Ministry of Land, Infrastructure, Transport and Tourism

Năm 2016

Bộ Đất đai, Cơ sở hạ tầng, Giao thông vận tải và

Du lịch Nhật Bản

SIGMAXYZ Inc.

“DỰ ÁN XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO

TẠO VÀ HUẤN LUYỆN

LIÊN QUAN ĐẾN VIỆC TIẾP NHẬN LAO

ĐỘNG NƯỚC NGOÀI TRONG LĨNH VỰC

XÂY DỰNG”

KHÁI QUÁT VỀ DỰ ÁN XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO VÀ HUẤN

LUYỆN LIÊN QUAN ĐẾN VIỆC TIẾP NHẬN LAO ĐỘNG NƯỚC NGOÀI TRONG LĨNH VỰC XÂY DỰNG

Chế độ thực

tập kỹ năng

cho người

nước ngoài

Dự án

tiếp nhận

lao động

nước

ngoài

trong lĩnh

vực xây

dựng

Bối cảnh ra đời dự án

Nhằm đáp ứng nhu xây dựng đang không ngừng tăng cao trong việc hoàn thiện hệ thống

cơ sở vật chất phục vụ cho Thế vận hội Olympic và Paralympic Tokyo năm 2020, việc

vừa tận dụng tối đa nguồn nhân lực tại Nhật Bản, vừa thúc đẩy sử dụng nguồn lao động

nước ngoài như là 1 nguồn có thể sử dụng ngay đã được đưa ra tại Hội nghị giữa các cơ

quan chính phủ liên quan vào ngày 04/04/2014, và được gọi chung dưới tên “Các giải

pháp cấp bách liên quan đến việc sử dụng nguồn nhân lưc người nước ngoài trong lĩnh

vực xây dựng”, và bắt đầu sử dụng nhân lực nước ngoài là đối tượng của chương trình

này từ tháng 04 năm nay.

Mục đích dự án

Dự án được xây dựng nhằm mục đích nâng cao tay nghề và động lực cho các thực tập

sinh và người lao động hoạt động trong lĩnh vực xây dựng sau khi về nước, tận dụng

nguồn lao động này cho các doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư tại bản địa. Nhằm mục đích

dự án tiếp nhận lao động trong lĩnh vực xây dựng được triển khai thuận lợi, chương trình

đào tạo và huấn luyện được xây dựng với những điểm chính như sau:

※ Chương trình thực tập kỹ năng dự định kéo dài tối đa đến 5 năm kể từ năm 2017.

Dự án tiếp nhận lao động trong lĩnh vực xây dựng dự kiến hoàn tất vào năm 2020.

Năm thứ4 Năm thứ 5 Năm thứ 6 Năm thứ 7 Năm thứ 1 Năm thứ 2 Năm thứ 3

Trên 1 năm

Lựa chọn 3

Bắt đầu sau khi về trở

nước

Thực tập kỹ năng

Lựa chọn 2

Bắt đầu sau khi

trở về nước Trong vòng

1 năm

Theo dõi sau đào tạo

Nâng cao tiêu chuẩn

tay nghề của người

đã hoàn tất quá

trình thực tập.

① Nâng cao trình độ tay nghề cho những thực tập sinh đã hoàn tất quá trình thực tập tay nghề 1

Tăng lượng nhân lực hoạt động trong lĩnh vực xây dựng tại bản địa sau khi hoàn tất thực tập 2

Tăng lượng nhân lực

hoạt động trong lĩnh

vực xây dựng tại

địa phương.

2

1

Lựa chọn 1

Nâng cao mà

không về nước

2

CÁCH THỨC TIẾP CẬN VÀ LỊCH TRÌNH THỰC HIỆN

Cách thức tiếp cận

Thông qua họp trao đổi giữa các nhóm công tác Working Group (sau đây

gọi là WG) với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng tại

Nhật Bản và 3 nước (gồm Việt Nam, Philippines, Myanmar) để xác định

vấn đề và giải pháp.

Các WG tại Nhật Bản sẽ tập trung vào xây dựng các giả thuyết ban đầu liên

quan đến các vấn đề và giải pháp.

Các WG tại nước ngoài sẽ tập trung vào việc tìm hiểu tình hình thực tế,

đánh giá tính khả thi trên cơ sở thực trạng về các vấn đề và giải pháp được

các WG tại Nhật Bản đưa ra.

Lịch trình thực hiện

WG thực hiện Nội dung thảo luận chính

12/2016 WG tại Nhật Bản ①

• Đưa ra các giả thuyết ban đầu về các vấn đề

và biện pháp cải thiện trong Chương trình

huấn luyện và đào tạo.

