ne isterseniz onu alırsınız – gençler hakkında bilgi edinmek için anketlerden yararlanmak

Upload: emin-devrim-fidan

Post on 02-Jun-2018

228 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    1/24

    2

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    2/24

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    3/24

    Neistersenizonualrsnz

    Genler

    hakkndabilgiedinmekiinanketlerdenyararlanmak

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    4/24

    nszBu zet, genlerin yaam koullarna ilikin bilgi toplama konusunda bir yntem ve nemlibalang noktalarsunmaktadr. Metin, yerel dzeyde genlere ilikin eitli anketlergerekletirmive sveteki Lund niversitesinden ve Linnaeus niversitesinden bir genlikaratrmacsJonas Bjlesj tarafndan yazlmtr. Bjlesj aynzamanda, her iki lke anketlerininyerel dzeyde uygulandTrkiye ve sve arasnda Genlik Politikasbirlii projesinde deyer almtr. Bjlesj aada, anketlerin neden ve nasl yapldn, sonularn nasl izleneceinizellikle vurgulayarak aklamaktadr.

    2008 2010 yllararasnda Trkiye ve sve arasnda gerekletirilen genlik politikasibirliiprojesinin hedeflerinden biri her iki lkedeki genlerin yaam koullarna ilikin bilgiyioaltmaktr. Bir dier hedef, genlerin potansiyelini ortaya karmak ve topluma katlmlarnartrmaktr. Proje, aadaki temalarn yer aldbealandan olumaktadr:genlik politikasndakikavramlar, genlerin yaam koullarna ilikin bilgiler, ipiyasasndaki genler iin en iyi uygulamalarn tevikedilmesi, genlerin toplumdaki haklarve grevleri, genlerle ve genler iin alanlara ynelik aoluturma

    frsatlar.

    Ungdomsstyrelsen 2009editr Emmy Bornemark ve Vildan Grbileviri Genlik Hizmetleri Dairesi Bakanl, Trkiyekapak Christin Serranodatm: sve ve Trkiyeweb sitesi svewww.ungdomsstyrelsen.se/publikationerweb sitesi Trkiyewww.ghdb.gov.tr

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    5/24

    indekilerGiri ................................................................................................................................... 4

    Bir yntem olarak anketler projeye ilikin bazdnceler .......................................... 5Neden belediyemizdeki genlere ynelik bir anket yapmalyz?Genler hakknda nerenmek istiyoruz? odak noktasve snrlamalar

    Genler hakknda nerenmek istiyoruz? bir anket nasl oluturulur?Genler hakknda nerenmek istiyoruz? anket sorularnnasl hazrlyorsunuz?Genler hakknda nerenmek istiyoruz? anketi nasl yaparsnz?Genler hakknda nerenmek istiyoruz? anket sonularnnasl derliyorsunuz ve aklyorsunuz?

    Anket sonular olaslklar ve sorunlar .......................................................................... 13

    Anket sonular gelecekteki almalarda sonularnasl kullanabiliriz? .................... 16

    zet ve dnceler ........................................................................................................... 21

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    6/24

    4

    Giriyi bir genlik politikasoluturabilmek ve genlerin gereksinimlerini karlayabilmek iin genlerin ne

    dndklerini bilmemiz ve yaam koullarhakknda bilgi edinmemiz gerekir. Bunu gerekletirmenin biryntemi, anketlerden yararlanmak ve daha sonra bunlardan elde edilen sonularkullanmaktr.

    Yukardaki ifade bu raporun konusunu zetlemektedir: Genler ve yaam koullarhakknda bilgi

    edinmek iin anketlerden nasl yararlanlr? Trk-sve genlik politikasibirlii projesinin bublmndeki ana konular unlardr:

    - Yerel dzeyde genlere ilikin hangi bilgilere sahibiz?- Hangi bilgilere gereksinim duyuyoruz?- Genler hakknda daha fazla bilgi edinmek istersek hangi sorularsormalyz?

    Bu rapor bilimsel bir yntem olarak anketlerin kapsaml, eksiksiz bir tanmnve analizini vermeveya genel olarak genlerin yaam koullarnn en iyi ekilde nasl analiz edilebileceini ortayakoyma iddiasnda deildir. Daha ok toplantlar, tartmalar, grup projeleri, altaylar, uygulamalar

    ve Trkiyenin 17 ilinde1ve svein 2 belediyesinde2yaplan anket uygulamasaraclile projeninortaya kardsomut deneyim ve bilgilere dayalbir tasarlama ve el kitabilevine sahiptir.

    sveteki belediyeler ile Trkiyede yrtlen anketler, aadaki aamalardan oluan bir almasrecine dayandrlmtr:

    - Planlama ve hazrlklar- Uygulama

    - zleme ve deerlendirme- Deiiklikler ve dzeltmeler- Sonularn sunumu.

    Aadaki rapor bu anketlerin tasarm, uygulanmasve sonularnn analizine ilikin yollaryanstmaktadr. Rapor, anketlerin somut uygulamalarve ilgili belediyelerin yaklam ve analizeilikin grlerinin yansra Nevehir ve Stockholmde gerekletirilen alma gruplar,tartmalar, sunumlar, seminerler ve altaylardaki alma srecine dayanmaktadr. Rapor blmden olumaktadr. lk blmbir anket uygulamasncesi, srasve sonrasnda gz nndebulundurulmasgereken konularn yannda, bir yntem olarak anketlerin genel bir tanmndanolumaktadr. Bu blm, projeye dahil edilen belediyeler ve iller iin anket oluturmayla ilgiliprojenin alma srecinden rnekler sunmaktadr. kinci blmanket almasnn uygulanmasntanmlamakta ve sonularzerinde durmaktadr. Bizzat gerek sonular zerinde durulmamtr.Burada, alma sreci ile anket zerinde alan insanlarn anket projesi sonunda ulatdnce,deneyim, bilgi ve sonularirdeleyeceiz. nc blmde,bu tr bir anketin nasl srdrlecei, ennemlisi, sonularn belediyelerdeki ilgili taraflara nasl aktarlabilecei ve anket sonularna dayalne gibi nlemler alnabilecei konulardaha genel bir dzeyde ele alnmaktadr. Bu tr bir anketinsonu ve gstergelerine dayanarak belediyelerde almalara nasl devam edileceine dair birkarnek verilecektir. Bu rnekler, svete yrtlen bazLUPP anketlerine (Lokal uppfljning avungdomspolitiken, Genlik politikasnn yerelde takibi)3ve bunlarn bazsve belediyelerindekisomut sonularna dayanmaktadr.

    1Adana, Bayburt, Bilecik, Erzurum, Eskiehir, Idr, Kocaeli, Konya, Mardin, Mula, Samsun, Tekirda, Tokat,Van, Yalova, Yozgat, Zonguldak.2Nacka Belediyesi, Sundsvall Belediyesi.

    3Genlik politikasnn yerelde takibi, LUPP anketi, sve Genlik leri Ulusal Kurulu tarafndan derlenmekte ve

    belediyelere kapsamlbir genlik politikasile almalarngelitirebilecekleri verileri salamaktadr. 80sorudan oluan anket, 7-9 yaaras, orta renim ve 19-25 yaarasgenler olmak zere yagrubunauyarlanmtr. www.ungdomsstyrelsen.se/lupp

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    7/24

    5

    Bir yntem olarak anketler projeye ilikin bazdnceler

    Neden belediyemizdeki genlere ynelik bir anket yapmalyz?Belediyeler genlerin yaam koullarna ilikin bir anket uygulamaydndklerinde kendilerineilk olarak u soruyu sormaldrlar: Bunu neden yapmalyz? Bu gerekten kime sorulduuna vekimin sorduuna balolarak farklcevaplar alnacak bir sorudur. Bu projede olduu gibi, biranketin arkasnda belediyedeki resmi grevliler ve politikaclar bulunuyorsa anketin arkaplanndaki nedenlerin, bu anketten eitli biimlerde etkilenecek kiiler, kurulular ve yetkililer ileplanlama aamasnda tartlmasve saptanmasnemlidir. Bunun, anketin konusunu tekil edecekkiilerle, bu durumda genlerle, saptanmasnemlidir. Bunun bir baka sonucu da sonularn naslkullanlacann tartlmasdr, yani belediyelerin anketin analizine ve sonularna gre hanginlemleri almaya hazrlklolacaklardr. Burada, bunun neden yaplmasgerektiini ve aynzamanda alnan nlemler ile yetkililer, kurulular ve belediyedeki bireylerden hangi nlemler veuygulamalar beklendiini saptamak da nemlidir. Bir anket, sadece yaplmasgerektii iin veyadier tm belediyelerin anketi neden yaptna ya da anket sonularna dayanan nlemler vebeklenen sonulara ilikin olarak bu belediyelerin amalarnn neler olduuna dair ak bir fikresahip olmakszn, srf bu belediyeler de anket yaptiin yaplmamaldr. Bu, hem ak bir bilgi

    hedefine sahip olmak yani gerekte ne renmek istediinizi bilmek hem de anketi uygun biimdetasarlayabilmek asndan nemlidir. Peki bu nasl somut bir hale getirilebilir? Yararlyaklamlardan biri, temalar veya alanlar asndan dnmektir. rnein, genlerin serbestzamanlarnda neler yaptklarkonusunda yeterli bilgi sahibi olmadnza inandnz iin onlarnserbest zaman alkanlklarhakknda daha fazla bilgi sahibi olmayistiyorsanz, o zaman serbestzaman alkanlklar, sorularzerinde temellendireceiniz tema olacaktr. Eer bunu Nedenbelediyemizdeki genlerle ilgili bir anket yapmalyz? sorusuna balayacak olursak, o zamancevap, Buna, belediyedeki kaynaklarn eitli serbest zaman etkinliklerine iyi bir ekildedalmna ilikin karar verebilmek iin bir dayanak olarak gereksinim duymamz. olacaktr.

