noord - 18 februari 2016

16
Noord krijgt dit jaar aansluiting op het regionale warmtenet met een pijpleiding van 16 kilometer Duurzame warmte naar woningen Een pijpleiding van zestien meter zal het AEB met de Water- landpleinbuurt verbinden. In het project Noorderwarmte worden uiteindelijk 20.000 woningen in Noord aangesloten op dit net van duurzame warmte. Aan de Klaprozenweg zijn spectaculaire boringen gedaan om de pijpleiding aan te leg- gen. De pijpleiding komt op veertig meter onder het Noord- zeekanaal te liggen. In de hele regio is zoveel restwarmte beschikbaar dat de hele stad ermee verwarmd kan worden. De lokale CO2-uitstoot gaat zo met zeventig tot tachtig procent naar beneden. Dat past vanzelfsprekend goed in de ambitie van de stad om de stad duurzaam te maken. Jaargang 3 nummer 2 18 | 02 | 16 editie Noord Amsterdam Uitgave van de gemeente Amsterdam Amsterdam Noord heeft acht begraafplaatsen. Lees meer over de interessante geschiedenis van deze dorpskerkhoven en De Nieuwe Noorder 10 Speelplaats van lagere school in Banne Buiksloot (Koopvaardersplantsoen) met op de achtergrond woningen in aanbouw, mei 1968 Restwarmte Vierduizend woningen in Noord gaan dit jaar de restwarmte van het Afval Energie- bedrijf Amsterdam (AEB) gebruiken voor verwar- ming en warm water. Dagelijkse geschiedenis Wat vindt u van de stad? Doe mee aan de enquête 11 Jaren zestig Elke periode in de geschiedenis heeft zijn eigen kenmerken. Op foto’s staat de tijd stil, alles en iedereen blijft eruit zien zoals op het moment dat het beeld wordt gemaakt. In de jaren zestig lieten jongens hun haar groeien en droegen ze spijkerpakken of ribfluwelen kleding. Vrouwen konden voor het eerst een maillot of panty dragen, onder hun steeds korter wordende rokjes. De vrije zaterdag werd ingevoerd en de tele- visie en auto deden langzaam maar zeker hun intrede. Op de Dam sliepen hippies. In de jaren zestig bestonden er twee op- vattingen over Amsterdam. Is de stad vooral een economische eenheid of staat de woonfunctie voorop? De stad groeide en ontwikkelde zich als plek om geld te verdienen. Maar natuurlijk bleef Amsterdam ook een stad om in te wonen. In dat decennium ontstond ook het ideaalbeeld van Amsterdam als woonplaats, ontmoetingscentrum en broedplaats van ideeën. In de stad anno nu blijft het balanceren tussen deze twee visies. Levend houden In 1960 werd het Anne Frankhuis ge- opend, waar bezoekers anno 2016 nog voor in de rij moeten staan. Het is een icoon in de dagelijkse herinnering aan de Tweede Wereldoorlog. Dagelijks, maar ook op meer specifieke momen- ten in het jaar houden we de geschiede- nis levend. Door te vieren, of door te herdenken. Soms in kleine kring, als het gaat om bijvoorbeeld een overleden familielid. Lees verder op pagina 2 De Februaristaking was een daad van hartverwarmende solidariteit 3

Upload: movement

Post on 25-Jul-2016

218 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

 

TRANSCRIPT

Page 1: Noord - 18 februari 2016

Noord krijgt dit jaar aansluiting op het regionale warmtenet met een pijpleiding van 16 kilometer Duurzame warmte naar woningen

Een pijpleiding van zestien meter zal het AEB met de Water-landpleinbuurt verbinden. In het project Noorderwarmteworden uiteindelijk 20.000 woningen in Noord aangeslotenop dit net van duurzame warmte. Aan de Klaprozenweg zijnspectaculaire boringen gedaan om de pijpleiding aan te leg-gen. De pijpleiding komt op veertig meter onder het Noord-zeekanaal te liggen.

In de hele regio is zoveel restwarmte beschikbaar dat de helestad ermee verwarmd kan worden. De lokale CO2-uitstootgaat zo met zeventig tot tachtig procent naar beneden. Datpast vanzelfsprekend goed in de ambitie van de stad om destad duurzaam te maken.

Jaargang 3

nummer 2

18|02|16editie Noord

AmsterdamUitgave van de gemeente Amsterdam

Amsterdam Noord heeft achtbegraafplaatsen. Lees meer overde interessante geschiedenisvan deze dorpskerkhoven en De Nieuwe Noorder

10

Speelplaats van lagere school in Banne Buiksloot (Koopvaardersplantsoen) met op de achtergrond woningen in aanbouw, mei 1968

Restwarmte Vierduizend woningen in Noordgaan dit jaar de restwarmte van het Afval Energie-bedrijf Amsterdam (AEB) gebruiken voor verwar-ming en warm water.

Dagelijkse geschiedenis

Wat vindt u van de stad? Doe mee aan de enquête

11

Jaren zestig Elke periode in de geschiedenis heeft zijn eigenkenmerken. Op foto’s staat de tijd stil, alles en iedereen blijfteruit zien zoals op het moment dat het beeld wordt gemaakt.In de jaren zestig lieten jongens hun haar groeien en droegenze spijkerpakken of ribfluwelen kleding. Vrouwen konden voorhet eerst een maillot of panty dragen, onder hun steeds korterwordende rokjes. De vrije zaterdag werd ingevoerd en de tele-visie en auto deden langzaam maar zeker hun intrede. Op deDam sliepen hippies.

In de jaren zestig bestonden er twee op-vattingen over Amsterdam. Is de stadvooral een economische eenheid ofstaat de woonfunctie voorop? De stadgroeide en ontwikkelde zich als plekom geld te verdienen. Maar natuurlijkbleef Amsterdam ook een stad om in tewonen. In dat decennium ontstond ookhet ideaalbeeld van Amsterdam als

woonplaats, ontmoetingscentrum enbroedplaats van ideeën. In de stad annonu blijft het balanceren tussen dezetwee visies.

Levend houdenIn 1960 werd het Anne Frankhuis ge-opend, waar bezoekers anno 2016 nogvoor in de rij moeten staan. Het is een

icoon in de dagelijkse herinnering aande Tweede Wereldoorlog. Dagelijks,maar ook op meer specifieke momen-ten in het jaar houden we de geschiede-nis levend. Door te vieren, of door teherdenken. Soms in kleine kring, alshet gaat om bijvoorbeeld een overledenfamilielid.

Lees verder op pagina 2

De Februaristaking was eendaad van hartverwarmende solidariteit

3

Page 2: Noord - 18 februari 2016

2 Amsterdam | 18 februari 2016

SeniorenStudent Het is een regenachtige woensdagmiddag als studente en vrijwilliger Lois (22) op bezoek gaat bij mevrouw Santing(86). Zij bezoekt mevrouw Santing elke twee weken.

Een vriendin attendeerde Lois op hetproject SeniorenStudent, dat studentenkoppelt aan senioren voor hulp en gezel-schap. Het is bedoeld voor senioren metweinig budget en een beperkt sociaal net-werk. “Ze vond het echt iets voor mij. Ikheb me direct ingeschreven.” MevrouwSanting werd via haar huisarts aange-meld. “Lois stond ineens voor de deur. Ikweet niet meer precies hoe dat zo geko-men is, ik ben soms wat vergeetachtig,

maar het was een aangename verras-sing.”

Meteen een klik De twee hadden meteen een klik. Me-vrouw Santing: “De eerste keer hebbenwe lekker buiten op het bankje zittenkletsen.” Nog steeds raken ze niet uitge-praat. Niet alleen houden ze van lezen enpraten ze graag over boeken, ze zijn ookallebei geïnteresseerd in psychologie. In

haar studie specialiseert Lois zich in ouderen: “Over geheugenverlies bij ouderen is bijvoorbeeld nog maar weinigbekend. Daar ben ik in geïnteresseerd.”Mevrouw Santing vertelt dat ze blij ismet Lois: “Ik ben altijd vroeg wakker, dushet is fijn als er bezoek komt. Ik heb zelfgeen kleinkinderen, maar als Lois mijnkleindochter was, dan was het een goedgelukt product!”, lacht ze.

Verhalen vertellenMevrouw Santing heeft vier kinderen eneen pleegkind. Ze heeft met allen goedcontact. Haar kinderen hebben drukkelevens en reizen veel. Een groot deel vanhaar leven zette mevrouw Santing zich invoor Ypsilon, een vereniging voor fami-lieleden van psychotische en schizofrenepatiënten. Daarnaast werkte ze als gees-telijk raadsvrouw in onder andere deBijlmerbajes. Ze vertelt er met veel passieover. Lois: “Dat vind ik zo mooi aan ditproject. Mevrouw Santing heeft veelmeegemaakt, dat is voor mij heel leer-zaam.”

Samen boodschappen doenHet blijft niet alleen bij praten. De damesgaan ook graag wandelen of lekker in detuin zitten. Toen er veel onkruid in detuin stond, besloot Lois om dit te wieden.Per keer bekijken ze wat ze gaan doen.Lois: “Ik help ook met de computer envaak gaan we even samen boodschappendoen. Toen het lekker weer was, hebbenwe om de hoek een ijsje gegeten.”

Moeder van zangeresHet valt Lois op dat alle winkeliers in debuurt mevrouw Santing kennen. Me-vrouw Santing: “Zo gek zie ik er tochniet uit? Misschien komt het wel omdatik de moeder ben van zangeres MathildeSanting!” Lois en mevrouw Santing heb-ben ook al andere uitjes in de planningstaan. “De volgende keer gaan we naareen gratis lunchconcert in het Concertge-bouw.”

Wilt u ook bezoek of hulp? Bent u of kent u een senior (65+)die wat extra zorg of hulp kan ge-bruiken? De Amsterdamse stichtingSeniorenStudent koppelt studentenaan senioren voor hulp en gezel-schap. Het project is bedoeld voorsenioren met weinig budget en eenbeperkt sociaal netwerk.

De voorwaarden zijn: de seniormoet 65 jaar of ouder zijn en het so-ciale netwerk en de zelfredzaam-heid willen vergroten. De studentkomt minimaal twee keer permaand op bezoek, zes uur permaand. De bezoektijden zijn in over-leg. De eigen bijdrage bedraagt vijfeuro per maand.Meer weten? Bel 020 308 0916 ofga naar stichtingseniorenstudent.nl.

‘We raken nooit uitgepraat’Studente Lois en mevrouw Santing bekijken een fotoboek | Foto Anne van Opheusen

De dames kletsen graag bij in de tuin | Foto Anne van Opheusen

Amsterdam is een stad met twee zielen in de borst

Vervolg van pagina 1

Andere keren herdenken we gebeurte-nissen die ons allemaal nog bij staan,die een grote impact op de stad hebbengehad.

De Februaristaking van 1941 is zo’n ge-beurtenis die niet alleen toentertijd be-langrijk voor de stad was, maar die nogsteeds een onvergetelijke mijlpaal inonze geschiedenis is. Daarom is de jaarlijkse herdenking, waarover u meerleest op pagina 3, nog steeds springle-vend.

