nissan almera n15

254
NISSAN ALMERA Tłumaczył z języka francuskiego mgr inż. Wacław Sobolewski WYDAWNICTWA KOMUNIKACJI I ŁĄCZNOŚCI WARSZAWA

Upload: guest06f80f

Post on 26-Jun-2015

547 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

Page 1: nissan almera n15

NISSANALMERA

Tłumaczył z języka francuskiegomgr inż. Wacław Sobolewski

WYDAWNICTWA KOMUNIKACJI I ŁĄCZNOŚCI WARSZAWA

Page 2: nissan almera n15

Dane o oryginale:Etudes & Documentation de laRevue Technique automobileNissan Almera essence 1.4 — 1.6 et DieselE.T.A.I.

Opracowanie graficzne TADEUSZ PIETRZYKRedaktor mgr inż. KRZYSZTOF WIŚNIEWSKIRedaktor techniczny MARIA ŁAKOMYKorektor ALINA PODMIOTKOZdjęcie na okładce NISSAN POLAND

629.114.005 Budowa i działanie poszczególnych mechanizmów i zespołów samochodów Nissan Almera,produkowanych od lipca 1995 roku, w wersjach kombilimuzyny trzy- i pięciodrzwiowej,limuzyny czterodrzwiowej oraz użytkowej (Van), wyposażonych w silniki: benzynowy 1,4 dm3

o mocy 64 kW (87 KM) typu GA14DE, benzynowy 1,6 dm3 o mocy 73 kW (100 KM) typuGA16DE oraz wysokoprężne niedoładowane 2,0 dm3 o mocy 55 kW (75 KM) typu CD20 (odlipca 1995 do marca 1996) i typu CD20E (od kwietnia 1996), z mechanicznymi pięciobiego-wymi i automatycznymi czterobiegowymi skrzynkami przekładniowymi. Szczegółowe danetechniczne i regulacyjne, zasady obsługi technicznej i niezbędne materiały eksploatacyjne.Opis demontażu, naprawy i montażu poszczególnych części, mechanizmów i zespołów orazschematy instalacji elektrycznej.Odbiorcy: użytkownicy opisanych samochodów, pracownicy zaplecza technicznego motory-zacji oraz wszyscy zainteresowani tymi samochodami.

© 1999 — E.T.A.I. — EDITIONS TECHNIOUES POUR LAUTOMOBILE ET LINDUSTRIE20, Rue de la Saussiere — 92100 Boulogne — France pour I edition francaise originale

© Copyright for the Polish edition by WKŁ sp. z o.o., Warszawa 2000

ISBN 83-206-1330-2

Tłumacz i wydawca informują, że podjęli wszelkie możliwe starania, aby zapewnić prawidło-wość danych oraz porad zawartych w tej książce, i za ewentualne błędy nie mogą byćpociągnięci do odpowiedzialności.

Wydawnictwa Komunikacji i Łączności sp. z o.o.ul. Kazimierzowska 52, 02-546 Warszawatel. (0-22) 849-27-51; fax (0-22) 849-23-22Dział handlowy tel. (0-22) 849-27-51 w. 555tel./fax (0-22) 849-23-45Prowadzimy sprzedaż wysyłkową książekKsięgarnia firmowa w siedzibie wydawnictwatel. (0-22) 849-20-32, czynna pon,-pt. 10.00-18.00e-mail: [email protected]łna oferta w Internecie http://www.wkl.com.plWydanie 1. Warszawa 2000

Druk: Zakład Poligraficzno-Wydawniczy POZKAL, Inowrocław, ul. Cegielna 10/12Łamanie: Studio Grafiki Komputerowej ARTPRESS s.c, Inowrocław, ul. Poznańska 281,tel. (0-52) 354-95-10, (0-52) 354-95-15

Page 3: nissan almera n15

WIADOMOŚCI WSTĘPNE 7Opis modeli 7Identyfikacja samochodu 8Eksploatacja samochodu 10

1. SILNIKI BENZYNOWE 471.1. Charakterystyka techniczna 471.2. Obsługa i naprawa 601.2.1. Sprawdzanie i regulacja silnika 601.2.2. Naprawy nie wymagające wymontowania silnika 751.2.3. Wymontowanie i zamontowanie zespołu napędowego 851.2.4. Naprawa silnika 861.2.5. Układ smarowania 931.2.6. Układ chłodzenia 94

2. SILNIK WYSOKOPRĘŻNY 992.1. Charakterystyka techniczna 992.2. Obsługa i naprawa 1132.2.1. Sprawdzanie i regulacja silnika 1132.2.2. Naprawy nie wymagające wymontowania silnika 1382.2.3. Wymontowanie i zamontowanie zespołu napędowego 1462.2.4. Naprawa silnika 1482.2.5. Układ smarowania 1552.2.6. Układ chłodzenia 157

3. SPRZĘGŁO 1603.1. Charakterystyka techniczna 1603.2. Obsługa i naprawa 161

4. MECHANICZNA SKRZYNKA PRZEKŁADNIOWA 1644.1. Charakterystyka techniczna 1644.2. Obsługa i naprawa 165

5. AUTOMATYCZNA SKRZYNKA PRZEKŁADNIOWA 1695.1. Charakterystyka techniczna 1695.2. Obsługa i naprawa 171

6. PÓŁOSIE NAPĘDOWE 1766.1. Charakterystyka techniczna 1766.2. Obsługa i naprawa 176

7. UKŁAD KIEROWNICZY 1797.1. Charakterystyka techniczna 1797.2. Obsługa i naprawa 180

8. ZAWIESZENIE PRZEDNIE 1858.1. Charakterystyka techniczna 1858.2. Obsługa i naprawa 1868.2.1. Elementy zawieszenia przedniego 1868.2.2. Ustawienie kół przednich 1898.2.3. Piasty kół przednich 189

9. ZAWIESZENIE TYLNE 1919.1. Charakterystyka techniczna 1919.2. Obsługa i naprawa 1919.2.1. Elementy zawieszenia tylnego 1929.2.2. Piasty kół tylnych 194

5

Page 4: nissan almera n15

Spis treści

10. UKŁAD HAMULCOWY 19510.1. Charakterystyka techniczna 19510.2. Obsługa i naprawa 19710.2.1. Hamulce przednie 19710.2.2. Hamulce tylne bębnowe 19910.2.3. Hamulce tylne tarczowe 20010.2.4. Układ uruchamiania hamulców 20210.2.5. Układ przeciwblokujący ABS 204

11. WYPOSAŻENIE ELEKTRYCZNE 20911.1. Charakterystyka techniczna 20911.2. Obsługa i naprawa 21311.2.1. Alternator 21311.2.2. Rozrusznik 21511.2.3. Zestaw wskaźników, oświetlenie zewnętrzne i wycieraczki szyb... 21511.2.4. Tablica rozdzielcza, ogrzewanie, przewietrzanie i klimatyzacja . . . 21911.2.5. Poduszki powietrzne i pasy bezpieczeństwa z napinaczami

pirotechnicznymi 22811.2.6. Schematy instalacji elektrycznej 232

12. NADWOZIE 23912.1. Charakterystyka techniczna 23912.2. Obsługa i naprawa 24012.2.1. Przednia część nadwozia 24012.2.2. Drzwi boczne i szyby 24212.2.3. Tylna część nadwozia 250

13. DANE OGÓLNE 253

SKOROWIDZ RZECZOWY 254

Page 5: nissan almera n15

WIADOMOŚCI WSTĘPNE

OPIS MODELI

Firma Nissan od wielu lat specjalizowała sięw samochodach osobowych klasy niższej śred-niej (M1 według klasyfikacji ECE). Po kilkugeneracjach udanego modelu Sunny, we wrze-śniu 1995 roku wprowadzono na rynek europej-ski całkowicie nowy model tej klasy o nazwieAlrnera.W pierwszym okresie był on dostępny w dwóchwersjach nadwozia dwubryłowej kombilimuzyny:3-drzwiowej (rys. 0.1) oraz 5-drzwiowej (rys. 0.2),której nadano formę pośrednią między klasycz-ną kombilimuzyną i kombi.W samochodach tych montowano początkowodwa silniki o zapłonie iskrowym (16-zaworowe

o wielopunktowym wtrysku paliwa): 1,4 dm3

(64 kW) i 1,6 dm 3 (73 kW) oraz niedoładowanysilnik o zapłonie samoczynnym 2,0 dm3 (55 kW).Stosowano cztery wersje wyposażenia oznaczo-ne: LX, GX, SLX i GTI.W modelu Almera zastosowano, wykorzystującwcześniejsze doświadczenia modelu Maxima QX,nowego typu tylne zawieszenie półniezależne(tzw. układ Scotta-Russela), wyróżniające siępoprzecznym wahaczem o złożonym ruchu, za-pewniającym dokładnie pionowe przemieszcza-nie się tylnych kół podczas pracy zawieszenia,a przez to doskonałe „trzymanie się drogi" przezsamochód.Model Almera GTI, najbardziej dynamiczny spo-śród całej rodziny, wyposażony w 16-zaworowysilnik benzynowy o wielopunktowym wtrysku

Rys. 0.1. Nissan Almera o nadwoziutrzydrzwiowym

Page 6: nissan almera n15

Wiadomości wstępne

Rys. 0.2. Nissan Almera o nadwoziupięciodrzwiowym

paliwa 2,0 dm 3 (105 kW) był produkowany odlipca 1996.W grudniu 1996 Nissan wprowadził trzeci rodzajnadwozia modelu Almera — trójbryłową limuzy-nę 4-drzwiową (rys. 0.3), dłuższą o 20 cm odwersji 3- i 5-drzwiowych, napędzaną stosowany-mi wcześniej silnikami: benzynowymi 1,4 dm 3

lub 1,6 dm3 oraz wysokoprężnym 2,0 dm3.W maju 1998 w rodzinie samochodów Almerawprowadzono kilka drobnych modyfikacji: zmie-niono wygląd przodu, wprowadzając inny kształtozdobnego wlotu powietrza, przednich reflektorówi zderzaka o powiększonym wlocie powietrza.

IDENTYFIKACJA SAMOCHODUTABLICZKA ZNAMIONOWATabliczka znamionowa jest przynitowana w środ-ku górnego pasa przegrody czołowej (rys. 0.4A)w przedziale silnika. Zawiera podstawowe danesamochodu w następującej kolejności.

1. Numer homologacji europejskiej (wg ECE).2. Numer identyfikacyjny pojazdu (VIN).3. Dopuszczalna masa całkowita samochodu.4. Dopuszczalna masa całkowita samochoduz przyczepą (z hamulcem).5. Maksymalna masa przypadająca na oś przed-nią.6. Maksymalna masa przypadająca na oś tylną.7. Kod typu pojazdu.8. Kod koloru nadwozia.9. Kod koloru pokrycia tapicerskiego wnętrza.10. Model.

NUMER IDENTYFIKACYJNY POJAZDUSiedemnastoznakowy numer identyfikacyjny po-jazdu VIN (rys. 0.4B) jest wybity na przegrodzieczołowej obok tabliczki znamionowej. Numerten występuje także na tabliczce znamionowej.

IDENTYFIKACJA SILNIKATyp i numer seryjny silnika są wybite na lewejścianie kadłuba silnika od strony skrzynki prze-

Rys. 0.3. Nissan Almera o nadwoziuczterodrzwiowym

Page 7: nissan almera n15

Opis modeli i identyfikacja samochodu

Rys. 0.4. Miejsca umieszczenia tabliczki znamionowej (A) i numeru identyfikacyjnegopojazdu (B) w przedziale silnika

kładniowej (silniki benzynowe — rys. 0.5C; silnik —w wersjach ze sprzęgłem sterowanym hy-wysokoprężny — rys. 05D).

IDENTYFIKACJA SKRZYNKIPRZEKŁADNIOWEJ

Skrzynka mechanicznaDane identyfikacyjne mechanicznej skrzynki prze-kładniowej podano:

draulicznie: na górnej części obudowy sprzęgła(1, rys. 0.5E);— w wersjach ze sprzęgłem sterowanym me-chanicznie: na dźwigni łożyska wyciskowego (2,rys. 0.5E).

Skrzynka automatycznaDane identyfikacyjne automatycznej skrzynkiprzekładniowej podano w górnej części jej obu-dowy na korku regulatora (rys. 0.5F).

Rys. 0.5. Rozmieszczenie oznaczeń identyfikacyjnychC — silnik benzynowy, D — silnik wysokoprężny, E — mechaniczna skrzynka przekładniowa, F — automatyczna skrzynkaprzekładniowa1 — oznaczenie skrzynki mechanicznej w wersji ze sprzęgłem sterowanym hydraulicznie, 2 — oznaczenie skrzynkimechanicznej w wersji ze sprzęgłem sterowanym mechanicznie

Page 8: nissan almera n15

Wiadomości wstępne

Identyfikacja modeli samochoduPój. skok.

icrtf)/moc (kW)

Typ skrzynkiprzekładniowej/liczba biegów

S UacSwyae frzydvzwo*ie

1,4L1,4 LX1,4LXVan1,4SLX1,4SLXVan

1,6SLX

1,6SLXauto1,6SLXauto

Van

2,0 D2,0DVan2,0 D LX2.0DSLX2,0DSLXVan

MNJ000AET043MNJ000AEU044

MNJ0OOAEBO61MNJ000AEC062

MNJ000AED063MNJ000AEE064

MNJ000AEM097MNJ000AEN098

GA14DE

GA16DE

GA16DE

CD20

Nadwozie czterodrzw

1,4SLX

2,0DSLX

MNJ000AE5055MNJ000AE6056

MNJ000AEO101MNJ000AER102

GA14DE

CD20

1392/64

1597/73

1597/73

1973/55

Mech.(RS5F30A)/5

Mech.(RS5F31A)/5

Autom.(RL4F03A)/4

Mech.(RS5F31A)/5

owe

1392/64

1973/55

Mech.(RS5F30A)/5

Mech.(RS5F31A)/5

Nadwozie pięciodrzwiowe

1,41,4 LX1,4LXVan1,4GX1,4GXVan1,4SLX1,4SLXVan

1,6GX1,6GXVan1,6SLX

1,6SLXauto1,6SLXauto

Van

2,0D2,0DVan2,0 D LX2,0 DGX2,0DGXVan2.0DSLX

DDSLXVanj

MNJ000AEZ049MNJ000AE0050

MNJ000AEN073MNJ000AEP074

MNJO00AEP075MNJ000AEQ076

MNJ00AEP099MNJ00AEP100

GA14DE

GA16DE

GA16DE

CD20

1392/64

1597/73

1597/73

1973/55

Mech.(RS5F30A)/5

Mech.(RS5F31A)/5

Autom.(RL4F03A)/4

Mech.(RS5F31A)/5

/

EKSPLOATACJA SAMOCHODU

PODNOSZENIE SAMOCHODU

Za pomocą podnośnikaz wyposażenia samochoduZ każdej strony samochodu przewidziano dwamiejsca do oparcia podnośnika stanowiącegowyposażenie samochodu (B, rys. 0.6). Są to

10

wgłębienia w progu płyty podłogowej przystoso-wane do kształtu głowicy podnośnika.

Za pomocą podnośnika warsztatowegoW podwoziu samochodu przewidziano (rys. 0.6)sześć punktów podparcia pojazdu za pomocąpodnośników warsztatowych stałych oraz prze-woźnych, które umożliwiają zarówno podnosze-nie całego samochodu, jak i jego części (przo-du, tyłu oraz obu boków).Do podnoszenia przodu samochodu podnośniknależy umieścić w punkcie (A, rys. 0.6) belkipodtrzymującej zespół napędowy.Do podnoszenia tyłu samochodu podnośniknależy oprzeć w punkcie (A) w środku belkitylnej osi.W obu wymienionych przypadkach należy do-datkowo podeprzeć samochód podstawkami z o-bu boków w punktach (B) w celu zapewnieniawłaściwej stateczności.Do podnoszenia całego samochodu, niezależ-nie od rodzaju podnośnika, należy wykorzystaćcztery punkty (B) wykorzystywane do podnosze-nia za pomocą podnośnika z wyposażenia sa-mochodu. Ramiona tych podnośników musząbyć wyposażone w głowice pasujące do wgłę-bień dostosowanych do podnośnika z wyposa-żenia samochodu.

HOLOWANIEDo holowania samochodu na niewielką odle-głość z ograniczoną prędkością służą dwa za-czepy: z przodu po lewej stronie (dolna częśćrys. 0.7) oraz z tyłu po prawej stronie (rys. 0.8).Transport samochodu na większą odległość i zwiększą prędkością powinien odbywać się naodpowiednich platformach. Dwa dodatkowe za-czepy z przodu i z tyłu pod zderzakami (patrzgórna część rys. 0.7) służą do zamocowaniasamochodu na platformie. Zaczepy dodatkowemogą być wykorzystywane wyłącznie zgodniez ich przeznaczeniem (nie wolno wykorzysty-wać ich do podnoszenia przodu lub tyłu samo-chodu).Samochody z automatyczną skrzynką przekła-dniową zaleca się przewozić na platformie Ma

na specjalnym wózku, aby przednie kota nietoczyły się po drodze. W przypadku braku ta-kich możliwości prędkość holowania samocho-du nie może przekraczać 50 km/h, a maksymal-na odległość — 65 km. Nieprzestrzeganie tychzaleceń grozi poważnym uszkodzeniem auto-matycznej skrzynki przekładniowej.

ZESTAW WSKAŹNIKÓW1. Lampka kontrolna ciśnienia olejuLampka kontrolna ciśnienia oleju zaświeca siępo włączeniu zapłonu i powinna zgasnąć pouruchomieniu silnika. Zaświecenie się tej lampkipodczas jazdy świadczy o niedostatecznym ci-

Page 9: nissan almera n15

Identyfikacja, podnoszenie i holowanie samochodu

Rys. 0.6. Miejsca do podnoszeniasamochodu(opis w tekście)

Rys. 0.7. Przednie zaczepy do mocowania (rys. górny)i przedni zaczep do holowania samochodu (rys. dolny)

Rys. 0.8. Tylny zaczep do holowania samochodu

śnieniu oleju. Należy wówczas natychmiast za-trzymać samochód i wyłączyć silnik oraz spraw-dzić poziom oleju w silniku i w razie potrzebyuzupełnić ilość oleju (patrz „Obsługa bieżąca").Nie należy kontynuować jazdy ze świecącą sięlampką kontrolną ciśnienia oleju, gdyż grozi topoważnym uszkodzeniem silnika.Uwaga. Lampka kontrolna ciśnienia oleju niewskazuje jego poziomu w misce olejowej silnika.

2. Lampka kontrolna ładowania akumulatoraLampka kontrolna ładowania akumulatora za-świeca się po włączeniu zapłonu i powinnazgasnąć po uruchomieniu silnika. Zaświeceniesię tej lampki podczas jazdy świadczy o przecią-żeniu instalacji elektrycznej samochodu lub o nie-dostatecznym ładowaniu akumulatora. Należywówczas natychmiast zatrzymać samochód,sprawdzić stan oraz naciąg paska klinowegonapędu alternatora oraz stan zamocowania prze-wodów elektrycznych na końcówkach akumula-tora i przewodów alternatora. Jeśli naciąg paskanapędu alternatora jest prawidłowy i przewodyelektryczne są prawidłowo zamocowane, a lamp-ka kontrolna po uruchomieniu silnika i zwiększe-niu jego prędkości obrotowej nadal się świeci,należy niezwłocznie sprawdzić obwód ładowa-nia akumulatora w stacji obsługi.

3. Lampka sygnalizacji włączenia hamulca awa-ryjnego, zbyt niskiego poziomu płynu hamulco-wego lub niedostatecznego podciśnienia w ob-wodzie wspomagania układu hamulcowego.Ta lampka kontrolna sygnalizuje przede wszyst-kim włączenie hamulca awaryjnego (ręcznego).Po całkowitym zwolnieniu dźwigni hamulca awa-ryjnego lampka kontrolna powinna zgasnąć.Jeśli hamulec awaryjny nie jest włączony, za-świecenie się tej lampki oznacza zbyt niskipoziom płynu hamulcowego we wszystkich mo-delach samochodów, a w samochodach wypo-sażonych w silniki wysokoprężne sygnalizujedodatkowo niedostateczne podciśnienie w ob-wodzie wspomagania układu hamulcowego.

11

Page 10: nissan almera n15

Wiadomości wstępne

15R/s. 0.9. Zestaw wskaźnikówA — widok (odmiana z elektronicznymilicznikami kilometrów), B — symbole lampekkontrolnych, C — odmiana prędkościomierza zmechanicznymi licznikami kilometrów, D — trzyfunkcje wyświetlacza elektronicznych licznikówkilometrów (opis w tekście)

Jeśli lampka kontrolna zaświeci się podczas jaz-dy, oznacza to, że poziom płynu hamulcowegow zbiorniku jest zbyt niski. Należy wówczas za-trzymać samochód, sprawdzić poziom płynu ha-mulcowego w zbiorniku i w razie potrzeby uzupe-łnić jego ilość (patrz rozdział „Obsługa bieżąca").Konieczność częstego uzupełniania płynu hamul-cowego jest oznaką nieszczelności obwodu hy-draulicznego hamulców. Dalsza jazda w takichwarunkach jest niebezpieczna. Należy pilniesprawdzić układ hamulcowy w stacji obsługi.

4. Lampka kontrolna układu przeciwblokującegoABSLampka ta zaświeca się po włączeniu zapłonui powinna zgasnąć w chwilę po uruchomieniu

12

silnika. Zaświecenie się tej lampki kontrolnejpodczas jazdy oznacza niesprawność układuprzeciwblokującego ABS. Układ hamulcowy sa-mochodu pozostaje wówczas nadal sprawny.Można kontynuować jazdę. Należy jednak zda-wać sobie sprawę z faktu, że podczas hamowa-nia na nawierzchni drogi o zmniejszonej przy-czepności koła samochodu mogą zostać zablo-kowane i może on wpaść w poślizg. Należyw miarę możliwości jak najszybciej usunąć nie-sprawność w specjalistycznej stacji obsługi.

5. Lampka sygnalizacji obecności wody w olejunapędowym (wersje z silnikiem wysokoprężnym)Lampka ta zaświeca się po włączeniu zapłonui powinna zgasnąć w chwilę po uruchomieniu

Page 11: nissan almera n15

Zestaw wskaźników

silnika. Świecenie się tej lampki podczas pracysilnika oznacza, że w filtrze paliwa silnika wyso-koprężnego zebrała się woda. Należy wówczasniezwłocznie opróżnić odstojnik w filtrze paliwasilnika wysokoprężnego (patrz odpowiedni opisw podrozdziale „Obsługa bieżąca"). Nieusunię-cie wody może spowodować poważne uszko-dzenie pompy wtryskowej. Należy systematycz-nie sprawdzać stan filtru paliwa i usuwać z niegowodę, nawet jeśli jej ilość nie powoduje jeszczewłączenia się lampki kontrolnej.

6. Lampka diagnostyczna systemu sterowaniasilnikaLampka ta zaświeca się po włączeniu zapłonui powinna zgasnąć w chwilę po uruchomieniusilnika. Jeśli lampka ta zaświeci się podczaspracy silnika, sygnalizuje ona niesprawność sys-temu sterowania silnika. Silnik może wówczasnadal pracować w trybie awaryjnym, lecz niejest to praca optymalna (zmniejszona moc, zwięk-szone zużycie paliwa) i w przypadku niektórychniesprawności możliwa jest dalsza jazda. Zalecasię niezwłoczne usunięcie niesprawności stero-wania silnika w specjalistycznej stacji obsługi,aby nie spowodować powiększenia zakresuuszkodzeń.Uwaga. W wersjach wyposażonych w immobili-zer NATS miganie lampki diagnostycznej syste-mu sterowania silnika może oznaczać takżewykrycie usterki w układzie immobilizera.

7. Lampka kontrolna włączenia świec żarowych(wersje z silnikiem wysokoprężnym)Lampka ta zaświeca się po włączeniu zapłonu(stacyjki) w wersjach wyposażonych w silnikwysokoprężny. Jeśli przy zimnym silniku lamp-ka się nie zaświeci, oznacza to niesprawnośćukładu wstępnego podgrzewania silnika. Nale-ży niezwłocznie usunąć niesprawność w spe-cjalistycznej stacji obsługi. Czas włączenia świecżarowych zależy od stanu cieplnego silnikai temperatury otoczenia. Po ich samoczynnymwyłączeniu gaśnie lampka kontrolna. Natych-miast po jej zgaśnięciu należy włączyć rozrusz-nik w celu uruchomienia silnika. Gdy silnik jestgorący, wówczas lampka kontrolna się nie za-świeca i od razu można uruchomić silnik włą-czając rozrusznik. Niezgaśnięcie tej lampki kon-trolnej może oznaczać uszkodzenie układu ste-rowania świec żarowych. Wówczas należyniezwłocznie usunąć niesprawność w specjali-stycznej stacji obsługi.

8. Lampka kontrolna rezerwy paliwaZaświecenie się tej lampki oznacza, że w zbior-niku pozostało jeszcze około 6 dm 3 paliwa. Gdywskazówka wskaźnika poziomu paliwa zbliża siędo kreski poziomej w dolnym zakresie skali, alampka kontrolna miga lub się świeci, oznaczato, że poziom paliwa w zbiorniku zmniejszył się

do poziomu przyjętego za rezerwowy i należyniezwłocznie napełnić zbiornik paliwem.Uwaga. W silnikach wyposażonych w katalizatorspalin unieruchomienie silnika z powodu brakupaliwa grozi uszkodzeniem katalizatora.

9. Lampka kontrolna układu poduszki powietrz-nej (wersje z poduszką powietrzną)Lampka ta zaświeca się po włączeniu zapłonuna 7 sekund, a następnie gaśnie, co świadczy0 prawidłowym działaniu układu poduszki lubpoduszek powietrznych.Jeśli lampka ta:— nie zgaśnie po upływie 7 sekund;— miga lub stale się świeci;— nie zaświeca się po włączeniu zapłonu,należy niezwłocznie zgłosić się do autoryzowa-nej stacji obsługi celem sprawdzenia sprawno-ści tego układu.

10. Lampka sygnalizacji otwarcia drzwiLampka ta zaświeca się w razie otwarcia lubniedomknięcia jednych z drzwi samochodu przywłączonym zapłonie (kluczyk wyłącznika zapło-nu w położeniu „ON").

11. Lampka sygnalizacji zbyt niskiego poziomupłynu w zbiorniku spryskiwaczy szybLampka ta zaświeca się, gdy w zbiorniku spry-skiwaczy szyb jest zbyt mały poziom płynu.Należy wówczas uzupełnić ilość płynu w zbior-niku spryskiwaczy szyb (patrz „Obsługa co-dzienna").

12. Lampka kontrolna wyłączenia nadbiegu (wer-sje z automatyczną skrzynką przekładniową)Lampka ta świeci się, gdy przełącznik nadbiegujest wyłączony (przełącznik nadbiegu w położe-niu „OFF").

13. Lampki kontrolne kierunkowskazów i świateławaryjnychJedna z tych lampek miga po włączeniu odpo-wiednich kierunkowskazów, obie zaś migają powłączeniu świateł awaryjnych.

14. Lampka kontrolna włączenia świateł drogo-wych oraz sygnału świetlnegoLampka ta zaświeca się po włączeniu światełdrogowych.

15. Wskaźnik temperatury cieczy chłodzącejWskaźnik ten wskazuje temperaturę cieczy chło-dzącej silnik. Jego wskazówka powinna znajdo-wać się w środkowej części skali. Jeśli wska-zówka znajdzie się powyżej zakresu temperaturynormalnej pracy, należy natychmiast zatrzymaćsamochód w najbliższym bezpiecznym miejscu1 ochłodzić silnik. Następnie należy sprawdzićpoziom cieczy chłodzącej w zbiorniku wyrów-nawczym układu chłodzenia silnika (patrz roz-dział „Obsługa bieżąca"). Jeśli poziom cieczychłodzącej jest prawidłowy, należy sprawdzić

13

Page 12: nissan almera n15

Wiadomości wstępne

2423

20 19Rys. 0.10. Tablica rozdzielczaA — starsza wersja, B — nowsza wersja1 — wyłącznik przednich świateł przeciwmgłowych, 2 — korektor ustawienia świateł reflektorów, 3 — nawietrznik boczny,4 — przełącznik oświetlenia zewnętrznego, świateł i kierunkowskazów, 5 — poduszka powietrzna kierowcy, 6 — zestawwskaźników, 7 — zegar, 8 — przełącznik wycieraczek i spryskiwaczy szyb, 9 — wyłącznik ogrzewania szyby tylnej,10 — nawietrznik środkowy, 11 — włącznik świateł awaryjnych, 12 — wyłącznik tylnego światła przeciwmgłowego,13 — wyłącznik spryskiwacza reflektorów, 14 — poduszka powietrzna pasażera, 15 — schowek podręczny,16 — radioodtwarzacz, 17 — zespół regulacji, ogrzewania, przewietrzania i klimatyzacji, 18 — popielniczka,19 — wyłącznik ogrzewania siedzenia pasażera, 20 — wyłącznik ogrzewania siedzenia kierowcy, 21 — zapalniczka,22 — wyłącznik zapłonu (stacyjka) z blokadą kierownicy, 23 — pokrywa skrzynki bezpieczników, 24 — dźwigniaotwierania pokrywy przedziału silnika, 25 — zespół regulacji ustawienia lusterek zewnętrznych

14

Page 13: nissan almera n15

Zestaw wskaźników, tablica rozdzielcza, przedział silnika

naciąg paska klinowego napędu pompy cieczychłodzącej.Jeśli nie wykryto żadnej niesprawności, a silniksię przegrzewa, nie należy kontynuować jazdy,lecz skorzystać z pomocy specjalistycznej stacjiobsługi.Uwaga. W wysokich temperaturach otoczeniaoraz w warunkach dużego obciążenia silnika(np. holowanie przyczepy) wskazówka możewchodzić na czerwony zakres skali wskaźnika.Jeśli pozostaje na nim przez krótką chwilę, niejest to niebezpieczne dla silnika i nie oznaczaniesprawności układu chłodzenia.

16. Wskaźnik poziomu paliwaWskaźnik ten pokazuje przybliżony poziom pali-wa w zbiorniku. Wskazania mogą się niecozmieniać podczas przyspieszania, hamowania,pokonywania zakrętów oraz podczas jazdy w dółlub pod górę. Po wyłączeniu zapłonu wskazów-ka tego wskaźnika powinna pozostać w poło-żeniu zajmowanym ostatnio przy pracującymsilniku.

17. Prędkościomierz

18. Sumaryczny licznik kilometrówW samochodzie może być zastosowany mecha-niczny (rys. 0.9C) lub elektroniczny (rys. 0.9D)sumaryczny licznik kilometrów (oznaczenie „ODO"na wyświetlaczu), który wskazuje liczbę przeje-chanych kilometrów tylko po włączeniu zapłonu.

19. Okresowy licznik kilometrówW zależności od wersji może występować jedenmechaniczny (rys. 0.9C) lub dwa elektroniczneokresowe liczniki kilometrów (rys. 0.9D) zespo-lone z sumarycznym licznikiem kilometrów (ozna-czenia „TRIP A" i „TRIP B" na wyświetlaczu),które wskazują drogę przebytą podczas dowol-nie wybranych okresów od chwili ich wyzerowa-nia (tylko po włączeniu zapłonu).

20. Przycisk zerowania okresowego licznika kilo-metrówW wersjach z mechanicznym okresowym liczni-kiem kilometrów naciśnięcie przycisku do oporupowoduje wyzerowanie okresowego licznika ki-lometrów. Zerowanie powinno być dokonywanepodczas postoju samochodu.W wersjach z elektronicznymi licznikami kilome-trów za pomocą szybkiego naciskania przyciskuumieszczonego w prędkościomierzu obok wy-świetlacza (czas naciskania poniżej 1 sekundy)uzyskuje się przełączanie funkcji wyświetlacza wnastępującej kolejności: „ODO" (sumaryczny licz-nik kilometrów), „TRIP A" (pierwszy okresowylicznik kilometrów), „TRIP B" (drugi okresowylicznik kilometrów). Zerowanie liczników okreso-wych polega na przyciśnięciu tego samegoprzycisku dłużej niż 1 sekundę po wyświetleniudanego licznika.

21. Obrotomierz (niektóre wersje wyposażenia)Podczas eksploatacji samochodu wskazówkaobrotomierza nie powinna przechodzić na czer-wony zakres skali.

Brzęczyki ostrzegawczeW samochodzie zastosowano:— brzęczyk ostrzegający o pozostawieniu włą-czonych świateł zewnętrznych, który włącza siępo otwarciu drzwi kierowcy, gdy zapłon jestwyłączony;— brzęczyk ostrzegający o pozostawieniu włą-czonego tylnego światła przeciwmgłowego, któ-ry włącza się po otwarciu drzwi kierowcy, gdyzapłon jest wyłączony;— brzęczyk ostrzegający o pozostawieniu klu-czyka w wyłączniku zapłonu, który włącza się pootwarciu drzwi kierowcy, gdy kluczyk znajdujesię w wyłączniku zapłonu.

TABLICA ROZDZIELCZAWidok dwóch wersji rozmieszczenia elementówna tablicy rozdzielczej samochodu przedstawio-no na rysunku 0.10.

PRZEDZIAŁ SILNIKA

Otwieranie pokrywy przedziału silnika• Pociągnąć dźwignię znajdującą się po lewejstronie miejsca kierowcy, pod tablicą rozdzielczą(24, rys. 0.10). Pokrywa przedziału silnika zosta-je wówczas odblokowana i nieznacznie uchylasię do góry pod działaniem sprężyny.• Stanąć przed samochodem. Podnieść do górydźwignię (1, rys. 0.11) zaczepu zabezpieczają-cego pokrywę przed otwarciem podczas jazdy.• Podnieść pokrywę przedziału silnika.• Z uchwytu mocowania wyjąć wspornik pokry-wy przedziału silnika.• Wprowadzić koniec wspornika w otwór gniazdaw dolnej powierzchni pokrywy (rys. 0.12) i spraw-dzić, czy pokrywa jest prawidłowo podparta.

Zamykanie pokrywy przedziału silnika• Unieść nieco pokrywę przedziału silnika jed-ną ręką, a drugą wyjąć koniec wspornika z gniaz-da w dolnej powierzchni pokrywy i umieścićwspornik w uchwycie jego mocowania.• Sprawdzić, czy w przedziale silnika nie pozo-stawiono narzędzi lub innych przedmiotów.• Chwycić pokrywę za przednią krawędź w środ-kowej części.• Opuścić pokrywę do położenia około 20 cmponad osłoną wlotu powietrza i puścić pokrywę,która powinna zatrzasnąć się pod własnym cię-żarem.• Sprawdzić prawidłowość zamknięcia pokrywyusiłując ją podnieść. Jeśli pokrywa nie została

15

Page 14: nissan almera n15

Wiadomości wstępne

Rys. 0.11. Widok dźwigni (1) zaczepuzabezpieczającego pokrywę przedotwarciem podczas jazdy

Rys. 0.12. Koniecwspornika (1) pokrywyprzedziału silnikaumieszczony w otworze(2) gniazda w dolnejpowierzchni pokrywy

właściwie zamknięta, nie należy dociskać jej siłą,lecz ponownie podnieść ją i powtórnie puścićz wysokości około 20 cm.

Przedział silnikaWidok przedziału silnika benzynowego przed-stawiono na rysunku 0.13, widok zaś przedziałusilnika wysokoprężnego — na rysunku 0.14.

URUCHAMIANIE SILNIKA

Wyłącznik zapłonu z blokadą kierownicyWyłącznik zapłonu (stacyjka) stanowi wspólnyzespół z blokadą kierownicy i znajduje się poprawej stronie kolumny kierownicy, pod kołemkierownicy.Kluczyk w wyłączniku zapłonu może zajmowaćnastępujące położenia (rys. 0.15).„LOCK" (0) — kierownica jest zablokowana,zapłon oraz zasilanie osprzętu są wyłączone.W celu odblokowania kierownicy podczas deli-katnego obracania kluczyka w wyłączniku w pra-wo należy lekko obracać kierownicę w prawo i w

16

lewo. W celu zablokowania kierownicy należywyjąć kluczyk i nieznacznie obrócić kierownicę(w dowolnym kierunku) aż do usłyszenia charak-terystycznego trzasku towarzyszącego urucho-mieniu zapadki blokującej kierownicę.Uwaga: kluczyk można wyjąć z wyłącznika za-płonu tylko w tym położeniu.„ACC" (2) — kierownica jest odblokowana,zapłon jest wyłączony, zaś jest włączone zasila-nie niektórych elementów osprzętu. W tym poło-żeniu mogą pracować urządzenia pomocnicze(np. radioodbiornik samochodowy) przy nie pra-cującym silniku.„ON" (3) — położenie normalnej pracy. Wszyst-kie obwody elektryczne samochodu są podnapięciem.„START" (4) — w tym położeniu zostaje włączo-ny rozrusznik w celu uruchomienia silnika. Nie-zwłocznie po uruchomieniu silnika należy zwol-nić nacisk na kluczyk, który samoczynnie po-wróci do położenia „ON". Jeżeli silnik nie zostanieuruchomiony przy pierwszej próbie, należy prze-kręcić kluczyk do położenia „ACC", aby możliwebyło powtórne włączenie rozrusznika przez po-nowny obrót kluczyka do położenia „START"(bez uprzedniego obrócenia kluczyka do poło-żenia „ON" niemożliwe jest powtórne włączenierozrusznika).Uwaga. Podczas jazdy nie wolno wyjmowaćkluczyka z wyłącznika zapłonu, gdyż grozi tozablokowaniem kierownicy i utratą możliwościkierowania pojazdem.

Uruchamianie silnikaPrzed uruchomieniem silnika należy włączyćhamulec awaryjny oraz w samochodach zeskrzynką mechaniczną ustawić dźwignię zmia-ny biegów w położeniu neutralnym, zaś w wer-sjach wyposażonych w automatyczną skrzynkę

Page 15: nissan almera n15

Przedział silnika, uruchamianie silnika

Rys. 0.13. Przedział silnika benzynowegoI — wskaźnik poziomu oleju silnika, 2 — korek wlewu oleju silnika, 3 — zbiornik spryskiwaczy szyb, 4 — zbiornikwyrównawczy układu chłodzenia, 5 — zbiornik płynu hamulcowego, 6 — filtr powietrza, 7 — akumulator, 8 — skrzynkabezpieczników, 9 — korek wlewu chłodnicy, 10 — zbiornik oleju obwodu wspomagania układu kierowniczego,II — świeca zapłonowa, 12 — wskaźnik poziomu oleju automatycznej skrzynki przekładniowej

12 11Rys. 0.14. Przedział silnika wysokoprężnego1 — wskaźnik poziomu oleju silnika, 2 — korek wlewu oleju silnika, 3 — zbiornik oleju obwodu wspomagania układukierowniczego, 4 — zbiornik spryskiwaczy szyb, 5 — zbiornik wyrównawczy układu chłodzenia, 6 — korek wlewuchłodnicy, 7 — filtr paliwa, 8 — zbiornik płynu hamulcowego, 9 — zbiornik płynu hydraulicznego mechanizmu sterowaniasprzęgła, 10 — filtr powietrza, 11 — akumulator, 12 — skrzynka bezpieczników

17

Page 16: nissan almera n15

Wiadomości wstępne

Rys. 0.15. Wyłącznik zapłonuz blokadą kierownicy(opis w tekście)

przekładniową ustawić dźwignię wyboru bie-gów w położeniu „N" lub „P" (zalecane położe-nie „P").W samochodach wyposażonych w mechanicz-ną skrzynkę przekładniową należy ponadto wci-snąć do oporu pedał sprzęgła i przytrzymaćgo w tym położeniu podczas uruchamianiasilnika.

Silnik benzynowyNiezależnie od tego, czy silnik jest zimny czyciepły, podczas uruchamiania silnika nie należynaciskać pedału przyspieszenia oraz zwolnićnacisk na kluczyk natychmiast po uruchomieniusilnika.Jeśli silnik nie uruchamia się po jednej lubdwóch sekundach, nie należy przedłużać czasupracy rozrusznika, lecz przerwać uruchamianie,odczekać 10 sekund i ponowić próbę urucho-mienia silnika.Po kilku nieudanych próbach uruchomienia sil-nika, zwłaszcza w przypadku zbyt długiego włą-czania rozrusznika, może nastąpić „zalanie" sil-nika paliwem. W takim przypadku należy wyko-nać następujące czynności.• Przekręcić kluczyk do położenia „START" (4)jednocześnie naciskając pedał przyspieszeniado końca jego skoku i utrzymując pedał przy-spieszenia w tym położeniu przez cały czaspracy rozrusznika.• Utrzymywać włączony rozrusznik przez 10 se-kund (chyba że silnik wcześniej zostanie uru-chomiony).• Wyłączyć rozrusznik.• Uruchamiać silnik w „normalny" sposób.• Jeśli silnik nie zostanie uruchomiony, powtó-rzyć całą opisaną procedurę.Uwaga. Nie wolno włączać rozrusznika na czasdłuższy niż 10 sekund.

Uwagi eksploatacyjne• Nie zaleca się dłuższej jazdy ze świecącą sięlampką kontrolną rezerwy paliwa. Unierucho-mienie silnika z powodu braku paliwa możenieodwracalnie uszkodzić katalizator spalin.• Należy stosować wyłącznie benzynę bezoło-wiową.• Nie należy uruchamiać silnika za pomocąpchania lub ciągnięcia samochodu.• Nie należy parkować samochodu w miejscupokrytym suchą trawą, liśćmi itp. materiałamiłatwo palnymi. Wysoka temperatura katalizatoramoże wywołać pożar.

18

Silnik wysokoprężny• Przekręcić kluczyk do położenia „ON" (3)i poczekać na zgaśniecie lampki kontrolnej świecżarowych.• Natychmiast po zgaśnięciu lampki kontrolnejświec żarowych włączyć rozrusznik, obracająckluczyk do położenia „START" (4) bez naciska-nia na pedał przyspieszenia. Maksymalny czaspracy rozrusznika nie powinien przekraczać10 sekund.• Niezwłocznie po uruchomieniu silnika zwolnićnacisk na kluczyk.• Jeśli silnik nie został uruchomiony, należyodczekać około 10 sekund i powtórzyć próbęuruchomienia silnika (pierwsze trzy czynności).Uwaga. Podczas rozruchu w okresie zimowymw celu ułatwienia uruchamiania silnika zaleca sięnaciśnięcie na pedał przyspieszenia.

Odpowietrzanie obwodu zasilania paliwemJeżeli silnik zatrzymuje się lub pracuje nierówno,to przyczyną tego może być zapowietrzenieobwodu zasilania paliwem. Wówczas jest ko-nieczne jego odpowietrzenie.Po unieruchomieniu silnika z powodu brakupaliwa również należy odpowietrzyć obwód zasi-lania paliwem (patrz „Odwadnianie filtru paliwa"w podrozdziale „Obsługa bieżąca" niniejszegorozdziału).

Zalecenia eksploatacyjne dotyczące wersjiz silnikami benzynowymi i wysokoprężnymiBezpośrednio po uruchomieniu zaleca się pozo-stawić silnik pracujący na biegu jałowym przezco najmniej 30 sekund.Do czasu nagrzania silnika do temperatury nor-malnej pracy silnik nie powinien rozwijać dużychprędkości obrotowych; nie należy też gwałtownieprzyspieszać, zwłaszcza w okresie zimowym.Po dłuższej jeździe z dużą prędkością (lubw ciężkich warunkach terenowych albo w ulicz-nych korkach) przed zatrzymaniem silnika zale-ca się pozostawienie go pracującego chwilę nabiegu jałowym.Po wyłączeniu gorącego silnika wentylator lubwentylatory chłodnicy (napędzane elektrycznie)mogą pracować jeszcze kilka minut (zależnie odstanu cieplnego silnika). Należy o tym pamiętaćprzy wszelkich czynnościach dokonywanychw przedziale silnika podczas przerw w dłuższejjeździe lub bezpośrednio po przyjeździe namiejsce.Uwaga. Nie wolno uruchamiać silnika w po-mieszczeniu zamkniętym. Spaliny są bardzo tok-syczne.

Uruchamianie silnika za pomocąakumulatora pomocniczegoJeśli akumulator samochodu ulegnie rozłado-waniu, można uruchomić silnik podłączając

Page 17: nissan almera n15

Uruchamianie silnika

4 1 3Rys. 0.76. Schemat podłączenia akumulatorapomocniczego1, 2, 3, 4 — kolejność podłączania przewodów

inny, naładowany akumulator (np. innego sa-mochodu) według następującego sposobu (rys.0.16).• Za pomocą odpowiedniego przewodu rozru-chowego (o dużym przekroju) połączyć naj-pierw biegun dodatni akumulatora samochoduz biegunem dodatnim akumulatora pomocni-czego.• Drugim przewodem rozruchowym połączyćbiegun ujemny akumulatora pomocniczego z ma-są uruchamianego samochodu (np. do nakrętkigórnego mocowania kolumny zawieszenia przed-niego).Uwaga. Obie podane czynności należy wyko-nać przy nie pracującym silniku.• Jeśli akumulator pomocniczy znajduje sięw innym samochodzie, uruchomić silnik tegosamochodu i nieco zwiększyć jego prędkośćobrotową.• Uruchomić silnik samochodu o rozładowa-nym akumulatorze.• Nie odłączać przewodów rozruchowych odakumulatora pomocniczego dopóki uruchomio-ny silnik pracuje na biegu jałowym ze zwiększo-ną prędkością obrotową. Gdy prędkość obroto-wa zmniejszy się do normalnej prędkości biegujałowego, wówczas można odłączyć akumulatorpomocniczy.Uwaga. Nie wolno uruchamiać silnika w po-mieszczeniu zamkniętym. Spaliny są bardzo tok-syczne.

PaliwoNależy stosować wyłącznie paliwo zalecane przezproducenta samochodu:— do silników benzynowych: benzynę bezoło-wiową o liczbie oktanowej co najmniej 95;— do silników wysokoprężnych: olej napędowyo liczbie cetanowej co najmniej 50.Uwaga. Nie należy stosować żadnych dodatkówdo benzyn.

Docieranie samochoduPodczas pierwszych 1600 km przebiegu należystopniowo zwiększać obciążenie silnika.• Nie przekraczać prędkości 90 km/h i utrzymy-wać prędkość obrotową silnika benzynowegodo 4000 obr/min, zaś wysokoprężnego — do3000 obr/min.• Unikać długotrwałej jazdy ze stałą prędkościąobrotową, zarówno dużą, jak i małą.• Nie naciskać pedału przyspieszenia do końcajego skoku i nie przyspieszać gwałtownie nażadnym biegu oraz unikać gwałtownego rusza-nia z miejsca.• W miarę możliwości unikać gwałtownego ha-mowania.• Podczas pierwszych 800 km przebiegu nieholować przyczepy.Ponadto należy stopniowo zwiększać prędkośćjazdy oraz osiągane przyspieszenia.

POSŁUGIWANIE SIĘ POSZCZEGÓLNYMIPRZYRZĄDAMI SAMOCHODU

Zmiana biegówMechaniczna skrzynka przekładniowaSchemat zmiany biegów podano na gałce dźwi-gni (rys. 0.17).W celu włączenia biegu wstecznego należy:— przesunąć dźwignię zmiany biegów do poło-żenia neutralnego i odczekać aż samochód sięzatrzyma, a silnik będzie pracował z prędkościąbiegu jałowego;— odczekać kilka sekund, aby uniknąć zgrzy-tów i przy wciśniętym do oporu pedale sprzęgłaprzesunąć dźwignię zmiany biegów do skrajne-go prawego położenia, a następnie do tyłu;— jeśli występują trudności z włączeniem bieguwstecznego, należy cofnąć dźwignię do położe-nia neutralnego, całkowicie zwolnić i ponowniewcisnąć pedał sprzęgła do oporu i przesunąćdźwignię zmiany biegów do skrajnego prawegopołożenia, a następnie do tyłu.Przy włączonym zapłonie włączenie bieguwstecznego powoduje równoczesne włączenieświateł cofania.

3 5

Rys. 0.17. Schemat zmiany biegów skrzynkimechanicznejN — położenie neutralne, R — bieg wsteczny

19

Page 18: nissan almera n15

Wiadomości wstępne

Uwaga Podczas jazdy nie należy wywieraćnacisku na dźwignię zmiany biegów, gdyż grozito uszkodzeniem widełek wewnętrznego mecha-nizmu zmiany biegów. Ponadto nie należy jeź-dzić ze stopą cały czas opartą na pedale sprzę-gła, lecz opierać ją na tym pedale tylko podczasruszania i zatrzymywania pojazdu oraz zmianybiegów.Zalecane minimalne prędkości zmiany biegów:— z 1 na 2: 25 km/h;— z 2 na 3: 40 km/h;— z 3 na 4: 65 km/h;— z 4 na 5: 75 km/h.

Automatyczna skrzynka przekładniowaW wersjach wyposażonych w automatycznąskrzynkę przekładniową zastosowano skrzynkęsterowaną elektronicznie z wyłącznikiem nadbie-gu („Overdrive").Dźwignia wyboru biegów skrzynki automatycz-nej (rys. 0.18) może zajmować sześć położeń(trzy biegi do przodu, bieg wsteczny, położenieneutralne oraz postojowe), oznaczonych u jejpodstawy, a ponadto ma dwa przyciski (wyłącz-nik nadbiegu i przycisk odblokowania).

Położenia dźwigni wyboru biegówUruchomienie silnika jest możliwe tylko w położe-niach „P" lub „N" dźwigni wyboru biegów.Uwaga. Przycisk odblokowania dźwigni wyborubiegów, umieszczony z boku uchwytu dźwigni,jest tak skonstruowany, że w celu przesunięciadźwigni z położenia „P" do każdego innego poło-żenia przy włączonym zapłonie (kluczyk w położe-niu „ON") konieczne jest pełne wciśnięcie pedałuhamulca.Wciśnięcie przycisku odblokowania jest koniecz-ne także w celu przesunięcia dźwigni wyborubiegów do położenia „P" lub „R" oraz z położe-nia „2" do „ 1 " .Położenia „D", „R", „2" lub „ 1 " należy wybieraćtylko podczas postoju samochodu, przy silnikupracującym z prędkością obrotową biegu jało-

Rys. 0.18. Elementy sterowania skrzynki automatycznej1 — dźwignia wyboru biegów, 2 — położenia dźwigniwyboru biegów, 3 — przycisk odblokowania dźwigniwyboru biegów, 4 — przycisk wyłącznika nadbiegu „O/D"

20

wego oraz po naciśnięciu pedału hamulca. Jeślinie naciśnie się na pedał hamulca, nastąpipowolne ruszenie samochodu.

„P" — postój (parking)Skrzynka przekładniowa i koła napędowe samo-chodu (przednie) są zablokowane mechanicz-nie. Dźwignię wyboru biegów można przesuwaćdo tego położenia wyłącznie przy nieruchomymsamochodzie. Przesunięcie dźwigni do położe-nia „P" oraz wyprowadzenie z niego wymaganaciśnięcia przycisku odblokowania, znajdują-cego się z lewej strony gałki dźwigni.Uwaga. Niezależnie od unieruchomienia samo-chodu przez wybór położenia „P" zaleca sięwłączenie hamulca awaryjnego.

„R" — bieg wstecznyDo tego położenia można przesuwać dźwignięwyboru biegów tylko przy nieruchomym samo-chodzie, silniku pracującym z prędkością obro-tową biegu jałowego oraz po naciśnięciu pedałuhamulca. Przesunięcie dźwigni do położenia „R"lub wyprowadzenie z niego wymaga naciśnięciaprzycisku odblokowania, umieszczonego z lewejstrony gałki dźwigni.

„ N " — położenie neutralneW tym położeniu nie jest włączony żaden biegi jest możliwe uruchomienie silnika. W przypad-ku nagłego zgaśnięcia silnika podczas jazdymożna przesunąć dźwignię do położenia „N"i uruchomić silnik. Zatrzymując się na pochyło-ści, trzymając wciśnięty pedał hamulca, zalecasię przesunąć dźwignię wyboru biegów do poło-żenia „N", aby uniknąć przegrzewania się auto-matycznej skrzynki przekładniowej.

„D" (z wciśniętym przyciskiem „O/D") — jazdado przodu z możliwością włączania nadbieguDo tego położenia można przesuwać dźwignięwyboru biegów tylko przy nieruchomym samo-chodzie, silniku pracującym z prędkością obro-tową biegu jałowego oraz po naciśnięciu pedałuhamulca.Położenie to wykorzystuje się podczas normal-nej jazdy. Zmiana biegów od 1. do 3. i redukcjatych biegów oraz włączanie i wyłączanie nadbie-gu następuje samoczynnie, stosownie do obcią-żenia silnika i prędkości pojazdu oraz wybrane-go programu jazdy. Automatyczne wykorzysty-wanie nadbiegu przy odpowiedniej prędkościjazdy samochodu, czyli czwartego biegu o prze-łożeniu mniejszym od jedności, wymaga uprzed-niego wciśnięcia przez kierowcę przycisku wy-łącznika nadbiegu.Uwaga. Podczas rozgrzewania się silnika nad-bieg nie będzie włączany mimo wciśnięcia przy-cisku wyłącznika nadbiegu.Ponowne naciśnięcie tego przycisku uniemożli-wia włączenie nadbiegu przez skrzynkę automa-

Page 19: nissan almera n15

Posługiwanie s/ę poszczególnymi przyrządami samochodu

tyczną i jest to sygnalizowane zaświeceniem sięlampki kontrolnej w zestawie wskaźników.

„D" (z wyciśniętym przyciskiem „O/D") — jazdado przodu bez możliwości włączania nadbieguWarunki przesunięcia dźwigni wyboru biegów dotego położenia oraz zmiany biegów są identycz-ne z opisanymi poprzednio, z tym, że nadbieg niejest włączany (przycisk wyłącznika nadbiegu wy-ciśnięty). Taki sposób ustawienia dźwigni wyborubiegów należy wykorzystywać podczas jazdy w te-renie pagórkowatym lub na drogach krętych.Zapewnia on skuteczne hamowanie silnikiem,eliminując równocześnie bardzo częste w takichwarunkach samoczynne przełączanie skrzynkiz biegu 3. do nadbiegu i odwrotnie.

„2" — automatyczna zmiana tylko biegów 1—2W tym położeniu nie włącza się 3. bieg aninadbieg. Położenie to należy wykorzystywać pod-czas jazdy w terenie górzystym lub na bardzokrętych drogach. Zapewnia ono zwiększoną sku-teczność hamowania silnikiem i chroni przed zbytczęstą samoczynną zmianą biegów z 2. na 3.i odwrotnie. Położenie to zaleca się także pod-czas holowania innego samochodu oraz podczasruszania na drodze oblodzonej lub ośnieżonej.Uwaga. Nie należy przesuwać dźwigni wyborubiegów do położenia „2" przy prędkości jazdywiększej niż 95 km/h. Po ustawieniu dźwigniwyboru biegów w położeniu „2" nie należyprzekraczać prędkości 95 km/h.

„ 1 " — włączony stale 1. biegW tym położeniu stale jest włączony 1. biegi samoczynnie nie może ulec zmianie. Położenieto należy stosować wyłącznie w celu uzyskaniabardzo intensywnego hamowania silnikiem przymałych prędkościach jazdy oraz gdy warunkidrogowe wymagają bardzo dużej siły napędo-wej na kołach przy małej prędkości jazdy, np. nabardzo stromych wzniesieniach i przy prędkościjazdy poniżej 50 km/h.Uwaga. Długotrwała jazda przy ustawieniu dźwi-gni wyboru biegów w położeniu „ 1 " lub „2"i bardzo dużych obciążeniach silnika grozi prze-grzaniem i uszkodzeniem automatycznej skrzyn-ki przekładniowej. W miarę możliwości należywykorzystywać położenie „D", włączając położe-nia „2" i „ 1 " tylko wówczas, gdy jest to absolut-nie niezbędne i powracając do położenia „D",gdy tylko jest to możliwe.Nie należy przesuwać dźwigni wyboru biegówdo położenia „ 1 " przy prędkości jazdy większejniż 50 km/h. Po ustawieniu dźwigni wyborubiegów w położeniu „ 1 " nie należy przekraczaćprędkości 50 km/h.

Kick-downPrzy dźwigni wyboru biegów ustawionej w poło-żeniu „D" wymuszenie redukcji biegu w celu

zwiększenia przyspieszenia lub bardziej sku-tecznego hamowania silnikiem uzyskuje się na-ciskając do oporu pedał przyspieszenia.Uwaga. Przejście na niższy bieg można stoso-wać tylko przy takiej prędkości jazdy, przy którejna niższym biegu silnik nie przekroczy dopusz-czalnej prędkości obrotowej.

Uwagi eksploatacyjnePrzy niskiej temperaturze otoczenia należy chwi-lę poczekać przed przesunięciem dźwigni wybo-ru biegów z położenia „P" lub „N" do położenia„D" lub „R".Nie wolno ręcznie zmieniać biegu na niższy przydużej prędkości obrotowej silnika i nie należynaciskać pedału przyspieszenia podczas zmia-ny położenia dźwigni wyboru biegów.W nieruchomym samochodzie należy zawszenaciskać na pedał hamulca, jeśli przy pracują-cym silniku dźwignia wyboru biegów znajdujesię w położeniu innym niż „P" lub „N" (włączonyjest bieg), gdyż samochód może niespodziewa-nie ruszyć z miejsca.Jeśli podczas jazdy przez nieuwagę przesuniętodźwignię wyboru biegów do położenia „N", toprzed przesunięciem jej w położenie „D" należychwilę odczekać, aż prędkość obrotowa silnikazmniejszy się do prędkości biegu jałowego.Nie wolno wybierać położeń „ 1 " , „2" oraz „D",gdy samochód toczy się do tyłu oraz położenia„R", gdy toczy się on do przodu.Podczas postoju na poziomej nawierzchni dounieruchomienia samochodu wystarcza zablo-kowanie skrzynki przez przesunięcie dźwigniwyboru biegów w położenie „P". Natomiast napochyłości przed wybraniem położenia „P" nale-ży uruchomić hamulec awaryjny.Niemożliwe jest uruchomienie silnika pchaniemlub ciągnięciem samochodu.

Układ kierowniczy ze wspomaganiemNie należy długo przytrzymywać kierownicy skrę-conej maksymalnie, gdyż grozi to uszkodzeniempompy hydraulicznej układu wspomagania.Przy nie pracującym silniku układ wspomaganianie działa.

Układ przeciwblokujący ABSUkład ABS, przeciwdziałający blokowaniu kółpodczas hamowania, jest włączany samoczyn-nie po każdym uruchomieniu silnika i przekro-czeniu pewnej minimalnej prędkości jazdy. Roz-poznaje on różnice prędkości obrotowej kółsamochodu i uniemożliwia ich zablokowaniepodczas gwałtownego hamowania.Należy pamiętać, że układ ten nie zmniejszadrogi hamowania, która zależy od stanu na-wierzchni drogi oraz warunków jazdy. Głównymzadaniem tego układu jest zachowanie kierowal-ności samochodu podczas hamowania i umoż-

21

Page 20: nissan almera n15

Wiadomości wstępne

liwienie ominięcia ewentualnych przeszkód nadrodze.Lampka kontrolna układu ABS, umieszczonaw zestawie wskaźników, po włączeniu zapłonupowinna zaświecić się na kilka sekund i zga-snąć. Jeśli nie zaświeca się lub nie gaśnie albozaświeci się podczas jazdy, oznacza to, że układprzeciwblokujący jest niesprawny. Wówczas sa-moczynnie układ ABS zostaje wyłączony i niewywiera wpływu na działanie układu hamulco-wego. Możliwa jest dalsza jazda, należy jednakzachować szczególną ostrożność na śliskiej na-wierzchni. Pilnie trzeba usunąć niesprawnośćtego układu w specjalistycznej stacji obsługi.

Uwagi eksploatacyjneUkład ABS zaczyna działać podczas intensyw-nego hamowania przy prędkości jazdy większejniż 10 km/h.Prawidłowe działanie układu ABS podczas in-tensywnego hamowania powoduje niewielkiepulsowanie pedału hamulca o dużej częstotliwo-ści wyczuwalne przez kierowcę.Włączeniu układu ABS towarzyszy charaktery-styczny szum (stukanie) w przedziale silnika(jest to zjawisko normalne).

Oświetlenie i sygnalizacja

Przełącznik oświetlenia zewnętrznegoDźwignia przełącznika oświetlenia zewnętrzne-go, świateł i kierunkowskazów znajduje się polewej stronie pod kierownicą (tzw. lewy przełącz-nik zespolony).Pierścień, umieszczony na końcu dźwigni lewe-go przełącznika zespolonego, może zajmowaćtrzy położenia (rys. 0.19):- (0) — wyłączone oświetlenie zewnętrzne (dzia-ła sygnał świetlny);- (1) — włączone światła pozycyjne (oraz oświe-tlenie tablicy rejestracyjnej i oświetlenie zestawuwskaźników);- (2) — włączone światła mijania lub drogowe(sposób przełączania świateł — patrz dalszyopis).

Brzęczyk sygnalizujący pozostawieniewłączonych świateł zewnętrznychJeśli po unieruchomieniu silnika pozostawionowłączone oświetlenie zewnętrzne, to po otwar-

Rys. 0.79. Położenia przełącznika oświetleniazewnętrznego0 — wyłączone oświetlenie zewnętrzne, 1 — włączoneświatła pozycyjne, 2 — włączone światła mijania lubdrogowe

22

ciu drzwi kierowcy włącza się brzęczyk. Sygnałten wyłącza się po zamknięciu drzwi, wyłączeniuświateł lub uruchomieniu silnika.

Światła pozycyjneObrócenie pierścienia na końcu dźwigni lewegoprzełącznika zespolonego do położenia (1, rys0.19) powoduje włączenie świateł pozycyjnych,oświetlenia tablicy rejestracyjnej oraz oświetle-nia zestawu wskaźników.

Światła mijania i drogoweObrócenie pierścienia na dźwigni lewego prze-łącznika zespolonego do położenia (2, rys. 0.19)powoduje włączenie świateł mijania lub drogo-wych, w zależności od położenia przełącznikaświateł (3, rys. 0.19) uruchamianego prostopa-dłym do koła kierownicy przesunięciem dźwignilewego przełącznika zespolonego. Przyciągnię-cie tej dźwigni do kierownicy włącza światłamijania, przesunięcie jej w kierunku przeciwnymwłącza światła drogowe. Włączeniu świateł dro-gowych towarzyszy zaświecenie niebieskiej lamp-ki kontrolnej w zestawie wskaźników.

Sygnał świetlnyPrzy ustawieniu pierścienia na dźwigni lewegoprzełącznika zespolonego w położeniu (0, rys.0.19) przyciągnięcie dźwigni tego przełącznikado kierownicy powoduje włączenie świateł dro-gowych (sygnał świetlny); zwolnienie tej dźwigniwyłącza światła drogowe.

KierunkowskazyKierunkowskazy działają tylko przy włączonymzapłonie (kluczyk w położeniu „ON").Przesunięcie dźwigni lewego przełącznika ze-spolonego równolegle do koła kierownicy włą-cza kierunkowskazy niezależnie od tego, jakieświatła zewnętrzne są włączone. Przesunięciedźwigni do góry włącza prawe kierunkowskazy,zaś przesunięcie jej na dół — lewe kierunkow-skazy. Wyłączenie kierunkowskazów następujesamoczynnie podczas powrotnego ruchu kołakierownicy po skręcie samochodu.Uwaga. W celu zasygnalizowania manewru zmia-ny pasa ruchu, zwłaszcza na autostradzie, nietrzeba przesuwać dźwigni przełącznika kierun-kowskazów do końca skoku, lecz tylko do pierw-szego oporu (bez jego pokonywania). Po zakoń-czeniu manewru wystarczy zwolnić nacisk nadźwignię przełącznika kierunkowskazów, którasamoczynnie powróci wówczas do położenianeutralnego (mały kąt skrętu koła kierownicy nieuruchamia mechanizmu samoczynnego wyłą-czenia dźwigni przełącznika kierunkowskazów).

Tylne światło przeciwmgłoweTylne światło przeciwmgłowe świeci się tylkowtedy, gdy są włączone światła mijania lub

Page 21: nissan almera n15

Posługiwanie s/ę poszczególnymi przyrządami samochodu

Rys. 0.20. Wyłącznik tylnego światła przeciwmgłowegolub tylnego i przednich świateł przeciwmgłowychnowszej wersjiA — wersja nie wyposażona w przednie światłaprzeciwmgłowe, B — wersja wyposażona w przednieświatła przeciwmgłowe

światła drogowe. W starszych wersjach wyłącz-nik tylnego światła przeciwmgłowego (12, patrzrys. 0.1 OA) znajdował się w środkowej częścitablicy rozdzielczej i zawierał lampkę sygnaliza-cji włączenia tylnego światła przeciwmgłowego.W nowszych wersjach wyłącznik ten znajdujesię w lewym przełączniku zespolonym (rys.0.20).

Przednie światła przeciwmgłowe(w niektórych wersjach wyposażenia)Przednie światła przeciwmgłowe świecą się tyl-ko wtedy, gdy są włączone światła pozycyjnelub światła mijania. W starszych wersjach wy-łącznik przednich świateł przeciwmgłowych (1,patrz rys. 0.1 OA) znajdował się po lewej stronietablicy rozdzielczej. W nowszych wersjach wy-łącznik ten znajduje się w lewym przełącznikuzespolonym (rys. 0.20B).

Światła awaryjneWłącznik świateł awaryjnych znajduje się w środ-kowej części tablicy rozdzielczej pod środkowy-mi nawietrznikami. Włączenie go powoduje mi-ganie wszystkich kierunkowskazów. Światła awa-ryjne powinny być włączane w razie awaryjnegounieruchomienia samochodu w miejscu, w któ-rym pojazd zagraża bezpieczeństwu ruchu. Włą-czenie świateł awaryjnych jest sygnalizowanemiganiem lampki kontrolnej w zestawie wskaźni-ków. Światła awaryjne działają także przy wyłą-czonym zapłonie.Uwaga. Po włączeniu świateł awaryjnych włą-czenie prawych lub lewych kierunkowskazówjest niemożliwe.

Korektor ustawienia reflektorów(w niektórych wersjach wyposażenia)Korektor ustawienia reflektorów, za pomocą si-łowników umieszczonych przy obu reflektorach,umożliwia zdalną (z miejsca kierowcy) zmianępołożenia reflektorów w płaszczyźnie pionowejw celu dostosowania położenia wysokości wiąz-ki świateł reflektorów do obciążenia samochodutak, aby nie oślepiać innych użytkowników dro-gi, zapewniając równocześnie właściwe oświe-tlenie drogi przed samochodem.Do korekcji ustawienia reflektorów w płaszczyź-nie pionowej służy pokrętło korektora (1, rys.0.21 A) znajdujące się po lewej stronie tablicy

Rys. 0.21. Pokrętło (1) korektora ustawienia światełreflektorówA — miejsce umieszczenia, B — dwie odmiany pokrętła

23

Page 22: nissan almera n15

Wiadomości wstępne

rozdzielczej. Występują dwie odmiany pokrętła(rys. 0.21 B). Obracając pokrętło w położeniao większych wartościach oznaczeń obniża sięstrumień świateł reflektorów; obracając w kie-runku położenia zerowego — podnosi się stru-mień świateł reflektorów.Poszczególne położenia pokrętła odpowiadająnastępującym stanom obciążenia samochodu.„0" — tylko kierowca lub kierowca i pasażer naprzednim siedzeniu oraz pusty bagażnik.„ 1 " — cztery lub pięć osób w samochodzie orazpusty bagażnik.„2" — cztery lub pięć osób w samochodzie orazbagażnik obciążony masą do 90 kg;„3" — tylko kierowca oraz bagażnik obciążonymasą ok. 290 kg.Uwaga. Podczas regulacji ustawienia światełreflektorów za pomocą specjalnych przyrządówoptycznych (patrz rozdz. 11) pokrętło korektoraustawienia reflektorów powinno znajdować sięw położeniu „0".Podczas holowania przyczepy pokrętło korekto-ra ustawienia reflektorów powinno znajdowaćsię w położeniu „2" lub „3".

Sygnał dźwiękowyW wersjach nie wyposażonych w poduszkępowietrzną kierowcy sygnał dźwiękowy włączasię przyciskiem w środkowej części koła kierow-nicy, natomiast w wersjach wyposażonych w po-duszkę powietrzną kierowcy — przyciskamiumieszczonymi w górnych ramionach koła kie-rownicy.

Lampa oświetlenia wnętrzaLampa oświetlenia wnętrza (rys. 0.22) zawieraprzesuwny wyłącznik. W położeniu środkowymtego wyłącznika po otwarciu dowolnych drzwilampa się zaświeca. W dwóch innych położe-niach wyłącznika lampa jest stale włączona (po-łożenie „ON") albo wyłączona (położenie „OFF").

Lampa do czytaniaNaciśnięcie wyłącznika, umieszczonego podosłoną żarówki, włącza tę lampę, powtórne naci-śnięcie tego wyłącznika ją wyłącza (rys. 0.23).

Rys. 0.22. Lampa oświetlenia wnętrza0 — położenie włączenia po otwarciu drzwi,1 — położenie stałego włączenia światła, 2 — położeniewyłączenia światła

24

Rys. 0.23. Lampa do czytania

Oświetlenie bagażnikaOświetlenie bagażnika włącza się po otwarciu \pokrywy bagażnika. Po zamknięciu pokrywy!światło gaśnie.

Wymiana żarówekWykaz żarówek podano w rozdziale 11.1.Uwaga. Podczas wymiany szklanej części żaró-iwek halogenowych (światła mijania i drogowejoraz przednie światła przeciwmgłowe) nie wolno!

Rys. 0.24. Wymontowanie żarówki świateł mijaniai drogowychA — widok złącza przewodów elektrycznych żarówkipokrywy1 — pokrywa żarówki, 2 — kierunek odkręcania,3 — kierunek zakręcaniaB — widok osłony gumowej żarówki1 — osłona gumowaC — widok żarówki i sprężyny mocującej1 — sprężyna mocująca

Page 23: nissan almera n15

Wymiana żarówek

dotykać palcami oraz czyścić materiałami pozo-stawiającymi „włoski". W razie dotknięcia częśćszklaną należy umyć alkoholem.Po każdej wymianie żarówki świateł mijaniai drogowych należy sprawdzić i w razie potrze-by wyregulować ustawienie świateł reflektorów.

Żarówki świateł mijania i drogowychŻarówki świateł mijania i drogowych są dostęp-ne z wnętrza przedziału silnika.• Otworzyć pokrywę przedziału silnika.• Odłączyć przewód masy od akumulatora.• Zsunąć złącze przewodów elektrycznych ża-rówki świateł mijania i drogowych po naciśnięciuz obu stron na złącze (rys. 0.24A).• Odkręcić pokrywę żarówki (w kierunku ozna-czonym „OPEN") i zdjąć ją.• Zdjąć osłonę gumową żarówki (rys. 0.24B).• Ścisnąć i obrócić sprężynę mocującą (1, rys.24C).• Wyjąć żarówkę.• Założyć nową żarówkę i zapiąć sprężynęmocującą.• Założyć osłonę gumową oraz pokrywę żarów-ki. Nasunąć złącze przewodów elektrycznych nakońce żarówki.

Żarówki przednich świateł pozycyjnych• Wyjąć z reflektora oprawkę wraz z żarówkąświatła pozycyjnego, po uprzednim obróceniujej oprawki przeciwnie do ruchu wskazówekzegara (rys. 0.25).• Wyciągnąć żarówkę z oprawki.• Założyć do oprawki nową żarówkę przednie-go światła pozycyjnego.

Rys. 0.25. Wymontowanie żarówki przedniego światłapozycyjnego1 — złącze przewodów, 2 — żarówka

• Założyć do reflektora oprawkę wraz z żarów-ką przedniego światła pozycyjnego i obrócić jązgodnie z ruchem wskazówek zegara.

Żarówki kierunkowskazów przednichLampy kierunkowskazów przednich znajdują sięw przedniej części błotników przednich, obokreflektorów.• Wykręcić wkręt mocowania lampy kierunkow-skazu przedniego (1, rys. 0.26).• Wysunąć lampę kierunkowskazu do przodu.• Obrócić oprawkę żarówki w kierunku przeciw-nym do ruchu wskazówek zegara i wyjąć ją zlampy wraz z żarówką.• Obrócić i wyjąć żarówkę z oprawki.• Wcisnąć nową żarówkę i obrócić ją w opraw-ce w celu zablokowania.• Wykonać pozostałe czynności zamontowaniaw kolejności odwrotnej do podanej podczas jejwymontowania.

Żarówki przednich świateł przeciwmgłowych(w niektórych wersjach wyposażenia)• Płaskim wkrętakiem z ostrzem owiniętym ście-reczką podważyć i zdjąć osłonę wkrętów moco-wania reflektora przedniego światła przeciw-mgłowego (rys. 027A).

Rys. 0.26. Wymiana żarówki kierunkowskazuprzedniegoA — wykręcanie wkręta mocowania lampy, B — wyjmowanieżarówki1 — wkręt mocowania lampy kierunkowskazu przedniego

25

Page 24: nissan almera n15

Wiadomości wstępne

• Wykręcić dwa wkręty mocujące reflektor prze-ciwmgłowy do zderzaka przedniego (rys. 0.27B).• Wysunąć reflektor przeciwmgłowy do przodu.• Odkręcić pokrywę reflektora przeciwmgłowe-go (rys. 0.27C).• Zdjąć sprężynę mocowania żarówki.• Wyjąć żarówkę przedniego światła przeciwm-głowego.• Podczas zakładania nowej żarówki ustawićnaprzeciw siebie wycięcia oprawki oraz występypłytki jej mocowania.• Wykonać pozostałe czynności zamontowaniaw kolejności odwrotnej do podanej podczas jejwymontowania.

Żarówki kierunkowskazów bocznychWymiana żarówki wymaga wymontowania lam-py kierunkowskazu bocznego z błotnika przed-niego.• Nacisnąć od przodu samochodu i wyjąć lam-pę kierunkowskazu bocznego (rys. 0.28A).• Obrócić oprawkę i wyjąć oprawkę wraz z ża-rówką (rys. 0.28B).• Wyjąć żarówkę z oprawki i założyć nowążarówkę.

Rys. 0.27. Wymiana żarówki przedniego światłaprzeciwmgłowegoA — wyjmowanie osłony wkrętów mocowania,B — wyjmowanie lampy po wykręceniu dwóch wkrętówmocowania, C — wyjmowanie żarówki1 — wkrętak płaski, 2 — szmatka

26

Rys. 0.28. Wymiana żarówki kierunkowskazu bocznegoA — wyjmowanie lampy kierunkowskazu bocznegoz błotnika, B — wyjmowanie żarówki z lampy '

• Wykonać pozostałe czynności zamontowania]w kolejności odwrotnej do podanej podczas jej ]wymontowania. j

Żarówki tylnych lamp zespolonych jUwaga. Tylne lampy zespolone są dzielone.Żarówki kierunkowskazu tylnego oraz światła]hamowania i pozycyjnego tylnego znajdują sieiw błotniku tylnym. Natomiast żarówki tylnego iświatła przeciwmgłowego i światła cofania są;umieszczone w pokrywie bagażnika (sedan) lub jw drzwiach tyłu nadwozia (hatchback). j

Żarówki kierunkowskazu tylnego oraz światła \hamowania i pozycyjnego tylnego \• Obrócić nakrętkę mocowania pokrywy tylnej!lampy zespolonej we wnętrzu bagażnika. j• Pociągnąć i zdjąć pokrywę tylnej lampy ze-:

spolonej do wnętrza bagażnika.• Obrócić i wyjąć oprawkę odpowiedniej żarów-iki (rys. 0.29). I• Wymienić żarówkę. ]• Wykonać pozostałe czynności zamontowania!w kolejności odwrotnej do podanej podczas jej iwymontowania. !

Żarówki tylnego światła przeciwmgłowego ]i światła cofania jWersja czterodrzwiowa (sedan) \• Otworzyć pokrywę bagażnika. I• Obrócić trzy nakrętki mocowania i zdjąć po-jkrywę tylnej lampy zespolonej (rys. 0.30). i

Page 25: nissan almera n15

Wymiana żarówek

Rys. 0.29. Żarówki kierunkowskazu tylnego orazświatła hamowania i pozycyjnego tylnego lampyumieszczonej na tylnym błotnikuA — sedan, B — hatchback1 — żarówka kierunkowskazu tylnego, 2 — żarówkaświatła hamowania i pozycyjnego tylnego

Wersja trzy- i pięciodrzwiowa (hatchback)• Otworzyć drzwi tyłu nadwozia.• Nacisnąć zatrzask sprężysty i zdjąć pokrywętylnej lampy zespolonej (rys. 0.31).

Wszystkie wersje nadwozia• Obrócić i wyjąć odpowiednią oprawkę wrazz żarówką.• Obrócić i wyjąć żarówkę z oprawki, włożyćnową żarówkę i obrócić ją w przeciwną stronędo oporu.• W celu zamontowania wykonać czynnościw kolejności odwrotnej do opisanej podczaswymontowania.

Żarówka dodatkowego światła hamowania

Wersja czterodrzwiowa (sedan)• Otworzyć pokrywę bagażnika.• Obrócić odpowiednią żarówkę (sześć żaró-wek w lampie) o 1/4 obrotu i wyjąć z lampy (rys.0.32) znajdującej się w pokrywie bagażnika.• Umieścić nową żarówkę w lampie i obrócić jądo oporu.• Zamknąć pokrywę bagażnika.

Rys. 0.30. Żarówki tylnego światła przeciwmgłowegoi światła cofania wersji sedan1 — pokrywa, 2 — żarówka światła cofania, 3 — żarówkatylnego światła przeciwmgłowego

27

Page 26: nissan almera n15

Wiadomości wstępne

Rys. 0.31. Żarówki tylnego światła przeciwmgłowegoi światła cofania wersji hatchback1 — pokrywa, 2 — żarówka światła cofania, 3 — żarówkatylnego światła przeciwmgłowego

Rys. 0.32. Żarówki dodatkowego światła hamowaniawersji sedan

Wersja trzy- i pięciodrzwiowa (hatchback)• Otworzyć drzwi tyłu nadwozia.• Odkręcić dwa wkręty mocujące pokrywę lam-py dodatkowego światła hamowania i zdjąć tępokrywę.• Obrócić o 1/4 obrotu oprawkę żarówki i wyjąćją z lampy wraz z żarówką (rys. 0.33).• Obrócić i wyjąć żarówkę z oprawki, umieścićw oprawce nową żarówkę i obrócić ją do oporu.• W celu zamontowania wykonać czynnościw kolejności odwrotnej do opisanej podczaswymontowania.

28

Rys. 0.33. Żarówka dodatkowego światła hamowaniawersji hatchback1 — pokrywa lampy, 2 — żarówka

Żarówki oświetlenia tablicy rejestracyjnej• Otworzyć pokrywę bagażnika (sedan) lub drzwi;tyłu nadwozia (hatchback).• Wykręcić dwa wkręty mocowania odpowied-1

niej lampy oświetlenia tablicy rejestracyjnej (rys. i0.34).• Wyjąć lampę, obrócić oprawkę żarówki i wy-jjąć ją z lampy wraz z żarówką.• Wymienić żarówkę.• W celu zamontowania wykonać czynności!w kolejności odwrotnej do opisanej podczas]wymontowania.

B

Rys. 0.34. Wymiana żarówki lampy oświetlenia tablicyrejestracyjnejA — wykręcanie wkrętów mocujących lampę,B — wymiana żarówki

Page 27: nissan almera n15

Wycieraczki i spryskiwacze

Wycieraczki i spryskiwacze

Wycieraczka szyby przedniejWycieraczka szyby przedniej działa wyłącznie przywłączonym zapłonie (kluczyk w położeniu „ON").Dźwignia przełącznika wycieraczek i spryskiwa-czy szyb znajduje się pod kierownicą, po jejprawej stronie. Wycieraczkę szyby przedniej uru-chamia się przesuwając tę dźwignię z góry nadół w płaszczyźnie równoległej do koła kierow-nicy. Przyciągnięcie dźwigni do koła kierownicyuruchamia spryskiwacz szyby przedniej.Położenia dźwigni są następujące (rys. 0.35A):- (0) — wyłączona wycieraczka szyby przed-niej;- (1) — włączona praca przerywana wycieracz-ki szyby przedniej (patrz uwaga niżej);- (2) — włączona wolna praca wycieraczki szy-by przedniej;- (3) — włączona szybka praca wycieraczki szy-by przedniej.Uwaga. Regulacji czasu przerwy (od 2 do 20sekund) między kolejnymi ruchami wycierakówpodczas przerywanej pracy wycieraczki szyby przed-niej dokonuje się obrotem pokrętła (4, rys. 0.35A).W niektórych wersjach występuje wycieraczka szy-by przedniej bez możliwości regulacji czasu prze-rwy podczas pracy przerywanej (rys. 0.35B).

Spryskiwacz szyby przednie}Przyciągnięcie dźwigni przełącznika wycieraczeki spryskiwaczy szyb w kierunku (5) włącza sięspryskiwacz szyby przedniej, który działa dochwili zwolnienia nacisku na dźwignię.Uwaga. Nie należy spryskiwać szyby przedniejdłużej niż 30 sekund oraz włączać spryskiwaczaszyby przedniej, gdy zbiornik płynu jest pusty.Kierunek strumienia płynu wytryskującego z dyszspryskiwacza szyby przedniej można wyregulo-wać za pomocą igły włożonej w dyszę spryski-wacza szyby na pokrywie przedziału silnika.

Spryskiwacz reflektorów(w niektórych wersjach wyposażenia)

Przycisk wyłącznika spryskiwaczy reflektorów(13, patrz rys. 0.10) znajduje się w środkowejczęści tablicy rozdzielczej.

Wycieraczka i spryskiwacz szyby tylnej(w wersjach hatchback)Oba urządzenia działają tylko wówczas, gdykluczyk wyłącznika zapłonu znajduje się w poło-żeniu „ON".Pierścień, znajdujący się na dźwigni przełączni-ka wycieraczek i spryskiwaczy szyb, może zaj-mować następujące położenia (rys. 0.36):- (1) — wyłączona wycieraczka szyby tylnej;- (2) — włączona praca przerywana wycieracz-ki szyby tylnej (obrót pierścienia zgodny z ru-chem wskazówek zegara);

Rys. 0.35. Położenia dźwigni przełącznika wycieraczkii spryskiwacza szyby przedniejA — wersje sedan (rys. górny) i hatchback (rys. dolny)z możliwością regulacji czasu przerwy podczas pracyprzerywanej obrotem pokrętła umieszczonego na końcudźwigni, B — wersja sedan bez możliwości regulacjiczasu przerwy podczas pracy przerywanej0 — wycieraczka wyłączona, 1 — włączona pracaprzerywana wycieraczki, 2 — włączona wolna pracawycieraczki, 3 — włączona szybka praca wycieraczki,4 — pokrętło regulacji czasu przerwy podczas pracyprzerywanej wycieraczki, 5 — włączenie spryskiwaczaszyby przedniej

29

Page 28: nissan almera n15

Wiadomości wstępne

Rys. 0.36. Położenia przełącznika wycieraczkii spryskiwacza szyby tylnej wersji hatchback1 — wycieraczka wyłączona, 2 — włączona praca przerywanawycieraczki, 3 — włączona praca ciągła wycieraczki,4 — włączona praca ciągła wycieraczki i spryskiwacz szybytylnej, 5 — włączony tylko spryskiwacz szyby tylnej

- (3) — włączona praca ciągła wycieraczki szy-by tylnej (obrót pierścienia zgodny z ruchemwskazówek zegara);- (4) — włączona praca ciągła wycieraczki i spry-skiwacz szyby tylnej (obrót pierścienia zgodnyz ruchem wskazówek zegara);

A

Rys. 0.37. Usytuowanie korka wlewu zbiornikaspryskiwaczy szyb w przedziale silnika (A)i sprawdzanie poziomu płynu (B)1 — korek wlewu, 2 — otwór w korku

30

Rys. 0.38. Usytuowanie korka wlewu zbiornikaspryskiwaczy reflektorów

- (5) — włączony tylko spryskiwacz szyby tyl- |nej (obrót pierścienia przeciwny do ruchu wska- ;zówek zegara). \Uwaga. Nie należy spryskiwać szyby tylnej dłu- jżej niż 30 sekund oraz włączać spryskiwacza jszyby tylnej, gdy zbiornik płynu jest pusty. j

Zbiorniki spryskiwaczy szyb i reflektorówZbiornik spryskiwaczy szyb (rys. 0.37) znajduje jsię w prawym przednim rogu przedziału silnika, jobok zbiornika wyrównawczego układu chło-1dzenia. Usytuowanie zbiornika spryskiwacza re-1flektorów (jeśli występuje w danej wersji samo- •chodu) przedstawiono na rysunku 0.38.

Wycieraki wycieraczekZe względów bezpieczeństwa wycieraki wycie- jraczek muszą zawsze dobrze oczyszczać szyby.Dlatego zaleca się wymianę wycieraków dwarazy do roku (nie należy wymieniać wycierakówrzadziej niż raz na rok — przed zimą).

Wymiana wycieraków '• Podnieść ramię wycieraka. j• Obrócić ramię wycieraka do poziomu.• Wcisnąć dźwignię blokującą zatrzask na koń- \cu ramienia wycieraka i zdjąć wycierak (rys.0.39). i• W celu założenia wycieraka wykonać czynno-1ści w kolejności odwrotnej do opisanej poprzed-!nio, zwracając uwagę na charakterystyczny |trzask, który powinien być słyszalny po zabloko- iwaniu zatrzasku. \

Przewietrzanie i ogrzewanie wnętrza i

Przewietrzanie wnętrza samochodu \Powietrze dostaje się do wnętrza samochodu |przez: j— nawietrzniki o regulowanej intensywności i re-1gulowanym kierunku nawiewu — dwa boczne j(po obu stronach tablicy rozdzielczej) oraz dwaśrodkowe;

Page 29: nissan almera n15

Przewietrzanie i ogrzewanie wnętrza

Rys. 0.39. ZdejmowaniewycierakaA — wciskanie zatrzasku,B — zdejmowanie wycierakaz ramienia

— nawietrzniki o stałym kierunku nawiewu, skie-rowanym na szybę przednią, na szyby bocznei w kierunku podłogi samochodu.

Regulacja przewietrzania i ogrzewaniaElementy regulacyjne znajdują się na środkowejkonsoli (rys. 0.40). Są to trzy pokrętła (regulacjiintensywności nadmuchu, ogrzewania i rozdzia-łu nawiewu powietrza) oraz przycisk wyłącznikarecyrkulacji powietrza.

Regulacja ogrzewaniaPokrętłem (2, rys. 0.40) obróconym w lewo dooporu (oznaczenie niebieskie) wyłącza się ogrze-wanie wnętrza. W miarę obracania w prawo(zgodnie z ruchem wskazówek zegara) zwiększasię ogrzewanie wnętrza (oznaczenie czerwone).

Regulacja rozdziału nawiewu powietrzaPokrętło (3) może zajmować pięć położeń odskrajnego lewego do prawego (w kierunku ru-chu wskazówek zegara):— nawiew powietrza nawietrznikami środkowy-mi i bocznymi;— nawiew powietrza zewnętrznego nawietrzni-kami środkowymi i bocznymi, a powietrza ogrza-nego w kierunku podłogi;— nawiew powietrza tylko w kierunku podłogi;— nawiew powietrza w kierunku podłogi, naszybę przednią i na szyby boczne;— nawiew powietrza na szybę przednią i naszyby boczne (w celu zwiększenia skuteczno-

ści nawiewu można zamknąć nawietrzniki środ-kowe) .

Regulacja intensywności nadmuchu powietrzaDo regulacji intensywności nadmuchu powie-trza we wnętrzu, wymuszanego za pomocądmuchawy, służy pokrętło (1). W skrajnym le-wym położeniu tej dźwigni dmuchawa jest wy-łączona. Przesuwanie dźwigni w prawo zwięk-sza intensywność nadmuchu powietrza przezdmuchawę. Intensywność nadmuchu powietrzapraktycznie nie zależy od prędkości jazdy sa-mochodu.

Zamknięty obieg powietrza we wnętrzu(recyrkulacja powietrza)Powietrze do przewietrzania wnętrza w normal-nych warunkach jazdy jest pobierane z zewnątrzsamochodu. Jednak w specyficznych warun-kach jazdy, na przykład podczas przejazdu przezodcinek drogi o dużym zapyleniu powietrza,zadymieniu lub w tunelu, można zapewnić za-mknięty obieg powietrza w samochodzie, izolu-jąc jego wnętrze od otoczenia. Wprowadzeniezamkniętego obiegu powietrza (tzw. recyrkulacjępowietrza) uzyskuje się wciskając przycisk (4)wyłącznika. Włączeniu recyrkulacji powietrza to-warzyszy zaświecenie się lampki kontrolnej wy-łącznika.Uwaga. Wprowadzenie zamkniętego obiegupowietrza (recyrulacji powietrza) przyspiesza tak-że nagrzanie wnętrza samochodu.

Rys. 0.40. Elementy regulacji przewietrzania,ogrzewania i klimatyzacji wnętrza1 — pokrętło regulacji intensywności nadmuchupowietrza, 2 — pokrętło regulacji ogrzewaniawnętrza, 3 — pokrętło regulacji rozdziału nawiewupowietrza, 4 — przycisk zamkniętego obiegupowietrza we wnętrzu (recyrkulacji powietrza),5 — przycisk wyłącznika klimatyzacji z lampkąkontrolną

Page 30: nissan almera n15

Wiadomości wstępne

Dłuższe korzystanie z zamkniętego obiegu po-wietrza we wnętrzu samochodu powoduje ro-szenie szyb oraz zmniejsza zawartość tlenu.Dlatego zaleca się możliwie szybkie przywróce-nie normalnego przewietrzania wnętrza samo-chodu.

Przykłady regulacji przewietrzaniai ogrzewania1. Odmrażanie i usuwanie roszenia szyby przed-niej — przycisk (4) powinien być w położeniuwyłączonym, pokrętło (3) powinno być obróco-ne do skrajnego prawego położenia, pokrętła(1) i (2) obrócone do oporu w prawo, zamkniętenawietrzniki środkowe, otwarte zaś nawietrznikiboczne skierowane na szyby.2. Szybkie nagrzewanie przedziału pasażerskie-go — przycisk (4) powinien być w położeniuwyłączonym, pokrętło (3) powinno być obróco-ne w prawo do przedostatniego położenia (na-wiew powietrza w kierunku podłogi, na szybęprzednią i na szyby boczne), pokrętło (2) obró-cone do oporu w prawo, pokrętło (1) w jednymz ostatnich położeń.Uwaga: po ogrzaniu wnętrza należy obrócićpokrętło (2) w lewo (ograniczyć ogrzewanie)i pokrętło (1) w lewo (ograniczyć nadmuch)oraz ustawić pokrętło (3) i nawietrzniki stosow-nie do potrzeb.3. Przewietrzanie — przycisk (4) powinien byćw położeniu wyłączonym, pokrętło (3) obrócićdo oporu w lewo (dmuchawa wyłączona); usta-wić pokrętła (2) i (1) stosownie do wymaganejtemperatury i intensywności przewietrzania.Uwaga. Należy zwracać uwagę, aby wszystkiewloty powietrza do wnętrza samochodu byłydrożne (nie były zapchane śniegiem, lodem,liśćmi itp.). Jest to konieczne do skutecznegodziałania przewietrzania i ogrzewania. Nie nale-ży zasłaniać wylotów powietrza w nawietrzni-kach.

Przewietrzanie i ogrzewanie z klimatyzacjąwnętrzaUkład klimatyzacji umożliwia ochładzanie i osu-szanie powietrza wdmuchiwanego do wnętrzasamochodu.Elementy regulacji przewietrzania i ogrzewaniaz klimatyzacją wnętrza, oprócz opisanych po-przednio, zawierają dodatkowo wyłącznik (5,rys. 0.40) klimatyzacji wraz z lampką kontrolną.Po naciśnięciu przycisku wyłącznika zaświecasię lampka kontrolna i układ klimatyzacji zaczy-na działać.Przewietrzanie i ogrzewanie z klimatyzacją wnę-trza umożliwia:— obniżenie temperatury wewnątrz nadwozia;— zmniejszenie wilgotności powietrza wprowa-dzanego do wnętrza samochodu (ograniczenieroszenia szyb).

32

Przykłady regulacji \1. Ogrzewanie i przewietrzanie — patrz opis;przykładów regulacji ogrzewania i przewietrza-:nia bez klimatyzacji. i2. Szybkie obniżenie temperatury wewnątrz sa-jmochodu — przycisk (4) powinien być w poło-]żeniu wyłączonym, pokrętło (2) obrócić do opo-,ru w lewo, pokrętło (1) ustawić w położeniu istosownym do żądanej intensywności nawiewu ipowietrza, a pokrętło (3) — w położeniu skiero-jwania nadmuchu do nawietrzników i włączyć!przycisk (5). j

Uwagi eksploatacyjne \Włączenie zamkniętego obiegu powietrza (recyr-jkulacji) umożliwia czasowe zwiększenie inten- ]sywności jego schładzania i zapewnia bardziej iskuteczne odmrażanie lub usuwanie roszenia |szyb. Z zamkniętego obiegu powietrza należy;jednak korzystać przez możliwie krótki czas.Przy włączonej klimatyzacji wnętrza wszystkie!szyby oraz dach otwierany (jeśli występuje w da-;nej wersji) powinny być zamknięte. jPodczas upałów, jeśli samochód stał na bardzo jnasłonecznionym miejscu, przed włączeniem kli- jmatyzacji należy na chwilę otworzyć wszystkie idrzwi, aby usunąć z wnętrza nagrzane powietrze, iNie wolno otwierać (rozkręcać połączeń) obwo- jdów klimatyzacji. Stosowany czynnik chłodniczy jjest szkodliwy dla skóry i oczu.W celu zachowania szczelności połączeń układuklimatyzacji należy przynajmniej raz na miesiącwłączać klimatyzację na 10 minut.Ślady wody pod stojącym samochodem, w któ-rym uprzednio była włączona klimatyzacja, nieświadczą o niesprawności klimatyzacji.W razie przekroczenia przez wskazówkę wskaź-nika temperatury silnika pozycji „HOT" (prze-grzanie silnika) należy wyłączyć klimatyzację.

Ogrzewanie szyby tylnejOgrzewanie szyby tylnej działa tylko przy włą-czonym zapłonie (kluczyk w położeniu „ON").Wyłącznik ogrzewania szyby tylnej (rys. 0.41)znajduje się na tablicy rozdzielczej, pod środko-wymi nawietrznikami i zawiera lampkę sygnali-zacji włączenia.W wersjach wyposażonych w ogrzewane luster-ka zewnętrzne po włączeniu ogrzewania szybytylnej następuje równoczesne ogrzewanie tychlusterek.

Rys. 0.41. Wyłącznikogrzewania szyby tylnejz lampką sygnalizacjiwłączenia (1)

Page 31: nissan almera n15

Ogrzewanie szyby tylnej, zamki

Uwaga. Ogrzewanie szyby tylnej nie powinnobyć włączone przez dłuższy czas, gdyż pobieradużo energii elektrycznej. Z tego powodu zalecasię korzystanie z niego tylko podczas pracysilnika.Nie wolno skrobać lub przecierać szorstkimmateriałem wewnętrznej powierzchni tylnej szy-by, gdyż grozi to uszkodzeniem naniesionych nanią bardzo cienkich przewodów elektryczych.

Zamki

Otwieranie i zamykanie drzwiW zależności od wersji samochód może byćwyposażony albo w całkowicie ręczne otwiera-nie i zamykanie drzwi, albo w centralne bloko-wanie drzwi (zamek centralny), umożliwiająceotwarcie i zamknięcie wszystkich drzwi za po-mocą otwierania i zamykania zamka lewychdrzwi przednich (drzwi kierowcy).

Ręczne otwieranie i zamykanie drzwiZ zewnątrz należy włożyć kluczyk do zamkadrzwi przednich. Przekręcenie kluczyka w stronęprzodu samochodu powoduje zablokowaniedrzwi, obrót zaś kluczyka w stronę tyłu samo-chodu — odblokowanie drzwi. Po odblokowaniudrzwi otwiera się przez uniesienie klamki ze-wnętrznej.We wszystkich drzwiach, oprócz drzwi kierowcy,przycisk blokowania i odblokowywania drzwi odwewnątrz znajduje się przy klamce wewnętrznejdrzwi (rys. 0.42). Po odblokowaniu przyciskupociągnięcie za klamkę wewnętrzną umożliwiaotwarcie drzwi.Zablokowanie prawych drzwi przednich bez uży-cia kluczyka oraz drzwi tylnych jest możliwe zapomocą przycisku wewnętrznego i zamknięciadrzwi. W celu uniemożliwienia kierowcy zatrza-śnięcia drzwi z pozostawieniem kluczyków w sta-cyjce drzwi kierowcy mogą zostać zablokowanetylko od zewnątrz za pomocą kluczyka.Uwaga. Przed otwarciem drzwi zawsze należyupewnić się, czy nie nadjeżdża inny samochód.

Centralne otwieranie i zamykanie drzwi(zamek centralny)Centralny zamek jest urządzeniem elektroma-gnetycznym umożliwiającym zablokowanie i od-

Rys. 0.42. Przyciskblokowaniai odblokowywania drzwiprzy klamcewewnętrznej1 — drzwi zablokowane,2 — drzwi odblokowane

Rys. 0.43. Dźwignia blokowania możliwości otwarciatylnych drzwi bocznych od wewnątrz1 — drzwi odblokowane, 2 — drzwi zablokowane

blokowanie zamków wszystkich drzwi oraz po-krywy bagażnika przy blokowaniu lub odbloko-wywaniu kluczykiem zamka lewych drzwi przed-nich (drzwi kierowcy).Przekręcenie kluczyka w zamku lewych drzwiprzednich (drzwi kierowcy) powoduje jednocze-sne zablokowanie lub odblokowanie zamkówwszystkich drzwi oraz pokrywy bagażnika.W celu zablokowania wszystkich drzwi od we-wnątrz należy przesunąć przycisk blokowaniaznajdujący się przy klamce wewnętrznej drzwikierowcy.

Zabezpieczenie tylnych drzwi bocznychprzed otwarciem od wewnątrzTylne drzwi boczne można zablokować w spo-sób uniemożliwiający ich otwarcie od wewnątrz(np. przez dzieci przewożone na tylnym siedze-niu). W tym celu, po otwarciu tylnych drzwibocznych, należy przesunąć w kierunku na dółdźwignię blokady znajdującą się pod zamkiemna tylnej części drzwi (rys. 0.43). Otwarcie takzablokowanych tylnych drzwi bocznych jestmożliwe tylko od zewnątrz.Uwaga. Nie należy pozostawiać samych dzieciw samochodzie z zablokowanymi drzwiami.

Otwieranie bagażnikaBagażnik otwiera się od zewnątrz za pomocąkluczyka włożonego do zamka pokrywy bagaż-nika (sedan) lub drzwi tyłu nadwozia (hatch-back), obracając go zgodnie z ruchem wskazó-wek zegara. Zamknięcie zamka następuje sa-moczynnie po zatrzaśnięciu pokrywy.Bagażnik można otworzyć również zdalnie,z miejsca kierowcy. W tym celu należy unieśćdźwignię zdalnego otwierania znajdującą sięz lewej strony, obok siedzenia kierowcy (rys.0.44).

Zabezpieczenie bagażnikaW wersji czterodrzwiowej (sedan) można unie-możliwić zdalne otwarcie pokrywy bagażnika za

33

Page 32: nissan almera n15

Wiadomości wstępne

Rys. 0.44. Dźwignia zdalnego otwierania zamkapokrywy bagażnika i pokrywy wlewu paliwa1 — otwieranie bagażnika, 2 — otwieranie pokrywywlewu paliwa

pomocą dźwigni obok miejsca kierowcy. W tymcelu po otwarciu pokrywy we wnętrzu bagażnikanależy przesunąć na dół dźwignię blokowaniazamka pokrywy bagażnika (rys. 0.45). Po za-mknięciu pokrywy będzie ją można otworzyćtylko kluczykiem z zewnątrz.

Otwieranie pokrywy wlewu paliwaOtwarcie pokrywy wlewu paliwa, w celu uzyska-nia dostępu do korka wlewu paliwa, wymagaprzesunięcia w bok do środka samochodu orazpopchnięcia na dół dźwigni zdalnego otwieraniaznajdującej się z lewej strony obok siedzeniakierowcy (patrz rys. 0.44). Pokrywę zamyka siędociskając ją ręką do nadwozia aż do zabloko-wania.Korek wlewu paliwa jest wyposażony w mecha-nizm zapadkowy. Korek zakręca się zgodniez kierunkiem ruchu wskazówek zegara aż dousłyszenia charakterystycznego trzasku zapadki.

Rys. 0.45. Dźwignia blokowania zamka pokrywybagażnika wersji sedan1 — położenie odblokowania, 2 — położeniezablokowania

34

Elektryczne sterowanie szyb drzwibocznych (wyposażenie niektórych wersji)Mechanizm elektrycznego sterowania szyb drzwibocznych działa tylko wówczas, gdy kluczyk wy-łącznika zapłonu znajduje się w położeniu „ON".Każde drzwi wyposażone w elektrycznie stero-wane szyby mają przełącznik umożliwiający pod-noszenie i opuszczanie szyby tych drzwi.

Przyciski kierowcy elektrycznego sterowaniaszyb drzwi bocznychPrzyciski sterowania kierowcy, umożliwiające elek-tryczne sterowanie szyb wszystkich drzwi bocz- jnych, znajdują się na podłokietniku drzwi kie- ;rowcy (rys. 0.46).Naciśnięcie przycisku odpowiedniego wyłączni- ika (2), (3) lub (4) umożliwia opuszczenie szyby \odpowiednich drzwi bocznych, natomiast pod- jniesienie tego wyłącznika powoduje podniesie- ]nie szyby.

Rys. 0.46. Przyciski elektrycznego sterowania szybdrzwi bocznych na podłokietniku drzwi kierowcyA — wersja z elektrycznym sterowaniem szyb drzwi Jprzednich, B — wersja z elektrycznym sterowaniem szybwszystkich drzwi1 — przełącznik elektrycznego sterowania szyby drzvprzednich lewych, 2 — przełącznik elektrycznego sterowaniszyby drzwi przednich prawych, 3 — przełącznikelektrycznego sterowania szyby drzwi tylnych prawych,4 — przełącznik elektrycznego sterowania szyby drzwitylnych lewych, 5 — wyłącznik uniemożliwienia pasażerorrelektrycznego sterowania szyb za porpocą przyciskówumieszczonych w ich drzwiach , Ą

Page 33: nissan almera n15

Szyby drzwi, dach otwierany

W celu częściowego opuszczenia lub podniesie-nia szyby drzwi kierowcy należy delikatnie naci-snąć przycisk (1) i przytrzymać go aż do uzyska-nia odpowiedniej wysokości górnej krawędziszyby. W celu zupełnego opuszczenia szybydrzwi kierowcy przycisk (1) należy nacisnąć dooporu i puścić. Szybę można zatrzymać pod-czas jej ruchu do całkowitego opuszczenia pod-nosząc przycisk (1).

Uniemożliwienie elektrycznego otwieraniaszyb tylnych drzwi bocznych oraz przednichdrzwi prawychKierowca może uniemożliwić pasażerom elek-tryczne sterowanie szyb za pomocą przyciskówumieszczonych w drzwiach wciskając wyłącznik(5, patrz rys. 0.46) znajdujący się na podłokiet-niku drzwi kierowcy. Zwiększa to bezpieczeń-stwo dzieci przewożonych w samochodzie. Po-wtórne naciśnięcie tego wyłącznika przywracamożliwość sterowania szyb przez pasażerów zapomocą wyłączników umieszczonych w ichdrzwiach.

Dach otwierany elektrycznie(wyposażenie niektórych wersji)Mechanizm elektrycznego otwierania dachu dzia-ła tylko wtedy, gdy kluczyk wyłącznika zapłonuznajduje się w położeniu „ON".Mechanizm ten jest sterowany dwoma wyłącz-nikami umieszczonymi w przedniej części da-chu.Ruchoma część dachu może przesuwać się dotyłu i do przodu, a ponadto tylna część dachuotwieranego może być odchylona do góry. Uchy-lanie dachu jest możliwe tylko wtedy, gdy dachjest zamknięty.

Przesuwanie dachu• Odsunąć zasłonę przeciwsłoneczną przesu-wając ją do tyłu samochodu.• Naciskać wyłącznik do tyłu samochodu (1b,rys. 0.47A), aż ruchome okno przesunie się nawymaganą odległość.• W celu zamknięcia okna naciskać wyłącznikdo przodu samochodu (położenie 1a).• Zasunąć zasłonę przeciwsłoneczną przesu-wając ją do przodu samochodu.Uwaga. Ze względów bezpieczeństwa nie nale-ży pozostawiać kluczyka w wyłączniku zapłonu,jeśli w samochodzie zostają dzieci bez nadzoruosoby dorosłej. Wychodząc z samochodu nale-ży sprawdzić, czy dach jest zamknięty.

Uchylanie dachu• Odsunąć zasłonę przeciwsłoneczną przesu-wając ją do tyłu samochodu.• Naciskać wyłącznik w kierunku (2b) do tyłusamochodu aż do osiągnięcia wymaganej wyso-kości uchylenia ruchomego okna.• W celu zamknięcia uchylonego okna naciskaćwyłącznik do przodu samochodu (położenie 2a).• Zasunąć zasłonę przeciwsłoneczną przesu-wając ją do przodu samochodu.

Awaryjne zamykanie dachuJeśli okna nie można zamknąć, należy:— wyjąć kluczyk z wyłącznika zapłonu;— zdjąć pokrywę mechanizmu otwierania dachu;— w gniazdo końca wałka mechanizmu przesu-wania dachu włożyć specjalny klucz trzpieniowywygięty w kształcie litery „Ś", znajdujący sięw zestawie narzędzi;— obracać wałek kluczem w kierunku ruchu wska-zówek zegara aż do zamknięcia dachu (rys. 0.47B).

1a

Rys. 0.47. Wyłączniki i awaryjne zamykaniedachu otwieranegoA — wyłączniki na pokrywie mechanizmuotwierania dachu, B — awaryjne zamykanie dachupo wyjęciu pokrywy1a — zamykanie okna, 1b — odsuwanie okna dotyłu, 2a — zamykanie okna, 2b — uchylanie okna

35

Page 34: nissan almera n15

Wiadomości wstępne

Lusterka wsteczne

Lusterko wewnętrzneWewnętrzne lusterko wsteczne ma dwa położe-nia (rys. 0.48): do jazdy dziennej (1) i nocnej (2).Naciskając dźwignię pod dolną krawędzią tegolusterka zmienia się ustawienie lusterka z dzien-nego (dźwignia bliżej szyby przedniej) na nocne(dalej od szyby przedniej). W położeniu do jazdynocnej olśniewanie kierowcy światłami samo-chodu jadącego z tyłu lub wyprzedzającego jestograniczone.Naciskając silnie na obudowę lusterka zewnętrz-nego w kierunku do tyłu samochodu można jeustawić równolegle do szyby (złożyć lusterko).

