YABAN KRATERİN

KEŞİFİ

NEMRUT KALDERASI GEZİSİ

İnanç CİCİ

2013 Haziranında mecburi hizmet nedeniyle geldiğim Bitlis ilinin Tatvan ilçe-

sinin doğa güzellikleri daha ilk adımımı atar atmaz ilgimi çekmeyi başarmıştı. As-

lında gelmeden önce pek araştırma yapmadığım ilçe genelinde geldikten sonra vol-

kanik yapıların hakim olduğunu gördüm. Bu volkanik dağılım Van Gölünün oluşu-

mundan tutunda etraf dağların şekilleri ve oluşumlarını belirlemede birincil önem

taşıyordu.

İlçeye ilk geldiğimde ilgimi çeken yapılardan biride Nemrut Krater Dağı ve dağın

oluşumu sırasında oluşan dağın içinde yer alan krater gölü.

Nemrut Gölü, dünyanın ikinci, Türkiye'nin en büyük krater gölü olup, adını

MÖ 2100'de yaşamış Babil Hükümdarı Nemrut'tan almıştır.(Kahta daki Nemrut

dağı ve heykellerin olduğu tepe ile karıştırmayalım lütfen)

Tatvan ve Van gölü sahili

Yüksekliği 2905 metre olan Nemrut Dağı'nın 4. Zamanda patlaması sonucu

oluşmuştur. Patlamayla dağın tepe kısmında 48 km², dip kısmı 36 km² olan krater

oluşmuştur. Derinliği 650 metre olan bu kraterin içinde ikisi büyük olmak üzere

beş göl oluşmuştur. Soğuk Göl, 13 km² büyüklüğünde ve 155 m derinliğidir. Hilal

şeklinde olan göl, deniz seviyesinden 2442 m yüksekliktedir.

Sıcak göl (Ilı Göl)'ün suyu 60 santigrat dereceye varabilmektedir. Volkaniz-

manın etkisiyle 68 alanda sıcak su ve buhar çıktığı belirlenmiştir. Üç kilometreka-

re alana sahiptir ve en derin noktası 100 metre civarındadır. İki göl arasında su

bağlantıları bulunmaktadır. Göller yağmur ve kar sularıyla beslenmektedir. Nem-

rut Krater Gölü, Bitlis'e 26, Güroymak ilçesine 10 kilometre, Tatvan ilçesine 15

kilometre uzaklıktadır. (kaynak: wikipedia)

İlçede bulunduğum iki sene boyunca

krater gölüne ziyaretlerim ve göl kenarın-

da birçok kez kamp yapma imkanım oldu.

Dağın krater yapısı nedeniyle içi ve dışı

diye bahsedebileceğim dağın iç kısmını

keşiflerim ve kamplar sırasında iyiden

iyiye kraterin dış kısmını gezme fikri aklı-

mın bir köşesinde yer etmeye başlamıştı.

İlçede kış aylarında dağ eteğindeki ka-

yak pistine ait telesiyejin misafirlerini kal-

deranın dış kenarına kadar çıkarabiliyor ol-

ması, farklı zamanlarda dağı ve gölü dışar-

dan bana gözlemleme imkanı verdi. Peki

kalderayı dışardan dolaşmak? Tüm yol bo-

yunca muhteşem manzarayı farklı açılardan

izlemek? Kafamdaki güzel sorularla bera-

ber ilçede yaşayan dağcı ekibimizle beraber

planlarımızı ve hazırlıklarımızı geç olsa da

başlatmış olduk.

Öncelikle dağın aslımda kraterin dış sınırında yürüyeceğimizden dolayı ve

krater yuvarlak olduğu için "çemberin çevresi formülü " ile google map ten kal-

deranın dış çevresini km bazında hesapladım. Yaklaşık olarak 26-28 km arası

olarak belirlendi.

Alışveriş zamanı ve bizi bağlangıç noktasına araçla bırakan Fethi

abimiz

Yolumuzu iki güne ayırmaya ve ara kamp yapacağımız ilerde anlatacağım ye-

re kurmaya kara verdik.

