ngÔn ngỮ lẬp trÌnh c/c++fit.hnue.edu.vn/~trungnc/textbookandlecturenote/ki thuat lap trinh...

Facu

lty o

f In

form

ati

on

Tech

no

log

y

NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH C/C++

TS. Nguyễn Chí Trung

Khoa Công nghệ thông tin

Đại học Sư Phạm Hà Nội

1. Cài đặt xâu kí tự bằng con trỏ kiểu char

2. XD các phép toán trên xâu lí tự thông qua con trỏ kiểu char

3. Một số bài toán xử lí xâu kí tự trên lớp String của C++

4. Mảng các phần tử là xâu lí tự

5. Truyền xâu kí tự vào hàm

6. Truyền xâu kí tự vào hàm; Dùng file văn bản vào/ra DL xâu kí tự

Chương 5. Con trỏ và xâu lí tự

• Cài đặt xâu kí tự bằng mảng kiểu char

• Cài đặt xâu kí tự bằng con trỏ kiểu char

• Cấp phát bộ nhớ động cho con trỏ kiểu char

• Xây dựng các phép toán trên xâu kí tự quản lí bởi con

trỏ kiểu char

1. Cài đặt xâu kí tự bằng con trỏ kiểu char

• Xâu kí tự có thể được cài đặt bằng mảng kiểu char như sau:

char s[10];

• Nếu s chứa xâu kí tự “Hi Mom!”, nó được lưu trữ trong mảng sau:

• Các chú ý:

xâu s trong C là mảng kí tự, mỗi s[i] là một kí tự, i = 0, 1, ..., 9

s lưu được 9 kí tự

kí tự thứ 7 là kí tự ‘\0’ (NULL) được tự động thêm vào. Điều

này khác với mảng chuẩn; không được phép gán s[7] bằng kí tự

khác, vì nó đè lên NULL.

Tên mảng s là hằng địa chỉ

Cài đặt xâu kí tự bằng mảng kiểu char

NCT.FIT.HNUE 4

s[0] s[1] s[2] s[3] s[4] s[5] s[6] s[7] s[8] s[9]

H i M o m ! \0 ? ?

• Khởi tạo xâu được cài đặt bởi mảng kiểu char có thể thực hiện

bằng một trong 2 cách sau:

• Cách 1

char s[50] = “Hello World!” ;

//Không cần đủ kích thước

//Kí tự NULL được tự động thêm vào cuối

• Cách 2

char s[] = “Hello!” ;

//Tự động tính kích thước mảng

//Khác với lệnh

char s[] = {‘H’, ‘e’, ‘l’, ‘l’, ‘o’, ‘!’};

Cài đặt xâu kí tự bằng mảng kiểu char

NCT.FIT.HNUE 5

• Có thể dùng con trỏ kiểu char để cài đặt xâu kí tự

char *s ;

• Chú ý so sánh hai cách dùng mảng kiểu char và con trỏ kiểu char

Cài đặt xâu kí tự bằng con trỏ kiểu char

NCT.FIT.HNUE 6

char x[10]; char *y;

- Nhập được bằng gets(x)

- In ra được bằng puts(x)

- Không gán được hằng xâu kí

tự cho biến mảng kí tự x, tức

là lệnh x = “Hello” sai (vì

không gán 2 hằng địa chỉ cho

nhau)

- Không nhập được bằng

gets(y) vì chưa biết y trỏ vào

địa chỉ xâu kí tự nào

- In ra được bằng puts(y) vì

khi đó mặc định y đã trỏ tới

địa chỉ xác định của 1 xâu

- Nhưng y=“Hello!” đúng.

• Nhập xâu được xác định bởi con trỏ kiểu char trong C

#include

#include

#include

int main(){

char *s; int n=30;

s=(char*) malloc (n*sizeof(char));

puts("nhap s: "); gets(s);

cout

• Nhập xâu được xác định bởi con trỏ kiểu char trong C++

#include

#include

using namespace std;

int main(){

char *s; int n=30;

s = new char[n+1];

cout

Phân biệt 2 cách dùng malloc và new

NCT.FIT.HNUE 9

Trong C Trong C++

char tg[100];

gets(tg);

