i

BỘ TÀI CHÍNH

HỌC VIỆN TÀI CHÍNH

Tác giả luận văn : NGUYỄN THỊ NGÂN

Lớp : CQ47/11.04

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

ĐỀ TÀI

“ NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC QUẢN LÝ HÀNG

TỒN KHO TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN HÀ ĐÔ 23”

GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN : TS. NGUYỄN THỊ HÀ

HÀ NỘI - 2013

LỜI CẢM ƠN

Chuyên ngành : Tài chính doanh nghiệp

Mã sinh viên : 0954010801

ii

Bốn năm là một khoảng thời gian không quá dài nhưng cũng đủ để giúp

một con người trưởng thành hơn với những hành trang kiến thức khi bước vào

cuộc sống. Cùng với niềm tự hào khi được là một sinh viên Học Viện Tài

Chính, khoa Tài chính doanh nghiệp, em luôn cố gắng học tập và rèn luyện

dưới sự dìu dắt tận tình của các thầy, cô giáo trong Học Viện để có thể tiếp

thu được những kiến thức bổ ích. Bài Luận văn tốt nghiệp của em được hoàn

thành cũng là một sản phẩm được tạo nên từ rất nhiều sự hướng dẫn, giúp đỡ.

Qua đây, em xin được gửi lời cảm ơn chân thành nhất đến:

- Ban lãnh đạo Khoa Tài chính doanh nghiệp và các thầy, cô giáo trong

khoa đã tận tình truyền dạy và giúp đỡ em trong suốt thời gian qua.

- Công ty Cổ phần Hà Đô 23, phòng Tài chính – Kế toán của công ty,

cũng như đơn vị Thi công móng và tầng hầm – Chung cư cao cấp N0.10

(Dịch Vọng) thuộc Xí nghiệp Thi công ngầm, đã luôn tạo điều kiện thuận lợi

cho em trong suốt thời gian thực tập.

Và đặc biệt, em xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc tới cô giáo

Nguyễn Thị Hà - người đã tận tình chỉ bảo, hướng dẫn, giúp đỡ em hoàn

thành bài Luận văn tốt nghiệp này.

Do thời gian làm luận văn và trình độ hiểu biết của bản thân còn nhiều

hạn chế nên chắc chắn bài luận văn của em không thể tránh khỏi những thiếu

sót. Vì vậy, em rất mong sự đóng góp ý kiến từ các thầy cô và đọc giả để bài

Luận văn tốt nghiệp của em được hoàn thiện hơn.

Em xin chân thành cảm ơn!

Sinh viên: Nguyễn Thị Ngân

iii

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu,

kết quả nêu trong luận văn tốt nghiệp là trung thực xuất phát từ tình hình

thực tế của đơn vị thực tập.

Tác giả luận văn tốt nghiệp

Nguyễn Thị Ngân

iv

MỤC LỤC

Trang bìa............................................................................................................iLời cảm ơn........................................................................................................iiLời cam đoan...................................................................................................iiiMục lục.............................................................................................................ivDanh mục các chữ viết tắt..............................................................................viiiDanh mục bác bảng..........................................................................................ixDanh mục các hình............................................................................................xMỞ ĐẦU............................................................................................................1Chương 1. NHỮNG LÝ LUẬN CHUNG VỀ HÀNG TỒN KHO VÀ VẤN ĐỀ QUẢN LÝ HÀNG TỒN KHO TRONG DOANH NGHIỆP..................................5

1.1. Khái quát chung về hàng tồn kho:..........................................................51.1.1. Khái niệm về hàng tồn kho..............................................................51.1.2. Phân loại hàng tồn kho...................................................................51.1.3. Đặc điểm của hàng tồn kho.............................................................71.1.4. Vai trò của hàng tồn kho trong doanh nghiệp................................81.1.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến quy mô hàng tồn kho...............………9

1.2. Hiệu quả quản lý hàng tồn kho trong doanh nghiệp............................111.2.1. Quan niệm về hiệu quả quản lý hàng tồn kho trong doanh nghiệp. .11

1.2.1.1. Quản lý hàng tồn kho trong doanh nghiệp.............................111.2.1.2. Quan niệm về hiệu quả quản lý hàng tồn kho trong doanh nghiệp..................................................................................................11

1.2.2. Sự cần thiết của việc nâng cao hiệu quả quản lý hàng tồn kho của doanh nghiệp trong cơ chế thị trường.....................................................131.2.3. Những nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý hàng tồn kho trong doanh nghiệp.................................................................................16

1.2.3.1. Các yếu tố khách quan:..........................................................171.2.3.2. Các yếu tố chủ quan...............................................................18

1.2.4. Các chỉ tiêu đánh giá công tác quản lý hàng tồn kho trong doanh nghiệp......................................................................................................19

1.2.4.1. Chỉ tiêu về tốc độ luân chuyển của hàng tồn kho...................191.2.4.2. Hệ số đảm nhiệm hàng tồn kho..............................................21

1.2.5. Biện pháp chung nâng cao hiệu quả công tác quản lý hàng tồn kho trong doanh nghiệp hiện nay...................................................................21

v

1.2.5.1. Các chi phí liên quan đến quản lý hàng tồn kho....................211.2.5.2. Mô hình quản lý hàng tồn kho hiệu quả.................................231.2.5.3. Biện pháp chung nâng cao hiệu quả công tác quản lý hàng tồn kho trong doanh nghiệp hiện nay........................................................28

Chương 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ HÀNG TỒN KHO TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN HÀ ĐÔ 23......................................................................31

2.1. Giới thiệu tổng quan về Công ty Cổ phần Hà Đô 23...........................312.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của công ty............................312.1.2.Tổ chức hoạt động kinh doanh của công ty...................................32

2.1.2.1. Lĩnh vực kinh doanh...............................................................322.1.2.2. Ngành nghề kinh doanh..........................................................322.1.2.3. Cơ cấu tổ chức của Công ty...................................................332.1.2.4. Đặc điểm hoạt động kinh doanh của Công ty Cổ phần Hà Đô 23.........................................................................................................352.1.2.5. Tình hình tài chính của Công ty Cổ phần Hà Đô 23 trong thời gian qua...............................................................................................37

2.2. Thực trạng công tác quản lý hàng tồn kho tại Công ty cổ phần Hà Đô 23..........................................................................................................42

2.2.1. Hàng tồn kho trong cơ cấu tài sản lưu động của Công ty............422.2.2. Hàng tồn kho của Công ty cổ phần Hà Đô 23..............................432.2.3. Phân tích các chỉ tiêu đánh giá công tác quản lý hàng tồn kho trong doanh nghiệp.................................................................................452.2.4. Phân tích chi phí sản xuất kinh doanh dở dang trong Công ty.....512.2.5. Quản trị hàng tồn kho tại Công ty................................................53

2.2.5.1. Mô hình kiểm tra tồn kho.......................................................532.2.5.2. Bảo quản hàng tồn kho...........................................................542.2.5.2. Mô hình quản lý hàng tồn kho trong Công ty........................552.2.5.2. Phương pháp tính giá hàng tồn kho.......................................56

2.3. Đánh giá chung công tác quản lý hàng tồn kho tại Công ty cổ phần Hà Đô 23...........................................................................................................57

3.1.1. Thành tích......................................................................................573.1.2. Hạn chế.........................................................................................593.1.3. Nguyên nhân của những hạn chế trong quản lý hàng tồn kho......59

3.1.3.1. Nguyên nhân khách quan.......................................................593.1.3.2. Nguyên nhân chủ quan...........................................................60

vi

Chương 3. PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC QUẢN LÝ HÀNG TỒN KHO TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN HÀ ĐÔ 23........62

3.1. Phương hướng hoạt động của Công ty trong tương lai………………623.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý hàng tồn kho tại Công ty...........64

3.2.1. Xây dựng mức hàng tồn kho hợp lý...............................................643.2.2. Giảm chi phí liên quan đến tồn kho..............................................663.2.3. Tăng cường công tác quản lý hàng tồn kho..................................67

3.3. Điều kiện thực hiện các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý hàng tồn kho...............................................................................................................68

3.3.1. Về phía các cơ quan quản lý Nhà nước........................................683.3.2. Về phía Công ty cổ phần Hà Đô 23..............................................69

KẾT LUẬN.....................................................................................................72TÀI LIỆU ĐI KÈM.........................................................................................73NHẬN XÉT CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬPNHẬN XÉT CỦA NGƯỜI HƯỚNG DẪNNHẬN XÉT CỦA NGƯỜI PHẢN BIỆNTÀI LIỆU ĐÍNH KÈM

vii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

CT : Công trình

CP : Cổ phần

HN : Hệ số nợ

EOQ : Mô hình lượng đặt hàng kinh tế cơ bản

TNDN : Thu nhập doanh nghiệp

TSCĐ : Tài sản cố định

ROE : Tỉ suất sinh lời vốn chủ sở hữu

viii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Trang

Bảng 2.1.Danh sách các công trình, dự án Công ty đang

thực hiện37

Bảng 2.2. Khái quát tình hình sử dụng vốn 38

Bảng 2.4.Tình hình biến động doanh thu, chi phí, lợi nhuận

năm 201240

Bảng 2.5. Một số chỉ tiêu tài chính chủ yếu 40

Bảng 2.6. Tình hình vốn lưu động của Công ty năm 2012 45Bảng 2.7. Biến động kết cấu hàng tồn kho của Công ty 47

Bảng 2.8.Các chỉ tiêu đánh giá hàng tồn kho của Công ty cổ

phần Hà Đô 2352

ix

DANH MỤC CÁC HÌNH

Trang

Hình 1.1

Đường biểu diễn mối quan hệ giữa chi phí đặt hàng, chi phí

lưu giữ và tổng chi phí tồn kho theo các mức sản lượng tồn

kho trong mô hình EOQ

24

Hình1.2 Lượng tồn kho bình quân trong kỳ là trong mô hình EOQ 25

Hình 1.3 Xác định điểm đặt hàng lại 28

1

MỞ ĐẦU

1. Tầm quan trọng của đề tài

Trong nền kinh tế thị trường, khi Việt Nam đã gia nhập sâu rộng vào Tổ

chức Thương mại quốc tế (WTO) tất yếu làm cho môi trường cạnh tranh của

các doanh nghiệp trong nước diễn ra hết sức sôi động với nhiều thời cơ và cả

những thách thức. Để tồn tại và phát triển, các doanh nghiệp trong nước buộc

phải không ngừng nâng cao chất lượng, đổi mới sản phẩm, giảm thiểu chi phí

sản xuất, hạ giá thành sản phẩm để gia tăng năng lực cạnh tranh. Đáp ứng yêu

cầu đó, là một doanh nghiệp sản xuất hay doanh nghiệp thương mại khi muốn

tiến hành hoạt động kinh doanh thường xuyên, lien tục đòi hỏi phải có một

lượng hàng tồn kho nhất định. Hàng tồn kho có vai trò đặc biệt quan trọng, là

một phần không thể thiếu trong tài sản lưu động, ảnh hưởng trực tiếp đến quá

trình sản xuất cũng như kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Nếu doanh

nghiệp không dự trữ đủ hàng tồn kho, có thể sẽ thiếu hụt nguyên vật liệu,

không đảm bảo tính liên tục trong quá trình sản xuất, đánh mất những khoản

doanh thu bán hàng tiềm năng hoặc thị phần nếu giá tăng cao trong khi doanh

nghiệp không còn hàng để bán. Tuy nhiên, khi lượng tồn kho nhiều quá thì

doanh nghiệp sẽ tốn chi phí để lưu hàng và chậm thu hồi vốn. Vì vậy việc

kiểm soát lượng hàng tồn kho sao cho vừa đủ tại mỗi thời điểm là vô cùng

cần thiết. Và đó cũng chính là tầm quan trọng của công tác quản lý hàng tồn

kho ở mỗi doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, trong giai đoạn nền kinh tế đầy khó khăn như hiện nay, khi

Chính phủ thực hiện chính sách tiền tệ chặt chẽ, chính sách tài khóa thắt chặt,

thị trường bất động sản trầm lắng, làm lượng tồn kho bất động sản cũng như

các ngành có liên quan như vật liệu xây dựng tăng cao. Lạm phát tăng, đặc

biệt năm 2011, lạm phát lên đến 18,58 %, khiến giá các mặt hàng đều tăng,

2

sức mua giảm, doanh nghiệp tăng tồn kho. Hàng tồn kho lớn làm nhiều doanh

nghiệp lao đao vì thiếu vốn, trong khi khả năng tiếp cận vốn bị suy giảm do

lãi suất tín dụng đắt đỏ, điều kiện tín dụng ngặt nghèo hoặc năng lực kinh

doanh yếu kém. Hàng tồn kho lớn, các chi phí kéo theo, doanh nghiệp giảm

lợi nhuận, hiệu quả kinh doanh kém, khiến nhiều doanh nghiệp ngừng sản

xuất, phá sản. Như vậy, việc giải tỏa hàng tồn kho hiện nay, cũng như nâng

cao hiệu quả công tác quản lý hàng tồn kho đang là vấn đề của cả nền kinh tế

để bảo đảm hoàn thiện chu trình sản xuất, bảo đảm tăng trưởng kinh tế.

Công tác quản lý hàng tồn kho được đánh giá là một khâu rất quan trọng

trong quản trị doanh nghiệp nhưng đôi khi nó lại chưa thực sự được coi trọng,

quan tâm đúng mực tại các doanh nghiệp. Xuất phát từ vai trò quan trọng của

hàng tồn kho và thực trạng quản lý tồn kho trong nền kinh tế hiện nay, một

yêu cầu bức thiết đặt ra là làm thế nào để nâng cao hơn nữa chất lượng công

tác quản lý hàng tồn kho trong doanh nghiệp. Yêu cầu này như một đòi hỏi

với các doanh nghiệp nói chung cũng như với Công ty Cổ phần Hà Đô 23 nói

riêng, để tìm ra con đường phù hợp cho công tác quản lý hàng tồn kho đạt

được kết quả ngày một tốt hơn.

Nhận thức được tầm quan trọng đó, cùng với những kiến thức đã được

các thầy cô truyền dạy, em chọn đề tài: “Nâng cao hiệu quả công tác quản lý

hàng tồn kho tại Công ty Cổ phần Hà Đô 23” làm đề tài cho bài Luận văn

tốt nghiệp của mình.

2. Mục tiêu của đề tài

Hệ thống hóa cơ sở lý luận về hàng tồn kho, công tác quản lý hàng tồn

kho trong doanh nghiệp.

Phân tích, làm rõ thực trạng hàng tồn kho, việc thực hiện công tác quản

lý hàng tồn kho tại Công ty Cổ phần Hà Đô 23 giai đoạn 2010 – 2012. Qua

3

đó, đánh giá những thành tích, hạn chế công tác đó ở công ty.

Nghiên cứu những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến những hạn chế trong

quản lý hàng tồn kho tại Công ty Cổ phần Hà Đô 23.

Đề xuất các giải pháp để hoàn thiện quản lý hàng tồn kho tại Công ty Cổ

phần Hà Đô 23, nhằm góp phần đảm bảo công ty hoạt động ổn định và tăng

trưởng bền vững.

3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của đề tài

Công tác quản lý hàng tồn kho tại Công ty Cổ phần Hà Đô 23 giai đoạn

2010-2012, mà cụ thể là quản lý các khoản mục trong hàng tồn kho và việc

kiểm soát lượng hàng tồn kho ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của

doanh nghiệp.

Phạm vi nghiên cứu của đề tài: Công ty Cổ phần Hà Đô 23, thời gian

nghiên cứu từ ngày 27/12/2012 đến 4/5/2013.

4. Phương pháp nghiên cứu

Trong quá trình nghiên cứu đề tài, tác giả sử dụng tổng hợp phương pháp duy vật biện chứng và phương pháp duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mac – Lenin, ngoài ra tác giả còn sử dụng một số phương pháp khác như:

- Phương pháp hệ thống hóa, khái quát hóa những vấn đề lý luận có liên quan đến quản lý hàng tồn kho

- Phương pháp thống kê

- Phương pháp thu thập số liệu

+ Số liệu sơ cấp: thu thập bằng cách phỏng vấn trực tiếp nhân viên Công ty. Trực tiếp đến một vài kho của Xí nghiệp trong Công ty quan sát, tìm hiểu tình hình thực tế.

+ Số liệu thứ cấp:Tham khảo sách báo, tài liệu có liên quan đến đề tài nghiên cứu.Thu thập số liệu thực tế tại tổ kế toán của Xí nghiệp, phòng kế toán của Công ty.

4

- Phương pháp xử lý số liệu

Tổng hợp, so sánh và phân tích các số liệu thu thập được.

5. Kết cấu của luận văn

Ngoài phần mở đầu và kết luận, phần nội dung được bố trí thành 3

chương như sau:

Chương 1: Những lý luận chung về hàng tồn kho và vấn đề quản lý hàng

tồn kho trong doanh nghiệp.

Chương 2: Thực trạng công tác quản lý hàng tồn kho tại Công ty Cổ

phần Hà Đô 23.

Chương 3: Phương hướng và giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý

hàng tồn kho tại Công ty Cổ phần Hà Đô 23.

5

CHƯƠNG 1

NHỮNG LÝ LUẬN CHUNG VỀ HÀNG TỒN KHO VÀ VẤN ĐỀ QUẢN

LÝ HÀNG TỒN KHO TRONG DOANH NGHIỆP

1.1. Khái quát chung về hàng tồn kho

1.1.1. Khái niệm về hàng tồn kho

Theo chuẩn mực kế toán Việt Nam số 02 - Hàng tồn kho, quy định hàng

tồn kho là tài sản:

- Được giữ để bán trong kỳ sản xuất, kỳ kinh doanh bình thường.

- Đang trong quá trình sản xuất kinh doanh dở dang.

- Nguyên liệu, vật liệu, công cụ dụng cụ để sử dụng trong quá trình sản xuất,

kinh doanh hoặc cung cấp dịch vụ.