Twee zielenDe staking was een blijk van medemen-selijkheid, zegt burgemeester Van der

Laan in de speciale herdenkingskrantdie het Comité Herdenking Februari-staking 1941 uitgeeft. Maar we moetenook oog houden voor het onbegrip ende desinteresse waarmee de JoodseAmsterdammers die de Tweede Wereldoorlog overleefden te makenkregen.Ook van de gemeente, blijkt uithet rapport ‘Openstaande rekeningen’van het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies. De studie toont aan dat de gemeente

zich onnodig kil en formeel heeft opge-steld tegenover Joodse erfpachters dietijdens de oorlog van hun bezit warenberoofd. Dat maakt, zo zegt de burge-meester, Amsterdam een stad met tweezielen in de borst: de Februaristaking ende massale deportaties. Het verzet mágtrots stemmen, als het leed van joden inen na de oorlog maar niet in vergetel-heid raakt.

Page 3: Noord - 18 februari 2016

3 Amsterdam | 18 februari 2016

Staakt! Staakt! Staakt!Jubileum Op donderdag 25 februari wordt bij de Dokwerker de Februaristakingherdacht. Een bijzondere bijeenkomst, want het is 75 jaar geleden dat de stakinguitbrak en vele tienduizenden burgers het werk neerlegden en opkwamen voor devervolgde Joodse bevolking. De staking in Amsterdam kreeg direct gevolg in andereplaatsen. Ook in de Zaanstreek, Kennemerland, Utrecht, Hilversum en Weesp werdgestaakt. Voor heel veel Nederlanders was de Februaristaking een inspiratiebron.

Solidariteit Op dinsdag 25 februari 1941 - ruim negen maanden na het begin vande bezetting - brak in Amsterdam een algemene werkstaking uit. Het tramverkeerkwam tot stilstand, vele fabrieken en winkels liepen leeg. De Februaristaking waseen daad van hartverwarmende solidariteit.

Februaristaking

De Februaristaking van 1941 heeft nationaal én internationaal grote indrukgemaakt. Het was de enige algemene

politieke staking in Europa tegen deanti-Joodse maatregelen van de nazi’sin bezet gebied. Als blijk van erkenningen waardering verleende Koningin Wil-helmina de gemeente Amsterdam in1946 het devies ‘Heldhaftig, vastbera-den, barmhartig’. Dit is sindsdien toe-gevoegd aan het stadswapen. De Februaristaking is nog steeds be-langrijk. U wordt dan ook van harte op-geroepen om op donderdag 25 februari2016 naar het Jonas Daniël Meijerpleinte komen en deel te nemen aan het de-filé langs de Dokwerker. De herdenkingwordt live uitgezonden op de televisie.Dat gebeurt in een uitzending op NPO1,van 16.00 tot 17.50 uur.

FototententoonstellingOp zondag 21 februari opent voormaligburgemeester Job Cohen om 17.00 uurop het Jonas Daniël Meijerplein een fo-totentoonstelling over de razzia’s die dedirecte aanleiding vormden voor de sta-king.

Alle GVB-vervoer een minuut stilBij deze bijzondere herdenking horenook bijzondere activiteiten. Zo zet hetGVB op 25 februari om 11.00 uur trams,bussen, metro en ponten in heel Am-sterdam een minuut stil om aandacht te

Dokwerker op Jonas Daniël Meijerplein

Twee dagen van strijd en hoop

Stakende trambestuurders in de Sarphatistraat in Amsterdam. Voor zover bekend deenige foto van de Februaristaking | Foto: Verzetsmuseum Amsterdam, P. Krüger

Op deze typemachine is het beroemdepamflet STAAKT!!! STAAKT!!! STAAKT!!!getikt | Foto: Verzetsmuseum Amsterdam

Al in 1940 begonnen de Duitse bezettersde Joodse burgers te discrimineren. Daar-door gesterkt trokken NSB'ers door deJoodse buurten in Amsterdam; ze mishan-delden bewoners en richtten vernielingenaan. Joodse jongens stelden zich ertegen teweer en één van de schermutselingen

leidde tot het overlijden van een NSB'er. Ineen reactie hierop pakten de bezetters op22 en 23 februari 1941 willekeurig 427jonge Joodse mannen op en deporteerdenhen naar concentratiekamp Mauthausen.Geen van hen overleefde het. Deze razziavormde dé aanzet voor de Februaristaking.

OoggetuigenIn de vroege ochtend van 25 februari ver-spreidde Mien ten Dam de ‘Staakt’-ma-nifesten rondom het Nassauplein. Zijspoedde zich daarna naar het naaiatelierin de Sint Willibrordusstraat en slaagdeerin de ongeveer tachtig meisjes en jongevrouwen tot staken te bewegen. "Ieder-een legde het werk neer. Zelfs de cheffin,van wie ik niet wist aan welke kant zestond. We liepen gezamenlijk richtingJordaan. Het leek of de hele stad op padwas. Overal zag je grote groepen Amster-dammers. Het was geweldig."

Harry Verheij, die in 1941 via de Ge-meentelijke Arbeidsreserve gedetacheerdwerd bij de tram, reageert: “Die razzia inde Jodenbuurt maakte diepe indruk. Ditkonden we niet over onze kant latengaan! Met de staking hebben we de Duit-sers een rake klap gegeven. Als je zo'nstaking meemaakt, krijg je het vertrou-wen weer terug in de mensen.”

RemisesBij de ingangen van de tramremises vande Havenstraat en de Lekstraat werd drukgedebatteerd toen het stakingsparool deronde deed. Sommige trams reden noguit, maar keerden vrij snel weer terug.Arbeiders van Publieke Werken, Stads-reiniging en het Gemeentelijk Energiebe-drijf sloten zich aan. Groepjes ervan

namen de pont naar Noord om mee tehelpen de stakingsgolf uit te breiden. Opde scheepswerven en bij bedrijven alsKromhout, Fokker en Verschure ging hetwerk plat.

Ben Sijes: “We pakten de fietsen en gin-gen als de donder de fabrieken uit, wantwe wisten: straks komt de Grüne Polizeien die mept je er weer uit. Eruit, eruit,naar de ponten, terug naar de stad. Daarop die pont, dat was iets schoons, dat iseen van de mooiste taferelen die ik inmijn leven heb meegemaakt. Die pontenstonden hartstikke vol en de Internatio-nale werd gezongen. Het was werkelijkeen grote belevenis.”

Dit artikel is een bewerking van een stukdat Jan de Boo schreef voor de specialeHerdenkingskrant die wordt uitgegevendoor het Comité Herdenking Februari-staking 1941.

De enige algemene politieke staking in Europa tegen de anti-Joodse maatregelen van de nazi’s in bezet gebied

Het programma van 25 FEBRUARI:

■ 11.00 uur: alle voer- en vaartuigen van GVB staaneen minuut stil

■ 12.00 uur: Dirk van Nimwegencentrum, Borger-straat 52, herdenking Februaristaking door stads-deel West.

■ 12.00-16.00 uur: Mozes en Aäronkerk aan hetWaterlooplein, tentoonstelling van zo’n veertigaffiches die door de jaren heen gemaakt zijn voorde herdenking van de Februaristaking.

■ 15.00 uur, hoek Amstel/Zwanenburgwal, herden-king van het Joodse verzet bij het daarvoor op-gerichte monument.

■ 15.00 uur, Stopera, herdenkingsbijeenkomst voorde Februaristaking, georganiseerd door kaderle-den van de FNV, met sprekers en compilatie vantheatervoorstelling STAAKT.

■ 16.30 uur, Jonas Daniël Meijerplein, start van her-denking van de Februaristaking bij de Dokwer-ker. Toespraak van burgemeester Van der Laan;voordrachten van Joost Prinsen en Thomas Spij-kerman, in aanwezigheid van de koning.

■ 17.00 uur, Jonas Daniël Meijerplein, start defilélangs de Dokwerker, gelegenheid tot het leggenvan bloemen en kransen.

vragen voor de staking en de betekeniservan.

De herdenkingKransen en bloemstukken kunnen tus-sen 12.00 en 15.00 uur worden afgege-ven in de Mozes en Aäronkerk aan hetWaterlooplein. Ophalen is mogelijk tot16.30 uur. De herdenking bij de Dok-werker begint om 16.30 uur. Om 17.00uur start het defilé.

Koninklijke aanwezigheidOok bijzonder is de aanwezigheid vanKoning Willem-Alexander. Zijne Ko-

ninklijke Hoogheid neemt dit jaar deelaan de jubileumherdenking en het de-filé bij de Dokwerker. Met zijn deel-name staat de koning in een 70-jarigetraditie. In 1946 was koningin Wilhel-mina aanwezig bij de eerste officiëleherdenking. In 1952 was koningin Juli-ana bij de onthulling van de Dokwerkeren in 1991 was koningin Beatrix bij deherdenking aanwezig.

Kijk voor meer informatie over de Fe-bruaristaking in 1941, de herdenking enhet volledige programma op www.amsterdam.nl/februaristaking.

Page 4: Noord - 18 februari 2016

4 Amsterdam | 18 februari 2016

Wat gebeurt er in Noord?

In Amsterdam stonden 21 badhuizen. Zewerden overbodig toen de Woningwetbepaalde dat elke woning een douchemoest hebben. Veel badhuizen werdengesloopt. Het badhuis in Vogeldorp bleefbehouden en werd een museum.

Vogeldorp Het voormalige badhuis in Vogeldorp kreeg in 2009 een nieuwe bestemming. Het museum van Amsterdam Noord trok erin. Dit museum toontde geschiedenis van Noord en organiseert ook wisselende tentoonstellingen.

Van badhuis tot museum

SloophamerVogeldorp is gelukkig overeind gebleven.Het nooddorp werd gebouwd na de eer-ste wereldoorlog, toen er een groot tekortaan woningen was. Het aantal inwonersin Amsterdam verdubbelde in korte tijd.De gemeente wilde goede woningenvoor de arbeiders bouwen. De gemeentebesloot toen om in Noord alvast watnooddorpen te bouwen. NooddorpenAsterdorp en Ericadorp gingen weertegen de vlakte, Disteldorp en Vogeldorpontkwamen aan de sloophamer.

VrijwilligersNet als veel andere woningen in die tijdhadden deze huizen geen sanitair. Badendeden de bewoners in badhuis Vogel-dorp. Bij de laatste renovatie van de wijkwerd het badhuis overbodig; elk huiskreeg een badkamer. In 1986 werd hetbadhuis gesloten en het gebouw verkochtaan Stadsherstel. Nu is het een museum,gerund door vrijwilligers. Het museumtoont de geschiedenis van AmsterdamNoord, de geschiedenis van Vogeldorpen van het badhuis. Er zijn ook wisse-lende tentoonstellingen. Het gemeentelijk badhuis in de Vogelbuurt, toen het nog gebruikt werd als badhuis

Tentoonstelling over het water

Op 13 januari 2016 was het precies 100 jaar gele-den dat een noordwesterstorm in combinatiemet een hoge waterstand de dorpen Buiksloot,Nieuwendam en andere dorpen in Waterlandonder water zette. In het museum is tot 1 mei detentoonstelling ‘Water in Noord: wonen onder dezeespiegel’ te zien, over deze dijkdoorbraken ende gevolgen daarvan. Ook gaat het over goedwaterbeheer in deze tijd en rainproof bouwen. Erzijn ook veel activiteiten.

