những dấu hiệu cơ bản trên xquang bụng by trantrongtai

85
Abdominal X-ray Radiological Signs Trần Trọng Tài y5 - TBMU

Upload: tran-trong-tai

Post on 12-Apr-2017

367 views

Category:

Health & Medicine


30 download

TRANSCRIPT

Page 1: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Abdominal X-ray Radiological Signs

Trần Trọng Tài y5 - TBMU

Page 2: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

- Phim X quang bung tư lâu đa co vai tro quan trong trong đanh gia cac trương hơp câp cưu đau bung. Hiên nay co nhiêu phương tiên chân đoan hinh anh tiên tiên như siêu âm, phim căt lơp vi tinh va công hương tư, nhưng chup phim X quang bung vân la môt trong nhưng chi đinh đươc yêu câu nhiêu nhât trong câp cưu bung.

-Măc du cac phim X quang bung noi chung co hiêu qua thâp va phân lơn cho môt mâu hinh phân bô khi không co gi đăc biêt. Tuy nhiên, môt sô mâu hinh khi co thê cho phep chân đoan cu thê va do đo anh hương đên quan ly bênh nhân. Nhưng mâu hinh khi đăc biêt đo thương tinh vi va co thê bi bo qua nêu không đươc cân nhăc khi đoc phim X quang bung.Muc tiêu cua bai tông hơp nay nhăm diên ta viêc đanh gia phim X quang bung va cac mâu hinh khi, phân bô khi trong ô bung, phân nhom vi tri khi ơ trong hoăc ngoai tang rông

- Bao gồm :XQUANG BKSS – KUB

Page 3: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

BKSS – KUB(PLAIN ABDOMEN – KIDNEYS, URETERS, BLADDER)

so sánh KBSS(bụng không sửa soan) và KUB (hệ tiết niệu không chuẩn bị)

Page 4: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

BKSS

KUB

BKSS năm nghiêng T

Page 5: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

TRINH TƯ ĐOC PHIM

• THANH BUNG

• CÂU TRUC XƯƠNG

• VOM HOANH

• TANG ĐĂC

• ÔNG TIÊU HOA

Page 6: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

HINH ẢNH BINH THƯỜNG TRÊN PHIM BKSS

1. DA DAY2. RUÔT NON3. ĐAI TRANG4. GAN 5. LACH (+/-)6. THÂN7. ĐONG VÔI BINH THƯƠNG8. CAC ĐƯƠNG MƠ

Page 7: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Tiếp cận với các dấu hiệu

• Bowel gas pattern ( Hình mẫu khí của ruột )• Soft tissue masses ( khối mô mềm )• Calcifications ( vôi hóa )• Mức dịch ( fluid levels)• Các quai ruột bị đẩy do u• Khí tự do (free gas)• Khí sau phúc mạc• Khí trong đường mật, TMC, abscess, thoát vị

Page 8: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Hình ảnh Xray ổ bụng bình thường

Xương sươn 11

Hepatic flexure( đt goc gan)

Khi trong da day

T12

Khi manh trang

Mao chậu

Chom xương đui

Khơp cung chậu

Khi đai trang sigmoid

Transverse colon( đai trang ngang )

Splenic flexure( đai trang goc lach)

Psoas margin(bơ ngoai cơ TLC)

Xương cung

Left kidney (Thận trai)

Gan

Bladder(bang quang)

Page 9: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Gas pattern (mẫu hình khí)

• Stomach ( dạ dày)– Hầu như luôn luôn bóng hơi

• Small bowel ( ruột non)– Thường có khí trong 2-3 quai ruột

• Large bowel ( Đại tràng )– Thường luôn luôn có khí trong Đại trang sigmoid và trực tràng– Khí thường thay đổi trong các phần còn lại của

đại tràng

Thê nao la binh thương?