23 mayıs öğlen saatlerinde tüm hazırlıklarımızı yaparak ekibimiz Cihan Çi-

çek ,Mehmet Keleş, Esin Keleş ,Süphan DOSD'tan Sedat' ında katılımıyla yola

çıktık. Bu ekspedisyon diğer tüm tırmanışlardan farklı olarak bir tırmanış değil bir

krater ağzı trekking i olacağından dolayı çarşı alışverişleri sonrası ekibimizi dağın

üst kısmına varmak için araba ile yola çıktık. Fethi abi sağ olsun bizim şöförlüğü-

müzü yaptı. Yolda birtakım aksaklıklar yaşasak da öğlen saatlerinde kalderanın dış

yüzeyine vardık.

Yolda aracımız hararet yaptı

Çifte kumrular

Kraterin güney duvarında Van Gölüne bakarken (yağmur bulutları bize

doğru geliyor)

Ekspedisyon için planlarımız arasında doğayla başbaşa olmanın yanında kra-

ter gölünü dışardan ve farklı açılardan gözlemlemek, bitki örtüsü ve hayvanları

gözlemlemek ve tüm yolun GPS yardımıyla dataları çıkarmaktı. İnternetten araş-

tırdığım kadarıyla daha önce böyle bir yolun ölçeklendiği bilgisine ulaşamadım.

Bu bir ilk olacaktı. Aslında ekibinde ilgisini çeken buydu.

Doğu Anadolu'nun Van Gölü ve

çevresinde kışların sert geçmesi ne-

deniyle yürüyüşümüz sırasında yer

yer karlı geçişlerle karşılaştık. Aslın-

da bizi en çok korkutan karar verdi-

ğimiz tarihin yağmurlu olması nede-

niyle bütün yürüyüşümüzün rezil ol-

ması ve kapalı hava nedeniyle ihti-

şamlı manzarayı görememe korku-

suydu.

Yürüyüş sabit bir yükseklikte olduğunu düşünerek daha rahat başladığımız yürü-

yüşümüz inişleri ve çıkışlarıyla bizi hayli yordu. Tüm eforu 2800 metre ve 2900

metre civarında sarfetmemiz de ayrıca yorgunluğumuzu artırdı. Yaklaşık 7-8 saat

yürüyüş sonunda kamp alanımız için göl kenarına inmek için kalderadan ayrılıp

inişe geçtik. Bulunduğumuz yer 2750 metredeydi ve 2400 metre civarında göl ke-

narına iniş için yola koyulduk.

Kamp alanı kraterin güney batı yakasında ve eğimin azaldığı ve göle doğru

ilerlediği uçta yer almakta. Göl kenarına piknik amacıyla gidildiğinde tam karşı-

nızda görülen az eğimli alan diyebiliriz. Kamp alanına iniş gerçekten zor. Öncelikli

olarak iniş için uygun bir alan bulmak zorunda kaldık. Daha sonra yağmur suları-

nın kumları alıp götürdüğü ve sadece taşları bıraktığı bir taş yoldan aşağı doğru

yaklaşık 1 saat yürüdük. O anda aklımızdaki tek şey yarın sabah tekrar burayı çı-

kacağımız olduğuydu. Tüm yorgunluğumuz keşfettiğimiz koyda kampın kurulma-

* İşte muhteşem kamp alanımız

Herkesten ve her şeyden uzak bu kamp

yerinde insanlar tarafından yoğun olarak

ziyaret edilen tatil mekanlarından eksik

hiçbir yanı yoktu. Muhteşem bir koy,

yemyeşil bir mera çadırlarımız ateşimiz

ve muhteşem bir manzara. Bir göl kenarı

ve etrafı tamamen dağlarla çevrili yuvar-

lak kocaman bir alan. Aslında hayatınız-

da her zaman tecrübe edemeyeceğimiz

bu kamp alanında ateşimizi yakıp akşam

yemeğinde güzel bir ziyafet çektik. Eki-

bin yorgunluğu kendini neşeye ve eğlen-

ceye bırakmıştı. O gece gökyüzünün bi-

ze cömertliği ile yıldızları izledik ve ya-

rın sabah için gerekli enerjimizi topla-

mak için çadırlarımıza çekildik.

Sabah çadırın kapısını açtığımızda sıcacık güneşin göle yansımasıyla uyandık.

Hava yaklaşık 16 derece civarındaydı. Muhteşem bir kahvaltı sonrası saat sabah

08:30 civarında göl seviyesinden yine kraterin dış yüzeyine ulaşmak için yola ko-

yulduk. Yaklaşık 2 saat içinde kraterin dış yüzeyine ulaştık. Bu yürüyüşün ilginç

kısmı yürüdüğünüz ve yürüyeceğiniz yolun tamamen gözünüzün önünde olması. O

yüzden yürüyüş planlamalarınızı duruş saatlerinizi mola vakitlerinizi yola bakarak

vermek mümkün.