Lusterka zewnętrzne

Ręczna regulacja ustawieniaRęczna regulacja ustawienia z wnętrza samo-chodu odbywa się za pomocą dźwigni znajdują-cej się w przednim górnym rogu drzwi.

Elektryczna regulacja ustawienia(wyposażenie niektórych wersji)Elektryczny mechanizm regulacji ustawienia lu-sterek zewnętrznych działa już w położeniu„ACC" kluczyka w wyłączniku zapłonu.Elementy regulacji ustawienia lusterek zewnętrz-nych (rys. 0.49) znajdują się na tablicy rozdziel-czej po lewej stronie kierownicy (pod wyłączni-kiem przednich świateł przeciwmgłowych i ko-rektorem ustawienia reflektorów).• Nacisnąć dolny przełącznik (1) po lewej stro-nie („11'), aby móc regulować ustawienie lewegolusterka zewnętrznego lub po prawej stronie(„R"), aby móc regulować ustawienie prawegolusterka zewnętrznego.• Naciskać odpowiednią część okrągłego przy-cisku (2). Zmiana położenia odpowiedniego lu-sterka odbywa się w kierunku wskazanym strzał-kami.

Rys. 0.48. Lusterko wewnętrzne1 — położenie do jazdy dziennej, 2 — położenie do jazdynocnej

36

Uwaga. W razie niesprawności elektrycznegomechanizmu regulacji można zmieniać ustawie-nie lusterek zewnętrznych ręcznie, naciskającbezpośrednio na krawędzie lusterek od zewnątrz.

Ogrzewanie lusterek wstecznych(wyposażenie niektórych wersji)W niektórych wersjach wyposażonych w elek-tryczną regulację ustawienia lusterek wstecz- jnych włączenie ogrzewania tych lusterek nastę- ipuje jednocześnie z włączeniem ogrzewania!szyby przedniej (por. odpowiedni opis ogrzewa- inia szyby przedniej). \

Rys. 0.49. Elementy elektrycznej regulacji ustawienia ,lusterek zewnętrznych iA — widok, B — regulacja i1 — przełącznik rodzaju lusterka („IT — lewe, „R" —prawe), 2 — przycisk kierunku zmiany położenia lusterka

Page 35: nissan almera n15

Pasy bezpieczeństwa, siedzenia przednie

Rys. 0.50. Przyciski zmiany wysokości położeniapunktu mocowania przedniego pasa bezpieczeństwawersji pięciodrzwiowej i czterodrzwiowej

Rys. 0.51. Dźwignia zmiany wysokości bocznegopunktu mocowania przedniego pasa bezpieczeństwawersji trzydrzwiowej1 — położenie niskie, 2 — położenie wysokie

Pasy bezpieczeństwa

Pasy przednieWysokość bocznego punktu mocowania pa-sów bezpieczeństwa pasażerów siedzeń przed-nich jest regulowana. W wersji pięciodrzwioweji czterodrzwiowej naciśnięcie przycisków (rys.0.50) w górnej części punktu mocowania pasapowoduje jego odblokowanie i umożliwia pio-nowe przesunięcie do góry lub na dół tak, abypas przechodził przez środek ramienia (a niekoło jego szyi) pasażera i kierowcy. W wersjitrzydrzwiowej wysokość bocznego punktu mo-cowania pasów bezpieczeństwa pasażerów sie-dzeń przednich można wyregulować w jednejz dwóch pozycji obracając dźwignię prowadzą-cą (rys. 0.51).

Pirotechniczne napinacze pasów przednichWersje samochodów wyposażone w poduszkipowietrzne zawierają bezwładnościowe pasybezpieczeństwa siedzeń przednich z napinacza-mi pirotechnicznymi. W razie wypadku drogowe-go otwarciu poduszek powietrznych towarzyszywówczas zadziałanie pirotechnicznych napina-

czy pasów, objawiające się hukiem i wydziela-niem dymu. Dym nie jest trujący, lecz możewywoływać kaszel, więc należy unikać jegowdychania.Uwaga. Napinacze pasów bezpieczeństwa sąurządzeniami jednorazowego użycia. Należy jewymieniać jako jeden zespół ze zwijaczem pasa.Jeśli podczas zderzenia czołowego pirotech-niczne napinacze pasów nie zostały uruchomio-ne, to w specjalistycznej stacji obsługi należysprawdzić ich dalszą przydatność lub wymienićpirotechniczne napinacze pasów.

Pasy tylneNa tylnych siedzeniach zastosowano trzy pasybezpieczeństwa:— dwa bezwładnościowe pasy zewnętrzne;— jeden statyczny pas środkowy.Klamra i gniazdo pasa środkowego są oznaczo-ne napisem „CENTRE".Jeśli nie używa się bezwładnościowych pasówbezpieczeństwa siedzeń tylnych oraz podczasrozkładania siedzenia tylnego w celu zwiększe-nia przestrzeni bagażowej, zaleca się umiesz-czenie taśmy tych pasów w zaczepach zamoco-wanych na ścianach bocznych obok siedzeniatylnego.

Uwagi eksploatacyjne1. Pas bezpieczeństwa powinien zabezpieczaćzawsze tylko jedną osobę.2. Przed zapięciem pasa należy zawsze spraw-dzić, czy pas bezpieczeństwa nie jest skręcony.3. Bezwładnościowy pas bezpieczeństwa powi-nien ściśle przylegać do ciała osoby zapiętejtym pasem i przebiegać na zewnątrz ciała przezbark i klatkę piersiową (nie wolno przekładaćpasa pod ramieniem).4. Statyczny pas bezpieczeństwa powinien byćprzełożony możliwie najniżej, wokół bioder, a nietalii pasażera.5. Po zapięciu pasa bezpieczeństwa należyzawsze sprawdzić, czy jest on prawidłowozapięty.6. Małe dzieci mogą być przewożone w samo-chodzie wyłącznie w specjalnych fotelikach.7. Po wszelkich, nawet drobnych, kolizjach zale-ca się sprawdzenie wszystkich elementów pa-sów bezpieczeństwa w autoryzowanej stacji ob-sługi.

Siedzenia przednie

Regulacja wzdłużnaZe względów bezpieczeństwa ustawienie sie-dzenia kierowcy należy regulować wyłączniepodczas postoju samochodu.• Unieść dźwignię (1, rys. 0.52) znajdującą siępo zewnętrznej stronie przedniego siedzeniai przesunąć siedzenie do przodu lub do tyłu.

37

Page 36: nissan almera n15

Wiadomości wstępne

Rys. 0.52. Elementy regulacji ustawienia siedzeniakierowcy1 — dźwignia regulacji wzdłużnej, 2 — uchwyt regulacjipochylenia oparcia, 3 — pokrętło regulacji wysokościsiedziska kierowcy

• Zwolnić dźwignię i poruszyć siedzenie niecodo przodu i do tyłu, aby zablokować je w wybra-nym położeniu.

Regulacja pochylenia oparciaRegulacja pochylenia oparcia siedzenia przed-niego jest możliwa po przesunięciu do góryuchwytu (2), znajdującego się po zewnętrznejstronie siedzenia, i naciśnięciu plecami naoparcie aż do uzyskania właściwego kąta po-chylenia, a następnie puszczeniu uchwytu re-gulacji. Zmniejszenie pochylenia (prostowa-nie) oparcia uzyskuje się po pociągnięciu zauchwyt do przodu (wówczas nie należy opie-rać się o oparcie).

Regulacja wysokości siedziska kierowcyObracając pokrętło (3), znajdujące się po ze-wnętrznej stronie siedzenia kierowcy w przed-niej części, można zmieniać wysokość siedzi-ska.

Odchylanie oparcia przedniego siedzenia(tylko wersje trzydrzwiowe)W celu umożliwienia wsiadania i wysiadaniapasażerów zajmujących siedzenie tylne w trzy-drzwiowych wersjach nadwozia zastosowanoodchylanie oparć siedzeń przednich po pocią-gnięciu uchwytu znajdującego się z boku pozewnętrznej stronie siedzenia przedniego (wsia-danie) lub po naciśnięciu uchwytu znajdującegosię z tyłu po zewnętrznej stronie siedzenia przed-niego (wysiadanie).

Ogrzewane siedzeń przednich(w niektórych wersjach wyposażenia)Ogrzewanie siedzeń przednich działa po naci-śnięciu niezależnych wyłączników ogrzewanialewego i prawego siedzenia przedniego znajdu-jących się na konsoli środkowej po obu stro-

38

1Rys. 0.53. Wyłączniki trójpołożeniowe ogrzewaniasiedzeń przednich1 — wyłącznik ogrzewania siedzenia lewego,2 — wyłącznik ogrzewania siedzenia prawego,3 — położenie wyłączenia, 4 — wysoka temperaturaogrzewania, 5 — niska temperatura ogrzewania,6 — lampki kontrolne

nach dźwigni hamulca awaryjnego. Lampka kon-trolna w wyłączniku sygnalizuje włączenie ogrze-wania. Zastosowano wyłączniki trójpołożeniowe(rys. 0.53). Dzięki temu można podgrzewaćsiedzenia przednie do temperatury niskiej (przy-cisk wciśnięty do tyłu samochodu) lub do tem-peratury wysokiej (przycisk wciśnięty do przodusamochodu). Temperatura siedzenia jest regulo-wana automatycznie okresowym włączaniemi wyłączaniem przepływu prądu przez grzałkiwbudowane w siedzenia przednie do chwiliręcznego wyłączenia wyłącznika ogrzewania (po-łożenie środkowe wyłącznika).Uwaga. Należy ograniczać do niezbędnego mi-nimum ogrzewanie siedzeń przednich, gdyżpobiera ono dużo energii elektrycznej. Z tegopowodu zaleca się korzystanie z niego tylkopodczas pracy silnika.

Uwagi eksploatacyjneNa podgrzewanych siedzeniach nie wolno:— kłaść poduszek, koców, pokrowców i innychrzeczy mogących izolować ciepło, gdyż grozi toprzepaleniem instalacji elektrycznej;— kłaść przedmiotów ciężkich, twardych i oostrych narożach ze względu na niebezpieczeń-stwo mechanicznego uszkodzenia grzałek sie-dzenia;— używać do czyszczenia materiału obicia ben-zyny lub rozpuszczalników z uwagi na niebez-pieczeństwo powstania pożaru.

ZagłówkiZagłówki siedzeń przednich można przesuwaćpionowo. W celu wyjęcia zagłówka należy gomaksymalnie podnieść, a następnie nacisnąćprzycisk w górnej części oparcia przy gnieździeprowadnicy (rys. 0.54) i wysunąć zagłówek dogóry.

Page 37: nissan almera n15

Siedzenie tylne, poduszki powietrzne

Rys. 0.54. Usytuowanie przycisku umożliwiającegowyjęcie zagłówka siedzenia przedniego

Siedzenie tylneW poszczególnych wersjach nadwozia siedze-nie tylne ma różne możliwości ustawienia. Opar-cie siedzenia tylnego we wszystkich wersjachnadwozia jest dzielone na dwie części.

Składanie oparcia siedzenia tylnegoUwaga. Podczas zmiany położenia siedzeniatylnego i jego oparcia należy zwracać uwagę naprawidłowe ułożenie pasów bezpieczeństwa.

Wersja czterodrzwiowa (sedan)• Umieścić taśmy zewnętrznych pasów bezpie-czeństwa w zaczepach zamocowanych na ścia-nach bocznych obok siedzenia tylnego.• Opuścić zagłówki oparcia siedzenia tylnego.• Odblokować oparcie po pociągnięciu za dźwi-gnię (składanie jednej części oparcia) lub dźwi-gnie (składanie obu części oparcia) znajdującesię w górnej części oparcia po zewnętrznychstronach. Po odblokowaniu położyć jedną lubobie części oparcia.• W celu ustawienia oparcia w normalnym poło-żeniu podnieść oparcie siedzenia tylnego i spraw-dzić, czy oparcie zostało zablokowane.

Wersja trzy- i pięciodrzwiowa (hatchback)• Zamocować do oparcia siedzenia tylnegoklamry pasów bezpieczeństwa.• Umieścić taśmy zewnętrznych pasów bezpie-czeństwa w zaczepach zamocowanych na ścia-nach bocznych obok siedzenia tylnego.• Zdjąć zagłówki oparcia siedzenia tylnego.• Odchylić do przodu siedzisko siedzenia tylne-go.• Odblokować oparcie ciągnąc do góry cięgnablokady oparcia umieszczone na górnej po-wierzchni oparcia i pochylić oparcie do przodu.• W celu rozłożenia wykonać czynności w kolej-ności odwrotnej do podanej poprzednio.• Po rozłożeniu sprawdzić, czy siedzisko i obieczęści oparcia są prawidłowo zablokowane.Uwaga. Podczas załadunku ciężkich przedmio-tów należy równomiernie obciążyć podłogę po-

mieszczenia bagażowego. W przypadku znacz-nego obciążenia pomieszczenia bagażowegonależy ustawić w odpowiednim położeniu pokrę-tło korektora ustawienia reflektorów (patrz odpo-wiedni opis).

Półka tylna wersji pięciodrzwiowejW celu polepszenia dostępu do przestrzeni ba-gażnika można wyjąć tylną półkę.• Odpiąć od drzwi tyłu nadwozia dwie linkipodtrzymujące oba końce półki tylnej.• Wyciągnąć półkę do tyłu nadwozia.• W celu założenia półki tylnej należy wykonaćczynności w kolejności odwrotnej do opisanejpoprzednio.

Schowek podręcznyW celu otwarcia schowka podręcznego (rys.0.55), znajdującego się po prawej stronie tablicyrozdzielczej, należy włożyć do zamka schowkakluczyk służący do otwierania drzwi samochodui obrócić go przeciwnie do ruchu wskazówekzegara o 1/4 obrotu oraz pociągnąć za klamkęna pokrywie schowka.

Poduszki powietrzne(niektóre wersje wyposażenia)Samochód może być wyposażony w jedną lubdwie poduszki powietrzne dla kierowcy i pasa-żera przedniego siedzenia. Poduszka kierowcyznajduje się w kole kierownicy, a poduszkapasażera — w górnej części tablicy rozdzielczej.W przypadku silnego czołowego zderzenia po-duszki te napełniają1 się samoczynnie gazem.Urządzenie wyzwalające ładunek pirotechnicznymoże zadziałać tylko wtedy, gdy kluczyk w sta-cyjce znajduje się w położeniu „ON".Razem z poduszkami powietrznymi występująpirotechniczne napinacze pasów bezpieczeń-stwa kierowcy i pasażera przedniego siedze-nia.

Rys. 0.55. Widok schowka podręcznego otwieranegokluczykiem1 — kluczyk w położeniu otwarcia, 2 — kluczykw położeniu zamknięcia, 3 — kierunek otwieraniapokrywy schowka

39

Page 38: nissan almera n15

Wiadomości wstępne

Uwaga. Poduszka powietrzna zapewnia właści-wą ochronę kierowcy i pasażera siedzenia przed-niego tylko przy prawidłowo zapiętym pasiebezpieczeństwa.

Zalecenia eksploatacyjne1. Nie należy umieszczać żadnych przedmiotówprzed lub na pokrywie poduszki powietrznej.2. Podczas jazdy należy trzymać kierownicę zakoło.3. Po zderzeniu nie należy dotykać gorącychelementów poduszki i niezależnie od siły ude-rzenia należy sprawdzić układ poduszek po-wietrznych w specjalistycznej stacji obsługi.4. Na przednim siedzeniu nie należy mocowaćfotelika do przewozu dzieci.5. Wszelkie czynności związane z układem po-duszek powietrznych mogą wykonywać tylkoupoważnieni pracownicy stacji obsługi.6. Zespoły poduszek powietrznych oraz pirotech-nicznych napinaczy pasów bezpieczeństwa mu-szą być obowiązkowo wymienione nie później niż10 lat od pierwszej rejestracji samochodu.

KierownicaDźwignia regulacji pochylenia kolumny kierowni-cy znajduje się pod kierownicą (rys. 0.56).• Pociągnąć dźwignię w dół, aby odblokowaćmechanizm regulacji pochylenia kolumny kie-rownicy.• Ustawić koło kierownicy w odpowiednim po-łożeniu.• Zablokować to ustawienie popychając dźwi-gnię w górę do oporu.

Zegar cyfrowyWyświetlacz zegara cyfrowego znajduje się w ze-stawie wskaźników.

Nastawianie zegara• W celu nastawienia godziny pokrętło regulacjinależy obrócić w kierunku przeciwnym do ruchuwskazówek zegara (rys. 0.57).• W celu nastawienia minut pokrętło regulacjinależy obrócić w kierunku zgodnym z ruchemwskazówek zegara.

Rys. 0.56. Usytuowaniedźwigni regulacjipochylenia kolumnykierownicy1 — położeniezablokowania,2 — położenieodblokowania,3 — zakres regulacji

Rys. 0.57. Pokrętło nastawiania zegara1 — nastawianie minut, 2 — nastawianie godzin

Wymiana koła

Koło zapasowe oraz zestaw narzędziKoło zapasowe znajduje się pod osłonąwgłębieniu podłogi bagażnika. Podnośnik opodręczny zestaw narzędzi są umieszczone otkoła zapasowego.• Otworzyć pokrywę bagażnika wersji cztedrzwiowej lub podnieść drzwi tyłu nadwowersji trzy- i pięciodrzwiowej.• Unieść osłonę ochronną.• Odkręcić nakrętkę mocowania koła zapaswego.• Wyjąć koło zapasowe.• Odbezpieczyć element mocowania podnośka i wyjąć podnośnik.

Czynności wymiany koła• Ustawić samochód (bez pasażerów) na pziomej, równej i twardej nawierzchni, w bepiecznej odległości od jezdni i przejeżdżającytpojazdów.• Jeśli samochód znajduje się na poboc:drogi, włączyć światła awaryjne oraz ustawić ;samochodem w odpowiedniej odległości trójkostrzegawczy.• Włączyć hamulec awaryjny oraz 1. bieg w s<mochodzie wyposażonym w skrzynkę mech;niczną, albo ustawić dźwignię wyboru biegów 'położeniu „P" w samochodzie ze skrzynką autcmatyczną.• W razie ustawienia samochodu na wzniesieniu pod koła po przeciwnej stronie samochódniż koło uszkodzone zaleca się podłożyć odpcwiędnie kliny.• Wyjąć koło zapasowe i zestaw narzędzi (patr;poprzedni opis).• Podważyć i zdjąć ozdobny kołpak tarczy koła• Za pomocą klucza do kół poluzować o okołc1 obrót nakrętki mocowania koła. Jeśli nakrętknie dają się poluzować ręką, można naciskaćkoniec klucza nogą.• Ustawić podnośnik pod samochodem z bokinadwozia w miejscu przeznaczonym do oparciagłowicy podnośnika najbliższym wymienianegokoła (patrz rys. 0.6).Uwaga. Oparcie głowicy podnośnika w niewła-ściwym miejscu grozi uszkodzeniem progu nad-wozia samochodu. >-.

Page 39: nissan almera n15

Wymiana koła i obsługa bieżąca

Rys. 0.58. Sposób podnoszeniasamochodu za pomocą podnośnikaz jego wyposażenia

• W razie podnoszenia samochodu stojącegona nieutwardzonej nawierzchni pod stopę pod-nośnika należy podłożyć kawałek deski.• Wsunąć głowicę podnośnika w miejsce pod-parcia i obracać ręką śrubę podnośnika, abyustawić jego głowicę dokładnie we właściwymmiejscu (nieco wsunięta pod nadwozie).• Kręcąc korbą zgodnie z ruchem wskazówekzegara obracać śrubę podnośnika (rys. 0.58)i podnosić samochód aż do położenia, w któ-rym opona wymienianego koła znajdzie się kilkacentymetrów nad podłożem.• Wykręcić nakrętki mocujące tarczę koła i zdjąćkoło.• Założyć koło zapasowe.• Wkręcić ręką nakrętki mocowania koła, a na-stępnie dokręcić je lekko za pomocą klucza.Powierzchnia gwintu śrub dwustronnych i na-krętek mocowania koła musi być czysta i su-cha.• Opuścić samochód i wyjąć podnośnik.• Dokręcić równomiernie nakrętki mocowaniakoła (na krzyż) do oporu.• Uderzeniami dłoni założyć ozdobny kołpak natarczę koła. Zwrócić uwagę na właściwe usytu-owanie wycięcia w kołpaku przeznaczonego nazawór do pompowania ogumienia (istotne w przy-padku niektórych typów kołpaków).• Zamocować uszkodzone koło, podnośnik i ze-staw narzędzi w bagażniku samochodu.

Rys. 0.59. Oznaczenia maksymalnego (H)i minimalnego (L) poziomu oleju silnika na dwóchrodzajach wskaźników

• Po przejechaniu kilku kilometrów sprawdzići w razie potrzeby dokręcić nakrętki mocowaniatarczy założonego koła.• Niezwłocznie naprawić uszkodzone koło i za-montować je na poprzednim miejscu. Nakrętkimocowania kół zaleca się dokręcić momentem98 do 118 N-m.Uwaga. Ponośnik z wyposażenia samochodusłuży wyłącznie do wymiany koła i nie może byćużywany do wykonywania napraw pod samo-chodem. Ze względów bezpieczeństwa nie wol-no wsuwać się pod samochód oparty na podno-śniku z jego wyposażenia.

OBSŁUGA BIEŻĄCA

Olej silnikowySprawdzanie poziomuPoziom oleju w misce olejowej silnika zaleca sięsprawdzać co 500 km przebiegu samochodu.W praktyce zaleca się jego sprawdzanie przykażdym tankowaniu paliwa. Poziom oleju należysprawdzać w samochodzie ustawionym na po-ziomej i równej nawierzchni, gdy silnik jestzimny lub wyłączony co najmniej od kilkunastuminut.• Wyjąć i wytrzeć wskaźnik poziomu oleju (1,patrz rys. 0.13 i 0.14).• Wsunąć wskaźnik w otwór jego prowadnicydo oporu, wyjąć ponownie i odczytać poziomoleju na wskaźniku (rys. 0.59), który powinienznajdować się między znakami ,,L' (poziom mini-malny) i „H" (poziom maksymalny).• W razie potrzeby uzupełnić ilość oleju, nieprzekraczając poziomu maksymalnego („H").

Wymiana olejuOlej silnikowy należy wymieniać:— w silnikach benzynowych nie rzadziej niż co15 000 km przebiegu lub co 12 miesięcy;— w silnikach wysokoprężnych nie rzadziej niżco 10 000 km przebiegu lub co 6 miesięcy.W przypadku użytkowania samochodu w trud-nych warunkach eksploatacji (w mieście nakrótkich odcinkach, przy częstym uruchamianiuzimnego silnika lub częstym holowaniu przycze-

41

Page 40: nissan almera n15

Wiadomości wstępne

py albo w terenie górzystym) olej silnikowyzaleca się wymieniać dwa razy częściej, niżpodano poprzednio.Uwaga: olej wymienia się, gdy silnik jest nagrzany.• Odkręcić korek wlewu oleju (2, patrz rys. 0.13i 0.14).• Odpowiednim kluczem wykręcić od spodusamochodu korek spustu oleju umieszczonyw misce olejowej silnika.• Odczekać na spłynięcie oleju z silnika dopodstawionego uprzednio naczynia.• Nie czekając na spłynięcie ostatniej kroplioleju, założyć nową uszczelkę na korek spustuoleju i wkręcić go w otwór miski olejowej,dokręcając go momentem 29 do 30 N • m.• Wymienić filtr oleju (patrz dalszy opis).• Napełnić silnik świeżym olejem nie przekra-czając poziomu maksymalnego na wskaźniku.Zalecany rodzaj i ilość oleju silnikowego podanoodpowiednio w rozdziałach 1 i 2.• Założyć korek wlewu oleju i wcisnąć wskaźnikpoziomu oleju.

Wymiana filtru olejuPodczas każdej wymiany oleju w silniku zalecasię wymienić także filtr oleju.• Po spuszczeniu oleju z silnika odkręcić spe-cjalnym kluczem i zdjąć filtr oleju.• Oczyścić powierzchnię przylegania uszczelkifiltru oleju na wsporniku i powlec świeżym ole-jem silnikowym gumową uszczelkę nowego filtruoleju.• Przykręcić nowy filtr oleju ręką do wspornikafiltru na kadłubie silnika, a następnie dokręcićgo jeszcze o 2/3 obrotu.• Napełnić silnik świeżym olejem do właściwe-go poziomu.

Ciecz chłodzącaSprawdzanie poziomuPoziom cieczy chłodzącej w zbiorniku wyrów-nawczym należy sprawdzać, gdy silnik jest wyłą-czony i zimny, nie rzadziej niż co 1000 kmprzebiegu lub przy każdym napełnianiu zbiorni-ka paliwem. Poziom cieczy chłodzącej powinienznajdować się między znakami: „MIN" (poziomminimalny) i „MAX" (poziom maksymalny) za-znaczonymi na przezroczystej ściance zbiornikawyrównawczego (rys. 0.60).Zbiornik wyrównawczy układu chłodzenia silnikaznajduje się po prawej stronie z przodu prze-działu silnika.Uwaga. Podczas jazdy zaleca się kontrolowaniewskazań wskaźnika temperatury cieczy chłodzą-cej znajdującego się w zestawie wskaźników.

Uzupełnianie cieczy w układzie chłodzeniaNie wolno dolewać cieczy do układu chłodzenia,gdy silnik jest gorący. Po zatrzymaniu nagrzane-

42

Rys. 0.60. Widok zbiornika wyrównawczego cieczychłodzącej1 — oznaczenie poziomu minimalnego („MIN"),2 — oznaczenie poziomu maksymalnego („MAX")

go silnika należy odczekać nie mniej niż 15 ]minut. i• Przez szmatkę ostrożnie poluzować korek \wlewu zbiornika wyrównawczego. :• Powoli odkręcić korek, aby umożliwić stop- ;

niowe obniżenie ciśnienia w zbiorniku wyrów- •nawczym do ciśnienia atmosferycznego. j• Wykręcić korek całkowicie. iInformacje dotyczące pojemności układu chło-]dzenia oraz zalecanego rodzaju cieczy chłodzą-cej podano odpowiednio w rozdziale 1 i 2. Niewolno przekraczać maksymalnego poziomu cie-czy chłodzącej w zbiorniku wyrównawczym. ]

Uwagi eksploatacyjneNie należy otwierać zbiornika wyrównawczego,!gdy silnik jest gorący. Ciśnienie w układzie jchłodzenia jest wtedy wyższe od atmosferyczne- jgo i nagłe otwarcie zbiornika grozi poparzeniem. IW razie bezwzględnej konieczności otwarciazbiornika należy bardzo ostrożnie i powoli od- jkręcać korek wlewu, tak aby ciśnienie w zbiorni- jku wypełnionym gorącą cieczą powoli obniżało jsię do ciśnienia atmosferycznego. •Przy wszelkich czynnościach wykonywanych iw przedziale silnika należy pamiętać, że elek- jtryczny wentylator chłodnicy po zatrzymaniu;silnika pracuje jeszcze przez pewien czas i powyłączeniu może jeszcze powtórnie samoczyn- <nie się włączyć.

Filtr powietrza iWkład filtru powietrza w normalnych warunkacheksploatacji należy wymieniać co 60 000 km lub ico 2 lata. W przypadku użytkowania samochoduw terenie o dużym zapyleniu powietrza wkład]filtru zaleca się wymieniać dwukrotnie częściej. j• Odpiąć sprężyste zaczepy mocujące pokrywę jfiltru powietrza (rys. 0.61). \• Zdjąć pokrywę obudowy filtru. i

Page 41: nissan almera n15

Obsługa bieżąca

B

Rys. 0.61. Rozmieszczenie sprężystych zaczepówmocowania pokrywy filtru powietrzaA — silniki benzynowe, B — silnik wysokoprężny

• Wyjąć wkład filtru powietrza.• Wnętrze obudowy filtru przetrzeć wilgotnąściereczką.• Założyć pokrywę obudowy.• Zapiąć sprężyste zaczepy mocujące pokrywęfiltru.

Filtr paliwa silnika wysokoprężnego

Odwadnianie filtru paliwaW razie zaświecenia się lampki sygnalizacji obec-ności wody w filtrze paliwa zaleca się jak naj-szybsze odwodnienie filtru paliwa.

Rys. 0.62. Odwadnianie filtru paliwa silnikawysokoprężnego1 — korek spustu wody, 2 — ręczna pompa paliwa

TY/)Rys. 0.63. Oznaczenia maksymalnego i minimalnegopoziomu płynu w zbiorniku wyrównawczymhydraulicznego mechanizmu sterowania sprzęgłasilnika wysokoprężnego

• Pod korkiem (1, rys. 0.62) spustu wody filtrupaliwa umieścić odpowiednie naczynie.• Odkręcić korek spustowy o 4 do 5 obrotów(nie wykręcać całkowicie).• Jeśli woda nie spływa samoczynnie, kilkakrot-nie nacisnąć przycisk ręcznej pompy paliwa (2),aż spod korka spustowego zacznie wypływaćczyste paliwo (bez wody).• Dokręcić korek spustowy (1) filtru paliwa.

Hydrauliczny mechanizm sterowaniasprzęgła(tylko wersje z silnikiem wysokoprężnym)W hydraulicznym mechanizmie sterowania sprzę-gła stosuje się płyn hamulcowy, identyczny jakw układzie hamulcowym. Zbiornik wyrównawczyhydraulicznego mechanizmu sterowania sprzęgła(9, patrz rys. 0.14) znajduje się obok zbiornikaukładu hamulcowego przy lewym nadkolu. Po-ziom płynu powinien być zawarty między ozna-czeniami „MIN" i „MAX" na zbiorniku (rys. 0.63).Rodzaj zalecanego płynu podano w rozdziale 3.Płyn w hydraulicznym mechanizmie sterowaniasprzęgła należy wymieniać i odpowietrzać ob-wód hydrauliczny co 60 000 km przebiegu lecznie rzadziej niż co dwa lata.

Olej przekładniowy skrzynki mechanicznej

Sprawdzanie poziomuW normalnych warunkach eksploatacji produ-cent samochodu nie wymaga okresowej wymia-ny oleju w mechanicznej skrzynce przekładnio-wej, zaleca tylko sprawdzanie poziomu oleju(przy zimnym silniku) co 30 000 km lub co 1 rok.W trudnych warunkach eksploatacji zaleca sięwymianę co 60 000 km lub co 2 lata.• Sprawdzić, czy samochód stoi na poziomeji równej nawierzchni.• Wykręcić korek z otworu wlewu i kontrolipoziomu oleju w skrzynce przekładniowej (2,patrz rys. 4.2).

43

Page 42: nissan almera n15

Wiadomości wstępne

• Sprawdzić poziom oleju, który powinien znaj-dować się nieco poniżej górnej krawędzi tegootworu. W razie potrzeby uzupełnić olej zapomocą odpowiedniej strzykawki. Dane doty-czące pojemności oraz zalecanego rodzaju ole-ju przekładniowego podano w rozdziale 4.• Założyć nową uszczelkę korka i dokręcić korek.

Olej przekładniowy skrzynki automatycznejW normalnych warunkach eksploatacji produ-cent samochodu nie wymaga okresowej wymia-ny oleju w mechanicznej skrzynce przekładnio-wej, zaleca tylko sprawdzanie poziomu oleju(przy zimnym silniku) co 30 000 km lub co 1 rok.W trudnych warunkach eksploatacji zaleca sięwymianę co 60 000 km lub co 2 lata.

Sprawdzanie poziomu olejuPoziom oleju w automatycznej skrzynce przekła-dniowej zaleca się sprawdzać „na gorąco" (naskali „HOT" wskaźnika) w następujących warun-kach:— temperatura oleju w skrzynce 50 do 80°C;— bezpośrednio po jeździe trwającej nie mniejniż 5 minut;— przy silniku pracującym na biegu jałowym.Dopuszcza się sprawdzanie poziomu olejuw skrzynce automatycznej „na zimno" (na skali„COLD" wskaźnika) w następujących warun-kach:— temperatura oleju w skrzynce 30 do 50°C;— po rozgrzaniu silnika na postoju przed rozpo-częciem jazdy;— przy silniku pracującym na biegu jałowym.Zaleca się wówczas ponowne sprawdzenie po-ziomu oleju w skrzynce automatycznej w warun-kach „na gorąco".• Sprawdzić, czy samochód stoi na poziomeji równej nawierzchni.• Zaciągnąć dźwignię hamulca awaryjnego.• Uruchomić silnik.• Podczas pracy silnika z prędkością obrotowąbiegu jałowego przesunąć dźwignię wyboru bie-gów przez wszystkie położenia i pozostawić jąw położeniu „P".• Podczas pracy silnika na biegu jałowym wy-jąć wskaźnik poziomu oleju (12, patrz rys. 0.13)z automatycznej skrzynki przekładniowej i wy-trzeć go.• Wsunąć wskaźnik do oporu w otwór prowad-nicy w skrzynce przekładniowej, powtórnie gowyjąć i odczytać poziom oleju (rys. 0.64).• Poziom oleju powinien znajdować się powy-żej dwóch wycięć na zakresie oznaczonym „HOT"(na gorąco) na wskaźniku.• Jeśli poziom jest bliski minimalnemu, uzupe-łnić jego ilość przez rurkę prowadnicy wskaźni-ka nie przekraczając poziomu maksymalnego.Pojemność i zalecany rodzaj oleju przekładnio-wego podano w rozdziale 5.

Rys. 0.64. Zakresy wskazań wskaźnika poziomu olejuautomatycznej skrzynki przekładniowej1 — poziom minimalny „na gorąco", 2 — poziom maksymalny„na gorąco", 3 — poziom minimalny „na zimno",4 — poziom maksymalny „na zimno"

Uwaga. Sprawdzanie poziomu przy zimnym sil-niku (i skrzynce przekładniowej) umożliwia tylkoprzybliżoną ocenę ilości oleju w skrzynce prze-kładniowej i dlatego nie zaleca się tego sposobupomiaru.

Olej w obwodzie wspomagania układukierowniczegoPoziom oleju w zbiorniku obwodu wspomaganiaukładu kierowniczego należy sprawdzać co30 000 km przebiegu samochodu, lecz nie rza-dziej niż raz na rok. Dane dotyczące pojemnościukładu oraz rodzaju stosowanego oleju podanow rozdziale 7.

j

Sprawdzanie poziomu olejuWskaźnik poziomu oleju w zbiorniku obwoduwspomagania układu kierowniczego jest połą>czony z korkiem wlewu oleju (rys. 0.65). Pod-czas pomiaru samochód powinien stać na po-ziomej i równej nawierzchni.Sprawdzanie może odbywać się:— „na zimno" — silnik powinien być wyłączonynie mniej niż 5 godzin;— „na gorąco" — po kilkunastominutowej jeź-dzie.Poziom oleju na wskaźniku powinien zawieraćsię:— podczas sprawdzania „na zimno": międzydwoma znakami zakresu „COLD";

MinRys. 0.65. Zakresy wskazań wskaźnika poziomu olejuw zbiorniku obwodu wspomagania układukierowniczego1 — znaki minimalnego i maksymalnego poziomu„na gorąco", 2 — znaki minimalnego i maksymalnegopoziomu „na zimno"

44

Page 43: nissan almera n15

Obsługa bieżąca

Rys. 0.66. Oznaczeniamaksymalnegoi minimalnego poziomupfynu w zbiornikuwyrównawczym układuhamulcowego1 — znak poziomuminimalnego, 2 — znakpoziomu maksymalnego

— podczas sprawdzania „na gorąco": międzydwoma znakami zakresu „HOT".Jeśli poziom oleju jest zbyt niski, należy uzupeł-nić jego ilość. Poziom oleju nigdy nie powinienznajdować się poniżej poziomu minimalnego.

Płyn hamulcowy

Sprawdzanie poziomuPoziom płynu hamulcowego w zbiorniku wyrów-nawczym układu hamulcowego należy częstosprawdzać. W razie zaobserwowania nawet nie-wielkiego zmniejszenia się skuteczności hamo-wania należy sprawdzić poziom płynu hamulco-wego.Zbiornik płynu hamulcowego znajduje się postronie kierowcy w przedziale silnika w pobliżuprzegrody czołowej (patrz rys. 0.13 i 0.14).Poziom płynu hamulcowego w zbiorniku powi-nien zawierać się między znakami „MIN"i „MAX" na zbiorniku (rys. 0.66) oraz nie powi-nien nigdy obniżyć się poniżej znaku poziomuminimalnego (sygnalizowanego także zaświe-ceniem się lampki kontrolnej w zestawie wskaź-ników). W razie stwierdzenia zbyt niskiegopoziomu płynu należy sprawdzić szczelnośćukładu hamulcowego i usunąć wykryte nie-sprawności.Dane dotyczące pojemności oraz rodzaju płynuhamulcowego podano w rozdziale 14.

Uwagi eksploatacyjneNiewielki powolny spadek poziomu, wynikającyz naturalnego zużywania się okładzin ciernychi samoczynnej kompensacji luzu, jest zjawiskiemnormalnym.Płyn hamulcowy jest higroskopijny (wchłaniawilgoć z otoczenia) i w miarę upływu czasupogarszają się jego właściwości użytkowe. Dla-tego w normalnych warunkach eksploatacji płynhamulcowy należy wymieniać co 60 000 kmprzebiegu, lecz nie rzadziej niż co 2 lata.Płyn hamulcowy jest toksyczny oraz niszczypowłokę lakierową samochodu.

Płyn do spryskiwacza szybyW wersjach wyposażonych w sygnalizację po-ziomu płynu spryskiwacza płyn należy uzupeł-

niać po zaświeceniu się lampki kontrolnej pozio-mu płynu w zbiorniku spryskiwacza szyby.W wersjach nie wyposażonych w sygnalizacjępoziomu płynu spryskiwacza w celu sprawdze-nia poziomu płynu w zbiorniku, znajdującym sięw przedniej części przedziału silnika po prawejstronie, należy zatkać palcem otwór w środkukorka tego zbiornika, następnie zdjąć korek zezbiornika wraz z rurką kontrolną, w której wyso-kość słupa płynu wskaże jego poziom w zbiorni-ku (patrz rys. 0.37).W okresie zimowym należy stosować niezama-rzający płyn do spryskiwaczy szyb i reflektorów.Uwaga. Do spryskiwacza szyb nie wolno stoso-wać cieczy niezamarzającej, którą napełnionoukład chłodzenia silnika, gdyż niszczy ona po-włokę lakierową nadwozia samochodu.

AkumulatorAkumulator znajduje się w przedniej częściprzedziału silnika po lewej stronie (patrz rys.0.13 i 0.14).

Sprawdzanie i uzupełnianie poziomuelektrolituW samochodach wyposażonych w akumulatorobsługowy należy regularnie (nie rzadziej niż co3 miesiące) sprawdzać poziom elektrolitu w posz-czególnych ogniwach akumulatora. W akumula-torze o przezroczystej obudowie graniczne (gór-ny i dolny) poziomy elektrolitu oznaczono na tejobudowie, natomiast w akumulatorze o nieprze-zroczystej (czarnej) obudowie poziom elektrolitunależy sprawdzać po wykręceniu korków przezotwór w każdej celi osobno. Jeśli poziom elek-trolitu osiągnie poziom minimalny, należy dolaćwody destylowanej, aby płyty były całkowiciezanurzone w elektrolicie.• Wykręcić korki w ogniwach akumulatora, w któ-rych poziom elektrolitu jest zbyt niski.• Dolać wody destylowanej w takiej ilości, abypoziom elektrolitu znajdował się ok. 5 do 15 mmpowyżej górnej krawędzi płyt ogniwa.

Uwagi eksploatacyjneElektrolit akumulatora jest silnie żrącym kwa-sem, wywołującym korozję w zetknięciu z meta-lami.Bieguny akumulatora należy utrzymywać w czy-stości oraz dbać, zwłaszcza w zimie, aby aku-mulator był zawsze dobrze naładowany.Podczas dłuższych przerw w użytkowaniu sa-mochodu należy wymontować z niego akumula-tor i okresowo go doładowywać.

BezpiecznikiW samochodzie znajdują się trzy skrzynki bez-pieczników — dwie umieszczone w przedzialesilnika oraz jedna po lewej stronie tablicy roz-

45

Page 44: nissan almera n15

Wiadomości wstępne

dzielczej. Dostęp do bezpieczników wymagazdjęcia pokrywy każdej skrzynki. Przed wymianąbezpiecznika należy wyłączyć zapłon (kluczykw położeniu „OFF") oraz wyłączyć oświetleniezewnętrzne.Przepalony bezpiecznik zastępuje się nowymtego samego typu i o takiej samej wartościznamionowego prądu. Wymianę bezpiecznikówułatwia wykorzystanie małych szczypiec umiesz-czonych wewnątrz skrzynki bezpieczników.Powtórne przepalenie się wymienionego bez-piecznika świadczy o zwarciu w obwodzieelektrycznym chronionym przez ten bezpiecz-nik. Należy wówczas usunąć niesprawnośćobwodu elektrycznego w autoryzowanej stacjiobsługi.Rozmieszczenie bezpieczników, ich oznaczeniaoraz przeznaczenie podano w rozdziale 11.

OgumienieNależy regularnie sprawdzać stan ogumieniasamochodu.

Sprawdzanie ciśnienia powietrzaCiśnienie powietrza w ogumieniu należy spraw-dzać raz w miesiącu oraz przed każdą dłuższąpodróżą. Podczas sprawdzania ciśnienia oponypowinny być zimne (właściwe wartości ciśnieniapodano w rozdz. 13). W praktyce za zimnąuważa się oponę w samochodzie, który byłzaparkowany nie mniej niż 3 godziny lub przeje-chał nie więcej niż 1,6 km po długim postoju.Bezpośrednio po jeździe, gdy opony i zawarte

w nich powietrze są ciepłe, ciśnienie powietrzapodnosi się o 0,03 do 0,04 MPa.W samochodzie wartości prawidłowego ciśnie-nia w zimnym ogumieniu podano na tabliczceumieszczonej na środkowym słupku nadwoziaw otworze lewych przednich drzwi.Uwaga. Należy pamiętać o okresowym spraw-dzaniu ciśnienia także w ogumieniu koła zapa-sowego.

Sprawdzanie zużycia bieżnikaW bieżniku opon występują wskaźniki zużycia(rys. 0.67). Gdy wskaźniki zużycia bieżnika zrów-nają się z powierzchnią bieżnika, opony należywymienić. Według obowiązujących przepisówgłębokość bieżnika nie może być mniejsza niż1,6 mm. Opony zawsze należy wymieniać para-mi na odpowiednich osiach.

Rys. 0.67 Wskaźnik zużycia bieżnika opony

Page 45: nissan almera n15

1 SILNIKI BENZYNOWE

1.1. CHARAKTERYSTYKATECHNICZNA

DANE OGÓLNE

Czterocylindrowy rzędowy silnik czterosuwowy0 zapłonie iskrowym i wielopunktowym wtryskubenzyny do kanałów dolotowych, wielozaworo-wy (o czterech zaworach na jeden cylinder), jestustawiony poprzecznie z przodu samochodu1 ma kadłub odlany z żeliwa oraz głowicę odla-ną ze stopu lekkiego. Zawory są napędzanedwoma wałami rozrządu ułożyskowanymi w gło-wicy i napędzanymi łańcuchem.

Podstawowe parametry

Typ silnika

Średnica cylindra (mm)Skok ttoka (mm)Stopień sprężania

Ciśnienie sprężania (MPa) przy 350 obr/min:- nominalne- minimalne- dopuszczalna różnica między cylindrami

Moc maksymalna:-wgECE(kW)-wgDIN(KM)

Prędkość obrotowa mocy maksymalnej(obr/min)

Maksymalny moment obrotowy:-wgECE(N-m)-wgDIN(kGm)

Prędkość obrotowa momentu maksymal-nego (obr/min)

GA14DE

73,681,89,5

1,3241,128

0,1

6487

6000

11611,8

4000

GA16DE

76,088,09,8

1,3531,157

0,1

73100

6000

13613,9

4000

GŁOWICAOdlana ze stopu lekkiego głowica ma cztery za-wory na jeden cylinder i daszkowe komory spala-nia. Zawiera wstawiane gniazda i prowadnice za-worów. W głowicy są ułożyskowane dwa waty roz-rządu (dolne połówki łożysk wykonano bezpośred-nio w głowicy, natomiast pokrywy odlano z tegosamego stopu lekkiego i są przykręcane śrubami).Głowica jest ustalona względem kadłuba dwomakołkami ustawczymi wciskanymi w kadłub.Wysokość nominalna głowicy: 117,8 do 118,0 mm.Dopuszczalna niepłaskość dolnej płaszczyznygłowicy: 0,1 mm.Grubość dopuszczalna zeszlifowanej warstwymateriału: 0,2 mm (łącznie dla dolnej płaszczy-zny głowicy i górnej płaszczyzny kadłuba).Średnica nominalna otworów gniazd prowadniczaworów: 9,475 do 9,496 mm.Średnica naprawcza otworów gniazd prowadniczaworów: 9,685 do 9,696 mm.Średnica naprawcza otworów gniazd zaworówdolotowych (+0,5 mm):— silnik GA14DE: 30,500 do 30,516 mm;— silnik GA16DE: 31,500 do 31,516 mm.Średnica naprawcza otworów gniazd zaworówwylotowych (+0,5 mm): 25,500 do 25,516 mm.Średnica otworów prowadnic popychaczy zawo-rów: 30,000 do 30,021 mm.Średnica gniazd łożysk wałów rozrządu:— łożysko nr 1 (od strony koła łańcuchowego):28,000 do 28,021 mm;— łożyska nr 2 do 5: 24,000 do 24,021 mm.

Uszczelka głowicyUszczelka głowicy jest wykonana z materiałówsyntetycznych nie zawierających azbestu. Kra-wędzie otworów cylindrów są osłonięte blachą

47

Page 46: nissan almera n15

Silniki benzynowe

żaroodporną, natomiast krawędzie zewnętrznesą wzmocnione sznurem silikonowym.Sposób montażu: powierzchnia z napisem „TOP"powinna być skierowana do głowicy.

Śruby mocowania głowicyLiczba śrub mocowania głowicy:— długich: 10;— krótkich: 5.Przed ponownym zamontowaniem wykręconeśruby należy oczyścić szczotką drucianą i po-wlec ich gwint olejem silnikowym.Kolejność dokręcania: dokręcać krzyżowo za-czynając od śrub środkowych (patrz rys. 1.22).Sposób montażu podkładek śrub mocowaniagłowicy: stroną o ściętej krawędzi skierowanądo łba śruby.

Prowadnice zaworówŻeliwne prowadnice zaworów są wciskanew głowicę.Średnica zewnętrzna:— nominalna: 9,523 do 9,534 mm;— naprawcza: 9,723 do 9,734 mm.Średnica wewnętrzna po wciśnięciu i rozwierce-niu: 5,500 do 5,515 mm.Wcisk w otworze głowicy: 0,027 do 0,059 mm.Wystawanie prowadnic z głowicy:11,5 do 11,7 mm.Luz trzonka zaworu w prowadnicy:— zawory dolotowe: 0,02 do 0,05 mm;— zawory wylotowe: 0,04 do 0,07 mm.

Gniazda zaworówStalowe gniazda zaworów są wciskane w gło-wicę.

Wymiary gniazd zaworów

Rodzaj gniazda zaworu

Szerokość przylgni (mm)Średnica zewnętrzna

przylgni (mm)Średnica wewnętrzna

przylgni (mm)Kąt przylgniKąt podcięcia górnegoKąt podcięcia dolnego

Dolotowe

1,06 do 1,3429,5 do 29,7

27,8 do 28,0

45°30°60°

Wylotowe

1,20 do 1,6823,5 do 23,7

45°15°60°

ZaworyStalowe zawory, po cztery na jeden cylinder(dwa dolotowe i dwa wylotowe), są nachylonew kształcie litery „V" względem płaszczyzny prze-chodzącej przez osie cylindrów. Zawory urucha-miane są przez krzywki dwóch wałów rozrząduza pośrednictwem popychaczy. Na trzonkachzaworów dolotowych i wylotowych umieszczonouszczelki z gumy syntetycznej.

48

Wymiary zaworów

Rodzaj zaworu

Długość (mm)Średnica trzonka (mm)Średnica grzybka (mm):- silnik GA14DE- silnik GA16DEKąt przylgniGrubość minimalna

talerzyka (mm)

Dolotowy

92,0 do 92,55,465 do 5,480

28,9 do 29,229,9 do 30,2

45°15' do45°45'

0,9 do 1,1

Wylotowy

92,37 do 92,875,445 do 5,480

23,9 do 24,223,9 do 24,2

45°15'd0 45°45'

0,9 do 1,1

Luz roboczy zaworówLuz roboczy zaworów (na gorąco):— zawory dolotowe: 0,32 do 0,40 mm;— zawory wylotowe: 0,37 do 0,45 mm.Luz roboczy zaworów (na zimno):— zawory dolotowe: 0,25 do 0,33 mm;— zawory wylotowe: 0,32 do 0,40 mm.

Sprężyny zaworówZastosowano po jednej sprężynie śrubowej nazawór. Sprężyny są jednakowe dla zaworówdolotowych i wylotowych.Wysokość swobodna sprężyny: 41,19 mm.Wysokość kontrolna sprężyny:— nominalna: 25,26 mm pod obciążeniem 345 N;— maksymalna: 25,26 mm pod obciążeniem 324 N.Maksymalna nieprostopadłość płaszczyzny przy-legania końcowych zwojów do osi sprężyny:1,80 mm.Sposób montażu: zwoje o mniejszym skoku lubze znakiem barwnym od strony głowicy.

PopychaczeWalcowe popychacze mechaniczne (tzw. szklan-kowe) poruszają się w otworach prowadnic wyko-nanych bezpośrednio w głowicy. W denku popy-chacza znajduje się wgłębienie dla płytki o zmien-nej grubości służącej do regulacji luzu zaworu.Średnica zewnętrzna popychacza: 29,960 mmdo 29,975 mm.Luz popychacza w otworze prowadnicy: 0,025do 0,061 mm.

Płytki regulacji luzu zaworówLuz zaworu reguluje się grubością płytki umiesz-czonej we wgłębieniu denka popychacza. Na płyt-kę naciska bezpośrednio krzywka wału rozrządu.Grubość płytek regulacji luzu zaworów (stopnio-wana co 0,02 mm): 2,00 do 2,98 mm.Sposób montażu płytki: płaszczyzną z napisem(oznaczającym grubość płytki w mm) skierowa-ną do denka popychacza.

KADŁUBKadłub silnika jest odlany z żeliwa. Gładziecylindrów są wykonane bezpośrednio w kadłu-bie. Występują trzy grupy selekcyjne średniccylindrów.

Page 47: nissan almera n15

Charakterystyka techniczna

Wysokość nominalna kadłuba (mierzona od osiobrotu wału korbowego do górnej płaszczyznykadłuba): 213,95 do 214,05 mm.Dopuszczalna niepłaskość górnej płaszczyznykadłuba: 0,1 mm.Grubość dopuszczalna zeszlifowanej warstwymateriału: 0,2 mm (łącznie dla dolnej płaszczy-zny głowicy i górnej płaszczyzny kadłuba).Dopuszczalna owalizacja cylindra: 0,015 mm.Dopuszczalna stożkowość cylindra: 0,01 mm.Dopuszczalne zużycie cylindra: 0,2 mm.Dopuszczalna różnica średnic cylindrów silnika:— nominalna: 0,05 mm;— maksymalna: 0,20 mm.Cylindry silnika mogą być szlifowane na wymiarnaprawczy. Średnicę szlifowania określa się na-stępująco: średnica tłoka + luz tłoka w cylindrze+ 0,02 mm (zapas na dotarcie).Jeżeli jeden z cylindrów wymaga szlifowania,należy na ten sam wymiar przeszlifować pozo-stałe cylindry.

Grupy selekcyjne średnic cylindrów (mm)

Typ silnika

Średnica cylindrów:-grupa 1- grupa 2- grupa 3

GA14DE

73,60 do 73,6173,61 do 73,6273,62 do 73,63

GA16DE

76,00 do 76,0176,01 do 76,0276,02 do 76,03

UKŁAD TŁOKOWO-KORBOWY

Wał korbowyOdlany z żeliwa wał korbowy ma pięć czopówyłównych i cztery przeciwciężary.Średnice czopów głównych:-grupa 0: 49,956 do 49,964 mm;-grupa 1: 49,948 do 49,956 mm;-grupa 2: 49,940 do 49,948 mm.Średnice czopów korbowych:-grupa 0: 39,968 do 39,974 mm;-grupa 1: 39,962 do 39,968 mm;-grupa 2: 39,956 do 39,962 mm.Dopuszczalna owalizacja czopów głównych i kor-bowych: 0,005 mm.Dopuszczalna stożkowość czopów głównychi korbowych: 0,002 mm.Bicie maksymalne wału: 0,05 mm.Luz promieniowy czopów w łożyskach:-nominalny: 0,018 do 0,042 mm;-maksymalny: 0,100 mm.Luz osiowy wału (regulowany grubością półpier-ścieni oporowych w środkowym łożysku głów-nym):-nominalny: 0,06 do 0,18 mm;-maksymalny: 0,30 mm.

Półpierścienie oporowe wału korbowegoDwa półpierścienie oporowe, umieszczone poobu stronach środkowego łożyska głównego,

służą do regulacji luzu osiowego wału korbo-wego.Sposób montażu: powierzchnia rowkowana pół-pierścienia powinna być skierowana do ramieniawału korbowego.

Panewki łożysk głównychCienkościenne panewki łożysk głównych mająskorupę stalową z nawalcowanym stopem łoży-skowym glinowo-cynowym.Półpanewki montowane w gniazdach kadłubamają na powierzchni ślizgowej otwór oraz rowkismarne. W półpanewkach montowanych w po-krywach łożysk głównych powierzchnia ślizgowajest gładka. Panewki łożysk głównych produkujesię w pięciu grupach grubości, wyróżnionychbarwnymi oznaczeniami.Grubość nominalna:— grupa 0 (oznaczenie czarne): 1,827 do1,831 mm;— grupa 1 (oznaczenie brązowe): 1,831 do1,835 mm;— grupa 2 (oznaczenie zielone): 1,835 do1,839 mm;— grupa 3 (oznaczenie żółte): 1,839 do1,843 mm;— grupa 4 (oznaczenie niebieskie): 1,843 do1,847 mm.Grubość naprawcza:— wymiar +0,25 mm: 1,960 do 1,964 mm;— wymiar +0,50 mm: 2,085 do 2,089 mm.

KorbowodyKorbowody są odkute ze stali i mają dwuteowyprzekrój trzona oraz prosty podział łba.Sposób montażu: znaki na pokrywie i na łbiekorbowodu powinny znajdować się po tej samejstronie korbowodu, naprzeciw siebie. Znaki teoraz otwór smarny korbowodu powinny byćskierowane do rozrusznika (w stronę filtru oleju).Odległość osi otworów główki i łba korbowodu:140,45 do 140,55 mm.Dopuszczalna nieprostopadłość osi otworów doosi symetrii trzona: 0,15%.Dopuszczalna wichrowatość osi otworów główkii łba korbowodu: 0,3%.Średnica otworu łba korbowodu: 43,000 do43,013 mm.Średnica otworu tulejki główki korbowodu: 19,000do 19,012 mm.Luz promieniowy łożysk korbowych:— nominalny: 0,014 do 0,039 mm;— maksymalny: 0,100 mm.Luz osiowy korbowodu:— nominalny: 0,20 do 0,47 mm;— maksymalny: 0,52 mm.

Panewki łożysk korbowychCienkościenne panewki łożysk korbowych mająskorupę stalową z nawalcowanym stopem łoży-

49

Page 48: nissan almera n15

Silniki benzynowe

skowym glinowo-cynowym. Półpanewki montowa-ne w łbie korbowodu mają otwór smarny. Otwórten powinien być współosiowy z otworem w kor-bowodzie. Panewki łożysk korbowych produkujesię w trzech grupach grubości, wyróżnionychbarwnymi oznaczeniami lub kodem liczbowym.Grubość nominalna:— grupa 0 (bez oznaczenia): 1,503 do1,506 mm;— grupa 1 (oznaczenie brązowe): 1,506 do1,509 mm;— grupa 2 (oznaczenie zielone): 1,509 do1,512 mm.Grubość naprawcza:— wymiar +0,08 mm (oznaczenie „8"): 1,542do 1,546 mm;— wymiar +0,12 (oznaczenie „12"): 1,562 do1,566 mm;— wymiar +0,25 (oznaczenie „25"): 1,627 do1,631 mm.

TłokiTłoki o wymiarach nominalnych są dostępnew trzech grupach selekcyjnych średnic, a na-prawcze — w dwóch grupach. Poszczególnegrupy są oznaczone odpowiednimi numeramiwybitymi na denku tłoka.Tłoki o wymiarach naprawczych są przeznaczo-ne do kadłubów o cylindrach szlifowanych nawymiar naprawczy.Sposób montażu tłoka: znak na denku tłokapowinien być skierowany w stronę napędu roz-rządu.Średnica otworu piast tłoka: 18,987 do 18,999 mm.Luz tłoka w cylindrze: 0,015 do 0,035 mm.

Grupy selekcyjne średnic tłoków (mm)

Typ silnika

Średnica nominalna:- grupa 1- grupa 2- grupa 3

Średnicanaprawcza:- wymiar +0,5-wymiar +1,0

GA14DE

73,575 do 73,58573,585 do 73,59573,595 do 73,605

74,075 do 74,10574,575 do 74,605

GA16DE

75,975 do 75,98575,985 do 75,99575,995 do 76,005

76,475 do 76,50576,975 do 77,005

Uwaga: średnicę nominalną tłoka mierzy się od dolnej krawędzijego płaszcza w odległości: 7,5 mm dla tłoków silnika GA14DEoraz 9,5 mm dla tłoków silnika GA16DE.

Pierścienie tłokówW rowkach tłoka znajdują się trzy pierścienie:— pierścień górny (1. uszczelniający): o ze-wnętrznej powierzchni wypukłej i chromowanej;— pierścień środkowy (2. uszczelniający): stożko-wy o zewnętrznej powierzchni typu „dziób orła";— pierścień dolny (zgarniający): wieloczęścio-wy (składany) z ekspanderem.Sposób montażu: znak „N" na płaskiej po-wierzchni pierścienia uszczelniającego powinien

50

być skierowany w stronę denka tłoka (patrz rys.i1.44A). ]Położenie zamków poszczególnych pierścieni:!patrz rys. 1.44B. ;Luz pierścieni w rowkach tłoka: \— pierścień górny (1. uszczelniający): 0,04 do:

0,08 mm (maksymalny: 0,20 mm); •— pierścień środkowy (2. uszczelniający): 0,03:do 0,07 mm (maksymalny: 0,20 mm). •Luz w zamku pierścienia (po włożeniu do cylin-dra): j— pierścień górny (1. uszczelniający): 0,20 doj0,35 mm (maksymalny: 1,00 mm);— pierścień środkowy (2. uszczelniający): 0,37do 0,52 mm (maksymalny: 1,00 mm);— pierścień dolny (zgarniający): 0,20 do 0,60 mm;(maksymalny: 1,00 mm). i

Sworznie tłoków ;Drążone sworznie tłoków, wykonane ze stali sto-!powej, ulepszane cieplnie i szlifowane, są pasowa- •ne obrotowo w tulejce główki korbowodu i wci-jśnięte w otwory piast tłoka. Oba końce sworznia \są ustalone wzdłużnie przez pierścienie osadcze. ]Średnica zewnętrzna: 18,989 mm do 19,001 mm. IWcisk w piastach tłoka: 0 do 0,004 mm. ;Luz w tulejce główki korbowodu: 0,005 do '0,017 mm. ;

Koło zamachowe lub tarcza napędowa ;

Odlane z żeliwa koło zamachowe w wersjach ze :skrzynką mechaniczną lub blaszana tarcza na-1pędowa w wersjach ze skrzynką automatyczną isą zamocowane sześcioma śrubami do wału ;korbowego. Ich wzajemne środkowanie zapew- jnia kołek w wale korbowym. 'Bicie maksymalne (po zamocowaniu na wale ikorbowym): '— koło zamachowe: 0,15 mm;— tarcza napędowa: 0,2 mm (mierzone na śred- }nicy 115 mm). j

UKŁAD ROZRZĄDUZastosowano dwa wały rozrządu ułożyskowanew głowicy i napędzane dwoma łańcuchami rol-kowymi od wału korbowego (pierwotnym i wtór-nym). Oba łańcuchy mają naciąg regulowanyprzez napinacze hydrauliczne. Wały rozrządu zapośrednictwem popychaczy mechanicznych uru-chamiają po 8 zaworów — jeden dolotowych,drugi — wylotowych.

Fazy rozrządu

Typ silnika

Otwarcie zaworu dolotowego przed GMPZamknięcie zaworu dolotowego po DMPOtwarcie zaworu wylotowego przed DMPZamknięcie zaworu wylotowego po GMP

GA14DE

0°34°38°4°

GA16DE

0°34°42°0°

GMP — górny martwy punkt, DMP — dolny martwy punkt.

Page 49: nissan almera n15

Charakterystyka techniczna

Wały rozrząduZastosowano dwa wały rozrządu odlane z żeliwaułożyskowane w głowicy na łożyskach ślizgo-wych: pięciu w przypadku wału rozrządu zawo-rów dolotowych oraz sześciu w przypadku wałurozrządu zaworów wylotowych.Wysokość krzywek:— silnik GA14DE (dolotowe i wylotowe): 39,380do 39,570 mm;-silnik GA16DE:

dolotowe: 39,380 do 39,570 mm;wylotowe: 39,880 do 40,070 mm.

Dopuszczalne zużycie krzywek: 0,2 mm.Średnice łożysk wału rozrządu:— łożysko nr 1 (od strony napędu rozrządu):27,935 do 27,955 mm;— łożyska nr 2 do 5: 23,935 do 23,955 mm.Bicie wału:— nominalne: 0,02 mm;— maksymalne: 0,10 mm.Luz promieniowy w łożyskach:— nominalny: 0,045 do 0,086 mm;— maksymalny: 0,150 mm.Luz osiowy wału:— nominalny: 0,070 do 0,143 mm;— maksymalny: 0,200 mm.Oznaczenia wałów rozrządu:— wał zaworów dolotowych: litera „I";— wał zaworów wylotowych: litera „E".Oznaczenia pokryw łożysk wałów rozrządu:— zaworów dolotowych: litera „I" oraz cyfry „2"do „5" (dla pokryw nr 2 do 5) oraz jednawspólna dla obu wałów (nieoznaczona);— zaworów wylotowych: litera „E" oraz cyfry „2"do „5" (dla pokryw nr 2 do 5) oraz jedna wspólnadla obu wałów (nieoznaczona) i jedna dodatkowaod strony aparatu zapłonowego (nieoznaczona).

Łańcuchy napędu rozrząduZ wału korbowego napęd rozrządu jest przekazy-wany łańcuchem pierwotnym na wałek pośredniz dwoma kołami łańcuchowymi, z którego łańcu-chem wtórnym napęd jest przenoszony na wały roz-rządu. Oba łańcuchy są jednorzędowe rolkowe.Liczba ogniw:-łańcuch pierwotny: 80;— łańcuch wtórny: 54.Bicie maksymalne kół łańcuchowych: 0,17 mm.

Napinacze łańcuchów

Naciąg każdego łańcucha jest regulowany od-dzielnym napinaczem hydraulicznym.Sposób montażu uszczelki napinacza łańcuchapierwotnego: napis „clavette" (wpust) powinienbyć skierowany na dół.

UKŁAD SMAROWANIA

Smarowanie pod ciśnieniem zapewnia pompazębata o zazębieniu wewnętrznym, zintegrowa-

na z zaworem przelewowym, umieszczona naprzednim końcu wału korbowego i napędzanabezpośrednio. W układzie znajduje się wymien-ny filtr oleju pełnego przepływu.

Pompa olejuZastosowano zębatą pompę oleju o zazębieniuwewnętrznym z przegrodą sierpową. Obudowapompy jest zintegrowana z pokrywą napędurozrządu, a jej wewnętrzne koło zębate jestnapędzane bezpośrednio od przedniego końcawału korbowego. W obudowie pompy znajdujesię także zawór przelewowy.Ciśnienie oleju (o temperaturze 80°C):— na biegu jałowym: 0,060 MPa;— przy 2000 obr/min: 0,25 MPa;— przy 6000 obr/min: 0,425 MPa.Luz promieniowy:— zewnętrznego koła zębatego w obudowiepompy: 0,11 do 0,20 mm;— między kołami zębatymi i przegrodą sierpo-wą: 0,21 do 0,32 mm.Luz osiowy:— między kołem zębatym wewnętrznym i po-wierzchnią pokrywy: 0,05 do 0,09 mm;— między kołem zębatym zewnętrznym i po-wierzchnią pokrywy: 0,05 do 0,11 mm.

Włącznik ciśnieniowy lampki kontrolnejciśnienia olejuWłącznik ciśnieniowy lampki kontrolnej ciśnieniaoleju jest wkręcony w ścianę kadłuba silnika,między filtrem oleju i kołami pasowymi.Ciśnienie zaświecenia się lampki kontrolnej:poniżej 0,02 MPa.Napięcie zasilania: 12 V.

Filtr olejuZastosowano wymienny filtr oleju o papierowymwkładzie filtrującym, zamocowany do prawejściany kadłuba (patrząc od tyłu silnika w kierun-ku napędu rozrządu).Ponad króćcem do mocowania filtru oleju znaj-duje się zawór ciśnieniowy, który w przypadkuzatkania filtru umożliwia przepływ oleju bezpo-średnio do głównego kanału oleju kadłuba.Marka i typ: Nissan 15208-H8903.Pojemność filtru: 0,4 dm3.Częstość obsługi: wymiana filtru podczas każdejwymiany oleju w silniku.

Olej silnikowyIlość (z filtrem): 3,2 dm3.Rodzaj: olej silnikowy wielosezonowy o jakościwg API SG lub SH i lepkości wg SAE 5W 30, 10W40, 10W 50 lub 15W 40.Częstość wymiany:— w normalnych warunkach eksploatacji: co15 000 km przebiegu lub co 1 rok;

51

Page 50: nissan almera n15

Silniki benzynowe

— w trudnych warunkach eksploatacji: co 7500 kmlub co pół roku.

UKŁAD CHŁODZENIAZastosowano zamknięty układ chłodzenia podciśnieniem, o obiegu wymuszonym przez pom-pę, napełniony cieczą o obniżonej temperatu-rze zamarzania, zawierający następujące głów-ne elementy: pompę cieczy chłodzącej, chłod-nicę, zbiornik wyrównawczy, termostat oraz(zależnie od wersji) 1 lub 2 wentylatory elek-tryczne zasilane przez 1 lub 2 przekaźniki,uruchamiane przez elektroniczne urządzeniesterujące silnika. Włączenie wentylatorów chłod-nicy zależy od: prędkości jazdy samochodu,temperatury cieczy chłodzącej silnik oraz w wer-sjach wyposażonych w klimatyzację od tego,czy jest ona włączona.

Pompa cieczy chłodzącejOdśrodkowa pompa cieczy chłodzącej jest wbu-dowana w pokrywę napędu rozrządu i napędza-na od wału korbowego paskiem wieloklinowymwspólnie z pompą wspomagania układu kierow-niczego.

Pasek napędu pompy cieczy chłodzącejPasek wieloklinowy oprócz pompy cieczy chło-dzącej napędza także pompę wspomaganiaukładu kierowniczego.Naciąg (mierzony ugięciem pod naciskiem 100 Nprzyłożonym w połowie długości odcinka mię-dzy kołami pasowymi obu pomp):— pasek nowy: 3 do 5 mm;— pasek używany: 4 do 6 mm.

ChłodnicaZastosowano chłodnicę o pionowym przepływiei wymienniku ciepła ze stopu aluminium orazzbiornikach z tworzywa sztucznego. W samo-chodach wyposażonych w skrzynkę automa-tyczną w dolnym zbiorniku chłodnicy znajdujesię chłodnica oleju skrzynki przekładniowej typuolej-ciecz chłodząca.

Zbiornik wyrównawczyZbiornik wyrównawczy, wykonany z półprzeźro-czystego tworzywa sztucznego, jest zamocowa-ny w przedziale silnika przed prawym nadkolem.Ciśnienie otwarcia zaworu korka zbiornika wy-równawczego: 80 do 100 kPa.Pojemność: 0,7 dm3.

TermostatWoskowy termostat jest umieszczony w obudo-wie zamocowanej obok pompy cieczy chłodzą-cej.Temperatura początku otwarcia: 76,5°C.Temperatura pełnego otwarcia: 90°C.Skok zaworu: 8 mm.

52

Wentylator (wentylatory) chłodnicyW samochodach wyposażonych w mechaniczskrzynkę przekładniową w wersjach bez klimazacji zastosowano jeden wentylator elektryczo stałej prędkości obrotowej sterowany jednyprzekaźnikiem, natomiast w wersjach z klimazacją — dwa wentylatory elektryczne o jedrprędkości sterowane jednym przekaźnikiem.Natomiast w samochodach wyposażonych w atomatyczną skrzynkę przekładniową stosuje sdwa wentylatory elektryczne o dwóch prędkściach obrotowych uruchamiane dwoma przkaźnikami.Wentylator (lub wentylatory) są umieszczone 2chłodnicą.

Przekaźnik (przekaźniki) wentylatorówelektrycznychPrzekaźnik lub przekaźniki wentylatorów eleltrycznych znajdują się w przedziale silnik;w skrzynce na prawym nadkolu.

Samochody z mechaniczną skrzynką 'przekładniowąJeden lub dwa wentylatory elektryczne są zasilane jednym przekaźnikiem. Przez styk „9" elektroniczne urządzenie sterujące silnika zarządzipołączeniem obwodu sterowania tego przekażnika z masą.Wentylatory elektryczne zostają włączone w nastepujących warunkach:— prędkość jazdy poniżej 20 km/h, temperaturacieczy chłodzącej ponad 91 °C, klimatyzacja niewłączona;— prędkość jazdy 20 do 80 km/h, temperaturacieczy chłodzącej ponad 91 °C, klimatyzacja niewłączona;— prędkość jazdy ponad 80 km/h, temperatur*cieczy chłodzącej ponad 105°C, klimatyzacja niejwłączona; ;— prędkość jazdy poniżej 80 km/h, klimatyzacja*włączona;— prędkość jazdy ponad 80 km/h, temperatura;

cieczy chłodzącej ponad 95°C, klimatyzacja włą-Jczona. ;Oznaczenie barwne przekaźnika: niebieskie, jNapięcie zasilania: 12 V. \Rezystancja uzwojenia sterowania: 75 Q. j

Samochody z automatyczną skrzynką jprzekładniową •Pojedynczy przekaźnik zasila wentylatory elek-tryczne podczas pracy z pierwszą (mniejszą)prędkością obrotową, gdy jego obwód sterowa-nia zostaje połączony z masą przez sygnał zestyku „9" elektronicznego urządzenia sterujące-go silnika.Drugi przekaźnik — podwójny — steruje włącze-niem drugiej (większej) prędkości obrotowej

Page 51: nissan almera n15

Charakterystyka techniczna

wentylatorów, gdy jego obwód sterowania zo-staje połączony z masą przez sygnał ze styku„10" elektronicznego urządzenia sterującego sil-nika.Pierwsza prędkość obrotowa wentylatorów elek-trycznych zostaje włączona w następującychwarunkach:— prędkość jazdy poniżej 20 km/h, temperaturacieczy chłodzącej 91 do 105°C, klimatyzacja niewłączona;— prędkość jazdy ponad 20 km/h, temperaturacieczy chłodzącej ponad 95°C, klimatyzacja niewłączona;— prędkość jazdy poniżej 80 km/h, temperaturacieczy chłodzącej ponad 95°C, klimatyzacja włą-czona;— prędkość jazdy poniżej 20 km/h, temperaturacieczy chłodzącej powyżej 95°C, klimatyzacjawłączona;— prędkość jazdy 20 do 80 km/h, temperaturacieczy chłodzącej poniżej 100°C, klimatyzacjawłączona;— prędkość jazdy ponad 80 km/h, temperaturacieczy chłodzącej ponad 95°C, klimatyzacja włą-czona.Druga prędkość obrotowa wentylatorów elek-trycznych zostaje włączona w następującychwarunkach:— prędkość jazdy poniżej 20 km/h, temperaturacieczy chłodzącej ponad 105°C, niezależnie odwłączenia lub niewłączenia klimatyzacji;— prędkość jazdy ponad 20 km/h, temperaturacieczy chłodzącej ponad 100°C, niezależnie odwłączenia lub niewłączenia klimatyzacji.Oznaczenie barwne przekaźnika: brązowe.Napięcie zasilania: 12 V.Rezystancja uzwojenia sterowania: 75 £2.

Czujnik temperatury cieczy chłodzącejCzujnik temperatury cieczy chłodzącej stanowirezystor o ujemnym współczynniku temperatu-rowym rezystancji wkręcony po prawej stroniew przedniej części głowicy, przekazujący dowskaźnika w zestawie wskaźników sygnał o tem-peraturze cieczy chłodzącej.Oznaczenie barwne: czarne złącze przewodówelektrycznych.Rezystancja:— przy 60°C: 70 do 90 Q;— przy 100°C: 21 do 24 Q.

Ciecz chłodzącaIlość w samochodach z mechaniczną skrzynkąprzekładniową:— wersje bez klimatyzacji: 5,6 dm3;— wersje z klimatyzacją: 5,9 dm3.Ilość w samochodach z automatyczną skrzynkąprzekładniową:— wersje bez klimatyzacji: 6,1 dm3;— wersje z klimatyzacją: 6,4 dm3.

Rodzaj: mieszanina równych objętości (po 50%)glikolu etylenowego i wody (demineralizowanej)nie zamarzająca do temperatury -35°C.Częstość obsługi: pierwsza wymiana cieczychłodzącej połączona z płukaniem całego ukła-du chłodzenia po przebiegu 90 000 km lub potrzech latach eksploatacji, następnie wymianaco 60 000 km przebiegu lub co 2 lata.

UKŁAD ZASILANIA

ZASILANIE PALIWEMObwód zasilania paliwem zawiera następującepodstawowe elementy: zbiornik paliwa, elektrycz-ną pompę paliwa zanurzoną w zbiorniku, regula-tor ciśnienia paliwa, cztery wtryskiwacze paliwaoraz pochłaniacz par paliwa uchodzących zezbiornika wypełniony węglem aktywowanym.

Zbiornik paliwaTłoczony z blachy zbiornik paliwa jest zamoco-wany pod podłogą przed tylną osią samochodu.Pojemność: 50 dm3.Rodzaj paliwa: benzyna bezołowiowa o LO niemniejszej niż 95.

Zespół pompy paliwa z czujnikiem poziomupaliwaElektryczna wirnikowa pompa paliwa, zespolonaz czujnikiem poziomu paliwa, jest umieszczonana dnie zbiornika i włączana przez przekaźniksterowany przez elektroniczne urządzenie steru-jące silnika. Przekaźnik pompy paliwa jest zasi-lany przez przekaźnik czasowy o czasie zwłokiok. 5 s.Zespół pompy paliwa jest dostępny przez zakry-ty pokrywą otwór w podłodze, pod tylnym sie-dzeniem.Napięcie zasilania: 12 V.Rezystancja silnika pompy w temperaturze 25°C(mierzona między stykami „ 1 " i „2" złącza brązo-wego 2-stykowego): 1 do 5 Q.

Parametry czujnika poziomu paliwa(złącze czarne 3-stykowe)

Wskazaniewskaźnika na

tablicy rozdzielczej

Pusty1/2

Pełny

Położeniepływaka

czujnika (mm)*

1318636

Rezystancjamiędzy stykami

„ 1 " i „3" (Q)

78 do 8527 do 35

4 do 6

* Odległość środka pływaka od płaszczyzny przylegania uszczelkizespołu pompy i czujnika poziomu paliwa.

Filtr paliwaFiltr paliwa znajduje się po lewej stronie w tylnejczęści przedziału silnika.Sposób montażu: odsądzenie obudowy filtru pa-liwa powinno być skierowane do góry i w stronęwtryskiwaczy paliwa.

53

Page 52: nissan almera n15

Silniki benzynowe

Marka: Nissan.Częstość obsługi:— w normalnych warunkach eksploatacji: wy-miana co 90 000 km przebiegu lub co 3 lata;— w trudnych warunkach eksploatacji: wymianaco 30 000 km przebiegu lub co 1 rok.

Regulator ciśnienia paliwaPrzeponowy regulator mechaniczny reaguje nazmiany ciśnienia w kolektorze dolotowym. Jestumieszczony na końcu kolektora paliwa wtryski-waczy po jego lewej stronie.Ciśnienie regulowane na biegu jałowym:— przewód podciśnienia podłączony: 250 kPa;— przewód podciśnienia odłączony: 300 kPa.

Wtryskiwacze paliwaCztery elektromagnetyczne wtryskiwacze paliwasą zamocowane do kolektora paliwa wtryskiwa-czy. Przy stałym ciśnieniu, zapewnianym przezregulator ciśnienia paliwa, ilość wtryskiwanegopaliwa zależy tylko od czasu otwarcia wtryskiwa-cza. Czas ten określa elektroniczne urządzeniesterujące silnika na podstawie sygnałów: poło-żenia przepustnicy, obciążenia silnika, napełnie-nia cylindrów silnika powietrzem oraz prędkościobrotowej silnika. Czas trwania impulsów sygna-łów prądowych przekazywanych do wtryskiwa-czy, czyli czas ich otwarcia, jest dobierany w takisposób, aby skład mieszanki w cylindrach byłbliski składowi stechiometrycznemu (teoretycz-nemu).Czas otwarcia wtryskiwacza, a więc i ilość wtry-skiwanego paliwa, są zwiększane w okresienagrzewania silnika oraz w przypadku trybupracy awaryjnej (patrz dalej) elektronicznegoukładu sterowania.Wtryskiwacze wtryskują paliwo do kanałów do-lotowych w głowicy podczas suwów dolotu w ko-lejności pracy cylindrów silnika.Podczas trybu pracy awaryjnej elektronicznegoukładu sterowania wszystkie wtryskiwacze wtry-skują paliwo równocześnie.Napięcie zasilania: 12 V.Rezystancja uzwojenia wtryskiwacza (przy 25°C):10 do 14 O..

Pochłaniacz par paliwaZbiornik pochłaniacza par paliwa, wypełnionywęglem aktywowanym, jest umieszczony z tyłuprzedziału silnika po lewej stronie, pod podci-śnieniowym urządzeniem wspomagającym ha-mulców.Korek zbiornika paliwa jest hermetycznie za-mknięty. Jedyne połączenie przestrzeni zbiorni-ka paliwa z atmosferą istnieje przez przewódłączący rurę wlewu paliwa z pochłaniaczem parpaliwa. Połączenie to umożliwia wyrównanie ci-śnienia w zbiorniku paliwa z ciśnieniem atmosfe-rycznym, a jednocześnie węgiel aktywowany

54

pochłania „przy okazji" pary paliwa. Pary te są„wysysane" z pochłaniacza (który może ponow-nie zatrzymywać pary paliwa), gdy elektrozawórpołączy go z kolektorem dolotowym silnika.Następuje to w takich warunkach pracy silnika,w których dodatkowa niewielka ilość paliwa (wpostaci pary) doprowadzona do cylindrów silni-ka praktycznie nie ma wpływu na skład znajdu-jącej się w nich mieszanki.

DOPROWADZENIE POWIETRZA

Filtr powietrzaFiltr powietrza, z wymiennym papierowym wkła-dem filtrującym, znajduje się za silnikiem nadkolektorem dolotowym.Marka i typ: Nissan 16546-73C10.Częstość obsługi:— w normalnych warunkach eksploatacji: wy-miana co 60 000 km przebiegu lub co 2 lata;— w trudnych warunkach eksploatacji (przy du-żym zapyleniu): wymiana co 30 000 km przebie-gu lub co 1 rok.

Obudowa przepustnicyObudowa przepustnicy jest zamocowana dokolektora dolotowego i zawiera: przepustnicępowietrza, czujnik położenia przepustnicy, prze-pływomierz powietrza, regulator prędkości obro-towej biegu jałowego, regulator zwiększonej pręd-kości obrotowej biegu jałowego (w wersjachz klimatyzacją), urządzenie sterowania zwięk-szoną prędkością obrotową biegu jałowego przyzimnym silniku oraz wkręty regulacji: zwiększo-nej prędkości obrotowej zimnego silnika orazprędkości obrotowej biegu jałowego.Obudowa przepustnicy jest ogrzewana ciecząz układu chłodzenia silnika.

Regulator prędkości obrotowej biegujałowegoRolę regulatora prędkości obrotowej biegu jało-wego spełnia elektrozawór otwierający przepływpowietrza w kanale bocznikowym przepustnicy.Elektroniczne urządzenie sterujące silnika, zapośrednictwem sygnałów przekazywanych przezstyk „113" do elektrozaworu regulatora, utrzy-muje właściwą wartość prędkości obrotowej bie-gu jałowego zależnie od obciążenia wynikające-go z włączonych urządzeń elektrycznych.Oznaczenie barwne: brązowe złącze przewo-dów elektrycznych.Napięcie zasilania: 12 V.Rezystancja między stykami regulatora (w tem-peraturze 25°C): 10 Q.

Regulator zwiększonej prędkości obrotowejbiegu jałowego (tylko wersje z klimatyzacją)Rolę regulatora zwiększonej prędkości obroto-wej biegu jałowego spełnia elektrozawór dwu-i-

Page 53: nissan almera n15

Charakterystyka techniczna

stanowy, który otwiera lub zamyka dodatkowykanał bocznikowy powietrza omijający przepust-nicę. Elektroniczne urządzenie sterujące silnikauruchamia przekaźnik zasilający ten regulatorpodczas pracy silnika na biegu jałowym, gdyjest włączona klimatyzacja. Prędkość obrotowasilnika wzrasta wówczas na biegu jałowym do900 obr/min. Silnik spalinowy może dzięki temupokryć zapotrzebowanie mocy zwiększone przezwłączoną sprężarkę klimatyzacji.Oznaczenie barwne: fioletowe złącze przewo-dów elektrycznych.Napięcie zasilania: 12 V.Rezystancja mierzona na zaciskach regulatora(w temperaturze 25°C): 26 Q.

Urządzenie sterowania zwiększonejprędkości obrotowej zimnego silnikaW obudowie przepustnicy, przez którą przepły-wa ciecz z układu chłodzenia, znajduje sięelement bimetalowy reagujący na zmiany tem-peratury. Za pośrednictwem krzywki i dźwignidziała on na przepustnicę powietrza i przyzimnym silniku zwiększa jej otwarcie podczasbiegu jałowego, zwiększając prędkość obroto-wą silnika.

Zawór recyrkulacji spalinJest to zawór dwustanowy (zamknięty-otwarty).Znajduje się z prawej strony głowicy silnika(patrząc od strony koła zamachowego) i jestzamocowany do kolektora dolotowego oraz po-łączony metalowym przewodem z kolektoremwylotowym. Po otwarciu tego zaworu niewielkaczęść spalin przepływa z kolektora wylotowegodo kolektora dolotowego.Celem recyrkulacji spalin jest obniżenie tempe-ratury spalania i zmniejszenie ilości tlenu w ko-morach spalania cylindrów silnika. Powoduje tozmniejszenie ilości powstających podczas spa-lania toksycznych tlenków azotu.Zawór recyrkulacji spalin jest uruchamiany si-łownikiem podciśnieniowym sterowanym przezelektrozawór. Otwarcie elektrozaworu powodujepołączenie siłownika z kolektorem dolotowym.Podciśnienie działające na jego przeponę wywo-łuje przesunięcie połączonego z nią pręta i za-mknięcie przepływu spalin do kolektora doloto-wego. Podciśnienie działające na przeponę jestregulowane przez zawór różnicowy (patrz dalszyopis).

Zawór różnicowy

Zawór różnicowy znajduje się na kolektorzedolotowym z prawej strony głowicy silnika. Jegozadaniem jest regulacja podciśnienia działające-go na przeponę siłownika zaworu recyrkulacjispalin w zależności od ich ciśnienia w kolektorzewylotowym. Na zawór ten działa takie samopodciśnienie, jak w sterowanym przez jego elek-

trozawór zaworze recyrkulacji oraz w pochłania-czu par paliwa.

UKŁAD ZAPŁONOWYZastosowano mikroprocesorowy rozdzielaczowyukład zapłonowy, sterowany przez elektroniczneurządzenie sterujące silnika.

Moduł wzmocnienia zapłonuElektroniczny moduł wzmocnienia zapłonu jestzintegrowany z aparatem zapłonowym i zawieratranzystor sterowany przez styk „ 1 " elektronicz-nego urządzenia sterującego silnika, które po-nadto kontroluje je przez styk „3", połączony zestykiem „8" modułu wzmocnienia zapłonu zapośrednictwem rezystancji kontrolnej, stan mo-dułu wzmocnienia zapłonu. Rezystancja kontrol-na znajduje się na zewnątrz aparatu zapłonowe-go, w wiązce przewodów zasilania.Rezystancja kontrolna (przy 25°C): 2200 Q.

Aparat zapłonowyAparat zapłonowy zawiera: cewkę zapłonową,kondensator, moduł wzmocnienia zapłonu, czuj-nik położenia wału rozrządu zaworów wyloto-wych oraz rozdzielacz wysokiego napięcia.Aparat zapłonowy jest zamontowany na końcuwału rozrządu zaworów wylotowych.Marka: Hitachi.Kolejność zapłonu (cylinder nr 1 od stronynapędu rozrządu): 1—3—4—2,Kąt wyprzedzenia zapłonu (regulowany): 10 ± 2°przed GMP.Uwaga: podczas regulacji kąta wyprzedzeniazapłonu złącze przewodów elektrycznych czujni-ka położenia przepustnicy powinno być rozłą-czone.Rezystancja przewodów wysokiego napięcia(przy 25°C):— 1. cylindra: 11 000 O.;— 2. cylindra: 10 000 Q;— 3. cylindra: 8000 Q;— 4. cylindra: 6500 Q.

Cewka zapłonowaZastosowano pojedynczą cewkę zapłonową zin-tegrowaną z aparatem zapłonowym.Oznaczenie barwne: szare złącze przewodówelektrycznych (2-stykowe).Rezystancja (przy 25°C):— uzwojenia pierwotnego (między stykami „7"i „8" złącza aparatu zapłonowego): 1 £2;— uzwojenia wtórnego (między stykiem „7" i wyj-ściem wysokiego napięcia aparatu zapłonowe-go): 10 000 Q.

Kondensator układu zapłonowegoKondensator znajduje się wewnątrz aparatu za-płonowego i jest zintegrowany z zespołem cew-ki i modułem wzmocnienia zapłonu.

55

Page 54: nissan almera n15

Silniki benzynowe

Świece zapłonoweMarka i typ: NGK BKR 5 E, NGK BKR 6 E lubNGK BKR 7 E.Odstęp elektrod: 0,8 do 0,9 mm.Częstość wymiany: co 30 000 km przebiegu.

UKŁAD STEROWANIA SILNIKAUkład sterowania silnika systemu wtryskowo--zapłonowego steruje wielopunktowym wtryskiempaliwa (do kanałów dolotowych w głowicy),układem zapłonowym oraz funkcjami pomocni-czymi. Wykorzystuje on następujące podstawo-we dane wejściowe: natężenie powietrza dopły-wającego do silnika, położenie przepustnicypowietrza, temperaturę cieczy chłodzącej silnik,prędkość obrotową silnika oraz położenia wałówkorbowego i rozrządu. Skład mieszanki paliwaz powietrzem w cylindrach silnika jest korygo-wany w sposób ciągły dzięki sygnałom przeka-zywanym przez sondę lambda. Układ sterujetakże recyrkulacją spalin oraz zaworem elektro-magnetycznym pochłaniacza par paliwa.

Elektroniczne urządzenie sterujące silnikaElektroniczne urządzenie sterujące silnika za-wiera programowany mikroprocesor i ma złącze64-stykowe (styki oznaczone numerami „ 1 " do„48" oraz „101" do „116" — patrz rys. 1.14),umieszczone we wnętrzu nadwozia pod środko-wą częścią tablicy rozdzielczej. Steruje ono rów-nocześnie układami wtrysku paliwa i zapłono-wym oraz funkcjami pomocniczymi (m.in. recyr-kulacją spalin i pochłanianiem par paliwa) napodstawie sygnałów otrzymywanych od odpo-wiednich czujników. Uniemożliwia także przekro-czenie maksymalnej prędkości obrotowej silnikaoraz wyłącza zapłon i wtrysk paliwa podczashamowania silnikiem przy prędkości powyżej2000 obr/min.Jeśli samochód jest wyposażony w immobilizer,wówczas elektroniczne urządzenie sterujące po-równuje sygnał przekazywany przez kluczyk sta-cyjki z sygnałem przechowywanym w jego pa-mięci i w przypadku ich zgodności umożliwiazasilanie silnika paliwem oraz jego uruchomienie.W samochodzie wyposażonym w klimatyzacjęelektroniczne urządzenie sterujące reaguje nawłączenie klimatyzacji przez kierowcę zwiększe-niem prędkości obrotowej biegu jałowego, abyzapobiec ewentualności zatrzymania się silnikaz powodu nadmiernych oporów.W przypadku wykrycia uszkodzenia jednegoz czujników elektroniczne urządzenie sterującesilnika rejestruje wykrytą niesprawność w swejpamięci diagnostycznej i przechodzi do trybupracy awaryjnej — regulacje silnika stają sięnieoptymalne, jego osiągi ulegają pogorszeniu(zmniejszona moc, zwiększone zużycie paliwa,większa emisja toksycznych składników spalin),

56

lecz zachowuje pracę silnika i umożliwia dojazd:do stacji obsługi. !Elektroniczne urządzenie sterujące silnika jestwyposażone także w funkcję samodiagnozowa-

|

Identyfikacja styków złącza elektronicznegourządzenia sterującego silnika

Nr styku

1234679

10

11

1314151618192021

2324

252629

31323334

35

3738394041

43

4445464748

101102103105

106107108109110112113

116

Przeznaczenie

Sterowanie modułem wzmocnienia zapłonuSygnał dla obrotomierzaSygnał kontrolny modułu wzmocnienia zapłonuSterowanie przekaźnikiem głównymMasaInformacja dla złącza diagnostycznegoSterowanie przekaźnikiem wentylatora chłodnicy(1. prędkość obrotowa - wersje z automatycznąskrzynką przekładniową)Sterowanie przekaźnikiem wentylatora chłodnicy(2. prędkość obrotowa - tylko wersje z automatycz-ną skrzynką przekładniową)Sterowanie przekaźnikiem regulatora zwiększonejprędkości obrotowej biegu jałowegoMasaInformacja dla złącza diagnostycznegoInformacja dla złącza diagnostycznegoSygnał przepływomierza powietrzaSygnał czujnika temperatury cieczy chłodzącejSygnał sondy lambdaSygnał czujnika położenia przepustnicyMasa przepływomierza powietrza, czujnika temperatu-ry cieczy chłodzącej, czujnika położenia przepustnicyInformacja dla złącza diagnostycznegoSterowanie lampki kontrolnej sterowania silnika w ze-stawie wskaźnikówSygnał zespołu immobilizeraSygnał zespołu immobilizeraMasa przepływomierza powietrza, czujnika temperatu-ry cieczy chłodzącej, czujnika położenia przepustnicySygnał czujnika położenia wału rozrząduSygnał czujnika prędkości pojazduInformacja o włączeniu ogrzewania szyby tylnej(+) zasilania po włączeniu rozrusznika (kluczyk w sta-cyjce w położeniu „ST")Sygnał stycznika wielofunkcyjnego dźwigni wyborubiegów skrzynki automatycznejZasilanie czujnika położenia przepustnicy(+) zasilania po włączeniu zapłonuMasaSygnał czujnika położenia wału rozrząduSygnał włącznika ciśnieniowego czynnika chłodnicze-go o włączeniu lub wyłączeniu klimatyzacjiSygnał włącznika ciśnieniowego obwodu hydraulicz-nego wspomagania układu kierowniczego(+) zasilania po włączeniu zapłonuSygnał o włączeniu dmuchawy(+) zasilania stałego(+) zasilania po włączeniu zapłonuMasaSterowanie wtryskiwaczem cylindra nr 1Masa rezystora podgrzewania sondy lambdaSterowanie wtryskiwaczem cylindra nr 3Sterowanie elektrozaworu recyrkulacji spalin i pochła-niacza par paliwaSterowanie przekaźnikiem pompy paliwaMasaMasa(+) zasilania po włączeniu zapłonuSterowanie wtryskiwaczem cylindra nr 2Sterowanie wtryskiwaczem cylindra nr 4Sterowanie regulatorem prędkości obrotowej biegujałowegoMasa

Page 55: nissan almera n15

Charakterystyka techniczna

nia podzespołów układu sterowania silnika i prze-chowywania w pamięci diagnostycznej wykrytychniesprawności. Odczytanie danych zawartychw pamięci diagnostycznej wymaga użycia spe-cjalnego testera diagnostycznego producenta,podłączanego do złącza diagnostycznego samo-chodu, które znajduje się we wnętrzu nadwoziapod skrzynką bezpieczników. Przyrząd ten umoż-liwia także regulację zawartości tlenku węgla(CO) w spalinach (wkręt regulacyjny znajduje sięw elektronicznym urządzeniu sterującym).Marka i typ: Hitachi MEC-N203 E1 6Y06.

Lampka kontrolnaPomarańczowa lampka kontrolna, włączanaprzez elektroniczne urządzenie sterujące silnika,znajduje się w zestawie wskaźników. Przy prawi-dłowym działaniu układu sterowania silnika powłączeniu zapłonu lampka ta zaświeca się i ga-śnie po około 3 sekundach od uruchomieniasilnika. Jej zaświecenie się sygnalizuje wykrycietrwałej niesprawności układu sterowania silnikaprzez elektroniczne urządzenie sterujące, którezarejestrowało niesprawność w swej pamięcidiagnostycznej.W samochodach wyposażonych w immobilizerlampka kontrolna miganiem po włączeniu zapło-nu sygnalizuje, że urządzenie to przestało byćaktywne.

Przekaźnik głównyPrzekaźnik główny jest umieszczony pod środ-kową częścią tablicy rozdzielczej, w pobliżuelektronicznego urządzenia sterującego silnika,które zarządza nim za pośrednictwem styku „4"swego złącza. Obwód mocy tego przekaźnikazapewnia zasilanie elektryczne elektronicznegourządzenia sterującego (styki: „38", „47" i „109")oraz czujnika położenia wału rozrządu zaworówwylotowych i prędkości obrotowej silnika, a tak-że przepływomierza powietrza.Oznaczenie barwne: niebieskie.Napięcie zasilania: 12 V.Rezystancja uzwojenia sterowania: 75 Q.

Przekaźnik pompy paliwaPrzekaźnik pompy paliwa znajduje się wewnątrznadwozia, po lewej stronie pod tablicą rozdziel-czą, za skrzynką bezpieczników.Elektroniczne urządzenie sterujące silnika przezstyk „106" steruje połączeniem obwodu stero-wania tego przekaźnika z masą, co wywołujewłączenie zasilania elektrycznego silnika pompypaliwa. Po każdym włączeniu stacyjki silnik pom-py paliwa ma włączone zasilanie elektryczneprzez 5 sekund. Jeśli w tym czasie silnik zosta-nie uruchomiony (o czym świadczą sygnałyczujnika położenia wału rozrządu zaworów wylo-towych lub dopóki jest uruchamiany (sygnałowłączeniu rozrusznika przekazywany przez styk

„34"), zasilanie jest kontynuowane. W przeciw-nym przypadku zasilanie elektryczne zostajewyłączone.Oznaczenie barwne: niebieskie.Napięcie zasilania: 12 VRezystancja uzwojenia sterowania: 75 Q.

Przekaźnik klimatyzacjiPrzekaźnik klimatyzacji znajduje się w skrzynceprzekaźników w przedziale silnika na prawymnadkolu. W samochodach wyposażonych w kli-matyzację za pośrednictwem przekaźnika klima-tyzacji elektroniczne urządzenie sterujące silnikasteruje włączeniem sprzęgła elektromagnetycz-nego napędu sprężarki klimatyzacji. Takie roz-wiązanie zapewnia, że moc pobierana na napędsprężarki nie zakłóca pracy silnika. W nieodpo-wiednich warunkach, a zwłaszcza, gdy pedałprzyspieszenia jest wciśnięty do oporu, elektro-niczne urządzenie sterujące silnika nie umożli-wia włączenia sprzęgła elektromagnetycznegosprężarki klimatyzacji. Podczas pracy silnika nabiegu jałowym, po włączeniu klimatyzacji przezkierowcę, przed włączeniem napędu sprężarkiklimatyzacji elektroniczne urządzenie sterującezwiększa prędkość obrotową silnika, aby mógłon pokryć zwiększone zapotrzebowanie mocyodbiorników energii.Oznaczenie barwne: niebieskie.Napięcie zasilania: 12 V.Rezystancja uzwojenia sterowania: 75 Q.

Włącznik ciśnieniowy czynnika chłodniczegoWłącznik ciśnieniowy czynnika chłodniczego kli-matyzacji jest przykręcony do odwadniacza kli-matyzacji, z przodu po lewej stronie przedziałusilnika. Przez styk „41" złącza wielostykowegoprzekazuje on do elektronicznego urządzeniasterującego silnika, wraz z czujnikiem tempera-tury umieszczonym w obudowie parownika, sy-gnał o ciśnieniu w obwodzie czynnika chłodni-czego klimatyzacji.

Elektrozawór recyrkulacji spalini pochłaniacza par paliwaElektrozawór recyrkulacji spalin i pochłaniaczapar paliwa jest umieszczony w przedziale silnika(obok kolektora dolotowego) i uruchamiany przezelektroniczne urządzenie sterujące silnika. Umoż-liwia on w pewnych warunkach pracy silnika(prędkość obrotowa, temperatura cieczy chło-dzącej, natężenie przepływu powietrza oraz po-łożenie przepustnicy powietrza) zasysanie parpaliwa zgromadzonych w zbiorniku pochłania-cza oraz recyrkulację spalin.Recyrkulacja spalin i odsysanie par paliwa nieodbywają się w następujących warunkach:— podczas uruchamiania silnika;— podczas pracy silnika na biegu jałowym;— gdy silnik jest zimny lub przegrzany;

57

Page 56: nissan almera n15

Silniki benzynowe

— gdy silnik pracuje z pełnym obciążeniem;— podczas hamowania silnikiem;— przy prędkości pojazdu mniejszej niż 10 km/h;— po wykryciu niesprawności przepływomierzapowietrza.W spoczynku elektrozawór jest otwarty.Napięcie zasilania: 12 V.Rezystancja mierzona między stykami elektroza-woru: 32,6 Q.

Czujnik położenia przepustnicyRolę czujnika położenia przepustnicy spełniapotencjometr o pojedynczej ścieżce i liniowejcharakterystyce, zamontowany w obudowie prze-pustnicy. Suwak potencjometru jest połączonyz osią przepustnicy. Czujnik ten jest zasilanynapięciem 5V przez elektroniczne urządzeniesterujące i przekazuje do niego sygnał napięciawprost proporcjonalny do kąta uchylenia prze-pustnicy oraz sygnały po naciśnięciu do oporui całkowitym zwolnieniu pedału przyspieszenia,a także szybkości naciskania pedału przyspie-szenia.Położenie czujnika nie jest regulowane.Napięcie zasilania (między stykami „ 1 " i „3"czujnika): 5 V.Napięcie sygnału (mierzone między stykami „ 1 "i „2" czujnika):— pedał przyspieszenia swobodny: ok. 0,5 V;— pedał przyspieszenia wciśnięty do oporu:4,5 V.Rezystancja przy 25°C:— między stykami „ 1 " i „3" czujnika: 4590 £2;— między stykami „2" i „3" czujnika:pedał przyspieszenia swobodny: 500 Q;pedał przyspieszenia wciśnięty do oporu: 4000 Q;— między stykami „ 1 " i „2" czujnika:pedał przyspieszenia swobodny: 4000 Q;pedał przyspieszenia wciśnięty do oporu: 500 Q.

Przepływomierz powietrzaZastosowano przepływomierz powietrza z tzw.gorącym drutem oporowym umieszczony nawejściu do obudowy przepustnicy. Podczas prze-pływu powietrza przez dyszę wewnątrz obudowyprzepustnicy, następuje spadek ciśnienia w ka-nale bocznikowym (względem tej dyszy). W ka-nale tym znajduje się podgrzewany elektryczniedrut oporowy oraz czujnik temperatury. Elektro-niczne urządzenie sterujące silnika utrzymuje sta-łą temperaturę grzanego drutu oporowego przyzmianach natężenia przepływu powietrza (czyliprzy zmianach intensywności chłodzenia). Mocelektryczna potrzebna do utrzymania temperatu-ry drutu oporowego na stałym poziomie zależyod masowego natężenia przepływu powietrza.Sygnały przepływomierza elektroniczne urządze-nie sterujące silnika wykorzystuje do określaniailości paliwa wtryskiwanego przez wtryskiwacze,regulacji prędkości obrotowej biegu jałowego,

58

a także optymalnego kąta wyprzedzenia zapłonii sterowania elektrozaworem pochłaniacza papaliwa i recyrkulacji spalin. *Marka: Hitachi. •*Napięcie zasilania: 12 V. •

Czujnik temperatury cieczy chłodzącejJako czujnik temperatury cieczy chłodzącej za-stosowano termistor o ujemnym współczynnikutemperaturowym rezystancji wkręcony z bokigłowicy, który mierzy temperaturę cieczy chło-dzącej.Oznaczenie barwne złącza: szare. \Napięcie zasilania: 5 V 'Rezystancja: I— przy -10°C: 7000 do 11 400 Q; |— przy 20°C: 2100 do 2900 Q; i— przy 50°C: 600 do 1000 Q; i— przy 90°C: 230 do 260 Q; '— przy 110°C: 140 do 150 Q. i

Czujnik położenia wału rozrządu zaworów jwylotowych i prędkości obrotowej silnika iZastosowano czujnik optoelektroniczny umiesz^czony w aparacie zapłonowym na końcu wałi|rozrządu zaworów wylotowych. Tarcza czujnika^obracająca się razem z wałem rozrządu, zawierajcztery szczeliny rozmieszczone co 90°, przesu*,wające się między diodą elektroluminescencyj-jną i fotodiodą, która przekazuje (przez układ!formujący) do elektronicznego urządzenia steru-!jącego silnika sygnał prostokątny o amplitudzie'5 V i częstości proporcjonalnej do prędkości!obrotowej silnika. iPołożenie diod względem szczelin w tarczy ijest tak dobrane, że przekazywane sygnałyodpowiadają górnym martwym położeniom tło-ków w cylindrach. Jedna ze szczelin jest niecoszersza i pozwala zidentyfikować GMP tłokapierwszego cylindra. Na wirującej tarczy, naśrednicy większej niż opisane cztery szczeliny,znajduje się 360 szczelin rozstawionych co 1°.Przekazywane za ich pośrednictwem impulsysłużą do określania chwilowej prędkości obro-towej silnika.Oznaczenie barwne złącza: szare.Napięcie zasilania: 12 V.

Sonda lambdaOgrzewana elektrycznie sonda lambda jest wkrę-cona w kolektor wylotowy przed katalizatorami.Przekazuje do elektronicznego urządzenia steru-jącego silnika sygnał napięcia od 0,1 do 0,8 Vw zależności od zawartości tlenu w spalinach,czyli pośrednio od składu mieszanki spalanejw cylindrach silnika. Na tej podstawie elektro-niczne urządzenie sterujące silnika koryguje ilo-ści paliwa dostarczanego przez wtryskiwacze,tak aby mieszanka w cylindrach silnika miaławłaściwy skład (stechiometryczny).

Page 57: nissan almera n15

Charakterystyka techniczna

Elektroniczne urządzenie sterujące silnika nieuwzględnia sygnałów sondy lambda jedyniepodczas rozruchu i nagrzewania zimnego silnikaoraz, gdy pedał przyspieszenia jest wciśnięty dooporu.Napięcie zasilania: 12 V.Rezystancja przy temperaturze 25°C:- między stykami „ 1 " i „3": 2,3 do 4,3 Q;- między stykami „ 1 " i „2" oraz „2" i „3":nieskończenie wielka.

Katalizatory spalinW układzie wylotowym znajdują się dwa katali-zatory: jeden jest zamocowany do kolektorawylotowego, drugi znajduje się w przybliżeniuw połowie długości rury wylotowej spalin.

Włącznik ciśnieniowy obwodu wspomaganiaukładu kierowniczegoWłącznik ciśnieniowy obwodu wspomagania ukła-du kierowniczego jest umieszczony w przedzialesilnika, z tyłu za prawym nadkolem, na króćcuwyjściowym wysokiego ciśnienia pompy wspo-magania układu kierowniczego. Jego zadaniemjest przekazywanie do elektronicznego urządze-nia sterującego (przez styk „43" złącza) sygnału,że ciśnienie w układzie przekroczyło wartość,powyżej której moc pobierana przez pompę hy-drauliczną może spowodować spadek prędkościobrotowej (a nawet zatrzymanie) silnika pracują-cego na biegu jałowym. Zamknięcie obwoduwłącznika ciśnieniowego wywołuje reakcję elek-tronicznego urządzenia sterującego silnika, którezwiększa prędkość obrotową biegu jałowego.'łapiecie zasilania: 5 V.Rezystancja między stykami włącznika ciśnie-niowego:- koła przednie samochodu ustawione do jazdyprosto (obwód otwarty): nieskończenie wielka;-koła przednie skręcone (obwód zamknięty):maks. 0,5 Q.

Czujnik prędkości pojazduCzujnikiem prędkości pojazdu jest czujnik induk-cyjny zamontowany na złączu napędu prędko-ściomierza w obudowie sprzęgła mechanicznejskrzynki przekładniowej lub w przekładni hydro-kinetycznej automatycznej skrzynki przekładnio-wej. Wytwarza on sygnał prostokątny o amplitu-dzie 5 V i częstotliwości proporcjonalnej doprędkości jazdy. Sygnał ten jest przekazywanyprzez styk „32" do elektronicznego urządzeniasterującego.Oznaczenie barwne złącza: szare.Rezystancja między stykami czujnika: 250 Q.

Czujnik położenia dźwigni zmiany biegówskrzynki mechanicznejRolę czujnika położenia dźwigni zmiany biegóww wersjach ze skrzynką mechaniczną spełnia

wyłącznik, który zamyka obwód, gdy dźwigniazmiany biegów znajduje się w położeniu neutral-nym i łączy z masą styk „35" elektronicznegourządzenia sterującego. Zapobiega to przekro-czeniu dopuszczalnej prędkości obrotowej przezsilnik oraz szarpnięciom podczas zmiany bie-gów.Napięcie zasilania: 5 V.Rezystancja na zaciskach czujnika:— włączony dowolny bieg (obwód otwarty): nie-skończenie wielka;— dźwignia zmiany biegów w położeniu neutral-nym (obwód zamknięty): maks. 0,5 fi.