Page 10: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Mức dịch bình thường trên phim• Stomach ( dạ dày)

– Luôn luôn có ( trên tư thế thẳng)

• Small bowel ( ruột non)– Thường có 2-3 mức dịch( trên tư thế thẳng )

• Large bowel ( đại tràng )– Không có

Page 11: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Large vs small bowel( ruột non và đại tràng )

• Large bowel ( đại tràng )– Nằm ở ngoại vi– Kích thước rất khác nhau, đường kính lòng đại

tràng <5 cm– Thường không thấy hình ảnh mức nước hơi phía xa

của đt góc gan

Small bowel– Ở trung tâm– Đường kính <3cm, niêm mạc <3mm

Page 12: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Quy tắc 3, 6, 9

Kich thước tối đa đường kính của ruộtSmall bowel 3cm – ruột nonLarge bowel 6cm - đại tràngCaecum 9cm – manh tràng

Page 13: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Colon cut off sign- dấu hiệu đại tràng cắt cụt

Giai thich cơ chê:

-La tinh trang liêt ruôt khu trú

-Tinh trang dich ri viêm cua viêm tuy câp lan đên mac treo cua đai trang ngang

-Hinh anh co thê băt chươc môt hinh anh tăc ruôt cơ hoc

- Thương kêt hơp cung vơi dâu hiêu Quai ruôt canh gac “sentinel loop’’-Chi điêm trong qua trinh viêm nhiêm lân cận- Mơ rông co thê găp trong viêm túi mật, viêm ruôt thưa cũng gây dan đai trang lân cận

Đoan ruôt dan chưa hơi cua đai trang lên va đai trang goc gan, vơi kêt thúc cua bong hơi ơ liên ngay bên trai cua goc gan

Page 14: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Mechanical SBO

Page 15: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Tư thế Đứng thẳng Tư thế Nằm

Air fluid levels ( mức dịch khí)

Page 16: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Causes of Mechanical SBO(nguyên nhân của tắc ruột )

* May be visible on AXR

Adhesions (do dính)

Hernia* ( thoát vị)

Malignancy ( Khối u ác tính)

Gallstone ileus* ( sỏi mật gây tắc ruột)Intussesception ( Lồng ruột)

Inflammatory bowel disease (bệnh ruôt kích thích )

Page 17: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Hình ảnh bậc thang

• Hình ảnh mức nước hơi xếp từ ¼ dưới bụng phải lên ¼ trên bụng trái trong tắc ruột xa

Page 18: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Coil spring sign(hình ảnh nếp niêm mạc ruột non hình lò xo)

Page 19: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

String of pearls sign(dấu hiệu chuỗi ngọc trai hay tràng hạt

thường gặp trong tắc ruột muộn các nếp niêm mạc phù nề, khí đọng vào giữa các nếp)

Considered diagnostic of obstruction (as opposed to ileus) and is caused by small bubbles of air trapped in the valvulae of the small bowel.

Page 20: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Stretch/slit signTương tự như dấu hiệu chuỗi tràng hạt

Page 21: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Closed loop obstruction(tắc ruột quai ruột đóng)

• Định nghĩa :Hai điểm của một vòng ruột tắc hội tụ tại một điểm

• Hình ảnh dạng chữ U hoặc C– Ruột non : thường gặp nguyên nhân do dính, dây

chằng, thoát vị nội …vvv– Đại tràng : Do xoắn là chủ yếu

Page 22: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Crescent Sign( dấu hiệu trăng khuyết )

Nguyên nhân bơi:

LUQ Soft tissue mass

OR

Head of intussusception in distal transverse colon

Page 23: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Double Bubble Sign( dấu hiệu quả bóng kép )

Duodenal Atresia( hẹp ta trang )

Page 24: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Large bowel obstruction(tắc đại tràng)

Quai ruôt co xu hương không đê chồng nên nhau nên co thê xac đinh đươc vi tri tăc

Ít hoăc không co khi trong ruôt non nêu van hồi-manh trang con hoat đông

*Nếu van hồi manh tràng không đủ sức giữ, sẽ gây bệnh cảnh như SBO ( tắc ruột non)

