Neil Gaiman, 1960’ta İngiltere’de doğdu. Bugüne kadar pek çok fantastik roman ve çizgi roman yazdı. Sandman serisi, Yıl-dız Tozu, Amerikan Tanrıları, Kıyamet Gösterisi, Yokyer ve Me-zarlık Kitabı yazarın öne çıkan eserlerindendir. Hugo, Nebula, Bram Stoker ve Newbery Medal gibi pek çok ödül kazanan yazar, hayranları tarafından edebiyat dünyasının ‘rock yıldızı’ olarak görülmektedir. Hâlâ 1.80 boyundadır ve siyah tişörtler giymektedir.

Al Sarrantonio, 1952’de ABD’de doğdu. 45’ten fazla kitabın yanı sıra pek çok da öyküsü yayımlandı. Çağımızın en büyük öykü antolojistlerinden biri olarak görülen Al Sarrontonio 999: New Stories of Horror and Suspense ve Flights: Extreme Vi-sions of Fantasy gibi derlemelerle adını daha büyük kitlelere duyurdu.

Öyküler

Neil Gaiman - Al Sarrantonio

Orijinal Adı: Stories: All-New Tales

İthaki Yayınları - 1240

Yayın Koordinatörü: Tuğçe Nida SevinEditör: Alican Saygı Ortanca & Emre Aygün

Yayına Hazırlayan: Su Akaydın & Selis Yıldız ŞenDüzelti: Selis Yıldız Şen

Kapak Tasarımı: Hamdi AkçaySayfa Düzeni ve Baskıya Hazırlık: B. Elif Balkın

1. Baskı, Temmuz 2017, İstanbul

ISBN: 978-605-375-693-4

Sertifika No: 11407

Türkçe çeviri © Filiz Sarıalioğlu, İlker Özbilek, 2017© Neil Gaiman, Al Sarrantonio, 2010

© İthaki, 2017

Bu eserin tüm hakları Akcalı Telif Hakları Ajansı aracılığıyla satın alınmıştır.

Yayıncının yazılı izni olmaksızın alıntı yapılamaz.

İthakiTM Penguen Kitap-Kaset Bas. Yay. Paz. Tic. Ltd. Şti.’nin yan kuruluşudur.Caferağa Mah. Neşe Sok. 1907 Apt. No: 31 Moda, Kadıköy - İstanbul

Tel: (0216) 348 36 97 Faks: (0216) 449 98 34 editor@ithaki.com.tr – www.ithaki.com.tr – www.ilknokta.com

Kapak, İç Baskı: Deniz Ofset Matbaacılık

Gümüşsuyu Cad. Topkapı Center, Odin İş Merkezi No: 403/2 Topkapı-İstanbulTel: (0212) 613 30 06 - Faks: (0212) 613 51 97

Sertifika No: 29652

Neil GaimanAl Sarrantonio

ÖYKÜLER

Çevirenler

Filiz Sarıalioğlu

İlker Özbilek

.

.

Halkı eğlendiren ve bununla hayatlarını kazanan tüm hikâye anlatıcıları ve ozanlara, Alexandre Dumas’ya, Charles Dickens’a, Mark Twain’e, Barones Orczy’ye ve diğerlerine ama özellikle de hem anlatılan hikâye hem

de hikayeyi anlatan Şehrazat’a.

.

İÇİNDEKİLER

Sadece Dört Kelime Neil Gaiman 11

Kan Roddy Doyle 16

Fosil Suretler Joyce Carol Oates 29

Manhattan Alev Alev Joanne Harris 48

Siyah Dağlarda Bir Mağaradır Hakikat Neil Gaiman 72

İnançsızlık Michael Marshall Smith 106

Yıldızlar Kayıyor Joe R. Lansdale 116

Juvenal Nyx Walter Mosley 151

Bıçak Richard Adams 191

Ağırlıklar Ve Ölçüler Jodi Picoult 195

Goblin Gölü Michael Swanwick 215

Guru Mallon Peter Straub 232

Yakala Ve Bırak Lawrence Block 240

Puantiyeler Ve Ay Işıkları Jeffrey Ford 258

Ezik Chuck Palahniuk 277

Samantha’nın Günlüğü Diana Wynne Jones 288

Yitikler Ülkesi Stewart O’nan 309

Rüzgârda Salınırdı Leif Gene Wolfe 317

Keyifsiz Carolyn Parkhurst 335

Kurgular İçinde Bir Hayat Kat Howard 350

Geçmiş Başlasın Artık Jonathan Carroll 358

Terapist Jeffery Deaver 374

Paralel Çizgiler Tim Powers 422

Burun Tarikati Al Sarrantonio 438

İnsan İstihbaratı Kurt Andersen 451

Öyküler Michael Moorcock 476

McCauley’nin Bellerophon’unun Elizabeth Hand 510

İlk Uçuşu

Merdivendeki Şeytan Joe Hill 579

.