Czujnik położenia dźwigni wyboru biegówskrzynki automatycznejW samochodach wyposażonych w skrzynkęautomatyczną czujnik ten jest zamontowany naobudowie przekładni hydrokinetycznej i przeka-zuje do elektronicznego urządzenia sterującegosygnał o położeniu dźwigni wyboru biegów.Jeżeli samochód jest wyposażony w immobili-zer, czujnik ten łączy z masą styk „35" elektro-nicznego urządzenia sterującego silnika, gdydźwignia wyboru biegów znajduje się w położe-niach „N" lub „P". Automatyczna skrzynka prze-kładniowa jest tak zaprojektowana, że w pozo-stałych położeniach dźwigni wyboru biegów uru-chomienie silnika nie jest możliwe także wtedy,gdy samochód nie jest wyposażony w immobi-lizer. Elektroniczne urządzenie sterujące zapo-biega przekroczeniu dopuszczalnej prędkościobrotowej przez silnik oraz szarpnięciom pod-czas zmiany biegów.Napięcie zasilania: 5 V.Rezystancja miedzy stykami czujnika:— dźwignia w położeniach „R", „D", „ 1 " , „2" lub„3" (obwód otwarty): nieskończenie wielka;— dźwignia w położeniach „N" lub „P" (obwódzamknięty): maks. 0,5 Q.

Parametry kontrolnePrędkość obrotowa biegu jałowego (regulowa-na*):— wersje z mechaniczną skrzynką przekładnio-wą: 700 ± 50 obr/min;— wersje z automatyczną skrzynką przekładnio-wą: 800 ± 50 obr/min.Zawartość tlenku węgla (CO) w spalinach (regu-lowana**): maks. 0,5%.Kąt wyprzedzenia zapłonu (regulowany*): 10 ± 2°przed GMRUwagi* Złącze przewodów czujnika położenia prze-pustnicy rozłączone.** Za pomocą przyrządu diagnostycznego pro-ducenta samochodu. Złącze przewodów czujni-ka położenia przepustnicy podłączone. Skrajneprawe styki w górnym rzędzie złącza diagno-stycznego zwarte (skrzynka bezpieczników we

59

Page 58: nissan almera n15

Silniki benzynowe

wnętrzu samochodu). Regulacja śrubą w elek-tronicznym urządzeniu sterującym.

MOMENTY DOKRĘCANIAŚruby mocowania głowicy (gwint i dolna płasz-czyzna łbów powleczone olejem):— śruby nr 1 do 10:

1. etap: 30 N • m;2. etap: 60 N • m;3. etap: poluzować całkowicie;4. etap: 30 N • m;5. etap: 60±5 N-m lub dokręcić o 50°

do 55°;— śruby nr 11 do 15: 6,4 do 8,5 N • m.Pokrywy łożysk wałów rozrządu: 10 do 12 N • m.Pokrywa głowicy: 4 N • m.Pokrywy korbowodów:— 1. etap: 14 do 15 N • m;— 2. etap: 23 do 29 N • m lub dokręcić o 35° do40°.Pokrywy łożysk głównych (śruby powleczoneolejem): 47 do 53 N • m.Miska olejowa: 6 do 8 N • m.Tylna pokrywa kadłuba (od strony koła zama-chowego): 6 do 8 N • m.Koło zamachowe wersji ze skrzynką mechanicz-ną (śruby powleczone olejem): 85 do 95 N • m.Tarcza napędowa wersji ze skrzynką automa-tyczną (śruby powleczone olejem): 95 do105 N-m.Koło pasowe wału korbowego (śruby powleczo-ne olejem): 135 do 155 N • m.Koła zębate wałów rozrządu (śruby powleczoneolejem): 100 do 130 N • m.Koła zębate pośrednie: 100 do 130 N-m.Napinacz łańcuchów napędu rozrządu: 6 do8 N-m.Płoza i ślizgacz łańcuchów napędu rozrządu: 13do 19 N • m.Przednia pokrywa głowicy (technologiczna): 3 do5 N-m.Pokrywa napędu rozrządu:— śruby długie: 6 do 8 N • m;— śruby krótkie: 16 do 21 N-m.Świece zapłonowe: 20 do 30 N • m.Sonda lambda: 41 do 51 N • m.Korek spustu oleju: 30 do 40 N • m.Korek spustu cieczy chłodzącej w kadłubie: 35do 45 N • m.Kolektor dolotowy: 16 do 21 N-m.Kolektor wylotowy do głowicy: 26 do 30 N • m.Katalizator spalin do kolektora wylotowego: 30do 35 N • m.Dolna belka zawieszenia zespołu napędowego:45 do 55 N • m.Śruba środkowa tylnego wspornika zawieszeniazespołu napędowego: 65 do 75 N • m.Śruby środkowe przedniego i prawego wspor-nika zawieszenia zespołu napędowego: 45 do55 N • m.

60

1.2. OBSŁUGA I NAPRAWA

UWAGI WSTĘPNE

• Prędkość obrotowa biegu jałowego oraz kątwyprzedzenia zapłonu mogą być regulowane pouprzednim rozłączeniu złącza przewodów czuj-nika położenia przepustnicy.• Zawartość tlenku węgla (CO) w spalinachtakże można regulować, lecz wymaga to użyciaprzyrządu diagnostycznego producenta samo-chodu i należy rozłączyć złącze przewodówczujnika położenia przepustnicy.• Wymontowanie łańcuchów napędu rozrząduoraz pompy oleju wbudowanej w pokrywę napę-du rozrządu wymaga uprzedniego wymontowa-nia głowicy silnika.• Głowicę silnika można wymontować bezkonieczności wymontowania silnika z samo-chodu.• Po zdjęciu łańcuchów napędu rozrządu niewolno obracać wałem korbowym ani wałamirozrządu, gdyż grozi to uderzeniem tłoków o za-wory i poważnym uszkodzeniem silnika.• Silnik wymontowuje się razem ze skrzynkąprzekładniową od spodu samochodu.• Szczelność pokrywy napędu rozrządu, miski |olejowej, przedniej pokrywy głowicy (technolo-gicznej) oraz pompy cieczy chłodzącej uzyskujesię dzięki zastosowaniu podczas montażu pastyuszczelniającej.

1.2.1. Sprawdzaniei regulacja silnika

SPRAWDZANIE I REGULACJALUZU ZAWORÓW

Uwaga. Czynności te zaleca się wykonywać,gdy silnik jest gorący.• Jeśli samochód jest wyposażony w kodowa-ny odbiornik radiowy, należy zanotować jegokod przed odłączeniem akumulatora.• Odłączyć od pokrywy głowicy przewód od-prowadzenia par oleju.• Odłączyć od świec zapłonowych przewody :wysokiego napięcia i wykręcić świece zapłono-we z głowicy.• Wymontować pokrywę głowicy.• Obrócić wał korbowy tak, aby znak na kole ,pasowym znalazł się naprzeciw znaku na kadłu-bie silnika. Krzywki wałów rozrządu dla zaworówpierwszego cylindra (od strony napędu rozrzą-du) muszą przy tym być skierowane do góry.Jeśli warunek ten nie jest spełniony, należyobrócić wał korbowy o jeden pełny obrót i usta-wić naprzeciw siebie znaki ustawcze na kole

Page 59: nissan almera n15

Regulacja luzu zaworów

pasowym i kadłubie silnika. Tłok w pierwszymcylindrze znajdzie się wówczas w górnym mar-twym punkcie po suwie sprężania.Uwaga. Wał korbowy należy obracać w kierun-ku zgodnym z kierunkiem jego obrotu podczaspracy silnika chwytając kluczem łeb śruby mo-cowania koła pasowego albo po podniesieniuprzodu samochodu i włączeniu 4. lub 5. bieguobracając przednie koło w kierunku jazdy doprzodu.• Za pomocą szczelinomierza o odpowiedniejgrubości sprawdzić luz zaworów (między krzyw-ką i płytką regulacyjną w denku popychacza)dolotowych w cylindrach nr 1 i 2 oraz wyloto-wych w cylindrach nr 1 i 3.• Wykonać jeden pełny obrót wałem korbowymi ustawić naprzeciw siebie znaki ustawcze nakole pasowym i kadłubie silnika.• W tym położeniu zmierzyć luz zaworów dolo-towych w cylindrach nr 3 i 4 oraz wylotowychw cylindrach nr 2 i 4.• Zanotować zmierzone wartości luzu zaworówi porównać je z wartościami właściwymi.Luz roboczy zaworów w gorącym silniku powi-nien wynosić:— dla zaworów dolotowych: 0,32 do 0,40 mm;— dla zaworów wylotowych: 0,37 do 0,45 mm.• Jeśli zmierzone wartości luzu nie mieszcząsię w podanych granicach, wyregulować luzzaworów.

Regulacja luzu zaworówRegulacja luzu zaworu polega na wymianie płytkiregulacyjnej umieszczonej we wgłębieniu denkapopychacza. Do wymiany płytki regulacyjnej nale-ży wykorzystać przyrządy Nissan KY10115110i KV10115120 (patrz rys. 1.1). W przeciwnym ra-zie jest niezbędne wymontowanie jednego lubdwóch wałów rozrządu. Dalej opisano, ze wzglę-du na jego prostotę, tok postępowania z wykorzy-staniem wspomnianych przyrządów.• Obrócić wał korbowy tak, aby krzywka uru-chamiająca zawór, którego luz ma być regulo-wany, była skierowana do góry. Za pomocąprzyrządu do wciskania popychacza KV10115110ścisnąć sprężynę zaworu (rys. 1.1 A), unieru-chomić wciśnięty popychacz przyrządemKV10115120 i za pomocą magnesu wyjąćpłytkę regulacyjną (rys. 1.1 B). Zapamiętaćsposób montażu płytki (stroną z napisem dodenka popychacza).• Zmierzyć i zanotować grubość wyjętej płytki,i Określić grubość płytki, którą należy zamon-tować w następujący sposób: do grubości płytkiwyjętej dodać zmierzoną wartość luzu zaworui odjąć nominalną wartość luzu zaworu.Jako nominalną wartość luzu zaworu zaleca sięprzyjmować średnią arytmetyczną granic prze-działu (dla zaworów dolotowych 0,36 mm; dlazaworów wylotowych 0,41 mm).

• Wybrać płytkę regulacyjną o obliczonej gru-bości, a jeśli takiej płytki się nie produkuje,wybrać płytkę o grubości najmniej różniącej sięod obliczonej wartości.Uwaga. Płytki regulacyjne mają grubość od 2,00do 2,98 mm stopniowaną co 0,02 mm.• Powlec olejem silnikowym wybraną płytkęregulacyjną i umieścić ją we wgłębieniu denkapopychacza (stroną z napisem skierowaną dopopychacza).• Wyjąć przyrządy specjalne.• Postępując w poprzednio opisany sposóbwyregulować luzy pozostałych zaworów.• Po regulacji sprawdzić ponownie luz wszyst-kich zaworów i w razie potrzeby powtórniewyregulować niewłaściwe wartości ich luzu.• Założyć pokrywę głowicy i dokręcić śruby jejmocowania właściwym momentem.• Wkręcić świece zapłonowe i podłączyć donich przewody wysokiego napięcia.• Podłączyć do pokrywy głowicy przewód od-prowadzenia par oleju.• Podłączyć akumulator do instalacji elektrycz-nej samochodu.

Rys. 1.1. Wymiana płytek regulacji luzu zaworówA — wciskanie popychacza zaworu przyrządem NissanKV10115110 w celu ściśnięcia sprężyny zaworu,B — unieruchomienie przyrządem Nissan KV10115120wciśniętego popychacza i wyjmowanie płytki regulacjiluzu zaworu za pomocą magnesu

61

Page 60: nissan almera n15

Silniki benzynowe

UKŁADY ZASILANIA I ZAPŁONOWY

SPRAWDZANIE I USTAWIANIEKĄTA WYPRZEDZENIA ZAPŁONU

• Nagrzać silnik do normalnej temperatury pracy.• Podłączyć lampę stroboskopową zgodnie z in-strukcją jej użytkowania.

• Rozłączyć złączę przewodów czujnika poło-żenia przepustnicy. •

• Sprawdzić wartość kąta wyprzedzenia zapło- inu przy prędkości obrotowej biegu jałowego ]kierując lampę stroboskopową na znaki na kole jpasowym wału korbowego (rys. 1.3). ]

Rys. 1.2. Układy zasilania paliwem i doprowadzenia powietrza1 — korek wlewu paliwa, 2 — uszczelka rury wlewu paliwa, 3 — rura wlewu paliwa, 4 — zbiornik paliwa, 5 — pompapaliwa, 6 — czujnik poziomu paliwa, 7 — filtr paliwa, 8 — regulator ciśnienia paliwa, 9 — kolektor paliwa wtryskiwaczy,10 — wtryskiwacz paliwa, 11 — kolektor dolotowy, 12 — czujnik temperatury cieczy chłodzącej silnik (sterowania silnika),13 — zawór recyrkulacji spalin (EGR), 14 — przewód recyrkulacji spalin, 15 — zawór różnicowy, 16 — elektrozawórrecyrkulacji spalin, 17 — zbiornik pochłaniacza par paliwa, 18 — przewód wlotu powietrza, 19 — rezonator,20 — obudowa filtru powietrza, 2 1 — filtr par oleju, 22 — wkład filtru powietrza, 23 — pokrywa filtru powietrza,24 — obudowa przepustnicy, 25 — regulator zwiększonej prędkości obrotowej biegu jałowego, 26 — regulator prędkościobrotowej biegu jałowego, 27 — przepływomierz powietrza, 28 — czujnik położenia przepustnicy, 29 — siłownikzwiększonej prędkości biegu jałowego zimnego silnika

62

Page 61: nissan almera n15

Układy zasilania i zapłonowy

Rys. 1.3. Znaki ustawcze kąta wyprzedzenia zapłonu

• Jeśli wartość ta jest nieprawidłowa, poluzo-wać śruby mocowania aparatu zapłonowegoi obracając nim (w odpowiednią stronę) uzyskaćwymaganą wartość kąta wyprzedzenia zapłonu.• Dokręcić śruby mocujące aparat zapłonowy.• Ponownie sprawdzić kąt wyprzedzenia zapło-nu przy prędkości obrotowej biegu jałowegoi jeśli jest prawidłowy, odłączyć lampę strobo-skopową.t Podłączyć złącze przewodów do czujnika po-łożenia przepustnicy.

SPRAWDZANIE I REGULACJA PRĘDKOŚCIOBROTOWEJ BIEGU JAŁOWEGO

Warunki wstępne• Opisane dalej czynności odnoszą się do na-grzanego silnika w dobrym stanie technicznym(sprawne: układ zasilania, przewód odprowadza-nia par oleju, obwód recyrkulacji spalin, układwspomagania hamulców, układ wylotowy spalin).• Wszystkie odbiorniki energii elektrycznej sa-mochodu, które nie są niezbędne do pracysilnika powinny być wyłączone.• Kąt wyprzedzenia zapłonu powinien mieć wła-ściwą wartość; należy go sprawdzić i w raziepotrzeby wyregulować przed dalej opisanymiczynnościami.

Sprawdzanie i regulacja• Rozłączyć złącze przewodów czujnika poło-żenia przepustnicy.• Uruchomić silnik i dwa do trzech razy zwięk-szyć gwałtownie jego prędkość obrotową od2000 do 3000 obr/min oraz umożliwić mupowrócenie do prędkości obrotowej biegu jało-wego.• Zanotować prędkość obrotową biegu jałowe-go. W razie uzyskania niewłaściwej wartościwyregulować prędkość obrotową biegu jałowe-go silnika wkrętem regulacyjnym (1, rys. 1.4)

Rys. 1.4. Regulacja prędkości obrotowej biegujałowego1 — wkręt regulacyjny, 2 — złącze przewodów czujnikapołożenia przepustnicy

B

Rys. 1.5. Sprawdzanie i regulacja zwiększonejprędkości obrotowej biegu jałowego zimnego silnikaA — silnik gorący (temperatura cieczy chłodzącej80 ± 5°C), B — silnik zimny (temperatura cieczychłodzącej 25 ± 5°C)1 — sprężyna bimetalowa, 2 — śruba regulacyjna,3 — dźwignia przepustnicy, 4 — krzywka zwiększonejprędkości obrotowej biegu jałowego, 5 — znaki dlasilnika gorącego, 6 — znaki dla silnika zimnegoUwaga: w gorącym silniku znaki krzywki oraz dźwigniprzepustnicy powinny znajdować się naprzeciw siebie.W przeciwnym razie należy doprowadzić je dowłaściwego położenia obracając śrubę regulacyjną.Powtórzyć sprawdzenie w zimnym silniku (inne znaki).Jeśli nie znajdują się one naprzeciw siebie, należywymienić sprężynę bimetalową.

63

Page 62: nissan almera n15

Silniki benzynowe

Rys. 1.6. Usytuowanie złącza diagnostycznego

znajdującym się po prawej stronie obudowyprzepustnicy.• Po zakończeniu regulacji podłączyć złączeprzewodów elektrycznych do czujnika położeniaprzepustnicy.

STEROWANIE SILNIKA

ZASILANIE ELEKTRYCZNEElektroniczne urządzenie sterujące silnika jestzasilane w sposób ciągły przez swój styk „46"i chronione bezpiecznikiem nr 41 (7,5 A) umiesz-czonym w skrzynce bezpieczników w przedzialesilnika.

Po włączeniu zapłonu napięcie akumulatora jestdoprowadzane przez styk „44" złącza do elek-tronicznego urządzenia sterującego, a także doczterech wtryskiwaczy paliwa oraz do aparatu

Rys. 1.7. Schemat systemu sterowania silnikaI — akumulator, 2 — wyłącznik klimatyzacji, 3 — wyłącznik zapłonu, 4 — lampka kontrolna sterowania silnika,5 — elektroniczne urządzenie sterujące, 6 — czujnik prędkości pojazdu, 7 — czujnik położenia dźwigni zmiany biegówskrzynki mechanicznej lub dźwigni wyboru biegów skrzynki automatycznej, 8 — aparat zapłonowy (z czujnikiem położeniawału rozrządu, cewką zapłonową i modułem wzmocnienia zapłonu), 9 — katalizatory spalin, 10 — sonda lambda,II — świece zapłonowe, 12 — wtryskiwacz paliwa, 13 — regulator ciśnienia paliwa, 14 — regulator prędkości obrotowejbiegu jałowego, 15 — regulator zwiększonej prędkości obrotowej biegu jałowego, 16 — sterownik zwiększonej prędkościobrotowej biegu jałowego, 17 — przepływomierz powietrza, 18 — obudowa przepustnicy, 19 — czujnik położeniaprzepustnicy, 20 — filtr powietrza, 21 — elektrozawór recyrkulacji spalin oraz pochłaniacza par paliwa, 22 — zawórrecyrkulacji spalin (EGR), 23 — zawór różnicowy, 24 — zbiornik paliwa, 25 — pompa paliwa, 26 — pochłaniacz parpaliwa, 27 — czujnik temperatury cieczy chłodzącej

64

Page 63: nissan almera n15

Sterowanie silnika

zapłonowego przez styk „7" szarego złączadwustykowego. Powoduje to połączenie z masąstyku „4" elektronicznego urządzenia sterujące-go, dzięki czemu zostaje zamknięty obwód mocyprzekaźnika głównego. Przekaźnik ten zasilaprzez bezpiecznik nr 41 (7,5 A) styki „38", „47"i „109" urządzenia sterującego, aparat zapłono-

wy (styk „5" szarego złącza sześciostykowego)i przepływomierz powietrza (styk „3").Po włączeniu zapłonu są także zasilane: sondalambda, zabezpieczona bezpiecznikiem nr 16(10 A), regulator prędkości obrotowej biegu jało-wego wraz z elektrozaworem recyrkulacji spalin ipochłaniacza par paliwa zabezpieczone bezpiecz-

Rys. 1.8. Rozmieszczenie elementów układu sterowania w przedziale silnika1 — włącznik ciśnieniowy hydraulicznego wspomagania układu kierowniczego, 2 — obudowa przepustnicy,3—przepływomierz powietrza, 4 — czujnik położenia przepustnicy, 5 — regulator prędkości obrotowej biegu jałowego,6 —czujnik temperatury cieczy chłodzącej, 7 — wtryskiwacz paliwa, 8 — regulator zwiększonej prędkości obrotowejbiegu jałowego, 9 — regulator zwiększonej prędkości obrotowej biegu jałowego zimnego silnika, 10 — elektrozawórrecyrkulacji spalin oraz pochłaniacza par paliwa, 11 — zawór różnicowy, 12 — zawór recyrkulacji spalin, 13 — czujnikprędkości pojazdu (skrzynka mechaniczna), 14 — regulator ciśnienia paliwa, 15 — aparat zapłonowy (z czujnikiempołożenia wału rozrządu, cewką zapłonową i modułem wzmocnienia zapłonu), 16 — włącznik ciśnieniowy obwoduczynnika chłodniczego klimatyzacji, 17 — czujnik położenia dźwigni zmiany biegów (skrzynka mechaniczna), 18 — sondalambda, 19 — przekaźnik wentylatora (wentylatorów) układu chłodzenia (1. prędkość obrotowa w wersjach zautomatyczną skrzynką przekładniową), 20 — miejsce przekaźnika wentylatorów układu chłodzenia (2. prędkośćobrotowa tylko w wersjach z automatyczną skrzynką przekładniową), 21 — przekaźnik klimatyzacji

65

Page 64: nissan almera n15

FUSIBLES

.45

i

0

p

I

49T

Page 65: nissan almera n15

Sterowanie silnika

Rys. 1.9. Schemat połączeń elektrycznych sterowania silnika1 — akumulator, 2 — wyłącznik zapłonu, 3 — przekaźnik główny, 4 — wtryskiwacze paliwa, 5 — sygnał do obrotomierza,6 — rezystancja kontrolna, 7 — aparat zapłonowy, 8 — elektroniczne urządzenie sterujące, 9 — kondensator,10 — cewka zapłonowa, 11 — czujnik położenia wału rozrządu zaworów wylotowych i prędkości obrotowej silnika,12 — świece zapłonowe, 13 — przepływomierz powietrza, 14 — sonda lambda, 15 — czujnik położenia przepustnicy,16 — czujnik temperatury cieczy chłodzącej, 17 — włącznik ciśnieniowy hydraulicznego wspomagania układukierowniczego, 18 — elektroniczne urządzenie sterujące, 19 — złącze diagnostyczne, 20 — lampka kontrolna sterowaniasilnika, 21 — przekaźnik pompy paliwa, 22 — pompa paliwa, 23 — prędkościomierz, 24 — czujnik prędkości pojazdu,25 — elektrozawór układu recyrkulacji spalin oraz pochłaniacza par paliwa, 26 — regulator prędkości obrotowej biegujałowego, 27 — regulator zwiększonej prędkości obrotowej biegu jałowego, 28 — przekaźnik klimatyzacji,29 — pojedynczy przekaźnik wentylatorów układu chłodzenia (mechaniczna skrzynka przekładniowa), 30 — przekaźnikpodwójny wentylatorów układu chłodzenia (automatyczna skrzynka przekładniowa), 31 — wentylator elektryczny o jednejprędkości, 32 — wentylator elektryczny o dwóch prędkościach, 33 — włącznik ciśnieniowy obwodu czynnikachłodniczego klimatyzacji, 34 — immobilizer, 35 — czujnik położenia dźwigni wyboru biegów skrzynki automatycznej,36 — czujnik położenia dźwigni zmiany biegów skrzynki mechanicznej, 37 — zespół sterowania ogrzewaniem wnętrzasamochodu (z czujnikiem parownika), 38 — zespół sterowania przewietrzaniem wnętrza samochodu, 39 — wyłącznikklimatyzacji, 40 — do czasowego wyłącznika ogrzewania szyby tylnej, 41 — do sprężarki klimatyzacji, 42 — wyłącznikogrzewania szyby tylnej, 43 — przekaźnik ogrzewania szyby tylnej, 44 — przełącznik oświetlenia zewnętrznego,45 — (+) zasilania stałego, 46 — (+) zasilania po włączeniu zapłonu lub rozrusznikaFUSIBLE — bezpiecznik, FUSIBLES — bezpieczniki, N° — numer

nikiem nr 25 (10 A). Elektroniczne urządzeniesterujące łączy z masą swój styk „106", coumożliwia włączenie przekaźnika pompy paliwachronionej bezpiecznikiem nr 17 (15 A). Wszyst-kie wymienione bezpieczniki znajdują się w skrzyn-ce bezpieczników we wnętrzu nadwozia.Jeśli w ciągu około 5 sekund nie nastąpi próbauruchomienia silnika (brak sygnału od czujnikapołożenia wału rozrządu i prędkości obrotowej),elektroniczne urządzenie sterujące przerywapołączenie z masą styku „106" i przerywa w tensposób zasilanie elektryczne pompy paliwa.Zasilanie to może być wznowione tylko wówczas,gdy elektroniczne urządzenie sterujące otrzymasygnał z czujnika położenia wału rozrządu. Jeśliuruchomiony silnik się zatrzyma, a kluczyk w wy-łączniku zapłonu pozostanie w pozycji włączone-go zapłonu, zasilanie elektryczne pompy paliwazostaje wyłączone po około 1 sekundzie.Elektroniczne urządzenie sterujące otrzymujesygnały o uruchamianiu silnika przez swój styk„34", chroniony bezpiecznikiem nr 26 (7,5 A)umieszczonym w skrzynce bezpieczników wewnętrzu nadwozia.

W samochodach wyposażonych w układ klima-tyzacji podczas pracy silnika na biegu jałowymelektroniczne urządzenie sterujące łączy z masą,chroniony bezpiecznikiem nr 6 (7,5 A) swój styk„11", dzięki czemu uruchamia przekaźnik klima-tyzacji i zasila regulator zwiększonej prędkościobrotowej biegu jałowego.

DIAGNOSTYKA SYSTEMUWTRYSKOWO-ZAPŁONOWEGOProcedura diagnostyczna, jak również opisanedalej sposoby sprawdzania, dotyczą tylko samo-chodów, którym jest poświęcone niniejsze opra-cowanie (patrz tablica identyfikacyjna). Wedługposiadanych infoirmacji są one zgodne z ichspecyfikacjami oryginalnymi.

Przedstawione dalej parametry elektryczne ele-mentów wchodzących w skład systemu wtrysko-wo-zapłonowego są wynikiem pomiarów wyko-nanych klasycznym multimetrem wzbogaconymo funkcje specyficzne dla zastosowań samocho-dowych (obrotomierz, pomiar czasu wtryskupaliwa, sygnałów sondy lambda itd.). Prawidło-we przeprowadzenie diagnostyki wymaga dys-ponowania przyrządem o parametrach co naj-mniej równorzędnych.

Wykorzystanie procedury diagnostycznejPrzed rozpoczęciem procedury diagnostycznejnależy koniecznie sprawdzić spełnienie warun-ków wstępnych podanych dalej oraz uwzględ-nienie następujących zaleceń.• Parametry elektryczne podane bez tolerancjisą wynikiem pomiarów wykonanych w konkret-nym samochodzie. Ich interpretacja powinna

Rys. 1.10. Usytuowanie zespołu pompy i czujnikapoziomu paliwa w zbiorniku pod siedziskiem tylnegosiedzenia1 — przewód tłoczenia paliwa do wtryskiwaczy,2 — przewód powrotu nadmiaru paliwa, 3 — złączeelektryczne silnika pompy, 4 — złącze elektryczneczujnika poziomu paliwa

67

Page 66: nissan almera n15

Silniki benzynowe

Rys. 1.11. Usytuowanie zbiornika pochłaniacza parpaliwa (1) i filtru paliwa (2)Podczas wymiany filtru paliwa należy zawrócić uwagę,aby odsądzenie nowego filtru było skierowane do góry

uwzględniać istniejące zawsze rozrzuty produk-cyjne.• Korzystanie z podanych procedur wymagawcześniejszego poznania działania systemu wtry-skowo-zapłonowego.• Procedura diagnostyczna powinna zawsze roz-poczynać się od analizy objawów niesprawności.

Zalecenia• Podczas pracy silnika nie wolno odłączaćakumulatora ani elektronicznego urządzenia ste-rującego silnika.• Podczas ładowania z wykorzystaniem obcegoźródła zasilania akumulator powinien być odłą-czony od instalacji elektrycznej samochodu.• Przed rozpoczęciem spawania elektrycznegoelementów nadwozia należy obowiązkowo odłą-czyć elektroniczne urządzenie sterujące.

Rys. 1.12. Rozmieszczenie elementów układusterowania silnika we wnętrzu samochodu1 — elektroniczne urządzenie sterujące, 2 — przekaźnikgłówny, 3 — przekaźnik pompy paliwa (dostępny pozdjęciu pokrywy bezpieczników)Dostęp do elektronicznego urządzenia sterującegouzyskuje się po zdjęciu w dolnej części zespołuogrzewania podzespołu rozdzielającego powietrzei przewodu kierującego powietrze na podłogę oraz pozdjęciu pokrywy tego urządzenia

68

• Samochód nie może przebywać w kabinielakierniczej w temperaturze 80°C dłużej niż 20minut.• Przed sprawdzaniem ciśnienia sprężania w cy-lindrach silnika należy wyjąć przekaźnik pompypaliwa ze skrzynki przekaźników we wnętrzunadwozia lub wyjąć bezpiecznik nr 17 ze skrzyn-ki bezpieczników we wnętrzu nadwozia. Silnikw ciągu kilku sekund po uruchomieniu zatrzy-ma się z powodu braku paliwa.• Należy unikać wywoływania łuku elektrycz-nego podczas wszelkich czynności związa-nych z elementami instalacji elektrycznej sa-mochodu.• Podczas pomiarów należy unikać podłącza-nia końcówek pomiarowych przyrządu bezpo-średnio do styków złącza wielostykowego elek-tronicznego urządzenia sterującego. Zaleca sięodsunięcie osłony z tworzywa sztucznegoumieszczonej z tyłu złącza wielostykowego i po-dłączenie końcówek bezpośrednio do końcówodpowiednich przewodów elektrycznych wiązki.• Przy wszelkich czynnościach dotyczących złą-czy przewodów należy sprawdzać stan ich sty-ków, obecność uszczelki oraz skuteczność dzia-łania zatrzasku złącza.• Podczas pomiarów rezystancji wewnętrznejomawianych elementów akumulator powinienbyć odłączony od instalacji elektrycznej samo-chodu.• W samochodach wyposażonych w kodowanyradioodbiornik przed odłączeniem akumulatoranależy zanotować kod radioodbiornika.

Warunki wstępne• Sprawdzić, czy w zbiorniku samochodu znaj-duje się dostateczna ilość właściwego paliwa.• Sprawdzić stan techniczny i sprawność:— obwodu rozruchu (akumulatora, przewodówi rozrusznika);— filtru paliwa oraz prawidłowość jego montażu;— przewodów odprowadzenia par oleju (czy sąszczelne i drożne);— przewodów paliwa (czy są szczelne i drożne);

Rys. 7.73. Identyfikacja styków złączy aparatuzapłonowego J

Page 67: nissan almera n15

Sterowanie silnika

10!10S

102110

ICC111

V*112

105113

106114

107115

ioe116

1B

2g

310

411

512

613

714 H 15

231624

1725

1G26

1927

2028

2129

2230

3140

3241

3342

3443

3544

3645

3746

3847

3948

Rys. 1.14. Identyfikacja styków złącza elektronicznego urządzenia sterującego

— układu doprowadzenia powietrza (szczelnośćposzczególnych elementów oraz ich połączeń);— obwodu recyrkulacji spalin (drożność ele-mentów, szczelność połączeń);— linki pedału przyspieszenia (czy po zwolnie-niu pedału dźwignia przepustnicy opiera się ojeden zderzak, a po wciśnięciu pedału do oporuopiera się o drugi zderzak);— obwodu podciśnieniowego wspomagania ha-mulców (szczelność i drożność).— silnika jako całości pod względem mecha-nicznym (ciśnienie sprężania, luz zaworów, usta-wienie rozrządu itd.);— świec zapłonowych (odpowiedni typ, właści-wy odstęp elektrod, pewność podłączenia prze-wodów).

Procedura diagnostycznaUwaga. Jeśli pomimo wykonania podanej dalejprocedury nie wykryje się przyczyny niespraw-ności, a objawy niesprawności będą nadal wy-stępowały, wtedy w ostatniej kolejności należywymienić elektroniczne urządzenie sterujące sil-nika.

Sprawdzenie zasilania elektrycznegosystemu wiryskowo-zapłonowegoSprawdzenie to polega na ocenie prawidłowościzasilania elektrycznego systemu wtryskowo-za-płonowego i powinno być wykonywane przypodłączonych wszystkich złączach (w tym takżewielostykowym złączu elektronicznego urządze-nia sterującego silnika).

Nrtestu

1/1

1/2

1/3

1/4

1/5

1/6

Warunkipomiaru

Zapłon wyłączony

Pomiar pomiędzystykami

„46" złącza urządzenia sterującegoi masa

„ 1 " i „3" złącza przekaźnika głów-nego (obok elektronicznego urzą-dzenia sterującego silnika) i masa

„2" złącza przekaźnika głównegoi masa

„4" złącza urządzenia sterującegoi masa

„ 1 " złącza wyłącznika zapłonui masa

„3" złącza przekaźnika klimatyzacji(skrzynka przekaźników po prawejstronie przedziału silnika) i masa

Wartośćwłaściwa

Napięcieakumulatora

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

• Wiązka przewodów między akumulato-rem i stykiem 46 złącza urządzenia steru-jącego.• Bezpiecznik nr 41 (7,5 A) w skrzyncebezpieczników w przedziale silnika.• Skrzynka bezpieczników w przedzialesilnika

• Wiązka przewodów między akumulato-rem i złączem przekaźnika głównego.• Wiązka przewodów między akumulato-rem i stykiem „46" złącza urządzenia ste-rującego.• Bezpiecznik nr 41 (7,5 A) w skrzyncebezpieczników w przedziale silnika.• Skrzynka bezpieczników w przedzialesilnika

• Przekaźnik główny

• Przewód między stykiem „4" złącza urzą-dzenia sterującego i stykiem „2" złączaprzekaźnika głównego

• Wiązka przewodów między akumula-torem i stykiem „ 1 " złącza wyłącznika za-płonu.• Bezpiecznik I (30A) w skrzynce bez-pieczników w przedziale silnika.• Skrzynka bezpieczników w przedzialesilnika

• Wiązka przewodów między akumulato-rem i stykiem „3" złącza przekaźnika kli-matyzacji.• Bezpiecznik nr 30 (7,5 A) w skrzyncebezpieczników w przedziale silnika.• Bezpiecznik dużej mocy G (75 A) w skrzyn-ce bezpieczników w przedziale silnika.• Skrzynka bezpieczników w przedzialesilnika

69

Page 68: nissan almera n15

Silniki benzynowe

Nrtestu

Warunkipomiaru

Pomiar pomiędzystykami

Wartośćwłaściwa

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

Zapłon włączony „2" i „3" złącza wyłącznika zapłonui masa (kluczyk w położeniu „ACC",następnie „ON")

„44" złącza urządzenia sterującegoi masa

„5" złącza przekaźnika głównego(obok elektronicznego urządzeniasteryującego silnika) i masa

„38", „47", „109" złącza urządzeniasterującego i masa urządzenia ste-rującego oraz „5" złącza przekaź-nika głównego

„5" złącza (szare 6-stykowe) apa-ratu zapłonowego (czujnik położe-nia wału rozrządu) i masa

„7" złącza (szare 2-stykowe) apa-ratu zapłonowego i masa

„3" złącza przepływomierza powie-trza i masa

„2" złącza każdego wtryskiwaczapaliwa i masa

Zapłon włączony „ 1 " złącza regulatora prędkościobrotowej biegu jałowego i masa

„ 1 " i „3" złącza przekaźnika pom-py paliwa oraz masa

„2" złącza przekaźnika pompy pa-liwa i masa

1/18 „106" złącza urządzenia sterujące-go i masa

„2" złącza elektrozaworu recyrku-lacji spalin i pochłaniacza par pali-wa oraz masa

1/20 ,3" złącza sondy lambda i masa

70

Napięcieakumulatora

• Wyłącznik zapłonu

• Przewód między stykami: „44" złączaurządzenia sterującego oraz „3" złączawyłącznika zapłonu

• Przekaźnik główny

• Przewód między stykami „38", „47'„109" złącza urządzenia sterującego i masą oraz stykiem „5" złącza przekaźnikigłównego

• Przewód między stykiem „5" złącza apa-ratu zapłonowego oraz stykiem „5" złączaprzekaźnika głównego

• Przewód między stykiem „7" złącza apa-ratu zapłonowego oraz stykiem „3" złączawyłącznika zapłonu

• Przewód między stykami „3" złącza prze-pływomierza powietrza j „5" złącza prze-kaźnika głównego

• Przewód między stykami „2" złącza da-nego wtryskiwacza paliwa i „3" złącza wy-łącznika zapłonu

• Wiązka przewodów między stykiem„ 1 " regulatora prędkości obrotowej bie-gu jałowego i stykiem „3" wyłącznikazapłonu.• Bezpiecznik nr 25 (10 A) w skrzynce bez-pieczników we wnętrzu nadwozia.• Skrzynka bezpieczników we wnętrzunadwozia

• Przewód między stykiem „ 1 ' i „3" złą-cza przekaźnika pompy paliwa i wyłączni-kiem zapłonu.• Bezpiecznik nr 17 (15 A) w skrzynce bez-pieczników we wnętrzu nadwozia.• Skrzynka bezpieczników we wnętrzunadwozia

• Przekaźnik pompy paliwa

• Przewód między stykiem „106' złączaurządzenia sterującego oraz stykiem „2"złącza przekaźnika pompy paliwa

• Wiązka przewodów między stykiem „2"złącza elektrozaworu recyrkulacji spalini wyłącznikiem zapłonu.• Bezpiecznik nr 25 (10 A) w skrzynce bez-pieczników we wnętrzu nadwozia.• Skrzynka bezpieczników we wnętrzunadwozia

• Wiązka przewodów między stykiem „3'złącza sondy lambda i wyłącznikiem za-płonu.• Bezpiecznik nr 16 (10 A) w skrzyncebezpieczników we wnętrzu nadwozia.• Skrzynka bezpieczników we wnętrzunadwozia

Page 69: nissan almera n15

Sterowanie silnika

Nrtestu

Warunkipomiaru

Pomiar pomiędzystykami

Wartośćwłaściwa

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

Zapłon włączony „ 1 " złącza przekaźnika klimatyzacji(skrzynka przekaźników po prawejstronie przedziału silnika) i masa

Napięcieakumulatora

• Przewód między stykiem „1" złącza prze-kaźnika klimatyzacji i wyłącznikiem zapłonu.• Bezpiecznik nr 6 (7,5 A) w skrzynce bez-pieczników we wnętrzu nadwozia.• Skrzynka bezpieczników we wnętrzunadwozia

„2" złącza przekaźnika klimatyzacjimasa

• Przekaźnik klimatyzacji

„11" złącza urządzenia sterującegomasa

• Przewód między stykiem „11" złączaurządzenia sterującego i stykiem „2" złą-cza przekaźnika klimatyzacji

Pomiary podczas dzia-łania wyłącznika czaso-wego

„5" złącza przekaźnika pompy pa-iwa i masa

• Przekaźnik pompy paliwa

„ 1 " złącza (brązowe 2-stykowe)pompy paliwa i masa

• Przewód między stykiem „ 1 " złączapompy paliwa i stykiem „5" złącza prze-kaźnika pompy paliwa

1/26 106 złącza urządzenia sterującegoi masa

Napięcie0V

Pomiary podczas rozru-chu silnika

„6" złącza wyłącznika zapłonui masa (kluczyk w położeniu „ST")

Napięcieakumulatora

• Stacyjka

1/28 „34" złącza urządzenia sterującegomasa

• Przewód między stykiem „34" złączaurządzenia sterującego i stykiem „6" złą-cza wyłącznika zapłonu.• Bezpiecznik nr 26 (7,5 A) w skrzyncebezpieczników we wnętrzu nadwozia.• Skrzynka bezpieczników we wnętrzunadwozia

Pomiar podczas pracysilnika na biegu jałowymi włączona klimatyzacja

,5" złącza przekaźnika klimatyza-cji (skrzynka bezpieczników w prze-dziale silnika) i masa

• Przekaźnik klimatyzacji

„ 1 " złącza regulatora zwiększonejprędkości obrotowej biegu jałowe-go i masa

• Przewód między stykiem „1" złącza re-gulatora zwiększonej prędkości obrotowejbiegu jałowego i stykiem „5" złącza prze-kaźnika klimatyzacji

11 złącza urządzenia sterującegoi masa

Napięcie0V

• Elektroniczne urządzenie sterujące sil-

Sprawdzenie czujników, urządzeńwykonawczych i wiązek przewodówSprawdzenie to polega na ocenie stanu urządzeńzewnętrznych względem elektronicznego urządze-nia sterującego silnika i powinno być wykonywanepo podłączeniu przyrządu pomiarowego do styków

złącza wielostykowego elektronicznego urządzeniasterującego silnika lub, jeśli wymaganie takie poda-no w tabeli, po odłączeniu złącza wielostykowegood elektronicznego urządzenia sterującego. Pod-czas pomiarów złącza przewodów elementówsprawdzanych nie powinny być odłączane.

Elementsprawdzany

Pomiar pomiędzystykami

Wartośćwłaściwa

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

Czujnik położenia wałurozrządu i prędkościobrotowej silnika

„5" złącza (szare 6-stykowe) apa-ratu zapłonowego oraz „40" i „31"złącza urządzenia sterującego

Nie podanow dokumentacji

producenta

• Czujnik położenia wału rozrządu i pręd-kości obrotowej silnika.• Przewód między stykiem „4" złącza czuj-nika oraz stykami „40" i „31" złącza urzą-dzenia sterującego.• Ekranowanie przewodów

„6" złącza (szare 6-stykowe) apa-ratu zapłonowego i masa

Rezystancja maks.0,5 a

• Przewód między stykiem „6" złącza czuj-nika i masą

2/2 Przepływomierz powie-trza

„3" złącza przepływomierza powie-trza oraz „21" i „29" złącza urządze-nia sterującego

Nie podanow dokumentacji

producenta

• Przepływomierz powietrza.• Przewód między stykiem „3" złączaprzepływomierza powietrza oraz stykiem„21" i „29" złącza urządzenia sterującego

71

Page 70: nissan almera n15

Silniki benzynowe

Nrtestu

2/3

2/4

2/5

2/6

2/7

Elementsprawdzany

Przepływomierz powie-trza

Czujnik temperaturycieczy chłodzącej

Aparat zapłonowy

Cewka zapłonowa(uzwojenie pierwotne)

Cewka zapłonowa(uzwojenie wtórne)

Czujnik położenia prze-pustnicy

Pomiar pomiędzystykami

„ 1 " złącza przepływomierza powie-trza i „16" złącza urządzenia steru-jącego

„2" złącza przepływomierza powie-trza oraz „21" i „29" złącza urządze-nia sterującego

„ 1 " złącza przepływomierza powie-trza i masa

„18" i „21" oraz „29" złącza urzą-dzenia sterującego

„8" złącza (szare 2-stykowe) apa-ratu zapłonowego i „3" złącza urzą-dzenia sterującego

„ 1 " złącza (szare 6-stykowe) apa-ratu zapłonowego i „1" złącza urzą-dzenia sterującego

„2" złącza (szare 6-stykowe) apa-ratu zapłonowego i masa

„2" złącza (szare 6-stykowe) apa-ratu zapłonowego i „8" złącza (sza-re 2-stykowe) aparatu zapłonowe-go

„7" i „8" złącza (szare 2-stykowe)aparatu zapłonowego

„7" złącza (szare 2-stykowe) apa-ratu zapłonowego i wyjście wyso-kiego napięcia aparatu zapłono-wego

„37" oraz „21" i „29" złącza urzą-dzenia sterującego

„37' i „20" złącza urządzenia steru-jącego

„20' oraz „21" i „29" złącza urzą-dzenia sterującego

Wartośćwłaściwa

Rezystancja maks.0,5 £2

Patrz danew rozdz. 1.1

Rezystancja2200 O.

Rezystancja maks.0,5 0

Rezystancja bliska

on

Rezystancja1 Q

Rezystancja10k£i

Rezystancja4590 i i

Pedał swobodny:rezystancja 4000 O.

Pedał wciśniętydo oporu: rezystancja

500 ii

Pedał swobodny:rezystancja 500 Q.

Pedał wciśniętydo oporu: rezystancja

4000 Q

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

• Przewód między stykiem „1" złącza prze-pływomierza powietrza i stykiem „16" złą-cza urządzenia sterującego.• Ekranowanie przewodów

• Przewód między stykiem „2" złącza prze-pływomierza powietrza oraz stykiem „21"i „29" złącza urządzenia sterującego

• Przewód między stykiem „1" złącza prze-pływomierza powietrza i masą

• Czujnik temperatury cieczy chłodzącej.• Przewód między stykiem „2" złącza czuj-nika i stykiem „18" złącza urządzenia ste-rującego.• Przewód między stykiem „1" złącza czuj-nika i stykami „21" oraz „29" złącza urzą-dzenia sterującego

• Rezystancja kontrolna.• Przewód między stykiem „8" złącza apa-ratu zapłonowego i stykiem „1" złącza re-zystancji kontrolnej.• Przewód między stykiem „2" rezystan-cji kontrolnej i stykiem „3" złącza urządze-nia sterującego

• Przewód między stykiem „ 1" złącza apa-ratu zapłonowego i stykiem „1" złączaurządzenia sterującego

• Przewód między stykiem „2" złącza apa-ratu zapłonowego i masą

• Moduł wzmocnienia zapłonu

• Cewka zapłonowa

I

• Czujnik położenia przepustnicy.• Przewód między stykiem „ 1" złącza czuj-nika położenia przepustnicy i stykiem „37"złącza urządzenia sterującego.• Przewód między stykiem „3" złączaczujnika położenia przepustnicy oraz sty-kiem „29" i „21" złącza urządzenia steru-jącego

• Czujnik położenia przepustnicy.• Przewód między stykiem „ 1" złącza czuj-nika położenia przepustnicy i stykiem „37"złącza urządzenia sterującego.• Przewód między stykiem „2" złącza czuj-nika położenia przepustnicy i stykiem „20"złącza urządzenia sterującego.• Ekranowanie przewodów

• Czujnik położenia przepustnicy.• Przewód między stykiem „2" złącza czuj-nika położenia przepustnicy i stykiem „20"złącza urządzenia sterującego.• Przewód między stykiem „3" złącza czuj-nika położenia przepustnicy oraz stykiem,21" i „29" złącza urządzenia sterującego.• Ekranowanie przewodów

72

Page 71: nissan almera n15

Sterowanie silnika

Nrtestu

2/8

2/9

2/10

2/11

2/12

2/13

2/14

2/15

2/16

2/17

2/18

Elementsprawdzany

Wtryskiwacz paliwa 1. cy-lindra

Wtryskiwacz paliwa 2. cy-lindra

Wtryskiwacz paliwa 3.cylindra

Wtryskiwacz paliwa 4.cylindra

Pompa paliwa

Regulator prędkości ob-rotowej biegu jałowego

Regulator zwiększonejprędkości obrotowejbiegu jałowego (wersjez klimatyzacją)

Elektrozawor recyrkula-cji spalin i pochłaniaczapar paliwa

Sonda lambda (rezy-stancja podgrzewania)

Włącznik ciśnieniowyobwodu wspomaganiaukładu kierowniczego

Czujnik położenia dźwi-gni zmiany biegówskrzynki mechanicznej

Pomiar pomiędzystykami

„2" złącza wtryskiwacza paliwa1. cylindra i „101" złącza urządze-nia sterującego

„2" złącza wtryskiwacza paliwa 2.cylindra i „110" złącza urządzeniasterującego

„2" złącza wtryskiwacza paliwa 3.cylindra i „103" złącza urządzeniasterującego

„2" złącza wtryskiwacza paliwa 4.cylindra i „112" złącza urządzeniasterującego

„ 1 " i „2" złącza pompy paliwa

„2" złącza pompy paliwa i masa

„ 1 " złącza regulatora prędkościobrotowej biegu jałowego i „113"złącza urządzenia sterującego

„ 1 " i „2" złącza regulatora zwiększo-nej prędkości obrotowej biegu ja-łowego

„2" złącza regulatora zwiększoneprędkości obrotowej biegu jałowe-go i masa

„2" złącza elektrozaworu recyrku-lacji spalin i pochłaniacza par pali-wa oraz „105" złącza urządzeniasterującego

„ 1 " złącza sondy lambda i „102"złącza urządzenia sterującego

„43" złącza urządzenia sterującegoi „ 1 " złącza włącznika ciśnieniowe-go obwodu wspomagania układukierowniczego

„2" złącza włącznika ciśnieniowe-go obwodu wspomagania układukierowniczego i masa

„35" złącza urządzenia sterującegoi „ 1 " złącza czujnika położeniadźwigni zmiany biegów

„2" złącza czujnika położenia dźwi-gni zmiany biegów skrzynki mecha-nicznej i masa

Wartośćwłaściwa

Rezystancja10do14ii

Rezystancja10do 14ii

Rezystancja1 do 5 £2

Rezystancja maks.0,5 0

Rezystancja10 Q

Rezystancja26 Q

Rezystancja maks.0,5 i i

Rezystancja32,6 Q

Rezystancja2,3 do 4,3 i i

Koła ustawionedo jazdy prosto:rezystancja <*> i i .Koła skręcone:

rezystancja maks.0,5 i i

Rezystancjamaks. 0,5 ii

Włączony dowolnybieg: rezystancja <*> i i .Dźwignia w położeniu

neutralnym: rezystancjamaks. 0,5 ii

Rezystancja maks.0,5 i2

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

• Wtryskiwacz paliwa 1. cylindra.• Przewód między stykiem „1" złącza wtry-skiwacza paliwa 1. cylindra i stykiem „101"złącza urządzenia sterującego

• Wtryskiwacz paliwa 2. cylindra.• Przewód między stykiem „1" złącza wtry-skiwacza paliwa 2. cylindra i stykiem „110"złącza urządzenia sterującego

• Wtryskiwacz paliwa 3. cylindra.• Przewód między stykiem „1" złącza wtry-skiwacza paliwa 3. cylindra i stykiem „103"złącza urządzenia sterującego

• Wtryskiwacz paliwa 4. cylindra.• Przewód między stykiem „1" złącza wtry-skiwacza paliwa 4. cylindra i stykiem „112"złącza urządzenia sterującego

• Pompa paliwa

• Przewód między stykiem „2" złączapompy paliwa i masą

• Regulator prędkości obrotowej biegu ja-łowego.• Przewód między stykiem „2" złącza re-gulatora prędkości obrotowej biegu jało-wego i stykiem „113" złącza urządzeniasterującego

• Regulator zwiększonej prędkości obro-towej biegu jałowego

• Przewód między stykiem „2" złącza re-gulatora zwiększonej prędkości obrotowejbiegu jałowego i masą

• Elektrozawor recyrkulacji spalin i pochła-niacza par paliwa.• Przewód między stykiem „1" złącza elek-trozaworu recyrkulacji spalin i pochłania-cza par paliwa oraz stykiem „105" złączaurządzenia sterującego

• Sonda lambda.• Przewód między stykiem „1" złącza son-dy lambda i stykiem „102" złącza urządze-nia sterującego

• Włącznik ciśnieniowy obwodu wspoma-gania układu kierowniczego.• Przewód między stykiem „43" złączaurządzenia sterującego i stykiem „ 1 " złą-cza włącznika ciśnieniowego obwoduwspomagania układu kierowniczego

• Przewód między stykiem „2" złączawłącznika ciśnieniowego obwodu wspo-magania układu kierowniczego i masą

• Czujnik położenia dźwigni zmiany bie-gów skrzynki mechanicznej.• Przewód między stykiem „35" złączaurządzenia sterującego i stykiem „ 1 " złą-cza czujnika położenia dźwigni zmiany bie-gów skrzynki mechanicznej

• Przewód między stykiem „2" czujnikapołożenia dźwigni zmiany biegów skrzyn-ki mechanicznej i masą

73

Page 72: nissan almera n15

Silniki benzynowe

Nrtestu

2/19

2/20

Elementsprawdzany

Czujnik położenia dźw -gni wyboru biegówskrzynki automatycznej

Masy elektronicznegourządzenia sterującegosilnika

Pomiar pomiędzystykami

„35" złącza urządzenia sterującego„2" złącza czujnika położenia

dźwigni wyboru biegów skrzynkiautomatycznej

„ 1 " złącza czujnika położenia dźwi-gni wyboru biegów skrzynki auto-matycznej i masa

„6", „13", „39", „48", „107", „108",„116" złącza urządzenia sterujące-go i masa

Sprawdzenie zasilania elektrycznegoczujników pasywnych oraz sygnałówwytwarzanych przez czujniki aktywneSprawdzenie to polega na ocenie prawidłowościzasilania elektrycznego lub sygnałów czujników.Pomiary powinny być wykonywane na stykach

Nrtestu

Elementsprawdzany

Pomiar pomiędzystykami

Wartośćwłaściwa

Dźwignia w położeniu„R", „D", „ 1 " , „2"

lub „3":rezystancja •*> Q.

Dźwignia w położeniach„P" i „N": rezystancja

maks. 0,5 Q

Rezystancja maks.0,5 O.

Rezystancja maks.0,5 ii

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

• Czujnik położenia dźwigni wybongów skrzynki automatycznej.• Przewód między stykiem „35" zurządzenia sterującego i stykiem „2cza czujnika ••

I

• Przewód między stykiem „1" złączanika i masą

• Przewody między stykami „6", „„39", „48", „107", „108", „116" złącza idzenia sterującego i masą

złącza wielostykowego urządzenia sterującisilnika, a złącze to powinno być podłączoneurządzenia sterującego. Ze względów praktynych zaleca się wykorzystanie przy sprawdzapłytki zaciskowej włączonej szeregowo mię<urządzenie sterujące i jego złącze wielostyko\

Wartośćwłaściwa

Prawdopodobne- przyczynyniesprawności

Kontrola zasilania elektrycznego lub przekazywanego sygnału (stacyjka włączona)

3/1

3/2

3/3

3/4

Czujnik temperatury cie-czy chłodzącej

Czujnik położenia prze-pustnicy

Czujnik położenia dźwi-gni zmiany biegówskrzynki mechanicznej

Czujnik położenia dźwi-gni wyboru biegówskrzynki automatycznej

„18' i „21" lub „29" złącza urządze-nia sterującego

„37' i „21" lub „29" złącza urządze-nia sterującego

„35" złącza urządzenia sterującegoi „ 1 " złącza czujnika położeniadźwigni zmiany biegów skrzynkimechanicznej

„35" złącza urządzenia sterującegoi „2" złącza czujnika położeniadźwigni wyboru biegów skrzynkiautomatycznej

Napięcie5V

Włączonydowolny bieg:napięcie 5 V

Dźwignia w położeniuneutralnym:napięcie 0 V

Dźwignia w położeniu„R", „D", „1", „2"

lub „3":napięcie 5 V

Dźwignia w położeniach„P" i „N":

napięcie 0 V

• Elektroniczne urządzenie sterujące snika

• Elektroniczne urządzenie sterujące sinika

i

• Elektroniczne urządzenie sterujące silnika

Kontrola zasilania elektrycznego lub przekazywanego sygnału (podczas pracy silnika)

3/5

3/6

3/7

Czujnik położenia wałurozrządu i prędkościobrotowej silnika

Sonda lambda

Włącznik ciśnieniowyobwodu wspomaganiaukładu kierowniczego

„40" i „31" złącza urządzenia ste-rującego oraz masa

„19" i „102" złącza urządzenia ste-rującego

„43" złącza urządzenia sterującegoi „1" złącza włącznika ciśnieniowe-go obwodu wspomagania układukierowniczego

Wahania napięciaod 0 do 5 V

i zmienna częstotliwośćw funkcji prędkości

obrotowej silnika

Wahania napięciaod 0,1 do 0,8 V

po nagrzaniu silnika

Koła ustawionedo jazdy prosto:

napięcie 0 V.Koła skręcone:

napięcie 5 V

• Czujnik położenia wału rozrządu i pręd-kości obrotowej silnika

• Sonda lambda.• Przewód między stykiem „1" złącza son-dy lambda i stykiem „ 102" złącza urządze-nia sterującego.• Przewód między stykiem „2" złącza son-dy lambda i stykiem „19" złącza urządze-nia sterującego.• Ekranowanie przewodów

• Elektroniczne urządzenie sterujące sil-nika

74

Page 73: nissan almera n15

Sterowanie silnika

Sprawdzenie układu zasilania paliwemSprawdzenie to polega na ocenie sprawności poszczególnych elementów układu zasilaniapaliwem.

Nrtestu

4/1

4/2

4/3

Elementsprawdzany

Zasilanie elektrycznepompy paliwa

Ciśnienie zasilania

Sprawdzanie ciśnieniaresztkowego paliwa

Warunki pomiaru

Złącze pompy odłączone, zapłonwłączony (podczas oczekiwania nawyłączenie).

Pomiar między stykiem „ 1 " złączapompy i masą

Przewody paliwa w dobrym stanie.

Podłączyć manometr między prze-wód zasilania kolektora wtryskiwa-czy i filtr paliwa.

Zewrzeć styki „3" i „5" złącza prze-kaźnika pompy paliwa

Powtórzyć warunki testu 4/2, na-stępnie szczelnie zacisnąć przewo-dy zasilania i powrotu paliwa

Wartośćwłaściwa

Napięcie akumulatora

Napięcie 0 V

P = 0 kPa

P < P reguł.

P > P reguł.

W ciągu 10 minut nie maznaczącego spadku ci-śnienia

Szybki spadek ciśnienia

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

* Zasilanie prawidłowe

• Patrz testy: 1/15, 1/19, 1/20 i 1/21.• Przerwa w obwodzie

• Patrz test 4/1

• Zacisnąć przewody powrotu paliwa. Jeśliciśnienie wzrasta, wymienić regulator ciśnie-nia paliwa. W przeciwnym razie sprawdzićszczelność wtryskiwaczy paliwa, następniepowtórzyć pomiar z nową pompą paliwa

* Wymienić regulator ciśnienia paliwa

• Ciśnienie resztkowe prawidłowe

• Sprawdzić szczelność wtryskiwaczy pa-liwa.• Sprawdzić stan przewodów paliwa

1.2.2. Naprawy nie wymagającewymontowania silnika

UKŁAD ROZRZĄDU

Wymontowanie i zamontowanie łańcuchównapędu rozrządu oraz ustawianie rozrządu

Wymontowanie łańcuchów• W celu obniżenia ciśnienia w układzie zasilaniapaliwem wyjąć przekaźnik pompy paliwa (znajdu-jący się w skrzynce przekaźników w przedzialesilnika) i uruchomić silnik. Po kilku sekundachsilnik zatrzyma się z powodu braku paliwa.• Jeśli samochód jest wyposażony w kodowa-ny odbiornik radiowy, należy zanotować jegokod przed odłączeniem akumulatora.• Podnieść i podeprzeć przód samochodu, zdjąćprawe koło przednie i wymontować osłonę prze-ciwbłotną.• Wymontować dolne osłony przedziału silnika.• Opróżnić układ chłodzenia (patrz odpowiedniopis w p. 1.2.6).• Spuścić olej z silnika do podstawionego na-czynia o odpowiedniej pojemności.

IV przedziale silnika• Poluzować elementy mocowania kół paso-wych pompy cieczy chłodzącej i pompy wspo-magania układu kierowniczego.

• Wymontować paski napędu osprzętu (patrzodpowiedni opis).• Wymontować koło pasowe i pompę wspoma-gania układu kierowniczego wraz z jej wsporni-kiem (nie odłączać przewodów hydraulicznych),odsunąć ją i podwiesić w przedziale silnika zapomocą miękkiego drutu.• Wymontować obejmę wspornika głowicy.• Odłączyć od pokrywy głowicy przewód od-prowadzenia par oleju.• Wymontować obudowę filtru powietrza.• Odłączyć przewody wysokiego napięcia i wy-kręcić świece zapłonowe.• Wymontować pokrywę głowicy.• Obrócić wał korbowy tak, aby znak na jegokole pasowym znalazł się naprzeciw znaku nakadłubie silnika w położeniu GMP 1. cylindra posuwie sprężania. Krzywki wałów rozrządu zawo-rów pierwszego cylindra (od strony napędu roz-rządu) powinny być skierowane do góry. Jeśliwarunek ten nie jest spełniony, należy obrócićwał korbowy jeszcze o jeden pełny obrót i po-nownie ustawić znaki naprzeciw siebie.• Zdjąć kopułkę aparatu zapłonowego. Palecrozdzielacza powinien wskazywać „godzinę 5".• Rozłączyć złącza elektryczne aparatu zapło-nowego, oznaczyć jego położenie względemgłowicy i wymontować go.• Wymontować koło pasowe pompy cieczy chło-dzącej.

75

Page 74: nissan almera n15

Silniki benzynowe

Rys. 1.15. Unieruchomienie wału rozrządu zaworówdolotowych za pomocą płaskiego klucza 22 mm

• Wymontować przednią pokrywę głowicy (tech-nologiczną).• Odłączyć od głowicy elastyczne przewodyukładu chłodzenia i wymontować obudowę ter-mostatu.• Wymontować napinacz łańcucha pierwotne-go napędu rozrządu i zdjąć jego uszczelkę.• Wymontować napinacz łańcucha wtórnegonapędu rozrządu.• Odkręcić śruby mocujące koła zębate wałówrozrządu. Unieruchomić wały rozrządu za pomo-cą płaskiego klucza 22 mm (patrz rys. 1.15).• Zdjąć łańcuch wtórny napędu rozrządu wrazkołami zębatymi wałów rozrządu.• Wykręcić śrubę mocującą koła pośrednie i ichoś.• Równomiernie i stopniowo odkręcić śrubypokryw łożysk wałów rozrządu w kolejnościpodanej na rysunku 1.16.• Zdjąć pokrywy łożysk wałów rozrządu, ułożyćje we właściwej kolejności i wyjąć wały rozrządu.• Wymontować wspornik kolektora dolotowego.• Odłączyć elastyczne przewody podciśnieniaod: zaworu i elektrozaworu recyrkulacji spalin,zaworu różnicowego, obudowy przepustnicy,regulatora ciśnienia paliwa i kolektora dolotowe-go.

Rys. 1.16. Kolejność odkręcania śrub pokryw łożyskwałów rozrządu

76

Rys. 1.17.Rozmieszczenie śrpokrywy napędurozrządu ,

• Odłączyć złącza przewodów elektrycznycod: regulatorów prędkości obrotowej biecjałowego, przepływomierza powietrza, czujnil-położenia przepustnicy, wtryskiwaczy paliw,elektrozaworu recyrkulacji spalin, czujników tenperatury cieczy chłodzącej i sondy lambd;Odłączyć wiązkę przewodów elektrycznych ogłowicy.• Odłączyć przewody paliwa od kolektora palwa wtryskiwaczy.• Odłączyć od dźwigni przepustnicy linkę pedału przyspieszenia.• Odłączyć przednią rurę wylotową od kolektora wylotowego.• Odkręcić stopniowo, w kolejności odwrotnedo zalecanej podczas dokręcania, śruby mocowania głowicy i wyjąć je.• Za pomocą odpowiedniej dźwigni podważyćgłowicę wraz z kolektorami w celu oddzieleniajej od kadłuba i po upewnieniu się, że wszystkiedoprowadzone do niej przewody elektrycznezostały odłączone, zdjąć głowicę z kadłuba,Ustawić głowicę na specjalnym stojaku lub nastole warsztatowym na drewnianych podstaw]kach, chroniących jej dolną powierzchnię przedjporysowaniem. Nie obracać zdjętej głowicy, aby]nie wypadły z niej popychacze. I• Zdjąć uszczelkę głowicy. j

Pod samochodem j• Wymontować przednią rurę wylotową spalin, j• Wymontować belkę zawieszenia zespołu na-pędowego, i• Wymontować ściągi łączące silnik ze skrzyń-'ką przekładniową. j• W samochodzie wyposażonym w automa-1tyczną skrzynkę przekładniową wymontowaćdolną blaszaną pokrywę przekładni hydrokine-tycznej. ;• Wymontować miskę olejową oraz ssak pom- :py oleju.• Wymontować koło pasowe wału korbowego.• Podeprzeć silnik od dołu za pomocą podno-śnika i odpowiedniej podkładki drewnianej.

Page 75: nissan almera n15

Układ rozrządu

• Wymontować prawy wspornik zawieszenia sil-nika.• Wymontować pokrywę napędu rozrządu wrazz przednim pierścieniem uszczelniającym wałkorbowy, a następnie wyjąć ten pierścień zgniazda w pokrywie.• Wymontować pośrednie koła zębate i łańcuchpierwotny napędu rozrządu.• Wymontować z wału korbowego tuleję napę-du pompy oleju oraz koło zębate napędu rozrzą-du wraz z ich wpustami.• Wymontować prowadnicę i ślizgacz napina-cza łańcucha pierwotnego napędu rozrządu.

Zamontowanie łańcuchów i ustawianierozrząduUwaga. Wymontowanie pompy oleju jest opera-cją bardzo pracochłonną. Wymaga zdjęcia gło-wicy i łańcuchów napędu rozrządu, gdyż jej

obudowa jest zintegrowana z pokrywą napędurozrządu. Dlatego po zdjęciu łańcuchów napędurozrządu zaleca się także wymontowanie i spraw-dzenie pompy oleju (patrz odpowiedni opis w p.1.2.5).• Sprawdzić stan łańcuchów napędu rozrządu iich kół zębatych.• Sprawdzić stan prowadnic łańcuchów napę-du rozrządu oraz ich napinaczy.• Oczyścić z resztek uszczelek powierzchniegłowicy i przedniej pokrywy głowicy (technolo-gicznej) oraz powierzchnie: górną i dolną kadłu-ba silnika, obudowy termostatu, pokrywy napę-du rozrządu oraz miski olejowej. Do czyszczenianie stosować żadnych ostrych przedmiotów animateriałów ściernych, które mogłyby porysowaćczęści wykonane ze stopu lekkiego i uszczelnia-ne powierzchnie, lecz wyłącznie rozpuszczalnikichemiczne. Podczas czyszczenia należy zwrócić

Rys. 1.18. Układ rozrządu1 — koło pasowe wału korbowego, 2 — pokrywa napędu rozrządu, 3 — tulejka napędu pompy oleju, 4 — koło zębatełańcuchowe wału korbowego, 5 — łańcuch pierwotny napędu rozrządu, 6 — prowadnica łańcucha pierwotnego,7 — ślizgacz napinacza łańcucha pierwotnego, 8 — uszczelka, 9 — napinacz łańcucha pierwotnego, 10 — koła zębatełańcuchowe pośrednie napędu rozrządu, 11 — oś kół pośrednich, 12 — koło zębate łańcuchowe wału rozrządu zaworówwylotowych, 13 — koło zębate łańcuchowe wału rozrządu zaworów dolotowych, 14 — łańcuch wtórny napędu rozrządu,15 — napinacz łańcucha wtórnego, 16 — wał rozrządu zaworów dolotowych, 17 — wał rozrządu zaworów wylotowych,18 — płytka regulacji luzu zaworu, 19 — popychacz, 20 — półstożki zamka zaworu, 21 — górna podkładka oporowasprężyny zaworu, 22 — sprężyna zaworu, 23 — uszczelniacz trzonka zaworu, 24 — dolna podkładka oporowa sprężynyzaworu, 25 — zawór

77

Page 76: nissan almera n15

Silniki benzynowe

szczególną uwagę, aby do przewodów olejui cieczy chłodzącej głowicy oraz kadłuba nieprzedostały się żadne obce ciała.• Odpowiednimi gwintownikami oczyścić wszyst-kie gwintowane otwory kadłuba i głowicy.• Zakładając na wał korbowy koło zębate łań-cuchowe napędu rozrządu oraz tuleję napędupompy oleju wraz z ich wpustami należy zwrócićuwagę, aby wpusty te były skierowane do góry(na „godzinę 12") i aby znak na kole łańcucho-wym wału korbowego był skierowany na ze-wnątrz silnika.• Zamontować prowadnicę i ślizgacz napinaczałańcucha pierwotnego.• Założyć łańcuch pierwotny tak, aby jego błysz-czące ogniwo ustawić naprzeciw znaku na kolezębatym wału korbowego ustawionego na „go-dzinie 7" (patrz rys. 1.20).• Na uszczelnianą powierzchnię pokrywy napę-du rozrządu nanieść pastę uszczelniającą (rys.1.19) i sprawdzić, czy w pokrywie są umieszczo-

Rys. 1.19. Miejsca nanoszenia pasty uszczelniające]na pokrywie napędu rozrządu Strzałkami wskazanopierścienie uszczelniające, które przedzamontowaniem pokrywy powinny znajdować sięw gniazdach

Rys. 1.20. Właściwe ustawienie łańcucha pierwotnegowzględem koła zębatego wału korbowego

78

ne dwa pierścienie uszczelniające (strzałki narys. 1.19).• Przystawić pokrywę napędu rozrządu do ka-dłuba silnika wsuwając równocześnie w otwórkoła wewnętrznego pompy oleju tuleję jej napę-du umieszczoną na wale korbowym.• Dokręcić śruby mocujące pokrywę napędurozrządu właściwym momentem.• Zamontować prawy wspornik zawieszenia sil-nika i dokręcić śruby jego mocowania właści-wym momentem. Wyjąć podnośnik podpierają-cy od spodu silnik.

Pod samochodem• Założyć nową uszczelkę o przekroju okrą-głym i zamontować ssak pompy oleju.• Nanieść pastę uszczelniającą na uszczelnia-ną powierzchnię miski olejowej, przystawić mi-skę olejową do dolnej płaszczyzny kadłubai dokręcić (po przekątnej) śruby mocowania mi-ski olejowej właściwym momentem.• W samochodach wyposażonych w automa-tyczną skrzynkę przekładniową zamontowaćdolną blaszaną pokrywę przekładni hydrokine-tycznej.• Zamontować ściągi łączące silnik ze skrzynkąprzekładniową.• Zamontować belkę zawieszenia zespołu na-pędowego i dokręcić jej śruby właściwym mo-mentem.• Założyć nową uszczelkę i zamontować przed-nią rurę wylotową spalin.• Za pomocą trzpienia o odpowiedniej średnicyzałożyć nowy przedni pierścień uszczelniającywał korbowy do gniazda w pokrywie napędurozrządu. Wargi pierścienia przed montażempowlec olejem silnikowym.• Założyć koło pasowe na wał korbowy, powlecolejem śrubę jego mocowania i dokręcić jąwłaściwym momentem.

W przedziale silnika• Założyć koła pośrednie przekładni łańcucho-wej (oznaczeniami skierowanymi na zewnątrzsilnika) ustawiając znak dużego koła pośrednie-go na „godzinie 1" naprzeciw błyszczącegoogniwa łańcucha (patrz rys. 1.21). Znak tenpowinien być oddalony o 40 ogniw łańcucha odznaku na kole zębatym wału korbowego.• Założyć wtórny łańcuch napędu rozrządu namniejsze koło zespołu kół pośrednich, ustawia-jąc złocone ogniwo łańcucha naprzeciw znakuna mniejszym kole zębatym ustawionym na„godzinie 4" (rys. 1.21).• Zamontować oś zespołu pośrednich kół zę-batych.• Upewnić się, czy w kadłubie znajdują się kołkiustawcze (ustalające położenie głowicy wzglę-dem kadłuba silnika).

Page 77: nissan almera n15

Układ rozrządu

Rys. 1.21. Właściwe ustawienie łańcuchówpierwotnego i wtórnego napędu rozrządu względempośrednich kół zębatych i kół zębatych wałówrozrządu

• Ułożyć na kadłubie uszczelkę głowicy, zwra-cając uwagę na jej prawidłowe położenie (po-wierzchnią z napisem „TOP" skierowaną dogłowicy).

Ustawić na kadłubie głowicę wraz z kolekto-imi.

t Powlec olejem silnikowym gwint i dolną płasz-czyznę łbów śrub głowicy, założyć na śrubypodkładki i umieścić śruby w otworach głowicy.Uwaga. Podkładki powinny być skierowane stro-ną rowkowaną do łbów śrub.• Dokręcić śruby mocowania głowicy w kolej-ności przedstawionej na rysunku 1.22 w sposóbpodany w podrozdziale 1.1 (patrz „Momentydokręcania").• Założyć i dokręcić śrubę mocującą zespół kółpośrednich.• Zidentyfikować wały rozrządu i zamontowaćje kierując występ wału zaworów wylotowych na

dzinę 12", a wału zaworów dolotowych na 10do 11° przed „godziną 9" (rys. 1.24).• Nałożyć pastę uszczelniającą na uszczelnianąpowierzchnię łożyska wału zaworów wylotowych(od strony aparatu zapłonowego).• Zamontować pokrywy łożysk wałów rozrząduzgodnie z oznaczeniami na ich zewnętrznejpowierzchni (symbol „I" dla wału zaworów dolo-

irc. 1.22. Kolejność dokręcania śrub głowicy

Rys. 1.23. Identyfikacja wałów rozrząduI — oznaczenie wału rozrządu zaworów dolotowych,E — oznaczenie wału rozrządu zaworów wylotowych

ADM ECH

Rys. 1.24. Widok od strony napędu rozrząduwłaściwego ustawienia wałów rozrządu podczasmontażuADM — wał rozrządu zaworów dolotowych, ECH — wałrozrządu zaworów wylotowych

towych, zaś „E" dla wału zaworów wylotowychoraz numer łożyska i kierunek montażu — patrzrys. 1.25). Dokręcić śruby mocowania pokrywłożysk wałów rozrządu właściwym momentemw kolejności podanej na rysunku 1.26.• Jeśli wymieniono popychacze lub zachodzipodejrzenie, że poprzednio używanych popy-chaczy nie umieszczono w tych samych otwo-rach prowadnic w głowicy, w których pracowałyuprzednio albo gdy korygowano przylgnie za-

ADM

Rys. 1.25. Sposób montażu i identyfikacja pokrywłożysk wałów rozrządu1 — numer łożyska, 2 — strzałka, która powinna byćskierowana w stronę napędu rozrząduADM — strona zaworów dolotowych, ECH — stronazaworów wylotowych, DIST. — napęd rozrządu

79

Page 78: nissan almera n15

Silniki benzynowe

Rys. 1.26. Kolejność dokręcania śrub pokryw łożyskwałów rozrządu

Rys. 1.27. Sposób unieruchomienia napinaczałańcucha wtórnego napędu rozrządu za pomocąspecjalnego sworznia

worów, należy sprawdzić luz zaworów (patrzodpowiedni opis w p. 1.2.1).• Założyć łańcuch wtórny napędu rozrządu nakoła zębate wałów rozrządu w taki sposób, abyznaki na kołach znalazły się na zewnątrz silnikaoraz ustawić znaki na kołach naprzeciw białychogniw łańcucha (patrz rys. 1.21 oraz 1.28).• Zamontować koła zębate nasuwając je nawystępy wałów rozrządu. Powlec olejem silniko-wym i dokręcić śruby mocowania kół zębatychwałów rozrządu.• Zamontować napinacz wtórnego łańcuchanapędu rozrządu. Unieruchomienie tłoczka napi-nacza, dzięki umieszczeniu w nim sworznia oodpowiedniej średnicy, ułatwia założenie napi-nacza. Po zamontowaniu usunąć sworzeń blo-kujący napinacz.• Założyć nową uszczelkę i zamontować napi-nacz łańcucha pierwotnego. Sposób montażu —napisem „clavette" (wpust) skierowanym na dół.• Obrócić wał korbowy o dwa pełne obrotyi sprawdzić prawidłowość wzajemnego położe-nia elementów napędu rozrządu (patrz rys. 1.28).W razie konieczności skorygować położenie od-powiednich elementów.Uwaga. Prawidłowość ustawienia rozrządu moż-na potwierdzić licząc ogniwa łańcucha międzyznakami na kołach zębatych (patrz rys. 1.28).

80

Rys. 1.28. Sposób sprawdzenia właściwegowzajemnego położenia elementów napędu rozrządumaillons — ogniwa łańcucha

• Na dociskaną do głowicy powierzchnię przed-niej pokrywy głowicy (technologicznej) nałożyćpastę uszczelniającą, przystawić przednią po-krywę do głowicy i dokręcić śruby jej mocowa-nia właściwym momentem.• Nanieść pastę uszczelniającą na uszczelnia-ną powierzchnię obudowy termostatu i zamon-tować obudowę termostatu do głowicy.• Zamontować koło pasowe pompy cieczy chło-dzącej.• Upewnić się, że tłok w 1. cylindrze znajdujesię w położeniu GMP po suwie sprężania (obiekrzywki wałów rozrządu powinny być skierowa-ne do góry) i zamontować aparat zapłonowy natylnym końcu wału rozrządu zaworów wyloto-wych (rys. 1.29). Po zamontowaniu palec roz-dzielacza powinien wskazywać „godzinę 5".• Założyć kopułkę aparatu zapłonowego i podłą-czyć złącza przewodów elektrycznych do apara-tu zapłonowego.

Rys. 1.29. Właściwe ustawienie montażowe zabierakawałka aparatu zapłonowego i rowka na końcu wałurozrządu zaworów wylotowych

Page 79: nissan almera n15

Układ rozrządu

• Założyć na głowicę nową uszczelkę i zamon-tować pokrywę głowicy.• Wkręcić świece zapłonowe i podłączyć donich przewody wysokiego napięcia.• Zamontować obejmę wspornika głowicy.• Zamontować wspornik kolektora dolotowego.• Zamocować wiązkę przewodów elektrycznychdo głowicy i podłączyć złącza przewodów elek-trycznych do regulatorów biegu jałowego, prze-pływomierza powietrza, czujnika położenia prze-pustnicy, wtryskiwaczy paliwa, elektrozaworurecyrkulacji spalin, czujników temperatury cie-czy chłodzącej i sondy lambda.• Podłączyć elastyczne przewody podciśnieniado zaworu i elektrozaworu recyrkulacji spalin,zaworu różnicowego, obudowy przepustnicy,regulatora ciśnienia paliwa i kolektora dolotowe-go (patrz rys. 1.31).• Podłączyć do kolektora paliwa przewody do-prowadzenia i powrotu paliwa.• Podłączyć do dźwigni przepustnicy linkę pe-dału przyspieszenia.• Podłączyć do głowicy elastyczne przewodyukładu chłodzenia (patrz rys. 1.30).• Zamontować obudowę filtru powietrza.• Podłączyć do pokrywy głowicy elastycznyprzewód odprowadzenia par oleju.• Zamontować kolejno: wspornik pompy wspo-magania układu kierowniczego, pompę wspo-magania układu kierowniczego oraz jej kołopasowe.• Założyć pasek wieloklinowy napędu osprzętu(patrz odpowiedni opis).• Dokręcić śruby mocujące koła pasowe pom-py cieczy chłodzącej i pompy wspomaganiaukładu kierowniczego.• Nalać do silnika właściwą ilość odpowiednie-go oleju.• Zamontować dolne osłony przedziału silnika.• Zamontować we wnęce prawego przedniegokoła osłonę przeciwbłotną.• Założyć prawe koło przednie i wkręcić śrubyjego mocowania.

Rys. 1.30. Sposób połączenia przewodów elastycznychukładu chłodzenia z kolektorem dolotowym, obudowąprzepustnicy i obudową termostatu

Rys. 1.31. Sposób połączenia przewodów podciśnienia1 — obudowa przepustnicy, 2 — kolektor dolotowy,3 — do obudowy filtru powietrza, 4 — elektrozawórrecyrkulacji spalin i pochłaniacza par paliwa, 5 — zawórróżnicowy, 6 — zawór recyrkulacji spalin, 7 — regulatorciśnienia paliwa, 8 — do zbiornika pochłaniacza parpaliwa

• Opuścić samochód na ziemię.• Dokręcić śruby mocowania prawego kołaprzedniego.• Podłączyć akumulator do instalacji elektrycz-nej samochodu.• Napełnić i odpowietrzyć układ chłodzenia sil-nika (patrz odpowiedni opis w p. 1.2.6).• Sprawdzić poziom i w razie potrzeby uzupeł-nić olej w zbiorniku wyrównawczym obwoduhydraulicznego wspomagania układu kierowni-czego.• W celu zapewnienia prawidłowego napełnie-nia olejem pompy i przewodów oleju silnika przywyjętym przekaźniku pompy paliwa obracać roz-rusznikiem wał korbowy silnika przez około 30sekund.• Sprawdzić poziom oleju w misce olejowejsilnika i w razie potrzeby uzupełnić jego ilość,zamontować przekaźnik pompy paliwa w skrzyn-ce przekaźników, uruchomić silnik i sprawdzićjego szczelność oraz prawidłowość jego pracy.• Sprawdzić i w razie potrzeby wyregulować kątwyprzedzenia zapłonu oraz prędkości obrotowebiegu jałowego (patrz odpowiedni opis w p. 1.2.1).

GŁOWICA

Wymontowanie i zamontowanie głowicyWymontowanie i zamontowanie głowicy jest ko-nieczne w celu wymontowania i zamontowaniałańcuchów napędu rozrządu. Przebieg tych ope-racji opisano poprzednio.

Rozkładanie głowicyUwaga Podczas rozkładania głowicy należystarannie oznaczać rozmieszczenie i skojarzeniawspółpracujących części, jeśli mają one byćponownie wykorzystane do jej składania.

81

Page 80: nissan almera n15

Silniki benzynowe

• Wymontować głowicę (patrz odpowiedni opis).• Od kolektorów dolotowego i wylotowego odłą-czyć przewód recyrkulacji spalin.• Wymontować kolektor dolotowy wraz z kolek-torem paliwa wtryskiwaczy i wszystkimi uszczel-kami.• Wymontować osłonę termiczną, a następniekolektor wylotowy i jego uszczelki.• Wyjąć z głowicy popychacze wraz z płytkamiregulacji luzu zaworów.• Wymontować z głowicy kolejno wszystkie za-wory używając specjalnego przyrządu do ści-skania sprężyn zaworów i ustawiając kompleta-mi: zawór, półstożki zamka, górną podkładkęoporową sprężyny, sprężynę oraz dolną pod-kładkę oporową sprężyny. Nie pomieszać częściz kompletów różnych zaworów.• Za pomocą specjalnych szczypiec zdjąć gu-mowe uszczelniacze z trzonków zaworów.• Oczyścić wszystkie wymontowane części orazgłowicę. Do czyszczenia powierzchni nie stoso-wać ostrych narzędzi ani materiałów ściernych,lecz rozpuszczalniki organiczne.• Za pomocą liniału warsztatowego oraz szcze-linomierza sprawdzić płaskość dolnej płaszczy-zny głowicy.

Naprawa głowicyUwaga. Naprawa głowicy jest operacją dośćskomplikowaną. Wymaga kwalifikacji, użycia pra-sy oraz specjalistycznego oprzyrządowania. Dla-tego zaleca się wykonanie tej operacji w warsz-tacie naprawczym.

Korygowanie płaskości dolnej płaszczyznygłowicyJeśli niepłaskość dolnej płaszczyzny głowicyprzekracza 0,1 mm, a wały rozrządu obracająsię w swych łożyskach bez nadmiernych opo-rów, głowicę można naprawić zachowując wy-miary podane w rozdziale 1.1.Maksymalna grubość zdejmowanej warstwymetalu wynosi 0,2 mm łącznie dla górnej płasz-czyzny kadłuba i dolnej płaszczyzny głowicy.Jeśli nie można spełnić tego warunku, jestkonieczna wymiana głowicy.

Prowadnice zaworówProwadnice zaworów są wciskane w otwory gło-wicy. Podczas jej naprawy można zastosować

Rys. 1.32. Sposób pomiaru wystawania prowadniczaworów z głowicy

82

Rys. 1.33. Charakterystyczne wymiary zaworuD — średnica grzybka, d — średnica trzonka,E — grubość talerzyka zaworu, L — długość zaworu,a — kąt przylgni grzybka zaworu

nowe prowadnice zaworów o zwiększonej (na-prawczej) średnicy zewnętrznej. Wówczas otworyw głowicy należy rozwiercić na odpowiedni wy-miar naprawczy (patrz dane w p. 1.1). Poprzed-nio stosowane prowadnice zaworów wyciska sięza pomocą prasy oraz trzpieni o odpowiedniejśrednicy, po uprzednim nagrzaniu całej głowicyw kąpieli olejowej o temperaturze 120°C.Podczas wciskania prowadnic zaworów w głowi-cę należy zachować właściwe wystawanie pro-wadnic z głowicy (rys. 1.32). Po wciśnięciuprowadnic należy sprawdzić ich wewnętrzneśrednice (czy nie uległy zmianie w wyniku od-kształcenia materiału podczas wciskania).

ZaworyPodczas naprawy głowicy zaleca się sprawdze-nie luzów trzonków zaworów w prowadnicach.Jeśli luzy te przekraczają dopuszczalne wartości(patrz dane w p. 1.1), należy wymienić zarównoodpowiednie prowadnice, jak i zawory (nie pro-dukuje się zaworów o naprawczych średnicachtrzonków).Przylgnie zaworów można szlifować i docieraćpod warunkiem zachowania odpowiednich wy-miarów podanych w podrozdziale 1.1.Po szlifowaniu przylgni gniazd zaworów należybardzo starannie wymyć głowicę i sprawdzić szczel-ność zespołu przylgni zaworu i jego gniazda.

Gniazda zaworówGniazda zaworów są wciskane w głowicę. Gniaz-da zaworów można wymieniać, a ich przylgnieszlifować i docierać po wciśnięciu w głowicę.Przy stosowaniu gniazd o wymiarach napraw-czych jest konieczne rozwiercenie w głowicyotworów, w które mają być wciskane, także nawymiar naprawczy. Wymiary gniazd i ich otwo-rów w głowicy oraz przylgni podano w podroż-

Page 81: nissan almera n15

Głowica

B

mi /*

D1

Rys. 7.34. Charakterystyczne wymiary gniazd zaworówA — gniazdo zaworu dolotowego, B — gniazdo zaworuwylotowegoDl — średnica zewnętrzna przylgni gniazda zaworu,D2 — średnica wewnętrzna przylgni gniazda zaworu,L — szerokość przylgni gniazda zaworu, a — kąt przylgnigniazda zaworu, pi — kąt podcięcia górnego, (32 — kątpodcięcia dolnego

dziale 1.1. Przed ewentualną wymianą gniazdanależy sprawdzić stan współpracującego z nimzaworu i jego prowadnicy.Gniazdo wciska się na prasie (za pośrednic-twem trzpienia o odpowiedniej średnicy) dogłowicy nagrzanej w kąpieli olejowej o tempera-turze 110 do 120°C.Po szlifowaniu przylgni gniazd zaworów należystarannie oczyścić głowicę oraz sprawdzić szczel-ność zespołu przylgni zaworu i jego gniazda.

Szczelność trzonków zaworówNa trzonkach zaworów dolotowych i wylotowychsą umieszczone gumowe uszczelniacze. W celuwciśnięcia uszczelniaczy na trzonki zaworów za-leca się używanie tulejki o odpowiedniej średnicy.Po każdym zdjęciu górnej podkładki oporowejsprężyny zaworu zaleca się także wymianęuszczelniacza trzonka tego zaworu.

Sprężyny zaworówZawory dolotowe i wylotowe są zamykane przezidentyczne pojedyncze sprężyny śrubowe.Należy sprawdzić prostopadłość płaszczyzn opar-cia skrajnych zwojów względem osi sprężyny(patrz dane w p. 1.1). Jeśli ochronna powłokalakieru, który pokrywa drut sprężyny, jest spęka-na, zaleca się wymianę tej sprężyny, gdyż świad-czy to o zmęczeniu materiału i dużym prawdo-podobieństwie pęknięcia sprężyny w krótkimczasie.Sprężyn zaworów nie należy myć w benzynieani trójchloroetylenie, gdyż rozpuszczalniki temogą rozpuścić powłokę ochronną drutu.

Popychacze

Sprawdzić stan powierzchni popychaczy, ich luzw otworach prowadnic głowicy oraz stan tychotworów.

10 11

Rys. 1.35. Zespół głowicyI — korek wlewu oleju, 2 — pokrywa głowicy,3 — uszczelka pokrywy głowicy, 4 — pokrywy łożyskwału rozrządu zaworów dolotowych, 5 — pokrywyłożysk wału rozrządu zaworów wylotowych, 6 — śrubamocowania głowicy, 7 — głowica, 8 — prowadnicazaworu, 9 — przednia pokrywa głowicy(technologiczna), 10 — uszczelka głowicy,I1 — gniazdo zaworu

Gdy luz ten przekracza wartości dopuszczalne(patrz dane w p. 1.1), wówczas należy wymienićpopychacze lub głowicę.

Wały rozrządu i ich koła łańcuchoweSprawdzić: stan czopów oraz krzywek obu wa-łów rozrządu, wymiary krzywek (wysokość) orazbicie wałów. Sprawdzić stan gniazd łożysk wa-łów w głowicy oraz ich pokryw. Jeśli choć jedenz parametrów podanych w podrozdziale 1.1 niejest zachowany, należy wymienić odpowiedniwał rozrządu albo głowicę.Sprawdzić luz promieniowy i osiowy wałów roz-rządu. Jeśli choć jeden z nich przekracza warto-ści dopuszczalne podane w podrozdziale 1.1,należy wymienić odpowiedni wał rozrządu albogłowicę.Należy także sprawdzić bicie kół zębatych wa-łów rozrządu i wymienić koła, których bicieprzekracza wartości dopuszczalne.

83

Page 82: nissan almera n15

Silniki benzynowe

Składanie głowicyUwaga. Podczas składania głowicy należy po-wlec zalecanym rodzajem oleju silnikowegowszystkie współpracujące części.• Oczyścić głowicę i wszystkie jej części.• Przedmuchać sprężonym powietrzem wszy-stkie kanały w głowicy, a szczególnie staranniekanały doprowadzające olej do wałów rozrządu.• Jeśli wymontowane zawory mają być ponow-nie wykorzystane, muszą one pracować w tychsamych prowadnicach, z którymi współpraco-wały uprzednio. Przed montażem powlec olejemsilnikowym trzonki zaworów.• Podczas montażu zespołów zaworów wyko-rzystać odpowiedni przyrząd do ściskania sprę-

żyn zaworów. Kolejność montażu zespołu: dol-na podkładka oporowa sprężyny, uszczelniacztrzonka zaworu, sprężyna zaworu, górna pod-kładka oporowa sprężyny, dwa półstożki zamkazaworu.• Oprzeć pochyloną głowicę krawędzią o stółwarsztatowy i uderzać lekko młotkiem wykona-nym z miedzi lub brązu w końce trzonkówzaworów, aby półstożki zamka zajęły właściwepołożenie w rowku trzonka zaworu.• Umieścić popychacze wraz z ich płytkamiregulacji luzu zaworu w otworach prowadnicgłowicy, w których uprzednio pracowały.• Założyć nowe uszczelki i zamontować kolek-tor wylotowy oraz jego osłonę termiczną.

Rys. 1.36. Wsporniki zawieszenia zespołu napędowego1 — element metalowo-gumowy prawego wspornika zawieszenia zespołu napędowego, 2 — prawy wspornik zawieszeniazespołu napędowego, 3 — obejma prawego wspornika zawieszenia zespołu napędowego, 4 — uchwyt do podnoszeniazespołu napędowego, 5 — tylny wspornik zawieszenia zespołu napędowego, 6 — element metalowo-gumowy tylnegowspornika zawieszenia zespołu napędowego, 7 — belka zawieszenia zespołu napędowego, 8 — masa wyrównoważającazespołu napędowego z automatyczną skrzynką przekładniową, 9 — lewy wspornik zawieszenia zespołu napędowego,10 — element metalowo-gumowy lewego wspornika zawieszenia zespołu napędowego, 11 — przedni wspornikzawieszenia zespołu napędowego z mechaniczną skrzynką przekładniową, 12 — element metalowo-gumowy przedniegowspornika zawieszenia zespołu napędowego z mechaniczną skrzynką przekładniową

84

Page 83: nissan almera n15

Wymontowanie zespołu napędowego

• Założyć nową uszczelkę i zamontować kolek-tor dolotowy.• Podłączyć do obu kolektorów przewód recyr-kulacji spalin.• Zamontować głowicę na kadłubie silnika (patrzodpowiedni opis).

1.2.3. Wymontowaniei zamontowanie zespołunapędowego

WYMONTOWANIE ZESPOŁUNAPĘDOWEGO• Ustawić samochód na podnośniku warsztato-wym, najlepiej dwukolumnowym.• Obniżyć ciśnienie paliwa w układzie zasila-nia. W tym celu wymontować przekaźnik pom-py paliwa (ze skrzynki przekaźników w prze-dziale silnika) i uruchomić silnik. Silnik zatrzy-ma się po kilku sekundach pracy z powodubraku paliwa.• Zdjąć przednie koła oraz wymontować osłonyprzeciwbłotne we wnękach kół przednich.t Zdjąć dolne osłony przedziału silnika.• Jeśli samochód jest wyposażony w kodowa-ny odbiornik radiowy, zanotować kod radiood-biornika, a następnie odłączyć akumulator odinstalacji elektrycznej i wyjąć go z przedziałusilnika.• Opróżnić układ chłodzenia silnika (patrz od-powiedni opis w p. 1.2.6).t Wymontować pokrywę przedziału silnika (patrzodpowiedni opis w rozdz. 12).• Wymontować z przedziału silnika zbiornikwyrównawczy układu chłodzenia.• Odkręcić śruby mocujące koło pasowe pom-py cieczy chłodzącej.• Wymontować paski napędu osprzętu silnika(patrz odpowiedni opis).• Odłączyć złącza przewodów elektrycznych odalternatora, odkręcić śruby mocujące i wyjąćalternator z przedziału silnika.• Wymontować bez odłączania przewodów hy-draulicznych pompę wspomagania układu kie-rowniczego i podwiesić ją w przedziale silnika zapomocą miękkiego drutu.• W samochodach wyposażonych w klimatyza-cję odkręcić śruby mocujące sprężarkę klimaty-zacji, zdjąć ją z silnika bez odłączania przewo-dów i podwiesić w przedziale silnika za pomocąmiękkiego drutu.• Odłączyć od pokrywy głowicy przewód od-prowadzenia par oleju.• Wymontować obudowę filtru powietrza wrazz jego przewodem oraz komorą rezonansową.• Odłączyć elastyczne przewody podciśnieniaod zaworu i elektrozaworu recyrkulacji spalin,

zaworu różnicowego, obudowy przepustnicy,regulatora ciśnienia paliwa i kolektora doloto-wego.• Rozłączyć złącza przewodów elektrycznychregulatora prędkości obrotowej biegu jałowego,przepływomierza powietrza, czujnika położeniaprzepustnicy, wtryskiwaczy, elektrozaworu recyr-kulacji spalin, czujników temperatury cieczy chło-dzącej, włącznika ciśnieniowego, rozdzielaczazapłonu, rozrusznika i sondy lambda. Wyjąćwiązkę przewodów elektrycznych doprowadzo-nych do silnika.• Odłączyć od kolektora paliwa wtryskiwaczyprzewody doprowadzenia i powrotu paliwa.• Odłączyć linki pedałów przyspieszenia i sprzę-gła od ich zaczepów w zespole napędowym.• Wymontować obejmę wspornika głowicy sil-nika.• Odłączyć od silnika wszystkie elastyczne prze-wody układu chłodzenia.• W samochodach wyposażonych w automa-tyczną skrzynkę przekładniową odłączyć linkęwyboru biegów od skrzynki przekładniowej.

Pod samochodem• Wymontować przednią rurę wylotową spalin.• Wymontować belkę zawieszenia zespołu na-pędowego.• W wersjach z mechaniczną skrzynką przekła-dniową odłączyć od skrzynki drążek zmianybiegów i drążek reakcyjny.• Odłączyć złącza przewodów elektrycznych odczujnika prędkości jazdy, czujnika położeniadźwigni zmiany biegów oraz włącznika światełcofania.• Wymontować wentylator (lub wentylatory)chłodnicy, a następnie chłodnicę. W wersjachz klimatyzacją pozostawić w przedziale silnikaskraplacz klimatyzacji.

Z każdej strony samochodu• Wymontować zacisk hamulca przedniego bezodłączania od niego przewodu hamulcowegoi podwiesić zacisk we wnęce koła za pomocąmiękkiego drutu.• Odkręcić nakrętkę dolnego przegubu kulowe-go zwrotnicy koła i rozłączyć połączenie zwrot-nicy z wahaczem zawieszenia wypychając go nadół za pomocą odpowiedniej dźwigni.• Odkręcić nakrętkę przegubu kulowego drąż-ka kierowniczego i wymontować go ze zwrotnicyza pomocą uniwersalnego ściągacza do przegu-bów kulowych.• Za pomocą odpowiedniej dźwigni wyciągnąćpółoś ze skrzynki przekładniowej.• Przechylić zespół zwrotnicy koła z półosiąi kolumną zawieszenia, a następnie podwiesićpółoś we wnęce koła za pomocą miękkiegodrutu.

85

Page 84: nissan almera n15

Silniki benzynowe

• Odpowiednim korkiem zaślepić otwór powyjętej półosi w skrzynce przekładniowej, abyuniknąć przedostania się zanieczyszczeń do jejwnętrza.

Pozostałe czynności wymontowania• Ustawić żuraw warsztatowy nad zespołemnapędowym i podwiesić zespół napędowy za-czepiając linę o przewidziane do tego celuuchwyty (ewentualnie podeprzeć zespół napę-dowy jednym lub kilkoma podnośnikami i ze-społem belek oraz drewnianych klocków).• Odkręcić śruby mocujące wsporniki zawie-szenia zespołu napędowego.• Po upewnieniu się, że wszystkie linki i prze-wody elektryczne dochodzące do zespołu napę-dowego zostały odłączone, opuścić powoli ze-spół napędowy, zwracając uwagę, aby nie za-czepił się o elementy w przedziale silnika.• Wyjąć zespół napędowy od spodu samo-chodu.

ZAMONTOWANIE ZESPOŁUNAPĘDOWEGOW celu zamontowania zespołu napędowego na-leży wykonać czynności w kolejności odwrotnejdo podanej podczas jego wymontowania. Nale-ży zwrócić uwagę na następujące zalecenia.• Wymienić wszystkie nakrętki zabezpieczaneprzed odkręceniem.• Przestrzegać właściwych momentów dokrę-cania śrub i nakrętek.• W samochodach wyposażonych w mechanicz-ną skrzynkę przekładniową przed dokręceniemwszystkich śrub mocowania elementów zawie-szenia zespołu napędowego należy ustawić dwieśruby mocowania elementu gumowo-metalowe-go przedniego wspornika zawieszenia zespołunapędowego w odległości 55 mm (rys. 1.37).

Rys. 1.37. Sposób zamontowania przedniegowspornika zawieszenia zespołu napędowego (wersjaz mechaniczna skrzynką przekładniową)Odległość dwóch śrub mocowania elementu metalowo--gumowego powinna wynosić 55 mm

86

• Wymienić sprężyste pierścienie osadcze nakońcach obu półosi.• Wymienić pierścienie uszczelniające półosiznajdujące się w gniazdach obudowy skrzynkiprzekładniowej wypełniając uprzednio smaremprzestrzeń między wargami nowych pierścieniuszczelniających.• Napełnić skrzynkę przekładniową odpowied-nią ilością właściwego rodzaju oleju (patrz danew podrozdz. 4.1).• Jeśli nie wykonano tego wcześniej, wymienićfiltr oleju i napełnić silnik odpowiednią ilościąwłaściwego rodzaju oleju (patrz dane w pod-rozdz. 1.1).• Napełnić i odpowietrzyć układ chłodzenia(patrz odpowiedni opis w p. 1.2.6).• Sprawdzić działanie i w razie potrzeby wyre-gulować mechanizm wyłączania sprzęgła (patrzodpowiedni opis w podrozdz. 3.2).• Wyregulować mechanizm wyboru biegóww samochodach z automatyczną skrzynką prze-kładniową (patrz odpowiedni opis w pod-rozdz. 5.2).• Sprawdzić poziom i w razie potrzeby uzupeł-nić ilość oleju w zbiorniku wyrównawczym ob-wodu wspomagania układu kierowniczego.• Sprawdzić i w razie potrzeby wyregulowaćustawienie kół przednich (patrz odpowiedni opisw podrozdz. 8.2).• W celu zapewnienia prawidłowego napełnie-nia olejem pompy i przewodów oleju silnika przywyjętym przekaźniku pompy paliwa obracać roz-rusznikiem wał korbowy silnika przez około 30 s.• Zamontować przekaźnik pompy paliwaw skrzynce przekaźników w przedziale silnika.• Uruchomić silnik i sprawdzić jego szczelnośćoraz prawidłowość jego pracy.

1.2.4. Naprawa silnika

ROZKŁADANIE SILNIKA

Rozkładanie silnika przeprowadza się po wymon-towaniu zespołu napędowego z samochodu i od-dzieleniu silnika od skrzynki przekładniowej.Podczas rozkładania silnika należy oznaczaćwspółpracujące części w taki sposób, aby przyewentualnym ponownym ich wykorzystaniu moż-na było zamontować je w poprzednich miej-scach.• Wymontować rozrusznik i alternator.• Odłączyć silnik od skrzynki przekładniowejodkręcając śruby łączące oba zespoły i odsuwa-jąc skrzynkę przekładniową od silnika.• Ustawić silnik na odpowiednim stojaku mon-tażowym.• Spuścić olej z silnika (jeśli nie spuszczonooleju przed wymontowaniem zespołu napędo-wego z samochodu).

Page 85: nissan almera n15

Rozkładanie silnika

• Wymontować łańcuchy napędu rozrządu orazwymontować głowicę (patrz odpowiedni opisw podrozdz. 1.2.2).• Unieruchomić koło zamachowe lub tarczęnapędową przekładni hydrokinetycznej za po-mocą odpowiedniego przyrządu.• W samochodach wyposażonych w mecha-niczną skrzynkę przekładniową oznaczyć poło-żenie zespołu dociskowego sprzęgła względemkoła zamachowego i odkręcić śruby mocującezespół dociskowy.• Zdjąć zespół dociskowy oraz tarczę sprzęgła.• Usunąć zabezpieczenia śrub mocujących kołozamachowe lub tarczę napędową przekładnihydrokinetycznej.• Odkręcić śruby korbowodów, wyjąć pokrywykorbowodów wraz z dolnymi panewkami korbo-wymi oraz wyjąć z cylindrów tłoki wraz z korbo-wodami i górnymi panewkami korbowymi.• Ustawić zespoły tłoków z korbowodami, po-krywami korbowodów i panewkami korbowymiwedług kolejności cylindrów, w których praco-wały.t Wykręcić stopniowo i w kolejności odwrotnejniż zalecana przy dokręcaniu śruby pokrywtożysk głównych wału korbowego. Zdjąć pokry-wy łożysk głównych i ustawić je w kolejnościłożysk wraz z wyjętymi z pokryw dolnymi pa-newkami głównymi.• Zdjąć przyrząd użyty do unieruchomienia kołazamachowego lub tarczy napędowej przekładnihydrokinetycznej, odkręcić śruby mocującei zdjąć koło zamachowe lub tarczę napędowąprzekładni hydrokinetycznej oraz jej blaszanąosłonę.t Wymontować tylną pokrywę kadłuba wrazz tylnym pierścieniem uszczelniającym wał kor-bowy.• Wyjąć z kadłuba wał korbowy.• Wyjąć z gniazd łożysk głównych kadłubagórne panewki główne. Ustawić wyjęte górnepanewki główne kompletami razem z odpowied-nimi pokrywami łożysk głównych i ich panewka-mi dolnymi.• Wyjąć z gniazd kadłuba w środkowym łoży-sku głównym półpierścienie oporowe wału kor-bowego. Oznaczyć sposób ich montażu.

Rozkładanie zespołów tłoka z korbowodemUwaga. Rozkładanie zespołu tłoka z korbowo-dem wymaga użycia specjalnego oprzyrządo-wania, gdyż łączący je sworzeń tłoka jest paso-wany obrotowo w piastach tłoka, zaś jest wci-śnięty w tulejkę główki korbowodu.Sworzeń tłoka, po uprzednim ogrzaniu w kąpieliolejowej o temperaturze 60 do 70cC, wyciska sięz główki korbowodu za pomocą prasy.• Wyjąć pierścienie osadcze z rowków w obupiastach tłoka.• Zdjąć pierścienie z tłoka.

• Ułożyć tłok w specjalnym przyrządzie w kszta-łcie litery „V" i ustawić współosiowo sworzeńwzględem osi otworu, przez który sworzeń bę-dzie usuwany. Używając trzpienia o średnicynieco mniejszej niż średnica sworznia tłoka wy-cisnąć sworzeń tłoka za pomocą prasy.• Ustawić komplety części rozłożonych zespo-łów tłoka z korbowodem w kolejności cylindrów,w których pracowały.• Starannie oczyścić wszystkie wymontowaneczęści silnika i powierzchnie przylegania uszcze-lek oraz przedmuchać sprężonym powietrzemkanały oleju.

SPRAWDZANIE CZĘŚCI I SKŁADANIESILNIKANależy zwrócić szczególną uwagę na dokładneumycie i wyczyszczenie wszystkich części, spraw-dzenie stopnia ich zużycia oraz weryfikację czę-ści. Niezbędne wymiary i dane techniczne poda-no w podrozdziale 1.1.

Sprawdzanie zespołów tłokówz korbowodamiPrzed sprawdzaniem stanu tłoka należy usunąćosad węglowy (nagar) z jego denka, powierzch-ni bocznej oraz z rowków pierścieni.

Sprawdzanie korbowodów• Upewnić się, że śruby korbowodów są w ide-alnym stanie.• Sprawdzić, czy na powierzchni korbowodui jego pokrywy nie ma śladów przegrzania.• Sprawdzić, czy w otworze główki korbowoduoraz w gnieździe panewki korbowej (w korbowo-dzie i pokrywie) nie ma śladów zdzierania mate-riału lub zatarcia.• Zmierzyć średnicę wewnętrzną tulejki główkikorbowodu.• Sprawdzić, czy osie otworów korbowodu nasworzeń i na panewki korbowe są równoległe(nie są zwichrowane) i prostopadłe do osi syme-trii trzona korbowodu. W razie przekroczeniadopuszczalnych odchyłek (patrz dane w pod-rozdz. 1.1) należy wymienić korbowód.

Sprawdzanie pierścieni tłoków• Sprawdzić luz pierścieni w rowkach tłoka.W przypadku przekroczenia dopuszczalnychwartości (patrz dane w podrozdz. 1.1) należyzmierzyć wysokość pierścieni. W razie uzyska-nia niewłaściwych wartości wymienić pierścieniewraz z tłokami.• Sprawdzić luzy w zamkach pierścieni po ichwłożeniu do odpowiedniego cylindra. Jeśli sązbyt duże, należy — także, gdy dotyczy tonowych pierścieni — wymienić tłoki na na-prawcze (nadwymiarowe) i przeszlifować cylin-dry na wymiar naprawczy lub wymienić kadłubsilnika.

