nematoda usus
DESCRIPTION
kTRANSCRIPT
![Page 1: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/1.jpg)
Bagian ParasitologiFakultas Kedokteran UNISSULA Semarang
![Page 2: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/2.jpg)
DEFINISI PARASITOLOGI
• Ilmu yang mempelajari jasad - jasad yang hidup untuk sementara atau menetap di dalam atau di permukaan jasad lain dengan maksud untuk mengambil sebagian atau seluruh kebutuhan hidupnya dari jasad lain tersebut
•SITOS = makanannya•PARASITOS = seorang yang ikut
makan
![Page 3: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/3.jpg)
DEFINISI PARASITJasad yang hidup dengan cara
mengambil kebutuhan hidupnyadari jasad lain
MENURUT P J VAN BENEDEN
Makhluk yang menggantungkan hidup padatetangganya dan berusaha sepenuhnya
untuk memanfaatkan dengan hemattanpa membahayakan dirinya
![Page 4: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/4.jpg)
ISTILAH - ISTILAH PARASITOLOGI
HOSPES = HOSTJasad yang mengandung
Parasit
HOSPES DIFINITIFHospes yang mengandung Parasit bentuk dewasa dan
Parasitnya bereproduksi secara sexuil
HOSPES RESERVOIRHospes dimana Parasitnya
mengalami reproduksi secara sexuil.
Hospesnya adalah binatang
HOSPES PERANTARAHospes tempat tumbuh Parasit
menjadi bentuk infektif dan siap ditularkan ke hospes lain.
Parasitnya bereproduksi secara asexuil
HOSPES PARATENIKHospes yang mengandung
Parasit stadium infektif tanpa menjadi dewasa dan
Parasitnya dapat ditularkan serta menjadi dewasa pada
hospes difinitif
ZOONOSISPenyakit pada binatang yang
dapat ditularkan pada manusia
VEKTORSerangga yang menularkan
penyakit
TRANSMITERVektor selain serangga
VEHICLEBenda yang menularkan
penyakit
![Page 5: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/5.jpg)
NematodaBagian ParasitologiFakultas Kedokteran UNISSULA Semarang
![Page 6: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/6.jpg)
ZOOPARASIT
Metazoa Protozoa
Arthropoda(Binatang berkaki
ruas)
Helminthes
Nemathelminthes
(Round worm)
Platyhelminthes(Flat worm)
Anelida
Nematoda Cestoda(Tape worm)
Trematoda(Fluks)
NematodaUsus
NematodaJaringan
STH NSTH
![Page 7: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/7.jpg)
Glossarium• Soil Transmitted Helminth
: Siklus cacing nematoda melalui media tanah
• Non Soil Transmitted Helminth : Siklus cacing nematoda tidak melalui media tanah
• Creeping eruption : Migrasi larva di bawah kulit
• Viceral Larva Migrans : Sindroma klinis oleh karena larva nematoda berhasil memasuki viscera extra intestinal
• Lung Migration : Siklus hidup di dalam hospes definitif melalui paru - paru
![Page 8: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/8.jpg)
Nematoda UsusSoil Transmitted Helminth :- Ascaris lumbricoides- Trichuris trichiura- Ancylostoma duodenale- Necator Americanus
Non Soil Transmitted Helminth :- Trchinella spiralis- Enterobius vermicularis
![Page 9: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/9.jpg)
Ascaris LumbricoidesCacing Gelang / Ring Worm
![Page 10: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/10.jpg)
Merupakan Nematoda yang terbesar♂ : 10-30 Cm, 0,2 – 0,4cm♀ : 20-35 Cm, 0,3 – 0,6cm
Hospes definitif : ManusiaPenyakit : Ascariasis
Penyebaran :KosmopolitSifat : Oviparus
Habitat : Dalam rongga usus halus
Cara Infeksi : Menelan telur infektif
Mempunyai siklus Paru-paru
Soil Transmitted Helminthes
![Page 11: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/11.jpg)
p
a
![Page 12: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/12.jpg)
Pada ♂ ujung posterior melengkung, ♂ : 10-30 Cm, 0,2 – 0,4cm
Pada ♀ ujung posterior lurus, ♀ : 20-35 Cm, 0,3 – 0,6cm
♀ ♂
![Page 13: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/13.jpg)
md
lv
lv
![Page 14: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/14.jpg)