Museum Amsterdam Noord, Zamenhofstraat28A. Open: do t/m zo van 13.00 tot 17.00 uur. Ga naar museumamsterdamnoord.nl.

... en verder in Amsterdam

Amsterdam Museum Centrum Hét stadsmuseum dat het verhaal van de stadvertelt van toen, nu en straks. Het bestaat sinds 1926, alsdependance van het Stedelijk Museum. Vanaf 1975 zithet museum in het pand van het oude Burgerweeshuis.De bezoekersaantallen zijn in 2015 verdubbeld. Kalverstraat 92. www.amsterdammuseum.nl

Bezoekerscentrum De DageraadZuid Bezoek de dependance van Museum Het Schip,toegewijd aan de Amsterdamse School. De golvendegevel van dit gebouw vormt een hoogtepunt in dezebouwstijl. Het bezoekerscentrum is open op vrijdag, za-terdag en zondag. Ieder uur (tussen 12.00 en 16.00 uur)vertrekt er een rondleiding. Bezoek ook de gratis exposi-tie over Plan Zuid en de Museumwinkel. BurgemeesterTellegenstraat 128. www.hetschip.nl

Meer Bijlmer in Bijlmer Meer Zuidoost De permanente, gratis tentoonstelling BijlmerMeer, Vitrine van Zuidoost neemt u mee door de rijkehistorie van de Bijlmer. Van het droogleggen van het Bijl-mermeer in de 17e eeuw en de toestroom van Surinaamseimmigranten tot de florerende tijden van AFC Ajax. Deobjecten zijn afkomstig van bewoners en van bestaandearchieven zoals het Ajax Museum en het Stadsarchief. Bi-bliotheek Bijlmer, Frankemaheerd 2. www.imagineic.nl

Buurtmuseum Indische BuurtOost Er was al een boekje met historische wandelin-gen; nu hangen er ook 23 historische informatieve bor-den verspreid door de Indische Buurt. Die vertellen hetrijke verhaal van de gebouwen (zoals Herberg Zeeburg,het oudste gebouw, uit 1675), straten en pleinen en hoedeze tot stand zijn gekomen, maar ook over de bewo-ners van de Indische Buurt.www.facebook.com/m.indischebuurt

Van EesterenmuseumNieuw-West Grijp uw kans en bezoek de museumwo-ning in de Freek Oxstraat 27-huis in Slotermeer. Elkevrijdag, zaterdag en eerste zondag van de maand. Ervaarde jaren vijftig in een moderne vijftigerjaren gezinswo-ning. Met kolenkachel, bakelieten telefoon, en Bruyn-zeelkeuken. Geheel ingericht volgens de principes enidealen van stichting Goed Wonen. www.vaneesterenmuseum.nl/museumwoning

Museum Het SchipWest Museum Het Schip heeft haar museale ruimtesverspreid over verschillende plekken in en rond hetprachtige 'Amsterdamse School' gebouw Het Schip. Zovindt u hier het voormalig Postkantoor. De andere bij-zondere binnenruimtes van het museum kunt u bezoe-ken met de rondleiding. Spaarndammerplantsoen 140.www.hetschip.nl

Foto Stadsarchief Amsterdam

Page 5: Noord - 18 februari 2016

5 Amsterdam | 18 februari 2016

Van Eeuwige Jeugdlaan tot Conny Stuartstraat Wegwijzers in de stad Amsterdam heeft ruim5.100 straat- en pleinnamen. Elk jaar komener zo’n 50 nieuwe namen bij. In de loop vaneeuwen is een fijnmazig netwerk van namenontstaan, vaak op thema. Dan kunnen bewo-ners en bezoekers zich goed oriënteren. Hoekomen de straten aan hun naam?

Straatnamen vertellen de geschiedenis van de stad

Veel straatnamen zijn genoemd naar devroegere functie, de vorm van de straat ofiets van de omgeving. Zoals dijk, gouwen wetering. Bijvoorbeeld de Overslag-hof, naar het overladen van goederen vanzeeschepen in binnenvaartschepen, ende Scheepsbouwweg. Ook kregen stratennamen van de nabijgelegen plaats waarde weg heen leidt. Zoals de Buiksloter-weg, de weg naar het dorp Buiksloot. Alin de 16e eeuw ging men over tot syste-matische straatnaamgeving. Dat bleekeen goed middel voor het vinden van deweg in nieuwe buurten.

Hoe gaat het nu? Hoe gaat het vandaag de dag? Een speci-ale commissie adviseert het bestuur vande gemeente over namen van straten enpleinen in de stad. Hierin zitten naastambtenaren ook cultuurkenners en medewerkers van het Meertensinstituut

en PostNL. De commissie raadpleegt hetstadsdeel waarin die nieuwe straat ligt enmaakt daarna een voordracht voor hetcollege van B en W, die een besluitneemt. Namen van verdienstelijke per-sonen worden op een lijst gezet. Laterkunnen deze namen dan gebruikt wor-den voor nieuwe plekken in Amsterdam.

Wie bedenken de namen? Floris Thoolen is de coördinator van decommissie voor de straatnamen. Hij kentAmsterdam goed, hij is geboren en geto-gen in Amsterdam. Hans Tomson is lidvan de commissie als jurist. Hij houdtvan de geschiedenis van Amsterdam.Wie bedenken de namen? Thoolen ver-telt: “Corporaties, stedenbouwers, ont-wikkelaars en bestuurders komen metnamen. En de stadsdelen natuurlijk, zijzijn de beheerders van de openbareruimte en kennen de cultuur van dat ge-

bied. We adviseren om namen te kiezendie passen bij de historie van een buurt ofgebied.”

Nelson Mandelapark Ook Amsterdammers mogen ideeën in-dienen. Tomson: “Mensen houden vanhistorische verhalen en van mensen dieeen uitzonderlijke prestatie voor de stadhebben neergezet. Als het om mensengaat, moeten ze van onbesproken gedragzijn en minstens vijf jaar overleden. Inheel bijzondere gevallen kan het eerder,zoals bij Nelson Mandela, die op 5 decem-ber 2013 overleed.” Het Bijlmerpark, eenstadspark in Zuidoost, werd in oktober2014 hernoemd tot Nelson Mandelapark.

Meer vrouwennamen Je ziet steeds meer namen van vrouwenin het stratenplan van Amsterdam.Thoolen: “Vrouwen zijn ondervertegen-

Hans Tomson, lid van de commissie straatnamen, poseert voor zijn favoriete straatnaam | Foto Lenette van der Plas

Impressie van de landelijke Buiksloterdijk

Buiksloterham krijgt kleinkunstenaarswijkIn de Buiksloterham komt eennieuwe wijk en dus moeten daarnieuwe straatnamen komen. FlorisThoolen: “Gekozen is voor namenvan kleinkunstenaars. De Conny Stu-artstraat, de Leen Jongewaardkadeen de Lia Doranastraat zijn al ge-pland. Ook Wim Sonneveld krijgtwaarschijnlijk een straat in de klein-kunstbuurt.” Jordaanprinses RikaJansen (1924-2016), Zwarte Riek,krijgt hier wellicht ook een vernoe-ming, maar dat kan pas vanaf 2021,vijf jaar na haar dood.

David Bowie en Bob Haarms Komt er een David Bowiestraat?Misschien, de gemeente heeft hiervoor al verzoeken gekregen.Thoolen: “Mijn favoriet is de BobHaarmslaan op het Zeeburgerei-land in Oost. Hij is geboren aan deMiddenweg tegenover stadion DeMeer. Een iconische speler en as-sistent-trainer van Ajax. Tomson:“Mijn favoriet is de Onkelboeren-steeg. Deze steeg bij de Klove-niersburgwal is in 1605 vernoemdnaar de rijke handelsman, ‘bevrach-ter’ Dirk Honckelboer. Dat is tochleuk, een steeg in de drukke bin-nenstad met ‘boer’ in de naam?”

woordigd in de straatnamen. We gevendaarom voorrang aan vrouwen. Uit devroege geschiedenis van de stad zijn wei-nig namen van vrouwen verzameld. Daaris flink archiefwerk voor nodig.”

Stalinlaan ijlings veranderd Tomson: “Een straatnaam is in principevoor de eeuwigheid. Soms komen er pijn-lijke feiten naar boven en verandert hetbeeld van die persoon. Dan neemt de ge-meente het besluit om een naam te ver-anderen. Zo werd de Amstellaan na deTweede Wereldoorlog Stalinlaan ge-noemd. Na de Russische inval in Honga-rije in 1956 werd de naam ijlingsveranderd in de Vrijheidslaan. Naams-wijziging heeft grote gevolgen. Denk aanpostbezorging en bebording van tramhal-tes, en de basisregistraties. Deze wijzigin-gen zijn ongelooflijk kostbaar.”

Eeuwige Jeugdlaan Een naam die tot de verbeelding spreekt,is natuurlijk de Eeuwige Jeugdlaan inNoord, in de wijk Elzenhagen. Ooit wasElzenhagen een speelparadijs voor kin-deren, en ook vlakbij ligt de Noorderbe-graafplaats. Zou het daar mee te makenhebben? Thoolen: “Dat gaan we nog uit-zoeken.”

amsterdam.nl, zoek op cnor.

Page 6: Noord - 18 februari 2016

6 Amsterdam | 18 februari 20166 Amsterdam | 18 februari 2016

Amsterdammer van het jaar

Asielopvang

‘Ik wil graag iets terugdoen voor Nederland’Gifgas Nasir Higazi groeide op in Iran. Hij

werd kolonel in het leger en raakte gewond

door gifgas tijdens de oorlog met Irak (1980-

1988) In 1987 vluchtte hij naar Nederland.

Nu helpt hij dag en nacht vluchtelingen en

daklozen. In januari werd Nasir uitgeroepen

tot Amsterdammer van het jaar 2015.

Vier locaties Noodopvang Amsterdam vangt sinds september 2015

tijdelijk vluchtelingen en asielzoekers op. Zij zijn hier in afwachting van

hun asielprocedure, die door de grote toestroom uit met name Syrië

vertraging heeft opgelopen. In totaal vangt de gemeente ongeveer

1.300 asielzoekers op, in vier locaties verdeeld over Amsterdam.

Nasir (69) werkt als vrijwilliger voorstichting De Regenboog Groep. De stich-ting helpt mensen die het sociaal moei-lijk hebben, zoals daklozen envluchtelingen. Het hoofdkantoor is aande Droogbak vlakbij het Centraal Station.Daar vindt het interview plaats, om10.00 uur ’s morgens. Nasir is buitenge-woon vriendelijk en bescheiden. Uit zijnhouding, zijn blik en zijn woordenspreekt één ding: hij leeft om anderemensen te helpen.