Hàng tồn kho là một bộ phận của tài sản ngắn hạn và chiếm tỷ trọng lớn

có vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Như vậy: Hàng tồn kho trong doanh nghiệp là một bộ phận của tài sản

ngắn hạn dự trữ cho sản xuất, lưu thông hoặc đang trong quá trình sản xuất

chế tạo ở doanh nghiệp.

1.1.2. Phân loại hàng tồn kho

Hàng tồn kho trong doanh nghiệp có nhiều loại, khác nhau về đặc điểm,

tính chất thương phẩm, điều kiện bảo quản, nguồn hình thành, có vai trò công

dụng khác nhau trong quá trình sản xuất kinh doanh. Để quản lý tốt hàng tồn

kho, tính đúng và tính đủ giá gốc hàng tồn kho cần phải phân loại, sắp xếp

hàng tồn kho theo nhóm và theo tiêu thức nhất định.

Theo chuẩn mực 02 - hàng tồn kho được phân thành:

- Hàng hoá mua để bán: Hàng hoá tồn kho, hàng mua đang đi trên

đường, hàng gửi đi bán, hàng hoá gửi đi gia công chế biến...

6

- Thành phẩm tồn kho và thành phẩm gửi đi bán.

- Sản phẩm dở dang và chi phí dịch vụ chưa hoàn thành: Là những sản

phẩm chưa hoàn thành và sản phẩm đã hoàn thành nhưng chưa làm thủ tục

nhập kho thành phẩm.

- Nguyên liệu, vật liệu, công cụ dụng cụ: Gồm tồn kho, gửi đi gia công

chế biến đã mua đang đi trên đường.

- Chi phí dịch vụ dở dang.

Ngoài ra, để thuận tiện cho công tác quản lí, hàng tồn kho còn được phân

loại chi tiết theo các tiêu thức như:

- Phân loại theo mục đích sử dụng: Hàng tồn kho dự trữ cho sản xuất,

hàng tồn kho dự trữ cho tiêu thụ.

- Phân loại theo phẩm chất: Hàng tồn kho chất lượng tốt, hàng tồn kho

kém phẩm chất, hàng tồn kho mất phẩm chất.

- Phân loại theo yêu cầu sử dụng: Hàng tồn kho sử dụng cho sản xuất

kinh doanh, hàng tồn kho chưa cần sử dụng, hàng tồn kho không cần sử dụng.

- Phân loại theo kế hoạch dự trữ tồn kho: Hàng tồn trữ an toàn, hàng tồn

trữ thực tế,…

Mỗi cách phân loại hàng tồn kho đều có ý nghĩa nhất định với nhà quản

trị doanh nghiệp. Do đó, tùy theo từng loại hình sản xuất kinh doanh mà cơ

cấu hàng tồn kho cũng khác nhau. Đối với các doanh nghiệp kinh doanh

thương mại, hàng tồn kho chủ yếu là hàng mua về để bán bao gồm hàng trong

kho, hàng trên đường, hàng gửi bán. Đối với doanh nghiệp sản xuất thì bao

gồm cả nguyên vật liệu đầu vào, sản phẩm dở dang và thành phẩm chờ bán.

7

Sơ đồ:  Phân loại hàng tồn kho ở doanh nghiệp thương mại

và doanh nghiệp sản xuất.

1.1.3. Đặc điểm của hàng tồn kho

Hàng tồn kho trong doanh nghiệp phân thành nhiều loại, với mỗi loại đòi

hỏi công tác tổ chức, quản lý và hạch toán có những nét riêng. Nhìn chung,

hàng tồn kho trong doanh nghiệp có những đặc điểm cơ bản sau:

Thứ nhất, hàng tồn kho là một bộ phận của tài sản ngắn hạn trong doanh

nghiệp và chiếm tỷ trọng khá lớn trong tổng tài sản lưu động của doanh

nghiệp. Do đó, nó mang những đặc điểm tiêu biểu của tài sản lưu động.

Không ngừng vận động qua các giai đoạn của chu kì kinh doanh. Qua

mỗi giai đoạn của chu kì kinh doanh, hàng tồn kho lại thay đổi hình thái biểu

hiện và chuyển hoá thành những tài sản ngắn hạn khác như tiền tệ, thành

phẩm,... Nó không giữ nguyên hình thái vật chất ban đầu, giá trị của nó được

8

chuyển dịch toàn bộ một lần vào giá trị sản phẩm. Như vậy, sau mỗi chu kì

kinh doanh nó hoàn thành một vòng chu chuyển.

Thứ ba, hàng tồn kho ảnh hưởng trực tiếp tới giá vốn hàng bán vì vậy

ảnh hưởng trực tiếp tới lợi nhuận trong năm.

Thứ tư, việc xác định chất lượng, tình trạng và giá trị hàng tồn kho luôn

là công việc khó khăn, phức tạp và phụ thuộc vào phương pháp tính giá hàng

tồn kho mà mỗi doanh nghiệp lựa chọn. Có rất nhiều loại hàng tồn kho rất

khó phân loại và xác định giá trị như các tác phẩm nghệ thuật, đồ cổ, kim khí

quý, ... Việc phân loại và xác định đúng giá trị của chúng ảnh hưởng tới tính

chính xác hàng tồn kho phản ánh trên bảng Cân đối kế toán và ảnh hưởng tới

các chỉ tiêu trên Báo cáo kết quả kinh doanh.

Thứ năm, trong kế toán, tính toán giá trị của hàng tồn kho người ta hay

sử dụng các phương pháp: phương pháp tính giá đích danh, phương pháp bình

quân gia quyền, phương pháp LIFO - vào sau tính trước; và phương pháp

FIFO - vào trước tính trước.

1.1.4. Vai trò của hàng tồn kho trong doanh nghiệp

Thứ nhất, hạn chế độ trễ về thời gian trong chuỗi cung ứng, từ người

cung ứng đến người sử dụng ở mọi khâu, đòi hỏi doanh nghiệp phải tích trữ

một lượng hàng nhất định để đảm bảo nguồn nguyên vật liệu cho sản xuất

hoặc đảm bảo có sản phẩm cung ứng cho người mua. Ví dụ như Doanh

nghiệp sản xuất bánh kẹo ký được hợp đồng cung ứng hàng hóa lớn vào dịp

Tết, thì đương nhiên phải dự trữ hàng trong kho để thực hiện hợp đồng, đảm

bảo an toàn trong việc cung ứng sản phẩm, tăng thu tối đa lợi nhuận.

Thứ hai, hàng tồn kho giống như một cái giảm shock trước những bất

chắc của thị trường. Ví dụ Doanh nghiệp dự đoán sớm được tình trạng khan

hiếm hay tăng giá của sản phẩm, hàng hoá mà mình đang nắm quyền chi phối,

9

để "găm hàng" và sẽ tung ra sản phẩm ở thời điểm cần thiết. Khi đó, hàng tồn

kho trở thành khoản lợi nhuận đang chờ ngày thanh toán của doanh nghiệp.

Thứ ba, doanh thu từ hàng tồn kho là một trong những nguồn cơ bản tạo

ra doanh thu và những khoản thu nhập thêm sau này cho doanh nghiệp. Đó là

những tài sản đã sẵn sàng để bán hoặc sẽ được đem ra bán.

Thứ tư, bài toán dự trữ hàng tồn kho là bao nhiêu, ảnh hưởng trực tiếp

đến hoạt động cũng như kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Nếu để hàng

tồn quá lâu, doanh nghiệp sẽ giảm vòng quay vốn, tăng chi phí tồn trữ, bảo

quản và thanh lý hàng hư hỏng. Tuy nhiên, việc không dự trữ đủ hàng tồn kho

cũng là một rủi ro bởi vì quá trình sản xuất có thể bị gián đoạn, đánh mất

khách hàng, mất cơ hội thu những khoản doanh thu bán hàng tiềm năng nếu

giá lên cao mà doanh nghiệp hết hàng để bán.

Thứ sáu, việc tính đúng giá hàng tồn kho có ý nghĩa vô cùng quan trọng

trong lập báo cáo tài chính. Vì nếu tính sai lệch giá trị hàng tồn kho, sẽ làm

sai lệch các chỉ tiêu khác trên báo cáo tài chính. Giá trị hàng tồn kho bị tính

sai, dẫn đến giá trị tài sản lưu động và tổng giá trị tài sản của doanh nghiệp

thiếu chính xác, giá vốn hàng bán tính sai lệch sẽ làm chỉ tiêu lãi gộp, lãi ròng

của doanh nghiệp không còn chính xác. Hơn nữa, hàng tồn kho cuối kỳ này

còn là hàng tồn kho đầu kỳ tiếp theo. Do đó, sai lầm sẽ được chuyển tiếp qua

kỳ sau và gây nên sai lầm liên tục qua các kỳ của giá vốn hàng bán, lãi gộp và

lãi thuần. Từ đó, việc lập kế hoạch tài chính thiếu thực tế, các báo cáo tài

chính kém tính chính xác, hữu dụng.

1.1.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến quy mô hàng tồn kho

Doanh nghiệp có quy mô dự trữ hàng tồn kho lớn hay nhỏ phụ thuộc vào

nhiều nhân tố khác nhau:

- Các chi phí phát sinh liên quan đến tồn kho:

10

Ở mỗi mức tồn kho khác nhau, chi phí tương ứng phát sinh (chi phí đặt

hàng, chi phí tồn trữ…) là khác nhau. Doanh nghiệp muốn giảm chi phí đặt

hàng, sẽ giảm số lần đặt hàng trong kỳ, làm tăng hàng hóa, vật tư nằm trong

kho, điều này làm tăng chi phí tồn trữ. Ngược lại, khi doanh nghiệp muốn

giảm chi phí tồn trữ, sẽ giảm quy mô lưu kho, có thể sẽ tăng chi phí đặt hàng

nhiều lần trong kỳ.

- Lạm phát:

Tác động của lạm phát làm giá cả thay đổi. Một doanh nghiệp nếu biết

trước tình hình tăng giá nguyên vật liệu hay hàng hóa, họ có thể dự trữ tồn

kho để tiết kiệm chi phí .

- Tốc độ tăng trưởng kinh tế:

Xu hướng phát triển chung của nền kinh tế liên quan đến khả năng mở

rộng hay thu hẹp quy mô kinh doanh. Khi tốc độ tăng trưởng nền kinh tế giảm

như hiện nay, các ngành như: bất động sản, may mặc,…cố gắng giảm quy mô

hàng tồn kho để giảm chi phí liên quan.

- Nguồn cung ứng:

Khi nguồn cung bị thiếu hụt, tồn kho trong doanh nghiệp giảm. Tình

trạng này làm giảm chi phí bảo quản, chi phí hư hỏng, thiệt hại. Tuy nhiên

điều đó chưa hẳn là tốt bởi sản xuất trong doanh nghiệp có thể bị gián đoạn,

tăng chi phí thiệt hại do thiếu hụt hàng. Do đó, quy mô tồn kho là bao nhiêu

cần đi liền với công tác dự báo nguồn cung.

- Cầu thị trường:

Khi doanh nghiệp dự báo nhu cầu thị trường về mặt hàng của công ty

tăng, doanh nghiệp tăng quy mô hàng tồn kho cho sản xuất, nhằm tận dụng cơ

hội thu lợi nhuận cao hơn. Ví dụ Doanh nghiệp bánh kẹo tăng quy mô tồn kho

11

phục vụ nhu cầu Tết, Doanh nghiệp nước uống tăng hàng tồn kho để đảm báo

đáp ứng nhu cầu hè.

- Chiến lược đầu tư của doanh nghiệp:

Khi một doanh nghiệp hiện tại cho rằng đầu tư vào hàng tồn kho có mức

sinh lợi cao hơn việc đầu tư vào các tài sản khác, doanh nghiệp có thể tăng dự

trữ hàng tồn kho và ngược lại.

1.2. Hiệu quả quản lý hàng tồn kho trong doanh nghiệp

1.2.1. Quan niệm về hiệu quả quản lý hàng tồn kho trong doanh

nghiệp

1.2.1.1. Quản lý hàng tồn kho trong doanh nghiệp

Quản lý là sự tác động có chủ đích của chủ thể quản lý tới đối tượng

quản lý một cách liên tục, có tổ chức, liên kết các thành viên trong tổ chức

hành động nhằm đạt tới mục tiêu với kết quả tốt nhất. Nói cách khác, “Quản

lý là một quá trình làm cho những hành động hướng tới mục tiêu được hoàn

thành với hiệu quả cao, bằng và thông qua những người khác”.

Quản lý hàng tồn kho trong doanh nghiệp là sự tác động của ban quản trị

tới nguồn lực của doanh nghiệp (hàng tồn kho) thông qua người khác (nhân

viên) nhằm tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Như vậy, quản lý hàng tồn kho là một trong những nhiệm vụ quan trọng

của công tác quản lý doanh nghiệp.

1.2.1.2. Quan niệm về hiệu quả quản lý hàng tồn kho trong doanh

nghiệp

Không thể phủ nhận rằng thị trường kinh doanh đang ngày một mở rộng

hơn, một mặt mang lại những lợi ích dài hạn để công ty lớn mạnh thông qua

12

việc mở rộng thị trường, mặt khác sẽ là thách thức không nhỏ đối với khả

năng của công ty, buộc các công ty phải tổ chức lại cơ cấu sản xuất, chuyển

dịch đầu tư và và đổi mới cơ chế quản lý kinh doanh sao cho phù hợp với

những yêu cầu của môi trường kinh doanh. Do đó, làm sao để quản lý hiệu

quả tài sản doanh nghiệp nói chung cũng như quản lý hiệu quả hàng tồn kho

nói riêng là yêu cầu cần thiết được đặt ra.

Hiệu quả của quản lý là gì?

Chúng ta cần phân biệt khái niệm kết quả và hiệu quả trong quản lý. Kết

quả của một quá trình quản lý ám chỉ đầu ra của quá trình đó, theo nghĩa chưa

đề cập gì đến những “chi phí” đã bỏ ra cho quá trình này.

Trong khi ấy, hiệu quả của quản lý hàm ý chúng ta so sánh kết quả đạt

được với những “chi phí” đã bỏ ra. Tất nhiên, những “chi phí” ở đây không

chỉ đề cập tới tiền.

Hiệu quả cao khi kết quả đạt được cao hơn so với chi phí; và hiệu quả

thấp khi chi phí bỏ ra nhiều hơn kết quả đạt được.

Hiệu quả tỉ lệ thuận với kết quả đạt được, nhưng tỉ lệ nghịch với chi phí

bỏ ra. Qua phân tích nêu trên, “Có thể nói rằng lý do tồn tại của hoạt động

quản trị chính là vì muốn có hiệu quả; và chỉ khi nào người ta quan tâm đến

hiệu quả, thì họ mới quan tâm đến hoạt động quản lý”.

Hiệu quả quản lý hàng tồn kho trong doanh nghiệp?

Kết quả tối đa với chi phí tối thiểu, có nghĩa lượng tồn kho ở mức tối ưu

đủ để sản xuất sao cho chi phí tồn kho là nhỏ nhất. Nói một cách dễ hiểu,

doanh nghiệp muốn thu ngày càng nhiều từ việc bỏ ra một cùng một lượng

vốn ban đầu của mình hay với cùng một lượng tiền thu về từ hoạt động sản

xuất kinh doanh như năm trước nhưng năm nay doanh nghiệp phải bỏ ra cho

13

nó một lượng chi phí ít hơn.

Doanh thu, lợi nhuận đạt được tối đa trên lượng hàng tồn kho vừa đủ. Vì

dự trữ thừa hàng tồn kho không những không làm tăng thêm doanh thu mà

còn làm tăng chi phí, giảm lợi nhuận. Trong khi dự trữ thiếu, doanh nghiệp

làm mất cơ hội gia tăng lợi nhuận.

Giảm thiểu các chi phí liên quan đến hàng tồn kho như chi phí bảo quản,

lưu giữ, chi phí hư hỏng, thiệt hại do hàng tồn kho bị lỗi thời, chi phí thuê kho

bãi, chi phí đặt hàng khẩn cấp,…để giảm giá vốn hàng bán, tăng lợi nhuận.

Hệ số vòng quay hàng tồn kho thể hiện khả năng quản trị hàng tồn kho.

Vòng quay hàng tồn kho là số lần mà hàng hóa tồn kho bình quân luân

chuyển trong kỳ (Hệ số vòng quay hàng tồn kho được xác định bằng giá vốn

hàng bán chia cho bình quân hàng tồn kho trong kỳ). Hệ số vòng quay hàng

tồn kho thường được so sánh qua các năm, so với doanh nghiệp trong ngành

để đánh giá năng lực quản trị hàng tồn kho là tốt hay xấu qua từng năm.

Sự toàn diện của hiệu quả đạt được xét trong thời kỳ dài, hoặc hiệu quả

của chu kỳ sản xuất trước không làm hạ thấp hiệu quả chu kỳ sau. Trong thực

tế không ít những trường hợp chỉ thấy lợi ích trước mắt, thiếu xem xét toàn

diện và lâu dài, nhập về hàng loạt máy móc thiết bị cũ, giá rẻ làm tăng lượng

hàng tồn kho nhằm phục vụ mục đích sản xuất. Tuy nhiên, máy móc nhập về

lạc hậu, năng suất thấp, ô nhiễm môi trường tự nhiên, không phù hợp với yêu

cầu, điều kiện trong nước làm tăng chi phí tồn trữ, bảo quản, sửa chữa, thanh

lý, dẫn đến lãng phí vốn và hiệu quả kinh doanh thấp.