    Ayrca, neden zellikle bu genler hakknda bazeyler renmek istediimizi tartmamz danemlidir (ilerleyen satrlarda bu konuya daha fazla deinilecektir). Hangi ltleri, neden

    kullanmaktayz? Bu seimi nasl ve hangi sreci kullanarak yapmtk? Nevehirde bu konuyailikin uzun tartmalar yapld. Kiiler ou kez genlerin fikirlerine, kendi konumlarnnaslgrdklerine ya da belirli alanlarda gereksinimlerinin ne olduuna ilikin snrlbilgiye sahipolduklarndnmekteydi. Bu da anketlerin temelini oluturmutur. (Politik) kararlar alabilmek,deiiklikler getirebilmek, gelime salayabilmek ve eitli etkinlikler gelitirebilmek ya daoluturabilmek iin bu nlemlerden etkilenen genlerle ilgili bilgiye gereksinim duyulmutur.

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    8/24

    6

    Genler hakknda nerenmek istiyoruz? odak noktasve snrlamalarAmalar belirlenir belirlenmez kendinize sormanz gereken soru u olmaldr: Belediyemizdekigenler hakknda nerenmek istiyoruz? Burada, anketin temelini hangi ltlerin oluturmasgerektiini kapsamlolarak ele almak nemlidir. Ele alnacak ltlere ilikin birka rnek aadabelirtilmitir.

    Bir anket ne kadar kapsl

    olmal

    d

    r?Anketin kapsamyani, ksmen ka kiiyi kapsayacaile yine ksmen alan veya konu says, anketinamacna ve ankete ilikin mevcut olan zaman ve kaynaklara baldr. Planlama, uygulama veanalizler uzun zaman ve ok uragerektirebileceinden bu konularetraflca dnmeknemlidir. Zaman konusunu dikkatli bir ekilde gz nnde bulundurmak ve materyallerinderlenip toplanmasna ilikin ayrntlbir plan oluturmak nemlidir. Tartlmasgereken ilk soru,ka tane gence anket uygulanacasorusudur. Bu snrlama eitli deikenlere balolarakyaplabilir. Okul ya, bu snrlamalardan birisidir. rnein, anketler 7-9 yaaras, 10-12 yaarasgibi okullardaki belirli bir yl veya dzeyi hedef alabilir. Dier seenekler ise bir rekreasyonmerkezini ziyaret eden tm genler, belirli bir blgede yaayan tm genler, belirli bir yataki tmgenler vb seenekler olabilir. Alan saysda mevcut olan zaman ve kaynaklara gre tespit edilir.Bir anketin kapsam ve byklne karar verirken, ok sayda gen hakknda az ey mi yoksa az

    say

    da gen hakk

    nda ok ey mi sylenecei s

    ka ortaya

    kan bir sorudur. Ancak genel olarak,materyalin idare edilebilir ve kolay kavranabilir olmas, yani uygun sonulara ulalabilmesibakmndan, sorularn ve alanlarn saysnsnrlamaya almak en iyi yoldur. Kiinin anketuygulamak iin setii kii saysyla balantlolarak, bir sorunun cevaplandrlmamasve cevap

    verme sklda nemli durumlardr. Orta renim rnek olarak alnacak olursa, bir okulda tek birylda % 80-90lk bir cevap verme sklna ulalmas, aynokulda ylda % 40-50 cevap vermesklna ulalmasndan genellikle daha iyidir. Anketlerin pek ok kiiye gnderilmesi veolabildiince ok kiinin cevap vermesinin umut edilmesi yerine, zaman ve kaynaklarn, seilenkiiler arasndan mmkn olduunca ok cevap almak iin kullanlmasdaha faydaldr. Dahakk bir anket rnei de gerektiinde hatrlatmalar ve toplanmasgereken cevaplar iin dahafazla zaman brakacaktr.

    Farkl

    politik alanlarNeden sorusuna iyi tanmlanmbir cevabnz olduunda ve bir anket uygulamaya kararverdiinizde, hangi politik alanlardahil etmenin nemli olduu konusunda tartmalve kararvermelisiniz. Genlik politikasve genlerin yaam koullarpek ok sektr kapsamakta vegenleri etkileyen konular hemen hemen her politik alanda bulunabilmektedir. Bu nedenle, genelolarak insanlarn yaam koullarnve toplumu tanmlayan aynhatlar ve alanlar dorultusundadnmek yararlolabilir. rnein:

    BarnmaSerbest zamanEitimPolitika ve sosyal konularKltrEtkiSalkstihdam

    (Susanne Zanderin (sve Genlik leri Ulusal Kurulu) Nevehirdeki sunumuwww.ungenc.netile sve Genlik leri Ulusal Kurulunun LUPP anketiniwww.ungdomsstyrelsen.sekarlatrnz:)

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    9/24

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    10/24

    8

    Genler hakknda nerenmek istiyoruz? bir anket nasl oluturulur?Anketleri olutururken en nemli taleplerden biri adn gizlenmesi talebidir. Olabildiince kaydadeer ve llebilir sonular alabilmek iin, genlerin anket doldururken isimlerini belirtmemelerisalanmaldr. Anketler genellikle kiiye zel iki soru ierir, yave cinsiyet. Bunlar ounlukla,kiiye zel olarak sorulmasgereken yegane iki sorudur.

    Burada nemli olan bir konu hangi sorular

    sorduumuz ve bu sorular

    nas

    l sorduumuzdur. Bu,kavramlarve sorularnasl tanmladmz ve anladmz ile ve yant seenekleriyleilikilendirilebilir. Bu, hem anketi olutururken hem de bunu yantlarken geerli olabilir.

    rnein, anket yaplacak eitli alanlarnasl tanmlayacamz ve bunlarkimin tanmlayacanemlidir. Serbest zaman, salk, gvenlik vb alanlarnasl tanmlarz? Bu kavramlaraynekildeyorumlamayabilir ve anlamayabiliriz. Anket sorularnn nasl tasarlanacave sorulacanemli birkonudur. Metodoloji literatrnde ve metot ile ilgili tartmalarda bir ifade vardr: Ne sorarsanz,onu alrsnz. Yani, serbest zaman ile ilgili cevap seenekleri olan bir anket oluturduumuztakdirde, cevap seeneklerinin genlerle ilgili olmasnemlidir. Cevap seenekleri genleringerekliinin bir ksmnoluturmaldr ve aynzamanda genler, cevap seeneklerinin ne anlamageldiini anlamaldrlar. Bu soru, sveteki LUPP anketi ile balantlolarak birka defa ortaya

    km

    t

    r. u an 2009 ilkbahar

    nda, genlerin; aktif-pasif, ye, gven komisyonu, birlik ve kararalcgibi szckler ve kavramlara ilikin sorun yaadsve belediyesi iin sonularderlemekteyim. Genler bu szcklerin ne anlama geldiini bilmedikleri takdirde, sorularyantlayamazlar, kendilerinden beklendii ekilde cevap vermeye alrlar veya kast edilmeyenbaka bir ekilde cevaplarlar.

    Anketi kolay kavranabilir yapmak iin temalar ileilgili sorulareitli alanlara ayrmak ve bukonulara ksa giriler yazmak yardmcolacaktr. rnein Nacka anketinde, son yaplan anketi,eitli konularak olarak tanmlayan, rnek alnacak bir biimde farkltemalara blmlerdir:imdi serbest zamannza ilikin bazsorular [] imdi genlik merkezleri ile ilgili bazsorularolacak gibi. Sundsvall Belediyesinde belli bir konut alannda yaayan ve kendilerini gvendehissetmeyen genler iin endie duyulmaktadr.Neden anket yapmak istediklerini tanmlamlardr.