87

Page 86: nissan almera n15

Silniki benzynowe

Rys. 1.38. Sposób pomiaru znamionowej średnicytłoka (D) w odległości (d) od dolnej krawędzipłaszcza tłokaW silniku GA14DE odległość d = 7,5 mm; w silnikuGA16DE d = 9,5 mm

Sprawdzanie tłoków i sworzni tłoków

• Sprawdzić stan powierzchni bocznej (płasz-cza) tłoków. Jeżeli znajdują się na niej zarysowa-nia lub ślady zatarcia, należy wymienić tłok wrazze sworzniem.• Zmierzyć średnicę sworznia tłoka oraz otworuw piastach tłoka i określić luz sworznia w pia-stach tłoka. Jeśli luz przekracza maksymalnąwartość dopuszczalną, należy wymienić tłok wrazze sworzniem.• Zmierzyć znamionową średnicę tłoka (rys.1.38) oraz cylindra, w którym pracuje i określićluz tłoka w cylindrze. Jeśli luz ten przekraczamaksymalną wartość dopuszczalną (patrz danew podrozdz. 1.1), należy przeszlifować cylinder

O"O-18

Rys. 1.39. Zespół kadłuba i układ tłokowo-korbowyA — wersja z mechaniczną skrzynką przekładniową, B — wersja z automatyczną skrzynką przekładniową1 — kadłub, 2 — wspornik, 3 — panewki łożysk głównych, 4 — półpierścienie oporowe wału korbowego,5 — wał korbowy, 6 — pokrywy łożysk głównych, 7 — wpust czółenkowy, 8 — koło zębate łańcuchowe wału korbowego,9 — tulejka napędu pompy oleju, 10 — tylna pokrywa kadłuba, 11 — tylny pierścień uszczelniający wał korbowy,12 — pokrywa blaszana koła zamachowego, 13 — koło zamachowe, 14 — górna pokrywa blaszana, 15 — dolna pokrywablaszana, 16 — tarcza napędowa (przekładni hydrokinetycznej), 17 — górny pierścień tłoka (1. uszczelniający),18 — środkowy pierścień tłoka (2. uszczelniający), 19 — dolny pierścień tłoka (zgarniający), 20 — tłok, 21 — sworzeńtłoka, 22 — pierścienie osadcze sworznia tłoka, 23 — korbowód, 24 — panewki korbowe, 25 — pokrywa korbowodu,26 — korek spustu cieczy chłodzącej z kadłuba

Page 87: nissan almera n15

Sprawdzanie części i składanie silnika

na wymiar naprawczy i zamontować nadwymia-rowy tłok naprawczy.• Sprawdzić wcisk sworznia w tulejce główkikorbowodu. W przypadku uzyskania niewłaści-wej wartości wymienić sworzeń, tulejkę główkikorbowodu lub cały korbowód. W razie wymianytulejki główki korbowodu zwrócić uwagę na to,aby po zamontowaniu otwór smarowy w tulejcepokrywał się z otworem w korbowodzie.

Sprawdzanie kadłubaPo umyciu kadłuba należy sprawdzić zużyciecylindrów.• Zmierzyć średnicę każdego cylindra.• Określić stożkowość cylindrów jako różnicę śred-nic w płaszczyźnie prostopadłej do osi wału kor-bowego, w odległości 20 mm i 100 mm od górnejkrawędzi cylindra. Różnica tych wymiarów niepowinna przekraczać wartości maksymalnej poda-nej w charakterystyce technicznej. W przeciwnymrazie należy przeszlifować cylindry na wymiarnaprawczy, uwzględniając średnice dostępnychnaprawczych tłoków, lub wymienić kadłub silnika.• Określić owalizację cylindrów jako różnicęśrednic zmierzonych w odległości 60 mm odgórnej krawędzi cylindra w dwóch płaszczy-znach: równoległej i prostopadłej do osi wałukorbowego. Różnica ta nie powinna przekraczaćwartości maksymalnej podanej w charakterysty-ce technicznej. W przeciwnym razie należy prze-szlifować cylindry na wymiar naprawczy, uwzględ-niając średnice dostępnych naprawczych tło-ków, lub wymienić kadłub silnika.• Sprawdzić niepłaskość górnej płaszczyzny ka-dłuba. Jeśli niepłaskość przekracza 0,1 mm, tonależy przeszlifować tę płaszczyznę pamiętając,że łączny ubytek grubości materiału kadłubai głowicy (jeśli też wymagała szlifowania) niemoże przekraczać 0,2 mm. Jeśli nie możnaszlifować górnej płaszczyzny kadłuba, należywymienić kadłub.• Jeśli jeden z cylindrów wymaga przeszlifowa-nia, należy przeprowadzić identyczną operacjędla pozostałych trzech cylindrów. Średnicę, najaką ma być przeszlifowąny cylinder, określa sięw następujący sposób. Średnica po szlifowaniupowinna być równa sumie średnicy nominalnejtłoka i wymaganego luzu tłoka w cylindrze po-większonej o 0,02 mm (zapas na dotarcie tłokado cylindra).Uwaga. Przed szlifowaniem cylindrów należyzałożyć pokrywy łożysk głównych i dokręcić ichśruby właściwym momentem, aby zwiększyćsztywność kadłuba. Szlifowanie cylindrów nawymiar naprawczy przeprowadza się w kilkuetapach. Maksymalna grubość szlifowania (dlajednego etapu) nie może przekraczać 0,05 mm.• Oczyścić starannie w kadłubie kanały olejui cieczy chłodzącej z resztek materiału ścierne-go oraz zeszlifowanego materiału.

Rys. 1.40. Sposóbpomiaru wysokościkadłuba

Sprawdzanie wału korbowego• Ocenić stan powierzchni czopów głównychi korbowych wału korbowego oraz zmierzyć ichowalizację i stożkowość.• Zmierzyć bicie wału korbowego.• Oczyścić i przedmuchać sprężonym powie-trzem kanały oleju w wale korbowym.

Określenie grupy selekcyjnej panewekgłównych wału korbowego• Oznaczenia na kadłubie silnika oraz na walekorbowym umożliwiają dobranie panewek odpo-wiedniej grupy selekcyjnej.Grupa selekcyjna jest oznaczona cyfrą, a poło-żenie tej cyfry określa rodzaj czopa (główny lubkorbowy i jego numer kolejny). Rozmieszczenieoznaczeń grup selekcyjnych na wale korbowymzilustrowano na rysunku 1.41.Pięć cyfr na dolnej płaszczyźnie kadłuba (rys.1.42) identyfikuje grupę selekcyjną panewekposzczególnych łożysk. Cyfra po lewej stroniekadłuba oznacza grupę selekcyjną łożyska głów-nego nr 1 (od strony napędu rozrządu), kolejnecyfry oznaczają grupy selekcyjne łożysk o ro-snących numerach.Cyfra po lewej stronie przeciwciężaru wału kor-bowego oznacza grupę selekcyjną łożyska nr 5(od strony koła zamachowego), kolejne cyfry

Rys. 1.41. Rozmieszczenie oznaczeń grupselekcyjnych na wale korbowym1 — oznaczenia grup selekcyjnych średnic kolejnychczopów korbowych, 2 — oznaczenia grup selekcyjnychśrednic kolejnych czopów głównych, 3 — oznaczeniegrupy selekcyjnej średnicy pierwszego czopa korbowego,4 — oznaczenie grupy selekcyjnej średnicy pierwszegoczopa głównego

89

Page 88: nissan almera n15

Silniki benzynowe

Rys. 1.42. Rozmieszczenie oznaczeń grupselekcyjnych na kadłubie1 — oznaczenia grup selekcyjnych średnic cylindrów,2 — oznaczenia grup selekcyjnych średnic gniazd łożyskgłównych, 3 — oznaczenie grupy selekcyjnej średnicypierwszego cylindra, 4 — oznaczenie grupy selekcyjnejśrednicy gniazda pierwszego łożyska głównego

oznaczają grupy selekcyjne łożysk o malejącychnumerach.W tablicy podano grupy selekcyjne panewekgłównych, które należy zastosować dla czopówgłównych wału korbowego w zależności odgrupy selekcyjnej ich średnicy oraz grupy selek-cyjnej pokrywy łożyska.

Grupy selekcyjne panewek głównych wałukorbowego

Grupaselekcyjna

średnicyczopa

głównego

012

Grupa selekcyjna pokrywyłożyska głównego

0

0 (czarny)1 (brązowy)2 (zielony)

1

1 (brązowy)2 (zielony)

3 (żółty)

2

2 (zielony)3 (żółty)

4 ( niebieski)

Sprawdzanie luzu promieniowego czopówgłównych wału korbowegoLuz promieniowy czopa wału korbowego w łoży-sku głównym lub korbowym można określićdwiema metodami: stosując plastykowe pręcikipomiarowe Plastigage lub mierząc średnicę czo-pa oraz średnicę wewnętrzną panewki po jejzamontowaniu w łożysku. W niniejszym punkcieopisano pierwszą z tych metod (łatwiejszą dowykonania).• Oczyścić wał korbowy oraz pokrywy jegołożysk.• Umieścić panewki główne z otworem i rowka-mi smarowymi w gniazdach kadłuba i położyćna nich wał korbowy (czysty i suchy).• Uciąć pięć pręcików pomiarowych o długościrównej szerokości panewek łożysk głównychi ułożyć je wzdłuż czopów głównych.• Założyć pokrywy łożysk wraz z gładkimipanewkami głównymi i dokręcić śruby moco-wania pokryw łożysk głównych właściwym mo-mentem.

90

Uwaga. Od chwili dokręcenia śrub pokryw ło-żysk głównych do końca operacji nie należyobracać wału korbowego.• Odkręcić śruby mocowania pokryw łożyskgłównych i ostrożnie zdjąć pokrywy łożysk głów-nych.• Za pomocą przymiaru do sprawdzania pręci-ków Plastigage (znajduje się wewnątrz lub naopakowaniu) określić luz promieniowy w łoży-sku na podstawie największej szerokości od-kształconego pręcika pomiarowego.• Zanotować wartość luzu promieniowego ło-żysk głównych i porównać ją z wartością wła-ściwą.• Jeśli wynik pomiaru wykracza poza granicetolerancji, należy zastosować panewki główne0 odpowiedniej grupie selekcyjnej grubości lubprzeszlifować czop główny wału na wymiar na-prawczy i zastosować panewki naprawcze.

Sprawdzanie luzu osiowego wałukorbowegoLuz osiowy wału korbowego reguluje się grubo-ścią półpierścieni oporowych, przejmującychosiowe obciążenia wału korbowego.• Po obu stronach środkowego łożyska głów-nego umieścić półpierścienie oporowe stronąrowkowaną w kierunku ramion wału.• W gniazdach kadłuba umieścić górne panew-ki łożysk głównych, powlec olejem silnikowymczopy główne wału korbowego i położyć wałkorbowy na panewkach. Założyć pokrywy ło-żysk głównych wraz z dolnymi panewkami głów-nymi. Wkręcić nowe śruby pokryw łożysk głów-nych i dokręcić je właściwym momentem.• Oprzeć czujnik komparatora o czołową po-wierzchnię skrajnego czopa wału korbowego.• Za pomocą odpowiedniej dźwigni przesuwaćwał korbowy wzdłuż jego osi w obu kierunkach1 odczytać na wskaźniku komparatora luz osio-wy wału.• Jeśli luz osiowy wału korbowego jest zbytduży, należy wymienić półpierścienie oporowena odpowiednio grubsze.

Składanie zespołu tłoka z korbowodem• Założyć nowy pierścień osadczy w otworzepiasty tłoka.• W kąpieli olejowej o temperaturze 60 do 70°Cnagrzać korbowód, tłok i sworzeń tłoka.• Umieścić górną część tłoka w przyrządzieo kształcie litery „V" i ustawić współosiowo otwórsworznia oraz otwór przyrządu, przez który bę-dzie wprowadzany sworzeń tłoka.• Umieścić w przyrządzie korbowód tak, aby ośotworu w tulejce główki znalazła się na przedłu-żeniu osi otworów piast tłoka. Zwrócić uwagę naprawidłowy sposób montażu korbowodu wzglę-dem tłoka. Za pomocą trzpienia o średnicynieznacznie mniejszej od średnicy sworznia wci-

Page 89: nissan almera n15

Sprawdzanie części i składanie silnika

snąć za pomocą prasy sworzeń w otwory piasttłoka i tulejki główki korbowodu.• Założyć nowy pierścień osadczy w otworzedrugiej piasty tłoka.• Sprawdzić prawidłowość złożenia zespołu tło-ka z korbowodem (rys. 1.43).• Za pomocą przyrządu do zakładania pierście-ni tłoków umieścić kolejno w odpowiednich

Rys. 1.43. Sposób składania zespołu tłokaz korbowodem1 — znak kierunku montażu tłoka, który powinien byćskierowany w stronę napędu rozrządu, 2 — znak grupyselekcyjnej średnicy tłoka, 3 — znaki kompletacjikorbowodu i jego pokrywy oznaczające numer cylindra,z którym współpracują (tu cylinder nr 1), które powinnybyć skierowane w stronę filtru oleju, 4 — półpanewkakorbowodu z otworem do przepływu oleju (górnapanewka korbowa), 5 — półpanewka pokrywykorbowodu (dolna panewka korbowa)

Rys. 7.44. Sposób montażu pierścieni tłokaA — kierunek montażu, B — rozstawienie zamkówpierścieni 1 — znak na denku tłoka, który powinien byćskierowany w stronę napędu rozrządu, 2 — zamekrozpieracza pierścienia zgarniającego (dolnego),3 — zamek dolnej części pierścienia zgarniającego(dolnego), 4 — zamek górnego pierścienia(1. uszczelniającego) oraz górnej części pierścieniazgarniającego (dolnego), 5 — zamek środkowegopierścienia (2. uszczelniającego)

Rys. 1.45. Panewka łożyskagłównego wału korbowego1 — półpanewka z rowkiemsmarowym i otworem doprzepływu oleju montowanaw kadłubie (górna panewkagłówna), 2 — półpanewkagładka montowana w pokrywiełożyska głównego (dolnapanewka główna), 3 — znakbarwny grupy selekcyjnejpanewki

rowkach tłoka: pierścień zgarniający (dolny),drugi uszczelniający (środkowy) i pierwszyuszczelniający (górny), kierując ich oznaczenie„N" w stronę denka tłoka (rys. 1.44A). Rozstawićzamki pierścieni na obwodzie tłoka tak, abyżaden z nich nie znajdował się w płaszczyźniesworznia ani do niej prostopadłej (rys. 1.44B).Pierścień zgarniający składa się z trzech ele-mentów: pierścienia górnego, pierścienia dolne-go i rozpieracza (pierścienia rozpierającego).Zamki poszczególnych części pierścienia zgar-niającego muszą być przesunięte względemsiebie i znajdować się w takich miejscach rowkaw tłoku, w których wewnętrzna powierzchniarowka jest przecięta i umożliwia odpływ zgarnię-tego oleju do wnętrza tłoka (patrz rys. 1.44B).

Składanie silnika

• W gniazdach kadłuba umieścić górne półpa-newki łożysk głównych (z otworem i rowkamismarowymi).• Po obu stronach środkowego łożyska głów-nego założyć półpierścienie oporowe (stronąrowkowaną skierowaną do ramion wału).

Rys. 1.46. Oznaczenia, sposób montażu i kolejnośćdokręcania śrub pokryw łożysk głównych wałukorbowego

91

Page 90: nissan almera n15

Silniki benzynowe

• Powlec olejem silnikowym czopy główne i kor-bowe wału korbowego oraz położyć wał napółpanewkach głównych w kadłubie silnika.• Założyć pokrywy łożysk głównych wraz z pow-leczonymi olejem silnikowym gładkimi dolnymipółpanewkami głównymi (łożysko nr 1 znajdujesię od strony napędu rozrządu).• Powlec śruby pokryw łożysk głównych olejemsilnikowym i dokręcić je właściwym momentemw zalecanej kolejności (rys. 1.46).• Sprawdzić,czy wał korbowy swobodnie obra-ca się w łożyskach.

Określenie grupy selekcyjnej panewekkorbowych wału korbowegoOznaczenia na wale korbowym i na panewkachumożliwiają ich prawidłowe skojarzenie. Ozna-czenie grupy selekcyjnej na wale korbowym (1,patrz rys. 1.41) stanowi kod czterech cyfr iden-tyfikacji grupy panewek, które należy zamonto-wać na każdym czopie korbowym. Skrajna lewacyfra na przeciwciężarze wału korbowego odno-si się do czopa korbowego nr 4 (od strony kołazamachowego); następne cyfry dotyczą czopówkorbowych w kolejności malejącej.Grupy selekcyjne panewek są oznaczone barw-nym znakiem na ich krawędziach.W tablicy podano grupy selekcyjne panewekkorbowych, które należy zastosować dla czo-pów korbowych wału korbowego w zależnościod grupy selekcyjnej ich średnicy oraz grupyselekcyjnej pokrywy.

Grupy selekcyjne panewek korbowych wałukorbowego

Grupa selekcyjnaczopa korbowego

012

Grupa selekcyjnapanewki korbowej

Nie oznaczona1 (brązowy)2 (zielony)

Dalsze czynności składania silnika

• Powlec zewnętrzne powierzchnie tłoków i gła-dzie cylindrów olejem silnikowym.• Obrócić wał korbowy tak, aby czopy korbowecylindrów nr 1 i 4 znalazły się w położeniu GMR• Za pomocą przyrządu do ściskania pierścienitłoków wsunąć do tulei cylindrów nr 1 i 4przeznaczone do nich zespoły tłoków z korbo-wodami, uwzględniając ich oznaczenia i prze-strzegając prawidłowego sposobu montażu. Licz-by wybite na łbie korbowodu i jego pokrywiepowinny odpowiadać numerowi cylindra i być(obie) skierowane w stronę filtru oleju.• Znaki wybite na denku tłoka powinny byćskierowane w stronę napędu rozrządu.• Umieścić półpanewkę z otworem smarowymw łbie korbowodu tak, aby jej otwór pokrywał sięz otworem w korbowodzie.

92

Rys. 1.47. Widok z góry kadłuba silnika1 — znaki na denkach tłoków skierowane w stronęnapędu rozrządu (niewidoczne na rysunku znakikompletacji korbowodów i ich pokryw są skierowanew stronę filtru oleju), 2 — tulejki ustawcze głowicy

Sprawdzanie luzu promieniowego w łożyskukorbowym• Ułożyć pręciki pomiarowe Plastigage o długo-ści równej szerokości panewki wzdłuż czopówkorbowych nr 1 i 4.• Założyć pokrywy korbowodów nr 1 i 4 wrazz ich półpanewkami oraz dokręcić śruby ichmocowania właściwym momentem.Uwaga. Podczas następnej operacji nie obracaćwału korbowego.• Wymontować pokrywy korbowodów nr 1 i 4.Za pomocą przymiaru (znajduje się wewnątrzlub na opakowaniu pręcików pomiarowych Pla-stigage) odczytać luz promieniowy odpowiada-jący maksymalnej szerokości odkształconegopręcika pomiarowego.• Porównać zmierzony luz promieniowy w łoży-sku korbowym z właściwą wartością tego luzu.Jeśli zmierzony luz wykracza poza granice tole-rancji, należy wymienić panewkę uwzględniającoznaczenie jej grubości lub przeszlifować czopykorbowe i zamontować panewki naprawcze0 większej grubości.• Powlec olejem silnikowym nowe śruby i pół-panewki pokryw korbowodów. Zamontować po-krywy korbowodów wraz z ich półpanewkami1 dokręcić właściwym momentem nowe śrubyich mocowania.• Obrócić wał korbowy o 180° i powtórzyć dlacylindrów nr 2 i 3 wszystkie czynności wykona-ne uprzednio dla cylindrów nr 1 i 4.• Zmierzyć luz osiowy korbowodów na czo-pach korbowych. W przypadku przekroczeniadopuszczalnych wartości należy wymienić kor-bowód lub wał korbowy.• Pokryć pastą uszczelniającą powierzchnię przy-legania tylnej pokrywy kadłuba i zamontować ją.• Za pomocą trzpienia o odpowiedniej średnicyzamontować w gnieździe pokrywy tylny pier-ścień uszczelniający wał korbowy.• Zamontować na wał korbowy koło zamacho-we (lub tarczę napędową przekładni hydrokine-

Page 91: nissan almera n15

Układ smarowania

tycznej) i unieruchomić koło zamachowe (lubtarczę napędową) odpowiednim przyrządem.• Powlec olejem silnikowym śruby mocującekoło zamachowe (lub tarczę napędową prze-kładni hydrokinetycznej) i dokręcić je właściwymmomentem.• W samochodach wyposażonych w mecha-niczną skrzynkę przekładniową sprawdzić sto-pień zużycia i stan tarczy sprzęgła oraz zespołudociskowego sprzęgła. Jeśli są w prawidłowymstanie, zamontować je, uwzględniając znakijstawcze naniesione na kole zamachowym przedwymontowaniem sprzęgła. Wyśrodkować do-kładnie tarczę sprzęgła i dokręcić właściwymmomentem śruby mocujące zespół dociskowy(patrz odpowiedni opis w podrozdz. 3.2).• Zamontować głowicę silnika i łańcuchy napę-du rozrządu (patrz odpowiedni opis w p. 1.2.2).• Zdjąć przyrząd unieruchamiający koło zama-chowe (lub tarczę napędową przekładni hydro-kinetycznej).• Połączyć skrzynkę przekładniową z silnikiem.• Zamontować rozrusznik i alternator oraz podłą-czyć ich przewody elektryczne.• Nalać do silnika odpowiednią ilość właściwe-go rodzaju oleju silnikowego.• Zamontować zespół napędowy do samocho-du (patrz odpowiedni opis w p. 1.2.3).

1.2.5. Układ smarowania

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEORAZ SPRAWDZANIE POMPY OLEJU

Uwaga. Pompa oleju jest umieszczona w pokry-wie napędu rozrządu. Wymontowanie pompyoleju wymaga uprzedniego wymontowania gło-wicy oraz łańcuchów napędu rozrządu.

Wymontowanie i rozkładanie pompy oleju• Wymontować głowicę (patrz odpowiedni opisw p. 1.2.2).• Położyć pokrywę napędu rozrządu wewnętrz-ną stroną do góry i wymontować pokrywę pom-py oleju.• Wyjąć koła zębate pompy oleju.• Wykręcić gwintowany korek oraz wyjąć tło-czek i sprężynę zaworu przelewowego.• Oczyścić i sprawdzić stan wszystkich części.• Sprawdzić, czy na kołach zębatych pompyi wewnątrz jej obudowy nie ma śladów zatarcialub zarysowań.• Jeśli stan części nie budzi zastrzeżeń, umie-ścić koła zębate w obudowie pompy.• Za pomocą szczelinomierza zmierzyć luz pro-mieniowy zewnętrznego koła zębatego w obu-dowie pompy (rys. 1.49A), luz międzyzębny kółpompy (rys. 1.49B), luz między kołem wewnętrz-

Rys. 1.48. Układ smarowania1 — kadłub silnika, 2 — króciec mocowania filtru oleju,3 — filtr oleju, 4 — prowadnica wskaźnika poziomu oleju,5 — prętowy wskaźnik poziomu oleju, 6 — pokrywanapędu rozrządu, 7 — koło zębate zewnętrzne pompyoleju, 8 — koło zębate wewnętrzne pompy oleju,9 — pokrywa pompy oleju, 10 — tulejka napędu pompyoleju, 11 — pierścień uszczelniający o przekrojuokrągłym, 12 — ssak pompy oleju, 13 — zawórprzelewowy, 14 — sprężyna zaworu przelewowego,15 — korek gwintowany, 16 — miska olejowa,17 — korek spustu oleju, 18 — czujnik ciśnienia oleju

nym i sierpową przegrodą obudowy (rys. 1.49C)oraz luz osiowy między kołami zębatymi i płasz-czyzną przylegania pokrywy pompy (rys. 1.49D).Jeśli luzy są większe od dopuszczalnych lub nawymienionych częściach występują znaczne za-rysowania, należy wymienić koła zębate lubobudowę pompy.

Składanie i zamontowanie pompy oleju• W celu złożenia i zamontowania pompy olejuwykonać czynności w kolejności odwrotnej dopodanej podczas jej wymontowania i rozkłada-nia. Części przed składaniem powinny być po-wleczone olejem silnikowym. Podczas składanianależy wymienić uszczelkę o przekroju okrą-głym gwintowanego korka zaworu przelewowe-go pompy.

93

Page 92: nissan almera n15

Silniki benzynowe

B

Rys. 1.49. Sposób sprawdzania luzów pompy olejuA — sprawdzanie luzu promieniowego zewnętrznego kołazębatego w obudowie pompy, B — sprawdzanie luzumiędzyzębnego kół pompy, C — sprawdzanie luzu międzykołem zębatym wewnętrznym i sierpową przegrodąobudowy, D — sprawdzanie luzu osiowego między kołamizębatymi i płaszczyzną przylegania pokrywy pompy

SPRAWDZANIE CIŚNIENIA OLEJU• W miejsce czujnika ciśnienia oleju (rys. 1.50)wkręcić końcówkę przewodu manometru o od-powiednim zakresie pomiarowym.• Uruchomić i nagrzać silnik do temperaturynormalnej pracy. Odczytać na manometrze ci-

94

Rys. 1.50. Usytuowaie czujnika ciśnienia oleju

śnienie oleju na biegu jałowym, przy 2000 obr/minoraz przy 6000 obr/min. Porównać odczytanewartości z wartościami właściwymi (patrz danew podrozdz. 1.1).

1.2.6. Układ chłodzenia

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEPASKA NAPĘDU POMPY CIECZYCHŁODZĄCEJ ORAZ POMPYWSPOMAGANIA UKŁADU KIEROWNICZEGO

Wymontowanie• Jeśli samochód jest wyposażony w kodowa-ny odbiornik radiowy, przed odłączeniem aku-mulatora zanotować kod radioodbiornika.• Podnieść i podeprzeć przód samochodu, wy-montować prawe przednie koło oraz osłonę prze-ciwbłotną z wnęki prawego koła przedniego.• Wymontować prawą dolną osłonę przedziałusilnika.• W wersjach z klimatyzacją samochodów wy-posażonych w silnik 1,4 wymontować paseknapędu sprężarki klimatyzacji (patrz odpowiedniopis w rozdz. 11).• Poluzować nakrętkę (1, rys. 1.52) śruby gór-nego mocowania pompy wspomagania układukierowniczego; następnie poluzować śrubę (2)regulacji naciągu paska klinowego.• Zdjąć pasek napędu pompy cieczy chłodząceji pompy wspomagania układu kierowniczego.

Zamontowanie• Sprawdzić stan i oczyścić rowki wszystkichkół pasowych.• Założyć pasek napędu pompy cieczy chło-dzącej i pompy wspomagania układu kierowni-czego, zwracając uwagę na jego prawidłowepołożenie w rowkach wszystkich kół pasowych,a szczególnie koła pasowego wału korbowego.• Naciągnąć pasek obracając śrubę regulacyj-ną tak, aby uzyskać wymaganą wartość ugięcia

Page 93: nissan almera n15

Układ chłodzenia

odcinka paska między kołami pasowymi pom-py cieczy chłodzącej i pompy wspomaganiaukładu kierowniczego (patrz strzałki na rys.1.52).• Dokręcić śrubę górnego mocowania pompywspomagania układu kierowniczego.• W wersjach z klimatyzacją samochodów wy-posażonych w silnik 1,4 zamontować pasek

napędu sprężarki klimatyzacji (patrz odpowiedniopis w rozdz. 11).• Zamontować osłonę przeciwbłotną we wnęceprawego koła przedniego oraz zamontować pra-we koło przednie.• Opuścić samochód.• Podłączyć akumulator do instalacji elektrycz-nej samochodu.

A 11

Rys. 1.51. Układ chłodzeniaA — zespół napędowy z mechaniczną skrzynką przekładniową w wersji bez klimatyzacji, B — zespół napędowyz mechaniczną skrzynką przekładniową w wersji z klimatyzacją, C — zespół napędowy z automatyczną skrzynkąprzekładniową1 — koło pasowe pompy cieczy chłodzącej, 2 — pompa cieczy chłodzącej, 3 — obudowa termostatu, 4 — termostat,5 — pokrywa termostatu, 6 — czujnik temperatury cieczy chłodzącej (sterowania silnika), 7 — nagrzewnica wnętrzasamochodu, 8 — silnik wentylatora (silniki wentylatorów) chłodnicy, 9 — wspornik wentylatora (wentylatorów) chłodnicy,10 — wentylator (wentylatory) chłodnicy, 11 — chłodnica, 12 — zbiornik wyrównawczyX — do skrzynki automatycznej (przewody chłodnicy oleju)

95

Page 94: nissan almera n15

Silniki benzynowe

Rys. 1.52. Sposób regulacji naciągu paska napędupompy cieczy chłodzącej oraz przebieg paskównapędu osprzętu silnikaA — silnik GA14DE, B — silnik GA16DE wersji bezklimatyzacji, C — silnik GA16DE wersji z klimatyzacją1 — elementy górnego mocowania pompy wspomaganiaukładu kierowniczego, 2 — śruba regulacji naciągupaska, 3 — koło pasowe wału korbowego, 4 — kołopasowe pompy wspomagania układu kierowniczego,5 — koło pasowe pompy cieczy chłodzącej, 6 — kołopasowe alternatora, 7 — koło pasowe sprężarkiklimatyzacji, 8 — rolka napinacza

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEPOMPY CIECZY CHŁODZĄCEJ

Wymontowanie• Jeśli samochód jest wyposażony w kodowa-ny odbiornik radiowy, przed odłączeniem aku-mulatora zanotować kod radioodbiornika.• Podnieść i podeprzeć przód samochodu, wy-montować prawe koło przednie oraz osłonę prze-ciwbłotną z wnęki prawego koła przedniego.• Wymontować prawą dolną osłonę przedziałusilnika.• Opróżnić układ chłodzenia (patrz odpowiedniopis).• Poluzować elementy mocowania koła paso-wego pompy cieczy chłodzącej.• Wymontować paski klinowe napędu osprzętusilnika (patrz poprzedni opis).• Zdjąć koło pasowe pompy cieczy chłodzącej.• Odkręcić śruby mocujące i odłączyć obudo-wę termostatu od pompy cieczy chłodzącej.

96

Rys. 1.53. Sposóbmontażu termostatu —widok od stronypokrywy termostatuStrzałka termostatupowinna być skierowanado góry

• Wykręcić śruby mocowania pompy cieczychłodzącej i zdjąć pompę cieczy chłodzącej.

Zamontowanie• Starannie oczyścić rozpuszczalnikiem po-wierzchnie przylegania uszczelek w kadłubie sil-nika, obudowie pompy cieczy chłodzącej i obu-dowie termostatu.• Sprawdzić stan części pompy cieczy chłodzą-cej i jeśli wykazują nadmierne zużycie lub sąznacznie porysowane, wymienić pompę.• Nanieść pastę uszczelniającą na uszczelnia-ne powierzchnie obudowy pompy cieczy chło-dzącej.• Założyć pompę cieczy chłodzącej.• Dokręcić śruby mocowania pompy cieczychłodzącej do pokrywy napędu rozrządu orazśruby mocowania obudowy termostatu do obu-dowy pompy cieczy chłodzącej.• Zamontować paski klinowe napędu osprzętu(patrz odpowiedni opis).• Dokręcić śruby mocujące koło pasowe pom-py cieczy chłodzącej.• Zamontować prawą dolną osłonę przedziałusilnika.• Zamontować osłonę przeciwbłotną we wnęceprawego koła przedniego oraz zamontować pra-we koło przednie.• Opuścić samochód.• Napełnić i odpowietrzyć układ chłodzenia(patrz odpowiedni opis) oraz sprawdzić jegoszczelność.• Podłączyć akumulator do instalacji elektrycz-nej samochodu.

OPRÓŻNIANIE, NAPEŁNIANIEI ODPOWIETRZANIE UKŁADU CHŁODZENIA

Opróżnianie• Ustawić pokrętło regulacji temperatury w po-łożeniu maksymalnego ogrzewania wnętrza.• Umieścić pod samochodem naczynie do ze-brania cieczy chłodzącej.

Page 95: nissan almera n15

Układy chłodzenia i wylotowy

Rys. 1.54. Rozmieszczenie korków spustu cieczychłodzącejA — korek w kadłubie silnika, B — korek w dolnej częścichłodnicy

• Odkręcić korek zbiornika wyrównawczego cie-czy chłodzącej w celu obniżenia ciśnienia w u-kładzie.• Odkręcić korek spustu cieczy chłodzącej umiesz-czony w dolnej części chłodnicy (rys. 1.54B).

Rys. 7.55. Rozmieszczenie odpowietrzników układuchłodzeniaA — w kolektorze dolotowym, B — w głowicy

• Wymontować zbiornik wyrównawczy i opróż-nić go.• Odkręcić odpowietrzniki układu chłodzenia:w kolektorze dolotowym (patrz rys. 1.55A), a na-stępnie w głowicy (patrz rys. 1.55B).• Odkręcić korek spustu cieczy chłodzącej w ka-dłubie silnika (rys. 1.54A).

10

Rys. 7.56. Układ wylotowy1 — kolektor wylotowy, 2 — uszczelka, 3 — sonda lambda, 4 — przewód recyrkulacji spalin, 5 — katalizator wstępny,6 — osłony termiczne, 7 — przednia rura wylotowa, 8 — katalizator końcowy, 9 — tłumik wstępny, 10 — tłumik końcowyX — do zaworu recyrkulacji spalin

97

Page 96: nissan almera n15

Silniki benzynowe

• Po spłynięciu cieczy chłodzącej przepłukaćukład chłodzenia czystą wodą doprowadzanąprzez wlew w chłodnicy, następnie wkręcićkorki spustowe układu chłodzenia, napełnićukład chłodzenia czystą wodą, odczekać kilkaminut, wykręcić korki spustowe i spuścić za-wartą w nim wodę. Przepłukać także zbiornikwyrównawczy.• Powlec pastą uszczelniającą gwint korka spu-stu cieczy chłodzącej z kadłuba. Wkręcić korkispustowe w kadłub i chłodnicę oraz odpowietrz-nik w głowicę (rys. 1.55B).• Zamocować zbiornik wyrównawczy i podłą-czyć do niego przewody układu chłodzenia.

Napełnianie i odpowietrzanie• Napełniać powoli układ chłodzenia przez wlewchłodnicy, aż ciecz chłodząca zacznie wylewać

się przez poluzowany odpowietrznik w kolekto-rze dolotowym.• Dokręcić odpowietrznik w głowicy, gdy wypły-wająca z jego otworu ciecz nie będzie zawierałapęcherzyków powietrza.• Napełnić maksymalnie układ i zakręcić korekchłodnicy.• Napełnić zbiornik wyrównawczy do poziomumaksymalnego i zakręcić jego korek wlewu.• Uruchomić silnik i nagrzać go do normalnejtemperatury pracy.• Zatrzymać silnik i ostudzić go do temperaturyotoczenia.• Sprawdzić poziom cieczy w chłodnicy i, w raziepotrzeby, uzupełnić do maksymalnego poziomu.• Uruchomić silnik i powtarzać ostatnią czynnośćaż do ustabilizowania się poziomu cieczy chłodzą-cej w chłodnicy i zbiorniku wyrównawczym.

Page 97: nissan almera n15

2 SILNIKWYSOKOPRĘŻNY

2.1. CHARAKTERYSTYKATECHNICZNA

DANE OGÓLNE

Czterocylindrowy rzędowy silnik czterosuwowyo zapłonie samoczynnym i pośrednim wtryskupaliwa z wirowymi komorami spalania, niedoła--lowany, jest ustawiony poprzecznie z przodusamochodu i ma kadłub odlany z żeliwa orazgłowicę odlaną ze stopu aluminium. Jeden wałrozrządu jest ułożyskowany w głowicy i napę-dzany paskiem zębatym. Sterowanie silnika jestelektroniczne. Występują dwie odmiany silnika:bez recyrkulacji spalin (CD20) oraz z recyrkula-cją spalin (CD20E).

Podstawowe parametry

Typ:- od VII 1995 do III 1996: CD20;- od IV 1996: CD20E.

Średnica cylindra: 84,5 mm.Skok tłoka: 88 mm.Pojemność skokowa: 1973 cm3.Stopień sprężania: 22.Ciśnienie sprężania (przy 200 obr/min):— nominalne: 3,14 MPa;— minimalne: 2,45 MPa;— dopuszczalna różnica między cylindrami:0,49 MPa.Moc znamionowa:— wg ECE: 55 kW;— wg DIN: 75 KM.

Prędkość obrotowa mocy znamionowej:4800 obr/min.Moment maksymalny:— wg ECE: 132 N • m;— wg DIN: 13,5 kGm.Prędkość obrotowa momentu maksymalnego:2800 obr/min.

GŁOWICA

Odlana ze stopu aluminium głowica ma wsta-wiane: wirowe komory spalania, prowadnicezaworów i gniazda zaworów.W głowicy jest ułożyskowany jeden wał rozrządu(dolne połówki łożysk wykonano bezpośredniow głowicy, natomiast pokrywy odlano z tegosamego materiału i są przykręcane śrubami).Łożysko nr 1 znajduje się od strony napędurozrządu (paska zębatego).Głowica jest ustalona względem kadłuba dwo-ma kołkami ustawczymi wciśniętymi w górnąpłytę kadłuba.Wysokość głowicy (mierzona między górną i dol-ną płaszczyzną głowicy): 137,9 do 138,1 mm.Dopuszczalna niepłaskość górnej płaszczyznygłowicy: 0,1 mm.Grubość dopuszczalna zeszlifowanej warstwymateriału: 0,1 mm (łącznie dla dolnej płaszczy-zny głowicy i górnej płaszczyzny kadłuba).Średnica nominalna otworów prowadnic popy-chaczy zaworów: 34,998 do 35,018 mm.Średnica łożysk wału rozrządu: 30,000 do30,021 mm.Średnica nominalna otworów gniazd prowadniczaworów: 10,985 do 10,996 mm.

99

Page 98: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

Średnica naprawcza otworów gniazd prowadniczaworów: 11,185 do 11,196 mm.Średnica naprawcza (+0,5 mm) otworów gniazdzaworów:— dolotowych: 41,432 do 41,454 mm;— wylotowych: 35,432 do 35,454 mm.Głębokość otworów gniazd zaworów (mierzonaod dolnej płaszczyzny głowicy):— dolotowych: 9,85 do 10,15 mm;— wylotowych: 10,45 do 10,75 mm.

Uszczelka głowicyUszczelka głowicy jest wykonana z materiałówsyntetycznych nie zawierających azbestu. Kra-wędzie otworów cylindrów mają metalowe obra-mowania, natomiast krawędzie zewnętrzne sąwzmocnione sznurem silikonowym.Sposób montażu: powierzchnia z napisem „TOP"powinna być skierowana do głowicy, zaś ozna-czenia grubości uszczelki (patrz dalej) — doprzegrody czołowej nadwozia.Uszczelki głowicy mają zróżnicowaną grubość.Odpowiednią grubość uszczelki dobiera się w za-leżności od wystawania denka tłoka w położeniuGMP ponad górną płaszczyznę kadłuba. Gru-bość uszczelki jest oznaczona trójkątnymi wy-cięciami na jej krawędzi.

Dobór uszczelki głowicy w zależnościod wystawania tłoka

Wystawanietłoków w GMP

(mm)

mniej niż 0,505

0,505 do 0,555

ponad 0,555

Grubość uszczelkigłowicy

(mm)

1,10 ±0,03

1,15 ± 0,03

1,20 ± 0,03

1,25 ± 0,03

Liczba wycięćna krawędzi

uszczelki

0

1

2

3

Śruby mocowania głowicyLiczba śrub: 10.Przed ponownym zamontowaniem wykręconeśruby należy oczyścić szczotką drucianą orazpowlec olejem gwint i dolną powierzchnięłbów.Sposób montażu podkładek śrub mocowaniagłowicy: rowkowana powierzchnia podkładekpowinna być skierowana w stronę łba śruby.Kolejność dokręcania: dokręcać krzyżowo za-czynając od śrub środkowych (patrz rys. 2.32).

Komory spalaniaZastosowano wirowe komory spalania typu Ri-cardo Comet V wciskane w głowicę i ustalanekołkiem osadzonym w głowicy.

Gniazda zaworówGniazda zaworów są wciskane w głowicę.

100

Wymiary gniazd zaworów

Rodzaj gniazda zaworu

Szerokość przylgni (mm)Średnica zewnętrzna przylgni (mm)Kąt przylgniKąt podcięcia górnegoKąt podcięcia dolnegoZagłębienie gniazda zaworu wzglę-dem dolnej płaszczyznygłowicy (mm)

Dolotowe

1,9038,6 do 38,8

45°70°0"

1,8 ±0,05

Wylotowe

1,5631,6 do 31,8

45°0°0°

2,1 ± 0,05

Prowadnice zaworówŻeliwne prowadnice zaworów są wciskane w gło-wicę.Średnica zewnętrzna:— nominalna: 11,023 do 11,034 mm;— naprawcza: 11,223 do 11,234 mm.Średnica wewnętrzna po wciśnięciu i rozwierce-niu: 7,000 do 7,015 mm.Wystawanie prowadnic z głowicy: 10,3 mm.Wcisk w otworze głowicy: 0,027 do 0,049 mm.Luz trzonka zaworu dolotowego w prowadnicy:— nominalny: 0,02 do 0,05 mm;— dopuszczalny: 0,1 mm.Luz trzonka zaworu wylotowego w prowadnicy:— nominalny: 0,04 do 0,07 mm;— dopuszczalny: 0,1 mm.

ZaworyW głowicy znajduje się 8 zaworów stalowych,ustawionych równolegle względem siebie, uru-chamianych przez krzywki wału rozrządu zapośrednictwem popychaczy hydraulicznych.

Wymiary zaworówRodzaj zaworu

Długość (mm):- silnik CD20- silnik CD20EŚrednica trzonka (mm)Średnica grzybka(mm)Kąt przylgniGrubość minimalnatalerzyka (mm)

Dolotowy

100,53 do 100,9799,53 do 99,976,965 do 6,980

39,0 do 39,345°30'

0,5

Wylotowy

100,38 do 100,8299,38 do 98,826,945 do 6,960

32,0 do 32,245°30'

0,5

Luz roboczy zaworówLuz roboczy zaworów: zerowy (regulowany sa-moczynnie za pomocą popychaczy hydraulicz-nych).

Popychacze hydrauliczneWalcowe popychacze hydrauliczne (tzw. szklan-kowe), poruszające się w otworach prowadnicw głowicy, zapewniają samoczynne kasowanieluzu zaworów.Średnica zewnętrzna popychacza: 34,959 do34,975 mm.Luz popychacza w otworze prowadnicy:— nominalny: 0,023 do 0,059 mm;— dopuszczalny: 0,1 mm.

Page 99: nissan almera n15

Charakterystyka techniczna

Sprężyny zaworówZastosowano po dwie współśrodkowe spręży-ny śrubowe na zawór. Sprężyny są jednakowedla zaworów dolotowych i wylotowych. Górnepodkładki oporowe sprężyn zaworów wyloto-wych wyposażono w urządzenie zapewniającesamoczynny obrót zaworu podczas jego otwie-rania.Sposób montażu: zwoje o mniejszym skoku lubze znakiem barwnym powinny znajdować się odstrony głowicy.

Parametry sprężyn zaworów

Rodzaj sprężyny

Typ silnika

Wysokość swobod-na (mm)Wysokość pod ob-ciążeniem (mm/N)Dopuszczalna nie-prostopadłość (mm)

Zewnętrzna

CD20

43,2

36,1/165

2,1

CD20E

42,25

35,1/165

1,8

Wewnętrzna

CD20

38,2

32,6/78,5

1,9

CD20E

36,57

31,6/72

1,6

KADŁUBKadłub silnika jest odlany z żeliwa. Gładziecylindrów są wykonane bezpośrednio w kadłu-bie. Produkuje się kadłuby o pięciu grupachselekcyjnych średnic cylindrów. Cyfrowe ozna-czenia grupy selekcyjnej są wybite dla każdegocylindra na górnej powierzchni kadłuba od stro-ny pompy wtryskowej.Wysokość nominalna kadłuba (mierzona od osiobrotu wału korbowego do górnej płaszczyznykadłuba): 211,25 do 211,35 mm.Dopuszczalna niepłaskość górnej płaszczyznykadłuba: 0,1 mm.Grubość dopuszczalna zeszlifowanej warstwymateriału: 0,1 mm (łącznie dla dolnej płaszczy-zny głowicy i górnej płaszczyzny kadłuba).Średnica cylindra:-grupa 1: 84,500 do 84,510 mm;-grupa 2: 84,510 do 84,520 mm;- grupa 3: 84,520 do 84,530 mm;- grupa 4: 84,530 do 84,540 mm;- grupa 5: 84,540 do 84,550 mm.Owalizacja cylindra (mierzona jako różnica śred-nic w dwóch wzajemnie prostopadłych płaszczy-znach odległych od jego górnej krawędzi o 20i 120 mm):-wartość nominalna: 0,015 mm;- wartość dopuszczalna: 0,400 mm.Stożkowość cylindra (mierzona 70 mm poniżejjego górnej krawędzi):- wartość nominalna: 0,01 mm;- wartość dopuszczalna: 0,04 mm.Dopuszczalne zużycie cylindra: 0,2 mm.Średnicę, na jaką ma być przeszlifowany cylin-der, określa się w następujący sposób. Średnicapo szlifowaniu powinna być równa sumie średni-cy nominalnej tłoka i wymaganego luzu tłoka

w cylindrze powiększonej o 0,02 mm (zapas nadotarcie tłoka do cylindra).Średnica gniazda środkowego łożyska główne-go wału korbowego:— grupa 0: 56,654 do 56,663 mm;— grupa 1: 56,663 do 56,672 mm;— grupa 2: 56,672 do 56,680 mm.

UKŁAD TŁOKOWO-KORBOWY

Wał korbowyOdlany z żeliwa wał korbowy ma pięć czopówgłównych i osiem przeciwciężarów.Średnica nominalna środkowego czopa główne-go (nr 3):— grupa 0: 52,967 do 52,975 mm;— grupa 1: 52,959 do 52,967 mm;— grupa 2: 52,951 do 52,959 mm.Średnice pozostałych czopów głównych (nr 1, 2,4 i 5):— nominalna: 52,951 do 52,975 mm;— naprawcza (- 0,25 mm): 52,701 do 52,725 mm.Średnica nominalna czopów korbowych:— grupa 0: 49,968 do 49,974 mm;— grupa 1: 49,961 do 49,968 mm;— grupa 2: 49,954 do 49,961 mm.Średnica naprawcza czopów korbowych:— podwymiar — 0,08 mm: 49,874 do 49,894 mm;— podwymiar — 0,12 mm: 49,834 do 49,854 mm;— podwymiar — 0,25 mm: 49,704 do 49,724 mm.Dopuszczalna owalizacja czopów głównych i kor-bowych: 0,005 mm.Dopuszczalna stożkowość czopów głównychi korbowych: 0,002 mm.Bicie maksymalne: 0,05 mm.Luz promieniowy czopów w łożyskach: 0,039 do0,065 mm.Luz osiowy wału (regulowany grubością kołnie-rzy oporowych środkowego łożyska głównego):— nominalny: 0,05 do 0,18 mm;— maksymalny: 0,30 mm.

Panewki łożysk głównychCienkościenne panewki łożysk głównych mająskorupę stalową z nawalcowanym stopemłożyskowym glinowo-cynowym. Panewki łożyskgłównych produkuje się w pięciu grupachgrubości wyróżnionych barwnymi oznaczenia-mi na krawędzi. Panewki środkowego łożyskagłównego mają kołnierze pełniące rolę półpier-ścieni oporowych regulujących luz osiowy wałukorbowego.Sposób montażu:— półpanewki o gładkiej powierzchni ślizgowejsą umieszczone w pokrywach łożysk głównych;— półpanewki z otworem i rowkami smarnymisą umieszczone w gniazdach kadłuba.Grubość nominalna:— grupa 0 (oznaczenie żółte): 1,816 do 1,820 mm;— grupa 1 (oznaczenie zielone): 1,820 do 1,824 mm;

101

Page 100: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

— grupa 2 (oznaczenie brązowe): 1,824 do1,828 mm;— grupa 3 (oznaczenie czarne): 1,828 do1,832 mm;— grupa 4 (oznaczenie niebieskie): 1,832 do1,836 mm.Szerokość panewek:— łożysko środkowe (nr 3): 20,00 mm;— pozostałe łożyska (nr 1, 2, 4 i 5): 27,95 mm.

KorbowodyKorbowody są odkute ze stali i mają dwuteowyprzekrój trzona oraz prosty podział łba.Sposób montażu: znaki na pokrywie i na łbiekorbowodu powinny znajdować się naprzeciwsiebie, po stronie otworu smarnego korbowodu,znaku grupy tłoka (na denku) oraz wgłębieniaw denku o kształcie liścia koniczyny.Dopuszczalna nieprostopadłość osi otworów doosi symetrii trzona: 0,25%.Dopuszczalna wichrowatość osi otworów główkii łba korbowodu: 0,25%.Średnica otworu tulejki główki korbowodu: 25,025do 25,038 mm.Luz promieniowy łożysk korbowych: 0,031 do0,055 mm.Luz osiowy korbowodu: 0,3 mm.

Panewki łożysk korbowychCienkościenne panewki łożysk korbowych mająskorupę stalową z nawalcowanym stopem łoży-skowym glinowo-cynowym.Półpanewki montowane w łbie korbowodu mająotwór smarny. Otwór ten powinien być współo-siowy z otworem w korbowodzie.

TłokiTłoki są odlane ze stopu aluminium. W denkutłoka znajduje się komora spalania w kształcieliścia koniczyny.Tłoki o wymiarach nominalnych są dostępnew pięciu grupach selekcyjnych średnic, a na-prawcze — w dwóch grupach. Na tłoku znajdująsię trzy pierścienie.Sposób montażu tłoka: znak na denku tłokapowinien być skierowany w stronę paska zęba-tego napędu rozrządu, a wgłębienie w denkuw kształcie liścia koniczyny — w stronę pompywtryskowej.Średnica nominalna tłoka (mierzona w odległo-ści 62 mm od denka):— grupa 1: 84,465 do 84,475 mm;— grupa 2: 84,475 do 84,485 mm;— grupa 3: 84,485 do 84,495 mm;— grupa 4: 84,495 do 84,505 mm;— grupa 5: 84,505 do 84,505 mm.Średnica naprawcza tłoka (mierzona w odległo-ści 62 mm od denka):— wymiar +0,25 mm: 84,715 do 84,765;— wymiar +0,50 mm: 84,965 do 85,015.

102

Średnica otworu piast tłoka: 24,991 do 24,999 mm.Luz tłoka w cylindrze: 0,025 do 0,045 mm.

Pierścienie tłokówW rowkach tłoka znajdują się trzy pierścienie:— pierścień górny (1. uszczelniający): o wy-pukłej i chromowanej powierzchni zewnętrz-nej;— pierścień środkowy (2. uszczelniający): stoż-kowy;— pierścień dolny (zgarniający): wieloczęścio-wy (składany) z ekspanderem (sprężyną rozpie-rającą).Sposób montażu: litery „N" lub „R" na płaskiejpowierzchni pierścienia powinny być skierowa-ne w stronę denka tłoka.Rozstawienie zamków pierścieni: co 120°.Luz pierścieni w rowkach tłoka:— pierścień górny (1. uszczelniający): 0,060 do0,095 mm (maksymalny 0,1 mm);— pierścień środkowy (2. uszczelniający): 0,040do 0,075 mm (maksymalny 0,1 mm);— pierścień dolny (zgarniający): 0,030 do0,070 mm (maksymalny 0,1 mm).Luz w zamku pierścienia (po włożeniu do cylin-dra):— cylindry grup 1, 2 i 3: 0,20 do 0,30 mm(maksymalny 1mm);— cylindry grup 4 i 5: 0,12 do 0,22 mm (maksy-malny 1 mm).

Sworznie tłokówDrążone sworznie tłoków, wykonane ze stali,ulepszane cieplnie i szlifowane, są pasowaneobrotowo i ustalone wzdłużnie w piastach tłokapierścieniami osadczymi.Średnica zewnętrzna: 24,994 do 25,000 mm.Wcisk w piastach tłoka: 0,000 do 0,004 mm.Luz w tulejce główki korbowodu: 0,025 do0,044 mm.

Koło zamachoweOdlane z żeliwa koło zamachowe jest ustalonena wale korbowym kołkiem ustawczym.Bicie maksymalne (mierzone na obwodzie):0,15 mm.

UKŁAD ROZRZĄDUZastosowano jeden wał rozrządu ułożyskowanyw głowicy i napędzany paskiem zębatym odwału korbowego. Naciąg paska zębatego jestregulowany półautomatycznie za pomocą mi-mośrodowego napinacza sprężynowego. Wałrozrządu za pośrednictwem popychaczy hydrau-licznych uruchamia 8 zaworów.

Fazy rozrząduSilnik CD20Wartości faz rozrządu nie zostały ujawnioneprzez producenta.

Page 101: nissan almera n15

Charakterystyka techniczna

Silnik CD20EOtwarcie zaworu dolotowego: 14° przed GMRZamknięcie zaworu dolotowego: 38° po DMROtwarcie zaworu wylotowego: 56° przed DMRZamknięcie zaworu wylotowego: 12° po GMR

Wał rozrząduZastosowano jeden wał rozrządu odlany z żeli-wa obracający się w głowicy na pięciu łożyskachślizgowych i napędzany paskiem zębatym odwału korbowego.Sposób montażu: stożkowy czop wału od stronypaska zębatego napędu rozrządu.Wysokość krzywek wału rozrządu silnika CD20:— zaworów dolotowych: 49,20 do 49,25 mm;— zaworów wylotowych: 49,15 do 49,20 mm.Wysokość krzywek wału rozrządu silnika CD20E:— zaworów dolotowych: 48,70 do 48,75 mm;— zaworów wylotowych: 49,15 do 49,20 mm.Średnica czopów łożysk wału rozrządu: 23,935do 23,955 mm.Bicie wału rozrządu:— nominalne: 0,02 mm;— dopuszczalne: 0,05 mm.Luz w łożyskach wału rozrządu:— nominalny: 0,045 do 0,086 mm;— dopuszczalny: 0,100 mm.Luz osiowy wału rozrządu: 0,115 do 0,188 mm.

Pokrywy łożysk ślizgowych wału rozrząduOznaczenia: skrajne pokrywy bez oznaczeń,wyróżniają się pierścieniami uszczelniającymi0 różnej średnicy; pozostałe pokrywy oznaczo-ne liczbami: 2, 3 i 4.Zewnętrzna szerokość gniazd pierścieni uszczel-niających:— łożysko nr 1 (numer nie wybity): 17,5 mm;— łożysko nr 5 (numer nie wybity): 13,0 mm.Sposób montażu: strzałka na pokrywie powinnabyć skierowana do paska zębatego napędurozrządu.

Pasek zębaty napędu rozrząduKierunek przesuwania się paska: zgodny zestrzałkami na jego zewnętrznej powierzchni1 strzałkami na zewnętrznej powierzchni silnika.Naciąg paska: regulowany półautomatycznieprzez mimośrodowy napinacz rolkowy wyposa-żony w sprężynę.Naciąg kontrolny: 147 ± 24,5 N (15 ± 2,5 kg).Częstość obsługi: wymiana paska co 90 000 km.

UKŁAD SMAROWANIASmarowanie pod ciśnieniem zapewnia pompazębata o zazębieniu wewnętrznym zintegrowanaz zaworem przelewowym, umieszczona na przed-nim końcu wału korbowego i napędzana bezpo-średnio. W układzie znajduje się chłodnica oleju(typu olej — ciecz chłodząca) oraz filtr oleju.

Pompa olejuZastosowano zębatą pompę oleju o zazębieniuwewnętrznym. W obudowie pompy znajduje sięzawór przelewowy ograniczający maksymalneciśnienie w układzie smarowania. Pompa olejujest umieszczona na przednim końcu wału kor-bowego i napędzana bezpośrednio, zaś jej obu-dowa jest zamocowana do kadłuba silnika.W silnikach CD20E w kadłubie pompy znajdujesię ponadto czujnik położenia i prędkości obro-towej wału korbowego.Ciśnienie oleju (o temperaturze 80°C):— na biegu jałowym: 0,06 MPa;— przy 2000 obr/min: 0,30 MPa.Luz promieniowy zewnętrznego koła zębategow obudowie pompy: 0,12 do 0,20 mm.Luz między kołami zębatymi: maks. 0,18 mm.Luz osiowy między kołem zębatym wewnętrz-nym i płaszczyzną pokrywy: 0,05 do 0,09 mm.Luz osiowy między kołem zębatym zewnętrz-nym i płaszczyzną pokrywy: 0,05 do 0,11 mm.

Włącznik ciśnieniowy lampki kontrolnejciśnienia olejuWłącznik ciśnieniowy lampki kontrolnej ciśnieniaoleju jest wkręcony w ścianę kadłuba silnika,między filtrem oleju i kołami pasowymi.Ciśnienie włączenia lampki kontrolnej: poniżej0,02 MPa.Napięcie zasilania: 12 V.

Filtr olejuZastosowano wymienny filtr oleju o papierowymwkładzie filtrującym, wkręcany na chłodnicę olejui umieszczony na prawej ścianie kadłuba (patrzącod tyłu silnika w kierunku napędu rozrządu).W kadłubie pod króćcem do mocowania filtruoleju znajduje się zawór bocznikowy, który otwie-ra się w przypadku, gdy filtr przestaje być drożny,i kieruje olej z pompy bezpośrednio (z pominię-ciem filtru) do układu smarowania silnika.Marka i typ:— silnik CD20: Nissan 1508-W1103;— silnik CD20E: Nissan 15208-40L00.Pojemność filtru: 0,5 dm3.Częstość obsługi: wymiana filtru podczas każdejwymiany oleju w silniku.

Olej silnikowyIlość (z filtrem):— silnik CD20: 5,1 dm3;— silnik CD20E: 5,2 dm3.Rodzaj: olej silnikowy wielosezonowy o jakościwg API CD i lepkości wg SAE 5W 30, 10W 40,15W 40 lub 15W 50.Częstość wymiany:— w normalnych warunkach eksploatacji: co10 000 km lub co 1 rok;— w trudnych warunkach eksploatacji: co5000 km lub co pół roku.

103

Page 102: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

UKŁAD CHŁODZENIAZastosowano zamknięty układ chłodzenia podciśnieniem, o obiegu wymuszonym przez pom-pę, napełniony cieczą o obniżonej temperaturzezamarzania, zawierający następujące główne ele-menty: pompę cieczy chłodzącej, chłodnicę,zbiornik wyrównawczy, chłodnicę oleju (typu olej— ciecz chłodząca), termostat, dwa elektrycznewentylatory chłodnicy włączanymi przez 3 prze-kaźniki, uruchamiane przez elektroniczne urzą-dzenie sterujące silnika. Włączenie wentylatorówzależy od: prędkości jazdy, temperatury cieczychłodzącej silnik oraz — w samochodach wypo-sażonych w klimatyzację — od tego, czy jestona włączona.

Pompa cieczy chłodzącejOdśrodkowa pompa cieczy chłodzącej jest za-mocowana do kadłuba silnika i napędzana odwału korbowego paskiem klinowym wspólniez pompą wspomagania układu kierowniczego.

Pasek napędu pompy cieczy chłodzącejZastosowano pasek klinowy napędzający pom-pę cieczy chłodzącej i pompę wspomaganiaukładu kierowniczego.Naciąg (mierzony ugięciem pod naciskiem 100 Nprzyłożonym w połowie długości odcinka mię-dzy kołami pasowymi obu pomp):— pasek nowy: 4 do 6 mm;— pasek używany: 5 do 7 mm.

ChłodnicaZastosowano chłodnicę o pionowym przepływiei aluminiowym wymienniku ciepła oraz zbiorni-kach z tworzywa sztucznego.Ciśnienie otwarcia zaworu korka wlewu: 80 do100 kPa.

Zbiornik wyrównawczyZbiornik wyrównawczy, wykonany z półprzeźro-czystego tworzywa sztucznego, jest zamocowa-ny w przedziale silnika przed prawym nadkolem.

Chłodnica olejuChłodnicę oleju stanowi aluminiowy wymiennikciepła (typu olej — ciecz chłodząca) zamocowa-ny do prawej ściany kadłuba. Obudowa chłodni-cy oleju stanowi wspornik filtru oleju.

TermostatWoskowy termostat jest umieszczony w obudo-wie zamocowanej z prawej strony silnika nadfiltrem oleju.Sposób montażu: otwór lub zawór odpowietrzania(zależnie od wersji) powinien być skierowany dogóry, a sprężyna termostatu — w stronę silnika.Temperatura początku otwarcia: 88°C.Temperatura pełnego otwarcia: 100°C.Skok zaworu: 10 mm.

104

Wentylatory chłodnicyZastosowano dwa elektryczne wentylatory chłod-nicy o dwóch prędkościach zamocowane zachłodnicą i sterowane przez 3 przekaźniki.

Przekaźniki wentylatorów chłodnicyPrzekaźniki wentylatorów chłodnicy znajdują sięw skrzynce przekaźników w przedziale silnikanad prawym nadkolem.Jeden przekaźnik podwójny zasila równolegleoba wentylatory chłodnicy podczas pracy z pierw-szą prędkością obrotową. Połączenie jego ob-wodu sterowania z masą następuje przez styk„9" (silnik CD20) lub „14" (silnik CD20E) elektro-nicznego urządzenia sterującego silnika.Podczas pracy z drugą (większą) prędkościąobrotową wentylatory elektryczne są zasilanerównolegle przez dwa przekaźniki podwójne,których obwody sterowania są połączone z masąprzez styk „2" (silnik CD20) lub „13" (silnikCD20E) elektronicznego urządzenia sterującegosilnika.Warunki włączenia 1. prędkości wentylatorówchłodnicy:— prędkość jazdy poniżej 20 km/h, temperatu-ra cieczy chłodzącej 95 do 100°C, klimatyzacjanie włączona przez kierowcę;— prędkość jazdy 20 do 80 km/h, temperaturacieczy chłodzącej 90 do 95°C, klimatyzacja niewłączona przez kierowcę;— prędkość jazdy poniżej 20 km/h, temperaturacieczy chłodzącej poniżej 100°C, klimatyzacjawłączona przez kierowcę;— prędkość jazdy poniżej 80 km/h, temperaturacieczy chłodzącej poniżej 95°C, klimatyzacjawłączona przez kierowcę.Warunki włączenia 2. prędkości wentylatorówchłodnicy:— prędkość jazdy poniżej 20 km/h, temperaturacieczy chłodzącej powyżej 100°C, niezależnieod włączenia lub niewłączenia klimatyzacji przezkierowcę;— prędkość jazdy 20 do 80 km/h, temperaturacieczy chłodzącej ponad 95°C, klimatyzacja nie-zależnie od włączenia lub niewłączenia klimaty-zacji przez kierowcę;— prędkość jazdy powyżej 80 km/h, tempera-tura cieczy chłodzącej powyżej 100°C, niezależ-nie od włączenia lub niewłączenia klimatyzacjiprzez kierowcę.Oznaczenie barwne przekaźników: brązowe.Napięcie zasilania: 12 V.Rezystancja obwodu sterowania: 75 Q.

Czujnik temperatury cieczy chłodzącejCzujnik temperatury cieczy chłodzącej stanowirezystor o ujemnym współczynniku temperatu-rowym rezystancji wkręcony po prawej stroniew przedniej części głowicy, przekazujący do

Page 103: nissan almera n15

Charakterystyka techniczna

wskaźnika w zestawie wskaźników sygnał o tem-peraturze cieczy chłodzącej.Rezystancja:— przy 60°C: rezystancja 70 do 90 Q;— przy 100°C: rezystancja 21 do 24 Q.

Ciecz chłodzącaIlość:— wersje bez klimatyzacji: 4,9 dm3;— wersje z klimatyzacją: 5,2 dm3.Rodzaj: mieszanina równych objętości (po 50%)cieczy o niskiej temperaturze zamarzania (na ba-zie glikolu etylenowego) i wody demineralizowa-nej, stanowiąca ochronę do temperatury —35°C.Częstość obsługi: pierwsza wymiana cieczy chło-dzącej połączona z dokładnym płukaniem całe-go układu chłodzenia po przebiegu 90 000 kmlub po trzech latach eksploatacji, następniewymiana co 60 000 km lub co 2 lata.

UKŁAD ZASILANIA

DOPROWADZENIE POWIETRZAFiltr powietrzaFiltr powietrza, z wymiennym papierowym wkła-dem filtrującym, jest umieszczony w obudowiepo lewej stronie przedziału silnika, obok akumu-latora.Marka i typ: Nissan 16546-V0100.Częstość obsługi: wymiana co 60 000 km.

ZASILANIE PALIWEMObwód zasilania paliwem zawiera następującepodstawowe elementy: zbiornik paliwa, filtr pali-wa, rozdzielaczową pompę wtryskową oraz czterywtryskiwacze paliwa.

Zbiornik paliwaTłoczony z blachy zbiornik paliwa jest zamoco-wany pod podłogą przed tylną osią samochodu.Pojemność: 60 dm3.Rodzaj paliwa: olej napędowy.

Czujnik poziomu paliwaCzujnik poziomu paliwa, zanurzony w zbiorniku,jest dostępny po zdjęciu pokrywy otworu w po-dłodze pod tylnym siedzeniem.Napięcie zasilania: 12 V.

Parametry kontrolne czujnika poziomupaliwa

Wskazaniewskaźnika na tablicy

rozdzielczej

Pusty1/2

Pełny

Położeniepływakaczujnika

(mm)*

1318636

Rezystancjamiędzy

stykami 1 i 3(11)

78 do 8527 do 35

4 do 6

• Odległość środka pływaka od płaszczyzny przylegania uszczelkizespołu pompy i czujnika poziomu paliwa.

Regulator powrotnego przepływu paliwaRegulator powrotnego przepływu paliwa, stoso-wany w niektórych wersjach, jest wbudowanywe wspornik filtru paliwa oraz włączony w ob-wód powrotu paliwa między pompą wtryskowąi zbiornikiem paliwa. Reguluje on sposób odpro-wadzenia nadmiaru paliwa dostarczanego przezpompę do zbiornika. Paliwo nagrzewa się prze-chodząc przez filtr, pompę wtryskową orazwtryskiwacze. Jeśli temperatura paliwa w filtrzewynosi poniżej 30°C, jego nadmiar jest kierowa-ny do filtra w celu podgrzania. Natomiastnadmiar paliwa, które ma temperaturę w filtrzeponad 30°C jest kierowany bezpośrednio dozbiornika.

Filtr paliwaZastosowano filtr paliwa o wymiennym wkładziezamocowany w przedziale silnika na wspornikupo lewej stronie przegrody czołowej.Marka i typ: Nissan 16403-59E00.Częstość obsługi: odwadnianie filtru podczaskażdej wymiany oleju (co 10 000 km), wymianafiltru co 30 000 km.

Czujnik obecności wody w paliwieCzujnik obecności wody w paliwie, wkręconyw odstojnik pod filtrem paliwa, powoduje za-świecenie się lampki kontrolnej w zestawie wskaź-ników, gdy w odstojniku zbierze się woda (wy-trącona z paliwa).

Pompa wtryskowaPompa wtryskowa znajduje się po prawej stro-nie silnika w tylnej części i jest napędzanaodrębnym paskiem zębatym od tylnego końcawału rozrządu (od strony koła zamachowego).W silniku CD20 zastosowano rozdzielaczowąpompę wtryskową typu VE z mechanicznymregulatorem odśrodkowym, elektrozaworemzmiany kąta wyprzedzenia wtrysku, uruchamia-nym przez elektroniczne urządzenie sterującesilnika, elektrozaworem zwiększonej prędkościobrotowej zimnego silnika i elektrozaworemzatrzymania silnika (zaworem STOP).Silniki CD20E są zasilane rozdzielaczową pom-pą wtryskową z jednym tłokorozdzielaczem,pochodną od pompy VE, z elektrycznym siłow-nikiem regulacji ilości wtryskiwanego paliwa,elektrozaworem zmiany kąta wyprzedzenia wtry-sku i elektrozaworem zatrzymania silnika (zawo-rem STOP), uruchamianymi przez elektroniczneurządzenie sterujące silnika. W najnowszychwersjach tej pompy jest możliwa regulacja tylkokąta wyprzedzenia wtrysku.Kolejność wtrysku paliwa: 1—3—A—2 (cylindernr 1 od strony paska zębatego napędu rozrzą-du).

105

Page 104: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

Parametry pompy wtryskowej

Typ silnika

Marka

TypOznaczenieUstawienie statyczne*Kąt wyprzedzenia tłocze-nia na biegu jałowymPrędkość obrotowa biegujałowegoPrędkość obrotowa stykuz amortyzatoremPrędkość obrotowa mak-symalna (bez obciążenia)

CD20

2exelNP-VE4/10

F2500LNP128816700-75J01

0,79 do 0,85 mm

8° przed GMP

700+50 obr/min

1300 obr/min

5400 obr/min

CD20E

ZexelNP-VE4/10

E2500 LNP1316700-2J610

0,38±0,03 mm

0±1° przed GMP

725±25 obr/min

-

5400 obr/min

* Skok tłokorozdzielacza pompy w położeniu tłoka 1. cylindraw GMP po suwie sprężania

Pasek zębaty napędu pompy wtryskowejPasek zębaty napędu pompy wtryskowej znaj-duje się z tyłu silnika (nad kołem zamachowym).W silniku CD20E pasek zębaty oprócz pompywtryskowej napędza także pompę podciśnienia.Kierunek przesuwania się paska: zgodny zestrzałkami na jego zewnętrznej powierzchnii strzałkami na silniku.Naciąg paska: półautomatyczny, za pomocąmimośrodowego napinacza rolkowego ze sprę-żyną (po poluzowaniu napinacza sprężyna obra-ca jego rolkę i naciąga pasek — należy wów-czas zablokować napinacz).Naciąg kontrolny:— silnik CD20: 147 ± 49 N (15 ± 5 kg);— silnik CD20E: 98 ± 49 N (10 ± 5 kg).Częstość obsługi: wymiana paska co 90 000 km.

WtryskiwaczeW głowicę są wkręcone cztery wtryskiwaczepaliwa.Podkładki regulacji ciśnienia otwarcia wtryskiwa-cza mają grubość 0,50 do 1,00 mm, stopniowa-ną co 0,04 mm.

Parametry wtryskiwaczy

Typ silnika

Marka i typCiśnienie otwarciawtryskiwacza (MPa):- nowego- używanego

CD20

NPDN0SD1510

12,75 do 13,5312,26 do 13,24

CD20E

NP DN0SD 220

13,24 do 14,0212,26 do 13,24

Elektrozawór zatrzymania silnikaElektrozawór zatrzymania silnika (zawór STOP)jest zamocowany na pompie wtryskowej i odci-na dopływ paliwa do pompy w celu wyłączeniasilnika. W silniku CD20E elektrozawór zatrzyma-nia silnika jest uruchamiany przez elektroniczneurządzenie sterujące silnika.Napięcie zasilania: 12 V.Rezystancja: 18 O..

106

UKŁAD STEROWANIA SILNIKA CD20Mikroprocesorowe elektroniczne urządzenie ste-rujące silnika steruje włączaniem świec żaro-wych (przed rozruchem i po uruchomieniu silni-ka), wyprzedzeniem wtrysku paliwa (względemGMP) oraz włączaniem napędu sprężarki klima-tyzacji (w wersjach z klimatyzacją). Jako podsta-wowe informacje wykorzystuje sygnały przeka-zywane przez czujniki temperatury cieczy chło-dzącej silnik oraz prędkości obrotowej silnika.

Elektroniczne urządzenie sterująceElektroniczne urządzenie sterujące silnika, zawie-rające programowany mikroprocesor, znajduje sięwe wnętrzu nadwozia pod środkową częścią tabli-cy rozdzielczej. Otrzymuje informacje od czujni-ków i przekazuje sygnały sterujące świecami żaro-wymi, wyprzedzeniem wtrysku paliwa oraz zwięk-szoną prędkością obrotową biegu jałowego zapośrednictwem złącza 48-stykowego (styki ozna-czone numerami „ 1 " do „40" oraz „101" do „108").W wersjach wyposażonych w klimatyzację po włą-czeniu klimatyzacji przez kierowcę elektroniczne urzą-dzenie sterujące umożliwia włączenie elektromagne-tycznego sprzęgła sprężarki klimatyzacji tylko w ta-kich warunkach, w których spowodowane tymzwiększone obciążenie nie zakłóca pracy silnika.Marka i typ: Nissan A93-F09 A15 6215.

Identyfikacja styków złącza elektronicznegourządzenia sterującego silnika

Nrstyku

373839101105106108

Przeznaczenie

Zasilanie lampki kontrolnej świec żarowychSterowanie włączeniem i wyłączeniem klimatyzacji n.podstawie sygnałów włącznika ciśnieniowego obwoduczynnika chłodniczego układu klimatyzacji za pośrednic-twem przekaźnika klimatyzacjiSterowanie przekaźnika wentylatora chłodnicy (1. pręd-kość obrotowa w wersjach z automatyczną skrzynką prze-kładniową)Sterowanie przekaźnika wentylatora chłodnicy (2. pręd-kość obrotowa w wersjach z automatyczną skrzynką prze-kładniową)Sygnał czujnika temperatury cieczy chłodzącejSygnał czujnika prędkości pojazduSygnał czujnika prędkości obrotowej silnikaMasa czujnika temperatury cieczy chłodzącej i czujnikaprędkości obrotowej silnika(+) zasilania po włączeniu zapłonuMasaSygnał dla obrotomierza(+) zasilania po włączeniu rozrusznikaSygnał o włożeniu kluczyka do wyłącznika zapłonuInformacja o włączeniu lub wyłączeniu klimatyzacji przezkierowcęMasa czujnika temperatury cieczy chłodzącej i czujnikaprędkości obrotowej silnika(+) zasilania po włączeniu zapłonu(+) zasilania stałegoMasaMasa *MasaSterowanie przekaźnika świec żarowychSterowanie korektora wyprzedzenia wtrysku paliwa

Page 105: nissan almera n15

Charakterystyka techniczna

Lampka kontrolna świec żarowychPomarańczowa lampka kontrolna świec żaro-wych znajduje się w zestawie wskaźników natablicy rozdzielczej. Jej zaświecenie jest stero-wane przez styk „5" elektronicznego urządzeniasterującego silnika.

Przekaźnik zasilania świec żarowychPrzekaźnik zasilania świec żarowych jest zamo-cowany w przedziale silnika przed lewym nad-kolem obok akumulatora. Elektroniczne urzą-dzenie sterujące silnika przez styk „106" łączyz masą obwód sterujący tego przekaźnika. Jegoobwód mocy zasila wówczas świece żarowew następujących warunkach.Włączenie świec żarowych przed uruchomie-niem silnika przebiega w dwóch etapach:— w ciągu 3 sekund po włożeniu kluczyka dowyłącznika zapłonu;— po włączeniu kluczyka w wyłączniku zapło-nu, w ciągu minimum 3 sekund i maksimum 20sekund, gdy temperatura cieczy chłodzącej sil-nik jest niższa niż 60°C.Lampka kontrolna świec żarowych świeci się tylkopo włączeniu kluczyka w wyłączniku zapłonu.Po uruchomieniu silnika świece żarowe są włą-czone są do czasu, gdy temperatura cieczychłodzącej nie osiągnie 60C, lecz nie krócej niżprzez 20 sekund i nie dłużej niż 5 minut.Oznaczenie barwne przekaźnika: czarne.Napięcie zasilania: 12 V.Rezystancja obwodu sterowania: 38 Q.

Świece żaroweZastosowano świece żarowe tzw. ołówkowe o krót-kim czasie nagrzewania.Napięcie zasilania: 12 V.Rezystancja: 0,65 Q.

Czujnik obecności kluczyka w wyłącznikuzapłonuCzujnik obecności kluczyka w wyłączniku zapło-nu znajduje się w wyłączniku zapłonu (stacyjce)i zamyka obwód elektryczny po włożeniu kluczy-ka. Czujnik jest zasilany napięciem 12 V przezstyk „30" elektronicznego urządzenia sterującegosilnika. Zamknięcie obwodu elektrycznego czuj-nika powoduje uruchomienie przekaźnika świecżarowych i włączenie ich zasilania. Rozwiązanietakie zapewnia działanie świec żarowych odchwili włożenia kluczyka do stacyjki. Dzięki temuskraca się czas działania świec żarowych dochwili uruchomienia silnika.Napięcie zasilania: 12 V.Oznaczenie barwne: złącze dwustykowe białe.Rezystancja (mierzona na stykach czujnika):- gdy w stacyjce nie ma kluczyka (obwódotwarty): nieskończenie wielka;- gdy kluczyk jest w stacyjce (obwód zamknię-ty): maks. 0,5 Q.

Czujnik temperatury cieczy chłodzącejCzujnikiem temperatury cieczy chłodzącej silnikjest termistor o ujemnym współczynniku tempera-turowym rezystancji wkręcony w głowicę po pra-wej stronie w przedniej części silnika. Jego sygnałjest wykorzystywany przez elektroniczne urządze-nie sterujące silnika do określania czasu włączeniaświec żarowych przed i po rozruchu silnika, regu-lacji kąta wyprzedzenia wtrysku, włączania elek-trycznych wentylatorów układu chłodzenia orazw wersjach z klimatyzacją do włączania sprzęgłaelektromagnetycznego sprężarki klimatyzacji.Napięcie zasilania: 5 V.Rezystancja czujnika:— przy -15°C: 11 500 Q;— przy 0°C: 5600 Q;— przy +10°C: 3700 Q;— przy +40°C: 1200 Q.

Elektrozawór zmiany kąta wyprzedzeniawtryskuElektrozawór zmiany kąta wyprzedzenia wtryskujest umieszczony na pompie wtryskowej i stero-wany przez elektroniczne urządzenie sterującesilnika za pośrednictwem swego styku „108".Umożliwia on zmianę kąta wyprzedzenia wtry-sku paliwa w zależności od temperatury cieczychłodzącej oraz prędkości obrotowej silnika.Napięcie zasilania: 12 V.Rezystancja elektrozaworu: 9,6 Q.

Czujnik prędkości obrotowej silnikaCzujnik prędkości obrotowej silnika jest umiesz-czony z boku pompy wtryskowej przed wystę-pem zamocowanym do jej wałka. Przekazuje ondo zacisku „17" elektronicznego urządzenia ste-rującego silnika napięcie sinusoidalne, któregoamplituda jest proporcjonalna do prędkości ob-rotowej silnika. Jeden obrót wałka pompy wtry-skowej wywołuje 37 impulsów czujnikaRezystancja (mierzona między stykami „4" i „5"złącza szarego 4-stykowego pompy): 1600 Q.

Przekaźnik klimatyzacjiPrzekaźnik klimatyzacji znajduje się w skrzynceprzekaźników w przedziale silnika na prawymnadkolu.W wersjach wyposażonych w klimatyzację prze-kaźnik ten przez styk „8" umożliwia zasilanieelektryczne sprzęgła elektromagnetycznego sprę-żarki klimatyzacji. Przekaźnikiern klimatyzacji ste-ruje elektroniczne urządzenie sterujące silnika,na podstawie sygnałów otrzymywanych od włącz-nika ciśnieniowego czynnika chłodniczego kli-matyzacji oraz innych czujników. Dzięki temuwłączenie sprężarki klimatyzacji następuje tylkowówczas, gdy nie zakłóca to działania silnikasamochodu. W szczególności przekaźnik klima-tyzacji nie włącza napędu sprężarki, gdy tempe-ratura cieczy chłodzącej silnik przekracza 105°C.

107

Page 106: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

Podczas pracy silnika na biegu jałowym powłączeniu klimatyzacji przez kierowcę elektro-niczne urządzenie sterujące silnika za pośred-nictwem przekaźnika zwiększonej prędkości ob-rotowej powoduje zwiększenie prędkości obro-towej biegu jałowego zanim umożliwi włączenienapędu sprężarki klimatyzacji. Dzięki temu nagływzrost obciążenia silnika nie spowoduje jegozatrzymania.Napięcie zasilania: 12 V.Rezystancja uzwojenia sterowania: 75 Q.

Elektrozawór zwiększonej prędkościobrotowej biegu jałowegoElektrozawór zwiększonej prędkości obrotowejbiegu jałowego, występujący w wersjach z kli-matyzacją, jest umieszczony w przedziale sil-nika na przegrodzie czołowej, w pobliżu filtrupaliwa. Podczas pracy silnika na biegu jało-wym po włączeniu klimatyzacji przez kierowcęelektroniczne urządzenie sterujące silnika uru-chamia przekaźnik, który zasila omawiany elek-trozawór. Elektrozawór ten otwiera połączeniemiędzy pompą podciśnienia i siłownikiem pod-ciśnieniowym umieszczonym na pompie wtry-skowej, który oddziałując na jej dźwignię regu-lacji ilości wtryskiwanego paliwa zwiększa pręd-kość obrotową silnika do ok. 800 obr/min.W tych warunkach silnik samochodu ma wy-starczającą moc do pokonania dodatkowegoobciążenia wywołanego włączeniem sprężarkiklimatyzacji.Napięcie zasilania: 12 V.Rezystancja (mierzona na stykach elektrozawo-ru): 250 Q.

Włącznik ciśnieniowy czynnika chłodniczegoklimatyzacjiWłącznik ciśnieniowy czynnika chłodniczego kli-matyzacji, występujący w wersjach z klimatyza-cją, jest przykręcony do odwadniacza zamoco-wanego po lewej stronie, z przodu przedziałusilnika. Przekazuje on przez styk „6" złączaelektronicznego urządzenia sterującego silnikasygnał o ciśnieniu czynnika chłodniczego w u-kładzie klimatyzacji.Napięcie zasilania: 12 V.

Czujnik prędkości pojazduIndukcyjny czujnik prędkości pojazdu jest połą-czony z zespołem napędu prędkościomierzai umieszczony na obudowie sprzęgła. Generujeon impulsy prostokątne o amplitudzie 5 V i czę-stotliwości zależnej od prędkości jazdy, które sąprzekazywane (za pośrednictwem złącza pręd-kościomierza w zestawie wskaźników samocho-du) do styku „16" elektronicznego urządzeniasterującego silnika.Oznaczenie barwne: złącze przewodów szare.Rezystancja mierzona na stykach czujnika: 250 O..

108

UKŁAD STEROWANIA SILNIKA CD20E

Mikroprocesorowe elektroniczne urządzenie ste-rujące silnika steruje włączaniem świec żaro-wych (przed rozruchem i po uruchomieniu silni-ka), wyprzedzeniem wtrysku paliwa (względemGMP), regulacją ilości paliwa dostarczanegoprzez pompę wtryskową oraz włączaniem napę-du sprężarki klimatyzacji (w wersjach z klimaty-zacją). Jako podstawowe informacje wykorzy-stuje sygnały o temperaturze cieczy chłodzącej,prędkości obrotowej silnika, położeniu wału kor-bowego oraz otwarciu przepustnicy.

Elektroniczne urządzenie sterująceElektroniczne urządzenie sterujące silnika, za-wierające programowany mikroprocesor, znaj-duje się we wnętrzu nadwozia pod środkowączęścią tablicy rozdzielczej. Otrzymuje informa-cje od czujników i przekazuje sygnały sterującezasilaniem świec żarowych, wyprzedzeniem wtry-sku i ilością paliwa oraz zwiększoną prędkościąobrotową biegu jałowego za pośrednictwemzłącza 88-stykowego (styki oznaczone numera-mi „ 1 " do „70" oraz „101" do „118").Elektroniczne urządzenie sterujące chroni silnikprzed rozbieganiem i wyłącza dawkowanie paliwapodczas hamowania silnikiem do prędkości obro-towej 1000 obr/min. Gdy dźwignia zmiany biegówznajduje się w położeniu neutralnym, wówczaselektroniczne urządzenie sterujące ogranicza pręd-kość obrotową silnika do 4000 obr/min.W wersjach wyposażonych w klimatyzację powłączeniu klimatyzacji przez kierowcę elektro-niczne urządzenie sterujące umożliwia włącze-nie elektromagnetycznego sprzęgła sprężarkiklimatyzacji tylko w takich warunkach, w którychspowodowane tym zwiększone obciążenie niezakłóca pracy silnika.

W wersjach wyposażonych w immobilizer modułsterowania immobilizera porównuje sygnał prze-kazywany przez kluczyk z sygnałem przechowy-wanym w pamięci tego urządzenia i wysyła (lubnie) do elektronicznego urządzenia sterującegosilnika sygnał umożliwiający uruchomienie silnikaW razie wykrycia niesprawności czujnika luburządzenia wykonawczego układu sterowaniasilnika elektroniczne urządzenie sterujące prze-chodzi do trybu pracy awaryjnej i umożliwiapracę silnika przy średnich parametrach regula-cyjnych (gorsze osiągi, większe zużycie, paliwai większa emisja toksycznych składników spalin).Elektroniczne urządzenie sterujące silnika ma,zaprogramowaną funkcję autodiagnostyki ipamiętuje wykryte niesprawności w pamięidiagnostycznej. Odczytanie kodów usterek wy-maga podłączenia do złącza diagnostycznego,umieszczonego pod płytką skrzynki bezpieczni-ków we wnętrzu nadwozia, testera diagnostycz-nego Nissan.

Page 107: nissan almera n15

Charakterystyka techniczna

Identyfikacja styków złącza elektronicznegourządzenia sterującego silnika

Nrstyku Przeznaczenie

Sterowanie elektrozaworu przepustnicySterowanie przekaźnika głównegoSygnał dla obrotomierzaSygnał czujnika temperatury paliwaSterowanie przekaźnika wentylatora chłodnicy (2. pręd-kość obrotowa)Sterowanie przekaźnika wentylatora chłodnicy (1. pręd-kość obrotowa)Sterowanie przekaźnika klimatyzacjiSterowanie lampki kontrolnej świec żarowychSterowanie lampki kontrolnej sterowania silnikaSygnał czujnika temperatury cieczy chłodzącej(+) zasilania po włączeniu rozrusznikaInformacja o włączeniu lub wyłączeniu klimatyzacji przezkierowcęSygnał stycznika skrzynki przekładniowejSygnał czujnika położenia przepustnicySygnał czujnika prędkości pojazduMasa czujnika położenia wałka pompy wtryskowejSygnał stycznika pedału przyspieszeniaSygnał stycznika czujnika położenia pedału przyspiesze-nia o swobodnym położeniu pedałuSygnał stycznika czujnika położenia pedału przyspiesze-nia o pedale wciśniętym do oporuMasa czujnika położenia wałka pompy wtryskowejSygnał czujnika wzniosu iglicy wtryskiwacza(+) zasilania po włączeniu zapłonuMasaSygnał czujnika prędkości obrotowej i położenia wałukorbowegoSygnał czujnika położenia wałka pompy wtryskowejInformacja do złącza diagnostycznegoMasaSygnał czujnika prędkości obrotowej i położenia wałukorbowegoSygnał położenia wałka pompy wtryskowejSygnał rezystancji kalibracji pompy wtryskowejSygnał czujnika prędkości obrotowej i położenia wałukorbowegoZasilanie czujnika położenia pedału przyspieszenia

Nrstyku

5657

616263

64656667

70101102103104

106107108109110

111112113

115116117118

Przeznaczenie

Masa czujnika temperatury cieczy chłodzącej, rezystan-cji kalibracji pompy wtryskowej i czujnika temperaturypaliwaMasa czujnika położenia pedału przyspieszeniaMasa czujnika prędkości obrotowej i położenia wału kor-bowegoZasilanie czujnika położenia trzpienia regulacji dawkipaliwa(+) zasilania po włączeniu zapłonuZasilanie czujnika położenia trzpienia regulacji dawkipaliwa(+) zasilania po włączeniu zapłonuMasa czujnika położenia trzpienia regulacji dawki paliwaSygnał czujnika położenia trzpienia regulacji dawki pali-waInformacja do złącza diagnostycznegoInformacja do złącza diagnostycznegoMasa czujnika położenia trzpienia regulacji dawki paliwaSygnał czujnika położenia trzpienia regulacji dawki pali-wa(+) zasilania stałegoSterowanie siłownika regulacji dawki paliwaMasa siłownika regulacji dawki paliwaSterowanie elektrozaworu nr 1 recyrkulacji spalinSterowanie elektrozaworu korekcji wyprzedzenia wtryskupaliwaMasaSterowanie siłownika regulacji dawki paliwaMasa siłownika regulacji dawki paliwaSterowanie elektrozaworu nr 2 recyrkulacji spalinSterowanie elektrozaworu korekcji wyprzedzenia wtryskupaliwaSterowanie przekaźnika świec żarowychMasaSterowanie zaworu elektromagnetycznego zatrzymaniasilnika (elektrozaworu STOP)Sterowanie elektrozaworu STOP(+) zasilania po włączeniu zapłonu(+) zasilania po włączeniu zapłonuMasa

Lampka kontrolna niesprawności silnikaPomarańczowa lampka kontrolna niesprawnościsilnika jest umieszczona w zestawie wskaźnikówi zasilana przez elektroniczne urządzenie steru-jące silnika. Po włączeniu stacyjki i uruchomie-niu silnika lampka kontrolna świeci się przez ok.3 sekundy, a następnie gaśnie. Jej zaświeceniepodczas pracy silnika świadczy o wykryciu przezelektroniczne urządzenie sterujące poważnej nie-sprawności układu sterowania silnika.Jeśli samochód jest wyposażony w immobilizer,to miganie lampki kontrolnej niesprawności silni-ka po włączeniu zapłonu oznacza, że immobili-zer nie jest aktywny.

Przekaźnik głównyPrzekaźnik główny znajduje się pod środkowąkonsolą tablicy rozdzielczej, w pobliżu elektro-nicznego urządzenia sterującego silnika, któresteruje przekaźnikiem głównym przez swój styk,4". Obwód mocy przekaźnika głównego zapew-nia zasilanie elektryczne urządzenia sterującego

silnika (styki „56", „61", „116" i „117") oraz złączaczujnika położenia pedału przyspieszenia.Oznaczenie barwne: brązowe.Napięcie zasilania: 12 V.

Przekaźnik klimatyzacjiPrzekaźnik klimatyzacji znajduje się w skrzynceprzekaźników w przedziale silnika, na prawymnadkolu. W wersjach z klimatyzacją elektronicz-ne urządzenie sterujące silnika, uwzględniającotrzymane z czujników sygnały o warunkachpracy silnika oraz sygnał włącznika ciśnieniowe-go o ciśnieniu czynnika chłodniczego, przeka-zuje przez swój styk „15" do przekaźnikaklimatyzacji sygnał włączenia sprzęgła elektro-magnetycznego sprężarki klimatyzacji. Włącze-nie to następuje wyłącznie w takich warunkach,w których pobór mocy na napęd sprężarki niezakłóci pracy silnika. W szczególności sprężar-ka klimatyzacji nie jest włączana, gdy silnikpracuje z pełną mocą oraz gdy zaczyna sięprzegrzewać.

109

Page 108: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

Oznaczenie barwne: niebieskie.Napięcie zasilania: 12 V.

Czujnik położenia wałka pompy wtryskowejIndukcyjny czujnik położenia wałka pompy wtry-skowej, umieszczony przy pompie wtryskowej,przekazuje do elektronicznego urządzenia steru-jącego silnika napięcie zmienne o częstotliwościzależnej od prędkości obrotowej. Dwóm obro-tom wału korbowego odpowiadają 4 impulsyczujnika. Impulsy te są także przekazywane doobrotomierza.Rezystancja (między stykami „2" i „3" szaregozłącza 3-stykowego pompy wtryskowej przy25°C): 1600 Q.

Czujnik temperatury cieczy chłodzącejCzujnikiem temperatury cieczy chłodzącej silnikjest termistor o ujemnym współczynniku tempe-raturowym rezystancji wkręcony w głowicę poprawej stronie w przedniej części silnika. Jegosygnał jest wykorzystywany przez elektroniczneurządzenie sterujące silnika do określania czasuwłączenia świec żarowych przed i po rozruchusilnika, regulacji kąta wyprzedzenia wtrysku, włą-czania elektrycznych wentylatorów układu chło-dzenia oraz w wersjach z klimatyzacją do włą-czania sprzęgła elektromagnetycznego sprężar-ki klimatyzacji.Oznaczenie barwne: szare.Napięcie zasilania: 5 V.Rezystancja czujnika:— przy -10°C: 7000 do 11 400 Q;— przy +20°C: 2100 do 2900 Q;— przy +50°C: 680 do 1000 Q;— przy +90°C: 230 do 260 Q;— przy +110°C: 140 do 150 Q.

Czujnik położenia trzpienia regulacji dawkipaliwaIndukcyjny czujnik położenia trzpienia regulacjidawki paliwa jest umieszczony na pompie wtry-skowej pod pokrywą. Przekazuje do elektronicz-nego urządzenia sterującego silnika sygnał o po-łożeniu trzpienia regulacji dawki paliwa pompywtryskowej, a więc o ilości paliwa wtryskiwane-go do cylindrów silnika. Czujnik zawiera dwienieruchome cewki oraz pierścień stalowy połą-czony z trzpieniem pompy wtryskowej, któryprzesuwając się względem cewek zmienia ichindukcyjność.Rezystancja (mierzona na stykach szaregozłącza 8-stykowego pompy wtryskowej przy25°C):— między stykami „2" i „3": 5,8 Q;— między stykami „2" i „7": 5,8 Q.

Rezystancja kalibracji pompy wtryskowejRezystancja kalibracji pompy wtryskowej, umiesz-czona z boku pompy wtryskowej, umożliwia

110

dopasowanie charakterystyki konstrukcyjnej i re-gulacjej pompy wtryskowej do elektronicznegourządzenia sterującego silnika.Napięcie zasilania: 5 V.Rezystancja (mierzona między stykami „3" i „7"czarnego złącza 8-stykowego pompy wtrysko-wej przy 25°C): 200 do 15 000 Q.

Siłownik regulacji wydatku paliwaSiłownik regulacji wydatku paliwa, umieszczonyw pompie wtryskowej, zastępuje stosowanyw klasycznych rozwiązaniach pomp wtrysko-wych regulator mechaniczny i jest sterowanyprzez elektroniczne urządzenie sterujące silnika.Składa się z wirującego magnesu połączonegoz trzpieniem regulacji ilości paliwa podawanegoprzez pompę wtryskową oraz nieruchomegoelektromagnesu zasilanego przez elektroniczneurządzenie sterujące silnika. Gdy przez uzwoje-nie elektromagnesu siłownika nie przepływaprąd, wówczas sprężyna przesuwa trzpień pom-py wtryskowej w położenie zerowej dawki pali-wa. Zależnie od natężenia prądu przepływające-go przez elektromagnes trzpień przemieszczasię na mniejszą lub większą odległość, zmienia-jąc ilość paliwa tłoczonego przez pompę wtry-skową do wtryskiwaczy.Rezystancja (między stykami „4" i „8" szaregozłącza 8-stykowego pompy wtryskowej przy25°C): 0,6 Q.

Elektrozawór zmiany kąta wyprzedzeniawtrysku paliwaElektrozawór zmiany kąta wyprzedzenia wtry-sku paliwa znajduje się pod pompą wtrysko-wą, jest zasilany przez elektroniczne urządze-nie sterujące silnika i umożliwia zmianę kąto-wego położenia tłokorozdzielacza pompywtryskowej względem jej wałka, a tym samymzmienia kąt wyprzedzenia wtrysku paliwa przedGMP tłoka.Napięcie zasilania: 12 VRezystancja (mierzona między stykami „2" i „6"czarnego złącza 8-stykowego pompy wtrysko-wej przy 25°C): 11 Q.

Czujnik położenia pedału przyspieszeniaCzujnikiem położenia pedału przyspieszenia jestpotencjometr zamocowany we wnętrzu nadwo-zia do wspornika pedałów i połączony linkąz pedałem przyspieszenia. Informuje on elektro-niczne urządzenie sterujące silnika o chwilowymwciśnięciu pedału przyspieszenia przez kierow-cę i umożliwia określenie ilości paliwa dostar-czanego przez układ wtryskowy.Napięcie zasilania: 5 V.Przekazuje on do styków „31" i „32" złączaelektronicznego urządzenia sterującego silnikiemsygnał proporcjonalny do przesunięcia pedałuprzyspieszenia. Na tej podstawie elektroniczne

Page 109: nissan almera n15

Charakterystyka techniczna

urządzenie określa (ewentualnie z korekcją wy-nikającą z sygnałów innych czujników) ilośćpaliwa dostarczanego przez wtryskiwacze dlaposzczególnych cylindrów silnika.Napięcie zasilania: 5 V.Rezystancja czujnika (mierzona między stykamibrązowego złącza 3-stykowego przy 25°C):— między stykami „ 1 " i „2":

pedał swobodny: 500 Q;pedał wciśnięty do oporu: 4000 Q;

— między stykami „2" i „3":pedał swobodny: 4000 Q;pedał wciśnięty do oporu: 500 Q.

Stycznik położenia pedału przyspieszeniaStycznik położenia pedału przyspieszenia jestzamocowany we wnętrzu nadwozia do wsporni-ka pedałów, pod czujnikiem położenia pedałuprzyspieszenia. Stycznik jest otwarty, gdy pedałprzyspieszenia jest swobodny i zamknięty, gdypedał przyspieszenia jest wciśnięty do oporu.Zwarcie styków powoduje połączenie z masąstyku „29" elektronicznego urządzenia sterują-cego silnika.Napięcie zasilania: 12 V.Rezystancja stycznika (mierzona między styka-mi „1" i „3" czarnego złącza 3-stykowego):— pedał swobodny: nieskończenie wielka;— pedał wciśnięty do oporu: maks. 0,5 Q.

Czujnik wzniosu iglicy wtryskiwaczaCzujnik wzniosu iglicy wtryskiwacza jest wbudo-wany we wtryskiwacz cylindra nr 1 i przekazujedo elektronicznego urządzenia sterującego silni-ka sygnał o początku wtrysku paliwa do komoryspalania tego cylindra. Umożliwia to określeniekąta wyprzedzenia wtrysku przed GMP tłokai ewentualną jego korektę.Rdzeń magnetyczny czujnika, połączony z iglicąwtryskiwacza, przesuwa się podczas wtryskupaliwa wewnątrz cewki, indukując w jej uzwoje-niu sygnał napięcia.

Czujnik temperatury paliwaZastosowano termistancyjny czujnik temperatu-ry paliwa o ujemnym współczynniku temperatu-rowym rezystancji, który znajduje się pod pokry-wą na pompie wtryskowej. Przekazuje on doelektronicznego urządzenia sterującego silnikasygnał o temperaturze paliwa, która ma wpływna gęstość lepkość paliwa, a tym samym przyokreślonym położeniu pedału przyspieszenia,na masą wtryskiwanej ilości paliwa.Napięcie zasilania: 5 V.Rezystancja (między stykami „4" i „8" czarnegozłącza 8-stykowego pompy wtryskowej dla róż-nych temperatur paliwa):— przy -20°C: 13 600 do 16 300 Q;— przy +20°C: 2300 do 2500 Q;

— przy +30°C: 1900 do 2100 Q;— przy +50°C: 820 Q;— przy +60°C: 538 do 624 Q;— przy +80°C: 289 do 344 Q.

Czujnik prędkości obrotowej i położeniawału korbowegoIndukcyjny czujnik prędkości obrotowej i poło-żenia wału korbowego jest zamocowany z przo-du kadłuba naprzeciw tarczy umieszczonej zakołem pasowym wału korbowego. Na tarczyznajdują się dwa występy, które powodująpowstanie impulsu napięcia w uzwojeniu cewkiczujnika w położeniu 70° przed GMRRezystancja (między stykami „2" i „3" czujnikaprzy 25°C): 1215 do 1485 Q.

Lampka kontrolna świec żarowychPomarańczowa lampka kontrolna świec żaro-wych, znajdująca się w zestawie wskaźników,jest zasilana przez styk „16" elektronicznegourządzenia sterującego silnika.

Przekaźnik zasilania świec żarowychPrzekaźnik zasilania świec żarowych jest zamo-cowany w przedziale silnika przed lewym nad-kolem obok akumulatora. Elektroniczne urzą-dzenie sterujące silnika przez styk „111" łączyz masą obwód sterujący tego przekaźnika. Jegoobwód mocy zasila wówczas świece żarowew następujących warunkach.Po włączeniu kluczyka w wyłączniku zapłonu,gdy temperatura cieczy chłodzącej silnik jestniższa niż 75°C, świece żarowe zostają włączo-ne na 20 sekund. Po uruchomieniu silnika, jeślitemperatura cieczy chłodzącej jest niższa niż60°C, świece żarowe są włączane, zależnie odwarunków otoczenia i pracy silnika, na czas od20 sekund do 5 minut.Oznaczenie barwne przekaźnika: czarne.Napięcie zasilania: 12 V.

Świece żaroweZastosowano świece żarowe tzw. ołówkowe0 krótkim czasie nagrzewania.Napięcie zasilania: 12 V.Rezystancja (przy 25°C): 0,5 Q.

Czujnik prędkości pojazduIndukcyjny czujnik prędkości pojazdu jest połą-czony z zespołem napędu prędkościomierza1 umieszczony na obudowie sprzęgła. Generujeon impulsy prostokątne o amplitudzie 5 V i czę-stotliwości zależnej od prędkości jazdy, które sąprzekazywane (za pośrednictwem złącza pręd-kościomierza w zestawie wskaźników samocho-du) do styku „26" elektronicznego urządzeniasterującego silnika.Oznaczenie barwne: złącze przewodów szare.

111

Page 110: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

Czujnik położenia dźwigni zmiany biegówRolę czujnika położenia dźwigni zmiany biegówspełnia stycznik, którego styki są zwarte, gdydźwignia jest w położeniu neutralnym i rozwartewe wszystkich pozostałych położeniach dźwignizmiany biegów. Po zwarciu styków tego stycz-nika następuje połączenie z masą styku „22"złącza elektronicznego urządzenia sterującegosilnika, który przy braku obciążenia chroni silnikprzed przekroczeniem dopuszczalnej prędkościobrotowej (rozbieganiem się), a także przedszarpnięciami podczas zmiany biegów.Napięcie zasilania: 12 V.Rezystancja (mierzona między stykami złączaczujnika):— włączony dowolny bieg (styki rozwarte): nie-skończenie wielka;— dźwignia zmiany biegów w położeniu neutral-nym: maks. 0,5 Q.

Włącznik ciśnieniowy czynnika chłodniczegoklimatyzacjiWłącznik ciśnieniowy czynnika chłodniczego kli-matyzacji jest przykręcony do odwadniacza i znaj-duje się z przodu po lewej stronie przedziałusilnika. Przez styk „15" złącza przekazuje on doelektronicznego urządzenia sterującego silnikasygnał, jeśli ciśnienie czynnika chłodniczegoprzekroczy ustaloną wartość.Napięcie zasilania: 12 V.

Elektrozawory recyrkulacji spalinZastosowano dwa dwustanowe elektrozaworyrecyrkulacji spalin umieszczone na kolektorzedolotowym i sterowane przez styki „103" i „109"elektronicznego urządzenia sterującego silnika,które umożliwia recyrkulację spalin tylko w ściśleokreślonych warunkach pracy silnika, w zależ-ności od prędkości obrotowej, położenia pedałuprzyspieszenia, ilości powietrza zasysanego przezsilnik oraz temperatury cieczy chłodzącej. Natę-żenie recyrkulacji spalin jest kształtowane pod-ciśnieniem przekazywanym do zaworu recyrku-lacji spalin sterowanego przez dwa opisaneelektrozawory. Recyrkulacja spalin może odby-wać się tylko wtedy, gdy temperatura cieczychłodzącej silnik przekracza 70°C.Napięcie zasilania: 12 V.

Zawór recyrkulacji spalinZawór recyrkulacji spalin, umieszczony na kolek-torze dolotowym, otwiera lub zamyka przepływczęści spalin metalowym przewodem z kolektorawylotowego do kolektora dolotowego i jest stero-wany podciśnieniem z kolektora dolotowego prze-kazywanym za pośrednictwem dwóch elektroza-worów. Przesunięcie poddanej działaniu podciśnie-nia przepony (pokonującej opór sprężyny) siłownikazaworu, zamyka przepływ w zaworze i przerywarecyrkulację spalin. Odcięcie przez elektrozaworypodciśnienia powoduje otwarcie zaworu i wzno-wienie recyrkulacji spalin.Celem recyrkulacji spalin jest obniżenie tempera-tury podczas spalania paliwa w komorach spala-nia cylindrów i dzięki temu zmniejszenie inten-sywności powstawania toksycznych tlenków azo-tu (NOX) oraz zmniejszenie ich emisji do atmosfery.Domieszanie spalin do powietrza powodujezmniejszenie ilości tlenu w zassanym ładunkucylindra oraz obniżenie szczytowej temperaturyspalania. Intensywność reakcji powstawania tlen-ków azotu zależy od stężenia tlenu i temperatury.W wyniku recyrkulacji zmniejsza się zarównostężenie tlenu, jak i temperatura, co w sumiezmniejsza emisję tlenków azotu do atmosfery.

Elektrozawór przepustnicyDwustanowy elektrozawór przepustnicy znajdujesię na obudowie filtru powietrza i jest urucha-miany przez styk „ 1 " elektronicznego urządzeniasterującego silnika, które kontroluje przepływpowietrza w zależności od prędkości obrotowej,położenia pedału przyspieszenia i temperaturycieczy chłodzącej silnik. Związane jest to bezpo-średnio z natężeniem recyrkulacji spalin. Jeżelitemperatura cieczy chłodzącej jest niższa niż70°C, zawór ten jest otwarty.Napięcie zasilania: 12 V.

Zawór przepustnicyZawór przepustnicy, zamocowany do obudowyfiltru powietrza, uruchamia przepustnicę umiesz-czoną na wylocie powietrza z obudowy filtru.Zawór przepustnicy jest sterowany za pośred-nictwem elektrozaworu. Przesunięcie przepony,połączonej z osią przepustnicy, pod działaniempodciśnienia powoduje otwieranie i zamykanieprzepustnicy.

