A.P. Sê-khốp

1. TÁC GIẢ

Sê-Khốp(1860 – 1904)

1. TÁC GIẢ- Sê – Khốp

(1860 – 1904), nhàvăn kiệt xuất ở Nga.

- Quê hương: Nga.

- Sinh ra và lớn lên trong một giađình buôn bán nhỏ ở thị trấn Tan –

gan – rốc, bên bờ biển A – dốp.

- Sự nghiệp: Ông có hơn 500 truyê n ngăn, truyê n vưă. Trong đó, tác phẩm tiêu biểu: Anh béo ănh gầy, bă chị êm. Vườn ănh đào… Bă c thăy vê truyê n ngăn.

- Đặcđiểm

+ Cot truyê n giăn di, chu trong căc chi tiêt nghê thuă t (Ôngthương băt đău tư nhưng mănh nho cua cuo c song đơi thươngtăo nên nhưng chi tiêt nghê thuă t co gia tri).

Sê – Khốp được xem là đại biểu lớn cuối cùng của Văn họchiện thực Nga nửa cuối TK XIX.

+ Nhă căch tân thiên tăi vê thê loăi truyê n ngăn vă kich.

- Đặcđiểm

2. TÁC PHẨM

Hoàn cảnh sáng táca

- “Người trong bao” ra đờivào năm 1898, trong thờigian nhà văn dưỡng bệnh ở thành phố I – an – ca, trênbán đảo Crưm, biển Đên.

- Bối cảnh củă tác phẩm là xãhội Nga đăng ngạy thở trongbầu chuyên chế nặng nề cuốithế kỉ XIX.

Bố cục: 2 phần

b- Bê – li – cốp khi còn sống.

- Bê – li – cốp khi đã qua đời.

II. ĐỌC – HIỂU TÁC PHẨM

1. Hình tượng nhân vật Bê - li - cốp.

+ Trang phục: luôn mặc màu đen; luôn “đi giày cao su”, mặc áo bành tô và “giấu mặt sau chiếc

cổ áo bành tô bẻ đứng lên”, “đeo kính râm”, “mặc áo bông chần”.

+ Bộ mặt : giấu trong cổ áo bành tô bẻ cao , mắt đeo kính râm.

Chân dung Bê-li-cốp được vẽ bằng những nét kì quái, dị thường:

a. Chân dung

1. Hình tượng nhân vật Bê - li - cốp.

a. Chân dung

Chân dung kì quái, lập dị, không dám đối mặt với thực tế. Với “khát vọng

mãnh liệt thu mình vào trong một cái vỏ, tạo ra cho mình một thứ bao có thể ngăn cách, bảo vệ khỏi những ảnh hưởng bên ngoài”, “trốn tránh

cuộc sống thực”.

b. Lốisốngsinhhoạt

+ Ở nhà: “mặc áo khoác ngoài”, “ đội mũ”,“đóng cửa”,“cài

then”; buồng ngủ “chật như cái hộp

+ Sinh hoạt: lúc nào cũng “đi giày cao su”, “cầm ô”,”mặc áo

bành tô”, “đeo kính răm”, “mặc áo bông trần”, “lỗ tai nhét

bông”, ngồi xe ngựa thì luôn “kéo mui lên”; ngủ - “kéo chăn

trùm đầu kín mít.

+ Đồ dùng : Cái ô, đồng hồ quả quít, chiếc dao nhỏ để gọt bút

chì ... đều được để trong bao. - Đồng nghiệp khinh ghét, ghê sợ

hắn: “ Bọn giáo viên … sợ hắn”.

+ Đến thăm đồng nghiệp: “Kéo ghế ra ngồi, chẳng nói chẳng

rằng” Chỉ ngồi im, một giờ sau thì cáo từ.

b. Lốisốngsinhhoạt

+ Các bà cô không dám tổ chức diễn kịch tối thứ bảy.

+ Nhà tu hành không dám ăn thịt và đánh bài

+ Người ta sợ nói to, sợ gửi thư, sợ làm quen, sợ đọc sách…

Cách sống của Bê-li-cốp có ảnh hưởng ghê gớm đến

cộng đồng, xã hội.

Lối sống của Bê-li-cốp đã ảnh hưởng mạnh mẽ và dai dẳng

đến mọi người trong thành phố.

c. Tính cách của Bê – li – cốp

- Bê-li-cốp có khát vọng mãnh liệt: “thu mình vào trong vỏ, tạo cho mình một

thứ bao có thể ngăn mình khỏi những ảnh hưởng từ bên ngoài” nhút nhát,

ngại giao tiếp.

- Ý nghĩ giấu vào trong bao, không bao giờ dám có ý kiến về một vấn đề nào –

“ Cả ý nghĩ … bao”

- Nhút nhát, ghê sợ hiện tại nhưng lại ca ngợi, tôn sùng quá khứ: say mê và luôn

ca ngợi tiếng Hi Lạp.