    Bu anketler arac

    l

    yla, genlerin kendilerini neden gvende hissetmediklerini renmekistemektedirler. Bylece, bu konuda harekete geebilecek ve iyiletirmeler yapabileceklerdir. Ozaman, ne bilmek istiyorlar? Harekete gemek ve bu genlerin gvensiz hissetmelerinin sebebininne olduunu anlamak iin ok sayda anket sorusu sorulmaldr. Bunlar; alann fiziksel plan, evre

    ve genlik merkezlerinin alsaatleri, okul evresi vb hakknda sorular olabilir. Bu sorular dahasonra ankette eitli temalar ve balklar altnda toplanabilir.

    Gerekten iyi sorular sormak zordur. nsanlarn sorularnasl yorumlayacaklarndan (ve belki dezellikle genlerin bu sorularnasl yorumlayacaklarndan) asla tam olarak emin olamazsnz.

    Apak grdmz sorularbeklenmedik ekilde kolayca yorumlayabilirler. Genlerle4ilgili tmcevap seeneklerini kapsayamayabilirsiniz, mevcut cevap seenekleri ise beklediiniz ekildeyorumlanmayabilir veya anlalamayabilir. yi sorular oluturmak, ok dnmeyi ve tartmaygerektirir. Hayal ve yaratcln yannda, dil, mantk ve yapile ilgili byk bir aba ister. Bunedenle, bu konularn farklgruplarda tartlmasiyi bir fikirdir. Anket tasarmclar, genler, okultemsilcileri, serbest zaman sektr, politikaclar ve memurlar- ksaca anket iinde yer alan veyaanketten etkilenen herkes arasnda yapcbir diyalogun balatlmasnem tamaktadr. Bu diyalogilgi, yorum ve anlamaydeerlendirmek zere anket ncesinde, srasnda ve sonrasndayrtlmelidir. Genler arasnda bir anket yrtmenin yaygn ve nemli bir metodu, szde odakgruplar veya pilot anketlerin kullanlmasdr.

    4Anketleri dzenleyen ve onlara cevap veren insanlar arasndaki kuak atmasna bir rnek, serbest zaman ile

    ilgili sorularda ak hava etkinlikleri gibi seeneklerin olmasancak, MySpace veya Facebook gibi eitliinternet buluma ortamlarna ilikin sorularn olmamasdr(LUPP anketini karlatrnz).

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    11/24

    9

    Odak gruplarve pilot anketlerPilot anket, anket tasarmnn denenmesi iin kullanlan, balang niteliinde ve daha kkboyuttaki bir ankettir. Bu anket, rnein ana anketin hedef grubu olan, byk bir gruba ait dahaaz sayda gence datlabilir.Baka bir yntem de hedeflenmek istenilen gruba ok benzeyen bir grup insan, yani bir referansgrubu kullanmaktr. Her iki durumda da bu grubun, tipik olarak tasarlanan hedef gruba benzer birgen grubu olarak dnlebilmesi nem tamaktadr. Pilot bir anket, sorularn ve cevapseeneklerinin anlalrlntest eder. Dier bir deyile, anketi doldurmak fazla zaman almaz ve

    anketin skcolmas nedeniyle insanlarkaybetme riskiniz olmaz... Bu problemi en azaindirmenin bir yolu da anket doldurulurken orada bulunmak ve insanlara yardmcolmaktr(ancak bu da adn gizli kalmastalebini etkileyebilir; aaya baknz). Pilot bir alma, anketi testetmenin ve genlerin durumlarna ve yaam koullarna balolarak, nelerin genler iin ncelikliolduuna ilikin bir tablo elde etmenin bir yntemi de olabilir. Bu pilot almaya balolarak,belediye alanlarve politikaclar tarafndan art koulan deil, genlerce ortaya konulanncelikleri gz nnde bulunduran bir anket hazrlayabilirsiniz. Byle bir pilot alma genlere,yaamn hangi ynlerinin (konut, okul, serbest zaman, ivb) kendileri iin nemli olduunusorabileceiniz kk bir anket olabilir.

    Genler hakknda nerenmek istiyoruz?

    anket sorular

    n

    nas

    l haz

    rl

    yorsunuz?Bir anket oluturmann ana blm, yukarda tanmlanan admlardikkate alp tamamlartamamlamaz, gerek anket sorularnhazrlamaktr. Daha nce de belirtildii gibi genlerinsorularve bu sorularn ne anlam ifade ettiklerini anlamalaren nemli konudur. Dier bir nemlikonu da cevap seeneklerinin genlerin yaam koullarve hayalleri ile ilgili olmasdr. Akldatutulmasgereken ve sorularolutururken bir eit kontrol listesi olarak ilev gsterebilecekbirka nemli nokta aada belirtilmitir. Bununla birlikte, anket sorularnn hibir zamantamamen ak olamayacana dikkat ekmek nemlidir. Her zaman, farklyorumlara ak bir alanbulunur.

    ok fazla soru sormaynzBir ankette ok fazla soru olmas, anket yaplan kiilerin yorulmasna ve konsantrasyonlarn

    kaybetmelerine neden olabilir. Anket dolduranlar

    n, cevaplar

    yeterince dikkatli bir ekildeincelememeleri ve sadece anketi hzlbir ekilde bitirmeye almalargibi bir risk de sz konusuolabilir. Ayrca, kiilerin sorularatlamalarda yaygn olarak grlmektedir.

    Farkltemalar kullannzSorularnz, anketin farklblmleri iin, aynzamanda balk ilevi olan, farklkonularaayrmanz halinde, dier sorulara benzerlii nedeniyle karlmasgerekebilecek sorulargrmenizdaha da kolaylaacaktr. Ayney, hangi sorularn tek bir soru olarak tekrar hazrlanabileceinikararlatrrken de geerlidir.

    Ynlendirici sorular sormaynzBelediyedeki yetersiz serbest zaman etkinlikleri seeneklerine ilikin ne dnyorsunuz? veyaNeden bu kadar az sayda insan belediyenin serbest zaman etkinliklerinden faydalanyor? gibiynlendirici sorular nerilmemektedir. Bu tip sorularn sorulmas, belediyedeki serbest zamanetkinlikleri hakknda olumsuz bir duygu yaratr. Daha nce de belirtildii gibi, Ne isterseniz onualrsnz.

    Basit ve net sorularEn iyisi, olabildiince ksa ve basit sorular sorulmasdr. Aynsoru iinde rnein Siz vearkadalarnz aadaki serbest zaman etkinliklerinden hangilerini en ok seversiniz? gibi oklusorulardan kanmak nemlidir. Siz ve arkadalarnz mutlaka ayntercihlere sahipolmayabilirsiniz.

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    12/24

    10

    Derece farkllklarok iyi, olduka iyi ve benzeri gibi farklderecede cevap seenekleri kullandnzda bu farkllnn tm

    lekte aynolmasnemlidir. Bunun anlam, ok iyi, olduka iyi ifadelerini Ne iyi ne kt, olduka kt,ok kt ifadelerinin izlemesi gerektiidir. Bylece, anket uygulanan kiiler, memnun olduklarnveya

    olmadklarnifade etme konusunda aynolanaa sahip olurlar. Belli bir derece farkllna sahip iki olumluseenek, olumlu seeneklerde olduu gibi, aynderece farkllna sahip iki olumsuz seenek ve bir tarafsz seenek

    vardr. rnein Nacka Belediyesi, anketlerinin birinde u soruyu kullanmaktadr: Serbest zamannzdanmemnun musunuz?

    Cevap seenekleri:- ok memnunum- Olduka memnunum- Pek memnun deilim- Hi memnun deilim

    Bu yzden burada, ortadaki her iki seenek iin olduka veya pek kelimelerini kullanmanzgerekiyor. Olduka ve pek benzer olmalarna ramen, ayndnce derecesini ifade etmezler.Ne x, ne de y veya Bilmiyorum gibi tarafsz bir seenek de yer almaldr.