1.2.2. Sự cần thiết của việc nâng cao hiệu quả quản lý hàng tồn kho

của doanh nghiệp trong cơ chế thị trường

Trong nền kinh tế thị trường cạnh tranh gay gắt hiện nay, các doanh

nghiệp muốn tồn tại và phát triển đòi hỏi phải hoạt động kinh doanh có hiệu

14

quả hay phải tối đa hoá giá trị tài sản của chủ sở hữu. Trong khi đó yếu tố tác

động có tính quyết định đến hiệu quả sản xuất kinh doanh chính là hiệu quả

sử dụng vốn của doanh nghiệp. Mà với mỗi doanh nghiệp, hàng tồn kho có

vai trò như tấm nệm an toàn giữa các giai đọan của chu kì sản xuất kinh

doanh, chiếm tỉ trọng tương đối lớn trong tài sản lưu động. Như vậy, nâng cao

hiệu quả công tác quản lý hàng tồn kho trong doanh nghiệp là vô cùng quan

trọng, nó được thể hiện thông qua:

Thứ nhất, do sự tác động của cơ chế thị trường có sự điều tiết của nhà

nước. Kinh tế thị trường theo đuổi mục đích lớn là lợi nhuận ngày càng cao.

Tiền đề của quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh liên tục trong các doanh

nghiệp là vốn, vốn đầu tư vào hàng tồn kho, và đồng vốn đó phải có khả năng

sinh lời. Bởi vậy, thiếu hàng tồn kho, đồng nghĩa thiếu vốn thì hoạt động sản

xuất kinh doanh của doanh nghiệp sẽ bị “chết”, bị ngưng trệ bởi bây giờ

không còn có sự cứu trợ của Ngân sách Nhà nước.

Thứ hai, thực trạng nền kinh tế vĩ mô nước ta hiện nay, sự trì trệ trong

sản xuất do hàng tồn kho đang có nhiều tác động tiêu cực vào nền kinh tế.

Hàng không bán được khiến vòng quay vốn ngày càng thấp, ảnh hưởng

đến kế hoạch kinh doanh, doanh nghiệp phải điều chỉnh quy mô sản xuất

không chỉ làm người lao động mất việc mà còn dẫn đến tình trạng nợ đọng

thuế Nhà nước, thuộc về các doanh nghiệp đã giải thể, phá sản hoặc mất tích.

Đồng thời, hàng tồn kho cao cũng tác động xấu đến tăng trưởng GDP và

đầu tư nước ngoài.

Thực trạng tồn kho nhiều ở các mặt hàng: xi măng, sắt, thép, nhựa,...

khiến dòng tiền bị tắc nghẽn, đây cũng chính là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến

nợ xấu của ngân hàng, tăng trưởng tín dụng thấp.

15

Không chỉ vậy, chi phí đầu vào cho sản xuất kinh doanh quá cao, ảnh

hưởng đến tỷ suất lợi nhuận doanh nghiệp.

Trước những khó khăn đó của doanh nghiệp, bài toán “Quản lý hàng tồn

kho như thế nào? Biện pháp để nâng cao hiệu quả công tác quản lý hàng tồn

kho trong doanh nghiệp” đang là vấn đề cấp bách, là chìa khóa để ổn định

doanh nghiệp hiện nay.

Thứ ba, nâng cao hiệu quả quản lý hàng tồn kho sẽ đảm bảo an toàn tài

chính cho doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp hoạt động ổn định và tăng trưởng,

tăng niềm tin từ khách hàng và nhà đầu tư.

Ví dụ như DELL Inc – một công ty đa quốc gia của Hoa Kỳ hoạt động

trong lĩnh vực công nghệ máy tính, đã trải qua cú thụt lùi đầu tiên năm 1989

khi mà công ty có quá nhiều hàng tồn kho.Vì theo đuổi mục tiêu tăng trưởng,

họ liên tục mua những con chíp bộ nhớ và đã mua nhiều hơn số lượng cần,

đỉnh của thị trường tuần hoàn. Và sau đó giá cả bị rớt xuống thấp. Khách

hàng, nhân viên và các nhà đầu tư thất vọng. Họ bị kẹt giữa đống chíp bộ nhớ

mà không ai muốn – chưa nói đến việc chúng ngốn hàng đống tiền.

Họ nhận ra hàng tồn kho là thứ tồi tệ nhất phải sở hữu trong ngành công

nghiệp mà giá trị của nguyên liệu hay thông tin giảm xuống nhanh chóng. Họ

đã phải bán tống bán tháo tất cả số hàng tồn kho đó. Điều này làm giảm số

tiền lãi đến mức mà công ty chỉ thu được mỗi một xu cho mỗi một cổ phần

trong một quý. Để bồi thường, công ty phải tăng giá sản phẩm, làm chậm lại

quá trình tăng trưởng và hoãn lại các kế hoạch tung ra chiến dịch tại các quốc

gia mới. Lần đầu tiên trong lịch sử của công ty, công ty đã không cung cấp

hàng. Từ những kinh nghiệm học được từ sự việc đó, DELL Inc đã có những

bước đi tốt hơn và tìm ra lại một trong những toà nhà của sự thành công của

công ty: giá trị và tầm quan trọng của việc quản lí hàng tồn kho. (Trích: Coi

16

thường hàng hóa tồn kho [14]).

Ngày nay, bài học vẫn vô cùng ý nghĩa đối với bất cứ ngành công nghiệp

nào – từ máy tính tới hàng không, hay thời trang. Trong ngành công nghiệp

điện tử chẳng hạn, tốc độ thay đổi công nghệ nhanh chóng có thể nhấn chìm

giá trị của hàng tồn kho mà bạn đang có chỉ trong một vài ngày. Trong ngành

công nghiệp thông tin, giá trị của thông tin có thể giảm đi từng giờ hoặc từng

phút, thậm chí từng giây ví dụ như khi bạn tham gia trong các thị trường tài

chính.

Do vậy, nâng cao kỹ năng dự báo hàng tồn kho, quan tâm đúng mực đến

quản lí hàng tồn kho là thật sự cần thiết.

Thứ tư, nâng cao hiệu quả quản lý hàng tồn kho cũng là một nội dung

cạnh tranh giữa các doanh nghiệp. Khi quản lý tồn kho tốt, tiết kiệm chi phí,

giảm giá thành sản phẩm, tăng năng lực cạnh tranh, nắm bắt thời cơ chiếm

lĩnh thị trường.

Thứ năm, quản lý hàng tồn kho tốt cũng góp phần hoàn thành kế hoạch

sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, bảo vệ doanh nghiệp trước các sự kiện

làm đình trệ sản xuất như đình công, thiếu nguồn cung,… giúp mở rộng quy

mô, nâng cao uy tín cho doanh nghiệp.

Như vậy, nâng cao hiệu quả quản lí hàng tồn kho là tiền đề để doanh

nghiệp gia tăng lợi nhuận và lợi nhuận cao hơn, nên chẳng có một lý do nào

để doanh nghiệp có thể từ chối việc làm đó. Do đó, nâng cao hiệu quả công

tác quản lí hàng tồn kho là một việc làm thiết yếu của bất kỳ một doanh

nghiệp nào.

1.2.3. Những nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý hàng tồn kho

trong doanh nghiệp

17

Có nhiều nhân tố cần phải quan tâm trong quá trình quản lý hàng tồn kho

bởi nó tạo nên rủi ro cho công tác quản trị hàng tồn kho tại doanh nghiệp.

1.2.3.1. Các yếu tố khách quan:

Các nhân tố khách quan bao gồm các yếu tố chính trị, luật pháp, văn hoá,

xã hội, công nghệ, kỹ thuật, kinh tế,… đây là những yếu tố mà doanh nghiệp

không thể kiểm soát được đồng thời nó có tác động chung đến tất cả các

doanh nghiệp trên thị trường. Nghiên cứu những yếu tố này giúp doanh

nghiệp thích ứng một cách tốt nhất với xu hướng vận động của thị trường.

-Yếu tố chính trị và luật pháp:

Yếu tố này tác động mạnh đến việc hình thành và khai thác cơ hội kinh

doanh, thực hiện mục tiêu của doanh nghiệp, ổn định chính trị là tiền đề quan

trọng tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi. Ví dụ như căng thẳng giữa

Trung Quốc và Nhật Bản về khu vực Điếu Ngư/Senkaku, người dân Trung

Quốc đang tẩy chay hàng hóa Nhật Bản, trong đó có xe hơi. Doanh số bán ra

của xe hơi Nhật sụt giảm, tồn kho tăng, các hãng như Toyota và Honda phải

cắt 1/2 sản lượng bằng việc cắt giảm sản xuất.

-Yếu tố kinh tế:

Các yếu tố kinh tế ảnh hưởng đến sức mua, nhu cầu tiêu dùng hay xu

hướng phát triển của các ngành hàng:

+ Lạm phát tăng làm giảm thu nhập, tiêu dùng, tồn kho tăng, sản xuất

giảm.

+ Tốc độ tăng trưởng kinh tế: Thể hiện xu hướng phát triển chung của

nền kinh tế liên quan đến khả năng mở rộng hay thu hẹp quy mô kinh doanh

của mỗi doanh nghiệp. Từ đó ảnh hưởng đến kế hoạch dự trữ tồn kho.

+ Sự gián đoạn nguồn cung ứng

18

Đây là rủi ro thường gặp khi sản phẩm mua về mang tính chất thời vụ

hoặc doanh nghiệp không mua được hàng. Do đó, doanh nghiệp thường đặt

trước hàng, tăng tồn kho, tăng chi phí đặt hàng nên doanh nghiệp phải tính

toán xác định lượng tồn kho hợp lý nhất.

Ngược lại, doanh nghiệp bán hàng lại muốn lượng tồn kho tương đối

cao, đặc biệt khi giảm nguồn cung được dự báo trước.

-Yếu tố kỹ thuật công nghệ:

Doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu đổi mới công nghệ, sản phẩm tiêu thụ tốt.

Ngược lại, công nghệ lạc hậu, sản phẩm lỗi thời, ế ẩm.

- Đối thủ canh tranh:

Đối thủ canh tranh có ảnh hưởng lớn đến doanh nghiệp, doanh nghiệp

có cạnh tranh được thì mới có khả năng tồn tại ngược lại sẽ bị đẩy lùi ra khỏi

thị trường, theo đó lượng hàng tồn kho cũng thay đổi theo sự mạnh yếu của

doanh nghiệp…

1.2.3.2. Các yếu tố chủ quan

Là toàn bộ các yếu tố thuộc tiềm lực của doanh nghiệp mà doanh nghiệp

có thể kiểm soát ở mức độ nào đó và sử dụng để khai thác các cơ hội kinh

doanh. Tiềm năng phản ánh thực lực cuả doanh nghiệp trên thị trường, đánh

giá đúng tiềm năng cho phép doanh nghiệp xây dựng chiến lược và kế hoạch

kinh doanh đúng đắn đồng thời tận dụng được các cơ hội kinh doanh mang lại

hiệu quả cao.

- Trình độ kỹ thuật sản xuất:

Đối với doanh nghiệp có trình độ sản xuất cao, công nghệ hiện đại vừa

tiết kiệm được nhiều chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm,vừa nâng cao

chất lượng sản phẩm, tăng khả năng tiêu thụ, sức cạnh tranh trên thị trường.

19

Từ đó, doanh nghiệp có thể dự báo được nhu cầu khách hàng, dự kiến tồn kho

hợp lý.

- Trình độ đội ngũ cán bộ lao động sản xuất:

+ Trình độ tổ chức quản lý: dự trữ tồn kho kéo theo nhiều chi phí tăng

thêm (chi phí đặt hàng, chi phí tồn trữ, chi phí cơ hội mất đi khi không đầu tư

vào tài sản khác). Người điều hành quản lý có chuyên môn, kinh nghiệm sẽ

giúp giảm chi phí không cần thiết, đồng thời nắm bắt được cơ hội kinh doanh,

đem lại sự phát triển cho doanh nghiệp.

+ Trình độ tay nghề của người lao động: công nhân có trình độ tay nghề

cao phù hợp với trình độ dây chuyền sản xuất thì sử dụng máy móc sẽ tốt hơn,

khai thác được tối đa công suất thiết bị làm tăng năng suất lao động, tạo ra

chất lượng sản phẩm cao, tăng khả năng tiêu thụ, tồn kho ít.

- Chiến lược phát triển, đầu tư của doanh nghiệp:

Doanh nghiệp dự báo giá nguyên vật liệu sẽ tăng trong tương lai, nên

tăng tồn trữ nguyên vật liệu để tận dụng giá rẻ ở hiện tại, hoặc với mục tiêu

mở rộng quy mô kinh doanh, doanh nghiệp tăng vốn đầu tư vào hàng tồn kho

để phục vụ sản xuất…

1.2.4. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả công tác quản lý hàng tồn kho

trong doanh nghiệp

Cũng như các tài sản khác, việc tồn trữ hàng tồn kho là một quyết định

chi tiêu tiền. Mục đích cuối cùng của việc đầu tư này vẫn là tối đa hóa giá trị

tài sản của các cổ đông, để có thể thực hiện tốt điều này, nhà quản trị tài chính

buộc phải đánh giá được việc sử dụng hàng tồn kho như thế nào và có hiệu

quả không? Và người ta thường sử dụng các chỉ tiêu:

1.2.4.1. Chỉ tiêu về tốc độ luân chuyển của hàng tồn kho

20

 Đây là nhóm chỉ tiêu có tác dụng đánh giá mức độ hoạt động kinh

doanh của doanh nghiệp, qua đó đo lường năng lực quản lý của doanh nghiệp.

- Số vòng quay hàng tồn kho

Đây là một chỉ tiêu khá quan trọng để đánh giá hiệu suất sử dụng của

doanh nghiệp và được xác định bằng công thức:

Trong đó:

Số vòng quay hàng tồn kho là số lần mà hàng hóa tồn kho bình quân

luân chuyển trong kỳ.

- Số ngày tồn kho bình quân

Chỉ tiêu này cho biết số ngày hàng tồn kho chuyển thành hàng bán. Nếu

số vòng quay của hàng tồn kho giảm, số ngày tồn kho bình quân tăng tức là

tốc độ luân chuyển hàng tồn kho chậm nên khả năng sinh lời giảm, rủi ro về

tài chính của doanh nghiệp tăng. Số ngày tồn kho bình quân tăng sẽ phải tăng

chi phí bảo quản, chi phí tài chính nếu như hàng tồn kho được tài trợ bằng

vốn vay, điều này có nghĩa doanh nghiệp giảm khả năng sinh lời, tăng tổn thất

tài chính, tức là rủi ro tài chính tăng và ngược lại. Trong trường hợp số vòng

quay của hàng tồn kho giảm, số ngày tồn kho bình quân tăng, cần xem xét

21

nguyên nhân của nó. Có thể doanh nghiệp biết trước giá nguyên vật liệu trong

tương lai sẽ tăng hoặc có gián đoạn trong việc cung cấp nguyên vật liệu, từ đó

doanh nghiệp có quyết định tăng dự trữ nguyên vật liệu; hay doanh nghiệp dự

đoán giá bán của sản phẩm sẽ tăng mà quyết định giảm bán ra làm dự trữ

thành phẩm tăng. Trong những trường hợp đó, tốc độ luân chuyển hàng tồn

kho giảm vẫn được đánh giá là hợp lý.

1.2.4.2. Hệ số đảm nhiệm hàng tồn kho 

Hệ  số  này  cho  biết  để  tạo  ra  một  đồng  doanh  thu  thuần  cần  bao 

nhiêu đồng hàng tồn kho. Hệ số này giảm chứng tỏ cần ít vốn hơn để đạt được

doanh thu như cũ. Đây là điều kiện để vốn sử dụng hiệu quả hơn.

Để có thể đánh giá chính xác hơn tình hình tài chính doanh nghiệp, việc

xem xét chỉ tiêu hàng tồn kho cần được đánh giá bên cạnh các chỉ tiêu khác

như lợi nhuận, vòng quay của dòng tiền,… cũng như nên được đặt trong điều

kiện kinh tế vĩ mô, điều kiện thực tế của từng doanh nghiệp. Đồng thời, chỉ

tiêu này cần được so sánh qua các năm, so sánh với các doanh nghiệp hoạt

động cùng ngành nghề kinh doanh để đánh giá năng lực quản trị hàng tồn kho

là tốt hay xấu qua từng năm.

1.2.5. Biện pháp chung nâng cao hiệu quả công tác quản lý hàng tồn

kho trong doanh nghiệp hiện nay

1.2.5.1. Các chi phí liên quan đến quản lý hàng tồn kho

Tiêu chí để đánh giá một mô hình tồn kho hiệu quả thường là tối thiểu

hóa chi phí tồn kho.

Dự trữ hàng tồn kho liên quan đến 3 loại chi phí sau:

22

- Chi phí đặt hàng (ordering costs)

- Chi phí lưu giữ hay chi phí tồn trữ (carrying cots)

- Chi phí thiệt hại khi không có hàng (hàng tồn kho hết)

1.2.5.1.1. Chi phí đặt hàng

Là toàn bộ chi phí có liên quan đến việc thiết lập đơn hàng bao gồm: chi

phí giao dịch, chi phí vận chuyển, chi phí giao nhận hàng theo hợp đồng.

Trên thực tế, chi phí cho mỗi đơn đặt hàng thường bao gồm chi phí cố

định và chi phí biến đổi. Tuy nhiên, trong các mô hình quản lý, vốn về hàng

tồn kho đơn giản thường giả định chi phí cho mỗi lần đặt hàng là cố định và

độc lập với số đơn hàng đặt mua. Chi phí đặt hàng được tính bằng đơn vị tiền

tệ cho mỗi lần đặt hàng.

1.2.5.1.2. Chi phí lưu giữ hay chi phí tồn trữ

Chi phí lưu giữ liên quan đến việc thực hiện dự trữ hàng tồn kho trong

một khoảng thời gian xác định trước. Chi phí lưu giữ bao gồm: chi phí lưu

kho, chi phí bảo quản; chi phí hư hỏng và chi phí thiệt hại do hàng tồn kho bị

lỗi thời, giảm giá, biến chất; chi phí bảo hiểm; chi phí trả tiền lãi vay để mua

hàng hóa, vật tư; chi phí thuế.

