nedelen elektronski informator

43
ВПДИШ ЗА НЕФПРМАЛНП ПБРАЗПВАНИЕ Неделен Електрпнски Инфпрматпр Брпј 073 25.10.2010 Настаните кпи се дпдадени или ажурирани вп текпт на минатата седмица се пзнашени сп разлишна бпја на фпнтпт. Овпј инфпрматпр се дистрибуира какп дел пд електрпнскипт весник на Впдиш за Нефпрмалнп Образпвание. Дпкплку сакате да гп дпбивате пвпј неделен инфпрматпр на ващата e-mail адреса, дпвплнп е да испратите ппрака на [email protected]

Upload: dejan-spaseski

Post on 28-Mar-2016

235 views

Category:

Documents


13 download

DESCRIPTION

Elektronski Informator za obuki i statii

TRANSCRIPT

Page 1: Nedelen Elektronski Informator

ВПДИШ ЗА НЕФПРМАЛНП ПБРАЗПВАНИЕ Неделен Електрпнски Инфпрматпр

Брпј 073 25.10.2010

Настаните кпи се дпдадени или ажурирани вп текпт на минатата седмица се пзнашени сп разлишна бпја на фпнтпт.

Овпј инфпрматпр се дистрибуира какп дел пд електрпнскипт весник на Впдиш за Нефпрмалнп Образпвание. Дпкплку сакате да гп дпбивате пвпј неделен инфпрматпр на ващата e-mail адреса,

дпвплнп е да испратите ппрака на [email protected]

Page 2: Nedelen Elektronski Informator

Тип Назив Термин Тренинг центар

Местп Линк

БИЗНИС

Обука Бизнис пднесуваое и етика 20.11 – 21.11.10 ЦС Глпбал 02.32.90.540

Скппје Детали

БРЗП ШИТАОЕ

Прпмптивнп предаваое

Брзп шитаое 28.10.10

Ин Оптимум Македпнија 02.55.11.415

Скппје Детали

На бесплатнптп прпмптивнп предаваое ќе дпзнаете какп да ушите ппмалку време а да ппмните ппвеќе и ппефикаснп, какп Ващипт мпзпк памти, какп да спздадете фантастишна мемприја, какп да ја прпверите ващата сегащна брзина на шитаое, какп да пспзнаете кплку сте мпќни и кплку е ппприрпднп Power reading шитаоетп пд класишнптп, какп да се активира левата и десната хемисфера на мпзпкпт и какп да дпбиете ппвеќе слпбпднп време.

Семинар

Брзп шитаое (Power Reading) 05.11 –10.11.10

Ин Оптимум Македпнија 02.55.11.415

Скппје Детали

Какп мпже да прпшитате две книги за еднп утрп? Мнпгумина кпи гп ппминаа семинарпт Power Reading - Брзп шитаое ушат сп леснптија, шитаат и напредуваат вп живптпт. Запищете се на семинарпт вп некпј пд термините и дпзнајте каквп е задпвплствптп да прпшитате 2 книги за еднп утрп.

Семинар Јунипр Брзп шитаое (Junior Power reading)

05.11 – 10.11.10

Ин Оптимум Македпнија 02.55.11.415

Скппје Детали

Семинар Ушеое сп ппмпщ на Power reading

30.10 - 31.10.10

Ин Оптимум Македпнија 02.55.11.415

Скппје Детали

ДЕЛПВЕН АСИСТЕНТ

Обука

Пбука за делпвен асистент Ппшетпк 11.11.10

ЦС Глпбал 02.32.90.540

Скппје Детали

Канцеларискп рабптеое, прганизација и меначмент за делпвен асистент, управуваое сп време, сп спстанпци и лпгистика вп канцеларија. Дел пд пбуката е ппсветен на успврщуваое на делпвнипт англиски јазик, кпј е неппхпден за секпј успещен делпвен асистент.

Page 3: Nedelen Elektronski Informator
Page 4: Nedelen Elektronski Informator

Тип Назив Термин Тренинг центар

Местп Линк

ДЕТСКИ

Креативница Креативница за деца: Love to learn

28.10.10 31.10.10

Ин Оптимум Македпнија 02.55.11.415

Скппје Детали

Часпви

Ментпрски шаспви за унапредуваое на шиташкипт пптенцијал кај деца сп прпблеми при шитаое и дислексија

пп дпгпвпр

Ин Оптимум Македпнија 02.55.11.415

Скппје Детали

ДИСТРИБУЦИЈА

Обука

Supply Chain Management 25.10.10 ЦС Глпбал 02.32.90.540

Скппје Детали

Зпщтп кпмпаниите мпра да се фпкусираат на нивната лпгистика и Supply Chain Меначмент: згплемени пптреби на пптрпщувашите пд превпвремена и квалитетна исппрака, згплемена брзина на електрпнската тргпвија и мпжнпст за намалуваое на трпщпците, ппгплема взаемна зависнпст вп пднпсите ппмеду дпбавувашите, набавувашите и пптрпщувашите, згплемена лпкална и регипнална кпнкуретнпст вп пазарните зпни...

EBC*L

Натпревар

Лига на щампипни 2010 Нпември 2010 EBC*L Македпнија

Скппје Детали

EBC*L ЛИГА НА ШАМПИОНИ 2010 е Најгплем натпревар за бизнис кпмпетенции вп Еврппа. Ппкрај Македпнија правп на ушествувп имаат најдпбрите и пд ущте други 33 земји ушесници. Прпектпт има два главни настани: Наципнален натпревар вп нпември 2010 вп Скппје и Интернаципналнипт натпревар 20 и 21 јануари 2011 вп Виена

ЕКПЛПЩКИ ДПЗВПЛИ

Обука

Израбптка на интегрирани екплпщки дпзвпли

Октпмври 2010 гпдина

Клуш 02.32.11.422

Скппје Детали

Обука за израбптка на екплпщки елабпрати (ОВЖС) за пценка на влијание на пбјекти врз живптна средина и интегрирани екплпщки дпзвпли (ИСКЗ)

ЕУ ФПНДПВИ И ПРПЕКТИ

Обука

Израбптка на предлпг прпект (РП7)

Октпмври 2010 гпдина

Клуш 02.32.11.422

Скппје Детали

Обуката е наменета за претставници на мали и средни претпријатија, наушнп-истражувашки институции, јавни и владини институции, кпнсултанти, пднпснп сите пние кпи сакаат да ја спвладаат техниката на израбптка на предлпг-прпект, сппред стрпгите правила и пбрасци кпи ги бара ЕУ, какп и прпцеспт на имплементација, мпнитпринг, евалуација и нашин на известуваое.

Page 5: Nedelen Elektronski Informator
Page 6: Nedelen Elektronski Informator

Тип Назив Термин Тренинг центар

Местп Линк

КАРИЕРА

Обука

Пбука на пбушуваши 15.11 – 18.11.10 ЦС Глпбал 02.32.90.540

Скппје Детали

Зајакнуваое на вещтините за реализација на пбуки сп цел на пренесуваое на знаеое преку сппдветни техники за пбушуваое. Пп заврщуваое на пбуката ушесниците ќе мпжат самите да планираат, реализираат пбуки, да управуваат сп групна динамика и да евалуираат пбуки. Еднпставнп, какп да направите пбуката да се памети и да се спрпведува наушенптп вп рабптата. Се применува активнп ушествп на секпј ушесник и се рабпти сп снимаое, даваое на ппвратна инфпрмација и рабпта сп кпнкретни тематски спдржини.

КПНФЕРЕНЦИЈА

Кпнферен-ција

TEDxSkopje 30.10.10 TEDxSkopje Скппје Детали

КПМУНИКАЦИЈА

Обука

Гпвпреое вп јавнпст 28.10 – 29.10.10 ЦС Глпбал 02.32.90.540

Скппје Детали

Делпвната кпмуникација е пснпва за секпј успещен шпвек. Сите ние мпра да ги развиваме вещтините за лишен и прпфесипнален пднпс и кпмуникација сп другите спрабптници, кплеги и врабптени. Презентираоетп е дел пд кпмуникацијата и успехпт на нащата рабпта зависи мнпгу пд нащата сппспбнпст за јавни настапи, независнп дали се интерни и надвпрещни клиенти.

Обука

Успещни спстанпци 04.11.10 ЦС Глпбал 02.32.90.540

Скппје Детали

Најгплем дел пд времетп какп меначер гп ппминувате на спстанпци, ппнекпгащ и 1/3 пд времетп. Пращаоетп е дали се тие ефективни? Дали мпра да присуствувате на сите? Дали мпра да биде вп фпрма на спстанпк, мпжеби треба да биде друга фпрма на кпмуникација какп е-маил, Skype, телефпн? Кплку пд нив се без рещение на крај? Какп ппставувате правила за спстанпци сп ващите врабптени? Одгпвпр на сите пращаоа и мнпгу ппвеќе инфпрмации ќе дпбиете дпкплку присуствувате на пбуката.

Обука

Презентациски вещтини 27.11 – 28.11.10 ЦС Глпбал 02.32.90.540

Скппје Детали

Успехпт на прпдажба на прпизвпдпт или услугата зависи пд тпа кплку дпбрп мпже да гп презентирате. Истп така успехпт на ващите идеи зависи пд тпа кплку дпбрп знаете да ги презентирате и да ги прпдадете на ващипт претппставен. Ппдпбруваое на резентациските и гпвпрнишките сппспбнпсти. Ппдпбрп впдеое на бизнис презентација, јавен настап, презентација, спстанпк, семинар, предаваое и сл. Стекнатите вещтини мпжат ефектнп да се применуваат вп сите пбласти на текпвнптп рабптеое и придпнесуваат за успещнп структурираое и метпдишкп впдеое на презентациите на меначерите вп билп кпја пбласт.

Page 7: Nedelen Elektronski Informator

Спремни да влпжувате вп свпјпт лишен и прпфесипнален развпј и развпјпт на ващите врабптени?

ПРИКЛУШЕТЕ ИМ СЕ НА УСПЕЩНИТЕ! Ние вп ЦДС сме ппсветени на практишни и интерактивни пбуки сп виспк квалитет, а какп гаранција за тпа е ренпметп на HRDQ пд САД (www.hrdq.com) пд кпгп ги пткупивме правата за пбуките пред вас. Веќе вп пктпмври три нпви теми:

Креативнп разрещуваое на прпблеми 14 пктпмври Впдствп низ прпмени 21 пктпмври Меначираое сп меначери 28 пктпмври

За сите инфпрмации јавете се на 02/321 50 15 или дпјдете вп нащите канцеларии на бул. „Климент Охридски“ 54/2/1 и ќе ни биде задпвплствп да Ви ппмпгнеме.

Меначираое сп меначери (1-дневна рабптилница)

Зпщтп е пптребна прпграма за меначираое сп меначери? Штп е тпа щтп е тплку тещкп? 1. Балансираое на секпјдневните задаши сп дплгпрпшнптп стратещкп размислуваое. Дпкплку имате меначери кпи ви пдгпвараат вам, тпгащ гплем дел пд нивните прпблеми пстануваат на вас да ги рещите. 2. Ващите директни извещтаи управуваат сп гплем брпј на разлишни функции и тещкп е да спздадете шувствп на пбединетпст и кпхезија за целата група. 3. Дпкплку сте типишен меначер пд среден слпј (сп типишни шпвешки пспбини!), вие мпжеби најмнпгу би сакале да ги игнприрале непријатните ситуации какп щтп е да се справите сп прпблематишните луде. А мпжеби се

ппвлекувате. Меначираоетп сп меначери бара храбрпст, и преку пваа рабптилница ќе ви дадеме еднпставен, нп ефективен двпстран пристап кпј се фпкусира на развиваое на бизнис стратегија, а еднпвременп ги ппдпбрувате ващите лидерски вещтини.

Page 8: Nedelen Elektronski Informator

Тип Назив Термин Тренинг центар

Местп Линк

КУРСЕВИ ЗА СТРАНСКИ ЈАЗИЦИ

Online курс Online курсеви пп англиски јазик нпн стпп Go! EnglishMak www.englishmak.com

Детали

Курс

Интелигентен Делпвен Англиски Јазик

09.11 – 30.12.10 Клуш 02.32.11.422

Скппје Детали

За интелигентнп и успещнп впдеое на Ващипт бизнис, ппвиспки дпстигнуваоа на Ващетп рабптнп местп и пплесна кпмуникација сп медунарпдни клиенти и партнери! Обуката за Интелигентен делпвен англиски јазик ќе Ви пвпзмпжи да ги псвежите и надппплните свпите предхпднп стекнати знаеоа: збпгатуваое на решникпт, упптреба на граматишки правила или пак успврщуваое на делпвните термини.

МЕНАЧМЕНТ

Обука

Меначираое сп меначери 28.10.10

8 шаса

ЦДС – Центар за делпвна спрабптка

Скппје Детали

Меначираоетп сп меначери бара храбрпст, и преку пваа рабптилница ќе ви дадеме еднпставен, нп ефективен двпстран пристап кпј се фпкусира на развиваое на бизнис стратегија, а еднпвременп ги ппдпбрувате ващите лидерски вещтини.

ПРЕТПРИЕМНИЩТВП

Обука

Развиваое на претприемашки капацитети

13.11 – 14.11.10 12 х 60 мин

Детра 02.240.20.98

Скппје Детали

Секпј пд нас барем еднащ вп живптпт имал дпбра бизнис идеја, нп ретки се пние кпи пстанале истрајни вп нејзинп пстваруваое. Оваа пбука ќе ви ппмпгне да ги пткрите слабпстите на ващипт претприемашки карактер. Наушете какп да пстанете верни на свпите идеи и пснпвате и развиете свпј успещен бизнис.

ПРПДАЖБА

Обука

Ефективна кпмуникација при прпдажба

06.11 – 07.11.10 ЦС Глпбал 02.32.90.540

Скппје Детали

Заппзнаваое сп важнпста и знашеоетп на кпмуникацијата при прпдажба, прпдажнп пднесуваое, презентираое на прпизвпди/услуги, какп и ппдпбруваое на вещтините за прегпвараое при прпдажба и максимизираое на прпдажните перфпрманси. Секпј пд ушесниците ќе има мпжнпст да гп ппредели свпјпт прпфил и да ги спзнае мпжнпстите за ппдпбруваое на лишнипт тек на рабптата.

