İÇİndekİler - kitapsec.com · karahanlilar (840-1212) ò bilge kül kadir han önderliğinde...

12
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ 1 - 14 BÖLÜM 2 TÜRK–İSLAM TARİHİ 15 - 30 BÖLÜM 3 TÜRKİYE TARİHİ 31 - 44 BÖLÜM 4 OSMANLI DEVLETİ’NİN KURULUŞ DÖNEMİ (1299-1453) 45 - 48 BÖLÜM 5 OSMANLI DEVLETİ’NİN YÜKSELME DÖNEMİ (1453-1579) 49 - 54 BÖLÜM 6 OSMANLI DEVLETİ’NİN DURAKLAMA DÖNEMİ (1579-1699) 55 - 64 BÖLÜM 7 OSMANLI DEVLETİ’NİN GERİLEME DÖNEMİ (1699-1792) 65 - 70 BÖLÜM 8 OSMANLI DEVLETİ’NİN DAĞILMA VE YIKILIŞ DÖNEMİ 71 - 86 BÖLÜM 9 OSMANLI DEVLETİ’NİN KÜLTÜR VE MEDENİYETİ 87 - 112 BÖLÜM 10 XX. YÜZYILDA OSMANLI DEVLETİ 113 - 126

Upload: others

Post on 18-Aug-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: İÇİNDEKİLER - kitapsec.com · KARAHANLILAR (840-1212) ò Bilge Kül Kadir Han önderliğinde Karluk, Yağma, Çiğil ve Tuhsi Türk boyları ta-rafından Türkistan’da kurulmuştur

İÇİNDEKİLER

BÖLÜM 1 İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ 1 - 14

BÖLÜM 2 TÜRK–İSLAM TARİHİ 15 - 30

BÖLÜM 3 TÜRKİYE TARİHİ 31 - 44

BÖLÜM 4 OSMANLI DEVLETİ’NİN KURULUŞ DÖNEMİ (1299-1453) 45 - 48

BÖLÜM 5 OSMANLI DEVLETİ’NİN YÜKSELME DÖNEMİ (1453-1579) 49 - 54

BÖLÜM 6 OSMANLI DEVLETİ’NİN DURAKLAMA DÖNEMİ (1579-1699) 55 - 64

BÖLÜM 7 OSMANLI DEVLETİ’NİN GERİLEME DÖNEMİ (1699-1792) 65 - 70

BÖLÜM 8 OSMANLI DEVLETİ’NİN DAĞILMA VE YIKILIŞ DÖNEMİ 71 - 86

BÖLÜM 9 OSMANLI DEVLETİ’NİN KÜLTÜR VE MEDENİYETİ 87 - 112

BÖLÜM 10 XX. YÜZYILDA OSMANLI DEVLETİ 113 - 126

Page 2: İÇİNDEKİLER - kitapsec.com · KARAHANLILAR (840-1212) ò Bilge Kül Kadir Han önderliğinde Karluk, Yağma, Çiğil ve Tuhsi Türk boyları ta-rafından Türkistan’da kurulmuştur

BÖLÜM 11 KURTULUŞ SAVAŞI (HAZIRLIK DÖNEMİ) 127 - 148

BÖLÜM 12 KURTULUŞ SAVAŞI (CEPHELER DÖNEMİ) 149 - 166

BÖLÜM 13 ATATÜRK’ÜN HAYATI (1881-1938), ESERLERİ VE İLKELERİ 167 - 174

BÖLÜM 14 CUMHURİYET DÖNEMİ İNKILAPLARI 175 - 190

BÖLÜM 15 TÜRK DIŞ POLİTİKASI 191 - 196

BÖLÜM 16 ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ (XX. YÜZYIL BAŞLARINDA DÜNYA) 197 - 204

BÖLÜM 17 ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ (SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİ) 205 - 212

BÖLÜM 18 ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ (YUMUŞAMA DÖNEMİ) 213 - 220

BÖLÜM 19 ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ (KÜRESELLEŞEN DÜNYA) 221 - 234