Page 25: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Causes of Mechanical LBO(nguyên nhân của tắc đại tràng)

TUMOUR - khối UVOLVULUS - xoắnHERNIA - thoát vịDIVERTICULITIS - Viêm túi thừaINTUSSUSCEPTION- Lồng ruột

Page 26: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Note on volvulus

• Đại tràng Xích-ma(Sigmoid colon) nó có mạc treo riêng, rộng, lỏng lẻo nên dễ bị xoắn

• Manh tràng nằm sau phúc mạc nên khó bị xoắn; 20% số người có khiếm khuyết về phúc mạch trong đó có manh tràng khiến manh tràng có thể bị xoắn

Page 27: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Volvulus( xoắn ruột)+ Xoắn Sigmoid quai ruột xoắn thường có xu hướng đi xa khỏi nút thắt, thường di chuyển lên góc phần tư trên phải

+ Xoắn manh tràng có thể di chuyển đến bất cứ vị trí nào

Page 28: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Coffee Bean Sign (dấu hiệu hạt cà-phê)

Sigmoid volvulus (xoắn đại tràng Sigmoid)

Đai trang Xich-ma dan lơn

Page 29: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Thoát vị-Hernia

Thoat vi trong chup tư thê bung ngửa- Hinh hơi trong quai ruôt thoat vi trong thoat vi thanh bung

Page 30: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Apple core sign (dấu lõi táo)

• Biểu hiện khuyết thuốc trung tâm khi chụp với thuốc barit

• Hình ảnh giống hình ảnh lõi táo

• Hình ảnh chứng tỏ có sự hẹp lòng hình khuyên cân xứng từ ngoại vi tiến vào trung tâm, thường gặp trong ung thư biểu mô

Page 31: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Thumbprinting ( dấu ấn ngón cái)

Khoang cach giưa 2 quai ruôt canh nhau tăng lên

Cac nêp gâp đai trang rât day tao nên hinh anh như dâu ân ngon tay.'

Page 32: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Lead pipe Sign colon (đại tràng

hình ống )

• Rút ngắn ruột-> xơ

• Mất nếp niêm mạc

• Gặp trong viêm đại tràng mạn tính

Page 33: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Extraluminal air• type

– Khí tự do khoang phúc mạc (-Pneumoperitoneum/free air/intraperitoneal air)

– Khí khoang sau phúc mạc- Retroperintoneal air

– Khí trong thành ruột (bóng khí trong thành ruột)

– Khí trong hệ thống dẫn mật (pneumobilia)

Page 34: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Upright film best

• Bệnh nhân nên được ngồi thẳng lên khoảng 10-20 phút rồi mới chụp Xray ở tư thế đứng

• Điều này giúp cho khí tự do trong ổ bụng tăng lên nhiều nhất có thể- người ta nói có thể phát hiện được ít nhất 1ml bằng cách này

Page 35: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Free Air- Khí tự doNguyên nhân

• Vỡ một tạng rỗng -Rupture of a hollow viscus– Thủng loét dạ dày- tá tràng– Chấn thương– Thủng túi thừa– Thủng do carcinoma

Page 36: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Signs of free air (dấu hiệu khí tự do)

• Dấu hiệu lưỡi liềm (Crescent sign)• Dấu Chilaiditis (Chilaiditis sign)• Dấu hiệu Rigler’s (and False Rigler’s)• Dấu hiệu quả bóng (Football sign)• Dấu hiệu dây chằng tròn (Falciform ligament sign)• Dấu hiệu tam giác (Triangle sign)• Dấu hình vòm (Cupola sign)• Lesser sac sign

Page 37: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Crescent Sign II(dấu hiệu hình liềm)

Khi tự do dươi cơ hoanh

Nhin trên phim đưng- thẳng

Dê dang nhât la dươi cơ hoanh phai- đây cũng la nơi thương găp nhât

Page 38: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Chilaiditis sign ( dấu hiệu Chilaiditis)

• Có thể bắt trước khí dưới cơ hoành

• Nhìn thấy nếp niêm mạc ruột• Nhìn bên trái để xác nhận

Đây có thể là bẩm sinh do mạc treo bám vào vị trí trên gan, cũng có thể gặp trong trường hợp bệnh lí như xơ gan, hay quai ruột chướng hơi trong tắc ruột , quai ruột có thể di chuyển lên để chiếm vào vị trí đó. Nếu quai ruột này đẩy không khí có thể bắt chước khí tự do dưới hoành.