Page 9: Nedelen Elektronski Informator

ИНТЕЛИГЕНТЕН ДЕЛПВЕН АНГЛИСКИ ЈАЗИК

За интелигентнп и успещнп впдеое на Ващипт бизнис, ппвиспки дпстигнуваоа на Ващетп рабптнп местп и пплесна кпмуникација сп медунарпдни клиенти и партнери! Обуката за Интелигентен деловен англиски јазик ќе Ви пвпзмпжи да ги псвежите и надппплните свпите предхпднп стекнати знаеоа: збпгатуваое на решникпт, упптреба на граматишки правила или пак успврщуваое на делпвните термини. СПДРЖИНА: Темите разрабптуваат низа детали пд делпвнптп секпјдневие, без разлика дали се рабпти за сппственик, претприемаш, меначер или службеник, какп на пример: првишнп заппзнаваое сп делпвнипт партнер, впдеое делпвен спстанпк, прпмпвираое на свпјата кпмпанија (пд бизнис идеја дп прпфит), бараое финансии пд банка, кпристеое на ИКТ, делпвнп пкружуваое, прпмпвираое на имич, истражуваое на пазар, маркетинг, прпдажба, финансии, цени, псигуруваое, инпвации и слишнп. ВРЕМЕТРАЕОЕ И МЕСТП НА ПДРЖУВАОЕ НА ПБУКАТА: Обуката ќе се пдржи пд 09.11 дп 30.12.2010 гпдина. Наставата трае вкупнп 32 шаса, ДВА МЕСЕЦИ. Се пдржува два пати неделнп, ВТОРНИК/ЧЕТВРТОК, од 19 - 21 часот. Се изведува вп климатизирани и пдлишнп ппремени прпстприи на Кпнсалтинг и тренинг центар КЛУШ, Ул. Митп Хачи-Василев Јасмин, 52-1/3-Скппје. МЕТПДИ НА РАБПТА: Изушуваоетп на јазикпт се изведува преку интерактивна настава, пбрабптка на автентишни и актуелни текстпви за бизнис пд специјализиранптп списание The Economist, граматишки вежби, вежби за слущаое и разбираое, презентации, кпмуникација и пищуваое.

02 / 3211 - 422

[email protected]

www.key.com.mk

КОНСАЛТИНГ И ТРЕНИНГ ЦЕНТАР КЛУЧ

Вашиот клуч за успех!

Page 10: Nedelen Elektronski Informator

Тип Назив Термин Тренинг центар

Местп Линк

СТАНДАРДИ И СИСТЕМИ

Обука

Впведуваое, пдржуваое и мпдификација на HACCP систем

Октпмври 2010 гпдина

Клуш 02.32.11.422

Скппје Детали

Спставуваоетп на HACCP (АОККТ) тим вп секпја кпмпанија е еден пд клушните елементи за испплнуваое на пвпј систем. Тимпт треба да биде мултидисциплинарен и да вклушува разлишен перспнал (прпизвпдствп, лабпратприја, санитација, инженери, лица пдгпвпрни за квалитет и др). Ппжелнп е вп тимпт да има и шлен пд управата, пспбенп кпга се рещава за инвестиции неппхпдни за имплементација на пвпј систем.

ТЕСТПВИ ЗА СТРАНСКИ ЈАЗИЦИ

Обука Ппдгптвителни пбуки за TOEFL/ GMAT/ GRE/ SAT

секпј 1ви и 15ти 6 седмици

Образпвен Инфпрмативен Центар

Скппје Детали

УПРАВУВАОЕ СП КЛИЕНТИ

Обука Пднпс сп кприсници 13.11 – 14.11.10 ЦС Глпбал 02.32.90.540

Скппје Детали

ФИНАНСИИ

Бесплатен Мини семинар

Рещение за ващата финансиска иднина

25.10.10 19 – 21.00 ш

Синергија Плус Скппје Детали

Семинарпт е на тема мпдернизација на пензискипт систем, ппјавата на дпбрпвплнп капиталнп финансираое и улпгата на инвестициските фпндпви вп градеоетп на Ващата финансиска иднина

Тип Назив Термин Тренинг центар

Местп Линк

ШПВЕШКИ РЕСУРСИ

Семинар и Рабптилница

Кпрппративнп Ппщтествена Пдгпвпрнпст

01.11 – 02.11.10 ЦС Глпбал 02.32.90.540

Скппје Детали

Семинар и практишната рабптилница сп Мален Бејкер (Mallen Baker) вп Скппје, еднп пд најценетите имиоа и практишари пд пбласта на Кпрппративната ппщтествена пдгпвпрнпст. Мален е автпр, гпвпрник и стратещки спветник за кпрппративната ппщтествена пдгпвпрнпст. Тпј е пснпваш и директпр на Business Respect. Преку свпите семинари гп сппделува свпетп практишнп искуствп пд пбласта на КОО. Вп нпември на ппкана пд ЦС Глпбал за првпат ќе присуствува вп Република Македпнија.

Page 11: Nedelen Elektronski Informator
Page 12: Nedelen Elektronski Informator

Тип Назив Термин Тренинг центар

Местп Линк

ШПВЕШКИ РЕСУРСИ

Семинар

Лидерствп вп нпвата екпнпмија: Стратещки развпј на шпвешки капитал

23.11.10 М6 Едукативен Центар

Скппје Детали

Еднпдневен семинар кпј ги ппкрива темите на лидерствп, мпќ и стратегија сп акцент на шпвешките ресурси.

Академија

Академија за шпвекпви ресурси пријавуваоетп е вп тек

ЦС Глпбал 02.32.90.540

Скппје Детали

Следејќи ги ппследните трендпви вп пбласта на шпвекпвите ресурси, какп и спгледувајќи ја пптребата за практишнп пбразпвание на македпнскипт кадар вп пбласта на шпвекпвите ресурси, CS Global™ сп гпрдпст гп најавува птвпраоетп на првата Академија за шпвекпви ресурси вп Македпнија.

Обука

Емпципнална интелигенција на рабптнп местп

30.10 – 31.10.10 ЦС Глпбал 02.32.90.540

Скппје Детали

Емпципналната интелигенција е најважнипт индикатпр за рабптнипт перфпрманс. Генерална цел на пбуката е заппзнаваое сп кпнцептпт на емпципналната интелигенција и на кпј нашин влијае на индивидуалнипт и тимскипт ушинпк какп и на кпј нашин мпже да се згплеми нејзината мпќ вп рамки на прганизацијата сп цел ппстигнуваое на успех и ппдпбри резултати.

Обука

Управуваое сп шпвекпви ресурси 08.11.10 (псн) 22.11.10 (напр.)

ЦС Глпбал 02.32.90.540

Скппје Детали

Оснпвната сила на секпја прганизација се лудетп. Тие ја движат напред кпмпанијата кпн зацртаните бизнис цели. Денес се бара прпактивен пристап и мптивираое на врабптените за ппефективна рабпта. Обуката ви ппмага практишнп да се надградите и да мпже ппуспещнп да пдгпвприте на бараоата за мптивација, наградуваое, регрутација, селекција, птпущтаое и за пценка на врабптените.

Обука

Мптивација на врабптени и меначмент на кпнфликти

25.11 – 26.11.10 ЦС Глпбал 02.32.90.540

Скппје Детали

Интерактивен пристап сп наспшуваое на ушесниците наместп тепретскп предаваое. Ушесниците ќе бидат впдени и пхрабрени да ги разрещуваат кпнфликтите меду себе и вп улпга на ппсредници да разрещуваат кпнфликт настанат ппмеду други. На тпј нашин ушесниците ќе ги згплемат и ппдпбрат сппствените квалитети и сппспбнпсти да мпжат да се справат сп секпја ситуација и какп директни ушесници вп кпнфликтпт и какп ппсредници. Се применуваат мнпгу игри сп превземаое на улпги и справуваое сп разлишни ситуации.

Page 13: Nedelen Elektronski Informator
Page 14: Nedelen Elektronski Informator

Тип Назив Термин Тренинг центар

Местп Линк

ПСИХПЛПГИЈА

Обука

Пбука за психпдрама 23.10 – 24.10.10

400 шаса

Тринпва 071.823.639

Битпла Детали

Вп пбуката мпжат да земат ушествп: психплпзи, спциплпзи, лекари, педагпзи, психијатри. Обуката е сертифицирана сп щтп секпј ушесник дпбива знаеое и мпжнпст за рабпта сп Психпдрама.

Обука

Еклектишна психплпгија вп тек Тринпва 071.823.639

Битпла Детали

Вп пбуката дпбивате мпжнпсти да наушите и видите ппвеќе техники и какп рабптат ппвеќетп психптерапии: гещталт терапијата, семејна терапија, арт-терапија и други.

Рабптилница

Рабптилници за Арт-терапија, Музикп терапија, Психпдрама, Спципдрама, и други

Октпмври 2010 гпд.

Тринпва 071.823.639

Битпла Детали

Организираое разлишни рабптилници на актуелни теми. Рабптилниците се предвпдени пд специјалисти пд пбласта. Интерактивни вежби, цртаое, играое, израбптуваое фпрми пд глина, сплптуваое на рабптна група и мнпгу други интересни рабптилници.

Рабптилница

Група за лишен раст и развпј. Креативнпста какп главен фактпр вп секпе ппле на нащипт живпт.

13.11 – 14.11.10 15 шаса

Тринпва 071.823.639

Битпла Детали

Организираое разлишни рабптилници на актуелни теми. Рабптилниците се предвпдени пд специјалисти пд пбласта. Интерактивни вежби, цртаое, играое, израбптуваое фпрми пд глина, сплптуваое на рабптна група и мнпгу други интересни рабптилници.

Наппмена: Вп пвпј инфпрматпр се презентирани инфпрмации за дел пд пбуките и другите настани пбјавени на

нащипт веб сајт (www.no.net.mk). За да ја ппгледнете кпмплетната листа на пбуки, ппгледнете ја кпмплетната листа

на настани на нащипт веб сајт вп секцијата ПБУКИ (...).

Page 15: Nedelen Elektronski Informator

МАЛИ ПГЛАСИ

Нудиме специјализирана ушилница за пдржуваое на наменски пбуки. Лпцирана е вп центарпт на град Скппје сп лесен пристап и мпжнпст за паркираое. Ушилницата е сп ппврщина пд 35 м. кв. сп мпжнпст за максимум 18 слущатели ппремена сп стплшиоа сп масишки на расклппуваое, LCD, кпмпјутер, … Нащата цена за дневнп кпристеое е 50 евра сп сп вклушенп кафе и впда за предавашите и ушесниците (две кафе паузи). Дпкплку имате пптреба пд ппвеќе тренинг сесии, ппстпи прпстпр за дпгпвпраое. Сащп Трајкпски, Тел. 02.31.11.191 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Изнајмуваое на предавална сп капацитет за 25 слущатели - 25 евра за 1 шас и 45 евра за 2шаса. Цените важат дпкплку има слпбпден термин. Прпстпрпт е ппремен сп стплшиоа сп масишки за пищуваое, платнп за прпекција, прпектпр, табла, кујна за ппдгптпвка на пијалпци. За ппдплгп временскп траеое какп и редпвнп кпристеое на прпстпрпт - цената е предмет на дпгпвпр. Прпстпрпт се напда на улица Ленинпва вп центарпт на градпт. За ппдетални инфпрмации кпнтактирајте не. Кпста Мицкпвски. Тел. 02.55.11.569 или 078.227.116

Facebook: Дпкплку сакате редпвнп да вe инфпрмираме за сите нпвпсти преку Facebook, тпгащ ппсетете ја нащата Fan Page и станете нащ Fan.

Neformalno Obrazovanie

Twitter: Дпкплку сакате редпвнп да бидете инфпрмирани за сите нпви пбуки и статии, придружете ни се на Twitter.

Neformalno

Page 16: Nedelen Elektronski Informator

Статија.мк претставува сервис за публикуваое статии, дистрибуција на статии дп други медиуми, какп и сервис за прпмпвираое преку статии. Овпј сервис е дизајниран за да ващите екпсертски статии стигнат пред пшите на шитателската публика.

Page 17: Nedelen Elektronski Informator

СТРАТЕГИИ НА ИНВЕСТИРАОЕ ДП ПЕНЗИПНИРАОЕ

Овпј текст е за разлишните стратегии на инвестираое при градеое на ващетп ппртфплип и е наменет пред сè за пние луде кпи се задпвплни вп квадрантпт „В“ и „С“ за кпи пищувавме вп претхпдната статија, и кпи немаат намера, или пак, мпжнпст, да преминат на десната страна на квадрантпт.

Акп ппседувате ппвеќе пд една акција, вие веќе имате инвестицискп ппртфплип. Свпетп ппртфплип гп градите преку дпдаваое на ущте акции, какп и пстанати класи на импти, какп пбврзници, удели вп инвестициски фпндпви, државни или благајнишки записи, итн. Целта ви е да ја згплемите вреднпста на ппртфплиптп преку избпр на инвестиции за кпи верувате дека ќе им расте вреднпста. Сппред Мпдерната Ппртфплип Теприја влпжуваоетп вп разлишни класи на импт се прави пред сè ппради намалуваое (диверзификација) на ризикпт. А традиципналната теприја на ппртфплип кај нащипт нарпд е ппзната пд памтивек и гласи: Не ги ставај сите јајца вп иста кпщнишка!

За да ја пдберете ващата стратегија на инвестираое, најпрвп треба да ги ппгледнете шетирите клушни фактпри:

1. Ващите пстанати средства за пензија 2. Ващата впзраст 3. Ващите идни пшекувани финансиски пптреби 4. Ващата тплеранција кпн ризикпт

1.Пстанати средства за пензипнираое

Сппред мпжнпстите вп Македпнија, максимум щтп мпжете да имате пп пднпс на пва пращаое е:

- Пензија пд ПИОМ за кпја вп пвпј мпмент немате ппим кплку ќе изнесува, а извеснп е дека ќе биде ппмал пд щтп се надевате;

- Одредена сума пд втприпт пензиски стплб дпкплку припадате на ппмладата генерација. Изнпспт зависи пд тпа кплку пари сега издвпјувате вп пвпј стплб и сп какпв принпс ќе рабпти фпндпт дп ващетп пензипнираое

- Сума пд третипт пензиски стплб дпкплку сте малку прпактивни и сте се пдлушиле да влпжите и вп пвпј стплб. Изнпспт на сумата кпја ќе ја уживате вп ващите пензипнерски денпви, зависи пд истите фактпри веќе кажани кај втприпт стплб;

Page 18: Nedelen Elektronski Informator

Дпкплку вкупнипт изнпс пд сите пвие стплбпви гп знаете и сметате дека е дпвплен за ващите пензипнерски денпви, верпјатнп е дека пстатпкпт пд ващите слпбпдни средства денес нема да гп инвестирате, туку ќе гп щтедите вп банка сп ниски принпси, нп и сп мал ризик. Истп така мпжете да влпжите и вп државни хартии пд вреднпст, какп пбврзници или државни записи.

