130

.343

รวม 96.891 384 ดานบคลากร ระหวางกลม ภายในกลม

3.027

94.612

7

377

.432 .251

1.723

.102

รวม 97.639 384

(ตารางมตอ)

72

ตารางท 4.24 (ตอ): การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความส าคญของปจจยสวนประสม ทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยกบขอมลทวไป จ าแนกตามอาย

ปจจยสวนประสมทางการตลาด SS df MS F Sig. ดานกระบวนการ ระหวางกลม ภายในกลม

6.206

131.117

7

377

.887 .348

2.549

.014*

รวม 137.323 384 ดานสภาพแวดลอม ระหวางกลม ภายในกลม

4.054

121.884

7

377

.579 .323

1.791

.088

รวม 125.938 384

ภาพรวม ระหวางกลม ภายในกลม

1.058

31.204

7

377

.151 .083

1.826

081

รวม 32.262 384

*p < .05 จากตารางท 4.24 พบวา ผบรโภคทมอายตางกนใหความส าคญกบปจจยสวนประสมทางการ ตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยในภาพรวมไมแตกตางกนทนยส าคญทางสถต .05 เมอพจารณาปจจยทางการตลาดทง 7 ดาน พบวา ผบรโภคใหความส าคญกบปจจยดานกระบวนการแตกตางกน จงท าการทดสอบเปนรายค สวนปจจยดานอนๆ ผบรโภคใหความส าคญไมแตกตางกน

73

ตารางท 4.25: ผลการทดสอบความแตกตางของความส าคญของปจจยสวนประสมทางการตลาดใน ธรกจสปาอบสมนไพรไทย ดานกระบวนการกบอาย

อาย x 25-29 ป

30-34 ป

35-39 ป

40-44 ป

45-49 ป

50-54 ป

55-59 ป

60-64 ป

25-29 ป 3.91 - - - - - * - 30-34 ป 4.11 - - - - - -

35-39 ป 3.91 - - * * -

40-44 ป 4.01 - - - - 45-49 ป 3.90 * *

50-54 ป 4.14 - - 55-59 ป 4.23 *

60-64 ป 3.99

* P < .05 จากตารางท 4.25 พบวา ผบรโภคทมอายตางกนใหความส าคญของปจจยสวนประสมทางการ ตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยดานกระบวนการแตกตางกนจ านวน 6 ค คอ (1) ผบรโภคทมอาย 25-29 ปกบอาย 55-59 ป (2) อาย 35-39 ป กบอาย 50-54 ป (3) อาย 35-39 ปกบอาย 55-59 ป (4) อาย 45-49 ปกบอาย 55-59 ป (5) อาย 45-49 ป กบ 55-59 ป และ (6) อาย 55-59 ปกบอาย 60-64 ป สวนคอนๆ ไมพบความแตกตางแตอยางใด 4.1.5.3 สมมตฐานท 3: ผบรโภคทมวฒการศกษาตางกนใหความส าคญกบปจจยสวนประสมทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยแตกตางกน

74

ตารางท 4.26: การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความส าคญของปจจยสวนประสมทาง การตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยกบขอมลทวไป จ าแนกตามวฒการศกษา

ปจจยสวนประสมทางการตลาด SS df MS F Sig. ดานผลตภณฑ ระหวางกลม ภายในกลม

1.080

40.683

4

380

.270 .107

2.521

.041*

รวม 41.762 384 ดานราคา ระหวางกลม ภายในกลม

1.732

75.337

4

380

.433 .198

2.184

.070

รวม 77.069 384

ดานสถานท ระหวางกลม ภายในกลม

2.170

70.939

4

380

.542 .187

2.906

.022*

รวม 73.109 384

ดานการสงเสรมการตลาด ระหวางกลม ภายในกลม

1.010

95.880

4

380

.253 .252

1.001

.407

รวม 96.891 384

ดานบคลากร ระหวางกลม ภายในกลม

.493

97.147

4

380

.123 .256

.482

.749

รวม 97.640 384 ดานกระบวนการ ระหวางกลม ภายในกลม

1.830

135.493

4

380

.458 .357

1.283

.276

รวม 137.323 384 (ตารางมตอ)

75

ตารางท 4.26 (ตอ): การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความส าคญของปจจยสวนประสม ทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยกบขอมลทวไป จ าแนกตามวฒ การศกษา

ปจจยสวนประสมทางการตลาด SS df MS F Sig. ดานสภาพแวดลอม ระหวางกลม ภายในกลม

2.302

123.636

4

380

.576 .325

1.769

.134

รวม 125.938 384 ภาพรวม ระหวางกลม ภายในกลม

.670

31.591

4

380

.168 .083

2.016

.092

รวม 32.261 384

*p < .05

จากตารางท 4.26 พบวา ผบรโภคทมวฒการศกษาตางกนใหความส าคญกบปจจยสวนประสมทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยในภาพรวมไมแตกตางกนทนยส าคญทางสถต .05 เมอพจารณาปจจยทางการตลาดทง 7 ดาน พบวา ผบรโภคใหความส าคญกบปจจยดานผลตภณฑ และดานสถานทแตกตางกน จงท าการทดสอบเปนรายค สวนปจจยดานอนๆ ผบรโภคใหความส าคญไมแตกตางกน

ตารางท 4.27: ผลการทดสอบความแตกตางของความส าคญของปจจยสวนประสมทางการตลาดใน ธรกจสปาอบสมนไพรไทย ดานผลตภณฑกบวฒการศกษา

วฒการศกษา x มธยมศกษา ปวช./ปวส./

ปรญญา ตร

ปรญญาโท

ปรญญาเอก

มธยมศกษา 4.45 - - - * ปวช./ปวส./อนปรญญา 4.45 * * *

ปรญญาตร 4.56 - - ปรญญาโท 4.56 -

ปรญญาเอก 4.85

* P < .05

76

จากตารางท 4.27 พบวา ผบรโภคทมวฒการศกษาตางกนใหความส าคญของปจจยสวนประสมทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทย ดานผลตภณฑแตกตางกนจ านวน 4 ค คอ (1) ผบรโภคทมวฒการศกษามธยมศกษากบปรญญาเอก (2) ปวช./ปวส.กบปรญญาตร (3) ปวช./ปวส.กบปรญญาโท (4) ปวช./ปวส.กบปรญญาเอก สวนคอนๆ ไมพบความแตกตางแตอยางใด ตารางท 4.28: ผลการทดสอบความแตกตางของความส าคญของปจจยสวนประสมทางการตลาดใน ธรกจสปาอบสมนไพรไทย ดานสถานทกบวฒการศกษา

วฒการศกษา x มธยมศกษา ปวช./ปวส./

ปรญญา ตร

ปรญญาโท

ปรญญาเอก

มธยมศกษา 4.16 - - - *

ปวช./ปวส./อนปรญญา 4.16 * - * ปรญญาตร 4.31 * -

ปรญญาโท 4.21 *

ปรญญาเอก 4.65 * P < .05 จากตารางท 4.28 พบวา ผบรโภคทมวฒการศกษาตางกนใหความส าคญของปจจยสวนประสมทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทย ดานสถานทแตกตางกนจ านวน 5 ค คอ (1) ผบรโภคทมวฒการศกษามธยมศกษากบปรญญาเอก (2) ปวช./ปวส.กบปรญญาตร (3) ปวช./ปวส.กบปรญญาเอก (4) ปรญญาตรกบปรญญาโท (5) ปรญญาโทกบปรญญาเอก สวนคอนๆ ไมพบความแตกตาง 4.1.5.4 สมมตฐานท 4: ผบรโภคทมอาชพตางกนใหความส าคญกบปจจยสวนประสมทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยแตกตางกน

77

ตารางท 4.29: การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความส าคญของปจจยสวนประสมทาง การตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยกบขอมลทวไป จ าแนกตามอาชพ

ปจจยสวนประสมทางการตลาด SS df MS F Sig. ดานผลตภณฑ ระหวางกลม ภายในกลม

1.098

40.665

5

379

.220 .107

2.046

.071

รวม 41.763 384 ดานราคา ระหวางกลม ภายในกลม

.381

76.688

5

379

.076 .202

.377

.864

รวม 77.070 384

ดานสถานท ระหวางกลม ภายในกลม

.201

72.908

5

379

.040 .192

.209

.959

รวม 73.109 384

ดานการสงเสรมการตลาด ระหวางกลม ภายในกลม

.537

96.353

5

379

.107 .254

.423

.833

รวม 96.890 384

ดานบคลากร ระหวางกลม ภายในกลม

.954

.96.686

5

379

.191 .255

.748

.588

รวม 97.640 384 ดานกระบวนการ ระหวางกลม ภายในกลม

2.079

135.244

5

379

.416 .357

1.165

.326

รวม 137.323 384 (ตารางมตอ)

78

ตารางท 4.29 (ตอ): การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความส าคญของปจจยสวนประสม ทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยกบขอมลทวไป จ าแนกตามอาชพ

ปจจยสวนประสมทางการตลาด SS df MS F Sig. รวม 137.323 384

ดานสภาพแวดลอม ระหวางกลม ภายในกลม

.669

125.269

5

379

.134 .331

.405

.845

รวม 125.938 384

ภาพรวม ระหวางกลม ภายในกลม

.119

32.142

5

379

.024 .085

.282

.923

รวม 32.261 384 จากตารางท 4.29 พบวา ผบรโภคทมอาชพตางกนใหความส าคญกบปจจยสวนประสมทางการ ตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยในภาพรวมไมแตกตางกนทนยส าคญทางสถต .05 เมอพจารณาปจจยทางการตลาดทง 7 ดาน พบวา ผบรโภคใหความส าคญกบปจจยดงกลาวไมแตกตางกนในทกๆ ดาน 4.1.5.5 สมมตฐานท 5: ผบรโภคทมรายไดเฉลยตอเดอนตางกนใหความส าคญกบปจจยสวนประสมทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยแตกตางกน ตารางท 4.30: การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความส าคญของปจจยสวนประสมทาง การตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยกบขอมลทวไป จ าแนกตามรายไดเฉลยตอเดอน

ปจจยสวนประสมทางการตลาด SS df MS F Sig. ดานผลตภณฑ ระหวางกลม ภายในกลม

.384

41.378

4

380

.096 .109

.882

.474

รวม 41.762 384

(ตารางมตอ)

79

ตารางท 4.30 (ตอ): การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความส าคญของปจจยสวนประสม ทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยกบขอมลทวไป จ าแนกตามรายได เฉลยตอเดอน

ปจจยสวนประสมทางการตลาด SS df MS F Sig. ดานราคา ระหวางกลม ภายในกลม

.461

76.608

4

380

.115 .202

.572

.683

รวม 77.069 384 ดานสถานท ระหวางกลม ภายในกลม

.858

72.251

4

380

.214 .190

1.128

.343

รวม 73.109 384 ดานการสงเสรมการตลาด ระหวางกลม ภายในกลม

5.289

91.602

4

380

1.322 .241

5.485

.000*

รวม 96.891 384 ดานบคลากร ระหวางกลม ภายในกลม

1.977

95.663

4

380

.494 .252

1.963

.099

รวม 97.640 384 ดานกระบวนการ ระหวางกลม ภายในกลม

.556

136.767

4

380

.139 .360

.386

.819

รวม 137.323 384 ดานสภาพแวดลอม ระหวางกลม ภายในกลม

2.048

123.890

4

380

.512 .326

1.571

.181

รวม 125.938 384 ภาพรวม ระหวางกลม ภายในกลม

.526

31.736

4

380

.131 .084

1.574

.180

รวม 32.262 384

80

จากตารางท 4.30 พบวา ผบรโภคทมรายไดเฉลยตอเดอนตางกนใหความส าคญกบปจจยสวนประสมทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทยในภาพรวมไมแตกตางกนทนยส าคญทางสถต .05 เมอพจารณาปจจยทางการตลาดทง 7 ดาน พบวา ผบรโภคใหความส าคญกบปจจยดานการสงเสรมการตลาดแตกตางกน จงท าการทดสอบเปนรายค สวนปจจยดานอนๆ ผบรโภคใหความส าคญไมแตกตางกน ตารางท 4.31: ผลการทดสอบความแตกตางของความส าคญของปจจยสวนประสมทางการตลาดใน ธรกจสปาอบสมนไพรไทย ดานการสงเสรมการตลาดกบรายไดเฉลยตอเดอน

รายไดเฉลยตอเดอน x 10,000-20,000 บาท

20,001-30,000 บาท

30,001-40,000 บาท

40,001-50,000 บาท

มากกวา 50,000 บาทขน

ไป 10,000-20,000 บาท 4.52 * * *

20,001-30,000 บาท 4.41 * * *

30,001-40,000 บาท 4.17 - - 40,001-50,000 บาท 4.20 -

มากกวา 50,000 บาทขนไป

4.21

* P < .05 จากตารางท 4.31 พบวา ผบรโภคทมรายไดตางกนใหความส าคญของปจจยสวนประสมทางการตลาดในธรกจสปาอบสมนไพรไทย ดานการสงเสรมการตลาดแตกตางกนจ านวน 6 ค คอ รายได 10,000-20,000 บาทกบ 30,001-40,000 บาท (2) 10,000-20,000 บาทกบ 40,001-50,000 บาท (3) 10,000-20,000 บาทกบมากกวา 50,000 บาทขนไป (4) 20,001-30,000 บาทกบ 30,001-40,000 บาท (5) 20,001-30,000 บาทกบ 40,001-50,000 บาท และ (6) 20,001-30,000 บาทกบมากกวา 50,000 บาทขนไป สวนคอนๆ ไมพบความแตกตางแตอยางใด

4.1.6 ขอเสนอแนะอนๆ แบบสอบถามเกยวกบขอเสนออนๆ เกยวกบธรกจสปาอบสมนไพรไทยเพอรกษาโรคแบบครบวงจรเปนค าถามปลายเปด สรปผลได ดงน

81

4.1.6.1 ผลตภณฑทน ามาใชควรไดมาตรฐาน และไดรบการรบรองจากหนวยงานทเกยวของ 4.1.6.2 หนวยงานภาครฐควรเขามาควบคมการใหบรการทงอปกรณ และสมนไพรทใช 4.1.6.4 พฒนาบคลากรใหมความร ทกษะ และความเชยวชาญ และดานภาษาแกบคลากรเพอใหบรการชาวตางชาตเพอรองรบตลาด AEC 4.2 สรปผลขอมลเชงคณภาพ 4.2.1 ผประกอบธรกจสปา 4.2.1.1 ธารน ลมตระกล (การสอสารสวนบคคล, 15 พฤศจกายน 2557) ผบรหารราน Chill SPA ตงอยทางลงรถไฟฟาบทเอส พญาไท (ทางออกท 2 บทเอสพญาไท) อยบนชน 2 ของ นาวสฟตเนส ลกคาทมาใชบรการสวนใหญจะเปนผหญง ลกคาใชบรการเปนประจ าทกวนทงวนธรรมดาและเสาร-อาทตย ชวงเวลาทลกคาเขารานจะเปนชวง 17:00-21:00 น. โปรแกรมทลกคาชอบมาใชบรการมากทสดกคอ แพคเกจนวดสปา และความถในการใชบรการสปาของลกคาเมอไดเขามาใชบรการไปแลว คอ 2 อาทตยครง หรอบางคนกเดอนละครง ซงแลวแตความตองการใชบรการของลกคา บางคนกมาใชบรการอาทตยละครง โปรโมชน ทางรานจะมแพคเกจสปา ราคาปกต ดงน - แพคเกจนวดสปา 90 นาท จ านวน 1 ครง (มลคา ฿2,500) - แพคเกจนวดสปา 90 นาท จ านวน 5 ครง (มลคา ฿12,500) - แพคเกจ Body Wrap 90 นาท จ านวน 1 ครง (มลคา ฿3,800) - แพคเกจ Body Wrap 90 นาท จ านวน 3 ครง (มลคา ฿11,400) ปจจบนทางรานไดมการลงโฆษณากบ Website Groupon ท าโปรโมชนพเศษ เรมราคาแพคเกจท 399 บาท รายละเอยด แพคเกจดงน - จาย ฿399 ส าหรบแพคเกจนวดสปา 90 นาท จ านวน 1 ครง (มลคา ฿2,500) - จาย ฿1,799 ส าหรบแพคเกจนวดสปา 90 นาท จ านวน 5 ครง (มลคา ฿12,500) - จาย ฿699 ส าหรบแพคเกจ Body Wrap 90 นาท จ านวน 1 ครง (มลคา฿3,800) - จาย ฿1,949 ส าหรบแพคเกจ Body Wrap 90 นาท จ านวน 3 ครง (มลคา ฿11,400) ลกคาสามารถเลอกแพคเกจนวดสปาไดจาก - ทรตเมนทผลดเซลลผว เพอเผยผวกระจางใสพรอมปรบสมดลรางกาย ประกอบดวย สครบ 30 นาท + นวดอโรมา 60 นาท