Page 3: İÇİNDEKİLER - kitapsec.com · KARAHANLILAR (840-1212) ò Bilge Kül Kadir Han önderliğinde Karluk, Yağma, Çiğil ve Tuhsi Türk boyları ta-rafından Türkistan’da kurulmuştur

1

FİLOZOF

YAYI

NCILIK

İslamiyet Öncesi Türk TarihiBÖLÜM

1TÜRK ADININ ANLAMI VE TÜRKLERİN ANAYURDU

ò Türk adından ilk olarak Çin yıllıklarında bahsedilmiştir. Bizanslılar, İranlılar ve Araplar ise VIII. yüzyıldan itibaren Türkçe konuşan ve boylar hâlinde yaşayan topluluklara Türk adını vermişlerdir.

ò Türk adı Göktürk, Uygur ve Karahanlı metinlerinde “güç, kuvvet”, Kaşgar-lı Mahmut’un “Divan-ı Lügati’t-Türk” adlı eserinde “olgunluk çağı”, eski Çin kaynaklarında “miğfer” anlamında kullanılmıştır. Ziya Gökalp ise Türk adının “türeli (töreli), kanun nizam sahibi” anlamına geldiğini belirtmiştir.

ò A. Wambery “türemek” anlamında kullanmıştır.

ò Türk adı 542 yılında tarih sahnesinde yer alan, Gök-Türk (Kök-Türk) Devleti’yle resmî bir kimlik kazanmıştır.

ò Türklerin ana yurdu Orta Asya’dır. Orta Asya; doğuda Kingan dağlarından ba-tıda Hazar Denizi’ne, güneyde Hindikuş ve Karanlık dağlarından kuzeyde Altay dağlarına kadar olan bölgedir.

ò Türkler, tarih boyunca ana yurtlarını terk ederek çeşitli bölgelere göç etmişler-dir. Bu yüzden Türk tarihinin incelenmesi zordur.

ò Türkler, yazıyı geç kullanmaya başladıkları için Türklere ait ilk bilgilere de yine Çin kaynaklarından ulaşılmaktadır. Bu kaynaklarda, Türklerle Çinliler arasın-daki mücadelenin temel sebebinin, İpek Yolu’na hâkim olma düşüncesi olduğu anlaşılmaktadır.

ò Türkiye adı coğrafi bir bölge olarak ilk kez Bizans tarafından kullanılmıştır.

MS 840

Uygurların Kırgızlar tarafından yıkılması ve Ötüken Bölgesine Kırgızların hakim olmasıMS 744

Uygur Devleti’nin kurulması

MS 682

Kutluk Devleti’nin kurulması

MS 552

I. Göktürk Devleti’nin kurulması

MS 370

Avrupa Hun Devleti’nin kurulması

MS 375

Kavimler Göçü

MÖ 209

Mete’nin Hun Devleti tahtına oturması

MÖ 220Teoman’ın Hun hükümdarı

olması. Teoman Asya Hun Devleti’ninbilinen ilk

hükümdardır.

İSLAM ÖNCESİ TÜRK TARİHİ

Page 4: İÇİNDEKİLER - kitapsec.com · KARAHANLILAR (840-1212) ò Bilge Kül Kadir Han önderliğinde Karluk, Yağma, Çiğil ve Tuhsi Türk boyları ta-rafından Türkistan’da kurulmuştur

15

FİLOZOF

YAYI

NCILIK

Türk—İslam TarihiBÖLÜM

2

Talas Savaşı

751

Karahanlı Devleti’nin

Kuruluşu

840

Gazneli Devleti’ninKuruluşu

963

Büyük SelçukluDevleti’nin

Kuruluşu

1040

DandanakanSavaşı

1040

KatvanSavaşı

1141

TÜRK İSLAM TARİHİ

Pasinler Savaşı

1048

MalazgirtSavaşı

1071

ARAPLARLA TÜRKLERİN İLİŞKİLERİ

ò İslamiyet 610 yılında ortaya çıktığında Orta Asya’da Göktürk devleti yıkılma sü-recine girmiştir.

