nguyeãn lieân phong treân wikipedia baûn tieáng vieät
DESCRIPTION
Nguyễn Liên Phong trên WikiTRANSCRIPT
-
1
NGUYEN LIEN PHONG TREN WIKIPEDIA BAN TIENG VIET
Cao T Thanh
Ve tieu s cua Nguyen Lien Phong
Wikipedia ban tieng Viet (tr xuong viet tat la Wikipedia) co nhieu muc t tot,
nhat la ve nc ngoai, nhng ve lch s va van hoa Viet Nam th phai thang than e
noi rang co kha nhieu muc t rat e. Bi v phan ln nhng ngi bien soan eu
khong phai la ngi nghien cu, lai cang t ngi chuyen ve mot mang van e nao,
khong u kien thc va kinh nghiem e tham nh cac t lieu thu thap c co khi
theo kieu may nh rui chu di tay. Cho nen neu cac t lieu ay sai th ho cung sai,
va v ai cung tra cu c nen nhng t lieu tao lao ay lai c tong hp va phat tan
rong rai nh sc manh cua Internet, gay ra nhng sai lam day chuyen ma noi chung
nhng ngi bien soan khong phai chu trach nhiem g ca. Mot v du: muc t Phan
Van Tr tren Wikipedia hien van viet ong sinh nam 1830 va mat nam 1910, trong
khi Nam Ky phong tuc nhn vat dien ca cua Nguyen Lien Phong in t 1909 a viet
Phan Van Tr va Ton Tho Tng a lau ve coi am minh xa mien. Nhng du sao th trc nay Phan Van Tr van c anh gia thong nhat nen cai sai ay con la chuyen
nho, nhng co khi Wikipedia lai phat tan nhng thong tin va nhan nh sai trai ti
mc nguy hiem, v du trng hp Nguyen Lien Phong.
Muc t Nguyen Lien Phong hien co tren Wikipedia gom ba phan chnh la Tieu
s, Tac pham va Nhan xet. Phan Tieu s th sai hoan toan, phan Tac pham cung co
cho cha ung (v du Henri Cordier trong Bibliotheca Indosinca Dictionnaire Bibliographique des ouvrages relatifs a la peninsule Indochinoise, Imprimerie
Nationale, Paris, 1914, Tome III, tr. 1873 1874 ghi ro ten ch Han la T Du Hoang Thai hau truyen ch khong phai T Du Hoang Thai hau, ngoai ra con ghi them
Nguyen Lien Phong phung dch, ro rang ay la dch t Nghi thien Chng hoang hau truyen trong ai Nam Chnh bien Liet truyen Nh tap cua Quoc s quan trieu
Nguyen, la dch pham ch khong phai la tac pham, ngi ng thi co khi goi tat
la Truyen c T Du...). Phan Nhan xet th ghi la Ch e tham khao, v can nghien cu them, than trong nh vay la ung v cac tac gia hai quyen Hao kh ong Nai va Sai Gon Gia nh qua th van xa eu khong neu ra bang chng ve viec Nguyen
Lien Phong tng lam Tuan phu, b Phap chieu du a vao Nam hay Nguyen Lien Phong viet tap th Nam Ky phong tuc nhn vat dien ca va ieu co ha kim la nham e cao cong lao khai hoa cua nc ai Phap va e cao cac nhan vat lam tay sai ac lc cho thc dan Phap trong khi co nhieu bang chng cho thay ngc lai. Tom lai muon hieu ung ve Nguyen Lien Phong th phai tm hieu tieu s va van nghiep cua
ong mot cach ay u va chnh xac, neu cha ay u cung khong c sai lac. Bai
-
2
viet nay la gop phan nh chnh nhng sai lac ve tieu s Nguyen Lien Phong va ve
cach hieu quyen Nam Ky phong tuc nhn vat dien ca.
Trc het, hay noi ve tieu s cua Nguyen Lien Phong c gii thieu tren
Wikipedia.
Ngi au tien noi Nguyen Lien Phong tc Nguyen Phong que Nghe An, sinh
nam 1821, thi o C nhan trng Nghe An khoa T c inh mao 1867, lam quan
ti chc Tri phu, Tuan phu b cach van van ma Wikipedia chep lai la ong Nguyen Q.