.

Büyük gemimizin iki kaptanı Jennifer Brehl ve Merrilee Heifetz’e bizi güvenle karaya ulaştırdıkları için sonsuz teşekkür ve sevgilerimizle.

.

11

GİRİŞ

SADECE DÖRT KELİME

Al Sarrantonio ile kısa öykü antolojileri konusunu konuşu-yorduk. Sarrantonio, biri son dönem korku öykülerinden, diğeri son dönem fantastik öykülerden oluşan iki büyük antolojinin editörlüğünü yapmış, söz konusu kitaplar ken-di alanlarında belirleyici olmuştu. Konuşurken onunla bir ortak özelliğimiz olduğunu fark ettik: İkimizin de hayatta en çok önemsediği şey öykülerdi. Özlemini duyduğumuz, okumayı istediğimiz şeyler, bizde merak uyandıran, bizi sayfaları çevirmeye zorlayan öykülerdi. Ve evet, iyi yazılmış şeyleri okumak istiyorduk. (Neden daha azıyla yetinecektik ki?) Fakat istediğimiz sadece bu değildi. Bize daha önce bin kez gördüğümüz bir şeyi sanki ilk kez görüyormuşuz gibi sunacak o büyülü ışığa sahip öyküler okumak istiyorduk. Doğrusu, her şeyi birden istiyorduk.

Ve yavaş yavaş, bu istek eyleme dönüştü…Çocukken bana öyküler anlatmaları için büyüklerimin

başının etini yerdim. Ailem bir şeyler uydurur ya da kitap-lardan öyküler okurdu bana. Kendim okuyabilecek yaşa geldiğimde, elinin altında daima bir kitap bulunduran ço-cuklardan oldum. Her gün bir kitap ya da daha fazlasını okurdum. Öyküler istiyordum, sürekli istiyordum. Bana

12

ancak kurmacanın yaşatabileceği o deneyimi istiyordum: okuduğum şeyin içinde olmayı.

Televizyon ve sinema gayet iyiydi ama o olaylar başka insanların başına geliyordu. Kitaplarda bulduklarım ise ka-famın içinde gerçekleşiyordu. Bir şekilde ben de orada olu-yordum.

Kurmacanın büyüsü bu işte; kelimeleri alıp onlardan dünyalar yaratıyorsunuz.

Zaman geçtikçe daha seçici bir okur oldum. İlk kez bir kitabı bitirmek zorunda olmadığımı fark ettiğim ânı hatır-lıyorum; bir öykünün anlatılış biçiminin, o öyküyü sekteye uğratabildiğini ilk fark ettiğim ânı. Ama daha seçici bir okur olarak tercih ettiğim kitaplarda bile, beni okumaya devam etmeye iten şeyin, büyünün gerçekleştiği yerin, anlatının itici gücünün gözden kaçırılabildiğini hissetmeye başladım. Güzel bir nesir okuyordum ama bende hiç merak uyandır-mıyordu.

Durum dört kelimeden ibaretti. Sadece kurgudışı şeyleri okuyan okurlar vardır; biyogra-

fileri, seyahat yazılarını okuyan kişiler. Somut şiirden başka bir şey okumayan okurlar vardır. Kendilerini ve yazgılarını geliştirecek şeyler okuyanlar vardır; sadece yaklaşan finan-sal krizden sağ çıkma yollarını, nasıl özgüven kazanabile-ceklerini, nasıl poker oynanacağını ya da bir arı kovanının nasıl yapılacağını anlatan kitapları okuyan kişiler. Kimi za-man ben de kendimi arı yetiştiriciliği konusunda kitaplar okurken bulabilirim ve kurmaca yazdığım için tuhaf ger-çeklikleri okumaktan daima mutlu oluyorum. Ne okursak okuyalım, öykü topluluğunun bir parçası oluyoruz.

Okumayan kimseler de var elbette. Doksan yaşlarında bir tanıdığım vardı. Yazar olduğumu öğrendiğinde, çok uzun zaman önce, ben doğmadan bile önce bir kitabı okumaya

13

kalkıştığını ama bunu anlamsız bulduğunu ve bir daha asla denemediğini itiraf etmişti bana. Ona kitabın adını hatır-layıp hatırlamadığını sordum. Bir keresinde salyangoz ye-meyi denemiş ve tadını beğenmediği salyangozun türünü hatırlamak zorunda hissetmeyen birinin tavrıyla, zaten tüm kitapların birbirine benzediğini söylemişti.

