nghịch lý phát triển
TRANSCRIPT
1
MÔI TRƯỜNG VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
Nguyễn Đức Thắng, Văn phòng Phát triển bền vững
[email protected]ễn Phương Tuấn,
Vụ Công tác Đại biểu – [email protected]
2
TÀI LIỆU ĐƯỢC CHIA SẺ TẠI
WWW.HANHCHINHVN.COM
3
ĐỊNH NGHĨA VỀ PTBV
1. Là sự phát triển đáp ứng các nhu cầu của thế hệ hiện tại,
NHƯNG !!!2. Không làm ảnh hưởng đến các
điều kiện để đáp ứng các nhu cầu của thế hệ tương lai. (đời cha ăn mặn đời con khát nước)
4
NGÀY XƯA: “những con sông xanh biếc, nước gương trong soi tóc những hàng tre” (Tế Hanh)
5
CHÚNG TA THỰC HIỆN PHÁT TRIỂN Công nghiệp và giao thông vận tải
6
CHÚNG TA THỰC HIỆN PHÁT TRIỂN Công nghiệp đóng tầu và khai thác mỏ
7
CHÚNG TA THỰC HIỆN PHÁT TRIỂN điện than, giấy, thép, lọc dầu
8
CHÚNG TA THỰC HIỆN PHÁT TRIỂN Khai thác rừng
9
Phát quang rừng làm nương rẫy
10
NHỮNG NGHỊCH LÝ CỦA PHÁT TRIỂN Kết quả sau khai thác mỏ
11
CẢNH QUAN VÀ GIÁ TRỊ TINH THẦN
12
NHỮNG NGHỊCH LÝ CỦA PHÁT TRIỂN Kết quả sau khai thác rừng
13
KẾT QUẢ ĐỂ LẠI
14
GIÁ TRỊ CỦA 1M2 DIỆN TÍCH ĐẤT RỪNG ??
Điều hòa ổn định khí hậu, hấp thụ CO2 Quá quan trọng trong việc lưu trữ nước và
làm chậm tốc độ dòng chảy sau mưa (xói mòn, lũ quét, lũ ống => vô giá với miền xuôi)
Vô giá đối với bảo vệ và phát triển đa dạng sinh học, các nguồn gien quý hiếm.
Vô giá trong việc cung cấp các thảo dược quý.
15
GIÁ TRỊ CỦA 1M2 DIỆN TÍCH ĐẤT RỪNG ?? (2)
Các cây bụi, già nua cuối vòng đời, cây thông dụng cung cấp giá trị kinh tế nhất định cho dân.
Vô giá đối với sức khỏe con người (không khí trong lành, không bụi, không hóa chất, không tiếng ồn => các chất gây ô nhiễm)
= 1m2 đất trồng (sắn, ngô, cao su, cà phê, dâu nuôi tằm v.v.) ??
Khoán công bảo vệ 1 năm: 50.000 đồng/01 ha rừng = 5 đồng/1 m2
Sau 200 năm bảo vệ = 1000 đồng/1 m2
16
SAU 200 NĂM CÔNG BẢO VỆ = 1.000 đồng ???
17
NHỮNG NGHỊCH LÝ CỦA PHÁT TRIỂN Ô nhiễm không khí, cùng chung sống
18
NHỮNG NGHỊCH LÝ CỦA PHÁT TRIỂN Cống xả nước thải
19
NHỮNG NGHỊCH LÝ CỦA PHÁT TRIỂN Ô nhiễm nước, cùng chung sống
20
NHỮNG NGHỊCH LÝ CỦA PHÁT TRIỂN Rác thải, cùng chung sống
21
THIÊN ĐƯỜNG Ô NHIỄM (Pollution Heaven)
Là nơi những luật lệ, pháp lý, qui định, tiêu chuẩn BVMT thấp, lỏng lẻo, không được thực thi. => Thiên đường đối với nhà đầu tư SX, thi nhau tận hưởng, vì không phải tốn kém đầu tư cho xử lý MT, VEDAN (50.000m3 TNNSach, ? VND => 50.000m3 nuoc thai x 3.000 VND xu ly = 150 tr.d/1 ngay, x 20 lam viec/1 thang = 3 ty d, x 12 thang = 36 ty/nam; phat 3 lan x 20 tr.d)
=> Thiên đường đối với dịch bệnh. ĐỊA NGỤC ĐỐI VỚI Ô NHIỄM (Pollution devil): là
những nước Bắc Âu? Những nước thông minh, giàu có? Hưởng lợi 02 đầu: nước ngoài trả tiền để trở rác đi, phía
nhà trả tiền cho nhập phế liệu; nơi cần thuê đổ rác, vật liệu XD nơi mua để lấp hồ ao, lấn đất công.