ò Hz. Ömer döneminde Türklerle Müslüman Araplar ilk kez komşu olmuştur.

ò Türk - Arap mücadeleleri ise Hz. Osman döneminde başlamıştır.

ò Emevilerin milliyetçi politika (Mevali) izlemeleri ve Arap olmayanlara kötü dav-ranmaları Türklerin İslamiyet’i seçmelerini geciktirmiştir.

ò Abbasilerin hoşgörülü olması Türk-Arap ilişkilerini yumuşatmış ve Talas Sava-şı’ndan sonra Türkler İslamiyet’i kabul etmeye başlamışlardır.

TALAS SAVAŞI (751)

ò Arapların ve Çinlilerin Orta Asya hâkimiyeti için mücadele ettiği bu savaşta Türkler (Karluk, Yağma, Çiğil Türkleri) Çinlilere karşı Müslüman Arapları des-teklemişlerdir. Savaşı Arapların kazanmasına yardım etmişlerdir. Arapların kazandığı bu savaşla birlikte;

Ú Orta Asya’da İslam egemenliği başlamıştır.

Ú Orta Asya’daki Çin egemenliği sona ermiştir.

Ú Başta Karluklar olmak üzere, Türkler arasında İslamiyet yayılmaya başla-mıştır.

Ú Kâğıt, matbaa, pusula ve barut gibi teknik buluşlar Orta Asya’dan İslam dünyasına aktarılmıştır.

Ú Türk-İslam tarihi başlamıştır.

Ú Türkler, İslam Devleti’nin (Abbasilerin) ordu ve yönetim kadrolarında görev almaya başlamışlardır.

İLK MÜSLÜMAN TÜRK DEVLETLERİKARAHANLILAR (840-1212)

ò Bilge Kül Kadir Han önderliğinde Karluk, Yağma, Çiğil ve Tuhsi Türk boyları ta-rafından Türkistan’da kurulmuştur.

ò Satuk Buğra Han (921-955) döneminde İslamiyeti resmî din olarak kabul etmişlerdir.

ò Satuk Buğra Han Müslüman olduktan sonra Abdulkerim ismini almıştır.

Page 5: İÇİNDEKİLER - kitapsec.com · KARAHANLILAR (840-1212) ò Bilge Kül Kadir Han önderliğinde Karluk, Yağma, Çiğil ve Tuhsi Türk boyları ta-rafından Türkistan’da kurulmuştur

31

FİLOZOF

YAYI

NCILIK

Türkiye TarihiBÖLÜM

3TÜRKİYE TARİHİ

1071

MalazgirtSavaşı

1072

SaltukluBeyliği’nin

kuruluşu

1075

Türkiye SelçukluDevleti’nin kuruluşu

1080

Danişment ve Mencgücek

Beyliklerinin kuruluşu

1081

Çaka Beyliği’ninkuruluşu

1102

Artuklu Beyliği’ninkuruluşu

ò Türklerin Anadolu’yu fethinden önce bu topraklarda Ermeni, Rum ve Süryaniler yaşamaktaydı. Ülkenin doğusunda Ermeni ve Gürcü prenslikleri kurulmuştu.

ò Bizans otoritesi iyice zayıflamış ve uzun süren Sasani-Bizans Savaşları yüzün-den ülke harap olmuştu. Bu durum Oğuzlar için elverişli bir ortam oluşturmuş ve 1071 Malazgirt Savaşı’ndan sonra Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde beylikler kurulmuşlardır.

ANADOLU’DA KURULAN İLK TÜRK BEYLİKLERİ ò Anadolu’nun Türkleşme süreci ve Türkiye tarihi, Malazgirt Savaşı’yla başlamıştır.

ò Alparslan’ın Malazgirt Savaşı sonucunda komutanlarına Anadolu’da istedikleri yerleri fethetmelerini ve o toprakları ikta olarak kendilerine vereceğini söyle-mesi komutanları fethe teşvik etmiştir. Bu durum, Anadolu’nun Türkleşmesini hızlandırmış ve Anadolu’da ilk Türk beyliklerinin ortaya çıkmasına neden olmuştur.