Het is nu tien uur in de ochtend. U werktook 's nachts. Heeft u vannacht gewerkt?“Ja, ik ben gisterenavond om acht uur be-gonnen. Ik heb vannacht een jongevluchteling opgevangen. Een Afghaansejongen van ongeveer dertien jaar, hij washelemaal alleen. Hij zou uit Afghanistanvertrekken met zijn invalide moeder,maar die ging uiteindelijk niet mee. Mis-schien had ze niet genoeg geld om demensensmokkelaars voor twee mensente betalen. Ik beschouw die mensen-smokkelaars als maffia. Hij werd afgezetbij het Centraal Station. Hij reisde meteen vrachtauto en vertelde dat de reisdertig dagen duurde. Hij spreekt alleenPasjtoe, Afghaans, en kan niet lezen enschrijven. Ik spreek die taal ook endaarom kon ik hem helpen. Hij was bangen huilde. Ik zei hem dat hij in Nederlandniet bang hoeft te zijn. Hij gaat morgenmet de politie naar een opvangcentrum

in Groningen. Hij kan me dag en nachtbellen en ik zal voor hem tolken. Vrijdagga ik naar Groningen om hem te helpen.”

U had een drukke nacht. Bent u moe?“Ik ben niet moe. Ik heb veel energie enwil doen wat ik kan. Ik slaap vier uur perdag: ik wil en kan niet slapen. Ik moetwerken; zonder werk weet ik niet wat ikmoet doen. Ik werk vijf dagen per weekveertien uur per dag voor de Regenboog.Sinds september help ik er vooral vluch-telingen. Er komen rond de twintigvluchtelingen per nacht aan in Amster-dam.”

U bent zelf gevlucht uit Iran. “Ik kom uit Isfahan, uit een grote familie.Ik werd kolonel in het leger en gaf leidingaan tweeduizend soldaten. We vochtenin de oorlog tegen Irak, die begon in1980. Er was een aanval met chemischewapens. Ik deed mijn gasmasker te laatop en raakte vergiftigd. Het gifgas rooknaar komkommer, dat vergeet ik nooit. Ikliep daardoor ernstige schade aan mijnnieren op.

Ik kon niet leven onder het fundamenta-listische regime en vluchtte in 1987 metmijn vrouw naar Nederland. We kwa-men aan in Arnhem. Ik ben nooit terug-gegaan naar Iran. Als ik terugga krijg ikde doodstraf, omdat ik deserteerde uithet leger. Ik kan pas terug als Iran een de-mocratie is. Naar de buitenwereld toe isIran nu een vriendelijk land, maar tegende bewoners is het hard en streng. Dedoodstraf wordt veel toegepast.”

Hoe was het om in Nederland aan tekomen? “Ik vind Nederland een gastvrij land metaardige mensen. Het is een mooi land: dekoeien, de weilanden, de straten. Ik benhier blij. Ook met mijn gezin gaat hethier goed.”

Van oudsher gastvrij

De opvang van vluchtelingen is nietsnieuws voor de stad. Amsterdam is altijdeen gastvrije stad geweest voor mensendie op de vlucht zijn voor oorlog, ofomdat ze in hun thuisland niet zichzelfkunnen zijn. Rond 1700 had bijvoor-beeld ruim tien procent van de inwonersvan Amsterdam de Franse nationaliteit.Meer dan 50.000 Franse protestantenvluchtten naar Nederland omdat ze inFrankrijk gedwongen werden om katho-liek te worden. In de jaren zeventig entachtig van de vorige eeuw moest ervooral noodopvang komen voor mensenuit landen als Chili en Vietnam. In de ne-gentiger jaren waren het Afrikanen, Ira-kezen, Afghanen en mensen uit

voormalig Joegoslavië die naar Amster-dam kwamen. Inmiddels zijn we eenstad waarin we met 180 nationaliteitensamenleven. Divers en gastvrij.

Kijk voor alle informatie over denoodopvang van vluchtelingen enasielzoekers op www.amsterdam.nl/vluchtelingen. Hier vindt u ook con-tactgegevens van de diverse hulpor-ganisaties waar u terecht kunt als uzelf ook iets wilt doen voor de men-sen die onze stad opvangt.

Waarom doet u dit werk?“Nederland heeft mijn familie en mij ge-holpen. Ik wil graag iets terugdoen.Graag wil ik het volgende zeggen: be-

dankt, Nederland. Bedankt Amsterdam.En de Regenboog Groep extra bedankt!Dat is de waarheid.”

‘Het gifgas rook naar komkommer’

Foto De Regenboog Groep

Page 7: Noord - 18 februari 2016

7 Amsterdam | 18 februari 2016

Cultuurtempel in Noord

De Buiksloterkerk is springlevend

Ester Verhoeven maakt een veelzijdig programma voor de Buiksloterkerk | Foto Jitske Schols

5vragen aan Ester Verhoeven

Wat heeft de Buiksloterkerk te bieden?“De Buiksloterkerk heeft veel mooie his-torische details. En we hebben een orgeluit 1858. De beroemde organist TonKoopman wilde hierop graag een con-cert geven. De preekstoel dateert uit deachttiende eeuw. Die is wel kwetsbaar enwordt weinig gebruikt. Heel af en toeklimt er een stoute artiest in.”

Hoe is deze kerk cultuurtempel geworden?“In 1986 hebben buurtbewoners eenstichting opgericht, die de kerk voor ééneuro kocht, met de belofte dat ze goedvoor het monument zouden zorgen. Eenenorme verantwoordelijkheid. Een cate-raar organiseert hier regelmatig feestenen partijen; zo hebben we structurele in-komsten. Daarnaast ontvangt de stich-

Een druk bezocht cultureel pro-

gramma houdt de historische

Buiksloterkerk springlevend. Een

bezield bestuur zorgt dat de kerk

uit 1609 goed onderhouden wordt

en dat de stichting financieel

gezond blijft. Ester Verhoeven is

programmeur.

ting subsidies. Dat samen zorgt voor eengezonde exploitatie van deze ruimtevoor cultuur.”

Wat zit er in het programma?“Het bestuur organiseerde elke maandeen wereldconcert voor buurtbewonersen vrienden van de kerk. Drie en een halfjaar geleden mocht ik dat gaan doen. Ikgeef nu het hele programma vorm, ikregel de op- en afbouw en de publiciteit.De kerk krijgt steeds meer naamsbe-kendheid. Ik breidde het aanbod uit, metook een jeugdprogramma voor kinderen

van twee tot zes jaar. Door de vele jongegezinnen die in Noord wonen, liep datvanaf dag één als een speer. Ik koos voorverschillende genres. Wereldmuziek enklassieke muziek lopen het best. Orgel-muziek heeft zeker potentie.”

Waar heb je goede herinneringen aan?“Ik heb gratis theatervoorstellingen voorpeuterspeelzalen georganiseerd. Dat waszo mooi! De kinderen zagen een ab-stracte theatervoorstelling, niet ‘ik zeteen gekke muts op en doe leuk’, maarmooie dans. Het is spannend om te zien

wat er dan gebeurt op die gezichtjes. De kinderen zaten met open mond tekijken. Zo plant je zaadjes voor de toekomst.”

Ervaar je de geschiedenis van de kerk? “De akoestiek is fantastisch. Muzikantenzijn lyrisch. Het bracht me op het padvan akoestische muziek, de kerk laat zozichzelf spreken. Vol zetten met appara-tuur is niet nodig. Iedere stem klinkt hiereven prachtig.”

buiksloterkerk.nl

Amsterdammers in het nieuws

Het Amsterdammertje van het jaar is… Toby Pérez Vrijwilliger Hij doet niet alleen goed werk, hij

is ook nog eens heel erg aardig: Toby Pérez, dit

jaar gekozen tot Amsterdammertje van het

jaar. We ontmoeten hem samen met zijn vader

Joaquin op het Centraal Station, net voordat

ze samen met een team van vrijwilligers op

pad gaan om vluchtelingen op te vangen.

“Ik zag op televisie hoe de mensen vanuitSyrië in bootjes naar Europa vluchtten.Er waren ook kinderen bij. Kinderen diehuilden omdat ze het koud hadden enomdat ze gewoon in een ellendige situa-tie terecht waren gekomen. Ik vond hetheel zielig voor ze en ik wilde heel graaggaan helpen.”

Zo kwam de veertienjarige Toby terechtbij een groep vrijwilligers die zich inzetvoor de vluchtelingen. Toby: “Als vluch-telingen in Amsterdam aankomen heb-ben ze geen flauw idee waar ze naar toemoeten. Ze hebben een lange en gevaar-lijke reis achter de rug. Ze zijn moe en zehebben honger. Amsterdam zien ze vaakals eindpunt, maar ze kunnen hier hunasielprocedure niet starten. Daarvoormoeten ze naar Ter Apel, een dorp in deprovincie Groningen.”

WelkomZodra er internationale treinen op hetCentraal Station aankomen, gaan Toby

en de andere vrijwilligers er op af. Ophun fel oranje gekleurde T-shirts staat inverschillende talen ‘Vluchtelingen wel-kom’ en ‘Wij zijn hier om jullie te hel-pen’ Toby: “Wij geven de mensen etenen drinken en als het nodig is, geven weze extra kleren. Daarna brengen we zenaar inloophuis Blaka Watra aan deDroogbak 1. Daar krijgen ze een warmemaaltijd. Ze kunnen er douchen en sla-pen. De volgende dag worden ze op detrein gezet naar Groningen.”Toby geeft ons een rondleiding op hetstation. Hij laat ons zien waar de treinenaankomen en waar de vluchtelingen wor-den opgevangen. We zijn allemaal onder

de indruk van wat hij zegt. Hij verteltover de dankbaarheid van de vluchtelin-gen en over de mooie reacties die hij van-uit de omgeving krijgt. Ook vertelt hijhoe sommige mensen hem uitscheldenomdat ze tegen de komst van vluchtelin-gen zijn.

ZwaarToby is tenminste twee avonden in deweek op het Centraal Station te vinden.“In het begin hielpen we soms wel dertigof veertig mensen op een avond. Nu isdat iets minder, maar het aantal vluchte-lingen kan ook zo weer toenemen.” Hoe lang hij dit werk blijft doen? “Zo

lang het nodig is”, antwoordt Toby. “Hetis soms wel zwaar, omdat ik overdag ooknaar school ga. Maar ik moet er niet aandenken dat de vluchtelingen in mijn stadaankomen en dat niemand ze helpt. Hetminste wat ik dan kan doen is ze eenmaaltijd en een bed aan te bieden. Datwil ik nog heel lang blijven doen.”

Dit artikel is gemaakt door kinderenuit Amsterdam Zuidoost. Zij volgende brede schoolactiviteit ‘Buurt-krant’, onder begeleiding van EllenJansen.

Toby (links) met de kinderredactie op het Centraal Station

Page 8: Noord - 18 februari 2016

8 Amsterdam | 18 februari 20168 Amsterdam | 18 februari 2016

Langs de tijdlijn

Amsterdam na de TweeOnze stad ontstond in de dertiende eeuw als een klein vissersdorpje, toen vissers langs de oevers van de rivier de Amstel begon-nen met de aanleg van palissades, een omheining van in de grond geslagen palen. Inmiddels is Amsterdam een wereldstad. Eenstad met een rijke historie, ook in het jongste deel van onze geschiedenis. Na de Tweede Wereldoorlog veranderde de samenstel-ling van de Amsterdamse bevolking snel. Veel oorspronkelijke Amsterdammers vertrokken, daartegenover stond de toestroomvan Surinamers, Turken en Marokkanen. Inmiddels telt Amsterdam ruim 800.000 inwoners uit 180 verschillende landen, die alle-maal Amsterdammer zijn en wonen in een stad vol gebeurtenissen en ontwikkelingen die in ons geheugen staan gegrift.

