1

مفاهیم شبکه و اجزای آن 1فصل

شبکه های کامپیوتری

2

چرا شبکه ؟انتقال اطالعات زمان بر و طاقت فرسا بود

قبل از این که شبکه های رایانه ای به وجود بیاید کاربرانبرای انتقال داده ها از دیسکت استفاده می کردند.

.امکان کارکردن همزمان بر روی یک سند وجود نداشتافزایش هزینه ها در صورت افزایش سیستم ها

اگر در یک اتاق کار بیش از یک رایانه و7جود داشت، الزم بودبه ازای هر رایانه یک چاپگر تهیه شود و یا این که با یک

حافظه قابل حمل، سند مور7د نظر برای چاپ به رایانه ای که متصل به چاپگر می باشد منتقل شود.

3

حاال منظور از شبکه چیست؟ اتصال دو یا چند رایانه ؛به منظور

تبادل اطالعاتو استفاده مشترک از منابع سخت افزاری و نرم افزاری

منابع سخت افزاری ؟ ... چاپگر، درایو نوری و

منابع نرم افزاری؟پوشه، پرونده ها و یا مستندات، صفحات اینترنتی و نرم افزارها

4

مزایای استفاده از شبکه های رایانه ایاشتراک منابع نرم افزاری و سخت افزاری ارتباط برخط: امکان تبادل پیغام و ارسال پرونده به

صورت آنالینمدیریت و پشتیبانی متمرکزصرفه جویی در زمان و هزینه

5

اجزای شبکه های رایانه ایرایانه های سرویس دهندهرایانه سرویس گیرندهمحیط انتقال)کانال •

ارتباطی(سیمیبی سیم

سیستم عامل شبکهپروتکل

Server Client Media

Wire Wireless

Network Operating System

Protocol

6

اجزای شبکه های رایانه ای کدامند؟.1Protocols-Topology-Server.2Server-Cable-Topology-Client.3Media-Protocol-Client-Server.4Protocol-Hub/Switch-Client-Server

3پاسخ گزینه Media-Protocol-Client-Server

7

رایانه سرویس گیرندهCLIENT

نام دیگر این رایانه هاWorkstationایستگاه کاری

تعریف: رایانه ای است که درخواست استفاده از منابعموجود در شبکه را دارد

8

رایانه سرویس دهندهSERVER

رایانه ای است کهبه درخواست رایانه های سرویس گیرنده پاسخ می دهدو منابع را با آنها به اشتراک می گذاردمدیریت سرویس گیرنده ها را برعهده دارد

.مثال: اجازه استفاده از منابعی مثل چاپگر را می دهد

9

پروتکلPROTOCOL

قوانین حاکم بر ارسال بسته های پستی:پروتکل در شبکه

مجموعه قوانینی که با رعایت آنها سرویس دهی در شبکه برقرارمی شود.

وظیفه پروتکل کنترِلشیوه تقسیم بندیشیوه ارسالشیوه جمع بندی مجدد بسته های اطالعاتیزمان تبادل اطالعات

10

سیستم عامل شبکهNETWORK OS

وظیفه سیستم عامل شبکه کنترل و مدیریت فعالیت های رایانه های شبکه را جهت دستیابی به

منابع مشترک و تبادل اطالعات برعهده دارد

سیستم عاملی است که کنترل و مدیریت فعالیت های رایانههای شبکه را جهت دستیابی به منابع مشترک و تبادل اطالعات

برعهده دارد

11

تقسیم بندی شبکه ها از نظر ابعاد و گستردگیشبکه محلی

شبکه دانشگاهی

شبکه شهری

شبکهگسترده)وسیع(

Lan )Local Area Network(

Can )Campus Area Network(

Man )Metropolitan Area Network(

Wan )Wide Area Network(

12

شبکه محلیLAN

نکات شبکهLanپایه سایر شبکه هاکوچکترین فرم شبکهفاصله رایانه ها نسبت به هم کم تا چندصد رایانه با فاصله کم2شامل