82

- ทรตเมนทดแลเทา พรอมนวดผอนคลาย ประกอบดวย สครบเทา 30 นาท + นวดเทา 50 นาท + นวดศรษะและไหล 10 นาท - ทรตเมนทผอนคลายดวยการนวดน ามนหอมระเหย Full Body - ทรตเมนทนวดกดจด Full Body Body Wrap ประกอบดวย ทรตเมนทสครบผวกาย 30 นาท ตอดวยพอกตวและหมดวยผาหมไฟฟาหรอแชน านม 30 นาท และปดทายดวยการนวดอโรมา 30 นาท ลกคาทมาใชบรการสวน มากจะมาใชบรการคนเดยว แตชวงทมโปรโมชนกบทาง Grouponและ Ensogo ลกคามกมาเปนกลม 2-3 คน ส าหรบจ านวนพนกงานในราน Chill SPA มอย 7 คน จดเดนความแตกตางของทางรานทดงดดความสนใจของลกคา คอ เปนรานทเมอลกคาเขามาใชบรการแลวรสกสบายๆ ผอนคลาย แตกตางจากบรรยากาศทผใชบรการเปนอย จากทดานลางจะเปนฟสเนตททนสมย แตพอขนมาชน 2 ของรานสปา จะเปนบรรยากาศไทยๆ ผอนคลาย และอยในยานทเดนทางสะดวก ใกลรถไฟฟา บทเอส ยานธรกจ มออฟฟส คอนโดใกลๆ ราน จ านวนลกคาตอวน ประมาณ 15 คนตอวน กลยทธทางการตลาดทใช คอ การบรการทใหบรการลกคาแบบคนในบาน เหมอนลกคากลบมาพกผอนทบานเมอเขามาใชบรการทราน รวมถงการท าโปรโมชนตลอดเวลา โดยการท าโปรโมชนของทรานจะท ากบสอและเทคโนโลยทลกคาใชอยในปจจบนคอ Website, Application ทลกคาสามารถใชบรการผานมอถอ เปนสงทลกคาเกอบทกคนตองเลนและใชบรการกนอยแลวในปจจบน 4.2.1.2 พมพพชญา สมทรกลน (การสอสารสวนบคคล, 15 พฤศจกายน 2557) ผบรหารราน Avanti Beauty & SPA สปาแหงนม 2 สาขา คอ สยามสแควร ตงอยชน 2 โรงภาพยนตลโด สยามแสควร ซอย 3 และถนนทองหลอ ระหวางซอยทองหลอ 5 และ 7 สขมวท 55 ลกคาทใชบรการทรานจะเปนผหญง ลกคาจะเขารานมากทสดวนเสาร-อาทตย โดยวนจนทรจะไมคอยมลกคาเปนวนทเงยบทสด เนองจากเปนวนทลกคาเรมท างาน ชวงเวลาทลกคาเขารานตงแต 14:00-21:00 น. ลกคาจะใชเวลาในการท าสปา ครงละประมาณ 2 ชวโมงตอคน ความถในการเขาสปาจรงๆ แลวแตความตองการของลกคา บางคน 2 อาทตย/ครง และโปรแกรมทลกคาชอบเขามาใชบรการคอ นวดอโรมา โดยทางรานมจดท าโปรโมชนและแพคเกจกบงานไทยเทยวไทย, Website Ensogo

83

ส าหรบโปรโมชนมการจดท าโปรโมชนกบบตรเครดตตางๆ เชน ผอน 0% ส าหรบในชวงเวลานน ๆ พนกงานในรานมจ านวน 4 คน เปดบรการตงแต 11:00-21:00 น. จ านวนลกคาตอวน 5 คน/วน (เสารอาทตย ประมาณ 10 คน/วน) จดเดนของทางรานคอ จะมผลตภณฑทหลากหลายและมเทรนดใหมๆ ไวใหบรการลกคาตลอดเวลา กลยทธของทางรานคอ มการตลาดและทางรานจะมการศกษาพฤตกรรมผบรโภคทเปลยนไป เชนลกคามการใช Social Network กนมากขน ทางรานจงท าการจดท าโปรโมชนผาน Social Network 4.3 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ 4.3.1 สรปผลขอมลเชงปรมาณ 4.3.1.1 ขอมลทวไปของผบรโภค ผบรโภคสวนใหญเปนหญง รอยละ 57.1 เปนชาย รอยละ 42.9 มอายระหวาง 55-59 ป รอยละ 21.8 รองลงมามอาย 50-54 ป รอยละ 18.7 มวฒการศกษาในระดบปรญญาตร รอยละ 47.3 รองลงมามการศกษาระดบปรญญาโท รอยละ 34.6 ผบรโภคสวนใหญมอาชพเปนพนกงานบรษทเอกชน รอยละ 33.2 รองลงมาเปนขาราชการ/พนกงานรฐวสาหกจ รอยละ 28.3 โดยมรายไดเฉลยตอเดอนมากกวา 50,000 บาท รอยละ 36.4 รองลงมามรายได 20,001-30,000 บาท รอยละ 19.7 4.3.1.2 พฤตกรรมการใชบรการสปา ผบรโภคสวนใหญสนใจใชบรการสปาอบสมนไพรเพอรกษาโรค รอยละ 95.4 มเพยงรอยละ 4.4 เทานนทไมสนใจใชบรการ สวนความถในการใชบรการของผบรโภค พบวา ผบรโภคใชบรการสปา 3-4 ครง/เดอน รอยละ 28.1 รองลงมาใชบรการ 1-2 ครง/เดอน รอยละ 24.7 มระยะเวลาในการใชบรการ/ครง 2-3 ชวโมง รอยละ 43.1 รองลงมาใชบรการ 3-4 ชวโมง รอยละ 36.9 ปจจยส าคญในการเลอกใชบรการสปา 3 ล าดบแรกคอ ล าดบท 1 การเดนทาง รอยละ 32.5 ล าดบท 2 ราคาคาบรการ รอยละ 25.5 ล าดบท 3 มาตรฐานการใหบรการ รอยละ 13.5 โปรแกรมทผบรโภคสวนใหญใชอยในปจจบนคอ สปา รอยละ 36.2 รองลงมาคอ ฟตเนส รอยละ 14.7 สวนโปรแกรมสขภาพทผบรโภคสนใจใชบรการคอการรกษาโรค รอยละ 41.8 รองลงมาคอ โยคะรอน รอยละ 16.6 ผบรโภคสวนใหญมาใชบรการในวนเสาร-อาทตย รอยละ 68.6 รองลงมาใชบรการวนธรรมดา รอยละ 29.9 มคาใชจายในการใชบรการมากกวา 2,000 บาท/ครง รอยละ 47.3 รองลงมาคอ 1,501-2,000 บาท รอยละ 29.3 รปแบบการตกแตงสปาทผบรโภคชอบคอแบบ Natural รอยละ 39.2 รองลงมาเปนแบบ Modern Vintage รอยละ 22.1 สวนผลตภณฑทชอบใช 3 ล าดบแรก คอ สมนไพรสด รอยละ 46.0 ล าดบท 2 น ามนหอมระเหย รอยละ 43.1 ล าดบท 3 สารสกดผสมวตามน

84

รอยละ 4.7 สวนใหญแลวผบรโภคมาใชบรการกลมเลก (2-3 คน) รอยละ 54.8 รองลงมาใชบรการคนเดยว รอยละ 42.1 การรบรขอมลขาวสารเกยวกบสปา 3 ล าดบแรก คอ อนเทอรเนต รอยละ 54.5 ล าดบท 2 ปากตอปาก รอยละ 20.5 ล าดบท 3 รอยละ 13.8 ประเภทสปาทใชบรการบอยทสดคอ Destination Spa รอยละ 27.8 รองลงมาเปนแบบ Club Spa รอยละ 24.9 ผบรโภคมจดประสงคในการเขาใชบรการคอ เพอผอนคลาย รอยละ 43.6 รองลงมาเพอสขภาพและรกษาโรค รอยละ 39.0 และหากมบรการสปาอบสมนไพรไทยเพอรกษาโรค ผบรโภคสนใจและมแนวโนมไปใชบรการ 80% รองลงมาจะใชบรการ 60% 4.3.1.3 ความพงพอใจตอการรบบรการสปา ผบรโภคมความพงพอตอการรบบรการสปาในภาพรวมอยในระดบมาก (คาเฉลย 4.13) โดยผบรโภคมความพงพอใจดานกระบวนการในระดบมากทสด (คาเฉลย 4.23) สวนดานพนกงานผใหบรการ และดานสถานท ผบรโภคมความพงพอใจในระดบมาก (คาเฉลย 4.20 และ 3.98 ตามล าดบ) 4.3.1.4 ปจจยสวนประสมทางการตลาดทมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพร ปจจยสวนประสมทางการตลาดมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพรในภาพรวมมความส าคญในระดบมากทสด (คาเฉลย 4.23) ปจจยสวนประสมทางการตลาดทง 7 ดาน พบวา ดานทมความส าคญในระดบมากทสดมจ านวน 4 ดาน ไดแก ดานผลตภณฑ (คาเฉลย 4.55) ดานราคา (คาเฉลย 4.35) ดานการสงเสรมการตลาด (คาเฉลย 4.27) ดานสถานท (คาเฉลย 4.25) ตามล าดบ สวนดานทมความส าคญในระดบมากมจ านวน 3 ดาน ไดแก ดานบคลากร (คาเฉลย 4.18) ดานกระบวนการ (คาเฉลย 4.06) และดานสภาพแวดลอม (คาเฉลย 3.88) 4.3.1.5 ผลการทดสอบสมมตฐาน ผบรโภคทมเพศ อาย วฒการศกษา อาชพ และรายไดเฉลยตอเดอนตางกนใหความส าคญกบปจจยสวนประสมทางการตลาดทมตอธรกจสปาอบสมนไพรไทยเพอรกษาโรคแบบครบวงจรภาพรวมไมแตกตางกน

ผลจากการศกษาพฤตกรรมการใชบรการสปา และปจจยสวนประสมทางการตลาดทเกยวกบการใชบรการสปาอบสมนไพร ทงนเพอศกษาความเปนไปไดในการจดตงธรกจสปาอบสมน ไพรไทยเพอรกษาโรคแบบครบวงจร มประเดนทสามารถน ามาอภปรายผลได ดงน 4.3.2 พฤตกรรมการใชบรการสปา

ผลการศกษา พบวา ผบรโภคสวนใหญใชบรการสปาอบสมนไพรเพอรกษาโรคมากถงรอยละ 95.4 ทงนเพราะปจจบนผบรโภคสนใจดแลและรกษาสขภาพกนมากขน ท าใหกระแสนยมผลตภณฑเพอสขภาพเพมมากขน สมนไพรไทยจงเปนอกทางเลอกหนงของผบรโภคทงในรปแบบของยารกษาโรค อาหารเสรม เรองส าอาง เปนตน เนองดวยคณคาทางดานการรกษาโรคของพชสมนไพรทงแผน

85

โบราณ และแผนปจจบน อกทงสมนไพรไทยยงไมมสารตกคางอนกอ ใหเกดผลขางเคยงตามมาภายหลงดวย คณประโยชนของสมนไพรมมากมายหลายประการเปนสงทส าคญอยางหนงในการด ารงชวต สอดคลองกบโปรแกรมสขภาพทผบรโภคใชบรการมากทสดคอการรกษาโรค รอยละ 41.8 ซง นชรย ไขกระโทก (2546) ทศกษาปจจยและทศนคตทมผลตอพฤตกรรมการใชบรการนวดสปารวมถงปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกใชบรการนวดสปาของสถานบรการนวด สปาบรเวณสขมวทและถนนศรนครนทร พบวา สวนใหญมานวดสปาเพอคลายความเครยดและเพอความสวยงาม

สวนปจจยส าคญในการเลอกใชบรการสปา คอ การเดนทาง สอดคลองกบการศกษาของ กสมา ศรยากล (2543) ทศกษารปแบบทพงประสงคในการใหบรการนวด อบประคบสมนไพรเพอสขภาพ: กรณศกษาศนยศกษาการพฒนาเขาหนซอนอนเนองจากพระราชด าร จงหวดฉะเชงเทรา ทงนเพราะปญหาการจราจรในกรงเทพมหานครเปนอปสรรคส าคญของการท าธรกจ ดงนน หากสถานทตงอยในท าเลทลกคาเดนทางไปมาไดสะดวก เขาถงไดงาย และใกลศนยการคาจะท าใหผบรโภคใชบรการกนมากขน สอดคลองกบผลการสมภาษณผบรหารธรกจสปา 2 แหงคอ ราน Chill SPA ตงอยทางลงรถไฟฟาบทเอส พญาไท (ธารน ลมตระกล, การสอสารสวนบคคล, 15 พฤศจกายน 2557) สวน Avanti Beauty & SPA ตงอยบรเวณสยามสแควร (พมพพชญา สมทรกลน, การสอสารสวนบคคล, 15 พฤศจกายน 2557) จะเหนสปาทง 2 แหงตงอยใจกลางเมองและอยในยานธรกจส าคญ มรถไฟฟาผาน ท าใหสะดวกในการเดนทาง ซงสถานทบรการนบเปนหนงในปจจยทางการตลาดทผบรโภคสามารถเขา ถงบรการไดสะดวกเมอลกคามความตองการยอมกอใหเกดความพงพอใจตอการบรการ ท าเลทตงและการกระจายสถานทบรการใหทวถงเพออ านวยความสะดวกใหแกลกคาซงเปนเรองส าคญและเปนปจจยทมผลตอความพงพอใจของผรบบรการ โดยสรปแลว ปจจยแหงความส าเรจอของธรกจสปาวา ท าเลด มชยไปกวาครง: ควรเลอกท าเลสถานบรการสปาทใกลชมชน งายตอการมองหา ไมลกลบซบซอน มทจอดรถใหลกคาทขบรถมาใชบรการ ทส าคญตองตกแตงอาคารใหมเอกลกษณโดดเดน พรอมทงมความปลอดภยตามมาตรฐาน ปจจยส าคญล าดบทสอง คอ ราคาคาบรการ สอดคลองกบการศกษาของ ณชชา สณสารา (2547) ทพบวา ปจจยแหงความส าเรจของธรกจสปาคอราคาคาบรการ ซง ศรวรรณ เสรรตน (2546, หนา 53-55) กลาวถง ความพงพอใจของผรบบรการขนอยกบราคาคา บรการทผรบบรการยอมรบหรอเหนวาเหมาะสมกบคณภาพของการบรการตามความเตมใจทจะจายของผรบบรการ ทงนเพราะเจตคตของผรบบรการทมตออตราคาบรการกบคณภาพของการบรการของแตละบคคลอาจแตกตางกนออกไป 4.3.3 ความพงพอใจตอการรบบรการสปา ภาพรวมผบรโภคมความพงพอใจอยในระดบมาก โดยผบรโภคมความพงพอใจดานกระบวนการในระดบมากทสด ซงกระบวนการใหบรการกอน-หลง และการใหบรการทสะดวกรวดเรว

86

ผบรโภคพงพอใจมากเปนล าดบแรก สอดคลองกบผลการศกษาของ กสมา ศรยากล (2543) พบวา การใหบรการตองมมาตรฐาน มบคคลากรทมความรความช านาญในการใหบรการ มการประชาสมพนธและเนนในดานสถานท คณภาพของการใหบรการ และความปลอดภย ซงเปนหวใจส าคญของการใหบรการ และสอดคลองกบบทสมภาษณของธารน ลมตระกล (การสอสารสวนบคคล, 15 พฤศจกายน 2557) ผบรหารราน Chill SPA ทใหขอคดส าหรบธรกจการบรการ คอ การใหบรการลกคาทมความเปนกนเองเสมอนคนในบาน ซง Kotler (1997) กลาวถง ระบบการใหบรการ (Process) ทท าใหผบรโภคพงพอใจสงวาตองประกอบดวยขนตอนการใหบรการทชดเจน วธการใหบรการทรวดเรว และประทบใจลกคา 4.3.4 ปจจยสวนประสมทางการตลาดทมความส าคญตอธรกจสปาอบสมนไพร