Page 39: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Rigler’s Sign (dấu hiệu Rigler’s)

- Thanh ruôt hiên diên rõ do co ca khi trong va ngoai quai ruôt- Thương thây trong co môt lương khi tự do lơn- Co thê nhâm lân hinh anh chồng lân cua 2 quai ruôt

Page 40: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

False Rigler’s Sign

• Dấu hiệu Rigler’s đôi khi có thể được mô phỏng bằng hình ảnh khi các quai ruột chồng lấp, nó mô phỏng nên bề dày của quai ruột.

• Tốt nhất nên nhìn ở tư thế thẳng ở vị trí các quai ruột không có sự chồng lấp

Page 41: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Football Sign (dấu hiệu quả bóng)

Thây trong hinh anh Tran khi tự do lơn ơ tư thê năm

Thương găp ơ trẻ em Trong viêm ruôt hoai tử

Paediatric Adult

Khi năm khi tập trung ơ thanh trươc bung tao hinh anh trong giông qua bong

Page 42: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Falciform ligament sign(dấu hiệu dây chằng tròn)

Thương không nhin thây

Khi năm khi tự do tập trung ơ trươc gan, khi đo ta co thê nhin thây hinh anh sang cua dây chăng tron

Chi găp trong Xquang bung năm

Page 43: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Mẫu hình khí khác của khí tự do quanh gan

Doge’s Cap Sign

Khí tự do quanh gan- Hình ảnh màu đen

Page 44: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Inverted V sign( dấu hiệu chữ V ngược)

• Trong xquang bụng tư thế nằm ngửa có thể nhìn thấy hình ảnh chữ V ngược ở vị trí trên khung chậu trong tràn khí tự do ổ bụng

• Đó là 2 động mạch rốn thời kì bào thai khi trưởng trành tạo thành dây chẳng bên rốn

Page 45: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Continuous diaphragm sign(dấu hiệu liên tục vòm hoành)

Thương thi vung giưa hinh anh cua cơ hoanh trên phim Xray sẽ bi xoa nhoa bơi bong tim trong trương hơp khi tự do ô bung nhiêu, khi xuât hiên ca ơ bên phai va bên trai tao nên hinh anh vom hoanh liên tuc

Ngoài ra dấu hiệu này có thể xuất hiện trong cảTràn khí trung thất hay khí màng ngoài tim

Page 46: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Lesser sac Sign Cupola Sign

Lesser sac sign

– (mũi tên đen)

Khi trong hậu cung mac nôi, vi tri măt sau da day, co sự lưu thông tự do giưa khi trong hậu cung mac nôi va khoang phúc mac

Cupola sign - (mũi tên trắng)

Khi trên thuy gan trai

Double Bubble Sign

Page 47: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Cupola Sign

The term cupola comes from a dome such as this famous dome of the Duomo in Florence. Như ảnh những mái vòm

Khi bên dươi phân trung tâm cua cơ hoanh

Page 48: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Triangle Sign( dấu hình tam giác)

• Dấu hình tam giác dùng để chỉ hình ảnh khí hình tam giác nhỏ của khí tự do được tạo thành giữa các quai ruột hoặc giữa ruột và bề mặt như xương…(hình bên)

Page 49: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Retroperitoneal Air(Khí khoang sau phúc mạc)

• Nhận ra bởi:– Những đường thẳng phác thảo lên khoang sau phúc mạc– Đốm hoặc những vết loang lổ– Vị trí tương đối cố định