Stan zaworów i elektrozaworow układupracy silnika

Obciążeniesilnika

Małe1/23/4

Pełne

Elektrozawórrecyrkulacjispalin nr 1

OtwartyOtwartyOtwarty

Zamknięty

Elektrozawórrecyrkulacjispalin nr 2

OtwartyOtwarty

ZamkniętyZamknięty

recyrkulacji spalin w rożnych warunkach

Zawórrecyrkulacji

spalin

Całkowicie otwartyCałkowicie otwartyOtwarty w połowie

Zamknięty

Elektrozawórprzepustnicy

OtwartyZamkniętyZamkniętyZamknięty

Zawórprzepustnicy

ZamkniętyOtwartyOtwartyOtwarty

Natężenierecyrkulacji

spalin

MaksymalneŚrednie

MałeZerowe

112

Page 111: nissan almera n15

Charakterystyka techniczna

MOMENTY DOKRĘCANIAŚruby mocowania głowicy (gwint i dolna płasz-czyzna łbów powleczone olejem):— 1. etap: 40 N • m;— 2. etap: 85 do 95 N • m;— 3. etap: odkręcić całkowicie;— 4. etap: 40 N • m;— 5. etap: 85 do 95 N • m lub dokręcić o 75° do80°.Pokrywy łożysk wału rozrządu: 18 do 22 N • m.Pokrywy łożysk korbowodów (nakrętki powle-czone olejem):— 1. etap: 15±10 N • m;— 2. etap: 37 do 45 N • m lub dokręcić o 60° do65°.Pokrywy łożysk głównych (śruby powleczoneolejem: 78 do 80 N • m.Koło zamachowe (śruby powleczone olejem): 85do 95 N • m.Koło pasowe wału korbowego (śruby powleczo-ne olejem): 145 do 155 N • m.Koła zębate wału rozrządu (śruby powleczoneolejem): 89 do 109 N • m.Tarcza oporowa koła zębatego wału rozrządu:53 do 73 N • m.Rolka napinacza oraz rolka zwiększająca kątopasania paska zębatego napędu rozrządu: 33do 41 N • m.Rolka napinacza pasa zębatego napędu pompywytryskowej: 16 do 21 N • m.Pokrywa napędu rozrządu i pokrywa napędupompy wtryskowej: 3 do 5 N • m.Korek spustu cieczy chłodzącej z kadłuba: 55do 75 N • m.Kolektory dolotowy i wylotowy do głowicy: 18 do22 N • m.Mocowanie pompy wtryskowej:— śruby: 50 do 60 N • m;— nakrętki: 13 do 18 N • m.Przewody wtryskowe: 22 do 25 N • m.Obsady wtryskiwaczy do głowicy: 60 do 70N-m.Górna obsada wtryskiwacza do obsady dolnej:80 do 100 N-m.Wspornik pompy wtryskowej do silnika: 16 do21 N • m.Belka zawieszenia zespołu napędowego: 45 do55 N • m.Środkowa śruba tylnego wspornika zawieszeniazespołu napędowego: 65 do 75 N • m.Środkowe śruby przedniego i prawego wsporni-ka zawieszenia zespołu napędowego: 45 do 55N-m.Prawy wspornik zawieszenia zespołu napędo-wego do silnika: 45 do 55 N • m.

2.2. OBSŁUGA I NAPRAWA

UWAGI WSTĘPNE

• Pasek zębaty napędu rozrządu oraz głowicęsilnika można wymontować bez wymontowaniasilnika z samochodu.• W razie wymiany paska zębatego napędurozrządu zaleca się także jednoczesną wymianępaska zębatego napędu pompy wtryskowej.• Silnik wymontowuje się razem ze skrzynkąprzekładniową od spodu samochodu.• Wymontowanie pompy cieczy chłodzącej orazpompy oleju wymaga uprzedniego wymontowa-nia paska zębatego napędu rozrządu.

2.2.1. Sprawdzaniesilnika

regulacja

SPRAWDZANIE I REGULACJALUZU ZAWORÓW

W silniku zastosowano popychacze hydraulicz-ne samoczynnie kasujące luz zaworów podczaspracy silnika. Dlatego nie przewiduje się spraw-dzania ani regulacji luzu zaworów.

WYMIANA PASKA ZĘBATEGO NAPĘDUPOMPY WTRYSKOWEJ

WymontowanieUwaga. Jeśli pasek zębaty napędu pompywtryskowej ma być ponownie zamontowany, toprzed jego wymontowaniem należy zaznaczyćna jego zewnętrznej powierzchni kierunek jegoprzesuwania się podczas pracy silnika, aby poponownym zamontowaniu zachować właściwykierunek przesuwania się paska podczas pracysilnika.• W wersjach wyposażonych w kodowany od-biornik radiowy zanotować kod radioodbiornikaprzed odłączeniem akumulatora od instalacjielektrycznej samochodu.• Obrócić wał korbowy do położenia, w którymbezbarwny znak ruchomy (wycięcie) na kolepasowym wału korbowego znajdzie się naprze-ciw znaku na kadłubie silnika (położenie GMPtłoka w cylindrze nr 1 — rys. 2.2).Uwaga. Wał korbowy zawsze należy obracaćtylko w kierunku zgodnym z kierunkiem jegoobrotu podczas pracy silnika wykorzystując dotego celu śrubę mocującą koło pasowe albo —po podniesieniu przodu samochodu i włączeniu4. lub 5. biegu — obracając przednie kołow kierunku jazdy do przodu.• Wymontować przewód powietrza łączący ko-lektor dolotowy z obudową filtru powietrza.

113

Page 112: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

• W silniku CD20E od pompy podciśnieniaodłączyć przewody podciśnienia i przewody ole-ju. Przewidzieć możliwość wycieku oleju, którynależy zebrać do podstawionego wcześniej na-czynia.

13

• Odłączyć koniec przewodu cieczy chłodzącejumieszczony pod obudową pompy wtryskoweji odsunąć go na bok.• Wymontować pokrywę paska zębatego napę-du pompy wtryskowej i wyjąć jej uszczelkę.

Rys. 2.1. Obwód doprowadzenia powietrza1 — przewód wlotu powietrza, 2 — rezonator wstępny, 3 — rezonator końcowy, 4 — obudowa filtru powietrza, 5 — wkład filtrupowietrza, 6 — pokrywa filtru powietrza, 7 — złącze obudowy filtru powietrza, 8 — elastyczny przewód powietrza,9 — rozdzielacz powietrza, 10 — kolektor dolotowy, 11 — uszczelki, 12 — złączka, 13 — zawór recyrkulacji spalin,14 — przewód recyrkulacji spalinX — z kolektora wylotowego

Rys. 2.2. Znaki ustawcze na kole pasowym wałukorbowego1 — znak GMP tłoka cylindra nr 1 do właściwegoustawienia pasków zębatych napędu rozrządu i pompywtryskowej (bezbarwny), 2 — znak ustawczy (żółty) doustawiania kąta wyprzedzenia tłoczenia pompy wtryskowej

114

• Poluzować nakrętkę rolki napinacza paskazębatego napędu pompy wtryskowej, następnieużywając wkrętaka jako dźwigni (rys. 2.5) obrócićrolkę napinacza w kierunku ruchu wskazówekzegara w celu poluzowania paska zębatego.• Dokręcić nakrętkę rolki napinacza.• Zdjąć pasek zębaty napędu pompy wtrysko-wej.

Zamontowanie i regulacja naciąguUwaga. Podczas wymiany paska zębatego na-pędu pompy wtryskowej zaleca się wymianęrolki napinacza. W razie pozostawiania wcze-śniej używanej rolki napinacza należy spraw-dzić, czy obraca się ona swobodnie w łoży-skach.Podczas zamontowania paska zębatego koniecz-nie należy przestrzegać zgodności kierunku prze-

Page 113: nissan almera n15

Wymiana paska zębatego napędu pompy wtryskowej

Rys. 2.3. Obwód zasilania paliwemA— silnik CD20 (bez podgrzewacza paliwa), B — silnik CD20 (z podgrzewaczem paliwa), C — silnik CD20E1 — korek wlewu paliwa, 2 — uszczelka rury wlewu paliwa, 3 — rura wlewu paliwa, 4 — zbiornik paliwa, 5 — czujnikpoziomu paliwa, 6 — przewody doprowadzenia paliwa, 7 — przewody powrotu nadmiaru paliwa, 8 — wspornik filtrui ręcznej pompy paliwa, 9 — filtr paliwa, 10 — czujnik obecności wody w paliwie, 11 — zawór regulacji ciśnienia

suwania się paska podczas pracy silnika zestrzałkami na jego zewnętrznej powierzchni.• Sprawdzić prawidłowość ustawienia elemen-tów silnika, tzn.:— czy bezbarwny znak ustawczy na kole pa-sowym wału korbowego (1, patrz rys. 2.2)znajduje się naprzeciw znaku na przedniej ścia-nie kadłuba;— czy znak na kole zębatym wału rozrządu (postronie koła zamachowego) znajduje się w poło-żeniu „godziny 1" (w silniku CD20) lub „godziny12" (w silniku CD20E);— czy znak na kole zębatym pompy wtryskowejznajduje się w położeniu „godziny 1".Uwaga. Jeśli z silnika wymontowywano pompęwtryskową, do prawidłowego zamontowania kołazębatego należy wykorzystać rowek na wpustw jego piaście oznaczony: w silniku CD20 literą„A", zaś w silniku CD20E literą „B" (patrz rys. 2.8).• Upewnić się, że powierzchnie kół zębatychi rolki napinacza współpracujące z paskiem zę-batym są czyste i gładkie (bez zadrapań i wyraź-nych śladów zużycia).

• Założyć pasek zębaty ustawiając naprzeciwsiebie znaki ustawcze na kołach zębatych wałurozrządu i pompy wtryskowej z odpowiednimiznakami na pasku (rys. 2.6). Strzałka na ze-wnętrznej powierzchni paska powinna być skie-rowana w stronę silnika.• W silniku CD20E zamocować pompę podci-śnienia.• Poluzować nakrętkę rolki napinacza, aby jegosprężyna mogła docisnąć rolkę do paska i na-ciągnąć pasek.• Wykonać dwa pełne obroty wałem korbowymw kierunku ruchu wskazówek zegara i po osią-gnięciu położenia ustawczego sprawdzić prawi-dłowość ustawienia elementów silnika wedługpodanych uprzednio wymagań ustawczych.• Przytrzymać wkrętakiem rolkę napinacza i do-kręcić nakrętkę jego mocowania (patrz rys. 2.5).• Założyć uszczelkę i zamontować pokrywępaska zębatego napędu pompy wtryskowej.• W silniku CD20E podłączyć koniec przewoducieczy chłodzącej umieszczonego pod obudo-wą pompy wtryskowej.

115

Page 114: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

Rys. 2.4. Obwód wtrysku paliwaA — silnik CD20, B — silnik CD20E1 — koło zębate pasowe pompy wtryskowej, 2 — obudowa napędu pompy wtryskowej, 3 — wsporniki pompywtryskowej, 4 — wpust czółenkowy, 5 — pompa wtryskowa, 6 — elastyczny przewód powrotu nadmiaru paliwa,7 — sztywny przewód powrotu nadmiaru paliwa, 8 — zespół przewodów wtryskowych (wysokiego ciśnienia), 9 — osłona,10 — nakrętka mocująca, 11 — uszczelka, 12 — górna obsada wtryskiwacza, 13 — podkładka regulacji ciśnieniaotwarcia wtryskiwacza, 14 — sprężyna iglicy, 15 — prowadnica iglicy, 16 — gniazdo iglicy, 17 — rozpylacz, 18 — dolnaobsada wtryskiwacza, 19 — podkładka izolacji cieplnej wtryskiwacza, 20 — wtryskiwacz z czujnikiem wzniosu iglicy(cylindra nr 1), 22 — uchwyt do podnoszenia silnika

• W silniku CD20E podłączyć do pompy podci-śnienia przewody podciśnienia i oleju.• Zamontować przewód powietrza łączący ko-lektor dolotowy z obudową filtru powietrza.

Rys. 2.5. Sposób poluzowania paska zębatego napędurozrządu

116

Rys. 2.6. Sposób ustawienia paska zębatego napędupompy wtryskowej w silniku CD20

Page 115: nissan almera n15

Wymontowanie i zamontowanie pompy wtryskowej

• Podłączyć akumulator do instalacji elektrycz-nej samochodu.• W silniku CD20E sprawdzić poziom oleju.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEPOMPY WTRYSKOWEJ

Wymontowanie• W wersjach wyposażonych w kodowany od-biornik radiowy zanotować kod radioodbiornikaprzed odłączeniem akumulatora od instalacjielektrycznej samochodu.• Oznaczyć położenie pompy wtryskowej wzglę-dem jej wspornika.• Obrócić wał korbowy do położenia, w którymbezbarwny znak ruchomy na kole pasowymwału korbowego (1, patrz rys. 2.2) znajdzie sięnaprzeciw znaku stałego na kadłubie silnika(położenie GMP po suwie sprężania tłoka cylin-dra nr 1).Uwaga. Wał korbowy zawsze należy obracaćtylko w kierunku zgodnym z kierunkiem jegoobrotu podczas pracy silnika wykorzystując dotego celu śrubę mocującą koło pasowe albo —po podniesieniu przodu samochodu i włączeniu4. lub 5. biegu — obracając przednie kołow kierunku jazdy do przodu.• W silniku CD20 założyć zaciski sprężyste naelastyczne przewody sterowania urządzenia roz-ruchowego zimnego silnika, a następnie odłą-czyć te przewody od pompy wtryskowej.• Wymontować pasek zębaty napędu pompywtryskowej (patrz opis tej operacji).• Odłączyć od pompy wtryskowej wszystkiedoprowadzone do niej linki, przewody elektrycz-ne i podciśnienia (zależnie od wersji silnika).

Rys. 2.7. Sposób ustawienia paska zębatego napędupompy wtryskowej w silniku CD20E

• Odłączyć od pompy wtryskowej przewodywtryskowe oraz przewody doprowadzenia i po-wrotu paliwa.• Odkręcić nakrętkę mocowania koła zębategopompy wtryskowej, zdjąć je za pomocą odpo-wiedniego ściągacza oraz wyjąć wpust czółen-kowy z rowka wałka pompy wtryskowej.• Odkręcić śruby mocowania pompy wtrysko-wej i zdjąć ją z silnika.

Zamontowanie• Ustawić pompę wtryskową na wsporniku zgod-nie ze znakami wykonanymi przed jej wymonto-waniem.• Umieścić wpust czółenkowy w rowku wałkapompy wtryskowej i założyć jej koło zębate umiesz-czając wpust w rowku: „A" piasty koła zębategosilnika CD20 lub „B" — silnika CD20E (rys. 2.8).• Dokręcić właściwym momentem nakrętkęmocującą koło zębate pompy wtryskowej.• Zamontować pasek zębaty napędu pompywtryskowej i wyregulować jego naciąg (patrz opistej operacji).

Rys. 2.8. Znakimontażowe kołazębatego pompywtryskowej1 — znaki ustawcze nawieńcu zębatym,2 — znaki montażowe(A — dla silnika CD20,B — dla silnika CD20E)

Rys. 2.9. Rozmieszczenie śrub mocowania pompywtryskowejA — silnik CD20, B — silnik CD20E

117

Page 116: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

• Podłączyć przewody podciśnienia oraz linkii przewody elektryczne odłączone podczas wy-montowania pompy wtryskowej (zależnie odwersji silnika).• Podłączyć do pompy wtryskowej przewodywtryskowe oraz przewody doprowadzenia i po-wrotu paliwa.• W silniku CD20 podłączyć do pompy wtrysko-wej elastyczne przewody sterowania urządzeniarozruchowego zimnego silnika, a następnie zdjąćzaciski sprężyste z tych przewodów oraz spraw-dzić poziom cieczy chłodzącej silnik.• Podłączyć akumulator do instalacji elektrycz-nej samochodu.

Ustawianie pompy wtryskowej• Odłączyć akumulator od instalacji elektrycz-nej samochodu.• Odłączyć od pompy wtryskowej wszystkiedoprowadzone do niej linki, przewody podci-śnienia oraz przewody elektryczne (zależnie dowersji silnika).• Odłączyć od pompy wtryskowej przewodydoprowadzenia i powrotu paliwa oraz przewodywtryskowe. W silniku CD20 wyłączyć urządzenierozruchowe zimnego silnika wkładając podkładkęo grubości 15 mm między zderzak tego urządze-nia i jego dźwignię (patrz rys. 2.10).• Obrócić wał korbowy do położenia, w którymbezbarwny znak ruchomy na kole pasowym

Rys. 2.10. Zamontowanie pompy wtryskowejUstawianie naprzeciw siebie znaków ustawczych, następniewyłączanie urządzenia rozruchowego zimnego silnika zapomocą podkładki o grubości 15 mm (tylko w silniku CD20)

wału korbowego znajdzie się naprzeciw znakustałego na kadłubie silnika (tłok w cylindrze nr 1w GMP po suwie sprężania — patrz rys. 2.2).Uwaga. Wał korbowy zawsze należy obracaćtylko w kierunku zgodnym z kierunkiem jegoobrotu podczas pracy silnika wykorzystując dotego celu śrubę mocującą koło pasowe albo —po podniesieniu przodu samochodu i włączeniu4. lub 5. biegu — obracając przednie kołow kierunku jazdy do przodu.• Odkręcić gwintowany korek otworu kontrolne-go, znajdujący się w środku głowiocy rozdziela-cza pompy wtryskowej.• Umieścić na jego miejscu komparator wypo-sażony w specjalną końcówkę do ustawianiapompy wtryskowej (przyrząd KV 11229350) —patrz rysunek 2.11.• Upewnić się, że śruby mocujące pompę wtry-skową są poluzowane.• Ustawić komparator tak, aby jego wskazów-ka znajdowała się w położeniu między 1 mmi 2 mm.• Obrócić wał korbowy w kierunku przeciwnymdo ruchu wskazówek zegara o kąt 20° do 25°(silnik CD20) lub 100° (silnik CD20E) i w tympołożeniu ustawić wskazówkę komparatora na0 mm.• Obracać powoli wał korbowy w kierunku zgod-nym z ruchem wskazówek zegara doprowadza-jąc do ustawienia naprzeciw siebie żółtego zna-ku ruchomego na kole pasowym wału korbowe-go (2, patrz rys. 2.2) ze znakiem nieruchomymna kadłubie silnika.• Obracać ostrożnie pompę wtryskową odchy-lając ją od kadłuba silnika (przyspieszanie wtry-sku) lub przybliżając do niego (opóźnianie wtry-sku), aż komparator wskaże wymaganą wartośćprzesunięcia tłokorozdzielacza pompy wtrysko-wej (patrz dane w podrozdz. 2.1).• Dokręcić właściwym momentem śruby mocu-jące pompę wtryskową.

Sprawdzanie ustawienia pompy wtryskowej• Obrócić wał korbowy w kierunku zgodnymz ruchem wskazówek zegara doprowadzając doustawienia naprzeciw siebie bezbarwnego zna-

Rys. 2.11. Ustawianie pompy wtryskowejz pomocą komparatora wyposażonegow specjalną końcówkę (przyrząd KV11229350)

118

Page 117: nissan almera n15

Ustawianie i regulacja pompy wtryskowej

Rys. 2.72. Odpowietrzanie układu zasilaniai odwadnianie filtru paliwaOdpowietrzanie: usunąć powietrze z układu zasilanianaciskając przycisk ręcznej pompy (1) paliwa, aż zaczniestawiać silny opór. Uruchomić silnik i w dalszym ciągunaciskać przycisk, aż silnik zacznie pracować regularniez prędkością obrotową biegu jałowego. Zatrzymać silniki uruchomić go ponownie, aby sprawdzić skutecznośćodpowietrzenia układu zasilania.Odwadnianie filtru: w celu usunięcia wody zgromadzonejw odstojniku filtru paliwa należy otworzyć kurek (2)i pozwolić na spłynięcie (do podstawionego naczynia)zgromadzonej w odstojniku wody i paliwa zmieszanegoz wodą.

ku ruchomego na kole pasowym wału korbowe-go (1, patrz rys. 2.2) ze znakiem nieruchomymna kadłubie silnika (tłok w cylindrze nr 1 w GMPpo suwie sprężania).• Obrócić wał korbowy w kierunku przeciwnymdo ruchu wskazówek zegara o kąt 20° do 25°(silnik CD20) lub 100° (silnik CD20E) i w tympołożeniu ustawić wskazówkę komparatora na0 mm.• Obracać powoli wał korbowy w kierunku zgod-nym z ruchem wskazówek zegara doprowadza-jąc do ustawienia naprzeciw siebie żółtego zna-ku ruchomego na kole pasowym wału korbowe-go (2, patrz rys. 2.2) ze znakiem nieruchomymna kadłubie silnika.• W tym położeniu wskazówka komparatorapowinna wskazywać właściwą wartość przesu-nięcia tłokorozdzielacza pompy wtryskowej po-daną w podrozdziale 2.1. W razie uzyskanianiewłaściwej wartości wskazania komparatoranależy powtórnie ustawić pompę wtryskową(patrz poprzedni opis).• Wymontować komparator wraz ze specjalnąkońcówką z pompy wtryskowej.• Założyć nową uszczelkę i wkręcić gwintowa-ny korek w otwór kontrolny pompy wtryskowej.• W silniku CD20 wyjąć podkładkę o grubości15 mm, która służyła do wyłączenia urządzeniarozruchowego zimnego silnika.

• Podłączyć do pompy wtryskowej wszystkieodłączone przewody podciśnienia, linki i prze-wody elektryczne (zależnie od wersji silnika).• Podłączyć do pompy wtryskowej przewodywtryskowe oraz przewody doprowadzenia i po-wrotu paliwa.• Podłączyć akumulator do instalacji elektrycz-nej samochodu.• Jeśli do obracania wału korbowego wykorzy-stywano obracanie jednego z kół przednich,opuścić samochód i ustawić dźwignię zmianybiegów w położeniu neutralnym.• Odpowietrzyć układ zasilania paliwem (patrzrys. 2.12).• W silniku CD20 sprawdzić parametry regula-cyjne pompy wtryskowej (patrz dalszy opis).

REGULACJA POMPY WTRYSKOWEJSILNIKA CD20

Regulacja prędkości obrotowej biegujałowego• Uruchomić silnik i po nagrzaniu do normalnejtemperatury pracy zmierzyć prędkość obrotowąbiegu jałowego.• W razie uzyskania niewłaściwej wartości pręd-kości obrotowej biegu jałowego poluzować prze-ciwnakrętkę śruby (1, rys. 2.13) regulacji pręd-kości obrotowej biegu jałowego i obracać tęśrubę w odpowiednim kierunku aż do uzyskaniawłaściwej wartości prędkości obrotowej biegujałowego.• Dokręcić przeciwnakrętkę śruby regulacji pręd-kości obrotowej biegu jałowego.• Sprawdzić i w razie potrzeby wyregulowaćmaksymalną prędkość obrotową silnika bezobciążenia (patrz dalszy opis).

Regulacja maksymalnej prędkości obrotowejsilnika bez obciążenia• Uruchomić silnik i nagrzać go na biegu jało-wym do normalnej temperatury pracy.• Nacisnąć pedał przyspieszenia do oporui zmierzyć prędkość obrotową silnika.Uwaga. Z maksymalną prędkością obrotowąsilnik nie powinien pracować dłużej niż 5 se-kund, gdyż grozi to poważnym jego uszkodze-niem.• Jeśli maksymalna prędkość obrotowa silnikajest niewłaściwa, należy zdjąć kołpak ochronnyze śruby (2, rys. 2.13) regulacji maksymalnejprędkości obrotowej.• Odkręcić przeciwnakrętkę śruby (2) i obracaćtę śrubę aż do uzyskania właściwej wartościmaksymalnej prędkości obrotowej silnika bezobciążenia.• Dokręcić przeciwnakrętkę śruby (2) i założyćkołpak ochronny.Uwaga. Kołpak spełnia rolę zabezpieczenia.Nowy kołpak ochronny może założyć wyłącznie

119

Page 118: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

Rys. 2.13. Elementy regulacji pompy wtryskowejsilnika CD201 — śruba regulacji prędkości obrotowej biegujałowego, 2 — śruba regulacji maksymalnejprędkości obrotowej, 3 — śruba amortyzatoradźwigni przyspieszenia, 4 — śruba maksymalnegodawkowania paliwa (nie regulować!)

stacja obsługi upoważniona do przeprowadza-nia regulacji aparatury wtryskowej.

Regulacja amortyzatora dźwigniprzyspieszenia• Sprawdzić na całej długości skoku, czy amor-tyzator dźwigni przyspieszenia się nie zacina i wrazie stwierdzenia zacinania się wymienić amor-tyzator dźwigni przyspieszenia.• Uruchomić silnik i nagrzać go na biegu jało-wym do normalnej temperatury pracy.

Rys. 2.14. Schemat podgrzewacza paliwa(wyposażenie niektórych wersji)A — temperatura paliwa powyżej 30°C, B — temperaturapaliwa poniżej 30°CI — zbiornik paliwa, 2 — filtr paliwa, 3 — pompawtryskowa, 4 — wtryskiwacz, 5 — regulator zwrotnegoprzepływu paliwa, 6 — przepływ paliwa do zbiornika,7 — dopływ paliwa z pompy wtryskowej, 8 — zawórzwrotny, 9 — wkład filtru paliwa, 10 — pływak,I1 — zawór jednokierunkowy

120

• Zwiększyć prędkość obrotową silnika od pręd-kości biegu jałowego do maksymalnej prędko-ści obrotowej naciskając powoli ręką na dźwi-gnię przyspieszenia pompy wtryskowej aż dooporu i następnie zwolnić dźwignię przyspie-szenia.• Zmierzyć prędkość obrotową silnika, gdyamortyzator nie będzie już stykał się ze śru-bą (3).• W razie uzyskania niewłaściwej wartości polu-zować przeciwnakrętkę śruby (3) i obracać śru-bę (3) w odpowiednim kierunku aż do osiągnię-cia prawidłowej wartości prędkości obrotowej.• Dokręcić przeciwnakrętkę śruby (3).

STEROWANIE SILNIKA CD20

ZASILANIE ELEKTRYCZNEElektroniczne urządzenie sterujące silnika jest ,stale zasilane przez jego styk „38" i chronione jbezpiecznikiem nr 41 (7,5 A) umieszczonym |w skrzynce bezpieczników nr 1 w przedzialesilnika.Po włączeniu kluczyka w wyłączniku zapłonunapięcie akumulatora jest przekazywane do sty-ków „25" i „37" urządzenia sterującego oraz doelektrozaworu zatrzymania silnika (styk „7" sza-rego złącza 4-stykowego pompy wtryskowej)chronionego bezpiecznikiem nr 25 (10 A) ujniesz-czonym w skrzynce bezpieczników we wnętrzunadwozia. Sygnał czujnika obecności kluczykaw wyłączniku zapłonu, przekazany do styku „30"urządzenia sterującego, a następnie włączeniezapłonu powoduje, że elektroniczne urządzeniesterujące łączy z masą swój styk „106". Zamykato obwód mocy przekaźnika zasilania świecżarowych przez czas zależny od temperaturycieczy chłodzącej.

Page 119: nissan almera n15

Sterowanie silnika CD20

Rys. 2.15. Schemat elektronicznegosterowania silnika CD20I — akumulator, 2 — czujnik obecnościkluczyka w wyłączniku zapłonu,3 — wyłącznik zapłonu, 4 — lampkakontrolna świec żarowych,5 — elektroniczne urządzenie sterujące,6 — przekaźnik włączenia świecżarowych, 7 — świece żarowe,8 — czujnik prędkości pojazdu,9 — pompa wtryskowa, 10 — czujnikprędkości obrotowej silnika,II — elektrozawór zmiany kątawyprzedzenia wtrysku, 12 — pedałprzyspieszenia, 13 — czujnik temperaturycieczy chłodzącejFusibles — bezpieczniki 9 10 12

Rys. 2.76. Rozmieszczenie elementów sterowania w przedziale silnika CD201 _ przekaźnik klimatyzacji, 2 — przekaźnik wentylatora chłodnicy (1. prędkość obrotowa), 3 — przekaźnik wentylatorachłodnicy (2. prędkość obrotowa), 4 — przekaźnik wentylatorów chłodnicy (2. prędkość obrotowa), 5 — włącznikciśnieniowy czynnika chłodniczego klimatyzacji, 6 — przekaźnik świec żarowych, 7 — czujnik prędkości pojazdu,8 — elektrozawór zwiększonej prędkości obrotowej biegu jałowego, 9 — elektrozawór zatrzymania silnika (zawór STOP),10 — elektrozawór zmiany kąta wyprzedzenia wtrysku, 11 — czujnik prędkości obrotowej silnika, 12 — czujniktemperatury cieczy chłodzącej

121

Page 120: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

Sygnał włączania rozrusznika elektroniczne urzą-dzenie sterujące silnika otrzymuje za pośrednic-twem swego styku „28" chronionego bezpiecz-nikiem nr 26 (7,5 A) umieszczonym w skrzyncebezpieczników we wnętrzu nadwozia.W wersjach z klimatyzacją podczas pracy silnikaz prędkością obrotową biegu jałowego elektro-niczne urządzenie sterujące łączy swój styk „8",chroniony bezpiecznikiem nr 6 (7,5 A), z masą.Powoduje to zasilanie obwodu sterowania prze-kaźnika klimatyzacji, który umożliwia włączeniesprężarki i jednocześnie zasila elektrozawórzwiększonej prędkości biegu jałowego, chronio-ny bezpiecznikiem nr 30 (7,5 A).

DIAGNOSTYKA STEROWANIASILNIKA CD20Procedura diagnostyczna, jak również opisanedalej sposoby sprawdzania, dotyczą tylko samo-chodów, którym jest poświęcone niniejsze opra-cowanie (patrz tablica identyfikacyjna). Wedługposiadanych informacji są one zgodne z ichspecyfikacjami oryginalnymi.Przedstawione dalej parametry elektryczne ele-mentów wchodzących w skład systemu stero-wania silnika są wynikiem pomiarów wykona-nych klasycznym multimetrem wzbogaconymo funkcje specyficzne dla zastosowań samo-chodowych (obrotomierz, pomiar czasu wtryskupaliwa, sygnałów sondy lambda itd.). Prawidło-we przeprowadzenie diagnostyki wymaga dys-ponowania przyrządem o parametrach co naj-mniej równorzędnych.

Wykorzystanie procedury diagnostycznejPrzed rozpoczęciem procedury diagnostycznejnależy koniecznie sprawdzić spełnienie warun-ków wstępnych podanych dalej oraz uwzględ-nienie następujących zaleceń.• Parametry elektryczne podane bez tolerancjisą wynikiem pomiarów wykonanych w konkret-nym samochodzie. Ich interpretacja powinnauwzględniać istniejące zawsze rozrzuty produk-cyjne.• Korzystanie z podanych procedur wymagawcześniejszego poznania działania systemusterowania silnika (patrz odpowiedni opisw rozdz. 2.1).• Procedura diagnostyczna powinna zawszerozpoczynać się od analizy objawów niespraw-ności.

Zalecenia• Podczas pracy silnika nie wolno odłączaćakumulatora ani elektronicznego urządzenia ste-rującego silnika.• Podczas ładowania z wykorzystaniem obcegoźródła zasilania akumulator powinien być odłą-czony od instalacji elektrycznej samochodu.

122

• Przed rozpoczęciem spawania elektryczne-go elementów nadwozia należy obowiązkowoodłączyć elektroniczne urządzenie sterującesilnika.• Samochód nie może przebywać w kabinielakierniczej w temperaturze 80°C dłużej niż 20minut.• Podczas sprawdzania ciśnienia sprężania w cy-lindrach silnika elektrozawór zatrzymania silnikamusi być wyłączony (szare złącze 4-stykowepompy wtryskowej).• Należy unikać wywoływania łuku elektrycz-nego podczas wszelkich czynności związa-nych z elementami instalacji elektrycznej sa-mochodu.• Podczas pomiarów należy unikać podłącza-nia końcówek pomiarowych przyrządu bezpo-średnio do styków złącza wielostykowego elek-tronicznego urządzenia sterującego. Zaleca sięodsunięcie osłony z tworzywa sztucznegoumieszczonej z tyłu złącza wielostykowegoi podłączenie końcówek bezpośrednio do koń-ców odpowiednich przewodów elektrycznychwiązki.• Przy wszelkich czynnościach dotyczącychzłączy przewodów należy sprawdzać stan ichstyków, obecność uszczelki oraz skutecznośćdziałania zatrzasku złącza.• Podczas pomiarów rezystancji wewnętrznejomawianych elementów akumulator powinienbyć odłączony od instalacji elektrycznej samo-chodu.• W samochodach wyposażonych w kodowanyradioodbiornik przed odłączeniem akumulatoranależy zanotować kod radioodbiornika.

Warunki wstępne• Sprawdzić, czy w zbiorniku samochoduznajduje się dostateczna ilość właściwegopaliwa.• Sprawdzić stan techniczny i sprawność:— obwodu rozruchu (akumulatora, przewodówi rozrusznika);— filtru paliwa oraz prawidłowość jego mon-tażu;— obwodu świec żarowych;— obwodu recyrkulacji spalin (drożność ele-mentów, szczelność połączeń);— układu wylotowego (szczelność elementówi ich połączeń, drożność elementów);— przewodów odprowadzenia par oleju (czy sąszczelne i drożne);— linki pedału przyspieszenia (maksymalny skokpedału przyspieszenia powinien zapewniać ruchdźwigni pompy wtryskowej od zderzaka do zde-rzaka i powrót do położenia początkowego pozwolnieniu pedału);— silnika jako całości pod względem mecha-nicznym (ciśnienie sprężania, luz zaworów, usta-wienie rozrządu itd.).

Page 121: nissan almera n15

Sterowanie silnika CD20

101 102 103104

105 106 107 108 1 0 1 1 12 13 14 O 15 16 1728 29 30 31

18

3220 21 22 23 24

33 34 35 36 37 38 39 40

25 26 27

Rys. 2.17. Identyfikacja styków złącza elektronicznego urządzenia sterującego silnika CD20(widok od tyłu)

Procedura diagnostycznaUwaga. Jeśli pomimo wykonania podanej da-lej procedury nie wykryje się przyczyny nie-sprawności, a objawy niesprawności będą nadalwystępowały, wtedy w ostatniej kolejności na-leży wymienić elektroniczne urządzenie sterują-ce silnika.

Sprawdzanie zasilania elektrycznegosystemu sterowania silnika

Sprawdzenie to polega na ocenie prawidłowościzasilania elektrycznego systemu sterowania sil-nika i powinno być wykonywane przy podłączo-nych wszystkich złączach (w tym także wielosty-kowym złączu elektronicznego urządzenia steru-jącego silnika).

Rys. 2.18. Miejsce umieszczenia elektronicznegourządzenia sterującego silnika pod tablicą rozdzielcząDostęp do elektronicznego urządzenia sterującegouzyskuje się po zdjęciu w dolnej części zespołuogrzewania podzespołu rozdzielającego powietrzei przewodu kierującego powietrze na podłogę oraz pozdjęciu pokrywy tego urządzenia

Nrtestu

Warunkipomiaru

Pomiar pomiędzystykami

Wartośćwłaściwa

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

Zapłon wyłączony „38" złącza urządzenia sterującegoi masa

Napięcieakumulatora

• Wiązka przewodów między akumulatoremi stykiem „38" złącza urządzenia sterującego.• Bezpiecznik nr 41 (7,5 A) w skrzynce bez-pieczników w przedziale silnika.• Skrzynka bezpieczników w przedziale silnika

„1" złącza przekaźnika świec żaro-wych (po lewej stronie przedziałusilnika) i masa

• Przewody między stykiem „1" złącza prze-kaźnika świec żarowych i akumulatorem.• Patrz test 1/1

„2" złącza przekaźnika świec żaro-wych i masa

• Przekaźnik świec żarowych

„106" złącza urządzenia sterujące-go i masa

• Przewód między stykiem „2" złącza prze-kaźnika świec żarowych i „106" złącza urzą-dzenia sterującego

„3" złącza przekaźnika świec żaro-wych i masa

• Wiązka przewodów między akumulatoremi stykiem „3" złącza przekaźnika świec żarowych.• Bezpiecznik (75 A) w skrzynce bezpieczni-ków w przedziale silnika.• Skrzynka bezpieczników w przedziale silnika

, 1 " złącza wyłącznika zapłonumasa

• Wiązka przewodów między akumulatoremi stykiem „1" złącza wyłącznika zapłonu.• Bezpiecznik „i" (30 A) w skrzynce bezpiecz-ników w przedziale silnika.• Skrzynka bezpieczników w przedziale sil-nika

„3" złącza przekaźnika klimatyzacji(skrzynka przekaźników w prze-dziale silnika)

• Wiązka przewodów między akumulatoremi stykiem „3" złącza przekaźnika klimatyzacji.• Bezpiecznik nr 30 (7,5 A) w skrzynce bez-pieczników w przedziale silnika.• Bezpiecznik dużej mocy „g" (75 A) w skrzyn-ce bezpieczników w przedziale silnika.• Skrzynka bezpieczników w przedziale sil-nika

123

Page 122: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

Nrtestu

Warunkipomiaru

Pomiar pomiędzystykami

Wartośćwłaściwa

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

Zapłon wyłączony „1" złącza czujnika obecności klu-czyka w wyłączniku zapłonu i masa

Napięcieakumulatora

• Wiązka przewodów między akumulatoremi stykiem „ 1 " złącza czujnika obecności klu-czyka w wyłączniku zapłonu.• Bezpiecznik nr 24 (7,5 A) w skrzynce bez-pieczników we wnętrzu nadwozia.• Skrzynka bezpieczników we wnętrzu nadwozia

1/9 Zapłon włączony „2" i '3" złącza wyłącznika zapłonui masa (kluczyk w położeniu „ACC",następnie „ON")

» Wyłącznik zapłonu

„25" i „37" złącza urządzenia ste-rującego oraz masa

• Wiązka przewodów między wyłącznikiemzapłonu i stykami „25" oraz „37" złącza urzą-dzenia sterującego.• Bezpiecznik nr 25 (10 A) w skrzynce bez-pieczników we wnętrzu nadwozia.• Skrzynka bezpieczników we wnętrzu nad-wozia

„2" złącza czujnika obecnościkluczyka w wyłączniku zapłonui masa

• Czujnik obecności kluczyka w wyłącznikuzapłonu

1/12 „30" złącza urządzenia sterującegoi masa

• Przewód między stykiem „2" złącza czujnika obecności kluczyka w wyłączniku za-płonu i stykiem „30" złącza urządzenia ste-rującego

„7" złącza (4-stykowe szare) pom-py wtryskowej (elektrozawór STOP)i masa

• Wiązka przewodów między wyłącznikiemzapłonu i elektrozaworem STOR• Bezpiecznik nr 25 (10 A) w skrzynce bez-pieczników we wnętrzu nadwozia.• Skrzynka bezpieczników we wnętrzu nad-wozia

Pomiary podczasdziałania wyłączni-ka czasowego

„5" złącza przekaźnika świec żaro-wych i masa

• Przekaźnik świec żarowych

Między szyną zasilania świec żaro-wych i masą

• Przewody między szyną zasilania świec ża-rowych i stykiem „5" złącza przekaźnika świecżarowych

„106" złącza urządzenia sterujące-go i masa

Napięcie0V

• Elektroniczne urządzenie sterujące silnika

1/17 Pomiary podczasrozruchu silnika

,6" złącza wyłącznika zapłonumasa (kluczyk w położeniu

.ST")

Napięcieakumulatora

• Wyłącznik zapłonu

„28" złącza urządzenia sterującegoi masa

• Wiązka przewodów między stykiem „28" złą-cza urządzenia sterującego oraz stykiem „5"złącza wyłącznika zapłonu.• Bezpiecznik nr 25 (7,5 A) w skrzynce bez-pieczników we wnętrzu nadwozia.• Skrzynka bezpieczników we wnętrzu nad-wozia

Pomiar podczaspracy silnika z wy-łączonym wyłączni-kiem klimatyzacji

„1" złącza przekaźnika klimatyzacji(skrzynka przekaźników w prze-dziale silnika) i masa

- Wiązka przewodów między wyłącznikiemzapłonu i stykiem „1" złącza przekaźnika kli-matyzacji.• Bezpiecznik nr 6 (7,5 A) w skrzynce bez-pieczników w przedziale silnika. •• Skrzynka bezpieczników w przedziale silni-ka

„2" złącza przekaźnika klimatyzacjimasa

• Przekaźnik klimatyzacji

,8" złącza urządzenia sterującegomasa

• Wiązka przewodów między przekaźni-kiem klimatyzacji i urządzeniem sterującymsilnika.• Włącznik ciśnieniowy obwodu czynnikachłodniczego klimatyzacji

124

Page 123: nissan almera n15

Sterowanie silnika CD20

Nrtestu

1/22

1/23

Warunkipomiaru

Pomiary podczaspracy silnika na bie-gu jałowym z włą-czonym wyłączni-kiemklimatyzacji

Pomiar pomiędzystykami

„5" złącza przekaźnika klimatyzacji(skrzynka przekaźników w prze-dziale silnika) i masa

„ 1 " złącza regulatora zwiększonejprędkości obrotowej biegu jałowe-go i masa

Wartośćwłaściwa

Napięcieakumulatora

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

• Przekaźnik klimatyzacji

• Przewód między stykiem „1" złącza regula-tora zwiększonej prędkości obrotowej biegujałowego oraz stykiem „5" złącza przekaźnikaklimatyzacji

Sprawdzanie czujników, urządzeńwykonawczych i wiązek przewodówSprawdzenie to polega na ocenie stanu urzą-dzeń zewnętrznych względem elektronicznegourządzenia sterującego silnika i powinno byćwykonywane po podłączeniu przyrządu pomia-rowego do styków złącza wielostykowego elek-

tronicznego urządzenia sterującego silnika lub,jeśli wymaganie takie podano w tabeli, poodłączeniu złącza wielostykowego od elektro-nicznego urządzenia sterującego. Podczas po-miarów złącza przewodów elementów spraw-dzanych nie powinny być odłączane.

Nrtestu

2/1

2/2

2/3

2/4

2/5

2/6

2/7

Elementsprawdzany

Czujnik prędkości obro-towej silnika

Czujnik temperatury cie-czy chłodzącej

Elektrozawór korekcjiwyprzedzenia wtryskupaliwa

Elektrozawór zwię-kszonej prędkości obro-towej biegu jałowego(wersje z klimatyzacją)

Czujnik obecności klu-czyka w wyłączniku za-płonu

Czujnik prędkości po-jazdu

Masa elektronicznegourządzenia sterującegosilnika

Pomiar międzystykami

„17" oraz „23" i „36" złącza urzą-dzenia sterującego

„15" oraz „23" i „38" złącza urzą-dzenia sterującego

„108' złącza urządzenia sterujące-go i obudowa elektrozaworu

Obudowa elektrozaworu i masa

„1" i '2" złącza regulatora zwiększo-nej prędkości obrotowej biegu ja-łowego

„2" złącza regulatora zwiększonejprędkości obrotowej biegu jałowe-go i masa

„ 1 " i „2" złącza czujnika obecnościkluczyka w wyłączniku zapłonu

„ 1 " i „2" złącza czujnika prędkościpojazdu

„26", „39", „101" i „105" złączaurządzenia sterującego oraz masa

Wartośćwłaściwa

Rezystancja1,6 ii

Patrz danew rozdz. 2.1

Rezystancja10Q

Rezystancjamaks.0,5 Q

Rezystancja39 Q

Rezystancjamaks.0,5 n

Bez kluczyka:rezystancja

nieskończeniewielka.

Z kluczykiem:rezystancjamaks. 0,5 Cl

Rezystancja250 i i

Rezystancjamaks. 0,5 fl

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

• Czujnik prędkości obrotowej silnika.• Przewód między stykiem „4" złącza czujni-ka prędkości obrotowej oraz stykami „23"i „36" złącza urządzenia sterującego.• Przewód między stykiem „5" złącza czujni-ka oraz stykiem „17" złącza urządzenia steru-jącego

• Czujnik temperatury cieczy chłodzącej.• Przewód między stykiem „ 1 " złącza czujni-ka temperatury cieczy chłodzącej i stykiem„15" złącza urządzenia sterującego.• Przewód między stykiem „2" złącza czuj-nika temperatury cieczy chłodzącej oraz sty-kami „23" i „36" złącza urządzenia sterujące-go

• Elektrozawór korekcji wyprzedzenia wryskupaliwa.• Wiązka przewodów

• Punkt masy elektrozaworu i pompy wtry-skowej

• Elektrozawór zwiększonej prędkości obro-towej biegu jałowego

• Przewód między stykiem „2" złącza regula-tora zwiększonej prędkości obrotowej biegujałowego i masą

• Czujnik obecności kluczyka w wyłącznikuzapłonu

• Czujnik prędkości pojazdu

• Przewody między stykami „26", „39", „101"i „105" złącza urządzenia sterującego orazpunktami masy

125

Page 124: nissan almera n15

f

25

Rys. 2.19. Schemat połączeń elektrycznych elektronicznego urządzenia sterującego silnika CD201 _ akumulator, 2 — wyłącznik zapłonu, 3 — czujnik obecności kluczyka w wyłączniku zapłonu, 4 — przekaźnik świec żarowych, 5 — świece żarowe, 6 — przekaźnikwentylatorów chłodnicy (1. prędkość obrotowa), 7 — przekaźnik wentylatorów chłodnicy (2. prędkość obrotowa), 8 — wentylatory chłodnicy, 9 — elektroniczne urządzeniesterujące silnika, 10 — (+) zasilania po włączeniu zapłonu lub rozrusznika, 11 — (+) zasilania po włączeniu zasilania elementów osprzętu lub (+) zasilania po włączeniuzapłonu, 12 — (+) zasilania stałego, 13 — lampka kontrolna świec żarowych, 14 — prędkościomierz, 15 — czujnik prędkości pojazdu, 16 — pompa wtryskowa,17 _ elektrozawór zatrzymania silnika (zawór STOP), 18 — elektrozawór zmiany kąta wyprzedzenia wtrysku paliwa, 19 — czujnik prędkości obrotowej silnika, 20 — czujniktemperatury cieczy chłodząpej, 21 — włącznik ciśnieniowy czynnika chłodniczego klimatyzacji, 22 — elektrozawór zwiększonej prędkości obrotowej biegu jałowego, 23 — doobrotomierza, 24 — zespół sterowania ogrzewania wnętrza samochodu, 25 — czujnik parownika, 26 — do sprężarki klimatyzacji, 27 — zespół sterowania przewietrzaniawnętrza samochodu, 28 — wyłącznik klimatyzacji, 29 — przekaźnik klimatyzacjiFUSIBLES — bezpieczniki

Page 125: nissan almera n15

Sterowanie silnika CD20

Sprawdzanie zasilania elektrycznegoczujników pasywnych oraz sygnałówwytwarzanych przez czujniki aktywneSprawdzenie to polega na ocenie prawidłowościzasilania elektrycznego lub sygnałów czujników.Pomiary powinny być wykonywane na stykach

złącza wielostykowego urządzenia sterującegosilnika, a złącze to powinno być podłączone dourządzenia sterującego. Ze względów praktycz-nych zaleca się wykorzystanie przy sprawdzaniupłytki zaciskowej włączonej szeregowo międzyurządzenie sterujące i jego złącze wielostykowe.

Nrtestu

Elementsprawdzany

Pomiar międzystykami

Wartośćwłaściwa

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

Sprawdzenie zasilania lub przekazywanego sygnału (zapłon włączony)

3/1 Czujnik temperatury cie-czy chłodzącej

„15" oraz „23" i „36" Napięcie 5 V

Sprawdzenie zasilania lub przekazywanego sygnału (s

3/2

3/3

3/4

Czujnik prędkości obro-towej silnika

Czujnik prędkości po-jazdu

Elektrozawór korekcjiwyprzedzenia wtryskupaliwa (silnik zimny)

„17" oraz „23" i „36"

„ 1 " i „2" złącza czujnika prędkościpojazdu

„6" złącza (4-stykowe szare) elek-trozaworu korekcji wyprzedzeniawtrysku paliwa i masa

Wahania napię-cia od 0 do 5 Vo częstotliwościzależnej od pręd-kości obrotowejsilnika

Wahania napię-cia od 0 do 5 Vo częstotliwościzależnej od pręd-kości pojazdu

Napięcie 12 V

• Elektroniczne urządzenie sterujące silnika

nik pracuje)

• Czujnik prędkości obrotowej silnika

• Czujnik prędkości pojazdu

* Elektroniczne urządzenie sterujące silnika

STEROWANIE SILNIKA CD20E

ZASILANIE ELEKTRYCZNEElektroniczne urządzenie sterujące silnika jeststale zasilane przez jego styk „70" i chronionebezpiecznikiem nr 41 (7,5 A) umieszczonymw skrzynce bezpieczników nr 1 w przedzialesilnika.Po włączeniu kluczyka w wyłączniku zapłonunapięcie akumulatora jest doprowadzane dochronionego bezpiecznikiem nr 25 (10 A),w skrzynce bezpieczników we wnętrzu nadwo-zia, styku „38" elektronicznego urządzenia ste-rującego silnika oraz do elektrozaworu zmianykąta wyprzedzenia wtrysku paliwa. Elektronicz-ne urządzenie sterujące silnika łączy z masąswój styk „4", co powoduje zamknięcie podwój-nego obwodu mocy przekaźnika głównego.Komutacja tych dwóch obwodów zapewniazasilanie styków „56", „61", „116" i „117"elektronicznego urządzenia sterującego silnikaoraz styku „2" czujnika położenia pedału przy-spieszenia.W tym samym czasie są zasilane dwa elektroza-wory recyrkulacji spalin i elektrozawór przepust-nicy, chronione bezpiecznikiem nr 16 (10 A)umieszczonym w skrzynce bezpieczników wewnętrzu nadwozia.Połączenie z masą styku „111" elektronicznegourządzenia sterującego silnika powoduje komu-

tację przekaźnika świec żarowych, które są zasi-lane przez czas zależny od temperatury cieczychłodzącej silnik.Elektroniczne urządzenie sterujące silnika otrzy-muje sygnał o zamiarze uruchomienia silnikaprzez swój styk „20", chroniony bezpiecznikiemnr 26 (10 A) w skrzynce bezpieczników wewnętrzu nadwozia.W wersjach wyposażonych w klimatyzację elek-troniczne urządzenie sterujące silnika decydujeprzez swój styk „15" o włączeniu za pośrednic-twem przekaźnika klimatyzacji sprzęgła elektro-magnetycznego i uruchomieniu sprężarki kli-matyzacji. Uwzględniane są przy tym sygnaływłącznika ciśnieniowego czynnika chłodnicze-go klimatyzacji oraz sygnały warunków pracysilnika.

DIAGNOSTYKA STEROWANIASILNIKA CD20EProcedura diagnostyczna, jak również opisanedalej sposoby sprawdzania, dotyczą tylko samo-chodów, którym jest poświęcone niniejsze opra-cowanie (patrz tablica identyfikacyjna). Wedługposiadanych informacji są one zgodne z ichspecyfikacjami oryginalnymi.Przedstawione dalej parametry elektryczne ele-mentów wchodzących w skład systemu stero-wania silnika są wynikiem pomiarów wykona-nych klasycznym multimetrem wzbogaconym

127

Page 126: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

Rys. 2.20. Schemat elektronicznego sterowania silnika CD20E1 — akumulator, 2 — wyłącznik zapłonu, 3 — lampka kontrolna sterowania silnika, 4 — lampka kontrolna świecżarowych, 5 — czujnik obecności wody w odstojniku filtru paliwa, 6 — elektroniczne urządzenie sterujące silnika,7 — wyłącznik klimatyzacji, 8 — czujnik położenia pedału przyspieszenia, 9 — stycznik położenia pedału przyspieszenia,10 — stycznik przyspieszenia, 11 — czujnik położenia dźwigni zmiany biegów, 12 — czujnik prędkości pojazdu,13 — wentylatory chłodnicy, 14 — pompa wtryskowa, 15 — rezystancja kalibracji pompy wtryskowej, 16 — siłownikregulacji wydatku paliwa, 17 — czujnik temperatury paliwa, 18 — czujnik położenia trzpienia regulacji dawki paliwa,19 — elektrozawór zatrzymania silnika (elektrozawór STOP), 20 — elektrozawór zmiany kąta wyprzedzenia wtrysku paliwa,21 — czujnik położenia wałka pompy wtryskowej, 22 — czujnik prędkości obrotowej i położenia wału korbowego,23 — czujnik temperatury cieczy chłodzącej silnik, 24 — przekaźnik świec żarowych, 25 — czujnik wzniosu iglicywtryskiwacza (cylindra nr 1), 26 — świeca żarowa, 27 — do pompy podciśnienia, 28 — zawór recyrkulacji spalin,29 — zawór przepustnicy, 30 — filtr powietrza, 31 — elektrozawór przepustnicy, 32 — drugi elektrozawór recyrkulacjispalin, 33 — pierwszy elektrozawór recyrkulacji spalin

Rys. 2.21. Usytuowanie złącza diagnostycznego

128

o funkcje specyficzne dla zastosowań samo-chodowych (obrotomierz, pomiar czasu wtryskupaliwa, sygnałów sondy lambda itd.). Prawidło-we przeprowadzenie diagnostyki wymaga dys-ponowania przyrządem o parametrach co naj-mniej równorzędnych.

Wykorzystanie procedury diagnostycznej

Przed rozpoczęciem procedury diagnostycznejnależy koniecznie sprawdzić spełnienie warun-ków wstępnych podanych dalej oraz uwzględ-nienie następujących zaleceń.• Parametry elektryczne podane bez tolerancjisą wynikiem pomiarów wykonanych w konkret-nym samochodzie. Ich interpretacja powinna

Page 127: nissan almera n15

Sterowanie silnika CD20E

Rys. 2.22. Rozmieszczenie elementówsterowania silnika CD20E wewnątrz nadwozia1 — elektroniczne urządzenie sterujące silnika,2 — przekaźnik główny, 3 — złącze czujnikapołożenia pedału przyspieszenia, 4 — czujnikpołożenia pedału przyspieszenia, 5 — stycznikpedału przyspieszeniaDostęp do elektronicznego urządzeniasterującego uzyskuje się po zdjęciu w dolnejczęści zespołu ogrzewania podzespołurozdzielającego powietrze i przewodu kierującegopowietrze na podłogę oraz po zdjęciu pokrywytego urządzenia

uwzględniać istniejące zawsze rozrzuty produk-cyjne.• Korzystanie z podanych procedur wymaga wcze-śniejszego poznania działania systemu sterowaniasilnika (patrz odpowiedni opis w rozdz. 2.1).• Procedura diagnostyczna powinna zawszerozpoczynać się od analizy objawów niespraw-ności.

Zalecenia• Podczas pracy silnika nie wolno odłączaćakumulatora ani elektronicznego urządzenia ste-rującego silnika.• Podczas ładowania z wykorzystaniem obcegoźródła zasilania akumulator powinien być odłą-czony od instalacji elektrycznej samochodu.• Przed rozpoczęciem spawania elektrycznegoelementów nadwozia należy obowiązkowo odłą-czyć elektroniczne urządzenie sterujące silnika.• Samochód nie może przebywać w kabinielakierniczej w temperaturze 80°C dłużej niż 20minut.• Podczas sprawdzania ciśnienia sprężania w cy-lindrach silnika elektrozawór zatrzymania silnikamusi być wyłączony (szare złącze 4-stykowepompy wtryskowej).• Należy unikać wywoływania łuku elektrycz-nego podczas wszelkich czynności związa-nych z elementami instalacji elektrycznej sa-mochodu.• Podczas pomiarów należy unikać podłącza-nia końcówek pomiarowych przyrządu bezpo-średnio do styków złącza wielostykowego elek-tronicznego urządzenia sterującego. Zaleca sięodsunięcie osłony z tworzywa sztucznegoumieszczonej z tyłu złącza wielostykowegoi podłączenie końcówek bezpośrednio do koń-ców odpowiednich przewodów elektrycznychwiązki.• Przy wszelkich czynnościach dotyczących złą-czy przewodów należy sprawdzać stan ich sty-

ków, obecność uszczelki oraz skuteczność dzia-łania zatrzasku złącza.• Podczas pomiarów rezystancji wewnętrznejomawianych elementów akumulator powinienbyć odłączony od instalacji elektrycznej samo-chodu.• W samochodach wyposażonych w kodowanyradioodbiornik przed odłączeniem akumulatoranależy zanotować kod radioodbiornika.

Warunki wstępne• Sprawdzić, czy w zbiorniku samochodu znaj-duje się dostateczna ilość właściwego paliwa.• Sprawdzić stan techniczny i sprawność:— obwodu rozruchu (akumulatora, przewodówi rozrusznika);— filtru paliwa oraz prawidłowość jego monta-żu;— obwodu świec żarowych;— obwodu recyrkulacji spalin (drożność ele-mentów, szczelność połączeń);— układu wylotowego (szczelność elementówi ich połączeń, drożność elementów);— przewodów odprowadzenia par oleju (czy sąszczelne i drożne);— linki pedału przyspieszenia (maksymalny skokpedału przyspieszenia powinien zapewniać ruchdźwigni pompy wtryskowej od zderzaka do zde-rzaka i powrót do położenia początkowego pozwolnieniu pedału);— silnika jako całości pod względem mecha-nicznym (ciśnienie sprężania, luz zaworów, usta-wienie rozrządu itd.).

Procedura diagnostycznaUwaga. Jeśli pomimo wykonania podanej dalejprocedury nie wykryje się przyczyny niespraw-ności, a objawy niesprawności będą nadalwystępowały, wtedy w ostatniej kolejności na-leży wymienić elektroniczne urządzenie steru-jące silnika.

129

Page 128: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

Rys. 2.23. Rozmieszczenie elementów sterowania w przedziale silnika CD20EI — czujnik temperatury cieczy chłodzącej, 2 — rezystancja kalibracji pompy wtryskowej, 3 — czujnik położenia wałka pompywtryskowej, 4 — elektrozawór zmiany kąta wyprzedzenia wtrysku, 5 — elektrozawór zatrzymania silnika (elektrozawór STOP),6 — czujnik temperatury paliwa, czujnik położenia trzpienia regulacyjnego i siłownik regulacji wydatku paliwa, 7 — czujnikpołożenia dźwigni zmiany biegów, 8 — czujnik prędkości pojazdu, 9 — zawór przepustnicy, 10 — przekaźnik świec żarowych,II — włącznik ciśnieniowy czynnika chłodniczego klimatyzacji, 12 — elektrozawór przepustnicy, 13 — zawór recyrkulacji spalin,14 — drugi elektrozawór recyrkulacji spalin, 15 — pierwszy elektrozawór recyrkulacji spalin, 16 — czujnik prędkości obrotoweji położenia wału korbowego, 17 — przekaźnik wentylatorów chłodnicy (2. prędkość obrotowa), 18 — przekaźnik wentylatorówchłodnicy (1. prędkość obrotowa), 19 — przekaźnik klimatyzacji, 20 — czujnik wzniosu iglicy wtryskiwacza (cylindra nr 1)

Rys. 2.24. Schemat połączeń elektrycznych elektronicznego urządzenie sterującego silnika CD20E1 — akumulator, 2 — wyłącznik zapłonu, 3 — przekaźnik główny, 4 — pierwszy elektrozawór recyrkulacji spalin, 5 — drugielektrozawór recyrkulacji spalin, 6 — elektrozawór przepustnicy, 7 — elektrozawór zmiany kąta wyprzedzenia wtrysku paliwa,8 — elektrozawór zatrzymania silnika (elektrozawór STOP), 9 — przekaźnik wentylatorów chłodnicy (1. prędkość obrotowa),10 — przekaźnik wentylatorów chłodnicy (2. prędkość obrotowa), 11 — wentylatory chłodnicy, 12 — stycznik położenia pedałuprzyspieszenia, 13 — rezystancja kalibracji pompy wtryskowej, 14 — czujnik temperatury paliwa, 15 — czujnik temperatury cieczychłodzącej, 16 — zespół immobilizera, 17 — elektroniczne urządzenie sterujące silnika, 18 — złącze diagnostyczne, 19 — lampkakontrolna sterowania silnika, 20 — czujnik obecności wody w odstojniku filtru paliwa, 21 — lampka kontrolna świec żarowych,22 — czujnik położenia wałka pompy wtryskowej, 23 — czujnik prędkości obrotowej i położenia wału korbowego, 24 — czujnikpołożenia trzpienia regulacyjnego, 25 — czujnik położenia pedału przyspieszenia, 26 — czujnik wzniosy iglicy wtryskiwacza(cylindra nr 1), 27 — siłownik regulacji wydatku paliwa, 28 — włącznik ciśnieniowy czynnika chłodniczego klimatyzacji, 29 — doobrotomierza, 30 — stycznik pedału przyspieszenia, 31 — czujnik położenia dźwigni zmiany biegów, 32 — prędkościomierz,33 — czujnik prędkości pojazdu, 34 — zespół sterowania przewietrzania wnętrza samochodu, 35 — wyłącznik klimatyzacji,36 — zespół sterowania ogrzewania wnętrza samochodu, 37 — czujnik parownika, 38 — do sprężarki klimatyzacji,39 — przekaźnik klimatyzacji, 40 — świece żarowe, 41 — przekaźnik świec żarowych, 42 — (+) zasilania po włączeniu zapłonulub rozrusznika, 43 — (+) zasilania po włączeniu zasilania elementów osprzętu lub (+) zasilania po włączeniu zapłonuPied leve — pedał swobodny, Pied a fond — pedał wciśnięty

130

Page 129: nissan almera n15

Sterowanie silnika CD20E

- f o 0>fHi

131

Page 130: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

O!20|21|22|23|

|24|25l26l27lą3li29|30|31|32|33|

ĘÓRfl |53|54|551|44|45|46|57|SB|Sala?|

Rys. 2.25. Identyfikacja styków złącza elektronicznego urządzenia sterującego silnika CD20E (widok od tyłu)

Sprawdzanie zasilania elektrycznegosystemu sterowania silnikaSprawdzenie to polega na ocenie prawidłowościzasilania elektrycznego systemu sterowania sil-

nika i powinno być wykonywane przy podłączo-nych wszystkich złączach (w tym także wielosty-kowym złączu elektronicznego urządzenia steru-jącego silnika).

Nrtestu

Warunkipomiaru

Pomiar międzystykami

Wartośćprawidłowa

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

1/1 Zapłon wyłączony

1/5

132

„70" złącza urządzenia sterującegoi masa

Napięcieakumulatora

„ 1 " złącza przekaźnika świec żaro-wych (po lewej stronie przedziałusilnika) i masa

„2" złącza przekaźnika świec żaro-wych i masa

„111" złącza urządzenia sterujące-go i masa

„3" złącza przekaźnika świec żaro-wych i masa

„ 1 " złącza wyłącznika zapłonui masa

„3" złącza przekaźnika klimatyzacji(skrzynka przekaźników w prze-dziale silnika) i masa

„ 1 " i „6" złącza przekaźnika głów-nego oraz masa

„2" złącza przekaźnika głównegoi masa

„4" złącza urządzenia sterującegoi masa

„3" złącza przekaźnika głównegoi masa

• Wiązka przewodów między akumulatoreii stykiem „70" złącza urządzenia sterującego.• Bezpiecznik nr 41 (7,5 A) w skrzynce be;pieczników w przedziale silnika.• Skrzynka bezpieczników w przedzialenika

• Wiązka przewodów między stykiem „ 1 " złą-cza przekaźnika świec żarowych i akumulato-rem.• Jak w teście 1/1

• Przekaźnik świec żarowych

• Przewód między stykiem „2" złącza przekainika świec żarowych i stykiem „111" złącza urzsdzenia sterującego

• Wiązka przewodów między akumulatoreni stykiem „3" złącza przekaźnika świec żarowych.• Bezpiecznik „a" (75 A) w skrzynce bezpieaników w przedziale silnika.• Skrzynka bezpieczników w przedziale silniki

• Wiązka przewodów między akumulatorai stykiem „ 1 " złącza wyłącznika zapłonu.• Bezpiecznik „i" (30 A) w skrzynce bezpieczników w przedziale silnika.• Skrzynka bezpieczników w przedziale silnik

• Wiązka przewodów między akumulatoremi stykiem „3" złącza przekaźnika klimatyzacji.• Bezpiecznik nr 30 (75 A) w skrzynce bezpiecz-ników w przedziale silnika.• Bezpiecznik dużej mocy „g" (75 A) w skrzyn-ce bezpieczników w przedziale silnika.• Skrzynka bezpieczników w przedziale silnika

• Wiązka przewodów między akumulatoremoraz stykiem „ 1 " i „6" złącza przekaźnika głów-nego.• Jak w teście 1/1

• Przekaźnik główny

• Przewód między stykiem „2" złącza przekaź-nika głównego i stykiem „4" złącza urządzeniasterującego

• Wiązka przewodów między akumulatoremi stykiem „3" złącza przekaźnika głównego.• Bezpiecznik nr 35 (15 A) w skrzynce bezpiecz-ników w przedziale silnika.• Skrzynka bezpieczników w przedziale silnika

Page 131: nissan almera n15

Sterowanie silnika CD20E

Nrtestu

Warunkipomiaru

Pomiar międzystykami

Wartośćprawidłowa

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

1/12 Zapłon włączony „2" i „3" złącza wyłącznika zapłonui masa (kluczyk w położeniu „ACC",następnie „ON")

Napięcieakumulatora

• Wyłącznik zapłonu

„38" złącza urządzenia sterującegomasa

• Wiązka przewodów między wyłącznikiem za-płonu i stykiem „38" złącza urządzenia sterują-cego.• Bezpiecznik nr 25 (10 A) w skrzynce bezpiecz-ników we wnętrzu nadwozia.• Skrzynka bezpieczników we wnętrzu nadwozia

„ 1 " złącza elektrozaworu korekcjiwyprzedzenia wtrysku paliwa i masa

• Wiązka przewodów między wyłącznikiem za-płonu i elektrozaworem korekcji wyprzedzeniawtrysku paliwa• Jak w teście 1/13

„2" złącza każdego z dwóch elek-trozaworów recyrkulacji spalini masa

• Wiązka przewodów między wyłącznikiem za-płonu i odpowiednim elektrozaworem recyrku-lacji spalin.• Bezpiecznik nr 16 (10 A) w skrzynce bezpiecz-ników we wnętrzu nadwozia.• Skrzynka bezpieczników we wnętrzu nadwozia

„2" złącza elektrozaworu przepust-nicy i masa

• Wiązka przewodów między wyłącznikiem za-płonu i elektrozaworem przepustnicy.• Bezpiecznik nr 16 (10 A) w skrzynce bezpiecz-ników we wnętrzu nadwozia.• Skrzynka bezpieczników we wnętrzu nadwozia

„5" i „7" złącza przekaźnika głów-nego oraz masa

• Przekaźnik główny

„ 116" i „117" złącza urządzenia ste-rującego oraz masa

• Wiązka przewodów między stykami „116"i „117" złącza urządzenia sterującego oraz sty-kiem „5" złącza przekaźnika głównego

„56" i „61" złącza urządzenia ste-rującego oraz „7" złącza przekaź-nika głównego

• Wiązka przewodów między stykami „56"i „61" złącza urządzenia sterującego i stykiem„7" złącza przekaźnika głównego

„2" złącza (3-stykowego szarego)czujnika położenia pedału przy-spieszenia i masa

• Wiązka przewodów między stykiem „2" złą-cza czujnika położenia pedału przyspieszeniai stykiem „7" złącza przekaźnika głównego

,4' złącza urządzenia sterującegomasa

Napięcie0V

• Elektroniczne urządzenie sterujące silnika

„ 1 " złącza przekaźnika klimatyzacji masa

Napięcieakumulatora

• Wiązka przewodów między przekaźnikiemklimatyzacji i wyłącznikiem zapłonu.• Bezpiecznik nr 6 (7,5 A) w skrzynce bezpiecz-ników we wnętrzu nadwozia.• Skrzynka bezpieczników we wnętrzu nadwo-

Pomiary podczas-działania wyłącznikaczasowego

„5" złącza przekaźnika świec żaro-wych i masa

Napięcieakumulatora

• Przekaźnik świec żarowych

Między szyną zasilania świec żaro-wych i masą

• Wiązka przewodów między szyną zasilaniaświec żarowych i stykiem „5" złącza przekaźni-ka świec żarowych

111" złącza urządzenia sterujące-go i masa

Napięcie0V

• Elektroniczne urządzenie sterujące silnika

Pomiary podczasrozruchu silnika

,6" złącza wyłącznika zapłonu i ma-sa (kluczyk w położeniu „ST")

Napięcieakumulatora

> Wyłącznik zapłonu

,20" złącza urządzenia sterującegomasa

• Wiązka przewodów między stykiem „20" złą-cza urządzenia sterującego i stykiem „6" złączawyłącznika zapłonu.

Bezpiecznik nr 26 (7,5 A) w skrzynce bez-pieczników we wnętrzu nadwozia.• Skrzynka bezpieczników we wnętrzu nadwozia

133

Page 132: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

Nrtestu

1/28

1/29

1/30

1/31

Warunkipomiaru

Pomiary podczaspracy silnika na bie-gu jałowym z włą-czonym wyłączni-kiem klimatyzacji

Pomiary podczaspracy silnika na bie-gu jałowym z wyłą-czonym wyłączni-kiemklimatyzacji

Pomiar międzystykami

„5" złącza przekaźnika klimatyzacji(skrzynka przekaźników po prawejstronie przedziału silnika) i masa

„ 15" złącza urządzenia sterującegoi masa

„2" złącza przekaźnika klimatyzacjii masa

„15" złącza urządzenia sterującegoi masa

Wartośćprawidłowa

Napięcieakumulatora

Napięcie0V

Napięcieakumulatora

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

• Przekaźnik klimatyzacji

• Elektroniczne urządzenie sterujące silnika

• Przekaźnik klimatyzacji

• Wiązka przewodów między przekaźnikiemklimatyzacji i urządzeniem sterującym silnika.• Włącznik ciśnieniowy obwodu czynnika chłod-niczego klimatyzacji

Sprawdzanie czujników, urządzeńwykonawczych i wiązek przewodówSprawdzenie to polega na ocenie stanu urządzeńzewnętrznych względem elektronicznego urządze-nia sterującego silnika i powinno być wykonywanepo podłączeniu przyrządu pomiarowego do styków

złącza wielostykowego elektronicznego urządzeniasterującego silnika lub, jeśli wymaganie takie poda-no w tabeli, po odłączeniu złącza wielostykowegood elektronicznego urządzenia sterującego. Pod-czas pomiarów złącza przewodów elementówsprawdzanych nie powinny być odłączane.

Nrtestu

Elementsprawdzany

Pomiar międzystykami

Wartośćwłaściwa

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

Czujnik temperatury cie-czy chłodzącej

„19" i „50" złącza urządzenia ste-rującego

Patrz danew rozdz. 2.1

• Czujnik temperatury cieczy chłodzącej.• Przewód między stykiem „1" złącza czujka temperatury cieczy chłodzącej i styki„50" złącza urządzenia sterującego.• Przewód między stykiem „2' złącza czujka temperatury cieczy chłodzącej i styki„19" złącza urządzenia sterującego

Czujnik temperatury pa- „10" i „50" złącza urządzenia ste-rującego

• Czujnik temperatury paliwa.• Przewód między stykiem „8" złącza czujrka temperatury paliwa i stykiem „50" złąc;urządzenia sterującego.• Przewód między stykiem „4" złącza czujrka temperatury paliwa i stykiem „10" złąc;urządzenia sterującego

Czujnik prędkości obro-towej i położenia wałukorbowego

„40" i „44" oraz „47" i „52" złączaurządzenia sterującego

Rezystancja1215

do 1485 O

• Czujnik prędkości obrotowej i położeniwału korbowego.• Przewód między stykiem 3 złącza czujnikćprędkości obrotowej oraz stykami „40" i „44'złącza urządzenia sterującego.• Przewód między stykiem „2" złącza czujnika prędkości obrotowej oraz stykami „471

i „52" złącza urządzenia sterującego

„ 1 " złącza czujnika prędkości ob-rotowej i masa

Rezystancjamaks. 0,5 ił

• Przewód między stykiem „ 1 " złącza czujnika prędkości obrotowej i punktem masy.• Ekranowanie przewodów

Elektrozawór korekcjiwyprzedzenia wtryskupaliwa

„ 1 " złącza elektrozaworu korekcjiwyprzedzenia wtrysku paliwa oraz„104" i „110" złącza urządzenia ste-rującego

Rezystancja11 Q

• Elektrozawór korekcji wyprzedzenia wtry-sku paliwa.• Przewód między stykiem „2" złącza elek-trozaworu korekcji wyprzedzenia wtrysku pa-liwa oraz stykami „104" i „110" złącza urzą-dzenia sterującego

134

Elektrozawory recyrku-lacji spalin

„2" złącza każdego elektrozaworurecyrkulacji spalin i „103" lub „109"złącza urządzenia sterującego

Rezystancjanieskończenie

wielka

• Jeden z elektrozaworów recyrkulacji spalin.• Przewód między stykiem „2" złącza elek-trozaworu oraz odpowiednio stykiem „103* lub„109" złącza urządzenia sterującego

Elektrozawór przepust-nicy

„ 1 " złącza elektrozaworu przepust-nicy i „ 1 " złącza urządzenia steru-jącego

• Elektrozawór przepustnicy.• Przewód między stykiem „1" złącza elek-trozaworu przepustnicy i stykiem „1" iurządzenia sterującego

Page 133: nissan almera n15

Sterowanie silnika CD20E

Nrtestu

2/7

2/8

2/9

2/10

2/11

2/12

Elementsprawdzany

Czujnik wzniosu iglicywtryskiwacza (cylindranr 1)

Czujnik położenia trzpie-nia regulacji dawki pali-wa

Czujnik położenia wałkapompy wtryskowej

Rezystancja kalibracjipompy wtryskowej

Siłownik regulacji wy-datku paliwa

Czujnik położenia peda-łu przyspieszenia

Pomiar międzystykami

„2" złącza czujnika wzniosu iglicywtryskiwacza i „34" złącza urządze-nia sterującego

„1" złącza czujnika wzniosu iglicywtryskiwacza i masa

„63" i „67" oraz „53" i „57" złączaurządzenia sterującego

„62" i „66" oraz „63" i „67" złączaurządzenia sterującego

„1" złącza czujnika położenia trzpie-nia regulacji dawki paliwa i masa

„41" i „45" oraz „28" i „33" złączaurządzenia sterującego

„1" złącza czujnika położenia wał-ka pompy wtryskowej i masa

„46" i „50" złącza urządzenia ste-rującego

„101" i „107" oraz „102" i „108" złą-cza urządzenia sterującego

„48" i „51" złącza urządzenia ste-rującego

„48" i „23" złącza urządzenia ste-rującego

„23" i „51" złącza urządzenia ste-rującego

Wartośćwłaściwa

Rezystancjanieskończenie

wielka

Rezystancjamaks. 0,5 ii

Rezystancja5,8 i i

Rezystancjamaks. 0,5 ii

Rezystancja1600 £2

Rezystancjamaks. 0,5 ii

Rezystancja200 do 15 000 i i

Rezystancja0,6 i i

Rezystancjanieskończenie

wielka

3edał swobodny:rezystancja

4000 i i .Pedał wciśnięty:

rezystancja500 i i

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

• Czujnik wzniosu iglicy wtryskiwacza.• Przewód między stykiem „2" złącza czujni-ka wzniosu iglicy wtryskiwacza i stykiem „34"złącza urządzenia sterującego

• Przewód między stykiem „1" złącza czujni-ka wzniosu iglicy wtryskiwacza i punktem masy.• Ekranowanie przewodów

• Czujnik położenia trzpienia regulacji dawkipaliwa.• Wiązka przewodów

• Przewód między stykiem „ 1 " złącza czujni-ka położenia trzpienia regulacji dawki paliwai punktem masy.• Ekranowanie przewodów

• Czujnik położenia wałka pompy wtryskowej.• Przewód między stykiem „3" złącza czujnikapołożenia wałka pompy wtryskowej oraz styka-mi „41" i „45" złącza urządzenia sterującego.• Przewód między stykiem „2" złącza czujnikapołożenia wałka pompy wtryskowej oraz sty-kami „28" i „33" złącza urządzenia sterującego

• Przewód między stykiem „1" złącza czujni-ka położenia wałka pompy wtryskowej i punk-tem masy.• Ekranowanie przewodów

• Rezystancja kalibracji pompy wtryskowej.• Przewód między stykiem „3" złącza rezy-stancji kalibracji pompy wtryskowej i stykiem„46" złącza urządzenia sterującego.• Przewód między stykiem „7" złącza rezy-stancji kalibracji pompy wtryskowej i stykiem„50" złącza urządzenia sterującego

• Siłownik regulacji wydatku paliwa.• Przewód między stykiem „4" złącza siłowni-ka regulacji wydatku paliwa oraz stykami „101"i „107" złącza urządzenia sterującego.• Przewód między stykiem „8" złącza siłow-nika regulacji wydatku paliwa oraz stykami„102" i „108" złącza urządzenia sterującego

• Czujnik położenia pedału przyspieszenia.• Przewód między stykiem „3" złącza czujni-ka położenia pedału przyspieszenia i stykiem„48" złącza urządzenia sterującego.• Przewód między stykiem „ 1 " złącza czujni-ka położenia pedału przyspieszenia i stykiem„51" złącza urządzenia sterującego

• Czujnik położenia pedału przyspieszenia.• Przewód między stykiem „2" złącza czujni-ka położenia pedału przyspieszenia i stykiem„23" złącza urządzenia sterującego.• Przewód między stykiem „3" złącza czujni-ka położenia pedału przyspieszenia i stykiem„48" złącza urządzenia sterującego.• Ekranowanie przewodów

• Czujnik położenia pedału przyspieszenia.• Przewód między stykiem „2" złącza czujni-ka położenia pedału przyspieszenia i stykiem„23" złącza urządzenia sterującego.• Przewód między stykiem „1" złącza czujni-ka położenia pedału przyspieszenia i stykiem„51" złącza urządzenia sterującego.• Ekranowanie przewodów

135

Page 134: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

Nrtestu

2/13

2/14

2/15

2/16

2/17

2/18

Elementsprawdzany

Stycznik położenia pe-dału przyspieszenia

Stycznik pedału przy-spieszenia

Zawór elektromagne-tyczny zatrzymania silni-ka (elektrozawór STOP)

Czujnik prędkości po-jazdu

Czujnik położenia dźwi-gni zmiany biegów

Masa elektronicznegourządzenia sterującegosilnika

Pomiar międzystykami

„2" złącza stycznika położenia pe-dału przyspieszenia i „31" złączaurządzenia sterującego

„2" złącza stycznika położenia pe-dału przyspieszenia i „32" złączaurządzenia sterującego

„3" złącza stycznika pedału przy-spieszenia i „29" złącza urządzeniasterującego

„ 1 " złącza stycznika pedału przy-spieszenia i masa

Obudowa elektrozaworu STOPoraz „113" i „115" złącza urządze-nia sterującego

Obudowa elektrozaworu i masa

„ 1 " i „2" złącza czujnika prędkościpojazdu

„22" złącza urządzenia sterującegoi „2" złącza czujnika położeniadźwigni zmiany biegów

„2' złącza czujnika położenia dźwi-gni zmiany biegów i masa

„39", „43", „106", „112", „118" złą-cza urządzenia sterującego i masa

Wartośćwłaściwa

Pedał swobodny:rezystancja

maks. 0,5 £2.Pedał wciśnięty:

rezystancjanieskończenie

wielka

Pedał swobodny:rezystancja

nieskończeniewielka.

Pedał wciśnięty:rezystancjamaks. 0,5 ii

Pedał swobodny:rezystancja

nieskończeniewielka.

Pedał wciśnięty:maks. 0,5 łl

Rezystancjamaks. 0,5 £2

Rezystancja18O

Rezystancjamaks. 0,5 łi

Rezystancja250 Q

Bieg włączony:rezystancja

nieskończeniewielka.

Położenieneutralne:

rezystancjamaks. 0,5 Q

Rezystancjamaks. 0,5 O.

Rezystancjamaks. 0,5 Cl

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

• Stycznik położenia pedału przyspieszenia.• Przewód między stykiem „1" złącza stycz-nika położenia pedału przyspieszenia i stykiem„31" złącza urządzenia sterującego

• Stycznik położenia pedału przyspieszenia.• Przewód między stykiem „1" złącza stycz-nika położenia pedału przyspieszenia i stykiem„32" złącza urządzenia sterującego

• Stycznik pedału przyspieszenia.• Przewód między stykiem „3" złącza stycz-nika pedału przyspieszenia i stykiem „29" złą-cza urządzenia sterującego

• Przewód między stykiem „1" złącza stycz-nika pedału przyspieszenia i punktem masy

• Elektrozawór STOR• Przewód między stykiem „ 1 " złącza elek-trozaworu STOP oraz stykami „113" i „115" złą-cza urządzenia sterującego

• Punkty masy elektrozaworu STOP i pompywtryskowej

• Czujnik prędkości pojazdu

• Czujnik położenia dźwigni zmiany biegów.• Przewód między stykiem „22" złącza urzą-dzenia sterującego i stykiem „ 1 " złącza czuj-nika położenia dźwigni zmiany biegów

• Przewód między stykiem „2" złączaczujnika położenia dźwigni zmiany biegówi masą

• Przewody między stykami „39", „43", „106",„112", „118" złącza urządzenia sterującegoi punktami masy

136

Page 135: nissan almera n15

Sterowanie silnika CD20E

Sprawdzanie zasilania elektrycznegoczujników pasywnych oraz sygnałówwytwarzanych przez czujniki aktywneSprawdzenie to polega na ocenie prawidłowościzasilania elektrycznego lub sygnałów czujników.Pomiary powinny być wykonywane na stykach

złącza wielostykowego urządzenia sterującegosilnika, a złącze to powinno być podłączone dourządzenia sterującego. Ze względów praktycz-nych zaleca się wykorzystanie przy sprawdzaniupłytki zaciskowej włączonej szeregowo międzyurządzenie sterujące i jego złącze wielostykowe.

Nrtestu

Elementsprawdzany

Pomiar międzystykami

Wartośćwłaściwa

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

Sprawdzenie zasilania lub przekazywanego sygnału (zapłon włączony)

3/1

3/2

3/3

3/4

3/5

3/6

Czujnik temperaturycieczy chłodzącej

Czujnik temperaturypaliwa

Rezystancja kalibracjipompy wtryskowej

Czujnik położenia pe-dału przyspieszenia

Stycznik pedału przy-spieszenia

Stycznik położeniadźwigni zmiany bie-gów

„19" i „50"

„10" i „50"

„46' i „50"

„48"i „51"

„29" i masa

„22" i masa

Napięcie 5 V

Napięcie 12 V

Bieg włączony:napięcie 5 V.

Położenie neutralne:napięcie 0 V

• Elektroniczne urządzenie sterujące silnika

Sprawdzenie zasilania lub przekazywanego sygnału (silnik pracuje)

3/7

3/8

3/9

3/10

3/11

3/12

3/13

Czujnik prędkościpojazdu (podczasjazdy)

Czujnik prędkościobrotowej i położe-nia wału korbowego

Elektrozawór STOP

Czujnik wzniosu igli-cy wtryskiwacza cy-lindra nr 1

Czujnik położeniatrzpienia regulacjidawki wtryskiwane-go paliwa (na biegujałowym)

Czujnik położeniawałka pompy wtry-skowej

Siłownik regulacjidawki wtryskiwane-go paliwa

„ 1 " i „2" złącza czujnika prędkościpojazdu

„40" i „44" oraz „47" i „52"

„113" i „115" oraz masa

„ 1 " złącza czujnika wzniosu iglicywtryskiwacza i „34" złącza urządze-nia sterującego

„63" i „67" oraz „53" i „57"

„41" i „45" oraz „28" i „33"

„101" i „107" oraz „102" i „108"

Wahania napięciaod 0 do 5 Vo zmiennej

częstotliwościzależnej

od prędkości jazdy

Wahania napięciaod 0 do 5 Vo zmiennej

częstotliwościzależnej

od prędkościobrotowej silnika

Napięcie12V

Wahania napięciaod 0,1 do 0,7 V

Napięcie2,6 V

Wahania napięciaod 0 do 2 Vo zmiennej

częstotliwościzależnej

od prędkościobrotowej silnika

Napięcie 12 V

• Czujnik prędkości pojazdu

• Czujnik prędkości obrotowej i położeniawału korbowego

• Elektroniczne urządzenie sterujące silnika

• Czujnik wzniosu iglicy wtryskiwacza cylin-dra nr 1

• Elektroniczne urządzenie sterujące silnika

• Czujnik położenia wałka pompy wtryskowej

• Elektroniczne urządzenie sterujące silnika

137

Page 136: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

2.2.2. Naprawy nie wymagającewymontowania silnika

UKŁAD ROZRZĄDU

Wymiana paska zębatego napędu rozrząduWymontowanie

Uwaga. Jeśli pasek zębaty napędu rozrządu mabyć ponownie zamontowany, to przed wymonto-waniem należy zaznaczyć na zewnętrznej po-wierzchni paska kierunek jego przesuwania siępodczas pracy silnika, aby po ponownym za-montowaniu zachować właściwy kierunek prze-suwania się paska podczas pracy silnika.• W wersjach wyposażonych w kodowany od-biornik radiowy zanotować kod radioodbiornikaprzed odłączeniem akumulatora od instalacjielektrycznej samochodu.• Podnieść i podeprzeć przód samochodu orazzdjąć prawe koło przednie.• We wnęce prawego koła przedniego wymonto-wać osłonę przeciwbłotną i dolną osłonę silnika.

Rys. 2.26. Unieruchomienie kota zamachowegoza pomocą przyrządu KV10105630 zamontowanegozamiast rozrusznika

• Opróżnić układ chłodzenia (patrz odpowiedniopis w p. 2.2.6).

W przedziale silnika

• Odkręcić śruby mocujące koło pasowe pom-py cieczy chłodzącej.

Rys. 2.27. Układ rozrząduA — silnik CD20, B — silnik CD20E1 — koło pasowe wału korbowego, 2 — zewnętrzna dolna osłona napędu rozrządu, 3 — uszczelka, 4 — pompa cieczychłodzącej, 5 — prawy wspornik zawieszenia silnika, 6 — zewnętrzna górna osłona napędu rozrządu, 7 — tarczaoporowa koła zębatego wału rozrządu, 8 — pasek zębaty napędu rozrządu, 9 — koło zębate wału korbowego,10 — rolka zwiększająca kąt opasania kół zębatych, 11 — rolka napinacza paska zębatego, 12 — sprężyna rolkinapinacza, 13 — koło zębate wału rozrządu, 14 — wewnętrzna osłona napędu rozrządu, 15 — pierścień uszczelniającywał rozrządu, 16 — wał rozrządu, 17 — wpust czółenkowy, 18 — popychacz hydrauliczny, 19 — półstożki zamkazaworu, 20 — górna podkładka oporowa sprężyn zaworu, 21 — zewnętrzna sprężyna zaworu, 22 — wewnętrznasprężyna zaworu, 23 — dolna podkładka oporowa sprężyn zaworu, 24 — uszczelniacz trzonka zaworu, 25 — zawór,26 — wewnętrzna osłona napędu pompy wtryskowej, 27 — koło zębate pompy wtryskowej, 28 — pasek zębatynapędu pompy wtryskowej, 29 — zewnętrzna osłona napędu pompy wtryskowej, 30 — pompa podciśnienia

138

Page 137: nissan almera n15

Układ rozrządu

• Zdjąć elastyczny przewód cieczy chłodzą-cej przechodzący nad chłodnicą na prawymnadkolu.• Wymontować paski klinowe napędu osprzętu(patrz odpowiedni opis w p. 2.2.6).• Zdjąć koło pasowe pompy cieczy chłodzącej,t Wymontować zewnętrzną górną osłonę napę-du rozrządu wraz z jej uszczelką.t Pod silnikiem przygotować dla niego tymcza-sowe podparcie lub wykorzystać do podtrzyma-nia silnika uchwyty do podnoszenia silnika i wy-ciągnik warsztatowy.• Wymontować prawy wspornik zawieszenia sil-nika.• Odłączyć od rozrusznika przewody elektrycz-ne i wymontować rozrusznik.• Obrócić wał korbowy do położenia, w którymbezbarwny znak ruchomy (wycięcie) na kolepasowym wału korbowego znajdzie się naprze-ciw znaku stałego na kadłubie silnika (położenieGMP tłoka w cylindrze nr 1 — patrz rys. 2.2).Uwaga. Wał korbowy zawsze należy obracaćtylko w kierunku zgodnym z kierunkiem jegoobrotu podczas pracy silnika wykorzystując dotego celu śrubę mocującą koło pasowe albo —po podniesieniu przodu samochodu i włączeniu4. lub 5. biegu — obracając przednie kołow kierunku jazdy do przodu.• Zamontować zamiast rozrusznika przyrząd(KV10105630 lub KV101105610) do unierucho-mienia wału korbowego (rys. 2.26).

Pod samochodem• Odkręcić śrubę mocowania koła pasowegodo wału korbowego i zdjąć koło pasowe z wałukorbowego za pomocą uniwersalnego ściąga-cza o uchwytach zewnętrznych.• Wymontować zewnętrzną dolną osłonę napę-du rozrządu oraz jej uszczelkę.• Poluzować śrubę rolki napinacza paska zęba-tego napędu rozrządu i obrócić rolkę napinaczaw kierunku przeciwnym do ruchu wskazówekzegara, aby zmniejszyć naciąg paska zębatego.• Dokręcić śrubę rolki napinacza (przy poluzo-wanym pasku zębatym).• Wymontować rolkę zwiększającą kąt opasa-nia kół zębatych przez pasek zębaty.• Zdjąć pasek zębaty napędu rozrządu wrazz kołem zębatym wału korbowego. Wyjąć wpustczółenkowy i zdjąć z wału korbowego blaszanątarczę oporową (w silniku CD20).Uwaga. Po zdjęciu paska zębatego napędurozrządu nie wolno obracać wału korbowego,gdyż grozi to uderzeniem tłoków o zaworyi poważnym uszkodzeniem silnika.

ZamontowanieUwaga. Podczas wymiany paska zębatego na-pędu rozrządu zaleca się także wymianę rolkinapinacza i rolki zwiększającej kąt opasania kół

Rys. 2.28. Sposób montażu tarczy oporowej kołazębatego wału korbowegoVers moteur — w stronę silnika

zębatych. Rolki te można pozostawić tylkowtedy, gdy nie ma na nich śladów uszkodzeńlub widocznego zużycia i obracają się bezwyczuwalnych oporów.• Sprawdzić stan przedniego pierścienia uszczel-niającego wał korbowy. W przypadku najmniej-szych wątpliwości co do jego stanu techniczne-go zaleca się wymianę tego pierścienia posługu-jąc się trzpieniem o odpowiedniej średnicyi wypełniając smarem stałym przestrzeń międzywargami pierścienia uszczelniającego.• Upewnić się, że powierzchnie współpracy kółzębatych i rolek z paskiem zębatym są czystei w dobrym stanie technicznym.• Na wał korbowy założyć blaszaną tarczę opo-rową (w silniku CD20) przestrzegając kierunkujej montażu (rys. 2.28) i umieścić w rowkuprzedniego czopa wału korbowego wpust czó-łenkowy.• Upewnić się, że wał korbowy znajduje sięw położeniu ustawczym:— wpust ustawiony w położeniu „godziny 12";— znak na kole zębatym wału rozrządu skiero-wany w kierunku „godziny 3".• Zamontować rolkę zwiększającą kąt opasaniakół zębatych przez pasek zębaty.• Założyć pasek zębaty napędu rozrządu wrazz kołem zębatym wału korbowego. Znaki ustaw-cze kół zębatych wału korbowego i wału rozrzą-du powinny być skierowane na „godzinę 3" (rys.2.19). Naciągnąć odcinek paska między kołamizębatymi. Strzałka na zewnętrznej powierzchnipaska zębatego powinna być skierowana nazewnątrz silnika.• Założyć tarczę oporową koła zębatego wałurozrządu (jeśli ją zdejmowano), powlec gwintśrub mocujących środkiem zapobiegającym ichodkręceniu i dokręcić te śruby właściwym mo-mentem.• Wymontować przyrząd specjalny użyty wcze-śniej do unieruchomienia wału korbowego (patrzrys. 2.26).• Obrócić wał korbowy o dwa obroty w kierun-ku zgodnym z kierunkiem jego obrotu podczas

139

Page 138: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

Rys. 2.29. Ustawienie rozrządu1 — śruba mocowania rolki napinacza, 2 — sześciokątnyklucz trzpieniowy zastosowany w celu przeciwdziałaniasile sprężyny napinacza, 3 — wpust wału korbowegow położeniu „godziny 12", 4 — znak na kole zębatymwału korbowego w położeniu „godziny 3", 5 — znak nakole zębatym wału rozrządu w położeniu „godziny 3"

pracy silnika i zatrzymać wał korbowy w położe-niu ustawczym oraz sprawdzić poprawność usta-wienia rozrządu według znaków ustawczych(patrz rys. 2.29).Uwaga. Nie wolno obracać wału korbowego zapośrednictwem koła zębatego wału rozrządu.• Dokręcić nakrętkę rolki napinacza przytrzy-mując ją przed obrotem sześciokątnym kluczemtrzpieniowym (patrz rys. 2.29).

Pod samochodem• Zamontować zewnętrzną dolną osłonę napę-du rozrządu wraz z jej uszczelką.• Założyć koło pasowe na wał korbowy i dokrę-cić śrubę jego mocowania właściwym momen-tem.

W przedziale silnika• Zamontować prawy wspornik zawieszenia sil-nika i zdjąć urządzenie, za pomocą któregopodtrzymywano silnik.• Zamontować zewnętrzną górną osłonę napę-du rozrządu wraz z jej uszczelką.• Zamontować koło pasowe pompy cieczy chło-dzącej.• Zamontować paski klinowe napędu osprzętu(patrz odpowiedni opis w p. 2.2.6).• Dokręcić śruby mocujące koło pasowe pom-py cieczy chłodzącej.

140

• Zamontować górny elastyczny przewód chłod-nicy na prawym nadkolu.• Zamocować rozrusznik i podłączyć jego prze-wody elektryczne.• We wnęce prawego koła przedniego zamon-tować dolną osłonę silnika i osłonę przeciwbłot-ną oraz przykręcić prawe koło przednie.• Opuścić samochód.• Podłączyć akumulator do instalacji elektrycz-nej samochodu.• Napełnić i odpowietrzyć układ chłodzenia sil-nika (patrz odpowiedni opis w p. 2.2.6).

GŁOWICA

Wymontowanie i zamontowanie głowicy

Wymontowanie• W wersjach wyposażonych w kodowany od-biornik radiowy zanotować kod radioodbiornikaprzed odłączeniem akumulatora od instalacjielektrycznej samochodu.• Podnieść i podeprzeć przód samochodu orazzdjąć prawe koło przednie.• We wnęce prawego koła przedniego wymon-tować osłonę przeciwbłotną i dolną osłonęsilnika.• Opróżnić układ chłodzenia (patrz odpowiedniopis w p. 2.2.6).• Wymontować pasek zębaty napędu rozrządui pasek zębaty napędu pompy wtryskowej (patrzodpowiednie opisy tych operacji).• Odłączyć od wtryskiwaczy przewody wtrysko-we oraz od wtryskiwacza nr 4 przewód powrotunadmiaru paliwa.• Odłączyć od świec żarowych elementy zasila-nia elektrycznego.• Rozłączyć złącze czujnika temperatury cieczychłodzącej (w przewodzie na wyjściu z głowicy),a ponadto w silniku CD20E rozłączyć złączeprzewodów czujnika wzniosu iglicy wtryskiwa-cza cylindra nr 1.• Za pomocą odpowiedniego przyrządu unieru-chomić koło zębate wału rozrządu (od stronypompy wtryskowej), następnie odkręcić śrubęmocującą i zdjąć to koło zębate.• Wymontować elementy mocowania do głowi-cy wewnętrznej osłony paska zębatego napędupompy wtryskowej.• Wymontować rolkę napinacza paska zębate-go napędu pompy wtryskowej.• Odłączyć elastyczne przewody układu chło-dzenia od złącza na wyjściu z głowicy.• Pod samochodem wymontować przednią ruręwylotową spalin wraz z jej uszczelką.• Wymontować osłonę termiczną kolektora wy-lotowego.• Wymontować kolektory dolotowy i wylotowyoraz ich uszczelki.• Wymontować pokrywę głowicy.

Page 139: nissan almera n15

Głowica

• Odkręcić śruby mocowania głowicy w kilkuetapach w kolejności odwrotnej do wymaganejpodczas ich dokręcania (patrz rys. 2.32).• Upewnić się, że wszystkie przewody elek-tryczne doprowadzone do głowicy zostały odłą-czone.• Za pomocą odpowiedniej dźwigni oddzielićgłowicę od kadłuba silnika i zdjąć głowicę,wysuwając koniec wału rozrządu z wewnętrznejosłony paska zębatego napędu pompy wtrysko-wej. Ustawić głowicę na specjalnym stojaku lubna drewnianych podkładkach.• Zdjąć uszczelkę głowicy.

Zamontowanie• Za pomocą rozpuszczalników chemicznychoczyścić z resztek uszczelki górną powierzchniękadłuba i dolną powierzchnię głowicy. Do czysz-czenia nie wolno używać skrobaków ani mate-riału ściernego ze względu na niebezpieczeń-stwo porysowania powierzchni.• Upewnić się, że na oczyszczonych powierzch-niach nie ma rys ani śladów zadrapań.• Obrócić wał rozrządu do położenia ustawcze-go, kierując znak na jego kole zębatym w kie-runku „godziny 3".t Odpowiednim gwintownikiem przegwintowaćotwory śrub głowicy w kadłubie. Otwory teodtłuścić i wysuszyć.• Upewnić się, że w kadłubie znajdują się kołkiustawcze do środkowania głowicy.• Upewnić się, że wał korbowy znajduje sięw położeniu ustawczym: wpust koła zębategopowinien wskazywać „godzinę 12".• Za pomocą liniału warsztatowego i szczelino-mierza sprawdzić płaskość dolnej płaszczyznygłowicy.• Założyć nową uszczelkę głowicy o takiej sa-mej grubości jak poprzednio używana, jeśli wy-mienia się uszczelkę.• W razie wymiany zespołu tłoka z korbowo-dem (lub jednego z jego elementów) albo kadłu-ba silnika należy zmierzyć komparatorem wysta-wanie tłoków w położeniu GMP ponad górnąpłaszczyznę kadłuba i na tej podstawie dobraćgrubość nowej uszczelki głowicy (patrz odpo-wiednia tablica w podrozdz. 2.1).Uwaga. Należy obliczyć wartość średnią wysta-wania dla czterech punktów każdego tłoka (rys.2.30), a następnie obliczyć wartość średnią ze

Rys. 2.30.Rozmieszczeniepunktów pomiaruwystawania tłoka ponadgórną płaszczyznękadłuba silnika (wymiaryw mm)

• 3 0 . • 3 0 ,

^\ w "1 N "

Rys. 2.31. Kierunek zakładania uszczelki głowicy1 — tulejki ustawcze, 2 — znak grubości uszczelki

Rys. 2.32. Kolejność dokręcania śrub głowicy

średnich wartości wystawania tłoków czterechcylindrów i na tej podstawie dobrać grubośćuszczelki.• Na górnej płaszczyźnie kadłuba położyćuszczelkę głowicy stroną z napisem „TOP" skie-rowaną do góry. Oznaczenia grubości uszczelki(wycięcia na jej krawędzi) powinny być skiero-wane w stronę filtru oleju (rys. 2.31).• Ustawić głowicę na kadłubie.• Założyć podkładki śrub mocowania głowicystroną rowkowaną do góry, powlec olejem silni-kowym gwint i spodnią płaszczyznę łbów śrubmocowania głowicy oraz wkręcić ręką śrubyw otwory głowicy.• Dokręcić śruby mocowania głowicy w kolej-ności podanej na rysunku 2.32 w pięciu etapachwłaściwym momentem (patrz wartości w pod-rozdz. 2.1).• Założyć nowe uszczelki i przystawić do głowi-cy kolektory dolotowy oraz wylotowy, a następ-

141

Page 140: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

3 2

Rys. 2.33. Połączenia przewodów podciśnieniaw silniku CD20E1 — pompa podciśnienia, 2 — zawór przepustnicy,3 — elektrozawór przepustnicy, 4 — zawórrecyrkulacji spalin, 5 — drugi elektrozawórrecyrkulacji spalin, 6 — pierwszy elektrozawórrecyrkulacji spalin

nie dokręcić śruby ich mocowania właściwymmomentem.• Pod samochodem założyć nową uszczelkęi zamontować przednią rurę wylotową spalin.• Zamontować ekran termiczny kolektora wylo-towego.• Zamontować na głowicy elementy mocowa-nia wewnętrznej osłony paska zębatego napędupompy wtryskowej.• Na wał rozrządu od strony pompy wtryskowejzałożyć koło zębate, następnie unieruchomićwał rozrządu i dokręcić śrubę mocowania tegokoła zębatego.• Zamontować rolkę napinacza paska zębate-go napędu pompy wtryskowej.• Podłączyć elastyczne przewody układu chło-dzenia do złącza na wyjściu cieczy chłodniczejz głowicy.• Zamontować i naciągnąć pasek zębaty na-pędu rozrządu i pasek zębaty napędu pompywtryskowej (patrz odpowiednie opisy tych ope-racji).• Sprawdzić ustawienie pompy wtryskowej (patrzodpowiedni opis w p. 2.2.1).• Założyć nową uszczelkę i zamontować pokry-wę głowicy.• Połączyć złącze czujnika temperatury cieczychłodzącej (na wyjściu z głowicy), a w silnikuCD20E także złącze czujnika wzniosu iglicywtryskiwacza cylindra nr 1.• Podłączyć zasilanie elektryczne do świec ża-rowych.• Podłączyć do wtryskiwaczy przewody wtry-skowe oraz podłączyć przewód powrotu nad-miaru paliwa do wtryskiwacza cylindra nr 4.• We wnęce prawego przedniego koła zamon-tować dolną osłonę silnika, osłonę przeciwbłot-ną oraz założyć prawe przednie koło.• Opuścić samochód na ziemię.• Podłączyć akumulator do instalacji elektrycz-nej samochodu.• Napełnić i odpowietrzyć układ chłodzenia sil-nika (patrz odpowiedni opis w p. 2.2.6).

142

Rys. 2.34. Zespół głowicy1 — korek wlewu oleju, 2 — pokrywa głowicy,3 — uszczelka pokrywy głowicy, 4 — pokrywy łożyskwału rozrządu, 5 — głowica, 6 — uszczelka głowicy,7 — wirowa komora spalania, 8 — gniazda zaworów

• W silniku CD20 sprawdzić ustawienie i para-metry regulacji pompy wtryskowej; w razie ko-nieczności wyregulować je (patrz odpowiednieopisy w p. 2.2.1).

Rozkładanie głowicyUwaga Podczas rozkładania głowicy częściwspółpracujące należy oznaczać w sposób

Page 141: nissan almera n15

Głowica

Rys. 2.35. Sposób pomiaru wystawania prowadnicyzaworu

umożliwiający ich ponowne zamontowaniew tych samych skojarzeniach.• Wymontować głowicę silnika (patrz odpo-wiedni opis).• Za pomocą odpowiedniego przyrządu unie-ruchomić koło zębate napędu rozrządu na wa-le rozrządu, następnie odkręcić śrubę mocują-cą to koło oraz śruby mocujące jego tarczęoporową.• Zdjąć z wału rozrządu tarczę oporową i kołozębate napędu rozrządu.• Wymontować wewnętrzną osłonę napędu roz-rządu.t Wymontować rolkę napinacza paska zębate-go napędu rozrządu.• Odkręcać stopniowo (etapami) w kolejnościodwrotnej do zalecanej podczas dokręcania(patrz rys. 2.39) śruby mocujące i zdjąć pokrywyłożysk wału rozrządu.• Zdjąć pierścienie uszczelniające z końcówwału rozrządu.• Wyjąć wał rozrządu.• Wyjąć popychacze hydrauliczne i ustawić jew kolejności, którą zajmowały w silniku, denka-mi na dół (w położeniu odwrotnym do zajmowa-nego w głowicy).• Za pomocą przyrządu do ściskania sprężynzaworów wymontować kolejno zespoły wszyst-kich zaworów i ustawić je kompletami w kolejno-ści, którą zajmowały w głowicy (półstożki zamkazaworu, górna podkładka oporowa sprężyn,sprężyny zewnętrzna i wewnętrzna, dolna pod-kładka oporowa sprężyn, zawór).• Za pomocą odpowiednich szczypiec zdjąćuszczelki trzonków zaworów.• Wymontować z głowicy wtryskiwacze i ichpodkładki izolacji cieplnej.• Wykręcić z głowicy świece żarowe.• Oczyścić wszystkie części rozpuszczalnikiemchemicznym. Do czyszczenia nie stosowaćostrych narzędzi ani materiału ściernego.

Naprawa głowicyUwaga. Naprawa głowicy wymaga użycia prasyoraz specjalnego oprzyrządowania. Dlatego za-

leca się jej wykonanie w wyspecjalizowanej sta-cji obsługi (warsztacie naprawczym).

Planowanie dolnej płaszczyzny głowicyJeśli niepłaskość dolnej płaszczyzny głowicyprzekracza 0,1 mm, a wał rozrządu obraca sięswobodnie w łożyskach ślizgowych, wówczasjest możliwe planowanie tej płaszczyzny podwarunkiem zachowania wymiarów podanychw rozdziale 2.1. Maksymalne planowanie możewynosić 0,1 mm łącznie dla dolnej płaszczyznygłowicy i górnej płaszczyzny kadłuba. Jeśli niemożna spełnić tego warunku, należy wymienićgłowicę.

Prowadnice zaworówProwadnice zaworów są wciskane w głowicę.Podczas naprawy głowicy można wstawić pro-wadnice naprawcze o zwiększonej średnicy ze-wnętrznej. Wymaga to rozwiercenia otworówgniazd prowadnic w głowicy na wymiar dostoso-wany do naprawczych prowadnic zaworów (patrzdane w podrozdz. 2.1).Prowadnice wymontowuje się z głowicy podprasą po uprzednim nagrzaniu głowicy w kąpieliolejowej do temperatury 150 do 160°C.Podczas wciskania pod prasą naprawczych pro-wadnic należy tak oprzyrządować prasę, abyprowadnice wystawały z głowicy na wymaganąodległość (patrz dane w podrozdz. 2.1 i rys.2.35). Po wciśnięciu prowadnic zaworów należysprawdzić ich średnicę wewnętrzną. W raziezmniejszenia średnicy wewnętrznej prowadnicyzaworu po wciśnięciu jej w głowicę należyrozwiercić otwór prowadnicy odpowiednim roz-wiertakiem, a następnie przeszlifować gniazdazaworów.

ZaworyPodczas naprawy głowicy zaleca się sprawdze-nie luzu trzonków zaworów w prowadnicach.W razie stwierdzenia zbyt dużej wartości luzujest konieczna wymiana obu tych elementów,gdyż nie produkuje się zaworów o wymiarachnaprawczych.Przylgnie zaworów (rys. 2.36) mogą być szlifo-wane, a następnie docierane do gniazd, podwarunkiem spełnienia ograniczeń wymiarowychpodanych w podrozdziale 2.1.Po szlifowaniu i docieraniu zaworów należy bar-dzo starannie oczyścić głowicę z resztek mate-riału ściernego.

Gniazda zaworówGniazda zaworów (rys. 2.37) są wciskane w gło-wicę. Podczas naprawy głowicy można je wy-mienić i po wciśnięciu przeszlifować pod wa-runkiem spełnienia ograniczeń wymiarowych po-danych w podrozdziale 2.1. Przed wymianągniazd zaworów należy sprawdzić stan prowad-

143

Page 142: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

V- L

d n

Rys. 2.36. Charakterystyczne wymiary zaworuD — średnica grzybka, d — średnica trzonka,E — grubość talerzyka, L — długość, a — kąt przylgni

Ay

\ i/ 1

i

4D

Rys. 2.37. Charakterystyczne wymiary gniazd zaworówA — gniazdo zaworu dolotowego, B — gniazdo zaworuwylotowego D — średnica zewnętrzna przylgni gniazdazaworu, L — szerokość przylgni gniazda zaworu,R — zagłębienie gniazda zaworu względem dolnejpłaszczyzny głowicy, a — kąt przylgni gniazda zaworu,P — kąt podcięcia górnego

nic zaworów i zaworów. W razie wymiany gniazdzaworów otwory w głowicy przeznaczone nagniazda zaworów należy rozwiercić na wymiarnaprawczy (patrz dane w podrozdz. 2.1).Przed wciśnięciem gniazd zaworów głowicę na-leży podgrzać w kąpieli olejowej do temperatury150 do 160°C.Wymiana gniazda zaworu powoduje koniecz-ność wymiany także zaworu współpracującegoz tym gniazdem.

