ĐỒng bỘ dỮ liỆu mẤt ĐiỆn tỪ hỆ thỐng scada … · từ ngày 01/10/2016, các...

ĐỒNG BỘ DỮ LIỆU MẤT ĐIỆN TỪ HỆ THỐNG SCADA

SURVALENT VÀO CHƯƠNG TRÌNH CRM PHỤC VỤ CÔNG

TÁC CHĂM SÓC KHÁCH HÀNG

SYNCHRONIZE THE BLACKOUT DATA FROM THE SCADA

SURVALENT SYSTEM INTO A CUSTOMER SERVICE CRM PROGRAM

Tác giả: 1.Đặng Quốc Viện;

2. Đỗ Minh Cường;

3. Nguyễn Việt An.

4. Nguyễn Năng Chung

TÓM TẮT

Nhằm ghi nhận thời gian thực (Realtime) khi điều độ viên tiến hành thao tác các

thiết bị cũng như khi xảy ra các sự cố trên lưới điện trong hệ thống Thu thập dữ liệu

và điều khiển giám sát Scada (Supervisory Control And Data Acquisition) của Các

điện lực, Công ty điện lực. Giảm bớt công việc nhập liệu thời gian thực tế lịch công

tác, nhập thông tin sự cố cho các điều độ viên. Đồng thời cung cấp thông tin tức thời

cho điện thoại viên Trung tâm Chăm sóc khách hàng Điện lực miền Trung, đưa ra

thời gian mất điện, thời gian có điện cho khách hàng một cách chính xác và nhanh

nhất. Thêm vào đó, có cơ sở tính toán các chỉ số độ tin cậy cung cấp điện dựa trên các

thông tin đã được đồng bộ chi tiết từ hệ thống Scada.

ABSTRACT

Handling real-time recording of equipment operation as well as the occurrence of

grid malfunction in the Supervisory Control Data Acquisition (SCADA) system of

Electricity, Power Company. Reduce the input job time of actual work schedule, enter

incident information for the moderator. Simultaneously providing instant information

to call center operator Central Power Center, giving the power outage, the time

available to customers the most accurate and fastest. In addition, there is a basis for

calculating power supply reliability indicators based on information that has been

synchronized in detail from the Scada system.

1. Giới thiệu

Hiện nay, Tổng công ty Điện lực miền Trung đã trang bị nhiều phần mềm Scada

(Supervisory Control And Data Acquisition) cho các đơn vị, nhằm

giúp cho công tác vận hành lưới điện trực quan trên sơ đồ lưới, theo dõi được các

thông số vận hành, tình trạng làm việc của thiết bị và các cảnh báo theo thời gian thực.

Khi chuyển đổi phương thức vận hành do sự cố hoặc công tác, Điều độ viên thao tác

tại trung tâm điều khiển làm giảm thời gian thao tác thiết bị, giảm thời gian mất điện

của khách hàng góp phần nâng cao độ tin cậy cung cấp điện. Đã khai thác triệt để việc

theo dõi tình hình phụ tải và sản lượng điện theo thời gian thực tại các điểm nút trên

lưới nhằm chuyển đổi phương thức vận hành phù hợp giảm tổn thất điện năng trên

lưới điện phân phối..

Với các phần mềm scada được áp dụng Tổng công ty như:

Survalent/Canada; ABB/ ABB Oy Phần Lan; @station/ ATS Việt Nam;

Công tác quản lý, giám sát lưới điện được thực hiện theo thời gian thực qua các Trung

tâm giám sát tại các Công ty. Việc sử dụng dữ liệu mất điện này phục vụ cho công tác

chăm sóc khách hàng là rất cần thiết.

2. Tổng quan

2.1. Hiện trạng, khó khăn trong công tác quản lý mất điện

Tháng 07/2015, Trung tâm Chăm sóc khách hàng Điện lực miền Trung (CPC CC)

được thành lập và đi vào hoạt động, cung cấp một địa chỉ giải đáp các thắc mắc từ các

khách hàng sử dụng điện của 13 Công ty Điện lực thuộc Tổng Công ty Điện lực miền

Trung. Trong các yêu cầu của khách hàng, số lượng các yêu cầu quan đến báo mất

điện, báo sự cố hay tra cứu thông tin thời gian tạm ngừng cung cấp điện chiếm số

lượng lớn (chiếm gần 50% tổng số tra cứu).