OĞUZLAR

BOZOKLAR

Yıldız Han Ay Han Gün Han

AfşarBeğ DiliKarkınKızık

YazırDodurgaDöğerYaparlı

KayıBayatAlka EvliKara Evli

Deniz Han Dağ Han Gök Han

IğdırBüğdüzYıvaKınık

SalurAlayuntluEymürYüreğir

BayındırÇavuldurÇepniPeçenek

ÜÇOKLAR

Türk tarihinde Anadolu’nun Türk yurdu olmasında dönüm noktasını oluşturan üç önemli savaş vardır. “Yurt açan” Malazgirt Savaşı, “Yurt tutan” Miryokefalon Savaşı”, “Yurt Kurtaran” Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Savaşı’dır. “Malazgirt Zaferi başka hiçbir başarı ile kıyaslanmayacak kadar önemlidir. Malazgirt Savaşı aynı zamanda Türk milli bünyesinde köklü değişikliklere yol açmış, zaferi takip eden yıllarda Anadolu’yu vatan edinen Türk boyları, İslami akideler ile birlikte eski bozkır yaşayış ve anlayışlarından farklı bir düşünce ve dünya görüşü ile toprağa bağlı taze bir cemiyet haline gelmiştir.”

NOT

Page 6: İÇİNDEKİLER - kitapsec.com · KARAHANLILAR (840-1212) ò Bilge Kül Kadir Han önderliğinde Karluk, Yağma, Çiğil ve Tuhsi Türk boyları ta-rafından Türkistan’da kurulmuştur

43

FİLOZOF

YAYI

NCILIK

Türkiye Tarihi

ò Yaygın görülen sanatlardan çinicilik ise özellikle cami, medrese, türbe ve mes-citlerin iç ve dış süslemelerinde kullanıldı.

ò Kumaş, halı ve kilim dokumacılığı, hat sanatı, tezhip (kitap süsleme), ciltçilik, oymacılık ve kakmacılık ile maden işçiliği de gelişmişti.

ANADOLU SELÇUKLU DEVLETİ VE BEYLİKLER DÖNEMİ SANAT ESERLERİ

CAMİ, MESCİT, KÜMBET VE TÜRBELER

â Amasya Gökmedrese Cami

â Sivas Divriği Ulu Cami

â Diyarbakır Ulu Cami

â Kayseri Hacı Kılıç Cami

â Kayseri Hunat Hatun Cami

â Konya Alâeddin Cami

â Malatya Ulu Cami

â Mardin Kızıltepe Cami

â Niğde Alaeddin Cami

â Adana Ulu Cami

â Milet İlyas Bey Cami

â Mersin Tarsus Ulu Cami

â Amasya Saraçhane Cami

â Antalya Yivli Minare Cami

â Karaman Ermenek Ulu Cami

â Muğla Milas İsa Bey Cami

â Harput Arap Baba Mescidi

â Konya Sırçalı Mescit

â Konya Taş Mescit

â Sivas Divriği Sitte Melik Kümbeti

â Kayseri Döner Kümbet

â Erzincan Tercan Mama Hatun Kümbeti

â Kırşehir Âşık Paşa Türbesi

â Niğde Hüdavent Hatun Türbesi

MEDRESELER

â Kayseri Çifte Minare Medresesi

â Konya İnce Minareli Medrese

â Konya Karatay Medresesi

â Konya Sırçalı Medrese

â Sivas Buruciye Medresesi

â Sivas Çifte Minare Medresesi

â Sivas Gök Medrese

â Tokat Yağıbasan Medresesi

â Aksaray Zincirli Medrese

â Eğridir Dündarbey Medresesi

â Erzurum Yakutiye Medresesi

â Karaman Hatunîye Medresesi

SİVİL MİMARİ

â Kayseri Gevher Nesibe Darüşşifası

â Sivas Darüşşifası

â Amasya Torumtay Bimarhanesi

â Divriği Turan Melek Darüşşifası

â Konya Kubadabad Sarayı

â Konya Alâeddin Köşkü

â Alanya Tersanesi

â Diyarbakır Silvan Malabadi Köp-rüsü

â Erzincan Tercan Kötür Köprüsü

Page 7: İÇİNDEKİLER - kitapsec.com · KARAHANLILAR (840-1212) ò Bilge Kül Kadir Han önderliğinde Karluk, Yağma, Çiğil ve Tuhsi Türk boyları ta-rafından Türkistan’da kurulmuştur