1958 In dit jaar werd de eerste steen ge-legd van tuinstad Buitenveldert. In 1959werden hier de eerste woningen in gebruikgenomen. Nu wonen er ongeveer 20.000mensen, waaronder veel ouderen, en ookeen grote Joodse gemeenschap. Deze zui-delijke uitbreiding van Amsterdam was,naast de westelijke tuinsteden, onderdeelvan het Algemeen Uitbreidingsplan uit1935. Door WO II werd dit plan pas in de

jaren '50 uitgevoerd. De westelijke woonwij-ken zijn ook aangelegd als tuinsteden: stro-ken met langgerekte flatgebouwen,afgewisseld met groen en sportvelden. Zoverrezen de wijken Slotermeer (1951-1954),Geuzenveld (1953-1958), Slotervaart, (1954-1960), Overtoomse Veld (1958-1963) en Os-dorp (1956-1962). Te midden van dezewestelijke tuinsteden kwam de Sloterplas teliggen.

1965 Op het Spui was het bronzenbeeld Het Lieverdje, een stoer Amster-dams jongetje met een hart van goud,elke zaterdagnacht het middelpunt vaneen happening met Robert JasperGrootveld. Hij protesteerde tegen de si-garettenindustrie. Tegelijk werd de anar-chistische jeugdbeweging Provo

opgericht. Zij provoceerde het gezag,gekleed in spijkerpakken en met langeharen. Die explosie van jeugdcultuurmaakte Amsterdam wereldberoemd.Hippies en rugzaktoeristen kwamen vanheinde en verre naar Amsterdam en slie-pen in het Vondelpark en zelfs op deDam, tot dit in 1970 werd verboden.

1975 De Twintigjarige Stadsoorlogwoedde van 1965 tot 1985. Het waseen opstand van vrijgevochten jongerentegen het gezag. Het begon met Provoen eindigde met ingrijpen door de over-heid in de Staatsliedenbuurt. De rellenrond de Nieuwmarkt vormden eenhoogtepunt. Voor het aanleggen van demetro naar de Bijlmer zou een grootdeel van de Nieuwmarktbuurt geslooptworden. De Weesperstraat zou eensnelweg worden naar de Prins Hendrik-kade. De gemeente had een 'groot-

schalige' visie op de stad, terwijl debuurtbewoners hun oude kleinschaligebuurt wilden behouden. In april 1975waren er grote rellen tussen bewonersen actievoerders en de politie. De pan-den werden ontruimd en de metro ge-bouwd. Maar op de lange duur wonnende 'kleinschaligen'. De snelweg kwamer niet en de brede weg loopt nu doodbij café Tisfris. De visie van het stadsbe-stuur veranderde; er kwamen geennieuwe grote flatwijken, maar de oudebuurten werden opgeknapt.

Ajax Europees kampioen

Foto: Ajax

1950 1960 1970 198

Stadsuitbreiding1970 De gouden tijd van Ajax duurde van1965 tot 1973. 'Voetbal is oorlog' was hetmotto van trainer Rinus Michels, die danook bekend stond als de generaal. Hetteam speelde het revolutionaire 'totaalvoet-bal'. Dankzij de stugge Rinus Michels en hetenorme talent van de spelers bereikte Ajaxde wereldtop. Het seizoen 1970-1971 waseen topjaar voor Ajax. De club had een

bijna onoverwinnelijk team met legendari-sche spelers als Johan Cruijff, Arie Haan enPiet Keizer. Ajax eindigde in de Eredivisiecompetitie op een tweede plaats, maar wonwel de Europacup I en de KNVB beker.In 1995 floreerde Ajax opnieuw in Europadoor onder leiding van Louis van Gaal deChampions League en de Super-Cup te winnen.

Provo

Nieuwmarktrellen

Foto Stadsarchief Amsterdam

Foto ANP

Foto ANP

Page 9: Noord - 18 februari 2016

9 Amsterdam | 18 februari 20169 Amsterdam | 18 februari 2016

ede Wereldoorlog

1980 Op 30 april 1980 werd prinsesBeatrix in Amsterdam beëdigd en inge-huldigd tot Koningin der Nederlanden.De grote ceremonie was in de NieuweKerk op de Dam. Dit vormde voor dekraakbeweging en anarchistische groe-pen aanleiding om protesten en rellen teorganiseren. 'Geen woning geen kro-ning' was het motto. Bij de Blauwbrugover de Amstel was een grote confronta-tie tussen actievoerders en de politie. Deactievoerders gooiden stenen en de po-litie achtervolgde hen te paard op hetWaterlooplein. Aan het eind van de dagveranderde het Rokin in een ongekendslachtveld. Er vielen vele gewonden,maar tot ieders grote opluchting geendoden. Ongeveer twee maanden eerder,op 3 maart, hadden tanks de barricadenbij een kraakpand in de Vondelstraatomver gereden. 1980 was het hoogte-en dieptepunt van de rellen in Amster-dam.

2001 Op 1 april 2001 waren de ogenvan de wereld gericht op Amsterdam. Opdie dag werd in onze stad het eerste ho-mohuwelijk ter wereld gesloten. Vier stel-len stapten die dag in het huwelijksbootje.Zij werden in het stadhuis in de echt ver-bonden door toenmalig burgemeester JobCohen. Het homohuwelijk was een vol-gende bevestiging van Amsterdam als GayCapital, na de eerste Amsterdam Gay

Pride in 1996 en de Gay Games, waarvande stad in 1998 gastheer was. De ge-meente wil nog steeds dat Amsterdameen veilige, open en internationaal aan-trekkelijke roze stad is. Een stad waarin ie-dereen zichzelf mag zijn, een stad waariniedereen in vrijheid kan leven: een zoge-naamde gay destination. Daarom is in april2015 de roze agenda gepresenteerd. www.amsterdam.nl/rozeagenda

1992 Zondagavond, 4 oktober 1992. Hetbord lag bij velen nog op schoot toen deuitzending van Studio Sport werd onder-broken door het bericht dat er in de Bijl-mermeer een vliegtuig was neergestort.Een Boeing van de Israëlische luchtvaart-maatschappij EL AL boorde zich om 18.36uur in de flats Groeneveen en Kruitberg. 43mensen overleefden de ramp niet.

In de dagen, maanden en jaren na de rampbleven er vragen over de lading van hetvliegtuig, de mannen in witte pakken enhet aantal slachtoffers. De Bijlmerrampwordt elk jaar herdacht bij ‘De boom diealles zag’. Tijdens deze herdenking vliegener geen vliegtuigen over de Bijlmer, nor-maal gesproken een drukke aanvliegroutevoor Schiphol.

Geen woning geen kroning

Homohuwelijk

80 1990 2000 20102013 Op 30 april 2013 zijn wederom alle

ogen op Amsterdam gericht, want erwordt een koning ingehuldigd. Na 33 jaardoet Koningin Beatrix afstand van detroon in het paleis op de Dam. Enkele urenlater wordt de nieuwe Koning ingehuldigdin de Nieuwe Kerk. De sfeer in de stad iscompleet anders dan in 1980: nu is

Amsterdam trots en viert de stad uitbun-dig feest. Overal zijn festiviteiten, zoals ophet Museumplein. De dag eindigt met deKoningsvaart op het IJ. De stad ontvangtdie dag zo’n 700.000 bezoekers. In totaalmaken 1.500 journalisten gebruik van hetperscentrum, waarvan 70 tot 80 procentinternationale pers is.

Koning ingehuldigd

Bijlmerramp

Foto ANP

Page 10: Noord - 18 februari 2016

10 Amsterdam | 18 februari 2016

Geschiedenis van de begraafplaatsen

Zeven kerkhoven en een begraafplaats in beeld

Waterland is door de tijd heen vaak ge-troffen door overstromingen. De water-snoodramp in 1916 was enorm. Dezelfstandige gemeenten Buiksloot, Nieu-wendam en Ransdorp konden de kostenvoor herstel niet zelf opbrengen. Zijvroegen de stad Amsterdam om hulp. Inruil voor de geboden hulp werden de ge-meenten in 1921 ingelijfd bij Amsterdam.Door deze gebiedswinst kon Amsterdamop de dorpskerkhoven begraven en eennieuwe begraafplaats aanleggen. In 1931werd de aanleg van de Noorderbegraaf-plaats voltooid.

Architectuurprijs De Nieuwe Noorder is met zeven hectaregrond de grootste begraafplaats in Noord.De begraafregisters van Amsterdam voe-ren terug tot 1660. Bijzonder is het ge-denkpark met ossuaria, beenderkuilen,van verschillende Amsterdamse kerkenen begraafplaatsen. Het startsein voor renovatie en uitbreiding kwam in 2010.De nieuwe kantoorgebouwen, aula, crematorium en gedenkpark kregen een nominatie voor de Amsterdamse Archi-tectuurprijs 2013. Onder leiding van DickDevente is de begraafplaats uitgebreidmet een natuurgebied, compleet met bij-enkasten en ‘kraamkamers’ voor ver-

schillende vogelsoorten waaronder deijsvogel. Met succes! Noord is nu ijsvo-gelhoofdstad van Nederland met onge-veer honderd ijsvogels. Deze vogel is ookhet beeldmerk van De Nieuwe Noorder.

BuikslootDe begraafplaats in het voormalige pol-dergebied Buiksloot stamt uit 1829. Metde laatste uitbreiding in 1905 werd hetaantal graven 357. De kerk van de Her-vormde Gemeente sloot in 1984 haardeuren. Het gebouw werd overgedragenaan de door buurtbewoners opgerichtestichting Buiksloterkerk. Deze stichtingzorgde voor de restauratie van de kerk in1992. Sindsdien wordt de kerk gebruiktvoor bijeenkomsten en evenementen.Kijk op pagina 7.

DurgerdamVan oorsprong is Durgerdam het dijk-dorp bij IJdoorn of IJoord. Overledenenwerden begraven op het kerkhof in debuitenpolder van het naburige Doorni-

kerdam. De eerste vermelding dateert uit1374. Nadat de overstroming van 1825 alhet zand onder de graven had wegge-spoeld, legde Durgerdam in 1829 eeneigen kerkhof aan met 116 graven. In 1902kwamen daar nog eens 20 graven bij.

HolyslootMet 150 vierkante meter is Holysloot hetkleinste kerkhof van Noord. Het kerkhofuit 1829 telde 55 graven en raakte snel vol.Dit dwong de dorpelingen om tot 1841haar doden in het portaal van de kerk tebegraven, het zogeheten binnenkerkhof.Bij de bouw van de huidige kerk in 1846bleven deze graven behouden.

NieuwendamDe eerste kerk met kerkhof in Nieuwen-dam dateert uit 1643. De huidige kerk isvan 1849. Het aantal graven op het kerkhofis in 1693 en 1879 uitgebreid tot 212. Tegende tijd van inlijving door Amsterdam wasde begraafplaats vol. De aanleg van deNoorderbegraafplaats bood uitkomst.

Lekker fietsenMooie fietstocht maken langs Am-sterdamse kerken en kerkhoven? Ganaar denieuwenoorder.nl en zoek opfietsroute. De fietstocht begint bijDe Nieuwe Noorder, Buiksloter-meerdijk 83 of bij één van de anderebegraafplaatsen op de route.