Hình 1.Tỷ trọng các yêu cầu của khách hàng

Các thông tin về thời gian tạm ngừng cung cấp điện do công tác, sự cố, nguyên

nhân gây ra sự cố, thiết bị thao tác … được bộ phận trực vận hành của Điện lực và

điều độ của các Công ty Điện lực nhập trực tiếp vào chương trình Quản lý quan hệ

khách hàng CRM (Customer Relationship Management). Căn cứ vào những

45%

1% 0%

8%

1%

45%

TỶ TRỌNG DỊCH VỤ NĂM 2016

Ghi nhận và xử lý mất điện Thay đổi, cập nhật thông tin

Thông báo thông tin Xử lý đề xuất, kiến nghị

Yêu cầu Cấp điện Yêu cầu Tra cứu thông tin

44%

2% 0%

8%

3%

43%

TỶ TRỌNG DỊCH VỤ ĐẾN 30/06/2017

Ghi nhận và xử lý mất điện Thay đổi, cập nhật thông tin

Thông báo thông tin Xử lý đề xuất, kiến nghị

Yêu cầu Cấp điện Yêu cầu Tra cứu thông tin

thông tin đó, điện thoại viên tại CPC CC cung cấp thông tin cho khách hàng. Ngoài ra,

ngày 30/09/2016, Ban Kỹ thuật Tổng Công ty Điện lực miền Trung đã có văn bản, kể

từ ngày 01/10/2016, các thông số để tính độ tin cậy cung cấp điện SAIDI, SAIFI và

MAIFI tại các Công ty Điện lực trong chương trình Hệ thống quản lý mất điện OMS

(Outage Management System) được đồng bộ trực tiếp từ thông tin qua CRM.

Một số khó khăn trong quá trình vận hành:

- Khi xảy ra sự cố mất điện, nhân viên trực vận hành và điều độ viên tại các

Công ty Điện lực vừa phải tiến hành điều phối, sửa chữa nhằm phục hồi cấp

điện trở lại trong thời gian sớm nhất, vừa phải tiến hành nhập thông tin sự cố

mất điện trên chương trình CRM, mất nhiều thời gian và công sức. Hơn nữa,

việc xác định phạm vi sự cố cần thời gian, vì vậy ảnh hưởng đến thời gian có

thông tin để điện thoại viên CPC CC cung cấp cho khách hàng.

- Thời gian, tình trạng mất điện của khách hàng chưa được cập nhật kịp thời.

- Thông tin trên CRM đang được sử dụng để tính các chỉ số đánh giá độ tin cậy

cung cấp điện nên cần độ chính xác cao.

Hiện tại, hệ thống SCADA đang được triển khai và dần hoàn thiện tại các Công ty

Điện lực, mô tả sơ đồ lưới điện cũng như tình trạng đóng cắt của các thiết bị. Trên cơ

sở đó, sử dụng thông tin SCADA để phục vụ chăm sóc khách hàng sẽ có tính kịp thời,

chính xác cao.

2.2. Mô hình SCADA/DMS và CRM

Với mô hình SCADA/DMS đang được triển khai tại Tổng công ty, dữ liệu được

tách biệt với hệ hệ thống các dữ liệu khác. Hơn nữa, tại Tổng công ty có đến ba hệ

thống SCADA/DMS. Nên việc tìm hiểu các hệ thống, tìm hiểu về cấu trúc dữ liệu,

cũng như tìm giải pháp gặp rất nhiều khó khăn.

Hệ thống CRM là hệ thống được xây dựng trên nền Webform, với cây sơ đồ lưới

điện không phải là sơ đồ nguyên lý, nên việc đồng bộ phải sử dụng ánh xạ thiết bị [1],

[2], [3],[4].

3. Giải pháp thực hiện

3.1. Lý do chọn Công ty Điện lực KonTum:

Trong các Công ty Điện lực thuộc Tổng Công ty Điện lực miền Trung, Công ty

Điện lực Kon Tum được chọn để nghiên cứu trên cơ sở:

Sơ đồ lưới điện SCADA tại Kon Tum được xây dựng chi tiết đến từng trạm biến

áp; trạng thái đóng cắt, có điện hay mất điện các phần tử trên sơ đồ lưới Scada được

mô phỏng và hiển thị thông qua các biến SCS (Substation Control Systems).

Số lượng trạm biến áp đã khai trong Scada 1489 TBA (theo quy định mã trạm CMIS –

Hệ thống Quản lý thông tin khách hàng – Customer Management Information

System), 2600 thiết bị đóng cắt trên lưới, số biến SCS là 6683.

