NHNG NGI KHN KH (BN FULL) VICTOR HUGO

LI GII THIU ................................................................................................................. 2 PHN TH NHT ................................................................................................................ 9 QUYN I ............................................................................................................................... 9 I. NG MIRIEN ....................................................................................................... 9 II. NG MIRIEN THNH C CHA BINGVNUY ................................................ 11 III. GIM MC GII TH A PHN KH ............................................................... 15 IV. NI SAO LM VY .......................................................................................... 17 V.C CHA BINGVNUY DNG O LU QU .................................................. 23 VI. NG MIRIEN GIAO NH CHO AI GI .............................................................. 24 VII. CRAVT ....................................................................................................... 29 VIII. TRIT L SAU BA N ................................................................................. 31 IX. C EM T NG ANH ......................................................................................... 34 X. NG GIM MC NG TRC MT NH SNG KHC L ........................... 37 QUYN II SA NG .............................................................................................................. 56 I.SAU MT NGY NG ..................................................................................... 56 QUYN III TRONG NM 1817.......................................................................................... 103 I. NM 1817........................................................................................................ 103 QUYN IV :GI TRNG CHO C ..................................................................................... 128 I. MT NGI M GP MT NGI M ............................................................. 128 QUYN V I XUNG DC ................................................................................................ 138 QU TRNH CI TIN NGH LM THY TINH EN................................... 138

QUYN VI : GIAVE ........................................................................................................... 170 I. BT U YN NGH ...................................................................................... 170

QUYN VII: V N SNGMACHI ................................................................................. 180 I. B X XEMPLIT .......................................................................................... 180

NXB VN HC

LI GII THIU Victor Hugo l nh vn lng mn ln nht ca nc Php, th k XIX. Cuc i chin u khng ngng ca ng, nhng tc phm vn chng ca ng phn nh trung thnh nhng bin c lch s ln lao, nhng cuc cch mng ca nhn dn Php sut th k XIX. Tc phm ca ng tiu biu cho ch t do, lng tha thit yu ha bnh, lng tin tng cao c vo con ngi lao ng. Bi vy, ngy nay mi nc, ngi ta u cng nhn Victor Hugo l mt nh vn tin b khng nhng ca nc Php m cn l ca ton th nhn loi. Nm 1952, nhn dn khp th gii t chc long trng l k nim ngy sinh nht ln th 150 ca Hugo ti Vin, th nc o. Tc phm ca ng c dch ra rt nhiu th ting trn th gii. Victor Mari Hugo sinh ngy 26 thng 2 nm 1802 Bdngxng, mt tnh nh min ng nc Php. B ng l mt s quan cao cp thi k Napoleon nht. M ng thuc mt gia nh theo ch ngha qun ch v ngoan o. Lc cn nh, Hugo sng vi m, chu nh hng t tng ca m. Nhng t thi th u, ng Pari qu hng ca ng, qu hng ca cch mng Php, nn ng sm hp th nhng t tng cch mng, tinh thn dn ch. Nhng nm cn nh tui, Hugo theo b m sang ri sang Ty Ban Nha. Cnh vt chi li nhng nc ny s li trong th vn ca ng nhng hnh nh ti sng, nhng k nim su sc. T nm ln mi, Hugo hn Pari, hc ti trng trung hc Luil Grng. Nm mi bn tui, Hugo bt u lm nhiu th, nm mi lm tui c gii thng th ca Vin Hn lm Php. Nm mi by tui, ng b hc chuyn sng tc. Nhng tc phm u tin ca ng gi li thi k Trung c phong kin, biu hin t tng qun ch r nt, nhng ng thi cng c mm mng ca t tng nhn o, chng i li ch n l lc by gi. T 1820 n 1830, Hugo lin lc vi nhm nh vn lng mn v tr nn lnh t ca nhm ny. ng mang ht thin ti li lc v tri tim nng nhit u tranh cho mt nn vn hc mi, t do, chng i li th ngh thut g b, gi to ca ch ngha c in lc y li thi. Nm 1827, ng vit v kch Cromuen; bi ta ca v ny c coi nh bn tuyn ngn ca phi lng mn. Huygo ch trng ph b tt c nhng lut l c in, kht khe v i hi phi tn trng hin thc, i hi t do tng tng. V kch Hcnani, din nm 1830, gy ra nhng cuc chin u v nhng cuc tranh lun kch lit gia phi c v phi mi. Ngh thut lng mn hon ton thng li. Trn nhng nguyn tc hon ton mi v kch, Hugo vit mt lot nhng v kch lng mn: Maring lorm (1829), Luycrt Borgia (1833), Mari Tuyo (1833) v c bit Ruy Bla (1838). ng a ln sn khu nhng hon cnh v i, nhng con ngi y nhit huyt, nhng mu thun gay gt nng bng, nhng tri tim nng chy. Ngi ta ch nht n v Ruy Bla, trnh by

nhn vt chnh l mt ngi y t c tm hn cao thng v yu tha thit hong hu Ty Ban Nha. l c mt cuc cch mng v quan nim kch ca Hugo, tri hn li vi quan nim kch c in. T sau 1830, bt u mt giai on mi trong cuc i, cng nh trong sng tc ca Hugo. Phong tro cch mng Php cng ngy cng mnh m. T 1830 n 1832 ti mt s thnh ph ln Php, nht l Paris v Lyng, nhn dn lao ng ni dy chng chnh quyn t sn phn ng, Hugo c cm tnh c bit vi phong tro cch mng. Trong bi ta cun Luycrt Borgia (1833), ng tuyn b nh vn phi sng tc ng thi vi u tranh chnh tr. T 1830, Hugo khng ngng sng tc v khng ngng tch cc tham gia u tranh chnh tr. Phi lng mn thnh hnh t 1810, c s chia r: mt bn ch trng ngh thut v ngh thut, ng u l Tphin Gchi; mt bn ch trng ngh thut phc v dn sinh; Victor Hugo l ngi sng lp ra dng sau ny. n nm 1859, ng vit cho thi s Ble: Khng bao gi ti ch trng ngh thut v ngh thut; bao gi ti cng ni: ngh thut phi phc v cho tin b. Hugo vit phc v u tranh, phc v qun chng. Trong t tng ca ng, c mt chuyn hng quyt nh. Ch phn ng ca Lui XVIII, cuc cch mng 1830, 1832 l nhng nguyn nhn su sc ca s chuyn bin trong t tng ca nh vn. Nm 1831, ng vit cun tiu thuyt lch s v i Nh th c b Paris, mt cun tiu thuyt lng mn tch cc in hnh. ng kch kch lit bn qu tc, cao tm lng cao thng, trong sng ca ngi bnh dn. Cng nm 1831, ng xut bn tp th L Thu, trong ng vit: Ta yu t do v hoa tri ca T do. T 1830 n 1840, cc tp th ca ng u thm nhun lng xt thng thm tha nhng k khn cng, lng tin tng vo sc mnh ca nhn dn, lng hy vng vo tng lai loi ngi. Trong tp Ngy cui cng ca ngi ti nhn (1829) v trong truyn ngn Clt, thng cng, Hugo phn i thng thit ti t hnh trong lut php lc by gi. Vo khong 1840, Hugo bng nhin ng v phi hu. ng bnh vc ch qun ch chuyn ch, bn vc tn trm t sn Lui Philip, chng li t tng dn ch. Nm 1841, ng c bu vo Hn lm vin Php v nm 1845 c phong b tc. Nhng sau 1848, trc s phn bi ca bn qu tc v bn i t sn, Hugo tr nn chin s s mt ca t do, dn ch, ca ch Cng ha Php, cho n ngy cui cng. T cuc o chnh ngy 2 thng chp 1851, lt ch cng ha, Hugo phi y ra nc ngoi, thot tin B, ri ra o Gicxy v Ghcnxy sut thi gian mi tm nm tri di ch ch th II. ng cc lc chng li Napoleon III. Thi k ny ng sng tc nhng tp th v nhng b tiu thuyt c gi tr nht. 1852, ng vit Napoleon tiu v xut bn tp th Trng pht nm 1953; ng ln n gay gt s phn bi, s p bc ca triu nh Napoleon III.

Ngi ta bit Hugo ri b nc Php v t nhng hn o ca Anh Ct Li trong bin Mngs ng nhm ngn la u tranh chng Napoleon tiu (Aragng: Bn c Victor Hugo cha?). Hugo thc s tr thnh mt mt chin s cch mng, mang c cuc i mnh, thin ti ca mnh phc v cch mng. Nhng tp th trn m u cho giai on th ba trong s nghip sng tc ca ng. Trong thi k o Gicxy v Ghcnxy, Hugo vit my b tiu thuyt ln: Nhng ngi khn kh (vit xong nm 1861), Nhng ngi lao ng bin (1866) v on u tp th Thin anh hng ca ca nhn loi (1857 1883). Nhng ngi khn kh l mt cun tiu thuyt x hi hin i, mt thin anh hng ca bng vn xui. Hugo din t cuc i trm ngn kh cc v tm hn v cng cao thng ca mt ngi t kh sai l GING VANGING, ca mt thiu ph b x hi t bn tn bo ch p l Phngtin, ca mt tr th anh dng l Gavrt. Trong cun tiu thuyt v i ny, Hugo ng hn v pha qun chng, khi m t cuc chin u hng trng ca nhn dn cn lao Paris ni dy nm 1832 chng li chnh quyn phn ng lc by gi. Trong b tiu thuyt Nhng ngi lao ng bin, Hugo m t cuc u tranh ca chng nh c Gilit vi bin c v s hy sinh cao qu ca chng cho hnh phc ca ngi chng yu tha thit, ruyst. Thin anh hng ca ca nhn loi gm nhng bi th ho hng ca ngi s tin b ca loi ngi t bng ti nguyn thy tin ln mt tng lai rc r. Nm 1859, Napoleon III n x cho Hugo, nhng Hugo khng chu tr v nc Php. ng ni: Gi trn li th vi lng tm, ti chu n cng s phn ca T do. T do b trc xut khi t Php, khi no T do tr v t nc, ti s tr v cng vi T do. Nm 1870, ch th III sp , Hugo tr v Paris. Tuy ng v l tng x hi, ng khng tn thnh Cng x Paris, nhng ng thng cm su sc vi giai cp cng nhn ni dy lm cch mng v khm phc h. Sau khi phong tro b dp tt, ng ng dy phn khng nhng s tr th, khng b trng trn ca bn thng tr phn ng. ng i n x cho tt c nhng ngi tham gia Cng x v cho mt s ngi trn nh ng ti B. Cuc cch mng v i ny l ngun cm hng cho mt tp th c gi tr ln ca ng l tp Nm khng khip (1870 1871). y, thi ho ca ngi con ngi v sn ng ln lm cch mng v kt n nhng k nhng tay vo bin mu tr th nhng ngi yu nc. Nm 1874, ng hon thnh cun tiu thuyt Chn mi ba, bt u vit t nhng nm cn ngoi o. ng m t li cuc cch mng 1789 1794, coi nh mt s kin ln nht trong lch s th gii hin i. Nhng nm cui cng, ng vit Ngh thut lm ng, y tnh thng yu tr con v hon thnh tp th Thin anh hng ca ca nhn loi. Victor Hugo mt ngy 22 thng 5 nm 1885, c ton th nhn dn Php thng

tic. Ngy a tang ng c coi nh ngy quc tang. Nhng cu chin s cch mng Cng x Paris ku gi mi ngi tng nh n nh i vn ho ht lng ng h nhng ngi lao ng tham gia Cng x. Cuc i ca Hugo nm sut c trong thi k bo tp ca cch mng Php v ca chu u, th k XIX. ng sinh trc ngy ch thnh lp v cht sau Cc Mc hai nm. Tc phm ca ng ra i trn ng gch nt ca ngc Baxti v chm dt khi nhng nghip on th thuyn sp sa tuyn b rng ma xun s thuc v h ngy 1 thng 5 ti Chicago. Victor Hugo l tm gng phn chiu cch mng Php. (Aragng: sd) Qu vy Hugo tin t xu hng qun ch n t tng dn ch x hi, t ngh thut lng mn n xu hng hin thc. Cuc i v tc phm ca ng tiu biu cho cuc phn u khng ngng cho cch mnh, cho t do dn ch, cho ha bnh hu ngh cc dn tc. Nm 1849, i hi quc t ln th nht, nhng ngi Bn ca Ha bnh hp ti Paris, Hugo c ni: T tng ha bnh l khp th gii, l ti sn ca tt c cc dn tc, mi ngi i hi ha bnh v ha bnh l hnh phc ti cao ca h. Hugo ht sc bnh vc cho Gin Brao, ngi lnh t phong tro i hi t do cho ngi da en M, b chnh ph M kt n t hnh. Hugo ng h cuc cch mng Ichlng, ng h nhn dn o Sp khi ngha chng bn thng tr Th Nh K, ng h cuc khi ngha ca nhn dn Cuba chng bn thc dn Ty Ban Nha. L lnh t ca phi lng mn, ng lun trung thnh vi nhng t tng lng mn tch cc, chng i li xu hng lng mn tiu c, thot ly. ng ch giu bn nh vn h ho ngh thut thun ty v i cho c ngh thut phi phc v chn l, phn nh thc t. Hugo ra nhim v ca ngh thut l phi phc v li ch ca nhn dn; sc mnh ca vn chng l mi lin h cht ch vi nhn dn. Ch ngha lng mn ca Hugo thm nhun tinh thn nhn o ch ngha. N rt gn ch ngha hin thc, Aragng gi Hugo l nh th hin thc. Tc phm ca Hugo phn nh i sng cng cc ca nhn dn di ch t bn, phn nh tm a xu xa b i ca bn qu tc, bn t sn thng tr ca thi i. Tc phm ca ng cng m t c nhng con ngi lao ng vng dy lm cch mng. Tuy vy, cng phi thy ngay rng Victor Hugo chu nh hng nng ca tn gio v mc t tng cao nht ca ng l mt th ch ngha x hi khng tng kiu ca Xanh Ximng, Phuri hi u th k XIX. (Saint Simon (1760 1825) l mt nh nghin cu khoa hc, ngi Php, c lng yu tha thit loi ngi, cm ght bn qu tc a ch v bn t sn u c. ng ch trng ci to x hi t sn v xy dng x hi khng c ngi bc lt ngi, nhng Saint Simon cha thy r nhng mu thun ca giai cp trong x hi t bn nn ch trng ca ng i n tht bi hon ton. Charles Fourter (1772 1837) l mt nh kinh t hc ngi Php, ln n kinh doanh v t chc trong kinh t t bn. ng bnh vc th thuyn