144

Po szlifowaniu i docieraniu gniazd zaworównależy starannie oczyścić głowicę z resztekmateriału ściernego i sprawdzić szczelność ze-społu zaworu i jego gniazda.

Uszczelniacze trzonków zaworówNa trzonkach zaworów dolotowych i wylotowychsą umieszczone uszczelniacze z gumy synte-tycznej. Podczas zakładania uszczelniaczy trzon-ków zaworów zaleca się stosowanie specjalnychtulejek ułatwiających montaż i chroniącychuszczelniacze przed uszkodzeniem.Wymianę uszczelniaczy trzonków zaworów zale-ca się zawsze wtedy, gdy jest zdejmowanadolna podkładka oporowa sprężyn zaworów.

Sprężyny zaworówZawory zamykają dwie współśrodkowe spręży-ny śrubowe, jednakowe dla zaworów doloto-wych i wylotowych.Weryfikując stan sprężyn zaworów należy spraw-dzać prostopadłość osi sprężyn względem ichpłaszczyzn oporowych. Jeśli lakier pokrywającydrut sprężyny jest popękany, zaleca się jej wy-mianę, gdyż jest to oznaka zmęczenia materiałui sprężyna taka może w krótkim czasie pęknąć.Nie należy myć sprężyn w benzynie lub trójchlo-roetylenie, gdyż ciecze te mogą rozpuszczaćlakier pokrywający drut sprężyny.

Popychacze hydrauliczneSprawdzić stan powierzchni zewnętrznych po-pychaczy oraz ich luz w prowadnicach w głowi-cy. W razie stwierdzenia nadmiernego luzu jestkonieczna wymiana głowicy i popychaczy.

Wał rozrządu i koła zębateSprawdzić stah powierzchni czopów łożysk wałurozrządu, krzywek oraz powierzchni łożysk śli-zgowych wału rozrządu w głowicy i pokrywach.Sprawdzić wysokość krzywek wału rozrząduoraz bicie wału. Jeśli choć jedno z wymagańpodanych w podrozdziale 2.1 nie jest spełnione,należy wymienić wał rozrządu lub głowicę.Sprawdzić luz promieniowy i osiowy wału roz-rządu. Jeśli choć jeden z nich jest nadmierny,należy wymienić wał rozrządu lub głowicę.Sprawdzić stan powierzchni zębów pasowychkół zębatych wału rozrządu. W razie stwierdze-nia śladów uszkodzeń lub nadmiernego zużyciakoła zębate należy wymienić.

Wirowe komory spalaniaWirowe komory spalania są wciskane w głowicę.Ustawienie komory względem głowicy zapewniakołek ustawczy umieszczony u podstawy jejkołnierza.Wymianę komory spalania zaleca się tylko wprzypadku jej uszkodzenia. W tym celu należywykonać następujące czynności.

Page 143: nissan almera n15

Głowica

• Nagrzać głowicę w kąpieli olejowej o tempe-raturze 150 do 160°C.• Wypchnąć komorę z głowicy pobijakiem wsu-niętym przez otwór przeznaczony dla wtryskiwa-cza, zwracając uwagę, aby nie uszkodzić jegogwintu.• Obrócić głowicę otworami dla komór spalaniaku górze.• Włożyć komorę spalania w przeznaczony dlaniej otwór w głowicy ustawiając ją tak, aby kołekustawczy komory trafił w odpowiednie wycięciew ścianie głowicy.• Wbić komorę spalania w otwór głowicy ude-rzeniami młotka z tworzywa sztucznego (lubbrązu) aż do oporu.

Składanie głowicyUwaga. Podczas składania głowicy należy po-wlec olejem silnikowym (zalecanym dla danegosilnika) wszystkie współpracujące części.• Oczyścić głowicę i wszystkie części, którebędą do niej montowane.• Przedmuchać sprężonym powietrzem wszyst-kie kanały w głowicy, a w szczególności kanałydoprowadzenia oleju do łożysk wału rozrządu.• Jeśli do głowicy montuje się używane zawory,to muszą one trafić do tych prowadnic, w któ-rych uprzednio pracowały. Trzonki zaworów na-leży powlec olejem silnikowym i założyć noweuszczelniacze trzonków zaworów.• Złożyć zespoły wszystkich zaworów za pomo-cą przyrządu do ściskania sprężyn zaworów.Należy kolejno zakładać: zawór, dolną podkład-kę oporową sprężyn, uszczelniacz trzonka za-woru, sprężyny zaworu, górną podkładkę opo-rową sprężyn i półstożki zamka zaworu. Spręży-ny zaworów należy montować stroną oznaczonąznakiem barwnym lub stroną o zmniejszonymskoku zwojów od strony głowicy.Uwaga. Górne podkładki oporowe sprężyn za-worów różnią się dla zaworów dolotowych i wy-lotowych (rys. 2.38). Górne podkładki oporowe

Rys. 2.38. Przekrój górnych podkładek oporowychsprężyn zaworówA — górna podkładka oporowa sprężyn zaworudolotowego, B — górna podkładka oporowa sprężynzaworu wylotowego

(7) (3) 2 ® ® ®

Rys. 2.39. Oznaczenia, identyfikacja i kolejnośćdokręcania śrub pokryw łożysk wału rozrządu1 — strzałka, która powinna być skierowana w stronępaska zębatego, 2 — oznaczenie grupy selekcyjnejśrednicy łożyska, 3 — numer pokrywy łożyska,4 — obszar nakładania pasty uszczelniającejUwaga: w kółkach podano kolejność dokręcania śrubpokryw łożysk wału rozrządun°1 — pokrywa łożyska nr 1, n°5 — pokrywa łożyska nr 5

sprężyn zaworów wylotowych są wyposażonew mechanizm wymuszający obrót zaworu.• Oprzeć głowicę krawędzią o stół warsztatowyi uderzać lekko młotkiem z tworzywa sztuczne-go w końce trzonków zaworów, aby półstożkizamka zaworu mogły prawidłowo ułożyć sięw podcięciach trzonków zaworów i we wgłębie-niach górnych podkładek oporowych sprężynzaworów.• Umieścić popychacze hydrauliczne w otwo-rach prowadnic w głowicy zwracając uwagę,aby poszczególne popychacze trafiły do odpo-wiednich prowadnic, w których poprzednio pra-cowały, gładką powierzchnią w kierunku krzywkiwału rozrządu.• Powlec olejem silnikowym czopy łożyski krzywki wału rozrządu oraz umieścić wał roz-rządu w łożyskach głowicy, stroną z czopemstożkowym w kierunku paska zębatego napędurozrządu.• Założyć pokrywy łożysk wału rozrządu zwra-cając uwagę, aby poszczególne pokrywy trafiłydo odpowiednich łożysk i dokręcić śruby moco-wania łożysk w zalecanej kolejności (rys. 2.39)właściwym momentem. Na uszczelniane po-wierzchnie skrajnych pokryw łożysk wału rozrzą-du nałożyć pastę uszczelniającą (patrz rys. 2.39).• Za pomocą tulei o odpowiedniej średnicy poobu stronach wału rozrządu zamontować nowepierścienie uszczelniające. Przestrzeń międzywargami pierścieni uszczelniających wypełnićsmarem stałym. Przestrzegać zgodności strza-łek wskazujących kierunek obrotu wału rozrzą-

145

Page 144: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

Rys. 2.40. Sposób montażu dwóch rodzajówpodkładek izolacji cieplnej wtryskiwaczy

du (w kierunku ruchu wskazówek zegara pa-trząc od strony paska zębatego napędu rozrzą-du, w kierunku przeciwnym — patrząc od stro-ny napędu pompy wtryskowej) z kierunkiemmontażu pierścieni uszczelniających.• Zamontować wewnętrzną osłonę napędu wałurozrządu.• Zamontować na wał rozrządu koło zębatenapędu rozrządu oraz jego tarczę oporową,unieruchomić to koło zębate i dokręcić śrubymocujące.• Zamontować rolkę napinacza paska zębate-go napędu rozrządu.

• Zamontować wtryskiwacze z nowymi pod-kładkami izolacji cieplnej przestrzegając prawi-dłowego kierunku ich montażu (rys. 2.40). Do-kręcić wtryskiwacze właściwym momentem.W silniku CD20E w cylindrze nr 1 wkręcić wtry-skiwacz wyposażony w czujnik wzniosu iglicyrozpylacza.• Zamontować świece żarowe.• Zamontować głowicę silnika (patrz odpowied-ni opis).

2.2.3. Wymontowaniei zamontowaniezespołu napędowego

WYMONTOWANIE ZESPOŁU NAPĘDOWEGO

• Ustawić samochód na podnośniku warsztato-wym, najlepiej dwukolumnowym.• Zdjąć przednie koła oraz wymontować osłonyprzeciwbłotne we wnękach kół przednich.• Zdjąć dolne osłony przedziału silnika.• Jeżeli samochód jest wyposażony w kodowa-ny odbiornik radiowy, zanotować kod radiood-biornika, a następnie odłączyć akumulator odinstalacji elektrycznej i wyjąć go z przedziałusilnika.• Opróżnić układ chłodzenia (patrz odpowiedniopis w p. 2.2.6).• Spuścić olej z silnika i skrzynki przekładnio-wej.• Wymontować zbiornik wyrównawczy układuchłodzenia.• Wymontować paski klinowe napędu osprzętu(patrz odpowiedni opis w p. 2.2.6).

Rys. 2.41. Wspornikizawieszenia zespołunapędowego1 — element metalowo-gumowy,2 — wspornik prawy,3 — wspornik tylny,4 — wspornik reakcyjny zespołunapędowego, 5 — belkazawieszenia zespołunapędowego, 6 — masawyrównoważająca zespołunapędowego, 7 — wsporniklewy, 8 — wspornik przedni,9 — ściąg

146

Page 145: nissan almera n15

Wymontowanie zespołu napędowego

• Rozłączyć złącza przewodów elektrycznychi wymontować alternator.• Wymontować bez odłączania przewodówhydraulicznych pompę wspomagania układukierowniczego wraz z jej wspornikiem. Odsu-nąć pompę wspomagania na bok i podwiesićją w przedziale silnika za pomocą miękkiegodrutu.• W wersjach z klimatyzacją wymontować bezodłączania przewodów czynnika chłodniczegosprężarkę klimatyzacji. Odsunąć sprężarkę kli-matyzacji na bok i podwiesić ją w przedzialesilnika za pomocą miękkiego drutu.• W wersjach wyposażonych w silnik CD20Eodłączyć złącze elektryczne od elektrozaworuprzepustnicy oraz odłączyć elastyczny przewódpodciśnienia od obudowy filtru powietrza.• Wymontować obudowę filtru powietrza wrazz jej przewodem powietrza i rezonatorem.• W wersjach z recyrkulacją spalin odłączyćelastyczne przewody podciśnienia od elektroza-woru recyrkulacji spalin i pompy podciśnienia.• W zależności od wersji silnika rozłączyć złą-cza elektryczne czujnika wzniosu iglicy wtryski-wacza cylindra nr 1, elektrozaworów recyrkulacjispalin, czujników temperatury i wyłącznika ci-śnieniowego, rozrusznika oraz czujnika prędko-ści obrotowej silnika. Odsunąć na bok wiązkęprzewodów elektrycznych silnika.• Odłączyć zasilanie elektryczne od świec żaro-wych.• Rozłączyć wszystkie złącza przewodów elek-trycznych dochodzących do pompy wtryskowej,a także przewody doprowadzenia i powrotupaliwa.• Odłączyć od pompy wtryskowej linkę pedałuprzyspieszenia.• Odłączyć przewód hydrauliczny od siłownikawyłączania sprzęgła. Przewidzieć wypływ zawar-tej w nim cieczy; zaślepić odsłonięte otwory, abyuniknąć zanieczyszczenia układu hydrauliczne-go i wycieku cieczy ze zbiornika.• Odłączyć od wyjścia cieczy chłodzącej z gło-wicy i od obudowy termostatu elastyczne prze-wody prowadzące od chłodnicy i nagrzewnicywnętrza samochodu.

Pod samochodem• Wymontować przednią rurę wylotową spalin.• Wymontować belkę zawieszenia zespołu na-pędowego.• Od skrzynki przekładniowej odłączyć drążkizewnętrznego mechanizmu zmiany biegów.• Rozłączyć złącza przewodów elektrycznychdochodzących do skrzynki przekładniowej (czuj-nika położenia dźwigni zmiany biegów i włączni-ka świateł cofania).• Wymontować oba wentylatory elektryczne orazchłodnicę. W wersjach z klimatyzacją nie de-montować skraplacza.

Z każdej strony samochodu• Wymontować zacisk hamulca przedniego bezodłączania od niego przewodu hamulcowegoi podwiesić zacisk we wnęce koła za pomocąmiękkiego drutu.• Odkręcić nakrętkę mocującą dolny przegubkulowy zwrotnicy koła i rozłączyć połączeniezwrotnicy z wahaczem zawieszenia wypychającgo na dół za pomocą uniwersalnego ściągaczado przegubów kulowych.• Odkręcić nakrętkę mocującą do zwrotnicyprzegub kulowy drążka kierowniczego i wymon-tować go ze zwrotnicy za pomocą uniwersalne-go ściągacza do przegubów kulowych.• Za pomocą odpowiedniej dźwigni wyciągnąćpółoś ze skrzynki przekładniowej.• Przechylić zespół: zwrotnicy koła z półosiąi kolumną zawieszenia, a następnie podwiesićpółoś we wnęce koła za pomocą miękkiegodrutu.• Odpowiednim korkiem zaślepić otwór po wy-jętej półosi w obudowie skrzynki przekładniowej,aby uniknąć przedostania się zanieczyszczeńdo jej wnętrza.

Pozostałe czynności wymontowania• Nad przedziałem silnika ustawić żuraw warsz-tatowy i podwiesić zespół napędowy zaczepia-jąc linę o przewidziane do tego celu uchwyty(ewentualnie podeprzeć zespół napędowy odspodu kilkoma podnośnikami z zestawem be-lek).• Odkręcić śruby mocowania wsporników za-wieszenia zespołu napędowego.• Opuszczać powoli zespół napędowy pod sa-mochód sprawdzając, czy wszystkie złącza prze-wodów elektrycznych zostały rozłączone orazzwracając uwagę, aby zespół napędowy nieuszkodził żadnego elementu wnętrza przedzia-łu silnika.• Wyjąć zespół napędowy od spodu samo-chodu.

ZAMONTOWANIE ZESPOŁUNAPĘDOWEGOW celu zamontowania zespołu napędowegonależy wykonać czynności w kolejności odwrot-nej do podanej podczas jego wymontowania.Należy zwrócić uwagę na następujące zalece-nia.• Wymienić wszystkie nakrętki zabezpieczaneprzed odkręceniem.• Przestrzegać właściwych momentów dokrę-cania śrub i nakrętek.• Podczas dokręcania śrub mocowania ele-mentu metalowo-gumowego przedniego wspor-nika zawieszenia zespołu napędowego należyzachować odległość między nimi wynoszącą55 mm (patrz rys. 1.37 i 2.41). Pozostałe wspor-niki zawieszenia zespołu napędowego można

147

Page 146: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

dokręcać dopiero po prawidłowym zamontowa-niu przedniego wspornika.• Wymienić sprężyste pierścienie osadcze nakońcach obu półosi.• Wymienić pierścienie uszczelniające półosiznajdujące się w gniazdach obudowy skrzynkiprzekładniowej wypełniając uprzednio smaremprzestrzeń między wargami nowych pierścieniuszczelniających.• Napełnić skrzynkę przekładniową odpowied-nią ilością właściwego rodzaju oleju (patrz danew podrozdz. 4.1).• Jeżeli nie wykonano tego wcześniej, wymie-nić filtr oleju i napełnić silnik odpowiednią ilościąwłaściwego rodzaju oleju (patrz dane w pod-rozdz. 2.1).• Napełnić i odpowietrzyć układ chłodzenia(patrz odpowiedni opis w p. 2.2.6).• Odpowietrzyć układ hydraulicznego wyłącza-nia sprzęgła i uzupełnić płyn w jego zbiorniku(patrz odpowiedni opis w podrozdz. 3.2).• Sprawdzić poziom i w razie potrzeby uzupe-łnić ilość oleju w zbiorniku wyrównawczym ob-wodu wspomagania układu kierowniczego.• Odpowietrzyć układ zasilania paliwem.• Sprawdzić i w razie potrzeby wyregulowaćustawienie kół przednich (patrz odpowiedni opisw podrozdz. 8.2).• Sprawdzić ustawienie i w razie potrzeby wyre-gulować pompę wtryskową (patrz odpowiedniopis w p. 2.2.1).• W celu zapewnienia prawidłowej pracy układusmarowania silnika przed jego pierwszym uru-chomieniem po montażu należy rozłączyć złą-cze elektrozaworu zatrzymania silnika, a następ-nie włączyć rozrusznik na około 30 sekund.W tym czasie pompa zassie olej i wtłoczy go dokanałów w kadłubie i głowicy silnika.• Podłączyć złącze elektryczne do elektrozawo-ru zatrzymania silnika i uruchomić silnik. Spraw-dzić prawidłowość pracy silnika i szczelnośćukładów zasilania paliwem, smarowania i chło-dzenia.

2.2.4. Naprawa silnika

ROZKŁADANIE SILNIKA

Rozkładanie silnika przeprowadza się po wy-montowaniu zespołu napędowego z samocho-du i oddzieleniu silnika od skrzynki przekła-dniowej.Uwaga. Podczas rozkładania silnika należy ozna-czać współpracujące części w taki sposób, abyprzy ewentualnym ponownym ich wykorzystaniumożna było zamontować je w poprzednich miej-scach.• Wymontować rozrusznik i alternator.

148

• Odłączyć silnik od skrzynki przekładniowej.• Ustawić silnik na specjalnym stojaku monta-żowym.• Spuścić olej z silnika (jeśli nie wykonano tegoprzed wymontowaniem zespołu napędowegoz samochodu).• Wymontować pasek zębaty napędu pompywtryskowej i pasek zębaty napędu rozrządu(patrz odpowiednie opisy w p. 2.2.1 i 2.2.2).• Wymontować pompę cieczy chłodzącej (patrzodpowiedni opis w p. 2.2.6).• Wymontować pompę wtryskową (patrz odpo-wiedni opis w p. 2.2.1).• Wymontować głowicę silnika (patrz odpo-wiedni opis w p. 2.2.2).• W miejscu mocowania rozrusznika zamonto-wać przyrząd do unieruchomienia koła zama-chowego (KV10105630 lub KV101105610) —patrz rysunek 2.26.• Oznaczyć położenie zespołu dociskowegosprzęgła względem koła zamachowego i odkrę-cić śruby mocujące zespół dociskowy.• Zdjąć zespół dociskowy oraz tarczę sprzę-gła.• Odblokować śruby mocujące koło zamacho-we do wału korbowego.• Oznaczyć położenie i odłączyć wszystkie ela-styczne przewody układu chłodzenia silnika.• Wymontować wspornik pompy wtryskowej.• Odkręcić filtr oleju.• Wymontować obudowę termostatu, wspornikfiltru oleju wraz z chłodnicą oleju.• Obrócić silnik o 180° i wymontować miskęolejową.• Odkręcić śruby korbowodów, zdjąć pokrywykorbowodów wraz z dolnymi panewkami korbo-wymi oraz wyjąć z cylindrów zespoły tłokówwraz z korbowodami i górnymi panewkami kor-bowymi (gładkimi). Ustawić zespoły tłoków z kor-bowodami, pokrywami korbowodów i panewka-mi korbowymi według kolejności cylindrów,w których pracowały.• Wymontować pompę oleju (patrz odpowiedniopis w p. 2.2.5).• Odkręcić stopniowo i w kolejności odwrotnejniż zalecana przy dokręcaniu (patrz rys. 2.49)śruby pokryw łożysk głównych wału korbowego.Zdjąć pokrywy łożysk głównych i ustawić jew kolejności łożysk wraz z wyjętymi z pokrywdolnymi panewkami głównymi.• Zdjąć przyrząd użyty do unieruchomienia kołazamachowego, odkręcić śruby mocujące i zdjąćkoło zamachowe oraz jego blaszaną osłonę.• Wymontować tylną pokrywę kadłuba wrazz tylnym pierścieniem uszczelniającym wał kor-bowy.• Wyjąć z kadłuba wał korbowy.• Wyjąć z gniazd łożysk głównych kadłubagórne panewki główne i ustawić je przy pokry-wach odpowiednich łożysk głównych.

Page 147: nissan almera n15

Rozkładanie silnika

Rozkładanie zespołów tłokaz korbowodemUwaga. Rozkładanie i składanie zespołu tłokaz korbowodem wymaga użycia specjalnegooprzyrządowania, gdyż łączący je sworzeń tłokajest wciśnięty w główkę korbowodu oraz paso-wany obrotowo w piastach tłoka. Wyjęcie sworz-nia tłoka i rozłożenie zespołu wymaga nagrzaniago w kąpieli olejowej do temperatury 60 do70°C, a następnie użycia prasy.• Wyjąć dwa pierścienie osadcze z rowkóww piastach tłoka.• Wyjąć z rowków i zdjąć pierścienie z tłoka.• Umieścić górną cześć tłoka w specjalnymprzyrządzie w kształcie litery „V" i ustawić współ-osiowo sworzeń względem osi otworu przyrzą-du, przez który sworzeń będzie usuwany. Uży-wając trzpienia o średnicy nieco mniejszej niżśrednica sworznia tłoka wypchnąć pod prasąsworzeń z piast tłoka i główki korbowodu.• Ustawić komplety części rozłożonych zespo-łów (tłok, pierścienie tłoka, sworzeń, korbowódwraz z pokrywą i panewkami) w kolejnościcylindrów silnika.• Starannie oczyścić wszystkie wymontowaneczęści silnika i powierzchnie przylegania uszcze-lek oraz przedmuchać sprężonym powietrzemkanały oleju. Ocenić ich stan techniczny i sto-pień zużycia oraz zakwalifikować je do ponow-nego użycia lub do wymiany.

SPRAWDZANIE CZĘŚCIPo oczyszczeniu wszystkich części należy oce-nić ich zużycie, stan techniczny oraz zweryfi-kować ich dalszą przydatność. Niezbędne wy-miary i dane techniczne podano w podroz-dziale 2.1.

Sprawdzanie zespołów tłokówz korbowodamiPrzed sprawdzaniem tych zespołów należy usu-nąć osad węglowy (nagaru) z denek tłoków,rowków pierścieni i pierścieni tłoków.

Sprawdzanie korbowodów• Upewnić się, że śruby korbowodów są w do-skonałym stanie technicznym.• Sprawdzić, czy na powierzchni korbowodui jego pokrywy nie ma śladów przegrzania.• Sprawdzić, czy w otworze główki korbowoduoraz w gnieździe panewki korbowej (w korbowo-dzie i pokrywie) nie ma rys i śladów zdzieraniapowierzchni.• Zmierzyć średnicę wewnętrzną tulejki główkikorbowodu.• Sprawdzić prostopadłość osi symetrii trzonakorbowodu do osi jego otworów (główki i łba)oraz równoległość osi otworów w główce i łbiekorbowodu.

Rys. 2.42. Pomiar średnicy znamionowej tłokaw odległości d = 62 mm od denka

• W przypadku przekroczenia dopuszczalnychodchyłek należy wymienić korbowód.

Sprawdzanie pierścieni tłoków• Sprawdzić luz pierścieni w rowkach tłoka.W przypadku nadmiernego luzu należy zmie-rzyć wysokość pierścieni; jeśli mieści się onaw granicach tolerancji, wymienić tłok wraz z pier-ścieniami.• Sprawdzić luzy w zamkach pierścieni powłożeniu ich do odpowiedniego cylindra. Jeślisą zbyt duże, należy — nawet w przypadkunowych pierścieni — wymienić tłoki na na-prawcze (nadwymiarowe) i przeszlifować cylin-dry na odpowiedni wymiar naprawczy lubwymienić kadłub silnika i tłoki wraz z pierście-niami.

Sprawdzanie tłoków i sworzni tłoków• Sprawdzić stan powierzchni bocznej (płasz-cza) tłoków. Tłoki, których powierzchnia bocz-na jest zarysowana lub ma ślady zatarcia,należy wymienić (wraz ze sworzniami i pier-ścieniami).• Zmierzyć średnicę zewnętrzną sworznia tłokaoraz otworu w piastach tłoka i obliczyć luz tegopołączenia. Jeśli przekracza dopuszczalną war-tość, wymienić tłok wraz ze sworzniem i pier-ścieniami osadczymi.• Zmierzyć nominalną średnicę tłoka w sposóbpodany w rozdziale 2.1 (rys. 2.42) oraz średnicęwewnętrzną cylindra i określić luz tego skojarze-nia. Jeśli luz ten przekracza wartość dopuszczal-ną, należy wymienić tłok na naprawczy (nadwy-miarowy) i przeszlifować cylinder na wymiarnaprawczy.• Sprawdzić wcisk sworznia w tulejce główkikorbowodu. W przypadku uzyskania niewłaści-wej wartości wymienić sworzeń tłoka, tulejkęgłówki korbowodu lub cały korbowód. W raziewymiany tulejki główki korbowodu zwrócić uwa-gę na to, aby po zamontowaniu otwór smarowyw tulejce pokrywał się z otworem w główcekorbowodu.

149

Page 148: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

Rys. 2.43. Sposóbpomiaru wysokościkadłuba

Sprawdzanie kadłubaPo umyciu kadłuba należy sprawdzić zużyciecylindrów.• Zmierzyć średnicę każdego cylindra.• Określić stożkowość cylindrów jako różnicęśrednic w płaszczyźnie prostopadłej do osi wałukorbowego w odległości 20 mm i 120 mm odgórnej krawędzi cylindra. Różnica tych wymia-rów nie powinna przekraczać wartości maksy-malnej podanej w charakterystyce technicznej(patrz dane w podrozdz. 2.1). W przeciwnymrazie należy przeszlifować wszystkie cylindryw kadłubie na wymiar naprawczy lub wymienićkadłub silnika.• Określić owalizację cylindrów jako różnicęśrednic zmierzonych w odległości 70 mm odgórnej krawędzi cylindra w dwóch płaszczy-znach: równoległej i prostopadłej do osi wałukorbowego. Różnica ta nie powinna przekraczaćwartości maksymalnej podanej w charakterysty-ce technicznej (patrz podrozdz. 2.1). W przeciw-nym razie należy przeszlifować wszystkie cylin-dry w kadłubie na wymiar naprawczy lub wymie-nić kadłub silnika.• Sprawdzić niepłaskość górnej płaszczyznykadłuba. Jeśli niepłaskość przekracza 0,1 mm,to należy przeszlifować tę płaszczyznę pamięta-jąc, że łączny ubytek grubości materiału górnejpłaszczyzny kadłuba i dolnej płaszczyzny głowi-cy (jeśli też wymagała szlifowania) nie możeprzekraczać 0,1 mm. Jeśli warunek ten niemoże być spełniony, należy wymienić kadłub.• Jeśli jeden z cylindrów wymaga przeszlifowa-nia, należy przeszlifować także pozostałe trzycylindry na wymiar naprawczy. Średnicę napraw-czą cylindra określa się w następujący sposób.Średnica po szlifowaniu powinna być równa su-mie średnicy nominalnej tłoka i wymaganegoluzu tłoka w cylindrze powiększonej o 0,02 mm(zapas na dotarcie tłoka do cylindra).Uwaga. Przed szlifowaniem cylindrów należyzałożyć pokrywy łożysk głównych i dokręcić ichśruby właściwym momentem, aby zwiększyćsztywność kadłuba. Szlifowanie cylindrów nawymiar naprawczy odbywa się w kilku etapach.Maksymalne zwiększenie średnicy w każdymetapie nie może przekraczać 0,05 mm.

150

• Oczyścić starannie i przedmuchać kanaty o\e-ju kadłuba oraz przestrzeń cieczy chłodzącejw kadłubie.

Sprawdzanie wału korbowego• Sprawdzić stan powierzchni czopów głów-nych i korbowych wału, a następnie zmierzyćich owalizację i stożkowość.• Zmierzyć bicie wału korbowego.• Oczyścić i przedmuchać sprężonym powie-trzem kanały oleju w wale korbowym.

Określenie grupy selekcyjnej panewekgłównych wału korbowego• Grupę selekcyjną panewek głównych wałukorbowego określa się na podstawie oznaczeńgrup selekcyjnych czopów korbowych i pokrywłożysk głównych. Stosowany jest kod 3-cyfrowy(0 do 2) dla grup selekcyjnych czopów korbo-wych i pokryw łożysk głównych oraz 5-cyfrowy(0 do 4) dla panewek łożysk głównych.Oznaczenia grupy selekcyjnej łożysk głównychsą wybite na dolnej płaszczyźnie kadłuba obokgniazd każdego z łożysk (rys. 2.44).Oznaczenia grupy selekcyjnej czopów głównychwału korbowego są wybite na skrajnym przeciw-ciężarze od strony napędu rozrządu (rys. 2.45).Cyfra z lewej strony odnosi się do łożyska nr 1(od strony napędu rozrządu); kolejne cyfry doty-czą kolejnych łożysk głównych.Grupa selekcyjna grubości panewek głównychjest oznaczana barwnym znakiem na ich krawę-dzi. Grupę selekcyjną panewek dobiera się napodstawie grup selekcyjnych czopa głównegoi łożyska głównego.

Grupy selekcyjne panewek głównych wałukorbowego

Grupaselekcyjna

średnicy czopagłównego

012

Grupa selekcyjna pokrywyłożyska głównego

0

0 (żółty)1 (zielony)

2 (brązowy)

1

1 (zielony)2 (brązowy)3 (czarny)

2

2 (brązowy)3 (czarny)

4 (niebieski)

Rys. 2.44. Oznaczenia grup selekcyjnych gniazdpanewek łożysk głównych w kadłubie silnika

Page 149: nissan almera n15

Sprawdzanie części

Rys. 2.45. Rozmieszczenie oznaczeń grup selekcyjnychwału korbowego1 — oznaczenia grup selekcyjnych średnic czopów korbowych,2 — oznaczenia grup selekcyjnych średnic czopów głównych,3 — oznaczenie grupy selekcyjnej średnicy czopa korbowegopierwszego cylindra, 4 — oznaczenie grupy selekcyjnejśrednicy czopa głównego pierwszego cylindra

Sprawdzanie luzu promieniowego czopówgłównych wału korbowego

Luz promieniowy czopa wału korbowego w łoży-sku głównym lub korbowym można określićdwiema metodami: stosując plastykowe pręcikipomiarowe Plastigage lub mierząc średnicę ze-wnętrzną czopa i średnicę wewnętrzną panewkipo jej zamontowaniu w łożysku. W niniejszympunkcie opisano pierwszą z tych metod (łatwiej-szą do wykonania).• Oczyścić wał korbowy i pokrywy łożysk głów-nych.• Umieścić w gniazdach łożysk głównych ka-dłuba panewki z rowkami na powierzchni ślizgo-wej oraz otworem smarowym i ułożyć na nichwał korbowy (czysty i suchy).• Uciąć pięć pręcików Plastigage o długościrównej szerokości panewek głównych i ułożyć jewzdłuż czopów głównych.

i. 2.46. Zespół kadłuba i układ tłokowo-korbowy- kadłub, 2 — wspornik kadłuba, 3 — półpanewki łożysk głównych wału korbowego, 4 — półpanewki środkowego łożyska

igo wału korbowego, 5 — wał korbowy, 6 — pokrywy łożysk głównych, 7 — tulejka prowadząca, 8 — uszczelka,-tylna pokrywa kadłuba, 10 — tylny pierścień uszczelniający wał korbowy, 11 — osłona blaszana koła zamachowego,

i—koło zamachowe, 13 — górny pierścień tłoka (1. uszczelniający), 14 — środkowy pierścień tłoka (2. uszczelniający),I—dolny pierścień tłoka (zgarniający), 16 — tłok, 17 — sworzeń tłoka, 18 — pierścienie osadcze sworznia, 19 — korbowód,|-panewki korbowe, 21 — pokrywa korbowodu, 22 — korek otworu spustu cieczy chłodzącej z kadłuba

151

Page 150: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

Rys. 2.47. Sposób montażu pierścieni na tłokuA — kierunek montażu, B — rozstawienie zamkówpierścieni1 — wnęka w denku skierowana w stronę napędurozrządu, 2 — zamek sprężyny rozpierającej pierścieńzgarniający, 3 — zamek górnego pierścienia(1. uszczelniającego), 4 — zamek środkowegopierścienia (2. uszczelniającego)

Rys. 2.48. Sposób składania zespołu tłokaz korbowodem1 — znak grupy selekcyjnej średnicy tłoka, którypowinien być skierowany w stronę filtru oleju), 2 — znakikompletacji korbowodu i jego pokrywy oznaczającenumer cylindra, z którym współpracują (tu cylinder nr 1),które powinny być skierowane w stronę filtru oleju,3 — półpanewka korbowodu z otworem do przepływuoleju (górna panewka korbowa), 4 — półpanewka gładkapokrywy korbowodu (dolna panewka korbowa),5 — otwór smarowy korbowodu

• Założyć pokrywy łożysk głównych wraz z gład-kimi (bez rowków smarowych) panewkamigłównymi. Dokręcić śruby mocowania pokrywłożysk głównych właściwym momentem w zale-canej kolejności (patrz rys. 2.49).

152

Uwaga. Nie obracać wału korbowego podczastej operacji.• Odkręcić śruby mocujące i ostrożnie zdjąćpokrywy łożysk głównych.• Korzystając z przymiaru na opakowaniu pręci-ków Plastigage odczytać wartość luzu promie-niowego w łożysku odpowiadającą największejszerokości odkształconego pręcika.• Zanotować odczytaną wartość luzu i porów-nać ją z wartością właściwą (patrz podrozdz.2.1).• Jeśli zmierzony luz wykracza poza granicetolerancji, należy wymienić panewki uwzględnia-jąc oznaczenie barwne ich grupy selekcyjnej lubprzeszlifować czopy główne wału korbowego nawymiar naprawczy i zastosować odpowiedniepanewki naprawcze. W przypadku panewek środ-kowego łożyska głównego należy brać takżepod uwagę wartość luzu osiowego wału (patrzdalszy opis).

Sprawdzanie luzu osiowego wałukorbowego• Umieścić w kadłubie górną panewkę środko-wego łożyska głównego (z kołnierzami po obustronach i otworem smarowym).• Ułożyć górne półpanewki pozostałych łożyskgłównych (z otworami do przepływu oleju) i u-mieścić na półpanewkach wał korbowy o czo-pach głównych uprzednio powleczonych olejemsilnikowym.• Założyć pokrywy łożysk głównych wraz z dol-nymi półpanewkami głównymi (gładkimi — bezrowków i otworów smarowych). Dolna półpa-newka środkowego łożyska głównego wyróżniasię obustronnymi kołnierzami. Strzałki na pokry-wach łożysk powinny być skierowane w stronęnapędu rozrządu.• Dokręcić śruby mocowania pokryw łożyskgłównych właściwym momentem w zalecanejkolejności (patrz rys. 2.49).• Oprzeć końcówkę pomiarową komparatorao powierzchnię czołową wału korbowego.• Za pomocą odpowiedniej dźwigni przesuwaćwał korbowy wzdłuż jego osi do przodu i do tyłuoraz odczytać na wskaźniku komparatora luzosiowy wału.• Jeśli wartość luzu osiowego wału korbowegowykracza poza granice tolerancji, należy wymie-nić panewki środkowego łożyska głównego(uwzględniając ich grupę selekcyjną ze względuna luz promieniowy).

SKŁADANIE SILNIKA

Składanie zespołów tłoków z korbowodami• W rowku otworu jednej z piast tłoka zamonto-wać nowy pierścień osadczy.• W kąpieli olejowej o temperaturze 60 do 70°Cnagrzać tłok, korbowód i sworzeń tłoka.

Page 151: nissan almera n15

9 5 1 3 7

Składanie silnika

Rys. 2.49. Rozmieszczenie oznaczeń pokryw łożyskgłównych i kolejność dokręcania śrub ich mocowania

• Umieścić górną cześć tłoka w specjalnymprzyrządzie w kształcie litery „V" i ustawićwspółosiowo otwór sworznia oraz otwór przy-rządu, przez który będzie wprowadzany swo-rzeń tłoka.• Umieścić w przyrządzie korbowód tak, abyoś otworu w tulejce główki znalazła się naprzedłużeniu osi otworów piast tłoka. Zwrócićuwagę na prawidłowy sposób montażu korbo-wodu względem tłoka (patrz rys. 2.48). Za po-mocą trzpienia o średnicy nieznacznie mniej-szej od średnicy sworznia wcisnąć za pomocąprasy sworzeń do otworu piasty tłoka (bez pier-ścienia osadczego), następnie do otworu tulejkigłówki korbowodu i do otworu w drugiej pia-ście tłoka, aż do oparcia o pierścień osadczy.• W otworze drugiej piasty tłoka założyć nowypierścień osadczy.• Sprawdzić prawidłowość złożenia tłoka z kor-bowodem.• Za pomocą specjalnego przyrządu do monta-żu pierścieni tłoków umieścić kolejno w odpo-wiednich rowkach tłoka: pierścień zgarniający(dolny), drugi pierścień uszczelniający (środko-wy) i pierwszy pierścień uszczelniający (górny).Litera „R" na płaskich powierzchniach pierścienipowinna być skierowana w stronę denka tłoka(rys. 2.47).• Rozstawić zamki pierścieni na obwodzie tłokatak, aby znajdowały się jak najdalej od siebiei nie leżały w płaszczyźnie osi sworznia tłoka(lub w jej pobliżu) oraz aby zamek pierścieniazgarniającego nie wypadał na odcinku rowka

bez otworu do odprowadzania zgarnianego ole-ju do wnętrza tłoka.

Dalsze czynności składania silnika• Zamontować powleczone olejem silnikowymgórne panewki główne (z rowkami i otworamismarowymi) do gniazd kadłuba silnika. Górnąpanewkę główną z obustronnym kołnierzemumieścić w gnieździe środkowego łożyska głów-nego.

\ y p^ gbowe wału korbowego oraz ułożyć wał korbowyna panewkach w kadłubie.• Założyć pokrywy łożysk głównych wraz z dol-nymi panewkami głównymi (gładkimi — bezrowków i otworów) powleczonymi olejem silni-kowym (łożysko nr 1 od strony paska zębategonapędu rozrządu). W pokrywie środkowego ło-żyska głównego należy umieścić dolną panew-kę główną z obustronnym kołnierzem.• Powlec olejem silnikowym gwint śrub pokrywłożysk głównych, wkręcić je ręką i dokręcićwłaściwym momentem w kolejności wskazanejna rysunku 2.49.• Upewnić się, że wał korbowy obraca sięw łożyskach bez wyczuwalnego oporu.

Określenie grupy selekcyjnej panewekkorbowych• Grupę selekcyjną panewek korbowych dobie-ra się w zależności od grup selekcyjnych czo-pów korbowych. Istnieją 3 grupy selekcyjneczopów korbowych. Oznaczenia grup selekcyj-nych czopów korbowych znajdują się na pierw-szym przeciwciężarze wału korbowego po stro-nie koła zamachowego (patrz rys. 2.45). Pierw-sza cyfra po lewej stronie dotyczy czopakorbowego 1. cylindra; następne — czopówkorbowych kolejnych cylindrów.• Grupa selekcyjna panewek korbowych jestoznaczona znakiem barwnym na ich krawędzi.Sposób doboru panewek podano w tablicy.

Grupy selekcyjne panewek korbowych

Grupa selekcyjna czopakorbowego

012

Grupa selekcyjna panewkikorbowej

0 (czarny)1 (żółty)

2 (niebieski)

• Powlec boczną powierzchnię tłoka oraz gładźcylindra olejem silnikowym.• Obrócić wał korbowy tak, aby czopy korbowecylindrów 1. i 4. znalazły się w położeniu GMR• Za pomocą przyrządu do ściskania pierścienitłoków wsunąć do cylindrów kadłuba zespołytłoków z korbowodami, przestrzegając ich kolej-ności i zwracając uwagę na położenie tłokówwzględem kadłuba silnika (rys. 2.50). Cyfry wy-

153

Page 152: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

Rys. 2.50. Sposób montażu zespołów tłokówz korbowodami w kadłubie1 — znak grupy selekcyjnej średnicy tłoka, 2 — znakgrupy selekcyjnej średnicy cylindra

bite na łbie korbowodu i jego pokrywie musząbyć identyczne i znajdować się po tej samejstronie co cyfra na denku tłoka (oznaczającajego grupę selekcyjną). Przy wkładaniu zespołutłoka z korbowodem do cylindra cyfry te musząznajdować się po stronie pompy wtryskowej.• Umieścić górną panewkę korbową (z otwo-rem smarowym) w łbie korbowodu i ustawićwspółosiowo otwory w panewce korbowej i kor-bowodzie.

Sprawdzanie luzu promieniowegow łożyskach korbowych• Ułożyć wzdłuż czystych i suchych czopówkorbowych nr 1 i 4 pręciki pomiarowe Plastigage.• Założyć pokrywy korbowodów wraz z suchy-mi półpanewkami dolnymi na korbowody nr 1i 4 oraz dokręcić śruby korbowodów właściwymmomentem.Uwaga. Przy tej operacji nie wolno obrócić wałukorbowego.• Wymontować pokrywy korbowodów wrazz dolnymi panewkami korbowymi.• Korzystając z przymiaru na opakowaniu pręci-ków Plastigage odczytać wartość luzu promie-niowego w łożysku odpowiadającą największejszerokości odkształconego pręcika.• Zanotować odczytaną wartość luzu i porównaćją z wartością właściwą (patrz podrozdz. 2.1).• Jeśli zmierzony luz wykracza poza granicetolerancji, należy wymienić panewkę uwzględ-niając jej grupę selekcyjną (znak barwny) lub

154

przeszlifować czopy korbowe wału na wymiarnaprawczy i zamontować odpowiednie panewkinaprawcze.• Powlec olejem silnikowym gwint śrub korbo-wodów i ich nakrętek; założyć pokrywy korbo-wodów wraz z dolnymi panewkami korbowymi;dokręcić nakrętki właściwym momentem.• Obrócić wał korbowy o 180°, aby czopykorbowe cylindrów nr 2 i 3 znalazły się w poło-żeniu GMP i powtórzyć dla nich czynnościopisane dla czopów nr 1 i 4.• Sprawdzić luz osiowy korbowodów na czo-pach korbowych. W przypadku przekroczeniadopuszczalnych wartości należy wymienić od-powiedni korbowód lub wał korbowy.

Końcowe czynności składania silnika• Założyć nową uszczelkę i zamontować tylnąpokrywę kadłuba.• Za pomocą trzpienia o odpowiedniej średnicyzamontować nowy tylny pierścień uszczelniają-cy wał korbowy po uprzednim wypełnieniu sma-rem stałym przestrzeni między jego wargami.• Oczyścić powierzchnię przylegania do kadłu-ba w obudowie pompy oleju, powlec ją pastąuszczelniającą i zamontować pompę olejuz przodu kadłuba silnika.• Zamontować miskę olejową.• Zamontować wspornik filtru oleju wraz z chłod-nicą oleju do kadłuba zakładając przy tym noweuszczelki.• Oczyścić powierzchnię przylegania obudowytermostatu do kadłuba, powlec ją pastą uszczel-niającą i zamontować obudowę termostatu.• Zamontować nowy filtr oleju.• Zamontować wspornik pompy wtryskowej.• Założyć i podłączyć do silnika wszystkie ela-styczne przewody układu chłodzenia.• Zamontować dolną osłonę blaszaną koła za-machowego oraz unieruchomić wał korbowy zapomocą odpowiedniego przyrządu. Powlec ole-jem silnikowym gwint śrub mocowania kołazamachowego, założyć koło zamachowe na watkorbowy i dokręcić śruby jego mocowania wła-ściwym momentem.• Zamontować tarczę i zespół dociskowy sprzę-gła. Jeśli części te były wcześniej używane,należy sprawdzić ich stan techniczny, stopieńzużycia i zamontować zgodnie ze znakami wy-konanymi przed ich wymontowaniem. Śrubymocowania zespołu dociskowego dokręcić w za-lecanej kolejności właściwym momentem (patrzodpowiedni opis w podrozdz. 3.2 i rys. 3.4).• Zamontować głowicę silnika (patrz odpowied-ni opis w p. 2.2.2).• Pokryć powierzchnię przylegania uszczelkioraz gwint śrub mocujących pastą uszczelniają-cą i zamontować pompę cieczy chłodzącej.• Zamontować pompę wtryskową (patrz odpo-wiedni opis w p. 2.2.1).

Page 153: nissan almera n15

Układ smarowania

• Założyć i wyregulować naciąg paska zębate-go napędu pompy wtryskowej i paska zębategonapędu rozrządu (patrz odpowiednie opisy w p.2.2.1 i 2.2.2).• Wyjąć przyrząd użyty do unieruchomieniakoła zamachowego.• Połączyć silnik ze skrzynką przekładniową.• Zamontować rozrusznik i alternator oraz podłą-czyć ich przewody elektryczne.• Napełnić silnik odpowiednią ilością właściwe-go rodzaju oleju.• Ustawić pompę wtryskową (patrz odpowiedniopis w p. 2.2.1).• Zamontować zespół napędowy do samocho-du (patrz odpowiedni opis w p. 2.2.3).

2.2.5. Układ smarowania

WYMONTOWANIE, SPRAWDZANIEI ZAMONTOWANIE POMPY OLEJU

Wymontowanie i rozkładanie pompy oleju• W wersjach wyposażonych w kodowany od-biornik radiowy zanotować kod radioodbiornikaprzed odłączeniem akumulatora od instalacjielektrycznej samochodu.

• Podnieść i podeprzeć przód samochodu, zdjąćprawe koło przednie, osłonę przeciwbłotną pra-wej wnęki koła i dolną osłonę przedziału silnikaz prawej strony.• Opróżnić układ chłodzenia silnika (patrz od-powiedni opis w p. 2.2.6).• Wymontować pasek zębaty napędu rozrządu(patrz odpowiedni opis w p. 2.2.2).• Zdjąć z wału korbowego koło zębate i wyjąćwpust czółenkowy.• W silniku CD20E rozłączyć złącze przewodówelektrycznych czujnika prędkości obrotowej sil-nika.

Pod samochodem• Wymontować przednią rurę wylotową spalin.• Wymontować belkę zawieszenia zespołu na-pędowego.• Wymontować ściąg łączący silnik ze skrzynkąprzekładniową.• Wymontować miskę olejową.• Wymontować pompę oleju wraz z jej ssakiemoraz prowadnicą wskaźnika poziomu oleju.• Odwrócić obudowę pompy oleju i zdjąć jejpokrywę.• Wyjąć koła zębate z obudowy pompy oleju.• Wykręcić gwintowany korek zaworu przele-wowego i wyjąć części zaworu przelewowego

16

8Rys. 2.57. Układ smarowania1 — czujnik ciśnienia oleju, 2 — czujnik prędkości obrotowej silnika (tylko silnik CD20E), 3 — pompa oleju, 4 — uszczelka,5 — suwak zaworu przelewowego, 6 — sprężyna zaworu przelewowego, 7 — podkładka regulacji ciśnienia otwarcia zaworuprzelewowego, 8 — korek gwintowany, 9 — pierścień uszczelniający, 10 — kadłub pompy oleju, 11 — pokrywa pompyoleju, 12 — koło zębate wewnętrzne, 13 — koło zębate zewnętrzne, 14 — ssak pompy oleju, 15 — korek spustu oleju,16 — prowadnica wskaźnika poziomu oleju, 17 — prętowy wskaźnik poziomu oleju, 18 — miska olejowa, 19 — króciec,20 — wymiennik ciepła typu olej-ciecz chłodząca, 21 — wspornik filtru oleju i wymiennika ciepła, 22 — filtr oleju

155

Page 154: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

B

Rys. 2.52. Sprawdzanie luzów w pompie olejuA — sprawdzanie luzu promieniowego zewnętrznego kołazębatego w obudowie pompy, B — sprawdzanie luzumiędzyzębnego kół pompy, C — sprawdzanie luzuosiowego między kołami zębatymi i płaszczyznąprzylegania pokrywy pompy

(sprężynę, podkładki regulacji ciśnienia otwarciai suwak zaworu).

Sprawdzanie pompy oleju• Oczyścić i sprawdzić stan wszystkich częścipompy oleju.• Sprawdzić, czy na kołach zębatych i we-wnętrznych powierzchniach obudowy nie mauszkodzeń, zadrapań ani śladów nadmiernegozużycia.• Umieścić koła zębate pompy w jej obudowie.• Zmierzyć szczelinomierzem luz promieniowymiędzy kołami zębatymi pompy oraz międzykołami i obudową pompy. Następnie zmierzyćluz osiowy między powierzchnią kół zębatych ipłaszczyzną przylegania pokrywy pompy oleju(patrz rys. 2.52).• Jeśli choć jeden ze zmierzonych luzów wykra-cza poza granice tolerancji lub części pompyoleju wykazują nadmierne zużycie albo są uszko-

156

Rys. 2.53. Usytuowanie czujnika ciśnienia oleju podfiltrem oleju

dzone, należy wymienić koła zębate albo obu-dowę pompy oleju.

Składanie i zamontowanie pompy olejuW celu złożenia i zamontowania pompy olejuwykonać czynności w kolejności odwrotnej dopodanej podczas jej wymontowania i rozkłada-nia. Należy zwrócić uwagę na następujące zale-cenia.• Przed składaniem wszystkie części powlecolejem silnikowym.• Wymienić pierścień uszczelniający o przekro-ju okrągłym gwintowanego korka zaworu przele-wowego. L• Założyć nowe uszczelki miski olejowej umiesz- Iczone pod oboma końcami wału korbowego.• Wymienić przedni pierścień uszczelniający walkorbowy umieszczony w obudowie pompy oleju,• Pokryć pastą uszczelniającą oczyszczonewcześniej powierzchnie przylegania do kadłubamiski olejowej i obudowy pompy oleju.• Napełnić silnik odpowiednią ilością właściwe-go rodzaju oleju i sprawdzić poziom oleju.• Napełnić i odpowietrzyć układ chłodzenia sil-nika (patrz odpowiedni opis w p. 2.2.6).• Przed pierwszym uruchomieniem silnika roz-łączyć złącze przewodów elektrycznych elektro-zaworu zatrzymania silnika; następnie włączyćna około 30 sekund rozrusznik, aby pompamogła zassać olej i napełnić nim kanały w ka-dłubie i głowicy silnika.• Po podłączeniu złącza elektrozaworu zatrzy-mania silnika uruchomić silnik i sprawdzić jegoszczelność oraz prawidłowość pracy.

SPRAWDZANIE CIŚNIENIA OLEJU• Wykręcić czujnik ciśnienia oleju (rys. 2.53) i najego miejsce wkręcić końcówkę przewodu mano-metru o odpowiednim zakresie pomiarowym.• Uruchomić i nagrzać silnik do temperaturynormalnej pracy. Odczytać na manometrze ciśnie-nie oleju na biegu jałowym i przy 2000 obr/minsilnika. Porównać zmierzone wartości z war-tościami właściwymi podanymi w podrozdzia-le 2.1.

Page 155: nissan almera n15

Układ chłodzenia

2.2.6. Układ chłodzenia

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEPASKA NAPĘDU POMPY CIECZYCHŁODZĄCEJ

Wymontowanie• W wersjach wyposażonych w kodowany od-biornik radiowy zanotować kod radioodbiornikaprzed odłączeniem akumulatora od instalacjielektrycznej samochodu.• Podnieść i podeprzeć przód samochodu. Zdjąćprawe koło przednie oraz wymontować osłonęprzeciwbłotną z wnęki tego koła.• Wymontować prawą dolną osłonę przedziałusilnika.• Poluzować śrubę górnego mocowania pompywspomagania układu kierowniczego, a następ-nie poluzować śrubę regulacji naciągu (rys.2.56) w celu poluzowania paska klinowego na-pędu pompy cieczy chłodzącej i pompy wspo-magania układu kierowniczego.• Zdjąć pasek klinowy napędu pompy cieczychłodzącej i pompy wspomagania układu kie-rowniczego.

Zamontowanie• Oczyścić i sprawdzić stan kół pasowych.» Założyć na koła pasek klinowy napędu pom-py cieczy chłodzącej i pompy wspomagania

Rys. 2.55. Paski klinowe napędu osprzętu1 — koło pasowe wału korbowego, 2 — koło pasowepompy wspomagania układu kierowniczego, 3 — kołopasowe pompy cieczy chłodzącej, 4 — koło pasowealternatora, 5 — koło pasowe sprężarki klimatyzacji,6 — rolka napinaczaStrzałkami wskazano miejsca sprawdzania naciągu paska

układu kierowniczego (patrz rys. 2.55) orazsprawdzić, czy zajmuje właściwe położeniew rowkach kół pasowych (szczególnie koła pa-sowego wału korbowego).• Naciągnąć pasek klinowy napędu pompycieczy chłodzącej i pompy wspomagania ukła-du kierowniczego obracając śrubę regulacji na-ciągu paska tak, aby ugięcie odcinka paska

ys. 2.54. Układ chłodzenia1 - koło pasowe pompy cieczy chłodzącej, 2 — pompa cieczy chłodzącej, 3 — uszczelka, 4 — czujnik wskaźnikatemperatury cieczy chłodzącej, 5 — króciec wyjścia cieczy chłodzącej z głowicy silnika, 6 — czujnik temperatury cieczychłodzącej sterowania silnika, 7 — obudowa termostatu, 8 — termostat, 9 — pokrywa termostatu (króciec wejścia cieczy

Ichłodzącej), 10 — pompa wtryskowa z układem rozruchowym zimnego silnika (tylko silnik CD20E), 11 — pokrywa,12-króciec mocowania, 13 — wymiennik ciepła typu olej-ciecz chłodząca silnik, 14 — wspornik filtru oleju, 15 — filtroleju, 16 — nagrzewnica wnętrza samochodu, 17 — silniki elektryczne wentylatorów chłodnicy, 18 — wspornikiwentylatorów chłodnicy, 19 — wentylatory chłodnicy, 20 — chłodnica, 21 — zbiornik wyrównawczy cieczy chłodzącej

157

Page 156: nissan almera n15

Silnik wysokoprężny

Rys. 2.56. Usytuowanie śruby regulacji naciągu paskaklinowego napędu pompy cieczy chłodzącej

między kołami pasowymi pompy wspomaganiaukładu kierowniczego i pompy cieczy chłodzą-cej odpowiadało wartości określonej podroz-dziale 2.1.• Dokręcić śrubę górnego mocowania pompywspomagania układu kierowniczego.• Zamontować prawą dolną osłonę przedziałusilnika.• We wnęce prawego koła przedniego zamon-tować osłonę przeciwbłotną oraz prawe kołoprzednie.• Opuścić przód samochodu.• Podłączyć akumulator do instalacji elektrycz-nej samochodu.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEPOMPY CIECZY CHŁODZĄCEJ

Wymontowanie• W wersjach wyposażonych w kodowany od-biornik radiowy zanotować kod radioodbiornikaprzed odłączeniem akumulatora od instalacjielektrycznej samochodu.• Podnieść i podeprzeć przód samochodu. Zdjąćprawe koło przednie oraz wymontować osłonęprzeciwbłotną z wnęki tego koła.• Wymontować prawą dolną osłonę przedziałusilnika.• Opróżnić układ chłodzenia silnika (patrz od-powiedni opis).• Odkręcić śruby mocujące koło pasowe pom-py cieczy chłodzącej.• Wymontować pasek zębaty napędu rozrządu(patrz odpowiedni opis w p. 2.2.2).• Wymontować rolkę napinacza paska zębate-go napędu rozrządu.• Wymontować koło pasowe pompy cieczy chło-dzącej.• Odkręcić śruby mocujące i zdjąć pompę cie-czy chłodzącej.

158

Rys. 2.57. Rozmieszczenie korków spustu cieczychłodzącejA — w kadłubie silnika, B — w chłodnicy

Zamontowanie• Oczyścić starannie rozpuszczalnikiem che-micznym powierzchnię przylegania obudowypompy cieczy chłodzącej do kadłuba silnika.• Sprawdzić stan części oraz luz promieniowywałka pompy cieczy chłodzącej. W razie stwier-dzenia znacznego zużycia, widocznych zaryso-wań lub wyraźnie wyczuwalnego luzu promie-niowego wałka pompy należy wymienić pompęcieczy chłodzącej.• W zależności od wersji silnika nałożyć pastęuszczelniającą na powierzchnię przylegania obu-dowy pompy cieczy chłodzącej do kadłubasilnika lub wymienić uszczelkę obudowy pompycieczy chłodzącej.• Założyć na kadłub pompę cieczy chłodzącej.• Powlec pastą uszczelniającą gwint śrub mo-cujących pompę cieczy chłodzącej i dokręcić jewłaściwym momentem.• Zamontować rolkę napinacza paska napędurozrządu.• Zamontować pasek zębaty napędu rozrządu(patrz odpowiedni opis w p. 2.2.2).• Założyć koło pasowe pompy cieczy chłodzą-cej i dokręcić śruby jego mocowania.• Zamontować prawą dolną osłonę przedziałisilnika.• We wnęce prawego koła przedniego zamon-tować osłonę przeciwbłotną i założyć prawekoło przednie.• Opuścić przód samochodu.• Podłączyć akumulator do instalacji elektrycz-nej samochodu.

Page 157: nissan almera n15

Układy chłodzenia i wylotowy

Rys. 2.58. Usytuowanie odpowietrznika układuchłodzenia

• Napełnić i odpowietrzyć układ chłodzenia(patrz odpowiedni opis).

OPRÓŻNIANIE, NAPEŁNIANIEI ODPOWIETRZANIE UKŁADU CHŁODZENIA

Opróżnianie• Ustawić pokrętło regulacji temperatury w po-łożeniu maksymalnego ogrzewania wnętrza nad-wozia.• Umieścić pod samochodem naczynie do ze-brania cieczy chłodzącej.• Odkręcić korek chłodnicy, aby obniżyć ciśnie-nie w układzie chłodzenia.• Wykręcić korek spustu cieczy chłodzącejw chłodnicy (rys. 2.57A) i skierować strumieńwypływającej cieczy do podstawionego na-czynia.t Wymontować zbiornik wyrównawczy układuchłodzenia i opróżnić go z cieczy chłodzącej.• Odkręcić odpowietrznik układu chłodzeniaznajdujący się w króćcu odprowadzającym cieczchłodzącą z głowicy (rys. 2.58).• Wykręcić korek spustu cieczy chłodzącejw kadłubie silnika (rys. 2.57A).

• Po całkowitym opróżnieniu układu chłodzeniaprzepłukać go obficie czystą wodą przez wlewchłodnicy. Korki spustowe należy najpierw wkrę-cić (aby napełnić układ czysta wodą), a następ-nie wykręcić i obficie przepłukać układ chłodze-nia. Należy także przepłukać zbiornik wyrów-nawczy.• Pokryć gwint korka spustu cieczy chłodzącejw kadłubie silnika pastą uszczelniającą. Wkręcićkorki spustu cieczy chłodzącej w kadłub silnikai chłodnicę.• Zamontować zbiornik wyrównawczy w prze-dziale silnika.

Napełnianie i odpowietrzanie• Napełniać powoli układ chłodzenia zaleca-nym rodzajem cieczy przez wlew chłodnicy, ażzacznie się ona wypływać przez odkręconyodpowietrznik układu chłodzenia.• Dokręcić odpowietrzanik układu chłodzenia,gdy wypływająca ciecz nie będzie zawierałapęcherzyków powietrza.• Napełnić maksymalnie chłodnicę i zakręcićkorek jej wlewu.• Napełnić zbiornik wyrównawczy do poziomumaksymalnego zaznaczonego na zbiorniku.• Uruchomić silnik i nagrzać go do temperatu-ry normalnej pracy.• Unieruchomić silnik i odczekać aż ostygnie.• Sprawdzić poziom cieczy w chłodnicy i wrazie potrzeby uzupełnić jej ilość do poziomumaksymalnego.• Sprawdzić poziom cieczy chłodzącej w zbior-niku wyrównawczym i w razie potrzeby uzupeł-nić ilość cieczy w zbiorniku do poziomu mak-symalnego.• Uruchomić silnik i powtarzać dwie ostat-nie czynności aż do ustabilizowania się pozio-mu cieczy w chłodnicy i zbiorniku wyrównaw-czym.

Rys. 2.59. Układ wylotowyA — silnik CD20, B — silnik020E— kolektor wylotowy,— uszczelka kolektora

lylotowego, 3 — osłonajrmiczna, 4 — przednia rurałylotowa, 5 — środkowa ruralylotowa z tłumikiempośrednim, 6 — tłumik tylny

159

Page 158: nissan almera n15

3 SPRZĘGŁO

3.1. CHARAKTERYSTYKATECHNICZNA

DANE OGÓLNE

Zastosowano jednotarczowe sprzęgło suche ste-rowane mechaniczne za pomocą linki w wer-sjach z silnikiem benzynowym lub hydrauliczniew wersjach z silnikiem wysokoprężnym.

Zespół dociskowy sprzęgła ma centralną sprę-żynę tarczową. Tarcza sprzęgła zawiera piastęz tłumikiem drgań skrętnych. Łożysko wycisko-we jest kulkowe i stale styka się z mechanizmemwyłączania sprzęgła.

MOMENTY DOKRĘCANIAZespół dociskowy do koła zamachowego:— 1. etap: 10 do 20 N • m;— 2. etap: 22 do 30 N • m.

Podstawowe parametry sprzęgła

Rodzaj silnika

Model sprzęgłaŚrednica zewn. / wewn. tarczy (mm)

Grubość nominalna okładzin ciernych (mm)Grubość minimalna okładzin ciernych* (mm)

Maks. bicie tarczy / promień pomiaru (mm)

Luz maks. tarczy w rowkach wielowypustu** (mm)

Siła docisku sprężyny tarczowej (daN)

Dopuszczalne przesunięcie między płytkami sprężyny tarczowej (mm)Wysokość pedału (mm)Skok jałowy pedału (mm)Skok jałowy dźwigni sprzęgła (mm)

Średnica cylindra pompy / siłownika (mm)Średnica amortyzatora hydrauliczn. (mm)

Benzynowy1,4

180180/125

3,50,3

1 /85

0,7

323,6

1,0159 do 169

11 do 152,5 do 3,5

Nie dotyczyNie dotyczy

Benzynowy1,6

200190/132

3,50,3

1/90

0,8

382,5

1,0159 do 169

11 do 152,5 do 3,5

Nie dotyczyNie dotyczy

Wysokoprężny2,0

200200/130

3,50,3

1/95

0.8

441,3

0,7156 do 166

9 do 16Sterowana

hydraulicznie

15,87/17,4619,05

* Mierzona do łbów nitów.** Pomiar na zewnętrznej średnicy tarczy ciernej.

160

Page 159: nissan almera n15

Charakterystyka techniczna

11

flysRys. 3.7. Sprzęgło sterowane mechanicznieI — pedał sprzęgła, 2 — sprężyna pedału, 3 — wspornik pedału, 4 — linka sprzęgła, 5 — dźwignia wyłączania sprzęgła,6— widełki sprzęgła, 7 — kołek, 8 — łożysko wyciskowe, 9 — zapinki łożyska wyciskowego, 10 — zespół dociskowy,II —tarcza cierna

Oś i wspornik pedału sprzęgła: 16 do 22 N • m.Pompa sprzęgła: 8 do 11 N • m.Siłownik sprzęgła: 30 N • m.Wspornik siłownika sprzęgła: 16 do 28 N • m.Przewody hydrauliczne sterowania sprzęgła: 15do 18 N • m.Odpowietrznik hydraulicznego sterowania sprzę-gła: 6 do 10 N • m.

3.2. OBSŁUGA I NAPRAWA

UWAGI WSTĘPNE

• Wymiana sprzęgła wymaga uprzedniego wy-montowania skrzynki przekładniowej z samo-chodu.• Wysokość pedału sprzęgła oraz skok jałowydźwigni wyłączania sprzęgła można regulować.

Rys. 3.2. Sposób pomiaruwysokości pedału sprzęgła1 — śruba zderzakowa,2 — przeciwnakrętka,X — wysokość pedału sprzęgła(mierzona po zdjęciu dywanika)

• Po każdym otwarciu hydraulicznego obwodusterowania sprzęgła jest konieczne jego odpo-wietrzenie i sprawdzenie działania oraz, w raziepotrzeby, regulacja wysokości pedału sprzęgła.

WYMIANA TARCZY SPRZĘGŁAI ZESPOŁU DOCISKOWEGO• W wersjach z silnikami benzynowymi odłą-czyć linkę sterowania sprzęgła od dźwigni wyłą-czania sprzęgła.• W wersjach z silnikiem wysokoprężnym wy-montować siłownik sprzęgła bez odłączania odniego przewodu hydraulicznego i podwiesić si-łownik w przedziale silnika za pomocą miękkie-go drutu.• Wymontować skrzynkę przekładniową (patrzodpowiedni opis w podrozdz. 4.2).• Odkręcić stopniowo (etapami) w kolejnościodwrotnej do zalecanej podczas dokręcania

Rys. 3.3. Sposób regulacji luzu dźwigni wyłączaniasprzęgła1 — nakrętka regulacyjna, 2 — przeciwnakrętka,X — skok jałowy dźwigni sprzęgła (2,5 do 3,5 mm)

161

Page 160: nissan almera n15

Sprzęgło

Rys. 3.4. Kolejnośćdokręcania śrubmocowania zespołudociskowego sprzęgła

(patrz rys. 3.4) śruby mocowania zespołudociskowego sprzęgła do koła zamachowegoaż do całkowitego zwolnienia sprężyny tar-czowej.• Wykręcić całkowicie śruby mocujące i zdjąćzespół dociskowy oraz tarczę sprzęgła.• Oczyścić wszystkie wymontowane częścii sprawdzić ich stan techniczny.• Wymienić uszkodzone i nadmiernie zużyteczęści.• Odtłuścić powierzchnię cierną koła zamacho-wego odpowiednim rozpuszczalnikiem, np. trój-chloroetylenem.

• Wyśrodkować tarczę sprzęgła za pomocąprzyrządu specjalnego Nissan KN/30101600,uniwersalnego przyrządu do środkowania tar-czy sprzęgła lub trzpienia o odpowiedniej śred-nicy.• Umieścić na kole zamachowym zespół doci-skowy sprzęgła i wkręcić ręką śruby jego moco-wania.• Dokręcić śruby mocowania zespołu docisko-wego sprzęgła w zalecanej kolejności (rys. 3.4)właściwym momentem.• Wyjąć przyrząd użyty do środkowania tarczysprzęgła.• Powlec wielowypusty wałka sprzęgłowegoskrzynki przekładniowej oraz łożysko wyciskoweniewielką ilością smaru stałego.• Zamontować skrzynkę przekładniową (patrzodpowiedni opis w podrozdz. 4.2).• W wersjach z silnikami benzynowymi podłą-czyć linkę sterowania sprzęgła od dźwigni wyłą-czania sprzęgła.• W wersjach z silnikami wysokoprężnymi za-montować siłownik sprzęgła.

28

Rys. 3.5. Sprzęgło sterowane hydraulicznie1 — pedał sprzęgła, 2 — sprężyna pedału, 3 — wspornik pedału, 4 — osłona gumowa, 5 — pierścień osadczy,6 — podkładka oporowa, 7 — tłok pompy sprzęgła, 8 — sprężyna tłoka, 9 — cylinder pompy sprzęgła,10 — zbiornik wyrównawczy, 11 — uszczelka, 12 — płytka, 13 — tłok amortyzatora hydraulicznego, 14 — sprężynaamortyzatora, 15 — amortyzator układu hydraulicznego, 16 — siłownik sprzęgła, 17 — osłona gumowa,18 — tłoczysko siłownika, 19 — tłok siłownika, 20 — uszczelka gumowa tłoka, 21 — sprężyna siłownika,22 — cylinder siłownika, 23 — dźwignia wyłączania sprzęgła, 24 — widełki sprzęgła, 25 — łożysko wyciskowe,26 — kołek, 27 — zapinka łożyska wyciskowego, 28 — zespół dociskowy, 29 — tarcza cierna, 30 — odpowietrzniksiłownika hydraulicznego

162

Page 161: nissan almera n15

Obsługa i naprawa

NAPEŁNIANIE I ODPOWIETRZANIEHYDRAULICZNEGO OBWODU STEROWANIASPRZĘGŁA

• Napełnić zbiornik hydraulicznego obwodu ste-rowania sprzęgła zalecanym rodzajem płynui podczas odpowietrzania układu utrzymywaćmaksymalny jego poziom w zbiorniku wyrów-nawczym.«Zdjąć osłonę gumową i nałożyć na odpo-wietrznik amortyzatora hydraulicznego sterowa-nia sprzęgła (rys. 3.6) przewód z przezroczy-stego tworzywa sztucznego. Drugi koniec prze-wodu umieścić w naczyniu zawierającym czystypłyn.» Nacisnąć pedał sprzęgła, aby wytworzyć ci-śnienie w obwodzie hydraulicznym.• Jeśli pedał sprzęgła nie stawia oporu, należy„pompować" pedałem tak długo, aż będziestawiał chociaż niewielki opór.

tys. 3.6. Widok amortyzatora hydraulicznegoferowania sprzęgła— odpowietrznik amortyzatora hydraulicznego,— śruby mocujące

Rys. 3.7. Widok siłownika sprzęgła (1) i jegoodpowietrzanika (2)

• Trzymając wciśnięty pedał sprzęgła odkręcićodpowietrznik amortyzatora hydraulicznego i ob-serwować płyn wypływający z przezroczystegoprzewodu.• Gdy płyn przestanie wypływać, wówczasdokręcić odpowietrznik i zwolnić pedał sprzę-gła.• Ponownie wcisnąć pedał sprzęgła i powtó-rzyć dwie ostatnie czynności.• Powtarzać trzy ostatnie czynności tak długo,aż wypływający płyn nie będzie zawierał pęche-rzyków powietrza.• Powtórzyć całą operację dla odpowietrzaniasiłownika sprzęgła (2, rys. 3.7).Uwaga. W celu skutecznego odpowietrzeniacałego obwodu sterowania sprzęgła może oka-zać się konieczne kilkakrotne powtarzanie od-powietrzania na przemian amortyzatora hydrau-licznego oraz siłownika sprzęgła.• Sprawdzić wysokość pedału sprzęgła (patrzrys. 3.2) oraz prawidłowość włączania poszcze-gólnych biegów.

Page 162: nissan almera n15

4 MECHANICZNASKRZYNKA

PRZEKŁADNIOWA

4.1. CHARAKTERYSTYKATECHNICZNA

DANE OGÓLNE

Mechaniczna skrzynka przekładniowa ma pięćsynchronizowanych biegów do jazdy do przo-du oraz niesynchronizowany bieg wsteczny.Wraz z silnikiem i sprzęgłem tworzy zespółnapędowy umieszczony poprzecznie z przodusamochodu, napędzający koła przednie.

Typ skrzynki przekładniowejSamochód napędzany silnikiem:— benzynowym 1,4: RS5F30A;— benzynowym 1,6 oraz wysokoprężnym 2,0:RS5F31A.

Przełożenia

Skrzynka RS5F30A

Bieg

1.2.3.4.5.

Wsteczny

Przełożeniebiegu

3,333 (50/15)1,955 (43/22)1,286 (36/28)0,902 (37/41)0,733 (33/45)3,417 (41/12)

Przeło-żenieprze-

kładnigłównej

4,167(75/18)

Przełożeniecałkowite

13,8898,1465,3593,7593,054

14,204

Prędkośćjazdy* w km/h

przy1000 obr/min

silnika

7,5812,9219,6427,2634,457,39

* Z ogumieniem 175/70 R13 o obwodzie tocznym 1755 mm.

164

Skrzynka RS5F31A silnika benzynowego 1,6

Bieg

1.2.3.4.5.

Wsteczny

Przełożeniebiegu

3,062(49/16)1,826 (42/23)1,286 (36/28)0,975 (39/40)0,810(34/42)3,417(41/12)

Przeło-żenieprze-kładni

głównej

4,167(75/18)

Przełożeniecałkowite

12,7597,6095,3594,0633,37514,204

Prędkośćjazdy* w km/h

przy1000 obr/min

silnika

8,3614,0319,9226,2831,657,49

* Z ogumieniem 175/65 R14 o obwodzie tocznym 1780 mm.

Skrzynka RS5F31A silnika wysokoprężnego2,0

Bieg

1.2.3.4.5.

Wsteczny

Przełożeniebiegu

3,333(50/15)1,955 (43/22)1,286 (36/28)0,902(37/41)0,756 (34/45)3,417(41/12)

Przeło-żenieprze-

kładnigłównej

3,650(73/20)

Przełożeniecałkowite

12,1667,1364,6943,2922,759

12,472

Prędkośćjazdy* w km/h

przy1000 obr/min

silnika

8,9615,2923,2533,1439,588,74

* Z ogumieniem 185/65 R14 o obwodzie tocznym 1820 mm.

Dane regulacyjneLuz pierścieni synchronizatorów:— nominalny: 1,00 do 1,35 mm;— minimalny: 0,7 mm.Luz osiowy kół zębatych:— koła 1. i 5. biegu: 0,18 do 0,31 mm;— koła 2., 3. i 4. biegu: 0,20 do 0,30 mm.Luz piast synchronizatorów: 0,1 mm.

Page 163: nissan almera n15

Charakterystyka techniczna

Luz łożyska tocznego wałka sprzęgłowego (mię-dzy pierścieniem osadczym i podkładką):0,1 mm.Luz wałka głównego (między półpierścieniamiustalającymi i podkładką): 0,1 mm.Luz mechanizmu różnicowego (między kołemkoronowym półosi i obudową mechanizmu):0,1 do 0,2 mm.Moment obrotowy blokowania biegu wsteczne-go: 4,9 do 7,4 N • m.Moment oporów obrotu mechanizmu różnico-wego (nowe łożyska stożkowe):— skrzynka przekładniowa RS5F30A: 3,9 do12,3 N • m;— skrzynka przekładniowa RS5F31A: 3,9 do13,7 N-m.

Dobór grubości podkładek regulacyjnychłożyska wałka głównego

Wynikpomiaru

(mm)

1̂ 2,35 do 2,40• 4 0 do 2,45• 4 5 do 2,50• , 5 0 do 2,55• 5 5 do 2,60• 6 0 do 2,65• , 6 5 do 2,70• , 7 0 do 2,75• , 7 5 do 2,80• , 8 0 do 2,85

Grubośćpodkładek

regulacyjnych(mm)

0,100,150,200,250,300,350,400,450,500,55

Wynikpomiaru

(mm)

2,85 do 2,902,90 do 2,952,95 do 3,003,00 do 3,053,05 do 3,103,10 do 3,153,15 do 3,203,20 do 3,253,25 do 3,30

Grubośćpodkładek

regulacyjnych(mm)

0,600,650,700,750,800,850,900,951,00

Olej do skrzynki przekładniowej RS5F30A3Ść: 2,8 do 3,0 dm3.ziom (poniżej krawędzi otworu kontrolnego):do 66 mm.

"Rodzaj: olej przekładniowy o jakości wg API GL4i lepkości wg SAE 80W90.Częstość obsługi:- w normalnych warunkach eksploatacji: spraw-dzanie poziomu co 30 000 km lub co 1 rok (niewymaga się okresowej wymiany oleju);-w trudnych warunkach eksploatacji: spraw-

J dzanie poziomu co 30 000 km lub co 1 rok,| wymiana oleju co 60 000 km lub co 2 lata.

Olej do skrzynki przekładniowej RS5F31AIlość: 2,9 do 3,2 dm3.Poziom (poniżej krawędzi otworu kontrolnego):

i-silnik benzynowy 1,6: 57 do 66 mm;1-silnik wysokoprężny 2,0: 54 do 61 mm;1 Rodzaj: olej przekładniowy o jakości wg API GL4

lepkości wg SAE 80W90.Częstość obsługi:

w normalnych warunkach eksploatacji: spraw-dzanie poziomu co 30 000 km lub co 1 rok (nie

i wymaga się okresowej wymiany oleju);

— w trudnych warunkach eksploatacji: spraw-dzanie poziomu co 30 000 km lub co 1 rok,wymiana oleju co 60 000 km lub co 2 lata.

MOMENTY DOKRĘCANIASkrzynka przekładniowa do silnika benzynowe-go:— śruby o długości (bez łba) 70, 85 i 30 mm:31 do 41 N-m;— śruby o długości (bez łba) 25 mm: 16 do21 N-m.Skrzynka przekładniowa do silnika wysokopręż-nego:— śruby o długości (bez łba) 120 i 85 mm: 31do 41 N • m;— śruby o długości (bez łba) 75, 30 i 25 mm:16 do 21 N-m.Korek spustu oleju: 25 do 35 N • m.Obudowa zespołu kół zębatych do obudowysprzęgła: 27 do 31 N • m.Włącznik świateł cofania: 20 do 30 N • m.Wspornik łożyska tocznego: 16 do 21 N-m.Koło zębate napędzane przekładni głównej: 75do 90 N • m.Korek gwintowany tulei zatrzasku: 12 do 16 N • m.Nakrętka drążka reakcyjnego mechanizmu zmia-ny biegów: 36 do 48 N • m.Nakrętka krzyżaka drążka zmiany biegów: 14 do18 N-m.Połączenie drążka zmiany biegów z dźwigniązmiany biegów: 18 do 24 N • m.Wspornik tylny zawieszenia zespołu napędowe-go: 16 do 21 N-m.Wspornik przedni zawieszenia zespołu napędo-wego: 31 do 41 N • m.

4.2. OBSŁUGA I NAPRAWA

UWAGI WSTĘPNE

• Skrzynkę przekładniową można wymontowaćod spodu samochodu bez konieczności wymon-towania zespołu napędowego.• Zewnętrzny mechanizm zmiany biegów niema elementów regulacyjnych i nie wymaga re-gulacji.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIESKRZYNKI PRZEKŁADNIOWEJ

Wymontowanie• Odłączyć akumulator od instalacji elektrycz-nej samochodu i wyjąć akumulator z przedziałusilnika.• Wymontować i odsunąć na bok bez odłącza-nia przewodów skrzynkę bezpieczników w prze-dziale silnika wraz z wiązką przewodów elek-trycznych.

165

Page 164: nissan almera n15

Mechaniczna skrzynka przekładniowa

11

17

19

Rys. 4.1. Zespół obudowy mechanicznej skrzynki przekładniowej1 — obudowa sprzęgła, 2 — obudowa zespołu kół zębatych, 3 — pokrywa tylna, 4 — uszczelka pokrywy, 5 — włącznikświateł cofania, 6 — pierścienie uszczelniające, 7 — zębnik napędu prędkościomierza, 8 — zaślepka z otworem wypływuoleju, 9 — rynienka wypływu oleju, 10 — wspornik łożyska tocznego (skrzynka RS5F30A), 11 — wspornik łożyska tocznego(skrzynka RS5F31A), 12 — zbierak oleju (skrzynka RS5F30A), 13 — zbierak oleju (skrzynka RS5F31A), 14 — stycznikpołożenia neutralnego dźwigni zmiany biegów, 15 — pierścień uszczelniający wałka wybieraka, 16 — gumowa osłonaochronna, 17 — korek otworu wlewu i kontroli poziomu oleju, 18 — korek spustu oleju, 19 — odpowietrznik

• Wymontować przewód doprowadzenia po-wietrza łączący obudowę filtru powietrza z kolek-torem dolotowym.• W wersjach z silnikiem wysokoprężnym odłą-czyć sztywny przewód cieczy chłodzącej prze-chodzący nad skrzynką przekładniową i odsu-nąć go na bok.• W wersjach z silnikami benzynowymi odłą-czyć linkę sterowania sprzęgła od dźwigni wyłą-czania sprzęgła.• W wersjach z silnikiem wysokoprężnym wy-montować siłownik sprzęgła bez odłączania odniego przewodu hydraulicznego i podwiesić si-łownik w przedziale silnika za pomocą miękkie-go drutu.• Podnieść samochód na wysokość umożliwia-jącą wyjęcie skrzynki przekładniowej od spodusamochodu i podeprzeć go tak, aby koła przed-nie zwisały swobodnie.• Opróżnić skrzynkę przekładniową z oleju (patrzrys. 4.2).• Odłączyć od skrzynki przekładniowej drążekreakcyjny i drążek zmiany biegów.• Zdjąć lewe koło przednie i wymontować osłonęprzeciwbłotną z wnęki lewego koła przedniego.• Odłączyć przewody od włącznika świateł co-fania, czujnika położenia dźwigni zmiany biegówi czujnika prędkości pojazdu oraz przewód łą-czący obudowę skrzynki przekładniowej z masą.

166

• Wymontować półosie napędowe (patrz odpo-wiedni opis w podrozdz. 6.2).• Odłączyć przewody elektryczne od rozruszni-ka i wymontować rozrusznik (patrz odpowiedniopis w p. 11.2.2).• Podtrzymać zespół napędowy i podłożyć klo-cek drewniany między belkę zawieszenia zespo-łu napędowego i silnik.

Rys. 4.2. Rozmieszczenie korków skrzynkiprzekładniowej1 — korek spustu oleju, 2 — korek wlewu i kontrolipoziomu oleju

Page 165: nissan almera n15

Obsługa i naprawa

• Ustawić podnośnik hydrauliczny i podeprzećnim skrzynkę przekładniową.• Wymontować tylny wspornik zawieszenia ze-społu napędowego, a następnie lewy wspornikzawieszenia zespołu napędowego (patrz rys.1.36 lub 2.41).• Wykręcić śruby mocowania skrzynki przekła-dniowej do silnika, oddzielić ją od silnika iostrożnie wyjąć ją od spodu samochodu.

ZamontowanieUwaga. Podczas zamontowania należy wymie-nić wszystkie: nakrętki zabezpieczane przedodkręceniem, podkładki sprężyste oraz pierście-nie uszczelniające.• Za pomocą trzpieni o odpowiedniej średnicyzamontować nowe pierścienie uszczelniającepółosie napędowe w otworach obudowy skrzyn-ki przekładniowej. Wargi pierścieni przed za-montowaniem powlec niewielką ilością smarustałego.

10

• Sprawdzić występowanie kołków ustawczychw kadłubie silnika.• Nanieść niewielką ilość smaru stałego nawielowypust tulei prowadzenia sprzęgła i końcewidełek wyłączania sprzęgła.• Upewnić się, że łożysko wyciskowe sprzęgłazajmuje prawidłowe położenie.• Przystawić skrzynkę przekładniową do kadłu-ba silnika oraz wkręcić i dokręcić właściwymmomentem śruby mocowania skrzynki przekła-dniowej do silnika.• Zamontować wsporniki zawieszenia zespołunapędowego tylny i lewy.• Wyjąć klocek wsunięty między belkę zawie-szenia zespołu napędowego i silnik.• Zamontować półosie napędowe (patrz odpo-wiedni opis w podrozdz. 6.2).• Zamontować i podłączyć rozrusznik (patrzodpowiedni opis w p. 11.2.2).• Podłączyć drążek reakcyjny i drążek zmianybiegów do skrzynki przekładniowej.

13

11

Rys. 4.3. Zespół kół zębatych i wałków skrzynki przekładniowej1 — pierścienie osadcze, 2 — podkładki, 3 — łożysko kulkowe, 4 — wałek sprzęgłowy, 5 — zaślepka, 6 — łożyskoigiełkowe, 7 — koło zębate napędzające 5. biegu, 8 — tuleja przesuwna synchronizatora 5. biegu, 9 — pierścieńsynchronizatora 5. biegu, 10 — podkładka oporowa, 11 — łożyska walcowe, 12 — podkładka regulacji luzu osiowego,13 — pierścienie zewnętrzne łożysk stożkowych, 14 — łożyska stożkowe, 15 — pierścienie wewnętrzne łożyskstożkowych, 16 — pierścień osadczy, 17 — tulejka odległościowa, 18 — koło zębate napędzane 5. biegu, 19 — tulejakół zębatych 4. i 5. biegu, 20 — koło zębate napędzane 4. biegu, 21 — pierścień synchronizatora 4. biegu,22 — piasta synchronizatora, 23 — pierścień synchronizatora 3. biegu, 24 — tuleja przesuwna synchronizatora biegów3—4, 25 — koło zębate napędzane 3. biegu, 26 — tuleja kół zębatych 2. i 3. biegu, 27 — koło zębate napędzane2. biegu, 28 — pierścień synchronizatora 2. biegu, 29 — pierścień synchronizatora 1. biegu, 30 — tuleja przesuwnasynchronizatora biegów 1—2 z kołem zębatym biegu wstecznego, 31 — koło zębate napędzane 1. biegu, 32 — wałekgłówny z zębnikiem przekładni głównej, 33 — koło zębate przekładni głównej, 34 — obudowa mechanizmuróżnicowego, 35 — koło zębate napędu prędkościomierza, 36 — podkładka, 37 — łożyska stożkowe obudowymechanizmu różnicowego, 38 — podkładka regulacji naciągu wstępnego łożysk stożkowych obudowy mechanizmuróżnicowego, 40 — oś satelitów, 41 — satelity, 42 — podkładki oporowe kół koronowych, 43 — podkładki oporowesatelitów, 44 — kołek osi satelitów, 45 — koło zębate pośrednie biegu wstecznegoW czarnych kółkach podano numery biegów poszczególnych zazębień (AR — bieg wsteczny)

167

Page 166: nissan almera n15

Mechaniczna skrzynka przekładniowa

18

26

Rys. 4.4. Mechanizm zmiany biegówI — widełki 5. biegu, 2 — widełki biegów 3—4, 3 — widełki biegów 1—2, 4 — wspornik, 5 — oś widełek, 6 — ryglewidełek, 7 — sprężyna zatrzasku, 8 — kulka zatrzasku, 9 — tuleja zatrzasku, 10 — popychacz widełek przesuwki,II — sprężyna, 12 — pierścień uszczelniający o przekroju okrągłym, 13 — tuleja zatrzasku, 14 — kołek,15 — kulki zatrzasku, 16 — sprężyna zatrzasku, 17 — korek gwintowany, 18 — dźwignia blokady jednoczesnegowłączenia dwóch biegów, 19 — wałek wybieraka, 20 — dźwignia pośrednia, 21 — przegub drążka zmiany biegów,22 — drążek reakcyjny (nieruchomy), 23 — drążek zmiany biegów, 24 — masa wyrównoważająca,25 — pokrywa zewnętrznego mechanizmu zmiany biegów, 26 — wspornik drążka zmiany biegów, 27 — ramka,28 — tuleja dźwigni zmiany biegów, 29 — dźwignia zmiany biegów, 30 — gniazdo sworznia kulowego dźwigni zmianybiegów, 31 — gumowa osłona ochronna, 32 — gałka dźwigni zmiany biegów

• Podłączyć przewody do: włącznika świateł co-fania, czujnika położenia dźwigni zmiany biegówi czujnika prędkości pojazdu oraz przewód łączą-cy obudowę skrzynki przekładniowej z masą.• Zamontować osłonę przeciwbłotną we wnęcelewego koła przedniego i lewe koło przednie.• Napełnić skrzynkę przekładniową odpowied-nią ilością właściwego rodzaju oleju przekładnio-wego i sprawdzić jego poziom.• W wersjach z silnikami benzynowymi podłą-czyć linkę sterowania sprzęgła do dźwigni wyłą-czania sprzęgła.• W wersjach z silnikiem wysokoprężnym za-montować siłownik sprzęgła do obudowy skrzyn-

ki przekładniowej oraz podłączyć sztywny prze-wód cieczy chłodzącej przechodzący nad skrzyn-ką przekładniową.• Zamontować skrzynkę bezpieczników w prze-dziale silnika na właściwym miejscu i zamoco-wać jej wiązkę przewodów elektrycznych.• Zamontować akumulator w przedziale silnikai podłączyć go do instalacji elektrycznej samo-chodu.• Zamontować przewód doprowadzenia powie-trza łączący obudowę filtru powietrza z kolekto-rem dolotowym.• Opuścić samochód.

Page 167: nissan almera n15

5 AUTOMATYCZNASKRZYNKA

PRZEKŁADNIOWA

5.1. CHARAKTERYSTYKATECHNICZNA

DANE OGÓLNE

Automatyczna skrzynka przekładniowa ma czte-ry biegi do jazdy do przodu i bieg wsteczny orazjest sterowana hydraulicznie.Dźwignia wyboru biegów, umieszczona w podło-dze, może zajmować sześć położeń:— P: postój (parking);— R: bieg wsteczny;— N: położenie neutralne;— D: automatyczna zmiana wszystkich trzechbiegów do jazdy do przodu;— 2: automatyczna zmiana tylko dwóch pierw-szych biegów do jazdy przodu;— 1: włączony na stałe pierwszy bieg do jazdydo przodu.Włączenie 4. biegu (nadbiegu) następuje przeznaciśnięcie na dźwigni wyboru biegów wyłączni-ka uruchamiającego elektrozawór sterujący.Wyjęcie kluczyka z wyłącznika zapłonu jestmożliwe wyłącznie wtedy, gdy dźwignia wyborubiegów znajduje się w położeniu „P". Dźwigniazostaje następnie zablokowana w tym położe-niu. Odblokowanie wymaga włożenia kluczykado wyłącznika zapłonu.W położeniach „D" oraz „2" automatyczna zmia-na biegu na niższy (tzw. redukcja biegu) nastę-puje po naciśnięciu pedału przyspieszenia dooporu. Zmianą steruje linka kick-down połączo-na z dźwignią przepustnicy.Automatyczna skrzynka przekładniowa ma dwazestawy przekładni planetarnej, których poszcze-

gólne elementy mogą być blokowane przez dwahamulce taśmowe i łączone (lub rozłączane)przez 5 wielotarczowych sprzęgieł ciernych.Hamulce taśmowe i sprzęgła cierne, uruchamia-ne siłownikami hydraulicznymi, są sterowaneprzez hydrauliczny zespół sterowania. Bieg 4(nadbieg) jest sterowany elektrozaworem włą-czanym przyciskiem na dźwigni.Rezystancja elektrozaworu nadbiegu: ok. 25 W.Typ automatycznej skrzynki przekładniowej:RL4F03A wersja 34 x 68.

Olej do przekładni automatycznejIlość (razem z przekładnią hydrokinetyczną):7,0 dm3.Rodzaj: olej do przekładni automatycznych ATF.Częstość obsługi:— w normalnych warunkach eksploatacji: spraw-dzanie poziomu co 30 000 km lub co 1 rok (niewymaga się okresowej wymiany oleju);— w trudnych warunkach eksploatacji: spraw-dzanie poziomu co 30 000 km lub co 1 rok,wymiana oleju co 60 000 km lub co 2 lata.

Przełożenia

1.2.3.4.

Wsteczny

Przełożeniebiegu

2,8611,5621,0000,6982,231

Przeło-żenie

kładnigłównej

4,073

Przełożeniecałkowite

11,6536,3624,0732,8439,087

Prędkośćjazdy* w km/h

przy1000 obr/min

silnika

9,1616,7726,2137,5611,34

* Z ogumieniem 175/65 R14 o obwodzie tocznym 1780 mm.

169

Page 168: nissan almera n15

Automatyczna skrzynka przekładniowa

MOMENTY DOKRĘCANIA

Skrzynka przekładniowa do silnika:— śruby o długości (bez łba) 50 i 30 mm: 31do 41 N • m;— śruby o długości (bez łba) 25 mm: 16 do 21N m .Linka sterowania do skrzynki przekładniowej:12 do 15 N m .Śruba drążona przewodu chłodzenia oleju: 30do 50 N • m.Pokrywa boczna: 27 do 31 N • m.Przeciwnakrętka zębnika przekładni głównej:250 N • m.Korek spustu oleju: 30 do 40 N • m.Wspornik tylny zawieszenia zespołu napędowe-go: 16 do 21 N • m.Wspornik przedni zawieszenia zespołu napędo-wego: 31 do 41 N • m.

Rys. 5.2. Regulacja linkimechanizmu kick-down1 — trzpień regulacyjny,2 — uchwyt trzpieniaregulacyjnego, X — skok linkiA — pedał wciśnięty, B — biegjałowy

Rys. 5.1. Zespół obudowy automatycznej skrzynki przekładniowej1 — obudowa zespołu kół zębatych, 2 — obudowa przekładni hydrokinetycznej, 3 — pokrywa boczna, 4 — miskaolejowa, 5 — przekładnia hydrokinetyczna, 6 — ściąg, 7 — prowadnica wskaźnika poziomu oleju, 8 — prętowy wskaźnikpoziomu oleju, 9 — regulator, 10 — korek spustu oleju, 11 — uszczelkaX — do chłodnicy oleju

170

Page 169: nissan almera n15

Regulacja

5.2. OBSŁUGA I NAPRAWA

UWAGI WSTĘPNE

• Automatyczną skrzynkę przekładniową wy-montowuje się od spodu samochodu.• Poziom oleju w automatycznej skrzynce prze-kładniowej sprawdza się przy pracującym silni-ku i dźwigni wyboru biegów ustawionej wpołożeniu „P" lub „N" oraz przy temperaturzeoleju 30 do 50°C (na zimno) lub 50 do 80°C(na gorąco) uwzględniając odpowiedni znak nawskaźniku poziomu oleju.• Z automatycznej skrzynki przekładniowejspuszcza się gorący olej przy nie pracującymsilniku.• Automatyczną skrzynkę przekładniową nape-łnia się olejem przez otwór prowadnicy wskaź-nika poziomu oleju do osiągnięcia właściwegopoziomu na wskaźniku.

REGULACJA LINKI MECHANIZMUKICK-DOWN• Nacisnąć na uchwyt trzpienia regulacyjnego(2, rys. 5.2).• Jednocześnie przesuwać w górę (lub na dół)względem uchwytu trzpień regulacyjny (1).• Nacisnąć pedał przyspieszenia do oporu (docałkowitego otwarcia przepustnicy) i sprawdzić,czy skok linki mechanizmu kick-down (X) wyno-si 40 do 42 mm.• W razie potrzeby powtarzać poprzednie czyn-ności aż do uzyskania właściwego skoku linkimechanizmu kick-down.

REGULACJA LINKI STEROWANIA• Ustawić dźwignię wyboru biegów skrzynkiautomatycznej w położeniu „P".• Odkręcić nakrętkę (1, rys. 5.3) mocowanialinki sterowania (3) do dźwigni sterowania (2).• Do końca linki sterowania przyłożyć siłę 6,9 N(0,7 kG).• Poluzować linkę sterowania o około 1 mmi dokręcić nakrętkę mocowania linki sterowaniaw tym położeniu.• Sprawdzić prawidłowość przesuwania siędźwigni wyboru biegów skrzynki automatycznejw poszczególnych położeniach.

REGULACJA STYCZNIKAWIELOFUNKCYJNEGO• Odłączyć linkę sterowania od dźwigni stero-wania skrzynki automatycznej.• Ustawić dźwignię wyboru biegów w położe-niu „N".• Poluzować nakrętki mocowania stycznika wie-lofunkcyjnego (1, rys. 5.4).

Rys. 5.3. Sposób regulacji linki sterowania1 — nakrętka linki, 2 — dźwignia sterowania, 3 — linkasterowania

Rys. 5.4. Sposób regulacji stycznika wielofunkcyjnego1 — stycznik wielofunkcyjny, 2 — dźwignia sterowania,3 — otwór trzpienia ustawczego

• Odsuwać stycznik wielofunkcyjny, aż możli-we będzie wsunięcie pręta o średnicy 4 mmw otwór trzpienia ustawczego (3) dźwigni ste-rowania (2) oraz stycznika wielofunkcyjnego (1).• Dokręcić nakrętki mocujące stycznik wielo-funkcyjny i wyjąć pręt o średnicy 4 mm.• Podłączyć linkę sterowania do dźwigni stero-wania skrzynki automatycznej i wyregulować jejskok (patrz poprzedni opis).

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEAUTOMATYCZNEJ SKRZYNKIPRZEKŁADNIOWEJ

Wymontowanie• Odłączyć akumulator od instalacji elektrycz-nej samochodu i wyjąć akumulator z przedziałusilnika.

171

Page 170: nissan almera n15

Automatyczna skrzynka przekładniowa

Rys. 5.5. Usytuowanie korka spustu olejuautomatycznej skrzynce przekładniowej

• Wymontować i odsunąć na bok bez odłącza-nia przewodów skrzynkę bezpieczników w prze-dziale silnika wraz z wiązką przewodów elek-trycznych.• Wymontować przewód doprowadzenia powie-trza łączący obudowę filtru powietrza z kolekto-rem dolotowym.• Podnieść samochód na wysokość umożliwia-jącą wymontowanie automatycznej skrzynkiprzekładniowej od spodu samochodu i pode-przeć go tak, aby koła przednie swobodniezwisały.• Spuścić olej z automatycznej skrzynki prze-kładniowej (rys. 5.5).• Zdjąć lewe koło przednie. Z wnęki lewegokoła przedniego wymontować osłonę przeciw-błotną.• Rozłączyć złącza przewodów elektrycznych:włącznika świateł cofania, prędkościomierza,stycznika wielofunkcyjnego oraz odłączyć odskrzynki przekładniowej przewód masy i linkęmechanizmu kick-down.

Rys. 5.6. Odkręcanie śrub mocujących przekładnięhydrokinetyczną do tarczy napędowej

172

• Wymontować półosie napędowe ze skrzynkiprzekładniowej (patrz odpowiedni opis w pod-rozdz. 6.2).• Odłączyć przewody elektryczne od rozrusz-nika i wymontować rozrusznik (patrz odpowied-ni opis w p. 11.2.2).• Wymontować blaszaną osłonę przekładni hy-drokinetycznej oraz boczną pokrywę obudowyskrzynki przekładniowej.• Odłączyć od skrzynki przekładniowej elastycz-ne przewody oleju.• Wymontować przednią rurę wylotową spalin.• Wykręcić śruby mocujące przekładnię hydro-kinetyczną do tarczy napędowej (rys. 5.6), w ra-zie potrzeby obracając wał korbowy silnika.• Podeprzeć zespół napędowy i umieścić klo-cek drewniany między belką zawieszenia ze-społu napędowego i silnikiem.• Ustawić podnośnik hydrauliczny i podeprzećautomatyczną skrzynką przekładniową.• Wymontować kolejno wsporniki zawieszeniazespołu napędowego: tylny i lewy.• Wykręcić śruby mocujące automatycznąskrzynkę przekładniową do silnika, odsunąć jąod silnika i wyjąć automatyczną skrzynkę prze-kładniową od spodu samochodu.

ZamontowanieUwaga. Podczas zamontowania należy wymie-nić wszystkie nakrętki zabezpieczane przed od-kręceniem oraz podkładki sprężyste i pierście-nie uszczelniające.• Za pomocą trzpienia o odpowiedniej średnicyzamontować nowe pierścienie uszczelniające pó-łosi w otworach obudowy skrzynki przekładniowej.Przed zamontowaniem powlec wargi pierścieniuszczelniających cienką warstwą smaru stałego.• Sprawdzić zagłębienie (X, rys. 5.7) przekład-ni hydrokinetycznej względem powierzchni czo-łowej jej obudowy.

Rys. 5.7. Sprawdzanie zagłębienia (X) przekładnihydrokinetycznej względem powierzchni czołowejobudowy

Page 171: nissan almera n15

Wymontowanie

12 27

14Rys. 5.8. Elementy automatycznej skrzynki przekładniowej1 — pierścienie uszczelniające o przekroju okrągłym, 2 — pierścień uszczelniający, 3 — obudowa pompy oleju, 4 — kołazębate pompy oleju, 5 — pokrywa pompy oleju, 6 — podkładka oporowa, 7 — łożyska igiełkowe, 8 — osłona tarczsprzęgła biegu wstecznego, 9 — pierścienie uszczelniające, 10 — tłok, 11 — wspornik sprężyny powrotnej,12 — pierścień osadczy, 13 — tarcza sprzęgła o wielowypuście zewnętrznym, 14 — tarcze sprzęgła gładkie,15 — sprzęgło biegu wstecznego, 16 — tłok, 17 — wspornik sprężyny powrotnej, 18 — tarcza sprzęgła o wielowypuściewewnętrznym, 19 — tarcza wklęsła sprzęgła, 20 — wspornik sprężyny sprzęgła jazdy do przodu, 21 — sprężynapowrotna, 22 — tłok sprzęgła, 23 — sprzęgło jazdy do przodu, 24 — obudowa sprzęgła jazdy do przodu, 26 — tłokbiegu 1. i wstecznego, 27 — koło blokowania skrzynki w położeniu parkowania, 28 — koło koronowe, 29 — koszsatelitów, 30 — przekładnia planetarna, 31 — koło zębate napędzane przekładni głównej, 32 — piasta sprzęgła,33 — wałek wyjściowy, 34 — łożysko toczne wałka wyjściowego, 35 — podkładka regulacji luzu wałka wyjściowego,36 — łożysko stożkowe, 37 — koło zębate napędzające, 38 — koło zębate napędzane wałka zębnika przekładni głównej,39 — nakrętka wałka zębnika, 40 — łożysko wałka zębnika przekładni głównej, 41 — wałek zębnika przekładni głównej,42 — taśma hamulca, 43 — sworzeń hamulca taśmowego, 44 — wspornik tłoka, 45 — tłok siłownika hamulcataśmowego, 46 — trzpień sterowania hamulca taśmowego, 47 — sprężyna powrotna

173

Page 172: nissan almera n15

Automatyczna skrzynka przekładniowa

Rys. 5.9. Przekładnia główna z mechanizmem różnicowymI — obudowa mechanizmu różnicowego, 2 — koło zębate przekładni głównej, 3 — koła koronowe, 4 — satelity, 5 — ośsatelitów, 6 — podkładki oporowe, 7 — łożyska toczne, 8 — podkładka regulacji naciągu wstępnego łożysk obudowymechanizmu różnicowego, 9 — koło zębate napędu prędkościomierza, 10 — wałek z zębnikiem przekładni głównej,II — łożyska stożkowe wałka zębnika przekładni głównej, 12 — podkładka regulacji naciągu wstępnego łożysk wałkazębnika przekładni głównej, 13 — koło napędzane wałka zębnika przekładni głównej, 14 — nakrętka wałka zębnikaprzekładni głównej, 15 — zębnik napędu prędkościomierza, 16 — pierścień uszczelniający, 17 — obudowa przekładnihydrokinetycznej, 18 — pierścień uszczelniający o przekroju okrągłym

15

Rys. 5.10. Mechanizm wyborubiegów1 — gałka dźwigni wyboru biegów,2 — osłona dźwigni wyborubiegów z oznaczeniami jejpołożeń, 3 — wspornik dźwigniwyboru biegów, 4 — uszczelka,5 — lampka oświetlenia położeńdźwigni wyboru biegów,6 — przycisk odblokowywaniadźwigni wyboru biegów,7 — sprężyna, 8 — linkasterowania, 9 — stycznik blokadyrozruchu silnika, 10 — wałeksterowania, 11 — palec wybieraka,12 — dźwignia mechanizmu kick-down, 13 — płaska sprężynazaworu hydraulicznego, 14 — linkamechanizmu kick-down,15 — trzpień blokowania skrzynkiw położeniu parkowaniaX — do pedału przyspieszenia

174

Page 173: nissan almera n15

Zamontowanie

• Przystawić obudowę automatycznej skrzynkiprzekładniowej do silnika, wkręcić i dokręcićśruby mocujące właściwym momentem.• Podeprzeć od spodu skrzynkę przekładnio-wą i zamontować wsporniki zawieszenia zespo-łu napędowego: lewy i tylny.• Wyjąć klocek drewniany umieszczony wcze-śniej między belką zawieszenia zespołu napę-dowego i silnikiem.• Wkręcić i dokręcić śruby mocujące przekład-nię hydrokinetyczną do tarczy napędowej obra-cając przy tym w miarę potrzeby wał korbowysilnika.t Zamontować boczną pokrywę obudowyskrzynki przekładniowej oraz blaszaną osłonęprzekładni hydrokinetycznej.• Zamontować przednią rurę wylotową spalin.• Zamontować elastyczne przewody oleju au-tomatycznej skrzynki przekładniowej.• Zamontować rozrusznik i podłączyć do nie-go przewody elektryczne.• Zamontować półosie (patrz odpowiedni opisw podrozdz. 6.2).

• Podłączyć złącza elektryczne stycznika wie-lofunkcyjnego, włącznika świateł cofania, pręd-kościomierza oraz podłączyć przewód masyi linkę kick-down do skrzynki automatycznej.• Zamontować osłonę przeciwbłotną we wnę-ce lewego koła przedniego oraz założyć lewekoło przednie.• Zamontować skrzynkę bezpieczników w prze-dziale silnika na właściwym miejscu i zamoco-wać jej wiązkę przewodów elektrycznych.• Zamontować akumulator w przedziale silnikai podłączyć go do instalacji elektrycznej samo-chodu.• Zamontować przewód doprowadzenia powie-trza łączący obudowę filtru powietrza z kolekto-rem dolotowym.• Napełnić automatyczną skrzynkę przekładnio-wą właściwym rodzajem oleju do maksymalne-go poziomu (zaleca się uzupełnienie ilości olejudo poziomu „na gorąco", przy pracującym sil-niku i dźwigni wyboru biegów w położeniu „P"lub „IM").• Opuścić samochód.

Page 174: nissan almera n15

6 PÓŁOSIE NAPĘDOWE

6.1. CHARAKTERYSTYKATECHNICZNA

DANE OGÓLNE

Napęd na koła przednie jest przenoszony przezdwie półosie o zróżnicowanej długości. Każdapółoś ma dwa przeguby równobieżne: kulowyod strony koła przedniego oraz trójramienny odstrony skrzynki przekładniowej.Wszystkie wersje samochodów mają na prawejpółosi masę wyrównoważającą. W samocho-dach wyposażonych w silnik benzynowy 1,6 dm 3

masa wyrównoważającą znajduje się także nalewej półosi.

Parametry półosi

MOMENTY DOKRĘCANIANakrętka piasty: 200 do 280 N • m.Dolne śruby mocowania elementów zawiesze-nia przedniego: 116 do 136 N • m.Nakrętki mocowania kół: 100 do 120 N • m.

6.2. OBSŁUGA I NAPRAWA

UWAGI WSTĘPNE

• Podczas każdego wymontowania półosi zale-ca się wymianę jej pierścienia uszczelniającegow otworze obudowy skrzynki przekładniowej.