Eén guldenVroeger kon men voor één guldeneen eeuwigdurend recht op een be-graafplaats kopen. De grafbestan-den worden nog altijd goedbijgehouden zodat nog steeds opde dorpskerkhoven wordt begraven.Algemene begraafplaatsen zijn be-stemd voor alle mensen, ongeachthun religieuze, culturele of socialeachtergrond.

IJsvogel Noord heeft maar liefst acht be-

graafplaatsen. In Buiksloot, Durgerdam,

Holysloot, Nieuwendam, Ransdorp, Schelling -

woude en Zunderdorp liggen de oude dorps-

kerkhoven. In 1931 kwam daar de Noorder-

begraafplaats bij, nu De Nieuwe Noorder.

Dick Devente is sinds 2009 de manager van De Nieuwe Noorder en de dorpskerkhoven

RansdorpAls hoofddorp van Waterland waren dekerk en het kerkhof de grootste in de om-geving. Een eerste vermelding van Rans-dorp dateert uit de dertiende eeuw. Debegraafplaats uit 1829 telde 84 graven. Nade inlijving door Amsterdam kreeg hetkerkhof nieuwe poortpalen. Nog altijdvormen ze de toegang tot het grote kerk-hof. Vanaf 1960 gaf De Nieuwe Noordervanwege vanwege te hoge grondwater-standen geen nieuwe graven meer uit inRansdorp. Inmiddels wordt op dit dorps-kerkhof weer begraven.

SchellingwoudeDe eerste vermelding van Schelling-woude voert terug naar 1273. Meer daneen nederzetting was het niet, met in hetmidden een kerkhof. In 1829 kreeg hetdorp een nieuwe begraafplaats metslechts 44 graven. Het aantal plaatsenwerd later uitgebreid tot ruim honderd.In 1993 nam Stadsherstel het beheer vande kerk over. Nog altijd wordt op zondageen dienst gehouden. Daarnaast biedt dekerk ruimte voor evenementen. En het iseen trouwlocatie.

ZunderdorpBegin 1400 vormde Zunderdorp eenzelfstandige parochie. Waarschijnlijk isdit het enige kerkhof van de zeven dor-pen in Noord dat nog op zijn oorspron-kelijke plaats ligt. De watersnoodrampvan 1825 spaarde kerk en toren, maar niethet kerkhof. Vier jaar na de ramp kregende 270 bewoners een nieuwe begraaf-plaats met ruimte voor 64 graven. In1854 werd het aantal uitgebreid naar 87.

Page 11: Noord - 18 februari 2016

11 Amsterdam | 18 februari 2016

Gezond In de nabije toekomst krijgen Am-sterdammers alleen nog een parkeervergun-ning als hun auto de lucht in de stad nietontoelaatbaar vervuilt. Het is één van demaatregelen die de stad neemt om de luchtschoon te maken. Ook worden de milieuzonesuitgebreid. De Amsterdamse lucht moet zoschoon en gezond mogelijk worden, met zomin mogelijk stikstofdioxide, fijnstof en roet.

Schone lucht

In een Amsterdam met schone luchtkunt u prettig wonen, wandelen en fiet-sen. Kinderen spelen lekker buiten, zon-der dat u zich zorgen hoeft te maken overuw gezondheid. Te veel luchtverontrei-niging heeft impact op de kwaliteit vanleven en belemmert daarnaast. Op som-mige plekken mogen nu geen scholen ofwoningen gebouwd worden omdat deluchtkwaliteit daar te slecht is. Dat moetanders.

Eerste Europese stadAmsterdam is enorm ambitieus. In 2025moet het verkeer schoon zijn en is onzestad uitstootvrij. Amsterdam is de eerstestad in Europa waar deze ambitie is vast-

gelegd. Daarom worden er niet in de toe-komst, maar nu al maatregelen genomen.Het gemeentebestuur heeft een aantalbelangrijke besluiten genomen, waarmeeeen grote bijdrage wordt geleverd aan deleefbaarheid van onze stad. De gemeenteneemt haar verantwoordelijkheid en sti-muleert u om dat ook te doen. Schonelucht is voor iedereen belangrijk, en be-reiken we alleen door allemaal onze bij-drage te leveren.

Schoon parkerenBenzineauto’s die voor 1992 zijn ge-bouwd krijgen straks geen parkeerver-gunning meer. Voor auto’s die op dieselrijden ligt de grens op 2005. De bedoe-

ling is dat deze regel rond septemberwordt ingevoerd. Het geldt alleen voornieuwe aanvragen, of als u het kentekenop een bestaande vergunning wilt aan-passen.

Amsterdam ElektrischOnze stad is koploper op het gebied vanelektrisch rijden en wil dat ook blijven.Daarom wordt het aantal elektrische op-laadpunten uitgebreid van 1.000 naar4.000. Onlangs zijn ook de eerste tweesnellaadpunten geplaatst bij de taxi-standplaats op het Centraal Station. Opnog een aantal plekken in de stad verrij-zen dit jaar punten waar elektrische voer-tuigen razendsnel kunnen worden

opgeladen, wat vooral voor het beroeps-matige verkeer belangrijk is.

Uitbreiding milieuzonesVoor het vrachtvervoer geldt al sinds 2013een milieuzone. Dit betekent dat vracht-wagens die voor oktober 2005 zijn ge-bouwd, de stad niet meer in mogen. Zijmoeten hun vracht aan de rand van destad afleveren, waarna het met kleinere,schone voertuigen de stad in wordt ge-bracht. De komende jaren wordt de mi-lieuzone uitgebreid. Volgend jaar, in 2017,worden er ook voorwaarden gesteld aanhet bestelvervoer. Bestelauto’s die voor2000 zijn gebouwd wordt dan de toegangtot Amsterdam ontzegd. En in 2018 wordteen volgende stap gezet in het verschonenvan de lucht door vervuilende taxi’s. Metzowel de bestel- als de taxibranche zijn af-spraken gemaakt. Brom- en snorfietsenvan vóór 2011 dragen zo ernstig bij aan deluchtvervuiling dat de gemeente ook dezevoertuigen uit de stad wil weren.

Openbaar vervoerOm in 2025 alleen schoon verkeer in destad te hebben, wordt ook het openbaarvervoer uitstootvrij. Het GVB gaat er-voor zorgen dat de bussen uitstootvrijgaan rijden en er wordt ook gekeken hoebijvoorbeeld de veerponten schoon kun-nen worden gemaakt.

Luchtvervuiling Een belangrijke motiva-tie voor de grote schoonmaak van deAmsterdamse lucht is uw gezondheid.“Luchtverontreiniging scheelt in Neder-land gemiddeld twee jaar op de levens-verwachting”, zegt dr. Van der Zee,longarts in het OLVG. “Het is niet alleenslecht voor de longen, maar luchtveront-reiniging heeft vooral ook effect op hethart- en vaatstelsel. Wanneer ergens eenpiek in de luchtvervuiling wordt geme-

ten, dan merken ziekenhuizen dat er bin-nen 24 tot 48 uur meer mensen wordenopgenomen met hartinfarcten. Het be-treft dan vaak oudere mensen, die alklachten hebben.” De lucht is tegenwoordig al een stukschoner dan dertig jaar geleden. “We sto-ken niet meer op kolen bijvoorbeeld”,aldus dr. Van der Zee. “Auto’s zijn nu ookminder vervuilend dan vroeger. Maar eris nog steeds te veel verontreiniging,

waardoor kinderen een vergroot risicohebben op astma of allergieën. Ook hetverlies van de longfunctie gaat sneller enhet gevaar van longkanker is groter.” Hoewel een groot deel van de luchtver-ontreiniging in Nederland letterlijk komtoverwaaien uit het buitenland, hebbende maatregelen van Amsterdam wel de-gelijk zin, volgens dr. Van der Zee. “Juistlokaal merk je het effect van schone luchtdirect.”

Op weg naar een uitstootvrij 2025

Meer informatieDe weg naar een uitstootvrij 2025 maakt onder-deel uit van de Agenda Duurzaamheid van de ge-meente. De besluiten die zijn genomen gaan nuhet inspraaktraject in. Wilt u meer weten over watde gemeente aan duurzaamheid doet, én wat uzelf kunt bijdragen aan een schone en gezondestad? Kijk voor alle informatie opwww.amsterdam.nl/duurzaam

Twee jaar langer leven met schone lucht

Onderzoek: Wat volgens u beter kan, nemen we graag mee

De gemeente Amsterdam werkt aan een gast-vrije stad. Een stad die leefbaar en duurzaamis, niet alleen voor toeristen en bezoekers,maar vooral voor bewoners en ondernemers.

We willen dan ook graag van u weten hoe u de stad er-vaart. Uw mening willen wij gebruiken om maatregelente treffen om van de stad een plezierige woon-en werk-plek te maken. Uiteraard willen we de goede dingen be-houden. En wat volgens u beter kan, nemen we graagmee in onze maatregelen. U kunt tot eind februari meedoen aan de enquete. Kijkop www.amsterdam.nl/stadinbalans

Enquête

Wat vindt uvan de stad?

Openbaar vervoer, vracht- en bestelvervoer worden allemaal uitstootvrij

Page 12: Noord - 18 februari 2016

12 Amsterdam | 18 februari 201612 Amsterdam | 18 februari 2016

Stadspas

loop binnenmet de stadspasaanbiedingen maart

Van deze aanbiedingen kunt u alleen gebruik maken als op de achterzijde van uw Stadspas het woord “aanbiedingen” in de kleur paars gedrukt staat.

Bijlmer Parktheater

100 Highlights Cruise

In maart kunt u voor € 2 naar een voorstelling in het Bijlmer Parktheater. Met (bekroonde) jeugdvoorstellingen in devoorjaarsvakantie zoals AaiPet en Pokon. En ons paradepaardje: het In The PictureFestival waar jong talent uit Zuidoost laatzien wat het kan! Bekijk het hele aanbod vanmaart op bijlmerparktheater.nl en koop sneluw tickets!

Geldig: 1 t/m 31 maart Stadspasprijs: voor € 2 naar een voorstelling naar keuze (normaleprijzen variëren van € 7 tot € 18,50)

Carré

Koninklijk Theater Carré presenteert Broadway aan de Amstel met PIPPIN, eenduizelingwekkende musical vol buitenge-wone acrobatiek. De voorstelling vertelt hetverhaal van Pippin die op zoek is naar zich-zelf en de zin van het leven. Deze ‘eye-popping razzle dazzle’ is met originele Amerikaanse cast, slechts 5 wekente zien in Nederland. 9 maart tot en met 10april, exclusief in Koninklijk Theater Carré.

Geldig: 9 maart, 11 t/m 31 maart op dinsdag, woensdag en donderdagStadspasprijs: € 5, exclusief € 1 restaura-tietoeslag per kaart en boekingskosten(éénmalig € 4,50 per boeking). Alleen geldig op de tweede rang (normale prijs€ 59,50) Kaartverkoop: aan de kassa van Carré(dagelijks geopend van 16.00 tot 18.00uur en vanaf 1,5 uur voorafgaand aan eenvoorstelling). Niet geldig i.c.m. andereaanbiedingen of op reeds gekochte kaart-jes. Zolang de voorraad strekt

€ 5

De FilmHallen

De FilmHallen vertonen dagelijks debeste films in 9 mooie filmzalen. Van de beste Hollywood films tot kleine arthouse cinema, in de FilmHallen is altijd iets te zien voor jong en oud. In demaand maart mag je voor € 1 één filmnaar keuze bezoeken.