/* Cấp phát bộ nhớ cho con trỏ s kiểu

char để có thể chứa được dãy ký tự

trong mảng tg */

char *s;

int len;

len=strlen(tg);

s=(char*) malloc ((len+1)*sizeof(char));

strcpy(s,tg);

//......Các lệnh sử dụng s

free(s); /* Giải phóng bộ nhớ */

char tg[100];

gets(tg);

/* Cấp phát bộ nhớ cho con trỏ s

kiểu char để có thể chứa được dãy

ký tự trong mảng tg */

char *s;

int len=strlen(tg);

s = new char[len+1]

strcpy(s,tg);

//.... Các lệnh sử dụng s

delete s; // Giải phóng bộ nhớ

• Phân biệt 2 cách dùng malloc và new trong hai đoạn trình sau

Cài đặt xâu kí tự bằng con trỏ kiểu char

NCT.FIT.HNUE 10

#include

#include

#include


int main(){

char tg[100];

cout

2. Xây dựng các phép toán cơ bản trên xâu

được quản lý bởi con trỏ kiểu char

• Hàm copy(s, i, n) và hàm clean(s)

• Hàm Syntax(s) và các hàm

delete(s, i, n);

insert(x, s, k);

pos(x, s);

• Các hàm và thủ tục thông dụng trên xâu trong Pascal

Review: Các hàm và thủ tục tiện ích trên xâu

NCT.FIT.HNUE 12

Hàm và thủ tục Ví dụ

copy(s, i, n) copy(‘K64K, FIT’, 2, 3) = ‘64K’

copy(‘K64K, FIT’, 7, 10) = ‘FIT’

pos(x, s) pos(‘64K’, ‘K64K, FIT’) = 2

(Nếu bằng 0 thì không có x trong s)

delete(s, i, n) s := ‘K64K, FIT.HNUE’;

delete(s, 5, 5); s = ‘K64K.HNUE’

Insert(x, s, i) s := ‘K64K.HNUE’;

Insert(‘, FIT’, s, 5); s = ‘K64K, FIT.HNUE’;

• Xây dựng hàm copy(s, k, n). Vận dụng để đếm số từ trong xâu

Hàm copy

NCT.FIT.HNUE 13

#include

#include

#define max 200


char *copy(char *s,int k,int n);

int main() {

char x[max],s[max];

int k,lx,d=0;

cout

• Xây dựng hàm clean(s) xóa các dấu cách vô nghĩa trong xâu

Hàm clean

NCT.FIT.HNUE 14

#include

#include

#define max 100


char *clean(char *s);

void mycout(char *s);

int main() {

char tg[max],*s;

cout

Xây dựng chương trình để sửa lỗi cú pháp trong văn bản

Chương trình để sửa lỗi cú pháp trong văn bản

NCT.FIT.HNUE 15

#include

#include

#include

#define max 100

#define sperator ','

#define pointstop '.'


//

char *myinsert(char *x,char *s,int k);

char *mydelete(char *s,int k,int n);

char *mycopy(char *s,int k,int n);

int pos(char *x,char *s);

char *syntax(char *s,char symbol);

void mycout(char *s);

//

int main() {

char tg[max],s[max],x[max];

cout

Xây dựng các hàm myinsert, mydelete

Các hàm insert, delete kiểu char

NCT.FIT.HNUE 16

char *myinsert

(const char *x,char *s,int k)

{

int i,j1=0,j2=0;

char s1[max],s2[max];

for(i=0;i

Xây dựng các hàm mycopy, pos, và mycout

Các hàm copy, pos và cout

NCT.FIT.HNUE 17

char *mycopy(char *s,int k,int n) {

int i,j=0;

char *s1;

s1 = new char [strlen(s)+1];

for(i=0;s[i]!='\0';i++)

if((i>=k)&&(j

Xây dựng hàm Syntax kiểu char

Hàm syntax kiểu char

NCT.FIT.HNUE 18

char *syntax(char *s,char symbol) {

#define space ' '