Дпкплку пак, сте вп ппмладата впзраст и сакате да живеете пплагпдни пензипнерски денпви, извеснп е дека ќе се пдлушите дел пд ващите слпбпдни средства да ги инвестирате вп пдреденп ппртфплип спставенп пд разлишни класи на импт. Мпжете да купите некплку разлишни акции за кпи сметате дека ќе ви дпнесат сплиден принпс, или пак мпжете да направите кпмбинација, да решеме: 60% акции (или акциски фпндпви), 30% пбврзници (или пбврзнишки фпндпви), 10% деппзити.

2.Ващата впзраст и ващата стратегија

Кпга пензипнерските денпви се далеку, мпжете да си дпзвплите ппагресивна стратегија (сп ппгплема излпженпст на ризик) бидејќи впзраста дпзвплува да евентуалнп се надпмести тпа щтп мпже да се изгуби. Вп тпј слушај најверпјатнп ќе се пдлушите да ппгплем дел пд ващите средства ги влпжите вп акциски фпндпви или директнп вп акции. Акп влпжуваоата не се ппкажат какп щтп сте пшекувале, имате дпвплнп време да преминете вп друг инвестициски фпнд, или пак да гп прпмените ппртфплиптп пд акции.

Дпкплку пак, пензипнерските денпви се блиску, верпјатнп е дека ќе сакате ппгплем дел пд средствата да бидат влпжени вп класи на импт кпи самп ќе ја зашуваат вреднпста, да не гп загубите и тпа щтп гп имате. Нп не забправајте, секпгащ се преппрашува барем еден мал дел да влпжите вп класи на импт кпи мпжат да дпнесат раст, дури и ппсле пензипнираоетп!

3. Ващите идни пшекувани финансиски пптреби

Прпектираоетп на ващите идни пптреби, ќе мпже да ви ппкаже кплку агресивнп или кпнзервативнп треба да инвестирате. Имајте на ум дека верпјатнп ќе ви требаат ппвеќе средства пткплку щтп мислите. Живптнипт век на лудетп е сè ппдплг и ппстпи мпжнпст да прпживеете и 30-40 гпдини вп пензија.

Опщтптп правилп е дека вп пензипнерските денпви ќе ви требаат пкплу 85% пд пна щтп сега гп зарабптувате за да гп пдржите сегащнипт живптен стил. Нп, акп имате скапп хпби, сакате да се забавувате, или пак, сакате да патувате кпга ќе се пензипнирате, верпјатнп ќе ви требаат и 100%, па и ппвеќе пд ващипт сегащен прихпд. Сè зависи пд ващите припритети и пшекуваоа. На пример акп сега зарабптувате 400 евра месешнп, самп за да гп пдржите сегащнипт нашин на живпт ќе ви требаат 340 евра (400 евра x 85%). И тпа е самп за првипт месец. Гпдищнп тпа изнесува 4.080 евра. А каде се пстанатите гпдини? Вп секпја пд наредните гпдини ќе треба да кпмпензирате и за стапката на инфлација. Акп на пример, живптните трпщпци ппраснат за 3% ппсле првата гпдина пд ващетп пензипнираое, наредната гпдина ќе ви требаат дппплнителни 122 евра на веќе пптребните 4.080 евра, и тпа самп да ја зашувате вреднпста.

4. Ващата тплеранција кпн ризикпт

Нивптп на ризик кпе сте ппдгптвени да гп ппнесете е клушен елемент при дпнесуваое на пдлуките

Page 19: Nedelen Elektronski Informator

за инвестираое. Искуствптп ппкажува дека инвестиции кпи се ппризишни, нпсат и ппгплем принпс на ващетп ппртфплип, заеднп сп мпжнпста за гплеми загуби, барем на кратпк рпк.

Акп не сте склпни кпн ризик, најдпбрп е да се сппшите сп тпј факт и сп негпвите ппследици щтп ппскпрп. Акп најгплем дел пд ващетп ппртфплип на инвестираое гп спшинуваат ликвидни средства, какп деппзити, на пример, верпјатнп е дека нема да ја надминете стапката на инфлација, и куппвната мпќ на ващите средства нема да пди вп шекпр сп ващите пптрпщувашки пптреби.

Откакп ја утврдивте ващата инвестиципна стратегија преку вагаое на гпренаведените фактпри, мпжете да ја примените таа стратегија за алпкација на средствата вп рамки на ващетп ппртфплип. Еден нашин за да гп стприте тпа е да заппшнете сп прпста алпкација, кпја гп ппкажува пптенцијалнптп нивп на ризик и диверзификација сппдветни за пдредени фази вп ващипт рабптен век. Ппдплу следува еден пример кпј никакп не смее да се земе здравп за гптпвп.

20 или ппвеќе

гпдини дп пензија

10 дп 20 гпдини дп

пензија

5 гпдини или ппмалку

дп пензија

Акции пд гплеми

кпмпании (Акциски

фпндпви)

40% 35% 30%

Акции пд мали

кпмпании (акциски

фпндпви)

40% 30% 10%

Избалансирани

инвестиципни фпндпви

(акции и пбврзници)

10% 10% 20%

Дплгпрпшни пбврзници 10% 155 30%

Паришни фпндпви (или

деппзити) 10%

Откакп ќе ги пдредите и пстанатите фактпри кпи ја перспнализираат ващата инвестициска стратегија – ващите пстанати средства за пензија, идните пшекувани пптреби и тплеранцијата кпн ризикпт, ќе мпжете да ја прилагпдите алпкацијата на средствата вп ващетп ппртфплип.

Реалпкација на ващетп ппртфплип

Ошекувајте дека ващите инвестиципни стратегии ќе се менуваат сп текпт на времетп. Не самп ппради фактпт щтп вие ќе стареете, туку ќе се менуваат и ващата тплеранција кпн ризикпт, пстанатите средства за пензија, пшекуваните идни пптреби ппради прпмена на ващипт живптен

Page 20: Nedelen Elektronski Informator

стил, прпмени вп кариерата или пак вп семејствптп. И секакп, мпжнп е ващите алпцирани средства да не гп нпсат принпспт кпј сте гп пшекувале. Истп така, и пазарните услпви мпжат да се прпменат пд време на време – щтп знаши дека ќе имате пптреба да гп реевалуирате ващипт пристап кпн инвестираоетп.

Дпбра идеја е да стекнете навика за реевалуација на ващетп инвестиципна стратегија перипдишнп. Акп се прпменат ващите цели, стратегијата треба да се прпмени истп така. Преппрашливп е да гп практикувате пва барем еднащ гпдищнп.

Aвтпр: Гпрдана Гпчп е пвластен спрабптник на Синергија Плус – Прва Агенција за финансиска писменпст вп Македпнија. За ппвеќе инфпрмации за какп ппмудрп сп лишните финансии ппсетете гп веб ппрталпт на http://www.sinergijaplus.com/

УСПЕЩНИ ВП ПНЛАЈН УШЕОЕТП

Онлајн курсевите се пдлишен нашин за стекнуваое дппплнителна струшнпст и сертификати, или при прпмена на кариерата. Пред да се запищете, еве некплку фактпри щтп мпже да пбезбедат успех при ушеоетп.

Управуваое сп време

Управуваоетп сп време мпже да биде најгплем фактпр за успех вп ващипт пнлајн курс. Успещните пнлајн ушеници мпра да бидат прпактивни вп ушеоетп и да превземат пдгпвпрнпст за свпјпт успех.

За да владеете сп времетп, првп утврдете кплку време вп денпт мислите дека ќе бидете најмнпгу фпкусирани на ушеое. Дали сте утрински или нпќен тип? Дали најдпбрп се кпнцентрирате пп еднп кафе или ппсле рушек? Откакп ќе гп пдредите времетп пд денпт, резервирајте пдреден термин за да се ппсветите на ващипт курс. Останете дпследни на тпј термин и третирајте гп какп важен спстанпк щтп не мпжете да гп пдбегнете.

Успгласуваое сп лишните пбврски

Иакп ппстпјат мнпгу пришини да се запищете на пнлајн курс – една пд најшестите пришини е практишнпста. Без разлика дали имате пплнп рабптнп време, не сакате да се бприте сп сппбраќајнипт метеж, или имате семејни пбврски – успгласуваоетп на наставата вп ушилищте и лишните пбврски мпже да биде машнп.

Убавината на пнлајн курсевите е тпкму вп тпа щтп мпжете да ушите сппред ващипт расппред и темпп, па не забправајте да гп пдредите терминпт за ушеое, дури и акп тпа знаши 23:00 шаспт.

Ппкружуваое

Page 21: Nedelen Elektronski Informator

Идеалнптп ппкружуваое за ушеое е тпкму таквп – идеалнп. На некпи ушеници им е пптребна апсплутна тищина, дпдека други не мпжат да се кпнцентрираат без некаква врева вп ппзадина. Нп, и вп двата слушаја се преппрашува дпбрп псветлена прпстприја и услпви за непрешенп ушеое. Имајте на ум дека мнпгу ппдпбрп ќе искпристите самп 30 минути пд ващетп слпбпднп време вп ушеое без прекин, пткплку цел шас вп испрекинатп ушеое. Затпа ппределете гп ващипт термин за ушеое кпга ќе мпжете да бидете вп непрешена средина, сп щтп щансите за успех ќе се згплемат, а времетп щтп треба да гп ппсветите на ващипт курс ќе се намали.

Пращаоа

Не плащете се да ппставувате пращаоа. Какп пнлајн ушеник ппстпјат некплку нашини за да гп дпбиете пдгпвпрпт щтп гп барате. Акп ващипт курс нуди ментпрска ппддрщка, секпгащ мпже да упатите директни пращаоа дп прпфеспрпт. Ексклузивните курсеви најшестп пбезбедуваат таква ппддрщка (преку електрпнска ппщта, скајп или телефпн), па ушениците никпгащ не се шувствуваат изгубени или сами вп текпт на курспт.

Дпбивате пнплку кплку щтп ќе дадете

Заппмнете дека нефпрмалнптп пбразпвание и сертифицираните курсеви се наменети да ве пбушат сп пдредени вещтини и знаеоа. Кплку ппвеќе наппр влпжувате вп пвие пнлајн курсеви за да ги сфатите лекциите, тплку е ппгплема верпјатнпста дека ќе сте успещни пп заврщуваое на курспт.

Е-ушеоетп мпже да ппнуди мнпгу на пние ушеници щтп гп ппсветуваат свпетп време и се фпкусираат на целпснп искпристуваое на кпмплетната спдржина на курспт.

Aвтпр: Јпвана Петрпвска е генерален меначер на EnglishMak – единствен центар за пнлајн пбука пп англиски јазик вп Македпнија. За ппвеќе инфпрмации ппсетете гп веб ппрталпт на http://www.englishmak.com

ВЕЖБИ ВП КАНЦЕЛАРИЈА

Антистрес вежби и вп канцеларија

Збпрпт фитнес има англискп пптеклп и знаши, сппспбнпст или ппгпднпст. За да ги зашуваме нащите психпфизишки сппспбнпсти, а ущте ппвеќе, акп сакаме да ги ппдпбриме, неппхпднп е да вежбаме. Најшестата пришина заради кпја вппбишаенп не гп правиме тпа, е недпстигпт на време. Премнпгу шаспви минати на рабптнптп местп, премнпгу дпмащни пбрвски и сл.. Нп, сп дпбра вплја, малку екстра прганизација и дисциплина, пва нема да биде прешка.

Така, акп дпдека гп шитате пвпј текст сте вп канцеларија, фабришки ппгпн, дпма или на некпе другп

Page 22: Nedelen Elektronski Informator

местп, ппдпбрп е веднащ да ппшнете да вежбате. Овие вежби не бараат гплем физишки наппр, специјална ппрема или местп, нп затпа знашителнп гп ппдпбруваат крвптпкпт, ги активираат и најпасивните мускулни групи, ја интензивираат перисталтиката на цревата и гп ампртизираат стреспт.

Застанете сп сппени стапала и исправен рбет и ппглед наспшен кпн таванпт, кренете ги рацете и испружете ги какп да се прптегате. Притпа, ппткренете се на прстите. Ова ппвтпрете гп сп бавнп темпп пет-щест пати.

Вп истата пплпжба (а мпже и седејќи на стпл) ставете ги рацете зад грбпт, така щтп сп дланката на левата рака да гп дппрете лактпт на десната и пбратнп. Пптпа сп брадата дппрете ги градите, зафрлете ја главата наназад дпдека не ппшувствувате какп вратпт крцка, наведнете ја главата какп да сакате сп увптп да гп дппрете рамптп и на крајпт направете некплку кружни движеоа вп двете наспки.

Стпјеќи или седејќи испружете ги рацете вп висина на рамениците, а пптпа правете мали кружни движеоа вп двете наспки. Од истата пплпжба сппјте ги испружените раце вп пределпт на градите. Ппвтпрете гп пва најмалку пет-щест пати.

Седејќи на стпл, наведнете се и сп шелптп дппрете ги кплената, а пптпа пстанете вп таа пплпжба некплку секунди. Сп рацете ппфатете ги ппткплениците. Исправете се и вдищете впздух, а пптпа ппвтпрете ја вежбата.

Вп седешка пплпжба дппрете гп ппдпт сп врвпвите на прстите пд рацете какп да сакате да ппдигнете пенкалп кпе падналп. Направете гп тпа некплку пати наизменишнп сп двете раце.

Вп седешка пплпжба фатете се сп рацете за седищтетп на стплпт, а пптпа некплку пати исправете ги кплената така щтп стапалата да дпјдат вп висина на седищтетп на стплпт. Задржете се вп таа пплпжба некплку секунди.

Станете пд стплпт и дппрете се сп една рака на рабптната маса или друг дел пд рабптната прпстприја кпј е стабилен. Пптпа свиткајте ја едната нпга вп кпленптп и пбидете се да гп дпфатите глуждпт на нпгата сп слпбпдната рака. Ппвтпрете гп пва наизменишнп сп двете нпзе и раце.

Застанете сп малку пдвпени стапала, а пптпа клекнете какп да ппткревате некпј предмет пд ппдпт, исправете се и испружете ги рацете какп да сакате предметпт да гп ппставите на виспка пплица. Ппвтпрете гп пва некплку пати.

Овие, нп и мнпгу други вежби кпи мпжете да ги измислите самите, најдпбрп е да се вежбаат некаде вп средината на рабптнипт ден, пспбенп ппсле ппјадпкпт.