Chi phí lưu giữ được tính bằng đơn vị tiền tệ trên mỗi đơn vị hàng lưu

kho hoặc tính bằng tỉ lệ phần trăm trên giá trị hàng lưu kho trong một thời kỳ.

Thông thường, chi phí lưu giữ hàng năm dao động từ 20% đến 45% tính trên

giá trị hàng lưu kho cho hầu hết các doanh nghiệp.

Chi phí lưu giữ bao gồm: chi phí cố định và chi phí biến đổi, gần như tất

cả các chi phí lưu giữ biến động tỉ lệ theo mức độ hàng tồn kho, chỉ có chi phí

thuê kho hoặc khấu hao các thiết bị hoạt động trong kho là tương đối cố định

trong thời gian ngắn. Vì vậy, chi phí lưu giữ được xem như là một chi phí

23

biến đổi trên mỗi đơn vị hàng tồn kho.

1.2.5.1.3. Chi phí thiệt hại khi không có hàng (hàng tồn kho hết)

Chi phí thiệt hại do hàng tồn kho hết xảy ra bất cứ khi nào doanh nghiệp

không có khả năng giao hàng bởi nhu cầu hàng lớn hơn số lượng hàng dự trữ

trong kho.

Chi phí thiệt hại gồm: Chi phí đặt hàng khẩn cấp, chi phí thiệt hại do

ngừng trệ sản xuất, lợi nhuận bị mất do hết thành phẩm dự trữ để bán cho

khách hàng…

Tuy nhiên, để đơn giản hóa chúng ta sẽ không tính đến chi phí này trong

phân tích chi phí liên quan đến dự trữ hàng tồn kho.

1.2.5.2. Mô hình quản lý hàng tồn kho hiệu quả

Các mô hình quản lý hàng tồn kho sau đây đều tìm cách giải đáp 2 câu

hỏi quan trọng là: 

- Lượng hàng cho mỗi đơn hàng là bao nhiêu thì chi phí sẽ thấp nhất? 

- Khi nào thì tiến hành đặt hàng?

1.2.5.2.1. Mô hình lượng đặt hàng kinh tế cơ bản (EOQ - The Basic Eco -

nomic Order Quantity Model )

Mô hình EOQ là mô hình quản lý hàng tồn kho mang tính định lượng,

được sử dụng để xác định mức độ tồn kho tối ưu cho doanh nghiệp.

Đây là một trong những kỹ thuật kiểm soát tồn kho phổ biến và lâu đời

nhất, nó được nghiên cứu từ năm 1915 nhưng cho đến nay nó vẫn được hầu

hết các doanh nghiệp sử dụng.

Dựa trên cơ sở xem xét mối quan hệ giữa chi phí đặt hàng và chi phí tồn

trữ cho thấy khi số lượng sản phẩm hàng hóa cho mỗi lần đặt hàng tăng lên,

24

số lần đặt hàng giảm đi dẫn đến chi phí đặt hàng giảm, trong khi chi phí tồn

trữ tăng lên. Do đó mục đích của quản lý vốn về hàng tồn kho là cân bằng hai

loại chi phí để tổng chi phí là thấp nhất.

HÌNH 1.1. ĐƯỜNG BIỂU DIỄN MỐI QUAN HỆ GIỮA CHI PHÍ ĐẶT HÀNG, CHI PHÍ LƯU GIỮ VÀ TỔNG CHI PHÍ TỒN KHO THEO CÁC MỨC SẢN LƯỢNG

TỒN KHO

Gọi Q là lượng hàng cho mỗi lần đặt hàng. Tại thời điểm đầu kỳ, lượng

hàng tồn kho là Q và cuối kỳ lượng hàng tồn kho là 0 nên lượng tồn kho bình

quân trong kỳ làdo nhập xuất đều đặn, theo giả thiết mô hình EOQ.

25

HÌNH 1.2. LƯỢNG TỒN KHO BÌNH QUÂN TRONG KỲ LÀ

TRONG MÔ HÌNH EOQ

- Gọi Cl là chi phí tồn trữ cho mỗi đơn vị hàng tồn kho. Ta có tổng chi

phí lưu giữ hàng tồn kho trong kỳ (FL) được xác định như sau:

FL ═ Cl × (1.1)

- Gọi Qn là tổng số lượng vật tư, hàng hóa cần cung cấp theo hợp đồng

trong kỳ thì số lần đặt hàng trong kỳ là:

- Gọi Cd là chi phí cho mỗi lần đặt hàng thì tổng chi phí đặt hàng (FD)

được xác định bằng công thức:

FD = Cd x (1.2)

- Gọi FT là chi phí tồn kho thì: FT = FD + FL

Từ (1.1) và (1.2): FT = (Cl × )+ (Cd x ) (1.3)

Tổng chi phí tồn kho là một hàm theo biến số Q, FT = f(Q). Hàm số này

đạt giá trị nhỏ nhất với Q = QE mà tại đó dFT = 0.

26

QE =

Trong đó: QE là lượng đặt hàng kinh tế (hay lượng đặt hàng tối ưu)

Trên cơ sở xác định lượng đặt hàng kinh tế, người quản lý có thể xác

định số lần thực hiện hợp đồng trong kỳ theo QE.

Công thức xác định: Lc =

Trong đó:

Lc : Số lần thực hiện hợp đồng tối ưu trong kỳ

Gọi Nc là số ngày cung cấp cách nhau (độ dài thời gian dự trữ tối ưu của

một chu kỳ hàng tồn kho) là khoảng thời gian giữa hai lần đặt hàng kế nhau.

Có thể xác định: Nc = =

Trên thực tế, việc sử dụng tồn kho khó đều đặn đối với đa số doanh

nghiệp và thời gian giao hàng cũng thay đổi tùy theo tình hình sản xuất và

thời tiết. Vì vậy doanh nghiệp thường tính thêm khoản dự trữ an toàn vào

mức tồn kho trung bình. Công thức tính như sau:

= + QDT

Trong đó: : là mức dự trữ hàng tồn kho trung bình

27

QDT : là mức dự trữ an toàn

Mức dự trữ an toàn sẽ cao nếu không có sự ổn định về sử dụng hàng tồn

kho và thời điểm giao hàng.

Như vậy, mục tiêu của mô hình EOQ là nhằm làm tối thiểu hóa tổng chi

phí đặt hàng và chi phí lưu giữ. Hai chi phí này phản ứng ngược chiều nhau.

Khi quy mô đơn hàng tăng lên, ít đơn hàng hơn được yêu cầu làm cho chi phí

đặt hàng giảm, trong mức dự trữ bình quân sẽ tăng lên, đưa đến tăng chi phí

lưu giữ. Do đó mà trên thực tế số lượng đặt hàng tối ưu là kết quả của một sự

dung hòa giữa hai chi phí có liên hệ nghịch nhau này.

Do hạn chế của mô hình EOQ nên cần xác định điểm đặt hàng lại. Điểm

đặt hàng lại là mức độ tồn kho mà tại đó thực hiện một đơn hàng kế tiếp.

-Gọi Qr là điểm đặt hàng lại. Qr được xác định bằng công thức:

Qr = n

Trong đó: n là thời gian chuẩn bị giao nhận hàng bổ sung

28

HÌNH 1.3. XÁC ĐỊNH ĐIỂM ĐẶT HÀNG LẠI

Trường hợp doanh nghiệp mua vật tư, hàng hóa với khối lượng lớn sẽ

được nhà cung cấp cho hưởng tỉ lệ chiết khấu theo khối lượng. Người quản lý

tài chính cần tính toán mức sinh lời dòng hàng năm từ hưởng chiết khấu theo

công thức:

Để đi đến quyết định tăng lượng đặt hàng kinh tế lên mức được hưởng

chiết khấu, cần so sánh mức sinh lời ròng từ hưởng chiết khấu với chi phí tồn

kho gia tăng. Nếu kết quả dương công ty nên gia tăng lượng đặt hàng, nếu kết

quả âm thì lượng đặt hàng kinh tế là giá trị EOQ. ([1],Tr121-129)

1.2.5.2.2. Mô hình quản lý hàng tồn kho Just - In – Time

29

Hệ thống quản lý hàng tồn kho đúng lúc Just – In – Time là một phần

của quá trình quản lý sản xuất nhằm mục đích giảm thiểu chi phí hoạt động và

thời gian sản xuất bằng cách loại bỏ bớt những công đoạn kém hiệu quả gây

lãng phí. Hệ thống cung ứng đúng thời điểm (tồn kho bằng 0) được dựa trên

những ý tưởng cho rằng tất cả các mặt hàng cần thiết có thể được cung cấp

trực tiếp cho các giai đoạn hoạt động sản xuất kinh doanh một cách chính xác

cả về thời điểm giao hàng lẫn số hàng được giao thay vì phải dự trữ thông qua

tồn kho. Cách tiếp cận này lần đầu tiên được phát triển bởi công ty Toyota

của Nhật vào những năm 90. Ngược lại với mô hình tồn kho bằng 0 - Just – In

– Time” là mô hình hàng tồn kho thông thường hay loại mô hình dựa trên

hàng tồn kho an toàn được các doanh nghiệp sử dụng đôi lúc được xem như là

mô hình “tồn kho đúng tình huống - Just – In – Time”.

Mô hình tồn kho bằng 0 tỏ ra hiệu quả nhất đối với những doanh nghiệp

có những hoạt động sản xuất mang tính chất lặp đi lặp lại. Một phần quan

trọng của kỹ thuật Just – In – Time là thay thế việc sản xuất từng lô hàng với

một số lượng lớn sản phẩm bằng cách sản xuất theo một dòng liên tục các sản

phẩm được sản xuất ra với số lượng nhỏ. Việc sử dụng hệ thống tồn kho Just

– In – Time đòi hỏi sự kết hợp chặt chẽ giữa nhà sản xuất và nhà cung cấp,

bởi vì bất kì sự gián đoạn nào trong quá trình cung ứng cũng có thể gây tổn

thất cho nhà sản xuất vì nhà sản xuất sẽ phải gánh chịu các chi phí phát sinh

do ngừng trệ sản xuất hay mất doanh số bán. ([2], Tr 749-750).

1.2.5.3. Biện pháp chung nâng cao hiệu quả công tác quản lý hàng tồn

kho trong doanh nghiệp hiện nay

Xuất phát từ những đặc điểm của hàng tồn kho, tuỳ theo điều kiện quản

lý hàng tồn kho ở mỗi doanh nghiệp mà yêu cầu quản lý hàng tồn kho có

những điểm khác nhau. Song nhìn chung, nâng cao hiệu quả công tác quản lý

30

hàng tồn kho ở các doanh nghiệp cần chú trọng các biện pháp chủ yếu sau:

- Xác định đúng đắn lượng nguyên vật liệu, hàng hóa trong kỳ và lượng

tồn kho dự trữ hợp lý. Có những cảnh báo kịp thời khi hàng tồn kho vượt qua

định mức tối đa, tối thiểu để có những điều chỉnh hợp lý, góp phần nâng cao

hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

- Hàng tồn kho phải được theo dõi ở từng khâu thu mua, từng kho bảo

quản, từng nơi sử dụng, từng người phụ trách vật chất (thủ kho, cán bộ vật tư,

nhân viên bán hàng,...)

- Xác định và lựa chọn nguồn cung ứng, người cung ứng thích hợp để

đạt được các mục tiêu: giá cả mua vào thấp, các điều khoản thương lượng có

lợi cho doanh nghiệp, đảm bảo chất lượng vật tư.

- Thường xuyên theo dõi nắm bắt sự biến động của thị trường, dự đoán

xu hướng biến động trong kỳ tới để có điều chỉnh kịp thời việc mua sắm, dự

trữ vật tư phù hợp với kế hoạch sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

- Lựa chọn các phương tiện vận chuyển phù hợp để tối thiểu hóa chi phí

vận chuyển, xếp dỡ.

- Tổ chức tốt việc dự trữ, bảo quản vật tư, hàng hóa. Cần áp dụng

thưởng, phạt tài chính để tránh tình trạng bị mất mát, hao hụt hoặc vật tư,

hàng hóa bị kém, mất phẩm chất.

- Theo dõi, nắm bắt tiến độ thực hiện, sản xuất sản phẩm, tuân thủ việc

sử dụng hợp lý, tiết kiệm cơ sở định mức tiêu hao, dự toán chi phí, tiến độ sản

xuất nhằm giảm chi phí, hạ giá thành sản phẩm, tăng lợi nhuận doanh nghiệp.

- Quản lý hàng tồn kho phải thường xuyên đảm bảo được quan hệ đối

chiếu phù hợp giữa giá trị và hiện vật của từng loại hàng tồn kho, giữa các số

liệu chi tiết với số liệu tổng hợp, giữa số liệu ghi trong sổ kế toán với số liệu

31

thực tế tồn kho.

- Thường xuyên kiểm tra, nắm vững tình hình dự trữ, phát hiện kịp thời

tình trạng vật tư bị ứ đọng, không phù hợp để có biện pháp giải phóng nhanh

số vật tư đó, thu hồi vốn.

- Thực hiện tốt việc mua bảo hiểm vật tư, hàng hóa, lập dự phòng giảm

giá hàng tồn kho, để bảo toàn vốn lưu động.

32

CHƯƠNG 2

THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ HÀNG TỒN KHO TẠI CÔNG

TY CỔ PHẦN HÀ ĐÔ 23

2.1. Giới thiệu tổng quan về Công ty Cổ phần Hà Đô 23

2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của công ty

Tên chính thức: CÔNG TY CỔ PHẦN HÀ ĐÔ 2-3

Tên giao dịch với nước ngoài: Hado 2-3 joint stock company

Tên viết tắt: Hado 2-3. Jsc

Công ty Cổ phần Hà Đô 23 tiền thân là Công ty Cổ phần Hà Đô 2 được

thành lập năm 2005 theo Nghị quyết Đại hội cổ đông ngày 04/05/2005 trên cơ

sở sáp nhập Xí nghiệp xây dựng 2 với trung tâm thiết bị công nghiệp trực

thuộc Công ty cổ phần Tập đoàn Hà Đô – BQP.

Tháng 4/2012, theo Nghị quyết Đại hội cổ đông Công ty Cổ phần Hà Đô

2 nhận sáp nhập Công ty Cổ phần Hà Đô 3 và đổi tên thành Công ty Cổ

phần Hà Đô 23. Đăng kí kinh doanh số 0103007601 do Sở kế hoạch và đầu tư

thành phố Hà Nội cấp ngày 06/05/2005, thay đổi đăng kí kinh doanh lần thứ 6

số 0101657514 cấp ngày 19/06/2012.

Công ty Cổ phần Hà Đô 23 là một công ty thành viên của Tập đoàn Hà

Đô – tiền thân là Công ty xây dựng Hà Đô thành lập theo Quyết định của Bộ

Quốc phòng năm 1990. Tới nay, Hà Đô đã trở thành Tập đoàn đầu tư, xây

dựng, tư vấn và kinh doanh hùng mạnh, là doanh nghiệp đi đầu và thành công

nhất trong việc tiến hành cổ phần hóa theo chủ trương của Bộ.

Trụ sở chính của Công ty tại Tầng 4, Tòa nhà Hà Đô, phố Hoàng Sâm,

phường Nghĩa Đô, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội.

33

Vốn điều lệ theo giấy chứng nhận đăng kí kinh doanh của Công ty là

47.000.000.000 đồng (Bốn mươi bảy tỷ đồng).

Mệnh giá cổ phần: 10.000 đồng (Mười ngàn đồng).

Tổng số cổ phần: 4.700.000 Cổ phần.

Mục tiêu chiến lược của Công ty là phát triển và lớn mạnh không ngừng

dựa trên nền tảng chất lượng công trình, chất lượng dịch vụ và chiến lược

kinh doanh.

Nguyên tắc phát triển:

- Kinh doanh trên cơ sở mang lại lợi ích cho cộng đồng và xã hội.

- Sự hài lòng của quý khách là sứ mệnh của công ty.

- Quan hệ hợp tác với tất cả bạn hàng trên mọi lĩnh vực.

- Nguồn lực con người là quý giá nhất đối với Công ty Cổ phần Hà Đô 23.

- Xây dựng những giá trị văn hóa tốt đẹp.

Với những nỗ lực không ngừng của mình, Công ty đã xây dựng được uy

tín, sự cạnh tranh mạnh trên thị trường cùng nhiều công trình, dự án quy mô

lớn.

2.1.2.Tổ chức hoạt động kinh doanh của công ty

2.1.2.1. Lĩnh vực kinh doanh

Xây dựng, sản xuất và dịch vụ.

2.1.2.2. Ngành nghề kinh doanh

Công ty có bề dày kinh nghiệm với các nghành nghề kinh doanh chính:

- Sản xuất sản phẩm từ plastic: (ống, vòi nhựa, thiết bị lắp đặt bằng

nhựa. Cửa nhựa, cửa sổ, khung, mành, rèm, vấn chân tường, sàn tường hoặc

34

tấm phủ trần dạng cuộn hoặc dạng tấm, đồ thiết bị vệ sinh bằng nhựa bể bơi

plastic, vòi tắm, chậu tắm, chậu rửa mặt,…);

- Xây dựng các công trình: công nghiệp, dân dụng, giao thông, thủy lợi,

thủy điện, đường dây và trạm biến áp đến 35KV;

- Lắp đặt, sửa chữa máy móc, thiết bị cơ khí, điều khiển tự động, điện

lạnh, điện kĩ thuật, điện dân dụng, thủy khí, thang máy, thiết bị nâng hạ;

- Thiết kế, chế tạo máy, thiết bị công nghiệp, tư vấn đầu tư và cung cấp

chuyển giao công nghệ cùng các dịch vụ khoa học công nghệ có liên quan;

- Kinh doanh nhà, đầu tư phát triển hạ tầng;

- Xuất nhập khẩu trang thiết bị, công nghệ, vật tư; …

2.1.2.3. Cơ cấu tổ chức của Công ty

Công ty cổ phần Hà Đô 23 luôn chủ trương thực hiện bộ máy quản lý

gọn nhẹ, đảm bảo hiệu quả hoạt động.