74

FİLOZOF

YAYI

NCILIK

Osmanlı Devleti’nin Dağılma ve Yıkılış Dönemi

1839Tanzimat Fermanı

1841

II. Londra Konferansıve Boğazlar Sorunu’nun çözülmesi

1847İlk Osmanlı Bankası’nın

açılması(Bank-ı Dersaadet)

1853Kırım Savaşı

1854İlk Dış Borçlanma

1856- Islahat Fermanı’nınyayımlanması- Paris Antlaşması ile Osmanlı’nın ilk kez Avrupalı sayılması

1876Kanuni Esasi’nin ilanı ve

Parlamenter Sisteme geçiş

1878

Berlin Antlaşması ileSırbistan, Karadağ ve Romanya’nın Osmanlı’dan ayrılması

Abd

ülm

ecid

Dön

emi (

1839

-186

1)

OSMANLI DAĞILMA DÖNEMİ

1808Sened-i İttifak

1826Yeniçeri Ocağı’nınkaldırılması

1829Edirne Antlaşması ile

Yunanistan’ınOsmanlıdan alınması

1831İlk Nüfus Sayımı

1833Hünkar İskelesi

Antlaşması veBoğazlar Sorunu

1838Balta Limanı Antlaşması

II. M

ahm

ud D

önem

i (18

08-1

839)

Page 8: İÇİNDEKİLER - kitapsec.com · KARAHANLILAR (840-1212) ò Bilge Kül Kadir Han önderliğinde Karluk, Yağma, Çiğil ve Tuhsi Türk boyları ta-rafından Türkistan’da kurulmuştur

113

FİLOZOF

YAYI

NCILIK

XX. Yüzyılda Osmanlı DevletiBÖLÜM

10

28 Temmuz 1914I. Dünya Savaşı’nın başlaması

13 Mart 1914

Osmanlı ile Sırbistan arasında İstanbul Antlaşması imzalandı.14 Kasım 1913

Osmanlı ile Yunanistan arasında Atina Antlaşması imzalandı.

30 Mayıs 1913

Londra Antlaşması

1912

Uşi Antlaşması1911Trablusgarp Savaşı

29 Eylül 1913

Bulgarisyan’la Osmanlı arasındaİstanbul Antlaşması imzalandı.

23 Ocak 1913

Bab-ı Ali İsyanı

10 Ağustos 1913

Bükreş Antlaşması

1912I. Balkan Savaşı

II. Balkan Savaşı

29 Haziran 1913

XX. YÜZYILDA OSMANLI DEVLETİ

TRABLUSGARP SAVAŞI (1911-1912)

Nedenleri

â Siyasi birliğini geç tamamlayan İtalya’nın sömürge arayışı içine girmesi

â Trablusgarp’ın ham madde kaynaklarına sahip olması

â Trablusgarp’ın İtalya’ya coğrafi olarak yakın olması

â İngiltere ve Fransa’nın İtalya’ya, işgal konusunda pasif destek vermesi

Enver Paşa, (Tüccar Hamdi) Fethi (Okyar) Bey, Mustafa Kemal (Gazeteci Mustafa Şerif kimliğiyle) gibi gönüllü subayları karadan gizlice bölgeye gön-derebilmiştir. Gönüllü subayların Derne ve Tobruk’ta İtalya’ya karşı önemli başarılar elde etmesi üzerine İtalya, Osmanlı Devleti’ni barışa zorlamak için Çanakkale’yi ablukaya almış ve On İki Ada’yı işgal etmiştir.

Sonuçları

â Balkan savaşlarının patlak vermesi ve On İki Ada’nın İtalya tarafından işgali

üzerine Osmanlı Devleti barış istemiştir.