#define error1 " ," // cách phẩy

#define error2 ", " // phẩy cách cách

#define error3 " ." // cách chấm

#define error4 ". " // chấm cách cách

int k,ls,i=0;

ls=strlen(s);

while(i-1) mydelete(s,k,1);

while((k=pos(error2,s))>-1) mydelete(s,k+1,1);}

else {

while((k=pos(error3,s))>-1) mydelete(s,k,1);

while((k=pos(error4,s))>-1) mydelete(s,k+1,1);}

return(s); }

3. Một số bài toán xử lí xâu kí tự

sử dụng lớp String của C++

• Phong cách lập trình mới

• Lớp String

• Bài 1. Hãy lập trình đếm số lần xuất hiện của xâu con

trong một xâu

• INPUT: Xâu S và xâu x

• OUTPUT: d = số lần xuất hiện của x trong S

Đếm xâu con

NCT.FIT.HNUE 20

• Bài 1. Đếm số lần xuất hiện của xâu con x trong xâu s

Đếm xâu con

NCT.FIT.HNUE 21

#include


string s, x; int d;

void enter()

{ cin >> s >> x;

}

void solve()

{ for(int i=0; i+x.size()

• Bài 2. Hãy lập trình Đếm số từ, số câu, số từ độ dài 3; tìm một từ

dài nhất, tìm một câu dài nhất. Giả sử giữa hai từ trong xâu Input

chỉ có một dấu cách.

• INPUT: Xâu S

• OUTPUT:

– st : số từ trong S

– sc: số câu trong S

– st3: số từ độ dài 3 trong xâu S

– wm: từ dài nhất

– sm: câu có độ dài dài nhất trong các câu trong S

Thống kê văn bản

NCT.FIT.HNUE 22

• Bài 2. Đếm số từ, số câu, tìm từ max, câu max, từ leng = 3


NCT.FIT.HNUE 23

#include


const int maxn=1000;

int t;

string s[maxn], S;

void enter() {

while(cin>>s[++t]);

t--; S="";

for(int i=1; i



NCT.FIT.HNUE 24

void solve(){

int danhDau=0, slTu=0,

slTuDoDai3=0;

int tudodaiMax=0,

caudodaiMax=0, slCau=0;

string wm, sm;

for(int i=0; i



NCT.FIT.HNUE 25

#define task "bai2"

int main() {

freopen(task".inp", "r", stdin);

freopen(task".out", "w", stdout);

enter();

solve();

return 0;

}

• Bài 3. Một văn bản bị lỗi thừa dấu cách là văn bản có ít nhất một

trong các lỗi sau:

– Giữa 2 từ có nhiều hơn một dấu cách

– Có dấu cách ở đầu văn bản

– Có dấu cách ở cuối văn bản

• Hãy lập chương trình tạo và sử dụng hàm sửa lỗi về thừa dấu cách

trong văn bản.

• INPUT: S: Một đoạn văn bản có lỗi thừa dấu cách

• OUTPUT: S: Đoạn văn bản không có lỗi thừa dấu cách

Sửa lỗi dấu cách trong văn bản

NCT.FIT.HNUE 26

• Bài 3. Sửa lỗi dấu cách


NCT.FIT.HNUE 27

#include


string c; string s;

string read_paragraph( istream &is )

{

string line, s="";

do

{

getline(is, line);

if(line!="")s+=line+'\n';

} while(line!="");

return s;

}



NCT.FIT.HNUE 28

void enter()

{

s=read_paragraph(cin);

}

string fix( string s )

{

while(s.size()>0 && s[0]==‘ ')

s.erase(0, 1);

while(s.size()>0 && s[(int)s.size()-1]==' '

|| s[(int)s.size()-1]=='\n')

s.erase((int)s.size()-1, 1);

string res="";

for(int i=0; i



NCT.FIT.HNUE 29

void solve()

{

s=fix(s);

cout

• Bài 4. Một văn bản bị lỗi về dấu ngăn cách, ví dụ dấu ngăn cách là

dấu phẩy (,), là văn bản có ít nhất một trong các lỗi sau:

– Có dấu cách trước dấu phẩy, ví dụ “Ha Noi , thu do cua Viet

Nam”

– Không có dấu cách sau dấu phẩy, ví dụ “Ha Noi ,thu do cua Viet

Nam”

• Hãy lập chương trình tạo và sử dụng một hoặc một số hàm sửa lỗi

về các dấu ngăn cách sau đây trong văn bản: dấu phẩy (,), dấu chấm

(.), dấu hai chấm (:), dấu chấm than (!).