- Phòng hành chính: có nhiệm vụ quản lý việc sử dụng nguồn nhân lực,

theo dõi quá trình thực hiện các định mức lao động và quỹ tiền lương, quản lý

hồ sơ văn thư… Phòng hành chính gồm hai bộ phận: bộ phận quản lý nhân

sự, tổ chức tuyển dụng, đào tạo và bộ phận chuyên trách các nhiệm vụ khác.

- Phòng kinh doanh: chuẩn bị cho việc ký các hợp đồng xây dựng, theo

dõi việc thực hiện các hợp đồng, lập ra các phương án sản xuất kinh doanh,

vạch ra hướng đi đúng đắn cho sản xuất,…

- Phòng  kỹ  thuật sản xuất: có nhiệm vụ giải quyết các vấn đề kĩ thuật và

công nghệ, ứng dụng tiến bộ khoa học kĩ thuật, thiết kế chế tạo các loại máy

móc, thiết bị, kiểm tra chất lượng sản phẩm trước khi xuất xưởng, quản lý

mẫu mã các sản phẩm.

- Phòng tài chính - kế toán: có nhiệm vụ phân tích và tổng hợp lập quyết

35

toán tài chính, báo cáo với giám đốc, các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền:

cơ quan Thuế, cơ quan Kiểm toán theo đúng chế độ pháp luật quy định.

- Phòng kiểm tra chất lượng: có nhiệm vụ theo dõi, đôn đốc việc thực

hiện kế hoạch sản xuất, kiểm tra chất lượng trước khi bàn giao cho bên đặt

hàng, bên chủ đầu tư.

- Đơn vị xí nghiệp: có nhiệm vụ trực tiếp quản lý, giám sát, đôn đốc thi

công, đề ra nhiệm vụ sản xuất cho từng phân xưởng tổ đội, quản lý kế hoạch

vật tư, phương tiện vận tải của Công ty, thanh toán lương cho công nhân công

trường,… tại đơn vị trực tiếp thi công ở công trường.

Là một công ty cổ phần, với lĩnh vực hoạt động xây dựng, sản xuất, dịch

vụ, bộ máy quản lí của Công ty Cổ phần Hà Đô 23 được thể hiện cụ thể theo

sơ đồ dưới đây:

36

2.1.2.4. Đặc điểm hoạt động kinh doanh của Công ty Cổ phần Hà Đô 23

Sau gần 10 năm thành lập, công ty Cổ phần Hà đô 23 đã khẳng định

thương hiệu mạnh trong lĩnh vực Xây dựng các công trình: công nghiệp, dân

dụng, giao thông, thủy lợi; Sản xuất và kinh doanh vật liệu xây dựng,…

Các công trình do công ty cổ phần Hà Đô 23 thi công đã đáp ứng được

các tiêu chí như: công trình đưa vào sử dụng đạt chất lượng cao, bảo đảm tiến

độ thi công, đáp ứng được các yêu cầu của thiết kế an toàn, công năng sử

dụng và kiến trúc được Chủ đầu tư đánh giá cao và chấp hành nghiêm các quy

định của pháp luật.

Trưởng phòng

ĐẠI HỘI ĐỒNG CỔ ĐÔNG

HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ

BAN GIÁM ĐỐC

BAN KIỂM SOÁT

Phòng hành chính

Phòng kĩ thuật sản xuất

Phòng kinh doanh

Xí nghiệp xây dựng số 1

Xí nghiệp xây dựng số 2

Xí nghiệp xây dựng số 3

Xí nghiệp xây dựng Thi công ngầm

Phòng kiểm tra chất lượng

Phòng tài chính kế toán

Xí nghiệp điện nước

Phó Trưởng phòng

Kế toán viên

37

* Một số công trình, dự án tiêu biểu Công ty đã thi công trong những

năm qua:

- Chi cục Thuế TP. Vinh tỉnh Nghệ An;

- Căn hộ cao cấp HADO PARK VIEW;

- Bệnh viện Đa khoa khu vực Lục Ngạn tỉnh Bắc Giang;

- Khu ĐTM An Khánh - An Thượng (Hoài Đức – Hà Nội);

- Tòa nhà văn phòng CC1- Khu ĐTM Dịch Vọng – Cầu Giấy – Hà Nội

- Kho lưu trữ Quốc gia – 31 Tràng Thi – Hà Nội

- Bệnh viện 109 – QK2 – Phòng khám đa khoa

* Danh sách các công trình, dự án Công ty hiện nay đang thực hiện:

BẢNG 2.1. DANH SÁCH CÁC CÔNG TRÌNH, DỰ ÁN CÔNG TY ĐANG THỰC HIỆN

Đơn vị tính: VNĐ

STT Dự án Tên chủ đầu tư Giá trị HĐ Đối tượng HĐ1 09/2012/HĐKT Cty TNHH MTV Du

lịch công đoàn Hà Nội43.000.000.000 Phần thân khách sạn

Quảng Bá

2 232/2011/HĐXD Ban QLDA 98/ BQP 47.535.236.000 XD khu nhà ở gia đình quân đội K35 - TM

3 06/HĐXD Ban Quản lý công trình Trụ Sở Chi nhánh Nghệ An

70.493.268.000 Xây dựng trụ sở Chi nhánh Ngân hàng ĐT & PT Nghệ An

4 19/2012/HĐXD Công ty CP Tập đoàn Hà Đô

78.476.848.000 Thi công móng và tầng hầm – Chung cư cao cấp N0.10

5 56/2012/HĐKT CN Hà Tây Công ty CP tập đoàn Nam Cường Hà Nội

113.362.626.000 Thi công móng và tầng hầm khối 2T CT - Chung cư cao tầng CT07

6 05/2012/HĐXD Ban QLDA Đầu tư xây dựng tỉnh Bắc Giang

128.885.645.000 Dự án hội trường đa năng tỉnh Bắc Giang

38

Công ty có đội ngũ cán bộ khoa học kĩ thuật đạt yêu cầu về chất lượng:

tiến sĩ, giáo sư, thạc sĩ và gần 500 công nhân lành nghề đảm bảo yêu cầu sản

xuất kinh doanh.

Công ty không ngừng đổi mới cơ chế quản lý và trang bị đầy đủ thiết bị

hiện đại, áp dụng thành tựu công nghệ máy móc mới của Đức, Nhật, Ý…đáp

ứng thi công được mọi công trình phức tạp.

Công ty cổ phần Hà Đô 23 có các công trình, dự án trải dài trên khắp đất

nước, có năng lực cạnh tranh, tạo được uy tín kinh doanh trên thị trường Việt Nam.

Công ty đã được Bộ xây dựng trao tặng 3 Bằng chứng nhận Huy chương

vàng chất lượng cao công trình sản phẩm xây dựng Việt Nam.

Phát huy những thành tích đã đạt được, trong xu thế hội nhập quốc tế

hiên nay, Công ty luôn chủ động nâng cao sức mạnh nội bộ, nắm bắt cơ hội

kinh doanh để tiếp tục phát triển bền vững. Biểu tượng của Công ty là lá cờ và

khẩu hiệu “Tỏa sáng muôn nơi – Vươn tầm cao mới” vì một Hà Đô phát

triển bền vững và thịnh vượng”.

2.1.2.5. Tình hình tài chính của Công ty Cổ phần Hà Đô 23 trong thời

gian qua

2.1.2.5.1. Khái quát tình hình sử dụng vốn:

BẢNG 2.2. KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH SỬ DỤNG VỐN

Đơn vị tính: VNĐ

Chỉ tiêu 31/12/2012Tỉ trọng

(%)31/12/2011

Tỉ trọng

(%)

A - Tài sản ngắn hạn 126.975.790.992 48,10 97.609.637.675 50,09

B - Tài sản dài hạn 137.011.187.650 51,90 93.448.125.213 48,91

Tổng tài sản 263.986.978.642 100,00 191.057.762.888 100,00

39

Thời điểm cuối năm 2012 so với cuối năm 2011, tổng tài sản tăng, cơ

cấu tài sản biến động theo xu hướng tăng tỉ trọng tài sản dài hạn trong khi

giảm tỉ trọng tài sản ngắn hạn. Năm 2012, tài sản ngắn hạn tăng chủ yếu do

tăng hàng tồn kho, mà chủ yếu là chi phí sản xuất kinh doanh dở dang. Doanh

nghiệp cũng tăng đầu tư vốn vào TSCĐ nhằm hiện đại hóa trang thiết bị, mở

rộng qui mô, đáp ứng yêu cầu kinh doanh.

2.1.2.5.2. Khái quát tình hình nguồn vốn

BẢNG 2.3. KHÁI QUÁT NGUỒN VỐNĐơn vị tính: VNĐ

Chỉ tiêu 31/12/2012Tỉ trọng

(%)31/12/2011

Tỉ trọng

(%)

A- Nợ phải trả 216.449.006.194 81,99 145.220.654.444 76,01

B - Vốn chủ sở hữu 47.537.972.448 18,01 45.837.108.444 23,99

Tổng nguồn vốn 263.986.978.642 100,00 191.057.762.888 100,00

Tại thời điểm cuối năm 2012 và cuối năm 2011, hệ số nợ của cả hai năm

đều cao, HN(2012)= 81,99%, cao hơn hệ số nợ trung bình ngành, HN(ngành) = 71%.

Tuy nhiên, ROE2012 = 9,03% giảm so với ROE2011 = 20,13% chứng tỏ việc sử

dụng vốn vay chưa hiệu quả.

Hệ số vốn chủ sở hữu thấp, chỉ chiếm 18,01%. Đây là cơ cấu vốn chứa

nhiều rủi ro tài chính cho doanh nghiệp, Công ty có thể bị động trong hoạt

động kinh doanh, chịu chi phí tài chính lớn cũng đang làm đau đầu không ít

doanh nghiệp.

Do đó, công ty cần tăng cường công tác quản trị nợ để hạn chế rủi ro và

duy trì uy tín với nhà cung cấp.

40

2.1.2.5.3. Khái quát tình hình biến động doanh thu, chi phí, lợi nhuận

BẢNG 2.4. TÌNH HÌNH BIẾN ĐỘNG DOANH THU, CHI PHÍ, LỢI NHUẬN NĂM 2012

Đơn vị tính: VNĐ

Chỉ tiêu Năm 2012 Năm 2011Chênh lệch

Số tiền Tỉ lệ (%)

1.Doanh thu thuần

về BH&CCDV193.419.496.623 142.390.872.669 51.028.623.954 35,84

2.Giá vốn hàng

bán185.750.862.788 130.015.564.099 55.735.298.689 42,87

3.Doanh thu thuần

từ HĐKD4.716.041.909 9.565.978.969 (4.849.937.060) -50,69

4.Lợi nhuận sau

thuế TNDN4.212.426.385 7.401.003.458 (3.188.577.073) - 43,07

Doanh thu thuần bán hàng năm nay so với năm trước tăng 35,84%, thấp

hơn so với tốc độ tăng của tài sản 38,17% chứng tỏ mức độ hoạt động của tài

sản chưa được tốt. Giá vốn hàng bán tăng cao 42,87%, cao hơn tốc độ tăng

doanh thu, đã làm cho lợi nhuận sau thuế TNDN giảm đi 43,07%. Do đó,

doanh nghiệp cần chú trọng hơn nữa vào việc quản lí chi phí sản xuất, để gia

tăng lợi nhuận, tối đa lợi ích cho cổ đông.

2.1.2.5.4. Một số chỉ tiêu tài chính chủ yếu

41

BẢNG 2.5. MỘT SỐ CHỈ TIÊU TÀI CHÍNH CHỦ YẾU

TT Chỉ tiêu 31/12/2012 31/12/2011

I Hệ số thanh toán

1 Hệ số thanh toán hiện thời(lần) 1,4 1,35

2. Hệ số thanh toán nhanh(lần) 0,89 0,99

3. Hệ số thanh toán tức thời(lần) 0,04 0,05

II Hệ số cơ cấu nguồn vốn,tài sản

1 Hệ số nợ (%) 81,99 76,01

2 Hệ số vốn chủ sở hữu (%) 18,01 23,99

TT Chỉ tiêu Năm 2012 Năm 2011

III Hệ số hoạt động

1 Số vòng quay hàng tồn kho(vòng) 5,14 4,82

2 Kì thu tiền trung bình(ngày) 30,3 147,18

3 Số vòng quay vốn lưu động(vòng) 1,72 1,07

4 Hiệu suất sử dụng vốn cố định 1,68 2,77

5 Số vòng quay toàn bộ vốn(vòng) 0,87 0,84

IV Hệ số sinh lời

1 Tỉ suất lợi nhuận sau thuế trên 2,12% 5,09%

42

doanh thu

2Tỉ suất sinh lời kinh tế của tài

sản(ROAe)2.25% 5,70%

3Tỉ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn

kinh doanh (ROA)1.85% 4,27%

4Tỉ suất lợi nhuận vốn chủ sở hữu

(ROE)9,03% 20,13%

Hệ số thanh toán hiện hành của doanh nghiệp là 1,4 trong khi trung bình

ngành là 2,61 chứng tỏ khả năng thanh toán của doanh nghiệp khá thấp,

doanh nghiệp có thể sẽ gặp những khó khăn trong việc trả nợ.

Các hệ số sinh lời đều giảm chứng tỏ vốn sử dụng chưa thật sự hiệu quả.

Do đó, doanh nghiệp cần tăng cường công tác quản lý chi phí.

2.1.2.5.5. Nhận xét sơ bộ về tình hình tài chính của công ty

- Những kết quả đạt được:

Doanh nghiệp có tiềm lực về tài chính và trang thiết bị, có uy tín trên thị

trường, tạo điều kiện nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng quy mô, giúp

doanh nghiệp tăng trưởng.

Hiệu suất sử dụng toàn bộ vốn tăng, phản ánh năng lực quản lý vốn tốt

hơn, tạo tiền đề để doanh nghiệp gia tăng doanh thu.

Trong giai đoạn thị trường bất động sản đóng băng, các doanh nghiệp

nghành xây dựng tồn kho nhiều, doanh nghiệp vẫn làm ăn có lãi.

- Những hạn chế:

43

Hệ số nợ tăng nhưng tỉ suất lợi nhuận vốn chủ sở hữu (ROE) giảm,

doanh nghiệp sử dụng đòn bẩy tài chính chưa hiệu quả.

Lượng hàng tồn kho tăng làm tăng chi phí, tăng giá vốn hàng bán, giảm

tốc độ luân chuyển vốn, giảm lợi nhuận doanh nghiệp.

Khả năng thanh toán các khoản nợ còn thấp, trong khi tài sản được tài

trợ bằng vốn vay lớn, nếu vốn vay không được sử dụng có hiệu quả sẽ làm

tăng rủi ro cho doanh nghiệp.

2.2. Thực trạng công tác quản lý hàng tồn kho tại Công ty cổ phần

Hà Đô 23

2.2.1. Những thuận lợi và khó khăn trong hoạt động kinh doanh của

Công ty ảnh hưởng đến công tác quản lý hàng tồn kho

Quản lý hiệu quả hàng tồn kho là một trong những nội dung quan trọng

trong quản trị doanh nghiệp nói chung cũng như với Công ty cổ phần Hà Đô

23 nói riêng. Để thực hiện tốt công tác này, thực trạng Công ty có những

thuận lợi và khó khăn.

-Những thuận lợi

Công ty có năng lực tài chính mạnh, có uy tín, mối quan hệ lâu dài với

nhà cung cấp nên tránh tình trạng bị thiếu hụt nguồn cung ứng, giảm chi phí

do không có hàng, chi phí lưu trữ quá lâu.

Công ty chú trọng đầu tư kho bãi, giúp giảm những hao hụt, mất mát

trong quản lý hàng tồn kho.

Sản xuất sản phẩm plastic theo đơn đặt hàng, do đó hạn chế tình trạng

nhập nguyên vật liệu ồ ạt hay sản phẩm sản xuất ra không tiêu thụ được.

- Những khó khăn

44

Giá vốn hàng bán tăng cao, lợi nhuận giảm, để đạt được mục tiêu tối đa

hóa lợi nhuận đòi hỏi doanh nghiệp phải tăng cường hơn nữa việc quản lý chi

phí tồn kho.

Hế số nợ cao (81,99%) trong khi ROE giảm, sử dụng vốn vay chưa hiệu

quả, làm tăng áp lực quản lý vốn về hàng tồn kho trong doanh nghiệp.

Doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng với tốc độ thu hồi vốn

chậm, có những lúc thiếu tiền cho việc dự trữ hàng tồn kho để phục vụ cho

hoạt động sản xuất kinh doanh.

Các công trình mà Công ty đang thực hiện có giá trị lớn, cần nhiều

nguyên vật liệu khác nhau, việc nhập - xuất diễn ra thường xuyên, do đó gây

khó khăn trong quản lý kho.

2.2.2. Hàng tồn kho trong cơ cấu tài sản lưu động của Công ty

Hoạt động chính của Công ty cổ phần Hà Đô 23 là nhận thầu các công

trình xây dựng, Công ty thuê công nhân thi công các công trình xây dựng đó

và dự trữ hàng tồn kho theo yêu cầu của công trình. Do đó, hàng tồn kho có

vai trò quan trọng trong tài sản lưu động của Công ty. Công ty chỉ có thể tồn

tại, hoạt động tốt và tạo ra nhiều lợi nhuận khi có hàng tồn kho.