l ngi lm ra tt c m chu sng i sng kh cc. ng ch trng mt nn kinh t c k hoch, nhng th tiu u tranh giai cp, nn cng ch i n tht bi.)Th gii quan ca ng, bi th, b hn ch rt nhiu. ng khng nhn nh c qui lut pht trin ca x hi. ng tin tng rng ch c t tng mi c th gii phng c loi ngi. Bi vy nhng nhn vt ng xy dng thng l nhng nhn vt c tm hn cao thng, y lng hy sinh nhng t chin u tnh. Tiu thuyt ca ng thng c nhng on l thuyt v lun l, o c, tn gio. ng rt s nhng cuc cch mng mu. Cuc i Victor Hugo l cuc i u tranh khng ngng cho chnh ngha, cho t do, ha bnh, dn ch. Tc phm ca ng thm nhun t tng nhn vn chn chnh. Ngy nay, nhn dn cc nc rt ham c tc phm ca Victor Hugo. Php, cch y t lu, bo Nhn o ng li b tiu thuyt Nhng ngi khn kh c minh ha. Trong thi gian pht xt c chim ng nc Php, mt i du kch Php ly tn Gavrt lm tn i. Vit Nam trc kia c nhiu ngi dch th ca Hugo v Nguyn Vn Vnh dch b Nhng ngi khn kh vi nhan bn dch Nhng k khn nn. Nhng ngi khn kh l mt b truyn ln nht m cng l mt tc phm c gi tr nht trong s nghip vn chng ca Victor Hugo. ng suy ngh v tc phm ny v vit n trong ngt ba mi nm v hon thnh nm 1861. Ngay t nm 1829, Hugo c nh vit mt cun tiu thuyt v ngi t kh sai. Sau 1830, Hugo c bit ch n nhng vn x hi, nhn xt nhng bt cng trong x hi. ng nhn thy nhng k ti phm, nhng con ngi t bn tn c. ng tin tng rng nhng con ngi y c th ci to c bng ng li gio dc nhn o. ng nhn thc c r rng nhim v cao qu ca nh vn l phi gp phn ci to x hi, u tranh cho t do, hnh phc ca loi ngi. Cng vo nhng nm 1830, trc phong tro u tranh mnh m ca nhn dn lao ng, mt phong tro vit tiu thuyt x hi dng cao Php, Giocgi Xng cho ra i cun Llia, nm 1832; nm 1842, gien Xuy ng tp truyn B mt thnh Paris. Victor Hugo bt tay vo cng vic su tm ti liu v bt u vit b tiu thuyt ny, thot u gi l Nhng cnh cng kh, vo nm 1840. Nm 1854, Nhng cnh cng kh i thnh Nhng ngi khn kh. Sau mt thi gian gin on, Hugo hon thnh b truyn nm 1861. n nm 1862 th b truyn xut bn ng thi Brussel (B) v Paris. Trong bn ting ng h u tin ngy pht hnh tp I, bn ti 3.500 cun. Nhng ngi khn kh l bc tranh ca mt x hi. N cp n nhng vn ln lao trong x hi Php u th k XIX, m cng l ca tt c cc x hi t sn. l mt bn hng ca ca thi i. Victor Hugo sau khi hon thnh b tiu thuyt

ny ni: Quyn truyn ny l mt tri ni. Qu th, mt tri ni, khng nhng v s trang ca n, v nhng vn to ln n bn ti, m chnh l v n thm nhun nhng t tng nhn o, v n ca ngi o c cao c ca nhn dn lao ng, ca ngi t do, dn ch, chng li cng quyn p bc, bc lt. l lng thng cm su xa i vi nhng con ngi b x hi ch p, lng tin vo tm hn cao thng ca h. Ging VanGing b x hi t sn bp nght, chng li bao vy, lng bt cho n cht, vn sng mt cuc sng hy sinh cao qu v nhng k b x hi rung b. Phngtin b x hi p xung, vn l mt tm hn thanh cao, l mt tm gng sng ca tnh m con. Gavrt l mt a tr b vt bn l ng Paris, vn l mt tm hn th ngy, yu i, dng cm, ngha hip. Nhng ngi khn kh cn l mt bi ca phn khng i vi ci trt t ca x hi t sn, n bp nhng ngi ngho kh nh l mt th nh mnh nhn to v bin nhng ngi v ming cm manh o lm tn lnh bo v n, thnh nhng ci my m qung, tn nhn. Nhng ngi khn kh l mt tc phm chan cha tinh thn lng mn cch mng. Hugo l mt nh vn lng mn. ng thng dng phng php xy dng nhng hnh tng to ln m t nhng tm hn siu vit, nhng t bin cao c trong lng ngi, gy nhng n tng hng v cho ngi c. Nhng nhn vt chnh din u sng ngi c ho hip, hy sinh. Nhng ngi khn kh cn ghi li nhng nt hin thc v x hi Php vo khong 1830. Ci x hi t sn tn bo c phn nh trong nhng nhn vt phn din nh Giave, Tnci. Tnh trng cng kh ca ngi dn lao ng cng c m t bng nhng cnh thng tm ca mt ngi c nng sau tr thnh t phm, mt ngi m, mt a tr sng trong cnh khng khip ca cuc i ti tm, ngt th. Di ngi bt ca Hugo, Paris ngy cch mng 1832 sng dy, tng bng, anh dng, mt Paris ngho kh nhng thit tha yu t do. u im ln nht ca Hugo l khi din t x hi t sn, ng khng ch din t mt s nhn vt c c, tn nhn, v lng tm m ng trnh by ch nh mt thc th nht tr trong vic p bc, bc lt, rung ry nhng ngi cng kh, ln ngi h nh mt th nh mnh khc lit vi cc th cng c gh tm nh ta n, t chc cnh binh, qun i, nh t, vi bo ch, d lun, thnh kin, tp qun. Trong Li ni u b Nhng ngi khn kh, Hugo nhn mnh ngha su xa ca tc phm. ng ni rng trong ci x hi vn minh ngy nay m cn nhng a ngc y a con ngi th nhng quyn sch nh loi ny cn c th c ch. Vi quan nim ngh thut phc v i sng nh vy, Hugo sng to c thc mt tc phm c nh hng ln trong cng cuc u tranh chung ca loi ngi chng p bc v bc lt. Nhng cng nh tt c nhng ngi cha nm c ch ngha x hi khoa hc, con ng thot ca x hi m ng tng tng ra rt l duy tm, khng tng. L

tng ca ng l lm sao cho con ngi c nh gim mc Mirien qun mnh nh k ngho kh, nh ng Malen (Ging VanGing) kinh doanh cng nghip cho th c ch lm n, tin li dng mt phn quan trng vo vic ci thin i sng cho th, t chc y t, cu t trong xng, cao thun phong m tc. Lm sao cho con ngi tr nn tt nh th? ng Mirien ton thin l nh c tin, Ging VanGing tr nn tt cng l nh s cm ha ca Cha, gin tip qua ng Mirien. Ging VanGing l mt in hnh nn nhn ca x hi khi anh ngho i, khi anh b t ti, cng nh khi anh b sn ui, tm lng nhn i, ho hip v bin ca Ging VanGing l mt biu tng p ca t tng nhn o ca con ngi. Nhng con ng ci to m tc gi ngh ra cho anh th li qu c bit, gn nh v l. Lm sao gii thch c ch mt c ch nhn o ca gim mc Mirien dn dt con ngi ti tm y ra ngay ch nh sng rc r, trong chc lt bin mt anh trm cp quen tay nn mt ngi lng thin, thay i mt con ngi v mi chn nm lao l m ha ra th hn x hi thnh ra mt con ngi yu i, bc i, lm sao gii thch c s bin chuyn t ngt v trit y nu khng vin l thn b ca Cha? i vi Hugo, Cha khp ni. Tuy c thy mt i iu ng ngn, gi di, ngu dt trong tu vin v c danh li, tnh xa hoa ca a s bn gim mc, gio ch, Hugo khng mt pht no nghi ng tn gio v t cu hi v Cha. Trong Nhng ngi khn kh, khng c du hiu no chng t rng ng bt u on thy tn gio thnh mt cng c ca thng tr, trong khi y ng thy v cnh binh, ta n, qun i t sn kh r. Tri li ng cho c tin l lnh v Cha l s gii p cho tt c. Trong truyn, ngi Giacbanh gi ph cng quyn, ln n chuyn ch, khi ni n Cha cng nht tr vi vin gim mc v chu php ban phc khi t trn, Hugo cng khng nhn nh c r bn cht t sn phn ng ca ch Napoleon nht v ch Lui Philip, nn trong tc phm nhiu lc ng ca ngi nhng ngi i din ca hai ch y. Thut li l v ngh ca nhn vt, tc gi lng vo nhiu kin v nhn sinh quan v v tr quan ca mnh, trong y c nhiu im c o, tin b, nhng cng c mt s im ngi c ngy nay cn ly lp trng khoa hc m xt li. Cch mng ch chng p bc bc lt, i t do, i cng l, Victor Hugo vn l ci lng gii php. Vi ng, lm cch mng l thay ngi xu bng ngi tt, ban b cc quyn t do, ci cch x hi, m trng hc, dng mt chnh quyn ly tn gio chn chnh lm hng o, ly yu nc, dn ch v nhn o lm chm ngn. Vn xa b trt t c, th tiu giai cp cha c bn ti. ng tin tng nng nhit vo lut tin ha x hi, nhng theo ng, yu t ch yu ca tin ha l s ci to t tng ca con ngi. Ngy nay ai cng bit l l tng x hi theo nh ng mun khng th thc hin c bng cuc cch mng nh ng quan nim. Ch c giai cp cng nhn dn u nhn dn lao ng ng ln lt t bn

quc, kin thit x hi x hi ch ngha, mi c th em li cng n vic lm, t do, kin thc y cho tt c mi ngi; v ci mng ci to t tng con ngi ca ng cng ch thc hin c khi chnh quyn trong tay gia cp v sn. Mc d c my nhc im y, Nhng ngi khn kh vn l mt b tiu thuyt ln ca th gii, thm nhun mt tinh thn nhn o cao c, tin b r rt v c gi tr lu di.

PHN TH NHT PHNG TIN QUYN I MT CHNH NHN QUN TI. NG MIRIEN

Nm 1815, ng Scl Frngxoa Bingvnuy Mirien lm gim mc inh. l mt ng lo chng by mi lm tui, c c v y t nm 1806. iu sau y chng dnh dng t g n ni dung cu chuyn chng ti k, nhng nu ra y nhng ting n, nhng li bn tn v ng lc ng n a phn, c l cng khng n ni v ch, d ch l cho mi vic c chnh xc. ng hay sai, ming th thng chim trong cuc i, nht l trong vn mnh ngi khc, cng nhiu ch bng cng vic h lm. ng Mirien l con mt v bi thm ta thng thm Etx, dng qu tc vn thn. Ngi ta k rng, ng thn sinh nh dnh cho ng tha k chc v ca mnh, nn kim v cho ng rt sm, t lc ng cn mi tm i mi g y, theo mt thi tc kh ph bin trong cc gia nh t php. Scl Mirien c v ri y, nhng theo d lun, vn lm cho ngi ta ni v mnh kh nhiu. ng ta tm vc hi thp b, nhng dng ngi cn i li phong nh, duyn dng, hm hnh; c qung i thanh nin ch dnh cho vic giao du v tr ong bm. Cch mng xy n, s bin dn dp, cc gia nh t php b tn vong, xua ui, truy lng, tn mt mi ni. Ngay t nhng ngy u Cch mng,

Scl Mirien di c sang . V ng ta cht bn y v mt bnh phi mc sn t rt lu. Hai v chng khng c con. Sau ci g xy ra trong thn th Mirien? S sp ca x hi c, s sa st ca chnh gia nh mnh, nhng cnh tng bi thm nm 93, c l cn gh s hn i vi nhng k di c, v hong ht m xa th nhn ci g cng thnh phng i, tt c nhng ci phi chng gieo vo tr ng ta nhng ngh t b cng danh, mn i n dt? (1793: Nm cch mng Php trn p k th d di nht v x t c vua Lui XVI. Cng c nhng v trng tr sai lm nht nh.) C phi, gia nhng cuc vui chi v nhng tnh cm chon ht cuc i, bng dng ng b ging mt n thn b, kinh khng, ngn n c khi ch v nh trng tim nn qut con ngi m lu nay cc tai ha cng cng nh vo cuc sng v ti sn khng sao lay chuyn ni? Khng mt ai c th tr li c. Ch bit mt iu l khi t tr v, ng ta l mt c o. Nm 1804, ng Mirien lm cha x Brinhn. ng gi v sng cuc i n dt. Vo khang l ng quang, ng phi ln Paris v c cht vic ca nh x, vic g th khng ai nh na. Trong s nhng nh quyn th m ng n nh v cho con chin ca ng, c c gio ch Phch. Mt hm hong n thm cu, ng linh mc c y ang i phng khch nn gp ngi lc ngi i qua. Ngi thy ng nhn mnh c v t m, lin quay li t ngt hi: - Lo nhn l ai m nhn ta k th? ng Mirien p: - Tu b h, b h nhn mt lo nhn, cn h thn th nhn mt v nhn, bn no cng c li c. Ngay ti hm y hong hi gio ch tn v cha x v sau t lu, ng Mirien rt ngc nhin c tin mnh thng chc gim mc thnh inh. Chng ai bit thc h trong nhng cu chuyn ngi ta kho nhau v on u ca cuc i ng. C my nh quen thuc gia nh ng hi trc Cch mng u! Thnh ra ng cng phi chu ci s phn chung ca nhng ngi xa l mi n mt thnh ph nh c lm k ri mm m t ngi chu kh suy ngh. ng nh chu vy mc d ng lm gim mc v chnh v ng lm gim mc. Tht ra, nhng chuyn x xo v ng ch l nhng chuyn x xo, nhng ting n i, nhng li ni vo ni ra thi, ngha l ton nhng chuyn ba lp c, nh cch ni mnh m ca min Nam.(Nguyn vn: Palares: khu ng Php c, ngha t nguyn l tng vt linh tinh trao cho mt vua hoc t trng Chu Phi, ngha rng l chuyn dng di v b. Hnh nh danh t ny nhp tch vo min Nam Vit Nam v tr thnh: ba lp). D sao, chn nm tri ng lm gim mc inh, nhng chuyn thc mch ngi tnh nh a em ra bn tn bui u y dn dn ri cng bng i ht. Chng mt ai dm ni, m cng chng mt ai dm nh n na. n nhn chc ng c em theo mt ngi em gi, c Baptistin. C km ng anh

mi tui, vy khng ly chng. Trong nh c mt ngi , trc tui c em, gi l b Magloa. Trc kia b l v gi ca Cha x, nhng nay b li kim hai chc, va l hu phng ca c em, va l qun gia ca c gim mc. C Baptistin ngi cao li lp, nc da xanh ti, nt mt hin hu. C thc l mt ngi ng trng, v hnh nh n b c lm m mi gi l ng knh c. C khng phi l ngi c nhan sc, nhng mt i tn ty lm vic thin lm cho c c mt v g trong trng v lc v gi c thm ci v nhn hu. Dng ngi mnh d ca thi con gi nay nhum v thanh cao trong sng ca bc thin thn. C khng phi ch l mt trinh n, c h c l mt linh hn. Ngi c nh mt ci bng. Ch mt cht th xc bit l ph na thi; mt cht th cht rng chi ho quang. Hai con mt to lc no cng nhn xung; mt ci c cho linh hn nn li chn trn tc. B Magloa l mt b gi thp b, da trng, bo trn, lc no cng tt t, cng th hn hn, mt phn v hot ng, mt phn v chng hen. Khi ng Mirien n nhm chc, ngi ta n rc ng v dinh gim mc vi mi nghi l long trng ng quy ch nh vua ban hnh. Quy ch ny xp ng lin ngay sau chc thiu tng. ng th trng v ng chnh n n thm ng u tin; phn ng, trc ht ng cng n thm ng thiu tng v ng tnh trng. Xp t xong xui, ai ny ch xem ng gim mc tnh nh bt tay vo vic.MT CHNH NHN QUN T (tt)

II. NG MIRIEN THNH C CHA BINGVNUY

(Bingvnuy l tn m ca ng Mirien nhng cng c ngha l ngi c mong i) Dinh gim mc thnh inh st ngay nh thng. l mt ta bit th to ln v lch s, xy ton bng t u th k trc. Ngi xy dng n l c cha Hngri Puygi, tin s thn hc trng i hc Paris, vin trng tu vin Ximo, t nm 1712 lm gim mc thnh inh. Ta bit th ny qu l mt lu i lnh cha. Ch no cng uy nghi, nh ring ca gim mc, phng khch, phng ng, sn chi rng ri vi nhng li do c vm cun, theo kiu Phlorngx thi xa, vn thnh thang y nhng c th. Phng n cao rng, p , ngay tng di, trng ra vn. y ngy 21 thng 7 nm 1714, c cha Hngri Puygi tht tic trng th cc c cha Scl Bruyla Giangli, tng gim mc hong thn mbroong, ngtoan Mgrinhi, tu s dng thnh Frngxoa, gim mc Grt, Philip Vng m, Php quc l thn, vin trng tu vin Thnh nr Lranh, Frngxoa Bctng Gring, gim mc nam tc Vngx, Xda Xabrng Forcanki, gim mc thng c Glngve v Giang Xanen, linh mc ging vin, ging s bnh thi ca nh vua, gim mc thng c