• Mong muốn từ phía Nhật về định hướng phát

triển nghề nghiệp ổn định cho thực tập sinh

sau khi về nước.

01/2017

WG tại quốc gia bản địa ①

• Myanmar (16-17/01)

• Việt Nam (19-20/01)

• Philippines (24-25/01)

• Cân nhắc về các giả thuyết ban đầu về các

vấn đề và biện pháp cải thiện trong Chương

trình huấn luyện và đào tạo.

• Tìm hiểu thực trạng công việc của thực tập

sinh sau khi trở về nước.

02/2017 WG tại Nhật Bản ②

• Cụ thể hóa các đề án cải thiện cho các

chương trình đào tạo và huấn luyện (lập sơ

đồ quá trình, tài liệu giảng dạy).

• Cân nhắc về phương án hỗ trợ giúp ổn định

công việc cho thực tập sinh.

03/2017

WG tại quốc gia bản địa ②

• Việt Nam (2/28-3/1)

• Myanmar (3/8-9)

• Philippines (3/15-16)

• Thống nhất ý kiến về phương án cải thiện cho

chương trình đào tạo và huấn luyện.

• Giới thiệu phương án hỗ trợ nhằm hướng tới

việc ổn định công việc cho thực tập sinh.

3

DANH SÁCH CÁC TỔ CHỨC THAM GIA WG (1/4) NHẬT BẢN

Ngành

nghề Tên tổ chức

WG

tại Nhật

Bản

WG

Việt Nam

WG

Myanmar

WG

Philippines

Lần 1 Lần 2 Lần 1 Lần 2 Lần 1 Lần 2 Lần 1 Lần 2

Kỹ thuật JFE Engineering Corporation ✓

JGC Corporation ✓ ✓

Xây dựng

Asano Group ✓ ✓ ✓ ✓

Shinnihonkenko co., ltd ✓ ✓ ✓

SHINRYO Corporation ✓ ✓ ✓ ✓

Sugawara Setsubi

Corporation ✓ ✓

Tonets Corporation ✓ ✓ ✓ ✓

Nikken co., ltd ✓

Fukamatsugumi co., ltd. ✓ ✓

Matsuzawa Kawaraten co.,

ltd ✓ ✓ ✓

Mukai Corporation ✓ ✓ ✓ ✓

Công ty

thương

mại

JFE Shoji Trade Corporation ✓ ✓ ✓

Sojitz Corporation ✓ ✓ ✓

Nhà thầu

TOYO Construction co., ltd ✓ ✓ ✓ ✓

Rinkai Nissan Construction co.,

ltd ✓

Đóng tàu Japan Marine United

Corporation ✓

Xây dựng

nhà Sumitomo Forestry co., ltd ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