Thang (NQT), trong quyen Nam Ky phong tuc nhn vat dien ca do ong chu thch va
gii thieu, Nxb. Van hoc, 2002. Ket qua chu thch va gii thieu cua ong NQT a co
vai ngi oc nhan nh, nhng hoc van cua ong NQT von a hn mot lan lam d
luan xuc ong, nen chuyen o khong co g la la. ieu ang noi la trong pham vi tieu
s Nguyen Lien Phong, ong NQT a doi tra e ba at mot cau chuyen hoang ng.
Tiec la ong NQT khong biet ch Han u e oc Quoc trieu Hng khoa luc cua
Cao Xuan Duc, ch neu oc noi th ong a khong ghep au trau vao vi mom nga,
gan cho Nguyen Lien Phong cai tieu s cua Nguyen Phong. Th nhat, Nguyen
Phong ay la , khong phai la Nguyen Lien Phong ?, cho du co lc i ch
Lien th van la hai ngi khac nhau. Th hai, Nguyen Lien Phong khong phai la
ngi Nghe An ma la ngi Bnh nh, bang chng la trong quyen Nam Ky phong
tuc nhn vat dien ca in nam 1909 ong a cho in bai th ngu ngon ch Han cua
Nguyen Tai Lng ca ngi quyen sach vi hai cau m au la Bnh nh a anh tuan, Nguyen Lien Phong dat tai (Bnh nh nhieu anh tuan, Nguyen Lien Phong dat tai), mot so tai lieu au the ky XX cung cho biet ong la ngi Bnh nh. Th ba,
nhan vat noi tren sinh nam 1821 th qua au the ky XX a hn 80 tuoi, khong the
nao con sc lc va tinh lc ma Dao Nam Ky sau tnh sn xuyen, Xem nhn vat khap mien moi cho e thu thap tai lieu viet quyen Nam Ky phong tuc nhn vat dien ca hn 7.000 cau th. Co ieu am lao phai theo lao, nen ong NQT anh khao chng mot cach bay ba vi chu thch (3) tr. 10 quyen sach Trong bai Li cam ta anh em in cuoi sach (tap II) tac gia viet n quoc gia toan tnh kho lng, D bon chuc nam trng giao dng. T o thay tac gia co the en ngu c tai Sai Gon cac nam 1875, 1876 la cham nhat, v ca tap I, tap II in nam 1909, nhat la en nam 1915
ong van con tai the luc in cuon ieu co Ha kim thi tap, 1915 th t ra luc ay ong a
ngoai 90 tuoi (1821 - 1915). o la do s khao chng nien ai cua chung toi, ch that
ra khong co tai lieu van hoc nao ghi ro ngay mat cua ong!. Tri at i!
Th nhat, cau n quoc gia toan tnh kho lng, D bon chuc nam trng giao dng cua Nguyen Lien Phong c in nam 1909 (that ra a c viet t 1904), neu tnh ngc lai hn 40 nam th ch co the la 1862 tc nam trieu nh nha
Nguyen ky Hoa c nhng cho thc dan Phap ba tnh mien ong Nam Ky, khong
-
3
dnh lu g ti lai lch cua Nguyen Lien Phong va nhat la en 1915 nh ong NQT
xuyen tac th van, nhap nhang nien ai e noi lay c ma khong ai hieu c ong
lam toan tr kieu g nh vay. Th hai, ong NQT co the anh la c nhieu ngi
trong o co mot so ngi Wikipedia ch khong the qua mat nhng ngi oc sach,
nen ay xin gii thieu hai t lieu nho nho e ngi oc thay them long can am
cua ong khi khang nh khong co tai lieu van hoc (sic) nao ghi ro ngay mat cua Nguyen Lien Phong (chung toi co ieu chnh ve chnh ta).
1. Toan van bai Ai tn tren Nong co mn am so ra ngay 7. 6. 1917 a tin ve
cai chet cua Nguyen Lien Phong, co kem bai th ieu cua Nguyen Hu Hanh cu
Chu but t Nam Trung nht bao:
Bon quan het long bi tham ma cho ch van hu hay rang Nam Ky ta mi mat
mot ngi danh s la ong Nguyen Lien Phong a t tran hom tuan roi ay. Khi bon
quan hay ang th nht bao a len ban, vay e ky sau bon quan se noi het ly lch cua
ngi cho ch khan quan tng tat.
Luon dp bon quan xin ang bai thi ieu Nguyen Lien Phong tien sanh cua M.
Nguyen Hu Hanh la cu chu but Nht bao tnh cho ch khan quan lam dt.
NCM.