Rodzaj silnika

Typ przegubu:- zewnętrznego (od strony koła przedniego)- wewnętrznego (od strony skrzynkiprzekładniowej)Długość osłony przegubu (mm):- zewnętrznego (od strony koła przedniego)- wewnętrznego (od strony skrzynkiprzekładniowej)Ilość smaru stałego (g) w przegubie:- zewnętrznym (od strony koła przedniego)- wewnętrznym (od strony skrzynkiprzekładniowej)Położenie masy wyrownoważającej* (mm):- półoś prawa- półoś lewaGrubość masy wyrownoważającej (mm):- półoś prawa- półoś lewa

Benzynowy1,4

ZF80

TS70C

90,5 do 92,5

95,5 do 97,5

95

110 do 120

432 do 442-

66-

Benzynowy1,6

ZF90

TS79C

96 do 98

101,5 do 103,5

115 do 125

155 do 165

432 do 442175,3 do 185,3

6658

Wysokoprężny2,0

ZF90

TS79C

96 do 98

101,5 do 103,5

115 do 125

155 do 165

372,5 do 377,5-

37-

* Odległość masy wyrownoważającej od płaszczyzny styku półosi ze zwrotnicą koła.

176

Page 175: nissan almera n15

Wymontowanie i zamontowanie

Rys. 6.1. Wyjmowanie wewnętrznego przegubunapędowego z obudowy skrzynki przekładniowej

» Przeguby trójramienne są zamocowane w ko-łach koronowych półosi sprężystymi pierścienia-mi osadczymi. Wyjęcie przegubu trójramienne-go ze skrzynki przekładniowej wymaga użyciaznacznej siły wzdłuż półosi i wymiany jegosprężystego pierścienia osadczego przed za-montowaniem półosi.

WYMONTOWANIEI ZAMONTOWANIE PÓŁOSIUwaga. W samochodach wyposażonych w au-tomatyczną skrzynkę przekładniową wymonto-wanie prawej półosi wymaga uprzedniego wy-montowania lewej półosi.

Wymontowanie• Podnieść samochód i zdjąć przednie kołoz odpowiedniej strony samochodu.• Spuścić olej ze skrzynki przekładniowej.• Odczepić elastyczny przewód hamulcowy odkolumny zawieszenia przedniego.• Wykręcić dwie śruby mocowania wspornikazacisku hamulca przedniego (2, patrz rys.

Rys. 6.2. Wyjmowanie prawej półosi z automatycznejskrzynki przekładniowej1 — oś satelitów, 2 — koło koronowe półosi, 3 — półoś,4 — wkrętak

10.4), wyjąć kompletny zacisk hamulca bezodłączania od niego przewodu hamulcowegoi podwiesić zacisk hamulca we wnęce koła zapomocą miękkiego drutu w taki sposób, abynie uszkodzić elastycznego przewodu hamul-cowego.• Za pomocą odpowiedniego narzędzia unieru-chomić piastę koła, wyjąć zawleczkę, odbloko-wać i odkręcić nakrętkę piasty koła.• Odkręcić nakrętkę mocującą przegub kulowydrążka kierowniczego i za pomocą odpowied-niego ściągacza wyjąć ten przegub kulowy zezwrotnicy koła.

Rys. 6.3. Zespół półosiA — wersje z silnikiem benzynowym,B — wersje z silnikiemwysokoprężnym1 — przegub kulowy (od strony kołajezdnego), 2 — opaski zaciskoweosłon ochronnych, 3 — gumoweosłony ochronne przegubów,4 — pierścienie osadcze, 5 — wałekpółosi, 6 — masa wyrównoważająca,7 — opaski zaciskowe masywyrównoważającej, 8 — pierścieńosadczy, 9 — obudowa przegubutrójramiennego (od strony skrzynkiprzekładniowej), 10 — elementtrójramienny przegubuX — w stronę koła jezdnego,Y — w stronę skrzynki przekładniowej 6 7

177

Page 176: nissan almera n15

Półosie napędowe

Rys. 6.4. Przekrój przegubu kulowego ZF80 oraz ZF90

Rys. 6.5. Przekrój przegubu trójramiennego TS70Coraz TS79C

• Wykręcić dwie śruby dolnego mocowaniakolumny zawieszenia przedniego i odłączyćzwrotnicę koła od kolumny zawieszenia.• Uważając, aby nie obciążać dolnego przegubukulowego, obracać w obie strony zwrotnicę w celuwyjęcia zewnętrznego końca półosi z piasty koła.• Za pomocą odpowiedniej dźwigni wyciągnąćprzegub trójramienny ze skrzynki przekładnio-wej (rys. 6.1). Przy wyjmowaniu prawej półosiz automatycznej skrzynki przekładniowej należy

wprowadzić wkrętak we wgłębienie w półosi(rys. 6.2) i wypchnąć przegub trójramienny z me-chanizmu różnicowego przez otwór w obudowiedla lewej półosi.• Wyjąć półoś sprawdzając obecność spręży-stego pierścienia osadczego w rowku wielo-wypustu przegubu od strony skrzynki przekła-dniowej.

Zamontowanie• Oczyścić i powlec niewielką ilością smarustałego wielowypusty piasty i półosi.• Za pomocą trzpienia o odpowiedniej średnicyzamontować nowy pierścień uszczelniający i wy-pełnić smarem stałym przestrzeń między jegowargami.• Wymienić sprężysty pierścień osadczy nawewnętrznym końcu półosi.• Zamontować półoś w skrzynce przekładnio-wej zwracając uwagę, aby nie uszkodzić pier-ścienia uszczelniającego i na prawidłowe połą-czenie przegubu wewnętrznego z kołem koro-nowym półosi.• Wsunąć półoś w piastę koła i lekko przykręcićnakrętkę piasty koła.• Połączyć zwrotnicę koła z kolumną zawiesze-nia przedniego.• Połączyć przegub kulowy drążka kierownicze-go ze zwrotnicą koła.• Unieruchomić piastę koła, dokręcić właści-wym momentem nakrętkę piasty koła i założyćjej zawleczkę.• Napełnić skrzynkę przekładniową odpowied-nią ilością właściwego oleju.• Założyć koło przednie z odpowiedniej stronysamochodu i opuścić samochód.

Page 177: nissan almera n15

7 UKŁAD KIEROWNICZY

7.1. CHARAKTERYSTYKATECHNICZNA

DANE OGÓLNE

W układzie kierowniczym zastosowano zębatko-wą przekładnię kierowniczą z wbudowanym si-łownikiem hydraulicznym sterowanym zaworeoobrotowym, umieszczoną za przednią osią, dzie-lony wał kierownicy połączony przegubem krzy-żakowym i regulowaną wysokość położenia kołakierownicy we wszystkich wersjach samochodu.Przełożenie przekładni kierowniczej: 17.Skok zębatki: 65 mm.Średnica zawracania:— wersje z silnikiem benzynowym: 9,6 m;— wersje z silnikiem wysokoprężnym: 10,4 m.Liczba obrotów koła kierownicy (od oporu dooporu):— wersje z silnikiem benzynowym: 3,17;— wersje z silnikiem wysokoprężnym: 2,95.Dłwgość wału kierownicy: 533 do 555 mm.Długość wstępna drążka kierowniczego (regulo-wana): 187 mm.Moment kontrolny na kole kierownicy: 39 N • m.

Pompa wspomaganiaZastosowano łopatkową pompę hydraulicznąnapędzaną paskiem klinowym od wału korbo-wego silnika.Ciśnienie tłoczenia: 7,65 do 8,24 MPa.

Pasek napędu pompy wspomaganiaZastosowano pasek wieloklinowy w wersjachz silnikiem benzynowym albo pasek klinowy

w wersjach z silnikiem wysokoprężnym, napę-dzający także pompę cieczy chłodzącej.Naciąg (mierzony ugięciem paska pod naci-skiem 98 N):— wersje z silnikiem benzynowym: 3 do 5 mm(pasek nowy) lub 4 do 6 mm (pasek używany);— wersje z silnikiem wysokoprężnym: 4 do6 mm (pasek nowy) lub 5 do 7 mm (pasekużywany).

Olej w obwodzie wspomagania układukierowniczegoIlość: 0,9 dm3.Rodzaj: olej do przekładni automatycznychDexron TM.Częstość obsługi: sprawdzanie poziomu co30 000 km lub co 1 rok (nie wymaga się wymia-ny oleju).

MOMENTY DOKRĘCANIAŚruby przegubu krzyżakowego: 24 do 30 N • m.Nakrętka mocowania osłony wału kierownicy:15 do 19 N • m.Nakrętka koła kierownicy: 30 do 40 N • m.Nakrętka wału kierownicy: 25 do 35 N • m.Obudowa przekładni kierowniczej do ramyszczątkowej zawieszenia: 74 do 99 N • m.Nakrętka przegubu kulowego końcówki drążkakierowniczego do zwrotnicy: 30 do 40 N • m.Przeciwnakrętka przegubu kulowego końcówkidrążka kierowniczego:— wersje z silnikiem benzynowym: 38 do47 N • m;— wersje z silnikiem wysokoprężnym: 80 N • m.Drążek kierowniczy do obudowy przekładni:80 do 100 N-m.

179

Page 178: nissan almera n15

Układ kierowniczy

Złącza przewodów hydraulicznych obwodu wspo-magania: 20 do 27 N • m.Wspornik pompy wspomagania do silnika: 16 do21 N-m.Śruba dolnego mocowania pompy wspomaga-nia: 32 do 43 N • m.Przewód wysokiego ciśnienia do pompy wspo-magania: 50 do 70 N • m.Koło pasowe pompy wspomagania: 55 do69 N m.Pokrywa tylna pompy wspomagania:— wersje z silnikiem benzynowym 1,6 z ukła-dem przeciwblokującym ABS: 14 do 18 N • m;— pozostałe wersje: 32 do 43 N • m.Przeciwnakrętka popychacza zębatki: 40 do60 N • m.

7.2. OBSŁUGA I NAPRAWA

UWAGI WSTĘPNE

• Przed wszelkimi czynnościami dotyczącymizespołu poduszek powietrznych zaleca się odłą-czenie akumulatora od instalacji elektrycznejsamochodu i odczekanie około 10 minut.• Zaleca się każdorazową wymianę zawleczeknakrętek koronowych oraz sprawdzanie stanutych nakrętek i w razie potrzeby ich wymianę.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEPRZEKŁADNI KIEROWNICZEJ

Wymontowanie• Ze zbiornika wyrównawczego obwodu wspo-magania układu kierowniczego odessać strzy-kawką jak największą ilość oleju.• Odłączyć akumulator od instalacji elektrycz-nej samochodu i ustawić przednie koła w poło-żeniu do jazdy prosto.• Zdjąć pokrywę otworu umożliwiającego do-stęp do połączenia wału kierownicy z przekład-nią kierowniczą.• Oznaczyć pisakiem położenie wału kierowni-cy względem wałka zębnika przekładni kierowni-czej.• Wykręcić śrubę mocowania przegubu krzyża-kowego łączącego wał kierownicy z wałkiemzębnika przekładni kierowniczej.• Zdjąć lewe przednie koło i wymontować osło-nę przeciwbłotną z wnęki lewego koła przednie-go.• Z obu stron samochodu wyjąć zawleczkęi odkręcić nakrętkę mocowania przegubu kulo-wego końcówki drążka kierowniczego oraz odłą-czyć ten przegub od zwrotnicy koła za pomocąuniwersalnego ściągacza do przegubów kulo-wych.• Wymontować przednią rurę wylotową spalin.

180

Rys. 7.1. Rozmieszczenie śrub mocowania przekładnikierowniczej do ramy szczątkowej

137 mm

Rys. 7.2. Sposób wstępnej regulacji długości drążkakierowniczegoX = 137 mm

Rys. 7.3. Skok zębatki przekładni kierowniczejX = 65 mm

• W wersjach z mechaniczną skrzynką przekła-dniową od skrzynki przekładniowej odłączyćdrążek zmiany biegów.• Od obudowy przekładni kierowniczej odłą-czyć przewody doprowadzenia i odprowadzeniaoleju. Przewidzieć wypływ oleju, który należyzebrać do podstawionego wcześniej naczynia• Odkręcić śruby mocujące przekładnię kierow-niczą do ramy szczątkowej (rys. 7.1).• Wyjąć przekładnię kierowniczą przez wnękęlewego koła przedniego.

ZamontowanieW celu zamontowania przekładni kierowniczejnależy wykonać czynności w kolejności odwrot-nej do podanej podczas jej wymontowania,przestrzegając następujących zaleceń.• Uwzględnić oznaczenia wzajemnego poło-żenia wykonane przed rozłączeniem wałkazębnika przekładni kierowniczej od wału kie-rownicy.• Przestrzegać odpowiedniej kolejności (patrzrys. 7.5) i właściwych momentów dokręcaniaśrub mocowania przekładni kierowniczej.

Page 179: nissan almera n15

Wymontowanie i zamontowanie przekładni kierowniczej

• Wymienić wszystkie uszczelki o przekrojuokrągłym w złączach przewodów hydraulicz-nych.• Napełnić obwód hydrauliczny wspomaganiaukładu kierowniczego odpowiednią ilością zale-canego rodzaju oleju oraz odpowietrzyć tenobwód (patrz dopowiedni opis).• Sprawdzić i w razie potrzeby wyregulowaćustawienie kół przednich (patrz odpowiedni opisw p. 8.2.2).

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIE WAŁUKIEROWNICY

Wymontowanie• Odłączyć akumulator od instalacji elektrycz-nej samochodu i ustawić koła przednie w poło-żeniu do jazdy prosto.

• Wymontować górną i dolną osłonę wału kie-rownicy.• Wymontować zespół poduszki powietrznej(patrz odpowiedni opis w podrozdziale 11.2).• Odkręcić nakrętkę mocującą koło kierownicyi zdjąć koło kierownicy z wału korzystając w ra-zie potrzeby z odpowiedniego ściągacza.• Wymontować złącze obrotowe (6, patrz rys. 7.4).• Wymontować dolną osłonę tablicy rozdziel-czej.• Wymontować przełącznik zespolony (7).• Rozłączyć złącze elektryczne przewodów odwyłącznika zapłonu z blokadą kierownicy.• Odkręcić nakrętki mocujące i zsunąć gumowąosłonę ochronną górnej części wału kierownicy.• Oznaczyć pisakiem położenie wału kierowni-cy względem wałka zębnika przekładni kierow-niczej.

10

Rys. 7.4. Układ kierowniczy1 — koło kierownicy, 2 — nakrętka koła kierownicy, 3 — zespół poduszki powietrznej, 4 — śruba mocowania zespołupoduszki powietrznej, 5 — osłona kolumny kierownicy, 6 — złącze obrotowe, 7 — przełącznik zespolony,8 — przeciwnakrętka wału kierownicy, 9 — rurowa osłona wału kierownicy, 10 — wspornik regulacji wysokości kołakierownicy, 11 — gumowa osłona ochronna, 12 — pokrywa przegubu wału kierownicy, 13 — wspornik, 14 — korek,15 — zawór obrotowy hydraulicznego wspomagania układu kierowniczego, 16 — zębnik przekładni kierowniczej,17 — pierścienie uszczelniające o przekroju okrągłym, 18 — podkładka regulacyjna, 19 — uszczelka, 20 — obudowaprzekładni kierowniczej, 21 — popychacz zębatki, 22 — przewody hydrauliczne, 23 — tuleje gumowe przekładnikierowniczej, 24 — obejmy mocowania przekładni kierowniczej, 25 — zębatka, 26 — opaski zaciskowe, 27 — gumoweosłony ochronne, 28 — podkładki odległościowe (oprócz samochodów z silnikami wysokoprężnymi), 29 — płytkiblokujące, 30 — drążki kierownicze, 31 — końcówki drążków kierowniczych, 32 — przegub krzyżakowy połączenia wałukierownicy z zębnikiem przekładni kierowniczej, 33 — wał kierownicy

181

Page 180: nissan almera n15

Układ kierowniczy

Rys. 7.5. Kolejnośćdokręcania śrub obejmmocowania przekładnikierowniczej

Rys. 7.6. Długość kontrolna wału kierownicyX = 533 do 535 mm

• Odkręcić śrubę zaciskową połączenia wałukierownicy z wałkiem zębnika przekładni kierow-niczej.• Odkręcić nakrętki mocowania rurowej osłonywału kierownicy.• Wymontować zespół wału kierownicy wrazz rurową osłoną.

ZamontowanieW celu zamontowania wału kierownicy należywykonać czynności w kolejności odwrotnej dopodanej podczas jego wymontowania, prze-strzegając następujących zaleceń.• Ustalić właściwe położenie złącza obrotowe-go (patrz odpowiedni opis w podrozdziale 11.2i rys. 11.39).

Rys. 7.7. Regulacjapopychacza zębatkiprzekładni kierowniczej1 — śruba regulacyjna,2 — przeciwnakrętka,3 — popychacz zębatki

• Przestrzegać znaków wzajemnego położe-nia naniesionych przed rozłączeniem wału kie-rownicy i wałka zębnika przekładni kierowni-czej.• Dopilnować, aby podczas podłączania aku-mulatora do instalacji elektrycznej samochodunikt nie znajdował się wewnątrz nadwozia sa-mochodu (niebezpieczeństwo zadziałania po-duszki powietrznej).• Sprawdzić podczas jazdy próbnej, czy kołokierownicy jest prawidłowo ustawione wzglę-dem wału kierownicy w położeniu do jazdyprosto.

REGULACJA POPYCHACZA ZĘBATKIPRZEKŁADNI KIEROWNICZEJ• Wymontować przekładnię kierowniczą (patrzodpowiedni opis).• Zamocować obudowę przekładni kierowni-czej w imadle, poluzować przeciwnakrętkę (2,rys. 7.7) śruby regulacyjnej (1) popychacza (3)zębatki, wykręcić śrubę regulacyjną, powlec jejgwint pastą uszczelniającą i wkręcić ponowniew otwór obudowy.• Lekko dokręcić przeciwnakrętkę.

Rys. 7.8. Obwód hydrauliczny wspomaganiaA — wersje bez układu przeciw/blokującego ABS, B — wersje z układemprzeciwblokującym ABS, C — wersje z silnikiem benzynowym, D — wersjez silnikiem wysokoprężnym, E — wersje bez chłodnicy oleju, F — wersjez chłodnicą oleju1 — zbiornik wyrównawczy, 2 — pompa wspomagania układu kierowniczego,3 — przewody elastyczne, 4 — przewody sztywne, 5 — chłodnica olejuX — do skrzynki przekładniowej, Y — ze skrzynki przekładniowej

182

Page 181: nissan almera n15

Wymontowanie i zamontowanie wału kierownicy oraz pompy wspomagania

• Dokręcić śrubę regulacyjną momentem 5 do6 N • m, odkręcić i ponownie dokręcić momen-tem 0,2 N • m.• Przesunąć wielokrotnie zębatkę przekładnimiędzy jej skrajnymi położeniami.• Zmierzyć moment oporów podczas obrotuzębnika przekładni kierowniczej (rys. 7.9) uży-wając precyzyjnego klucza dynamometryczne-go (Nissan ST3127S000) oraz specjalnej nasad-ki (Nissan KV48100700).• Ustawić zębnik przekładni kierowniczej w po-łożeniu, w którym zmierzono największy mo-ment oporów.• Odkręcić śrubę regulacyjną popychacza zę-batki, dokręcić ją momentem 5 N • m i odkręcićo 70° do 110°.• Dokręcić przeciwnakrętkę śruby regulacyjnejpopychacza właściwym momentem.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEPOMPY WSPOMAGANIA UKŁADUKIEROWNICZEGO

Wymontowanie• Ze zbiornika wyrównawczego obwodu wspo-magania układu kierowniczego odessać strzy-kawką jak największą ilość oleju.• Wymontować wspornik wiązki przewodówelektrycznych.• W wersjach z silnikiem benzynowym wymon-tować wspornik skrzynki przekaźników przy gór-nym mocowaniu kolumny zawieszenia prawegokoła przedniego.• W wersjach z klimatyzacją odsunąć przewodyobwodu czynnika chłodniczego klimatyzacji orazwiązki przewodów elektrycznych (ewentualnierozłączyć ich złącza).t Poluzować dolną śrubę mocującą oraz śrubęnapinacza paska klinowego napędu pompywspomagania układu kierowniczego.

Rys. 7.9. Pomiar momentu oporów zębnika przekładnikierowniczej1 — przyrząd Nissan KV48100700, 2 — przyrząd NissanST3127S000

• Zdjąć pasek napędu z koła pasowego pompywspomagania.• Wymontować wsporniki pompy wspomagania.• Wykręcić dolną śrubę mocującą i wyjąć pom-pę wspomagania układu kierowniczego.

ZamontowanieW celu zamontowania pompy wspomaganiaukładu kierowniczego należy wykonać czynno-ści w kolejności odwrotnej do podanej podczasjej wymontowania, przestrzegając następującychzaleceń.• Przestrzegać właściwych momentów dokrę-cania śrub i nakrętek.• Napełnić obwód hydrauliczny odpowiedniąilością zalecanego rodzaju oleju i odpowietrzyćten obwód (patrz odpowiedni opis).• Sprawdzić, czy przewody elektryczne i prze-wody hydrauliczne zostały prawidłowo podłą-czone.

Rys. 7.10. Pompa wspomaganiaukładu kierowniczegoA — wersje z silnikiembenzynowym, B — wersjez silnikiem wysokoprężnym1 — obudowa pompywspomagania, 2 — wałek napędupompy, 3 — koło pasowe,4 — zawór regulacji ciśnienia,5 — rozdzielacz,6 — łopatki wirnika pompy,7 — wirnik pompy, 8 — stojanpompy, 9 — kołek, 10 — pokrywapompy, 11 — pierścieńuszczelniający o przekrojuokrągłym, 12 — pierścieńuszczelniający, 13 — sprężystypierścień osadczy,14 — wspornik pompy,15 — jarzmo regulacji naciągupaska klinowego, X — do obudowyprzekładni kierowniczej

183

Page 182: nissan almera n15

Układ kierowniczy

NAPEŁNIANIE I ODPOWIETRZANIEHYDRAULICZNEGOOBWODU WSPOMAGANIA

• Sprawdzić, czy wszystkie złącza przewodówhydraulicznych są prawidłowo połączone.• Napełnić zalecanym rodzajem oleju do ukła-dów hydraulicznych zbiornik wyrównawczy dopoziomu maksymalnego na zimno (oznaczenie„MAX" na zbiorniku).

• Podnieść przód samochodu tak, aby kołazwisały swobodnie i wielokrotnie obracać powolikoło kierownicy od jednego skrajnego położeniado drugiego aż do ustabilizowania się poziomuoleju w zbiorniku wyrównawczym.• Uruchomić silnik i powtórzyć poprzednią czyn-ność do ponownego ustabilizowania się pozio-mu oleju w zbiorniku wyrównawczym.• W razie potrzeby uzupełnić ilość oleju w zbior-niku wyrównawczym do poziomu oznaczonego„MAX".

Page 183: nissan almera n15

8 ZAWIESZENIEPRZEDNIE

8.1. CHARAKTERYSTYKATECHNICZNA

BUDOWA ZAWIESZENIA PRZEDNIEGO

Zastosowano niezależne zawieszenie przednietypu pseudo Mac Pherson, zawierające wahaczzamocowany do ramy szczątkowej, kolumnęzawieszenia (amortyzator współśrodkowy zesprężyną śrubową) oraz stabilizator poprzecznyprętowy.

Sprężyny zawieszeniaZastosowano sprężyny śrubowe współśrodkowez amortyzatorami hydraulicznymi, tworzące ko-lumny zawieszenia.

AmortyzatoryZastosowano hydrauliczne amortyzatory telesko-powe dwustronnego działania.

StabilizatorZastosowano stabilizator poprzeczny prętowyzamocowany elastycznie do ramy szczątkowejz tyłu osi przedniej i połączony z wahaczamizawieszenia za pośrednictwem łączników prze-gubowych.

USTAWIENIE KÓŁ PRZEDNICHUwaga. Podane wartości parametrów ustawie-nia kół przednich dotyczą samochodu nie obcią-żonego w stanie gotowym do jazdy.Kąt pochylenia koła (nieregulowany): -0°35' ±45'.Kąt wyprzedzenia sworznia zwrotnicy (nieregu-lowany): 1°25'±45'.

Kąt pochylenia sworznia zwrotnicy (nieregulo-wany): 14°45'±45'.Zbieżność kół (regulowana): 2±2 mm (0°11' ±11').

Kąty skrętu kół (wersje z silnikiembenzynowym)Koło zewnętrzne: 34°.Koło wewnętrzne: 41° (+17-3°).

Kąty skrętu kół (wersje z silnikiemwysokoprężnym)Koło zewnętrzne: 31°.Koło wewnętrzne: 37° (+17-3°).

PIASTY KÓŁ PRZEDNICHKażda piasta koła przedniego jest ułożyskowanana dwurzędowym łożysku kulkowym skośnymzakrytym. Łożyska są montowane z wciskiemw zwrotnicy koła i na osi piasty.Dopuszczalny luz osiowy: 0,05 mm.

MOMENTY DOKRĘCANIAGórne mocowanie kolumny zawieszenia: 25 do30 N • m.Dolne mocowanie kolumny zawieszenia: 116 do136 N • m.Nakrętka tłoczyska amortyzatora: 60 do 75 N • m.Mocowanie ramy szczątkowej do nadwozia: 100do 120 N-m.Przeguby elastyczne drążka stabilizatora: 32 do43 N • m.Łącznik stabilizatora do drążka stabilizatora: 47do 53 N • m.Łącznik stabilizatora do wahacza: 16 do 22 N • m.Przednie mocowanie wahacza: 100 do 125 N • m.Tylne mocowanie wahacza: 80 do 100 N • m.

185

Page 184: nissan almera n15

Zawieszenie przednie

Przegub kulowy wahacza do zwrotnicy koła:70 N • m.Nakrętka piasty koła: 200 do 280 N • m.Nakrętki mocowania kół: 100 do 120 N • m.

8.2. OBSŁUGA I NAPRAWA

UWAGI WSTĘPNE

• Przed wymontowaniem zaleca się zablokowa-nie sprężyn zawieszenia w stanie obciążony(samochód oparty na kołach).• Spośród parametrów ustawienia kół przed-nich tylko zbieżność kół jest regulowana.

8.2.1. Elementy zawieszeniaprzedniego

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEKOLUMNY ZAWIESZENIA

Wymontowanie• Podnieść samochód i zdjąć koło przedniez odpowiedniej strony.Uwaga. Jeśli kolumnę zawieszenia wymontowu-je się w celu wymiany sprężyny zawieszenia lubamortyzatora, przed kolejnymi czynnościaminależy poluzować (bez odkręcania) nakrętkę (1,rys. 8.2) tłoczyska amortyzatora.

Rys. 8.2. Elementy górnego mocowania kolumnyzawieszenia1 — nakrętka tłoczyska amortyzatora, 2 — nakrętkigórnego mocowania kolumny zawieszenia

• Odkręcić trzy nakrętki (2) górnego mocowa-nia kolumny zawieszenia do nadwozia.• Odczepić elastyczny przewód hamulcowy oddolnej części kolumny zawieszenia.• Odkręcić dwie śruby dolnego mocowania ko-lumny zawieszenia do zwrotnicy koła (rys. 8.3).• Wykorzystując odpowiednio długi sztywny prętw charakterze dźwigni oprzeć go o wahacz i odłą-czyć kolumnę zawieszenia od zwrotnicy koła.• Wyjąć kolumnę zawieszenia z wnęki koła.

Rys. 8.1. Widok zawieszenia przedniego

186

Page 185: nissan almera n15

Obsługa i naprawa elementów

Rys. 8.3. Śruby dolnego mocowania kolumnyzawieszenia do zwrotnicy koła

Rys. 8.4. Ustawienie kolumnyzawieszenia względemnadwoziaStrzałką wskazano zewnętrznąstronę samochodu

ZamontowanieW celu zamontowania kolumny zawieszenia na-leży wykonać czynności w kolejności odwrotnejdo podanej podczas jej wymontowania, prze-strzegają następujących zaleceń.• Sprawdzić, czy znak na górnej tarczy oporo-wej sprężyny jest skierowany na zewnątrz samo-chodu (patrz rys. 8.4).• Przestrzegać właściwych momentów dokrę-cania śrub i nakrętek.• Po zamontowaniu i opuszczeniu samochodusprawdzić ustawienie kół przednich.

ROZKŁADANIE I SKŁADANIEKOLUMNY ZAWIESZENIAUwaga. Należy zawsze wymieniać amortyzatoryi sprężyny parami dla obu kół przednich.

Rozkładanie• Wymontować kolumnę zawieszenia (patrzodpowiedni opis).• Ścisnąć sprężynę zawieszenia za pomocąprzeznaczonego specjalnie do tego celu przy-rządu, w takim stopniu, aby końce sprężynyprzestały naciskać na tarcze oporowe.• Odkręcić nakrętkę tłoczyska amortyzatora.• Wyjąć kolejno: płytkę dociskową (16, rys.8.7), elementy wspornika górnego mocowaniakolumny zawieszenia (15), łożysko oporowe (14),

Rys. 8.5. Odkręcanienakrętki tłoczyskaamortyzatora

Rys. 8.6. Widok lewej części zawieszenia przedniegood spodu samochodu1 — śruby tylnego mocowania wahacza, 2 — śrubyprzedniego mocowania wahacza, 3 — nakrętkamocowania do wahacza łącznika drążka stabilizatora,4 — śruby mocowania obejmy przegubu elastycznegodrążka stabilizatora, 5 — elementy mocowaniaprzedniego wspornika wahacza do ramy szczątkowej

tarczę oporową amortyzatora (13), górną ela-styczną podkładkę oporową sprężyny (12) orazgumową osłonę ochronną (11).• Jeśli nie przewiduje się natychmiastowegozamontowania sprężyny, ze względów bezpie-czeństwa należy powoli ją odprężyć.

Składanie• Ścisnąć sprężynę zawieszenia, jeśli zostałaodprężona po rozłożeniu kolumny zawieszenia.• Założyć poszczególne elementy kolumny za-wieszenia w kolejności odwrotnej do ich rozkła-dania.• Wkręcić lekko nakrętkę tłoczyska amortyzato-ra (dokręcić ją właściwym momentem dopieropo postawieniu samochodu na kołach).• Odprężyć powoli sprężynę, zwracając uwagęna prawidłowe oparcie jej końców o podkładkioporowe.

187

Page 186: nissan almera n15

Zawieszenie przednie

Rys. 8.7. Zawieszenie przednie1 — rama szczątkowa, 2 — wahacz,3 — drążek stabilizatora,4 — łącznik drążka stabilizatora,5 — przegub elastyczny drążkastabilizatora z obejmą mocowania,6 — wspornik tylnego mocowaniawahacza, 7 — zwrotnica koła,8 — amortyzator, 9 — dolnaelastyczna podkładka oporowasprężyny, 10 — sprężynazawieszenia, 11 — gumowa osłonaochronna, 12 — górna elastycznapodkładka oporowa sprężyny,13 — tarcza oporowa amortyzatora,14 — łożysko oporowe,15 — elementy wspornika górnegomocowania kolumny zawieszenia,16 — płytka dociskowa,17 — nakrętka tłoczyskaamortyzatora, 18 — nakrętkagórnego mocowania kolumnyzawieszenia, 19 — półoś,20 — pierścień uszczelniający,21 — łożysko toczne piasty koła,22 — sprężysty pierścień osadczy,23 — śruba mocowania koła,24 — piasta koła, 25 — podkładka,26 — nakrętka półosi,27 — nakładka koronowa,28 — zawleczka

• Zamontować kolumnę zawieszenia do samo-chodu (patrz odpowiedni opis).

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIERAMY SZCZĄTKOWEJ

Wymontowanie• Podnieść samochód i zdjąć koła przednie.• Z obu stron samochodu odłączyć półosie odpiast kół przednich w następujący sposób:— za pomocą odpowiedniego narzędzia unieru-chomić piastę koła, wyjąć zawleczkę, odbloko-wać i odkręcić nakrętkę piasty koła;— odkręcić nakrętkę mocującą przegub kulowykońcówki drążka kierowniczego do zwrotnicykoła i za pomocą uniwersalnego ściągacza doprzegubów kulowych odłączyć sworzeń kulowykońcówki drążka kierowniczego od zwrotnicykoła;— odkręcić nakrętkę mocującą przegub kulowywahacza do zwrotnicy koła i za pomocą uniwer-salnego ściągacza do przegubów kulowych odłą-czyć przegub kulowy wahacza od zwrotnicykoła;— poruszając zespołem kolumny zawieszeniaze zwrotnicą koła wysunąć półoś z piasty kołaprzedniego.• Wymontować stabilizator (patrz odpowiedniopis).• Z obu stron samochodu odkręcić śrubę przed-niego mocowania wahacza, a następnie dwie

188

śruby tylnego mocowania wahacza i wyjąć wa-hacz zawieszenia przedniego.• W wersjach z silnikami benzynowymi wymon-tować osłony termiczne przedniej rury wyloto-wej.• Wymontować przednią rurę wylotową spa-lin.• Wymontować drążek reakcyjny i drążek zmia-ny biegów.• Podtrzymać zespół napędowy i odłączyćprzedni i tylny wspornik zawieszenia zespołunapędowego od belki zawieszenia zespołu na-pędowego.• Wymontować belkę zawieszenia zespołu na-pędowego.• Wykręcić śruby mocowania przekładni kie-rowniczej do ramy szczątkowej.• Za pomocą jednego lub większej liczbypodnośników przewoźnych podeprzeć ramęszczątkową oraz odkręcić dwie śruby i czterynakrętki mocujące ramę szczątkową do nad-wozia.• Opuścić powoli ramę szczątkową zwracającuwagę, aby nie zaczepiła o żaden elementsamochodu.

ZamontowanieW celu zamontowania ramy szczątkowej należywykonać czynności w kolejności odwrotnej dopodanej podczas jej wymontowania uwzględnia-jąc następujące zalecenia.

Page 187: nissan almera n15

Ustawienie kół przednich

• Przestrzegać właściwych momentów dokrę-cania połączeń gwintowych.• Sprawdzić szczelność połączeń rury wyloto-wej spalin.• W razie potrzeby sprawdzić ustawienie kółprzednich (patrz odpowiedni opis w p. 8.2.2).

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIESTABILIZATORA

Wymontowanie• Podnieść samochód i zdjąć koła przednie.• Odkręcić śruby mocujące przeguby elastycz-ne drążka stabilizatora do ramy szczątkowej.• Z obu stron samochodu odłączyć łącznikdrążka stabilizatora od wahacza zawieszenia.• Wyjąć stabilizator z boku samochodu razemz jego łącznikami.

Zamontowanie• Umieścić drążek stabilizatora wraz z jegołącznikami w miejscu mocowania do ramy szcząt-kowej.• Przykręcić do ramy szczątkowej obejmy prze-gubów elastycznych drążka stabilizatora wypo-sażone w nowe przeguby elastyczne. Zwrócićuwagę, aby znaki barwne na drążku były skiero-wane do wnętrza samochodu.• Z obu stron samochodu zamocować łącznikidrążka stabilizatora do wahacza zawieszenia.• Przykręcić koła przednie i opuścić samochód.

8.2.2. Ustawienie kół przednich

Ustawienie kół przednich należy sprawdzać naspecjalnym stanowisku do kontroli i regulacjiustawienia kół. Spośród czterech parametrówcharakteryzujących ustawienie kół przednichw samochodzie można wyregulować tylko zbież-ność kół. Jeśli pozostałe parametry ustawieniakół przednich wykraczają poza granice toleran-cji, należy sprawdzić stan techniczny i wymienićodpowiednie elementy zawieszenia przedniego.

REGULACJA ZBIEŻNOŚCI KÓŁ PRZEDNICHZbieżność kół przednich sprawdza się w samo-chodzie nie obciążonym w stanie gotowym dojazdy przy prawidłowym ciśnieniu powietrza w o-gumieniu.W razie stwierdzenia nieprawidłowej wartościzbieżności kół przednich można ją wyregulowaćobracając w odpowiednią stronę o ten sam kąt,lecz w przeciwnych kierunkach, drążki kierowni-cze po poluzowaniu przeciwnakrętek drążkówkierowniczych z obu stron przekładni kierowni-czej (rys. 8.8). Po wyregulowaniu zbieżnościnależy dokręcić przeciwnakrętki drążków kie-rowniczych.

Rys. 8.8. Regulacja zbieżności kół przednich1 — przeciw/nakrętka drążka kierowniczego, 2 — drążekkierowniczy, 3 — nakrętka przegubu kulowego

OB

Rys. 8.9. Wymiary trzpieni niezbędnych do wymianyłożyska piasty kołaA — trzpień rurowy do wymontowania piasty koła,B — trzpień do wymontowania i zamontowania łożyskapiasty koła, C — trzpień do zamontowania pierścieniauszczelniającego

8.2.3. Piasty kół przednich

WYMIANA ŁOŻYSKA PIASTY KOŁAUwaga. Opisany sposób wymiany łożyska pia-sty koła wymaga wymontowania i zamontowa-nia zwrotnicy koła.

Wymontowanie• Podnieść samochód i zdjąć koło przedniez odpowiedniej strony.• Wykręcić dwie śruby mocowania wspornikazacisku hamulca przedniego (2, patrz rys. 10.4),zdjąć kompletny zacisk z tarczy hamulca bez

189

Page 188: nissan almera n15

Zawieszenie przednie

Rys. 8.10. Sposóbzamontowania łożyskapiasty kota1 — trzpień,2 — dwurzędowe łożyskokulkowe piasty koła,3 — zwrotnica,4 — wspornik

Rys. 8.11. Sposób zamontowania piasty do zwrotnicykoła1 — trzpień, 2 — dwurzędowe łożysko kulkowe piastykoła, 3 — zwrotnica, 4 — wspornik, 5 — piasta koła,6 — zewnętrzny pierścień uszczelniający,7 — wewnętrzny pierścień uszczelniający

odłączania od zacisku elastycznego przewoduhamulcowego i podwiesić zacisk hamulca wewnęce koła przedniego za pomocą miękkiegodrutu tak, aby nie uszkodzić elastycznego prze-wodu hamulcowego.• W wersjach wyposażonych w układ przeciw-blokujący ABS odłączyć złącze elektryczne odczujnika prędkości koła przedniego i wymonto-wać ten czujnik.• Za pomocą odpowiedniego narzędzia unieru-chomić piastę koła, wyjąć zawleczkę z nakrętkipiasty koła oraz odblokować i wykręcić nakrętkępiasty koła.• Odkręcić nakrętkę mocującą przegub kulowykońcówki drążka kierowniczego do zwrotnicy

koła i wymontować przegub kulowy drążka kie-rowniczego ze zwrotnicy koła za pomocą uni-wersalnego ściągacza do przegubów kulowych.• Odkręcić nakrętkę mocującą przegub kulowywahacza zawieszenia do zwrotnicy koła i wy-montować przegub kulowy wahacza ze zwrotni-cy koła za pomocą uniwersalnego ściągacza doprzegubów kulowych.• Wymontować tarczę hamulca.• Odkręcić dwie śruby dolnego mocowania ko-lumny zawieszenia do zwrotnicy koła i wyjąćzwrotnicę koła.• Wycisnąć piastę koła ze zwrotnicy za pomocąprasy i odpowiedniego trzpienia (rys. 8.9A).• Za pomocą ściągacza o uchwytach zewnętrz-nych wymontować wewnętrzny pierścień łoży-ska pozostały na piaście koła.• Za pomocą wkrętaka wyjąć pierścienie uszczel-niające łożysko piasty koła.• Zdjąć sprężysty pierścień osadczy i ściągnąćłożysko piasty ze zwrotnicy koła za pomocąprasy i trzpienia o odpowiednich wymiarach(rys 8.9B).

Zamontowanie• Upewnić się, że gniazdo łożyska piasty w zw-rotnicy koła nie ma śladów zużycia ani zaryso-wań i nasmarować je.• Zamontować do zwrotnicy za pomocą prasyi trzpienia o odpowiedniej średnicy (rys. 8.9C)nowe łożysko toczne piasty koła przedniego(rys. 8.10).• Założyć nowy sprężysty pierścień osadcz\łożyska.• Za pomocą prasy zamontować (ostrożnie regulując siłę nacisku) kolejno zewnętrzny i wewnętrzny pierścień uszczelniający łożyska tocznego oraz powlec krawędzie uszczelniające pierścieni smarem stałym.• Za pomocą prasy i odpowiedniego trzpieniezamontować piastę koła do zwrotnicy (rys. 8.11)• Wykonać dalsze czynności zamontowaniaw kolejności odwrotnej do podanej podczaswymontowania łożyska piasty koła. Należy zwró-cić uwagę na:— zachowanie właściwych momentów dokręca-nia połączeń gwintowych;— obowiązkową wymianę zawleczki nakrętki pia-sty koła przedniego;— sprawdzenie ustawienia kół przednichrazie potrzeby wyregulowanie ich zbieżności(patrz odpowiedni opis).

Page 189: nissan almera n15

9 ZAWIESZENIE TYLNE

9.1. CHARAKTERYSTYKATECHNICZNA

BUDOWA ZAWIESZENIA TYLNEGO

Zastosowano zawieszenie półniezależne (tzw. układScotta-Russela), o belce osi tylnej opartej na skośnychkolumnach resorujących, które stanowią sprężynyśrubowe i współosiowe z nimi amortyzatory telesko-powe, prowadzonej na pojedynczych podłużnychwahaczach wleczonych oraz połączonej przegubo-wo z wahaczem poprzecznym o złożonym ruchu, za-pewniającym dokładnie pionowe przemieszczanie siętylnych kół podczas pracy zawieszenia.

Sprężyny zawieszeniaZastosowano sprężyny śrubowe współśrodkowez amortyzatorami hydraulicznymi, tworzące ko-lumny resorujące.

AmortyzatoryZastosowano hydrauliczne amortyzatory telesko-powe dwustronnego działania.

USTAWIENIE KÓŁ TYLNYCHUwaga. Podane wartości parametrów ustawie-nia kół przednich dotyczą samochodu nie obcią-żonego w stanie gotowym do jazdy.Kąt pochylenia koła (nieregulowany): 1°±45'.Zbieżność kół tylnych (nieregulowana): 1 ±4 mm.

PIASTY KÓŁ TYLNYCHPiasta koła tylnego tworzy z łożyskiem tocznymnierozbieralny zespół.Dopuszczalny luz osiowy: 0,05 mm.

MOMENTY DOKRĘCANIAGórne mocowanie kolumny resorującej: 19 do22 N • m.Dolne mocowanie kolumny resorującej: 100 do120 N m.Elementy mocowania wahacza poprzecznego:100 do120 N-m.Elementy mocowania wahaczy podłużnych donadwozia: 100 do 120 N • m.Mocowanie drążka reakcyjnego wahacza po-przecznego do belki osi tylnej: 100 do 120 N • m.Mocowanie drążka reakcyjnego do wahaczapoprzecznego: 60 do 80 N • m.Nakrętka tłoczyska amortyzatora: 18 do 24 N • m.Nakrętka piasty koła: 190 do 260 N • m.Nakrętki mocowania kół: 100 do 120 N • m.

9.2. OBSŁUGA I NAPRAWA

UWAGI WSTĘPNE

• Połączenia gwintowe elementów zawieszeniazaleca się dokręcać właściwymi momentami,gdy są one obciążone (samochód oparty nakołach).• Żaden z parametrów ustawienia kół tylnychnie może być regulowany.• Piasta koła tylnego tworzy z łożyskiem tocz-nym nierozbieralny zespół.

191

Page 190: nissan almera n15

Zawieszenie tylne

9.2.1. Elementy zawieszeniatylnego

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEKOLUMNY RESORUJĄCEJ

Wymontowanie• Podnieść samochód i zdjąć koło tylne z od-powiedniej strony.• Wewnątrz bagażnika odsunąć wykładzinępodłogi, zdjąć kołpak ochronny i odkręcić dwienakrętki (1, rys. 9.1) górnego mocowania kolum-ny resorującej.Uwaga. Jeśli kolumnę resorującą wymontowujesię w celu wymiany sprężyny zawieszenia lubamortyzatora, przed kolejnymi czynnościaminależy poluzować (bez odkręcania) nakrętkę (2)tłoczyska amortyzatora.• Pod samochodem wykręcić śrubę dolnegomocowania kolumny resorującej (rys. 9.2) i wy-jąć kolumnę resorującą z wnęki koła tylnego.

ZamontowanieW celu zamontowania kolumny resorującej nale-ży wykonać czynności w kolejności odwrotnej

Rys. 9.7. Elementy górnego mocowania kolumnyresorującej1 — śruby górnego mocowania kolumny resorującej,2 — nakrętka tłoczyska amortyzatora

Rys. 9.2. Usytuowanie śruby dolnego zamocowaniakolumny resorującej

192

L PRys. 9.3. Położenie montażowe dolnego pierścieniai jego wspornika1 — położenie końca dolnego zwoju sprężyny, 2 — osieprostopadłe do pierścienia uszczelniającegoL — lewa kolumna resorująca, P — prawa kolumnaresorującaStrzałką wskazano kierunek przodu samochodu

do podanej podczas jej wymontowania, prze-strzegając właściwych momentów dokręcaniapołączeń gwintowych.

ROZKŁADANIE I SKŁADANIEKOLUMNY RESORUJĄCEJUwaga. Należy zawsze wymieniać amortyzatoryi sprężyny parami dla obu kół tylnych.

Rozkładanie• Wymontować kolumnę resorującą z samo-chodu (patrz odpowiedni opis).• Za pomocą specjalnego przyrządu ścisnąć sprę-żynę zawieszenia tak, aby jej górny koniec nie na-ciskał na jej górną gumową podkładkę oporową.• Wykręcić nakrętkę tłoczyska amortyzatora (11,rys. 9.5).• Zdjąć kolejno: podkładkę nakrętki tłoczyskaamortyzatora, pierścień nakrętki tłoczyska amor-tyzatora (17), płytkę dociskową (10), wspornikgórnego mocowania kolumny (9), górną gumo-wą podkładkę oporową sprężyny (8), pierścieniegumowe (7) i gumową osłonę ochronną (6).• Ze względów bezpieczeństwa powoli rozprę-żyć sprężynę zawieszenia, jeśli nie przewidujesię jej natychmiastowego montażu.

Składanie• Ścisnąć sprężynę zawieszenia, jeśli zostałaodprężona po rozłożeniu kolumny resorującej.

Rys. 9.4. Usytuowaniesprężyny zawieszeniawzględem podkładekoporowych1 — dolna podkładkaoporowa (elementamortyzatora), 2 — górnapodkładka oporowa(odejmowalna), 3 — górnypłaski zwój sprężyny

Page 191: nissan almera n15

Obsługa i naprawa elementów

• Założyć poszczególne elementy kolumny re-sorującej w kolejności odwrotnej do ich rozkła-dania, zwracając uwagę na właściwe położeniemontażowe dolnego pierścienia gumowego sprę-żyny i jego wspornika (rys. 9.3).• Wkręcić lekko nakrętkę tłoczyska amortyzato-ra (dokręcić ją właściwym momentem dopieropo postawieniu samochodu na kołach).• Odprężyć powoli sprężynę, zwracając uwagęna prawidłowe oparcie jej końców o podkładkioporowe (rys. 9.4).• Zamontować kolumnę resorującą do samo-chodu (patrz odpowiedni opis).

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEBELKI OSI TYLNEJ

Wymontowanie• Ze zbiornika wyrównawczego układu hamul-cowego odessać strzykawką jak największą ilośćpłynu hamulcowego.• Podnieść samochód i zdjąć koła tylne.

• W wersjach wyposażonych w układ przeciw-blokujący ABS odłączyć złącza elektryczne odczujników prędkości kół tylnych.• Odłączyć od hamulców tylnych elastyczne prze-wody hamulcowe. Zebrać wyciekający płyn ha-

Rys. 9.6. Widok dwuramiennego wahaczapoprzecznego od spodu samochodu1 — śruba mocowania przegubu wahacza poprzecznegodo nadwozia, 2 — śruba mocowania przegubu wahaczapoprzecznego do belki osi tylnej, 3 — śruby mocowaniapoprzecznego drążka reakcyjnego

Rys. 9.5. Zawieszenie tylneA — wersja z hamulcami bębnowymi, B — wersja z hamulcami tarczowymi1 — belka osi tylnej, 2 — wahacz poprzeczny dwuramienny, 3 — poprzeczny drążek reakcyjny, 4 — amortyzator,5 — sprężyna zawieszenia, 6 — gumowa osłona ochronna, 7 — pierścienie gumowe, 8 — górna gumowa podkładkaoporowa sprężyny, 9 — wspornik górnego mocowania kolumny, 10 — płytka dociskowa, 11 — nakrętka tłoczyskaamortyzatora, 12 — tarcza nośna hamulca bębnowego (A) lub osłona hamulca tarczowego (B), 13 — piasta koła,14 — podkładka, 15 — nakrętka piasty, 16 — zawleczka, 17 — pierścień nakrętki tłoczyska amortyzatora

193

Page 192: nissan almera n15

Zawieszenie tylne

Rys. 9.7. Wymiary wahacza poprzecznego orazpoprzecznego drążka reakcyjnegoA — wahacz poprzeczny, B — poprzeczny drążekreakcyjny1 — krótsze ramię (207 do 208 mm), 2 — dłuższe ramię(394 do 395 mm), 3 — rozstaw ramion wahacza (601 do603 mm); 4 — rozstaw otworów drążka reakcyjnego (106do 108 mm).Sposób montażu drążka reakcyjnego: otwór o większejśrednicy — mocowanie do belki osi tylnej; otwór omniejszej średnicy — mocowanie do wahaczapoprzecznego.

Rys. 9.8. Zabezpieczenie nakrętki piasty koła1 — nakrętka piasty, 2 — zawleczka

mulcowy do podstawionego wcześniej naczyniai zaślepić odpowiednimi korkami koniec przewo-du hamulcowego oraz otwór w hamulcu tylnym.• Odłączyć od mechanizmów obu hamulcówtylnych końce linek hamulca awaryjnego orazodczepić linki hamulca awaryjnego od belki ositylnej.• Za pomocą jednego lub większej liczby pod-nośników przewoźnych podeprzeć belkę ositylnej.• Odkręcić śrubę (1, rys. 9.6) mocowania waha-cza poprzecznego do nadwozia.• Z obu stron belki osi tylnej odkręcić śrubędolnego mocowania kolumny resorującej do belki.

194

• Z obu stron samochodu odkręcić śrubę mo-cowania wahacza podłużny do nadwozia.• Opuścić powoli belkę osi tylnej uważając, abynie zaczepić nią o żaden element podwozia.

ZamontowanieW celu zamontowania belki osi tylnej należywykonać czynności w kolejności odwrotnej dopodanej podczas jej wymontowania, uwzględ-niając następujące zalecenia.• Wymienić wszystkie nakrętki zabezpieczaneprzed odkręceniem.• Przestrzegać właściwych momentów dokrę-cania połączeń gwintowych.• Po zamontowaniu belki osi tylnej odpowie-trzyć układ hydrauliczny hamulców oraz wyre-gulować hamulec awaryjny (patrz odpowiednieopisy w podrozdz. 10.2).• Sprawdzić kąty ustawienia kół tylnych.

9.2.2. Piasty kół tylnych

Uwaga. Piasta koła tylnego wraz z łożyskiemtocznym tworzy nierozbieralny zespół. W razienadmiernego zużycia lub uszkodzenia łożyskanależy wymienić całą piastę. Zasadą jest przy tymrównoczesna wymiana piast obu kół tylnych.

WYMONTOWANIE• Podnieść samochód i zdjąć koło tylne z od-powiedniej strony.• W zależności od wersji wymontować bębenhamulca lub kompletny zacisk i tarczę hamulca(patrz odpowiednie opisy w podrozdz. 10.2).• Odkręcić kołpak ochronny piasty, wyjąć za-wleczkę i odkręcić nakrętkę piasty koła tylnego.• Zdjąć piastę koła tylnego.

ZAMONTOWANIEUwaga. Każdorazowo należy wymieniać zawlecz-kę nakrętki piasty koła oraz kołpak ochronnypiasty.• Oczyścić i sprawdzić stan powierzchni czopapiasty, a następnie powlec go (łącznie z gwin-tem) cienką warstwą smaru.• Zamontować piastę koła tylnego na czop.• Nasmarować smarem stałym podkładkę opo-rową i nakrętkę piasty koła oraz dokręcić nakręt-kę piasty koła tylnego właściwym momentem.• Założyć zawleczkę, wypełnić całkowicie wnętrzenowego kołpaka ochronnego piasty smarem dołożysk tocznych i zamontować go na piastę koła.• Za pomocą komparatora sprawdzić luz osio-wy piasty koła.• W zależności od wersji zamontować bębenhamulca lub tarczę i zacisk hamulca (patrzodpowiednie opisy w podrozdz. 10.2).• Założyć tylne koło i opuścić samochód.

Page 193: nissan almera n15

10 UKŁADHAMULCOWY

10.1. CHARAKTERYSTYKATECHNICZNA

OPIS KONSTRUKCJI

Hamulec roboczy jest uruchamiany hydraulicz-nie. W układzie zastosowano wspomaganie zapomocą podciśnieniowego urządzenia wspoma-gającego. Układ hamulcowy jest dwuobwodowy(podział „po przekątnej") i zawiera stałe ogra-niczniki ciśnienia kół tylnych zintegrowanez pompą hamulcową (wersje bez układu ABS)albo jeden korektor siły hamowania (wersjez układem ABS).Wyposażeniem dodatkowym jest układ prze-ciwblokujący ABS, który wymaga zastosowaniatylnych hamulców tarczowych zamiast bębno-wych stosowanych jako wyposażenie standar-dowe.

Hamulec awaryjny jest uruchamiany mechanicznie(linką) i działa na machanizmy hamulców tylnych.

HAMULCE PRZEDNIEHamulce przednie są tarczowe. Zastosowanow nich tarcze wentylowane oraz zaciski pływają-ce jednotłokowe.

HAMULCE TYLNE BĘBNOWEHamulce tylne bębnowe wyposażono w mecha-nizm samoczynnej regulacji luzu szczęk orazmechanizm hamulca awaryjnego.Typ: LT18C.Średnica cylinderków: 15,87 mm.Średnica robocza bębna:— nominalna: 180 mm;— maksymalna po naprawie: 181 mm.Dopuszczalna owalizacja bębna: 0,03 mm.Długość okładzin ciernych: 172,8 mm.Szerokość okładzin ciernych: 30 mm.

Parametry hamulców przednich

Rodzaj silnika

TypŚrednica tłoka (mm)Średnica zewnętrzna tarczy (mm)Grubość tarczy (mm):- nominalna- minimalna dopuszczalnaBicie tarczy (mm)Dopuszczalna różnica grubości tarczy (mm)Wymiary wkładek ciernych (mm):- długość- szerokośćGrubość wkładek ciernych (mm):- nominalna- minimalna dopuszczalnaRodzaj materiału ciernego

Benzynowy1,4

CL22VD54

232

1816

maks. 0,07maks. 0,02

10639,5

112

Akebono AP5H FF

Benzynowy1,6

CL22VE54

247

1816

maks. 0,07maks. 0,02

10639,5

112

Akebono AP5H FF

Wysokoprężny2,0

CL22VE54

247

1816

maks. 0,07maks. 0,02

10639,5

112

Akebono AP5H FF

195

Page 194: nissan almera n15

Układ hamulcowy

Grubość okładziny ciernej:— nominalna: 4 mm;— minimalna dopuszczalna: 1,5 mm.Typ okładzin: Akebono A90TEE.

HAMULCE TYLNE TARCZOWEW hamulcach tylnych tarczowych zastosowanotarcze pełne oraz zaciski pływające jednotłoko-we i wyposażono je w mechanizm hamulcaawaryjnego.Typ: CL7HB.Średnica tłoka zacisku: 30,23 mm.Średnica zewnętrzna tarczy: 234 mm.Grubość tarczy:— nominalna: 7 mm;— minimalna dopuszczalna: 6 mm.Długość wkładek ciernych: 94 mm.Szerokość wkładek ciernych: 29 mm.Grubość okładzin ciernych:— nominalna: 10 mm;— minimalna dopuszczalna: 1,5 mm.Typ okładzin: Akebono AP52FF.

UKŁAD URUCHAMIANIA HAMULCÓW

Urządzenie wspomagająceZastosowano podciśnieniowe urządzenie wspo-magające typu tandem.Typ: M195T.Średnica przepony:— pierwszej: 205 mm;— drugiej: 180 mm.Długość trzpienia sterowania: 125 mm.Długość trzpienia popychacza: 10,275 do10,525 mm.Wysokość pedału pod naciskiem 490 N:— wersje z mechaniczną skrzynką przekła-dniową:— nominalna: 148 do 158 mm;— minimalna: 75 mm;— wersje z automatyczną skrzynką przekła-dniową:— nominalna: 157 do 167 mm;— minimalna: 85 mm.

Pompa hamulcowaPompa hamulcowa jest dwuobwodowa typu tan-dem.Średnica tłoków:— wersje bez układu ABS: 20,64 mm;— wersje z układem ABS: 22,22 mm.

Pompa podciśnieniaPompa podciśnienia występuje tylko w wersjachwyposażonych w silnik wysokoprężny. Jest topompa łopatkowa:— w silniku CD20 zamocowana z tyłu alternato-ra i napędzana od jego wałka;— w silniku CD20E (od kwietnia 1996) zamoco-wana na głowicy i napędzana od wału rozrządu.

196

Ograniczniki ciśnienia (korektor siłyhamowania)W wersjach bez układu przeciwblokującego ABSzastosowano dwa stałe ograniczniki ciśnieniahamulców tylnych zintegrowane z pompą ha-mulcową, natomiast w wersjach z układem prze-ciwblokującym ABS zastosowano jeden podwój-ny korektor siły hamowania umieszczony na ositylnej.Przełożenie: 0,4.Ciśnienie kontrolne:— wersje z układem przeciwblokującym ABS:obwód przedni 7,36 MPa — obwód tylny 5,1 do5,49 MPa;— wersje bez układu przeciwblokującego ABS:obwód przedni 6,37 MPa — obwód tylny 3,43do 3,82 MPa.

HAMULEC AWARYJNYHamulec awaryjny jest uruchamiany mechanicz-nie za pomocą linki i działa na koła tylne.Skok dźwigni hamulca awaryjnego pod działa-niem siły 196 N:— wersja z hamulcami tylnymi bębnowymi: 7 do8 zębów zapadki;— wersja z hamulcami tylnymi tarczowymi: 8 do9 zębów zapadki.

PŁYN HAMULCOWYRodzaj: płyn syntetyczna do układów hamulco-wych DOT 3 lub DOT4.Częstość obsługi: sprawdzanie poziomu co20 000 km, wymiana co 60 000 km lub co 2 lata.

UKŁAD PRZECIWBLOKUJĄCY ABSJako wyposażenie dodatkowe wszystkich wersjizastosowano sterowany elektronicznie układzapobiegający blokowaniu kół podczas hamo-wania.Marka: Nippodenso.Układ zawiera: hydrauliczny zespół sterowaniao 8 elektrozaworach i pompie hydraulicznejzasilanej elektrycznie, elektroniczne urządze-nie sterujące układu ABS umieszczone z przo-du po prawej stronie podłogi wewnątrz nad-wozia, 4 czujniki prędkości obrotowej kół sa-mochodu, włącznik świateł hamowania orazprzekaźnik pompy hydraulicznej i elektroza-worów zapewniający zasilanie elektryczne ca-łego układu. Zaświecenie lampki kontrolnej wzestawie wskaźników sygnalizuje niesprawnośćukładu.

ElektrozaworyZespół hydrauliczny zawiera 8 nierozbieralnychelektrozaworów (po dwa sterujące ciśnieniemhamulca każdego koła).Rezystancja:— elektrozawór wylotowy: 4,4 do 6 Q;— elektrozawór wlotowy: 8,5 do 11,0 Q.

Page 195: nissan almera n15

Hamulce przednie

Czujniki prędkości kółZastosowano czujniki indukcyjne umieszczonena zwrotnicach kół przednich i wspornikachpiast kół tylnych, naprzeciw zębatego nadajnikaimpulsów.Rezystancja: 800 do 1200 Q.Odstęp czujnika od koła nadajnika impulsów(nieregulowany): 0,1 do 1,1 mm.

Elektroniczne urządzenie sterująceMikroprocesorowe elektroniczne urządzenie ste-rujące układu ABS ma złącze 83-stykowe i jestumieszczone z przodu po prawej stronie podło-gi wewnątrz nadwozia. Za pośrednictwem elek-trozaworów reguluje ono ciśnienie w zaciskachposzczególnych hamulców tak, aby przeciw-działać zablokowaniu kół samochodu. Sygnałyo blokowaniu kół przekazują czujniki ich prędko-ści obrotowej. Elektroniczne urządzenie sterują-ce wykorzystuje także informację o naciśnięciupedału hamulca z obwodu świateł hamowania.

MOMENTY DOKRĘCANIAŚruba prowadnika zacisku hamulca przedniego:22 do 32 N • m.Wspornik zacisku hamulca przedniego do zwrot-nicy: 55 do 65 N • m.Tarcza nośna hamulca tylnego bębnowego: 43do 56 N • m.Cylinderek tylnego hamulca bębnowego: 6 do11 N-m.Zaczep linki hamulca awaryjnego (tylny hamulectarczowy): 27 do 37 N • m.Wspornik dźwigni hamulca awaryjnego: 16 do20 N • m.Włącznik świateł hamowania: 12 do 15 N-m.Podciśnieniowe urządzenie wspomagające: 13do 16 N • m.Pompa hamulcowa: 12 do 15 N • m.Ogranicznik ciśnienia (korektor siły hamowania):15 do 18 N m .Przewody hydrauliczne: 17 do 20 N • m.Odpowietrznik: 7 do 9 N • m.Czujniki prędkości kół przednich: 18 do24 N-m.Czujniki prędkości kół tylnych: 25 do 34 N • m.Hydrauliczny zespół sterowania układu ABS: 11do 15 N-m.

10.2. OBSŁUGA I NAPRAWA

UWAGI WSTĘPNE

• Regulacji hamulca awaryjnego dokonuje sięwewnątrz nadwozia przy ręcznej dźwigni ha-mulca.• Odpowietrzania układu hamulcowego w wer-sji z układem przeciwblokującym ABS dokonu-

14

Rys. 10.1. Hamulec przedni1 — tarcza hamulca, 2 — wkładki cierne, 3 — zaciskhamulca, 4 — wspornik zacisku, 5 — osłony ochronneprowadników, 6 — prowadniki zacisku, 7 — śrubyprowadników zacisku, 8 — odpowietrznik, 9 — tłokzacisku, 10 — osłona przeciwpyłowa, 11 — uszczelkatłoka, 12 — zaczepy mocowania wkładek ciernych,13 — sprężyny zaczepów, 14 — płytki zapobiegającedrganiom wkładek ciernych

je się po odłączeniu elektronicznego urządze-nia sterującego tego układu.• W wersji z układem przeciwblokującym ABSodstępu czujników prędkości obrotowej kół niemożna regulować.• Diagnostyka układu przeciwblokującego ABSwymaga użycia przyrządu kontrolnego NissanConsult.

10.2.1. Hamulce przednie

WYMIANA WKŁADEK CIERNYCH

Uwaga. Zawsze należy wymieniać komplet wkła-dek ciernych obu hamulców przednich orazstosować wkładki renomowanych firm o uznanejjakości.

Wymontowanie• Podnieść przód samochodu i zdjąć koła przed-nie.• W razie wysokiego poziomu płynu hamulco-wego za pomocą strzykawki odessać ze zbiorni-ka pewną ilość płynu po odkręceniu korkawlewu, aby podczas wymiany wkładek po cof-nięciu tłoka zacisku uniknąć wylania się płynuprzez wlew zbiornika.• Przytrzymać dolny prowadnik zacisku i odkrę-cić śrubę jego mocowania (rys. 10.2).

197

Page 196: nissan almera n15

Układ hamulcowy

Rys. 10.2. Odkręcanie dolnej śruby prowadnikazacisku hamulca przedniego

Rys. 10.3. Wyjmowanie wkładek ciernych po obróceniuzacisku hamulca przedniego

• Obrócić zacisk do góry i wyjąć wkładki cierne(rys. 10.3).• Sprawdzić szczelność tłoka, stan osłonyochronnej, stopień zużycia tarczy hamulca orazswobodę przemieszczania się zacisku w jegoprowadnikach.

Zamontowanie• Za pomocą odpowiedniego narzędzia we-pchnąć do oporu tłok do wnętrza cylindra zaci-sku.• Wykonać pozostałe czynności zamontowaniawkładek w kolejności odwrotnej do podanejpodczas ich wymontowania, wymieniając śrubęmocowania dolnego prowadnika zacisku i prze-strzegając właściwych momentów dokręcaniapołączeń gwintowych.• Po zamontowaniu wkładek kilkakrotnie naci-snąć silnie na pedał hamulca, aby doprowadzićdo styku wkładek ciernych z tarczą hamulcaoraz sprawdzić i w razie potrzeby uzupełnić

198

Rys. 10.4. Rozmieszczenie śrub (1) prowadnikówzacisku i śrub (2) mocowania wspornika zaciskuhamulca przedniego

ilość płynu hamulcowego w zbiorniku wyrów-nawczym.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEZACISKU HAMULCA

Wymontowanie• Podnieść przód samochodu i zdjąć koła przed-nie.• Za pomocą strzykawki odessać jak najwięk-szą ilość płynu hamulcowego ze zbiornika wy-równawczego po odkręceniu korka wlewu.• Odkręcić od zacisku elastyczny przewód ha-mulcowy. Przewidzieć wyciek niewielkiej ilościpłynu hamulcowego i jak najszybciej zaślepićkoniec przewodu hamulcowego odpowiednimkorkiem.• Wykręcić dwie śruby (2, rys. 10.4) mocowaniawspornika zacisku.• Wyjąć kompletny zacisk (zespół wspornikaz zaciskiem) i wymontować z zacisku wkładkicierne.• Oczyścić i sprawdzić stan wszystkich części.

Zamontowanie• W celu zamontowania zacisku należy wyko-nać czynności w kolejności odwrotnej do poda-nej podczas jego wymontowania zwracając uwa-gę, aby wszystkie części ponownie montowaneznalazły się w tych samych miejscach, z którychje wymontowano, oraz przestrzegając właści-wych momentów dokręcania połączeń gwinto-wych.• Odpowietrzyć układ hamulcowy (patrz odpo-wiedni opis w p. 10.2.4).

WYMIANA TARCZY HAMULCAUwaga. Zawsze należy wymieniać obie tarczehamulców przednich; jednocześnie należy wy-

Page 197: nissan almera n15

Hamulce tylne bębnowe

mienić wszystkie wkładki cierne (bez względuna stopień ich zużycia). Nowe tarcze hamulcówczęsto są pokryte warstwą chroniącą je przedkorozją podczas magazynowania. Przed zamon-towaniem tarczy należy usunąć z niej warstwęochronną odpowiednim rozpuszczalnikiem (np.trójchloroetylenem).

Wymontowanie• Podnieść przód samochodu i zdjąć koła przed-nie.• Wymontować zacisk hamulca bez odłączaniaprzewodu hamulcowego (patrz odpowiedni opis)i podwiesić zacisk we wnęce koła za pomocąmiękkiego drutu w taki sposób, aby nie uszko-dzić tego przewodu.• Wkręcić dwie śruby (M8x1,25) w gwintowaneotwory tarczy do oporu. Wkręcając je dalejodpowiednim kluczem na przemian, równomier-nie, ściągnąć tarczę hamulca z piasty koła.

ZamontowanieW celu zamontowania tarczy hamulca należywykonać czynności w kolejności odwrotnej dopodanej podczas jej wymontowania, przestrze-gając następujących zaleceń.• Przed założeniem tarczy dokładnie oczyścićpowierzchnie styku piasty koła i tarczy hamulca.• Po zakończeniu zamontowania wielokrotnienacisnąć silnie na pedał hamulca, aby dopro-wadzić do styku wkładek ciernych z tarcząhamulca.

10.2.2. Hamulce tylne bębnowe

WYMIANA CYLINDERKAI SZCZĘK HAMULCOWYCH

Uwaga. Zaleca się wymianę cylinderków w ha-mulcach bębnowych obu kół tylnych i jednocze-śnie także wymianę w nich szczęk hamulco-wych.• Podnieść tył samochodu i zdjąć koła tylne.• Sprawdzić, czy dźwignia ręczna hamulca awa-ryjnego jest całkowicie zwolniona.• Wprowadzić wkrętak do otworu w tarczy no-śnej hamulca i wyłączyć mechanizm samoczyn-nej regulacji luzu szczęk obracając radełkowanepokrętło tego mechanizmu.• Wkręcić dwie śruby (M8x1,25) w gwintowaneotwory bębna do oporu. Wkręcając je dalejkluczem na przemian (rys. 10.6), równomiernie,ściągnąć bęben hamulca z piasty koła.• Wykręcić gwintowy korek z piasty koła tylne-go, wyjąć zawleczkę i odkręcić nakrętkę piastykoła.• Zjąć piastę koła tylnego.• Zdjąć sprężynę (17, patrz rys. 10.5) mechani-zmu samoczynnej regulacji luzu szczęk.

16 15Rys. 70.5. Hamulec tylny bębnowyI — bęben hamulca, 2 — tarcza nośna hamulca,3 — cylinderek hamulca, 4 — sprężyna tłoczka,5 — gumowa uszczelka tłoczka, 6 — tłoczek cylinderkahamulca, 7 — osłona przeciwpyłowa, 8 — odpowietrznik,9 — szczęka współbieżna, 10 — szczęka przeciwbieżna,I1 — mechanizm samoczynnej regulacji luzu szczęk,12 — górna sprężyna powrotna, 13 — dolna sprężynapowrotna, 14, 15, 16 — elementy prowadnika szczęki,17 — sprężyna mechanizmu samoczynnej regulacji luzuszczęk, 18 — linka hamulca awaryjnego

Rys. 70.6. Zdejmowanie bębna hamulcaz wykorzystaniem dwóch śrub M8x1,25 w roliściągacza

• Zdjąć górną (12) i dolną (13) sprężynę po-wrotną szczęk.• Wymontować elementy prowadników (14 do16) obu szczęk.• Odłączyć koniec linki hamulca awaryjnego(18) i wyjąć szczękę współbieżną (9), a następ-nie szczękę przeciwbieżną (10).• Wyjąć mechanizm (11 i 17) samoczynnejregulacji luzu szczęk.• Na wystające z cylinderka hydraulicznegokońce tłoczków założyć sprężystą zapinkę unie-możliwiającą ich wysunięcie.

199

Page 198: nissan almera n15

Układ hamulcowy

8 7 6 4

1Rys. 70.7. Widok hamulca bębnowego po zdjęciubębna1 — linka hamulca awaryjnego, 2 — dolna sprężynapowrotna szczęk, 3 — górna sprężyna powrotna szczęk,4 — prowadnik szczęki, 5 — szczęka przeciwbieżna,6 — szczęka współbieżna, 7 — mechanizm samoczynnejregulacji luzu szczęk

11

3 2 9

Rys. 10.8. Hamulec tylny tarczowy1 — tarcza hamulca, 2 — wkładki cierne, 3 — zaczepymocujące wkładki cierne, 4 — sprężyna zaczepów,5 — zacisk hamulca, 6 — prowadniki zacisku, 7 — śrubyprowadników, 8 — osłony ochronne prowadników,9 — płytki zapobiegające drganiom wkładek ciernych,10 — dźwignia hamulca awaryjnego, 11 — osłonaprzeciwpyłowa, 12 — tłok zacisku, 13 — oś tłoka,14 — łożysko, 15 — podkładki odległościowe,16 — podkładka falista, 17 — sprężysty pierścieńosadczy, 18 — uszczelka tłoka, 19 — sprężyna powrotna,20 — podkładka oporowa sprężyny, 21 — trzpień,22 — pierścień uszczelniający o przekroju okrągłym

200

• Zmierzyć zużycie oraz bicie powierzchni cier-nej bębna. Jeśli któryś z parametrów wykraczapoza zakres dopuszczalny, należy wymienić bę-ben hamulca.• Odłączyć przewód hydrauliczny od cylinderkahamulcowego; podstawić naczynie na wypływa-jący płyn hamulcowy. Zaślepić odpowiednimikorkami odsłonięte otwory, aby uniknąć ich za-nieczyszczenia.• Odkręcić dwie śruby mocujące cylinderekhamulca i odłączyć go od tarczy nośnej hamul-ca.• Starannie oczyścić wszystkie wymontowaneczęści i ocenić ich dalszą przydatność.• Zamontować cylinderek i szczęki hamulcowewykonując czynności w kolejności odwrotnej dopodanej poprzednio.• Odpowietrzyć hydrauliczny układ uruchamia-nia hamulców (patrz odpowiedni opis w p.10.2.4) i wyregulować hamulec awaryjny zapomocą nakrętki regulacyjnej (5, patrz rys.10.16) według wytycznych podanych w podroz-dziale 10.1.

10.2.3. Hamulce tylne tarczowe

WYMIANA WKŁADEK CIERNYCH

Uwaga. Zawsze należy wymieniać komplet wkła-dek ciernych obu hamulców tylnych oraz sto-sować wkładki renomowanych firm o uznanejjakości.• Podnieść tył samochodu i zdjąć koła tylne.• W razie wysokiego poziomu płynu hamulco-wego za pomocą strzykawki odessać ze zbiorni-ka pewną ilość płynu po odkręceniu korkawlewu, aby podczas wymiany wkładek po cof-nięciu tłoka zacisku uniknąć wylania się płynuprzez wlew zbiornika.• Przytrzymując oba prowadniki zacisku odkrę-cić śruby ich mocowania (rys. 10.9).• Zdjąć zacisk hamulca tylnego ze wspornika(rys. 10.10) i podwiesić go we wnęce koła zapomocą miękkiego drutu w taki sposób, aby nie

Rys. 70.9. Odkręcanie śrub prowadników zaciskuhamulca tylnego

Page 199: nissan almera n15

Hamulce tylne tarczowe

Rys. 10.10. Zdejmowanie zacisku w celu wyjęciawkładek ciernych hamulca tylnego

uszkodzić elastycznego przewodu hamulcowe-go i linki hamulca awaryjnego.• Wyjąć wkładki cierne.• Sprawdzić szczelność tłoka, stan osłonyochronnej, zużycie tarczy hamulca tylnego orazswobodę przesuwania się zacisku w prowadni-cach.

Zamontowanie• Za pomocą odpowiedniego narzędzia we-pchnąć do oporu tłok do wnętrza cylindra zaci-sku, obracając go podczas wpychania w kierun-ku zgodnym z ruchem wskazówek zegara (patrzrys. 10.12).• Wykonać pozostałe czynności zamontowaniawkładek w kolejności odwrotnej do podanejpodczas ich wymontowania, wymieniając śrubymocowania obu prowadników zacisku i prze-strzegając właściwych momentów dokręcaniapołączeń gwintowych.• Po zamontowaniu wkładek kilkakrotnie naci-snąć silnie na pedał hamulca, aby doprowadzićdo styku wkładek ciernych z tarczą hamulcaoraz sprawdzić i w razie potrzeby uzupełnićilość płynu hamulcowego w zbiorniku wyrów-nawczym.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEZACISKU

Wymontowanie• Podnieść tył samochodu i zdjąć koła tylne.• Za pomocą strzykawki odessać ze zbiornikawyrównawczego jak największą ilość płynu ha-mulcowego po odkręceniu korka wlewu.• Odłączyć przewód hamulcowy od zacisku;podstawić naczynie na wypływający płyn hamul-cowy i zaślepić odsłonięte otwory odpowiednimikorkami, aby uniknąć przedostania się zanie-czyszczeń do układu hamulcowego.• Odłączyć linkę hamulca awaryjnego.• Odkręcić dwie śruby (2, rys. 10.11) mocowa-nia wspornika zacisku.

Rys. 10.11. Rozmieszczenie śrub (1) prowadnikówzacisku i śrub (2) mocowania wspornika zaciskuhamulca tylnego

Rys. 10.12. Obracanie tłoka zacisku hamulca tylnegow kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegaraw celu wsunięcia tłoka w głąb zacisku

• Wyjąć zespół wspornika z zaciskiem hamulcatylnego i wymontować z niego wkładki cierne.• Oczyścić wszystkie wymontowane częścii sprawdzić ich stan.

Zamontowanie• W celu zamontowania zacisku należy wyko-nać czynności w kolejności odwrotnej do poda-nej podczas jego wymontowania zwracając uwa-gę, aby wszystkie części ponownie montowaneznalazły się w tych samych miejscach, z którychje wymontowano, oraz przestrzegając właści-wych momentów dokręcania połączeń gwinto-wych.• Odpowietrzyć układ hamulcowy (patrz odpo-wiedni opis w p. 10.2.4) i sprawdzić prawidło-wość działania hamulca awaryjnego.

WYMIANA TARCZY HAMULCAUwaga. Zawsze należy wymieniać obie tarczehamulców tylnych; jednocześnie należy wymie-nić wszystkie wkładki cierne (bez względu nastopień ich zużycia). Nowe tarcze hamulcówczęsto są pokryte warstwą chroniącą je przedkorozją podczas magazynowania. Przed zamon-towaniem tarczy należy usunąć z niej warstwę

201

Page 200: nissan almera n15

Układ hamulcowy

ochronną odpowiednim rozpuszczalnikiem (np.trójchloroetylenem).

Wymontowanie• Podnieść tył samochodu i zdjąć koła tylne.• Wymontować zacisk hamulca bez odłączaniaod niego przewodu hamulcowego (patrz odpo-wiedni opis) i podwiesić go we wnęce koła zapomocą miękkiego drutu w taki sposób, aby nieuszkodzić tego przewodu.• Wkręcić dwie śruby (M8x1,25) w gwintowaneotwory tarczy hamulca do oporu. Wkręcając jedalej kluczem na przemian, równomiernie, ścią-gnąć tarczę hamulca tylnego z piasty koła.

ZamontowanieW celu zamontowania tarczy hamulca należywykonać czynności w kolejności odwrotnej do

6

Rys. 70.13. Układ uruchamiania hamulcówA — wersja bez układu przeciwblokującego ABS, B — wersjaz układem przeciwblokującym ABSI — wspornik pedału, 2 — włącznik świateł hamowania,3 — oś pedału hamulca, 4 — zawleczka, 5 — uszczelka,6 — podciśnieniowe urządzenie wspomagające,7 — pompa hamulcowa, 8 — uszczelki zbiornikawyrównawczego, 9 — zbiornik wyrównawczy płynuhamulcowego, 10 — korek zbiornika wyrównawczego,

II — uszczelka pompy hamulcowej, 12 — tłok pierwszegoobwodu, 13 — tłok drugiego obwodu,

14 — ograniczniki ciśnieniaX — do obudowy przepustnicy (wersje z silnikiembenzynowym) lub do pompy podciśnienia (wersjez silnikiem wysokoprężnym)

202

podanej podczas jej wymontowania, przestrze-gając następujących zaleceń.• Przed założeniem tarczy dokładnie oczyścićpowierzchnie styku piasty koła i tarczy hamulca.• Po zakończeniu zamontowania wielokrotnienacisnąć silnie na pedał hamulca, aby dopro-wadzić do styku wkładek ciernych z tarcząhamulca.

10.2.4. Układ uruchamianiahamulców

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEPOMPY HAMULCOWEJ

Wymontowanie• Za pomocą strzykawki odessać ze zbiornikawyrównawczego jak największą ilość płynu ha-mulcowego po odkręceniu korka wlewu.• W wersjach wyposażonych w silniki benzyno-we wymontować przewód doprowadzenia po-wietrza do silnika.• Wymontować zbiornik płynu hamulcowego(9, rys. 10.13) i wyjąć jego uszczelki (8).• Odłączyć od pompy hamulcowej przewodyhydrauliczne po uprzednim oznaczeniu ich poło-żenia; podstawić naczynie na wypływający płynhamulcowy. Zaślepić odsłonięte otwory, abyuniknąć przedostania się do układu hydraulicz-nego zanieczyszczeń.• Odkręcić nakrętki mocujące pompę hamulco-wą do podciśnieniowego urządzenia wspoma-gającego i wyjąć pompę hamulcową z przedzia-łu silnika, zwracając uwagę na znajdujący sięobok filtr paliwa.

ZamontowanieW celu zamontowania pompy hamulcowej nale-ży wykonać czynności w kolejności odwrotnejdo podanej podczas jej wymontowania, stosującsię do następujących zaleceń.• Przestrzegać właściwych momentów dokrę-cania połączeń gwintowych.• Po zamontowaniu odpowietrzyć układ hamul-cowy (patrz odpowiedni opis).

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEPODCIŚNIENIOWEGO URZĄDZENIAWSPOMAGAJĄCEGO

Wymontowanie• Wymontować pompę hamulcową (patrz od-powiedni opis).• W wersjach wyposażonych w silnik wysoko-prężny wymontować wspornik filtru paliwa (bezodłączania go).• Odłączyć przewód podciśnienia od urządze-nia wspomagającego.

Page 201: nissan almera n15

Układ uruchamiania hamulców

A I B

Rys. 70.74. Wymiary kontrolne podciśnieniowegourządzenia wspomagającegoA — tłoczysko siłownika, B — trzpień sterowaniasiłownikaX— 10,275 do 10,525 mm; Y — ok. 125 mm

• We wnętrzu nadwozia wymontować dolnąosłonę tablicy rozdzielczej.• Wymontować wykładzinę głuszącą wokółwspornika pedałów.• Wyjąć zapinkę sprężystą, następnie oś wide-łek trzpienia sterowania urządzenia wspomaga-jącego łączącą go z pedałem hamulca.• Odłączyć od pedału hamulca trzpień sterowa-nia urządzenia wspomagającego.• Odkręcić cztery nakrętki mocujące urządze-nie wspomagające do wspornika pedałów orazwyjąć uszczelkę i urządzenie wspomagającez przedziału silnika.

Zamontowanie• Sprawdzić długość kontrolną tłoczyska si-łownika (X, rys. 10.14A), która powinna wyno-sić 10,275 do 10,525 mm przy podciśnieniu500 mm Hg (66,7 kPa).• Zmierzyć długość kontrolną trzpienia stero-wania (Y), która powinna wynosić około 125 mm.

I

Rys. 70.75. Obwód podciśnieniaA — silnikCD20, B — silnik CD20EI — pompa podciśnienia, 2 — pokrywa, 3 — przewód doprowadzenia oleju, 4 — przewód odpływu oleju, 5 — akumulatorpodciśnienia, 6 — przewody podciśnienia, 7 — czujnik ciśnienia, 9 — alternator, 10 — obudowa pompy podciśnienia,II — wirnik pompy podciśnienia, 12 — łopatka wirnika pompy podciśnienia, 13 — pierścienie uszczelniające o przekrojuokrągłymX — do pompy podciśnienia, Y — do podciśnieniowego urządzenia wspomagającego

203

Page 202: nissan almera n15

Układ hamulcowy

B

W razie potrzeby wyregulować tę odległośćobracając odpowiednio nakrętkę (1) po poluzo-waniu przeciwnakrętki (2) trzpienia sterowania.• Wykonać czynności zamontowania podciśnie-niowego urządzenia wspomagającego w kolej-ności odwrotnej do opisanej podczas jego wy-montowania, przestrzegając właściwych momen-tów dokręcania połączeń gwintowych.• Po zakończeniu montażu odpowietrzyć hy-drauliczny układ uruchamiania hamulców (patrzodpowiedni opis).• Sprawdzić wysokość pedału hamulca. W ra-zie potrzeby wyregulować ją.

ODPOWIETRZANIE UKŁADUHAMULCOWEGO

Odpowietrzanie układu hamulcowego należywykonać po wszelkich naprawach, podczas któ-rych rozłączano przewody hydraulicznego ukła-du uruchamiania hamulców oraz w razie stwier-dzenia zapowietrzenia układu w wyniku zbytniskiego poziomu płynu hamulcowego lub nie-szczelności. Objawem zapowietrzenia układuhamulcowego jest konieczność kilkakrotnegonaciskania na pedał hamulca (tzw. pompowa-nia) w celu uzyskania właściwej skutecznościhamowania oraz brak oporu pedału hamulcapodczas jego naciskania na części lub na całymjego skoku, gdy pedał sprawia wrażenie ela-stycznego („sprężynuje").Dwuobwodowy układ hamulcowy jest dzielonypo przekątnej. Jego odpowietrzanie należy prze-prowadzać w następującej kolejności: hamulectylny prawy, hamulec przedni lewy, hamulectylny lewy, hamulec przedni prawy.Do odpowietrzania układu hamulcowego zalecasię wykorzystać specjalne urządzenie do odpo-wietrzania pod ciśnieniem i postępować wedługzaleceń producenta tego urządzenia. Odpowie-trzanie bez specjalnego urządzenia można wy-konywać tylko w niezbędnych przypadkach i na-leży traktować je jako naprawę doraźną, poktórej jak najszybciej należy odpowietrzyć układhamulcowy za pomocą specjalnego urządzenia.

204

Rys. 10.16. Hamulec awaryjnyA — wersja z tylnymi hamulcamibębnowymi, B — wersja z tylnymihamulcami tarczowymi1 — dźwignia hamulca awaryjnego,2 — linka przednia,3 — linki tylne, 4 — dźwigniadwuramienna, 5 — nakrętka regulacyjna

10.2.5. Układ przeciwblokujacyABS

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEZESPOŁU HYDRAULICZNEGO

Wymontowanie• Odłączyć akumulator od instalacji elektrycz-nej samochodu.• Za pomocą strzykawki odessać jak najwięk-szą ilość płynu hamulcowego ze zbiornika wy-równawczego.• Odłączyć złącza przewodów elektrycznychod hydraulicznego zespołu sterowania układuABS.• W wersjach z klimatyzacją opróżnić obwódczynnika chłodniczego klimatyzacji, a następnieodłączyć jego przewody od przegrody czołowej(patrz odpowiedni opis).• Wymontować skrzynkę przekaźników w prze-dziale silnika (2, patrz rys. 10.18), umieszczonąna zespole hydraulicznym.• Odłączyć i odsunąć od zespołu hydrauliczne-go przewody hydrauliczne (rys. 10.17). Zaślepićodpowiednimi korkami odsłonięte otwory.• Odkręcić dwie nakrętki mocowania zespołuhydraulicznego.

Rys. 10.17. Rozmieszczenie złączy przewodówhydraulicznego zespołu sterowania układuprzeciwblokufącego ABS

Page 203: nissan almera n15

Układ przeciw/blokujący ABS

AVGł • ARD

Rys. 10.18. Usytuowaniehydraulicznego zespołu sterowaniaukładu przeciwbiokującego ABS1 — hydrauliczny zespół sterowania,2 — skrzynka przekaźników,3 — przekaźnik elektrozaworów,4 — przekaźnik silnika elektrycznegopompy hydraulicznejAVG — złącze przewodu hamulcaprzedniego lewego, ARD — złączeprzewodu hamulca tylnego prawego,AVD — złącze przewodu hamulcaprzedniego prawego, ARG — złączeprzewodu hamulca tylnego lewego

• Odłączyć hydrauliczny zespół sterowania ukła-du przeciwbiokującego ABS od wspornika i wy-jąć ten zespół z przedziału silnika.

ZamontowanieW celu zamontowania zespołu hydraulicznegonależy wykonać czynności w kolejności odwrot-nej do podanej podczas jego wymontowania,przestrzegając właściwych momentów dokręca-nia połączeń gwintowych. Po zakończeniu mon-tażu odpowietrzyć hydrauliczny układ urucha-miania hamulców.

SPRAWDZANIE I WYMIANA CZUJNIKAPRĘDKOŚCI KOŁAUwaga. Sprawdzanie odstępu czujnika pręd-kości obrotowej od koła nadajnika impulsówwymaga uprzedniego wymontowania bębna lubtarczy hamulca (patrz odpowiednie opisy).Wymiana czujnika prędkości koła nie przed-stawia istotnych trudności. Podczas zamonto-wania czujnika należy sprawdzić prawidło-wość ułożenia wiązki przewodów elektrycz-nych czujnika, zaś po jego zamontowaniu —zachowanie właściwego odstępu czujnika odkoła nadajnika impulsów (patrz wartości w pod-rozdz. 10.1).

WYMIANA NADAJNIKA IMPULSÓWCZUJNIKA PRĘDKOŚCIUwaga. Nadajniki impulsów czujników prędko-ści mają wygląd koła zębatego i są wciskanena element (półoś lub piastę) związany z ko-

Rys. 10.19. Sprawdzanie odstępu czujnika prędkościkoła tylnego od koła zębatego nadajnika impulsów

Rys. 10.20. Usytuowanie śruby mocowania czujnikaprędkości koła przedniego1 — miejsce pomiaru odstępu czoła czujnika od kołazębatego nadajnika impulsów

205

Page 204: nissan almera n15

Układ hamulcowy

Rys. 10.21. Ściąganie koła zębatego nadajnikaimpulsów czujnika prędkości koła przedniego

Rys. 10.22. Zakładanie za pomocą prasy koła zębategonadajnika impulsów czujnika prędkości koła tylnego4,5 mm a 5,5 mm — 4,5 do 5,5 mm

łem samochodu. Można je zdjąć za pomocąściągacza.

Nadajnik impulsów czujnika prędkości kołaprzedniego• Wymontować półoś napędową z odpowied-niej strony samochodu (patrz odpowiedni opisw podrozdz. 6.2).• Zamocować półoś w imadle warsztatowymi zdjąć z półosi nadajnik impulsów czujnikaprędkości za pomocą uniwersalnego ściągaczao uchwytach zewnętrznych, wyposażonegow nastawną obejmę (rys. 10.21).• Przed zamontowaniem nowego koła nadajni-ka impulsów dokładnie oczyścić powierzchnięczopa, na którym ma on być osadzony. Kołozębate nadajnika impulsów wciska się uderze-niami młotka za pośrednictwem drewnianegoklocka (aby nie uszkodzić zębów na jego obwo-dzie).

Rys. 10.23. Usytuowanie śrub mocowania czujnikaprędkości koła tylnego oraz jego przewodów

Nadajnik impulsów czujnika prędkości kołatylnegoWymiana nadajnika impulsów czujnika prędko-ści koła tylnego, który również ma wygląd kołazębatego, wymaga użycia takiego oprzyrządo-wania, jak w przypadku nadajnika impulsówczujnika prędkości koła przedniego (i prasy dozamontowania) oraz wymontowania elementu,na którym ma być osadzony; w tym przypadku— piasty koła tylnego.Po starannym oczyszczeniu powierzchni piasty,na której ma być osadzony, należy wcisnąćnadajnik impulsów czujnika prędkości koła tyl-nego za pomocą prasy oraz odpowiedniegopierścienia przekazującego siłę nacisku i umoż-liwiającego osadzenie koła nadajnika impulsóww odległości 4,5 do 5,5 mm od krawędzi piasty(rys. 10.22).

SPRAWDZANIE UKŁADUPRZECIWBLOKUJĄCEGO ABSOpisana dalej procedura diagnostyczna odnosisię wyłącznie do samochodów wyposażonychw układ przeciwblokujący Nipodenso, którychukompletowanie jest zgodne z fabryczną specy-fikacją.Uwaga. Żadnego z elementów układu prze-ciwbiokującego ABS nie można regulować.Niesprawny element tego układu należy wy-mienić.Obwody elektryczne układu przeciwbiokującegoABS można sprawdzić (częściowo) podłączającmultimetr do styków złącza wielostykowego odłą-czonego od elektronicznego urządzenia sterują-

206

Rys. 10.24. Identyfikacja styków złączawielostykowego elektronicznego urządzeniasterującego układu przeciwbiokującego ABS

Page 205: nissan almera n15

Układ przeciw/blokujący ABS

Rys. 10.25. Schemat połączeń elektrycznych układu przeciwbiokującego ABS1 — elektroniczne urządzenie sterujące, 2 — skrzynka przekaźników, 3 — przekaźnik silnika pompy hydraulicznej,4 — przekaźnik elektrozaworów, 5 — czujnik prędkości koła przedniego prawego, 6 — czujnik prędkości koła przedniegolewego, 7 — czujnik prędkości koła tylnego prawego, 8 — czujnik prędkości koła tylnego lewego, 9 — włącznik światełhamowania, 10 — złącze diagnostyczne, 11 — lampka kontrolna układu przeciwbiokującego, 12 — elektrozawórwylotowy hamulca przedniego lewego, 13 — elektrozawór wlotowy hamulca przedniego lewego, 14 — elektrozawórwylotowy hamulca przedniego prawego, 15 — elektrozawór wlotowy hamulca przedniego prawego, 16 — elektrozawórwylotowy hamulca tylnego lewego, 17 — elektrozawór wlotowy hamulca tylnego lewego, 18 — elektrozawór wylotowyhamulca tylnego prawego, 19 — elektrozawór wlotowy hamulca tylnego prawego+ APC — (+) zasilania po włączeniu zapłonu, BATTERIE + PERMANENT — (+) zasilania stałego, FUSIBLE —bezpiecznik

cego układu ABS. W tym przypadku zaleca sięzsunięcie ze złącza wielostykowego osłony z two-rzywa sztucznego i podłączenie multimetru doodsłoniętych końców przewodów albo wykorzy-stanie specjalnej listwy zaciskowej (należy wów-czas oznaczyć styki listwy zaciskowej odpowied-nio do styków złącza).Przed wymianą hydraulicznego zespołu stero-wania, elektronicznego urządzenia sterującegoukładu ABS lub innych kosztownych elementówtego układu zaleca się dokonanie szczegółowejkontroli całego układu przeciwbiokującego zapomocą specjalnego przyrządu kontrolnego Nis-san Consult.

Zalecenia• Nie wolno odłączać akumulatora od instalacjielektrycznej samochodu podczas pracy silnika.• Nie wolno odłączać lub podłączać złączyukładu przeciwbiokującego przy włączonym za-płonie.• Podczas wszelkich czynności dotyczącychwielostykowego złącza przewodów należy za-wsze sprawdzać stan jego styków, działaniezatrzasku tego złącza oraz obecność i stan jegouszczelki gumowej.• Po zakończeniu wszelkich czynności dotyczą-cych układu hamulcowego należy sprawdzić,czy przewody hamulcowe są prawidłowo połą-

207

Page 206: nissan almera n15

Układ hamulcowy

czone oraz czy hydrauliczny układ uruchamianiahamulców został prawidłowo odpowietrzony.

Czynności wstępne• Sprawdzić, czy:— podciśnieniowy układ wspomagania hamul-ców jest szczelny, a jego zawór zwrotny działaprawidłowo;— przewody hamulcowe są szczelne i nie sązagniecione;— w zbiorniku wyrównawczym jest odpowied-nia ilość płynu hamulcowego;

— elementy układu hamulcowego są w dobrymstanie technicznym.

Sprawdzanie zasilania elektrycznegoSprawdzenia te polegają na ocenie prawidło-wości zasilania elektrycznego i połączenia z ma-są elementów układu przeciwbiokującego ABSoraz działania włącznika świateł hamowania.Czynności przeprowadza się przy podłączo-nych wszystkich złączach z wyjątkiem złączaelektronicznego urządzenia sterującego układuABS.

Nrtestu

1/1

1/2

1/3

1/4

1/5

1/6

1/7

1/8

1/9

Połączeniemiędzy stykami

„13" skrzynki przekaźni-ków i masa

„4" skrzynki przekaźni-ków i masa

„ 1 " włącznika światełhamowania i masa

„1" i masa

„30" i masa

„7" złącza diagnostycz-nego i masa

„19" zespołu hydraulicz-nego i masa

„48" i masa

„28", „29" i „39" orazmasa

Warunkisprawdzenia

Zapłon wyłączony

Zapłon włączony

Zapłon wyłączony, pedał hamulcaswobodny

Zapłon wyłączony, pedał hamulcawciśnięty

Zapłon wyłączony, akumulator od-łączony, urządzenie sterujące ukła-du ABS połączone z masą

Wartośćwłaściwa

Napięcieakumulatora

Napięcie0V

Napięcieakumulatora

Rezystancjamniejsza niż

0,5 a

Prawdopodobne przyczynyniesprawności

Bezpiecznik D (30 A) lub wiązka przewodów

Bezpiecznik C (30 A) lub wiązka przewodów

Bezpiecznik nr 14 (30 A) lub wiązka przewo-dów

Bezpiecznik nr 12 (30 A) lub wiązka przewo-dów

Bezpiecznik nr 8 (30 A) lub wiązka przewo-dów

Bezpiecznik nr 7 (30 A) lub wiązka przewo-dów

Przekaźnik zasilania elektrozaworów

Włącznik świateł hamowania

Wiązka przewodów lub punkt masy

Sprawdzanie czujników

Nrtestu

2/1

2/2

2/3

2/4

Połączeniemiędzy stykami

„15" i „14"

„9" i „10"

„11" i „38"

„13" i „12"

Sprawdzany czujnikprędkości obrotowej koła

Przedniego prawego

Przedniego lewego

Tylnego prawego

Tylnego lewego

Warunkisprawdzenia

Zapłonwyłączony

Wartośćwłaściwa

800 do1200 £2

Prawdopodobna przyczynaniesprawności

Złącze, wiązka przewodów lubczujnikprędkości koła

Page 207: nissan almera n15

11 WYPOSAŻENIEELEKTRYCZNE

11.1. CHARAKTERYSTYKATECHNICZNA

AKUMULATOR

Zastosowano akumulator umieszczony w po-jemniku po lewej stronie przedziału silnika.

Parametry akumulatorów

Rodzaj silnika

TypNapięcie znamionowe (V)Prąd rozruchu (A)Pojemność (A • h)

Silniki benzynowe

55DL23L12

15060

65D26L12

19565

Silnikwysokoprężny

95D31L12

24080

Parametry alternatorów

ALTERNATORZastosowano alternator z wbudowanym regula-torem elektronicznym napędzany paskiem klino-wym od wału korbowego. W wersjach z silni-kiem wysokoprężnym typu CD20, produkowa-nych do marca 1996, wałek alternatora napędzałtakże pompę podciśnienia.

Pasek napędu alternatoraW samochodach napędzanych silnikiem ben-zynowym 1,6 dm 3 zastosowano pasek wielokli-nowy napędzający alternator oraz (w wersjachwyposażonych w klimatyzację) sprężarkę klima-tyzacji (patrz rys. 1.52B i C).

Rodzaj silnika

Marka

Typ

Prąd maksymalny (A)

Prąd (A) pod napięciem 13,5 V przy prędkościobrotowej (obr/min)

Napięcie regulowane (V)

Prędkość obrotowa(obr/min) bez obciążenia podnapięciem 13,5 V

Długość minimalna szczotek (mm)

Siła nacisku szczotek (N)

Średnica minimalna pierścieni ślizgowych (mm)

Rezystancja uzwojenia wirnika (ii)

Silniki benzynowe

Mitsubishi

A5T06891

70

> 21 /1300> 50 / 2500

14,1 do 14,7

< 1300

5

4,6 do 5,8

22,1

2,5 do 2,9

Hitachi

LR170-746E

80

> 22/1300> 50 / 2500> 67 / 5000

14,1 do 14,7

Silnik wysokoprężny

Hitachi

LR170-504B

80

>27/1300>56/2500>66 / 5000

14,1 do 14,7

Hitachi

LR180-749

80

> 3 1 /1300> 67 / 2500> 76 / 5000

14,1 do 14,7

< 1000

6

1,0 do 3,4

26

2,6

6

0,9 do 3,3

31,6

4,8

6

1,0 do 3,4

26

b.d.

Uwaga: b.d. - brak danych.

209

Page 208: nissan almera n15

Wyposażenie elektryczne

W samochodach napędzanych silnikiem ben-zynowym 1,4 dm 3 (patrz rys. 1.52A) oraz silni-kami wysokoprężnymi (patrz rys. 2.55) zasto-sowano odrębny pasek klinowy napędzający al-ternator.

Ugięcie (mm) paska napędu alternatorapod naciskiem 100 N

Rodzajsilnika

Pasek nowyPasek używanyDopuszczalne

Benzy-nowy

1,4

6 do 87 do 9

11

Benzynowy 1,6(bez klimatyzacji // z klimatyzacją)

6 do 8 / 5,5 do 6,57 do 9 / 6 do 7

11 /10

Wysoko-prężny

2,0

9 do 1111 do 13

14

ŻARÓWKIReflektory: H4 55/60 W.Światła przeciwmgłowe przednie: H3 55 W.Światła pozycyjne przednie: R 5 W.Kierunkowskazy przednie: PY 21 W.Kierunkowskazy boczne: W 5 W.Światła hamowania/pozycyjne tylne: P 21/5 W.Światła pozycyjne tylne: 5 W.Światła przeciwmgłowe tylne: P 21 W.Światła cofania: P 21 W.Dodatkowe światło hamowania:— wersja z nadwoziem 4-drzwiowym: 5 W;— wersje z nadwoziem 3- i 5-drzwiowym: 21 W.Kierunkowskazy tylne: P 21 W.Oświetlenie tablicy rejestracyjnej: C 5 W.

ROZRUSZNIK

Parametry rozruszników w wersjach z silnikami benzynowymi

Rodzaj skrzynki przekładniowej

Rodzaj rozrusznika

Marka rozrusznika

Typ rozrusznika

Prąd (A) bez obciążenia pod napię-ciem 11 V

Prędkość obrotowa (obr/min)

Średnica min. kolektora (mm)

Długość min. szczotek (mm)

Siła nacisku szczotek (N)

Luz w łożyskach (mm)

Luz osiowy zębnika (mm)

Automatyczna Mechaniczna

Z reduktorem Bez reduktora

Hitachi

S114-776A

< 85

> 2950

28

10,5

16,2

< 0,2

0,3 do 2,5

M1T72087A M1T77281

50 do 75

3000 do 4000

28,8

12

13,7 do 25,5

b.d.

0,5 do 2,0

< 0,2

b.d.

S114-769A

< 85

>2950

28

10,5

14,7do17,7

b.d.

0,3 do 2,5

S114-630

Mitsubishi

M3T37783

< 6 0

> 7000

39

11

17,7do21,6

< 0,2

b.d.

>6500

31,4

11,5

13,7do25,5

b.d.

M0T80285

< 90

> 2750

28,8

7

11,8 do 23,5

< 0,2

0,5 do 2,0

Uwaga: b.d. - brak danych.

Parametry rozruszników w wersjach z silnikami wysokoprężnymi

Rodzaj rozrusznika

Marka rozrusznikaTyp rozrusznika

Prąd (A) bez obciążenia pod napięciem 11 V

Prędkość obrotowa (obr/min)

Średnica minimalna kolektora (mm)

Długość minimalna szczotek (mm)

Siła nacisku szczotek (N)

Luz osiowy zębnika (mm)

Z reduktorem

MitsubishiM2T62071A

< 105

>4030

31,4

11,5

13,7 do 25,5

b.d.

HitachiS13-305/S13-331

< 140

>3900

35,5

11

28,4 do 34,3

0,3 do 2,0 / 0,3 do 0,8

MitsubishiM2T61871A

< 110

> 4100

31,4

11,5

13,7 do 25,5

b.d.

Uwaga: b.d. - brak danych.

210

Page 209: nissan almera n15

Charakterystyka techniczna

BEZPIECZNIKI I PRZEKAŹNIKI

Bezpieczniki

Zastosowano bezpieczniki wtykowe miniaturowe

zgrupowane w skrzynkach znajdujących się:

— wewnątrz nadwozia po lewej stronie tablicy

rozdzielczej (rys. 11.1);

— w przedziale silnika obok akumulatora oraz

przed akumulatorem (patrz rys. 11.3).

Identyfikacja bezpieczników

NrPrąd(A)

Zabezpieczane obwody

Skrzynka bezpieczników wewnątrz nadwozia

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

15

15

20

15

-

7,5

7,5

10

10

15

7,5

7,5

15

10

10

10

15

10

20

7,5

3

10

10

7,5

10

Ogrzewanie, przewietrzanie, klimatyzacja

Ogrzewanie, przewietrzanie, klimatyzacja

Ogrzewanie szyby tylnej

Reflektory przeciwmgłowe

Nie wykorzystany

Sterowanie klimatyzacji

Sygnał pozostawienia włączonych świateł, immobili-zer, obwód sterowania przekaźnika elektrycznego ste-rowania szyb i dachu otwieranego, złącze diagno-styczne

Obwód sterowania przekaźnika świec żarowych,skrzynka automatyczna, światło cofania, immobilizer,zestaw wskaźników

Sterowanie przekaźnika wycieraczki i spryskiwaczaszyby tylnej

Radioodbiornik

Kierunkowskazy

Układ przeciwblokujący ABS

Zapalniczka

Układ przeciwblokujący ABS, światła hamowania

Światła awaryjne

Ogrzewanie sondy lambda

Pompa paliwa

Sterowanie ogrzewania siedzeń przednich

Wycieraczka szyby przedniej

Lampa oświetlenia wnętrza, oświetlenie bagażnika

Poduszka powietrzna kierowcy

Dwie poduszki powietrzne (kierowcy i pasażera)

Regulacja zewnętrznych lusterek wstecznych

Radioodbiornik, immobilizer, korektor ustawienia świa-teł reflektorów

Silnik wentylatora chłodnicy (wersje z klimatyzacją),elektrozawór recyrkulacji spalin, regulator prędkościobrotowej biegu jałowego

Rys. 11.1. Identyfikacja bezpieczników w skrzyncewewnątrz nadwozia

Rys. 11.2. Rozmieszczenie przekaźników w skrzyncewewnątrz nadwozia1 — przekaźnik elektrycznego sterowania dachu lubelektrycznego sterowania szyb, 2 — przekaźnik pierwotnyzasilania elementów wyposażenia elektrycznego,3 — przekaźnik wtórny zasilania elementów wyposażeniaelektrycznego, 4 — przekaźnik zasilania układuprzewietrzania wnętrza, 5 — przekaźnik kierunkowskazówi świateł awaryjnych

Nr

26

27

28

29

Prąd(A)

7,5

-

-

15

Zabezpieczane obwody

Sterowanie elektrozaworu wyprzedzenia wtrysku (sil-nik wysokoprężny)

Nie wykorzystany

Nie wykorzystany

Spryskiwacz reflektorów

Skrzynki bezpieczników w przedziale silnika

30

31

36

37

7,5

7,5

10

-

Sprężarka klimatyzacji, regulator zwiększonej pręd-kości obrotowej biegu jałowego

Zasilanie regulatora alternatora

Światła pozycyjne przednie i tylne

Nie wykorzystany

211

Page 210: nissan almera n15

Wyposażenie elektryczne

Nr

38

39

40

41

42

43

44

45

A

C

D

E

F

G

H

I

Prąd(A)

-

15

15

7,5

10

7,5

10

10

75

30

30

30

25

75

30

30

Zabezpieczane obwody

Nie wykorzystany

Światło drogowe i światło mijania prawe

Światło drogowe i światło mijania lewe, lampka kon-trolna świateł drogowych

Czujnik położenia wału rozrządu, przepływomierzpowietrza, immobilizer

Sygnał dźwiękowy

Tylne światło przeciwmgłowe

Tylne światło pozycyjne i oświetlenie tablicy rejestra-cyjnej

Tylne światło pozycyjne

Obwód świec żarowych

Układ przeciwblokujący ABS

Układ przeciwblokujący ABS

Silnik wentylatora chłodnicy, klimatyzacja (zależnie odwyposażenia)

Informacja zamka centralnego, elektryczne otwiera-nie dachu

Zasilanie ogólne

Silnik wentylatora chłodnicy, klimatyzacja (zależnie odwyposażenia)

Zasilanie wyłącznika zapłonu

PrzekaźnikiPrzekaźniki są usytuowane w skrzynkach znaj-dujących się:— wewnątrz nadwozia po lewej stronie tablicyrozdzielczej (razem z bezpiecznikami — patrzrys. 11.2 i 11.5);— w przedziale silnika obok akumulatora orazprzed akumulatorem (razem z bezpiecznikami);— w przedziale silnika na prawym nadkolu(rys. 11.4).