ภาพรวมมความส าคญในระดบมากทสด โดยผบรโภคใหความส าคญดานผลตภณฑมากทสดเปนล าดบแรก ทงนเพราะธรกจสปาเปนธรกจเกยวกบการใหบรการ ดงนนการเลอกสรรผลตภณฑคณภาพถอเปนหวใจส าคญประการหนงของธรกจสปา ทงการจดหาผลตภณฑ เครองส าอาง เครองมอ และอปกรณทดมคณภาพไดมาตรฐานไวบรการลกคาเพอใหลกคาไดรบการบรการทปลอดภยและตอบสนองความพงพอใจอยางสงสด อาจใชวตถดบหรอผลตภณฑทหาไดภายในประเทศ หรอน าเขาจากตางประเทศ ซง พมพพชญา สมทรกลน (การสอสารสวนบคคล, 15 พฤศจกายน 2557) ผบรหารราน Avanti Beauty & SPA กลาวถงจดเดนของทางรานคอจะมผลตภณฑทหลากหลายและ มเทรนดใหมๆ ไวใหบรการลกคาตลอดเวลา ทงนเนองจากพฤตกรรมของผบรโภคเปลยนแปลงไปตลอดเวลา ดงนน ผลตภณฑทจดใหบรการลกคาตองมหลากหลายโดยเฉพาะสมนไพร วตถดบจากธรรมชาตและทองถน และควรจดเปนชดเลก ๆ ขอเสนอแนะทไดจากการวจย

- ผลตภณฑทน ามาใชควรไดมาตรฐาน และไดรบการรบรองจากหนวยงานทเกยวของ - หนวยงานภาครฐควรเขามาควบคมการใหบรการทงอปกรณ และสมนไพรทใช - พฒนาบคลากรใหมความร ทกษะ และความเชยวชาญ และดานภาษาแกบคลากรเพอให

บรการชาวตางชาตเพอรองรบตลาด AEC - จดโปรโมชนในโอกาสพเศษตางๆ เชน วนแม วนขนปใหม เปนตน - เพมชองทางการโฆษณาประชาสมพนธ โดยเฉพาะทางสอโซเซยล

อาท Facebook /Twitter ขอเสนอแนะเพอการศกษาครงตอไป

- ศกษาพฤตกรรมการใชบรการสปา และปจจยทมผลตอการตดสนใจใชบรการสปาของลกคาทเปนชาวตางชาต

บทท 5 การก าหนดรปแบบธรกจ

5.1 วสยทศน HIGH SPA เปนสถานททรองรบ HISO ทตองการหวนกลบสธรรมชาตและตองการความเปนสวนตวสง เราสรางสรรคสปาทแตกตางจากสปาเดมๆทมอย ดวยการใหบรการทดเลศตงแตลกคาเขามาใชบรการ จนลกคาออกจากรานไปพรอมกบรอยยมและความประทบใจ หากนกถง SPA ตองนกถง HIGH SPA เปนทแรก 5.2 พนธกจ 5.2.1 รกษาธรรมชาต สรางบรการสปาทเนนความเปนธรรมชาต คงไวซงสงแวดลอม ตงแตการตกแตงสถานทและการใหบรการ เชนบรการอาหารเพอสขภาพ เปนตน 5.2.2 พฒนา เราหมนพฒนาคณภาพการใหบรการเพอใหลกคาไดประสบการณสปาทดเยยมกลบไป 5.2.3 จตส านก สรางจตส านกทดใหกบพนกงาน โดยผสมผสานกรยาแบบไทย เพอทสดของความพงพอใจ

88

5.3 เปาหมาย (Goals) ตารางท 5.1: เปาหมายของธรกจ HIGH SPA

เปาหมาย ระยะสน (1-2ป) ระยะยาว (5-10 ป)

การตลาด 1.สรางกลมผบรโภคใหมจ านวนมากดวยการตอบสนองความตองการ ดวยโปรโมชนพเศษตางๆ

1.สรางฐานลกคา สรางการยอมรบในภาพลกษณและตราสนคา สปา (Brand) เมอนกถงสปา นกถง HIGH SPA

2.สรางฐานลกคาใหเปนสมาชกอยางนอย 30 คนตอป

2.ขยายชองทางการใหบรการและการเขาถงการบรการใหมากขนตามความตองการของลกคา

การตลาด 3.สรางยอดขายใหกบกจการ เตบโต รอยละ 50 ตอป

3.สรางยอดขายใหเตบโตอยางตอเนองไมต ากวารอยละ 30 ในทก ๆ ป

4.ท าใหเกดการใชบรการซ าเพอสรางยอดขายใหกบกจการในระยะยาว

การใหบรการ 1.สรางความรสกใหพนกงานในรานมความรกในงานบรการ สนกกบงาน ม Service mind ดแลลกคาเหมอนดแลคนในครอบครว

1.รกษามาตรฐานในการใหบรการอยางคงท มคณภาพ สะอาด มมาตรฐาน

2.มจดอบรม สมมนาและพฒนาทกษะใหกบพนกงานอยางตอเนอง ไมวาจะเปนเทคนคการใหบรการ การนวด ความรเรองผลตภณฑทใชในสปา เปนตน รวมถงมใบประกาศรบรองการฝกอบรมจากกระทรวงสาธารณสข

2.มการตดตามผลการใหบรการ ผลการรกษา อยาตอเนอง

ลกคาเปาหมาย

อาย 25-60 ป ฐานลกคาใหม อาย นอยกวา 25 และอาย 60 ปขนไป

89

5.4 ลกษณะทวไปของธรกจ โครงการธรกจ HIGH SPA เปนธรกจการบรการสปา ทมงเนนสรางสรรคการใหบรการทประทบใจดวยจดเดนของการบรการ ตงแตการตกแตงสถานทเมอกาวเขามาในรานเหมอนกาวเขามาในบานและสวนธรรมชาต พนกงานตอนรบทมความเอาใจใส ผลตภณฑและบรการทแตกตางกวาสปาอนๆ 5.5 รายละเอยดสนคาและบรการ ธรกจมงเนนการบรการเปนหลก เราบรการลกคาตงแตยงไมถงรานดวยการมบรการนดหมายลวงหนาทางโทรศพท เมอลกคามาถง HIGH SPA บรการอยางแรกทลกคาจะไดรบและแตกตางจากสปาทวไปคอ เรามบรการลางรถส าหรบลกคา HIGH SPA เทานน และเมอลกคากาวเขามาในราน ลกคาจะรสกเหมอนอยในธรรมชาต บานสขาว สวนสวยๆเขยวขจดวยตนไม รวมถงบรการทประทบใจดวย Lounge อาหารไทยและเครองดมเพอสขภาพ บรการนวดดวยคนหหนวก ทไดรบการฝกฝนอบรมและพฒนาฝมอมาอยางด ซงคนหหนวก จะมประสาทสมผสในการนวดทดกวาคนปกตเนองจากเขาเสยการรบรทางการไดยน และเหมาะอยางยงส าหรบ HISO CELEBRITY ทตองการ GOSSIP หรอพดคยเรองสวนตว เพราะคนหหนวกไมสามารถรบรและไดยนสงทสนทนากน แตผบรโภคไมตองกงวลเรองการบรการของหมอนวดหหนวกวาจะบรการตามสงทผบรโภคตองการ เนองจากคนหหนวกเหลานไดรบการอบรมพฒนาทกษะในการรบรความพงพอใจของลกคาผานทางสหนาและอากปกรยาตางๆ รวมถงทางรานยงจดท ารโมตคอนโทลแสดงความตองการและหนาจอ (คลายๆ MK )ในการสงบรการตางๆ ดานการตลาดมเวบไซตของตวเองชอ www.highspa.com และมการเชอมโยงเวบไซตเชอมตอกบเครอขายสงคมออนไลน (Social Network) ทไดรบความนยมในปจจบนเชน Facebook, Twitter, Instagram, Line เปนตน เพอใหเกดการแบงปนขอมลและเกดการปฏสมพนธระหวางบคคล เพอใหเกดกลมสงคมของคนรกการใชบรการสปา แหลงทมาของรายได HIGH SPA 1. บรการสปา 2. บรการนวดเพอสขภาพ 3. บรการนวดจดกระดก 4. บรการอบสมนไพร 5. บรการขายเครองดมสมนไพร

90

5.6 สนคาและบรการในอนาคต สรางบรการ HOME DELIVERY ใหบรการลกคาถงบานดวยการโทรสงบรการระบแพคเกจทตองการและทางเราจะจดพนกงานไปบรการถงบาน เพอเปนการสรางความแปลกใหมใหกบลกคาทไมสะดวกในการเดนทางแตตองการใชบรการสปา โดยทศทางของบรษทในอนาคตทไดวางแผนไวนนจะมงไปสความสมบรณของหวงโซมลคาเพม (Value Chain) ขยายสการเปนสปาทมสาขาทวประเทศ 5.7 การเตรยมก าหนดกลยทธของบรษท

ขนตอนในการก าหนดกลยทธของบรษทจะประกอบดวย 5.7.1 วเคราะหสวนผสมทางการตลาด (4P/4C) 5.7.2 วเคราะหสงแวดลอมภายนอกและภายใน (5C’s) 5.7.3 วเคราะหจดแขง,จดออน,โอกาสและภยคกคามของกจการ (SWOT) 5.7.4 วเคราะห TOWS Matrix 5.7.5 สวนประสมทางการตลาดและบรการ (7Ps) 5.7.6 กลยทธการตลาดสอสารแบบ Viral Marketing หรอ การตลาดแบบไวรส

5.8 วเคราะหสวนผสมทางการตลาด (4P/4C)

การวเคราะหสวนผสมทางการตลาดทส าคญ ซงประกอบไปดวย 4P/4C อนไดแก Consumer: Product Cost: Price Convenience: Place Communication: Promotion โดยสามารถวเคราะหไดตามรายละเอยด ดงตารางตอไปน

91

ตารางท 5.2: การวเคราะหสวนผสมทางการตลาด

Product Consumer

มาตรฐานของสนคาและบรการ ความช านาญของพนกงาน การใหค าแนะน า ขอด ประโยชนของสปา นวด อบสมนไพรไทย และแพทยทางเลอก

การเอาใจใสดแลรกษาสขภาพ ผอนคลายรางกายและจตใจดวยสมนไพรไทย

การใหความมนใจกบลกคา ดวยบคคลากรทด อปกรณททนสมย สะอาด ปลอดภย

ความมนใจและเชอถอไดในบรการ

Price Cost

ความหลากหลายของราคาตามแตละรปแบบทเลอกได

คมคากบราคา

Place Convenience

ลาวลลา อารย ท าเลทตงเดนทางสะดวก ประหยดเวลา ความสะดวกปลอดภยในการเดนทาง

Promotion Communication

กระตนโดยการใหความรทถกตอง พรอมเสนอทดลองใชฟร และสวนลดพเศษตางๆ

ขอเสนอพเศษตางๆ ผาน Social Media, Website, Application

92

5.9 วเคราะหสงแวดลอมภายนอกและภายใน (5C’s) 5.9.1 การวเคราะหสภาพแวดลอมทมผลตอองคกร (Context)

ตารางท 5.3: การวเคราะหสภาพแวดลอมทมผลตอองคกร (Context)

สงแวดลอม บทวเคราะห

Context

การเมอง 1.การชมนมทางการเมองยงคงเปนปญหาส าหรบสงคมไทย สงผลใหประชาชน

เกดความเครยดมากขน

Political 2.นโยบายของรฐสนบสนนธรกจประเภท SME มขนตอนอนมตงาย ดอกเบยต า

เศรษฐกจ 1.สภาพเศรษฐกจทเรมปรบตวดขน ท าใหผบรโภคมการใชจายเงนมากขน และตลาดสปามแนวโนมทขยายตวเพมขน

Economic 2.ผลตภณฑจากธรรมชาตโดยเฉพาะตลาดสมนไพร มอตราการขยายตวสง

สงคม Social

ผบรโภคตนตว และตระหนกถง คณคาจากสมนไพรไทย และกระแสนยมสนคาทมาจากธรรมชาตโดยเฉพาะการใชสมนไพร

เทคโนโลย Technology

การวจยและพฒนาดานเทคโนโลยในการสกดสมนไพรใหมความบรสทธ ปราศจากสารเคม เกบรกษาไดนาน

สงแวดลอม 1.ความอดมสมบรณของวตถดบสมนไพรของไทยมมาก

Environment 2.สถานทตงอยในแหลงชอปปง เดนทางสะดวก

3.คาเชาพนทสง เนองจากผคนหนาแนนตลอดเวลา ซงถอเปนโอกาส

93

5.9.2 การวเคราะหผบรโภค (Consumer)

ตารางท 5.4: การวเคราะหสภาพแวดลอมทมผลตอองคกร (Consumer)

ผบรโภค Consumer

ชอบ ไมชอบ

กลมวยท างาน วธการทตอบสนองความตองการไดตรงจด และมประโยชนกบรางกาย จตใจ เปนวธการบ าบด รกษาทสะดวกสบาย ปลอดภย และคมคากบทจายไป

ขอจ ากดในเรอง การบรการ ราคา สถานท และเวลา เขามาเกยวของในการเลอกใชบรการ

เปนใคร ผบรโภคทอาศยระแวก อารย-ราชคร พนกงานบรษท ในระแวก BTS อารย มก าลงซอสง สามารถมาใชบรการไดสม าเสมอ

มพฤตกรรมคอ

ผทใสใจในการดแลรกษาสขภาพของตนเองเปนอยางด ชอบอานนตยสารเพอสขภาพ มความเขาใจถงความส าคญ และคณคาของการบ าบดรกษา ดวยการเทคนค วธการนวด และการใชสมนไพร ในแบบไทยทมประโยชน ปลอดภยและมคณคามากมายกบรางกาย

ความตองการทยงไมไดรบการตอบสนองคอ

สปาทเนนการบ าบดสมนไพรเปนหลก ดวยบรรยากาศแบบไทย ทตงของสถานท หางาย เดนทางสะดวก ดวยรถไฟฟา มบรการทแตกตางจากสปาทวไป มโปรแกรมเหมาะส าหรบลกคาทกๆคน สามารถตอบสนองความตองการไดตรงจดและคมคากบเงนทตองจายไป

94

5.9.3 การวเคราะหองคกร (Company)

ตารางท 5.5: การวเคราะหสภาพแวดลอมทมผลตอองคกร (Company)

พนกงานและ Company ปจจยทสงผลดตอธรกจ ปจจยทสงผลเสยตอธรกจ

คนไทยมนสยออนนอม สภาพ ยมแยมแจมใส และรกงานบรการ และมภมปญญาความรดานสมนไพรไทยพรอมทงไดรบการฝกอบรมมาเปนอยางด

ธรกจสปามมากมาย หากบคคลากร เปลยนไปท าทสปาอนจะเปนอปสรรคในการพฒนาอยางตอเนอง และความรรวไหลไปยงคแขงได

จดแขงคอ นสยของคนไทยทมความออนนอม เปนมตร

ความมชอเสยงดานการนวดแผนไทยและสมนไพรทแพรหลายไปทวโลก

จดออนคอ

งานบรการเปนงานทยากทจะควบคมได 100%

งานนวดจะตองอาศยความช านาญเฉพาะดาน

ปญหาดานการสอสารกบลกคาตางชาตของพนกงานไทย

5.9.4 การวเคราะหผสนบสนนทางการคา (Collaborator)

- Supplier ในการสงวตถดบ ใหไดราคาพเศษและสงตามก าหนดเวลา - Sponsor รวมมอกบโรงแรมและบรษททวร ในเรองของการท าแพคเกจและโปรโมชนโดยเมอลกคาใชบรการโรงแรมหรอทวรนนๆ จะผกแพคเกจท าสปาทรานเขาไปดวย - Creator ซงประกอบไปดวยแพทยและพนกงานในรานทมความรความช านาญเฉพาะทางเปนอยางด ซงชวยในการดงดดผบรโภค - Advertiser ซงประกอบไปดวยชองทางการประชาสมพนธในหลากหลายรปแบบไดแก กลม Website และ Social media หรอ กลมโฆษณาออนไลนตางๆ เนองจากเปนชองทางทสามารถเขาถงผบรโภคไดรวดเรวทสดในปจจบน ไดแก 1. ใชการซออบดบในรายการคนหาขอมลใน Google เพอใหเวบไซตของรานขนมาในอนดบตนๆ เมอผใชงานคนหาดวย “ค าคน”ทเกยวของกบสปา