    Farklcevap seenekleri ve ak sorular

    Pek ok ankette, sadece bir veya birka set cevap

    kk

    seme ans

    vard

    r. Bir soru iin olas

    tmcevaplardahil ettiinizden hibir zaman emin olamayacanz iin, Dier veya Dier, ltfenbelirtiniz kknstandart cevap seenei olarak dahil etmek iyi bir fikir olacaktr. Bu seenekounlukla son sraya konmaktadr. Bilmiyorum ifadesi de belli soru tipleri iin uygun birseenek oluturabilir. Ancak, anketin amacna balolarak, sabit cevap seeneklerini genlerinzgrce cevap verebilecei eitli trde sorularla birletirmeyi gz nnde bulundurmak dadikkate deer olabilir. Bunlar, LUPP anketi sorusu olan Bazserbest zaman etkinliklerinin eksikolduunu dnyor musunuz, eer yle ise hangileri? gibi, genlerin herhangi bir konuya ilikindncelerini ifade etmelerini tevik edici ak sorular olabilir. Genler en fazla rnek

    verebilirler. Ayrca genlere cevaplarngelitirmeyi tevik edici sorular da sorabilirsiniz. rneinLUPP anketi genlerin, belediyelerindeki koullara ilikin dncelerini zgrce ifadeedebilecekleri bir soruyla son bulmaktadr.

    ok sayda gen hakknda birka soru veya birka genhakknda ok sayda soru genel ve zelin dengelenmesiNevehirdeki altay esnasnda genel ve zel dengesinin salanmaskonusu birka kez elealnmtr. Trk grubunun 17 ilde kullanlacak bir genel anketi planlama grevi, belirli durumlargz nne sermitir. Sosyo-ekonomik faktrler, demografi, kltr, vb sz konusu olduundaehirler farkllklar gstermektedir. Bu nedenle, bir takm konu ve alanlarn bir takm iller iinuygun olup olmadkonusunda bir tartma olmutur. llerin, yerel dzeye uygun olarak ne trsorular kullanabileceklerine ilikin yapcve ilgin tartmalar yaplmtr. rnein serbest zamanetkinlikleri, eitli sorular iin cevap seenekleri olarak tartlmtr. Bazbelediyelerde yaygn vedoal olarak grlen serbest zaman etkinlikleri, dierlerinde bulunmamaktadr. Bu rnek ile sveLUPP anketlerinde de karlalmaktadr. LUPP anketindeki sorulardan bir tanesi udur: Serbest

    zaman

    n

    zda aa

    dakileri hangi s

    kl

    kla yapars

    n

    z?. Mze/sergi ziyareti,tiyatroya/mzikale/dansa gitmek gibi cevap seenekleri pek ok gen iin kendi belediyelerindemmkn olmayan etkinlik rnekleridir. Bununla birlikte bu belirli etkinlikleri izlemiyor olmalar,serbest zaman etkinlikleri ile ilgilenmedikleri anlamna gelmez. Farklalanlarn farklolanaklarasahip olmas, bir etkinlie duyulan istek ve ilgiyi lmeyi zorlatrr. Bu konunun, anket planlarkendaima gz nne alnmasgerekir. Bu durum, sorularn hazrlanmassrecinde de tartlmtr.

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    13/24

    11

    Genler hakknda nerenmek istiyoruz? anketi nasl yaparsnz?Bir anketi planlarken, kapsamn(konu alanlarnn says, soru adeti vb.) ve anket uygulanacakgenlerin seimine ilikin snrlamalartartrken, anketin nerede, naslve kim tarafndanyaplacann gz nnde bulundurulmasda nem tamaktadr.

    LUPP anketlerinde olduu gibi, anketi okul saatlerinde ve okul personeli ile bir bilgisayar

    odas

    nda ve mevcut anketlerle ilgili al

    an dier kiilerle yrtmeyi seerseniz, doal olarakyksek cevap oranelde etme ve net olmayan noktalar yerinde aklanabileceinden, anketuygulanan kiilerin sorularanlayp anlamadklarnkontrol etme ansolacaktr. Bununla birlikteanket doldururken ok nemli olan adn gizlenmesi talebi konusuna dikkat etmelisiniz. Eerorada personel bulunuyorsa hi kimsenin denetlendii ya da genlerin anketleri doldururkenisimlerinin gizlenmeme riskinin olduu hissine kaplmamasnsalamalsnz. Eerdenetlendiklerini hissederlerse ve verdikleri cevaplarn daha sonra aratrlarak bulunmasna nedenolacandnrlerse bu durumda genlerin kendi fikir ve kanaatlerine dayalcevap vermemeriskleri sz konusu olabilir. Bunun yerine, yetikinlerin onlardan ne dnmelerini beklediinitahmin etmeye alabilirler. Oysa bu durumun ve risklerin bilincindeyseniz, anketleri doldurmakiin okullar veya genlik merkezleri gibi yerlerin kullanlabilmesi ok iyi olur. Bu, yksek orandacevapla sonulanan ve hedef gruba ulaan etkili ve kontrol edilebilir bir alma yntemidir.

    Anket doldurmann genel olarak iki yolu vardr. Birincisi, anketi dolduranlarn anket kadvekalem kullandyazlanket, dieri ise eriiminin ve doldurulmasnn bilgisayar araclilesalandanket. lki genellikle en gvenli olandr; anket katlartakip etmek iin elinizdedir veeriimi her zaman kolay olmayan bilgisayar gerekmediinden daha esnek olursunuz. Derlemeninkolay olmasndan ve en nemlisi bilgileri dijital forma kaydetmenize ve kodlamanza gerekolmadndan dolayanaliz etmek daha kolay olduu iin ikinci seenek de iyidir.

    Ayrca, anketleri kimin datacann ve toplayacann gz nnde bulundurulmasda nemlidir.rnein anketleri, ocuklarna doldurmalariin verecek ve daha sonra da toplayacak olanebeveynlere datrsanz, anketlerin doldurulduu srada durumunun ne olduunu bilemezsiniz.

    Aynpolitik seimlerde olduu gibi, anketler isim belirtilmeksizin ve insanlarn birbirlerini

    izlemedii bir ortamda doldurulmal

    d

    r. Niyetiniz ne kadar iyi veya anlay

    n

    z ne kadar objektifolursa olsun duruma, ilikiye ve bir yetikin olarak pozisyonunuza balolarak her zamanbakalarzerinde etkiniz olduunu unutmayn.

    Genler hakknda nerenmek istiyoruz? anket sonularnnasl derliyorsunuz ve aklyorsunuz?Anket sonularnderlerken en nemli konu, genlerin gerekte ne sylediklerini daima dikkatealmaktr; veriler durumu aka ortaya koyabilmelidir. Genlerin ankete nasl cevap verdiklerinigsteren saysal zetler (oranlar, kesin rakamlar, vb.) oluturmak nemlidir. Bu, tablo eklinde,eitli grafik modelleriyle ve yazlolarak yaplabilir. Sonularn, eitli ilikileri ve balantlarakve eriilebilir bir biimde gstermesi gerektiini aklda tutmak gerekir. Anket sonularnn kolayanlalmasiin mmkn olan tm yollardnmek nem tamaktadr. rnein, apraz tablolar

    kullanlbir aratr. Belki bazsorularda cinsler arasndaki farkllklarrenmeyi istersiniz. Bazsorular iin, ikamet yeri veya genlerin devam ettii eitim tr gibi, farklbir deiken eklemekuygun olabilir.

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    14/24

    12

    Gz nnde bulundurulmasgereken baka bir nemli konu da bir anketi yaptktan sonrasonularn en iyi ekilde nasl aklanacadr. Yaygn usul, sonularn analiz edilmesi ve sonularailikin bir metin veya raporun yazlmasdr. Analizi kimin yapacazerinde dnmek de nemliolabilmektedir. Anketi kurumunuzun dndan, istatistiksel analizler ve/veya anket yaplacak alankonu hakknda bilgi sahibi birine miyoksa konuyu bilmekle kalmayp aynzamanda belli yerelkoullarve anketin amaladgenleri anlayan kurum iinden birine mi yaptrmalsnz? Bakanemli bir konu da sonularn kim iin derleneceidir. Bu, politikaclar, memurlar ve belediyedekikarar alclara ynelik bir idokmanmdr, yoksa anketi cevaplayanlara hitap eden ve onlarn

    kolay anlayabilecei bir ekilde mi sunulmaldr (Varmdo Belediyesinin LUPP raporu ilekarlatrnz)? Yoksa ikisinin bir bileimi olarak msunulmaldr? Halk ve ankete katlan genleriin ayrbir rapor ve politikaclar, memurlar ve karar alclar iin baka bir rapor hazrlayacakekilde, ilgili farkltaraflar iin farklraporlar hazrlamaydnebilirsiniz. Sonularn hangiblmleri vurgulanmaldr? Sonular nasl zetlenmelidir? Bu sorularn cevaplarhedeflenenkitleye gre deiir. Eer anketin genibir kapsamvarsa (LUPP anketi gibi), genlerin yaamkoullarnn pek ok ynyle ilikiliyse ve snrlarizilmibelirli politika alanlarna deiniyorsa,belli blmler mesleinize balolarak tabii ki daha ilgi ekici olacaktr. Doal olarak, okul ile ilgilisorular retmenlere ve okul personeline daha ilgin gelecektir. Serbest zaman ile ilgili sorular,rekreasyon liderlerinin, spor ve serbest zaman kulplerinin ve serbest zaman sektrnde alankurumlarn daha ok ilgisini ekecektir. Sonularderlerken dikkatli olunmasok nemlidir.Materyal zerinde bir analiz yaplmasyerine, tm saylarn metinde, tablolarda ve grafik

    modellerde sunulmasna daha fazla nem verilerek, analiz almasnn ounun raporunokuyucularna verilmesi mmkn olabilir. Aynzamanda, analizlerin ve sonularn sunumununfazla uzun srmemesi iin, bir anket yrtrken skbir plana sahip olmak nemlidir. Aksitakdirde, anket konuyla olan ilgisini ve gncelliini kaybedebilir.