22
THẤT BẠI LỚN NHẤT CỦA CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG
(EXTERNALITY)
= MÔI TRƯỜNG
VAI TRÒ CHÍNH PHỦ(Chau Au: XH, MT hang dau, KT: khung kho phap ly, Qui luat thi truong, loi nhuan 20%,
30%, 200%, 300%)
23
OYSTEIN DAHLE, Chairman of World watch Institute and former Vice
President of ESSO Norway
“Socialism collapsed because it did not allow prices to tell the economic truth.
Capitalism may collapse because it does not allow prices to tell the ecological truth”
24
TP. HCM sẽ không còn đất để chôn rác
TP HCM hằng ngày xử lý 5.400 tấn rác các loại (2006).
Hai công trường chôn lấp Phước Hiệp và Gò Cát đều gặp sự cố kỹ thuật.
Công trường Phước Hiệp 43ha, cách trung tâm TP 37km, tiếp nhận 3.000 tấn rác/ngày, xe tải trọng 6T, 500 lượt xe đi về 75 km = 37.500 km.
25
TP. HCM sẽ không còn đất để chôn rác (2)
Công trường Gò Cát 25ha, cách trung tâm TP 15km, CSTK 3,6 triệu tấn, đã tiếp nhận 4,3 triệu tấn. Hiện vẫn phải tăng tiếp nhận từ 2.000 tấn/ngày lên 3.000-3.500 tấn/ngày. 500 lượt x 30 km = 15.000 km;
Tổng cộng 15.000 + 37.500 = 52.500 km Nước rỉ rác, mùi hôi nồng nặc bay xa hàng
cây số.
26
NGHỊCH LÝ XE BUÝT Ở Tp. Hồ Chí Minh
Thành phố hiện có 212 tuyến xe buýt, với số xe đang hoạt động là 3.292 chiếc.
Từ năm 2003 – 2006, tổng số tiền trợ giá xe buýt là hơn 1.780 tỷ đồng. Năm 2006 là 448 tỷ đồng, năm 2007 có thể là 600 tỷ đồng.
Nhiều tuyến, lộ trình, lượng khách sử dụng chỉ chiếm từ 40 - 60% công suất chuyên chở.
Số lượt hành khách bằng 5,3% tổng nhu cầu đi lại trong năm 2007.
27
NGHỊCH LÝ XE BUÝT Ở Tp. Hồ Chí Minh (2)
Xe buýt trở hành “hung thần” đường phố. Ông Phạm Đình Đức – G.đốc Trung tâm
Quản lý và điều hành Vận tải Hành khách công cộng: Xe buýt, một trong những nguyên nhân gây ùn tắc giao thông tại TPHCM (nghịch lý với thế giới)
Thiệt hại 14.000 tỷ đ/năm do ách tắc GT Hà Nội? Mô hình hỗn hợp?
28
Một số khái niệm cơ bản
Chuỗi thực phẩm, chuỗi thức ăn (Food Chain)
Tích đọng sinh học (Biological Accumulation)
Khả năng chịu tải (Carrying capacity) Ngưỡng chịu đựng (Threshold) Nguồn ô nhiễm điểm (Point Source of
Pollution) và nguồn ô nhiễm phân tán (Non-point Source of Pollution)
29
NHỮNG NGHỊCH LÝ CỦA PHÁT TRIỂN Phân tích vòng đời sản phẩm (LCA) *
30
ĐÁNH GIÁ VÒNG ĐỜI SẢN PHẨM(LIFE CYCLE ASSESSMENT)
Cradle:
Khai thác
ng.liệu
Sản xuất th. phẩm
Lưu thôngphân phối
Tiêu dùngsử dụng
Tái chế Thu gom
Grave:Thải loạichôn lấp
31
Ô NHIỄM MT VÀ NHIỀU LÀNG UNG THƯ
Phú Thọ: Làng "ung thư" Phật Sơn, Xã Thạch Sơn,. Bộ trưởng Mai Ái Trực "Tôi tới 10 nhà thì 7 nhà có người chết vì ung thư“. Từ đất đến trời đều độc: Các nhà máy Supe phốt phát Lâm Thao, nhà máy Pin ắc quy Phú Thọ, nhà máy giấy Bãi Bằng, 150 lò gạch và khoảng 190 lò của vùng phụ cận.