13

مثال شبکه محلیLAN

متر100شبکه ای متشکل از دو رایانه با فاصله کمتر از رایانه100شبکه رایانه های یک اداره واقع در یک ساختمان با گره فعال500 طبقه با بیش از 50شبکه رایانه ای یک برج رایانه20شبکه رایانه های کارگاه کامپیوتر هنرستان با

o : سوالActive Nodeگره فعال( چیست؟(o هر وسیله ای که به یک شبکه رایانه ای متصل می

شود.oسوال : مثل چی؟

oیک کامپیوترoیک چاپگرoیک هاب

14

شبکه دانشگاهیCAN

( ترکیب چند شبکه محلیLanمجاور)نام دیگر : شبکه پردیس

15

مثال شبکه دانشگاهیCAN

معموال در محیط هایدانشگاهیپادگان نظامیکارخانه های بزرگ

مثالشبکه دانشگاه تهرانشبکه کارخانه ایران خودرو

16

شبکه شهریMAN

( ترکیب چند شبکه محلیLan غیرمجاور در)سطح یک شهر

17

مثال شبکه شهریMAN

شبکه بین مناطق چهار گانه آموزش وپرورش قم

شبکه بین هنرستانهای شهر قم

18

شبکه گسترده )وسیع(WAN

نکات شبکهWanبزرگترین نوع شبکه از لحاظ وسعتمعموال فضایی بزرگتر از یک شهراز نظر وسعت و فاصله می تواند

در یک استانکشورقارهیا کل جهان باشد

بزرگترین شبکهWan؟شبکه اینترنت

19

شبکه گسترده )وسیع(WAN

از لحاظ وسعت جغرافیایی محدودیتی ندارد، یعنیمی تواند

)ترکیب دو رایانه با فاصله دور )ارتباط از طریق خط تلفن ترکیب دو یا چند شبکهLanبا فاصله دور ترکیب چند شبکهMan

کانال های ارتباطی در شبکهWanامواج مایکرو ویو ماهواره)خطوط مخابراتی)تلفن

20

مثال شبکه گسترده )وسیع(WAN

شبکه اینترنتشبکه بین شعب بانک های کشورشبکه بین هنرستان های یک استان

21

سوال: شبکه های کامپیوتری مناطق مختلف آموزش از تهران های و شهرستان تهران پرورش شه7ر و لحاظ تقس7یم بندی و گس7تردگی ب7ه کدام نوع شبکه

تعلق دارند؟.1Lan.2Wan.3Man.4Can

2پاسخ: گزینه Wan

22

تقسیم بندی شبکه های رایان7ه ای از نظر مدل سرویس دهی

شبکه مبتنی برسرویس دهنده

شبکه نظیر به نظیر

Server Base)SB( Peer to Peer)PtP(

23

شبکه مبتنی بر سرویس دهندهSERVER BASE)SB(

در یک شبکه سادهServer Baseیک رایانه نقش سرویس دهنده الباقی سیستم های شبکه نقش سرویس

گیرنده

در شبکه های بزرگتر تعدادی از سیستم ها فقط نقش سر7ویس

دهندهالباقی سیستم ها ، سرویس گیر7نده

24

نکات مهم شبکه مبتنی بر سرویس دهندهSERVER BASE)SB(

مناسب برای شبکه های متوسط و بزرگ نمی دهنده س7777رویس رایان7777ه

تواند ،سرویس گیرنده باشد. نوع خاص7ی س7یستم عام7ل هستند دارای

فرضاNovell( ویندوز س7رورهای مایکروسافتwindows

Server)

25

شبکه نظیر به نظیرPEER TO PEER)PTP(

همه رایانه ها به طور همزمانهم سرویس دهندههم سرویس گیرنده

همه رایانه های شبکه از لحاظ سرویس دهنده و سرویسگیرنده بودن برابرند.

هر کاربر می تواند داده های خود را به اشتراک گذارد

26

نکات مهم شبکه نظیر ب7ه نظیرPEER TO PEER)PTP(

به لحاظ اندازه به شبکه هایPtP ًغالبا Workgroup .یا گروه کاری می گویند رایانه یا کمتر10گروه کاری؟ گروه کوچکی از افراد می باشند، حدود

به لحاظ راه اندازی هزینه کمتری نسبت به شبکهSB

سیستم عامل؟ از تمام سیستم عامل های موجود می توان در شبکهPtP استفاده نمود و به نرم افزار خاصی برای کار با

شبکه نیاز ندارند امکان رشد؟

.خیلی محدود می باشداز لحاظ مدیریتی؟

سرور مرکزی برای مدیریت شبکه وجود ندارد.هر کاربر مدیر خودش می باشد و منابع خود را به اشتراک می گذارد

از لحاظ اختالل در شبکه؟ چون مدیریت متمرکز وجود ندارد چنانچه مشکلی برای یکی از رایانه ها به وجود آید کل شبکه را دچار اختالل

نمی کند.کاربرد؟

شبکهPtP دستگاه می باشند، شبکه 10 به نسبت شبکه ساده ای است و زمانی که تعداد رایانه ها کمتر از ptpانتخاب خوبی می باشد

27

نسبت به )SERVER BASE)SBمعایب شبکه PTP

نص7ب،پیکربندی و مدیری7ت س7یستم عامل پیچیده اس7ت و نیاز ب7ه متخصص SBهای دارد.