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    15/24

    13

    Anket sonular olaslklar ve sorunlarsve belediyeleri, anketlerini Nevehirde ortaya konulan grler dorultusundagerekletirmilerdir. Trk grubu; kk gruplarda yaplan tartmalara dayalolarak, ortak birulusal anket hazrlamve yrtmtr.

    Nacka Belediyesi yerel anketiNacka Belediyesi, Nevehirde yaplan planlar dorultusunda ilerleme yolunu semitir. Belediye,

    spontane veya organize serbest zaman etkinlikleri ile ilgili tercihleri sorgulayan bir soru araclylagenlerin serbest zamanlarndaki durumlarnanaliz etmeye younlamtr. Nevehirdekitoplantdan sonra yaplan anket, 2009 ilkbaharnda gerekletirilecek kltr ve serbest zamanalkanlklarna ilikin daha byk ve kapsamlbir anket iin bir pilot alma gibi dnlebilir.Bu anket, geniletilecek ve daha fazla alan(salk ve nfuz frsatlardahil), farklyataki dahafazla genci ve belediyenin btn blmlerini kapsayacaktr. Hedeflenenler arasnda; Genlerinserbest zamanlarndaki alkanlklarna ve etkinlik alanlarna zellikle younlaarak, genlerin yaamkoullarna ilikin bilgileri toplama yntemlerini gelitirme frsatnelde etmek bulunmaktadr.

    Nacka Belediyesi, anketini belediyenin bir blgesinde (Saltsj-Boo), iki okuldaki sekizinci snfrencileri arasnda uygulamaysemitir. Sosyoekonomik nedenlere balolarak ok sayda konuttipinin bulunmas, analizi cazip hale getirmive bu nedenle bu blgeyi semilerdir. Anket

    almasile ilgili bir plan oluturulmuve sunulmutur. Anket okul saatlerinde gerekletirilmive renciler bir bilgisayar odasnda isimlerini belirtmeksizin internet tabanlbir anketdoldurmulardr. Anket, okul ynetimi ve retmenlerle oluturulmutur.

    Belirlenen sorunlardan biri dk cevap yzdesi idi. Bunun nedeninin, anketin okulun sonbahartatilinden nceki ve sonraki haftalar sresince yrtlmesi olduu dnlmekteydi. Hastalk dabir baka olasneden olabilirdi. Bundan dolay, grup grmeleri yaplarak veya hastalk nedeniyleanketi karan rencilerin anketi daha sonra doldurmalarna izin verilerek ankete bazeklemeleryaplabilecektir. Bu durumda, grup grmeleri anketin bir tamamlaycsolarak, daha sonradoldurulan anketler ise, daha nce yaplanlarn zerine temellendirilmianketler olarak gznnde bulundurulmaldr. Ancak bu, skntya deip demeyeceinin aratrlmasasndandikkatlice deerlendirilmesi gereken, yeni tekrarlamalar ve oranlara sahip yeni bir analize gerek

    duyacaktr. Belki de bir sonraki anket iin daha eksiksiz bir rnek kullanlmaldr. Cevap yzdesiniartrmann muhtemel bir yolu, okullarda gelitirilmianketlerin oluturulmasdr.

    Anket almasnn saladbilgi artna dayalolarak, belediyenin politik kararlara ilikin stratejikplan ve bilgi temelinin gelitirilebilecei umut edilmektedir. lk anket, farklsoru ve sorunlartestetmenin ve aynzamanda, belediyede daha nce yrtlmkltr ve serbest zaman alkanlklaranketlerinden yararlanmann bir yoluydu.

    Serbest zaman etkinlikleri planlamasnn, tm gen gruplarnn istek ve gereksinimlerine ilikin bilgileredayanarak yaplmasnemlidir. Bu nedenle, belediyenin eitli blgelerinden farklyagruplarndaki genlere

    anket uygulamasnemlidir. Ayrca, belediye giriimlerinin nasl gelitirilebileceini grmek asndan, genlerincevaplarnn ne anlama geldiini tetkik etmek nem tamaktadr. Etkinlik dzenleyiciler, dernekler, gnlller

    ve dierleri projenin ortaya

    karaca

    toplu resme gre hareket etmek konusunda tevik edilmelidirler.

    lk anketin sonular, aynzamanda anketi teslim alan komisyon da olan rekreasyon etkinliklerikomisyonuna sunulmutur. Nacka Belediyesi anketin; anket yntemleri konusunda gelitirilmibilgi, genlere ilikin daha fazla bilgi ve rekreasyon etkinlikleri komisyonu kararlarna esas olacakgelimiveri salayabilecei ve aynzamanda gelitirilebilecek ve gelitirilmesi gereken alanlarbelirlemek iin bir vesile olacanhesaplamaktadr. Proje grubundaki politikaclar, memurlar verekreasyon liderleri arasnda gerekleen diyalog, bir btn olarak ibirliinin nemli birblmn oluturmaktadr. Bu, salk ve kltr alannda alan insanlar da dahil olmak zere,baka sektrlerden, baka deneyimlere sahip kiileri de iermitir. Gelecekte belediyeden dahafazla katlmcdahil edilecektir. Sektrler arasbir ibirlii gelitirmek, bilgiyi derinletirmek vegenlerin serbest zamanlarna yatrmgelitirmek iin politikaclara, memurlara ve rekreasyon

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    16/24

    14

    liderlerine bir pilot anket ile kltr ve serbest zaman alkanlklarna ilikin daha genibir anketsunulacaktr. Ayrca, anket sonularnbelediyedeki birok dzeye ve sektre (politik dzey,memur dzeyi, okullar, ebeveynler, genlerin kendileri, dernekler ve genlik merkezleri, genlikliderleri ve gnlller) aktarmann nemine dikkat ekilmitir. Sonularn Nacka Belediyesindegenlere ynelik yeni giriimlerin planlanmas, onaylanmasve yrtlmesi iin bir temeloluturabilecei mit edilmektedir. Belirlenen baka nemli bir olanak da Trkiyedeki seminerler

    ve altaylar esnasnda dier katlmclarla olan bilgi alveriidir. Nacka Bdelediyesi aynzamandakarlatrma iin materyal bulma ve anket tasarmna ilikin gelecekte Sundsvall Belediyesi ile

    ibirlii yapmak konusu ile de ilgilenmektedir. Nacka Belediyesi, materyali analiz etmek iin fiilenyeterli zamana sahip olmamalarnn bir sorun tekil ettii dncesindedir.

    Sundsvall Belediyesi yerel anketiSundsvall Belediyesi, Granloholm konut alanndaki deneyimleri ve genlik etkinliklerialmalarna dayanarak Nevehirde anket alanntanmlamtr. Granloholmde yaayan ortaokulrencileri konut, gvenlik ve serbest zaman ile ilgili durumlarnnasl alglamaktadrlar? sorusuna bir yantbulmak iin bir anket uygulamaysemilerdir. Genlerin, yaam durumlarnve yaadklarevreyi nasl algladklarnrenmeyi istemilerdir. Belediye ynetim kurulu elektronik bir anketoluturmuve genler, iki haftalk ders sresince okul saatlerinde anketleri doldurmu, okulpersoneli de kendilerine yardmcolmutur. Belediye, Granloholmdeki genlerin durumunuiyiletirebilmeyi umut etmektedir. Blgedeki kltr ve serbest zaman, okul, sosyal hizmetler, polis,

    kilise, emlak yneticileri ve iadamlartemsilcilerinden oluan Granloholm Brgrupp araclyla,gelecekte bunun mmkn olabileceini dnmektedirler. Bu grup, anket sorularnnoluturulmasna yardmcolmutur. Gelecekte, belli alanlarda daha derinlemek ve genlereynelik iyiletirmeler gerekletirmek amacyla anketi kullanabilmeyi mit etmektedirler. Amalar,anketleri Granloholmde yaayan tm ortaokul rencilerine datmaktr. Ancak Granloholmunhizmet alannda esasen bir okul varken, anket birka okula datlmak zorunda kalmtr. ki yaknokulun da eklenmesiyle genlerin seimi yaplabilmitir. Bu durum, okul terk orannn yksekolduu ve anketin Granloholmde yaayan 13-16 yaarasndaki (seilen yaaral) genlerinsadece % 48ine ulatanlamna gelmektedir.