Ong Nguyen Lien Phong nham mat roi,
Giang ho het thay Lao s oi.
Tang thng nam trc bao nhieu cuoc?
Kim co ngay nay co may hoi!
Tuoi chat cang cao cang lam noi,
N i dt ranh dt th thoi.
Nom na to chut tnh ai ieu,
Ong Nguyen Lien Phong nham mat roi.
Nguyen Hu Hanh
2. Toan van bai Ai tn tren Nam Trung nht bao so ra ngay 12. 6. 1917 a tin
ve cai chet cua Nguyen Lien Phong, co kem bai th cua Bong Dinh hoa lai bai th
ieu Nguyen Lien Phong cua Nguyen Hu Hanh:
Bon quan mi hay tin buon tham ong Nguyen Lien Phong a the the hom ngay
mung mi thang t An Nam nam nay, tai ng Vassoigne, Tan nh, Sai Gon.
Trai may chuc nam, ong Lien Phong i chau lu trong khap sau tnh Nam Ky,
hat nao lai chang co ngi quyen thc.
-
4
Ngi nho van, sc hoc thc cung co, lai them rong thay xa nghe, cung nh bi
giao du nhieu cho, ong thng xng mnh la Giang ho Lao s, hng tho tren bay
mi, tuoi chng o cung va nham mat.
Tuy la nhieu lo be sanh nhai vi i, ch khi ranh c luc nao th cung at
sach nay truyen kia, cung la cong ch chut nh vi i. May quyen sach ong lam ra
nh la: Nam Ky nhn vat phong tuc dien ca, ieu co Ha kim, Truyen c T Du,
tuong Thien nh oi an va nhieu bai ca khac, so be van chng cung nen cho la
mot ong danh s. en nay ong a la coi tran roi, cau xin cho linh hon ong sanh
thuan t an, ang tieu dieu ni mien cc lac.
Nhn dp thay Nguyen Hu Hanh, la cu chu but t Nht bao tnh co lam mot
bai ai ieu ong Lien Phong nh vay (tam lc v a co tren):
....
Hoa nguyen van (cua Bong Dinh):
Tui sach ong Phong at dap roi,
Hng d bay ky may ngi oi.
Vai chai thao lc au nhieu ke,
Tot ay van chng cung mot hoi.
Luc nhom n ca buon cha xiet,
Khi am thi phu het th thoi.
Ca pho ieu co con ten tuoi,
Tui sach ong Phong at dap roi.
Bai Ai tn tren ay noi Nguyen Lien Phong mat ngay 10 thang 4 am lch (nam
inh t 1917) tc 30. 5. 1917, rat phu hp vi li tran tnh cua bao Nong co mn
am so ra ngay 7. 6. 1917, v ro rang so ra ngay 31. 5. 1917 khong kp a tin.
Hai bai bao tren ay do ngi ng thi viet va c ngi ng thi kiem
chng, cho du khong chnh xac ti tng chi tiet th cung khong the sai ve ngay mat
va o tuoi hn 70 cua Nguyen Lien Phong. Tom lai theo cac t lieu hien co, ch co
the noi chac Nguyen Lien Phong la ngi Bnh nh, gioi co nhac va th van, co le
tng tham gia phong trao Ngha hoi mien Trung, khi phong trao nay b an ap th
lanh vao Nam Ky. Trong ieu co thi tap ong cho biet tng gap Tran Ba Hu Long
Thanh Bien Hoa, theo o th ong a vao Nam Ky trc khi Tran Ba Hu b ngha
quan giet chet nam 1885, co le khoang trc sau Hoa c Patenotre thang 6. 1884.
T tau ngay 27 thang 6 nhuan nam Duy Tan th 5 (22. 8. 1911) cua Phu Phu chnh
trieu Nguyen nhac ti viec tang thng kim khanh hang ba cho Nguyen Lien Phong
nam 1909 co noi ong la ngi Trung Ky vao c ngu hat Ben Tre a lau, con trong
-
5
li Knh khai cuoi phan ieu co quyen ieu co Ha kim thi tap Nguyen Lien Phong
cho biet ong ngu nha so 11 ng Vassoinge, Tan nh - Sai Gon, va t nhat ong
a c tru o t 1909. Sau khi vao song Nam Ky, ong i khap ni day an, lam
thuoc, day ch nho, viet van bia, at cau oi kiem song, khoang 1906 1907 la cong tac vien cua bao Nong co mn am, ngoai ra co cong tac vi Nguyen An C (em
Nguyen An Khng, chu Nguyen An Ninh) dch Tam quoc dien ngha. Neu hieu chi
tiet hng tho tren bay mi trong Nam Trung nht bao la t 71 en 75 th co the xac quyet Nguyen Lien Phong sinh khoang 1842 1846, mat ngay 30. 5. 1917, tho hn 70 tuoi. Cha ro Nguyen Lien Phong co phai la ten that cua ong hay khong,
nhng ong con co hieu la Giang ho Lao s (Ong thay gia tren giang ho). D nhien
cai tieu s nay con rat cha ay u, nhng chac chan khong xa s that va u e
chng minh rang Nguyen Lien Phong khong phai la Nguyen Phong nh ong NQT
ba at va Wikipedia chep theo.