Sản xuất

IHI Corporation ✓ ✓

Kanpoh Steel co., ltd ✓ ✓ ✓

LIXIL Group Corporation ✓ ✓ ✓

NICHIAS Corporation ✓ ✓

Nhân lực Jellyfish Corporation ✓ ✓ ✓ ✓

4

DANH SÁCH CÁC TỔ CHỨC THAM GIA WG (2/4) VIỆT NAM

Các thành viên Việt Nam và Nhật Bản WG tại Hà Nội

Hình ảnh WG

5

Tên tổ chức Ngành nghề

C.E.O Travel JSC Du lịch

Hanoi International Vocational College (FLC Group) Giáo dục

Hanoi Polytechnic College (HPC) Giáo dục

Ho Chi Minh City Vocational College Giáo dục

Dai Viet Construction and Trading JSC Xây dựng

Infrastructure Development and Construction Corporation (LICOGI) Xây dựng

Vietnam Construction And Import - Export JSC (VINACONEX) Xây dựng

C.E.O Service Development JSC Nhân lực

Van Xuan Manpower Development & Investment co., ltd Nhân lực

Viet Nam HPC Investment co., ltd Nhân lực

Viglacera Investment And Import - Export JSC Nhân lực

CEO Group Bất động sản

Fairway Property JSC Bất động sản

Property & Management Company Bất động sản

Viglacera Corporation JSC Sản xuất

Vietnam National Real Estate Association (VNREA) Nghiệp Đoàn

Ministry of Construction Cơ quan chính

phủ

DANH SÁCH CÁC TỔ CHỨC THAM GIA WG (3/4) PHILIPPINES

Các thành viên Philippines và Nhật Bản

Hình ảnh WG

WG tại Manila

6

Tên tổ chức Ngành nghề

Nihongo Center Foundation, Inc. Giáo dục

AV. Garcia Inter-Asia Development Corporation Inc. Xây dựng

Makati Development Corporation Xây dựng

D.M. Consunji, Inc. Tập đoàn

EEI Corporation Tập đoàn

Gulf Asia International Corporation (GAIC) Nhân lực

Ruru Global Recruitment Services Inc. Nhân lực

QRD International Placement Inc. Nhân lực

ZMG Ward Howell Nhân lực

e-Global Order Corporation Bất động sản

Mallonga Consulting Services, Inc. Bất động sản

Soriano Projects & Ventures Group Bất động sản

Chamber of Real Estate & Builders' Associations (CREBA) Hiệp hội ngành nghề

Philippine Constructors Association, Inc. (PCA) Hiệp hội ngành nghề

Department of Trade & Industry Philippines (DTI) Cơ quan chính phủ

Construction Industry Authority of the Philippines (CIAP) Cơ quan chính phủ

Philippine Overseas Employment Administration (POEA) Cơ quan chính phủ

DANH SÁCH CÁC TỔ CHỨC THAM GIA WG (4/4) MYANMAR

Tên tổ chức Ngành nghề

Dynamic Engineering and General Trading co., ltd. Kỹ thuật

Regards Engineering Co., Ltd. Kỹ thuật

Dawn (Ah Yone Oo) Construction co., ltd. Xây dựng

Jyoance International co., ltd. Xây dựng

KKN Construction & Decoration Group Xây dựng

Mya Nan Dar Construction co., ltd. Xây dựng

Original Group co., ltd. Xây dựng

Super Max Construction co., ltd. Xây dựng

Golden Gate Engineering co., ltd Xây dựng

A1 Group of Companies Tập đoàn

DNSY Group of Companies Tập đoàn

Max Myanmar Construction co., ltd. Tập đoàn

Diamond Voyage co., ltd Tập đoàn

Dagon Construction co., ltd Nhà thầu

Shwe Taung Group:High Tech Concrete (Technology) co., ltd Nhà thầu

Dagon International Limited Bất động sản

JM Trading co., ltd Nhân lực

Harmony Travel, Tours & Oversea Employment Agency Nhân lực

Myanmar Construction Entrepreneurs Association (MCEA) Hiệp hội ngành nghề

Các thành viên Myamar và Nhật Bản

Hình ảnh WG

WG tại Yangoon

7

KẾT QUẢ DỰ ÁN CÁC LĨNH VỰC CHÍNH CỦA DỰ ÁN

• Rất hiếm thực tập

sinh có thể bắt

đầu OJT.

• Nội dung đào tạo

của các tổ chức

xuất khẩu lao

động rất khác

nhau, gây ra sự

chênh lệch về

trình độ của các

thực tập sinh.

• Lượng ứng viên

hạn chế do rào

cản về tiếng

Nhật

• Cần thời gian

để học thêm

tiếng Nhật, và

vì vậy không

tận dụng

được tối đa

thời gian thực

tập.

Mục

tiêu

kỳ

vọng

Tình

hình

thực

tế

① Hoàn thiện việc chuẩn bị trước khi nhập cảnh

• Nội dung và tiêu chuẩn đào tạo của các tổ chức gửi người

trước khi nhập cảnh vào Nhật Bản không rõ ràng, gây ra

sự chênh lệch lớn về trình độ giữa các thực tập sinh / tổ

chức gửi người, gây ra áp lực lớn cho việc đào tạo tại Nhật

Bản.

② Ổn định việc làm trong lĩnh vực xây dựng tại quốc gia

bản địa

• Điều kiện để tiếp tục làm việc trong lĩnh vực xây dựng

như điều kiện tài chính, các chế độ đãi ngộ không đủ

hấp dẫn.

• Không theo dõi liên tục các thực tập sinh đã hoàn thành

chương trình đào tạo nên các công ty xây dựng khó tiếp

cận được nguồn ứng viên này.

Thu hút nguồn

nhân lực có

nguyện vọng được

nâng cao tay nghề

Xây dựng nền móng

để có thể học tập

theo hình thức OJT

tại Nhật Bản

Học các kỹ năng

qua hình thức OJT

(On the job training :

đào tạo chỉ tay dắt

việc)

Quốc gia bản địa Nhật Bản

Phát huy các kỹ

năng đã học được

để làm việc

• Phần lớn thực tập sinh

trở về nước.

• Tỷ lệ trở lại làm việc

các doanh nghiệp đã

cử đi thực tập trước đó

rất thấp.

• Có cả các trường hợp

chuyển sang ngành

nghề khác nhằm tìm

kiếm điều kiện tuyển

dụng tốt hơn.

• Không rõ nơi làm việc

mới sau khi chuyển

công tác.