    Anket cevaplarna dayanarak daha ileri dzeyde bir deerlendirme iin alan ya da sorunbelirlenmitir. Birincisi, ankete gre kzlar Granloholmdeki yaantlarndan genel olarak daha az

    memnundurlar. Kzlarn yaam kaliteleri nasl iyiletirilebilir? kincisi, akamlarkzlarn veerkeklerin kendilerini en az gvende hissettikleri alan, ehir merkezidir. Bu durumu deitirmekiin ne yaplmaldr? ncs, Granloholmdeki genlik merkezini pek az sayda genkullanmaktadr. Bu nasl deitirilmelidir? Anket, gvenlik sorununa ilikin almalargelitirmekiin bir frsat olarak grlmektedir. Ayrca bu bilgiyi genlere, ebeveynlere, politikaclara vememurlara en iyi ekilde nasl aktarabilecekleri zerinde de dnmektedirler. Konut alanndagvenliin artrlmasnolanaklklmak iin anket araclyla, gelecek iin plan yapmayve birdiyalogun gerekletirilebilecei toplantalanlaroluturmayistemektedirler.

    Trkiye ulusal anketiOrtak sorulardan oluan ortak bir anketin Trkiyedeki belirli illerde, yrtlmesikararlatrlmtr. lke apnda belirlenen 17 ilde bir zel lise, bir devlet lisesi ve bir meslek

    lisesinden toplam 4590 gen ankete katlmtr. Anket verileri, yazlanket kullanlmak suretiyleillerin genlik merkezlerinde toplanmtr. Trkiyede yaplan grup tartmalarve altaylarsonucu kiisel bilgiler (ounlukla aile koullar), spor etkinlikleri, serbest zamann organizasyonu,okuma alkanlklarve serbest zaman etkinlikleri olmak zere 5 blmden oluan bir anketzerinde karar klnmtr.

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    17/24

    15

    Anketlerin yerel politik karar alcmakamlarn adna veya onlarla ibirlii halinde yrtldsve belediyelerinin aksine, anket ulusal dzeyde Genlik ve Spor Genel Mdrl, GenlikHizmetleri Dairesi tarafndan hazrlanmve kontrol edilmitir. Bu anket, [] genlerin serbestzamanlarnnasl geirdiklerini deerlendirmek amacyla hazrlanmtr. Anket sonularna greillerdeki genlik merkezleri, genlerin gereksinimlerine ynelik etkinlikler planlayacak vedzenleyecektir.5

    Ankete ilikin olarak Trk grubunda ifade edilen bir sorun, belli anket sorularnn ok ayrntl

    olmasyd. Bir dahaki ankette daha basit sorular, daha pratik olarak alglanan, genlerin daha kolayanlayabilecei sorular hazrlamayistemektedirler. Bazkatlmclar sorularn tasarm ya dadzenlenmesini deitirmeyi, bazlarda daha az sayda soru olmasnistemitir. ne srlenilgin bir neri ise ailelerin (ebeveynler, kardeler, akrabalar, vb) de dahil edilmesi ve onlara,genlerin serbest zaman alkanlklarve ilgileri ile ilgili sorular sorulmasidi. Ayrca anketleri, biravantaj tekil edebilecek ekilde, yerel gereksinimlere gre deitirebilme olanazerine detartmlardr. BazTrk temsilciler bu olanaaratrmlardr. Anketleri olutururken, genleringereksinimlerinin genel olarak daha fazla dikkate alnp alnmama gerei sklkla tartlmtr.Anketi dolduranlarn kendi dncelerini gelitirebilecekleri daha ak sorularn sorulmasda talepedilmitir. leride yaplacak anket aratrmalariin, anketleri tasarlamadan ve sorularoluturmadan nce alan almas ve odak gruplar da nerilmitir. Bazkiiler, anket uygulayaniller ve kiiler arasnda anketlerin nasl tasarlanacana ilikin tartmalar yapabilecekleri, fikir al

    veriinde ve nerilerde bulunabilecekleri birtakm tartma forumlarve ulusal toplantlar hakkndabilgi istemilerdir. Farklillerde anket uygulayan kiiler anket ncesi, srasve sonrasnda ulusaldzeyde bir araya gelebilmelidirler. Bu ekilde anket sorularnve konularnanaliz etmeyi,gelitirmeyi ve dzeltmeler yapmaysrdrebilirler. Ayrca, sve belediyeleri ile deneyimleri vesonularkarlatrma olanana ilikin bilgi de istemilerdir. Herkesin anket tasarlama ve yrtmedeneyimi ve bilgisine dayaliyi rnekler ve klavuzlar oluturma ve yayma konusuna olan ilgiifade edilmitir. Trkiye rneinde, anketlerin ok farklil arasnda koordinasyonunun salanmasgerektiinden, ibirlii olanaklarve birbirinden renme yollarbulmak da srecin devamllasndan nemli grnmektedir

    Gerek sve belediyelerinde gerek Trkiyedeki illerde zaman konusu sorun yaratan bir faktrolarak grnmektedir. Bazen, eitli konularn ne kadar sre alacanplanlamak ve planlamadan

    sonuca kadar, anket srecinin eitli aamalarnn kontroln btnyle elde tutmak zor olmutur.

    5Anket, Trkiye Cumhuriyeti Babakanlk, Genlik ve Spor Genel Mdrl, Genlik Hizmetleri Dairesi

    tarafndan hazrlanmtr.

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    18/24

    16

    Anket sonular gelecekteki almalarda sonularnaslkullanabiliriz?

    Belki de en nemli konu, gelecekteki almalarda anket sonularnn nasl kullanlacadr.Anketin derlenmesini ve sonularn, bir eyin sonu olarak deil balangcolarak grmeknemlidir. Sorun, anket sonularnn somut nlemlerle nasl kullanlacave izleneceidir. Eeryerel dzeyde karar alclar da dahil olmuve onaylarnvermilerse o zaman anket sonularnpolitik nlemler ve deiiklikler iin bir temel olarak izlemek ve kullanmak, onlarn da ilgi alanvesorumluluk kapsamolmaldr. Pek ok belediye, LUPP anketini izlemek ve kullanmak konusundasiyasi bir sorumluluklarolduunu sylemektedir (rnein Varmd Belediyesine baknz). Ancakbu, daha sonra tekrar deineceim farklyollarla yaplr. Bu proje, srete yer alan politikaclar vegenlik politikaskonusunda kilit pozisyonda bulunan memurlarla, siyasi bakmdan iyiyaplandrlmgibi grnmektedir. Ayrca, yrtlen anketlerin belediyenin karar alclarilebirlikte ok iyi bir ekilde oluturulduu ve sonularn politik nlemlerle takip edileceigrlmektedir. Bu, anketin planlama, yrtme, deerlendirme ve analizinde yer alan birtakmpolitik aktrler ve organlar sayesinde aka grlmektedir.