س7رویس دهنده دچار مشک7ل ک7ل شبکه مختل

28

نسبت به )SERVER BASE)SBمزایای شبکه PTP

امنیت باال در شبکهچرا؟ چون یک مدیر سیاست های کلی را تعیین می کند و

برای کلیه کاربران اعمال می شود

پشتیبانی از تعداد زیاد کارب7ران در شبکهSB می توان هزاران کاربر یا سرویس گیرنده

داشت

سرویس7 گیرنده ها نیاز به سخت افزار قوی ندارند

29

همه گزینه ها PEER TO PEERدر شبکه درست است بجز

کاربر خاصی به عنوان مدیر شبکه وجود ندارد1.

مدیریت متمرکز و جامع وجود ندارد2.

انجام عملیات کنترلی مشکل و پیچیده است3.

سرویس دهنده اختصاصی است4.

4گزینه هر سیستم هم می تواند سرویس دهنده باشد ،هم سرویس

گیرنده در نتیجه سرویس دهنده اختصاصی نیست

30

PEER TOکدامیک از مشخصه های شبکه PEERاست

امنیت باال1.

مدیریت متمرکز2.

قابلیت کاربرد در شبکه های بزرگ3.

سرویس دهی توزیعی4.

4گزینه هر سیستم خودش می تواند سرویس دهنده باشد

31

WWANSشبکه های بی سیم- شبكهWANبه صورت بى سیم محیط انتقال

سیستم ماهواره اىآنتن هایى كه در جاهاى مختلف نصب شده

مثالسیستم ارتباطى تلفن هاى همراه

32

WMANSشبکه های بی سیم-س7اختارى شبیهWWANs دارد ب7ا ای7ن تفاوت ك7ه وس7عت سرویس

دهى آن فقط در سطح شهرها است.

محیط انتقالامواج رادیویىنور مادون قرمز

کاربرد شبكه هاىWMANs؟ ( پشتوانهBackupبراى شبكه هاى سیم مسى یا فیبر نورى )

33

WLANSشبکه های بی سیم- مانند محی7ط هاى كوچ7ک ای7ن فناورى براى اس7تفاده در

شركت ها یا فضاى باز دانشكده ها یا اماكن عمومى با وسعت كم )مانند فرودگاه(

کاربردهای آن ی7ا محل ه7ا و شرك7ت ادارات در موقت7ى ب7ه ص7ورت بیشت7ر

هایى كه نصب سیم مسى سخت است در جاهای7ى ك7ه كاربران مح7ل مشخ7ص و ثابت7ى را ندارن7د و مى

خواهند به همه اطالعات دسترسى داشته باشندبرای كاربرانی که از رایانه كیفى یا جیبى استفاده مى كنند

34

WLANSشبکه های بی سیم-انواع استفاده ازWLANs ،Internalاتص7ال رایان7ه هاى مجه7ز ب7ه كارت شبك7ه ب7ى سیم )1.

External به دستگاه اكسس پوینت ) در7 ای7ن حال7ت دس7تگاه اكس7س پوین7ت پ7ل ارتباط7ى بی7ن رایانه هاى

بى سیم و شبكه داخلى موجود خواهد بود در نتیج7ه كلی7ه رایان7ه هاى ب7ى س7یم عالوه بر ارتباط ب7ا یكدیگ7ر به

شبكه داخلى هم متصل مى باشند. اتص7ال رایان7ه هاى مجه7ز ب7ه كارت شبك7ه ب7ى س7یم ب7ه صورت 2.

نظیر به نظیر به یكدیگر از استفاده عدم دلی7ل )ب7ه ندارد وجود داخل7ى شبك7ه ب7ا ارتباط

اكسس پوینت(.

35

WGANشبکه های بی سیم- مانن7د شبك7ه تلف7ن جهان7ى كنون7ى اس7ت و كاربران م7ى توانند در

حال7ى ك7ه بی7ن كشوره7ا مس7افرت م7ى كنن7د متص7ل ب7ه شبك7ه باقى بمانند.

:مزیتدارا بودن پهناى باند كافى براى دسترسى به اینترنت

36

WPANSشبکه های بی سیم- ای7ن فناورى كاربران را قادر م7ى س7ازد ت7ا ب7ه صورتAD HOC

با یكدیگر ارتباط برقرار كنند.

AD HOC؟ اس7تانداردى اس7ت ك7ه ارتباط ب7ى س7یم بی7ن رایان7ه و تجهیزات جانبى را

برقرار مى كند، مانند رایانه جیبىPDAs تلفن همراهرایانه كیفى

Personal Area؟ فناو7رى فضای7ى حدود ای7ن یا 10در رایان7ه شخص7ى مت7ر در اطراف

رایانه كیفى است.