Ứng tuyển

Nhật Bản/

Quốc gia bản địa

Đào tạo trước

khi nhập cảnh Đào tạo tại Nhật Bản/

Thực tập kỹ năng

Làm việc trong lĩnh vực

xây dựng / Tìm việc tại

bản địa

Thông qua kết quả khảo sát thực địa của các WG trong và ngoài Nhật Bản về quy trình triển

khai trước và sau chương trình đào tạo và huấn luyện, 2 vấn đề cần được ưu tiên giải quyết

như sau:

① Hoàn thiện việc chuẩn bị trước khi nhập cảnh: nhằm tăng số lượng ứng viên, nâng cao

hiệu quả thực tập tại Nhật Bản.

② Gắn liền với lĩnh vực xây dựng tại bản địa: nhằm cống hiến cho hoạt động xây dựng tại

quốc gia bản địa sau khi kết thúc thực tập.

Những lĩnh vực cần ưu tiên cải thiện

8

KẾT QUẢ DỰ ÁN VẤN ĐỀ ① PHƯƠNG ÁN CẢI THIỆN HOẠT ĐỘNG ĐÀO TẠO

TRƯỚC KHI NHẬP CẢNH

NỘI DUNG ĐÀO TẠO TRƯỚC KHI NHẬP CẢNH

Những kiến thức cơ bản (Tiếng Nhật, kiến thức chung về sinh hoạt ở Nhật Bản, sự

bảo hộ của luật pháp, vệ sinh an toàn).

Việc đào tạo kỹ năng sẽ được công ty tiếp nhận thực tập sinh và tổ chức gửi người

trao đổi với nhau để quyết định có thực hiện hay không, công ty tiếp nhận có trách

nhiệm nâng cao tay nghề cho thực tập sinh, đối với trường hợp đào tạo trước khi

nhập cảnh, công ty tiếp nhận cũng sẽ đóng vai trò chủ đạo trong việc quyết định nội

dung đào tạo.

MỤC TIÊU ĐỀ RA VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐÀO TẠO

Xác định mục tiêu và các phương pháp đào tạo cần thiết để đào tạo thực tập sinh

theo mô hình mẫu

Tiếng Nhật Bảo hộ của luật pháp Vệ sinh, An toàn

Tổng cộng：600 giờ (Khoảng 4 tháng)

Ước chừng

thời gian

đào tạo

• 500 giờ

(Thời gian tối đa

cần để lấy bằng

Nhật ngữ N4)

• 40 giờ

(Giả định mỗi ngày

30 phút)

• 40 giờ

(Giả định mỗi

ngày 30 phút)

Mục tiêu

hướng đến

Phương pháp

đào tạo

(Ngoại khóa)

• Năng lực Nhật

ngữ giao tiếp cơ

bản

• Lấy được bằng

N4 tiếng Nhật

• Hiểu được sự

khác biệt văn hóa

giữa Nhật Bản và

nước của mình,

hiểu cách thích

nghi

• Hiểu được các

quy tắc an toàn

• Biết được cách

xử lý khi gặp các

vấn đề sức khỏe.

• Đối thoại với người

Nhật

• Bài kiểm tra

(Từ tuần thứ hai

trở đi…)

• Tập hát tiếng Nhật

và xem truyện

tranh manga

• Chia sẻ kinh

nghiệm và trải

nghiệm từ người

đi trước

• Xem tranh, phim

của Nhật Bản

• Thực hành các

tình huống an

toàn

• Bài kiểm tra

• Hiểu được các

loại chế độ và thủ

tục mà thực tập

sinh phải nắm

được.

• Thực hành cách

làm các thủ tục

hành chính (như

điền thông tin, mô

phỏng tình huống

thực tế…)

• 10 giờ

(Khóa học 1

tháng 1 lần)

Có thể sinh hoạt và thực tập tại Nhật Bản.

• Khả năng giao tiếp tiếng Nhật giao tiếp hàng ngày.

• Nắm được những quy tắc ứng xử đặc thù của xã hội Nhật

• Hiểu được những quy tắc an toàn đặc thù trong xã hội Nhật Mô hình mẫu

9

Sinh hoạt nói chung

KẾT QUẢ DỰ ÁN VẤN ĐỀ ①

PHƯƠNG ÁN CẢI THIỆN HOẠT ĐỘNG ĐÀO TẠO TRƯỚC KHI NHẬP CẢNH (2/3)

TÀI LIỆU ĐÀO TẠO VÀ PHƯƠNG ÁN CẢI THIỆN

[THAM KHẢO] PHƯƠNG HƯỚNG LẬP TÀI LIỆU ĐÀO TẠO KỸ NĂNG

Thủ tục và

chế độ cần biết

Tiếng Nhật

• Bổ sung thêm phần lấy bằng N4 • “Sách sơ cấp Minna no nihongo I, II“ của

3a Network.