â 1912 Uşi Antlaşması imzalanmıştır.

NOT

Page 9: İÇİNDEKİLER - kitapsec.com · KARAHANLILAR (840-1212) ò Bilge Kül Kadir Han önderliğinde Karluk, Yağma, Çiğil ve Tuhsi Türk boyları ta-rafından Türkistan’da kurulmuştur

114

FİLOZOF

YAYI

NCILIK

XX. Yüzyılda Osmanlı Devleti

â Uşi Antlaşması’na göre; Trablusgarp ve Bingazi İtalya’ya bırakılmış, On İki

Ada’nın Balkan Savaşlarının bitimine kadar geçici olarak İtalya’da kalması

ayrıca, Trablusgarp halkının dini bakımdan Osmanlı halifeliğine bağlı olması

kararlaştırılmıştır.

â İtalya, Trablusgarp ve Bingazi’nin Düyun-u Umumiye Komisyonuna ödemesi

gereken taksitleri üstlenmiştir.

â Trablusgarp’ta dinî görevleri dışında yetkisi bulunmayan bir halife temsilcisinin

bulunması kabul edilmiştir.

OSMANLI DEVLETİ ve KUZEY AFRİKA 1830

Osmanlı Toprağı olan Cezayir’in Fransa

toğrağından işgali

1881

Osmanlı Toprağı olan Tunus’un Fransızlar tarafından işgali

1882

Osmanlı Toprağı olan Mısır’ınİngilizler tarafından işgali

1912

Uşi Antlaşması ile Osmanlı Devleti Kuzey Afrika’daki son

toprağı olan Trablusgarb’ı İtalya’ya bıraktı.

Böylece Osmanlı’nın Kuzey Afrika’daki varlığı sona erdi.

Önemi

â Kuzey Afrika’daki son toprak parçası elden çıkmıştır.

â Geçici olarak İtalya’ya verilen Rodos ve On İki Ada bir daha geri alınamamıştır.

İtalya’nın Ege ve Akdeniz’deki etkinliği artmıştır.

â Osmanlı Devleti’nin kendi topraklarını koruyamayacak kadar güçsüzleştiği iyi-

ce anlaşılmıştır.

İtalya, ll. Dünya Savaşı’nda aldığı yenilgi üzerine, On İki Ada’yı 1947 Paris Antlaşması’yla Yunanistan’a bırakmak zorunda kalmıştır.

OSMANLI DEVLETİ ve BALKANLAR1829

Yunanistan’ın Osmanlı Devleti’nden ayrılarak

bağımsız olması

1878

Sırbistan, Karadağ veRomanya’nın bağımsız olması

1908

Bulgaristan’ın bağımsızolması

1912

Arnavutluk’un bağımsız olması

I. BALKAN SAVAŞI (1912)

Nedenleri

â Balkan uluslarının milliyetçilik akımından etkilenmesi

â Rusya’nın Balkanlar’daki Slav ulusları kışkırtması (Panslavizm: Slav birliği dü-

şüncesi)

â Sırbistan, Karadağ, Yunanistan ve Bulgaristan’ın Osmanlıyı Balkanlar’dan at-

mak ve topraklarını genişletmek istemesi

NOT

Page 10: İÇİNDEKİLER - kitapsec.com · KARAHANLILAR (840-1212) ò Bilge Kül Kadir Han önderliğinde Karluk, Yağma, Çiğil ve Tuhsi Türk boyları ta-rafından Türkistan’da kurulmuştur

146

FİLOZOF

YAYI

NCILIK

Kurtuluş Savaşı (Hazırlık Dönemi)

MİLLİ MÜCADELEDE BASIN14 Eylül 1919

İrade-i Milliye Gazetesi’ninilk sayısı çıktı.

10 Ocak 1920

Hakimiyet-i Milliye Gazetesiçıkmaya başladı.

6 Nisan 1920

Anadolu Ajansıkuruldu.

7 Haziran 1920

Matbuat ve İstihbaratMüdüriyet-i Umumiyesi

kuruldu.