Xn. Gian phng by chn dung by nhn vt cao qu y, cn ci ngy ng ghi nh, ngy 29 thng 7 nm 1714, th c khc bng ch vng trn mt ci bn cm thch trng. Nh thng l mt ngi nh thp, cht hp c c mt tng gc vi mt mnh vn nh. Va n inh c ba hm, c gim mc sang thm nh thng. Thm xong, ng cho mi vin gim c n nh ring. - ng gim c bnh vin, lc ny ng c bao nhiu bnh nhn? - Bm c hai mi su ngi. - ng, ti cng m. - Ging h nm k st nhau qu, - vin gim c ni tip. - Ti cng nhn thy vy. - Phng dng bnh ch l nhng bung con, khng kh t hm. - Ti cng thy hnh nh th. - Li cn ci vn nh qu, khng ch cho nhng ngi mi hi phc ra chi khi tri nng m. - Ti cng ngh vy. - Vo hi c dch, nh nm nay va c dch thng hn, nm kia c dch st pht ban, ngi n cha c lc hng trm, chng ti chng cn bit xoay x ra sao. - Ti cng lo c iu nh vy. - Bm c Cha, cng nh thi, ch bit lm th no - vin gim c ni. Hai ngi ni chuyn ngay ch phng n rng ln di nh. ng gim mc trm ngm mt lc ri quay pht li hi vin gim c. - Ny, ng th tnh xem ring phng ny k c bao nhiu ging. Vin gim c sng st ku ln: - Phng n ca c Cha! ng gim mc nhn quanh nh, nh c lng, ri lm bm: - D k c n vi chc ging! Ri ng ta ni to: Ny, ng gim c, ti ni iu ny: theo ti th c l c s nhm ln g y. Cc ng n hm su ngi, m xp vo nm su cn bung con. Cn chng ti y c ba ngi m chim c mt ngi nh c th cha su chc. ng l ngi ta nhm. Cc ng chim nh ti cn ti th li nh cc ng. Xin ng tr li nh cho ti. Nh ca cc ng l bn ny y.

Ngay hm sau, hai mi su bnh nhn ngho c sang dinh gim mc v ng gim mc dn n bn nh thng. ng Mirien chng c ca ci g. Cha m ng b ph sn trong thi k cch mng. B em c mn thc li chung thn mi nm hng nm trm phrng tin li cho b chi dng ring v phn mnh. Lng ng nin gim mc c mi lm nghn phrng. Ngay hm dn sang bn nh thng, ng quy nh mt cch c nh vic chi dng s tin y. Chng ti chp li di y s chi tiu , do chnh tay ng vit ly: Bn ghi nhng khon chi tiu trong nh: - Cp cho chng vin 1.500 phrng - Hi ging o 100 - Cp cho nh tu dng Laza Mngii 100 - Trng tu s hi truyn gio nc ngoi Paris 200 - Hi c Thnh Thn 150 - C s gio hi t thnh 100 - Nh dc anh 300 - Cp ring cho nh dc anh Acl 50 - Cng cuc ci thin nh lao 400 - Cng cuc y lo v phng thch t nhn 500 - phng thch nhng gia trng b t v n 1.000 - Ph cp cc thy gio t lng trong a phn 2.000 - Cp cho kho la ngha thng vng Thng Anp 100 - Cp cho cc trng con gi ngho ca Hi t thin inh, Manxc v Xixtrng 1.500 - Cp cho k kh 6.000 - Khon chi tiu cho ring mnh 1.000 TNG CNG 15.000 phrng Sut thi gian inh ng khng h thay i mt khan no trong bn d ton . Th m ng bo l d ton cc khon chi tiu trong nh ri y. Cch s dng ng tin nh vy c c em tuyt i tun theo. i vi ngi n b c hnh, ng gim mc va l bc anh, va l c Cha. Trong gia nh ng l ngi bn, theo php nh th ng l bc b trn. ng ni th c ci u nghe. ng lm th c em hng ng. Ch c ngi y t gi, b Magloa, l c ku ca cht t. V, nh ta thy, ng gim mc ch gi li cho mnh c mt nghn phrng, cng vi s tin dng lo ca b c Baptistin, v chi l mt nghn ri phrng mt nm, m c ba ngi n tiu u phi trng vo y c. Th m ln no c mt cha x di lng ln, ng gim mc cng c gi li tht cm. c nh th l nh tnh tit kim nghim khc ca b Magloa v cch qun l kho lo ca c Baptistin. Mt hm, by gi ng lm gim mc inh c ba thng, ng bo:

- Nh th ny th ta cng tng lm nh! B Magloa ku ln: - Lm g m khng tng! c Cha qun c khng xin lnh mn tin nh nc cp cho ta gim mc lm tin xe trong thnh ph v tin l ph kinh l trong ht. l l ca cc gim mc ngy trc. - Th ! B ni phi y. V ng lm giy i khon tin . t lu sau, hi ng hng tnh lu n n ca ta gim mc, b phiu chun cp cho ng mn tin hng nm ba ngn phrng theo khon: Chi cho c gim mc v tin xe nga v trm ph, l ph kinh l trong ht. Vic ny lm cho bn t sn trong tnh ku m c ln. Cc v nguyn lo ngh vin trc kia c chn Vin Ng bch v tn thnh cuc o chnh ngy 18 thng Sa m, li c hng mt thi p ln vng inh, vit cho thng th b l, ng Big Pramn, mt bc th mt ging bc tc. (Vin ng bch: vin dn biu gm 500 ngi thi Cch mng t sn dn quyn Php, b Napoleon gii tn nm 1799; Cuc o chnh 18 Brumaire ca Napoleon 1799 thit lp th ch Tng i Consulat m y l Tng i nht, chun b cho nn ch I) Xin trch nguyn vn mt on: ...Tin xe? Lm g phi cn n tin xe mt tnh cha n bn nghn dn? Li tin trm ph v l ph kinh l na? i kinh l lm g ch? M i xe trm th no c trong x ni non ny? ng x lm g c. Ch c i nga thi. n nh ci cu trn sng uyrng Sat Acnu cng cn kh khn mi cho ni chic xe b i qua. Ci bn cha c u nh th c. Tham lam v keo bn. Lo ny lc mi n cng lm ra v chn tu lm, nay th cng y nh bn khc. Cng i xe vi kiu! Cng i xa hoa nh cc gim mc thi trc. Gm cho bn tu h ny! Tha b tc, bao gi hong tr xong cho dn ta ci nn bn o di en ny th mi s mi c n tha. o gio hong! (Khi y triu nh ang c xch mch vi ta thnh La-m). V phn ti, ti ch bit c hong ... Vic y tri li, lm b Magloa mng rn. B ta th tho vi c Baptistin: C th ch! c cha ch quen ngh n ngi khc, nhng ri cng phi nh n mnh ch. Cc khon lm phc c c ri. Ba nghn phrng ny l ba nghn ca chng ta y. Ngay ti hm y, ng gim mc a cho b em t k sau y: Chi tiu v xe nga v l ph kinh l trong ht:: - Cp cho nh thng nu xp tht cho bnh nhn 1.500 phrng - Cp cho hi dc anh Etx 250 - Hi dc anh raguynhng 250

- Nh nui tr b ri 500 - Nh nui tr m ci 500 TNG CNG 3.000 phrng l ngn sch ca ng Mirien. Cn nhng khan thu bt thng ca ta gim mc nh hy ng k kt hn, min tr, ra ti tm, ging kinh, cng nhn nh th, nh nguyn, ci xin... th cn lm phc cho k ngho bao nhiu ng ro rit thu ca ngi giu by nhiu. Sau mt thi gian ngn, tin quyn cng em n rt nhiu. Ngi c, k tng u n g ca nh ng: ngi ny n xin tin m k kia va em l. Thnh ra cha y mt nm, ng gim mc ha ra ngi th qu chung ca cc nh ho tm v pht ngn vin ca nhng ngi cng khn. Tnh nhng mn tin qua tay ng tht l nhiu. Vy m cch sng ca ng vn khng h thay i, khng h c thm mt khon g ngoi nhng ti cn thit. Hn th na, cng v trong x hi, di c nhiu cnh khn cng m trn th t c lng bc i, nn c th ni thng tin cng cha kp vo phi pht ra; nh gi vo nh trng, tin ng c thu vo m chng bao gi cn st mt ng dnh tay. Thnh th ng phi dc ti ra. Theo tc l, trn giy m, th t, cc v gim mc thng nu tn thnh ca mnh. Nhn , nhng m dn ngho trong x, v lng knh m t nhin, chn trong cc tn v h ca ng, mt tn theo h l c ngha v ch gi ng l c Cha Bingvnuy. Chng ti bt chc h gi ng nh th khi cn. Thc ra cch xng h y lm ng va . Ti thch ci tn y, ng ni. Ch Bingvnuy lm cho ch c Cha bt cch bit. Chng ti khng dm cho bc chn dung m t y l thc, chng ti ch xin ni l n ging.MT CHNH NHN QUN T (tt)

III. GIM MC GII TH A PHN KH

ng gim mc khng phi v em tin xe c ra lm phc c m t i kinh l. Ci x inh ny qu l mt a phn vt v. ng bng th t, ni non th nhiu, ng st hu nh khng c, trn kia thy ri; li n ba mi hai x, bn mi mt h v hai trm tm mi lm chi. i thm ht thy by nhiu l c mt vn . ng gim mc vt qua c tt c. Gn th ng i b, ng ng bng th ng i xe b, leo ni th ng ngi gh cho la th. Hai b gi theo ng cho c bn. Chuyn i no i vi cc b qu kh nhc th ng i mt mnh. Mt hm, ng i la n Xn, mt thnh ph xa kia c ta gim mc. Do y,

ti tin hu nh rng khng, ng khng th i li cch no khc. Vin th trng ra n ng ca ta gim mc v nhn ng t trn mnh la bc xung, ra v kh chu. C my tn nh giu ci khc khich chung quanh. Tha ng th trng v c cc ngi t sn na, ti hiu v sao cc ng bc bi ri. Cc ng cho l mt thy tu qun phi hm mnh lm mi ci la nh c Cha Gisu trc kia! Tha tht vi cc ng, ti khng h c kiu cng m ch v cn thit qu. Trong cc chuyn kinh l, ng t ra rng lng v hin ha, chuyn tr nhiu hn l thuyt php. ng khng bao gi t mt c tt no vo mt ch m khng ai vi ti c. ng cng chng bao gi phi tm ra nhng l l v nhng hnh mu cho li ni ca mnh. Ni chuyn vi dn x ny, ng nu gng dn x bn cnh. nhng tng m ngi ta hp lng i vi k tng bn, ng ni: - Hy xem ngi Bringxng. H cho ngi ngho, n bo ga, tr m ci quyn c ct c cc ng c ca h trc mi ngi khc ba ngy. Nh ca c b nt th h ct gim li cho, khng ly tin. V th, x y l mt x c Cha ban n. Sut mt th k, mt trm nm nay, khng h c ly mt k git ngi. nhng lng ch bit c ng tin v ht thc, ng ni: - Hy xem ngi mbroong. Vo ngy ma, ngi no c con trai ti ng, con gi bn cng vic nh nc trn tnh, m li au m hoc gp kh khn, th cha x em ra ni vi con chin vo lc ging kinh. Th l, ch nht, xem l xong, ht thy dn lng, n ng, n b, tr con ko n rung con ngi ng thng n, gt hi h v mang c thc ln rm r v tn nh. Gp nhng gia nh chia r v chuyn tin bc v gia ti, ng bo: - Hy trng dn vng ni vnuy, mt vng hoang di n ni nm mi nm khng nghe ha mi ht mt ln. Th m, b cht, con trai lin i t phng tm k sinh nhai, cn ca ci th nhng li cho con gi con gi d kim chng. - cc tng a kin tng, c nhiu t in suy sp v chy theo cc th n t, ng ni: - Hy xem nng dn thung lng Quyra, h rt thun hu. H c ba nghn ngi . Tri! C nh mt nc cng ha nho nh. H chng h bit n thm phn, m ta l g. Mi vic, x trng lm tt. ng phn b thu kha tng nh theo lng tm mnh, gii quyt khng cc v tranh chp, chia h gia ti khng ly cng, x n khng ly n ph v mi ngi nghe theo v ng ta l mt ngi cng minh sng gia nhng con ngi cht phc. n nhng lng khng thy c thy hc, ng cng k n dn vng Quyra: - B con c bit h lm nh th no khng? Thng mt xm mi lm nc nh th khng nui ni mt thy hc, cho nn h c nhng thy gio do c x i th, cc thy gio i ht xm ny n xm n, mt tun ni ny, mi ngy ni kia, n u dy . Cc ng gio hay n cc phin ch, ti gp h y. Thy h dt bt lng ngng trn bng m th nhn ra ngay. Ai ch dy c th mt lng, ai dy c dy tnh th hai lng, ai dy c dy tnh dy c Latinh na th ba lng. Nhng v l nhng nh

i thng thi. Cn dt nt th xu h bit bao nhiu! B con ta nn lm nh ngi Quyra. ng ni chuyn nh vy, nghim tc v chn tnh, thiu v d sng th dng ng ngn, i thng vo ch, t li m nhiu hnh nh: l li hng bin ca Cha Gisu, y tin tng v sc thuyt phc.MT CHNH NHN QUN T (tt)