Ефектите пд пвие вежби ќе ги ппшувствувате ущте истипт ден, а вп наредните недели ќе се шувствувате се ппдпбрп и ќе имате ппгплем елан за рабпта.

Најзабавнп е кпга имате дпбрп друщтвп.

Aвтпр: М-р Лидија Зпрба е пснпваш и сппственик на центарпт за применета психплпгија Зпрба

Page 23: Nedelen Elektronski Informator

Кпнсалтинг. Ппвеќе пд 15 гпдини рабпти вп медиуми и вп пбласта на сппртпт и психплпгијата на здравјетп. За ппвеќе инфпрмации ппсетете гп веб ппрталпт на http://zorbakonsalting.wordpress.com/

ДИНАМИШНА БИЗНИС ЈПГА

Ващипт пат кпн здравјетп, задпвплствптп и успехпт вп рабптата и приватнипт живпт

Мпжнпста да гп дпживуваме светпт пкплу нас зависи пд нащетп здравје. Мнпгу пд нас не се свесни за свпетп телп се дпдека не ппшне да бпли, да е гладнп или ппвеќе да не гп спбира вп алищтата! И за мнпгуте пд нас ппследнп на щтп би се сетиле би била јпгата.

Нп, јпгата е таа преку кпја щтп мпжете да гп ппдпбрите физишкптп и менталнптп здравје. Јпгата ќе ви пвпзмпжи да ја згплемите ващата креативна прпдуктивнпст на рабптнп местп и ващетп време да гп кпристите ефикаснп. Сп јпгата креирате ппвеќе прпстпр ппмеду ващите растршани и дефпкусирани мисли, така щтп засекпгащ ќе креирате рамнптежа ппмеду рабптата и приватнипт живпт.

Лишнипт развпј и рабптата на себе, се најдрагпцени алатки за успех вп живптпт. Јпгата придпнесува мнпгу вп успещнптп пстваруваое на лишните и прпфесипнални цели.

Бенефитпт пд секпја јпга ппзиција и свеснпста за дищеоетп, на живптпт му даваат перспектива. Јпгата ппмага при фпкусираоетп на мислите щтп е важнп вп секпја ситуација, билп да е спстанпк, презентација, сппртски натпревар или впппщтп вп секпја ситуација пд секпјдневнипт живпт.

Ние знаеме дека кпга мислите се стресни тпгащ и стпмакпт е нервпзен. Кпга стпмакпт е нервпзен и целипт циркуларен систем истп така ќе биде ппд стрес. Затпа Јпгата и релаксацијата се пд гплемп знашеое за здравп функципнираое на целипт прганизам.

Јпгата мпже да ви кпристи за ппдпбруваое на сите здравствени пптреби, какп и за намалуваое на стреспт, згплемуваое на креативнипт пптенцијал, ппдпбрп спиеое и физишка флексибилнпст. Бенефитпт пд целпснп абдпминалнп дищеое е пд пгрпмнп знашеое за функципнираоетп на целипт прганизам, менталнп и физишки. Сп правилнп дищеое ја згплемувате ващата кпнцентрација, интуитивнпста и станувате вещти и креативни вп прпблематишни ситуации.

Кпга вежбате јпга, телптп е вп релаксирана спстпјба т.е. ја намалува активнпста на симпатишнипт нервен систем, а ја згплемува на парасимпатишнипт. Згплемуваое на парасимпатишните функции гп намалува срцевипт ритам и активнпста на нервнипт систем, ги релаксира мускулите и телптп прирпднп се регенерира, а сп тпа се згплемува шувствптп на сензибилнпст и свеснпст.

Page 24: Nedelen Elektronski Informator

Телптп вп релаксирана спстпјба ќе ппкаже и балансиран крвен притиспк, какп и нпрмалнп излашуваое на стресните хпрмпни, адреналин и кпртизпл.

Дпкплку ппдплгп време сте излпжени на стрес, сипатишнипт нервен систем е ппстпјанп активиран. Штп знаши дека: дищеоетп е забрзанп, граднп и краткп, намален е прпцеспт на вареое на храната, срцетп забрзанп птшукува, крвта ппсилнп циркулира и крвнипт притиспк е виспк, мускулите се затегнуваат, згплеменп е излашуваоетп на адреналинпт и телптп ви е ппстпјанп вп спстпјба на ппаснпст и стрес. Тпа впди кпн намалена кпнцентрација, дефпкусиранпст, неспница, ментална нестабилнпст, депресија, пренагласена емптивнпст, згплемуваое на телесната тежина, намален имунитет и мнпгубрпјни физишки забплуваоа кпи настануваат ппради дплгптрајна излпженпст на стрес.

Самп еден мал збир на истражуваоа за бенефициите пд Јпгата:

Физишки

бенефит Ментален бенефит Физиплпщки бенефит Пднесуваое

Ја намалува

физишката

реакција на

стрес

Ја згплемува

кпнцентрацијата

Гп згплемува капацитетпт

на белите дрпбпви

Ја згплемува

сампдпвербата

Ја ппдпбрува

физишката

кпндиција

Ја згплемува

мемпријата

Гп балансира крвнипт

притиспк Ја намалува депресијата

Ја згплемува

флексибилнпста

на телптп

Ги згплемува

перфпрмасите и

креативнипт

пптенцијал

Гп балансира

дигестивнипт систем

Ја згплемува

емпципналната

интелегенција

Ја згплемува

релаксиранпста

на мускулите

Ја згплемува

интуицијата и

свеснпста

Гп детпксифицира

прганизмпт

Ја згплемува птвпренпста

кпн нпви предизвици

Ја намалува

тежината

Ппмага при

креираое на цели и

пстваруваое на

истите

Ја згплемува

циркулацијата

Ја намалува напнатпста и

нестабилнпста

Ја згплемува

мускулната маса

Ја згплемува

кардипваскуларната

ефикаснпст

Гп намалува шувствптп на

вина Гп згплемува имунитетпт

Page 25: Nedelen Elektronski Informator

Направенп е истражуваое кај група студенти пд кпи еден дел вежбале 4 пати неделнп (10 мин. техники за дишеое, 15 мин. загреваое на телптп и 50 мин. физички јпга ппзиции), а еден дел биле самп набљудувани. Ппсле 8 недели кај студентите кпи штп вежбале јпга, утврдени се следните ппдпбруваоа:

- Цврстината на мускулите е згплемена за 31% - Издржливпста е згплемена за 57% - Флексибилнпста е згплемена за 188%! - Капацитетпт на дишеое бил згплемен за 7%, штп е навистина мнпгу за самп 8 недели јпга - Значителнп им биле згплемени кпнцентрацијата и мемпријата - Ппкажувале пдлични резултати вп решаваое на различни тестпви

Извор на информацијата: University of California Venice 2002 Ref Structural Yoga therapy by Mukunda Stiles

Јпгата ви ппмага ппдпбрп да гп шувствувате ващетп телп и да се фпкусирате вп сегащнипт мпмент. Планираоетп на иднината заппшнува вп сегащнп време. Фпкусирајки се вп сегащнипт мпмент ващата мпжнпст да се справите сп прпмените е ппгплема. Јпгата ви пвпзмпжува успещнп креираое на иднината и пстваруваое на саканите цели.

Јпгата мпже да биде ващата алатка кпја щтп ќе дпнесе ппзитивна прпмена вп ващипт живпт. Штп шекате?

Јпгата сп децении е секпјдневна навика на секпј успещен бизнисмен, сппртист, пплитишар и на секпј шпвек кпј щтп свеснп се грижи за свпетп менталнп и физишкп здравје. Пптребни ви се самп 30 минути пд ващетп рабптнп време за да инвестирате вп ващетп здравје и вп здравјетп и прпдуктивнпста на ващите врабптени. Бизнис Јпгата ја креира и згплемува ппзитивната рабптна атмпсфера, щтп всущнпст претставува ваща ппвратна инвестиција. Бизнис Јпгата не инсистира ниту една филпзпфија или духпвна религија. Бизнис Јпгата се фпкусира самп на здравјетп на телптп, правилнптп дищеое и релаксираое на умпт.

Има некплку главни пришини за инвестираое вп Бизнис Јпгата:

1. Ващите врабптени се прпдуктивни и задпвплни 2. Се намалува рабптнипт стрес 3. Се ппдпбрува медусебната кпмуникација какп и взаемнптп прилагпдуваое вп рабптната атмпсфера 4. Гп ппдпбрува баланспт ппмеду рабптата и приватнипт живпт 5. Ја згплемува креативнпста и мптивиранпста на врабптените 6. Ја згплемува кпнцетрацијата и ефективнпста на рабптеоетп 7. Гп згплемува пптенцијалпт на врабптените 8. Вие инвестирате вп здравјетп на ващите врабптени и ващата кпмпанија

Какп изгледа еден 30 минутен Бизнис Јпга шас на ващетп рабптнп местп: 1. Вежби за истегнуваое зависнп пд мпжнпстите на ващетп телп и рабптните задаши кпи щтп ги изврщувате.

Page 26: Nedelen Elektronski Informator

2. Техники за дищеое сп цел да се намали стреспт. 3. Техники за згплемуваое на кпнцентрацијата. 4. Техники за релаксација.

Предупредени сте дека – акп не сакате вие и ващите врабптени да бидете среќни, здрави и сп згплеменп рабптнп задпвплствп – не ангажирајте Бизнис Јпга!

Aвтпр: Марина Аншевска е пснпваш и сппственик на Ксантика – Агенција за кпмуникации. Таа е интернаципнален сертифициран Јпга ушител и тренер за Бизнис Јпга и ја впди пваа индивидуална и уникатна прпграма. За ппвеќе инфпрмации ппсетете ја веб страната http://www.ksantika.com/

БАЈАШ ИЛИ ПСИХПЛПГ

Щтп е тпа щтп лудетп кпга имаат пдредени пптещкптии ппшестп избираат да пдат на бајаш, пткплку на психплпг?

Щтп е тпа щтп гп нуди психплпгпт, а щтп бајашпт? Кпга дпживуваоата щтп се исклушивп интимни и кпищтп се единственптп нещтп щтп ни припада самп нам, ги пбединува збпрпт дущевна бплка, кпја мпже да има пблик на страв, гнев, лутина, тага, пднпснп сите негативни емпции, кпга се напдаме вп ситуација на тунел шиј излез е мнпгу далеку скриен зад некпја кривина и кпга неизвеснпста станува неппднпслива, прирпднп е лудетп да ппбараат ппмпщ. Вп тпј мпмент се псветлува еден сегмент, а тпа е дека веќе пние најблиските какп мама, татп, брат, сестра, најдпбар другар или другарка не се вистинските луде кпи мпжат да ни ппмпгнат. Тпгащ клушните пращаоа щтп се надпврзуваат на пваа ситуација се каде и кпму?

Ппстпјат две мпжнпсти за избпр: Бајаш или Психплпг!

Првп би сакала да истакнам дека не сум сигурна дали називпт бајаш е најсреќнп пдбран. Оние кпи се занимаваат сп пваа прпфесија и пние кпи ппсетиле барем еден такпв шпвек сигурнп мнпгу дпбрп прават разлика. Некпи луде нив ги викаат гаташ, некпи велат, „шпвекпт щтп гледа“. Нашинпт на кпј се кажува тпа „гледа„ и изразпт на лицетп щтп гп имаат лудетп кпга гп кажуваат тпа, е нещтп щтп самп мпже да се дпживее. Не ппстпјат збпрпви и нашин на кпј мпже да се напище за тпа, и тпа да се дпживее. Емпциите кпи најшестп се присутни кпга се кажува тпа бев кај „Тпј и Тпј шпвек щтп гледа“ се движат пд срамежливпст дп стравпппшитуваое. На тпј шпвек се гледа какп на Семпќен, шпвек кпј има магишнп стапше и ги рещава сите прпблеми. Вп негп се верува дека мпже да излеши и неизлешиви бплести, да гп врати саканипт, да пбјасни зпщтп вп живптпт не ни пдат рабптите така какп щтп сакаме, кпја е пришината щтп еднпставнп не ги дпстигнуваме ппсакуваните цели, пднпснп се верува дека тпј шпвек мпже да гп забрза движеоетп кпн излезпт пд тунелпт.

Линијата на ппмал птппр и мпжнпста за ппкраткипт пат се пна щтп ги мптивира да се пбратат кај

Page 27: Nedelen Elektronski Informator

бајашпт. Избирајќи гп бајашпт пдбираат да не збпруваат за себе си и за пна щтп ги измашува, избираат да ја птфрлат лишната пдгпвпрнпст и да ја префрлат на другите. Ппеднпставнп им е да ппверуваат вп црна магија направена пд другите, какп пришина за сите пптещкптии и прпблеми сп кпи се сппшуваат. Истп така ппеднпставнп и пплеснп им е да ппверуваат вп ппстпеоетп на шпвек сп натприрпдна сила кпј има сппспбнпст да ги пткрие пришините и да ги излеши ппследиците, пткплку да размислат за тпа дека рещенијата на нивните прпблеми се напдаат вп нив самите.

Избпрпт на бајаш гп ппмага и религијата. Секпја религија се темели на ппстпеое на Семпќен Бпг, кпј ја детерминира судбината на секпј шпвек. Бпг има свпи ппмпщници и прпрпци, а бајашпт самипт себе така се претставува и такви се дпживуваоата за негп, дека тпј е испратен пд Бпга да им ппмага на лудетп. Сп пва се истакнува дека ппстпеоетп на Бајашите е нещтп щтп директнп навлегува вп ппгрещнп разбираое на теплпгијата и психплпгијата.

Кпга шпвек ќе се пбрати кај психплпг тпгащ тпј е ппдгптвен свеснп или несвеснп дел пд пдгпвпрнпста за сппственипт живпт да ја спгледа и да ја прифати. Нп, кпга шпвек не е ппдгптвен за таквп нещтп се упатува вп рабптилницата на бајашпт каде се сервираат кратки пписи за пдгпвпрните за прпблемите. Тие кратки пписи најшестп звушат: „Блиска пспба сп дплга (кратка) кпса, ти и веруващ неа, нп не би требалп“. И ете ущте еден прпблем наместп рещение за првипт. Дпкплку пак се слуши шпвекпт уппрнп да гп негира ппстпеоетп на таква пспба вп негпвипт живпт пд спрптивната страна имате пдгпвпр „Јас ти кажав, а ти акп сакащ верувај ми, акп не, не мпращ“. Краткп и јаснп, пднпснп автпритативнп и директнп.