Telur : ± 100.000 - 200.000 butir/hari Beda Telur
FertileTelur
InfertileUkura
n
45-75µm x 35-50 µm 88-94µm x 44µm
Bentuk
Bulat Lebih lonjong
Lapisan
3 lapisan (membran vitelina,
lapisan hialin, lapisan albumin)
2 lapisan (lapisan hialin), lapisan
albumin
Isi Embrio Granula kasar (Protoplasma yg
mati)
![Page 15: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/15.jpg)
h
v
e
a a
i h
![Page 16: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/16.jpg)
![Page 17: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/17.jpg)
Klinis Ascariasis•Oleh karena Larva
•Gangguan pd Paru :▫Perdarahan kecil
di dinding alveolus▫Batuk▫Demam▫Eosinofilia▫Foto thoraks
tampak infiltrat yg hilang dlm 3 minggu
•Oleh karena Cacing Dewasa
•Gangguan usus :▫Mual▫Nafsu makan ↓▫Malabsorbsi▫Ileus Obstruktifus
![Page 18: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/18.jpg)
Diagnosis
•Pemeriksaan tinja scr langsung : dg menemukan telur dlm tinja
•Cacing dewasa keluar sendiri mll :▫Tinja▫Muntah▫Mulut ▫Hidung
![Page 19: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/19.jpg)
Trichuris trichiuraCacing Cambuk
![Page 20: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/20.jpg)
Penyakit : Trichuriasis
Penyebaran :KosmopolitHospes difinitif : Manusia
Sifat : Oviparus
Habitat : Dalam Caecum & Colon ascendenKadang ; Ilium - Colon - Sigmoid - Rectum
Cara Infeksi : Menelan telur infektif / larva
Tidak mempunyai siklus Paru - paru
![Page 21: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/21.jpg)
Bentuk seperti cambuk♂ : 3 - 4 Cm ♀ : 3 - 5 Cm
3/5 anterior : tipis2/5 posterior : tebal
![Page 22: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/22.jpg)
Telur : ± 200.000 butir / hariBentuk seperti wajanMempunyai dua kutub
k
i
12
k
i
2
1
![Page 23: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/23.jpg)
Siklus hidup
![Page 24: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/24.jpg)
Klinis
• Prolapsus recti• Diare• Disentri• Mual• Muntah• Anemia
Penegakan Diagnosis
• Ditemukannya telur pada feses
• Ditemukan cacing dewasa pada feses
• Dengan pemeriksaan sigmoideskopi
![Page 25: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/25.jpg)
Hook Worm / Cacing TambangAncylostoma duodenaleNecator americanus
![Page 26: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/26.jpg)
Penyebaran : Daerah Katulistiwa, Tropis & Subtropis
Hospes difinitif : Manusia
Sifat : Oviparus
Cara Infeksi : Larva Filariform menembus kulit / selaput lendir
Mempunyai siklus Paru - paru
![Page 27: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/27.jpg)
Telur Cacing Tambang
• a.dinding hyalin 1 lapis
• b.isi embrio 4-8 sel a
b
![Page 28: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/28.jpg)
Perbedaan Ancylostoma duodenale Necator americanus
Penyakit Ancylostomiasis Necatoriasis
Habitat Duodenum & Ileum Jejunum & Ileum
Bentuk Huruf “C” Huruf “S”
Kepala 2 ps. Gigi anterior & 1 ps. Gigi anterior
Cutting Plate
Bursa kopulatriks 3 costa dorsalis, spikula cabang 2
2 costa dorsalis, spikula ujungnya berkait
Jumlah telur ± 20.000 / hr ± 10.000 / hr
Menghisap darah 0,08 – 0,34 cc/ hr 0,005 – 0,1 cc/ hr
![Page 29: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/29.jpg)
Ancylostoma duodenale
♂ & ♀ : ± 1 Cm
![Page 30: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/30.jpg)
Mulut Ancylostoma duodenale• a.2 pasang gigi
anterior
• 1 pasang gigi posterior tidak tampak
a
![Page 31: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/31.jpg)
Mulut Ancylostoma duodenale• a.2 pasang gigi
anterior
• b.1 pasang gigi posterior
![Page 32: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/32.jpg)
Bursa copulatric Ancylostoma duodenale
• Bursa copulatric
dengan costa
bercabang tiga.
• Terdapat pula
spicula 2 buah yang
sejajar.