IV. NI SAO LM VYng ni chuyn thn mt v vui v. Sng vi hai b gi sut i cnh ng, ng kho chn li n ni cho va tm h. Khi ng ci, ci ci ca ng hn nhin nh ca mt cu hc sinh. B Magloa thch gi ng l ng ln. Mt hm ng ang ngi trn gh, ng dy ra ch ngn t tm mt quyn sch. Sch tn ngn trn. ng vn thp b nn khng vi ti. ng gi b Magloa bo: B mang cho ti ci gh. Ti tuy ln nhng vn khng ln ti tm vn kia. ng c mt b h xa, b b tc L. B ny khng bao gi b l dp em khoe khoang trc mt ng nhng ci m b gi l nhng ngng vng ca ba cu cng t con b ta. B ta c nhng ng ch b bc gi lm, li v t, gia ti, tc lc, v sau th tt v tay ba ngi con b. Cu t ri s c hng n mi vn quan li tc ca mt b c; cu th hai ri s c m phong tc cng ca ng bc; cu c ri s c k chn quc lo ca ng ni. ng gim mc thng vn ngi lng yn nghe cu chuyn b ta, coi l mt ci tt v hi ca cc b hay khoe con. Duy c mt ln, trong khi b ta ang k i k li t m nhng chuyn k t v nhng ngng vng , th ng gim mc trng c v thn th hn mi bn. B ta hi bc mnh, ngng li hi: - Ka ng anh. ng ang ngh i u th? - Ti ang ngh n mt cu sch cng hi k, hnh nh trong sch ca thnh guytstanh, nh th ny: Hy t ngng vng ca ta vo ngi no m ta khng tha k g c. Mt ln khc, ng nhn c t co ph ca mt nh qu tc trong x, trong k c c mt trang giy nhng chc tc ca ngi khut, li cn la lit nhng phm hm chc tc ca bn con chu h hng na. ng bo: Ci cht th m khe l! Mang nh nhng c mt m nng chc tc! K ngi i cng ti tht, li dng n c ci thy ma khoe khoang hm hnh! i khi ng c nhng li giu ct nh nhng m c ngha su sc. Ma chay nm n c ng ph x tr tui ln tnh ging thuyt nh th ln v lng t thin. ng

y ging gii kh hng hn. Ni dung bi ging l lng t thin. ng t cnh a ngc tht gh rn v t im thin ng thnh cnh m p ai cng thm c v ng khuyn ngi giu nn b th cho k ngho c ln thin ng, khi phi xung a ngc. Trong bn ngi nghe c mt nh ph thng tn l Gibrng, ngh kinh doanh, song vn cn cho vay li nng, trc y ch chuyn dt cc loi len, d m kim c dm chc vn. C i hn chng b th cho ai bao gi. T hm nghe ging, ch nht no cng thy hn nm mt xu cho my b lo n my ca nh th. Mt xu m n su ngi phi chia nhau! Mt hm thy lo ta ang lm phc kiu , ng mm ci bo c em: - Ka c xem, ng Gibrng ang mua mt xu thin ng y! Trong cng vic t thin khng bao gi ng nn ch. Ngi ta c khng khng t chi, ng cng tm c li hay, bt ngi ta phi suy ngh. Ln n ng khuyn quyn trong mt phng khch tnh. Mt tay qu tc gi, va giu li va kit, hu tc Sngtecxi, hm y c mt y. Hn ta vo loi nhn vt k l m mt thi ngi ta thy xut hin, va c u c bo hong hn vua, va c t tng phng khong hn c Vnte. (Voltaire: mt nh vn v nh trit hc ni ting th k XVIII nc Php, c t tng t do). Khi n gn hu tc, ng gim mc ko tay hn: Hu tc , ngi phi cho ti ci g mi c. Hn quay li, tr li nht nho: Tha c Cha, ti c k ngho ca ti. ng gim mc ni:Th hy cho ti nhng k ngho ! Mt hm gio ng, ng ging o nh sau: Cc gio hu, cc bn thn mn! Hin nay nc Php c mt triu ba mi hai vn ci nh nng dn ch c ba ca, mt triu tm trm mi by ngn nh c hai ca, mt ca ra vo, mt ca s v cn ba mi t vn su ngn tp lu ch c mt ca l ch ra vo thi. Ci l do mt th m ngi ta gi l thu ca. Bt nhng gia nh ngho t gi n tr phi chui rc trong nhng ngi nh y th trnh sao khi lm mi cho st rt v bnh tt! Than i! Thng cho ngi ta khng kh th th lut php li bt h phi mua! Ti khng kt n lut php, ti ch t n Cha. Trong ht Ide, ht Var, trong hai x thng, h Anp, nng dn khng c n c ci xe ct kt, h phi cng phn ra rung. H khng c nn, h phi thp bng nhng que nha v nhng khc dy thng nhng vo u nha. Khp min ni x phin u th c. H phi lm bnh n d tr su thng. H t l bnh bng phn b phi kh. Ma ng, h dng ru b bnh, ngm vo nc mt ngy mt m mi n c. Hi cc gio hu! Hy m lng nhn! Hy xem chung quanh cc bn ngi ta kh nh th no. Vn sinh Provngx, ng rt d lm quen vi cc th m min Nam. Khi cn ng c th ni: Eh b! Moussu, ss sag? nh ngi Lnggc h, Ont

anaras passa nh ngi h Anp, cng nh Puerte un bouen montou embe un bouen froumage grase nh ngi phin thng. iu lm dn chng thch v gip ng gn gi mi ngi kh nhiu. Vo nh tranh vch t hay ln ch ni non, ng cng t nhin thoi mi nh nh mnh. Ni nhng iu cao c nht ng cng ni c bng nhng li l thng tc nht. Ni nng nh mi ngi nn cng i c vo lng tt c. Tuy vy, i vi hng thng lu cng nh i vi dn chng ng vn l mt. ng khng bao gi buc ti mt cch vi v m khng tnh n hon cnh xung quanh. ng ni: - Phi xt xem ti li i ti bng con ng no. V vui v t cho mnh l nguyn ti nhn, ng khng th ngh n mt kiu dc cheo leo no ca ch ngha khc nghit v khng cau my nhn mt nh nhng ng thin, ng c, ng ch ln ting truyn b mt hc thuyt c th tm tt nh sau: Con ngi ta c th xc, n va l gnh nng va l ngun quyn r. Con ngi ko l th xc nhng cng chiu n n. Phi trng coi, un nn, trn p, cng k lm mi nghe theo n. Nghe theo nh vy cng cn c th c ti; nhng lm c nh th th ti cng nh. Ng, nhng l ng qu th cn c th chuyn sang cu nguyn. Thnh thnh th ngoi l; thnh ngi chnh trc l qui tc. Lm lc, sa ng, phm ti cng c, nhng phi l ngi chnh trc. Cng t ti li cng tt, l lut ca ngi. Khng ti li no c, l m c ca thin thn. thuc tri t ny th thot sao khi ti li. Ti li cng nh lut hp dn, chi phi mi ngi.MT CHNH NHN QUN T - IV NI SAO LM VY(tt)

C lc ng thy mi ngi go tht d tn v phn n qu nhanh: - ! ! ng va ci va ni r rng y l mt ti c ln m mi ngi u mc phi. chnh l nhng k o c gi b kinh ng nn vi vng phn khng che thn. i vi n b v dn ngho l nhng k chu nhiu p bc x hi nht, ng rt lng. ng bo: Ti li ca n b, ca con tr, ca k ti t, ca ngi yu hn, ca m ngho kh v dt nt, chnh l ti li ca nhng bc lm chng, lm cha, lm ch, nhng k quyn th, nhng ngi giu c v c hc thc. ng li ni: Phi c gng dy cho ngi khng bit, cng nhiu iu cng hay. X hi m khng thc hin c gio dc khng mt tin l x hi c li. N phi chu trch nhim v tnh trng tm ti do n sn sinh. Con ngi ti tm mi gy ra ti li. Cho nn k c ti khng phi l ngi lm li m

chnh l k gy nn ti tm. ng c mt li xt on s vic theo cch ring ca mnh, kh lnh lng nh th y. Ti ng l ng hc sch Phc m. Mt hm ng c nghe k phng khch mt trng hp thm cu v sp em x. C mt ngi n ng khn kh, v thng ngi bn tnh ca mnh v a con m ch c vi anh ta, v cng qun qu, nn lm bc gi. Thu y lut php cn x nhng ngi lm bc gi vo ti t hnh. Ngi n b va mang i tiu th ng bc gi u tin do ngi yu lm ra th b bt. Tm ch nhng cng ch c tang chng i vi ch m thi. Ch khi no ch ta xng th th ngi yu ca ch mi mc vng php lut. Ch chi. Ngi tra gn. Ch cng mt mc chi ci. By gi vin bin l ngh ra c mt k. Hn by t mt cu chuyn ph tnh v kho nht nhnh chp ni mt t mu th t a ra khin cho ngi n b khn nn kia tng mnh b ngi yu di la tht. Ni cn ghen cng cc, ch ta khai ht, th ht vi mi chng c. V th m ngi n ng b bt v nay mai s b em ra x Etx cng vi ng la. Ngi ta thut chuyn v trm tr khen ngi vin bin l c ti vn dng lng ghen tung phc v cng l. ng gim mc im lng ngi nghe, cui cng mi hi: - Ngi ta em x ngi n ng v ngi n b y u? - ta i hnh. ng hi thm: - Th cn vin bin l th x u? inh xy ra mt vic bi thm. Mt ngi b x t hnh v can ti st nhn. Ngi bt hnh y khng hn l ngi c hc m cng khng hn dt nt, hn ta tng lm tr ch v lm thy k vit thu. V n lm thnh ph kh bn tm. Trc ngy hnh hnh, cha tuyn y nh ngc b m. Cn mt cha c gip ti nhn trong nhng pht cui cng. Ngi ta chy tm cha x. ng ny hnh nh t chi: Vic lin quan g n ti. Ti cn g ci vic kh sai v ci tn xic kh y! Ti, ti cng m y: vi li, ch ti khng phi y. Ngi ta em cu tr li y thut li vi ng gim mc, ng ni: - Ngi cha x ni ng. Khng phi ch ca ngi u, ca ti y. Lp tc ng ti nh ngc, xung bung giam ca tn xic kh, ng gi tn ngi y, cm tay hn v ni chuyn. C ngy ln m ng cnh hn, qun n qun ng, ch cu xin Cha cu vt linh hn cho ngi b ti v cu xin ngi b ti t lo cu vt ly linh hn mnh. ng ni hn nghe nhng chn l tt p nht m cng l gin d nht. Nh mt ngi cha, mt ngi anh, mt ngi bn; cn gim mc l ch ban phc m thi. ng dy hn iu, em li cho hn va lng tin va s an i. Trc

hn ngh cht tuyt vng. Ci cht i vi hn nh mt vc su; run ry trc ci b u thm y, hn li li kinh hong. Hn khng ti tm qu n ni tuyt i dng dng. Bn n lm chn ng su xa, chng nh x v tng ch chung quanh hn ci bc tng ngn cch chng ta vi ci b mt ca mi vt m chng ta gi l cuc sng. T nhng l thng tai hi y, hn khng ngt nhn ra th gii ny v ch thy ton bng ti. ng gim mc em li cho hn nh sng. Hm sau, lc ngi ta n tm nn nhn, ng gim mc c mt v i theo hn. Qun chng thy ng mc o chong tm, eo thnh gi gim mc, i bn cnh ngi khn kh b tri. ng cng hn bc ln xe b, ng cng hn bc chn ln my chm. Hm qua hn u su r ri ht sc m hm nay th mt my li rng r. Hn cm thy linh hn c tr v vi Cha v hn hy vng Cha. ng m hn hn v lc li dao sp ri, ng bo: - K b loi ngi git cht, Cha Tri s cho sng li; k b anh em xua ui s gp li c Cha. Cu nguyn i, tin i v bc vo cuc hng sng! c Cha Cha ang . Khi ng bc t my chm xung, trong mt ng c ci g lm cho mi ngi phi trnh ra, ng ngay ngn li. Khng bit ci g ng knh phc hn c, da mt trng bch hay v ngi trong sng! Tr v ngi nh tm thng m ng gi l lu i ca mnh, ng ni vi b em: Ti va lm l mt cch long trng. Vic cao c thng l vic t c ngi hiu, cho nn trong thnh ph c k bnh lun hnh ng ca ng gim mc, li cho rng ng y ng kch thi. Thc ra ch l cu chuyn phng khch. Cn dn chng th vn khng c c nghi ng cc hnh vi thing ling, h ly lm cm kch v ht sc knh phc. V phn ng gim mc, nhn thy my chm lm ng xc cm t ngt, khin ng kh lu mi hi tnh c. ng l ci my chm, khi n , dng ln v ng sng, th n c ci g m nh ngi ta tht. Thng ngi ta c th c cht g bng quan vi t hnh, chng c kin g, phi cng c m khng cng c, chng no cha thy tn mt mt ci my chm. Nhng nu gp ri th xc ng tht l mnh lit, phi quyt nh dt khot ng v pha ny hay pha kia. K th ca ngi nh Metstr; ngi th nguyn ra nh Beccaria. My chm l s kt t ca lut php, l s trng tr; n khng trung lp v khng cho php ai trung lp. Ai thy n u ln mt cn run b n nht. Mi vn x hi u dng ln bao nhiu du hi chung quanh li dao ca n. My chm l mt o tng. My chm khng phi l mt gi g, my chm khng phi l mt c my, my chm khng phi l mt th my mc cng bng g, st v dy. Hnh nh n l loi sinh vt c

mt ci g nh mt sng kin en ti. Hnh nh ci gi g y bit nhn, ci c my y bit nghe, ci my mc y bit hiu, cc th g, st, dy y u c ch. Trong cn c mng do s c mt ca n gieo vo tm hn con ngi, my chm hin ra d tn, t nhng tay vo cng vic n lm. N l ng la vi ao ph; n n ngi; n nut tht sng, n ung mu ti. My chm nh mt loi qui vt do thm phn v th mc dng ln, mt bng ma sng mt cch ng s bng nhng ci cht n to ra. V th n tng ca n trong tm tr ng gim mc tht l gh rn v su xa. Hm sau ngy hnh hnh v nhiu hm sau na, ng nh tht thn. Dng thanh tnh gn nh mnh lit ca pht giy bi thm bin mt; bng ma ca cng l x hi m nh ngi ng. Con ngi m thng ngy i hnh o vi v bng lng rng r trn mt, ln ny hnh nh c n hn. C lc, ng t ni vi mnh v lng tng th thm tng trng c thoi o no. y l mt trong nhng c thoi y b em nghe c mt bui ti v ghi li: Ta khng ng vic y li gh rn n th. ht tm tr vo lut l ca Cha n mc khng cn nhn thy lut l ca ngi i na th tht l sai lm. Ci cht ch thuc quyn Cha. Quyn g m loi ngi ng chm n ci vic khng mt ai c bit y? Vi thi gian nhng cm tng y m dn v chc ri phai hn. Tuy vy, ngi ta vn thy ng gim mc, t , trnh i qua ch php trng. Nh c ngi m v ngi hp hi th lc no cho mi ng Mirien cng c. ng bit l nhim v v cng vic quan trng nht ca ng. Gia nh no v ga con ci th khng cn mi, ng cng n. ng kho ngi im lng hng gi bn ngi chng mt v, hay bn ngi m va mi cht con. ng kho bit lc no nn im lng v cng bit lc no cn phi ni. ng an i ngi ta mi ti tnh lm sao! ng khng tm cch lm cho ngi ta qun au thng m lm cho ngi ta hy vng, v hy vng khin cho au thng tr nn cao c v ng knh. ng thng ni: i vi ngi qu c, kho chng li thnh ra bt knh. ng c ngh n ci th cht ang thi nt m hy nhn trc th tri xanh, y c nh ho quang lp lnh ca ngi khut. ng bit rng c tin l lnh, nn ng thng nu gng nhn ni an i ngi tht vng v ng tm cch bin s au kh tuyt vng hng v m a, thnh s au kh tin tng nhn ln tri cao.MT CHNH NHN QUN T (tt)