• INPUT: S: Một đoạn văn bản có lỗi về dấu ngăn cách

• OUTPUT: S: Đoạn văn bản không có lỗi về dấu ngăn cách

Sửa lỗi dấu cách tổng quát trong văn bản

NCT.FIT.HNUE 30

• Bài 4. Sửa lỗi dấu cách tổng quát


NCT.FIT.HNUE 31

#include


string c; string s;


{

string line, s="";

do

{

getline(is, line);


} while(line!="");

return s;

}

void enter()

{


}



NCT.FIT.HNUE 32


{

while(s.size()>0 && s[0]==' ') s.erase(0, 1);

while(s.size()>0 && s[(int)s.size()-1]==' ' ||

s[(int)s.size()-1]=='\n') s.erase((int)s.size()-1, 1);

string res="";

for(int i=0; i



NCT.FIT.HNUE 33

bool dau(char c)

{

return c=='.' || c==',' || c==':' || c=='!';

}

string fixDau(string s)

{

for(int i=0; i



NCT.FIT.HNUE 34

void solve()

{

s=fix(s);

s=fixDau(s);

cout

• Bài 5. Một văn bản bị lỗi về viết hoa là văn bản có ít nhất một

trong các lỗi sau:

– Từ đầu câu không viết hoa

– Viết hoa trong câu (giả sử không xét các trường hợp đặc biệt)

• Hãy lập chương trình tạo và sử dụng một hàm sửa lỗi về viết hoa

trong văn bản.

• INPUT: S: Một đoạn văn bản có lỗi về viết hoa

• OUTPUT: S: Đoạn văn bản không có lỗi về viết hoa

Sửa lỗi viết hoa trong văn bản

NCT.FIT.HNUE 35

• Bài 5. Sửa lỗi không viết hoa đầu câu


NCT.FIT.HNUE 36

#include


string c; string s;


{

string line, s="";

do

{

getline(is, line);


} while(line!="");

return s;

}

void enter()

{


}



NCT.FIT.HNUE 37


{

while(s.size()>0 && s[0]==' ') s.erase(0, 1);

while(s.size()>0 && s[(int)s.size()-1]==' ' ||

s[(int)s.size()-1]=='\n') s.erase((int)s.size()-1, 1);

string res="";

for(int i=0; i



NCT.FIT.HNUE 38

bool dau(char c)

{

return c=='.' || c==',' || c==':' || c=='!';

}

string fixDau(string s)

{

for(int i=0; i



NCT.FIT.HNUE 39

bool thuong(char c)

{

return 'a'



NCT.FIT.HNUE 40

string fixHoa(string s)

{

if(thuong(s[0]))upcase(s[0]); //cout



NCT.FIT.HNUE 41

void solve()

{

s=fix(s);

s=fixDau(s);

s=fixHoa(s);

cout

• Bài 6. Một văn bản bị lỗi văn phạm là văn bản có ít nhất một trong

các lỗi sau:

– Lỗi thừa dấu cách

– Lỗi về dấu ngăn cách

– Lỗi về viết hoa

• Hãy lập chương trình tạo và sử dụng một hoặc một số hàm sửa lỗi

văn phạm.

• INPUT: S: Một đoạn văn bản có lỗi về văn phạm

• OUTPUT: S: Đoạn văn bản không có lỗi về văn phạm

Sửa lỗi văn phạm trong văn bản

NCT.FIT.HNUE 42

• SV TỰ LÀM

• Cách khai báo, cách nhập

• Nguyên tắc xử lí từng phần tử của mảng (từng xâu)

4. Mảng các phần tử là xâu lí tự

• Hãy so sánh hai chương trình sau

Phân biệt mảng kí tự và mảng xâu kí tự

NCT.FIT.HNUE 44

Mảng kiểu kí tự Mảng của mảng kiểu kí tự

#include

#include

void main(){

char s[30];

cout

• Các thao tác cơ bản

Mảng các phần tử là “xâu kí tự”

NCT.FIT.HNUE 45

Khai báo

#include

#include

const int maxn = 100;

const int maxlen = 50;

char *s[maxn];

int n;

char tg[maxlen];

Nhập

coutn;

for(i=0;i



NCT.FIT.HNUE 46

Xử lí (ví dụ)

- Đảo ngược danh sách, sử

dụng các phép gán

for(i=0,j=n-1; i

• Ví dụ 1: Nhập tên n sinh viên; Sắp xếp danh sách và in kết quả.