Hình 2. Sơ đồ lưới Kon Tum đã được khai báo SCS

Scada of Survalent cung cấp chương trình Replicator để đưa dữ liệu SCADA ra

cơ sở dữ liệu bên ngoài (ở đây sử dụng cơ sở dữ liệu SQL Server) để có thể phân

tích[5], nghiên cứu trạng thái đóng cắt của thiết bị, tình trạng có điện hay mất điện của

từng trạm biến áp.

3.2. Phương pháp nghiên cứu

Như đã nói ở trên, Hệ thống Scada Survalent cung cấp các khai báo các biến SCS

theo ý người sử dụng. Khi có thiết bị thay đổi trạng thái, biến SCS nhận giá trị, truyền

cho mãng biến SCS theo sơ đồ.

Hệ thống quản lý phân phối mở rộng ADMS (Advanced Distribution

Management System) tác động để chuyển hệ thống biến bao gồm các thiết bị đến

dữ liệu trung gian, từ dữ liệu trung gian chuyển về CPC CC theo cơ chế 1 chiều.

Trên cơ sở tiếp nhận mãng biến từ Scada, CRM phân tích và liên kết theo mã trạm

để đưa ra số khách hàng theo trạm, phân tích và đưa ra lịch mất điện do Sự cố, hay

công tác trên lưới.

3.3. Mô hình giải pháp thực hiện

Hình 3. Giải pháp thực hiện lấy số liệu Scada về CRM

Khi điều độ viên tiến hành thao tác đóng cắt thiết bị (đối với lịch tạm ngừng cung

cấp điện do công tác) hoặc các thiết bị nhận được tín hiệu thay đổi trạng thái (đối với

sự cố), trạng thái của thiết bị trên lưới điện SCADA thay đổi. Bên cạnh đó, trạng thái

có điện hay mất điện cũng được hiển thị thông qua giá trị của các biến SCS được gán

với các trạm biến áp được mô phỏng tương ứng với các trạm biến áp có trên CMIS.

Dữ liệu trạng thái trên SCADA được chương trình Survalent Replicator sao chép,

đồng bộ ra cơ sở dữ liệu để có thể tương tác [6].

Module đồng bộ dữ liệu SCADA từ cơ sở dữ liệu tạm tại PC Kon Tum vào cơ sở

dữ liệu CRM tại CPC CC tiến hành theo các bước :

- Đồng bộ dữ liệu, giá trị các biến SCS mô tả trạng thái đóng cắt và tình trạng

có điện, mất điện của các phần tử từ cơ sở dữ liệu Replicator Scada tại Kon

Tum về cơ sở dữ liệu tại CPC CC [6].

- Tính toán các trạm ảnh hưởng (mất điện hoặc có điện trở lại) do thay đổi

trạng thái đóng cắt của thiết bị dựa vào liên kết của thiết bị với trạm và giá trị

của các biến SCS.

- Đồng bộ dữ liệu trạng thái trạm tương ứng với các trạm có trên chương trình

CRM.

- Phân tích trạng thái mất điện, có điện của trạm điện, so sánh với các lịch

công tác hiện có trên CRM. Từ đó tiến hành tạo lịch sự cố mới hoặc cập nhật

thời gian lịch công tác hoặc cập nhật thời gian có điện cho các trạm biến áp

tương ứng.

Do cấu trúc cơ sở dữ liệu giữa hệ thống SCADA Survalent và CRM khác nhau,

các biến tín hiệu trong hệ thống SCADA có nhiều, cần phải có bước lọc dữ liệu.

Ngoài ra, 2 cơ sở dữ liệu cùng sử dụng Microsoft SQL Server để lưu trữ, nên module

đồng bộ đã được thực hiện sử dụng SQL Job, Schedule, SQL Server Agents để tận

dụng được các tính năng hiện có như lập lịch, liên kết server, …

Hệ thống cơ sở dữ liệu SCADA Survalent bao gồm rất nhiều bảng liên kết để mô

tả cũng như lưu trữ số liệu. Để có thể đồng bộ dữ liệu mất điện và xác định trạng thái

đóng cắt, cần phải truy vấn trên nhiều bảng dữ liệu khác nhau. Trong đó, có 4 bảng dữ

liệu chính bao gồm

- STATUSPOINTS : trạng thái các biến SCS.

- STATIONSPOINTS : thông tin trạm.

- SCS_DATA : trạng thái và tình trạng liên kết, mô tả lưới điện liên kết.

- SCS_CALC : giá trị tính toán tình trạng điện năng tại các điểm.

Hình 4. Các bảng dữ liệu chính thông tin mất điện SCADA

Thông tin mất điện trong hệ thống CRM được lưu trữ với các bảng chính bao

gồm:

- LichCupDien : thông tin lịch mất điện.