KLIMATYZACJAKlimatyzacja może być wyposażeniem dodatko-wym lub standardowym w zależności od wersjiwyposażenia samochodu.

Filtr przeciwpyłkowyZastosowano filtr z papieru karbowanego, któryznajduje się po prawej stronie pod tablicą roz-dzielczą w obudowie parownika. Dostęp do filtruuzyskuje się po wymontowaniu schowka w tabli-cy rozdzielczej i wycięciu części obramowaniaschowka (patrz rys. 11.34). Obecność filtru prze-ciwpyłkowego sygnalizuje nalepka wewnątrzschowka w tablicy rozdzielczej.Częstość wymiany filtru: co 24 000 km lub co2 lata.

212

Rys. 11.3. Identyfikacja bezpieczników w przedzialesilnika

Rys. 11.4. Rozmieszczenie przekaźników w przedzialesilnika1 — przekaźnik klimatyzacji, 2 — przekaźnik wycieraczkiszyby tylnej, 3 — przekaźnik sygnału dźwiękowego,4 — przekaźnik pierwotny silnika wentylatora chłodnicy,5 — przekaźnik wtórny silnika wentylatora chłodnicy,6 — przekaźnik silnika wentylatora chłodnicy (silnikCD20), 7 — przekaźnik tylnego światłaprzeciwmgłowego

Czynnik chłodniczy klimatyzacjiIlość: 650 ± 50 g.Rodzaj czynnika chłodniczego: R134a.

Sprężarka klimatyzacjiSprężarka klimatyzacji jest napędzana od wa-łu korbowego paskiem wieloklinowym, włącza-na sprzęgłem elektromagnetycznym i sterowa-na przez elektroniczne urządzenie sterującesilnika.

Page 211: nissan almera n15

Alternator

Rys. 11.5. Rozmieszczenie elementów wyposażeniaelektrycznego wewnątrz nadwozia1 — skrzynka bezpieczników i przekaźników,2 — elektroniczne urządzenie sterujące silnika,3 — elektroniczny moduł sterowania poduszki powietrznej,4 — elektroniczne urządzenie sterujące układuprzeciwblokującego ABS, 5 — przekaźnik główny układusterowania silnika, 6 — wyłącznik czasowy wycieraczkiszyby przedniej, 7 — moduł sterowania zamka centralnego,8 — moduł sterowania immobilizera, 9 — moduł sterowaniasygnalizacji pozostawienia włączonych światełzewnętrznych po wyłączeniu silnika, 10 — przekaźnikkierunkowskazów i świateł awaryjnych, 11 — włącznikświateł hamowania, 12 — przekaźnik przednich światełprzeciwmgłowych, 13 — przekaźnik pompy paliwa,14 — wyłącznik czasowy ogrzewania tylnej szyby,15 — czujniki otwarcia drzwi, 16 — czujnik otwarciapokrywy przedziału silnika, 17 — wyłącznik samoczynnyelektrycznego sterowania szyb i otwierania dachu

Parametry sprężarek klimatyzacji

Rodzaj silnika

Marka i typ

Wydatek (cm3/obr)

Luz między sprzęgłemi kotem pasowym (mm)

1,4

ZexelDKV-14D

140

0,3 do 0,6

1,6

ZexelDKV-11D

110

0,3 do 0,6

2,0 D

ZexelDKV-11D

110

0,3 do 0,6

Ole) do sprężarki klimatyzacjiIlość: 200 cm3.Rodzaj: olej Nissan typu R (KLH00-PAGR0).

Ilość dolewanego oleju po wymianieelementów układu klimatyzacji

Element wymieniany

SprężarkaSkraplaczParownikOdwadniaczCzynnik chłodniczy lub prze-wód w wyniku znacznego wy-cieku

Ilość dolewanego oleju(cm3)

20075755

30

Pasek napędu sprężarki klimatyzacjiRodzaj paska:— wersje z silnikiem benzynowym 1,4 dm3:indywidualny pasek wieloklinowy;— wersje z silnikiem benzynowym 1,6 dm3:pasek wieloklinowy napędzający sprężarkę i al-ternator;— silnik wysokoprężny 2,0 dm3: indywidualnypasek klinowy.Uwaga: we wszystkich wersjach zastosowanorolkowy napinacz paska.Naciąg: mierzony ugięciem paska pod naci-skiem 100 N (pasek nowy / pasek używany):— wersje z silnikiem benzynowowym 1,4 dm3:5 do 7 mm / 6 do 8 mm;— wersje z silnikiem benzynowym 1,6 dm3:5,5 do 6,5 mm / 6 do 7 mm;— wersje z silnikiem wysokoprężnym 2,0 dm3:9 do 11 mm / 11 do 13 mm.

MOMENTY DOKRĘCANIAWspornik sprężarki do kadłuba silnika: 46 do61 N -m.Sprężarka do wspornika: 38 do 51 N • m.Nakrętka mocowania rolki napinacza: 26 do33 N • m.Przewody czynnika chłodniczego:— do sprężarki i odwadniacza: 8 do 11 N • m;— prawy do skraplacza: 8 do 11 N • m;— lewy do skraplacza: 10 do 20 N • m;— niskiego ciśnienia do parownika: 10 do 20 N • m;— wysokiego ciśnienia do parownika: 25 do35 N • m.

11.2. OBSŁUGA I NAPRAWA

UWAGI WSTĘPNE

• W wersjach z silnikiem wysokoprężnym CD20(do marca 1996) pompa podciśnienia jest umo-cowana z tyłu alternatora.

11.2.1. Alternator

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEALTERNATORA

Wymontowanie• Odłączyć akumulator od instalacji elektrycz-nej samochodu, następnie odłączyć od alterna-tora złącza przewodów elektrycznych.• Wymontować osłony termiczne kolektora wy-lotowego.• W wersjach z silnikiem wysokoprężnym typuCD20 (do marca 1996) od pompy podciśnieniaodłączyć przewody podciśnienia.

213

Page 212: nissan almera n15

Wyposażenie elektryczne

Rys. 17.6. Pasek klinowy napędu alternatora silnikabenzynowego 1,41 — śruba regulacji naciągu paska klinowego napędualternatora, 2 — przeciwnakrętka, 3 — koło pasowealternatora, 4 — koło pasowe sprężarki klimatyzacji,5 — koło pasowe pompy wspomagania układukierowniczego, 6 — koło pasowe pompy cieczy chłodzącej,7 — napinacz paska klinowego napędu sprężarkiklimatyzacji

• Spuścić z układu chłodzenia część cieczychłodzącej, a następnie odłączyć górny ela-styczny przewód cieczy chłodzącej.• Odczepić wiązkę przewodów elektrycznychi odsunąć te przewody bez rozłączania ich złą-czy.

Rys. 11.7. Elementy regulacji naciągu paska klinowegonapędu alternatora silnika wysokoprężnego1 — śruba regulacji naciągu paska klinowego napędualternatora, 2 — śruba blokująca

• W wersjach z klimatyzacją odsunąć przewodyczynnika chłodniczego uważając, aby ich nieuszkodzić.• W zależności od wersji odkręcić przeciwna-krętkę lub śrubę blokującą śrubę napinaczapaska napędu alternatora i poluzować pasekklinowy obracając śrubę regulacji naciągu pa-ska (patrz rys. 11.6 i 11.7).

11

11

Rys. 77.8. AlternatorA — alternator Mitsubishi silnika benzynowego, B — alternator Hitachi silnika benzynowego, C i D — alternator Hitachisilnika wysokoprężnego1 — koło pasowe, 2 — wentylator, 3 — pokrywa przednia, 4 — łożysko toczne, 5 — wirnik, 6 — stojan, 7 — szczotkotrzymacz,8 — regulator napięcia, 9 — zespół szczotkotrzymacza z regulatorem napięcia, 10 — prostownik, 11 — pokrywa tylna,12 — pompa podciśnienia, 13 — kondensator

214

Page 213: nissan almera n15

Rozrusznik

• Zdjąć pasek klinowy z koła pasowego alterna-tora.• W zależności od wersji wykręcić przeciwna-krętkę lub śrubę blokującą napinacz oraz śrubędolnego mocowania alternatora.• Wyjąć alternator. W wersjach z silnikiem wyso-koprężnym CD20, produkowanych do marca 1996,odłączyć pompę podciśnienia od alternatora.

ZamontowanieW celu zamontowania alternatora należy wyko-nać czynności w kolejności odwrotnej do poda-nej podczas jego wymontowania, przestrzegającwłaściwych wartości naciągu paska klinowegoi po napełnieniu cieczą chłodzącą odpowietrza-jąc układ chłodzenia (patrz odpowiedni opisw p. 1.2.6 lub 2.2.6).

NAPRAWA ALTERNATORAOperacje składania i rozkładania alternatora nieprzedstawiają istotnych trudności (należy posłu-żyć się rys. 11.8, który precyzuje właściwe poło-żenie części).

11.2.2. Rozrusznik

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEROZRUSZNIKA

Wymontowanie• Odłączyć akumulator od instalacji elektrycz-nej samochodu.• W wersjach z silnikiem wysokoprężnym wy-montować przewód doprowadzenia powietrzado silnika.• Odłączyć od rozrusznika złącza przewodówelektrycznych.• Wymontować płytkę złączy przewodów.• Wykręcić górną i dolną śrubę mocowaniarozrusznika (patrz rys. 11.9).• Odsunąć wiązkę przewodów i wydjąć roz-rusznik.

ZamontowanieW celu zamontowania rozrusznika należy wyko-nać czynności w kolejności odwrotnej do poda-nej podczas jego wymontowania.

Rys. 11.9. Śrubymocowania rozrusznika

NAPRAWA ROZRUSZNIKAOperacje składania i rozkładania rozrusznika nieprzedstawiają istotnych trudności (należy posłu-żyć się rys. 11.10, który precyzuje właściwepołożenie części).

11.2.3. Zestaw wskaźników,oświetlenie zewnętrznei wycieraczki szyb

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEZESTAWU WSKAŹNIKÓW

Wymontowanie• Odłączyć akumulator od instalacji elektrycz-nej samochodu.• Wymontować osłony kolumny kierownicy.• Odkręcić śruby mocujące ramkę zestawuwskaźników (rys. 11.12) oraz odczepić i wyjąćramkę zestawu wskaźników.• Odkręcić śruby mocujące zestaw wskaźników(rys. 11.13), pociągnąć zestaw wskaźników dosobie, rozłączyć złącza przewodów elektrycz-nych i wyjąć zestaw wskaźników.

Rys. 11.11. Zestaw wskaźników1 — szyba, 2 — ramka, 3 — wskaźnik temperatury cieczychłodzącej, 4 — obrotomierz, 5 — prędkościomierz,6 — wskaźnik poziomu paliwa, 7 — wspornik,8 — obwód drukowany

Rys. 11.12. Rozmieszczenie śrub mocujących ramkęzestawu wskaźników

215

Page 214: nissan almera n15

Wyposażenie elektryczne

Rys. 11.10. RozrusznikA — rozrusznik Hitachi S114-766A wersji z automatyczną skrzynką przekładniową, B — rozrusznik MitsubishiM1T-72087A wersji z automatyczną skrzynką przekładniową, C — rozrusznik Mitsubishi M1T-77281 wersji z silnikiembenzynowym, D — rozrusznik Hitachi S114-630 wersji z silnikiem benzynowym, F — rozrusznik Mitsubishi M3T-37783wersji z silnikiem benzynowym, G — rozrusznik Mitsubishi M2T-62071A wersji z silnikiem wysokoprężnym,H — rozrusznik Hitachi S13-305/331 wersji z silnikiem wysokoprężnym, I — rozrusznik Mitsubishi M2T-61871A wersjiz silnikiem wysokoprężnym1 — pokrywa przednia, 2 — stojan, 3 — reduktor, 4 — zespół zębnika, 5 — wirnik, 6 — szczotki, 7 — widełki,8 — włącznik elektromagnetyczny, 9 — pokrywa tylna, 10 — łożysko ślizgowe, 11 — łożysko toczne, 12 — zębnik,13 — pokrywa tylna

216

Page 215: nissan almera n15

Oświetlenie zewnętrzne

13

12

Rys. 11.10. c.d.

ZamontowanieW celu zamontowania zestawu wskaźników na-leży wykonać czynności w kolejności odwrotnejdo podanej podczas jego wymontowania. Przedumieszczeniem zestawu wskaźników w jegownęce należy sprawdzić, czy wszystkie wskaźni-ki działają prawidłowo.

WYMIANA REFLEKTORAI REGULACJA USTAWIENIA ŚWIATEŁ

Wymiana reflektora• Rozłączyć złącza przewodów elektrycznychżarówki światła drogowego i mijania, żarówkiświatła pozycyjnego przedniego oraz żarówkikierunkowskazu.• Odkręcić śrubę mocującą kierunkowskaz i wy-jąć kierunkowskaz.• Odkręcić śruby i nakrętki mocujące reflektor.• Wyjąć reflektor z samochodu.• W celu zamontowania reflektora wykonać czyn-ności w kolejności odwrotnej do podanej po-przednio.

Regulacja ustawienia świateł reflektorów• Ustawić samochód nie obciążony w staniegotowym do jazdy na stanowisku kontrolnym

Rys. 11.13. Rozmieszczenie śrub mocującychobudowę zestawu wskaźników

Rys. 11.14. Zespoły przedniego oświetleniazewnętrznego1 — reflektor przedni, 2 — żarówka świateł drogowegoi mijania, 3 — żarówka światła pozycyjnego, 4 — lampakierunkowskazu przedniego, 5 — żarówkakierunkowskazu przedniego, 6 — lampa kierunkowskazubocznego, 7 — przedni reflektor przeciwmgłowy,8 — żarówka przedniego światła przeciwmgłowego

217

Page 216: nissan almera n15

Wyposażenie elektryczne

Rys. 11.15. Śruby regulacji ustawienia światełreflektorów1 — śruba regulacji w płaszczyźnie poziomej, 2 — śrubaregulacji w płaszczyźnie pionowej

i przystawić do reflektora przyrząd optyczny doustawiania świateł. Włączyć światła mijaniai sprawdzić obraz na ekranie przyrządu.• W razie konieczności zmiany ustawienia świa-teł śrubą (1, rys. 11.15) wyregulować ustawieniewiązki światła w płaszczyźnie poziomej, nato-miast śrubą (2) wyregulować ustawienie wiązkiświatła w płaszczyźnie pionowej.

• Sprawdzić ustawienie świateł drugiego reflek-tora. W razie potrzeby wyregulować ustawienieświateł drugiego reflektora w sposób analogicz-ny do podanego poprzednio.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIESILNIKA WYCIERACZKI SZYBY PRZEDNIEJ• Odłączyć przewody elektryczne od silnikawycieraczki szyby przedniej w przedziale silnika.• Odkręcić cztery śruby mocowania silnika wy-cieraczki szyby przedniej (rys. 11.19).• Wyjąć silnik wycieraczki szyby przedniejz przedziału silnika.• Zamontować silnik wycieraczki szyby przed-niej wykonując czynności w kolejności odwrot-nej do podanej poprzednio.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIESILNIKA WYCIERACZKI SZYBY TYLNEJ• Wymontować ramię wycieraka wraz z wycie-rakiem szyby tylnej.• Wymontować pokrycie tapicerskie drzwi tyłunadwozia i rozłączyć złącze przewodów elek-trycznych silnika wycieraczki szyby tylnej.• Odkręcić trzy śruby mocujące (rys. 11.20)i wyjąć silnik wycieraczki szyby tylnej.• Zamontować silnik wycieraczki szyby tylnejwykonując czynności w kolejności odwrotnej dopodanej poprzednio.

s—m 1Rys. 7 7.76. Zespoły tylnego oświetlenia zewnętrznegoA — wersja z nadwoziem 4-drzwiowym, B — wersja z nadwoziem 3- i 5-drzwiowym •1 — część tylnej lampy zespolonej umieszczona w błotniku, 2 — część tylnej lampy zespolonej umieszczona na pokrywiebagażnika lub na drzwiach tyłu nadwozia, 3 — lampa dodatkowego światła hamowania, 4 — żarówka światła cofania,5 — żarówka tylnego światła przeciwmgłowego, 6 — żarówka tylnego światła pozycyjnego i światła hamowania,7 — żarówka kierunkowskazu tylnego, 8 — uszczelka tylnej lampy zespolonej

218

Page 217: nissan almera n15

Oświetlenie zewnętrzne, wycieraczki

Rys. 11.17. Rozmieszczenie śrub mocowania tylnejlampy zespolonej

Rys. 11.18. Wycieraczki szybA — wycieraczka szyby przedniej, B — wycieraczkaszyby tylnej1 — silnik wycieraczki, 2 — łączniki, 3 — korba wrazz osią wycieraczki, 4 — ramię wycieraka, 5 — wycierak,6 — owiewka (deflektor)

Rys. 11.19. Rozmieszczenie śrub mocowaniawycieraczki szyby przedniej

Rys. 11.20. Rozmieszczenie śrub mocowaniawycieraczki szyby tylnej

11.2.4. Tablica rozdzielcza,ogrzewanie,przewietrzaniei klimatyzacja

UWAGI WSTĘPNE

• Wymontowanie dmuchawy ogrzewania niewymaga wymontowania tablicy rozdzielczej.• Wymontowanie zespołu ogrzewania, parowni-ka oraz nagrzewnicy wnętrza samochodu wy-maga uprzedniego wymontowania tablicy roz-dzielczej.• Wszelkie czynności dotyczące obwodu czynni-ka chłodniczego klimatyzacji zaleca się wykony-wać wyłącznie w specjalistycznej stacji obsługiupoważnionej do napełniania tego układu czynni-kiem chłodniczym według zaleceń producenta.• Jeśli obwód czynnika chłodniczego klimatyza-cji został (celowo lub przypadkowo) otwarty, na-leży bezwzględnie wymienić w nim odwadniacz

oraz wymienić olej w sprężarce klimatyzacji.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIETABLICY ROZDZIELCZEJ

Wymontowanie• Odłączyć akumulator od instalacji elektrycz-nej samochodu.• W wersjach wyposażonych w poduszki po-wietrzne wymontować zespół poduszki powietrz-nej kierowcy i pasażera (patrz odpowiedni opisw p. 11.2.5).• Wymontować popielniczkę.• Odkręcić śruby mocujące płytę środkowąumieszczone pod odbiornikiem radiowym (patrzrys. 11.22).• Wymontować płytę środkową odpinając jejdwa zatrzaski nad środkowymi nawietrznikami(patrz rys. 11.22); następnie wysunąć umiesz-czone w niej wyłączniki i odłączyć od nichprzewody elektryczne.

219

Page 218: nissan almera n15

Wyposażenie elektryczne

Rys. 11.21. Zespół tablicyrozdzielczej1 — tablica rozdzielcza,2 — płyta środkowa,3 — obudowa wnęki zestawuwskaźników, 4 — zestawwskaźników, 5 — dolna osłonatablicy rozdzielczej, 6 — osłonykolumny kierownicy,7 — schowek podręczny,8 — zespół sterowaniaogrzewania i przewietrzania,9 — osłona dźwigni wyborubiegów, 10 — część przedniakonsoli środkowej, 11 — częśćtylna konsoli środkowej,12 — zespół poduszkipowietrznej pasażera

• Wymontować odbiornik radiowy i znajdującysię pod nim schowek (patrz rys. 11.23).• Wymontować elementy mocowania zespołusterowania ogrzewania i przewietrzania (patrzrys. 11.23).• Wymontować zapalniczkę i oświetlenie po-pielniczki.• W zależności od wersji wymontować osłonędolnej części dźwigni zmiany biegów (skrzynkamechaniczna) lub osłonę dźwigni wyboru bie-gów (skrzynka automatyczna).• Przesunąć oba przednie siedzenia maksymal-nie do przodu i wymontować elementy mocowa-nia części przedniej środkowej konsoli (patrzrys. 11.24).• Wymontować elementy mocowania tylnej czę-ści konsoli środkowej (między dźwigniami zmia-ny biegów i hamulca awaryjnego — patrz rys.11.24).• Unieść tylną część konsoli środkowej, uwol-nić jej przednie punkty mocowania, następnietylne i wyjąć ją.

220

• Otworzyć schowek po prawej stronie tablicyrozdzielczej, uwolnić przytrzymujące go w dol-nej części pręty i wyjąć schowek.

Rys. 11.23. Rozmieszczenie śrub mocowaniaradioodbiornika (1), zespołu sterowania ogrzewaniai przewietrzania (2) oraz schowka środkowego (3)

Page 219: nissan almera n15

Tablica rozdzielcza

Rys. 11.22. Wymontowanie płyty środkowej tablicyrozdzielczej1 — śruby mocujące płytę środkową, 2 — zatrzaskimocujące płytę środkową

Rys. 11.25. Rozmieszczenie elementów mocowaniadolnej osłony tablicy rozdzielczej1 — śruby, 2 — zatrzaski

Rys. 11.24. Rozmieszczenie śrub mocowania konsoliśrodkowej

• Odłączyć włącznik oświetlenia wnętrza schow-ka i wyjąć żarówkę wraz oprawką.• Wymontować dolną osłonę przedniej prawejczęści wnętrza nadwozia pod tablicą rozdzielczą.• Zdjąć dolną osłonę z lewej strony tablicyrozdzielczej (patrz rys. 11.25).• Rozłączyć złącza elektryczne sygnału dźwię-kowego. Upewnić się, że przednie koła znajdująsię w położeniu do jazdy prosto i wymontowaćkoło kierownicy.

221

Page 220: nissan almera n15

Wyposażenie elektryczne

Rys. 11.26. Rozmieszczenie śrub mocowaniawewnętrznej prawej przedniej osłony wnętrzanadwozia

• Wymontować osłony kolumny kierownicy(patrz rys. 11.27).• Wymontować ramkę zestawu wskaźników.• Z lewej strony wymontować i rozłączyć zespółzdalnej regulacji zewnętrznych lusterek wstecz-nych oraz wymontować pokrętło korektora usta-wienia reflektorów.• Wymontować elementy mocowania tablicyrozdzielczej w następującej kolejności: w są-

Rys. 11.27. Rozmieszczenie śrub mocowania osłonkolumny kierownicy

siedztwie zestawu wskaźników, u podstawy pły-1ty środkowej oraz dolne z obu stron tablicy 'rozdzielczej.• Odpiąć po obu stronach pokrycie tapicerskiesłupków przednich.• Z obu stron bocznych kratek nadmuchu zdjąćpokrywę górnej śruby mocowania tablicy roz-dzielczej (patrz rys. 11.28).

Rys. 11.28. Rozmieszczenie górnych śrub mocowania tablicy rozdzielczej

222

Page 221: nissan almera n15

Ogrzewanie i przewietrzanie

• W wersjach wyposażonych w immobilizerodłączyć przewody elektryczne lampki kontrol-nej tego urządzenia.• Odkręcić górne elementy mocowania tablicyrozdzielczej i korzystając z pomocą drugiej oso-by ostrożnie zsunąć tablicę z dwóch górnychkołków środkujących (patrz rys. 11.29) orazprzewodów wentylacyjnych. Zwrócić uwagę, abynie uszkodzić zespolonego przełącznika świateł,kierunkowskazów i wycieraczek.

ZamontowanieW celu zamontowania tablicy rozdzielczej nale-ży wykonać czynności w kolejności odwrotnejdo opisanej podczas jej wymontowania. Nale-ży zwrócić uwagę na dokładne ustawienietablicy rozdzielczej za pomocą jej kołków środ-kujących, prawidłowe podłączenie przewodówprzewietrzania wnętrza oraz wszystkich złączyprzewodów elektrycznych. Przed ostatecznymzamocowaniem tablicy trzeba sprawdzić prawi-dłowość działania wszystkich urządzeń.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEDMUCHAWY

Wymontowanie• Otworzyć schowek po prawej stronie tablicyrozdzielczej, uwolnić przytrzymujące go w dol-nej części pręty i wyjąć ten schowek.• Wymontować dolną osłonę przedniej prawejczęści nadwozia pod tablicą rozdzielczą.• Rozłączyć złącze (2, rys. 11.30) przewodówelektrycznych dmuchawy.• Wykręcić trzy śruby (1) mocowania dmuchawy.• Wyjąć dmuchawę od spodu tablicy rozdziel-czej.

ZamontowanieW celu zamontowania dmuchawy należy wyko-nać czynności w kolejności odwrotnej do jejwymontowania oraz sprawdzić, czy obudowadmuchawy i prowadzące do niej przewody do-prowadzające powietrze są wewnątrz czyste.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEZESPOŁU OGRZEWANIA

Wymontowanie• Wymontować tablicę rozdzielczą (patrz odpo-wiedni opis).• Odkręcić i odsunąć elementy mocowania ko-lumny kierownicy do poprzeczki wspornika tabli-cy rozdzielczej.• Po lewej stronie wymontować skrzynkę bez-pieczników i odsunąć wiązkę przewodów elek-trycznych od poprzeczki wspornika tablicy roz-dzielczej.• Odłączyć od tablicy rozdzielczej poprzeczkęjej wspornika.

Rys. 11.29. Środkowanie lewej części tablicyrozdzielczej1 — kołek środkujący, 2 — gniazdo kołka środkującego

Rys. 11.30. Widok zespołu przewietrzania i parownika1 — elementy mocowania dmuchawy, 2 — złączeprzewodów dmuchawy, 3 — rezystancja silnikadmuchawy, 4 — filtr przeciwpyłkowy, 5 — czujnikparownika i regulacja temperatury

• W przedziale silnika przy przegrodzie czoło-wej za pomocą specjalnych szczypiec zacisnąćelastyczne przewody cieczy chłodzącej prowa-dzące do nagrzewnicy i odłączyć je od nagrzew-nicy wnętrza samochodu.• Odłączyć od zespołu ogrzewania przewodyelektryczne.• W zależności od wersji wyposażenia rozłą-czyć elementy mocowania zespołu ogrzewaniado przegrody czołowej oraz obudowy zespołuprzewietrzania i obudowy parownika.• Odłączyć przewody doprowadzenia powie-trza i wymontować zespół ogrzewania z samo-chodu.

ZamontowanieW celu zamontowania zespołu ogrzewania nale-ży wykonać czynności w kolejności odwrotnejdo podanej podczas jego wymontowania. Po-nadto należy wykonać następujące czynności.• Napełnić wstępnie nagrzewnicę cieczą chło-dzącą i zaślepić odpowiednimi korkami jej prze-wody.• Po zamontowaniu sprawdzić poziom cieczyw układzie chłodzenia silnika.• Upewnić się, że układy ogrzewania i przewie-trzania wnętrza działają prawidłowo.

223

Page 222: nissan almera n15

Wyposażenie elektryczne

1411

12

Rys. 77.37. Zespół ogrzewania, przewietrzania i klimatyzacjiA — wersja bez klimatyzacji, B — wersja z klimatyzacją, C — wersja z poduszką powietrzną pasażeraI — obudowy zespołu ogrzewania, 2 — przewód ogrzewania i przewietrzania, 3 — zespół sterowania ogrzewania,przewietrzania i klimatyzacji, 4 — nagrzewnica, 5 — filtr przeciwpyłkowy (wersje z klimatyzacją), 6 — obudowy zespołuklimatyzacji, 7 — parownik, 8 — zawór redukcyjny ciśnienia, 9 — obudowa zespołu przewietrzania, 10 — uszczelki,II — obudowa dmuchawy z wlotem powietrza, 12 — silnik dmuchawy, 13 — wirnik dmuchawy, 14 — siłownik sterowaniaprzesłoną wlotu powietrza, 15 — ochronne pierścienie gumowe elastycznych przewodów nagrzewnicy

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIENAGRZEWNICY

Wymontowanie• Wymontować tablicę rozdzielczą oraz zespółogrzewania (patrz odpowiednie opisy).• Wymontować elementy mocowania tulejekoraz podkładki z pianki z tworzywa sztucznego.• Wyjąć nagrzewnicę z obudowy zespołu ogrze-wania.Uwaga. Zwrócić uwagę, aby przy wyjmowaniunagrzewnicy z zespołu ogrzewania nie uszko-dzić elementów jej rdzenia.

Zamontowanie• Napełnić wstępnie nagrzewnicę cieczą chło-dzącą i zaślepić odpowiednimi korkami jej prze-wody.• Zamontować nagrzewnicę do obudowy ze-społu ogrzewania.• Zamontować zespół ogrzewania i tablicę roz-dzielczą.

224

• Sprawdzić działanie osprzętu elektrycznego orazpoziom cieczy w układzie chłodzenia silnika.

ZALECENIA DOTYCZĄCE OBSŁUGIOBWODU CZYNNIKA CHŁODNICZEGOKLIMATYZACJI• Unikać wdychania par czynnika chłodniczegooraz bezpośredniego jego styku ze skórą rąk.W przypadku zetknięcia się czynnika chłodni-czego ze skórą należy jak najprędzej obficiespłukać miejsca styku zimną wodą i niezwłocz-nie zgłosić się do lekarza.• Wszelkie czynności, podczas których czynnikchłodniczy wydostaje się na zewnątrz obwodu,należy przeprowadzać w pomieszczeniach do-brze wietrzonych i pozbawionych kanałów ob-sługowych. Pary czynnika chłodniczego są znacz-nie cięższe od powietrza i gromadzą się w za-głębieniach pozbawionych przewietrzania.• Samochód wyposażony w układ klimatyzacjinie powinien przebywać dłużej niż 20 minutw kabinie lakierniczej w temperaturze 80°C.

Page 223: nissan almera n15

Ogrzewanie, przewietrzanie i klimatyzacja

Rys. 11.32. Rozmieszczenie złączy przewodówczynnika chłodniczego klimatyzacji wersji z silnikiembenzynowym1 — złącze wysokiego ciśnienia, 2 — złącze niskiegociśnienia

• Podczas mycia silnika nie należy kierowaćstrumienia gorącej wody lub pary na elementyukładu klimatyzacji.• W obwodzie czynnika chłodniczego klimaty-zacji należy stosować tylko czynnik chłodniczyzalecany w instrukcji obsługi samochodu(R134a), a do sprężarki klimatyzacji właściwyolej (patrz podrozdz. 11.1).• W pobliżu otwartego obwodu czynnika chłod-niczego nie wolno palić ani używać otwartegoognia (czynnik chłodniczy jest palny).• Elementów układu klimatyzacji nie wolno spa-wać ani lutować.

CZYNNIK CHŁODNICZY• Napełnianie obwodu czynnika chłodniczegomoże odbywać się wyłącznie za pomocą spe-cjalnego urządzenia i przez wykwalifikowanypersonel. Jeśli podczas naprawy zespołów lubnadwozia samochodu zachodzi koniecznośćprzesunięcia elementów układu klimatyzacji,należy nie dopuścić do rozszczelnienia obwoduchłodniczego klimatyzacji.• W przypadku posługiwania się specjalistycz-nym urządzeniem do napełniania obwodówczynnika chłodniczego klimatyzacji należy ściśleprzestrzegać wszystkich zaleceń jego instrukcjiobsługi. Jeśli obwód czynnika chłodniczegozostanie otwarty, należy koniecznie wymienićodwadniacz i olej w sprężarce klimatyzacji.

WYMIANA FILTRU PRZECIWPYŁKOWEGO• Otworzyć schowek po prawej stronie tablicyrozdzielczej, uwolnić przytrzymujące go w dol-nej części pręty i wyjąć schowek.

Rys. 77.33. Rozmieszczenie złączy przewodówczynnika chłodniczego klimatyzacji wersji z silnikiemwysokoprężnym1 — złącze wysokiego ciśnienia, 2 — złącze niskiegociśnienia

Rys. 11.34. Wymiana filtru przeciw/pyłkowego1 — elementy mocowania wzmocnienia płyty. 2 — obszarobramowania schowka tablicy rozdzielczej przewidzianydo wycięcia, 3 — filtr przeciwpyłkowy

• Wymontować metalowe wzmocnienie ramkipomieszczenia schowka.• Wyciąć dolną część ramki schowka w tablicyrozdzielczej przedłużając wstępnie nacięte linie(patrz rys. 11.34).

225

Page 224: nissan almera n15

Wyposażenie elektryczne

B

Rys. 11.35. Rozmieszczenie pasków napędu osprzętui regulacja naciągu paska napędu sprężarkiklimatyzacjiA — silnik benzynowy 1,4 oraz silnik wysokoprężny,B — silnik benzynowy 1,61 — koło pasowe wału korbowego, 2 — koło pasowepompy wspomagania układu kierowniczego, 3 — kołopasowe pompy cieczy chłodzącej, 4 — koło pasowealternatora, 5 — koło pasowe sprężarki klimatyzacji,6 — rolka napinacza, 7 — nakrętka mocowania rolkinapinacza, 8 — śruba regulacji naciągu paska napędusprężarki klimatyzacji

• Usunąć wewnętrzne sprężyste zapinki, ozna-czyć kierunek montażu i pociągając do siebiewyjąć filtr powietrza.• W celu zamontowania filtru przeciwpyłkowe-go wykonać czynności w kolejności odwrotnejdo opisanej poprzednio po starannym oczysz-czeniu wnętrza pomieszczenia filtru przeciwpy-łkowego w obudowie parownika.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEPASKA NAPĘDU SPRĘŻARKI KLIMATYZACJI

WymontowanieWersje z silnikiem benzynowym 1,6• Wymontować pasek napędu pompy cieczychłodzącej oraz pompy wspomagania układukierowniczego w sposób opisany w podrozdzia-le 1.2.6.• Poluzować nakrętkę (7, rys. 11.35B) mocowa-nia rolki napinacza i obracając śrubę (8) regula-cji naciągu poluzować pasek klinowy napędusprężarki klimatyzacji.

226

• Zdjąć pasek klinowy napędu sprężarki klima-tyzacji.

Wersje z silnikami benzynowym 1,4 orazwysokoprężnym 2,0• Wymontować prawą dolną osłonę przedziałusilnika.• Poluzować nakrętkę (7, rys. 11.35A) mocowa-nia rolki napinacza i obracając śrubę (8) regula-cji naciągu poluzować pasek klinowy napędusprężarki klimatyzacji.• Zdjąć pasek klinowy napędu sprężarki klima-tyzacji.

Zamontowanie• Oczyścić i sprawdzić stan rowków w obukołach pasowych.• Założyć pasek klinowy, zwracając uwagę najego prawidłowe ułożenie w rowkach kół paso-wych. Dopilnować prawidłowego przebieguwszystkich pasków klinowych napędu osprzętui ułożenia ich w rowkach kół pasowych.• Wyregulować naciąg paska klinowego obra-cając śrubą regulacji naciągu tak, aby uzyskaćwłaściwą wartość ugięcia paska między kołamipasowymi wału korbowego i sprężarki klimaty-zacji (wersje z silnikami benzynowymi 1,4 orazwysokoprężnymi 2,0) lub między kołami paso-wymi alternatora i sprężarki klimatyzacji (wersjez silnikiem benzynowym 1,6) — patrz danew podrozdziale 11.1.• Dokręcić właściwym momentem nakrętkęmocowania rolki napinacza paska napędu sprę-żarki kliamtyzacji.

Wersje z silnikiem benzynowym 1,6• Zamontować pasek napędu pompy cieczychłodzącej oraz pompy wspomagania układukierowniczego (patrz odpowiedni opis w p. 1.2.6).

Wersje z silnikami benzynowym 1,4oraz wysokoprężnym 2,0• Zamontować prawą dolną osłonę przedziałusilnika.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIESPRĘŻARKI KLIMATYZACJI

Wymontowanie• Odłączyć akumulator od instalacji elektrycz-nej samochodu.• Podnieść i podeprzeć przód samochodu.• Opróżnić obwód z czynnika chłodniczego.• Wymontować pasek klinowy napędu sprężar-ki klimatyzacji (patrz odpowiedni opis).• Odłączyć od sprężarki klimatyzacji doprowa-dzone do niej przewody czynnika chłodniczegoi zaślepić je oraz odsłonięte otwory sprężarkiodpowiednimi korkami, aby uniknąć zanieczysz-czenia obwodu.

Page 225: nissan almera n15

Klimatyzacja

10

Rys. 7 7.36. Układ klimatyzacjiA — wersja z silnikiem benzynowym, B — wersja z silnikiem wysokoprężnym 1 — sprężarka klimatyzacji, 2 — wsporniksprężarki, 3 — napinacz paska klinowego napędu sprężarki, 4 — odwadniacz, 5 — skraplacz, 6 — zespół klimatyzacji,7 — złącze obsługowe niskiego ciśnienia (napełnianie), 8 — złącze obsługowe wysokiego ciśnienia, 9 — złączeobsługowe niskiego ciśnienia (opróżnianie), 10 — obudowa zespołu klimatyzacji, 11 — parownik, 12 — zawór redukcyjnyciśnienia (rozprężacz)

• Rozłączyć złącza elektryczne sprzęgła elek-tromagnetycznego oraz włącznika ciśnieniowe-go sprężarki.• Odkręcić śruby mocowania sprężarki klimaty-zacji (rys. 11.37) i wyjąć sprężarkę od spodusamochodu.

Zamontowanie• W celu zamontowania sprężarki klimatyzacjiwykonać czynności w kolejności odwrotnej dopodanej podczas jej wymontowania, przestrze-gając następujących wskazówek.• Wymienić wszystkie uszczelki o przekroju okrą-głym oraz odwadniacz klimatyzacji.• Wymienić olej w sprężarce klimatyzacji.

• Napełnić obwód czynnikiem chłodniczym.• Sprawdzić szczelność obwodu czynnika chłod-niczego i prawidłowe działanie klimatyzacji.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEPAROWNIKA

Wymontowanie• Wymontować tablicę rozdzielczą oraz zespółogrzewania (patrz odpowiednie opisy).• Opróżnić obwód z czynnika chłodniczego.• Wymontować zespół ogrzewania (patrz odpo-wiedni opis).• Rozłączyć złącze elektryczne czujnika parow-nika.

227

Page 226: nissan almera n15

Wyposażenie elektryczne

Rys. 11.37. Rozmieszczenie śrub mocowania sprężarkiklimatyzacjiA — wersja z silnikiem benzynowym, B — wersjaz silnikiem wysokoprężnym (czwarta śruba mocowanianiewidoczna na rysunku)

• W przedziale silnika przy przegrodzie czoło-wej rozłączyć połączenia przewodów czynnikachłodniczego.• Odkręcić elementy mocowania obudowy pa-rownika do przegrody czołowej i do zespołuprzewietrzania oraz wyjąć obudowę parownikaz samochodu.• Rozłożyć obudowę parownika i wyjąć parow-nik.

Zamontowanie• W celu zamontowania parownika wykonaćczynności w kolejności odwrotnej do podanejpodczas jego wymontowania, przestrzegającnastępujących wskazówek.• Wymienić wszystkie uszczelki o przekroju okrą-głym oraz odwadniacz klimatyzacji.• Wymienić olej w sprężarce klimatyzacji.• Napełnić obwód czynnikiem chłodniczym.• Sprawdzić poziom cieczy chłodzącej w ukła-dzie chłodzenia silnika.• Sprawdzić szczelność obwodu czynnika chłod-niczego i prawidłowe działanie klimatyzacji.

228

11.2.5. Poduszki powietrznei pasy bezpieczeństwaz napinaczamipirotechnicznymi

Uwaga. Elementy zespołu poduszki powietrznejoraz zwijaczy pasów bezpieczeństwa z napina-czami pirotechnicznymi są mocowane śrubamitypu Torx. Do ich odkręcenia jest konieczneużycie nakładki Resistorx (TX50AP). Po odkręce-niu śrub tych nie wolno ponownie używać.Należy je zastąpić śrubami tego samego typu.

WYMAGANIA BEZPIECZEŃSTWA

Wymagania formalne• Mechanizm uruchamiania poduszki powietrz-nej zawiera materiał wybuchowy. Dlatego obsłu-ga tych urządzeń może odbywać się tylko przezodpowiednio przeszkolonych pracowników sta-cji obsługi, którzy muszą przestrzegać poda-nych dalej wymagań przepisów bezpieczeństwa.• W przypadku odpalenia materiału wybucho-wego i napełnienia poduszki (poduszek) wszyst-kie elementy zespołu poduszki (poduszek) mu-szą być wymienione. Nowe elementy muszą byćoryginalne, aby charakteryzować się parametra-mi technicznymi dostosowanymi do danegomodelu samochodu.Uwaga. Elektroniczny moduł sterowania podwój-nego zespołu poduszek powietrznych (kierowcyi pasażera) znajduje się pod tylną częścią kon-soli środkowej. Podczas zamontowania strzałkęna jego obudowie należy skierować do przodusamochodu.W samochodach wyposażonych tylko w podusz-kę powietrzną kierowcy elektroniczny moduł ste-rowania znajduje się w kole kierownicy. Modułutego nie wolno odłączać od koła kierownicy.• Przed użyciem omomierzy, woltomierzy lubinnych przyrządów pomiarowych działającychpod napięciem, w celu sprawdzenia przewodówi podzespołów elektrycznych, należy bezwzględ-nie odłączyć zespoły poduszek powietrznychkierowcy i pasażera.• Nie wolno przeprowadzać żadnych pomiarówelektrycznych zespołów poduszek powietrznychkierowcy i pasażera.• Przed wszelkimi pracami wymagającymi spa-wania elektrycznego nadwozia (lub innych ele-mentów) należy koniecznie odłączyć akumulatorod instalacji elektrycznej samochodu.Uwaga. Przed rozpoczęciem wszelkich czynno-ści dotyczących tablicy rozdzielczej, kolumnykierownicy, przednich siedzeń, układu sterowa-nia poduszek powietrznych i pirotechnicznychnapinaczy pasów bezpieczeństwa oraz wszel-kich prac wymagających spawania elektryczne-

Page 227: nissan almera n15

Poduszki powietrzne

go nadwozia obowiązkowo należy wyłączyć układsterowania poduszek powietrznych i pirotech-nicznych napinaczy pasów bezpieczeństwa.• Nie należy odłączać akumulatora podczaspracy silnika i przy włączonym zapłonie.• Przed podłączeniem złącza przewodów elek-trycznych należy sprawdzić stan jego styków,obecność i stan gumowej uszczelki oraz stanmechanicznego zatrzasku złącza.

Środki ostrożności podczas obsługipoduszek powietrznych• Nie wolno rozkładać zespołu poduszki po-wietrznej.• Nie wolno narażać zespołu poduszki powietrz-nej na gwałtowne i silne uderzenia.• Nie wolno zbliżać magnesu do zespołu po-duszki powietrznej.• Podczas transportu zespołu jego poduszkapowietrzna powinna być skierowana do góry.• Nie należy obejmować zespołu poduszki po-wietrznej rękami.• Należy przenosić zespół przyciśnięty do ciałai skierowany poduszką powietrzną na zewnątrz.• Osoby nieupoważnione nie mogą przenosićzespołu poduszki powietrznej.

Środki ostrożności podczas magazynowaniapoduszek powietrznych• Przechowywać zespoły w szafie zamykanejna klucz poduszką powietrzną do góry.• Nie podłączać omomierza lub innego źródłanapięcia do zapalnika ładunku poduszki po-wietrznej.• Nie nagrzewać zespołu poduszki powietrznejdo temperatury powyżej 100°C oraz przechowy-wać go z dala od otwartego ognia.• Nie rozbierać, nie ciąć, nie wiercić, nie spa-wać ani nie zmieniać ukompletowania zespołupoduszki powietrznej.• Nie upuszczać zespołu poduszki powietrznejani go nie uderzać.• Nie wyjmować zwory ze złącza przewodówelektrycznych zespołu poduszki powietrznej.• Nie wyrzucać i nie przekazywać jako suro-wiec wtórny zespołu poduszki powietrznej, jeślinie został on uprzednio uruchomiony w samo-chodzie.• Uruchamiać zespół poduszki powietrznej wy-łącznie zamontowany w samochodzie (nie doty-czy poduszek pasażera).• Nie podłączać do zespołu poduszki powietrz-nej przewodów elektrycznych nie przewidzia-nych przez producenta.• Nie montować zespołu z częściowo rozdartąpoduszką powietrzną.

Uwagi dodatkowe• Poduszka powietrzna ulega starzeniu. Od dniapierwszego dopuszczenia do ruchu samochodu

wyposażonego w poduszkę powietrzną możebyć ona użytkowana nie dłużej niż przez 10 lat.• Przed przekazaniem samochodu na złom na-leży zniszczyć poduszkę powietrzną zgodniez odpowiednimi przepisami.

DEZAKTYWACJA UKŁADU PODUSZKIPOWIETRZNEJ• Włączyć zapłon.• Sprawdzić działanie pomarańczowej lampkikontrolnej układu poduszki powietrznej w zesta-wie wskaźników, która powinna zaświecić się powłączeniu zapłonu i zgasnąć po około 7 sekun-dach.• Wyłączyć zapłon.• Odłączyć biegun ujemny akumulatora od in-stalacji elektrycznej samochodu.• Przed wszelkimi dalszymi czynnościami od-czekać co najmniej 10 minut, aby moduł elektro-niczny poduszki powietrznej uległ dezaktywacji.

AKTYWACJA UKŁADU PODUSZKIPOWIETRZNEJUwaga. W najbliższym otoczeniu poduszek po-wietrznych i pirotechnicznych napinaczy pasówbezpieczeństwa nie mogą znajdować się żadneprzedmioty ani osoby.• Podłączyć biegun ujemny akumulatora doinstalacji elektrycznej samochodu.• Otworzyć lewe przednie drzwi i włączyć za-płon ustawiając się w taki sposób, aby nie zająćprzestrzeni, którą wypełnia poduszka podczasnapełnienia się powietrzem.• Sprawdzić, czy pomarańczowa lampka kon-trolna układu poduszki powietrznej w zestawiewskaźników zaświeca się po włączeniu zapłonui gaśnie po około 7 sekundach.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEZESPOŁU PODUSZKI POWIETRZNEJKIEROWCY

Wymontowanie• Dokonać dezaktywacji układu poduszki po-wietrznej (patrz odpowiedni opis).• Z obu stron koła kierownicy za pomocą spe-cjalnej nasadki Resistorx T50 odkręcić śruby (1,rys. 11.38) typu Torx mocowania zespołu po-duszki powietrznej.• Unieść delikatnie zespół poduszki i rozłączyćzłącze (2) jego przewodów elektrycznych.• Wyjąć zespół poduszki powietrznej kierowcyi przechowywać go zgodnie z wymaganiamiprzepisów bezpieczeństwa.

Zamontowanie• W celu zamontowania zespołu poduszki po-wietrznej kierowcy wykonać czynności w kolejno-ści odwrotnej do podanej podczas jego wymon-towania, przestrzegając następujących zaleceń.

229

Page 228: nissan almera n15

Wyposażenie elektryczne

Rys. 11.38. Zespół poduszki powietrznej kierowcy(wersja bez poduszki powietrznej pasażera)1 — śruby mocowania (gniazdo dla nasadki ResistorxT50), 2 — złącze przewodów elektrycznych zespołupoduszki powietrznej, 3 — moduł sterowania

• Wymienić dwie śruby Torx mocujące zespółpoduszki powietrznej kierowcy.• Dokonać aktywacji układu poduszki powietrz-nej i sprawdzić, czy lampka kontrolna układupoduszki powietrznej zaświeca się po włączeniuzapłonu i gaśnie w przewidzianym czasie.

Wymontowanie i zamontowaniezłącza obrotowegoUwaga. Operacja ta dotyczy wyłącznie wersjiz dwoma poduszkami powietrznymi.

Wymontowanie• Dokonać dezaktywacji układu poduszek po-wietrznych (patrz odpowiedni opis).• Wymontować zespół poduszki powietrznejpasażera (patrz odpowiedni opis).• Rozłączyć złącza elektryczne sygnału dźwię-kowego po uprzednim ustawieniu przednich kółw położeniu do jazdy prosto.• Wymontować osłony kolumny kierownicy.• Wykręcić cztery śruby (3, rys. 11.39) mocują-ce złącze obrotowe.

230

Rys. 7 7.39. Złącze obrotowe1 — znak na części ruchomej, 2 — znak na częścinieruchomiej, 3 — śruby mocująceUstawienie złącza obrotowego polega na ustawieniunaprzeciw siebie znaków na części ruchomej i nieruchomejwedług odpowiedniej procedury

• Rozłączyć złącze elektryczne i wyjąć złączeobrotowe.

Zamontowanie• Sprawdzić, czy przednie koła znajdują sięw położeniu do jazdy prosto.• Umieścić złącze obrotowe na właściwym miej-scu.• Sprawdzić, czy złącze obrotowe jest prawidło-wo ustawione. W tym celu należy obrócić jegodolną część w prawo do oporu, a następnie wyko-nać 2,5 obrotu w kierunku przeciwnym do ruchuwskazówek zegara i zgrać znaki na częściach ru-chomej (1, rys. 11.39) i nieruchomej (2) złącza.• Podłączyć złącze przewodów elektrycznychi dokręcić śruby mocujące (3).• Zamontować koło kierownicy oraz wprowa-dzić do jego wnętrza wiązkę przewodów elek-trycznych zespołu poduszki powietrznej i sygna-łu dźwiękowego. Podłączyć złącza elektrycznesygnału dźwiękowego.• Zamontować zespół poduszki powietrznejpasażera (patrz odpowiedni opis).• Dokonać aktywacji układu poduszek powietrz-nych i sprawdzić, czy lampka kontrolna układuzaświeca się po włączeniu zapłonu i gaśniew przewidzianym czasie.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEZESPOŁU PODUSZKI POWIETRZNEJPASAŻERA

Wymontowanie• Otworzyć schowek po prawej stronie tablicyrozdzielczej, uwolnić przytrzymujące go w dol-nej części pręty i wyjąć schowek.• Rozłączyć złącze (4, rys. 11.40) przewodówelektrycznych zespołu poduszki powietrznej pa-sażera.

Page 229: nissan almera n15

Poduszki powietrzne i pasy bezpieczeństwa

Rys. 11.40. Zespół poduszki powietrznej pasażera1 — położenie zespołu poduszki powietrznej, 2 — śrubymocujące, 3 — nakrętki mocujące, 4 — złączeprzewodów elektrycznych zespołu poduszki powietrznej

• Odkręcić sześć śrub (2) Torx za pomocąklucza wyposażonego w nasadkę Resistorx T50,a następnie cztery nakrętki (3) mocowania ze-społu poduszki powietrznej pasażera.• Wyjąć zespół poduszki powietrznej pasażeraostrożnie do góry, ponad tablicę rozdzielczą,i przechowywać go zgodnie z wymaganiamiprzepisów bezpieczeństwa.

Zamontowanie• W celu zamontowania zespołu poduszki po-wietrznej pasażera wykonać czynności w kolej-ności odwrotnej do podanej podczas jego wy-montowania, przestrzegając następujących zale-ceń.• Wymienić sześć śrub Torx mocowania zespo-łu poduszki powietrznej pasażera.• Dokonać aktywacji układu poduszek powietrz-nych i sprawdzić, czy lampka kontrolna układupoduszek powietrznych zaświeca się po włącze-niu zapłonu i gaśnie w przewidzianym czasie.

PASY BEZPIECZEŃSTWA Z NAPINACZAMIPIROTECHNICZNYMI

Wymagania bezpieczeństwa• Po wymontowaniu pasów bezpieczeństwaz napinaczami pirotechnicznymi nie należy ichprzenosić trzymając za pas bezpieczeństwa aniza przewody elektryczne, lecz wyłącznie za obu-dowę zwijacza.• Pasy bezpieczeństwa z napinaczami pirotech-nicznymi należy przechowywać w szafie zamy-kanej na klucz.• Pasów bezpieczeństwa z napinaczami piro-technicznymi nie wolno narażać na silne nagrze-wanie.• Podczas wymiany należy stosować wyłącznieoryginalne pasy bezpieczeństwa z napinaczami

pirotechnicznymi przeznaczone do danego mo-delu samochodu.• Pasy bezpieczeństwa z napinaczami pirotech-nicznymi należy zawsze wymieniać parami.• Po zamontowaniu pasów bezpieczeństwa z na-pinaczami pirotechnicznymi i włączeniu zapłonunależy unikać wkładania ręki pod taśmę pasabezpieczeństwa w pobliżu zwijacza.• Zabrania się stosowania innych niż przewi-dziane przez ich producenta złączy przewodówelektrycznych pasów bezpieczeństwa z napina-czami pirotechnicznymi.• Przed wszelkimi pracami spawalniczymi w sa-mochodzie należy odłączyć akumulator od in-stalacji elektrycznej samochodu.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEPASA BEZPIECZEŃSTWA Z NAPINACZEMPIROTECHNICZNYM

Wymontowanie• Dokonać dezaktywacji układu poduszek po-wietrznych (patrz odpowiedni opis).• Wymontować śrubę (1, rys. 11.41) dolnegomocowania zwijacza pasa bezpieczeństwa dosłupka środkowego.

Rys. 11.41. Pasy bezpieczeństwa z napinaczamipirotechnicznymi1 — śruba dolnego mocowania zwijacza pasa, 2 — śrubagórnego mocowania (gniazdo dla nasadki Resistonc T50)zwijacza pasa, 3 — dźwignia bezpieczeństwaw położeniu aktywacji napinaczy pirotechnicznych,4 — dźwignia bezpieczeństwa w położeniu dezaktywacjinapinaczy pirotechnicznych

231

Page 230: nissan almera n15

Wyposażenie elektryczne

Rys. 11.42. Rozmieszczenie elementów zespołu poduszek powietrznych i napinaczy pirotechnicznych pasówbezpieczeństwa (wersja z dwoma poduszkami powietrznymi)1 — elektroniczne urządzenie sterujące, 2 — zwijacze pasów bezpieczeństwa z napinaczami pirotechnicznymi,3 — zespół poduszki powietrznej pasażera, 4 — zespół poduszki powietrznej kierowcy, 5 — złącze obrotowe

• Wymontować urządzenie regulacji wysokościgórnego punktu mocowania pasa bezpieczeń-stwa, a następnie wymontować górny punktmocowania pasa bezpieczeństwa ze słupka środ-kowego.• Zdjąć pokrycie tapicerskie dolnej części słup-ka środkowego oraz pierścień prowadzący pasbezpieczeństwa.• Przesunąć dźwignię bezpieczeństwa napina-cza pirotechnicznego do góry w położenie dez-aktywacji (4) napinaczy pirotechnicznych (ładu-nek pirotechniczny zabezpieczony przed odpa-leniem) i założyć na nią zawleczkę, abyuniemożliwić przypadkowe jej odbezpieczenie.• Wymontować śrubę (2) górnego mocowaniazwijacza pasa (śruba przystosowana do nasadkiResistorx T50).• Wyjąć ostrożnie zwijacz z napinaczem piro-technicznym i rozłączyć złącze jego przewodów.• Przestrzegać przepisów i zaleceń bezpieczeń-stwa podczas przenoszenia i przechowywaniazdjętego pasa bezpieczeństwa z napinaczempirotechnicznym.

Zamontowanie• W celu zamontowania pasa bezpieczeństwaz napinaczem pirotechnicznym wykonać czyn-

232

ności w kolejności odwrotnej do podanej pod-czas jego wymontowania, przestrzegając nastę-pujących zaleceń.• Przesunąć dźwignię bezpieczeństwa napina-cza pirotechnicznego na dół (3) do położenia„godziny 10", zaś podczas zamontowania wy-mienić wszystkie śruby Torx.• Dokonać aktywacji układu poduszek powietrz-nych i sprawdzić, czy lampka kontrolna układuzaświeca się po włączeniu zapłonu i gaśniew przewidzianym czasie.

11.2.6. Schematy instalacjielektrycznej

Na rysunkach 11.43 do 11.54 przedstawionoschematy poszczególnych obwodów instalacjielektrycznej samochodu zawierające oznacze-nia poszczególnych elementów wyposażeniaelektrycznego i kolorów przewodów.

Page 231: nissan almera n15

Schematy instalacji elektrycznej

Rys. 11.43. Schemat połączeń zasilania elektrycznego1 — akumulator, 2 — wyłącznik samoczynny elektrycznego sterowania szyb i otwierania dachu, 3 — wyłącznik zapłonu(stacyjka), 4 — (+) zasilania po włączeniu zapłonu, 5 — do rozrusznika, 6 — przełącznik oświetlenia, 7 — wyłącznikprzednich świateł przeciwmgłowych, 8 — przekaźnik ogrzewania, przewietrzania i klimatyzacji, 9 — przekaźnik wstępnyzasilania elementów wyposażenia elektrycznego, 10 — przekaźnik wtórny zasilania elementów wyposażenia elektrycznegoX — połączenie z alternatorem, Y — połączenie z elektrycznym sterowaniem szyb i otwieraniem dachuOznaczenia kolorów przewodów: W — biały, OR — pomarańczowy, Y — żółty, GY — szary, L — niebieski,LG — jasnozielony, BR — brązowy, B — czarny, R — czerwony, P — różowy, G — zielony, PU — fioletowy,SB — błękitny, CH — ciemnobrązowy, DG — ciemnozielony

233

Page 232: nissan almera n15

Wyposażenie elektryczne

Rys. 11.44. Obwód rozruchuA — mechaniczna skrzynka przekładniowa, B — automatyczna skrzynka przekładniowa, 1 — wyłącznik zapłonu,2 — rozrusznik, 3 — stycznik wielofunkcyjny, 4 — przekaźnik blokady uruchamiania silnika, 5 — akumulator, 6 — skrzynkabezpieczników we wnętrzu nadwoziaBatterie + permanent — (+) zasilania stałego, Essence — wersja z silnikiem benzynowym, Diesel — wersja z silnikiemwysokoprężnymOznaczenia kolorów przewodów: W — biały, OR — pomarańczowy, Y — żółty, GY — szary, L — niebieski, LG — jasnozielony,BR — brązowy, B — czarny, R — czerwony, P — różowy, G — zielony, PU — fioletowy, SB — błękitny, CH — ciemnobrązowy,DG — ciemnozielony

Rys. 11.45. Obwód ładowaniaA — wersje z silnikiem benzynowym, B — wersje z silnikiem wysokoprężnym, 1 — alternator, 2 — skrzynkabezpieczników we wnętrzu nadwozia, 3 — lampka kontrolna ładowania akumulatora, 4 — złącze głównej wiązkiprzewodów, 5 — skrzynka bezpieczników w przedziale silnika+ APC — (+) zasilania po włączeniu zapłonu, Batterie + permanent — (+) zasilania stałego.Oznaczenia kolorów przewodów: W — biały, OR — pomarańczowy, Y — żółty, GY — szary, L — niebieski, LG — jasnozielony,BR — brązowy, B — czarny, R — czerwony, P — różowy, G — zielony, PU — fioletowy, SB — błękitny, CH — ciemnobrązowy,DG — ciemnozielony

234

Page 233: nissan almera n15

Schematy instalacji elektrycznej

Rys. 71.46. Obwód świateł drogowych i mijania1 — przełącznik oświetlenia, 2 — prawy reflektor, 3 — lewy reflektor, 4 — żarnik światła drogowego, 5 — żarnik światłamijania, 6 — lampka kontrolna świateł drogowych, 7 — złącze głównej wiązki przewodówBatterie + permanent — (+) zasilania stałego, ROUTE — światła drogowe, CODE — światła mijania, APPEL — sygnałświetlny, 1ERE — pierwsze położenie, 2NDE — drugie położenie, OFF — położenie wyłączenia.Oznaczenia kolorów przewodów: W — biały, OR — pomarańczowy, Y — żółty, GY — szary, L — niebieski,LG — jasnozielony, BR — brązowy, B — czarny, R — czerwony, P — różowy, G — zielony, PU — fioletowy,SB — błękitny, CH — ciemnobrązowy, DG — ciemnozielony

Rys. 11.47. Obwód świateł pozycyjnychA — wersje wcześniejsze, B — wersjepóźniejsze1 — przełącznik oświetlenia, 2 — wyłącznikprzednich świateł przeciwmgłowych,3 — lewe przednie światło pozycyjne,4 — prawe przednie światło pozycyjne,5 — lewe tylne światło pozycyjne,6 — prawe tylne światło pozycyjne,7 — lewe światło oświetlenia tablicyrejestracyjnej, 8 — prawe światłooświetlenia tablicy rejestracyjnejFUSIBLE — bezpiecznik, Batterie +permanent — (+) zasilania stałego,1ST — pierwsze położenie, 2ND — drugiepołożenie, OFF — położenie wyłączeniaOznaczenia kolorów przewodów:W — biały, OR — pomarańczowy,Y — żółty, GY — szary, L — niebieski,LG — jasnozielony, BR — brązowy,B — czarny, R — czerwony, P — różowy,G — zielony, PU — fioletowy,SB — błękitny, CH — ciemnobrązowy,DG — ciemnozielony

®

235

Page 234: nissan almera n15

Wyposażenie elektryczne

Batterie+ permanent

I FUSIBLE

|15(7,5A)

Rys. 11.48. Obwód kierunkowskazów i świateł awaryjnych1 — włącznik świateł awaryjnych, 2 — przekaźnik kierunkowskazów i świateławaryjnych, 3 — przełącznik kierunkowskazów, 4 — lampka kontrolna prawychkierunkowskazów, 5 — lampka kontrolna lewych kierunkowskazów,6 — kierunkowskaz prawy tylny, 7 — kierunkowskaz prawy boczny,8 — kierunkowskaz prawy przedni, 9 — kierunkowskaz lewy tylny,10 — kierunkowskaz lewy boczny, 11 — kierunkowskaz lewy przedni+ APC — (+) zasilania po włączeniu zapłonu. Batterie + permanent — (+) zasilaniastałego, FUSIBLE — bezpiecznik, ON — położenie włączenia,OFF — położenie wyłączeniaOznaczenia kolorów przewodów: W — biały, OR — pomarańczowy, Y — żółty,GY — szary, L — niebieski, LG — jasnozielony, BR — brązowy, B — czarny,R — czerwony, P — różowy, G — zielony, PU — fioletowy, SB — błękitny,CH — ciemnobrązowy, DG — ciemnozielony

® 11

Pu/R irtii irtii rti

B B

l PU/R > X G^—J

Rys. 11.49. Obwód tylnego światła przeciwmgłowegoA — wersja 4-drzwiowa, B — wersje 3- i 5-drzwiowa1 — przełącznik oświetlenia, 2 — przekaźnik tylnego światła przeciwmgłowego, 3 — wyłącznik tylnego światłaprzeciwmgłowego, 4 — tylne światło przeciwmgłowe. X — do obwodu sygnalizacji pozostawienia włączonych światełpo wyłączeniu silnika, Y — do skrzynki bezpieczników wewnątrz nadwozia. Batterie + permanent — (+) zasilania stałego,1 ST — pierwsze położenie, 2ND — drugie położenie, OFF — położenie wyłączeniaOznaczenia kolorów przewodów: W — biały, OR — pomarańczowy, Y — żółty, GY — szary, L — niebieski,LG — jasnozielony, BR — brązowy, B — czarny, R — czerwony, P — różowy, G — zielony, PU — fioletowy, SB — błękitny,CH — ciemnobrązowy, DG — ciemnozielony

236

Page 235: nissan almera n15

Schematy instalacji elektrycznej

Rys. 11.50. Obwód przednich świateł przeciwmgłowych1 — przełącznik oświetlenia, 2 — przekaźnik przednichświateł przeciwmgłowych, 3 — wyłącznik przednichświateł przeciwmgłowych, 4 — lewy reflektorprzeciwmgłowy, 5 — prawy reflektor przeciwmgłowy.X — do skrzynki bezpieczników. Batterie + permanent —(+) zasilania stałego, 1ST — pierwsze położenie,2ND — drugie położenie, OFF — położenie wyłączenia.Oznaczenia kolorów przewodów: W — biały,OR — pomarańczowy, Y — żółty, GY — szary,L — niebieski, LG — jasnozielony, BR — brązowy,B — czarny, R — czerwony, P — różowy, G — zielony,PU — fioletowy, SB — błękitny, CH — ciemnobrązowy,DG — ciemnozielony

Rys. 11.51. Obwód świateł hamowania1 — włącznik świateł hamowania, 2 — lewe światłohamowania, 3 — prawe światło hamowania, 4 — dodatkoweświatło hamowaniaX — do świateł pozycyjnych, Y — tylko wersje 3- i 5-drzwiowe.Batterie + permanent — (+) zasilania stałego,ENCLENCHE — włączone, DECLENCHE — wyłączone.Oznaczenia kolorów przewodów: W — biały,OR — pomarańczowy, Y — żółty, GY — szary, L — niebieski,LG — jasnozielony, BR — brązowy, B — czarny,R — czerwony, P — różowy, G — zielony, PU — fioletowy,SB — błękitny, CH — ciemnobrązowy, DG — ciemnozielony

Rys. 11.52. Obwód zamka centralnego1 — wyłącznik cieplny, 2 — modułelektroniczny sterowania zamkacentralnego, 3 — wyłącznik sterowaniadrzwi przednich lewych, 4 — wyłącznikcieplny siłownika drzwi przednichlewych, 5 — siłownik drzwi przednichlewych, 6 — siłownik drzwi przednichprawych, 7 — siłownik drzwi tylnychlewych, 8 — siłownik drzwi tylnychprawych, 9 — czujnik położeniasiłownika drzwi przednich lewychBatterie + permanent — (+) zasilaniastałego, Fusible — bezpiecznik,Deverr. — odblokowanie,Verr. — zablokowanie, Sens du flux decourant — kierunek przepływu prądu.Vers deverr. — do odblokowania, Versverr. — do zablokowania, Sens de fonct.de commande — kierunek działaniapolecenia.

Oznaczenia kolorów przewodów:W — biały, OR — pomarańczowy,Y — żółty, GY — szary, L — niebieski,LG — jasnozielony, BR — brązowy,B — czarny, R — czerwony, P — różowy,G — zielony, PU — fioletowy,SB — błękitny, CH — ciemnobrązowy,DG — ciemnozielony

©-s-

- B -

®

• a

- B -

237

Page 236: nissan almera n15

Wyposażenie elektryczne

B

Rys. 11.53. Obwód świateł cofaniaA — wersje 3- i 5-drzwiowa,B — wersja 4-drzwiowa1 — włącznik świateł cofaniamechanicznej skrzynkiprzekładniowej, 2 — stycznikwielofunkcyjny automatycznejskrzynki przekładniowej, 3 — leweświatło cofania, 4 — prawe światłocofania+ APC — (+) zasilania po włączeniuzapłonu, R — bieg wsteczny,AUTRES — pozostałe biegi

Rys. 11.54. Schemat elektryczny obwodu klimatyzacjiA — wersje z silnikiem benzynowym, B — wersje z silnikiem wysokoprężnym1 — silnik dmuchawy, 2 — rezystancja silnika dmuchawy, 3 — wyłącznik dmuchawy, 4 — wyłącznik klimatyzacji,5 — termistorowy moduł sterowania, 6 — silnik przesłony recyrkulacji powietrza we wnętrzu pojazdu, 7 — wyłącznikrecyrkulacji powietrza we wnętrzu pojazdu, 8 — przekaźnik klimatyzacji, 9 — podwójny włącznik ciśnieniowy,10 — wyłącznik cieplny sprzęgła elektromagnetycznego sprężarki klimatyzacji, 11 — sprężarka klimatyzacji,12 — elektrozawór zwiększonej prędkości obrotowej biegu jałowego, 13 — przekaźnik nr 1 wentylatora chłodnicy,14 — przekaźnik nr 2 wentylatora chłodnicy, 15 — przekaźnik nr 3 wentylatora chłodnicy, 16 — elektroniczne urządzeniesterujące silnika, 17 — wentylator elektryczny nr 1, 18 — wentylator elektryczny nr 2X — do oświetlenia wnętrza, + APC — (+) zasilania po włączeniu zapłonu, Batterie + permanent — (+) zasilania stałego,FRE — dopływ świeżego powietrza z zewnątrz, REC — recyrkulacja powietrza we wnętrzu

238

Page 237: nissan almera n15

12 NADWOZIE

12.1. CHARAKTERYSTYKATECHNICZNA

DANE OGÓLNE

Nadwozie jest samonośne, wykonane z wytło-czek z blachy stalowej, zgrzewane elektrycznie.Rodzaje nadwozia:— kombilimuzyna 3-drzwiowa w wersji osobo-wej;— kombilimuzyna 5-drzwiowa w wersji osobo-wej;— limuzyna 4-drzwiowa;— kombilimuzyna 3- lub 5-drzwiowa w wersjiużytkowej (Van).Liczba miejsc (łącznie z kierowcą):

— wersje osobowe: 5;— wersje użytkowe (Van): 2.Współczynnik oporu aerodynamicznego (cx):— wersje 3- i 5-drzwiowa: 0,33;— wersja 4-drzwiowa: 0,32.

Wymiary (mm)

Rodzaj nadwozia

DługośćSzerokośćWysokośćRozstaw kół przednich*Rozstaw kół tylnych*Rozstaw osiZwis przedniZwis tylny

3- i 5-drzwiowe

412016901395

1480/ 14701445/1435

2535830755

4-drzwiowe

432016901395

1480/ 14701445/1435

2535830955

* Z kołami o średnicy obręczy 13" /14".

Masy (kg)

Rodzaj nadwozia

Rodzaj silnika

Masa własnaMasa całkowita dopuszczal-na- w tym maksymalnie na ośprzednią- w tym maksymalnie na ośtylnąMasa dopuszczalna holo-wanej przyczepy z hamul-camiDopuszczalne obciążeniebagażnika dachowegoDopuszczalne obciążeniehaka holowniczego

3-drzwiowe

1,4

1035do1131

1545

815

785

900

75

50

1,6

1070do1171

1595

855

785

1120 (1160)

75

50

2,0 D

1140do1212

1630

900

790

840

75

50

5-drzwiowe

1,4

1045do1140

1545

815

785

900

75

50

1,6

1085do1188

1595

855

785

1120(1160)

75

50

2,0 D

1155 do 1225

1630

900

790

840

75

50

4-drzwiowe

1,4

1070do1131

1545

815

785

900

75

50

2,0 D

1145do1219

1630

900

790

840

75

50

Jwaga: w nawiasach podano wartości dla wersji z automatyczną skrzynką przekładniową różniące się od wartości dla wersji ze skrzynkąnechaniczną.

239

Page 238: nissan almera n15

Nadwozie

12.2. OBSŁUGA I NAPRAWA

Uwaga. Niniejszy rozdział dotyczy jedynie odej-mowanych elementów nadwozia.

12.2.1. Przednia część nadwozia

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEPOKRYWY PRZEDZIAŁU SILNIKA

• Otworzyć pokrywę przedziału silnika.• Korzystając z pomocy drugiej osoby podtrzy-mać pokrywę przedziału silnika z obu stronsamochodu.• Odkręcić śruby mocowania zawiasów do po-krywy przedziału silnika.• Zdjąć pokrywę przedziału silnika.

Zamontowanie• Korzystając z pomocy drugiej osoby usta-wić pokrywę przedziału silnika na ramionach

Rys. 12.1. Szerokości szczelin drzwi i pokrywwzględem nadwoziaSzczelina 1 — wartość 3,5 ± 1 mm,szczeliny 2 do 5 — wartość 5 ± 1 mm

Rys. 72.3. Regulacja położenia pokrywy przedziałusilnika1 — śruby mocowania zawiasu umożliwiające regulacjępołożenia pokrywy (po prawej stronie analogiczneśruby)

zawiasów i wkręcić ręką śruby (1, rys. 12.3)mocowania zawiasów po obu stronach po-krywy.• Wyregulować położenie pokrywy względemkrawędzi przedziału silnika (patrz dalszy opis).

REGULACJA POŁOŻENIA POKRYWYPRZEDZIAŁU SILNIKA• Poluzować śruby mocowania zawiasów po-krywy przedziału silnika.• Ustawić pokrywę przedziału silnika tak, abyzaczep zabezpieczający jej zamka uniemożli-wiał otwarcie pokrywy, gdy znajduje się ona o1 do 1,5 mm powyżej krawędzi przednich błot-ników.• Sprawdzić, czy szerokość szczeliny międzytylną krawędzią pokrywy przedziału silnika i kra-wędzią pasa podokiennego jest prawidłowa.

Rys. 12.2. Zespół pokrywyprzedziału silnika1 — pokrywa przedziału silnika,2 — wykładzina tłumiąca hałas,3 — uszczelka, 4 — podpórkapokrywy, 5 — zderzak gumowyo regulowanym położeniu,6 — zaczep zamka, 7 — zespółlinki otwierania zamka pokrywy

240

Page 239: nissan almera n15

Przednia część nadwozia

i. 12.4. Regulacja położenia zamka pokrywyedziału silnika- śruby mocowania zamka pokrywy przedziału silnika

Dokręcić śruby mocowania zawiasów pokry-przedziału silnika.

Poluzować śruby (1, rys. 12.4) mocowanianka pokrywy przedziału silnika.Kilkakrotnie opuścić delikatnie pokrywę prze-lału silnika (bez zamykania), aby umożliwićiwidłowe ustawienie się zamka w środkowymłożeniu.Ustawić przednią krawędź pokrywy przedziałulika o 2 mm powyżej krawędzi przednich błotni-N, obracając odpowiednio gumowe ogranicznikiłożenia pokrywy o regulowanej wysokościlieszczone na górnej powierzchni przedniegosa nadwozia (wysokość swobodna 12 mm).TÓcić uwagę, aby szerokość szczeliny międzylą krawędzią pokrywy przedziału silnika i krawę-ą pasa podokiennego była prawidłowa.Dokręcić śruby mocowania zamka pokrywy:edziału silnika.Zamknąć pokrywę przedziału silnika.

WMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEERZAKA PRZEDNIEGO

wmontowanieOtworzyć pokrywę przedziału silnika.Odpiąć zatrzaski i zdjąć ozdobną osłonę wlo-powietrza.Wymontować kierunkowskazy przednie odłą-ając złącza ich przewodów elektrycznych orazkręcając po jednej śrubie mocowania kierun-wskazu (patrz rys. 11.14).Odkręcić śruby górnego mocowania zderza-przedniego (patrz rys. 12.8).

Wymontować osłony przeciwbłotne z wnęk\ przednich.Odpiąć zaczepy bocznego mocowania zde-ika przedniego (patrz rys. 12.6).Wykręcić śruby dolnego mocowania zderzaka:edniego (patrz rys. 12.7).Wyciągnąć zderzak do przodu. Zachowaćtrożność, aby nie porysować powłoki lakiero-j błotników przednich.

Rys. 72.5. Zderzaki i osłony ozdobneA — zderzak przedni, B — zderzak tylny wersji3- i 5-drzwiowej, C — zderzak tylny wersji 4-drzwiowej1 — ozdobna osłona wlotu powietrza, 2 — zderzakprzedni, 3 — wspornik zderzaka przedniego,4 — poduszka gumowa

Rys. 12.6. Usytuowanie zaczepu bocznego mocowaniazderzaka przedniego

241

Page 240: nissan almera n15

Nadwozie

Rys. 12.7. Rozmieszczenie śrub dolnego mocowaniazderzaka przedniego

ZamontowanieW celu zamontowania zderzaka przedniego na-leży wykonać czynności w kolejności odwrotnejdo podanej podczas jego wymontowania.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEBŁOTNIKA PRZEDNIEGO

Wymontowanie• Otworzyć pokrywę przedziału silnika.• Wymontować osłonę przeciwbłotną z wnękikoła przedniego.• Wymontować zderzak przedni (patrz odpo-wiedni opis).• Wymontować kierunkowskaz boczny.• Odkręcić śruby górnego mocowania błotnikaprzedniego (patrz rys. 12.10).• Odkręcić śrubę bocznego mocowania błotni-ka przedniego umieszczoną we wnęce kierun-kowskazu (patrz rys. 12.10) oraz śrubę dolnegomocowania błotnika przedniego (rys. 12.11).• Zdjąć błotnik przedni.

ZamontowanieW celu zamontowania błotnika przedniego nale-ży wykonać czynności w kolejności odwrotnejdo podanej podczas jego wymontowania.

12.2.2. Drzwi boczne i szyby

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEDRZWI BOCZNYCH

Wymontowanie• Odłączyć akumulator od instalacji elektrycz-nej samochodu.• Wymontować pokrycie drzwi (patrz odpowiedniopis).

242

Rys. 12.8. Rozmieszczenie śrub górnego mocowaniazderzaka przedniego

Rys. 72.9. Zespół błotnika przedniego1 — błotnik przedni, 2 — osłona wnęki koła,3 — wspornik, 4 — listwa ochronna

1

Rys. 72.70. Rozmieszczenie śrub mocowania błotnikaprzedniego

Page 241: nissan almera n15

Drzwi boczne i szyby

Rys. 12.11. Usytuowanie śruby dolnego mocowaniabłotnika przedniego

• Rozłączyć złącza przewodów elektrycznychi wyciągnąć przewody elektryczne z drzwi.• Wymontować oś obrotu ogranicznika otwar-cia drzwi.• Korzystając z pomocy drugiej osoby przytrzy-mać drzwi i odkręcić śruby mocowania drzwi dozawiasów (patrz rys. 12.13).• Wyjąć drzwi z samochodu.

ZamontowanieW celu zamontowania drzwi bocznych należywykonać czynności w kolejności odwrotnej dopodanej podczas ich wymontowania.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEPOKRYCIA DRZWI PRZEDNICH

Wymontowanie• Odłączyć akumulator od instalacji elektrycz-nej samochodu.• Zdjąć osłonę zewnętrznego lusterka wstecz-nego.

Rys. 12.13. Wymontowanie drzwi1 — ogranicznik otwarcia drzwiStrzałkami wskazano śruby mocowania zawiasówdo drzwi

• Za pomocą płaskiego narzędzia podważyći zdjąć osłonę ozdobną wewnętrznej klamki drzwiprzednich (patrz rys. 12.20).• Jeśli samochód jest wyposażony w mecha-nizm ręcznego podnoszenia szyby, zdjąć korbkętego mechanizmu.

6

Rys. 12.12. DrzwiA — drzwi przednie, B — drzwi tylne1 — poszycie drzwi, 2 — szkielet drzwi, 3 — folia uszczelniająco-izolacyjna, 4 — uszczelka drzwi, 5 -6 — ogranicznik otwarcia drzwi, 7 — listwa ochronna, 8 — prowadnica szyby

243

Page 242: nissan almera n15

Nadwozie

Rys. 12.14. Rozmieszczenie śrub mocowania zawiasudrzwi do nadwozia

Rys. 12.15. Możliwekierunki regulacji ryglazamka drzwi1 — wkręty mocowaniarygla zamka drzwi

• Jeśli samochód jest wyposażony w elektrycz-ne sterowanie szyb, za pomocą płaskiego na-rzędzia podważyć i odchylić (patrz rys. 12.19)umieszczoną w podłokietniku płytkę przełączni-ków (drzwi lewe) lub przełącznika (drzwi prawe)oraz rozłączyć złącza przewodów elektrycznychi wyjąć tę płytkę.• W modelach do marca 1996 podważyć i zdjąćpokrywę podłokietnika, a następnie wykręcićśruby znajdujące się pod pokrywą podłokietnika(patrz rys. 12.17).• W modelach od kwietnia 1996 wymontowaćuchwyt wewnętrzny drzwi przednich.

Rys. 12.16. Zespół pokrycia drzwi przednichA — do marca 1996, B — od kwietnia 1996, C — wersja 4- i 5-drzwiowa, D — wersja 3-drzwiowa1 — pokrycie tapicerskie, 2 — schowek, 3 — podłokietnik, 4 — osłona klamki wewnętrznej, 5 — uchwyt drzwi,6 — płytka przełączników elektrycznego sterowania szyby

244

Page 243: nissan almera n15

Drzwi boczne i szyby

Rys. 12.17. Rozmieszczenie elementówmocowania pokrycia drzwi przednichwcześniejszej wersji

Rys. 12.18. Rozmieszczenie elementów mocowaniapokrycia drzwi przednich późniejszej wersji

Rys. 12.19. Wyjmowanie z drzwi przednich płytkiprzełączników elektrycznego sterowania szyby

• Wykręcić śrubę mocowania klamki wewnętrz-nej drzwi przednich.• Wykręcić śruby mocowania pokrycia do szkie-letu drzwi przednich (patrz rys. 12.17 i 12.18).• Odpiąć sprężyste zatrzaski i zdjąć pokryciez drzwi przednich.

ZamontowanieW celu zamontowania pokrycia drzwi przednichnależy wykonać czynności w kolejności odwrot-nej do podanej podczas jego wymontowania.

Rys. 12.20. Wyjmowanie osłony klamki wewnętrznejdrzwi przednich

245

Page 244: nissan almera n15

Nadwozie

Rys. 12.21. Zespół pokrycia drzwi tylnychA — wersja z ręcznym sterowaniem szyb, B — wersjaz elektrycznym sterowaniem szyb1 — pokrycie tapicerskie, 2 — osłona klamkiwewnętrznej, 3 — uchwyt drzwi, 4 — przełącznikelektrycznego sterowania szyby

Rys. 12.22. Rozmieszczenie elementów mocowaniapokrycia drzwi tylnych

246

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEPOKRYCIA DRZWI TYLNYCH

Wymontowanie

• Za pomocą płaskiego wkrętaka zdjąć osłonęozdobną klamki wewnętrznej drzwi tylnych.• Jeśli samochód jest wyposażony w mecha-nizm ręcznego podnoszenia szyby, zdjąć korb-kę tego mechanizmu.• Jeśli samochód jest wyposażony w elek-tryczne sterowanie szyb, za pomocą płaskiegonarzędzia podważyć i odchylić umieszczonąw podłokietniku płytkę przełącznika oraz roz-łączyć złącza przewodów elektrycznych i wy-jąć tę płytkę.• Wymontować uchwyt wewnętrzny drzwi tyl-nych.

Rys. 12.23. Widok szkieletu drzwi po zdjęciu pokryciaA — drzwi przednie, B — drzwi tylne1 — śruby mocowania silnika elektrycznego mechanizmusterowania szyby, 2 — śruby mocowania wspornikaprowadnicy szyby, 3 — śruby mocowania i regulacjipołożenia przegubu mechanizmu otwierania drzwi,4 — śruba mocowania klamki wewnętrznej drzwi,5 — śruby mocowania ramki szyby nieruchomej,6 — śruby mocowania uchwytu szyby, 7 — śrubymocowania wzmocnienia szkieletu drzwi

Page 245: nissan almera n15

Drzwi boczne i szyby

Rys. 72.24. Zespół szyb drzwiA — wersja z ręcznym sterowaniem, B — wersja z elektrycznym sterowaniem, C — zespół drzwi przednich, D — zespółdrzwi tylnych1 — uszczelka szyby ruchomej, 2 — szyba, 3 — mechanizm sterowany elektrycznie, 4 — mechanizm sterowany ręcznie,5 — korbka, 6 — prowadnica szyby, 7 — szyba tylna nieruchoma, 8 — uszczelka szyby nieruchomej, 9 — zawiasy drzwi,10 — ogranicznik otwarcia drzwi

• Wykręcić śrubę mocowania klamki wewnętrz-nej drzwi tylnych.• Wykręcić śruby mocowania pokrycia drzwitylnych (rys. 12.22).• Odpiąć sprężyste zatrzaski i zdjąć pokryciez drzwi tylnych.

Zamontowanie

W celu zamontowania pokrycia drzwi tylnychnależy wykonać czynności w kolejności odwrot-nej do podanej podczas jego wymontowania.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEMECHANIZMU PODNOSZENIA SZYBYDRZWI BOCZNYCH

Wymontowanie• Wymontować pokrycie drzwi (patrz odpowied-ni opis) oraz odkleić folię uszczelniającą zeszkieletu drzwi.

• W wersjach wyposażonych w elektryczne ste-rowanie szyb w przednich drzwiach ustawićszybę tak, aby były widoczne śruby mocowaniawspornika szyby do jej prowadnicy.• Odkręcić śruby mocowania uchwytu szybydo mechanizmu podnoszenia.• Za pomocą taśmy samoprzylepnej przytrzy-mać szybę w opisanym poprzednio położeniulub wyjąć ją po uprzednim wyjęciu uszczelkiszyby w ramce drzwi.• W przednich drzwiach wymontować wzmoc-nienie boczne ze szkieletu drzwi.• W wersjach wyposażonych w elektryczne ste-rowanie szyb rozłączyć złącze przewodów elek-trycznych i wykręcić śruby mocowania silnikaelektrycznego mechanizmu podnoszenia szybyoraz wyjąć silnik elektryczny.• Wykręcić śruby mocujące mechanizm pod-noszenia szyby.• Wyjąć mechanizm podnoszenia szyby przezotwory w szkielecie drzwi.

247

Page 246: nissan almera n15

Nadwozie

Rys. 72.25. Mechanizm otwierania drzwiA — drzwi przednie, B — drzwi tylne, C — wersja 3-drzwiowa, D — wersje 4- i 5-drzwiowa1 — klamka zewnętrzna, 2 — wspornik klamki zewnętrznej, 3 — cięgła zamka drzwi, 4 — wspornik cięgieł, 5 — zamekdrzwi z bębenkiem, 6 — zamek drzwi bez bębenka, 7 — siłownik centralnego blokowania drzwi, 8 — osłona klamkiwewnętrznej, 9 — klamka wewnętrzna, 10 — rygiel zamka, 11 — podkładka rygla, 12 — cięgła, 13 — zaczep sprężysty,14 — zderzak (ogranicznik)

ZamontowanieW celu zamontowania mechanizmu podnosze-nia szyby drzwi bocznych należy wykonać czyn-ności w kolejności odwrotnej do podanej pod-czas jego wymontowania.

WYMONTOWANIE MECHANIZMUOTWIERANIA DRZWI BOCZNYCH

Wymontowanie• Wymontować pokrycie drzwi (patrz odpowiedniopis).• Odkleić częściowo folię uszczelniającą zeszkieletu drzwi.

Klamka zewnętrzna• Rozłączyć cięgło między zamkiem drzwi i klam-ką zewnętrzną.• Wykręcić nakrętkę mocowania klamki ze-wnętrznej wewnątrz szkieletu drzwi.• Wyjąć klamkę zewnętrzną.

248

Rys. 12.26. Rozmieszczenie wkrętów mocowaniazamka drzwi przednich

Page 247: nissan almera n15

Drzwi boczne i szyby

Rys. 12.27.Rozmieszczeniewkrętów mocowaniazamka drzwi tylnych

Zamek drzwi• Rozłączyć cięgło między zamkiem drzwi i klam-ką zewnętrzną.• Odkręcić trzy wkręty mocowania zamka drzwi(patrz rys. 12.26 lub 12.27) oraz (w wersjachz centralnym blokowaniem drzwi) śruby moco-wania siłownika zamka centralnego.• Odłączyć cięgła od klamki wewnętrznej orazod przegubów zamka drzwi.• Wyjąć zamek drzwi.

ZamontowanieW celu zamontowania mechanizmu otwieraniadrzwi należy wykonać czynności w kolejności od-

wrotnej do podanej podczas jego wymontowa-nia.

WYMIANA SZYBY PRZEDNIEJ I TYLNEJSzyby przednia i tylna są wklejane do nadwoziai mają istotny wpływ na jego sztywność, a tymsamym i na bierne bezpieczeństwo samochodu.Elementy te należy wymieniać w specjalistycznejstacji obsługi.

WYMIANA SZYBY DRZWI PRZEDNICHLUB TYLNYCH

Wymontowanie• Odłączyć akumulator od instalacji elektrycz-nej samochodu.• Wymontować pokrycie drzwi przednich lubtylnych (patrz odpowiedni opis) oraz odkleićfolię uszczelniającą ze szkieletu drzwi.• Ustawić szybę tak, aby były widoczne śrubymocowania wspornika szyby do prowadnicyi odkręcić te śruby.• Wyjąć uszczelkę z drzwi.• W drzwiach tylnych wymontować prowadnicęszyby, a następnie szybę nieruchomą.• Unieść nieco szybę ruchomą, następnie po-chylić ją do przodu i wyjąć do góry z wnętrzaszkieletu drzwi.

Rys. 72.28. Zespół drzwi tyłu nadwozia wersji 3- i 5-drzwiowej1 — drzwi tyłu nadwozia, 2 — zawias, 3 — sprężyna gazowa,4 — uszczelka drzwi, 5 — zderzak gumowy (ogranicznik),6 — wspornik oświetlenia tablicy rejestracyjnej,7 — szyba drzwi tyłu nadwozia, 8 — uszczelka szyby,9 — zamek drzwi tyłu nadwozia, 10 — linka otwieraniazamka drzwi tyłu nadwozia, 11 — dźwigniaotwierania drzwi tyłu nadwozia

249

Page 248: nissan almera n15

Nadwozie

Rys. 12.29. Wymontowanie i regulacja drzwi tyłunadwozia1 — śruby mocowania zawiasów do drzwi tyłu nadwozia,2 — śruby mocowania sprężyny gazowej drzwi tyłunadwozia

Rys. 12.30. Rozmieszczenie śrub (1) mocowaniai regulacji rygla zamka drzwi tyłu nadwozia

Rys. 12.31. Regulacja zamka drzwi tyłu nadwozia1 — śruby mocowania i regulacji

ZamontowanieW celu zamontowania szyby drzwi przednichlub tylnych należy wykonać czynności w kolej-ności odwrotnej do podanej podczas jej wy-montowania.

12.2.3. Tylna część nadwozia

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEDRZWI TYŁU NADWOZIA

Wymontowanie• Odłączyć akumulator od instalacji elektrycz-nej samochodu.• Wymontować pokrycie wewnętrzne drzwi tyłunadwozia.

Rys. 12.32. Zespół pokrywy bagażnikawersji 4-drzwiowej1 — pokrywa bagażnika, 2 — zawiaspokrywy bagażnika, 3 — drążki skrętnewspomagania otwierania pokrywybagażnika, 4 — zamek pokrywybagażnika, 5 — zderzak gumowy(ogranicznik), 6 — wspornik oświetleniatablicy rejestracyjnej, 7 — linka otwieraniazamka pokrywy bagażnika, 8 — dźwigniaotwierania zamka pokrywy bagażnika,9 — cięgło

250

Page 249: nissan almera n15

Tylna część nadwozia

B

Rys. 12.33. Rozmieszczenie śrub mocowaniai regulacji zamkówA — śruby mocowania zamka pokrywy bagażnikai regulacji jej ustawienia względem krawędzi nadwozia,B — śruby regulacji zamka drzwi tyłu nadwozia oraz linkiotwierania zamka1 — śruby mocowania i regulacji, 2 — śruba regulacjilinki otwierania zamka (bez luzu)

• Rozłączyć złącza przewodów elektrycznychdoprowadzonych do wnętrza drzwi tyłu nadwo-zia i wyjąć te przewody elektryczne z wnętrzadrzwi.• Korzystając z pomocy drugiej osoby podtrzy-mać drzwi tyłu nadwozia i wykręcić śruby (2, rys.12.29) mocowania sprężyny gazowej do drzwityłu nadwozia.• Odkręcić śruby (1) mocowania zawiasów dodrzwi tyłu nadwozia.• Zdjąć drzwi tyłu nadwozia.

ZamontowanieW celu zamontowania drzwi tyłu nadwozia nale-ży wykonać czynności w kolejności odwrotnejdo podanej podczas ich wymontowania, zwra-cając uwagę, aby szerokość szczelin międzydrzwiami tyłu nadwozia i krawędziami błotnikówtylnych na całym obwodzie była w przybliżeniurówna. Po założeniu drzwi tyłu nadwozia należywyregulować położenie rygla (rys. 12.30) i zam-ka (rys. 12.31 oraz 12.33B) tych drzwi.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEPOKRYWY BAGAŻNIKA

Wymontowanie• Odkręcić dwie śruby górnego mocowaniaobu zawiasów pokrywy bagażnika.

• Korzystając z pomocy drugiej osoby przytrzy-mać otwartą pokrywę bagażnika i odkręcić dwieśruby dolnego mocowania obu zawiasów.• Zdjąć pokrywę bagażnika.

ZamontowanieW celu zamontowania pokrywy bagażnika nale-ży wykonać czynności w kolejności odwrotnejdo podanej podczas jej wymontowania, zwraca-jąc uwagę, aby szerokość szczelin między po-krywą bagażnika i krawędziami błotników tyl-nych na całym obwodzie była w przybliżeniurówna. Po założeniu pokrywy bagażnika należywyregulować położenie jej zamka (rys. 12.33A)i zawiasów (rys. 12.34).

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIEZDERZAKA TYLNEGO

Wymontowanie• Wykręcić śruby mocowania"zderzaka tylnegowe wnękach obu kół tylnych.• Wykręcić dolne śruby mocowania zderzakatylnego (rys. 12.35).

Rys. 12.34.Wymontowaniei regulacja położeniapokrywy bagażnika1 — śruby mocowaniai regulacji zawiasudo pokrywy

Rys. 12.35. Rozmieszczenie dolnych śrub mocowaniazderzaka tylnego

251

Page 250: nissan almera n15

Nadwozie

Rys. 12.36. Rozmieszczenie górnych elementówmocowania zderzaka tylnego

• Wymontować górne elementy mocowaniazderzaka tylnego (rys. 12.36).• Wysunąć tylny zderzak do tyłu samochodu,zwracając uwagę, aby nie porysować powłokilakierowej błotników tylnych.

ZamontowanieW celu zamontowania zderzaka tylnego należywykonać czynności w kolejności odwrotnej dopodanej podczas jego wymontowania.

Page 251: nissan almera n15

13 DANE OGÓLNE

KOŁA 1

Rodzajsilnika

1,4

1,6

2,0 D

OGUMIENIE

Rodzajobręczy

5 J 13 stalowe5,5 J 14 ze sto-pu lekkiego*

5,5 J 14 stalowe5,5 J 14 ze sto-pu lekkiego*

5,5 J 14 stalowe5,5 J 14 ze sto-pu lekkiego*

Ogumienie

175/70 R13 (82S)

175/65 R14 (82H)*

175/65 R14 (82H)

185/65 R14 (86H)*

185/65 R14 (86H)

Ciśnw ogu

(M

Przód

0,22

0,23

0,22

eniemieniu=a)

Tył

0,21

0,21

0,20

Wyposażenie dodatkowe.

OSIĄGIZużycie paliwa (dm3/100 km)

Według normy ECE 80/1268

1,4 ze skrzynką mechaniczną1,6 ze skrzynką mechaniczną1,6 ze skrzynką automatyczną2,0 D ze skrzynką mecha-niczną

Przy90 km/h

5,25,55,7

4,7

Przy120 km/h

6,67,27,4

6,2

W cyklumiejskim

8,08,69,5

6,9

Według normy ECE 93/116

Wersja

1,4 ze skrzynką mechaniczną1,6 ze skrzynką mechaniczną1,6 ze skrzynką automatyczną2,0 D ze skrzynką mecha-niczną

Wmieście

9,19,3

11,0

7,8

Pozamiastem

5,76,16,2

5,1

Mieszane

6,97,38,2

6,1

Prędkość maksymalnaWersje z silnikiem benzynowym 1,4: 172 km/h.Wersje z silnikiem benzynowym 1,6 oraz skrzyn-ką mechaniczną: 180 km/h.Wersje z silnikiem benzynowym 1,6 oraz skrzyn-ką automatyczną: 168 km/h.Wersje z silnikiem wysokoprężnym 2,0:156 km/h.

Emisja CO2

Wersje z silnikiem benzynowym 1,4: 176 g/km.Wersje z silnikiem benzynowym 1,6 oraz skrzyn-ką mechaniczną: 183 g/km.Wersje z silnikiem benzynowym 1,6 oraz skrzyn-ką automatyczną: 202 g/km.Wersje z silnikiem wysokoprężnym 2,0:165 g/km.

Czas przyspieszania od 0 do 100 km/hWersje z silnikiem benzynowym 1,4: 12,6 s.Wersje z silnikiem benzynowym 1,6 oraz skrzyn-ką mechaniczną: 11 s.Wersje z silnikiem benzynowym 1,6 oraz skrzyn-ką automatyczną: 12,9 s.Wersje z silnikiem wysokoprężnym 2,0: 16,8 s.

253

Page 252: nissan almera n15

Skorowidz rzeczowy

Akumulator 209—, obsługa 45Alternator 209, 213—, regulacja naciągu paska 210Amortyzator przedni 185— tylny 191Aparat zapłonowy 55

BBagażnik 33Belka osi tylnej 191, 193Bezpieczniki 211—, wymiana 45Błotnik przedni 242Brzęczyki ostrzegawcze 15

Cewka zapłonowa 55Chłodnica cieczy chłodzącej 52Ciecz chłodząca 53, 105

, sprawdzanie poziomu 42, uzupełnianie 42

Ciśnienie oleju 51, 94, 103, 156— otwarcia wtryskiwacza 106— powietrza w ogumieniu 253Czas przyspieszania samochodu 253Czujnik obecności kluczyka w wyłączniku zapłonu 107

wody w paliwie 105— położenia dźwigni wyboru biegów skrzynki automatycznej 59— położenia dźwigni zmiany biegów skrzynki mechanicznej59, 112

pedału przyspieszenia 110trzpienia regulacji dawki paliwa 110wałka pompy wtryskowej 110

— — wału rozrządu zaworów wylotowych i prędkościobrotowej silnika 58

przepustnicy 58— prędkości obrotowej i położenia wału korbowego 111

silnika 107— — pojazdu 59, 108, 111— temperatury cieczy chłodzącej 58, 104, 107, 110

paliwa 111— wzniosu iglicy wtryskiwacza 111Czujniki prędkości kół 197

, sprawdzenie i wymiana 205Czynnik chłodniczy klimatyzacji 212, 225

Dach otwierany elektrycznie 35Dane identyfikacyjne samochodu 8Dmuchawa, wymontowanie i zamontowanie 223Drzwi boczne 242— tyłu nadwozia 250Dźwignia przełącznika oświetlenia zewnętrznego 22— przełącznika wycieraczek i spryskiwaczy 29— wyboru biegów skrzynki automatycznej 20— zmiany biegów skrzynki mechanicznej 19

Eksploatacja samochodu 10Elektrody świec, odstęp 56Elektrozawór przepustnicy 112— recyrkulacji spalin i pochłaniacza par paliwa 57, 112

— zatrzymania silnika wysokoprężnego 1Ub

— zmiany kąta wyprzedzenia wtrysku paliwa 107, 110— zwiększonej prędkości obrotowej biegu jałowego 108

Filtr oleju 51, 103, wymiana 42, 51, 103

— paliwa silnika benzynowego 53wysokoprężnego 105

, odwadnianie 43— powietrza 54, 105

, wymiana wkładu 42— przeciwpyłkowy 212

, wymiana 225

Głowica 47, 99—, naprawa 82, 143—, rozkładanie 81, 142—, składanie 84, 145—, wymontowanie i zamontowanie 81, 140

HHamulec awaryjny 196

, regulacja— przedni 195

, wymiana wkładek ciernych 197, wymiana tarczy 198, wymontowanie i zamontowanie zacisku 198

— roboczy 195, układ uruchamiania 196, 202, odpowietrzanie układu 204

— tylny bębnowy 195, wymiana cylinderka i szczęk 199

— tylny tarczowy 196, wymiana wkładek ciernych 200, wymiana tarczy 201, wymontowanie i zamontowanie zacisku 201

Holowanie samochodu 10

IIdentyfikacja samochodu 8, 10— silnika 8— skrzynki przekładniowej 9Instalacja elektryczna, schematy 232

KKadłub silnika 48, 101Katalizatory spalin 59Kąt wyprzedzenia zapłonu 55

, sprawdzanie i regulacja 62Kąty ustawienia kół przednich 185, 189Kierownica 40Klimatyzacja wnętrza 32, 212Kolumna zawieszenia przedniego 186, 187Kolumna resorująca zawieszenia tylnego 191, 192Koła samochodu 253

, ustawienie 185, 189, wymiana 40

Kondensator układu zapłonowego 55Korektor siły hamowania 196— ustawienia reflektorów 23

Lampki kontrolne 11Lusterka 36—, ogrzewanie 36Luz roboczy zaworów 48

Page 253: nissan almera n15

Skorowidz rzeczowy

Łańcuchy napędu rozrządu silnika benzynowego 51, 75Łożyska piast kół przednich 185, 189

tylnych 191, 194

MMasy samochodu 239Modele samochodu, opis 7Moduł wzmocnienia zapłonu 55Momenty dokręcania połączeń gwintowych 60, 113, 161,170, 179, 185, 191, 197, 213

NNadwozie 239- , wymiary 239Nagrzewnica, wymontowanie i zamontowanie 224Numer identyfikacyjny pojazdu 8— silnika 8

Obręcze kół, wymiary 253Obrotomierz 15Obsługa bieżąca 41Obudowa przepustnicy 54Obwód hydrauliczny wspomagania układu kierowniczego,napełnianie i odpowietrzanie 184Ograniczniki ciśnienia 196Ogrzewanie szyby tylnej 32— wnętrza 31Ogumienie 253—, ciśnienie powietrza 253—, obsługa 46Olej do sprężarki klimatyzacji 213— przekładniowy skrzynki automatycznej 169

, sprawdzanie poziomu 44mechanicznej 165

, sprawdzanie poziomu 43— silnikowy 51, 103

, sprawdzanie poziomu 41, wymiana 51

— w obwodzie wspomagania układu kierowniczego 179, sprawdzanie poziomu 44

Oświetlenie bagażnika 24— wnętrza 24— zewnętrzne 22

, wymiana żarówek 24

Paliwo 53, 105Parownik, wymontowanie i zamontowanie 227Pasek napędu alternatora 210

pompy cieczy chłodzącej 52, 94, 104wspomagania układu kierowniczego 94

sprężarki klimatyzacji 213, 226— zębaty napędu pompy wtryskowej 106, 113

rozrządu silnika wysokoprężnego 103, 138Pasy bezpieczeństwa 37, 231Piasta koła przedniego 185

, wymiana łożyska 189tylnego 191

, wymiana łożyska 194Płyn do spryskiwacza szyby 45Płyn hamulcowy 196

, sprawdzanie poziomu 45Pochłaniacz par paliwa 54Podnoszenie samochodu 10Poduszki powietrzne 39, 228Pokrycie drzwi przednich 243

tylnych 246Pokrywa bagażnika 251— przedziału silnika 240— wlewu paliwa 34Pompa cieczy chłodzącej 52, 96, 104, 158— hamulcowa 196, 202— Oleju 51, 93, 103, 155— podciśnienia 196— wspomagania układu kierowniczego 179

, wymontowanie i zamontowanie 183— wtryskowa 105, 117Półosie napędowe, charakterystyka techniczna 176

, wymontowanie i zamontowanie 177Prędkość obrotowa biegu jałowego 59, 106

, sprawdzanie i regulacja 63Prędkościomierz 15Prędkość maksymalna 253Przedział silnika 15, 17Przekaźnik 212Przekładnia kierownicza 179

, regulacja popychacza zębatki 182, wymontowanie i zamontowanie 180

Przełącznik oświetlenia zewnętrznego 22Przełożenia biegów 164Przepływomierz powietrza 58

Rama szczątkowa, wymontowanie i zamontowanie 188Reflektory, regulacja ustawienia świateł 217— wymiana 217—, wymiana żarówek 24Regulator ciśnienia paliwa 54— prędkości biegu jałowego 54— powrotnego przepływu paliwa 105Rezystancja kalibracji pompy wtryskowej 110Rozrusznik 210, 215

Schowek podręczny 39Siedzenia przednie 37

, ogrzewanie 38Siedzenie tylne 39Silnik, dane techniczne 47, 99—, momenty dokręcania połączeń 60, 113—, parametry kontrolne biegu jałowego 59—, rozkładanie 86, 148—, sprawdzanie części i składanie 87, 149—, uruchamianie 18Siłownik regulacji wydatku paliwa 110Skrzynka przekładniowa automatyczna, charakterystyka tech-niczna 169

, regulacja 171, wymontowanie i zamontowanie 172

, przełożenia 169mechaniczna, charakterystyka techniczna 164

, wymontowanie i zamontowanie 165, przełożenia 164, sprawdzanie poziomu oleju

Sonda lambda 58Sprężarka klimatyzacji 212

, wymontowanie i zamontowanie 226Sprężyny zawieszenia przedniego 185

tylnego 191Spryskiwacz reflektorów 29— szyby przedniej 29

tylnej 29Sprzęgło, charakterystyka techniczna 160—, obsługa i naprawa 43, 161

255

Page 254: nissan almera n15

Stabilizator 185, 189Stycznik położenia pedału przyspieszenia 111Sygnał dźwiękowy 24Szyby drzwi bocznych, sterowanie elektryczne 34

, wymiana 249— — —, wymontowanie i zamontowanie mechanizmupodnoszenia 247

Świece zapłonowe 56, odstęp elektrod 56

— żarowe 107, 111

Tablica rozdzielcza 14, wymontowanie i zamontowanie 219

Tabliczka znamionowa 8Termostat cieczy chłodzącej 52, 104

UUkład chłodzenia 52, 104, 157

, opróżnianie, napełnianie i odpowietrzanie 96, 159— hamulcowy 195— kierowniczy 179

ze wspomaganiem, napełnianie i odpowietrzanie 184, sprawdzanie poziomu oleju 44

— ogrzewania i przewietrzania wnętrza 21, 30— przeciwblokujący ABS 21, 196, 204

, sprawdzanie 206— rozrządu 50, 75, 102, 138— smarowania 51, 93, 103, 155— sterowania silnika benzynowego 56, 64

wysokoprężnego 106, 108, 120, 127, rozmieszczenie elementów 65, schemat elektryczny 67, diagnostyka 67

— tłokowo-korbowy 49, 101— wylotowy 97, 159— zapłonowy 55— zasilania wtryskowy benzyny 53

wtryskowy oleju napędowego 105Urządzenie sterujące silnika benzynowego 56

, identyfikacja styków złącza 56wysokoprężnego 106, 108

, identyfikacja styków złącza 106, 109układu ABS 197

— wspomagające hamulców 196

, wymontowanie i zamontowanie 202Ustawienie kół przednich 185, 189

tylnychUszczelek głowicy 47, 100

WWał kierownicy, wymontowanie i zamontowanie 181Wentylator chłodnicy 52, 104Wskaźnik poziomu paliwa 15Wtryskiwacze paliwa silnika benzynowego 54

wysokoprężnego 106Wycieraczka szyby przedniej 29, 218

tylnej 29, 218Wyłącznik zapłonu 16Wymiana koła 40Wymiary samochodu 239Wyposażenie elektryczne 209

Zaczepy do holowania 10Zagłówki 38Zamek centralny 33Zawieszenie przednie 185

, naprawa 186— tylne 191

, naprawa 192Zawory silnika, luz roboczy 48, 100

, sprawdzanie i regulacja luzu 60, 113Zawór przepustnicy 112— recyrkulacji spalin 55, 112Zbieżność kół przednich 185

, regulacja 189tylnych 191

Zbiornik paliwa 53, 105Zderzak przedni 241— tylny 251Zegar cyfrowy 40Zespół napędowy, wymontowanie i zamontowanie 85, 14C— ogrzewania, wymontowanie i zamontowanie 223Zestaw wskaźników 11, 215Zmiana biegów 19Zużycie paliwa 253

Żarówki 210—, wymiana 24