Bắc Ninh: Thôn Rền, xã Cảnh Hưng, “quá tải” phân rác thải chăn nuôi gia súc.
Hà Tây: Thôn Lũng Vị, xã Đông Phương Yên, nước thải sản xuất và hoá chất; mây, tre, giang là nghề truyền thống sử dụng lượng lớn hoá chất lưu huỳnh để xử lý sản phẩm.
32
Ô NHIỄM MT VÀ NHIỀU LÀNG UNG THƯ
TP. Hải Phòng: Thị trấn Minh Đức Thanh Hóa: Làng Thổ Vị, xã Tế Thắng, Nghệ An: “Cơn lốc” làng ung thư, “Ra ngõ gặp
ung thư”– H.Yên Thành: Xóm Hợp Thành, xóm Hợp Khánh,
xóm Hồng Sơn: Nơi chứa kho thuốc trừ sâu. – TP Vinh: Làng Phong Yên, các xóm Hồng Kỳ và Vũ
Kỳ, nước giếng đào bị ô nhiễm hóa chất DDT và 666.– H. Đô Lương: “Làng chết” thuộc xã Nam Sơn. – H. Diễn Châu: Làng Cờ Đỏ (cái túi đựng rác)
Hà Tĩnh: Làng Đá Dông (xã Sơn Trường) Quảng Trị: Làng Thanh Lê, xã Triệu Trung,
33
Ô NHIỄM MT VÀ NHIỀU LÀNG UNG THƯ
TP. Đà Nẵng: Thôn Cẩm Nê (xã Hoà Tiến) và khối phố Khánh Sơn (phường Hoà Khánh)
Quảng Nam: Ngay trong lòng TP.Tam Kỳ làng cháo lòng An Thổ, khắp làng "chảy máu" từ lúc 1-2 giờ sáng. Cả làng giết mổ gia súc, chủ yếu là heo. Tràn ngập trong nước thối.
Quảng Ngãi: Thôn An Hội Bắc 3 (xã Nghĩa Kỳ), thôn Tân An (xã Tịnh Đông)
Bình Định: Xã Cát Tài, ung thư cấp... xã, thuốc bảo vệ thực vật, gia súc gia cầm chăn thả khắp nơi, uống thẳng nước giếng "cho mát bụng".
Phú Yên: thôn Sơn Nghiệp, xã Sơn Thành Tây, bị nhiễm các hóa chất bảo vệ thực vật.
Lâm Đồng: Thôn Trung Hiệp xã Hiệp An,
34
Ô nhiễm thạch tín (Arsen) giếng đào, khoan tầng nông
Hà Tây: Xã Đông Lộ Hà Nam: Các huyện Bình Lục, Lý
Nhân, Duy Tiên, Kim Bảng, Thanh Liêm.
Hà Nội: Các khu vực như Quỳnh Lôi (quận Hai Bà Trưng), Trung Hoà - Nhân Chính - một trong những khu đô thị mới vào loại hiện đại nhất ở Hà Nội.
35
Ô nhiễm thạch tín (Arsen) giếng khoan tầng nông (2)
TS Trần Hữu Hoan - Viện Hoá học Công nghiệp cho biết: VN đã được đánh dấu trên bản đồ ô nhiễm thạch tín thế giới. Một cuộc khảo sát diện rộng 12 tỉnh từ 11.2003 - 4.2004 cho 12.461 mẫu phân tích nước giếng khoan nhận định: Hàng chục triệu người VN đang phải sử dụng nước sinh hoạt và ăn uống lấy từ tầng nước ngầm bị ô nhiễm thạch tín. Nhiễm độc mạn tính do dùng nước uống chứa nồng độ thạch tín quá từ 5 lần mức cho phép sẽ gây ra ung thư, bệnh thận, phổi, gan, tiểu đường, bạch huyết...
36
Ô NHIỄM THỰC PHẨM
37
Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG VÀ THỰC PHẨM 90% nguyên nhân gây ung thư
Hóa chất tăng trọng nuôi gà, heo. Hóa chất xử lý, chế biến thực phẩm để
khô. Hóa chất xử lý và bảo quản thực phẩm
tươi sống. Hóa chất bảo quản thực phẩm/đồ uống
đóng hộp, bao gói. Hóa chất là tác nhân công nghệ chế biến
nước tương, 3-MCPD.