V.C CHA BINGVNUY DNG O LU QUi t ca ng Mirien cng cng chung mt s nguyn tc nh i cng. Vi k c xem gn th ci ngho t nguyn trong cuc sng ca ng gim mc thnh inh l mt cnh tng trang trng v ng yu. Nh ngi gi v phn ln nhng ngi hay suy tng, ng t ng, nhng li ng say. Bui sng ng tnh ta mt gi ri i lm l, hoc nh th ln hoc phng nguyn trong nh. L xong, ng n sng mt ci bnh m bng bt tiu mch dng trong sa b nh. Sau ng bt u lm vic. Lm gim mc bn rn tht. Thng xuyn ng phi tip v b th ca ta gim mc, thng l mt chc sc v hu nh ngy no cng phi gp cc ph gim mc. ng cn phi kim tra cng vic cc hi, phn pht cc c n ny n, xem xt c mt th vin nh chung, no sch xem l, no sch bn, sch kinh... ri tho cc th t hnh o, chun y cc bi thuyt php, gii ha cc v xch mch gia cha x v x trng, ri cn mt m th t giao dch v phn o, v phn i, mt bn l nh nc, mt bn l ta thnh, thi th trm cng nghn vic. Th gi cn li ngoi nhng cng vic b bn y v nhng bui l, nhng gi c kinh, dnh cho k kh, ngi m au, su mun, cn tha ng dng vo lao ng. Khi th ng cuc t trong vn nh, khi th ng c v vit. Hai cng vic nhng ng ch dng mt tn gi: lm vn. Tr c cng l mt ci vn, ng ni. n tra, ng n cm. Ba tra cng ging nh ba sng. Qung hai gi chiu, hm tri tt, ng ra khi nh, do xem phong cnh thn d hoc ph phng, nhiu lc gh thm cc tp lu tranh. ng i mt mnh suy ngh trm ngm, mt nhn xung, tay chng gy di, trn mnh chic o la lt bng m, mu tm, di chn i giy th vi bt tt tm v trn u chic m dt c ba gc thng xung ba qu gng vng vin ht cm. Ch no ng c mt cng vui nh hi. C th ni ng i qua u l em theo mt ci g m p v sng sa. Tr con, ngi gi dt nhau ra tn ca n ng gim mc cng nh n nh mt tri. ng ban phc cho mi ngi v mi ngi cu phc cho ng. Bt k ai c cn vic g, ngi ta u ch n nh ng. Chc chc ng dng chn, hi chuyn cc em b, mm ci vi cc b m. Trong ti h cn tin th ng n thm k kh; khng cn ng no th ng n thm cc nh giu. My ci o thng ng gi dng rt lu nhng li khng mun ngi ngoi trng thy iu , nn ra ph ng khng bao gi mc g khc ngoi ci o la lt bng mu tm. Ci cng c cht bt tin cho ng lc ma h. Bui ti, tm gi ri th ng n cm ti vi b em, b Magloa ng ng sau phc v cho c hai. Ba n cc k thanh m. Tuy vy, nu ng gim mc gi mt

cha x li dng cm ti th b Magloa nhn c hi dn cho c Cha mt mn c sng tuyt vi hay mt mn tht rng c bit. Bt k cha x no cng l mt c n tm; ng gim mc bit nhng mc. Nhng ngoi l y tr ra, ba cm thng ch c rau c v canh nu vi t m. Do hng ph ngi ta bo: Khi ng gim mc khng n cm cha x, th ng n cm ngi kh tu. n ti xong, ng chuyn tr vi c Baptistin v b Magloa na ting, xong ng v bung mnh v li vit, khi th trn giy ri khi th ra mt trang sch no . ng l ngi hay ch v t nhiu thng thi. ng cn li nm su bn tho kh l, trong c mt thin bin lun v on Sng th: Ban s tinh thn Cha bng bnh trn mt nc. ng i chiu vi ba bn khc: bn ting A-rp th vit: Bn phng gi Cha thi; bn Phlaviuyt Gidep th chp: Mt ngn gi t Cha n, thi qua mt nc. Trong mt thin bin lun khc, ng nhn xt v cc cng trnh thn hc ca Huyg, gim mc Ptlmai, ng ch c ca k vit sch ny v ng chng minh nhiu tiu phm khc nhau xut bn th k trc, di bt danh Baclycua, l ca v gim mc ny vit. C khi ang c sch, bt c l sch g, bng dng ng trm t ri tnh li ghi vi dng ngay vo trang sch . Nhng dng ny thng chng lin quan g n cun sch. Trc mt chng ti c mt on ghi chp ra cun sch nhan : Th tn ca ngi Giecmanh trao i vi cc tng Clintn, Cornoalit v cc c ca trm chu M. Vcxy, hi ng Poangx, hng sch v Paris, hi ng Pts, hng sch, bn guytstanh. on ghi chp nh sau: i ng ang tn ti: Ngi ca nh th gi Ngi l Quyn lc v thng, ngi Mccab xng Ngi l to ha, Lun th cho ngi Ephe li gi Ngi l T do, Baruys gi Ngi l V bin, Thnh ca gi Ngi l o c v chn l, thnh Ging gi Ngi l nh sng, cc Vua gi Ngi l Cha thng, thin Di c xng Ngi l Cu th, ngi Lvi xng Ngi l Thnh nhn, Etrat xng Ngi l Chnh trc, s sng to gi Ngi l Cha Tri, ngi i gi Ng l Cha. Nhng Xalmng th gi Ngi l Thng xt v l tn p nht trong mi tn ca Ngi. n chn gi ti hai b gi co lui v ln bung ring trn gc, ch cn mt mnh ng gim mc di nh. n y cn cho mi ngi c mt nim chnh xc v ch ca ng gim mc.MT CHNH NHN QUN T (tt)

VI. NG MIRIEN GIAO NH CHO AI GI

Chng ti gii thiu nh ng gim mc c mt tng di v mt tng gc. Nh di ngn lm ba, trn gc c ba phng v trn na l gc xp. Sau nh l mt mnh vn nh my thc. Hai ngi n b tng trn. ng tng di. Phng ngoi trng ra ph l bung n; phng th nh l bung ng; phng th ba l phng nguyn. phng nguyn mun ra ngoi phi qua bung ng v t bung ng mun ra ngoi phi qua bung n. Trong phng nguyn c mt ngn ng kn, k mt chic ging phng khi c khch. Mi ln cc cha x a phng ra tnh c vic, ng gim mc vn mi vo ng . Ngi nh ngang nh trong gc vn, trc dng lm kho thuc cho nh thng, nay sa thnh bp v bung cha ru. Li cn c chung b nguyn l bp ca nh thng trc kia. ng gim mc nui c hai con b ci, mi ngy vt sa c t hay nhiu, ng u x ra mt na a sang bn nh thng cho bnh nhn. ng bo: y l phn t ca ti np. Phng ng ca ng c phn qu rng, ma rt kh m t l si cho m. inh ci t lm, nn ng ngh ra mt cch l ngn bt chung b thnh mt gian c vch bng g vn che kn. Hm no lnh qu, ng xung v gi l phng khch ma ng. Trong phng khch y cng nh trong bung n, c ch c chic bn vung g tp v bn chic gh n rm. Bung n cn c thm chic t bt a c sn mu hng nht. Phng nguyn cng c ci t nh th ph nhng khn trng v dim ng-ten gi, tm coi c, ng dng lm n th. Cc b nh giu n xng ti v cc b t thin trong thnh ph nhiu ln chung tin nhau a c Cha sm mt b bn th mi cho phng nguyn, nhng ln no nhn tin ng cng em lm phc cho k ngho tt c. Ri ng bo: Ci bn th p nht l linh hn k khn kh c cu gip ang cm t Cha. Trong phng nguyn c hai ci gh nguyn n rm v bn phng ng cng c ci gh bnh n rm. Nh khi phi tip mt lc by tm ngi khch, ng tnh trng hay tng ch huy khu, hoc ban tham mu ca trung on tr phng hay mt s hc sinh tiu chng vin th li phi xung chung b ly gh phng khch ma ng, vo phng nguyn ly gh nguyn v vo c phng ng ly chic gh bnh. Lm th cng c c n mi mt gh cho khch ngi. C iu mi ln c khch n thm li phi khun rng mt phng. C khi c ch v khch n nhng mi hai ngi, tnh th thc l kh x. khi lng tng, nu nhm ma rt th ng n ng trc l si, cn ma h th ng mi khch ra vn do mt vng. Trong bung ngn dnh khch ng, cng cn mt chic gh na y, nhng n li c rm v ch cn c ba chn, phi ta vo tng mi ngi c. Cn chic gh ta ln bng g, xa vn thip vng v bc vi hoa, phng c Baptistin, th v cu thang hp qu khng i lt, trc phi a n ln qua ca s,

nn khng th mi lc cn n li khun ln khun xung. C Baptistin ch mong c lm th no sm c cho ng anh mt b bn gh tip khch bng g o hoa tm c bnh ta dng c ngng v bc bng nhung vng hoa trn, c c trng k. Nhng b nh th gi t nht cng nm trm phrng, m sut nm nm tri c ch dnh dm c c bn mi hai phrng mi xu, nn cui cng phi b qua chuyn . Thi cng nh vy, v i d my ai c nh nguyn? Bung ng ca ng gim mc th khng c g d hnh dung hn! Mt ci ca s ln trng ra vn. Ngay ch ca s l ging ng, mt th ging st ca nh thng, trn c dim mn bng vi xanh. Trong bng ti chic ging, sau mt tm mn, c vi th dng quen trang im, nhn n cn bit c nhng thi quen lm dng ca con ngi thanh lch trc kia. Hai ca thng, mt ci gn l si i sang phng nguyn, mt ci gn t sch sang bung n. T sch l mt chic t knh cha y sch. L si bng g sn gi hoa chng my khi t la, trong l si mt i gi ci bng st trang hong bng i l vin hoa v xoi con ln, xa kia tng dt bc, theo cch lm sang ca cc ta gim mc; pha trn, ch thng t gng soi, mt cy thnh gi bng ng, lp bc m ngoi bong gn ht, gn vo mt ming nhung en sn trong mt khung g sn mu bc. Gn ca s ln mt chic bn rng vi l mc, ct giy m ln xn v nhiu cun sch dy cp. Trc bn, chic gh bnh n rm. Bn ging, mt chic gh cu kinh mn ca phng nguyn. Hai bc chn dung ng khung bu dc treo trn vch hai bn ging. C theo dng ch vng nh chua trn nn vi bn cnh hnh v th cc bc chn dung ny mt l ca tu vin trng Sah, gim mc Xanh Clt, cn ci kia l ca tu vin trng Tuct, gim mc d khuyt Ac, vin trng Grng Sng, dng Xit a phn Sactr. ng gim mc tip thu bung ny ca cc bnh nhn nh thng, thy sn cc bc chn dung y y v c nguyn ch c. H l nh tu hnh, chc cng l nhng n nhn t tr bnh vin, vy th c hai l do ng gi nguyn cc bc chn dung y. Tt c nhng g ng c th bit v hai nhn vt y l h u do nh vua c v nhm chc v ca mnh vo cng mt ngy, 27 thng 4 nm 1785. Nhn b Magloa h cc bc v y lau bi, ng gim mc mi c c cc chi tit c bit y ghi bng mt th mc trng trng trn mt vung giy con lu ngy ng mu vng, dn cht bng bn mu xi sau lng bc chn dung ca vin trng Grng Sng. ca s, mt bc mn xa bng len to si lu nm thnh qu c nt, nhng phi thay tm mi tn tin, b Magloa buc lng phi khu my ng di ngay chnh gia. ng khu li hnh ch thp. ng gim mc hay ch mi ngi xem. Ci ny hay qu! ng ni.

MT CHNH NHN QUN T - VI (tt)

T di ln trn, bung no cng qut vi trng nh kiu nh thng v tri lnh. Tuy vy, nhng nm gn y, b Magloa li tm ra, di lp giy qut vi, nhng bc tranh sn trang tr cho phng c Baptistin, - tm ra nh th no th v sau s r. Nh ny vn l cu lc b ca bn t sn trc khi thnh nh thng, do mi c s trang tr nh vy. Cc bung lt gch , tun no cng c ra. Trc cc ging c nhng thm rm bn. Ni chung, trong nh th c hai tay ngi n b nn ch no cng sch nh chi. Ch c mi li xa hoa y l ng gim mc cho php thi. ng ni: Nh vy khng thit cho k ngho ng no. Tuy nhin cng bit l ng gim mc cn gi c trong s ca ci xa mt b n su ngi bng bc v chic mi xp ln. Hng ngy b Magloa sung sng ngm b bc chong ln trn chic khn bn ln bng vi trng. y nh t ng ht nh ngoi, nn phi thm rng nhiu ln ng th tht: Duy c thi quen dng bc m n l ta kh cha. Ni n b bc y th phi k thm i cy n c c bng bc l ca tha t ca mt b c li. i cy n y thng xuyn c cm hai cy nn sp v by trn l si trong phng ng. Hm no c khch n cm, b Magloa thp i nn v mang by ra bn n. Trong phng ng ca ng gim mc, ngay ch u ging c mt ci tng nh, mi ti b Magloa em b n v chic mi ct vo . tng c kha, nhng chng bao gi ct cha kha i c. Mnh vn v c nhng ngi nh ni trn dng khng p mt lm nn cng mt c v m thut. Vn c li i ngang dc hnh ch thp, gia c b cn. Chung quanh c li i vng theo bc tng vi. Gia cc li i l bn khanh t vung chung quanh trng hng giu xanh. Ba khonh b Magloa trng rau, khong th t ng gim mc trng hoa. y li cn c mt vi cy n qu. C ln b Magloa bo ng mt cch tinh nghch: - Tha c ng, ci g c ng cng tnh cho tht c li, th m vung t ny th ph qu! Th kim m rau cn hn l nhng b hoa. ng tr li: - B Magloa, b lm ri! Ci p cng c ch nh ci c ch khc. Im mt lt, ng li thm: C l cn c ch hn. Mnh t gm chng ba bn lung, nhng ng gim mc cng bn rn vi n nh vi sch v ca mnh. ng sn sng ra y mt vi gi, ht ct li co ri tng qung li chc l, tra ht. ng khng th ght su b nh mt ngi lm vn mong mun. Ni cho ng, ng chng c tham vng

g v khoa thc vt. ng khng bit nhm n, thuyt kia, ng cng khng h ngh n vic phi quyt nh theo Tucnpho hay theo phng php t nhin. ng khng ng v pha nhng thng nang chng pha nhng t dip, m cng khng ng v phe Giuytxi chng Linn. ng chng nghin cu g cy c, ng ch thch hoa. ng rt knh trng ngi thng thi, ng cn knh trng k ngu dt nhiu hn v trong khi lun th l vi hai i tng y, mi chiu h ng li ti cc lung cy ca mnh vi ci thng ti st ty sn mu xanh. Trong nh ng khng h c ci ca no c kha. Ca phng n thng ngay ra trc nh th, ngy xa vn chng cht then st, kha st nh ca nh t. ng gim mc sai tho ht nhng then kha st y i. T , ngy m ch ci bng chic ca g. Ai qua ng bt c vo gi no, mun vo, c y ca ra l c. Lc mi n , hai ngi n b c lo ngay ngy v ci ca lc no cng b ng y. Nhng ng gim mc bo: Nu cc b thch vy th c t ly then st vo ca bung ca cc b. Hai b nh phi tin tng nh ng, hay t ra cng lm ra v tin tng nh ng. Duy c b Magloa i khi cn ht hong. V phn ng gim mc th nh ca ng din t hay t nht cng ghi r trong ba dng ch chnh tay ng vit bn ra mt trang thnh kinh: Ch khc nhau t ny thi; ca nh thy thuc th khng bao gi c ng, cn ca nh tu hnh th bao gi cng phi ng. Trong mt cun sch khc nhau l Trit l y hc, ng c ghi: Ta chng phi l ngi thy thuc nh h sao? Ta cng c nhng ngi khch bnh y ch. Trc ht l khch ca h m h gi l nhng ngi m au; sau na l khch ring ca ta m ta gi l nhng ngi khn kh. ch khc ng li cn vit: ng nn hi tn h k n xin ng nh nh ta, phn nhiu k lng tng v ci tn ca mnh mi cn c ch tr. Mt hm c mt cha x ng knh, khng nh r l cha Kulubru hay cha Pngpieri, chc l do b Magloa xui, nh bo hi ng gim mc rng nh ca b ng cho ngy m ai mun vo th vo nh th, c Cha c chc l khng phn no bt cn khng v c Cha khng s nh ca toang tong nh vy c th xy ra s khng may sao? ng gim mc tay ln vai ca cha x ri nghim trang v khoan t m ni: Nh m Cha chng gi cho mnh, th mnh c mun gi kn bao nhiu cng hoi cng(Nguyn vn Latinh). Xong ng ni sang chuyn khc. ng ni mt cch kh thch th: C s dng cm ca nh tu hnh cng nh c s dng cm ca ngi ch huy k binh. C iu, ng ni thm, s dng cm ca ta phi lng l.