Ve cach hieu quyen Nam Ky phong tuc nhn vat dien ca
Ve cach hieu quyen Nam Ky phong tuc nhn vat dien ca th hien Wikipedia tuy
cha ay u nhng cung khong phai sai trai. Co ieu ay la mot van e quan trong
trong muc t Nguyen Lien Phong, neu khong lam ro hn th trong tng lai rat co
the Wikipedia se lai theo ai o ma chep sai, rat co hai cho ca Nguyen Lien Phong lan
nhng ngi tra cu Wikipedia.
Nhng qua that hieu cho ung Nam Ky phong tuc nhn vat dien ca khong phai
la chuyen de dang.
Phai biet ro lch s va van hoa Nam Bo noi chung cung nh thiet che nha nc
va cau truc xa hoi Nam Bo di thi Phap thuoc noi rieng e hieu noi dung, phai
biet ro t ng va ng am Nam Bo cung nh ch Han e hieu van ban, nhat la khi no
ay ray nhng loi chnh ta do cach viet ch quoc ng cha c chuan hoa au the
ky XX a ti, phai biet ro con ngi va hoan canh sang tac cua tac gia cung nh
qua trnh bien soan va hnh thanh cua tac pham e hieu gia tr cua no van van, la v
du the. Rat nhieu ngi hien nay khong co u nhng nang lc ay, va ang tiec la
trong so o co ca ong NQT. Nhng cong tam ma noi, mac du khong co c lieu e ro
rang va thang than hn, ong NQT cung nhan ra tac gia Nam Ky phong tuc nhn vat
dien ca khong phai la tay sai ac lc cua Phap nh tac gia Hao kh ong Nai a nhan nh. Cho nen ieu ang tiec hn la tap quan ung lap trng ma thieu can c cua cai thi khoa hoc ch tap trung phuc vu chnh tr ma t chu y ti t lieu ay
en nay van con ton tai trong nhan thc va tam ly cua nhieu ngi, trong o co hai
ong Le Cong Ly va Nguyen Thanh Li (LCL - NTL) vi bai Nhng sai sot trong cuon
Nam Ky phong tuc nhn vat dien ca (ban in nam 2012) ang tren Tap ch Nghien
cu va phat trien (Hue) so 4 (102). 2013.
-
6
Trong bai viet noi tren, hai ong LCL NTL a a ra nhieu y kien xac ang ve nhng sai sot trong quyen sach do ong NQT chu dch va gii thieu (ma rat nhieu
trong nhng y kien ay la hai ong thu nhat t nhieu nguon, khong xac ang mi la
la). Nhng giong nh ong NQT, hai ong cha co u nhng nang lc can thiet e
hieu quyen sach, cung cha nam vng nhng thao tac c ban e oc cac sach v
loai nay nen co khi bo qua nhng sai sot chet ngi, co khi lai phu nhan cai sai nay
bang cai sai khac. Chang han neu oi chieu vi nguyen ban 1909 th ban in 2012 co
so cau t hn (v du thieu cac cau eu la tng tr thanh danh, a lau ve coi am minh xa mien oan noi ve Phan Van Tr va Ton Tho Tng, hay gia hai cau Tiet danh choi rang non song, Ngoi voi xieu nga con chi n tng b thieu hai cau Nhng ngi hng phan ai khong yeu v, Nien kinh ngoat cu lam khi oan noi ve Nguyen Th Lieu nen khong an van), tom lai o la mot d ban NQT nhng hai ong khong he nhan thay. Nhieu van th oi lien ch Han b ong NQT phien am sai,
cham cau sai, dch sai cung khong c nhac ti, ro rang hai ong khong biet ch
Han u e hieu van ban. Khong la g ma trong oan th ch dung t Viet Han viet ve
Lng Minh Ky co cau Tam ien lu d hau canh, nguyen ban in sai d ra gi, ong NQT khong biet nen khong chnh ly ma con sai them thanh Tam dien lu gi hau canh, hai ong LCL NTL phu chnh ch dien nhng lai hieu t d (cho) Viet Han ay la gi (gi gn) thuan Viet, cung khong biet o la rut gon cau cach
ngon Tam ien tien to chung, Phuc a hau nhan canh (Ruong long tien to cay, at phuc chau con cay) nen a hien ngang giai thch mot cach ba lap chu thch
(4). Nhng nhng sai sot loai ay du sao cung ch thuoc pham vi thao tac, ieu quan
trong hn la hai ong LCL NTL khong y thc c rang phai co mot nh hng tiep can phu hp vi Nam Ky phong tuc nhn vat dien ca.