38
Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG VÀ THỰC PHẨM 90% nguyên nhân gây ung thư
Hóa chất mầu trang trí thực phẩm (sudan).
Hóa chất làm hương sen, nhài, tinh dầu chuối, cà cuống.
Thuốc trừ sâu giữ cho trái cây tươi lâu. Thuốc trừ sâu bảo vệ rau xanh cho người
tiêu dùng. Thuốc trừ sâu phun mù mịt và trôi đầy
đồng.
39
Mỗi năm mắc mới 200.000 người ung thư, 150.000 chết. Năm 2005, TCTKê: 12,4 nghìn tỷ
đồng đóng góp vào GDP
40
ĐẾN NĂM 2015 SỐ NGƯỜI MẮC BỆNH UNG THƯ MỖI NĂM LÀ 0,4 TRIỆU
“Giáo sư Phạm Thụy Liên, Chủ tịch Hội ung thư Việt Nam khẳng định, nếu các cơ quan chức năng cứ thờ ơ như hiện nay, đến năm 2015 số người mắc bệnh ung thư mỗi năm sẽ là 400.000 người. Một con số thật khủng khiếp”
An ninh thế giới (số 681 thứ Bảy ngày 18/8/2007)
41
Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG VÀ THỰC PHẨM <=> SỨC KHỎE DÂN TỘC
Bộ Môi trường Thụy Điển công bố số liệu báo động phân tích sữa mẹ T.Điển.
Nhịn thở, nhịn ăn chết ngay, thở vào, ăn vào thì chết từ từ.
Virus viêm gan B (1/3 dân số), khuẩn lao 44%, HIV, H5N1, ebola v.v..
Sơ vữa thành mạch, thoái hóa đốt sống, răng thế hệ 7X, 8X
Trên trời, dưới người bệnh.
42
Hiệu ứng khí nhà kính, CO2 = 85% GHG
CO2
43
Quan hệ nhiệt độ và nồng độ CO2
44
AI LÀM TĂNG NỒNG ĐỘ KHÍ CO2 ??
DO CON NGƯỜI:
1. TIÊU DÙNG NĂNG LƯỢNG (ĐIỆN, XĂNG DẦU, THAN, CỦI ĐUN).
2. CHẶT PHÁ RỪNG.
45
Trái đất nóng lên làm tan băng
46
Trái đất nóng lên làm tan băng (2)
47
Trái đất nóng lên làm tan băng (3)
48
Mực nước biển dâng cao, ăn sâu vào đất liền nhiều chục km
49
Nước biển xâm nhập New York
Năm 2006 Năm 2050
50
Thượng Hải trước và sau xâm nhập của nước biển
Năm 2006 Năm 2050
51
Băng tuyết tan - các dòng hải lưu chết dần
52
10 năm nóng nhất trong 14 năm gần đây
53
Số người chết vì đợt nóng 40 - 45oC năm 2003 tại Châu Âu
40oC - 45oC
54
Hơn 1400 người chết vì đợt nóng 50oC năm 2003 tại Ấn Độ
55
KHÔ CẠN (song Colorado, US; ho Chad)
1963 2001
56
Hạn hán và mất mùa
57
Số trận bão và lũ lụt hàng năm
27
50
93
58
Số trận lũ lụt tại Châu Âu
2312
30
57
106
59
Diễn biến mưa thay đổi
Giảm Tăng50% 10% 10% 50%
60
Bão lũ nhiều và mạnh hơn
61
Thụy sĩ và nước Mỹ 2005
62
Lũ lụt và nước biển dâng cao Châu Á
63
THIỆT HẠI DO BÃO LỤT NĂM 2006 Ở VIỆT NAM
Thay đổi đến mức “quái đản”, bão số 8 “sống dai” tới 10 ngày.
Hiếm thấy bão lớn đổ bộ vào ĐBSCL trong tháng 12 như cơn bão số 9, tàn phá nặng nề các tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu, Vĩnh Long và nhiều vùng ở miền Tây Nam Bộ.