95

2. ท าการตลาดรวมกบ Smart Phone ยหอ Samsung ส าหรบลกคาทใชงานผาน Application “Galaxy Gift” ทกรนกดรบสทธเพอรบสวนลดราคาพเศษ 3. ท าการตลาดรวมกบเวปไซดตางๆเพอท า ดลสวนลดราคาแพคเกจการท าสปา 5.9.5 การวเคราะหคแขง (Competitor) คแขง หมายถง สนคาและบรการทสามารถตอบสนองความตองการเดยวกนใหกบกลมลกคาเปาหมายเหมอนกบทสนคาและบรการของเราสามารถตอบสนองได รวมถงสนคาและบรการทมความใกลเคยงกน หรอสนคาทดแทน ซงกลาวไววา ธรกจทกธรกจลวนแลวแตมคแขงจะมากหรอนอยขนอยกบลกษณะของสนคาและบรการ คแขงแบงออกเปน 2 ประเภท 1. คแขงทางตรง คอ คแขงทเขามาแขงขนในตลาดหรอในกลมเปาหมายเดยวกน มสนคาและบรการทเหมอนกน หรอคลายคลงกนมาก จนท าใหกลมเปาหมายนนเกดทางเลอก เนองจากทตงของธรกจ Healthy Spa Zone อยดาดฟา ลาวลลา อารย ซงยงไมมาธรกจบรการสปาอบสมนไพรเพอรกษาโรคเปดใหบรการ ดงนน HEALTH SPA จงยงไมมคแขงขนทางตรง 2. คแขงทางออม คอ คแขงทเจาะกลมเปาหมายเดยวกน ตวสนคาและบรการมความแตกตางกนหรออาจเจาะตลาดอน แตตวสนคาและบรการมความเหมอนหรอคลายคลงกนมาก ผประกอบการทใหบรการลกษณะใกลเคยงกบ HEALTH SPA สวนใหญจะใหบรการ นวดหรอสปาเพยงอยางใดอยางหนง ไมมบรการอบสมนไพรไทยเพอรกษาโรค ไมมแพทยประจ าสถานบรการ และตงอยละแวกเดยวกน ไดแก - ราน Head to toe massage & spa ตงอยซอยพหลโยธน 7 (ซ.อารย) ใหบรการนวดสปาอยางเดยว - ราน Tea Room ตงอยซอยพหลโยธน 7 (ซ.อารย) เนนใหบรการท าเลบและนวด - ราน Le' Ciel Spa ตงอยซอยพหลโยธน 5 ใหบรการนวดสปาอยางเดยว - บานอารย ตงอยซอยอารย 4 ใหบรการนวดแผนไทยเพยงอยางเดยว

96

ตารางท 5.6: การวเคราะหคแขง

คแขง Competitor ขอไดเปรยบเมอเทยบกบคแขง ขอเสยเปรยบเมอเทยบกบคแขง

ราน Head to toe massage & spa

- เนนบรรยากาศทผอนคลาย

ธรกจใหมยงไมเปนทรจกในยานน

- ความแตกตางเรองการบรการโดยหมอนวดหหนวก

- ความแตกตางเรองการบรการ Lounge อาหารเครองดม

ราน Tea Room - สถานทใหบรการใกลเคยงธรรมชาตมากทสด อ านวยความสะดวกในดานคมนาคม

ราน Le' Ciel Spa - พนกงานทเชยวชาญทคดมาจากภายนอก

บานอารย มแพทยทางเลอกใหบรการ

97

5.10 วเคราะหจดแขง,จดออน,โอกาสและภยคกคามของกจการ (SWOT)

ตารางท 5.7: การวเคราะห SWOT

จดแขงของกจการ (Strengths) จดออนของกจการ (Weakness)

1.ท าเลทตง มความสะดวกในเรองการเดนทางมาใชบรการ

1.ชอเสยง

2.สถานทเนนการตกแตงใหดธรรมชาต ผอนคลายทสด

2.บคลากร หากมการเปลยนบอยจะมผลกบความลบการบรการจดการ รวมถงการพฒนา

3.บรการนวดโดยใชคนหหนวกท าใหประสทธภาพในการนวดมมากขน

3.ตนทนในการใหบรการสง

4.ใชสมนไพรไทย มตวอยางพรอมบอกสรรพคณตางๆ

4.Supplier อ านาจตอรองในการจดหาวตถดบ

5.มแพทยทางเลอกประจ าการ

6. Lounge บรการอาหารและเครองดมฟร

โอกาสของกจการ (Opportunities) ภยคกคามของกจการ (Threats)

1.พฤตกรรมผบรโภคใหความส าคญเรองการดแลสขภาพท าใหธรกจสปามแนวโนมเตบโตอยางตอเนอง

1.ตองใชเงนลงทนทคอนขางสง การแขงขนสง เนองจากคแขงขน อาจใชกลยทธดานราคา ซงเราไมอยากลดราคาตามคแขง การจดหาและการรกษาพนกงานทมคณภาพท าใหคอนขางยาก

2.ธรกจสปาแผนไทย จ ากดใหด าเนนธรกจเฉพาะคนไทยเทานน

2.การโนมนาวบคคลากรทมอยไมใหเปลยนไปท าสปาของคแขง น าความรทไดหรอน าความลบไปเผยแพร

3.ไดรบการสงเสรมจากภาครฐ ในดานการลดภาษ ส าหรบธรกจ ประเภทสปา

3.เทรนดการรกษาสขภาพอาจจะเปลยนไปตามยคสมย เชนม ผลตภณฑ innovation ทสามารถ ท าไดเองทบาน โดยไมตองพงสปา

4.ผลตภณฑ ทใชในสปา สามารถตอยอดในการออกเปนผลตภณฑ ขายตามทองตลาด

98

5.11 การก าหนดกลยทธ เมอเหนภาพจาการวเคราะหปจจยแวดลอมทงภายนอกและภายในของกจการ กจะน ามาก าหนดกลยทธ เพอน าปจจยทางบวกมาเพมศกยภาพในการแขงขน ในขณะเดยวกนกจะน าปจจยเชงลบมาพจารณาเพอหาแนวทางกลยทธเชงปองกนหรอบรรเทาผลกระทบจากภยคกคาม โดยการก าหนดกลยทธจะแบงเปน 2 สวนคอ - แนวทางการก าหนดกลยทธ TOWS Matrix - แนวทางการก าหนดกลยทธสวนผสมทางการตลาด Marketing Mix 7P’s 5.11.1 แนวทางการก าหนดกลยทธ (TOWS Matrix) -หลงจากการประเมนสภาพแวดลอมโดยการวเคราะหใหเหนถงจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรคแลว -กจะน าขอมลทงหมดมาวเคราะหในรปแบบความสมพนธแบบเมตรกซโดยใชตารางทเรยกวา TOWS Matrix เพอใชเปนแนวทางในการก าหนดกลยทธ ดงรายละเอยดตอไปน ตารางท 5.8: การก าหนดกลยทธจากการใช TOWS Matrix จดแขงของกจการ (Strengths) จดออนของกจการ (Weakness)

1.ท าเลทตง มความสะดวกในเรองการเดนทางมาใชบรการ

1.ชอเสยง

2.สถานทเนนการตกแตงใหดธรรมชาต ผอนคลายทสด

2.บคลากร หากมการเปลยนบอยจะมผลกบความลบการบรการจดการรวมถงการพฒนา

Tows Matrix 3.บรการนวดโดยใชคนหหนวกท าใหประสทธภาพในการนวดมมากขน

3.ตนทนในการใหบรการสง

4.ใชสมนไพรไทย มตวอยางพรอมบอกสรรพคณตางๆ

4.Supplier อ านาจตอรองในการจดหาวตถดบ

5.มแพทยทางเลอกประจ าการ

6. Lounge บรการอาหารและเครองดมฟร

(ตารางมตอ)

99

ตารางท 5.8 (ตอ): การก าหนดกลยทธจากการใช TOWS Matrix โอกาสของกจการ (Opportunities)

S-O Strategy แนวทางกลยทธเชงรก

W-O Strategy แนวทางกลยทธ เชงแกไข

1.พฤตกรรมผบรโภคใหความ ส าคญเรองการดแลสขภาพท าใหธรกจสปามแนวโนมเตบโตอยางตอเนอง

1 เพมศกยภาพบคลากรใหสามารถแขงขนไดในระดบโลก

1 สรางความแตกตาง ดวยการพฒนาผลตภณฑใหมเอกลกษณเฉพาะตว

2.ธรกจสปาแผนไทย จ ากดใหด าเนนธรกจเฉพาะคนไทยเทานน

2 เพมศกยภาพทางการพฒนา และวจยผลตภณฑใหหลากหลาย

2 หาพนกงานทมความสามารถสงๆทเชยวชาญมาจากภายนอก

3.ไดรบการสงเสรมจากภาครฐ ในดานการลดภาษ ส าหรบธรกจ ประเภทสปา

3.จดอบรม ถายทอดความรระหวาง พนกงานสมาเสมอ

4.ผลตภณฑ ทใชในสปา สามารถตอยอดในการออกเปนผลต ภณฑขายตามทองตลาด

ภยคกคามของกจการ (Threats) S-T Strategy แนวทางกลยทธเชงปองกน

W-T Strategy แนวทางกลยทธเชงรบ

1.ตองใชเงนลงทนทคอนขางสง การแขงขนสง เนองจากคแขงขนอาจใชกลยทธดานราคา ซงเราไมอยากลดราคาตามคแขง การจดหาและการรกษาพนกงานทมคณภาพท าใหคอนขางยาก

1 สรางความนาเชอถอ โดยชจดเดนทพนกงานทเชยงชาญของเรา

1 ประชาสมพนธภาพลกษณแนวใหมของการรกษาสขภาพ ดวยแพทยทางเลอก

2.การโนมนาวบคคลากรทมอยไมใหเปลยนไปท าสปาของคแขง น าความรทไดหรอน าความลบไปเผยแพร

2 วจยและพฒนาผลตภณฑใหมคณภาพตามมาตรฐานสากล

2 ออกบรการรปแบบใหมๆ มาควบคกบบรการแบบเดมทม

(ตารางมตอ)

100

ตารางท 5.8 (ตอ): การก าหนดกลยทธจากการใช TOWS Matrix ภยคกคามของกจการ (Threats) S-T Strategy แนวทางกลยทธเชง

ปองกน W-T Strategy แนวทางกลยทธเชงรบ

3.เทรนดการรกษาสขภาพอาจจะเปลยนไปตามยคสมย เชนมผลตภณฑ innovation ทสามารถ ท าไดเองทบาน โดยไมตองพงสปา

3 ปรบปรงคณภาพ บรการ สถานท ใหทนตอการปลยนแปลง ตางๆทจะเกด

3.หาผรวมทนทมความรเกยวกบธรกจสปา เพอเพมเงนทน

4.ใชจดเดนทม เจาะตลาดตางชาต

5.11.2 แนวทางการก าหนดกลยทธสวนผสมทางการตลาด Marketing Mix 7P’s การก าหนดกลยทธดานการตลาดผวจยจะค านงถงสวนผสมทางการตลาด 7P’s ดงน 5.11.2.1 สนคา (Product) จากการทปจจบนมบรการสปาในตลาดเปนจ านวนมากมการแขงขนรนแรง สงผลใหผบรโภคทางเลอกในการใชบรการทหลากหลายส าหรบธรกจสปาการใหบรการและความหลากหลายของบรการถอวาเปนองคประกอบทผบรการใหความส าคญ การน าเสนอความตางตางและแปลกใหมในเอกลกษณจะเปนสงทดงดดความสนใจของผบรโภคไดมากทสด บรการของ HIGH SPA ประกอบไปดวย - สปา - นวดเพอสขภาพ - นวดจดกระดก - อบสมนไพร ผลตภณฑท HIGH SPA มจ าหนาย คอ เครองดมสมนไพร นอกจากบรการและผลตภณฑหลกขางตนแลวHIGHSPAยงมจดเดนและความแตกตางจากสปาอนๆคอ มผลตภณฑและบรการเสรมไวบรการลกคาโดยไมคดคาบรการ ไดแก - บรการลางรถส าหรบลกคา HIGH SPA - Lounge อาหารและเครองดม นอกจากน HIGH SPA ยงมเครองอ านวยความสะดวกไวรองรบลกคาทใชบรการเพอความสะดวก รวดเรว ในการใชบรการของลกคา เชน

101

- รโมตคอนโทลในการสงการ กรณทลกคาตองการแจงใหพนกงานสปา พนกงานนวด เนนทตรงจดไหน หรอลงน าหนกทตรงจดไหน โดยรโมตคอนโทลดงกลาวจะแสดงเปนสและรปทหนาจอใหพนกงานเหน - หนาจอในการออรเดอรอาหารและเครองดมคลายๆราน MK กรณทลกคาตองการใหบรการเสรฟถงท 5.11.2.2 ราคา (Price) เนองจาก HIGH SPA มผลตภณฑและบรการทมคณภาพสง ราคาจงตงอยในระดบ High Value คอมราคาอยในระดบเดยวกนกบคแขงในตลาดสปาพรเมยม ตารางท 5.9: แสดงราคาสปา

No. Package Time (Mins) Rate (B.) 1 Skin Whitening Treatment 30 950

2 Golden Therapy Body Scrub 30 750

3 RF Facial Remodeling 30 1,500

4 Anti-Cellulite by G5 45 1,000

5 Bio Aroma Massage 60 1,100

6 Red Wine Body Scrub and Aroma Massage 90 1,950

7 Golden Therapy Facial and Eye Treatment 75 2,300

8 Body Firming by Tripolar RF 60 2,500

9 Skin Whitening Body Package ทรทเมนทพอกผวขาว ขดสครบ พอกน านม อบสมนไพร

90 2,300

10 Golden Therapy Cream Aroma Massage นวดอโรมาบ ารงผวดวยครมทองค าบรสทธ

90 2,250

102

ตารางท 5.10: แสดงราคานวด

No. Package Time (Mins) Rate (B.)

1 นวดตว 60 400

2 Package นวดตว 2 ชม. 120 700

3 นวดเทา 60 250

4 Package นวดเทา 2 ชม. 120 400

ตารางท 5.11: แสดงราคานวดจดกระดก

No. Package Time (Mins) Rate (B.)

1 นวดจดกระดก 10 700

Package นวดจดกระดก

1 คอรส จดกระดก 6 ครง - 3,900

2 คอรส จดกระดก 10 ครง - 6,000

3 คอรสจดกระดก 15 ครง - 9,000

ตารางท 5.12: แสดงราคาอบสมนไพร

No. Package Time (Mins) Rate (B.)

1 อบสมนไพร 60 400

2 Package อบสมนไพร 2 ชม. 120 700

5.11.2.3 สถานท (Place) จากการศกษาธรกจสปาทมอยในตลาดพบวาสงส าคญทจะท าใหธรกจประสบความส าเรจคอสถานทของรานสปาทอยใกลชดกบกลมเปาหมาย การเดนทางสะดวก เพอเพมโอกาสและอ านวยความสะดวกใหกบกลมเปาหมาย HIGH SPA จงเลอกสถานทเปน ลาวลลา อารย ชนดาดฟา เนองจากสถานทอยใจกลางเมอง โดยภายในรานจะตกตางใหดหรหราผสมผสานความเปนธรรมชาต ท าใหผมาใชบรการรสกผอนคลาย จากความเหนอยลาทไดรบจากภายนอกทมแตอาคาร

103

บานเรอนและการจราจรทตดขด นอกจากนทางรานยงมบรการลางรถ และ Lounge อาหารเครองดมไวบรการฟรอกดวย ตวอยางสถานทอางอง:รานกาแฟอกาลโก สขมวท 51 สถานททสรางและตกแตงใหดหรหราแตผสมผสานความเปนธรรมชาต เนองจากเจาของบานชอบบรรยากาศทสวนจงท าบานใหเปนสวนและเปนรานกาแฟสไตลองกฤษ บาหล เพอใหลกคาทเขามาใชบรการแลวรสกเหมอนเขามาอยในสวนสวยๆ บานหรสขาวสะอาดตาและท าใหลกคาอยากจะใชเวลาอยในรานเปนเวลานาน ซงเขากบชอรานอกาลโก คอไมตองการใหลกคายดตดกบเวลา ภาพท 5.1: บรรยากาศเมอเดนเขามาภายในราน (อางอง อกาลโก สขมวท51)

5.11.2.4 โปรโมชนสงเสรมการขาย (Promotion) - ชวงเปดรานใหม เพอใหเปนทรจกและเกดการแพรกระจายแบบปากตอปาก คอ ท ากจกรรมโปรโมชนแพคเกจ HIGH SPA บรเวรลาลลา อารย เพอน าเสนอใหกลมเปาหมายไดรจกและมาใชบรการ