• Không cần cải thiện

• Ghi một cách đơn giản về các chế

độ mà thực tập sinh cần

biết

• (Không có tài liệu tham

khảo)

• (Không có)

Bảo hộ của pháp luật

Cuộc sống thường nhật

• Các điều cần chú ý khi sống tại Nhật và

các ghi chép ngắn gọn về các luật lệ • JITCO “Hướng dẫn đời sống tại Nhật Bản“

• Thiếu nội dung truyền đạt về những điểm

cần ghi nhớ

• Các quy tắc an toàn bắt buộc

phải biết

• Sổ tay “An toàn lao độcông nhân xây

dựng” của Hiệp hội đào tạo thúc đẩy phát

triển nhân lực xây dựng Việt Namển ngành xây dựng (Trang 1-11) ・Không cóng đối với

Vệ sinh an toàn (An toàn)

• Cách xử lý khi gặp các vấn đề về sức khỏe

• Sổ tay “Sách Hướng dẫn Quản lý Sức khỏe

dành cho Thực tập sinh kỹ năng người nước

ngoài ”(Phiếu chẩn đoán bổ sung)(Trang 24‐31)

của JITCO

• Thiếu các hướng dẫn cụ thể về cách thức xử

lý khi gặp các vấn đề về sức khỏe

Vệ sinh an toàn (Vệ sinh)

Các điều cần chú

ý khi sống tại

Nhật

Quy trình xử lý khi

gặp vấn đề sức khỏe

Chú thích: (Hàng trên) Yêu cầu đặt ra cho tài liệu hướng dẫn, (Hàng giữa) Tài liệu khuyến khích sử

dụng (Hàng dưới) phương hướng cải tiến.

• Trình bày rõ ràng theo từng chủ đề nội dung (Mục đích, hình ảnh, quy trình, v,v…)

• Có đầy đủ hình ảnh giải thích và được thể hiện bằng ngôn ngữ của nước bản địa. Tiêu chí biên soạn

※ : Hình ảnh tài liệu sử dụng dự kiến sẽ được công bố trên trang chủ của Bộ Đất đai, Hạ tầng, Giao thông và Du lịch Nhật Bản

10

Các tổ chức tiếp nhận thực tập sinh được khuyến khích tự lập tài liệu và gửi cho các tổ chức

gửi người.

Tài liệu hướng dẫn được khuyến khích biên soạn thật dễ hiểu đáp ứng các tiêu chí

Chọn tài liệu đào tạo phù hợp nhất với mục đích đào tạo cho từng môn học.

Đưa ra phương hướng xử lý trong trường hợp không có tài liệu đào tạo hoặc phát sinh

vấn đề cần giải quyết.

[THAM KHẢO] VÍ DỤ VỀ CÁCH CẢI TIẾN TÀI LIỆU ĐÀO TẠO CHO DỰ ÁN

VÍ DỤ VỀ VIỆC CẢI TIẾN TÀI LIỆU “Hướng dẫn đời sống tại Nhật Bản”

VÍ DỤ VỀ CÁCH TRÌNH BÀY TÀI LIỆU ĐÀO TẠO

(※) Biển báo lấy theo “Hiệp hội phòng ngừa tai nạn lao động trong lĩnh vực xây dựng”

~ : Thể hiện phần giải thích bằng ngôn ngữ nước bản địa

11

① Cách phân loại

- Ví dụ: Rác cháy được, rác không cháy

được…

② Cách đổ rác

- Ví dụ: Rác cháy được cho vào túi nhựa

vinyl và buộc một phần miệng túi lại

③ Ngày và thời gian đổ các loại rác

- Đổ rác trong 1 ngày quy định trong tuần.

④ Nơi đổ rác

- Đổ rác đúng nơi trong ngày quy định

(Không đặt trước hiên nhà, cửa thoát

hiểm, hành lang)

- Không ném rác từ cửa sổ

Biển báo an toàn (~)

Cách đọc (~) Ý nghĩa (~)

Tại đây tuyệt đối

không được phép

hút thuốc (~)

Cảnh báo nguy hiểm

có vật nặng rơi từ

trên cao

Hãy tự bảo vệ bang

cách đội mũ bảo hiểm,

v.v… (~)

Không được phép

vào bên trong trừ

khi có chỉ thị từ cấp

trên (~)

Bắt buộc phải đeo

dây an toàn khi làm

việc tại đây (~)

Bố trí công việc (~)

1. Lắp ghép cốt thép dưới sàn (~)

1. Bố trí cốt thép

(~)

2. Bố trí dầm đứng

(~)

3. Lắp ghép

thanh dầm (~)

Quy trình làm việc (~)

Lắp thanh cốt

thép trên (~)

Đo khoảng cách

giữa các thanh

thép (~)

Cột các thanh

cốt thép trên

với nhau (~)

1. Phải tăng cường thêm thanh thép tại

những vị trí mà người đi lại nhiều

2. Kiểm tra lại các góc cố định khi cột từ 3

thanh thép trở lên.