Năm 2006: 610 người chết vàmất tích, 2.065 người bị thương, 75.000 ngôi nhà bị đổ và trôi, hơn 550.000 ngôi nhà hư hỏng, hàng ngàn tàu thuyền bị chìm... gây thiệt hại về vật chất hơn 18.560 tỉ đồng (1,19 tỉ USD).
64
RIÊNG CƠN BÃO ĐẦU THÁNG 10NĂM 2007 Ở VIỆT NAM
Thanh HóaNinh Bình
Yên Bái Nghệ An
65
RIÊNG CƠN BÃO ĐẦU THÁNG 10NĂM 2007 Ở VIỆT NAM
Lũ lớn nhất 45 năm qua Sơn La, Hòa bình, Ninh Bình, Thanh
Hóa, Nghệ An Gần 6.000 nhà bị đổ, sập. Khoảng
62.000 nhà bị ngập, hư hỏng. Hơn 25.000 ha lúa và gần 95.000 ha hoa màu bị ngập, hư hại. Gần 850.000 m3 đất bị sạt lở.
Năm 2006: 18.500 tỷ, năm 2007= ?
66
DÂN SỐ VÀ PHÁT TRIỂN
- 300.000 đến 1959: 3 tỷ
Năm 1999: 6 tỷ
Năm 2042: 9 tỷ
1975 2025
Ptriển 1 tỷ 1 tỷ
Đang PT 3 tỷ 7 tỷ
- 300.000
83 năm tăng thêm 6 tỷ
67
Nhu cầu lương thực 1000tỷ Kcal/ngay
6
11
17
25
0
5
10
15
20
25
30
1970 1990 2015 2050
Ptrien
DPTrien`
68
Nhu cầu nước: tỷ m3
13001500
2400
3300
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
1995 2020
PtrienDPTrien
69
PHAT THAI CO2 (ty tân)
0.22
0.91 1.151.42
2.893.25
5.47
0
1
2
3
4
5
6
AFRICA INDIA JAPAN RUSSIA CHINA EU USA
70
Khu vực góp phần làm nóng toàn cầu
71
CON NGƯỜI VÀ CÔNG NGHỆ
72
CHỌN KINH TẾ HAY MÔI TRƯỜNG
73
CHỌN KINH TẾ HAY MÔI TRƯỜNG
74
Than tổ ong sang Nhật (Tiền phong online, 11/06/2007)
Xưởng sản xuất than Hoàng Thương ở chân cầu Vĩnh Tuy, (Hà Nội). 750 m2 diện tích toàn xưởng và cả chỗ ở cho 40 nhân công.
Năm 1990, 27 tuổi, Hoàng Văn Thương từ Duy Tiên, Hà Nam rời quê ra đi với hy vọng thoát khỏi cảnh nghèo với chiếc xe đạp cà tàng và 5.000 đồng
Đến Hà Nội, còn đúng 3000 đồng. Lần đầu tiên chở 50 viên than đi cả ngày mà không ai mua. Đói quá, vào một quán bánh năn nỉ bà chủ đổi 10 viên than lấy 1 chiếc bánh 500 đồng.
Sau ba năm tích trữ được một chút tiền, về quê giấu vợ, vay sổ đỏ của một số nhà thế chấp ngân hàng lấy 90 triệu đ đầu tư vào xưởng sản xuất than tổ ong.
75
Than tổ ong sang Nhật (Tiền phong online, 11/06/2007)
Năm 1994 anh bị tai nạn ô tô, gần một tháng nằm viện 13 năm đi tìm than sạch: tiền bán than trả lương nhân
công, lo cho hai đứa con ăn học, còn lại bao nhiêu anh “nướng” vào những chuyến đi khắp nước tìm kiếm cách và về thử nghiệm làm than sạch, bao nhiêu thất bại.
Viên than tổ ong sạch được Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng xác định các chỉ số SO2, NO2, CO, bụi đều dưới mức cho phép của TCVN 4600-1994.
Chi cục Tiêu chuẩn đo lường Chất lượng Hà Nội đã cấp giấy chứng nhận tiêu chuẩn cho sản phẩm của anh.