104

- ออกงานกจกรรมนอกสถานทเพอน าเสนอใหกลมเปาหมายไดรจกมากขนและจะท าให HIGH SPA แพรกระจายออกไปยงกลมเปาหมายมากขน มแนวทางดงน - ออกงานไทยเทยวไทย จดโปรโมชนภายในงาน รวมมอกบบรษทวรและโรงแรมตางๆ - งานกจกรรมตามหางสรรพสนคาตางๆเชน เซนทรล - จดโปรโมชนแพคเกจ 1 แถม 1 ในชวงเทศกาลตางๆ เชนวนแม พเศษส าหรบแมลกทมาใชบรการ HIGH SPA เปน COMBO PACKAGE หรอ เทศกาลวนวาเลนไทน ส าหรบครกทมาใชบรการท HIGH SPA จะไดรบแพคเกจสปาคแบบพเศษ เปนตน - รวมมอกบบตรเครดต เมอซอแพคเกจและจายผานบตรเครดตจะไดรบสวนลดเปน % ตามทไดดวไวกบทางบตรเครดต - รวมมอกบบตรเครดต ท ารายการผอนคาแพคเกจกบทาง HIGH SPA ได 5.11.2.5 ดานบคคลากร (People) ธรกจรานสปานนบคลากรและการบรการนนเปนสงส าคญมากบคลากรทดจะชวยใหงานบรการในรานนนดและมผลในดานบวกตอการตดสนใจซอหรอใชบรการของลกคา ดงนนหนาทหลกในการใหบรการของพนกงานในรานจะเรมกระบวนการตงแต - การตอนรบเมอลกคาเขามาในราน พนกงานตองกลาวทกทายวา “HIGH SPA ยนดตอนรบคะ/ครบ” - พนกงานสามารถแนะน าบรการและแพคเกจตางๆใหตรงกบความตองการของลกคาได - พนกใหค าอธบายเมอลกคาสอบถามถงรายละเอยดของบรการภายในรานได - พนกงานสามารถใหบรการไดถกตองตามทลคาตองการ - พนกงานคดราคาคาบรการไดถกตอง และกลาวค าขอบคณเมอลกคาช าระคาบรการหรอก าลงจะออกจาราน “HIGH SPA ขอบคณคะ/ครบ นกถงสปานกถง สปา นกถง HIGH SPA นะคะ” นอกจากนพนกงานจะตองจดจ าลกคาใหไดมากทสด เชนจดจ ารายละเอยดความพงพอใจในการใชบรการเพอใหสามารถใหค าแนะน าบรการทถกใจลกคาและยงสามารถสรางความรสกเปนกนเองเสมอนเพอนแตยงคงความสภาพ ซงจะเปนสวนทท าใหเกดการกลบมาซอซ าไดในอนาคต ดงนนในการคดเลอกพนกงานประจ าราน นจงตองพจาณาคดเลอกบคลากรทยมแยมแจมใส มอธยาศยด และมใจรกในงานบรการ 5.11.2.6 ดานลกษณะทางกายภาพ (Physical)

105

ลกษณะทางกาย รปทลกคามองเหนไมวาจะเปนทตวผลตภณฑ การออกแบบตกแตงราน หรอวสดอปกรณทใชในรานกลวนแตเปนสงทดงดดใหลกคาเขามาเลอกใชบรการไดเชนกน ดงนนการสรางความประทบใจตงแตกาวแรกทเขามาใชบรการเปนสงทส าคญมาก ไมวาจะเปนบรรยากาศของราน การตกแตง ดดมรสนยม มความเปนธรรมชาตและมสไตล การจดวางอยางลงตว เหมาะสมกบพนท ไมใหความรสกอดอด เพมความผอนคลายไดดวยการเปดเพลงคลอเบาๆ ทส าคญคอเรองความสะอาดภายในรานและของใชในรานทกชน ตอง สะอาด เนนความมดไซนแบบธรรมชาตทลงตว รวมถงความเรยบรอยของเครองแตงกายพนกงานในรานกเปนสงส าคญทจะสรางความรสกทดใหกบลกคาได 5.11.2.7 ดานกระบวนการ (Process) ในธรกจบรการ กระบวนการในการด าเนนการเพอใหบรการลกคาไดทนตามความตองการลกคานนมความส าคญอยางยง เพอใหลกคาไดรบบรการทรวดเรว ถกตอง การจดระบบควในการใหบรการลกคา ทงลกคาท Walk In เขามาในรานหรอลกคาทโทรจองบรการลวงหนา รวมถงการใหบรการลกคาไดถกตองรวดเรวตามความตองการลกคาจงเปนสงส าคญมาก ดงนนพนกงานจะตองใหบรการลกคาดวยความถกตองและรวดเรวเพอไมใหลกคาผดหวงในบรการ 5.12 กลยทธการตลาดสอสารแบบ Viral Marketing หรอ การตลาดแบบไวรส กลยทธการตลาดสอสารแบบ Viral Marketing (ไวรอล มาเกตตง) หรอ การตลาดแบบไวรส คอเทคนคการท าการตลาดทใชสอ Social Networks ทมอยแลว เชน Website, Facebook, Instragram. Blog ในการท าใหกจการเปนทรจกมากขน ซงเปนลกษณะการบอกตอ ปากตอปาก หรอทเรยกวา Word-of-Mouth (WOM) ซงหมายถง การตดตอสอสารระหวางผบรโภคดวยกนเอง นบเปนกจกรรมการสงเสรมการตลาดทอยในรปแบบของการสอสารบอกตอขาวสารจาก บคคลหนงทมอทธพล (Influencer) ไปยงอกบคคลหนง โดยการถายทอดประสบการณจากการใชสนคาหรอบรการไปยงบคคลใกลชดรอบๆ ตว เสมอนการสรางเครอขายสงคมของตนเอง (Social Network) นอกจากน ยงอาจผสมผสานกบความรสกสวนตว อารมณ ความประทบใจทอยากใหคนทเขารจกมโอกาส ใชสนคาหรอบรการ เรยกวาเปน พลงของการบอกตอ Word of Mouth Marketing จากขอมลน เหนชดเจนวาพลงของการบอกตอ Word of Mouth Marketing เหมาะทจะน ามาปรบใชกบ กลยทธ 4 ขนตอนทจะท าใหเกดความส าเรจสงสด ดงน - สรางฐานขอมลของกลมผบรโภคใหครอบคลม และแบงพฤตกรรมตางๆของผบรโภคใหเกดความชดเจน และรวาจะท าอยางไรใหเกดความพงพอใจในสงทผบรโภคตองการและยงไมไดรบ

106

- สรางความแตกตางโดยทจะตองชนะคแขงดวยการเพมบรการเสรมไดแก บรการลางรถ บรการ Lounge อาหารและเครองดม รวมถงหมอนวดหหนวกส าหรบกลมลกคาเปาหมายน ซงไมเคยมใครท ามากอน - มปฏสมพนธกบผบรโภคดวยการม Interactive ในระบบ social network ทจะคอยตอบสนองและชวยแนะน าลกคาอยางชาญฉลาด - มบรการและพนกงานทใหบรการทตรงกบกลมเปาหมายของราน ซงกลมเปาหมาย จะมความตองการ และพฤตกรรมความชอบทไมเหมอนกน ดงนนจงจ าเปนตองมการปรบใชใหเหมาะสมกบกลมเปาหมาย เมอวเคราะหแผนธรกจของกจการทงหมดแลว จงจดท าแผนประชาสมพนธของสปาตามชองทางการตลาดตอไปน

ตารางท 5.13: ชองทางการตลาด

การสอสารทางการตลาด การใชสอ

การโฆษณา (Advertising)

Online marketing (Facebook, Instagram, Banner, Application)

Blogger review

การสงเสรมการขาย (Sales Promotion)

การลดราคา, การสมครบตรสมาชก

จดกจกรรมตามเทศกาลและอเวนทตาง ๆ

มโปรโมชนพเศษในนชวงเปดกจการ

ขายแพคเกจโดยพนกงาน (Personal Selling)

พนกงานเชญชวนใหเขามาใชบรการ

พนกงานแนะน าบรการและแพคเกจตางๆเกยวกบสปา

107

ตารางท 5.14: แผนการจดโฆษณาประชาสมพนธของ HIGH SPA (ทงป)

Marketing Activities Q1 Q2 Q3 Q4

Budget 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Grand opening

Advertising

Online Marketing (Website, Facebook, Instagram, Banner, Application)

350,000

Blogger Review 60,000

Magazine Interview 80,000

Activitie

Event 60,000

Sale Promotion

New Item 120,000

Promotion of Month 160,000

Event

Booth Event Travel & Spa Festival 6-8 Day

200,000

Booth all Event 631,500

In-store Promotion

Trial Coupon & Deal 90,000

Member Card 80,000

รวม Marketing Activities ทงสน

1,831,500

108

5.13 โครงสรางองคกร เนองจากรานสปาเปนธรกจประเภทงานบรการทจ าเปนตองใชความรวดเรวในการจดการ

และการสงการโครงสรางองคกรจงมลกษณะทไมซบซอน งายตอการควบคม ใชการบงคบบญชาในลกษณะทเปนทางการและไมเปนทางการควบคกน เนนโครงสรางแนวราบ (Flat Organization) ใหอ านาจหนาทแกหวหนาในการตดสนใจ สงการไดทนท เพอการปฏบตงานไดอยางคลองตว รวดเรว เพอใหการท างานเปนไปอยางมประสทธภาพ ก าหนดขอบเขตการท างานทชดเจน ไมเกดการท างานทซบซอน และสามารถตอบสนองการบรการเพอใหลกคาพงพอใจในการบรการ โดยมโครงสรางและรายละเอยดหนาทความรบผดชอบของบคลากรในต าแหนงตาง ๆ ดงน

ภาพท 5.2: แผนผงแสดงโครงสรางบรษท HIGH SPA จ ากด

ผจดการรานสปา หนาทรบผดชอบ : ท าหนาทเกยวกบการบรหารจดการ รวมถงจดระบบและบรหางานสปา

ดานตางๆ ใหสามารถด าเนนธรกจสปาไดอยางครบวงจร ตงแตวางระบบการใหบรการ การวางแผนกจการตางๆ ภายในสปา พฒนาอบรมบคลากร พฒนาพลตภณฑ วางแผนการตลาด การขาย การควบคมรายรบ-รายจายตางๆ รวมทงวางแผนการโฆษณาประชาสมพนธใหกบ HIGH SPA

คณสมบต : จบปรญญาตร มความรความสามารถทางดานการบรหารและการจดการ มมนษยสมพนธด ประสานงานไดกบพนกงานทกระดบ มไหวพรบด สามารถแกปญหาเฉพาะหนาได สอสตย อดทน รกงานบรการ

แพทยทางเลอก หนาทรบผดชอบ : ท าหนาทตรวจอาการและโรคของลกคาทมาใชบรการ นวดจดกระดก

จายยาสมนไพรไทย ใหค าปรกษา ค าแนะน าเกยวกบสขภาพ

109

คณสมบต : จบปรญญาตร/โท ดานการแพทยทางเลอก มประสบการเกยวกบการรกษาโรคดวยสมนไพร

พนกงานสปา หนาทรบผดชอบ : ท าหนาทเกยวกบการใหบรการนวดสปาในรปแบบตางๆ อาท สปา ขดผว

บ ารงผว และอบสมนไพรไทยตามค าแนะน าของแพทยทางเลอกเปนตน คณสมบต : เพศหญง อาย 25- 45 ป มประสบการณเรยนหรอผานการอบรบหรอหลกสตร

การท าสปา ทไดรบมาตรฐาน มสขภาพรางกายแขงแรง มความขยน อดทน และมความรบผดชอบในการท างาน มใจรกบรการ สภาพเรยบรอย

หมอนวดหหนวก หนาทรบผดชอบ : ท าหนาทเกยวกบการใหบรการนวดไทย นวดแผนโบราณ นวดเพอ

สขภาพ นวดจดกระดกตามค าแนะน าของแพทยทางเลอก คณสมบต : เพศหญง อาย 25- 45 ป มประสบการณเรยนหรอผานการอบรบหรอหลกสตร

การนวดแผน ไดรบมาตรฐาน มสขภาพรางกายแขงแรง มความขยน อดทน และมความรบผดชอบในการท างาน มใจรกบรการ สภาพเรยบรอย

พนกงานตอนรบ หนาทรบผดชอบ : ท าหนาทเกยวกบการตอนรบลกคาหนาราน ตอนรบลกคาทโทรเขามา

เพอจองควใชบรการและเปนผชวยผจดการราน คณสมบต : เพศหญง อาย 20-40 ป มสขภาพรางกายแขงแรง มความขยน รบผดชอบ มใจ

รกในการบรการ Service Mind สภาพเรยบรอย สดชนแจมใส พนกงานท าความสะอาด หนาทรบผดชอบ : ดแลท าความสะอาดความเรยบรอยภายในราน คณสมบต : เพศหญง อาย 28-50 มความสะอาดเรยบรอยในการท างาน มใจรกการบรการ

ยมแยมแจมใส มมารยาท มความอดทน ขยนและซอสตยในการท างาน

110

ตารางท 5.15: แสดงรายละเอยดโครงสรางต าแหนงงานและอตราเงนเดอน

ต าแหนง จ านวน เงนเดอน

ผจดการราน 1 30,000

แพทยทางเลอก 1 70,000

พนกงานตอนรบ 1 20,000

พนกงานสปา 7 12,000

หมอนวดหหนวก 13 12,000

พนกงานท าความสะอาด 2 10,000

รวมเงนเดอนตอเดอนของพนกงาน - 380,000

เงนเดอนรวมตอป - 4,560,000

บทท 6 งบการเงน

6.1 การประมาณเงนลงทน การประมาณเงนลงทนทางโครงการแบงเปน 2 สวน คอ เงนลงทนตอนเรมตน และ รายจายในการด าเนนงาน ภาพท 6.1: แผนภาพแสดงพนทของโครงการธรกจ HIGH SPA

112

ตารางท 6.1: แสดงสรปประมาณการเงนลงทนของโครงการธรกจ HIGH SPA

รายการ มลคา (บาท) หมายเหต

คาเชาพนทส านกงาน (ขนาด 352 ตร.ม.) 2,745,600

โซนตอนรบ 390,000 ประมาณอายการใหประโยชน 5 ป

หองนวดและอบสมนไพร 763,000 ประมาณอายการใหประโยชน 5 ป

หองสปารวมอางจากช 3,348,000 ประมาณอายการใหประโยชน 5 ป

หองเปลยนเสอ+หองน า 108,000 ประมาณอายการใหประโยชน 5 ป

หองพกพนกงาน 18,000 ประมาณอายการใหประโยชน 5 ป

อปกรณ 593,000 ประมาณอายการใหประโยชน 5 ป

คาใชจายในการด าเนนงาน 14,916,200

รวมเงนลงทนกอนการด าเนนงาน 22,881,800

6.2 การวเคราะหการไดมาของเงนลงทน จากการประมานการลงทนกอนการด าเนนงาน โครงการมมลคาเงนลงทนรวมทงหมดเทากบ 19,924,520บาท ซงจ าแนกแหลงทมาของเงนลงทนเปน 2 สวนคอ สวนของเจาของ 5,220,000บาท คดเปนรอยละ 26 ซงโครงการคาดหวงอตราผลตอบแทนเฉลยทจะไดรบ เทากบ 40 เปอรเซนตอป และการกเงนจากธนาคาร 14,704,520บาท คดเปนรอยละ 74 โดยมความคาดหวงดอกผลจากการลงทนส าหรบการกยมเงนในระยะยาวจากสถาบนการเงนมลคา 1,176,361.6บาท ซงมอตราดอกเบย 8 เปอรเซน โดยอางองจากอตราดอกเบยสนเชอของธนาคารกรงไทย ประเภทของอตราดอกเบยกยมคอเงนกยมส าหรบลกคารายยอยชนด (Minimum Retail Rate; MRR)

113

ตารางท 6.2: สดสวนเงนลงทน อตราผลตอบแทนทคาดหวง และอตราผลตอบแทนเงนลงทนถว เฉลยจากโครงการธรกจ HIGH SPA

ประเภทเงนลงทน

สดสวนการลงทน (บาท)

สดสวนการลงทน

อตราผลตอบแทนท

คาดหวง

อตราผลตอบแทนทคาดหวง (บาท)

อตราผลตอบแทน

ถวเฉลย

สวนของเจาของ 5,220,000 26% 40% 2,088,000 16.38%

เงนกระยะยาว 14,704,520 74% 8% 1,176,362

รวม 19,924,520 100% 3,264,362

จากตารางท 6.2 จะแสดงใหเหนวาอตราผลตอบแทนของเงนลงทนถวเฉลยของโครงการธรกจ Healthy Spa Zone มคาเทากบ 16.38 เปอรเซน 6.3 การประมาณรายได การประมาณรายไดทเกดขนจากโครงการธรกจ Healthy Spa Zone ซงเปดใหบรการทกวนตงแตเวลา 10.00 – 22.00 น. รวมเปนเวลาทงหมด 12 ชวโมง ตามกลยทธทก าหนดรายไดไวมาจาก 5 สวน ดงน 6.3.1 รายไดจากการบรการสปาสมนไพร คดเปนเฉลยชวโมงละ 1,600 บาท 6.3.2 รายไดจากการบรการอบสมนไพร คดเปนเฉลยชวโมงละ 400 บาท 6.3.3 รายไดจากการบรการนวด คดเปนเฉลยชวโมงละ 400 บาท 6.3.4 รายไดจากการบรการนวดจดกระดก คดเปนเฉลยชวโมงละ 4,200 บาท 6.3.5 รายไดจากการจ าหนายเครองดมสมนไพร ราคาขวดละ 30 บาท วนละ 50 ขวด