Yol üzerinde birçok kuş yuvası, kuş yu-

murtaları, ayı ve tilki gibi hayvanlar ait

ayak izleri ve dışkılarıyla karşılaştık.

Kamp alanında da bir tavşanı koşarken

görmek bizi baya bir mutlu etti.

Üstteki ayak izi bir tilkiye ait olabilir

ama soldaki için aynı şeyi söylemek

mümkün değil. Bilin bakalım bu ayak

izi kime ait? :)

Yaklaşık 15. Km de artık yolun

yarısını bitirdiğimizi gördüğümüzde

yerdeki kar kütlelerinin artması bize

güney duvarı bitirip kuzey duvara

ulaştığımızı gösteriyordu. Bölgede kış-

ların çetin geçmesi nedeniyle kuzey

duvardaki karlar tam anlamıyla erime-

mişti. Birkaç kilometreyi kar üzerinde

yürüyerek geçirdik. Ara ara üzerimiz-

den gelip geçen yağmur bulutları hem

göl manzaramızı kapatıyor hem de bizi

şöyle güzelce ıslatıp kaçıyordu.

Nemrut krater dağının zirvesi kuzey duvarında bulunmakta. Zirvede GPS’lerimiz

yüksekliği 2905 m olarak gösterdi. Krater yuvarlağının saat yönünde dolaştığımız

için zirveye ikinci günümüzde öğleden sonra ulaştık. Havanın o saatlerde iyice aç-

ması nedeniyle doğanın bize sunduğu güzellikleri daha çok yaşama fırsatı bulduk.

Manzara bir uçurumun kenarından tüm gölü ve yürüdüğümüz yolu ve yürüyeceği-

miz yolu gösteriyordu.

Zirvede Van Patika Doğa Sporları Kulübü’nün de yardımlarıyla koyulmuş

zirve kutusunu ve defterini imzaladıktan sonra yola devam ettik. Artık 3-4 km lik

bir yolumuz kalmıştı. Bu yol zirveden sonra iniş şeklindeydi.

Daha önceki yollarda böyle keskin bir inişle karşılaşmamıştık. Artık doğa ile olan

yolculuğun sonuna doğru yaklaşıyorduk. Manzaranın güzelliği yorgunluğumuzu

her fırsatta bastırmaya yetiyordu.

Akşam saatlerinde kraterin Ahlat yolu boğazında Fethi abi bizi arabayla alma-

ya geldi. Yanında getirdiği yorgunluk biralarıyla yorgunluğumuzu oracıkta atıver-

dik. Kendisine de teşekkürü bir borç biliriz

Ekspedisyonla ilgili teknik veriler;

Yürüyüş yolun uzunluğu 28.4 km

Yürüdüğümüz alan 44.17 km²

Yürüyüş sırasında toplam yükselme 1963 m

Yürüyüş sırasında toplam iniş 1531 m

Maksimum ulaşılan yükseklik 2904 m

Minimum yükseklik 1656 m

Ortalama hız 2.0 km/h

Koordinatlar(kamp alanı ) : K38°36'30.19" E42°12'27.66"

Yazının GPS rotasına aşağıdaki linkten ulaşabilir ve isterseniz GPX dosyası şek-

linde indirebilir ve kullanabilirsiniz.

http://tr.wikiloc.com/wikiloc/view.do?id=9989260

Önemli notlar:

Ekspedisyonun bir günde yapılması önerilmez. Hernekadar krater yüzeyinde iler-

lenecek gibi gözükse de yol boyunca yeterince iniş çıkış yapılmakta ve buda rota-

nın zorluğunu artırmakta.

Yol boyunca vahşi hayvanlara dikkat etmekte fayda var.

Yol boyunca %80 civarında cep telefonu ile ulaşım sağlanabilmekte

Mayıs sonrasında kuzey duvardaki kar yumuşayacağından yürüyüşe elverişsiz ola-

bileceğinden haziran sonu veya temmuz başı sonrasında ekspedisyon düzenleme-

niz önerilir.

Su ihtiyacı gölden karşılanabilir. Su içilebilir hatta tadı çok hoşumuza gitti diyebi-

lirim.

Yazıların ve fotoğrafların izinsiz kullanılması ve çoğaltılması yasaktır.

Tüm hakları tarafıma aittir.