Yine de. Dört kelime.Ve ben bunu, birkaç gün önce birisi blog sayfama şu sa-

tırları yazıncaya kadar fark etmemiştim:

Sevgili Neil,Halk kütüphanesinde çocuk kitapları bölümünün duva-rına yazılacak –ister senden olsun, ister başka bir ya-zardan– bir alıntı seçecek olsan ne seçerdin?Teşekkürler!Lynn

Üzerinde biraz düşündüm. Yıllar içerisinde kitaplar ve çocukların okuma alışkanlığı konusunda çok söz söylemiş-tim. Benim yapabileceğimden çok daha güçlü ve bilgece sözler söyleyen başkaları vardı. Sonra birden kafama dank etti ve şöyle yazdım:

Kütüphane duvarına bir şeyler yazacak olsaydım, bu bir alıntı olmazdı sanırım. İnsanlara öykülerin gücünü, varoluş nedenlerini hatırlatırdım. Bir öykü anlatan her-kesin duymak isteyeceği dört kelimeyi koyardım. Ona yaptığı şeyin işe yaradığını, sayfaların çevrileceğini gösteren kelimeleri:“…peki sonra ne olmuş?”

Masal anlatırken birden sustuğunuzda çocukların söyle-

14

yeceği dört kelime. Bir kitap bölümünün sonunda duydu-ğunuz dört kelime. Dile getirilse de getirilmese de, size bir öykü anlatıcısı olarak insanların ilgisini çektiğinizi gösteren dört kelime.

Kurmacanın zevki kimilerimize göre hayal gücünün, dünyadan azat olup hayal kurabilmenin zevkidir.

Al Sarrantonio ile konuşurken, türlerin çizdiği sınırlar-dan usanan tek kişinin ben olmadığımı fark ettim. Aslında sadece kitap dükkânlarında insanları yönlendirmeye yara-ması gereken kategorilerin, artık hangi kitapların yazılaca-ğını dayatmaya başlaması bıkkınlık vericiydi. Ben fantastik kelimesini seviyorum ama sadece yazara içerisinde oyna-yabileceği uçsuz bucaksız bir oda verdiği için; sonsuzluğa uzanan, hayal gücünün sınırlarından başka sınırı olmayan bir oyun odası. Fantastik kelimesini fantastik ticari ürünler fikrinden ötürü sevmiyorum. Ticari fantastik kitaplar öyle ya da böyle zaten var olan yolları, J. R. R. Tolkien ya da Ro-bert E. Howard tarafından açılmış, ardında öykülerden bir dünya bırakarak müthiş derecede genişlemiş yolları takip etme eğiliminde. Tür raflarının ötesinde ise yazarın hayal gücünün özgürce hüküm sürmesine izin veren çok sayıda güzel kurmaca var. Bizim okumak istediklerimiz işte bun-lardı.

Bizce fantastik, kendisini hakir görenlerin öne sürdü-ğünden çok daha fazlası olabilir, çok daha fazlasını yapabi-lir. Gerçek olana ışık tutabilir, gerçekliği saptırabilir, mas-keleyebilir, saklayabilir. Size bildiğiniz dünyayı, aslında ona hiç gerçekten bakmamış olduğunuzu fark edeceğiniz biçimde gösterebilir. G. K. Chesterton fantastik kurmacayı tatile çıkmaya benzetir. Tatilin önemi, geri dönüp yaşadığı-nız yeri taptaze gözlerle gördüğünüz an anlaşılır.

İşte böylece Bay Sarrantonio ile beraber haber saldık ve

15

öyküler bize gelmeye başladı. Yazarlar bu meydan okumayı kabullendiler. Sadece beklenmedik olanı beklemeyi öğren-dik.

“…peki sonra ne olmuş?” Bu küçük yakarışın gerçek büyüsü, milyonlarca keli-

meye ilham vermiş olması. Kendilerini asla öykü anlatıcısı olarak hayal etmemiş kişileri, Şehrazat’a ya da Dunsany’nin Joseph Jorkens’ına taş çıkartan masal anlatıcılarına dönüş-türmüş olması. Sayfayı çeviririz ve macera başlar.

Sizi bekleyen bir şeyler var. Hadi sayfayı çevirin.Neil GaimanAralık 2009