114

ตารางท 6.3: รายไดของโครงการธรกจ HIGH SPA ตามความเปนไปไดส าหรบป 2558

ประมาณการรายได หนวย ป 2558

ระยะเวลาท างาน วนตอป 300 จ านวนชวโมงทใหบรการ ชวโมงตอวน 8

จ านวนชวโมงทใหบรการ ชวโมงตอป 2,400

1 คาท าสปา บาทตอชวโมง 1,600 จ านวนลกคาทสามารถใหบรการได คนตอชวโมง 7

คาท าสปาตอป บาทตอป 26,880,000

2 คาอบสมนไพร บาทตอชวโมง 400 จ านวนลกคาทสามารถใหบรการได คนตอชวโมง 6

คาอบสมนไพรตอป บาทตอป 5,760,000

3 คานวด บาทตอชวโมง 400 จ านวนลกคาทสามารถใหบรการได คนตอชวโมง 6

คานวดตอป บาทตอป 5,760,000

4 คานวดจดกระดกตอป บาทตอชวโมง 4,200 คาเครองดมสมนไพร คนตอชวโมง 1

จ านวน บาทตอป 10,080,000

5 คาเครองดมสมนไพร บาทตอขวด 30 จ านวน ขวดตอป 15,000

คาเครองดมสมนไพรตอป บาทตอป 450,000

รายรบทไดจากยอดขายตอป บาทตอป 48,930,000

115

ตารางท 6.4: รายไดของโครงการธรกจ HIGH SPA ส าหรบป2558 – 2662 กรณทเปนไปไดมากทสด (Most Likely Case)

ประเภทรายได (หนวย:บาท)

กรณทเปนไปไดมากทสด (Most Likely Case) ป 2558 ป 2559 ป 2560 ป 2561 ป 2562

1 คาท าสปาตอป 26,880,000 30,912,000 35,548,800 40,881,120 47,013,288 2 คาอบสมนไพร

ตอป 5,760,000 6,624,000 7,617,600 8,760,240 10,074,276

3 คานวดตอป 5,760,000 6,624,000 7,617,600 8,760,240 10,074,276 4 คานวดจด

กระดกตอป 10,080,000 11,592,000 13,330,800 15,330,420 17,629,983

5 คาเครองดมสมนไพรตอป

450,000 517,500 595,125 684,394 787,053

รายไดตอป 48,930,000 56,269,500 64,709,925 74,416,414 85,578,876

6.4 ประมาณการรายจาย โครงการธรกจ HIGH SPA จดโครงสรางตนทนและคาใชจาย โดยแบงเปน 6 หวขอใหญคอ ตนทนวตถดบ ตนทนคาแรง ตนทนคาโสหย คาใชจายการตลาด ตนทนสนคาคงคลง คาเสอมราคาสนทรพย และดอกเบยจายส าหรบเงนกระยะยาว ซงสามารถก าหนดรายละเอยดไดดงน 6.4.1 ตนทนการผลต ตนทนการผลตของโครงการธรกจ Healthy Spa Zone ประกอบไปดวย 3 สวนหลกๆ โดยคดแปรผนตามประมาณรายได ดงน 6.4.1.1 คาสมนไพรสปา คดเปน 3.5% ของรายไดทงหมด 6.4.1.2 คาสมนไพรนวด-อบสมนไพร คดเปน 2.5% ของรายไดทงหมด 6.4.1.3 คาสมนไพรเครองดมสมนไพร คดเปน 1.0% ของรายไดทงหมด

116

ตารางท 6.5: ตนทนการผลตของโครงการธรกจ HIGH SPA ส าหรบป 2558

ตนทนการผลต มลคา (บาท)

สมนไพรสปา 2,136,750

สมนไพรนวดและอบ 1,526,250

สมนไพรท าเครองดม 610,500

6.4.2 ตนทนคาแรง ตารางท 6.6: ตนทนคาแรงของโครงการธรกจ HIGH SPA ส าหรบป 2558

ตนทนคาแรง จ านวนพนกงาน (คน) อตราเงนเดอน (บาท) ผจดการราน 1 30,000

แพทยทางเลอก 1 70,000

พนกงานตอนรบ 1 20,000 พนกงานสปา 7 12,000

หมอนวดหหนวก 13 12,000

พนกงานท าความสะอาด 2 10,000 รวม เงนเดอนตอเดอนของพนกงาน 380,000

เงนเดอนรวมตอป 4,560,000

117

6.4.3 คาโสหย ตารางท 6.7: ตนทนคาโสหยของโครงการ HIGH SPA ส าหรบป 2558

ตนทนคาโสหย มลคา (บาท)

คาเชาพนทตอป 2,745,600 คาสาธารณปโภค 4,273,500

คาบ ารงรกษา 1,221,000

คาใชจายการบรหารทวไป 6,105,000 คาใชจายเบดเตลด 610,500

คาประกนอบตภย / วนาศภย / อคคภย 20,000 6.4.4 คาใชจายการตลาด การทจะท าใหโครงการ HIGH SPA เปนทรจก จ าเปนตองสรางการสงเสรมดานการตลาดนนใหมคณภาพ โดยเนนการเรมตนโดยผานทาง Social media ตางๆ ตามกลยทธททางโครงการไดก าหนดไว โดยโครงการธรกจ HIGH SPA ไดคดคาใชจายในการสงเสรมดานการตลาดแปรผนตามรายได คดเปน 3% ของรายไดทงหมด ในกรณทดทสดเทากบ 1,831,500 บาทตอป ในป 2558 6.4.5 ตนทนสนคาคงคลง โครงการ HIGH SPA จ าเปนตองมวตถดบใหพรอมในการใหบรการลกคาในทกๆครง ดงนนเพอลดปญหาการขาดแคลนวตถดบ โครงการจงตองมการจดเกบวตถดบไวลวงหนาโดยก าหนดใหเปน 20 % ของตนทนวตถดบทใชทงหมด เทากบ 854,700 บาทในปแรก และเพมขนในปถดๆไปตามตนทนวตถดบรวม 6.4.6 คาเสอมราคาสนทรพย คาเสอมราคาสนทรพยของโครงการธรกจ HIGH SPA รวมทงสน 1,044,000 บาทตอป มรายละเอยดดงตารางท 6.8

118

ตารางท 6.8: คาเสอมราคาสนทรพยของโครงการธรกจ HIGH SPA

สนทรพย มลคาสนทรพย (บาท) มลคา (บาท/ป)

คาเสอมราคา - โซนตอนรบ 390,000 78,000 คาเสอมราคา - หองนวดและอบสมนไพร 763,000 152,600

คาเสอมราคา - หองสปา 3,348,000 669,600

คาเสอมราคา - หองน าและหองเปลยนเสอผา 108,000 21,600 คาเสอมราคา - หองพกพนกงาน 18,000 3,600

คาเสอมราคา - อปกรณ 593,000 118,600

6.4.7 ดอกเบยจายส าหรบเงนกระยะยาว ดอกเบยจายส าหรบเงนกระยะยาวจากสถาบนการเงนโดย 14,704,520 บาท ดวยอตราดอกเบยจาย 8 เปอรเซน ดงนนดอกเบยจายเทากบ 1,176,361.6 บาทในงวดแรก ตารางท 6.9: ประมาณการรายจายส าหรบป2558 – 2562 กรณทเปนไปไดมากทสด (Most Likely Case)

ประเภท ป 2558 ป 2559 ป 2560 ป 2561 ป 2562

ตนทนการผลต

สมนไพรสปา 1,712,550 1,969,433 2,264,847 2,604,574 2,995,261

สมนไพรอบ 1,223,250 1,406,738 1,617,748 1,860,410 2,139,472 สมนไพรท าเครองดม 489,300 562,695 647,099 744,164 855,789

ตนทนคาแรง

เงนเดอนรวมรายป 4,560,000 4,560,000 4,560,000 4,560,000 4,560,000 ตนทนคาโสหย

คาเชาพนทตอป 2,745,600 2,745,600 2,745,600 2,745,600 2,745,600 คาสาธารณปโภค 3,425,100 3,938,865 4,529,695 5,209,149 5,990,521

คาบ ารงรกษา 978,600 1,125,390 1,294,199 1,488,328 1,711,578

คาใชจายการบรหารทวไป 4,893,000 5,626,950 6,470,993 7,441,641 8,557,888

(ตารางมตอ)

119

ตารางท 6.9 (ตอ): ประมาณการรายจายส าหรบป2558 – 2562 กรณทเปนไปไดมากทสด (Most Likely Case)

ประเภท ป 2558 ป 2559 ป 2560 ป 2561 ป 2562

คาใชจายเบดเตลด 489,300 562,695 647,099 744,164 855,789 คาประกนอบตภย / วนาศ

ภย / อคคภย 20,000 20,000 20,000 20,000 20,000

คาใชจายการตลาด 1,467,900 1,688,085 1,941,298 2,232,492 2,567,366

ตนทนสนคาคงคลง

คาใชจายสนคาคงคลง 685,020 787,773 905,939 1,041,830 1,198,104 ตนทนคาเสอม

คาเสอม 1,044,000 1,044,000 1,044,000 1,044,000 1,044,000 ตนทนรวม 23,733,620 26,038,223 28,688,516 31,736,354 35,241,367

อตราเงนเฟอ 4.50% 4.50% 4.50% 4.50% 4.50%

ตนทนรวมหลงคดเงนเฟอ 24,801,633 27,209,943 29,979,500 33,164,490 36,827,229

120

6.5 ประมาณการงบแสดงฐานะทางการเงน (งบดล) ตารางท 6.10: งบแสดงฐานะทางการเงน (งบดล) ส าหรบป2558 – 2562 กรณทเปนไปไดมากทสด (Most Likely Case)

หนวย: บาท

ป 2558 ป 2559 ป 2560 ป 2561 ป 2562

สนทรพย

1.สนทรพยหมนเวยน

เงนสดคงเหลอ 31,169,220 51,767,091 77,089,873 107,818,073 144,734,269 2.สนทรพยถาวร

อาคาร/ส านกงาน 5,220,000 5,220,000 5,220,000 5,220,000 5,220,000

รวมสนทรพยถาวร 5,220,000 5,220,000 5,220,000 5,220,000 5,220,000

หกคาเสอมราคา 1,044,000 1,044,000 1,044,000 1,044,000 1,044,000

สนทรพยถาวรสทธ 4,176,000 3,132,000 2,088,000 1,044,000 -

รวมทรพยสน 35,345,220 54,899,091 79,177,873 108,862,073 144,734,269

หนสนและสวนของเจาของ

1.หนสนระยะยาว

เงนกยม 11,763,616 8,822,712 5,881,808 2,940,904 -

รวมหนสนทงสน 11,763,616 8,822,712 5,881,808 2,940,904 -

2.สวนของเจาของ

ทนสามญ 5,220,000 5,220,000 5,220,000 5,220,000 5,220,000

ก าไรสะสม - 18,361,604 40,856,379 68,076,065 100,701,169

ก าไร(ขาดทน)สทธ 18,361,604 22,494,774 27,219,687 32,625,103 38,813,100

รวมสวนของเจาของ 23,581,604 46,076,379 73,296,065 105,921,169 144,734,269

รวมหนสนและสวนของเจาของ

35,345,220 54,899,091 79,177,873 108,862,073 144,734,269

121

6.6 งบก าไรขาดทน ตารางท 6.11: งบก าไรขาดทน ส าหรบป2558 – 2562 กรณทเปนไปไดมากทสด (Most Likely Case)

ป 2558 ป 2559 ป 2560 ป 2561 ป 2562

รายได คาท าสปาตอป 26,880,000 30,912,000 35,548,800 40,881,120 47,013,288

คาอบสมนไพรตอป 5,760,000 6,624,000 7,617,600 8,760,240 10,074,276

คานวดตอป 5,760,000 6,624,000 7,617,600 8,760,240 10,074,276

คานวดจดกระดกตอป 10,080,000 11,592,000 13,330,800 15,330,420 17,629,983

คาเครองดมสมนไพรตอป 450,000 517,500 595,125 684,394 787,053

รายไดทงหมด 48,930,000 56,269,500 64,709,925 74,416,414 85,578,876

หกตนทน

ตนทนการผลต

สมนไพรสปา 1,712,550 1,969,433 2,264,847 2,604,574 2,995,261

สมนไพรอบ 1,223,250 1,406,738 1,617,748 1,860,410 2,139,472

สมนไพรท าเครองดม 489,300 562,695 647,099 744,164 855,789

ตนทนคาแรง

เงนเดอนรวมรายป 4,560,000 4,560,000 4,560,000 4,560,000 4,560,000

ตนทนคาโสหย

คาเชาพนทตอป 2,745,600 2,745,600 2,745,600 2,745,600 2,745,600

คาสาธารณปโภค 3,425,100 3,938,865 4,529,695 5,209,149 5,990,521

คาบ ารงรกษา 978,600 1,125,390 1,294,199 1,488,328 1,711,578

คาใชจายการบรการทวไป 4,893,000 5,626,950 6,470,993 7,441,641 8,557,888

คาใชจายเบดเตลด 489,300 562,695 647,099 744,164 855,789

คาประกนอบตภย / วนาศภย / อคคภย

20,000 20,000 20,000 20,000 20,000

คาใชจายการตลาด 1,467,900 1,688,085 1,941,298 2,232,492 2,567,366

(ตารางมตอ)

122

ตารางท 6.11 (ตอ): งบก าไรขาดทน ส าหรบป2558 – 2562 กรณทเปนไปไดมากทสด (Most Likely Case)

ป 2558 ป 2559 ป 2560 ป 2561 ป 2562

ตนทนสนคาคงคลง คาใชจายสนคาคงคลง 685,020 787,773 905,939 1,041,830 1,198,104 ตนทนคาเสอม คาเสอม 1,044,000 1,044,000 1,044,000 1,044,000 1,044,000 ตนทนรวม 23,733,620 26,038,223 28,688,516 31,736,354 35,241,367 อตราเงนเฟอ 4.5% 4.5% 4.5% 4.5% 4.5%

ตนทนรวม 24,801,633 27,209,943 29,979,500 33,164,490 36,827,229 ก าไร (ขาดทน) 24,128,367 29,059,557 34,730,425 41,251,924 48,751,647

หกดอกเบย 8% 1,176,362 941,089 705,817 470,545 235,272

ก าไรกอนหกภาษ 22,952,006 28,118,468 34,024,608 40,781,379 48,516,375

หกภาษ 20% 4,590,401 5,623,694 6,804,922 8,156,276 9,703,275

ก าไร(ขาดทน)สทธ 18,361,604 22,494,774 27,219,687 32,625,103 38,813,100

6.7 งบกระแสเงนสด ตารางท 6.12: งบกระแสเงนสด ส าหรบป2558 – 2562 กรณทเปนไปไดมากทสด (Most Likely Case)

ป 2558 ป 2559 ป 2560 ป 2561 ป 2562

ก าไร(ขาดทน) สทธหลงหกภาษ 18,361,604 22,494,774 27,219,687 32,625,103 38,813,100 บวก คาเสอมราคา 1,044,000 1,044,000 1,044,000 1,044,000 1,044,000 รายรบ 19,405,604 23,538,774 28,263,687 33,669,103 39,857,100 บวกเงนสดยกมา 14,704,520 31,169,220 51,767,091 77,089,873 107,818,073 เงนสดในมอ 34,110,124 54,707,995 80,030,777 110,758,977 147,675,173 หกช าระเงนก เฉพาะเงนตน 2,940,904 2,940,904 2,940,904 2,940,904 2,940,904

กระแสเงนสดจากการด าเนนงาน

31,169,220 51,767,091 77,089,873 107,818,073 144,734,269

11763616 8822712 5881808 2940904 0

123

6.8 การวเคราะหผลตอบแทนจากการลงทน การวเคราะหผลตอบแทนทางการเงนของโครงการ HIGH SPA เปนรปแบบการประเมนโดยใชเครองมอในการประเมน 4 วธ ดงน 6.8.1 มลคาปจจบนสทธ (Net Present Value; NPV) 6.8.2 ระยะเวลาคนทน (Pay-back Period) 6.8.3 อตราผลตอบแทนจากการลงทน (Return on Assets; ROI) 6.8.4 อตราผลตอบแทนภายใน (Internal Rate of Return; IRR) ตารางท 6.13: แสดงผลสรปการวเคราะหผลตอบแทนทางการเงนของโครงการ HIGH SPA ตลอด ระยะเวลา 5 ป