• Có thể phác thảo bờ ngoài của:– Cơ thắt lưng ( Psoas muscles)– Thận, niệu quản, bàng quang– Động mạch hoặc tĩnh mạch chủ– Mặt dưới cơ hoành

Page 50: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Causes of retroperitoneal air( nguyên nhân khí sau khoang PM)

• Thủng ruột(ruột thừa, tá tràng, hồi tràng, đại tràng)

• Chấn thương ( vết thương cùn hoặc xuyên)• Do các can thiệp vào khoang sau PM• Nhiễm trùng sinh khí

Page 51: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Pneumoretroperitoneum

• Bệnh nhân này có khí ở khoang sau phúc mạc , khí được nhìn thấy ở xung quanh biên giới của thận phải(mũi tên trắng ) có bằng chứng khác của khí tự do đó là dấu hiệu Rigler's

Page 52: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Khi quanh thậnKhi vẽ lên đương bơ cơ thăt lưng chậu(mũi tên đen)

Page 53: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Khí trong tang rông1-Viêm mu tui mât (gallbladder empyema)Khi trong túi mật co thê do nhiêm khuân. Măc du không đươc sử dung chuyên biêt đê đanh gia bênh ly đương mật, phim X quang bung co thê cho thây mưc khi dich (trong túi mật) gơi y viêm mu túi mật.

Cac phương phap chân đoan hinh anh khac như siêu âm hoăc chup căt lơp vi tinh thương đăc tiên hanh đê chân đoan Viêm mu túi mật la tinh trang cân can thiêp câp cưu đê dân lưu câp, thương đươc thực hiên băng phương phap dân lưu dươi hương dân siêu âm. Cac nguyên nhân khac cua khi trong túi mật gồm co tăc ruôt do soi mật va viêm túi mật sinh khi (emphysematous cholecystitis).

Page 54: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Khí trong tui mât (a) Mức khí-dịch ơ trong tui mât gợi y viêm mủ tui mât. (b) Khí trong thành tui mât ơ bệnh nhân viêm tui mât sinh khí (lưu y sự khác nhau giữa tui mât sinh khí và viêm mủ tui mât. (c) Siêu âm xác định khí trong thành tui mât.

Page 55: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Khí trong thành ruột• Dấu hiệu:

– Tốt nhất nhìn trên phương diện song song với thành ruột

– Hình ảnh những đốm khí nhỏ có thể nhầm lẫn với bóng khí trong phân

Page 56: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Nguyên nhân của khí trong thành ruột

• Có thể gặp trong nang khí thành ruột (hiếm gặp)– Thường gặp trong bệnh với hoại tử thành ruột– Do sự cản trở của lòng ruột, gây áp lực mà khí

thoát vào thành ruột• Biến chứng

– Thủng vào khoang phúc mạc– Khí di chuyển vào hệ cửa- Khí trong tĩnh mạch cửa

thường gặp trong hoại tử ruột

Page 57: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Pneumatosis intestinalis

• Khí trong thành ruột non

Page 58: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Air in the biliary tree(khí trong cây đường mật)

• Khi trong đương mật (pneumobilia) biêu hiên dươi dang cac đương phân nhanh ơ trung tâm cua gan. Co thê phân biêt vơi khi ơ trong tinh mach cửa, bơi vi khi ơ đo keo dai tơi ngoai vi cua gan. Chup căt lơp vi tinh giúp phân biêt khi trong tinh mach cửa vơi khi trong đương mật nêu chân đoan co nghi ngơ. Co rât nhiêu nguyên nhân gây khi trong đương mật

Page 59: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Causes

• Có thể bình thường xuất hiện trong trường hợp cơ oddi yếu, hoặc mở

• Có thể trước đó liên quan đến phẫu thuật cắt cơ oddi như trong ERCP

• Bệnh phổ biến:– Gallstone ileus: Sỏi mật thủng qua tá tràng vào ruột

non– Loét tá tràng gây thủng vào ống mật chủ– Chấn thương

Page 60: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Biliary vs Portal Venous Air(khí đường mật với khí TMC)