3. Kiểm tra lại lực mô-men xoắn tối đa khi cột

toàn bộ thanh cốt thép

Điểm chú ý (~)

ii) Kiểm tra góc cố định khi cột từ 3 thanh cốt thép trở lên

Biển báo

an toàn (~)

Hướng dẫn đổ rác : • Tại Nhật có những quy định riêng về việc đổ rác. • Mỗi thành phố, thị trấn có những quy định khác nhau, bạn nên kiểm tra quy định ở khu vực mình sinh sống trước khi đổ rác. • Nếu không tuân thủ những quy định này, rác của bạn sẽ không được gom đi và làm phiền đến người xung quanh

Quy định đổ rác cần hiểu rõ

KẾT QUẢ DỰ ÁN VẤN ĐỀ ① ĐỀ ÁN CẢI THIỆN HOẠT ĐỘNG ĐÀO TẠO

TRƯỚC KHI NHẬP CẢNH (3/3)

ĐỀ XUẤT GIÁO TRÌNH GIẢNG DẠY

1 tháng 2 tháng 3 tháng 4 tháng

Kỹ năng

Kiến thức

nền tảng

Tiếng Nhật

Sinh hoạt

hàng ngày

Bảo hộ của

pháp luật

Vệ sinh

an toàn

• Tên dụng cụ

• Tên và cách sử

dụng vật liệu

• Quy trình, động

tác an toàn

Kiến thức cơ bản về tiếng Nhật

và đời sống tại Nhật

Tạo nền tảng cho việc thực tập và

sinh hoạt tại Nhật Bản

• Tiếng Nhật giao tiếp

và từ vựng cơ bản

(Tương đương trình độ N5)

• Giao tiếp hằng ngày (Tương

đương N4)

• Các điều cần

nhớ khi sống tại

Nhật

• Phong tục tập quán của

người Nhật

(Quy tắc, phép ứng xử xã

hội, lễ nghĩa)

• Sự khác biệt

giữa Nhật Bản

và quốc gia của

thực tập sinh

• Khấu

trừ tại

nguồn

• Thanh toán lương

hưu một lần khi

thôi việc

• Đăng ký cư trú

• Khi làm mất thẻ

cư trú, passport

• Giảm trừ người

phụ thuộc

• An toàn: Các quy tắc và

và thuật ngữ về an toàn

• Vệ sinh: Xử lý khi gặp

vấn đề về sức khỏe

• An toàn:

Quy tắc và thuật

ngữ an toàn

(Tiếng Nhật)

• An toàn: Phương

pháp áp dụng tại

hiện trường các

quy tắc an toàn

• Học

Hiragana

Tập

Trung

Học

Hiragana

Phải lấy việc đào tạo các kiến thức

cơ bản làm nòng cốt.

Học phần chú trọng

thực hành Học phần chú trọng kiến thức

(THAM KHẢO GIÁO ÁN KỸ NĂNG)

12

Đề xuất các giáo trình đào tạo (curriculum) mang tính định hướng cho nội dung khóa học và

mục tiêu phải đạt được trong từng tháng nhằm thực hiện các mục tiêu học tập cho từng môn

học.

Trong 2 tháng đầu, chủ yếu tập trung củng cố tiếng Nhật, các kiến thức cần thiết cho cuộc

sống tại Nhật, trong 2 tháng tiếp theo sẽ tiến hành đào tạo thực tiễn hơn nhằm tạo nền tảng

cho việc sinh hoạt và thực tập tại Nhật Bản.

Việc học các kỹ năng được cho là sẽ có hiệu quả tốt hơn nếu học vào hai tháng sau khi học

về những kiến thức sinh hoạt trong hai tháng trước đó. Tuy vậy, tố chức gửi người và công ty

tiếp nhận vẫn phải bàn bạc cụ thể kỹ lưỡng.