Geldig van: 1 t/m 31 maartStadspasprijs: € 1 (normale prijs € 11)Kaartverkoop: aan de kassaReserveren: kosteloos reserveren opwww.filmhallen.nl en uiterlijk een halfuur voor aanvang van de film uwStadspas tonen bij de kassa Adres: Hannie Dankbaarpassage 12 (inde Hallen-Amsterdam)Meer info: www.filmhallen.nl of 020 820 8122

Gratis

Heb je je eigen stad wel eens bekeken vanaf het water? Niet voor nietsmaken jaarlijks vele bezoekers een rondvaart door het UNESCO Werelderfgoed: de grachtengordel. Vanaf de boot kun je ontspannengenieten van het uitzicht op de grachtenpanden uit de Gouden Eeuw,de vele bruggen en andere highlights. Amsterdam is het mooist vanafhet water, kom varen met de Canal Company!

Geldig: van 1 maart t/m 24 maartStadspasprijs: gratis (normaal € 14,50)Kaartverkoop: pas laten scannen aan de kassa’s van Canal Company(zie website voor verkoopadressen)Meer info: www.canal.nl

Gratis

€ 2

Allard Pierson

€ 1

Adres: Koninklijk Theater Carré, Amstel 115-125 Meer info: www.carre.nl/pippin

Kom je met de Stadspas naar het DWDD Pop-Up Museum dan ont-vang je gratis het boek dat bij de tentoonstelling is uitgegeven. Vanaf 1 maart liggen er 200 boeken klaar voor iedereen die zich meldt met deStadspas. Maar wees er snel bij, want als ze op zijn, zijn ze op.

Geldig: vanaf 1 maart, dagelijks geopend van 10.00 tot 17.00 uurStadspasprijs: gratis (normale prijs € 10) Kaartverkoop: aan de kassaAdres: Oude Turfmarkt 127Meer info: www.allardpiersonmuseum.nl

Foto Terry Shapiro

Kaartverkoop: aan de kassaReserveren: 020 311 3933Adres: Anton de komplein 240Meer info: www.bijlmerparktheater.nl

Page 13: Noord - 18 februari 2016

13 Amsterdam | 18 februari 201613 Amsterdam | 18 februari 2016

Schone lucht

Apparaat te leenWitgoedregeling Kunt u zich een dag zonder koelkast voorstellen?Een week zonder wasmachine of gasfornuis? Als een van deze appara-ten stuk gaat, komt dat altijd ongelegen. We hebben ze elke dagnodig, kunnen niet zonder. Als u een laag inkomen hebt is het extravervelend, omdat u niet zomaar eventjes een nieuwe koelkast kuntkopen. Als u de vervanging niet kunt betalen, kan de witgoedregelingvan de gemeente uitkomst bieden.

De witgoedregeling is een noodvoorzie-ning. Een speciaal fonds (Fonds Bijzon-dere Noden Amsterdam) regelt voor u devervanging van een kapotte wasmachine,koelkast of gasfornuis. Amsterdammersdie geen andere mogelijkheden hebbenom aan het apparaat te komen, kunnenvan de regeling gebruik maken. U krijgthet apparaat in bruikleen.

Hoe werkt het?U kunt de witgoedregeling niet zelf aan-vragen. Dit doet een hulpverlener voor u.Gaat uw wasmachine, koelkast of gasfor-nuis stuk en kunt u de kosten echt nietzelf betalen? Ga dan bijvoorbeeld naareen hulpverlener van de Maatschappe-lijke Dienstverlening in uw stadsdeel ofnaar een financieel spreekuur.

U moet kunnen aantonen dat u recht heeftop de witgoedregeling. Neem uw bankaf-schriften, bewijzen van schulden en/ofeen afwijzing van de gemeentelijke Kre-dietbank mee. Hiermee kun u laten ziendat u een laag inkomen en weinig vermo-gen heeft. Vervolgens krijgt u een huisbe-zoek. Daarna hoort u of uw hulpverlenereen aanvraag kan doen. Het fonds laat uw

hulpverlener weten of uw aanvraag wordtgoedgekeurd. Het hele traject kan een paarweken in beslag nemen.

Meer weten?Kijk voor meer informatie en voor allevoorwaarden op www.amsterdam.nl/pakjekans. Op deze site zijn alle regelin-gen verzameld. U vindt daar niet alleen

de hulp die wordt aangeboden in hetkader van armoedebestrijding, maar ookregelingen die daarbuiten vallen. Bij-voorbeeld de kwijtschelding van de ge-meentebelasting, het jeugdsportfonds enwoonlastentoeslag.

U kunt ook contact opnemen via tele-foonnummer 020 252 6000.

Het financieel spreekuurOp veel plekken in Amsterdam zijn financiëlespreekuren. U kunt hier terecht met al uw vragenover geldzaken. De medewerkers helpen u ookmet het aanvragen van extra’s. Zoals geld voorschoolkosten en gratis openbaar vervoer voor ou-deren. De locaties bij u in de buurt vindt u op www.amsterdam.nl/pakjekans

Stadspas

loop binnen met de stadspas

Joods Historisch Museum

Bounz

Amy Winehouse, een van de meest suc-cesvolle artiesten van de afgelopen tijd,staat centraal in Amy Winehouse: A Family Portrait. Deze persoonlijke tentoonstelling, samengesteld doorAmy’s broer Alex Winehouse en The Jewish Museum Londen, belicht Amy’spassie voor muziek en mode, haar joodsefamiliegeschiedenis en schooltijd. Ook iser aandacht voor Camden Town waarAmy lange tijd woonde.

Gratis

Wilt u weten waar u nog meer korting krijgt met uw Stadspas, kijk dan in deStadspas Kortingsgids 2015/2016.Stadspas, Antwoordnummer 47197, 1070 WB AmsterdamTelefoon: 020 252 6000 (8.30-17.00 uur).Aan deze informatie kunnen geen rechten ontleend worden.Wijzigingen voorbehouden.

Gratis

Geldig: t/m 4 septemberStadspasprijs: gratis, (normale prijs€ 15). Op vertoon van de Stadspas bijde Museumshop ontvangt u een postervan de tentoonstelling (1 per Stadspasen zolang de voorraad strekt)Kaartverkoop: aan de kassaAdres: Nieuwe Amstelstraat 1Meer info: www.jck.nl/amy-winehouse

Springen bij Bounz. Bij Bounz gaat trampoline-springen een stapje verder. Lekker een uur langspringen op een veld dat bestaat uit 32 aaneenge-schakelde trampolines en een meterslange tum-blingbaan. In de maand maart mag u 2 keer (!)een uur komen springen. In verband met piektij-den staan hieronder de beschikbare periodes.Reserveren is verplicht. Op maandagen is Bounz gesloten.

Geldig: van 1 maart t/m 31 maart (van dinsdag t/m vrijdag)Stadspasprijs: gratis (normaal € 7)Kaartverkoop: aan de kassaReserveren: 020 611 4481 of per e-mail [email protected]: Willinklaan 5Meer info: www.bounz.nl

Foto Mark Okoh Camera Press London

Page 14: Noord - 18 februari 2016

14 Amsterdam | 18 februari 2016

Europese Unie

Vernieuwing

Grondlegger De eerste helft van 2016 is Nederland voor de twaalfde keervoorzitter van de Europese Unie. Vrijwel alle vergaderingen vinden plaats inAmsterdam, op het Marineterrein. Ook wordt er dertien keer een ministeri-ële vergadering met vakministers georganiseerd in het Scheepvaartmuseum.

Erfpacht 2016 is een belangrijk jaar voor de Amsterdamse erfpacht. De ge-

meente wil eeuwigdurende erfpacht invoeren, als eerste voor nieuwbouw.

Voor mensen die nu al erfpachter zijn, wordt de waarde van de grond nog

maar één keer bepaald na vaststelling van de Overstapregeling. Grote prijs-

stijgingen horen dan tot het verleden. De erfpachtvernieuwing moet zorgen

voor meer zekerheid en duidelijkheid voor de erfpachter. Maar waar komt

erfpacht vandaan en waar gaat het precies naartoe?

Het verdrag van Amsterdam

Ter ere van het voorzitterschap is de stad aangekleed met onder andere deze vlaggen

Nederland is een van de grondleggers vanhet huidige Europa. Na de Tweede We-reldoorlog werd in 1951 het Verdrag vanParijs getekend. Nederland ondertekendemet Frankrijk, West-Duitsland, Italië,België en Luxemburg dit verdrag, dat alsdoel had de vrede in Europa te verzeke-ren. Voor dat doel werd de productie vankolen en staal, die toen golden als de be-langrijkste middelen voor de productievan oorlogswapens, onder het gezag ge-plaatst van een gemeenschappelijkeHoge Autoriteit. De EGKS (EuropeseGemeenschap voor Kolen en Staal) geldtals de eerste aanzet tot de Europese Unie.

Het verdrag van AmsterdamIn de eerste helft van 1997 was Nederlandook voorzitter van de Europese Unie. Op2 oktober van dat jaar, tijdens het voor-zitterschap van Luxemburg, onderteken-den de ministers van Buitenlandse Zakenvan de vijftien lidstaten het Verdrag vanAmsterdam. In dit verdrag zijn afsprakengemaakt over het openen van de grenzenvoor personen, en een Europees beleidvoor asiel en immigratie. De afsprakenvan het Akkoord van Schengen zijn methet Verdrag van Amsterdam binnen de

Europese Unie ondergebracht. Onder-werpen die ook tijdens het huidige voor-zitterschap actueel zijn.

Anno nuEuropa is al eeuwenlang enorm belang-rijk voor Amsterdam. En omgekeerdspeelt de stad ook al heel lang een belang-rijke rol op het continent. Amsterdam istenslotte een internationale, open enbruisende stad en kent een lange geschie-denis wat betreft handel en ondernemen.De ambitie van de stad is om haar positieals Europese vestigingsregio en economi-sche motor te versterken. Qua handels-positie valt Amsterdam in de categorieBrussel, Frankfurt en Chicago. En alsvestigingslocatie van internationalehoofdkantoren staat Amsterdam op devierde plaats binnen de EU. Van oudsheris de welvaart van Amsterdam en deregio verbonden aan de positie als inter-nationaal zaken- en handelscentrum. Ditmaakt de stad in Europa en de rest van dewereld interessant als toegangspoort enverbindende schakel tussen internatio-naal werkende bedrijven, organisaties ensteden. Dat is goed voor de stad én goedvoor Europa.

Het verleden en de eeuwigheid

Meer weten? De Europastrategie van Amsterdamvindt u op www.eu2016.amsterdam. Opdeze pagina is ook alle informatie overhet huidige voorzitterschap te vinden,

zoals de kalender en het culturele pro-gramma. Ook als u meer wilt weten overde eeuwenlange relatie tussen Amster-dam en Europa kunt u op deze site te-recht.