• Khí Tĩnh mạch cửa thường liên quan tới hoại tử ruột

• Khí đường mật nằm ở trung tâm, khí TMC nằm ở ngoại vi do ưu thế dòng chảy

Mẫu hình khí phân nhánh dạng cây

Page 61: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Can thiêp đương mâtNguyên nhân phô biên nhât cua khi trong đương mật la cơ Oddi co thăt kem, thương găp sau thu thuật căt cơ thăt băng phương phap nôi soi mật tuy ngươc dong (ERCP) va không co hậu qua lâm sang nao. Cac dang khac cua phâu thuật va can thiêp đương mật cũng tao nên môt bưc tranh tương tự.Viêm ruôt hoai tưƠ trẻ sơ sinh, khi trong tinh mach cửa thương liên quan tơi viêm ruôt hoai tử. Bênh canh nay la tinh trang viêm ruôt non va đai trang, xay ra chu yêu trong tuân đâu tiên ơ trẻ đẻ non. Đây la tinh trang câp cưu da day-ruôt va co thê gây chay mau, bao mon va thung ruôt. Băng chưng khi trong thanh ruôt xuât hiên dươi dang cac bong khi ơ quai ruôt sẽ giúp ung hô chân đoan viêm ruôt hoai tử. Thương tranh chup căt lơp vi tinh ơ lưa tuôi nay vi liêu bưc xa cao.

Page 62: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Tăc ruôt do soi mât

• Tắc ruột do soi mât (gallstone ileus) gây khí trong đường mât. Hiện tượng này xảy ra khi một soi lớn bào mon thành tui mât và rơi vào ruột non. Soi thường năm ơ đoạn cuôi hồi tràng, gây tắc ruột non. Tam chứng X quang cô điển trên phim X quang bung thường quy là ruột non bị gian, khí trong đường mât (pneumobilia) và soi mât vôi hóa.Những đặc điểm trên chi thấy trong 50% các trường hợp .Tắc ruột do soi mât là một nguyên nhân quan trong của tắc ruột non, nên cân nhắc tới nguyên nhân này đặc biệt ơ những bệnh nhân nữ nhiêu tuôi.

Page 63: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Di lệch khí ruột• Măc du co mưc biên đôi rông vê phân bô khi cua ruôt,

nhât la do thanh phân dich trong ruôt non biên đôi, sự di lêch hoăc phân bô không điên hinh cua khi (trong cac quai) ruôt co thê gơi y bênh ly mô trong ô bung. Sự di lêch khi ruôt do tang to lên hoăc khôi trong ô bung, như nang buồng trưng to hoăc khôi u thận

• Măc du phim X quang không đươc chi đinh đê phat hiên sự di lêch khi ruôt khi nghi ngơ tang to hoăc khôi u ô bung, dâu hiêu di lêch đươc phat hiên khi tim kiêm cac triêu chưng khac cua ô bung

Page 64: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Di lêch cac quai ruôt (a) Phinh đông mach chu bung gây di lêch đai trang vê bên trai. (b) Lach to đây cac quai ruôt sang phai va xuông phân dươi cua ô bung.

Page 65: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

 Di lêch cac quai ruôt (a) Môt khôi lơn tư tiêu khung đây cac quai ruôt lên phân trên cua ô bung. (b) CT xac đinh khôi u nang rât lơn cua buồng trưng (c, d) Gan, lach to đây cac quai ruôt xuông phân dươi cua ô bung.