    Sonula ilgili geri bildirimlere nasl baklr?Belediyede ilgili taraflar anket sonularna ilikin geri bildirimleri nasl alrlar? lk adm, ounluklasonularanaliz edip yazlbir metin olarak yaynlamaktr. Bunu yapmann eitli yollarvardr.Bunlar, bilimsel raporlardan daha popler brorlere, birka sayfalk ksa ve sade zetlere kadaruzanmaktadr. Raporlarn, ilgili taraflarn indirilebilecei ekilde dijital biimde hazrlanmasdayaygndr. Bu rapor genellikle belediyenin internet sitesinde yer alr. Daha nce de deinildii gibisonular, amalanan kitleye balolarak farklekillerde sunulur. Bunu, anketi yrten kiilerin,sonularn analizi zerinde alan kiilerin ve politikaclarn, memurlarn ve dier ilgili taraflarnhangi politik nlemleri uygulayabilecei ve uygulamasgerektiini tartp planlayacatartma vealma toplantlarizleyecektir. Bu balamda, sonulargenlere aklamak ve onlarpolitik kararalma srecine ve uygulamalarna dahil etmek de nem tamaktadr. ok sayda alana sahip bykanketler yrtldnde, genellikle birka belirli alana ncelik vermeye almak gerekir. rnein,

    sveteki LUPP anketinde de durum byle olmutur. Kendi yaptm analizlere ve raporlaradayanarak, Astrid Lindgrens Hembygd Derneinin yesi olan belediyeler, alma srecinin vekatlmclarn deitii farkltrde eylem planlaroluturmulardr. Oskarshamn Belediyesi, pekok belediye gibi anket sonularninternet sitesinde yaynlamtr. rnein, OskarshamnBelediyesi aynzamanda genlere eriimi kolaylatran, daha ekici ve anlalr bir popler

    versiyon da yaynlamtr. rencilere sonularnerede bulabileceklerini sylemeleri konusundaretmenler de tevik edilmilerdir. rencilere geri bildirim salamak iin liselerde TVmonitrleri de kullanlmtr. Belediye aynzamanda aadaki sonularn karldLUPPraporuna dayalseminer gnleri de dzenlemitir:

    Salk, serbest zaman ve gvenlik konularndaki nlemlere ncelik verilmitir. nerilen nlemler; genlerarasnda alkol kullanmn, tatltketimini, stresi ve sigara kullanmn azaltarak, rencilerin fiziksel ve

    ruhsal salklarnartrmayiermektedir. Dier neriler, genler iin daha ok genlik merkezleri ve akamkafeleri biiminde daha fazla buluma mekannkapsamaktadr.

    (Oskarshamn Belediyesi, LUPP proje grubundan PowerPoint sunum).

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    19/24

    17

    Oskarshamn Belediyesinde ikamet edenlerin tm, reklam eklerini kullanarak LUPP anketsonularna dayalsiyasi alma konusunda da bilgilendirilmilerdir. Varmd Belediyesi, LUPPanket sonularnbildirmek iin kategori semitir:

    - Politikaclar ve memurlar- Okullar ve genlik merkezleri/etkinlik merkezleri- Ebeveynler ve halk.

    Anket geribildiriminin ilgili alanlarda gnlk olarak alan kiilere ulamasnemlidir. rnein,serbest zaman sektrnde deiik dzeylerde alan kiiler, sonularve ankete balolarak hanginlemlerin alnabilecei ve alnmasgerektii konusunu yorumlama, analiz etme ve tartmafrsatna sahip olmaldrlar. Eylem planlaroluturmak iin eitli alma gruplar, referansgruplarvb oluturulabilir. Bu gruplar daha sonra bazforumlarda karar verici politikaclar ilediyalog kurma frsatnelde etmelidirler. Vimmerby Belediyesindeki rekreasyon liderleri, LUPPanketlerini, politik karar verme srelerini etkilemenin bir yolu ve aracolarak kullanmaktadrlar.

    Ankette ele alnan konularla ilgili alan tm dzey ve alanlarn katlm hakkna sahip olmasvesonuca ulaan alma ve karar alma mekanizmalarnn bir parasolduklarnhissetmelerinemlidir.

    Anket tamamlandktan sonra sonularn takibi ve almalara devam etmenin bir yolu, farklblmleri farklaktr ve kurululara sunmaktr. Yani eer okul kurulunda bir retmen olarak

    veya temel ilgi alannz olan okul sorunlaryla ilgili bir politikacolarak okul sistemindealyorsanz, o zaman bunlar, genellikle holandnz ve dahil olmayistediiniz konulardr.ounlukla, zerinde almadnz alanlartanmaya zamannz olmaz. Bu nedenle anketlerinbelirli blmlerinde veya zel alanlarnda almalarsrdrmeyi olanaklklan forumlarnoluturulmasgereklidir.

    Geri bildirim nasl dzenlenebilir? LUPPdan rneklerBazbelediyelerde, eitli alanlardan aktrlerle (genellikle bir politikacve okulda veya serbestzaman sektrlerinde alan bazmemurlar ile) zel bir proje grubu oluturulmutur. Bunlar,anket sonularnderleyen ve analiz eden insanlar ve belediyelerdeki dier ilgili taraflar arasndabalantve aktarclar olarak ilev gstermektedirler. rnein Hultsfred Belediyesi, bu projegruplarndan birine sahiptir. Eksj gibi dier belediyeler de okul rencilerine geri bildirimin oknemli olduu kansndadrlar. Bu, anketi yrten kii, gelecekte yrtecek kii ve olassiyasikararlar ve nlemlerden etkilenecek kiilerin dncesiydi. Bu nedenle sonular, anket sonularntartabilen ve analiz edebilen rencilere sunulmutur. Eksjde 2005 LUPP anketine dayalolarak bir genlik politikasprogramoluturulmutur ve bu durum, LUPP anketini yrten dierbelediyelerin pek ounda da aynolmutur. rnein Varmd Belediyesi, LUPP anketini bir araolarak ve belediyenin sorumlu olduu genlik politikasprogramna ilikin karar alma konusundabir temel olarak kabul etmektedir. Eksj, genibir politik alan ve insan yelpazesini LUPP anketalmasna dahil etmeyi semitir. Raporu sunduumda, siyasi komisyonlar ve alanlardan geniapta insan ilgi gstermitir. Sonular, hemen hemen tm siyasal sektrlere aynzamandasunulmutur. Bu, siyasi birlik oluturmak iin iyi bir yntem, karar almak iin bir yntem ve temelolarak anketlerin arkasndaki kaldra gc olabilir. Ancak bu durum alma srecinde farkldeneyime, alanlara ve ilgilere sahip ok sayda aktr bulunmasnedeniyle, ncelikli alanlarda birfikir birliine ulalmasngletirebilir.

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    20/24

    18

    Olasanket etkileri ve sonular LUPPdan rneklerHultsfred Belediyesi, LUPP anket sonularnn nasl bir etki yapabileceinin iyi bir rneini tekiletmektedir. Aadaki alntlar, 2007 sonbaharnda belediyenin LUPP anketine dayalhazrladmrapordan ve analizden alnmtr. Raporda, 2005 sonbaharnn raporuyla karlatrmalar yeralmaktadr.

    Okullardaki ortama gelince, lise rencileri, 8. yl rencilerine nazaran daha olumludur. % 85.9u okuldakiortamok olumlu veya olduka olumlu olarak grmektedir. Bu rakam 2005den beri nemli lde ilerleme

    gstermitir. 2005de % 69.6sokul ortamnn ok iyi veya olduka iyi olduunu belirtmitir. [...]Hultsfreddeki lise rencileri, 2007 ylnda okul evresinden, 2005 ylnda olduklarndan daha memnunlar.

    2005de rencilerin yardan biraz fazlas(%53.4) okul evresinden ok veya olduka memnunlard. 2007de burakam % 76.3e ykseldi. Hepsinden nemlisi, ok memnun olduunu belirtenlerin saysnda deiiklik

    olmutur (2005de % 9dan 2007de % 28,5e ykselmitir).

    2005 Sonbahar LUPP anketinden alnmolan ve 2006 ilkbaharnda sunduum byk ldeolumsuz rakam ve analizlere gre belediye politikaclar, okul ile birlikte, liselerde okul evresinidzeltmek zere bir eylem planoluturmak iin almlardr. Liselerdeki memnuniyetsizliibelirten kaytlar daha nceden bulunmaktaydve politikaclar ile okul ynetimi bir eyler yaplmasgerektiinin bilincindeydiler. Ancak LUPP raporu, rencilerin okul ortamnve evresini naslalgladklarna ilikin somut bilgi vermitir. Analizlerini yrttm yakn belediyelerle yaplan birkarlatrma, byk olaslkla bu sorunun ortadan kaldrlmaskonusunda istek duyulmasnakatkda bulunmutur. ki yl sonra ortaya koyabildiim, rencilerin okul evresi ve ortamnailikin dncelerinin olumlu ynde ve nemli lde deitii gerei, politik nlemlerinsonucunu aka gstermektedir. Bu, deiim ve gelimenin mmkn olduuna dair olumlu birgenel bakasve duygu yaratmaktadr. Bu aynzamanda anketlerde devamllnn nemini degstermektedir. Dzenli anketler ounlukla baarlgrnrler. Bu ekilde, bir ankete dayalpolitik nlemlerin zaman ierisinde nasl etkiler gsterdiini grmek olasdr. O halde, daha fazlaanket yaplrsa eitli nlemlerin etkilerini ve genlerin yaam koullarnn nasl iyiletirileceinilmek iin daha etkili bir ara ortaya kacaktr. LUPP anket almassrecinin nasl somutnlemlere ve etkilere yol aabileceinin baka bir somut rnei de Oskarshamn Belediyesindebulunabilir. Burada, 2007 ylndaki LUPP anketi6iin aadaki amalar belirlenmitir:

    Genlerin koullarnve neyi nemli olarak dndklerini ortaya kararak, yerel genlikpolitikasngelitirmek. LUPP anketinin, belediye etkinlikleri iin llebilir hedefler belirlemeyi olanaklklmas

    Vizyona dayalolarak:

    Oskarshamnda genler, kendi n gereksinimlerine gre geliebilmekte, nemli birkaynak oluturmakta ve refah ve gce gerek anlamda bir eriime sahip bulunmaktadr.