Sản phẩm bán rộng rãi trong nước và xuất khẩu sang Nhật và Philippine
Nuoi tom, nuoc sach, khong dich benh
76
Chất lượng xăng dầu: Những “nỗ lực” làm nhỏ đất nước
Ông Phó Đức Sơn, PGđốc Trung tâm Tiêu chuẩn chất lượng Việt Nam: "Trên thị trường chỉ thấy bán loại dầu hàm lượng lưu huỳnh 2.500 mg/kg"
“Nồng độ lưu huỳnh, benzen... trong khí thải rất đáng báo động” tích tụ trong tế bào và gây ra các bệnh ung thư
Hàm lượng lưu huỳnh trong dầu diesel của Việt Nam cao gấp 50 so với Hàn Quốc, Đài Loan, gấp 250 lần so với Nhật Bản, Hồng Kông. Xăng dầu ở Việt Nam thuộc loại "bẩn nhất thế giới"
“Chẳng khác gì một vụ đầu độc cả một quốc gia”
77
Chất lượng xăng dầu: Những “nỗ lực” làm nhỏ đất nước (2)
Ông Michael Baechlin, Cố vấn trưởng Chương trình không khí sạch Việt Nam - Thụy Sĩ (SVCAP): * Việc nhập khẩu nhiên liệu của Việt Nam hiện nay chủ yếu từ Singapore, Trung Quốc.
Chắc chắn là các nước đó sản xuất được nhiên liệu sạch hơn và vấn đề chỉ nằm ở giá cả. Tôi nghĩ nhiên liệu sạch có ở khắp mọi nơi trên thế giới, nếu Petrolimex (chiếm tới 60% thị phần) đưa ra quyết định thì Việt Nam thậm chí có thể nhập khẩu nguyên liệu sạch ngay từ ngày mai !
Các chuyên gia khuyến cáo: Ở Việt Nam, xe máy thường để trong nhà, nơi ngủ. Nếu bình xăng và bộ chế hòa khí không kín và cửa đóng kín, hơi benzen trong xăng có thể rò rỉ khiến cho những người sống trong nhà có thể bị bệnh ung thư máu.
78
THIỆT HẠI VẬT CHẤT/NĂM
Bão lũ: hơn 18.560 tỉ đồng. TP HCM 'mất' 14.000 tỷ đồng vì kẹt xe;
Hà Nội, giả sử bằng ½: 7.000 tỷ Dịch cúm gia cầm cả nước năm 2005:
14.000 tỷ Chi phí toàn xã hội cho y tế năm 2005: ??
3 x 12.500 tỷ (TCTKê); Thiệt hại về tài sản do tai nạn gthông ?? Khô hạn: ?? Cháy rừng: 1370 vụ Cháy nhà:Trên 1000 vụ
79
THIỆT HẠI VẬT CHẤT/NĂM (2)
Tổng lượng hóa chất được sử dụng 9 triệu tấn. Tổng lượng nước thải CN gần 320 triệu m3,
nhiều loại hóa chất độc hại. Sông Cầu chết do 800 cơ sở SXCN, 200 làng
nghề. Hà Nội: Sông Tô Lịch, Kim Ngưu, Lừ, Sét đen
quách đổ ra sông Nhuệ một ngày đêm là 2,6 triệu m3. Con sông ô nhiễm nhất miền Bắc.
Sông Đồng Nai - Thị Vải: Trên 9.000 cơ sở SXCN và 491 làng nghề làm "chết" trên 10km.
80
THIỆT HẠI VẬT CHẤT/NĂM (3)
Tổng thiệt hại/Tổng chi NSNN cho DTPT = ??
Tổng chi NSNN cho đầu tư phát triển cả nước 2006: 80.000 tỷ
Chủ tịch HDND Tp. HCM: Chống ngập lụt và ách tắc giao thông cần 30 tỷ USD (16.000 tỷ x 30 = 480.000 tỷ).
81
GDP CHỈ SỐ PHÁT TRIỂN? (1)
28/10/2005 các tờ báo lớn trên toàn nước Mỹ:Nền kinh tế Mỹ trong Quý 3 năm 2005 đã tăng
trưởng vượt mức kỳ vọng là 3,8% nhờ cơn bão Katrina và Rita:
1.836 người chết Hơn 850.000 ngôi nhà bị tàn phá và không ở được 600.000 người bị ảnh hưởng đến công tác 118 dặm vuông bị ngập vĩnh viễn 1,3 triệu acres rừng bị tàn phá Hàng triệu gallons nước cống, dầu nhớt, kim loại
nặng, thuốc trừ sâu và các chất độc hại khác tràn ngập vùng New Orleans
82
GDP CHỈ SỐ PHÁT TRIỂN?(2)
Thiên tai tàn phá, tang thương chết chóc, nhà cửa, tài sản bị tan nát góp phần làm tăng GDP.