7 Ekim 1920

Ceride-i ResmiyeGazetesi kuruldu.

ÖNEMLİ yAyINLAR

İrade-i Milliye

ò Temsil Heyetinin görüş ve düşüncelerini halka iletmek amacıyla 14 Eylül 1919’da

çıkarılmaya başlamıştır. Millî Mücadele’nin sözcülüğünü yapan ilk gazetedir.

Hâkimiyet-i Milliye

ò 10 Ocak 1920’de Ankara’da çıkarılmaya başlanan gazete, TBMM’nin yarı

resmî organı olmuştur. Cumhuriyetin ilanından sonra “Ulus” adını almıştır.

Anadolu Ajansı

ò Ulusal hareketin halka ve dünyaya duyurulması için, gazete çıkarmanın ye-

tersiz görülmesi üzerine 6 Nisan 1920 yılında kurulmuştur. Kurulmasına Halide

Edip Adıvar ve Yunus Nadi öncülük etmiştir.

ceride-i Resmiye Gazetesi

ò TBMM’nin yaptığı işleri halka duyurmak için 7 Şubat 1921’de çıkarılmaya baş-

lanmıştır. TBMM’nin resmî gazetesi olan Ceride-i Resmiye, bugünkü Resmî

Gazete’nin temelidir.

Babalık

ò Konya’da çıkarılan günlük bir gazetedir. Bir bayram gününe denk gelen mu-

harebeye destek için şeker almaya harcanacak paraların orduya verilmesi için

kampanya başlatmıştır.

SEVR BARIŞ ANTLAŞMASI (10 AĞUSTOS 1920)

Maddeleri:

ò Osmanlı Devleti’nin sınırları İstanbul dolayları ve Anadolu’nun küçük bir bölümü ile sınırlandırılacak ancak azınlık hakları gözetilmezse İstanbul geri alınacak.

ò Boğazlar tüm devletlerin gemilerine açık tutulacak, yönetimi, bayrağı ve büt-çesi ayrı olan içinde hiçbir Türk temsilcinin bulunmadığı uluslararası bir ko-misyona bırakılacaktır. Komisyon başkanlığı 2 yıl olacak kararlar oy çoklu-ğuyla alınacaktır.

ò Doğuda Ermenistan ve Kürdistan devletleri kurulacak. Osmanlı Devleti bu devletlerin varlığını tanıyacaktır.

ò İzmir Türklerde kalacak ancak yönetimi Yunanistan’a bırakılacaktır. Kent-te farklı dil, din ve ırklardan bir parlamento oluşturulacak ve bu komisyon 5 yıl

içinde Yunanistan’a bağlanmak için milletler cemiyetine başvurabilecektir.

Page 11: İÇİNDEKİLER - kitapsec.com · KARAHANLILAR (840-1212) ò Bilge Kül Kadir Han önderliğinde Karluk, Yağma, Çiğil ve Tuhsi Türk boyları ta-rafından Türkistan’da kurulmuştur

213

FİLOZOF

YAYI

NCILIK

Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi (Yumuşama Dönemi)

BÖLÜM

18 ò “Yumuşama” uluslararası ilişkilerde, Doğu ve Batı bloklarının gerginliği azalt-

mak için karşılıklı görüşme ve diyaloğu tercih ettiği dönemidir.

1980

İran - Irak Savaşı başladı.

1979Afganistan’ın SSCB tarafından işgali

1978Camp David antlaşmaları imzalandı.

1975

Helsinki Nihai Senedi imzalandı.

1972SALT-I Antlaşması imzalandı.

1967Arap-İsrail Savaşı başladı.

1963Keşmir’de Hindularla Müslümalar arasında çatışmalar başladı.

1961

Kennedy ve Kruşçev Görüşmesi

YUMUŞAMA DÖNEMİ

ò SSCB ve ABD’nin nükleer silah konusunda birbirlerine denk hâle gelmesi ve çı-kabilecek bir nükleer savaşta her iki tarafta aynı derecede zarar görecek olması, bloklar içerisinde meydana gelen bunalımlar Yumuşama Döneminin kapılarını aralamıştır.