    Ama ise:

    anket sonularna dayanarak, genlerin kaynak, yetenek ve fikirlerindenyaralanmak iin grevin bir parasolarak nlem gelitirmek [...].

    6Aadaki maddelerde sunulan nlemler ve alntlar, LUPP anketine dayalOskarshamn Belediyesi eylem

    planndan alnmtr.

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    21/24

    19

    Oskarshamn Belediyesince LUPP anketini evreleyen sre aadaki gibi tanmlanmaktadr:

    1.Anketin cevaplanmas2. Sonularn analizi ve sunumu3. Geri bildirim4. 3 nlem oluturma5. Eylem plan/bte6. zleme

    7.

    Deerlendirme

    Geri bildirimden sonra, sonularn nasl kullanlacann gz nnde bulundurulmasnemlidir.Oskarshamn Belediyesi bunu aadaki gibi formle etmitir:

    2008 sonbaharnda belediye konseyi nlemi kararlatrr. rencilerin anketi doldurmasnn zerinden bir yl geer. nlemi gerekletirmek iin bir ylmz kalr. 2009 sonbaharnda, nlemlerimizin baarsnda lecek olan yeni bir anket yapmann zamangelir.

    Belediye konseyince kararlat

    r

    lan nlem unlard

    r:

    Mevcut genlik merkezlerinde alsaatlerinin uzatlmasnn yansra yararl, iyi planlanmgeniapletkinliklerin olduu daha ok sayda genlik merkezi araclyla genlerin daha fazla biraraya gelebilecekleri yerler oluturmak. Ungdomens Husda yaplacak yatrmlar araclyla 16-25 yagenler iin iyi bir bulumamekanoluturmak. Ortaokul ve lise rencilerini kahvaltetmeye ve okuldayken eker ve merubat tr ieceklertketmekten kanmaya tevik ederek, bu rencilerin yeme alkanlklarndeitirmek.

    Bu nlemden baka belediye, LUPP anketinin arta neden olduu bir takm etki ve sonularbelirlemitir. lk olarak, genlerin yaamlarna ilikin gerek bilgiler, ikinci olarak,okullarda retim

    iin bir ara, nc olarak,genlerle alan dier aktrler iin veri ve drdnc olarak,komubelediyelerle ibirlii iinde olunmasbunlarn arasndadr.

    LUPP anketlerinde bazbelediyelerin yararlandettii bir olanak, rencilerine zellikle yerelsorular sormalardr. Bunlar, teknik nedenlerden dolaymevcut LUPP anketine dahil edilemez,ancak genlerin LUPP anketini cevaplarken, doldurabilecekleri ek bir internet tabanlanketoluturma seenekleri bulunmaktadr. LUPP anketinin genellikle okul saatlerinde yaplmasnedeniyle rencilerin hepsi bir arada bulunmakta bu da yerel anketleri gerekletirmek iin iyi birfrsat oluturmaktadr. rnein, Oskarshamn Belediyesinde yerel anket, geceleri ve hafta sonlarmeydana gelen ok saydaki olaylar nedeniyle yerel genlerin pek ok bakmdan sorunlu bir blgeolarak grd Oskarshamndaki Hamngatan hakknda sorulariermitir.

    -

    Hafta ii ve hafta sonunda geceleri Hamngatan ve civarnda zaman geirir misiniz?- Sizce hafta ii ve hafta sonu akamlarHamngatan nasl daha gvenli bir hale getirebilir?- Elinizde olsayd, liman blgesinde ne eit etkinlikler grmek isterdiniz?

    Ulusal anket iinde veya ulusal anketle balantlolarak belirli yerel sorularbirletirebilecekaralarn gelitirilmesi, Trkiyede ulusal anketi yrten iller iin tartlabilecek konulardan biriolabilirdi. Bu konu tartlmve bazkatlmclar bunu gerekletirmeyi istemilerdir (Bkz. Sayfa18).

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    22/24

    20

    Bazbelediyelerde, rnein Sderkpingde, okullarda analizler yapmak ve tablolar ve grafikmodeller oluturmak iin LUPP materyali kullanlmaktadr. Sosyal alma snflarnda bu,belediye organizasyonu, karar alma sreleri, demokrasi, etki vb alanlarda sonular tartlrkenbilgi srecine katksalamaktadr.

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    23/24

    21

    zet ve dnceler

    zet olarak amac, eitli belediyelerin ve illerin yerel dzeyde genlere ilikin hangi bilgilere sahipolduklarn, hangi bilgilere gerek duyulduunu ve daha fazla bilgiye sahip olmak iin hangisorularn sorulmasgerektiini ortaya karmak olan bu projeyi izlemek ok ilgin ve eiticiolmutur. Bilgilerin toplanmasve bilgi sreci; anket tasarlama, anket sonularnanaliz etme vesonulara dayalolarak nlemler nerme ile ilgiliydi. Benim genel izlenimime gre anketlerin

    yrtld alma sreci, ankette yer alan herkes iin yanstcbir renme sreci olmutur vegenlerin yerel yaam koullarnn ve nceliklerinin en iyi ekilde nasl aratrlacana ilikin bilgiartve beceriler asndan katksalamtr. Trkiye ve sveteki toplantlar ve altaylaresnasnda tartmalar ve grup almalar, grmelerin ve tartmalarn sreci daha ileri gtrdyaratcve ilgili bir yaklamla karakterize edilmitir. Bu yaratcyaklam; anket konularnn seimi,sorularn oluturulmas, sorulara ilikin ayrntltartmalar vb yannda, ankette yer alacak sorularda etkilemitir. Anketler gerekletirildikten sonra, kiilerin almalarnve seilen almayntemlerini deerlendirmek amacyla srece ilikin dnceler ieren bir yaklam gsterentartmalar da olmutur. Bilginin, geri bildirimin, ibirliinin, politik kararlarn ve nlemlerin naslyanstlacana vurgu yaplarak, gelecekte bu bilginin nasl kullanlacana ilikin nemli tartmalarda olmutur. Anket ve anketin amaczerinde yaplan almalar, ilgili taraflar arasnda iyi birekilde planlanmtr. rnein odak gruplar, pilot anketler ve genleri iine alan tartma

    forumlararaclyla, genlerin yaam koullarna ilikin gelecekteki anketlerin oluumunda, bugenlerin nasl yer alabilecei konusunda planlar ve fikirler ne srlmtr. sve Genlik leriUlusal Kurulu tarafndan yrtlen LUPP anketi, tm belediyeler ve iller iin anketlerinoluturulmasnda nemli bir ilham kaynaolarak ilev gstermitir. Ortak bir dili paylamamalargereinin yannda, lkelerin kltrel, sosyal ve siyasi koullarndaki farkllklar, sve ve Trkkatlmclar arasndaki ibirlii ve anlayzaman zaman gletirmitir.Ancakbu farkllklar,katlmclarbirbirlerini daha fazla anlamaya almak konusunda tevik etmitir. Bu, sadece diertaraf ve lke ile ilgili deil, aynzamanda, bazen insann kendi kltr ve lkesi hakkndabilemedii koullar ve n koullara ilikin elde edilen bilgi ve renme srelerine katkdabulunmutur. Katlmclar birbirleri hakknda bilgi sahibi olmular ve bir eylerin baka yerlerdefarklilediini renmeleri nedeniyle, lkelerinin konularonlar iin daha ak ve net bir halegelmitir. Sonuta bu, projenin gl noktalarndan biri gibi grnmektedir. Bana gre, gruptaki

    almalar iyi bir ilerleme gstermitir. Tm proje katlmclararasnda renme, anlama vegelime asndan gl bir istek sz konusudur. Bu aynzamanda taahht ettikleri ykmllkleride gerekletirdikleri anlamna gelmektedir. Bazkatlmclar daha fazla uygulamalalma, dahasomut grup grevleri ile daha az ders ve sunum olmasnistemitir. Bana gre de grup almalar

    ve somut grevler, en yapcblmler olmutur. Sonu olarak, projenin geleceine gveniyor vesve ve Trkiye arasnda paylalan iliki ve renme srecinin giderek artacanumuyorum.

  • 8/10/2019 Ne isterseniz onu alrsnz Genler hakknda bilgi edinmek iin anketlerden yararlanmak

    24/24