NCT.FIT.HNUE 47

#include

#include

#include

#include

#define maxn 100

#define maxlen 50

void main()

{ char *s[maxn];

char tg[maxlen];

int n;

int i,j;

coutn;

cin.ignore(1);

cout

• Ví dụ 2: Nhập họ tên n sinh viên; Chuyển chữ cái đầu của họ và

tên thành chữ in hoa;In kết quả.


NCT.FIT.HNUE 48

#include

#include

#include

#include

#define maxn 100

#define maxlen 50

void main()

{ char *s[maxn];

char tg[maxlen];

int n; int i,j;

coutn;

cin.clear();

cout

• Cách khai báo, định nghĩa hàm và gọi hàm

• Ví dụ minh họa

5. Truyền xâu kí tự vào hàm


Truyền mảng “xâu kí tự” vào hàm

NCT.FIT.HNUE 50

Khai báo

const int maxn = 100;

const maxlen = 50;

char *s[maxn];

int n;

Viết hàm

kiểu_hàm tên_hàm (char *ps[ ], int &n) {

// Thân hàm:

// Phần tử thứ i của mảng là ps[i]

// ps[i] là một xâu ký tự }

Gọi hàm

nhap_ds(s, &n); in_ds(s, n);

dao_ds(s, n); in_ds(s, n);

• Ví dụ 1


NCT.FIT.HNUE 51

Viết chương trình minh họa sử dụng các hàm sau đây:

- Nhập một danh sách tên các mặt hàng

- In danh sách các tên mặt hàng.

- Tìm kiếm một mặt hàng biết tên mặt hàng nhập từ bàn

phím

• Ví dụ 1: Nhập tên n mặt hàng; In danh sách; Tìm kiếm


NCT.FIT.HNUE 52

#include

const int maxn= 100;


void nhap_ds(char *ps[],int *n)

{ int i; char tg[maxlen];

cout*n;

cin.clear();

cout

• Ví dụ 1: Nhập tên n mặt hàng; In danh sách; Tìm kiếm (tiếp)


NCT.FIT.HNUE 53

int main()

{ char *s[maxn];

int n;

char tenh[maxlen];

nhap_ds(s,&n);

in_ds(s,n);

cout

• Ví dụ 2


NCT.FIT.HNUE 54

Xây dựng các hàm sau và minh họa việc sử dụng chúng

trong main()

- Nhập từ bàn phím tên của n SV

- Sắp xếp danh sách tên các SV theo thứ tự giảm dần

- In danh sách SV lên màn hình

• Ví dụ 2: Nhập danh sách tên SV, sắp xếp, in danh sách


NCT.FIT.HNUE 55

#include

• Ví dụ 2: Nhập danh sách tên SV, sắp xếp, in danh sách


NCT.FIT.HNUE 56

void main()

{ char *s[maxn];

int n;

nhap_ds(s,&n);

sapxep(s,n);

in_ds(s,n);

getch();

}

• Sử dụng file văn bản + Không dùng hàm

• Sử dụng file văn bản + Có dùng hàm

6. Truyền xâu kí tự vào hàm, sử dụng file

văn bản để vào ra dữ liệu kiểu xâu kí tự

Nguyên tắc chung

Dùng file đọc/ghi xâu, Không truyền xâu vào hàm

NCT.FIT.HNUE 58

Các lệnh đọc/ghi dữ liệu xâu, mỗi xâu một dòng

freopen(“Input_file_name.txt","r",stdin);

freopen(“Output_file_name.txt","w",stdout);

string s[100];

int n;

cin >> n; cin.ignore(1);

for(int i=1; i

Ví dụ: Nhập danh sách tên SV; Tìm một tên SV trong danh sách

Dùng file đọc/ghi xâu; Không truyền xâu vào hàm

NCT.FIT.HNUE 59

#include

#define size 100




int timthay(char *s,char *ps[],int n)

{ int i,j=0;

for(i=0;i> n; cin.ignore(1);

for(int i=1; i

Nguyên tắc chung

Dùng file đọc/ghi xâu; Có truyền xâu vào hàm

NCT.FIT.HNUE 60

Các lệnh đọc/ghi dữ liệu xâu, mỗi xâu một dòng

FILE *fi, *fo;

fi = fopen("file_name_Input.txt","r");

fo = fopen("file_name_Output.txt","w");

char s[maxlen];

fgets(s,maxlen,fi); fputs(s,fo);