- TramMatDien : các trạm mất điện tương ứng với lịch mất điện.

- LuoiDien : thông tin cây sơ đồ liên kết.

- TramDien : thông tin các trạm biến áp hạ thế, được đồng bộ dữ liệu từ

CMIS.

Hình 5. Các bảng dữ liệu lịch mất điện trên CRM

Dữ liệu từ cơ sở dữ liệu SCADA được đồng bộ về cơ sở dữ liệu CRM trong các

bảng chính sau :

Hình 6. Các bảng dữ liệu đồng bộ SCADA

- StationNodes : thông tin các máy cắt 110kV.

- StatusPointEvents : sự kiện đóng cắt thiết bị được đồng bộ và tạo trạng

thái dựa trên cơ sở các bảng dữ liệu trong SCADA đã được mô tả như trên.

- CrmOutages : thông tin lịch mất điện tạo từ dữ liệu đồng bộ SCADA.

- EventNodes : các node mất điện trên sơ đồ SCADA, tương ứng với các

trạm bị mất điện

- SmsStationPoint, SmsEvent : phục vụ gửi tin nhắn thông báo tình trạng

đóng cắt của các máy cắt 110kV.

Dữ liệu trạng thái đóng cắt của thiết bị trong hệ thống SCADA từ bảng

STATUSPOINTS được lọc và đồng bộ vào bảng StatusPointEvents. Trên cơ sở

liên kết có trong bảng SCS_DATA và tín hiệu điện năng trong SCS_CALC, module tiến

hành tính toán các trạm mất/đóng điện do thao tác thiết bị, từ đó tạo/đóng lịch và lưu

trữ vào các bảng CrmOutages và EventNodes. Lịch mất điện từ các bảng này được

đồng bộ vào bảng của LichCupDien và TramMatDien để tạo thông tin lịch trong

CRM, phục vụ tính toán độ tin cậy cung cấp điện.

Ngoài ra, đối với một số máy cắt 110kV, thông tin đóng, mở và mức độ ảnh

hưởng (số trạm biến áp mất điện, số khách hàng mất điện) sẽ được gửi tin nhắn SMS

đến số điện thoại của lãnh đạo đơn vị cũng như các nhân viên liên quan để có thông

tin và hướng xử lý. Qua đó, giảm ảnh hưởng đến khách hàng đến mức thấp nhất có

thể.

4. Kết quả hiện tại

Hình 7.Các lịch mất điện từ Scada hiển thị trên CRM

Số điện thoại Nội dung Ngày tạo Ngày gửi

84962446248 22:06 May cat 475DAKHRING CLOSE. Khoi phuc 28 TBA va 1926 khach hang.

2017-08-31 22:07:09.470

2017-08-31 22:07:09.567


2017-08-31 22:07:09.377

2017-08-31 22:07:09.457


2017-08-31 22:07:09.253

2017-08-31 22:07:09.330


2017-08-31 22:07:09.143

2017-08-31 22:07:09.220


2017-08-31 22:07:09.033

2017-08-31 22:07:09.127


2017-08-31 22:07:08.923

2017-08-31 22:07:09.017


2017-08-31 22:07:08.830

2017-08-31 22:07:08.910


2017-08-31 22:07:08.720

2017-08-31 22:07:08.800


2017-08-31 22:07:08.613

2017-08-31 22:07:08.673

84963259093 19:40 May cat 475DAKHRING OPEN. 28 TBA mat dien, 1926 khach hang mat dien.

2017-08-31 19:42:29.367

2017-08-31 19:42:29.447


2017-08-31 19:42:29.243

2017-08-31 19:42:29.337


2017-08-31 19:42:29.133

2017-08-31 19:42:29.227


2017-08-31 19:42:29.023

2017-08-31 19:42:29.117


2017-08-31 19:42:28.913

2017-08-31 19:42:28.993


2017-08-31 19:42:28.663

2017-08-31 19:42:28.757


2017-08-31 19:42:28.537

2017-08-31 19:42:28.630


2017-08-31 19:42:28.427

2017-08-31 19:42:28.523


2017-08-31 19:42:28.333

2017-08-31 19:42:28.397

Hình 8.Kết quả gửi tin nhắn SMS cho LĐ đơn vị

Biểu 01: Tính toán Saifi, Saidi, maifi

5. Ưu – nhược điểm của giải pháp

5.1. Về ưu điểm:

Hệ thống đồng bộ được thời gian tức thời, độ trễ nhỏ khi thiết bị thay đổi trạng

thái đóng cắt, đặc biệt hiệu quả đối với các thiết bị online, có thể xác định được nhanh

chóng các trạm biến áp xảy ra sự cố.