45

BẢNG 2.6. TÌNH HÌNH VỐN LƯU ĐỘNG CỦA CÔNG TY NĂM 2012

Đơn vị tính: VNĐ

Chỉ tiêu

31/12/2012 31/12/2011 Chênh lệch

Số tiềnTỉ trọng

(%)Số tiền

Tỉ trọng

(%)Số tiền

Tỉ lệ

(%)

Tỉ trọng

(%)

1.Tiền và các khoản

tương đương tiền3.265.852.229 2,57 3.313.183.421 3,39 (47.331.192) -1,43 -0,82

2. Đầu tư tài chính

ngắn hạn7.752.320.983 6,11 12.145.586.663 12,44 (4.393.265.680) -36,17 -6,34

3. Các khoản phải

thu ngắn hạn42.195.158.162 33,23 41.849.655.195 42,87 345.502.967 0,83 -9,64

4. Hàng tồn kho 45.504.995.337 35,84 26.002.854.478 26,65 19.502.140.859 75,00 9,19

5. Tài sản ngắn hạn

khác28.257.464.281 22,25 14.298.357.918 14,65 13.959.106.363 97,63 7,61

Tài sản ngắn hạn 126.975.790.992 100,00 97.609.637.675 100,00 29.366.153.317 30,09 0,00

Nguồn: Trích bảng cân đối kế toán năm 2011, 2012.

46

Qua bảng trên ta thấy tại thời điểm cuối năm 2012 tài sản lưu động đạt

126.975 triệu đồng, tăng 30,09 % so với cuối năm 2011. Tài sản lưu động

tăng chủ yếu do tăng tài sản ngắn hạn khác và hàng tồn kho. Hàng tồn kho

chiếm tỉ trọng lớn nhất trong cơ cấu tài sản ngắn hạn (35,84%) và tăng mạnh

so với năm 2011, tăng 19.502 triệu đồng (75,00%). Sự biến động này cũng là

tình trạng chung của nhiều doanh nghiệp xây dựng trong năm 2012. Tồn kho

tăng do giảm nhu cầu thị trường về các sản phẩm plastic doanh nghiệp sản

xuất ra, và do chi phí sản xuất kinh doanh dở dang. Việc dự trữ lớn như vậy

sẽ đảm bảo nguồn cung ứng trong quá trình xây dựng, yêu cầu xây dựng. Tuy

nhiên nếu tình trạng tồn kho lớn và trong thời gian quá lâu sẽ làm tồn đọng

vốn, làm gia tăng chi phí, doanh nghiệp có thể đình trệ trong sản xuất, mất

nhiều thời gian mới xử lý hết hàng tồn.

2.2.3. Hàng tồn kho của Công ty cổ phần Hà Đô 23

Dự trữ hàng tồn kho là công tác có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với

Công ty cổ phần Hà Đô 23. Công ty với lĩnh vực hoạt động chủ yếu là xây

dựng, bên cạnh đó sản xuất sản phẩm plastic chiếm tỉ trọng nhỏ (5,4%), nên

hàng tồn kho có những đặc trưng riêng.

47

BẢNG 2.7. BẢNG BIẾN ĐỘNG KẾT CẤU HÀNG TỒN KHO CỦA CÔNG TY

Đơn vị tính: VNĐ

Chỉ tiêu

31/12/2012 31/12/2011 Chênh lệch

Số tiềnTỉ trọng

(%)Số tiền

Tỉ trọng (%)

Số tiềnTỉ lệ (%)

1.Hàng mua đang đi trên đường 457.830.634 0,94-

0,00 457.830.634 100,00

2.Nguyên liệu, vật liệu 1.502.871.592 3,07 - 0,00 1.502.871.592 100,00

3.Công cụ, dụng cụ 95.937.164 0,20 - 0,00 95.937.164 100,00

4.Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang

45.944.652.075 93,96 26.002.854.478 100,00 19.941.797.597 43,00

5.Thành phẩm 897.431.952 1,84 - 0,00 897.431.952 100,00

6.Hàng hóa - 0,00 - 0,00 - 100,00

7.Hàng gửi đi bán - 0,00 - 0,00 - 100,00

Cộng giá gốc hàng tồn kho 48.898.723.417 100,00 26.002.854.478 100,00 22.895.868.939 47,00

Dự phòng giảm giá hàng tồn kho (3.393.728.080) -6,94 - 0,00 (3.393.728.080) 100,00

Nguồn: Trích Thuyết minh Báo cáo tài chính năm 2011, 2012

48

*Phân tích khái quát

Qua bảng biến động hàng tồn kho giữa hai năm ta thấy, lượng hàng tồn kho

của Công ty tại thời điểm cuối năm 2012 đạt 48.898 triệu đồng, tăng 47,00% so

với cuối năm 2011. Sở dĩ sự biến động này do doanh nghiệp tăng chi phí sản

xuất kinh doanh dở dang các công trình xây dựng và tăng dự trữ cho hoạt động

sản xuất sản phẩm plastic (ống, vòi nhựa, cửa nhựa, cửa sổ, khung, mành, rèm,

vấn chân tường, sàn tường, vòi tắm, chậu tắm, chậu rửa mặt…).

* Phân tích chi tiết

- Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang chiếm tỉ trọng lớn nhất trong cơ cấu

hàng tồn kho Công ty (93,96%), đạt khoảng 45.944 triệu đồng và tăng 43,00% so

với năm 2011. Yêu cầu trong công tác quản lý hàng tồn kho là chi phí thấp nhất.

Chi phí này lớn do hoạt động chủ yếu của Công ty là xây dựng, với các công

trình thi công có giá trị lớn được đánh giá là hợp lý, nhưng nếu do tăng các chi

phí không cần thiết thì Công ty cần xem xét lại công tác quản lý chi phí này.

Chi phí này tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp: chi

phí nguyên liệu, vật liệu trực tiếp; chi phí nhân công trực tiếp; chi phí sử dụng

máy thi công; chi phí sản xuất chung.

Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang được hạch toán theo phương pháp kê

khai thường xuyên. Chi phí này được theo dõi riêng cho từng công trình xây

dựng trong doanh nghiệp.

Ví dụ: Công ty CP Hà Đô 23 ký hợp đồng Thi công móng và tầng hầm -

Chung cư cao cấp N0.10 (Dịch Vọng) với chủ đầu tư là Công ty CP Tập đoàn Hà

Đô, giá trị hợp đồng: 78.476.848.000 đồng. Hiện đơn vị Thi công móng và tầng

49

hầm (thuộc Xí nghiệp Thi công ngầm của Công ty) đang thi công CT01 - phần

móng. Thời gian thi công phần móng từ tháng 11/2012 đến tháng 4/2013, giá trị

phần móng: 43.146.916.000 đồng.

Thực hiện hoạt động xây lắp CT01 - phần móng, doanh nghiệp bỏ ra:

Chi phí nguyên liệu, vật liệu trực tiếp: sắt, thép tấm, thép hình, xi măng

PC30, cát vàng, cát nền, đá mài, đá dăm, bột bentonite, phụ gia CMC, phụ gia

siêu dẻo, đất đèn,…

Chi phí nhân công trực tiếp phát sinh trong kỳ liên quan đến giá thành sản

phẩm xây lắp công trình CT01 - phần móng.

Chi phí sử dụng máy thi công là những chi phí có liên quan trực tiếp đến

việc sử dụng xe và máy thi công (máy trộn bê tông, máy khoan, máy đào, cần

cẩu,…) bao gồm các loại nguyên vật liệu xuất dùng cho máy thi công, tiền lương

phải trả cho công nhân điều khiển, phục vụ máy thi công, khấu hao máy thi

công…

Chi phí sản xuất chung (kéo dài trong khoảng thời gian từ lúc bắt đầu đến

khi hoàn thành công trình): phân bổ chi phí nhà ăn công nhân, nhà bếp, lán công

nhân, nhà chỉ huy, sân và đường thi công nội bộ,…

Chi phí này cuối năm 2012 tăng 43 % so với cuối năm 2011, đồng thời chi

phí sản xuất kinh doanh dở dang gồm nhiều khoản mục nên dễ gây khó khăn, sai

sót trong quản lý.

50

Đơn vị: Công ty cổ phần Hà Đô 23 SỔ CHI TIẾT TÀI KHOẢN 154

Chi phí sản xuất kinh doanh dở dangTừ ngày 01/01/2013 đến

ngày 31/03/2013Nợ Có

Mã công trình CT01 Dư đầu kỳ 1.397.582.516   Hạng mục Thành phẩm Phát sinh 8.580.800.281  8.287.691.297

Dư cuối kỳ 1.690.691.500   

Chứng từDiễn giải

Tài khoản Số tiền

Số Ngày Nợ Có VND

  29-03-13 Kết chuyển chi phí nguyên vật liệu trực tiếp

154 621 3.325.505.718

  29-03-13 Kết chuyển chi phí nhân công trực tiếp

154 622 1.265.787.143

  29-03-13 Kết chuyển chi phí máy thi công

154 623 2.859.130.635

  29-03-13 Kết chuyển chi phí sản xuất chung

154 627 1.130.376.785

  15-03-13  Phế liệu thu hồi 111 154 11.735.000

  29-03-13 Ghi nhận giá trị sản phẩm hoàn thành

155 154 8.273.956.297

Lập biểu Kế toán trưởng

- Hàng mua đang đi trên đường chiếm 0,94% trong cơ cấu hàng tồn kho,

và tăng 457 triệu đồng do doanh nghiệp nhập hàng từ nước ngoài về phục vụ cho

sản xuất kinh doanh. Khoảng cách địa lý xa nên mất thời gian hàng về để nhập

kho.

- Tồn kho nguyên liệu vật liệu, tồn kho công cụ dụng cụ (máy móc cắt tạo

khuôn, khuôn mẫu máy, dụng cụ kiểm tra, sửa chữa, bảo hành, bảo hộ, bảo vệ và

51

thiết bị tăng tính an toàn cho máy) tăng so với năm 2011 nhằm mục đích phục vụ

cho việc sản xuất sản phẩm plastic (cửa nhựa, cửa sổ, thiết bị vệ sinh bằng nhựa,

bể bơi plastic, ống, vòi nhựa,…). Nguyên vật liệu đó gồm: bột nhựa PVC, oxit ti-

tan, phụ gia biến tính, chất bôi trơn, chất trơ, cao su EFDM, thanh Profile uPVC,

thép gia cường… Đây là những chất liệu hoàn toàn mới, giúp sản phẩm chịu lực,

chịu nhiệt độ cao, khắc phục được hiện tượng ăn mòn đối với axit, kiềm và hiện

tượng sương mù trên kính.

Mặc dù, doanh nghiệp sản xuất sản phẩm plastic theo đơn đặt hàng, đáp

ứng nhu cầu trực tiếp của Công ty. Tuy nhiên, năm 2012 cầu thị trường về các

sản phẩm xây dựng không tăng, chứng tỏ việc dự đoán nhu cầu thị trường của

Công ty chưa tốt, kế hoạch dự trữ hàng tồn kho phục vụ sản xuất chưa hợp lý.

- Lượng tồn kho thành phẩm chỉ chiếm 1,84% trong hàng tồn kho, tuy

nhiên nó cũng tăng 897 triệu đồng so với cuối năm 2011. Trong năm, tình hình

kinh tế trong nước nhiều khó khăn, bất động sản trong tình trạng ế ẩm, nhu cầu

xây dựng giảm. Do đó, việc tiêu thụ các sản phẩm plastic Công ty sản xuất cũng

gặp những khó khăn. Vì vậy, doanh nghiệp cần chú trọng hơn nữa đến công tác

phân tích, đánh giá thị trường.

- Dự phòng giảm giá hàng tồn kho - khoản dự tính trước để đưa vào Tài

khoản 154 (chi phí sản xuất kinh doanh dở dang) là phần giá trị bị giảm xuống

thấp hơn giá trị đã ghi sổ kế toán của hàng tồn kho. Chính vì lạm phát giảm,

nhưng cầu cũng vẫn giảm, kéo theo giá nguyên vật liệu, giá các sản phẩm xây

dựng ở thời điểm cuối năm có xu hướng càng giảm so với đầu năm nên Công ty

đã trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho khoảng 3.393 triệu đồng.

52

2.2.4. Phân tích các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả công tác quản lý hàng tồn

kho trong doanh nghiệp

Thông thường để cho các nhà quản lý, các nhà đầu tư hay một đối tượng

thứ ba có liên quan nào đó dễ tiếp cận, nắm bắt được tình hình kinh doanh cũng

như những hoạt động trong kỳ của doanh nghiệp, họ thường chú ý đến các chỉ số

tài chính mà doanh nghiệp đạt được. Các chỉ số tài chính sẽ giúp ta nhìn nhận,

đánh giá tốt hơn thực chất của vấn đề.

Nói đến hàng tồn kho là nói đến khả năng đáp ứng sản xuất và nhu cầu

khách hàng. Để sản xuất không bị gián đoạn, nhu cầu được đáp ứng kịp thời thì

phải có tồn kho.

Để biết được điều này ta cần tìm hiểu trong kỳ hàng tồn kho tại công ty

quay được bao nhiêu vòng và tăng giảm ra sao cũng như số ngày bình quân hàng

tồn kho nằm chờ trong kho là bao nhiêu ngày, hiệu quả của việc sử dụng vốn về

hàng tồn kho, chúng ta sẽ đi tìm hiểu các chỉ số sau:

BẢNG 2.8. CÁC CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ QUẢN LÝ HÀNG TỒN KHO CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN HÀ ĐÔ 23

Đơn vị tính: VNĐ

Chỉ tiêu Năm 2012 Năm 2011 Chênh lệchTỉ lệ(%)

1.Trị giá hàng tồn kho đầu kì

26.002.854. 478 28.500.825.504 2.497.971.026 -9,61

2. Trị giá hàng tồn kho cuối kì

45.504.995. 337 26.002.854.478 19.502.140.859 75,00

3. Trị giá hàng tồn kho bình quân (1+2)/2

35.753.924.907 27.251.839.991 8.502.084.916 23,78

4. Giá vốn hàng bán 185.750.862.788 130.015.564.099 55.735.298.689 42,87

53

5. Số vòng quay hàng tồn kho (4/3) (vòng)

5,20 4,77 0,43 9,01

6. Số ngày tồn kho bình quân (365/5) (ngày)

70,26 76,51 -6,25 -8,17

7. Doanh thu thuần về BH& CCDV

193.419.496.623 142.390.872.669 51.028.623.954 35,84

8. Hệ số đảm nhiệm hàng tồn kho (3/7) (lần) 0,18 0,19 0,01 -3,41

Nguồn: Trích Báo cáo tài chính và Báo cáo kết quả kinh doanh năm 2011, 2012

Căn cứ vào bảng phân tích ta thấy, trong năm 2012, số vòng quay hàng tồn

kho đạt 5,20 vòng (tăng 0,43 vòng, tăng 9,01%) tương ứng với số ngày tồn kho

bình quân đạt 70,26 ngày (giảm 6,25 ngày) so với năm 2011, có nghĩa số lần

nhập kho hoặc xuất kho trong kỳ tăng 0,43 lần, làm khoảng cách giữa hai lần

nhập liên tiếp hoặc xuất liên tiếp giảm 6,25 ngày, tăng tính năng động trong sản

xuất kinh doanh. Đây là cơ sở giúp doanh nghiệp có thể tăng doanh thu, lợi

nhuận. Trong bối cảnh hàng tồn kho lớn hiện nay, việc tăng số vòng quay hàng

tồn kho như vậy, cho ta thấy một dấu hiệu góp phần tăng hiệu quả hoạt động của

doanh nghiệp.

Đồng thời, hệ số đảm nhiệm hàng tồn kho giảm 0,01 lần. Nếu năm 2011

doanh nghiệp phải bỏ ra 0,19 đồng vốn về hàng tồn kho để có 1 đồng doanh thu

thì năm 2012 doanh nghiệp chỉ phải bỏ ra 0,18 đồng để có 1 đồng doanh thu như

vậy. Đây là điều kiện giúp doanh nghiệp có khả năng thu được nhiều hơn từ việc

bỏ ra một cùng một lượng vốn ban đầu hay với cùng một lượng tiền thu về từ

hoạt động sản xuất kinh doanh như năm trước nhưng năm nay doanh nghiệp phải

bỏ ra cho nó một lượng chi phí ít hơn. Đây là dấu hiệu tốt để doanh nghiệp tiết

kiệm vốn, giảm chi phí sử dụng vốn một cách hợp lý, nhờ đó vốn về hàng tồn

54

kho được sử dụng hiệu quả hơn.

Nguyên nhân của sự biến động này do tốc độ tăng của giá vốn hàng bán

(42,87%) cao hơn tốc độ tăng của trị giá hàng tồn kho bình quân (23,78%) và

cao hơn cả tốc độ tăng của doanh thu (35,84%).

Giá vốn hàng bán tăng do năm qua lượng hàng tồn kho đáp ứng cho các

công trình, hợp đồng xây dựng mới tăng mạnh, mà doanh nghiệp kinh doanh

trong lĩnh vực xây dựng, thời gian thi công dài, máy móc có giá trị lớn, làm tăng

hao hụt, mất mát, tăng chi phí bảo quản, nhân công quản lý...

Trong kỳ, sự biến động của thị trường trong và ngoài nước cũng ảnh hưởng

đến giá các sản phẩm vật liệu xây dựng. Vì vậy, doanh nghiệp đã lập thêm khoản

dự phòng giảm giá hàng tồn kho 3.393 triệu đồng, khoản dự lập này cũng làm

tăng giá vốn hàng bán.

Sự gia tăng giá vốn hàng bán cao hơn doanh thu chính là nguyên nhân dẫn

đến lợi nhuận sau thuế của Công ty giảm 43,08%. Vì vậy cần phải tổ chức tốt

công tác quản lý chi phí, đặc biệt chi phí liên quan đến dự trữ hàng tồn kho,

nhằm gia tăng hiệu quả sử dụng vốn, tận dụng lợi thế đòn bẩy tài chính.