Тпа е пна щтп психплпгпт сигурнп не гп прави. Дури и да спгледа дека пдредена лишнпст има негативнп влијание врз клиентпт, тпј никпгащ не ппспшува и не му гп кажува тпа директнп, пстава клиентпт сам да гп увиди тпа. Клиентпт избира щтп ќе каже, а щтп нема да каже, тпј самипт избира кпга ќе заппшне да збпрува. Психплпгпт самп внимателнп слуща и се препущта клиентпт да гп впди прпцеспт. Вп таа спба лишнпста мпже да ги изнесе свпите најинтимни дпживуваоа, тајни, грещки щтп ги направила, слпбпднп да се исплаши без никпј да ја псуди, тука се слушуваат „Аха дпживуваоата“ кпи нпсат плеснуваое, а ппстепенп впдат кпн мали прпмени дп гплеми живптни пдлуки. Вп пваа рабптилница патпт низ стращнипт тунел не се минува сам. Тпа е атмпсфера испплнета сп љубпв и тпплина. Вп рабптилницата на психплпгпт владее ппшитуваоетп на лишнпста вп целпст и разбираоетп.

Придпбивките пд пвпј нашин на рабпта се гледаат малку ппдпцна, нп имаат ли лудетп трпение?

Aвтпр: М-р Ана Чушкпва е главен уредник на првипт весник за психплпгија и психптерапија Психплпг. Спрпведува и прганизира групи за лишен раст и развпј. За да видите щтп ќе дпбиете сп психптерапија и ушествп вп групи видете ппвеќе инфпрмации или јавете се: http://www.psiholog.com.mk/?page=sorabotka

Page 28: Nedelen Elektronski Informator

ИНТЕРНЕТ, ВИРТУЕЛНА РЕАЛНПСТ ИЛИ РЕАЛНА ВИРТУЕЛНПСТ?

За благпдетите, нп и негативните ефекти на глпбалната кпмуникациска мрежа на гплемп се збпрува вп изминативе десетина гпдини. Интернетпт, кпј ппсле телеграфпт, телефпнпт, радиптп и телевизијата е ппследен вп низата ревплуципнерни медиумски и технплпщки пткритија, ги предизвика сите дпсегащни фпрми на ппщтественптп, културнптп, екпнпмскптп и пплитишкптп битисуваое. Негпвптп ппщтественп влијание, вп пвпј кпнтекст, се филтрира низ две спрптивставени тплкуваоа на негпвата улпга: дистппија и утппија. Вп една ппщирпка интерпретација, двете кпресппндираат сп негативнипт и ппзитивнипт аспект на светската мрежа. Какп кпнкретен пример, дистпписката улпга на интернетпт се ппврзува сп прпцесите на крајна индивидуализација кпи преку стерилнипт нашин на кпмуницираое дпведуваат дп аспцијалнпст ппмеду лудетп ппради намалената лишна (face to face) кпмуникација. Какп щтп New York Times непдамна забележа, интернетпт има „уривашка технплпщка сила“ сп тпа давајќи му пред сè гплем кредит на самипт медиум какп мпќ занемарувајќи гп шпвекпт, нп и други фактпри кпищтп влијаат на негпвптп функципнираое.

Наспрпти пва, утпписката ппзиција е манифестирана преку пвпзмпжуваоетп на ппбпгата и ппразнпвидна ппщтествена интеракција кпја впеднп ја згплемува и ппдпбрува, спрптивнп на размислата дека ја птудува, медушпвешката интерактивнпст на еден инпвативен нашин. Вп прилпг на утпписката теза за светската мрежа кпја веќе претставува дел пд секпјдневнипт живпт, интернетпт, а сп негп и виртуелната кпмуникација пвпзмпжуваат пбликуваое, нп и интерпретираое на индивидуалните и групните идентитети вп јавната сфера. Негпвата пспбина какп кпмуникациски канал, кпјщтп вмрежува луде сп слишни интереси и вреднпсти, гп прави уникатен. Лудетп фпрмираат свпи системи на маспвна кпмуникација преку негпвите алатки какп щтп се блпгпви, влпгпви, wikis, разни ппщтествени/спцијални медиуми, мрежи, каузи и сл. Нудејќи мпжнпст на свпите кприсници вп пдредени ситуации да ја зашуваат и свпјата анпнимнпст, пвпзмпжува сампизразуваое на пдредени индивидуи кпи ппради разни фактпри и пришини не мпжат јавнп да гп искажат свпетп мнение.

Какп актуелен пример на пвпј тип на кпмуникации мпже да ја ппспшиме манифестацијата ‘Love is love’ кпја вп 2009 гпдина се пдржа вп Скппје. Спцијалната мрежа Facebook беще еден пд главните медиуми кпј на пваа група и пвпзмпжи виртуелнп ппврзуваое на разлишните типпви на истпмисленици ревплтирани пд интплеранцијата кпн пдредени ппщтествени групи. Сп цел ппгплема мпбилизација и инфпрмираое, прганизатприте ппнудија мпжнпст за јавнп ппкажуваое на ставпт, нп истп така и ппција за анпнимнп ушествп на интернет петицијата за ппддрщка на пвпј настан.

Фпрмираоетп на гплем спектар на ппщтествени/спцијални мрежи и групи сп разлишна спдржина дпведуваат и дп згплемена активнпст на лудетп и нивнп вмрежуваое враменп најпрвп вп виртуелнипт прпстпр, за ппдпцна, какп вп гпренаведенипт слушај да биде и реалнп сппделенп. Иакп првишната цел на Facebook беще креираое на дигитален прпфил, сп негпвптп евплуираое, кприсниците мпжат да прпфитираат пд циркулацијата на разнпвиднп дизајнирани групи ппкривајќи разлишни сфери, ппшнувајќи пд забава, преку пплитика, екпнпмија, па сè дп пбразпвание.

Фигурираоетп на мрежи кпи сами пп себе се фпкусирани самп на еден вид делуваое какп щтп се

Page 29: Nedelen Elektronski Informator

Xing.com и LinkedIn.com, се сп пснпвна цел сппјуваое на кприсници сп слишни прпфесипнални интереси. Втпрата на пвие прпстпри, нп и генералнп ппсерипзнп етаблирана, веќе претставува мпќен медунарпден бизнис приентиран сервис.

Оригиналната улпга на MySpace.com е музишката индустрија. Нп, тпј е надминат пд свпјпт кпнкурент Facebook кпјщтп неспмненп гп прејде сп брпјпт на кприсници кпј вп 2009 гпдина брпеще пкплу 300 милипни. Вп пваа смисла Facebook пбединувајќи разнпвидна ппнуда на теми вп свпјпт репертпар пд апликации и групи истпвременп нуди и мпжнпст за прпмпвираое на музишкипт свет преку креираое на прпфили на музишки бендпви, радија итн. Присутнпста на Kanal 103 на пбете мрежи вп разлишни фпрми знашајнп ја дплпвува сликата за функципнираоетп и улпгата вп музишката индустрија на пвие две виртуелни мрежи.

Ритампт щтп гп диктира ваквипт тип на виртуелнп делуваое, инпвативнп пвпзмпжува ппдпбруваое на кпмуникацијата ппмеду фамилии и пријатели пд разлишни делпви на светпт детеритпријализирајќи ја нивната ппврзанпст. Мрежа за фпрмираое на пријателства и ппврзуваое сп фамилии е friendsreunited.com, нп и Friendster.com. Сепак втпрата претендира ппвеќе кпн ппврзуваое пред сè заради пстваруваое на рпмантишни врски.

Ппкрај дистппискипт став дека интернетпт ги птудува лудетп, зашестенпста на кпнсумираое на ваквите мрежи гп интерпретираат пвпј медиум пд еден спсема ппинакпв агпл. Интензивираната виртуелна кпмуникација е забележлива вп секпја смисла на шпвекпвптп живееое, кпја вп сущтина не ја заменува лишната кпмуникација (face-to-face) туку ја надппплнува, сп тпа щтп пвпзмпжува една нпва фпрма на кпмуницираое т.е. вмрежуваое, пракса кпја дп пред извеснп време претставуваще илузија.

Сега веќе живееме вп време вп кпе живптпт не е замислив без интернетпт и сите негпви апликации. Нпвипт тип на кпмуникација бара секакп ппсветенпст за да не се запстане пд динамиката на секпјдневиетп. Спцијалните медиуми нудат мпжнпст за следеое на трендпвите на сите ппщтествени пплиоа. Нп, секакп за тпа е неппхпдна ппсветенпст, редпвнп пбнпвуваое на ппдатпците и сампдисциплиниранпст дпкплку сакаме да ги ппстигнеме зацртаните цели, независнп дали е тпа вмрежуваое сп некпја пријателка или пријател сп кпј/а сме изгубиле кпнтакт или пак е бараоетп рабпта, па дури и прпмпвираое на нпва музишка нумера или бенд.

Aвтпр: Марија Мпјспска е пвластен спрабптник на Синергија Плус – Прва Агенција за финансиска писменпст вп Македпнија. За ппвеќе инфпрмации ппсетете гп веб ппрталпт на http://www.sinergijaplus.com/

Page 30: Nedelen Elektronski Informator

ППДГПТПВКИ ЗА ТРЕНИНГ

Дпкплку сакате ппшетпкпт на летптп да гп дпшекате вп дпбра фпрма, напрплет е најдпбрп време да ппшнете сп редпвнп тренираое фитнес. Нп, за да ги видите ефектите пд тренингпт најпрвп треба да ги направите сите ппдгптпвки за негпвипт кпнтинуитет.

Првп, размислете дали впппщтп ќе имате дпвплнп време и вплја да тренирате најмалку двапати неделнп пп еден шас вп теретана. Дпкплку пп пва пращаое имате пптврден пдгпвпр, дпбрп размислете пкплу избпрпт на теретаната вп кпја ќе тренирате. Мнпгу е важнп таа да биде вп близина на местптп на живееое или рабптнптп местп, за да не губите време впзејќи се пд еден дп друг крај на градпт. Пптпа, пна щтп е ущте ппважнп пд близината е – каква е атмпсферата вп теретаната. Изберете теретана кпја ги задпвплува хигиенските услпви (да биде дпвплнп шиста и прпветрена), а пптпа, мнпгу е важнп вп неа да владее сппртска армпсфера. Тпа знаши, вп теретаната да дпадаат луде кпи сакаат пред се, да вежбаат и да се дружат вп дпбрп распплпжение. Кплку и да се убави и мпнденски, теретаните вп кпи лудетп дпадаат самп да бидат видени или да ги изрекламираат фирмираните тренерки не се дпбар ппттик за вежбаое.

Впдете сметка кпј е тренер вп теретаната. Акп тпј/таа е дебел/а, тпа знаши дека или не знае мнпгу за исхраната и тренингпт, или еднпставнп не се грижи за свпетп здравје. Накусп, тпа не е тренер пд кпј мпжете да наушите кприсни нещта кпи ќе ги ппдпбрат ващетп здравје и изглед. Дпбрите тренери, без разлика на пплпт и впзраста, изгледаат дпбрп. Освен инструкциите за вежбите и исхраната, нивната задаша е сп лишен пример да ве мптивираат да напредувате.

Кпга веќе сте ја избрале теретаната, дпбрп е да знаете дека псвен удпбната и шиста сппртска ппрема, задплжителнп нпсете сп себе пещкир. Избегнувајте ги силните парфеми, накитпт и храната кпја премнпгу мириса. На тренинзите дпадајте на време и заврщувајте навреме. Времетп минатп вп мнпгу збпруваое и гледаое вп пгледалптп не дава дпбри резултати.

Дпкплку никпгащ не сте вежбале вп теретана, најдпбрп е да ппшнете да тренирате сп лишен или перспнален тренер. Тпј/таа ќе ве упати вп пснпвите на тренингпт исхраната и дпдатпците вп исхраната кпи мпжете да ги кпристите за да ги ппдпбрите резултатите.

Притпа, имајте на ум, дека за да ппстигнете забележителни резултати пптребнп е време. Ошекуваоата дека пд тппка сп сланина, за две-три недели ќе се претвприте вп атлета или фптп мпдел, се нереални. Кплку щтп ващипт изглед е ппзапущтен, тплку ппвеќе време ќе ви биде пптребнп да гп ппдпбрите.

За да ги видите првите резултати пптребни се пкплу три месеци редпвнп тренираое и правилна исхрана. Кплку сте ппдисциплинирани, тплку ппбрзп ќе дпјдат резултатите. Кплку ппвеќе прппущтени тренинзи и непланирани тпрти и пива, тплку ппбавнп ќе дпјдете дп саканата фпрма. Затпа, пснпвнп правилп за сите пние кпи сакаат да бидат здрави и да изгледаат дпбрп е да тренираат редпвнп вп текпт на целата гпдина. Самп така нивптп телп ппстпјанп ќе биде ппдгптвенп за сппртска активнпст, ќе биде здравп и ќе предизвикува впздищки кај минувашите за време на летните месеци.

Aвтпр: М-р Лидија Зпрба е пснпваш и сппственик на центарпт за применета психплпгија Зпрба

Page 31: Nedelen Elektronski Informator

Кпнсалтинг. Ппвеќе пд 15 гпдини рабпти вп медиуми и вп пбласта на сппртпт и психплпгијата на здравјетп. За ппвеќе инфпрмации ппсетете гп веб ппрталпт на http://zorbakonsalting.wordpress.com/

ПСИХПТЕРАПИЈА И ХПМПСЕКСУАЛНПСТ

Дали вие сте хпмпсексуалец?! Дали ппзнавате хпмпсексуалец?! Дали сте се замислиле какп живеат пвие луде вп нащата земја?!

Всущнпст кплку знаете за хпмпсексуалнпста?

За жал пваа тема кај нас сеущте некакп ја избегнуваме, некакп за пва се збпрува сп щепптеое сп исмеваое, а мпжеби зад сетп пва стпи стравпт пд пна щтп ни е неппзнатп?

Ппдплу ќе прпбам да излпжам некплку прпушуваоа пд Д-р Ришард А. Исај психијатар и психпаналитишар. Тпј вп свпјата книга “Геј – Мажи и нивнипт психплпщки развпј” мнпгу деталнп ја ппищува рабптата сп хпмпсексуални мажи.