Giảm bớt công việc nhập liệu cho điều độ viên và nhân viên trực vận hành,

chuyên môn hóa công việc.

Thông tin về sự cố có trong hệ thống nhanh chóng, kịp thời để điện thoại viên

thuộc CPC CC có thông tin trả lời khách hàng, từ đó nâng cao chất lượng trong công

tác chăm sóc khách hàng và sự tin tưởng của khách hàng.

Thời gian thực tế mất điện và có điện trở lại chính xác, các chỉ số đánh giá độ tin

cậy cung cấp điện có độ chính xác cao, từ đó có thể đề ra các phương án nhằm nâng

cao độ tin cậy cung cấp điện của từng Điện lực, Công ty Điện lực nói riêng và của

toàn Tổng Công ty Điện lực miền Trung nói chung.

5.2. Về nhược điểm:

Module đồng bộ mới chỉ được nghiên cứu trên cơ sở dữ liệu SCADA Survalent.

Đối với SCADA của các hãng khác cung cấp thì cần có thời gian nghiên cứu, hoàn

thiện cụ thể.

Chỉ áp dụng trong trường hợp sơ đồ lưới của PC Kon Tum, chưa bao quát được

toàn bộ các tình trạng sơ đồ lưới cụ thể của từng Công ty Điện lực.

Cần đảm bảo đường truyền kết nối giữa Công ty Điện lực và CPC CC để quá

trình đồng bộ bảo đảm được chính xác.

6. Hướng phát triển tiếp theo

Trên cơ sở hệ thống đồng bộ đã xây dựng để đồng bộ dữ liệu SCADA của PC

Kon Tum vào dữ liệu CRM, tiến hành nghiên cứu, triển khai cho các Công ty Điện lực

sử dụng chung hệ thống SCADA Survalent như PC Kon Tum. Tiếp tục nghiên cứu

cách thức hoạt động của hệ thống SCADA do các hãng khác cung cấp và đang được

sử dụng tại các Công ty Điện lực thuộc Tổng Công ty Điện lực miền Trung, tiến tới

triển khai giải pháp trên toàn Tổng Công ty.

Bên cạnh đó, dựa trên dữ liệu đã đồng bộ, có thể xây dựng thêm các tính năng

phục vụ công tác chăm sóc khách hàng cũng như quản lý kỹ thuật bao gồm :

- Gửi tin nhắn thông báo đến các nhân viên điều độ, quản lý trực vận hành

thông tin trạng thái thiết bị.

- Đăng ký lịch tạm ngừng cung cấp điện thông qua hệ thống giả lập SCADA.

- Tính toán các chỉ số độ tin cậy cung cấp điện tự động, cảnh báo đơn vị khi

tiến hành công tác gây ảnh hưởng nhiều đến các chỉ số độ tin cậy.

7. Kết luận

Giải pháp “Đồng bộ dữ liệu mất điện từ hệ thống SCADA vào chương trình CRM

phục vụ công tác chăm sóc khách hàng” là giải pháp tận dụng được các nguồn lực và

công nghệ hiện có nhằm tăng năng suất làm việc của các nhân viên điều độ tại các

Công ty Điện lực cũng như cung cấp thông tin kịp thời cho điện thoại viên tại CPC

CC. Từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc khách hàng đối với các khách hàng

sử dụng điện. Với cơ sở hạ tầng và hiện trạng hiện có, giải pháp có thể triển khai rộng

ở các Công ty Điện lực, mang lại hiệu quả và độ chính xác cao.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] Bộ Công Thương, Quy định qui trình xử lý sự cố Hệ thống Điện Quốc Gia, THÔNG TƯ

28/2014/TT-BCT ngày 15/09/2014.


39/2015/TT-BCT ngày 18/11/2015.


40/2014/TT-BCT ngày 05/11/2014.

[4] Bộ Công Thương, Quy định điều kiện, trình tự ngừng giảm mức cung cấp điện”,

THÔNG TƯ 30/2013/TT-BCT ngày 14/11/2013.

[5] Rob Chan, Database Concept, Scada Workshop, Kuala Lumper 2013.

[6] Jason Young, Replicator, Web Server & Historian, Scada Workshop, Kuala Lumper

2013.

ĐỒng bỘ dỮ liỆu mẤt ĐiỆn tỪ hỆ thỐng scada … · từ ngày 01/10/2016, các...

Documents