KẾT QUẢ DỰ ÁN VẤN ĐỀ ② HỖ TRỢ TỪ NHẬT BẢN ĐỂ ỔN ĐỊNH CÔNG VIỆC

CHO THỰC TẬP SINH

THỰC TRẠNG CÔNG VIỆC SAU KHI VỀ NƯỚC

Dù mục tiêu đề ra ban đầu là giúp thực tập sinh ổn định nghề nghiệp thông qua việc thăng

tiến trong công việc, tuy nhiên, khi điều tra tại quốc gia bản địa lại cho thấy, các thực tập sinh

vấp phải rào cản về bằng cấp chứng chỉ cần thiết cho các vị trí kỹ thuật như quản lý công

trình, quản lý thi công, điều này cản trở sự thăng tiến của thực tập sinh

PHƯƠNG ÁN HỖ TRỢ TỪ NHẬT BẢN

Xem xét các nội dung hỗ trợ khác để giúp ổn định công việc cho thực tập sinh, với

những nội dung cụ thể sau theo 2 khía cạnh : tuyển dụng và nâng cao tay nghề

Hoàn tất khóa

Thực tập

Kỹ năng

Lao động

Phổ thông

Trưởng nhóm

công trình

Giám sát

Công trường

Quản lý

Thi công

Thợ cả

RÀO CẢN NGHỀ NGHIỆP

Đòi hỏi trình độ học vấn và

bằng cấp chuyên môn

Chuyển sang ngành nghề khác

Tìm kiếm thu nhập cao hơn…

Khía cạnh tuyển dụng

① Hỗ trợ tìm kiếm nơi tuyển dụng

phù hợp

② Hỗ trợ tìm việc tại công ty Nhật

Bản ở quốc gia bản địa

③ Hỗ trợ học tập kỹ năng

④ Hỗ trợ lấy được chứng chỉ

Cân nhắc các yếu tố sau đây về tính khả thi của đề án trong thời điểm hiện tại.

Khía cạnh nâng cao tay nghề

Quy mô số người sẽ được hỗ trợ

Thực trạng hoạt động của các công ty Nhật Bản tại bản địa

Làm rõ các lĩnh vực kỹ năng của Nhật Bản có hiệu quả hơn

Về

tính khả thi

Sau khi đánh giá về tính khả thi của đề án hỗ trợ tại thời điểm hiện tại cho thấy phương án (① Hỗ trợ kết nối với doanh nghiệp tuyển dụng) là phù hợp.

(Xây dựng “Cơ sở dữ liệu nguồn nhân lực người nước ngoài” để thực hiện phương

án trên. Tham khảo phần tiếp theo)

13

[THAM KHẢO] (LĨNH VỰC XÂY DỰNG) HỆ THỐNG HỖ TRỢ TÌM VIỆC CHO

LAO ĐỘNG NƯỚC NGOÀI SAU KHI VỀ NƯỚC/Career Return Navigation

HỆ THỐNG HỖ TRỢ VIỆC LÀM SAU KHI VỀ NƯỚC

/Career Return Navigation

Mục tiêu Nhằm tác động để người nước ngoài có kinh nghiệm làm việc tại các công trình

xây dựng tại Nhật Bản tiếp tục phát huy các kỹ thuật đã học được tại Nhật Bản

sau khi về nước.

Đóng góp cho

người đăng ký Hỗ trợ cơ hội nghề nghiệp giúp phát huy được tiếng Nhật và các kỹ năng học

được tại Nhật Bản.

Đóng góp cho

doanh nghiệp

tuyển dụng

Hỗ trợ nguồn nhân lực cần thiết cho các doanh nghiệp trong việc mở rộng

hoạt động kinh doanh tại quốc gia tương ứng.

MÔ HÌNH TỔNG QUÁT VỀ CƠ SỞ DỮ LIỆU

VỀ NGUỒN NHÂN LỰC NGƯỜI NƯỚC NGOÀI

Cơ sở dữ liệu để

kết nối hai bên

④Phỏng vấn

⑤Tuyển dụng

③Kết nối

②Tìm kiếm ① Đầu vào

Xem về nhân sự

Tìm kiếm

※1. Phạm vi đối tượng của hệ thống là từ bước ①〜③

※2. Tham khảo thêm thông tin chi tiết được đăng tải công khai trong sách

hướng dẫn về “Hệ thống hỗ trợ việc làm cho lao động nước ngoài sau

khi về nước (lĩnh vực xây dựng)” /”Career Return Navigation”.

14

TRONG TƯƠNG LAI

Liên tục cải tiến

chương trình đào

tạo và huấn luyện

• Dự án này là một bước trong nỗ lực trung và dài hạn nhằm hướng đến việc

cải tiến chương trình đào tạo và huấn luyện.

• Triển khai hoạt động giáo dục và đào tạo dựa trên kết quả của dự án này, chú

trọng xây dựng và thực hiện chu trình PDCA nhằm xem xét các biện pháp cải

tiến hơn nữa.