ò “1958 Berlin Buhranı” sonrası Cenevre’de yapılan toplantılar ile iki blok ara-sındaki ilişkiler başladı.

ò 1959’da Kruşçev-Eisenhower görüşmesi, 1961’de Viyana’da Kennedy-Kruşçev görüşmeleri gerçekleşti. Bu görüşmelerde SSCB’nin Berlin politikasını yumuşat-ması iki ülke arasında uzlaşma yolunu açtı.

ò Komünist Çin ile ABD arasındaki ilişkiler 1971’e kadar olumsuz düzeyde seyret-miştir. Fakat 1971’de gerçekleşen Ping-Pong Turnuvası ilişkilerinin iyileşmesi-nin başlangıcı olmuştur.

ò Güney Vietnam’dan ABD askerlerinin çekilmeye başlamasıyla, ABD-Çin yakın-laşması hızlanmıştır. Çin ile ticari ilişkilerini başlatan ABD, daha sonra Çin’in Birleşmiş Milletler’e üye olmasında etkili olmuştur.

Page 12: İÇİNDEKİLER - kitapsec.com · KARAHANLILAR (840-1212) ò Bilge Kül Kadir Han önderliğinde Karluk, Yağma, Çiğil ve Tuhsi Türk boyları ta-rafından Türkistan’da kurulmuştur

233

FİLOZOF

YAYI

NCILIK

Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi (Küreselleşen Dünya)

KRONOLOJİ

1919 - Paris Parış Konferansı

1920 - 10 Ocak, Milletler Cemiyetinin kurulması

1922 - Faşizmin İtalya’da iktidara gelmesi

1929 - Ekonomik buhranının çıkması

1932 - 18 Temmuz, Türkiye’nin Milletler Cemiyetine üye olması

1933 - Haziran, Hitler’in iktidara gelmesi

1934 - 9 Şubat, Balkan Antantı

1936 - 20 Temmuz, Montreux (Montrö) Boğazlar Sözleşmesi

1937 - 8 Temmuz, Sadabat Paktı

1939 - 30 Haziran, Hatay’ın Anavatana katılması

1939 - 1 Eylül, Hitler’in Polonya’ya saldırması

1939 - 3 Eylül, Fransa ve İngiltere’nin, Almanya’ya karşı savaş ilan etmesi

1939 - 28 Eylül, Almanya’nın Varşova’yı (Polonya) işgali

1940 - 10 Mayıs, Almanya’nın, Holanda, Belçia ve Fransa’ya saldırması

1941 - 22 Haziran, Hitler’in Rusya’ya saldırması

1942 - Mayıs, ABD ve Japon filoları Mercan Denizi’nde karşılaşması ve Japonya’nın yenilmesi

1943 - Temmuz, Mussolini’nin iktidardan düşmesi ve İtalya’nın savaştan çekilmesi

1944 - 6 Haziran, İngiliz-ABD birliklerinin Normandiya çıkartması

1945 - 7 Mayıs, Almanya’nın kayıtsız şartsız teslim olması ve Avrupa’da savaşın sona ermesi

1945 - Hiroşima ve Nagazaki’ye atom bombalarının atılması

1945 - 2 Eylül, Japonya ile ateşkes antlaşması imzalanması ve II. Dünya Savaşı’nın sona ermesi

1947 - İsrail devletinin kurulması

1947 - Truman Doktrini

1947 - Marshall Planı uygulaması

1947 - 5 Ekim, Cominform’un kurulması

1949 - 25 Ocak, Comecon’un kurulması

1949 - 23 Mayıs, Batı Almanya veya resmi adı ile Federal Alman Cumhuriyeti’nin kurulması

1949 - NATO (Kuzey Atlantik İttifakı)’nun kurulması

1949 - 5 Mayıs, Londra’da Avrupa Konseyinin kurulması

1950 - Kore Savaşı’nın çıkışı

1951 - 18 Nisan, Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğunun kurulması