37

WPANSشبکه های بی سیم- کاربرد فناوریAD Hoc

بیشتر براى اهداف خاص و از پیش تعیین شده ، مثال از ی7ک رایان7ه مجه7ز ب7ه كارت شبك7ه ب7ى س7یم ب7ه صورت اینترن7ت ADانتقال

HOC به رایانه كیفى یا PDA تبادل اطالعات بین یک رایانه با رایانه کیفی یاPDA

38

کدام فناوری به کاربران امکان می دهد که به صورت ADHOCبا یکدیگر ارتباط داشته باشند؟

.1WLANs

.2 WPANs

.3 WGAN .4WWANs

2گزینه WPANs

39

WPANSشبکه های بی سیم- انواع فناورىWPANs

( بلوتوثBluetooth)( مادون قرمزInfrared)

40

WPANS-INFRAREDشبکه های بی سیم-انتقال اطالعات؟

با امواج مادون قرمز: نکات

مستقیم دی7د در بای7د گیرنده و فرس7تنده دس7تگاه دو ه7ر یكدیگر باشند

حداكثر فاصله آن ها نباید بیشتر از یک متر باشد مادون قرم7ز فق7ط براى فضاى كمت7ر از پن7ج مت7ر طراحى

شده سرعت گیرنده و فرس7تنده بی7ن مان7ع وجود ص7ورت در

انتقال اطالعات كم شده یا حتى ارتباط قطع مى شود در س7اخت بیشت7ر مادون قرم7ز فناورى و از كل7ید ص7فحه

استفاده مى كنندماوس

41

WPANS- BLUETOOTHشبکه های بی سیم-انتقال اطالعات؟

با امواج رادیویىویژگی ها

جایگزین انتقال كابلى داده ها در فاصله كوتاه شده است متر100مسافت انتقال اطالعات؟ تا قادر به عبور از موانعى متعدد مانند دیوار و كیف دستى استفاده براى ارتباط بین تلفن همراه، رایانه جیبى، چاپگر و … در فاصله هاى

كم مورد هدف اصلى طراحى فناورى بلوتوث؟ حذف كابل ارتباطى مابین رایانه با

تجهیزات جانبى مانند چاپگر، صفحه كلید ، ماوس، دوربین و … دارا بودن حداقل قیمت و اندازه و توان مصرفى در حداقلدسترسی اسان و همگانی .مبناى طراحى همه تجهیزات بى سیم مطابق با استاندارد بلوتوث مى باشد

مانند )هدفون هاى بى سیم )تلفن همراه و راىانه. ارتباط اینترنتى مانندInternet bridges

42

WPANS- BLUETOOTHشبکه های بی سیم-نقطه ضعف بلوتوث نسبت به شبکه های بی سیم؟

بلوتوث فق7ط براى مس7افت هاى كوتاه طراح7ى شده و ب7ه هی7چ وجهبراى مسافت هاى طوالنى مورد استفاده قرار نمى گیرد.

43

WPANS- BLUETOOTHشبکه های بی سیم-كاربردهاى بلوتوث

در دستگاه هدست بلوتوثHeadset : ایجاد ارتباط صوتى با رایانه یا تلفن همراهى كه روى آن تنظیم شده است

پل ارتباطى اینترنتInternet Bridge: ( سرویس طری7ق از باش7د بلوتوث ب7ه مجه7ز همراه تلف7ن Dial Upاگ7ر

Networking )DUN م7ى توان ب7ا اینترن7ت ارتباط برقرار كرد و س7پس رایانه اینترنت از توان7د تلف7ن همراه متص7ل اس7ت م7ى ب7ه بلوتوث از طری7ق اى ك7ه

استفاده كند بدون این كه به دستگاه مودم متصل باشد. تبادل اطالعاتFile exchange :

تبادل اطالعات ب7ه ص7ورت نظی7ر ب7ه نظی7ر انجام م7ى شود. زمان7ى كه بلوتوثهاى دستگاه س7ایر شناس7ایى ب7ه شروع خودكار طور ب7ه شود فعال رایان7ه نزدی7ک ب7ه خود م7ى كن7د و بع7د از دریاف7ت مجوز اقدام ب7ه ارس7ال اطالعات مى

كند. چاپPrinting :

بعض7ى از چاپگره7ا مجه7ز ب7ه ای7ن فناورى هس7تند. رایان7ه ه7ا و تلفن هاى همراهمى توانند با شناسایى این چاپگرها اقدام به چاپ اسناد و پرونده ها کنند