Điều chỉnh nội dung

đào tạo phù hợp

cho từng quốc gia

• Các quy định sinh hoạt chung hoặc các quy trình kỹ năng chủ yếu cần chỉ rõ những

điểm khác biệt giữa Nhật Bản và quốc gia của thực tập sinh.

• Ngoài ra, thông qua việc “tiêu chuẩn hóa” về phương pháp quy trình, tên gọi, thao tác

làm việc của Nhật…dự án được dự kiến không chỉ đóng góp vào việc nâng cao chất

lượng thực tập sinh và người lao động, mà còn giúp nâng cao năng lực sản xuất cho

lĩnh vực xây dựng tại Nhật Bản.

Tăng cường hoạt

động tiếp nhận

thực tập sinh đã

qua đào tạo bởi các

công ty Nhật Bản

• Mong muốn các doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư tại nước ngoài tuyển dụng những thực tập

sinh này nhằm tận dụng tối đa các kỹ năng tiếp thu được tại Nhật Bản.

• Bên cạnh hoạt động đầu tư ra nước ngoài của các nhà thầu phụ - người trực tiếp tuyển

dụng công nhân, hoạt động tăng cường liên kết với những nhà thầu chính, công ty thương

mại, chính phủ - những người chịu trách nhiệm chính trong việc ổn định nhu cầu tuyển

dụng tại bản địa - cũng như hỗ trợ các doanh nghiệp đầu tư ra nước ngoài cũng vô cùng

quan trọng.

• Việc liên kết với quốc gia bản địa nhằm xây dựng một khuôn khổ hợp tác mới nhằm hỗ trợ

các lao động xây dựng nước ngoài, các thực tập sinh đã quen thuộc với văn hóa và phong

cách làm việc kiểu Nhật có thể cống hiến lâu dài tại quốc gia bản địa cũng rất quan trọng.

Công khai đánh giá

và kết quả đánh giá

đối với các tổ chức

gửi người

• Tuy số lượng các tổ chức gửi người lao động đông đảo, tạo ra các cơ hội lựa

chọn đa dạng cho doanh nghiệp, nhưng đây cũng được coi là một nguyên nhân

gây ra sự chênh lệch trình độ cũng như khó khăn trong việc quản lý thực tập sinh.

• Việc xiết chặt phương pháp đào tạo, quản lý mức độ đạt được của thực tập sinh

theo từng tổ chức gửi người, đánh giá chất lượng các tổ chức gửi người cũng

quan trọng.

• Không chỉ đánh giá mà việc có các hành động căn cứ theo kết quả đánh giá như

các hoạt động hỗ trợ các tổ chức gửi người, cảnh báo những tổ chức không đáp

ứng các tiêu chuẩn nhất định, v.v… cũng rất quan trọng.

Nhấn mạnh vai trò

của chế độ thực

tập kỹ năng và có

phương thức thu

hút nhân lực hiệu

quả

• Do còn có các quốc gia đang có những chương trình thực tập tương tự, để

được thực tập sinh lựa chọn, Nhật Bản phải nỗ lực nhiều hơn trong việc thu hút.

• Cùng với làm rõ vị trí của chế độ thực tập kỹ năng tại Nhật, việc đưa ra nội dung,

chính sách thu hút để được thực tập sinh lựa chọn cũng rất quan trọng.

Kết quả từ

dự án

• Nhận thấy rằng các tiêu chuẩn về kết quả và phương pháp đào tạo áp dụng

cho hoạt động đào tạo trước khi đến Nhật Bản (thời gian đào tạo, giáo trình

đào tạo) được định nghĩa, cũng như đã xây dựng được nền tảng cho hoạt

động đào tạo trước khi đến Nhật Bản này.

• Bên cạnh đó, còn có một số ý kiến cho rằng các vấn đề thảo luận trong dự án

vẫn còn nhiều điểm, chế độ chưa hoàn thiện. Mong muốn có thêm các cân

nhắc, xem xét thêm trong tương lai gồm cả về việc có cải tiến hay không.

NHỮNG VẤN ĐỀ KHUYẾN CÁO THỰC HIỆN TRONG TƯƠNG LAI

15

Ministry of Land, Infrastructure, Transport and Tourism

SIGMAXYZ Inc. 〒105-0001

4-1-28 Toranomon, Minato-ku, Tokyo

9F Toranomon Towers Office TEL ：03-6430-3400

HP ：http://www.sigmaxyz.com/

Bộ Đất đai Hạ tầng Giao thông và Du lịch – Khoa thị

trường xây dựng - Văn phòng vật liệu xây dựng 〒100-8918

2-1-3 Kasumigaseki, Chiyoda-ku, Tokyo TEL ：03-5253-8283

FAX ：03-5253-1555