(Cach nay khoang 25 nam, toi co viec ti nha chu Tran Bach ang, nhan noi
chuyen ve van hoc chong My Sai Gon trc thang 4. 1975, ong noi Nhieu ngi c noi le ra may ong Vu Hanh, Nguyen Ngoc Lan phai viet thang hn ro hn, tao
thay ho oi chuyen tren tri. Trong long ch, cho oi phng kiem soat th lam sao
viet nh ang Ha Noi hay trong vung giai phong c, e lo ra mnh la cong san
hay than cong la t sat ch lap trng cai g). Thieu mat phng phap bien chng va tinh than thc tien phai co khi tm hieu ve nhng van e lch s, hai ong LCL NTL cha he ngh ti chuyen trong hoan canh Viet Nam au the ky XX th Nguyen
Lien Phong phai viet the nao e con co the viet tiep nen a co mot cach nhn phi
lch s ve tac pham va vo trach nhiem ve tac gia. Thai o cng ran cua hai ong
trong viec len an Nguyen Lien Phong ve t tng ung ho thc dan can phai phan bac qua rat ung lap trng, co ieu o la th lap trng vo can c va v vay giong nh co tnh mu quang. Hai ong dung t lieu noi chng tc chnh li le trong
quyen sach e phe phan ong NQT khong e y en thai o cua Nguyen Lien Phong a dua vi thc dan Phap... van van th tai sao khong e y en thai o cua Nguyen
-
7
Lien Phong khi viet ve nhng anh hung chong Phap nh Trng nh, Nguyen Hu
Huan, Vo Duy Dng, Nguyen Trung Trc? Cho nen ngoai bai Hi quan Tuan phu Nguyen Lien Phong... cua Ba ho Chn (?) ma tac gia Hao kh ong Nai a ra song khong neu xuat x (ma ngay cau ay cung co van e van ban), mong hai ong vui long
a ra nhng t lieu bang chng khac e chng minh Nguyen Lien Phong co t
tng ung ho thc dan. Trong thi gian ch i, xin gii thieu vai t lieu chong lai
ket luan noi tren e hai ong xem trc.
1. Nam Ky phong tuc nhn vat dien ca c Nguyen Lien Phong khi thao t
thang 2. 1902 (Nam Nham dan thang gieng ngay vong), khoang gia 1903 th c
ban a hoan thanh (Hn nam d chep thao lan lan). Ngay 17. 10. 1902 Thong oc
Nam Ky De Lamothe ra Thong tri to chc mot cuoc thi t do e chon nhng sach
bang ch quoc ng thch hp cho viec giao duc trong cac trng trung hoc Nam
Ky, en ngay 25. 5. 1903 mot Uy ban c thanh lap e xem xet cac ban thao gi ti
d thi, en ngay 15. 2. 1904 Quyen Thong oc Nam Ky Rodier ra Thong tri gi cac
quan au tnh cong bo danh sach 16 tac pham ap ng c cac ieu kien cua cuoc
thi, trong o Nam Ky phong tuc nhn vat dien ca cua Nguyen Lien Phong thuoc
loai s ky va a ly, c phep xuat ban (xem Bulletin du Secretarial du
gouvernement de la Cochinchine annee 1904). Nhng ong khong co tien in sach
ma cung khong c chnh quyen tai tr, mai en 1909 mi c inh Thai Sn in
cho (Quan Giam khao xem tng trong uc, Lay au roi may luc cha in. inh Thai
Sn co da thng tin, Chu hao ton an hanh ai hau). Trc ngay 15. 4. 1909, co le
theo gi y cua inh Thai Sn, Nguyen Lien Phong gi th ti Thong oc Nam Ky e
ngh chnh quyen mua giup 4.000 quyen e trang trai chi ph in an nhng khong
c hoi am, en ngay 30. 9. 1909 ong lai gi mot la th co noi dung tng t ti
Hoi ong Thuoc a. Bien ban phien hop ngay 11. 10. 1909 cho biet Hoi ong Thuoc
a a thao luan va bieu quyet hoan lai ma that ra la t choi vi ly do ngan sach thieu kinh ph (xem Proces-verbaux du Conseil colonial - session ordinaire de 1909).