Тпј негпвата книга ја заппшнува сп приппмнуваое дека пснпвашпт на психпанализата , Д-р Фрпјд ја сметал хпмпсексуалнпста за една варијанта на шпвешка сексуалнпст, кпja не треба да се ппдлпжува на лекуваое или да се третира какп прекрщпк. Д-р Ришард А. Исаи ни предлага дпкази за пва пд кпресппденцијата на Фрпјд, дека хпмпсексуалнпста не е психишнп нарущуваое сама пп себе и дека хпмпсексуалнпста се сретнува кај здрави лишнпсти. Тпј први кпнтраст меду ппзицијата на Фрпјд и ппдпцнежната ппзиција на мнпгу американски психпаналитишари кпи щтп не самп щтп прпбале да ја пбјаснат хпмпсексуалнпста какп бплест нп и се стремеле безуспещнп да ја лекуваат. Пришините за пваа прпмена вп психпаналитишкптп мислеое вп Америка се две: првп, психпанализата се претвприла вп кпнзервативнп движеое, втпрп, пва се дплжелп на ерата на МакКарти. Вп пвпј перипд вп Америка веднащ пп втпрата светска впјна , заппшнува да царува паранпишен страв пд кпмунисти, кпј се изразува сп пплитишкп апсеое и прпгпнуваое на сите щтп мислат прпгресивнп вклушувајќи ги и пние кпи щтп ја ппдржувале хпмпсексуалнпста. Вп пва време психпанализата била пренесена вп Америка пд Еврппските психпаналитишари. Мнпгу пд нив биле евреи – емигранти, кпи щтп избегале пд ударите на нацистите. Ппради несигурнпста вп нпвипт дпм и нивнипт статус вп Америка, тие не сакале да бидат разбрани какп кпмунисти и либерали. Така пваа тема дплгп пстанувала не дппрена и не дискутирана вп пва време.

Перспективата на Д-р Ришард А. Исаи за психптерапијата сп хпмпсексуални мажи се сведува на две убедуваоа:

1. Хпмпсексуалните мажи мпжат да живеат сампреализирани и дпбрп да се присппспбуваат кпн живптпт сп стабилни љубпвни врски истп какп и хетерпсексуалните врски. За мнпгу шитатели пва е

Page 32: Nedelen Elektronski Informator

пшевиднп. За жал, мнпгу психпаналитишари вп истпријата ја препищувале хпмпсексуалнпста на мнпгу тещки нарущуваоа на лишнпста, ппради щтп си направиле ппгрещен заклушпк дека хпмпсексуалнпста не пди заеднп сп адаптацијата и интимнпста. Нп пбратнп, на пва се ппкажалп дека хпмпсексуалнпста не престанува и кпга еден вакпв маж е прифатен пд семејствптп.

Клинишките истражуваоа и емпириските наушни ппдатпци кажуваат дека пвие мажи мпжат да впдат реализиран живпт и да впсппстават реализирани и стабилни врски.

2. Акп прпбаме да ја прпмениме сексуалната приентација кај мажите мпже да нанесеме ппвреда на лишнпста. Вп дваесеттипт век мнпгу психијатари и психпаналитишари прпбале да најдат разлишни техники и метпди за прпмена на сексуалната приентација. Се измислувале дури и метпди щтп дпвеле дп нарущуваое не самп на технишките туку и на етишните правила на психптерапијата. Овие техники успеале за кратпк перипд да ја пптиснат сексуалната желба кај индивидуата. Овие техники биле испрпбувани на мажи кпи щтп биле силнп рещени да се прпменат ппради притиспкпт пд семејствптп и ппщтествптп или ппради притиспк пд самипт терапевт. И ппкрај силната мптивација кај пвие клиенти ( кпја щтп мптивација е пптппмпгната и пд терапевтпт) самп мал прпцент пд пвие специјалнп избрани клиенти, ппстигнале прпмена вп пднесуваоетп за кратпк перипд пд време. Сите пвие “терапевтски ” техники се пптпираат на тпа да хпмпсексуалнптп пднесуваое се направи неппжелнп пд индивидуата .

Ппзнатипт истражуваш Кинси сп гпдини барал луде щтп се излекувани пд хпмпсексуалнпста. Кпга правел интервју сп мажи кпи щтп тврделе дека се излекувани пд хпмпсексуалнпста дпадал дп заклушпк дека пвие мажи ја пптиснуваат сексуалнпста и нивните сексуални фантазии а сепак биле хпмпсексуални. Еден пд пвие мажи изјавил: “Иакп бев хпмпсексуалец, јас веќе гп исфрлив тпа пд мпјпт живпт. Јас веќе дури не мислам на мажи, псвен кпга мастурбирам”. Ошигледнп е дека пвие прпби се неуспещни дури и тпгащ кпга пациентите се убедуваат себе си дека се “излешени”.

Д-р Ришард А. Исаи, раскажува за мажи кпј щтп тпј ги лекувал сп терапија пд нанесената ппвреда пд претхпдни терапевти. Секпј пд пвие клиенти си гп зашувал шувствптп за силна привлешнпст кпн сексуални фантазии сп мажи нп има мнпгу прпблеми вп лишнипт и ппщтественипт живпт какп резултат на претхпдната терапија. Тпј раскажува истп така за некплку негпви слушаи, бивщи пациенти, кпи негирајќи ги сексуалните фантазии и прпбувајќи да имаат сексуален живпт сп жена ппшнале да шувствуваат стращен гнев и пмраза и кпн претхпднипт терапевт и кпн себе си. Некпј пд нив ппшнувале да падаат вп депресија заради немаое шувствп на испплнетпст.

Лекуваоетп на пвие клиенти се спстпела пд така нарешената Геј – ппзитивна (gay – positive ) терапевтска наклпнетпст.

Оваа терапевтска ппзитивна ппставенпст кпн хпмпсексуалните мажи се спстпи пд разбираоетп, ппддрщката и прифаќаоетп на пвие мажи пд страна на терапевтпт, за да мпже атмпсферата да биде атмпсфера на безппаснпст вп кпја пациентпт ќе се шувствува защтитен за да мпже да прпектира, пткрива, набљудува, разбере и да ги разрещи прпблемите сп негативнипт “self” и преживуваоата на птфрленпст и неприфатенпст вп детствптп. Еден терапевт кпј нема да ја прифати хпмпсексуалнпста на еден маж самп мпже ппвеќе да ги засили пвие негативни шувства и пвие исти шувства ќе прпизведат сампспжалуваое, пшај, паранпја или садпмазпхистишни тенденции кај пациентпт.

Page 33: Nedelen Elektronski Informator

Кпга се направени сппредуваоа на детските сексуални фантазии на хпмпсексуалните и хетерпсексуалните деца се дпбиени следните ппдатпци:

Вп психпанализата пд секпгащ се смета дека мпмшенцата шувствуваат ерптишна привлешнпст кај свпите мајки кпе е испратенп вп несвеснптп и забправенп сп текпт на развпјпт, нп сп ппмпщ на психпанализата се слушува дел пд пвие сппмени да испливаат. Кпнвенципналната психплпгија спбрала ппдатпци сппред кпј хпмпсексуалните мажи се присеќаваат свеснп дека, какп деца се шувствувале разлишни пд другите деца, на пример дека се избегнувале груби сппртпви, сакале да се занимаваат сп уметнпст или дека имале ппвеќе девпјшиоа за пријатели. Кај ппвеќетп пд нив првишните сексуални сппмени за сексуалните фантазии се пд пубертетпт.

Алан имал ладен и дистанциран таткп, кпј гп избегнувал свпјпт син. Какп резултат на тпа Алан развил прпблем сп интимнпста вп пднпс на мажите. За време на анализата терапевтпт ппшнал да ги испитува шувствата на блискпст и тпплина спрема мажите и ппстепенп се сетил какп кппнеел за блискпста на таткп си, какп пд деветгпдищна впзраст ппшнал да шувствува привлешнпст кпн мпмшиоата пд свпјпт клас.

Другите две терапии ппищани вп книгата на Д-р Ришард А. Исаи се Бенчамин и Карал. Овие мажи кпи биле кпмфпрни сп сексуалната приентација ппбарале ппмпщ пд психптерапевт бидејќи имале неврптишни прпблеми сп секспт и сп интимнпста. И вп двата слушаи тие се присетиле на разпшаруваоетп вп пднпспт сп рпдителите за време на ранптп детствп. Сппред Д-р Исаи пвие сеќаваоа се исти на сексуалните сеќаваоа на хетерпсексуалните мажи кпи бараат ппмпщ за интимнпста сп жените.

Овие сеќаваоа не се дпказ за неприрпднипт карактер на хпмпсексуалнпста туку напрптив, тие се дпказ за нејзинипт прирпден карактер и за тпа какп птфрлените или забранети рпмантишни шувства на еднп хпмпсексуалнп дете мпжат да дпведат дп ппнатампщни слпжени прпблеми. Истптп важи и за хетерпсексуалните деца кпга се птфрлаат или пптиснуваат рпмантишните шувства кпн жена.

Еднп дете сп хпмпсексуална приентација е пптпваренп сп неприфаќаоетп пд страна на таткптп и пд хетерпсексуалните врсници и прпбата на еднп таквп дете да се впущти вп хпмпсексуалнпста е лпща, неприфатлива и неприрпдна рабпта и дека тпа мпра да се прпмени мпже да ги влпщи ппвеќе прпблемите.

Акп на еднп хпмпсексуалнп дете ппрпбуваме да му дпкажеме дека треба и мпже да се прпмени, дека хпмпсексуалнпста е лпща, неприфатлива и неприрпдна рабпта мпжеме да спздадеме серипзни прпблеми вп развпјпт на негпвата лишнпст. Овие деца за разлика пд хетерпсексуалните шувствуваат мнпгу ппгплема вина.

Фактпт дека некпи пд децата експериментираат сп хетерпсексуален секс не треба да се тплкува какп знак дека тие мпжат да се прпменат. Тпа е спсема истп сп експериментираоетп на мнпгу хетерпсексуални мажи сп хпмпсексуален секс кпе щтп не пзнашува дека тие ја прпмениле сексуалната приентација.

Сппред психпанализата , децата гп заппшнуваат пубертетпт сп прилишнп кплишествп на вина вп пднпс на несвеснптп привлекуваое кпн рпдителите. За хпмпсексуалните деца е мнпгу пп тещкп

Page 34: Nedelen Elektronski Informator

пткплку за хетерпсексуалните да се пслпбпдат пд пва шувствп на вина и да се ппшувствуваат сексуалнп реализирани бидејќи тие се шувствуваат разлишни и ппщтествптп ги псудува и затпа щтп најшестп тие при првптп заппзнаваое сп свпјата сексуалнпст наищле на пдбивнпст и неприфаќаое пд страна на таткптп.

И хетерпсексуалните и хпмпсексуалните мажи мпжат да дпјдат дп прешки вп развпјпт на свпјата сексуалнпст и пфпрмуваое на здрава интимна врска. На пример кпга рпдителите гледат на свпетп дете какп прпдплжение на самите нив т.е. му ги наметнуваат свпите амбиции и желби и не ја признават негпвата индивидуалнпст и автпнпмнпст тпгащ дететп дпживува нарцистишна ппвреда и ппкаснп ппшнува да негува неприфаќаое и пдбивнпст кпн секпј щтп би мпжел да му ги задпвпли пптребите за блискпст и зависнпст. Вакви луде се среќаваат шестп и кај хпмпсексуалните и кај хетрепсексуалните клиенти.

Откакп хпмпсексуалните мажи ќе се прифатат себе си и ќе ја прифатат свпјата сексуалнпст тие ппминуваат низ прпцес на хпмпспцијализација. Овпј прпцес се спстпи вп впсппставуваое пријателски пднпси сп други хпмпсексуални мажи . Овие пријателства , ушествуваоетп вп хпмпсексуални групи и ппщтествени прганизации впдат дп спздаваое на ппзитивен „self” и дп надминуваое на шувствптп на псаменпст и безнадежнпст, щтп биле предизвикани вп раннптп детствп благпдарејќи на птфрлуваоетп на таткптп.

Дпкoлку таткпвците на хпмпсексуалните мажи би ги прифатиле свпите деца такви какви щтп се, би ги сакале и не би се разпшарувале пд нив тпгащ пвие деца ќе мпжат да изградат стабилен мпдел на љубпв и грижа кпн другите мажи, мпдел кпј традиципналнп ппщтествптп не им гп дал. Таткпвците щтп гп ппшитуваат свпетп дете, дпстпинствптп на свпетп дете, ја прифаќаат сексуалнпста каква и да е таа би им ппмпгнале на свпите хпмпсексуални деца да израснат вп сппспбни и стабилни лишнпсти, да мпжат да ги изразуаат свпите квалитети кпи щтп ги ппседуваат истп какп и хетерпсексуалните луде.

Мајките щтп гп пцрнуваат таткптп на дететп не се пришината за хпмпсексуалнпста на свпетп дете, нп мпжат да спздадат кај свпите деца истп таквп ппнижувашкп шувствп спрема себе и спрема другите мажи. Клинишките ппдатпци укажуваат на тпа дека мајките се пришина за хпмпсексуалнпста кај свпите деца, нп тие укажуваат иста така дека, какп и кај хетерпсексуалните така и кај хпмпсексуалните деца вакви мајки ја рпнат сппспбнпста на дететп да се радува на свпјпт таткп. Ова мпже да има силен ефект на хпмпсексуалнптп дете. Дететп заппшнува да гледа сп презир на сите мажи вп негпвипт живпт.

Претераната приврзанпст на мајката не пришинува хпмпсексуалнпст. Нп, таа мпже да предизвика дететп претеранп силнп да се идентифицира сп нејзините пптреби и да ппрасне без псет за сппствените пптреби, желби и амбиции. Какп кај хпмпсексуалните така и кај хетерпсексуалните деца на такви мајки (мајки кпи щтп не самп се несппспбни да ги примат нарциспидните функции на свпите деца, нп и самите немаат пптреба пд задпвплуваое на сппствените нарциспидни пптреби и гп кпристат за пва дететп) стануваат мажи шии щтп амбиции се претеранп пбврзани сп амбициите на свпите мајки. Живптпт не мпжат да гп пдделат пд живптпт на свпјата мајка и на пвпј нашин се шувствуваат нецелпснп, псвен кпга им ппгпдуваат на свпите мајки.

Вп нащетп ппщтествп тещкп се прифаќа фактпт дека ппстпјат хпмпсексуални деца. Живееме пгранишени и исплащени. Тещкп е еден рпдител да прифати дека негпвптп дете има ппразлишна

Page 35: Nedelen Elektronski Informator

сексуалнпст пд негпвата. Кпга еден рпдител ќе слущне нещтп таквп пд свпетп дете, гп избегнува и гп негира тпа. Откакп ќе види дека сепак негпвптп дете е хпмпсексуалец се разпшарува пд негп затпа щтп негпвата амбиција нема кпј да ја прпдплжи. Вп истипт мпмент се забправа дека тпа дете псвен сексуален живпт има и други рабпти кпи щтп ги имаат и хетерпсексуалните деца. Тпа дете какп и сите други има интелект, има вп негп љубпв, сппспбнпст за математика, хемија, физика, сппрт, цртаое музика. Единственп разлишнп кај свпетп дете е сексуалнпста. И заради сексуалнпста пва дете гп разпшаралп свпјпт рпдител.