Thư viện

#include

#include

#include

#include

#include



NCT.FIT.HNUE 61

#include

#define size 100




//========

void nhapds(FILE *fi,char *ps[],int &n)

{ int i; char tg[maxlen];

fgets(tg,maxlen,fi);n=atoi(tg);

for(i=0;i



NCT.FIT.HNUE 62

int main()

{ char *ds[maxn]; int n;

char tensv[maxlen];

FILE *finp, *fout;

//Nhap du lieu

finp = fopen("ds_sv.inp","r");

fout = fopen("ds_sv.out","w");

nhapds(finp,ds,n); inds(fout,ds,n);

//Tim kiem

strcpy(tensv,ds[n+1]);

fputs(".",fout);

if (timthay(tensv,ds,n))

fputs("\n co ten SV nay trong ds",fout);

else

fputs("\n khong co ten SV nay trong ds",fout);

return 0; }

ds_sv.inp

4

Tran Thanh Binh

Nguyen Thu Thao

Dang Thi Ha

Vu Ngoc Quang

.

Nguyen Thu Thao

Bài tập chương 3

• Bài 1

Truyền xâu vào hàm thông qua con trỏ;

Đọc/ghi dữ liệu với file văn bản

NCT.FIT.HNUE 64

Lập chương trình thực hiện các công việc sau:

- Nhập một danh sách tên các mặt hàng

- In danh sách các tên mặt hàng.

- Tìm kiếm một mặt hàng biết tên mặt hàng nhập từ bàn

phím

YÊU CẦU

1) Chương trình 1: Dùng hàm để truyền xâu kí tự vào

hàm; Nhập/xuất dữ liệu với bàn phím và màn hình


hàm; Nhập/xuất dữ liệu với file văn bản

• Bài 2

Truyền xâu vào hàm thông qua con trỏ;

Đọc/ghi dữ liệu với file văn bản

NCT.FIT.HNUE 65

Lập chương trình thực hiện các công việc sau:

- Nhập từ bàn phím tên của n SV

- Sắp xếp danh sách tên các SV theo thứ tự giảm dần

- In danh sách SV lên màn hình

YÊU CẦU


hàm; Nhập/xuất dữ liệu với bàn phím và màn hình


hàm; Nhập/xuất dữ liệu với file văn bản

• Bài 3

Xử lí văn bản

NCT.FIT.HNUE 66

Hãy lập trình giải quyết bài toán sau đây:

Hai từ được gọi là angram với nhau nếu mỗi kí tự của từ này

cũng có mặt trong từ kia và hơn nữa số lượng từng loại kí tự

xuất hiện trong hai từ là bằng nhau. Ví dụ các từ trong từng

dòng dưới đây là những từ anagram của nhau:

• read, dear, dare

• tea, eat, ate

• bad, dab

• bale, able

Trên mỗi dòng sau, các từ không là anagram của nhau:

• feel, fell

• kitchen, chicken

Hãy kiểm tra và cho biết hai từ x và y nào đó được nhập từ

bàn phím có phải là anagram của nhau hay không?

• Bài 4

Xử lí văn bản

NCT.FIT.HNUE 67

Hãy lập trình giải quyết các bài toán sau đây:

Cho một dãy ngoặc đơn của một biểu thức nào đó được

nhập từ bàn phím. Hãy kiểm tra tính đúng đắn của biểu thức

chỉ xét về ngoặc đơn. Kết quả kiểm tra được thông báo lên

màn hình là một trong các từ sau đây:

• “Thiếu ngoặc trái”, ví dụ ( ) ( ( ) )) là một biểu thức thiếu

ngoặc trái

• “Thiếu ngoặc phải”, ví dụ (( ) ( ( ) ) là một biểu thức thiếu

ngoặc phải

• “Thiếu ngoặc trái và thiếu ngoặc phải”, ví dụ ( ) )( là một

biểu thức thiếu cả hai ngoặc trái và phải.

End of chapter 3

NCT.FIT.HNUE

ngÔn ngỮ lẬp trÌnh c/c++fit.hnue.edu.vn/~trungnc/textbookandlecturenote/ki thuat lap trinh...

Documents