MT CHNH NHN QUN T (tt)

VII. CRAVTTi y t nhin phi dnh ch cho mt s vic khng th no b qua c v l mt trong cc s vic tt nht hiu ng gim mc l ngi nh th no. Bn cp ca Gatpa Be trc y thng quy nhiu cc hm ni rng nliun. Sau khi chng b tiu dit, mt trong cc tay u mc, Cravt, ln trnh vo ni. Y cng mt s lu la, d ng ca Gatpa Be, n nu mt thi gian ti qun Nix, ri trn sang vng Pimng v t nhin li xut hin a phn nc Php, pha Bcxlnt. Ngi ta thy y Gii ri Tuyl. Y n np trong hang hc trn ni Giu Legl v t m xung xm lng theo cc vc Uybay v Uybaydet. C ln dm tin tn mbroong v ang m xng vo nh th v sch l. C vng tn hi v nhng m trm cp ca y. Cnh binh c giao trch nhim lng bt, nhng v hiu. Ln no y cng trn thot, cng c lc y chng c mnh lit. R l mt tn khn kip to tn. ng cn kinh hong th ng gim mc ti. ng i hnh ht. n Sattla, ng x trng ti tm ng v ngh ng tr lui. L do l Cravt ang chim c vng ni n tn Acs v qu na. i s nguy him cho d c h tng. V nh th c th phi hy sinh mt cch v ch ba bn ngi sen m bt hnh. - Do ng gim mc ni ti nh khng ly ngi h tng. - c Cha li ngh th ? ng x trng ku ln. - Ti ngh th lm, cho nn ti nht nh khng ly sen m v mt gi na th ti i. - i? - i. - Mt mnh? - Mt mnh. - Tha c Cha, c Cha ng lm nh vy. - Trn ni ng gim mc tip li c mt xm nh ch by nhiu, m ba nm ti cha n thm. Nhng ngi chn d hin lnh v lng thin y, h l nhng ngi bn tt ca ti. C ba mi con d h chn th h ch c mt. H tt nhng chic thng bng len mu trng rt xinh, h vo von nhiu iu dan ca min ni vi nhng ng so l nh xu. Thnh thong h cng cn nghe ni ti Cha. Vy m mt ng gim mc yu bng va th h s cho l th no? Ti m khng i th h cn coi ra g? - Nhng m, tha c Cha, c cp! S c Cha gp cp! - ny ng ni ti va ngh n y. ng ni c l. Ti c th gp h lm. H

na, h nht nh cng cn nghe ni ti Cha. - Tha c Cha, nhng m chng l mt l cp! Mt by ch si! - ng x trng , c l chnh v by th y m Cha Gisu cho ti i lm k chn. Ai bit u ng no ca ng Cu th? - Tha c Cha, chng s cp ht c ca c Cha. - Ti chng c g. - Chng git c Cha mt. - Git mt ng cha c va i va nim kinh? Ch ch! lm g mi c ch? - Ly Cha! Ri c Cha gp chng tht! - Ti s xin h lm phc cho k kh ca ti. - c Cha ng i, xin c Cha, nguy n tnh mnh mt. - Tha ng x trng, dt khot ch c th thi ! Ti c mt trn th gian ny khng phi gn gi tnh mnh mnh m chn gi cc linh hn. nh phi mc ng. ng ra i, ch c mt em b tnh nguyn i theo dn ng. Ci vic ng kh kh i i y n i khp x lm ngi ta v cng hong s. ng khng mun cho b no theo c, b em cng khng, b Magloa cng khng. ng ci con la i sut qua ni khng gp mt ai v n vi nhng ngi chn d bn tt ca ng mt cch bnh an. ng li vi h na thng, ging o, xc du thnh cho ngi hp hi, dy ch, ni chuyn o l. Hm ng sp t bit x ny, ng quyt nh t chc mt bui l Ngi Cha vi nghi thc gim mc ch l. ng ng vi c x. Nhng lm th no? Chng c l ca ta gim. Ch c th em cho ng dng mt b l m x ngho nn c vi my chic o chong la sn nh tua vng gi. - Khng sao! ng ni C x ! n gi ging chng ta c bo tin v bui l i. Mi vic ri s u vo y. Ngi ta lng cc nh th xung quanh vng. Tt c cc th sang trng x o ngho ny nhp li cng khng lc ra c mt b l phc coi c cho mt thy ht thnh ca nh th ln, ng ni cho mt v gim mc. ng lng tng nh vy th hai ngi i nga l mt mang n cho ng gim mc mt hm to, t nh cha x ri i ngay. M hm ra th thy trong ng mt o chong bng d vng, mt chic m l nm kim cng, mt thnh gi tng gim mc, mt chic gy thnh tuyt p, tt c phm phc mt trm mt thng trc kho nh th c b mbroong. Trong hm c mt mnh giy my ch: Cravt gi c Cha Bingvnuy. - Ti ni l mi vic s u vo y m! ng nhc. Xong li thm: ngi bng lng ci o chn c x th Cha li gi n ci o chong tng gim mc. - Tha c Cha c x lc u, mm ci ni nh - Cha, hay qu s. ng gim mc nhn thng vo cha x, ni li ging nghim ngh: - Cha! Khi ng tr v Sattla cng nh sut dc ng ngi ta nghe ni n iu k l,

ra xem. n nh cha x, ng gp c Baptistin v b Magloa ang ch y. ng bo c em: - No ti ni c ng khng? Ngi thy tu ngho n vi dn ngho min ni, lc i tay khng, lc v y ti. Ti ra i em theo ch c lng tin Cha, lc ra v ti mang c kho ca cho mt nh th. Bui ti trc khi i ng, ng cn ni: - Khng nn s k trm cp, k git ngi bao gi. C nguy him th l ci nguy him bn ngoi, nh nht. Chng ta phi bit t mnh s mnh. Thnh kin l trm cp , tt xu l git ngi . Nhng mi nguy ln u trong ta. S g ci e da tnh mnh ti sn ta! Ch nn ngh n ci uy hip linh hn ta m thi. Sau ng quay sang pha b em: - C , l ngi tu hnh th khng bao gi cn phng i vi ng loi ng loi lm g l c Cha cho php. Ch nn bit cu Cha khi ngh rng c tai bin ang n vi ta. Hy cu Cha, khng phi cho ta, m cho ng loi khi mc ti nhn trng hp ta. Ni cho ng, nhng s bin coi nh rt him trong cuc i ng gim mc. Chng ti ch k nhng ci mnh bit c, cn bnh thng th ng sng theo n np l gi no vic y. Mt gi trong ngy cng ging mt thng trong nm, chng khc g. Ring kho ca ca nh th mbroong v sau ra sao, nu c ai hi, chng ti s lng tng ht sc. Bao nhiu l ca p, kh hp dn cun i cho ngi khn kh th rt tt. V, n cng b cun i ri kia m. S tnh k cng xong mt na; ch cn i hng i v cho n i nt, my bc na v pha k ngho. Tuy nhin, s vic ra sao, chng ti chng dm ni chc. Ch c iu l trong giy m ca ng gim mc thy c ghi my ch hi kh hiu, c l c lin quan n vic ny, xem ch ngha th nh sau: Vn l phi xem ci nn a v nh th hay v bnh vin.MT CHNH NHN QUN T (tt)

VIII. TRIT L SAU BA Nng thng ngh s ni n trn kia l mt ngi thng minh, linh li. ng bc i trn ng i vi mt nguyn tc cng rn l khng thm n nhng tr lc c khi vp phi m ngi ta gi l lng tm, cng l, bn phn, li th danh d. ng i thng n ch, khng mt ln no chch khi con ng thng quan, tin lc. ng ta nguyn l mt bin l, say sa vi s hanh thng, tnh tnh cng khng n ni no, c th gip ch cht nh cho con, cho r, cho b con,

c cho bn b na. Qu l ng kho chn pha tt ca cuc i, cc dp may, cc dp him c. Cn li ng coi nh l ngu ngc c. Tnh ng ta hm, hiu bit sch v tin mnh l ca Epicuya, k tht ch l mt sn phm ca Pign Lbrng. ng sn sng ch giu mt cch v nhng ci g v bin, vnh vin, nhng chuyn ho huyn ca ng c gi gim mc. C lc, ng em ra ci ct vi mt v tin tng d thng, trc mt chnh ng Mirien ng ny nghe. Trong mt dp l na cng, na t g , b tc (ng thng ngh s) v ng Mirien phi dng cm nh ng tnh trng. n lc trng ming, ng thng ngh s vui ming, mc d vn gi ng t th, ni to: - Hay qu, ng gim mc , ta ni chuyn i. Thng ngh s v gim mc nhn nhau kh m khng chp mt. ng vi ti nh hai thy bi. Ti c mt iu mun th tht vi ng. Ti c trit l ring ca ti. - ng ni ng ng gim mc p li. Ngi ta va nm va trit l. ng ang nm trn m ta , tha ng thng ngh s. c khuyn khch, ng thng ngh s tip: - Xin ni chuyn tht tnh. - Tht bng na ng gim mc ni. - Ti xin ni vi ng - ng thng ngh s ni li rng hu tc Acging, Pirng, Hpb v Neging khng phi l nhng th tm ph. Trong t sch nh ti c cc trit gia ti thch, u gy m vng c. - Cng nh ng vy, ng b tc - ng gim mc ngt li. ng thng ngh s ni tip: - Ti ght ir, ng ta l mt nh duy , mt tay cao m, mt ngi cch mng, xt k l c tin Cha v sng o hn Vnte. Vnte th ch nho Nitham v nh th l sai lm, v nhng con ln ca Nitham chng minh rng Cha chng c ch li g ht. Mt git dm vo mt tha bt, tc lsng th ri ch g na. Gi d ci git to hn v ci tha ln hn, th chng ta c th gian. Con ngi, ch l con ln. Th th cn g c Cha vnh vin? Tha ng gim mc, gi thuyt Gihva chn lm. Chng qua n ch to ra c nhng b xng rng tuch. o ci tt c cao siu, n ch lm ry ngi ta! Mun nm ci s khng v n cho ngi ta c yn tnh! T ng n ti v ni tht ht, vi li c xng ti vi v cha linh hn nh l thng, ti th tht vi ng l ti c lng tri. Ti khng m ci ng Gisu nh ng lc no cng khuyn kh hnh v hy sinh. ng l khuyn thng kh rch phi h tin. Kh hnh! Ti sao li phi kh hnh? Hy sinh! Hy sinh cho ci g? Ti cha h thy con ch si no chu hy sinh cho hnh phc ca con si khc. Hy sng theo lut t nhin vy. Chng ta l vt thng ng, chng ta c nn trit l thng ng. trn cao m lm g, nu khng nhn c xa hn sng mi k khc? Chng ta nn sng vui v. Sng l tt c. Cn ci

chuyn ngi ta c mt tng lai khc, ch khc, trn cao kia, hay di y, u y, ti cc tin t no. i do! Ngi ta cn dn ti hy sinh v kh hnh, ti phi ch mi vic ti lm, ti phi nt c v ci thin ci c, v ci ng ci sai, ci nn ci khng nn. V sao? Bi v ti phi tr li v hnh vi ca ti. Lc no? Sau khi ti cht. Tht l ho huyn! Ti cht ri, c thnh m chp c ti. Th bo mt bng bn tay vc ly mt vc tro xem. Ni hn ci c tht, chng ti l nhng k hiu i, chng ti tng bit chuyn i, khng c g l thin l c c; ch c s sng. Chng ta phi tm ci c tht. Phi o su, tm n cng ch! Phi bit nh hi chn l, bi t ln v chp ly. C th mi tht l vui thch. V by gi tha h m khoe ti, c ch. Ti vn l mt ngi dt khot. Tha ng gim mc, vn bt t ca con ngi l mt chuyn phnh tr con. i chao! Li ha hp dn lm sao! Anh c tin tng. S ng Aam tht l may! By gi l linh hn, mai kia l thin thn, c cnh mu xanh xng vai. No, ng gip ti vi, c phi Tectuyling ni rng nhng k hng phc i i s chu du t hnh tinh ny sang hnh tinh khc khng? Vng, c coi l th. Ngi ta s tr thnh chu chu gia cc v sao. V, ngi ta gp Cha Tri. Ch ch ch! Tt c cc th thin ng y u nhm nh tut. Cha Tri l mt tr a khng l. Nht nh l ti khng ni ci trn t Ngi hun luyn u, nhng trong bn b th chng ti c r tai nhau. Interpocula hy sinh cuc sng trn tc cu thin ng th chng khc no th mi bt bng. cho v bin la phnh, di g! Ti khng g c. Tn ti l b tc H v, thng ngh s. Trc khi ti sinh, c ti khng? Khng. Sau khi ti cht i, cn ti khng? Khng. Ti l g? Mt nhm bi dnh nhau trong mt c th. Ti lm g trn tri t ny? Ty ti chn. Chu au kh hoc hng th. Chu kh s a ti n u? n h v. Nhng ti chu kh. Cn hng th th s a n u? Cng n h v. Nhng ti c hng th. Ti chn ri y. i hoc phi n hoc phi b n. Ti th ti n. Lm tru tt hn lm c. Ci o c ca ti l th. Cn sau na nc chy thuyn tri, ca m rng m, in Pngtng (Panthon: in th danh nhn, xy dng Paris vo th k XVIII) cho tt c chng ta.Tt c u ri tm xun ci h huyt ln. Th l chm dt. Finis. Thanh ton han ton. y l bt u ch tiu tan. Cht l ht, ti ni ng nh th. ch ny m c k cn mun ni vi ti mt iu g, ch ngh n iu thi ti thy bun ci. Chuyn ba ca v em. Ngo p cho tr con, Gihva cho ngi ln. Khng, mai sau ca chng ta thuc v m ti. ng sau ngi m ch cn c nhng h v ngang nhau. Anh l Xcanapan, anh l Vanhxng Pn, ci cng thnh con s khng nh nhau. (Sardanapale: nhn vt truyn thuyt ca thnh quc Babylone, ni ting h hng v hn nht; Saint Vincent de Paul: Thnh t v o trong th k I La M, ni ting l ngi o c, vit nhiu chng trong Tn c.) l ci c tht. Vy th hy sng, sng trn ht. Hy dng ly ci ti khi n cn trong tay anh. Ni tht, ti xin tha vi

ng, ng gim mc , rng ti c trit l ca ti v trit gia ca ti. Ti khng b m hoc bi nhng li ni nhm nh. C nhin, ri cng phi c g cho k di, nhng ngi chn t, nhng ngi mi dao, nhng k khn kh. Ngi ta tng cho h nut nhng thn thoi, nhng o tng, no linh hn bt t, no thin ng, cc v sao. H c m nhai cc th y, c m pht ln mu bnh khng. K khng c g c th c Cha Tri. ng l phn t i nht. Ti khng ngn tr iu , nhng ti gi cho ng Neging. Cha Tri l ci rt tt cho dn chng. ng gim mc v tay: - Ni nh th mi l ni! ng reo ln Qu ha bit bao, tht l tuyt diu ci duy vt y! Ch phi ai mun l c c u. ! C n th khng bao gi cn b la na, khng cn kh di m b y bit x nh Catng, b nm nh chin, cng khng b thiu sng nh Gian c. K no to c cho mnh ci duy vt qu ha y s ly lm vui thy mnh chng chu trch nhim v ci g c. Mnh c th nut ti tt thy khng cht bn khon, nhng chc v, nhng ngh n khng ngi ri, nhng tc v, nhng quyn hnh tm c chnh ng hay khng chnh ng, nhng cch ni li ri li n li ht bc, nhng s phn bi b ch, nhng s u hng v ca lng tm. V cui cng th bc xung m sau khi d dy tiu sch mi th. Tht l th v! Nhng iu , khng phi l ti ni ng u, ng thng ngh s . Tuy nhin, ti khng th no m khng khen ngi ng. Cc ngi quyn cao chc c, chnh ming cc ngi ni ra, cc ngi c trit l ring ca mnh v cho mnh, mt th trit l hay ho, t nh, ch ring ngi giu sang mi hiu ni v dng nu mn g cng c, nht l nm tiu mui cho cc khoi lc i th cng tuyt. Ci trit l y ly t y su v c nhng nh thm him c bit moi mc ln. Nhng cc ngi cng c lng t thin, cc ngi khng n ni cho l xu ci vic dn chng ly vic tin vo Cha lm trit l ca mnh, ging ging nh mn ngng hm ht d l mn g nhi nm ca ngi ngho.MT CHNH NHN QUN T (tt)