Gia tăng khai thác tài nguyên, tàn phá môi trường góp phần làm tăng 2 x GDP (chi phí sản xuất ra hóa chất độc hại + chi phí tẩy rửa, làm sạch MT)
Tăng ung thư, tăng HIV, tăng viêm gan B, nhiều đau đớn, nhiều chết chóc góp phần làm tăng GDP.
Đại dịch gia cầm, gia súc, triệu triệu hố chôn góp phần tăng GDP
83
GDP CHỈ SỐ PHÁT TRIỂN?(3)
Càng nhiều tai nạn giao thông GDP càng tăng Càng nhiều tội phạm, cướp của giết người GDP
càng tăng (Mỹ 40 tỷ USD hàng năm) GDP vô cảm với triệu triệu công việc chăm sóc
gia đình, người gìa, con trẻ GDP vô cảm với triệu triệu công việc tình
nguyện, vệ sinh môi trường, khắc phục hậu quả, trồng cây, đắp đê.
GDP vô cảm với công bằng xã hội, khoảng cách giàu nghèo.
84
GDP CHỈ SỐ PHÁT TRIỂN?(3)
GDP tăng vô cảm với khoản chi các quý công tử ăn chơi, nhẩy múa, tiêu dùng như quý bà tỷ phú chi 10.000 USD cho thuốc kích dục làm từ loài chó biển sắp tuyệt chủng với chi 10.000 USD cho ăn uống cơ bản của các nạn nhân vùng lũ lụt New Orleans;
GDP vô cảm với những giá trị của rừng, vùng đất ngập nước
GDP coi các hoạt động kinh tế tự cung, tự cấp là đình trệ.
85
GENUIE PROGRESS INDEX
GPICHỈ SỐ TIẾN BỘ ĐÍCH THỰCKhắc phục các khuyết tật của GDP
86
GDP và GPI c a Mủ ỹ
6.55027.9401.7707.5521998
7.88024.6001.9656.1361990
8.72020.3101.9824.6151980
8.69016.5701.7813.3981970
6.78012.5201.2262.2631960
5.32010.5808101.6111950
GPI/ngGDP/ngGPIGDPNăm
87
GDP và GPI c a Mủ ỹ
0
1,000
2,000
3,000
4,000
5,000
6,000
7,000
8,000
1950 1960 1970 1980 1990 1998
GDP GPI
88
89
VÊT CHÂN SINH THAI (ecological footprint)Chỉ tiêu tổng hợp đo lường PTBV
N. 2003 qua 25%
90
Vết chân sinh thái của một số nước
91
Con ngCon người đã sống vượt quá khả ười đã sống vượt quá khả năng chịu tải của Trái đất (ha/người)năng chịu tải của Trái đất (ha/người)
0,80,8 0,0Vietnam
1,60,8— 0,8China
5,63,0— 2,6France
4,30,8— 3,5Japan
4,40,6— 3,8Rep. of Korea
5,61,6— 4,0UK
9,74,6— 4,8US
Sử dụngKhả năngThâm hụt
92
XUÂT VA NHÂP KHÂU
93
LƯỢNG NƯỚC THỰC TIÊU THỤ
2400 1 bánh mì kẹp thịt (150 g)
351 chè (250 ml)
1401 cốc caffee (125 ml)
2001 cốc sữa (200 ml)
751 cốc bia (250 ml)
Virtual water (lít)
Sản phẩm
94
LƯỢNG NƯỚC THỰC TIÊU THỤ
32 1 chip điện tử (2 g)
8000 1 đôi giầy (da bovine)
20001 chiếc áo phông cộc tay (250 g)
10 1 tờ giấy khổ A4
185 1 túi zon-zon khoai tây (200 g)
Virtual water (lít)
Sản phẩm
95
Con ngCon người đã sống vượt quá khả ười đã sống vượt quá khả năng chịu tải của Trái đấtnăng chịu tải của Trái đất
Báo cáo của WWF’ 2006 tại Bắc Kinh về Trái đất của chúng ta :
Theo cách sống hiện tại, loài người đến 2050 sẽ cần 02 hành tinh như Trái đất.
Đã hơn 20 năm qua chúng ta đã sống vượt quá khả năng chịu tải của Trái đất. Đó là lối sống, tiêu dùng không bền vững.