NPV 69,081,638

Pay-back Period 1 ป 0.31 เดอน

ROI 34.21%

IRR 82%

บทท 7 บทสรปและขอเสนอแนะ

7.1การประเมนและสรปโครงการ ธรกจสปาในประเทศไทยยงมแนวโนมเตบโตในทศทางบวก และผบรโภคในปจจบนตองการการผอนคลายจากสปาเพมมากขน ในขณะเดยวกนสปาทเปดแบบครบวงจรพรอมทงมบรการเสรมบรการหลากหลายยงไมมในยานอารย-ราชคร สงผลใหผประกอบการรายเกาตองปรบตวเพอรบมอกบสถานการณการแขงขนทสงขนปองกนการแยงชงสวนแบงตลาด ไมวาจะเปนเรองของสนคาและบรการ การใชกลยทธในดานของราคา หรอการสงเสรมการขายดาง ๆ ดงนนผประกอบการทงรายเกาและผลงทนรายใหมควรศกษา และท าความเขาใจกบธรกจ อนเปนประโยชนในการเลอกใชกลยทธทเหมาะสมกบเวลา และสถานการณตาง ๆ เพอท าใหธรกจสามารถแขงขนและเตบโตไดอยางยงยนในธรกจ จากการศกษาการจดตงธรกจสปาสมนไพรไทยในยานอารย-ราชคร พบวายงมโอกาสในการท าธรกจอกมาก พบวากลมเปาหมายมความตองการความเปนธรรมชาต บรการทเปนสวนตว High-End บรการแบบ Premium กลมเปาหมายในการท าการตลาดคอ เพศชายและเพศหญง ในชวงอาย 25-60 ป เจาของธรกจสวนตวและกลมแมบานราชการทมฐานนะทางสงคมสง รวมถงพนกงานบรษท/องคกรเอกชน ทใชบรการสปาอยเปนประจ า รวมถงเปนผทสนใจดแลและรกษาสขภาพ เอกชน และมรายไดตอเดอนมากกวา 30,000 บาทขนไป 7.2การวเคราะหเชงสถานการณ สถานการณธรกจสปาในประเทศไทยมการแขงขนสง มผประกอบการรายใหมๆเขามาในตลาดอยางตอเนอง ภาพรวมของเศรษฐกจในประเทศ รวมถงพฤตกรรมของผบรโภค ทงหมดลวนเปนปจจยทสงผลโดยตรงตอการด าเนนธรกจสปา โดยการบรหารความเสยงของโครงการสามารถแบงออกไดเปน 2 กรณ คอ กรณสมมตฐานทธรกจสงผลใหไดก าไรเลวราย (Worst Case) และกรณสมมตฐานทธรกจสงผลใหไดก าไรดเลศ (Best- Case) การบรหารความเสยงของโครงการทง 2 กรณนนสงผลใหระยะเวลาการด าเนนการเพอถงจดคมทนมระยะเวลาทแตกตางกน ตามรายละเอยดดงตอไปน

125

7.2.1 การบรหารความเสยงในกรณสถานการณเลวราย (Worst Case) ตารางท 7.1: การบรหารความเสยงในกรณสถานการณเลวราย (Worst Case)

NPV 45,112,449

Pay-back Period 2 ป 3.35 เดอน ROI 33.84%

IRR 64%

ปจจยทสงผลใหกจการไมสามารถด าเนนการไดตามแผนทวางไว อาจสงผลท าใหธรกจไมประสบผลส าเรจและคนทนในระยะเวลาทคาดไว ซงอาจมสาเหตอนเนองมาจาก - ภาวะเศรษฐกจตกต า ท าใหเกดการใชจายอยางประหยด - ปญหาทางการเมอง - มคแขงเกดขนในธรกจเดยวกนทมศกยภาพสงมาชงสวนแบงตลาด ท าใหยอดผใชบรการลดต าลง ดงนนมแผนรองรบสถานการณไว ดงน - ลดตนทนการบรหารจดการดานตนทน ตดคาใชจายทไมจ าเปน เพอส ารองเงนหมนเวยน - จดหาแหลงเงนทนส ารอง เผอในกรณเงนทนหมนเวยนไมเพยงพอ - เนนการประชาสมพนธเพมขน โดยมงเนนสอชองทาง Online Marketing - มการประเมนคแขงและตลาดอยตลอดเวลา 7.2.2 การบรหารความเสยงในกรณสถานการณดเลศ(Best Case) ตารางท 7.2: การบรหารความเสยงในกรณสถานการณดเลศ (Best Case)

NPV 93,050,827 Pay-back Period 10.71 เดอน

ROI 34.42%

IRR 95%

126

ในกรณทสภาพเศรษฐกจโดยรวมทงภายในและภายนอกประเทศดขน ผบรโภคมก าลงในการใชจายมากขน สงผลใหธรกจมประแสเงนสดรบมากกวาทคาดการณเอาไว ท าใหสามารถน าผลก าไรดงกลาวไปลงทนเพมในสวนของสนคาและบรการ เพอใหตอบสนองกบความตองของผบรโภคกลมเปาหมายไดครบวงจรมากขน เชน การขยายสาขา, การส ารองเงนทนหมนเวยน และการจายโบนสใหพนกงาน เปนตน 7.3 สรปการวเคราะหผลตอบแทนของโครงการ ในการลงทนเปดขยายสาขาใหบรการ จ าเปนตองใชเงนในการลงทนมากพอสมควร ดงนนเพอใหแนใจวาควรจะลงทนหรอไม จงตองมการวเคราะหผลตอบแทนทางการเงน โดยน าเอาเวลาของความส าคญเขามาเกยวของ โดยในทนจะเลอกเอาเกณฑ การตดสนใจ ดงน 7.3.1 ระยะเวลาคนทน (Payback Period) 7.3.2 มลคาปจจบนสทธ (Net Present Value : NPV) 7.3.3 อตราผลตอบแทนของโครงการ (Internal Rate of Return : IRR) ตารางท 7.3: สรปการวเคราะหผลตอบแทนของโครงการ

เครองมอ กรณทดทสด กรณทเปนไปไดมากทสด กรณทแยทสด

NPV 93,050,827 69,081,638 45,112,449

Pay-back Period 10.71 เดอน 1 ป 0.31 เดอน 2 ป 3.35 เดอน

ROI 34.42% 34.21% 33.84%

IRR 95% 82% 64%

7.4 ขอเสนอแนะของโครงการ 7.4.1 ดานการบรหารจดการ 7.4.1.1 หาความรดานการบรหารจดการในธรกจรานสปา ใหความส าคญดานเวลากบการบรหารอยางใกลชด 7.4.1.2 ตดตามขาวสารเศรษฐกจ ปญหาการเมอง รวมถงกระแสสงคมรอบตว 7.4.1.3 วเคราะหคแขงทงทางตรงและทางออม รวมถงคแขงอยเสมอ ควรวเคราะหคราวละไตรมาส

127

7.4.1.4 เปดโอกาสใหพนกงานเขามามสวนรวมในธรกจในลกษณะแบงปนผลประโยชนจากรายได 7.4.1.5 การจดฝกอบรม เพอพฒนาบคลากรอยเสมอ 7.4.1.6 ใหผลตอบแทนทเหมาะสม เพอเปนแรงกระตนในการปฏบตงานของพนกงาน เพอใหเกดความภกดตอกจการ 7.4.1.7 ใหพนกงานมสวนรวมในการบรหารหรอเสนอความคดเหน 7.4.1.8 ด าเนนกจการถกตองตามกฎหมายและระเบยบขอบงคบ 7.4.1.9 จดท าแผนธรกจทเหมาะสมกบขนาดธรกจ ทงภายในและภายนอกองคกร 7.4.2 ดานการตลาด 7.4.2.1 การบรการ - การใหบรการเปนพนฐานส าคญของรานสปา - ใหบรการทรวดเรว ตรงตามกระบวนการ แกผมาใชบรการ - จดจ าลกคาทมาใชบรการไดเปนอยางด สามารถน าเสนอบรการและแพคเกจของทางรานไดเปนอยางด 7.4.2.2 สถานทใหบรการ - ใชอปกรณเครองมอททนสมย, สะอาด ไดมาตรฐานและอยในสภาพพรอมใชงาน - เลอกท าเลทตงเหมาะสม หางาย เดนทางสะดวก - ตกแตงสถานทใหเนนความเปนธรรมชาตใหมากทสดเพอตรงกบความตองการของกลมเปาหมาย 7.4.3 ดานบญชและการเงน 7.4.3.1 มโครงสรางเงนลงทนทเหมาะสม ไมกอภาระหน 7.4.3.2 น าก าไรจากการด าเนนงานเปนเงนทนส ารองส าหรบการขยายธรกจและส ารองความไมแนนอนทางธรกจ 7.4.3.3 แยกบญชระหวางธรกจและบญชทใชจายสวนตว 7.4.3.4 จดท างบการเงนใหถกตอง ตรวจสอบงบการเงนอยเสมอ 7.4.3.5 ใชโปรแกรมส าเรจรปทางบญชมาชวยเพอเพมประสทธภาพการท างาน

128

บรรณานกรม

กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ กระทรวงพาณชย. (2556). กลมธรกจบรการดานสขภาพ สปา และนวดเพอสขภาพ. สบคนจาก http://www.sme.go.th/th/images/data/es/ download/.PDF.

กรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย. (2556). 87 ป กรมพฒนาธรกจการคา. สบคนจาก http://www.dbd.go.th/dbdweb_en/download/article/annualreport_ThEng52. pdf.

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. (2543). การปฏรปการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญทสด: แนวทางสการปฏบต. กรงเทพฯ: ครสภาลาดพราว.

กรมสนบสนนบรการสขภาพ กระทรวงสาธารณสข. (2556). เอกสารความรผดาเนนการสปาเพอ สขภาพ (พมพครงท 5). กรงเทพฯ: ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

กรานตจนรกษ อทยไกรรกษ. (2547). พฤตกรรมการซอและปจจยทมผลกระทบตอการตดสนใจของ ลกคาในการซอสนคาจากธรกจสปาในจงหวดเชยงใหม. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยเชยงใหม.

กฤษณา รตนพฤกษ. (2545). การตลาดบรการ. เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม. กงพร ทองใบ. (2545). การบรหารการตลาด. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. กลยา วานชยบญชา. (2544). การวเคราะหตวแปรหลายตวดวย SPSS for Windows. กรงเทพฯ:

จฬาลงกรณมหาวทยาลย. จรนพร ตนตกจศรวงศ. (2546). สปา ไอ ด. กรงเทพฯ: บซ เดย. เจรญ เจษฎาวลย. (2548). การบรหารความเสยง (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: พอด. ชนนทร พทยาววธ. (2543). ตลาดการเงนในประเทศไทย. กรงเทพฯ: อมรนทรพรนตง กรป. ชช หะซาเลม. (2540). ปจจยทเกยวกบการตดสนใจเลอกสถานศกษาใหกบบตรธดาของชาวไทย

มสลมเขาศกษาในโรงเรยนอสลามวทยาลยแหงประเทศไทย: ศกษาเฉพาะกรณแขวงทงคร เขตราษฎรบรณะ กรงเทพมหานคร. สารนพนธปรญญามหาบณฑต, สถาบนบณฑตพฒน บรหารศาสตร.

ชยรตน จนทรหอม. (2547). การศกษาทศนคต พฤตกรรม และปจจยในการตดสนใจเลอกใช บรการสปาในเขตกรงเทพฯ. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยหอการคาไทย.

ชนจตร แจงเจนกจ. (2540). ตลาดบรการและตลาดองคกร. กรงเทพฯ: เอช เอน กรป. ณฐวด เกษสมบรณ. (2549). การตดสนใจเลอกใชสถานบรการฟตเนสของผบรโภคใน

กรงเทพมหานคร. สารนพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต.

129

ตน ปรชญพฤทธ. (2542). ทฤษฎองคการ. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. ถวลย วรเทพพฒพงษ. (2540). แนวคด กระบวนการ และโครงสรางการตดสนใจ ใน การประชม

เชงปฏบตการเพอเพมพนความสามารถของกานนในการบรหารงานพฒนาชนบท. ขอนแกน: โฆษะขอนแกน.

ทพาพร พมพสทธ, เมธาวฒ พรพรวทร และโกวทย กงสนนท. (2545). การพฒนาองคกรและเพม ขดความสามารถของ สานกงานปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต. กรงเทพฯ: ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.).

เทอดศกด อรรถรงสรรค. (2549). การเปรยบเทยบความพงพอใจของผใชบรการสปาชาวไทย และ ชาวตางประเทศตอการใชบรการสปาในโรงแรม: กรณศกษาโรงแรมเบลส ววลา รสอรท จงหวดเชยงใหม. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยขอนแกน.

ธงชย สนตวงษ. (2546). การบรหารสศตวรรษท 21. กรงเทพฯ: ประชมชาง. ธนาย ภวทยาธร. (2549). ปจจยทมผลตอการเลอกใชบรการสปาในอาเภอเกาะสมย จงหวด

สราษฎรธาน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยราชสราษฎรธาน. ธวช สวฒกล. (2547). วฒนธรรมไทยกบการใหบรการ. วารสารเทศบาล, 89(5), 66–69. นตยา ทศกร. (2547). ความคดเหนของลกคาในการใชบรการธรกจสปาของทพบวต & สปา

สกลนคร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. บรษท สยามทว. (2539). การบรการความตองการของธรรมชาตมนษย. กรงเทพฯ: บพธ. ปณศา มจนดา. (2553). พฤตกรรมผบรโภค. กรงเทพฯ: ธรรมสาร. ปาลรตน การด. (2547). การพฒนาศกยภาพการทองเทยวเชงสขภาพ. กรงเทพฯ: ส านกงาน

คณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.). พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554. (2556ก). การบรการ. กรงเทพฯ:

อกษรเจรญทศน. พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554. (2556ข). พฤตกรรมผบรโภค. กรงเทพฯ:

อกษรเจรญทศน. พสมย ป. โชตการ. (2538). การบรหารสวนหนาของโรงแรม. กรงเทพฯ: เอกเอนกรป. ไพรน สมส. (2549). ปจจยทางการตลาดทมผลตอการตดสนใจเลอกใชบรการธรกจนวดสปาในเขต

อาเภอเมอง จงหวดสระบร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยราชภฏ เทพสตร.

ยพาพร ดอนงน. (2557). ปจจยทมผลตอการตดสนใจใชบตร Easy Pass ประชากร เขตกรงเทพมหานคร ของกลม Generation X. วารสารการเงน การลงทน การตลาด และการบรหารธรกจ, 4(2), 393–411.

130

ลดาวลย ตรเพชรสมาคณ. (2547). พฤตกรรมการใชบรการสปาของผบรโภคในเขตเทศบาลเมอง พทยา จงหวดชลบร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยบรพา.

วชร ด าศร และชนกนต หรญพนธ. (2548). โครงการศกยภาพของโรงพยาบาลเพอการทองเทยว เชงสขภาพในจงหวดภเกต. กรงเทพฯ: ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย.

วไล จระวชร. (2548). ปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกใชบรการสนเชอทอยอาศยกบ ธนาคารกรงไทยในเขตอาเภอศรราชา. สารนพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยบรพา.

วระพงษ เฉลมจระรตน. (2542). คณภาพในงานบรการ (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: ประชาชน. ศรวรรณ เสรรตน, ปรญ ลกษตานนท, ศภร เสรรตน และองอาจ ปทะวานช. (2546). การบรหาร

การตลาดยคใหม (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: ธรรมสาร. ศภร เสรรตน. (2540). การจดการการตลาด. กรงเทพฯ: เอ.อาร.บซเนส. ศภร ฉตรกนยารตน. (2547). ความพงพอใจของลกคาทมสวนประสมทางการตลาดของธรกจสปา

ในอาเภอเมอง จงหวดเชยงใหม. สารนพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยเชยงใหม. ศนยวจยธนาคารกสกรไทย. (2546). กลมธรกจการบรการดานสขภาพ Healthcare Service.