2.2.5. Quản trị hàng tồn kho tại Công ty

2.2.5.1. Mô hình kiểm tra tồn kho

- Công ty sử dụng phương pháp kê khai thường xuyên, nhằm theo dõi,

phản ánh thường xuyên liên tục có hệ thống tình hình tăng giảm vật tư hàng hóa

trên sổ sách sau mỗi nghiệp vụ nhập, xuất kho. Từ đó, kế toán phản ánh tình hình

hàng tồn kho trên tài khoản kế toán để tiện theo dõi và tính toán. Vì việc nhập,

xuất vật tư, máy móc diễn ra hàng ngày, đan xen nhau, giá trị khác nhau để phục

55

vụ cho việc thực hiên công trình nên việc sử dụng phương pháp này cho phép

nhà quản lý biết rõ về tình hình ứ đọng hay thiếu hụt, để có biện pháp xử lý kịp

thời. Ví dụ như: những vật tư được dự đoán nguồn cung bị gián đoạn trong thời

gian tới, máy thi công có giá trị lớn doanh nghiệp sẽ kế hoạch nhập trước một

thời gian, những vật tư có nguồn cung ổn định doanh nghiệp có thể nhập hàng

ngày để giảm chi phí tồn trữ.

- Để đảm bảo thuận tiện, tránh nhầm lẫn cho công tác quản lý và hạch toán

số lượng và giá trị của từng loại nguyên vật liệu, khi nhập kho đều được thủ kho

ghi chép và theo dõi cẩn thận thông qua “ Sổ danh điểm nguyên vật liệu”.

STT Mã hiệu Tên, nhãn hiệu ĐVT Đơn giá Khối lượng Ghi chú

- Tính tổ chức quản lý có hệ thống thể hiện ở chỗ: vật tư trong kho được

chất xếp, phân biệt rõ ràng giữa các loại khác nhau. Nhập trước sẽ được xuất

trước làm cho vòng quay hàng tồn kho diễn ra đều đặn, tránh được sự kéo dài

thời gian lưu kho của một loại nào đó gây ảnh hưởng không tốt đến chất lượng.

2.2.5.2. Bảo quản hàng tồn kho

Do đặc trưng của ngành xây dựng, Công ty có nhiều công trường thi công ở

những địa điểm khác nhau, nên công tác quản lý hàng tồn kho cũng diễn ra độc

lập ở từng công trường. Đặc biệt, chi phí tồn kho ảnh hưởng đến lợi nhuận của

Công ty nên việc bảo quản hàng tồn kho là hết sức quan trọng.

- Công ty đã đầu tư cơ sở vật chất (nhà kho, bến bãi…) đáp ứng yêu cầu.

56

- Mỗi công trường thi công có một kho quản lý riêng. Mỗi kho có một thủ

kho. Thủ kho thường xuyên kiểm tra, đánh giá nguyên vật liệu, máy móc trong

kho để đảm bảo chất lượng, tránh hao hụt, mất mát.

- Nhân viên, đội ngũ cán bộ kho là những người được đào tạo, có nghiệp

vụ chuyên môn, có tinh thần trách nhiệm.

2.2.5.3. Mô hình quản lý hàng tồn kho trong Công ty

Xác định lượng đặt hàng hiệu quả EOQ. Dựa trên những tính toán về chi

phí đặt hàng, chi phí lưu giữ, lượng tồn đầu kỳ trong kho và nhu cầu trong chu

kỳ kinh doanh. Công ty xác định lượng đặt hàng cho mỗi kỳ, tính toán về thời

điểm đặt hàng phù hợp để có thể tiết kiệm chi phí và không bị gián đoạn trong

quá trình sản xuất.

Ví dụ: Công ty CP Hà Đô 23 có nhu cầu sử dụng xi măng PC30 trong năm

là 8.430 đơn vị. Giá mua là 1.380.000 đồng/đơn vị, chi phí mỗi lần đặt hàng là

540.000 đồng, chi phí lưu kho trên mỗi đơn vị nguyên liệu bằng 12% giá mua.

Công ty muốn xác định lượng đặt hàng tối ưu để có thể tối thiểu hóa tổng chi phí

tồn kho và xác định độ dài thời gian dự trữ tối ưu của một chu kỳ hàng tồn kho?

Ta có:

Qn = 8.430 đơn vị.

Cd = 540.000 đồng.

Cl = 12% x 1.380.000 = 165.600 đồng.

Thay vào công thức tính QE ta tính được lượng đặt hàng kinh tế theo mô hình EOQ:

QE = = 233 đơn vị

57

Tổng chi phí tồn kho là:

FT = 540.000 × + × 165.600 = 38.829.738 đồng

Số ngày cung cấp cách nhau là: NC = = 10 ngày

Số lần đặt hàng: Lc = = 36

Như vậy, Công ty nên đặt hàng ở mức 233 đơn vị cho từng lần đặt hàng

trong khoảng thời gian lưu giữ là 10 ngày thì tổng chi phí tồn kho sẽ là thấp nhất

và bằng 38.829.738 đồng.

2.2.5.4. Phương pháp tính giá hàng tồn kho

Hàng tồn kho được phản ánh theo giá gốc trừ dự phòng giảm giá. Giá gốc

được tính theo phương pháp nhập trước - xuất trước (FIFO) và bao gồm tất cả

các chi phí liên quan phát sinh để có được hàng tồn kho ở địa điểm và trạng thái

hiện tại. Đối với chi phí sản xuất dở dang, giá gốc bao gồm chi phí nguyên vật

liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp và các chi phí sản xuất chung đã được

phân bổ. Trong tình hình nền kinh tế dễ xảy ra lạm phát như hiện nay thì đây là

phương pháp có lợi nhất cho doanh nghiệp.

2.3. Đánh giá chung công tác quản lý hàng tồn kho tại Công ty cổ phần

Hà Đô 23

2.3.1. Đánh giá chung công tác quản lý hàng tồn kho tại Công ty cổ

phần Hà Đô 23

58

Trong hai năm 2011, 2012 công tác quản lý hàng tồn kho của doanh

nghiệp đã có những hiệu quả nhất định nhưng cũng còn tồn tại nhiều hạn chế:

2.3.1.1. Thành tích

Công ty có đội ngũ cán bộ công nhân viên có trình độ chuyên môn, giàu

kinh nghiệm quản lý. Mỗi người một việc được phân định rõ ràng, không chồng

chéo lên nhau.

Công ty có uy tín, có mối quan hệ tốt với các đối tác, các nhà cung cung

ứng, các bạn hàng cả trong và ngoài nước. Chính vì vậy, nguồn cung ứng cho

hoạt động của Công ty được thực hiện thường xuyên, ít xảy ra tình trạng khan

hiếm.

Công ty có bộ phận sản xuất sản phẩm plastic, trực tiếp cung ứng cho

doanh nghiệp giúp giảm chi phí trung gian phân phối sản phẩm, đảm bảo yêu cầu

chất lượng

Số vòng quay hàng tồn kho tăng, thời gian thu hồi vốn nhanh hơn, trong

khi doanh nghiệp đang dự trữ kho lớn hơn, điều này phản ánh năng lực quản lý

kho hàng của doanh nghiệp tốt hơn.

Để giảm bớt hàng tồn kho, doanh nghiệp đã tập trung đổi mới công nghệ,

đa dạng hóa mẫu mã, thường xuyên điều đội ngũ nhân viên giám sát tiến độ thi

công, có bộ phận tư vấn thiết kế thi công.

Sản xuất sản phẩm plastic theo đơn đặt hàng, theo nhu cầu trực tiếp của

Công ty nên sẽ hạn chế được việc tồn kho quá nhiều so với nhu cầu thực tế.

Với vị trí là bên thầu, Công ty không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ,

hiệu quả hoạt động và sức cạnh tranh đáp ứng yêu cầu nghiêm ngặt của Chủ đầu

59

tư theo phương châm: bảo đảm tiến độ thi công, đảm bảo thiết kế an toàn, công

năng sử dụng…

Trên thực tế, kho hàng của Công ty được xây dựng tại mỗi địa điểm thi

công, điều đó rất thuận tiện cho việc đưa nguyên liệu vào công trình, giảm chi

phí bốc dỡ, chi phí lưu kho lưu bãi, chi phí giám sát quản lý.

Công ty sử dụng phương pháp kê khai thường xuyên để hạch toán hàng

tồn kho, phương pháp này có nhiều ưu điểm, tình hình biến động tăng giảm của

vật tư hàng hóa được thể hiện rõ ràng, giá trị nguyên vật liệu ở bất cứ thời điểm

nào trong kỳ đều có thể nắm bắt được.

Tổ chức ghi chép kiểm tra chất lượng, giá trị xuất, nhập kho được thực

hiện đồng thời ở hai nơi: phòng kế toán và ở kho. Nhờ đó, phòng kế toán cũng

như ban quản lý tại đơn vị thi công có thể phát hiện kịp thời các trường hợp ghi

chép sai và nguyên nhân của nó.

Sản phẩm hoàn thành được kiểm tra chất lượng, đảm bảo đủ tiêu chuẩn

quy định giao cho bên chủ đầu tư.

Nguyên vật liệu, thiết bị nhập hay mua về, được chuyển trực tiếp đến công

trường giúp tiết kiệm chi phí vận chuyển, giảm những hao tổn trong quá trình

luân chuyển, giảm chi phí xây dựng quá nhiều kho bãi, thuê mặt bằng.

Doanh nghiệp sử dụng máy móc thiết bị hiện đại, tăng năng suất hoạt

động, nâng cao chất lượng công trình, giảm lãng phí nguyên vật liệu, đẩy nhanh

tiến độ thi công, giảm dự trữ hàng tồn kho, giảm giá thành sản phẩm, tăng sức

cạnh tranh cho doanh nghiệp.

2.3.1.2. Hạn chế

60

Trị giá tồn kho còn ở mức cao. Tình trạng này có thể gây ra ứ đọng vốn,

tăng thêm chi phí, tăng giá vốn hàng bán, giảm lợi nhuận của Công ty.

Hình thức lưu kho chưa mang tính chuyên nghiệp, chủ yếu quản lý thủ

công bởi con người, chưa áp dụng quản lý bằng mã số điện tử, nên việc quản lý

còn thiếu chặt chẽ, việc bảo quản nguyên liệu tồn kho cũng gặp hạn chế do mất

cắp hay thiếu hụt.

Phương pháp nhập trước – xuất trước có những ưu điểm trên nhưng đồng

thời cũng tạo ra các nhược điểm cho Công ty như: các chi phí hiện hành không

phù hợp với doanh thu hiện hành. Doanh thu hiện hành có được là do các chi phí

hàng tồn kho vào kho từ trước rồi.

Quản lý hàng tồn kho còn theo biện pháp “thủ công” và dễ nhầm lẫn đó là

quản lý theo sổ sách. Việc quản lý này có thể kém hiệu quả không chỉ bởi các sai

sót số học mà còn do trình độ năng lực yếu kém của nhà quản lý, do mất cắp,…

Một bộ phận nguyên liệu là nhập khẩu, thanh toán bằng ngoại tệ. Trước sự

biến động của nền kinh tế Công ty khó dự trù hết sự biến động về tỉ giá, điều này

làm ảnh hưởng tới lợi nhuận của Công ty.

2.3.2. Nguyên nhân của những hạn chế trong quản lý hàng tồn kho

2.3.2.1. Nguyên nhân khách quan

Tình hình nền kinh tế hiện nay đang đối mặt với nhiều khó khăn, không

chỉ ảnh hưởng tới kế hoạch phát triển của doanh nghiệp, mà còn phát sinh nhiều

chi phí, do tồn đọng vốn, lưu kho bãi... Điều này gây tác động xấu tới hình ảnh

doanh nghiệp, bên cạnh đó nợ xấu nền kinh tế lớn, doanh nghiệp vay vốn ngân

61

hàng sẽ khó khăn hơn, chi phí vay sẽ cao hơn,... Doanh nghiệp thiếu vốn nâng

cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ, nâng cao cạnh tranh.

Chính sách tiền tệ thắt chặt của Chính phủ trong thời gian vừa qua, mục

đích để thanh lọc thị trường, do đó thị trường bất động sản đi xuống, đồng nghĩa

xây dựng cũng khó khăn theo.

Cầu thị trường sụt giảm, người tiêu dùng cắt giảm chi tiêu nên nhu cầu xây

dựng, nhu cầu các sản phẩm xây dựng giảm.

Về điều kiện tự nhiên, thời tiết, khí hậu Việt Nam cũng dễ gây hao mòn

máy móc của doanh nghiệp.

Những yếu kém, hạn chế trong công tác quản lý, dự báo. Theo Bộ trưởng

Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng thừa nhận, “Đây là điểm yếu trong công

tác quản lý Nhà nước và trong công tác kiểm tra xây dựng qui hoạch”. “Công tác

dự báo của chúng ta còn có những hạn chế, yếu kém, trong này có vai trò của các

cơ quan quản lý Nhà nước cần phải có cảnh báo, khuyến cáo cho các DN nếu

thấy tình hình có thể dẫn đến dư thừa sản phẩm, tránh tình trạng cứ sản xuất dẫn

đến dư thừa”.

2.3.2.2. Nguyên nhân chủ quan

Hàng tồn kho chiếm tỉ trọng lớn nhất trong tổng tài sản lưu động của Công

ty nên dễ xảy ra các sai sót hoặc gian lận lớn trong hoạt động quản lý.

Công việc xác định chất lượng, tình trạng và giá trị hàng tồn kho luôn là

công việc phức tạp và khó khăn hơn hầu hết các tài sản khác. Hàng tồn kho là

loại tài sản lưu động kết chuyển hết giá trị vào một chu kỳ sản xuất kinh doanh

nên quản lý hàng tồn kho càng trở nên phức tạp và quan trọng.

62

Do đặc trưng của ngành xây xây dựng, hàng tồn kho bao gồm rất nhiều

loại khác nhau, có nhiều khoản mục khó phân loại và định giá như chi phí sản

xuất kinh doanh dở dang. Đồng thời, do tính đa dạng của mình, hàng tồn kho

được bảo quản và cất trữ ở nhiều nơi khác nhau và do nhiều người quản lý. Vì

thế, việc kiểm soát, kiểm kê trong công tác quản lý và sử dụng hàng tồn kho là

công việc phức tạp.

Bản thân doanh nghiệp tính chủ động phân tích để điều chỉnh sản xuất còn

chưa cao.

Doanh nghiệp chưa có nhiều biện pháp hiệu quả trong quản lý hàng tồn

kho như mới quản lý thủ công, quản lý chủ yếu do con người,…

Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của cán bộ làm công tác quản lý kho còn

có những hạn chế có thể gây ra những thất thoát, lãng phí, mất mát…

63

CHƯƠNG 3

PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC

QUẢN LÝ HÀNG TỒN KHO TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN HÀ ĐÔ 23

3.1. Phương hướng hoạt động của Công ty trong tương lai

Trong những năm qua, Công ty cổ phần Hà Đô 23 đã đạt được nhiều thành

tích đáng kể trong hoạt động của mình. Mục tiêu cuối cùng của một doanh

nghiệp vẫn là tối đa hóa giá trị công ty và nâng cao chất lượng đời sống cán bộ

công nhân viên và phần nào Công ty đã đáp ứng được nhu cầu đó. Do đó, để duy

trì và phát huy những thành tích đã đạt được vừa qua, trong những năm tới định

hướng phát triển của Công ty hướng tới những khía cạnh sau:

Định hướng phát triển:

Công ty CP Hà Đô 23 trưởng thành và phát triển không ngừng dựa trên nền

tảng chất lượng công trình, chất lượng dịch vụ và chiến lược kinh doanh lâu dài.

Bởi lẽ nó quyết định sự sống còn, sự phát triển bền vững của công ty. Bằng

những bước đi vững chắc trong suốt những năm xây dựng và phát triển, với đội

ngũ cán bộ kỹ sư giàu kinh nghiệm, cùng sự quyết tâm của ban lãnh đạo trong

Hội đồng quản trị, Hà Đô 23 đã khẳng định được vị thế, tên tuổi của mình trên

thương trường, hiện nay Hà Đô 23 đã là một trong những công ty xây dựng có

tiềm lực mạnh về tài chính và trang thiết bị cũng như tạo được uy tín kinh doanh

tại thị trường Việt Nam.

Phương châm hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty CP Hà Đô 23:

- Luôn lấy chữ tín làm kim chỉ nam cho mọi hoạt động sản xuất kinh doanh;

64

- Nắm bắt cơ hội kinh doanh trong hoàn cảnh kinh tế khó khăn;

- Đầu tư máy móc thiết bị hiện đại đáp ứng yêu cầu của công trình, chủ đầu

tư, đáp ứng việc ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào hoạt động;

- Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ. Tuân thủ nghiêm ngặt các quy định và

chế độ đảm bảo an toàn vệ sinh cho người lao động bởi nguồn lực con người là

tài sản quý giá nhất của Công ty;

- Tạo dựng tập thể đoàn kết, thân ái, cùng xây dựng những giá trị văn hóa

tốt đẹp;

- Quan hệ hợp tác với tất cả các bạn hàng trên mọi lĩnh vực;

- Thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ với Nhà nước, phát triển Công ty ngày

càng lớn mạnh, phấn đấu vì một Hà Đô bền vững và thịnh vượng, xứng đáng là

Tập đoàn hàng đầu của Bộ Quốc phòng.

Đây chính là những triết lý văn hoá kinh doanh của Hà Đô 23 đang nỗ lực

để ngày càng hoàn thiện hơn. Sự hài lòng của quý khách về chất lượng, giá thành

sản phẩm cũng như về tiến độ thi công chính là niềm hạnh phúc của Hà Đô 23.