Tom lai t 1902 en 1909, Nam Ky phong tuc nhn vat dien ca a c tac gia vi
s giup cua ban be bien soan roi an hanh mot cach hoan toan oc lap vi chnh
quyen thuoc a, a khong theo menh lenh, cung khong co thu lao, tham ch e
ngh tieu thu giup sach cung khong c chap thuan, trong khi ngay ph ton e i
cac ni su tam t lieu tac gia cung phai da vao s giup cua gii than hao nhan
s Nam Ky (n t hai e huynh ieu o, Giup hanh trnh ph lo kim ngan). Mot ten
boi but, mot ga tay sai th khong the co c long nhan nai va s hy sinh nh the,
li Ai tn cua Nam Trung nht bao ngay 12. 7. 1917 cung la mot t lieu bang chng
e khang nh ieu nay.
2. Trong mot bai viet gan ay tren tap ch Xa va Nay, toi a noi ve viec Nam
Ky phong tuc nhn vat dien ca cua Nguyen Lien Phong c nhieu tr thc va nhan
s Nam Ky tan thng. Co the neu them mot bang chng ro rang hn, chnh la bai
-
8
th ieu Nguyen Lien Phong cua Nguyen Hu Hanh tren Nong co mn am ngay 7.
6. 1917.
oc ti hai cau Tang thng nam trc bao nhieu cuoc, Kim co ngay nay co may hoi!, chac chan ai cung e y ti hai t Tang thng - Kim co, va qua that ay co mot cau truc chm mang y ngha song quan. Kim co cau sau ro rang co y nhac
ti ieu co Ha kim thi tap 1915 nen Tang thng cau trc la nhac ti Nam Ky
phong tuc nhn vat dien ca 1909. La mot ngi cung thc hien ban dch T Du
Hoang Thai hau truyen, Nguyen Hu Hanh han co u ieu kien e hieu c con
ngi va tam tnh cua Nguyen Lien Phong, va t Tang thng noi tren cho thay
Nguyen Lien Phong a may man co them mot ngi tri ky. Co the thay oi vi
Nguyen Hu Hanh va nhieu ngi Viet Nam ng thi, Nam Ky phong tuc nhn
vat dien ca that ra la mot quyen Nam Ky thuoc Phap tang thng dien ca ghi nhan nhng be dau Nam Ky sau gan nam mi nam di ach thong tr cua ngoai
nhan vi tam tnh tiec nh vua xa nc cu. Tam tnh ay la mot lap trng chnh tr
co that tng ton tai trong lch s, va bat ke co ung lap trng cua hai ong LCL NTL hay khong th no cung ch co c nhng ngi yeu nc song trong nghch
canh ch khong the co ni am boi but tay sai.
***
Tren kia a noi Wikipedia co nhieu muc t ve nc ngoai bien soan rat tot. ieu
o cung co ly do khach quan, v noi chung hoc gii, giao gii, bao gii nhieu nc
lam viec rat nghiem tuc va nang ong, thng xuyen cap nhat, cong bo va thao luan
cac t lieu mi, ch Viet Nam th khac. T lieu ve lch s va van hoa Viet Nam hien
rat t oi thieu thon, khong t ngi nghien cu nghiem tuc co khi cung phai chap
nhan nhng thieu sot sai lam trong cong trnh bai viet cua mnh chnh v nh the.
Tuy nhien, t lieu la mot phan lam nen kien thc, a anh kien thc ti au th
nhan thc ti o, nhng neu co y thc th cho du kien thc con khiem khuyet ngi
ta cung co the tranh c nhieu sai sot ma bat ke la vo tnh hay co y cung a ti
ket qua ang tiec la xuyen tac lch s, boi nho tien nhan nh trng hp Nguyen
Lien Phong.
Thang 10. 2013