สบคนจาก http://www.sme.go.th/th/images/data/es/download/. สมชาต กจยรรยง. (2521). สรางบรการสรางความประทบใจ. กรงเทพฯ: เอช เอน กรป. สมด หงสไพศาลววฒน. (2548). โอกาสและกลยทธการตลาดการทองเทยวสขภาพในประเทศไทย

กรณศกษาเฉพาะกลมเอเชยแปซฟก ยโรป และอเมรกา. วารสารบรหารธรกจ, 28(105), 1–26. สมนา อยโพธ. (2532). ตลาดบรการ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร. เสร วงษมณฑา. (2548). การวเคราะหพฤตกรรมผบรโภค. กรงเทพฯ: ธระฟลมและไซเทกซ. แสวง รตนมงคลมาศ. (2538). การระดมมวลชนและการมสวนรวมของมวลชน. กรงเทพฯ:

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร . ส านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม. (2550). รายงานการศกษา วเคราะห และ

เตอนภย SMEs รายสาขาป 2550 และแนวโนมป 2551 สาขาธรกจการคาและบรการ. กรงเทพฯ: ส านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม. อดลย จาตรงคกล. (2543). การบรหารเชงกลยทธ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร. อดลย จาตรงกล. (2550). พฤตกรรมผบรโภค (พมพครงท 8). กรงเทพฯ: มหาวทยาลย ธรรมศาสตร. อมรา ผกบญเชด. (2549). คณภาพในงานบรการ (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: ส. เอเชยเพลส.

131

เอกรฐ วงศวระกล. (2553). ปจจยการตดสนใจเลอกใชบรการสนเชอทอยอาศยกบธนาคารพาณชย ของคนทางานในจงหวดพระนครศรอยธยา. สารนพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ.

Donnelly, J. H., Gibson, J. L., & Ivancevich, J. M. (1997). Fundamentals of management (10th ed.). Burridge, Il: Irwin/ McGraw–Hill.

George, J. M., & Jones, G. R. (1996). Organizational behavior. Reading, MA: Addison– Wesley.

Kotler, P. (2003). Marketing management (11th ed.). Upper Saddle River, NJ: Prentice–Hall.

Moody, P. E. (1988). Decision making: Proven methods for better decisions (2nd ed.). Maidenhead: McGraw–Hill.

Simon, H. A. (1944). Decision-making and administrative organization. Public Administration Review, 4, 16–31.

132

ภาคผนวก

133

แบบสอบถามการวจย เรอง โครงการธรกจสปาสมนไพรไทย

วตถประสงค แบบสอบถามนท าขนเพอเปนเครองมอทใชส าหรบการวจย เรอง โครงการธรกจสปาสมนไพรไทย ของนกศกษาปรญญาโทหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการสาระและการสรางคณคา มหาวทยาลยกรงเทพ ซงทานเปนผหนงทสามารถใหขอมลทจะเปนประโยชนอยางมากแกการศกษาวจยในครงน โดยการตอบแบบสอบถามทานสามารถตอบค าถามตามความเปนจรง ซงตรงกบความคดเหนของทาน และขอความกรณาตอบค าถามใหครบทกขอ เนองจากทกค าตอบทไดรบมคณคาเปนอยางยง ค าชแจง : แบบสอบถามเพอการวจยน แบงออกเปน 5 สวน ดงน สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม (โปรดท าเครองหมาย / ในชองหรอกรอกขอความทเปนจรงเกยวกบตวทาน) สวนท 2 ค าถามเกยวกบพฤตกรรมการใชบรการสปา สวนท 3 ระดบความพงพอใจตอการรบบรการสปา สวนท 4 สวนประสมทางการตลาดทเกยวกบการใหบรการสปาอบสมนไพรไทยเพอรกษาโรคแบบครบวงจร สวนท 5 ขอเสนอแนะเพมเตม

ผวจยขอรบรองวาขอมลทไดจากแบบสอบถามเปนขอมลทใชเพอประโยชนตอการศกษา และไมมผลกระทบใด ๆ ตอทานผตอบแบบสอบถามทกทาน และสดทายน ผวจยขอขอบพระคณทกทานทใหความอนเคราะหในการตอบแบบสอบถามมา ณ โอกาสน

ผจดท าวจย นางสาวสาวตร จงโสพานช

134

แบบสอบถาม เรอง การศกษาความเปนไปไดในการจดตงธรกจสปาอบสมนไพรไทยเพอรกษาโรคแบบครบวงจร สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม (โปรดท าเครองหมาย / ในชองหรอกรอกขอความทเปนจรงเกยวกบตวทาน) 1.1 เพศ

□ชาย □หญง 1.2 อาย

□25 – 29ป □30 - 34ป □35-39 ป

□40 – 44 ป □45 – 49 ป □50–54 ป

□55 - 59 ป □60 - 64 ป 1.3 วฒการศกษาสงสด

□มธยมศกษา หรอต ากวา □ปวช./ปวส./อนปรญญา

□ปรญญาตร □ปรญญาโท

□ปรญญาเอก □อนๆ โปรดระบ.............................................. 1.4 อาชพ

□นกเรยน/นสต/นกศกษา □พนกงานบรษทเอกชน

□ขาราชการ/รฐวสาหกจ □ธรกจสวนตว/อาชพอสระ

□รบจางทวไป □แมบาน/เกษยณอาย

□อนๆ โปรดระบ................................................. 1.5 รายไดเฉลยตอเดอน

□ต ากวา 10,000 บาท □10,001 - 20,000 บาท

□20,001 - 30,000 บาท □30,001 - 40,000 บาท

□40,001 - 50,000 บาท □สงกวา 50,000 บาท

135

สวนท 2 ค าถามเกยวกบพฤตกรรมการใชบรการสปา (โปรดท าเครองหมาย / ในชอง R หรอกรอกขอความทเปนจรงเกยวกบตวทาน ) 2.1. ทานสนใจใชบรการสปาอบสมนไพรไทยเพอรกษารกษาโรคหรอไม

□สนใจ □ไมสนใจ 2.2 ความถในการใชบรการสปา

□นอยกวาเดอนละ 1 ครง □เดอนละ 1-2 ครง

□เดอนละ 3-4 ครง □เดอนละ 5-6 ครง

□มากกวาเดอนละ 6 ครง 2.3 ระยะเวลาททานใชบรการสปาในแตละครง

□1 ชวโมง -2 ชวโมง □2 ชวโมง – 3 ชวโมง

□3 ชวโมง – 4 ชวโมง □มากกวา 4 ชวโมง 2.4 ปจจยทส าคญทสดในการเลอกใชบรการสปาหรอสปาอบสมนไพรเพอรกษาโรค ของทาน (โดยเรยงล าดบความส าคญ 3 ขอ โดยหมายเลข 1 คอ ส าคญมากทสด)

□1.ความมชอเสยงของสถาบน หรอศนยนนๆ □2. ชอบผลตภณฑทใชในศนยนนๆ

□3.ความมมาตรฐานของศนยใหบรการ □4. ชอบการบรการของพนกงาน

□5.ราคา □6. ความสะอาดของศนยใหบรการนนๆ

□7.เดนทางสะดวก เชน ใกลบานหรอทท างาน □8. การตกแตงทสวยงาม ความสงบ

□9.เหนผลหลงจากเขารบบรการ □10. อนๆ (โปรดระบ........................) 2.5 โปรแกรมสขภาพใดททานใชอยในปจจบน (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

□1. ฟตเนส □2. สปา

□3. โยคะรอน □4. แอโรบค

□5. อาหารเสรม □6. โปรแกรมลดน าหนก

□7. เตน (เชน แจส ปอบ บบอย ลลาศ เปนตน) □8.อาหารสขภาพ

□9. รกษาโรค □10.อนๆ(โปรดระบ........................) 2.6โปรแกรมสขภาพใดททานไมไดใชอยในปจจบน แตมความสนใจทจะใช

□1. ฟตเนส □2. สปา

□3. โยคะรอน □4. แอโรบค

□5. อาหารเสรม □6. โปรแกรมลดน าหนก

□7. เตน (เชน แจส ปอบ บบอย ลลาศ เปนตน) □8.อาหารสขภาพ

□9. รกษาโรค □10.อนๆ(โปรดระบ........................)

136

2.7 ปกตทานไปใชบรการสปาวนไหน

□1.วนธรรมดา (จนทร-ศกร) □2. วนเสาร-อาทตย

□3.วนหยดนกขตฤกษ □4. วนลาพกรอน 2.8 คาใชจายในการใชบรการสปาหรอบรการอบสมนไพร (หากราคาเปนแพคเกจ กรณาเฉลยใหเปนราคาตอครง)

□1. นอยกวา 500 บาท □2. 500-1,000 บาท

□3. 1,001-1,500 บาท □4. 1,500-2,000 บาท

□5. มากกวา 2,000 บาท 2.9 รปแบบการตกแตงสปาททานชอบ หรอคดวาเหมาะสมส าหรบสปาอบสมนไพรไทยเพอรกษาโรค(เลอกตอบไดเพยง 1 ขอ)

□1. Modern (สมยใหม)

□2. Trendy (วยรน สดใส)

□3. Natural (เนนความเปนธรรมชาต)

137

□4. บาหล

□5. Modern Vintage (โมเดรน วนเทจ)

□6. อนๆ (โปรดระบ).................................................. ..........)

2.10 ผลตภณฑส าหรบท าสปา ททานชอบ (เรยงล าดบตามความชอบ 3 อนดบ โดย 1= ชอบมากทสด 2= ชอบมาก 3= ชอบนอย)

□1. สมนไพรสด □2. น ามนหอมระเหย

□3. สารสกดผสมวตามน □4. สมนไพรสกด

□5. สารสงเคราะหเขมขน (ทรทเมนต) 2.11 ปกตทานไปใชสปากคน (รวมตวทานดวย) เลอกตอบเพยง 1 ขอ

□1. คนเดยว □2. กลมเลก 2-3 คน

□3. กลมใหญ 3 คนขนไป 2.12 หากทานตองการรขอมลเกยวกบสปา ทานหาขอมลจากแหลงใด(เรยงตามล าดบ 1-3 หนาขอททานไดรบ หรอเขาหาขอมลเกยวกบสปาบอยทสด โดย 1= บอยทสด 2= บอย 3= นอย)

□1. หนงสอพมพ □2. นตยสาร

□3. วทย □4. โทรทศน

□5. ใบปลว □6. ปายโฆษณา

□7. อนเตอรเนต □8. ปากตอปาก

□9. โฆษณาหนาราน □10. อนๆ (โปรดระบ) ......................)

138

2.13ประเภทสปาททานเขาใชบรการบอยทสด (ตอบไดเพยง 1 ขอ)

□1. สปาทด าเนนการในยานชมชน ใชเวลาในการใหบรการไมเกน 2 ชวโมงตอครง (Day Spa)

□2. สปาทด าเนนการอยในโรงแรมหรอรสอรท (Hotel and Resort Spa)

□3. สปาทลกคามาพ านกอยเปนระยะเวลานานเพอสขภาพอยางตอเนอง (Destination Spa)

□4. สปาทเนนการบ าบดเพอสขภาพ การบรการจะเนนไปทางดานการแพทย (Medical Spa)

□5. สปาทมการผสมผสานการออกก าลงกาย (Club Spa)

□6. อนๆ (โปรดระบ).................................................. .....) 2.14จดประสงคในการเขาใจบรการสปาของทานเพออะไร

□1.เพอความสวยงาม □2.เพอผอนคลาย

□3.เพอลดความอวน □4.เพอสขภาพและรกษาโรค

□5.อนๆ (โปรดระบ............................)

139

สวนท 3 ระดบความพงพอใจตอการรบบรการสปา (โปรดเลอกขอทตรงกบความเหนของทานมากทสดเพยง 1 ขอ)

ประเดนการวดความพงพอใจ

5 4 3 2 1

(มากทสด) (มาก) (ปานกลาง) (นอย) (นอยทสด)

1.ความพงพอใจดานกระบวนการงาน/การใหบรการ

1.1 การใหบรการแกผมาใชบรการสปา ตามล าดบกอน-หลง

1.2 การใหบรการตามทตองการใชบรการสปา ตรงตามวตถประสงค สะดวก รวดเรว 1.3 การใหขอมล ค าแนะน า ถกตอง ความนาประทบใจ

1.4 ขนตอนวธการใหบรการสปา

1.5 มพนกงานดแลอยางทวถง

2.ความพงพอใจดานพนกงานผใหบรการ

2.1 พนกงาน พดจายมแยม แจมใส มความเปนกนเอง

2.2 พนกงานแตงกายสภาพ สะอาด เหมาะสมกบการท างาน

2.3 พนกงาน มความกระตอรอรน เอาใจใสในการบรการ

2.4 พนกสามารถใหค าแนะน า ค าปรกษา และตอบปญหาขอสงสยกบลกคาได

3. ความพงพอใจดานทตง บรรยากาศ และสถานทของราน

3.1 ความเหมาะสมของทตงของราน

3.2 ภายในราน สะอาด เปนระเบยบเรยบรอย

3.3 จดสถานทส าหรบบรการไดอยางเหมาะสม

3.4 มสถานทจอดรถเพยงพอตอจ านวนลกคา

3.5 ความสะดวกสบายดานการเดนทาง

140

สวนท4สวนประสมทางการตลาดทเกยวกบการใหบรการสปาอบสมนไพรไทยเพอรกษาโรคแบบครบวงจร 4.1 ทานมความเหนตอความส าคญของปจจยในธรกจสปาอบสมนไพรไทยเพอรกษาโรคแบบครบวงจรอยางไร (โปรดเลอกขอทตรงกบความเหนของทานมากทสดเพยง 1 ขอ)

ปจจยสวนประสมทางการตลาด

5 4 3 2 1

(มากทสด) (มาก) (ปานกลาง) (นอย) (นอยทสด)

Product

1.การแยกผลตภณฑออกเปน set เลกๆ 2.ผลตภณฑทใชในศนยตองมยหอดง หรอเปนทรจก

3.ความหลากหลายของอปกรณสปา

4.ความหลากหลายของสมนไพร

Price 1.ราคาต ากวาเมอเทยบกบการใชบรการสปาทวไป

2.มแพคเกจทหลากหลาย

3.มการสมครสมาชกเพอรบสทธพเศษ

Place

1.เดนทางสะดวกเชน มรถไฟฟาผาน หรอตดถนน

2.บรรยากาศด

3.สถานท

4.มทจอดรถเพยงพอตอผใชบรการ

Promotion 1.มโปรโมชนทหลากหลายเชน โปรโมรชน 1 โปรแกรมแถม 1โปรแกรม เมอเขามารบบรการภายในวนทก าหนดเปนตน

2.มสวนลดจากการจองผานอนเตอรเนต

3.มการสะสมแตมเพอรบสทธพเศษ

141

People

1.การมพนกงานใหบรการแบบตวตอตว

2.การมหมอ, ผเชยวชาญดานสขภาพ

3.พนกงานมความสภาพ

4.ความสะอาดและการแตงกายของพนกงาน

5.การบรการของพนกงาน

Process

1.การมขอแนะน าในการใชอปกรณตางๆ 2.การมบรการเสรมเปนบรการอนเตอรเนต Wifi

3.การมบรการเสรม เปนเบเกอรและเครองดมบ ารงสขภาพ เชน ชาสมนไพร น าผลไม

Physical Evidence

1.ความเปนสวนตวเชนการแยกหองออกเปนสวนๆ

2.ความสะอาดของอปกรณและเครองมอตางๆ

3.บรรยากาศหรอการตกแตงสถานบรการ

4.2ทานจะใชบรการสปาอบสมนไพรไทยเพอรกษาโรคแบบครบวงจรหรอไม (โปรดเลอกขอทตรงกบความรสกทานมากทสด)ตวเลขเปอรเซนตหมายถง เปอรเซนตความสนใจในการเขาใชบรการท สปาอบสมนไพรไทยเพอรกษาโรคแบบครบวงจร

□1. ไมใชบรการอยางแนนอน (0%) (โปรดระบเหตผล).........................................

□2. สนใจและมแนวโนมทจะเขาใชบรการ 20%

□3. สนใจและมแนวโนมทจะเขาใชบรการ 40%

□4. สนใจและมแนวโนมทจะเขาใชบรการ 60%

□5. สนใจและมแนวโนมทจะเขาใชบรการ 80%

□6. ใชบรการอยางแนนอน (100%)

142

สวนท 5 ขอเสนอแนะเพมเตม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

143

ประวตผเขยน ชอ – นามสกล นางสาวสาวตร จงโสพานช วน เดอน ปเกด 2 มนาคม 2524 อเมล sawitree_jung@hotmail.com ประวตการศกษา

2553 – 2555 บรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการสาระและการสรางคณคา มหาวทยาลยกรงเทพ กรงเทพมหานคร

2543 – 2547 วทยาศาสตรบณฑต สาขาวชาฟสกส มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร กรงเทพมหานคร

2536 – 2542 มธยมศกษาตอนปลาย โรงเรยนสายปญญา ในพระบรมราชนปถมภ กรงเทพมหานคร

ประสบการณท างาน

2556 – ปจจบน บรษท โทเทล แอคเซส คอมมนเคชน จ ากด (มหาชน), Assistant Manager – Content Development

2555 – 2556 บรษทเอมทช ประเทศไทย จ ากด, Marketing Manager 2547 – 2555 บรษท ทร คอรปอเรชน จ ากด (มหาชน), Senior Product

Executive / Project Management