• Berfungsi untuk
copulasi.
![Page 33: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/33.jpg)
Necator americanus♂ & ♀ : ± 1 Cm
![Page 34: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/34.jpg)
Mulut Necator americanus
•Cutting plate 1 pasang di sebelah dorsal dan ventral
![Page 35: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/35.jpg)
Mulut Necator americanus
•Cutting plate 1 pasang di sebelah dorsal dan ventral
![Page 36: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/36.jpg)
Bursa copulatric Necator americanus
• Bursa copulatric
dengan costa
bercabang dua.
• Terdapat pula spicula
2 buah yang menyatu
di ujung.
• Berfungsi untuk
copulasi.
• Tanda panah
menunjukkan spikula
(a)
a
![Page 37: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/37.jpg)
Siklus hidup
![Page 38: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/38.jpg)
KlinisLarva Cacing dewasa
• Ground itch• Sindroma loeffler• Cutaneus larva migrans
• Enteritis• Perdarahan anemia def.
Fe (Anemia hipokrom mikrositer)
Penegakan Diagnosis• Ditemukan larva pada feses
![Page 39: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/39.jpg)
Trichinella spiralis
![Page 40: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/40.jpg)
Penyakit : Trikinosis = Trikinelosis = Trikiniasis.
Penyebaran : Kosmopolit
Hospes : Manusia, babi, tikus, beruang, kucing, anjing, dll.
Sifat : Viviparus
Habitat : Villi usus
Cara Infeksi : Makan daging mentah yang mengandung kista
![Page 41: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/41.jpg)
MORFOLOGI
•Cacing dewasa bentuknya halus seperti rambut.
•Cacing betina uk.3-4mm dan cacing jantan uk.1,5mm.
•Ujung anterior langsing dgn mulut kecil,bulat tanpa papel. Ujung posterior cacing betina membulat&tumpul,pd cacing jantan melengkung ke ventral dgn 2 buah papel.
![Page 42: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/42.jpg)
![Page 43: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/43.jpg)
![Page 44: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/44.jpg)
Patologi dan gejala klinis
•Gejala usus: sakit perut,diare, mual,dan muntah.
•Nyeri otot(mialgia),radang otot(miositis) disertai demam,eosinofilia,dan hipereosinofilia.
•Sembab mata, sakit persendian, gejala pernapasan, kelemahan umum,kelainan jantung dan susunan saraf pusat,kelainan otak,kelainan paru,kematian.
Patologi Klinik : Reaksi Granuloma Fibrosis dan Calcifikasi Reaksi Inflamasi dan Allergi
![Page 45: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/45.jpg)
Enterobius vermicularisOxyuris vermicularisCacing kremi
![Page 46: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/46.jpg)
Penyakit : Enterobiasis = Oxyuriasis
Penyebaran : Kosmopolit
Hospes difinitif : Manusia Sifat : Oviparus
♂ & ♀ : ± 1 Cm
Habitat : Caecum, Appendix & Colon ascenden Vulva, Vagina, Uterus, Tuba, Cavum peritoneum dan Vesica urinariaCara Infeksi : Menelan telur infektif & Retro infeksi
Tidak mempunyai siklus Paru - paru
![Page 47: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/47.jpg)
Telur Enterobius vermicularis
•a: isi embrio•b: kulit lapisan
pertama•c: kulit lapisan
kedua•telur berbentuk
asimetris.a
b
c
![Page 48: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/48.jpg)
Enterobius vermicularis
Posterior lurus
![Page 49: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/49.jpg)
![Page 50: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/50.jpg)
Klinis
• Prutitus ani• Prutitus vulva• Pruritus vagina• Appendicitis
Diagnosis
• Ditemukannya telur dlm usapan perianal (anal swab)
• Ditemukannya telur dlm usapan kuku
• Ditemukan cacing/ telur dalma fesesCara Infeksi :
• Menelan telur yg infektif :• Auto infeksi :
• Direk (mll tangan)• Indirek (mll pakaian)
• Melalui debum udara• Retroinfeksi mll anus (larva dr telur yg menetas disekitar
anus kembali ke usus)
![Page 51: Nematoda usus](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020106/563db94e550346aa9a9c0cc9/html5/thumbnails/51.jpg)
Penatalaksanaan
•Pirantel pamoat 10mg/kgBB, dosis tunggal
•Mebendazole 500mg•Albendazole 400mg