Định hướng hoạt động:

Với mục đích hoạt động kinh doanh vì khách hàng nên trong những năm tới

Công ty CP Hà Đô 23 sẽ đi sâu vào lĩnh vực sau: Tham gia đầu tư, xây dựng các

công trình ích lợi xã hội, như nghiên cứu xây dựng các bệnh viện dưỡng lão, khu

vui chơi giải trí cho trẻ em... Phát triển các dự án kinh doanh nhà đáp ứng những

65

đòi hỏi lớn lao về quỹ nhà ở của toàn xã hội. Đầu tư xây dựng các khu du lịch

sinh thái. Xây dựng các công trình công nghiệp, dân dụng, giao thông thuỷ lợi...

3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý hàng tồn kho tại Công ty cổ

phần Hà Đô 23

Quản lý hàng tồn kho vừa là một nghệ thuật, vừa là một khoa học, bởi nó là

bài toán cân não đối với các ông chủ doanh nghiệp, họ phải quyết định giữa lợi

ích tồn hàng hay đầu tư vào kênh sinh lời khác. Và đối với Công ty cổ phần Hà

Đô 23 cũng vậy, với đặc thù hoạt động vừa xây dựng vừa sản xuất nên việc dự

trữ hàng tồn có vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của

Công ty, nhưng việc quản lý được chúng cũng gặp nhiều khó khăn, phức tạp. Do

đó, để Công ty phát triển tốt theo những phương hướng trong tương lai đã đề ra

đòi hỏi Công ty không ngừng có những biện pháp hiệu quả để hoàn thiện, nâng

cao công tác quản lý hàng tồn kho.

3.2.1. Xây dựng mức dự trữ hàng tồn kho hợp lý

Giảm thời gian lưu kho: sản xuất sản phẩm plastic theo đơn đặt hàng, nhập,

mua máy móc, vật tư hợp lý theo tiến độ thi công, yêu cầu của từng công trình để

giảm các chi phí liên quan đến tồn kho.

Làm tốt việc dự báo nhu cầu: quan sát động thái thị trường, có cái nhìn xa

hơn trong chiến lược kinh doanh. Doanh nghiệp có thể nhờ phần mềm kế toán

hàng tồn kho hỗ trợ các công đoạn thu thập dữ liệu để có thông tin chuẩn xác

hơn cho công tác quản lý, dự báo.

Công ty vẫn áp dụng mô hình EOQ trong quản lý tồn kho để tìm ra sản

lượng đơn hàng tối ưu Q*.

66

- Các giả thiết để vận dụng mô hình EOQ: Nhu cầu xác định và không

thay đổi; Thời gian chờ không đổi và biết trước; Không hết hàng trong kho;

Toàn bộ lô hàng được nhập kho cùng lúc; Chi phí cố định và biết trước.

- Công ty vận dụng mô hình EOQ dựa trên những cơ sở:

+ Công ty cùng lúc thi công các công trình với giá trị lớn: Phần thân khách

sạn Quảng Bá, chung cư cao cấp N0.10, trụ sở Chi nhánh Ngân hàng, khu ĐTM

An Khánh - An Thượng,… nên trong năm nhu cầu đặt hàng vật tư phục vụ cho

xây dựng được coi không biến động nhiều.

+ Không thể đợi đến khi cần vật liệu đưa vào công trình, hay khi có đơn

hàng doanh nghiệp mới mua vào. Như thế sẽ không đảm bảo đủ lượng hàng

cung cấp kịp thời, đôi khi mất cơ hội ký kết hợp đồng, mất đi cơ hội thu lợi

nhuận. Vì vậy, kho của Công ty luôn có một lượng tồn kho nhất định.

+ Lô hàng nhập kho không riêng biệt mà cùng lúc theo yêu cầu công trình.

+ Thị trường cung ứng đầu vào của doanh nghiệp hàng năm dồi dào, do

chính các bạn hàng cung cấp, nên việc cung ứng là liên tục.

+ Có thể áp dụng mô hình EOQ giúp doanh nghiệp giảm được chi phí tồn

kho, thời gian lưu kho cũng được rút ngắn lại, giảm bớt được hao hụt, chất lượng

sản phẩm được nâng cao. Doanh nghiệp xác định được sản lượng tối ưu cho mỗi

lần đặt hàng để chủ động tổ chức việc thu mua phù hợp.

67

- Mô hình EOQ là mô hình đơn giản và được sử dụng phổ biến nhất. Tuy

nhiên, nó còn mang tính lý thuyết và chỉ áp dụng khi có các điều kiện nhất định.

Thực tế việc áp dụng mô hình này còn có những hạn chế:

+ Nguyên vật liệu mua vào tại doanh nghiệp có nhiều loại với giá cả cũng

có sự chênh lệch, nên tính sản lượng đơn hàng tồn kho tối ưu cho từng loại gặp

những khó khăn.

+ Theo như lý thuyết, muốn tính được chi phí một lần đặt hàng cần phải

biết số lần đặt mua hàng trong năm. Tuy nhiên con số này còn chịu tác động bởi

yếu tố khách quan nên không phải lúc nào cũng xác định chính xác được.

Như vậy khi vận dụng lý thuyết mô hình tồn kho EOQ vào thực tế, Công

ty cần biết cách vận dụng sao cho phù hợp với từng trường hợp cụ thể.

3.2.2. Giảm chi phí liên quan đến tồn kho

Đây là vấn đề cốt lõi làm tăng hiệu quả công tác quản lý hàng tồn kho.

Có biện pháp giải phóng lượng tồn kho như sản phẩm plastic đang dư thừa.

Đồng thời, tránh tính trạng dự trữ hàng tồn kho vượt xa nhu cầu vừa làm tăng chi

phí lưu kho, vừa ứ đọng vốn.

Chi phí về sử dụng thiết bị phương tiện thường chiếm tỉ lệ tương đối trong

tổng giá trị hàng tồn kho.Vì vậy, để giảm chi phí Công ty cần tối đa hóa năng

suất hoạt động của máy móc thiết bị.

Tận dụng tối đa công suất hoạt động của việc chuyên chở máy móc, thiết bị,

nguyên vật liệu từ nơi nhập, mua đến kho dự trữ cũng là biện pháp làm giảm chi

phí vận chuyển.

Vận dụng sáng tạo phương thức quản lý EOQ cho phù hợp với doanh

68

nghiệp để tính toán lượng đặt hàng, xác định thời điểm đặt hàng nhằm tối thiểu

hóa tổng chi phí tồn kho.

3.2.3. Tăng cường công tác quản lý hàng tồn kho

- Đối với những lần nhập, mua vật tư hàng hóa với số lượng lớn hay những

lúc nguồn cung đầu vào tăng vọt thủ kho nên xem xét, kiểm tra thật kỹ.

- Ban lãnh đạo của Công ty cần thực hiện tốt vai trò của mình: tạo mối

quan hệ tốt đẹp với nhà cung cấp, tạo uy tín với các chủ đầu tư, xây dựng các kế

hoạch kinh doanh hợp lý,…

- Ứng dụng công nghệ mã vạch trong quản lý kho để nắm bắt được số liệu

chính xác trong kho với thời gian thực nhanh nhất và với chi phí hợp lý nhất.

+ Sử dụng mã vạch:

Mã vạch dùng để quản lý thông tin về mã hàng, nhóm hàng, tên hàng, số

lượng, trọng lượng…. Việc dán mã vạch giúp cho công tác xuất, nhập và kiểm

kho được thực hiện dễ dàng, chính xác và nhanh chóng.

+ Giải pháp này mang lại nhiều lợi ích cho Công ty trong quản lý kho:

Giảm chi phí hoạt động của doanh nghiệp, hạ giá thành, tăng lợi nhuận.

Tăng tính cạnh tranh trên thị trường nhờ đáp ứng nhanh yêu cầu của khách

hàng và giá thành sản phầm thấp.

Hỗ trợ chặt chẽ trong quản lý nghiệp vụ, mã vạch cho phép giảm các thao

tác và nhập số liệu tại kho, hạn chế tối đa nhầm lẫn.

69

Nắm rõ tồn kho, tuổi hàng tồn kho để ra chiến lược kinh doanh phù hợp.

Giảm thiệt hại do hàng tồn quá lâu, hàng bị giảm giá. Đáp ứng nhanh chóng

đơn đặt hàng của khách hàng.

- Hoàn thiện hệ thống sổ sách hàng tồn kho, đặc biệt phiếu xuất, nhập kho

cần được thiết kế sao cho truyền tải được các nội dung cho nhà quản lý, tránh

những sai sót, gian lận hoặc nhầm lẫn có thể xảy ra.

- Thận trọng khi nhập khẩu hàng hóa cũng cần thiết như việc dự báo diễn

biến giá nhằm giảm rủi ro. Điều này phụ thuộc quyết định sáng suốt và nhanh

nhạy của bộ máy điều hành khi nhập hàng.

- Làm tốt việc tính toán tồn kho thực tế bởi công việc này đòi hỏi nhiều

công sức nhất. Chẳng hạn, muốn kiểm kê nhanh số lượng tồn kho, doanh nghiệp

cần phân loại mặt hàng, đánh dấu ký tự, xem xét phiếu nhập kho cũng như tiến

hành kiểm tra xem hàng nào còn tốt, hàng nào đã hao mòn hay hư hỏng.

3.3. Điều kiện thực hiện các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý hàng

tồn kho

3.3.1. Về phía các cơ quan quản lý Nhà nước

Môi trường bên ngoài có tác động lớn đến hiệu quả sản xuất kinh doanh của

doanh nghiệp. Do đó, mỗi hoạt động quản lý tại doanh nghiệp cũng chịu tác

động của những nhân tố bên ngoài này.

Để giúp doanh nghiệp tăng hiệu quả quản lý hàng tồn kho, Nhà nước có thể

tác động dưới một số góc độ sau:

70

Giảm thuế nhập khẩu đối với nguyên vật liệu mà doanh nghiệp nhập từ

nước ngoài về. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp giảm chi phí, tăng lợi nhuận.

Nhà nước hỗ trợ doanh nghiệp về thị trường và đầu tư như đẩy nhanh tiến

độ đầu tư các dự án, nhằm tiêu thụ các sản phẩm đang bị tồn đọng, giúp doanh

nghiệp tìm kiếm thị trường mới, nhanh thu hồi vốn, đặc biệt với doanh nghiệp

hoạt động trong lĩnh vực xây dựng.

Theo Thông tư của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, gói hỗ trợ 30.000 tỷ

đồng được Ngân hàng Nhà nước đề xuất cho vay với lãi suất 6% cho các đối

tượng thu nhập thấp để người nghèo, cán bộ công chức, viên chức, công nhân…

có thể tiếp cận nhà ở theo phân khúc thị trường nhằm tháo gỡ “kho” bất động

sản, giúp tăng tổng cầu cho doanh nghiệp.

Tiếp tục điều chỉnh giảm lãi suất để giảm chi phí tài chính, kéo mặt bằng lãi

suất cho vay xuống mức 9 – 10%, giúp doanh nghiệp tăng lợi nhuận, khuyến

khích tái đầu tư.

3.3.2. Về phía Công ty cổ phần Hà Đô 23

Về phương pháp quản lý hàng tồn kho

Công ty đã có nhiều nỗ lực nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hàng tồn kho.

Tuy nhiên, hàng tồn kho trong Công ty còn cao và có xu hướng tăng trong tổng

tài sản nên việc quản lý tồn kho là hết sức cần thiết.

Để có thể đạt hiệu quả cao hơn, Công ty cần có những kế hoạch mua sắm

tồn kho, xem xét lượng đặt hàng và số lần đặt hàng hợp lý theo mô hình EOQ.

71

Công ty cần thực hiện nghiêm ngặt kiểm tra, kiểm kê hàng tồn kho thường

xuyên, định kỳ, có biên bản kiểm kê gửi lên ban lãnh đạo, giúp người quản lý có

cái nhìn chính xác, có kế hoạch điều chỉnh kịp thời.

Dự phòng giảm giá hàng tồn kho cần được xây dựng hợp lý để bù đắp

những thiệt hại trong nhiều trường hợp như hàng tồn kho giảm số lượng, chất

lượng…

Về hệ thống quản lý và hệ thống sản xuất

Đối với hệ thống chứng từ trong chu trình hàng tồn kho, Công ty cần lập chi

tiết hơn các phiếu xuất kho, phiếu nhập kho, phiếu vận chuyển,… với nội dung

thể hiện rõ mục đích, cách thức vận chuyển, thanh toán, nơi đến, nơi đi…

Các phòng ban cần được phân tách nhiệm vụ. Các cán bộ liên quan phải

được đào tạo để nắm vững chu trình hàng tồn kho của công ty mình, từ đó hiểu

rõ trách nhiệm và công việc của mình hơn.

Ban lãnh đạo của Công ty cần tạo mối quan hệ tốt với các đối tác cung ứng,

nắm bắt kịp thời nguồn cung thị trường, đưa ra những định hướng, đề xuất, điều

chỉnh tồn kho hợp lý ở những thời điểm khác nhau.

Ứng dụng công nghệ hiện đại vào sản xuất cũng như trong quản lý để hệ

thống quản lý hàng tồn kho trở nên chính xác, nhanh chóng, hoàn thiện hơn.

Trên đây là một số kiến nghị giúp việc quản lý hàng tồn kho tại Công ty đạt

hiệu quả cao hơn, khi làm tốt công tác này sẽ mang lại lợi nhuận cho doanh

nghiệp và tối đa hóa hiệu năng làm việc của cán bộ công nhân viên cũng như

máy móc thiết bị trong doanh nghiệp.

72

KẾT LUẬN

Quản lý hàng tồn kho của một công ty là một công việc khó khăn và phức

tạp. Đồng thời, hàng tồn kho chiếm tỉ trọng lớn trong tổng tài sản lưu động và

ảnh hưởng trọng yếu tới lợi nhuận thuần trong năm, là cơ sở cho sự tồn tại và

phát triển của một doanh nghiệp. Đối với Công ty cổ phần Hà Đô 23 cũng vậy,

vì thế quản lý hiệu quả toàn diện hàng tồn kho đòi hỏi một sự đầu tư và cái nhìn

nghiêm túc của doanh nghiệp.

Trong quá trình tìm hiểu Công ty, tác giả đã có một cái nhìn khái quát, hiểu

rõ hơn về đặc điểm tình hình hoạt động của Công ty. Đây là khoảng thời gian hết

sức ý nghĩa, giúp tác giả đi sâu tìm hiểu về một vấn đề cụ thể trên thực tế - công

tác quản lý hàng tồn kho trong doanh nghiệp. Đây là yêu cầu hết sức cần thiết

trong quản trị doanh nghiệp, đặc biệt trong tình hình kinh tế - xã hội nhiều khó

khăn những năm gần đây.

Trong phạm vi thời gian và kiến thức nhất định, tác giả đã trình bày khái

quát những vấn đề lý luận chung về quản lý hàng tồn kho. Trên cơ sở đó, cùng

với những số liệu thực tế của doanh nghiệp thu thập được, tác giả cho thấy một

cách toàn diện nhất tình hình công tác quản lý hàng tồn kho, những ưu nhược

điểm cũng như phương hướng trong tương lai của Công ty cổ phần Hà Đô 23,

tạo tiền đề cho sự phát triển bền vững của Công ty.

73

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. PGS.TS.NGND. Nguyễn Đình Kiệm – TS. Bạch Đức Hiển (chủ biên) (2010), “Giáo

trình Tài chính doanh nghiệp”, NXB Tài chính.

2. TS. Trần Ngọc Thơ (chủ biên), “Giáo trình tài chính doanh nghiệp hiện đại”, NXB

Đại học kinh tế thành phố Hồ Chí Minh.

3. PGS.TS.Nguyễn Trọng Thơ – TS. Nghiêm Thị Thà (chủ biên) (2010), “Giáo trình

phân tích tài chính doanh nghiệp”, NXB Tài chính.

4. PGS.TS.NGND. Ngô Thế Chi – TS. Trương Thị Thủy (chủ biên) (2010), “Giáo trình

Kế toán Tài chính”, NXB Tài chính.

5. TS. Nguyễn Quang Thu (chủ biên) (2007), “Quản trị Tài chính căn bản”, NXB

Thống kê.

6. www.vneconomy.vn

7. www.cafef.vn.

8. http://cophieu 68.vn

9. http://doanh nhânsaigon.vn

10. www.tapchitaichinh.vn.

11. http://saga.vn

12. website: stockbiz.vn

13. http://www.kienthuctaichinh.com

14. www.voer.vn

74

NHẬN XÉT CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬP

Họ và tên người nhận xét: ............................................................................

Chức vụ: .......................................................................................................

Nhận xét quá trình thực tập tốt nghiệp của Sinh viên: Nguyễn Thị Ngân

Khóa: 47 ; Lớp: 11.04

Đề tài: “Nâng cao hiệu quả công tác quản lý hàng tồn kho tại Công ty Cổ

phần Hà Đô 23”.

Nội dung nhận xét:

1.Về tinh thần thái độ thực tập của sinh viên

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

2. Về ý thức kỷ luật, tuân thủ quy định của đơn vị thực tập

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

3. Về kỹ năng giao tiếp, kỹ năng mềm

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

75

4. Về kiến thức chuyên môn

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

Người nhận xét

(ký tên, đóng dấu)

76

NHẬN XÉT CỦA NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC

Họ và tên người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thị Hà

Nhận xét quá trình thực tập tốt nghiệp của Sinh viên: Nguyễn Thị Ngân

Khóa 47 ; Lớp 11.04

Đề tài: “Nâng cao hiệu quả công tác quản lý hàng tồn kho tại Công ty Cổ

phần Hà Đô 23”.

Nội dung nhận xét:

1.Về tinh thần thái độ thực tập của sinh viên

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

2. Về chất lượng và nội dung của luận văn

- Sự phù hợp giữa tên và nội dung đề tài với chuyên ngành.

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

77

- Độ tin cậy và tính hiện đại của phương pháp nghiên cứu.

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

Hà Nội, ngày .... tháng .... năm 2013

- Điểm - Bằng số:

- Bằng chữ:

Người nhận xét

(Ký tên)