Неприфаќаоетп на хпмпсексуалнпста кај лудетп впди дп градеое на нестабилни луде. Ваквите луде цел живпт се псудени да гп бараат свпетп дпстпинствп.

Aвтпр: М-р Ана Чушкпва е главен уредник на првипт весник за психплпгија и психптерапија Психплпг. Спрпведува и прганизира групи за лишен раст и развпј. За да видите щтп ќе дпбиете сп психптерапија и ушествп вп групи видете ппвеќе инфпрмации или јавете се: http://www.psiholog.com.mk/?page=sorabotka

ПСИХПЛПЩКИ ДПГПВПР ВП КПНТЕКСТ НА РАБПТНИТЕ ПДНПСИ

Нащетп разбираоe и медусебни пшекуваоа се секпгащ ппд влијание на нащата перцепција, искуства, шувства, знаеоа, вреднпсти. Сепак, вп секпјдневната кпмуникација и дпгпвараое реткп кпга сме спремни навистина да се слущнеме, па пднпсите и врските се задржуваат на ппврщнп нивп. Реткп кпга си даваме мпжнпст да ги истражиме, разбереме и јаснп искажеме медусебните пшекуваоа, па тие вп најгплема мера се игнприрани или заппставени.

Знаејќи гп пва, замислете кплку е важна ситуацијата кпга гп дпгпварате ващипт рабптен пднпс. Ващите пшекуваоа, искажани или не, ќе станат дел пд дпгпвпрпт кпј ќе влијае на ващетп секпјдневие вп следните гпдини ппминати на тпа рабптнп местп.

Вп кпнтекст на рабптните пднпси психплпщкипт дпгпвпр е кпнцепт кпј гп дефинира пднпспт меду врабптенипт и рабптпдавецпт на нашин кпј ги става вп фпкус нещтата кпи не се дпгпвараат експлицитнп или сп фпрмалнипт дпгпвпр за рабптен пднпс.

На тпвар на пвпј психплпщки дпгпвпр имплицитнп и нефпрмалнп се регулираат медусебните пшекуваоа, вреднпсти, пбврски и, впппщтп, перцепциите на двете страни. Овие пбврски и медусебни пшекуваоа шестп се непрецизни и индивидуални. Некпи пшекуваоа мпжат да се дпживеат и какп „ветуваое“, па иакп најшестп неискажани, пстанува веруваоетп на врабптенипт дека и тие се дел пд медусебнипт дпгпвпр и пднпс сп рабптпдавецпт.

Психплпщки дпгпвпр е термин шестп кпристен вп Трасакципна Анализа преку кпј се дефинира дел пд медушпвешкптп разбираое и кпмуникација. Рабптејќи сп Трансакципна анализа, a знаејќи ја

Page 36: Nedelen Elektronski Informator

мпќта и влијаниетп кпи пвпј дпгпвпр ги има врз пднесуваоетп на лудетп, се инсистира на дпгпвараое врз пснпва на взаемнп транспарентни и јаснп искажани пшекуваоа. Психплпщкипт дпгпвпр ставен вп кпнтекст на рабптните пднпси станува мпќен фактпр кпј пд денпт на врабптуваоетп влијае и гп пдредува секпјдневнптп пднесуваое на врабптенипт. Овпј дпгпвпр гп наспшува врабптенипт кпн тпа щтп е пптребнп тпј да направи сп цел да гп испплни свпјпт дел пд дпгпвпрпт и щтп мпже да пшекува за впзврат пд свпјпт рабптпдавец. Врз пснпва на пвпј дпгпвпр врабптенипт прпверува дали рабптпдавецпт е фер, дали гп ппшитува и дали мпже да му верува, т.е. дали и тпј сеущте гп ппшитува нивнипт медусебен дпгпвпр.

Субјективната и прпменлива прирпда на нащата перцепцијата, пд една страна и нефпрмалнпста и имплицитна прирпда на пвпј кпнцепт гп прават психплпщкипт дпгпвпр мистерипзен, несигурен, кпмпликуван и тежпк за меначираое.

Щтп акп се прекрщи психплпщкипт дпгпвпр?

Вп прганизации каде ппстпи реален, ппзитивен психплпщки дпгпвпр, ппгплема е ппсветенпста на врабптените и задпвплствптп пд рабптата ппзитивнп влијание на нивнипт перфпрманс. И пбратнп, акп врабптените сметаат дека нивнипт психплпщки дпгпвпр е прекрщен тпа мпже да има негативнп влијание на задпвплствптп и ппсветенпстa на рабптата и нивнипт рабптен ангажман.

Меначерите треба да заппмнат дека пднпсите сп врабптените мпже да се влпщат и ппкрај нивните најдпбри наппри. Сепак, сеущте пстанува пдгпвпрнпста на меначментпт вп пдржуваоетп на тие пднпси. Мнпгу е ппдпбрп дпгпвараоетп на самипт ппшетпк да биде транспарентнп, птвпренп и сп јаснп искажани взаемни пшекуваоа. Дпгпвпрпт ппстигнат на пвпј нашин е мнпгу ппстабилен и реален. Истпвременп, истражуваоетп на пшекуваоата, пптребите, ставпвите на врабптените и ппттикнуваое на птвпренп искажуваое пвпзмпжува пплеснп меначираое и ментприраое на пвие психплпщки дпгпвпри сп врабптените. Онаму каде прекрщуваоетп на пвпј дпгпвпр не мпже да се избегне преппрашливп e пп некпе време да се премине на предпгпвараое, наместп меначерпт да се фпкусира на исппрака на дпгпвпр кпј е нереален и непдржлив вп актуелнипт кпнтекст.

Вп гплемите кпмпании врабптенипт не мпже да идентификува еднп лице какп „рабптпдавец“. Линискипт меначер е важен вп секпјдневнптп рабптеое, нп врабптенипт знаe дека на негп влијаат и пдлуките пд виспкипт меначмент и МЧР. Истражуваоата пптврдуваат дека врабптените вппбишаенп шувствуваат ппгплема дпверба кпн линискипт меначер, кпгп гп гледаат секпјдневнп и сп кoгп кпмунициираат, пткплку кпн тпп меначментпт. За да ја премпстат пваа дистанца мнпгу пд гплемите прганизации гп кпристат кпнцептпт на „интерен бренд на рабптпдавецпт“ кпј е наменет да гп птслика имичпт на прганизацијата кпн врабптените. Истo какп щтп преку брендпт се дефинира прпизвпдпт или услугата кпн клиентпт, „интернипт бренд на рабптпдавецпт“ ja дефинира ппнудата за врабптуваое на прганизацијата. Вп пракса, „интернипт бренд на рабптпдавецпт“ мпже да се гледа какп пбид на рабптпдавецпт ппефектнп да гп дефинира психплпщкипт дпгпвпр сп врабптените.

Важнпста на кпмуникацијата?

Истражуваоата за „гласпт“ на врабптените ја предпшуваат важнпста на кпмуникацијата, а пспбенп дијалпгпт вп кпј меначерите се ппдгптвени да гп слущнат мислеоетп на врабптените. Кприсна

Page 37: Nedelen Elektronski Informator

алатка за меначираое на пшекуваоата на врабптените е системпт за управуваое сп изведбата кпј пбезбедува редпвни мислеоа пд врабптените. Практиките на сектпрпт за шпвешки ресурси, истп така, пренесуваат важни ппраки за тпа какп прганизацијата ги третира и щтп им нуди на свпите врабптени.

Друга ефективна алатка за пткриваое на мислеоата и шувствата на врабптените вп врска сп теми ппврзани сп рабптата е анкетaта за истражуваое на ставпвите на врабптените. Оспбенп вп време на гплеми, нагли прпмени меначерите и врабптените шестп имаат кпнтрастнп разлишни мислеоа за тпа щтп се слушува. Двпнаспшната кпмуникација, фпмална и нефпрмална, е сущтински важна за прпверка на реалнпста и е пснпва за градеое на взаемна дпверба.

Aвтпр: Маја Смилевска е Изврщен директпр и кпнсултант вп ДЕТРА Центар. Вп фпкуспт на незинипт интерес е Организациска Tрансакципна Aнализa. За ппвеќе инфпрмации ппсетете ја веб страницата на ДЕТРА Центар http://www.detra.edu.mk

КАКП ПРПДАВА МРЕЖНИПТ МАРКЕТИНГ

“Најбогатите луде трагаат по мрежи и ги градат истите, сите останати бараат работа. Можеш да ја имаш најдобрата идеја или производ, но тие ќе доживеат успех само ако имаш мрежа преку која лудето ќе дознаат за нив и дистрибутивна мрежа која истите ќе ги продаде.” Рпберт Кипсаки

Оснпвната цел на мрежнипт маркетинг (МЛМ) е да щтп ппгплема група на луде гп дпближат и прпдадат прпдуктпт или услугата дп клиентите. Прпдавашите (се среќаваат и какп дистрибутери, спрабптници и партнери) се пние кпи ја врщат прпдажбата и притпа „регрутираат” или „врабптуваат” нпви спрабптници и истите ги пбушуваат какп и тие да гп прават истптп, пднпснп да бидат успещни вп прпдажбата. Ппвеќеслпјната или ппбрпјна мрежа на прпдаваши на прпдуктпт е пна щтп гп ппсакуваат сите кпмпании без разлика дали станува збпр за традиципнална или за МЛМ кпмпанија. Сигурнп дпсега мнпгупати сте виделе или пак слущнале кампаоа на класишна традиципнална кпмпанија кпја за преппрашуваое на нивните прпизвпди или услуги дава пдреден пппуст. Мпжеби кај нас тпа не се сретнува шестп, нп вп ппразвиените пазарни екпнпмии сп силна кпнкуренција преппраката е најважна вп прпдажбата. Преппраката е таа щтп гп прпдава прпизвпдпт, услугата, рестпрантпт, итн. Прпфесиите какп дпктпр, стпматплпг, сметкпвпдител „живеат” или „умираат” пд видпт на преппраката щтп нивните клиенти ќе ја дадат за нив, зависнп пд тпа дали е дпбра или лпща. Акп сублимираме, мпжеме да заклушиме дека целта на сите бизниси, билп да станува збпр за традиципнални или кпмпании изградени на база на мрежен маркетинг, е да ппстпјните клиенти се задпвплни и да тие гп прпдаваат и рекламираат нивнипт прпдукт или услуга на пптенцијалните клиенти.

Класишна кпмпанија

Page 38: Nedelen Elektronski Informator

Кај класишните кпмпании меначерпт на прпдажба и прпдавашите се врабптени вп кпмпанијата и кпмпанијата е лимитирана да врабпти пнплку меначери на прпдажба и прпдаваши кплку щтп им дпзвплува финансиската ситуација, а впрпшем и платите се вп сппднпс сп прпдажбата щтп меначерпт на прпдажба мпже да ја ппстигне и прганизира сп свпјпт прпдажен тим. Бидејќи прпдажнипт меначер е живп битие, и негпвите сппспбнпсти да прганизира мнпгу гплем тим на прпдаваши се лимитирани. Дпкплку прпдажбата се згплеми, кпмпанијата ќе врабпти ущте еден меначер на прпдажба кпј щтп ќе пбуши нпв тим на прпдаваши. Сè дпдека се згплемува прпдажбата, прпдплжува прпцеспт на щиреое на прганизацијата вп хпризпнтала. Овпј тип на маркетинг мпжеме да гп нарешеме “Multi-Width” бидејќи ја згплемува и прпщирува прганизацијата (кпмпанијата) вп хпризпнтала, дпдека МЛМ е тип на маркетинг кпј ја прпщирува прганизацијата вертикалнп.

МЛМ (Multi Level Marketing) кпмпанија

МЛМ кпмпаниите функципнираат на база на хиерархија кпја заппшнува пд еден шпвек кпј гп прпдава прпдуктпт на клиентите и притпа „врабптува” пднпснп прпнапда нпви спрабптници (прпдаваши) кпи ги пбушува за прпдажба на истипт прпдукт или услуга. Истите тие прпдаваши се и меначери на прпдажба сп тпа щтп имаат мпжнпст да „врабптат” и пбушат нпви прпдаваши (спрабптници). Вп МЛМ кпмпаниите не се рабпти за претхпднп ппределена плата, туку зарабптката се исплаќа вп прпвизии за сè пна щтп е срабптенп, без разлика дали станува за прпдажба на прпдуктпт или пак пбука на нпв спрабптник. Преднпста на МЛМ кпмпаниите е щтп ппстпјанп мпже да се згплемува брпјпт на спрабптници кпи истпвременп се вп улпга на прпдаваши и на меначери на прпдажба кпи пбушуваат и ракпвпдат сп сппственп изградени тимпви.

МЛМ се кпристи и какп фпрма на маркетинг и е еден пд петте главни метпди щтп кпмпаниите ги кпристат за да гп прпдадат и прпщират прпдуктпт или услугата дп клиентпт. Сите кпмпании имаат една заеднишка карактеристика, а тпа е дека тие се надеваат дека нудат прпдукт или услуга кпј гп прави живптпт на клиентпт ппдпбар и нивната цел е да биде истипт распрпстранет и преппзнатлив. Целта мпжат да ја пстварат преку птвпраое на прпдавници вп ппфреквентните места вп градпт, испраќаое на ппщта дп пптенцијалните клиенти, вп кпја ги заппзнаваат сп карактеристиките и преднпстите на прпдуктпт или пак телемаркетинг. Прпдажбата преку интернет е сè ппприсутна и зазема замав, нп се разбира претхпднп пптенцијалните клиенти треба да ја ппсетат страницата на кпмпанијата. Петтипт нашин е МЛМ, преку щиреое на дистрибутивната мрежа вп вертикала.

Кпмбинација ппмеду пвие техники се разбира дека е кприсна и прпдуктивна. На пример акп некпја кпмпанија се пдлушила за птвпраое на прпдажен салпн, не знаши дека нема да кпристи рекламираое преку интернет или радип, сè сп цел да привлеше щтп е мпжнп ппвеќе клиенти да ја ппсетат и се заппзнаат сп прпдуктпт и услугите щтп таа ги нуди. Истп така и МЛМ-пт мпже да кпристи пдредени преднпсти и техники щтп ги нудат пстанатите шетири метпди, какп и метпдпт за дпбиваое на клиенти и пптрпщуваши на прпдуктпт вп редпвите на свпите пријатели и рпднини.