Page 66: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Location Pattern

Abdominal Calcifications(Vôi hóa trong ổ bụng)

Page 67: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Đầu tiên phải loại trừ dị vật từ ngoài gây giả ảnh

Page 68: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Location( vị trí)• Mạch máu• Liver- gan• Gallbladder- túi mật• Spleen- lách• Pancreas- tụy• Lymph nodes- hạch bạch huyết• Adrenals – tuyến thượng thận• Kidneys- thận• Ureters – niệu quản• Bladder- bàng quang• Prostate- tiền liệt tuyến

Page 69: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Rim-like• Vôi hóa xảy ra ở thành

của các tạng rỗng hay ở túi phình mạch máu hoặc gặp vôi hóa ở các khối U gồm cả lành tính và các tính. Các khối U nang..vv

Vôi hoa nang san

Page 70: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Linear/Track

• Vôi hóa của thành các cấu trúc dạng đường

– Động mạch– Ống dẫn trứng– Ống dẫn tinh– Niệu quản

Aortoiliac calcification

Page 71: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Chinese Dragon Sign (dấu hiệu con rồng trung hoa)

Vôi hoa đông mach lach

Page 72: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Calcified vas deferens

Page 73: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Floccular, Amorphous, Popcorn

• Formed in solid organ or tumour– Pancreas (chronic pancreatitis)– Leiomyomas of uterus– Ovarian cystadenomas– Lymph nodes– Adenocarcinomas of stomach, ovary, colon– Metastases– Soft tissue (previous trauma, crystal deposition)

Page 74: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Vôi hóa hạch bạch huyết

Calcified fibroids(vôi hóa u xơ tử cung)

Vôi hóa tụy trong viêm tụy mạn

Page 75: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Lamellar or laminar

• Hình thành bên trong lòng cấu trúc rộng

• Hình thành từ các lớp đồng tâm do sự chuyển động kéo dài của viên sỏi trong tạng rỗng– Renal stones- sỏi thận– Gallstones- sỏi mật– Bladder stones- sỏi bàng quang

Page 76: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

(Sỏi bàng quang)

Lamellar

Page 77: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Renal calculiPelvicalyceal calcifications

Soi thận

Page 78: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Soi túi mật, thương tron đồng tâm, năm thanh chumƠ vi tri cua túi mật

Page 79: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Staghorn Calcification(Vôi hóa dạng sừng hươu)

Soi đai bê thận.

Tubular

Page 80: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Nephrocalcinosis

Uncommonly the renal parenchyma can become calcified.

This is known as nephrocalcinosis, a condition found in disease entities such as medullary sponge kidney or hyperparathyroidism.

Renal calculiParenchymal calcification

Flocculent

Page 81: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Putty Kidney

• "Putty kidney" – Vôi hóa thận, thận teo nhỏ

Flocculent

Page 82: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Calcified gallstones(sỏi túi mật)

Lamellar

Page 83: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

Conclusion

• Approach to AXR should include gas pattern, extraluminal air, soft tissue and calcifications

• Named radiological signs are a useful way of remembering, identifying and reporting on films

Page 84: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

References• Herring, W. Learning Radiology 2nd Ed, 2012• Begg, J. Abdominal X-rays Made Easy, 1999• http://www.wikiradiography.com• http://www.radiopaedia.org• http://www.imagingconsult.com• Roche, C et al. Radiographics: Selections from the buffet of food signs in Radiology. Nov 2002, RG, 22,

1369-1384• Young, L. Radiology Cases in Paediatric Emergency Medicine. Vol 1 Ca 2. The Target, Crescent and

Absent Liver Edge Signs.• Raymond, B et al. Radiographics: Classic signs in uroradiology. RSN 2004• http://www.swansea-radiology.co.uk Radiology Teaching Site. Introduction to abdominal radiography• Mussin, R. Postgrad Med J 2011: 87:274-287. Gas patterns on plain abdominal radiographs• http://www.radiologymasterclass.co.uk/tutorials/abdo/abdo_x-ray_abnormalities• Mettler: Essentials of Radiology, 2nd Ed, 2005• http://www.learningradiology.com/radsigns• Muharram Food signs in radiology. International Journal of Health Sciences Vol 1 No 1. Jan 2007.

Page 85: Những dấu hiệu cơ bản trên Xquang bụng by TranTrongTai

THANK YOU