96
Con ngCon người đã sống vượt quá khả ười đã sống vượt quá khả năng chịu tải của Trái đất (2)năng chịu tải của Trái đất (2)
Nếu mọi người đều sống như kiểu Châu Mỹ thì chúng ta phải cần đến 5 Trái đất
Báo cáo của LHQ năm 2005 đã cảnh báo: Mặc dù 1/5 dân số Châu Á còn sống duới 01 USD/ngày nhưng vùng này đã bị khai thác quá khả năng chịu tải về môi trường của nó.
(Có xã hội mà chúng ta có thể làm việc theo năng lực, hưởng theo nhu cầu??)
97
CON NGƯỜI: TO LỚN, QUYỀN UY
98
CON NGƯỜI: NHỎ BÉ, BẤT LỰC
99
CON NGƯỜI: NHỎ BÉ, BẤT LỰC
Loài động vật nhỏ bé nhất mà con người biết đến:
Virus: HIV, viêm gan B (VN: 1/3), H5N1, ebola.
Bệnh ung thư (VN: mắc mới 200.000 người/năm)
100
VẤN ĐỀ Ở PHÂN PHỐI HAY GIA TĂNG SẢN XUẤT ?
20% ngưởi giầu nhất thế giới hưởng thụ và sở hữu 80% tổng số của cải vật chất
80% ngưởi nghèo nhất sở hữu 20% của cải còn lại.
Việt Nam là bao nhiêu? “khoảng cách giàu – nghèo ngày càng gia tăng”.
Giữa người giầu và người nghèo ai tàn phá môi trường nhiều nhất?
101
Văn hóa truyền thống phương tây
Văn hóa truyền thống Châu Á
TRITRIẾT LÝ VỀ HẠNH PHÚCẾT LÝ VỀ HẠNH PHÚC
Hạnh phúc =
Tiêu dùng/sở hữuVật chât
Thỏa mãntinh thần
Chủ nghĩa tiêu dùngmới ở Châu Á
Chủ nghĩa tiêu dùngmới ở phương Tây
102
Chỉ số hạnh phúc của hành tinh HPI Kết hợp 3 chỉ tiêu: = (Mức độ thỏa mãn với cuộc sống x
Tuổi thọ)/Vết tích sinh thái = Số năm sống hạnh phúc bình quân
của một nhóm người (nước, vùng…) tính trên mỗi đơn vị tài nguyên đã được tiêu dùng.
=> Hàm ý: Không phải cứ giàu và tiêu dùng nhiều mới có hạnh phúc.
Vanuatu xếp thứ 01 trong số 178 nước (209 nghìn dân, kinh tế nông nghiệp + du lịch, GDP đầu người 2900 $, xếp 207/233).
Đức đứng thứ 81, Nhật Bản 85 Mỹ đứng thứ 150.
103
SUSTAINABLE CONSUMPTION = FUTURE MODERN LIVING STYLE
SUSTAINABLE LIFESTYLE ENVIRONMETAL FRIENDLY
LIVING STYLE ECO-CONSUMPTION REUSE, RECOVERY, RECYCLE = 3R
CONSUMPTION PATTERN
104
Thay đổi mô hình tiêu dùng 3T
Tiết kiệm Tái chế & Tái sử dụng nhiều lần
Thân thiện với môi trường
3 chữ T
105
NHỮNG NGHỊCH LÝ CỦA PHÁT TRIỂN Trái đất đã bị cạn kiệt
106
NHỮNG NGHỊCH LÝ CỦA PHÁT TRIỂN Trái đất đã bị tổn thương
107
Phát triển
Tăng GHG
Nóng toàn cầu
Đói nghèo
Năm 2003 vượt
quá 25% Knăng
Sinh học Trái đất
BĐKH:Bão, lũ,
nước biển dângKhô hạn
Dịch bệnh
PTBV
Khai thác TN
Phát thải
Phát triển
108
03 “trụ cột” PTBV ở Việt Nam
KT
XH
MT
109
Triết lý về PTBV hiện tại và xu hướng của các nước phát triển
MT
XH
KT
“An cư lạc nghiệp”
110
HÃY CỨU LẤY TRÁI ĐẤT Đảm bảo môi trường sống cho thế hệ tương lai
111
XIN CÁM ƠN
112
TÀI LIỆU ĐƯỢC CHIA SẺ TẠI
WWW.HANHCHINHVN.COM