Акп ппвтпрнп сакаме да пдгпвприме на пращаоетп Щтп е МЛМ, пдгпвпрпт би бил дека прпдажбата и распрпстрануваоетп не се нищтп другп, псвен нашин да се направи прпдуктпт “дпбрп ппзнат”, а МЛМ-пт е самп еден пд главните метпди за ппстигнуваое на таа цел.

Aвтпр: Тпмислав Трајкпв е пвластен спрабптник на Синергија Плус – Прва Агенција за финансиска

Page 39: Nedelen Elektronski Informator

писменпст вп Македпнија. За ппвеќе инфпрмации за какп ппмудрп сп лишните финансии ппсетете гп веб ппрталпт на http://www.sinergijaplus.com/

ПРЕТПРИЕМНИЩТВП

Претприемнищтвп, претприемнишка култура и претприемнишкп ушеое

Развпјпт на претприемнищтвптп, пднпснп претприемнишката култура, е една пд најактуелните теми на денещницата. Оспбенп вп услпви на глпбална екпнпмска криза и рецесија, мнпгу тепретишари излезпт гп гледаат тпкму вп развпјпт на МСП, кпи се: инпвативни, леснп присппспбливи на нпвп настанатптп делпвнп пкружуваое и даваат мпжнпст за нпви врабптуваоа. Улпгата на гплемите фирми да пбезбедат врабптуваое се намалува и лудетп се ппвеќе бараат нашин за нивнп псппспбуваое вп друг правец. Краткпрпшнп, на малите и средни претпријатија (МСП) се гледа какп на нашин да се рещи прпблемпт сп неврабптенпста, нп тпа е самп дел пд пдгпвпрпт. Дплгпрпшнп, државата мпра да изгради силна и пдржлива претприемнишка култура.

Истражуваоата ппкажуваат дека не ппстпи кпнсензус пп пращаоетп за дефинираое на претприемнищтвптп. Претприемнишката култура е нпва култура на живееое, култура на негуваое на лишни квалитети кпи ја спшинуваат пснпвата на претпримнищтвптп: креативнпст, иницијатива, пдгпвпрнпст, независнпст, сппспбнпст за преземаое на ризик. Развпјпт на претприемнишките сппспбнпсти и вещтини, кај лудетп пд сите впзрасти, класи и наципналнпсти, им ппмагаат не самп вп нивната прпфесипнална кариера, туку и вп живптпт, какп пдгпвпрни и активни градани на ппщтествптп.

Преку пбразпваниетп, претприемнишката култура треба да биде вклушена вп живптпт на децата и младите ущте пд најрана впзраст. Вп истпвреме, треба да се згплемува свеста кај рпдителите, заедницата и пбразпвните институции дека претприемнищтвптп е ппшитувана ппција вп кариерата. Треба да се смени размислуваоетп кпе гп гледа претприемнищтвптп какп еднпставнп правеое пари, ризишна дејнпст и несигурен нашин на сампврабптуваое.

Нп, треба да се пптенцира дека претприемнишкптп ушеое не е самп ущте една нашин за изушуваое бизнис вещтини. Вп ппщирпка смисла, се рабпти за псппспбуваое на младите луде сп меначерски сппспбнпсти кпи ќе им ппмпгнат вп живптпт щтп следи. Се ушат вещтини за стекнуваое сампппшит и сампдпверба, какп и вещтини за ппстанпк вп надвпрещнипт свет. Се става ппгплем акцент на правеоетп нещтп наспрпти самп ушеое. Се развива индивидуална сппспбнпст да се претвпри идејата вп акција. Тпа вклушува креативнпст, инпвација и превземаое ризик, нп истпвременп и сппспбнпст да се планира и ракпвпди сп прпекти вп правец на пстваруваое на ппставените цели.

Page 40: Nedelen Elektronski Informator

Сепак, градеоетп претриемнишка нација не е краткптраен прпцес. Самп дпкплку се прифати на дплг рпк пвпј пристап мпже да ги дпнесе ппсакуваните резултати. Важнпста да им се ппмпгне на младите луде целпснп да ги развијат свпите пптенцијали не смее да се пптценува. Сппред некпи истражуваоа, дп 2010 гпдина пплпвина пд рабптите кпи ќе се нудат на пазарпт на труд вп Еврппа, ќе бараат луде сп виспка псппспбенпст. Самп 15% пд рабптните места ќе бидат дпстапни за пние кпи имаат пснпвни ппзнаваоа. Оттаму прпизлегува серипзнпста на пвпј прпблем.

Штп мпже државата да направи вп пвпј правец?

Дали Македпнија е спремна за претприемнишка ревплуција?

Активнпсти се пптребни на ппвеќе нивпа. На највиспкп нивп, Владата треба да ги ппврзе стратегиите за екпнпмија и пбразпвание вп една заеднишка стратегија. Треба да се рабпти на ппдпбруваое на претприемнишкипт амбиент вп сите сфери на живееое.

Пресудна е улпгата на наставнипт кадар кпј мпже да гп стимулира ентузијазмпт меду ушениците. Нп, ппвеќетп пд нив ниту имале пбука за стекнуваое вакви вещтини ниту се дпвплнп мптивирани да гп прават тпа. Затпа активнпстите вп правец на нивнп псппспбуваое и мптивираое се рещавашки.

Лпкалната заедница има важна улпга вп ппврзуваое на пбразпвните институции сп лпкалните прганизации и фирми, сп цел прганизираое практишни прпекти за нивните ушеници.

И на крај, тука се рпдителите шија задаша е да ги едуцираат и пхрабруваат свпите деца вп духпт на претприемнищтвптп. Сппред истражуваоата, 2/3 пд претприемашите пптекнуваат пд семејства каде еднипт или двата рпдители имале свпј приватен бизнис.

Ущте еден аспект на претприемнишка култура е пнаа вп гплемите кпрппрации (внатрещнп или кпрппрацискп претприемнищтвп). Гплемите фирми ги спгледаа преднпстите на МСП и заппшнаа тренд на прпмена на ппстпешката прганизаципна култура вп претприемнишка кпрппрациска култура. Тие креираат претприемнишки прпфитни центри, гп менуваат ставпт кај врабптените вп претприемашки, ппттикнуваат дпверба, сампдпверба и креативнпст, даваат слпбпда и флексибилнпст, креираат лидери, ги стимулираат врабптените да стекнуваат нпви вещтини.

Прпменливптп ппкружуваое спздава пптреба за ппстпјанп успврщуваое и дпживптнп ушеое, не самп кај младите туку и кај впзрасните. Ппсетата на пбуки, летни щкпли, семинари, кпнференции, дава мпжнпст за едуцираое на индивидуи, веќе искусни вп свпјата пбласт, кпи сакаат да гп надпградат свпетп знаеое или да стекнат нпви вещтини. Овие нпви вещтини т.н. пснпвни кпмпетенции вклушуваат: рабпта на кпмјутери, ппзнаваое странски јазици, ушеое какп да се уши, технплпщка култура, претприемнищтвп, спцијални вещтини, инпвативнпст и креативнпст. На пвпј нашин впзрасните се псппспбуваат да се сппшат сп прпблемите и предизвиците на секпјдневнипт живпт, станувајќи дел пд ппщтествп на прпактивни и претприемшиви градани.

Гледанп вп целина, претприемнишката култура мпже да ппмпгне вп развпјпт на екпнпмијата, пспбенп на земјите вп транзиција, и нивнп ппдпбрп ппзиципнираое вп медунарпдни размери.

Вп Република Македпнија, претприемнищтвптп е сп Устав загарантирана категприја. Израбптената

Page 41: Nedelen Elektronski Informator

Стратегија за развпј на МСП (2002-2012) е пснпва за спздаваое на претприемниши амбиент. Рефпрмираоетп на делпвнптп пкружуваое дава ппзитивни резултати, нп тпа е прпцес на кпј ппстпјанп треба да се рабпти. Оспбенп знашајнп е да се израбпти Стратегија за претприемнишкп ушеое кпја ќе ги ппстави пснпвите за менуваое на свеста за претприемнищтвптп вп Република Македпнија, какп ппшитувана ппција вп кариерата и какп нпв нашин на живпт.

Страста, напприте и истрајнпста да се ппддржи претприемнщтвптп какп трајна ппределба, дпада пд желбата да се направи нащата земја ппдпбрп местп за живееое.

Aвтпр: М-р Снежана Какуринпва е Сертифициран Меначмент Кпнсултант (CMC) и Изврщен директпр на Кпнсалтинг и тренинг центар КЛУЧ. За ппвеќе инфпрмации ппсетете гп веб ппрталпт на http://www.key.com.mk.

Статија.мк претставува сервис за публикуваое статии, дистрибуција на статии дп други медиуми, какп и сервис за прпмпвираое преку статии. Овпј сервис е дизајниран за да ващите екпсертски статии стигнат пред пшите на шитателската публика.

Придпбивки кпи ќе ги имате сп испраќаое на ващите експертски и пригинални статии:

Станете преппзнатливи какп експертски автпр Кпга ващата статија ќе биде прифатена на Статија.мк, Вие станувате експертски автпр на Статија.мк. Ова дпдава престиж и гплема вреднпст кај другите кпга ќе ја прпшитаат ващата статија на нащипт веб сајт.

Згплемете гп Ващипт Лишен и Прпфесипнален кредибилитет Сп ппјавуваое на Статија.мк гп згплемувате ващипт кредибилитет и заппшнувате прпцес на зближуваое дп ващата шитателска публика. За мнпгу автпри, ппјавуваоетп вп листата на Статија.мк е пдлишен нашин за лишнп прпмпвираое, без пглед дали веќе имате публикуванп статии или планирате да заппшнете сп пищуваое.

Изградете бренд за себе Сп пбјавуваое на ващите статии на Статија.мк изградувате бренд за самите себе, за ващипт бизнис и за ващата експертиза. Сп тпа заппшнувате или прпдплжувате да се врежувате вп свеста на ващите шитатели за тпа щтп мпжете да гп направите за нив.

Стекнете дпверба кај шитателите Ващите пптенцијални клиенти веќе се предпдредени кпн Вас, сп тпа щтп веќе Ве заппзнале преку ващата експертиза изразена вп ващите статии. Кпга пптенцијалните клиенти ќе гп ппсетат ващипт

Page 42: Nedelen Elektronski Informator

веб сајт, тие веќе ќе знаат нещтп за Вас и ќе ги интересира ппвеќе сп щтп се занимавате или кпи се прпдуктите кпи ги нудите.

Седум дп десет пати ппефективен нашин за рекламираое Сп ващата статија Вие се наметнувате какп експерт и сп тпа ущте ппвеќе ги привлекува пптенцијалните клиенти пред тие да гп ппсетат ващипт веб сајт. Не ппстпи ппдпбар нашин за дпближуваое дп ващите пптенцијални клиенти и купуваши пд прпмпвираоетп преку статии.

Прпмпвирајте гп ващипт бизнис без спстанпци Сп Ващите статии на Статија.мк, привлекувате и идеални пптенцијални клиенти без да се јавувате на телефпн или да држите спстанпци сп цел да ги прпдавате ващите прпдукти. Не се рабпти за пстваруваое прпдажба, кплку щтп се рабпти за генерираое и квалификуваое на низа нпви клиенти. Ние пптенцијалните клиенти ги дпведуваме дп ващипт веб сајт, а пптпа пстанува на Вас да ги искпристите ппсетителите кпга дпјдат кај Вас.

Згплемете ја ппсетенпста на ващипт веб сајт Ова се врщи пд страна на публикувашите на статиите кпи дпадаат на нащипт веб сајт за да најдат квалитетни спдржини сп кпи мпже да ги пппплнат свпите електрпнски весници или веб страници, какп и пд директните ппсетители и шитатели на нащипт веб сајт кпи трагаат пп придпбивки пд ващата експертиза. Откакп ващата статија ќе биде избрана и превземена за пбјавуваое, сппбраќајпт на ващипт веб сајт ќе се згплеми пткакп шитателите ќе кликнат на линкпт даден на крајпт на ващата статија.

Прпмпвирајте се пред илјадници ппсетители на Статија.мк Ващите статии мпже да бидат прпшитани пд илјадници шитатели кпи гп ппсетуваат нащипт веб сајт и веб сајтпвите на нащите партнери.

Привлешете квалитетни и релевантни пптенцијални клиенти на ващипт веб сајт Лудетп кпи ќе ги шитаат ващите статии и кликаат на ващипт линк сместен веднащ дп инфпрмацијата за Вас какп автпр, се мнпгу верпјатни ващи идни клиенти знаејќи гп нашинпт на кпј тие стигнале дп ващипт веб сајт.

Мпжнпст да дпбиете бесплатна реклама вп други медиуми Преку пплетп сп инфпрмации за Вас какп Автпр, кпе стпи на крајпт на секпја статија, се рекламирате Вие самите и Ващипт бизнис. Кпга интернет публикувашите ќе гп дпјдат кај нас и ќе ја превземат Ващата статија вп нивнипт електрпнски весник, Вие всущнпст дпбивате бесплатна реклама вп нивнипт електрпнски весник. Кплку ппгплем квалитет внесете вп ващата статија, тплку има ппгплеми щанси да бидете дистрибуирани пд други публикуваши кпи трагаат пп спдржини на Статија.мк за да ги прпследат дп илјадници други шитатели и шленпви на нивните дистрибутивни листи.

Згплемете ја прпдажбата Иакп пва не е единствената, сепак е мнпгу дпбра пришина ппради кпја би требалп да ппднесувате статии. Не е важнп дали прпдавате прпдукти, услуги или дури самп пдредена идеја. Статија.мк мпже да ппмпгне да ја згплемите ващата прпдажба сп тпа щтп ќе Ви дпнесе згплемен сппбраќај на ващипт веб сајт кпј е резултат на линкпт вп пплетп за инфпрмации за автпрпт, на крајпт на статијата. На тпј нашин ппсетителите мпжете да ги претвприте вп Ващи пптрпщуваши.

Page 43: Nedelen Elektronski Informator

Прпнајдете клиенти кпи претхпднп не сте мпжеле да ги најдете Секпја Ваща ппднесена статија е какп лпвеое на нпви пптрпщуваши сп пгрпмна мрежа и дпбиваое сппбраќај кпј никпгащ не би гп дпбиле сп самптп ппстпеое на ващипт веб сајт.

Пбезбедете си углед Секпја ппднесена статија пред да се пбјави се прегледува пд нащите уредници кпи гп прпверуваат квалитетпт на статиите заради граматишки грещки, правпписни грещки, неппстпешки линкпви и итн. Сп тпа се пбезбедува ппгплем углед на ващата кпмпанија и ващипт бизнис.