IX. C EM T NG ANH mi ngi c mt nim v cuc sng gia nh ca ng gim mc v cch hai b ph n em mi hnh ng, mi ngh, c mi bn nng ph n rt hay git tht ca mnh, phc tng nhng thi quen v nhng nh ca ng gim mc, m khng cn ng phi mt cng ni ra li, chng ti thy khng g tt hn l sao li y bc th ca c Baptistin gi cho b t tc Boasvrng, ngi bn t thi th u ca mnh. Bc th y hin chng ti ang gi. inh, 16 thng 12 nm 18 B ch knh mn, khng ngy no chng ti khng nhc n b ch. Ci k ra

thnh thi quen, nhng cng c mt l do na. B ch c tng tng dm cho l b Magloa trong khi chi ra, qut bi trn nh v ci bc vch, li c nhng pht hin y. Hai bung chng ti u pht giy c qut vi trng, gi nh trong mt lu i nh ca b ch chc cng khng n ni lm cho n xu i. B Magloa x tt c ch giy. Bn di c nhiu th. Cc phng khch ca ti, y chng c bn gh g, chng ti dng phi qun o va ngm xong, cao nm thc v rng trn nm thc, c trn xa kia qut sn, dt vng vi nhiu x ngang nh nh b ch. Hi nh ny cn l nh thng, chung quanh phng u lt vi. C c nhng bc chm g thi b c ni chng ta. Nhng chnh l phi xem bung ca ti kia. B Magloa tm thy d thng di mi lp giy dn chng nhau, nhiu bc tranh sn, khng p lm nhng coi c. C bc hnh Minecv phong k s cho Tlmac, c bc cng hnh Tlmac trong vn cy. Ti qun mt tn. Ci ni cc b ngi La M cng n trong mt m. Ti ni g vi b ch na nh? Ti c nhng n ng, n b La M (ch ny c mt ch khng c c) v mt m ty tng. B Magloa lau ra sch s cc th y v ma h ny b y s cha li i ch h hng t cht, ri sn li mt lot, th l ci bung ca ti tr thnh mt nh bo tng tht s. B y cng tm c trong mt x kho thc hai ci bn chn qu kiu xa. Th h i hai -quy su phrng mi sn li, nhng tt hn l tin y cho k ngho; vi li ci bn y trng cng xu x, ti thch mt ci bn trn bng g o hoa tm hn. Ti thy mnh lun c sung sng. ng anh ti tt qu. ng em tt c cho k kh v ngi m au. V th chng ti kh lng tng. X ny ma ng li gay gt m cng phi lm mt ci g cho nhng k thiu thn. Chng ti ch cn va tin ci si v du n. B ch thy khng? Nh th cng rt d chu! ng anh ti li c ci thi quen ring. Lc chuyn tr, ng ni rng mt ng gim mc phi nh th mi c. B ch c hnh dung cho l nh chng bao gi ng ca. Mun vo th c vo v mt bc l ngay trong bung ng y. ng ch s g c. Ban m cng vy. ng cho l dng cm ring ca ng. ng khng mun ti s gim cho ng, m cng khng mun cho b Magloa phi s. ng xng pha mi th nguy him nhng li khng mun chng ti c v n. Cng phi bit ci li ca ng y l th. Tri ma ng cng i, gp nc ng cng li, ma ng ng vn i xa. ng chng s g m ti, ng x khng an ton ng cng mc; ng cng chng ngi g ng u vi nhng tn v li. Nm ngoi, ng i mt mnh n mt vng trm cp. ng khng mun em chng ti theo. ng vng bit nhng na thng. Lc ng tr v, ha ra chng c chuyn g xy ra c, ngi ta tng ng cht th ng li rt khe mnh. ng ni: Ngi ta cp bc ti nh th ny y! V ng m chic hm ng y cc bo vt ca nh th mbroong, m bn cp tng ng. Ln y, trn ng v, chng l ti cng mt s bn b ca ng i hai dm n ng, ti khng km mnh c nn c cn nhn ng mt cht, nhng ch ch ni lc chic xe ku lch cch khng mt ai nghe thy. Thi gian u ti t bo: Khng c nguy him g lm ng chn bc, ng ny tn tht. By gi th ri ti cng quen i. B Magloa c nh cn tr ng th ti ra

hiu bo b y dng. Mc ng mun xng pha nguy him th ng c lm. Phn ti, ti ko b Magloa i, ri ti v bung mnh, ti cu nguyn cho ng v ti thip i. Ti vn yn tm, v ti bit rng nu c tai bin g xy ra cho ng th i ti cng chm dt. Ti s i v vi Cha cng ng anh v c gim mc ca ti. B Magloa th c vt v hn mi lm quen c vi ci nh b gi l s bt cn ca ng. Nhng by gi th thnh np ri. Hai chng ti cng cu kinh, cng s vi nhau v cng nhau ng thip i. Qu c vo nh th cng mc xc n mun lm g th lm. Ni cho cng, chng ti cn s ci g trong nh ny? Lun lun chng ti c mt ngi no bn cnh v ngi li l ngi c quyn lc nht. Qu c th tt qua, cn k thng trc li l Cha. Nh vy i vi ti l . By gi ng anh ti cng chng cn ni vi ti mt ting no. ng khng ni ti cng hiu v chng ti ph mnh cho Thng . l cch c x ca mt con ngi c ci v i trong u c. B ch , ti hi ng anh ti tm hiu v dng h Ph m b ch c nh ti. R l ci g ng cng bit v ng cng nh nhiu k nim lm, v ng lun vn trung thnh vi nn qun ch. ng l mt th gia Nocmng rt xa trong qun Cng. Cch y nm trm nm trong gia nh y c mt v l Raun Ph, mt v l Ging Ph v mt v l Tmt Ph, c ba u l qu tc, trong c mt l lnh cha Rspho. Ngi cui cng trong h l Ghi chin Alchdng, ch huy trung on v cng gi chc v g trong k binh ca Brtanh. Con gi ng ny l Mari Luid ly Adring Sacl Gramng, con trai cng tc Lui Gramng, i t v binh v chun tng trong qun i. Tn h ny c th vit nhiu cch khc nhau nhng cng l Ph c. B ch qu mn i, mong b ch trnh vi c Khm mng trong hng thn thch tn knh ca b ch, nh gim tn chng ti trong li cu kinh ca ngi. Cn c Xivani yu qu ca b ch, c y lm mt vic m khng dng nhng pht ngn ngi c y c gn b ch m vit th cho ti. C y sc khe, hc hnh va b ch v vn yu ti lun lun. l tt c nhng iu ti mong mun. Nh b ch m ti nh n c y. Ti ly lm sung sng do ny sc khe ti khng n ni ti lm, nhng c ngy cng gy thm. n y, bt cn mc cn, xin t bit b ch. Knh chc b ch mi s tt p. Knh cho. Baptistin T.B. C em du ca b ch vn y vi gia nh mnh. Cu chu trai ca b ch khu lm. B ch chc khng ng l cu ta sp ln nm nh! Hm qua cu ta thy mt con nga i ngang qua, u gi qun bao vi, cu ta ni: con nga c ci g u gi th nh? Cu b ngoan qu! Em trai cu ko l mt ci chi cn quanh phng nh ko xe v ni: No! No! C ci th ny th thy r hai ngi n b bit khun mnh theo cch n ca ng gim mc vi ci bit ti ca ph n, n gip h hiu ngi n ng hn c ngi n ng. ng gim mc c ci v ngi hin lnh, hn nhin, khng bao gi thay i, nhng c lc li c nhng hnh ng ln lao to bo v ht sc p m hnh nh chnh ng cng khng ng n. Hai b run s nhng c t nhin.

Cng c khi b Magloa th c i li trch mc trc khi ng lm, nhng khi ng ang lm v lm xong th khng bao gi b c li no. Tuyt nhin khng ai lm ry ng, khi vic bt u, d ch bng mt du hiu. Mt i lc, ng chng cn ni, c l ng cng khng c thc r rt, v c gin d ca ng qu hon ton, hai b cm thy mt cch m h rng ng ang hnh ng nh mt gim mc chn tu; v nh th hai b ch cn nh hai ci bng i li trong nh. Hai b phc v ng mt cch ngoan ngon v nu phc tng l giu mt th hai b lun lun giu mt. Nh c mt nng khiu tinh t rt ng phc, hai b bit rng c nhng s sn sc no li lm cho ngi ta kh chu. V vy m ngay lc cm thy ng ang lm nguy, hai b hiu rt r, khng phi ch ngh m bn cht ca ng, nn khng cn gi gn cho ng na m ph thc cho Cha. Vi li c Baptistin cng tng ni, nh trn y thy, h ng anh b c mnh h no th b cng khng sng na. B Magloa th khng ni ra, nhng b cng hiu nh vy.MT CHNH NHN QUN T (tt)

X. NG GIM MC NG TRC MT NH SNG KHC LSau bc th ni trn kia c t lu, ng gim mc lm mt vic, theo d lun thnh ph, cn liu lnh hn vic i qua vng ni non ca bn lc lm na. vng nng thn k cn thnh inh, c mt ng gi sng n c. Ngi y, xin ni ngay ci ting gh gm, nguyn l mt tay c chn trong vin Quc c (Nguyn vn: Conventionnel, ngha l mt dn biu trong vin Quc c. Vin ny thit lp ch cng ha, ph v x t Lui th XVI, thi hnh chuyn chnh bo v cch mng, bo v nc Php). Tn ng ta l G. X hi nh b thnh inh ni n G. mt cch gh tm. Mt tay cch mng, cc ngi tng tng c chng? Ng y sng ci thi ngi ta my t vi nhau v gi nhau l cng dn kia, cng dn n. C th ni hn l mt con qui. Chnh tay hn khng b phiu git vua, nhng cng gn nh th. Hn l mt con ngi gh gm. Ti sao, lc cc v hong thn chnh thng v nc, ngi ta li khng li n ra ta n c bit m x? nh l khng x t, v c chnh sch khoan hng, nhng ai cm ging cho n mt ci n chung thn pht vng! Cng phi lm mt ci g rn ngi ch!... V li, hn l mt tn v thn ch ngha, cng nh c b l chng By ngng bn tn v con kn kn. Nhng G. c phi l con kn kn khng? ng l mt con kn kn, nu nh ngi ta nhn n cnh c c cc cn ca hn. Hn khng biu quyt x t vua nn

khng b y bit x. Hn c li nc Php. Hn cch thnh ph bn mi lm pht, xa lng mc, xa ng ci, trong mt np thung lng ho lnh, hoang vu. Ngi ta bo l y c mt mnh ng, ging nh mt ci , mt th xo huyt. Khng c lng ging, cng chng bao gi c khch tt qua. T khi hn n th con ng mn qua li cng b c che lp. Ngi ta gh rn ni n ch y cng nh ni n ci nh ca mt tn ao ph. Nhng ng gim mc ngh n hn v thnh thong nhn v pha lm cy chn tri l ch thung lng hn , ng ni ni kia c mt linh hn hiu qunh. V trong thm tm ng ngh: Ta cn phi i thm hn. Phi nhn thy rng ci y lc u c v rt t nhin, nhng lu dn cng suy ngh ng cng thy k quc, phi l, c phn gh tm na. Bi v, ni cho ng, ng khng thot khi cm tng chung ca mi ngi. i vi ngi cch mnh y ng mun xa lnh, ngha l ng gn nh th hn hn ta, nhng iu ny t ng khng thy r lm. Gh ca con chin c lm cho ngi mc ng xa lnh n khng? Nhng con chin ny n th no y! ng gim mc bn khon lm. Mt i khi, ng di bc i v pha y, ri thnh lnh ng quay gt. Th ri mt hm, ngi ta x xo l ch b mc ng gip vic cho tn st nhn gi kia ra ph mi thy thuc, l hn b bnh bi lit sp cht, c l khng qua c m nay. Mt i ngi thm: may mn lm sao! ng gim mc ly gy, khoc o d ngoi v chic o thm ca ng qu sn c v gi m sp thi lnh, ri ng ra i. Tri ng v chiu, mt tri sp ln, ng gim mc mi n ni b loi b. Khi nhn ra l n gn ming , ng khng th gi cho trng ngc khi nh. ng bc qua mt ci ho, i ht mt hng giu, nng mt dn nho ln vo mt khu vn hoang tn, mnh dn bc my bc v cui vn, sau mt bi cy rm, ci hang hin ra t ngt. l mt tp lu thp, ngho nn, b nh m sch s, mt trc c mt gin nho. Trc ca, trong chic gh xe c k, loi gh nng dn, mt ng gi tc bc ang ngi mm ci vi mt tri. Bn cnh ng gi c mt ch mc ng. N a cho ng mt bt sa. Trong lc ng gim mc lng l nhn, ng gi ni vi ch b: - Cm n ch, ta khng cn g na ht. ng khng ci vi mt tri na, quay sang mm ci vi ch b. ng gim mc bc ti. Nghe ting ng, ng gi quay li v mt ng t v ngc nhin, vi ci lng ngc nhin cn li sau mt cuc i dng dc. ng ni:

- T khi ti v y n nay, ln ny l ln u tin c ngi n nh ti. Tha ng, ng l ai? ng gim mc p: - Ti l Bingvnuy Mirien. - Bingvnuy Mirien! Ti nghe ni n tn y. ng c phi l ngi m dn chng gi l c Cha Bingvnuy chng? - Chnh ti. ng gi ci n: - Th th ng l gim mc ca ti? - Hnh nh th. - Mi ng vo. Ngi cch mng a tay, nhng ng gim mc khng bt. ng ch ni: - Ti ly lm sung sng nhn thy rng ngi ta di ti. ng khng m au g th phi. - Ti sp khi ri. ng gi ngh mt t ri ni tip: - Ba ting ng h na th ti cht. ng li ni: - Ti cng hi bit ngh lm thuc t nhiu. Ti bit ngi th no l sp cht. Hm qua ti ch thy lnh hai bn chn; sng nay lnh ln n gi; by gi ti cm thy n ln n tht lng ri; khi n ln n tim th ti ngng sng. Mt tri p qu phi khng ng? Ti bo y ti ra y nhn vn vt mt ln cui. ng c ni chuyn i, nghe chuyn khng lm cho ti mt u. ng n xem mt con ngi sp cht l tt y. Lc cht m c mt ngi lm chng cho mnh th cng hay! Ai cng c nhng tt ring. Ti, th ti mun gng n sng hy i, nhng xem ra ch cn c sng ba ting na l cng. Ti s nhm mt vo lc m ti. Nhng cn qui g! Cht l mt chuyn n gin, cn g phi c nh bnh minh mi cht c! nh th. Ti s nhm mt di nh sao. ng gi quay v pha ch mc ng: - Con i ng i con. Con thc m hm qua, hm nay con phi mt. Ch b bc vo trong lu. ng gi nhn theo n, ni mt mnh: - Khi n ng th ti cht. Cng l gic ng c, c th bn cnh nhau lm ch!MT CHNH NHN QUN T - X (tt)

ng gim mc khng cm ng nh mi trng hp khc. ng cm thy khng c Cha trong ci li cht ny. V li cng cn phi ni ht, ni c nhng mu thun vn vt trong nhng tm hn v i! ng gim mc hi pht v khng c gi l c Cha, tuy cng c khi ng em ting ng ln ra ci ct. ng toan gi ngi cch mng gi l: cng dn. ng thong c mun s sng cc lc, nh

nhiu thy thuc v c o, tuy ng khng quen ci li y. Chung qui, con ngi y, tay cch mng y, dn biu y, mt thi ly lng quyn th; cho nn, c l u tin trong i, ng gim mc mun c thi nghim khc. Ngi cch mng th i vi ng chn tnh v khim nhng; trong thi ca ng, ngi ta cm thy v khim tn ca mt ngi bit mnh sp tr thnh ct bi. ng gim mc thng trnh tc mch v ng cho tc mch cng gn nh xc phm ngi ta. Nhng ng khng th khng ch quan st ngi cch mng. ng ch nhng khng phi v c cm tnh cho nn i vi mt ngi no khc m ng ch nh th tt lng tm ng s cn rt. Nhng mt tn cch mng theo ng th cn lut l no che ch cho, c n lut nhn i na. ng G. bnh tnh, na thn trn vn thng, ging ni sang sng. ng thuc v ci hng ng gi tm mi cng cp lm cc nh sinh l hc kinh ngc. Cch mng c nhiu ngi nh th, nhng ngi cng to ln nh thi i. Nhn ng, ngi ta cm thy l mt con ngi qua trm rn nghn luyn. C ch dng iu ca ng l ca con ngi khe mnh, tuy ng sp cht trong giy lt. Tia mt trong sng, ging ni chc nch, ci nhn vai hng mnh ca ng lm cho thn Cht tht vng, lm cho qu s bt vong phi quay tr v v ng mnh lm ca. ng G. cht hnh nh l v ng vui lng mun cht thi. Trong cch hp hi ca ng, c s ch ng. Ch c chn ng l cng : U minh nm ng i chn y. Hai bn chn cht lnh nhng u vn sng mt cch mnh lit, chi ngi nh sng. Trong gi pht nghim trng y, ng G. ging nh ng vua trong chuyn c tch ng phng n, phn trn ngi l xng tht, phn di l hoa. ng gim mc ngi ln phin bn cnh. on khai kh t ngt (Nguyn vn Latinh: ex abrupto), ng khen m ging nh l khin trch: - Ti mng cho ng. Du sao, ng khng b phiu x t hong thng. Nh cch mng c v nh khng n nhng g chua cht n ng sau hai ting du sao. ng khng ci n na. ng tr li: - ng ch nn qu khen ti. Ti b phiu kt liu bo cha. Ging nghim lnh i vi ging nghim khc. - ng nh ni g? ng gim mc hi. - Ti mun ni rng con ngi c mt bo cha: l s ngu dt. Ti b phiu kt liu tn bo cha . Tn bo cha ra ch qun ch; qun ch l uy th xy dng trn sai tri, tr thc l uy th xy dng trn ci ng, ci chn. Ch c tr thc mi xng ng iu khin con ngi. - V lng tm ng gim mc thm. - Cng l mt. Lng tm l ci lng tri thc bm sinh mi chng ta. ng gim mc nghe lun iu qu mi m ny th hi ngc nhin. Nh cch mng ni tip: - Cn vic git Lui th XVI th ti b phiu chng. Ti ngh rng ti khng c quyn git ngi. Nhng ti c nhim v tiu dit ci xu. Ti b phiu th tiu bo cha, ngha l th tiu ch mi dm i vi n b, th tiu ch n l i vi n ng, th tiu m ti i vi con tr. Biu quyt cho chnh th cng ha, ti biu quyt ci . Ti biu quyt cho bc i, cho ng tm, cho bnh minh! Ti gp sc nh cc thnh kin v sai lm. Thnh kin v sai lm xung th

ho quang hin ln. Chng ti y l nhng ngi lt th gii c l mt h cha au kh, ci h y p ln nhn loi th thnh mt bnh cha nim vui trong lnh. - Trong ln c. - ng nn gi l nim vui b vn c v ngy nay sau ci nm 1814 (Nm phc hng qun quyn Php sau thi k Cch mng v thi k ch) m ngi ta gi l s hi phc tai ngc ca d vng, nim vui tan bin. Than i! Cng trnh dang d! Tht vy, chng ti ph ch c trong vic lm nhng chng ti khng tiu dit c n hon ton trong t tng. Tiu dit cc t hi cha , phi thay i c phong tc. Ci ci xay gi khng cn, nhng gi vn tn ti. - Cc ng hy ph tt c. Hy ph c th c ch, nhng ti khng tin s ph hy trong gin d. - Tha ng gim mc, cng l c lc phi phn n v s phn n ca cng l l yu t ca tin ha. Ngi ta mun ni g th ni, mc, cch mng Php vn l bc tin v i nht ca nhn loi t khiCha Gisu ra i. Dang d, ng, nhng m tuyt vi. N pht hin tt c nhng bi ton x hi. N lm cho tr no con ngi du i: n v v, trn tnh, soi sng; n gii ln mt t tng dng sui vn minh. N l mt iu hay. Cch mng Php l l tc v ca nhn loi. ng gim mc khng th khng lm bm: - Tht vy ? Cn nm 93! (Nm vin Quc c thi hnh chuyn chnh cao bo v ch cng ha mi xy dng v lnh th nc Php b uy hip. Bn phn i ly c l c nhiu mu cng kch cch mng v tranh th bn khng lp trng) Nh cch mng ngi thng ngi ln vi mt v nghim trang hu nh m m. ng ly ht hi sc ca mt ngi sp cht, tht ln: - ! Ti bit m! Nm 93! Phi y, ti i ng ni ln ci ting y. Mt m my m vy vn ng ng mt nghn nm trm nm. Th ri sau mi lm th k n b nh tan. ng, ng mun ln n ting st nh tan my m. ng gim mc cm thy mnh c mt ch yu no b nh trng. C khng nao nng, ng p: - Quan ta nhn danh cng l m ni, c o v nhn i m ni; nhn i khng g khc l hnh thi cng l ti cao. Sm st khng nn nh lm. ng nhn m m vo mt nh cch mng, hi tip: - Th Lui XVII? (Con Lui XVI, chu ni Lui XV l mt ng vua b dn chng ght nht. Lui XVII b giam trong ngc v cht nm 1793, lc ln 10 tui.) - Lui XVII? Xem no! ng thng khc ai? Thng khc em b v ti ? Th th c. Ti cng thng khc vi ng. Hay l ng thng khc hong t Lui? Hy cho ti xem li. i vi ti, a b em thng Cactut (mt tn tng cp lng danh), mt thng b v ti b buc qua nch treo ln php trng cho n cht, ch v ci ti l em Cactut, a b y cng ng thng xt nh a chu vua Lui XV l mt thng b v ti b hnh h trong ngc Tngpl, v ci ti c duy nht l chu ni Lui XV. - Tha ng, ti khng thch ngi ta so snh nh th. - Cactut? Lui XV? ng ku thit thi cho Cactut hay Lui y? Yn lng trong giy lt. ng gim mc gn nh hi tic l mnh trt n y,

tuy nhin ng l m cm thy mnh nao nng, nao nng mt cch khc thng. Nh cch mng li ni: - ! ng c o khng a nghe ni trng s tht. Nhng Cha Gisu ngy trc li a. Cha cm mt ci roi p bi cho in th. Cy roi chp ho quang ca Cha ni s tht ln khng v n. Khi Cha ku: tr n vi ta (Nguyn vn Latinh: Sinite parvulos). Cha khng phn bit nhng a tr con. Cha khng ngn ngi ghp con ca Barabat vi con ca Hrt (Barabas: mt tn st nhn, cng b giam vi Gisu; Herode: vua Giuy, kt n Gisu). Tha ng, s trong trng t n l mt chic m bnh thin, s trong trng khng cn n ci tc in h. S trong trng rch ri cng tuyt vi cao qu nh s trong trng khoc long bo.MT CHNH NHN QUN T - X (tt)

ng gim mc ni kh: - ng th! - Ti nhn thm na. ng nhc n Lui XVII. Chng ta hy thng nht vi nhau. Chng ta c khc tt c nhng ngi v ti, nhng k t nn, tt c nhng tr em, bt k l thng dn hay qu tc khng? Khc th th ti tham d. Nhng nh th th phi i ngc dng lch s tn trc nm 93, trc Lui XVII bt u thng xt. Ti khc con vua cha vi ng nu nh ng chu khc con dn ngho vi ti. - Ti khc tt c nhng a b y. ng G. la ln: - ng u nh nhau! M nu cn cn cn phi nghing v mt bn no, ti mong rng n s nghing v bn dn chng. Dn chng chu kh lu hn. Li yn lng. Ri ngi cch mng ct ting trc. ng chng khy tay, nhm ngi ln, beo mt cht tht bn m nh ngi ta thng lm mt cch v tnh khi ngi ta hi cung hay l kt n. Cp mt tp trung tn lc, ng cht vn ng gim mc. Cuc cht vn tht l ny la: - Tht th, tha ng, dn chng au kh lu i lm ri. Nhng thi, khng phi l vn . Ti mun hi ng, ng n y cht vn ti v ni chuyn Lui XVII lm g? Ti khng quen bit ng. T khi n x ny ti lun trong khu vn nh ny, ch mt mnh, khng bc chn ra ngoi, chng trng thy ai ngoi ch b gip vic cho ti . Tn tui ng, ti c phong phanh nghe n tht v ti cng nhn rng nhng ting n v ng khng n ni xu. Nhng ci y cng v tt c ngha l g. Nhng ngi khn kho c bao nhiu cch ly lng anh dn en ngay tht! Ni n y mi nh rng ti khng nghe ting xe ca ng n, c l ng xe ngoi khu rng, ch r chng? Ti nhc li l ti khng bit ng. ng ni ng l gim mc, nhng ci y cng khng lm cho ti bit g hn v nhn phm ca ng. Tm li, ti nhc li cu hi ca ti: ng l ai? ng l mt v gim mc, tc l mt bc vng tc trong gio hi, mt khch lu son gc ta, c gia huy, c li tc, c bng lc rt hu. Tc gim mc thnh inh lnh mi lm nghn phrng lng chnh, mi nghn phrng lc,

tng cng hai vn ri. ng c bi bp phc dch, c qun hu o nu, trn bn n ton l cao lng m v, th su th xi chim cuc, ci hng m o nghnh ngang, i xe ngy hi, c k hu nga nhn danh Cha Kirixit i chn t! ng l mt v trng chc trong gio hi. Bng lc, dinh th, nga xe, k hu ngi h, m v cao lng, tt c nhng th khoi lc ca cuc sng, ng u c nh nhng v trng chc khc v ng cng hng th nh h. Tt lm, nhng cc ci y ni nhiu hoc cha ni . N khng gip ti thy sng ci gi tr chnh, ci gi tr thc cht ca ng, l ngi c l c tham vng n y dy khng cho ti. Ti ng ni chuyn vi ngi no y? ng l ai vy? ng gim mc ci u, p: - Mt con giun t. (Nguyn vn Latinh: Vermis sum) Nh cch mng lm bm: - H, giun t i xe t m! By gi n lt nh cch mng kiu hnh, m ng gim mc th nhn nhng. ng gim mc du dng ni lun: - Cng c. Nhng xin ng gii thch cho ti iu ny: Xe ca ti ng sau lm cy vi bc, bn n ca ti c cao lng m v, c chim cuc ngy th su, bng lc ca ti n hai mi lm nghn phrng, ti c dinh th, c k hu ngi h, ti sao nhng th y li chng minh rng lng thng ngi khng phi l mt c tt, lng bao dung khng phi l mt ngha v v nm 93 khng phi l qu tn nhn? Nh cch mng a tay qua trn nh xua i mt m my m: - Trc khi tr li ng, ti tha thit xin ng th li cho ti. Ti va c li. ng vo nh ti, ng l khch. Ti c bn phn phi i x lch s vi ng. ng khng tha nhn kin ti, l ra ti ch cn bc b cc lun im ca ng m thi. S giu sang, hng th ca ng l nhng u th cho ti trong cuc tranh lun nhng khng dng n ci u th y mi l lch s. Ti ha s khng dng n na. - Xin cm n ng. ng G. li ni: - By gi th chng ta hy tr li ci vic ng yu cu ti gii thch. Chng ta dng li ch no nh? ng ni th no? Rng nm 93 qu tn nhn phi khng? - Tn nhn, ng. Vic Mara (Marat: mt trong nhng lnh t tr danh ca cch mng Php. Ch cng v t, khng nhn nhng i vi k th ca cch mng. Marat rt c dn chng tin yu)v tay hoan nghnh ci my chm, ng ngh th no? - ng ngh th no i vi vic Btxuy (Bossuet: gim mc triu nh Lui XIV, xut thn i qu tc, c nhiu bi ging v iu vn vn hoa v y hnh nh, lm cho vn hc s Php k ng vo hng nh vn; Nguyn vn Latinh: To Deum) ht bi Tng cha cho bn lnh u rng chm cht tn o Ci cch?

Cu tr li tht l c a, n xa ngay vo ch nh mt mi kim thp. ng gim mc rng mnh. ng khng bit nh tr th no, nhng ng thy pht v ci cch ni v Btxuy. Nhng ngi sng sut nht vn c nhng thn tng ca h v khi lun l ca ngi khc xc phm n nhng ngi h sng bi th h cm thy nh au. Nh cch mng bt u th dc. m suyn ca ngi hp hi chen ln vo nhng hi th cui cng lm cho li ni b t qung. Nhng nhn vo cp mt ngi ta thy tinh thn ca ng hon ton minh mn. ng ni tip: - Ti cn mun ni mt i cu y na. Ni chung cch mng l mt s t khng nh v i ca nhn loi; than i! 93 l mt n tr ming. ng thy 93 tn nhn, nhng cn tt c thi k qun ch th th no, tha ng? Cari l mt tn tng cp, cn Mngtroven th ng gi l g?(Trong cu ny v my cu sau, tn u ch mt nhn vt thi cch mng, tn sau ch mt nhn vt thi qun ch, u c tn trong lch s) Phuki Tanhvinh l mt thng khn, nhng i vi Lamoanhng Bavin, ng ngh th no? Mayda xu xa, nhng cn X Tavan? Lo uysn hung tn, th th ng nh dng ting g gi lo Ltenli? Giucng cht u ngi l mt con qui vt, tuy th hn cn t qui hn l hu tc Luvoa. ng i, ti thng hi Mari ngtoant i cng tc v hong hu, nhng ti cng thng ngi n b khn nn theo o Ci cch di triu vua Lui XIV kia. Nm 1685 ngi n b c con ng b y b lt trn n rn, tri vo mt cy tr, con ch b gi li cch xa trc mt ch; v ch y sa, tim ch y au thng. a hi nhi xanh xao i kht cng thy v cng ku la giy cht. Tn ao ph bo vi ngi n b, ngi m, ngi v sa y: B o ca my i! Nh th l n bt ch hoc b con cht, hoc b tn ngng. Dng ci kh hnh ca Tngtan (Theo thn thoi Hy lp, th Tngtan v xc phm thn linh, b thn linh pht mi mi ng bn mt dng sng, di ci cy y qu. i kht qu, a tay hi qu th cnh cy nhch ln cao, ci xung ung nc th dng sng cn) i vi mt ngi m nh th, theo ng, l th no? Tha ng, ng nn nh rng cch mng Php c nhng l l ca n. i sau s tha th cho cn phn n ca n. Kt qu em li l mt th gii tt p hn. N st pht gh gm nhng kt qu