- Sùng bái cấp trên và những chỉ thị, thông tư một cách máy móc, rập khuôn – “

Đối với hắn, … rõ ràng”

c. Tính cách của Bê – li – cốp

- Bảo thủ , giáo điều:

+ Đi xe đạp, mặc áo thêu ra đường là những việc buông thả

+ Phụ nữ mà đi xe đạp ra đường thì thật kinh khủng.

+ Thói quen trong quan hệ đồng nghiệp: “ngồi im như phỗng” và “ độ một giờ

sau thì cáo từ”.

- Luôn cô độc, lo lắng và sợ hãi:

+ Ở nhà: luôn đóng cửa, cài then, buồng nóng nực, ngột ngạt …

+ Câu nói cửa miệng: “Sợ nhỡ lại xảy ra chuyện gì”

+ Khi ngủ - “cảm thấy rờn rợn”, “sợ kẻ trộm chui vào nhà”

c. Tính cách của Bê – li – cốp

- Tự tin, tự hào về cách sống gương mẫu, trong sạch của mình.

Con người cô độc, kì quái, máy móc, giáo điều

→ Tính cách “trong bao”

+ Vă chạm với Cô-va-len-cô → Bê-lê-cốp bị ngã cầu thang

2. Cái chếtcủa Bê – li

– cốp

Nguyên nhân: + Va-ren-că nhìn thấy Bê-li-cốp bị ngã, cười phá lên → Bê-li-cốp thấy xấu hổ và lo sợ → một tháng său thì chết.

Cái chết của Bê-li-cốp bất ngờ nhưng là tất yếu.

Với kiểu người và lối sống như Bê-li-cốp tất yếu

xã hội sẽ đào thải.

Vẻ mặt trông hiền lành, dễ chịu, thậm chí còn có vẻ tươi tỉnh.

Lúc chết:

Cái chết của Bê-li-cốp là một chi tiết

quan trọng, đã đẩy tính cách nhân vật lên

tới đỉnh điểm: bởi khi chết hắn vĩnh viễn

được nằm trong “cái bao” mà hắn từng

khao khát – quan tài.

2. Cái chếtcủa Bê – li

– cốp

- Lúc đầu: mọi người cảm thấy nhẹ nhàng, thoải mái - “chúng tôi đều cảm

thấy nhẹ nhàng thoải mái”

- Nhưng sau đó: lại nặng nề, u ám, mệt nhọc như cũ – “chưa đầy một tuần

sau cuộc sống lại diễn ra như cũ”.

Mặc dù Bê-li-côp chết, nhưng những kiểu người như hắn

thì vẫn còn tồn tại và có sự ảnh hưởng day dẳng, nặng nề

đối với nước Nga lúc bấy giờ.

2. Cái chết của Bê – li – cốp

2. Cái chết của Bê – li – cốp

- Lời nhận xét của I-van i-va-nứt : “Không thể sống mãi như

thế được!” → thức tỉnh con người khỏi lối sống “trong bao”.

Hãy sống rộng mở, chân thực, lành mạnh, trong sáng và có ý

nghĩa cao đẹp hơn. Đó chính là thông điệp mà nhà văn muốn

gửi gắm tới chúng ta qua truyện ngắn này.

3. Hình tượng biểu tượng: cái bao

Chi tiết cái bao được miêu tả 12 lần. Hình ảnh cái bao là một trong những

sáng tạo nghệ thuật độc đáo của tác giả, gợi cho người đọc nhiều ý nghĩ:

Nghĩa đen: Vật dùng để đựng, gói đồ vật, hàng hóa hình túi hoặc hình hộp.

Nghĩa bóng: Lối sống, tính cách của Bê-li-côp.

Nghĩa biểu trưng: Kiểu người trong bao, lối sống trong bao. Cả xã hội

nước Nga thời điểm đó phải chăng là một cái bao khổng lồ trói buộc, tù

hãm, vây bủa, ngăn chặn tự do của mọi người.

4. Giá trị tư tưởng của tác phẩm

Lên án, phê phán mạnh mẽ kiểu người trong bao, lối

sống trong bao và tác hại của nó đối với xã hội.

Cảnh báo, kêu gọi mọi người thay đổi cuộc sống, cách

sống, không thể mãi sống hèn nhát, vô vị tự mãn như

thế mãi.

Chọn ngôi kể: Ngôi thư 3 chuyển sang ngôi thư

nhất => Tinh khách quan, chân thực, gần gui.

5. Đặc sắc

nghệ

thuật của

truyện:

Cấu truc: truyện lồng trong truyện.

Giọng kể: Mỉa mai, châm biếm, ve ngoài trầm

tĩnh nhưng ẩn đằng sau là sự trăn trở, chua xót.

5. Đặc sắc nghệ thuật của truyện

Kết thúc truyện có lời bình luận và làm nổi rõ chủ đề

của truyện.

Xây dựng nhân vật điển hình trong hoàn cảnh điển hình.

Cách xây dựng nhân vật: chân thật và sâu sắc

Xây dựng biểu tượng: Cái bao, người trong bao.

III. TỔNG KẾTGHI NHỚ: SGK