Al in het oude Egypte en in het Ro-meinse rijk werd staatsgrond in erfpachtuitgegeven. In Amsterdam dateren deeerste uitgiften in erfpacht uit de 15e en16e eeuw. De grond binnen de vesting-werken was volledig benut. Het stadsbe-stuur onteigende landbouwgronden

rond de stad om verder te kunnen uit-breiden. Het bestuur slaagde er echterniet in alle grond ook weer te verkopen.Een deel werd daarom in erfpacht uitge-geven voor tuinbouwdoeleinden. Zoontstond in de zeventiende eeuw dePlantagebuurt.

Erfpacht voor de gemeenschapTussen 1850 en 1896 werden terreinenvoornamelijk aan ondernemers in erf-pacht uitgegeven. Zij wilden vaak lieverhun kapitaal in hun bedrijf investeren,dan in grond. Het raadslid mr. M.W.F.Treub - later wethouder en uiteindelijkminister - diende in 1890 een motie inom enkele percelen bouwgrond niet teverkopen. Hij wilde ze ‘in opstal uitge-ven‘. Eind 1896 leidde dit tot de invoe-ring van erfpacht. Het ging om eenerfpachtstelsel met erfpacht op langeretermijn (75 jaar), met een vaste canon(vergoeding voor gebruik). De uitvoe-ring ging langzaam. Bezwaren leidden in1915 tot herziening. Voortaan werdgrond uitgegeven in voortdurende erf-pacht, met de mogelijkheid om de canonen de bepalingen na 75 jaar te verande-

ren, en daarna telkens na 50 jaar. Wehebben vandaag de dag nog voortdu-rende erfpacht. Door de jaren heen zijnde Algemene Bepalingen (de spelregelsvan het stelsel) gewijzigd om aan deeisen van de tijd te voldoen.

Eeuwigdurende erfpacht: meer weten? De gemeente wil voortdurende erfpachtveranderen in eeuwigdurende erfpacht.Binnenkort kunt u inspreken op de Alge-mene Bepalingen van dit nieuwe stelsel.Daarna kan bij nieuwbouw eeuwigdu-rende erfpacht ingaan. Vervolgens komter een overstapregeling. Daarin staat opwelke manier mensen die nu al erfpach-ter zijn, kunnen overstappen naar hetnieuwe stelsel. Ook hierop kunt u reage-ren. Meer weten? Kijk dan op www.am-sterdam.nl/erfpacht.

In de zeventiende eeuw ontstond de Plantagebuurt dankzij erfpacht

Page 15: Noord - 18 februari 2016

15 Amsterdam | 18 februari 2016

Als u op straat ziet dat er iets gemaakt ofopgeruimd moet worden, kunt u datmelden bij de gemeente. Denk bijvoor-beeld aan niet-opgehaald afval, volleprullenbakken, verwaarloosde fietsen,losse stoeptegels en een verstopte riole-ring. Soms zijn er situaties die u ergensanders moet melden.

Melden? Zo doe je dat ■ Bel 14 020, op werkdagen van 8.00 tot

18.00 uur. Voor overlastmeldingen vanhoreca en bedrijven is 14 020 24 uurper dag bereikbaar. Lokaal tarief.

■ Of gebruik het digitale formulier Mel-dingen Openbare Ruimte op amster-dam.nl/mor. Let op: voor openbareverlichting en klokken is er het formu-lier Melding openbare verlichting.

■ Met uw smartphone via de app ‘Verbeter de buurt’. Kijk op amsterdam.nl/mor.

KaartAlle meldingen openbare ruimte staanop de kaart ‘Waar wordt al aan gewerkt?’.Staat uw bericht er al bij? Dan hoeft ugeen melding meer te doen.

Hoe lang duurt het?De afhandeling hangt af van het soortmelding. De gemeente houdt u daarvanop de hoogte. Meer weten? Ga naar amsterdam.nl/mor of bel 14 020.

Verbeter de buurt, doe een melding Openbare ruimte in Noord

Geef het door Ligt een stoeptegel scheef?Staat het fietsenrek vol wrakken? Ervaart uoverlast? Meld dit graag bij de gemeente, dangaan we er wat aan doen.

ColofonJaargang 3, nummer 2, 18 februari 2016■ Amsterdam is een uitgave van de gemeente Amster-dam ■ Amstel 1 ■ Postbus 202, 1000 AE Amsterdam ■ E-mail: [email protected]■ Internet: www.amsterdam.nl ■ Telefoon: 14 020 (In-gesprektoon of geen toon? Bel 020 624 1111)■ Hoofdredactie: Djoe Lan Tan ■ Eindredactie: JeroenNan ■ Beeldredactie: Edwin van Eis ■ Coördinatie:Thea Bielsma ■ Fotografie, tenzij anders aangegeven:Edwin van Eis, Marjolijn Pokorny en Alphons Nieuwenhuis

Aan dit nummer werkten mee:Thijs de Bruijn (Movement), Truke Fortuin (eindredactie),Magda Jobses, Emmeke van der Laan, Lenette van derPlas en Fieke van Wengerden

■ Vormgeving: Floppy Design (Amsterdam)■ Productie: Movement (Amsterdam)■ Druk: Koninklijke Drukkerij Vorsselmans BVZundert ■ Verspreiding: Post NL ■ In dezekrant staat informatie van de gemeente Amsterdam ■ De volgende editie van Amsterdam verschijnt op 24 maart ■ De krant wordt huis aan huis verspreid, ookbij brievenbussen met een JA-NEE of NEE-NEE sticker omdat het om overheidsinformatie gaat ■ Klachten over de bezorging? Bel Post NL via tel. 0900 0990 (€ 0,45 per minuut)

StadsloketVoor burgerzaken,vergunningen,parkeren en meerBuikslotermeerplein 2000 ma t/m vr: 8.00 - 18.00 uurTelefoon 14 020 (ma t/m vr 8.00 - 18.00 uur)amsterdam.nl/stadsloket

Afspraak maken: amsterdam.nl/afspraakDigitale dienstverlening:amsterdam.nl/veelgevraagdBekendmakingen:amsterdam.nl/bekendmakingenNieuws gemeente Amsterdam:amsterdam.nl/actueel

Sociaal loketStadsdeelhuis tel. 020 252 9177Buikslotermeerplein 2000 ma, di, wo, do, vr van 9.00 tot 13.00 uurDoras tel. 020 751 0610■ Beverwijkstraat 9D

ma, di, do en vr van 9.00-12.00 uur

■ Aldebaranplein 2C ma, di, do en vr van 9.00-12.00 uur

■ Hagedoornplein 1B ma, di, do en vr van 13.30-16.30 uur

■ Banne Buikslootlaan 135 ma, di, do, vr van 13.30-16.30 [email protected]

Meldingen en hulpvragenMeldingen openbare ruimte: bel 14 020 ofga naar amsterdam.nl/mor ■ Meldingen horeca-overlast: bel 14 020

(24 uur per dag)■ Overlast te water: bel 0900 9394

(24 uur per dag)■ Veilig Thuis, voor advies of hulp:

bel 0800 2000■ Milieuklachten: bel 14 020■ Zorg en Woonoverlast: bel 020 255 2914

van 8.00 tot 18.00 uur Inloopspreekuur ma, di, do vrij van 9.00tot 12.00 uur, Buikslotermeerplein 2000.Afspraak maken [email protected]

Stadsdeel Noord - contact en openingstijden

GrofvuilAfvalpunt Papaverweg, ingangStruisgrasstraatOpen: ma t/m za 8.00-17.00 uurGrofvuilherinnering ontvangen:noord.amsterdam.nl/grofvuilherinnering

Stadsdeel NoordBuikslotermeerplein 2000Postbus 37608, 1030 BB AmsterdamTelefoon 14 020Twitter @noord020facebook.com/[email protected]/noord

Digitale nieuwsbriefOp de hoogte blijven van al het nieuwsvan Noord? Neem een abonnement opNoordMail, de tweewekelijkse digitalenieuwsbrief. Ga naaramsterdam.nl/nieuwsbrief-noord.

Zit er een stoeptegel los? Struikel niet en doe een melding!

Beste zorg

Slachtoffers seksueel geweld0800 0188 Het Centrum Seksueel Geweld Amsterdam-Amstelland (CSG) biedtdag en nacht hulp aan iedereen die kort geleden een aanranding of verkrachtingheeft meegemaakt. Om goede zorg te bieden, wordt door verschillende hulpverle-ners samengewerkt. Het CSG heeft geen locatie die u kunt bezoeken, maar is eensamenwerkingsverband van organisaties met expertise op medisch, psychisch enforensisch gebied. Het Centrum Seksueel Geweld is 24 uur per dag, 7 dagen perweek bereikbaar via het gratis telefoonnummer 0800 0188.

Iedereen kan slachtoffer worden van sek-sueel geweld. U verdient na zo’n vrese-lijke gebeurtenis de best mogelijke zorg.Daarom werken artsen, verpleegkundi-gen, politie, psychologen, maatschappe-lijk werkers en seksuologen nauw samen.Alle professionals houden zich aan hunberoepsmatige geheimhoudingsplicht.Als u dat wilt, brengt het CSG u in contactmet de politie. U krijgt dan een gesprekwaarin wordt uitgelegd hoe de procedure

bij de politie werkt. Slachtofferhulp Ne-derland of gespecialiseerde advocatenkunnen u helpen bij het juridische traject.

Ook als u geen aangifte wil doenin Amsterdam werken de verschillendeorganisaties al langer samen om goedezorg te bieden aan slachtoffers van seksu-eel geweld die zich bij de politie melden.Met de komst van het Centrum SeksueelGeweld, per 1 januari 2016, is deze nood-

zakelijke zorg nu ook beschikbaar voorslachtoffers die zich niet bij de politiemelden. Dit is belangrijk, omdat lang nietiedereen na een verkrachting of aanran-ding contact wil met de politie. Naarschatting wordt in slechts 10% van deverkrachtingen of aanrandingen aangiftegedaan.

Cijfers in AmsterdamVanaf 2012 tot mei 2015 hebben 260

mensen aangifte gedaan van een ver-krachting of aanranding. Daarvan was97% vrouw. De daders waren in 54% vande aangiften een onbekende. Een onbe-kende dader betekent meestal dat deidentiteit van de dader wel bekend is,maar dat het slachtoffer en de dader el-kaar korter dan 24 uur kennen.

Wilt u meer informatie, kijk dan opwww.centrumseksueelgeweld.nl

Page 16: Noord - 18 februari 2016

16 Amsterdam | 18 februari 2016

Cultureel Noord

Kinderen wanen zich even circusartiest

Hoe voelt het om op een bal te lopen, opeen eenwielfiets te fietsen of over eenkoord te dansen? Alle begin is moeilijk,maar de kinderen worden natuurlijk ge-holpen door de circusartiesten van Cir-cus Kristal! Zij laten hen zien hoe jemakkelijk kunt beginnen en hoe je jezelfsteeds kunt blijven uitdagen. Circus isgoed oefenen. De artiesten zeggen tegende kinderen: “Niemand kan alles, maariedereen kan iets!”De kinderen kunnen ook kunstjes lerenmet diabolo’s en hoepels en slimme goo-cheltrucs leren die niemand begrijpt. Enze leren schminken en hoe ze de aller-grootste zeepbellen kunnen blazen.

Hoog geëerd publiekAan het eind van de middag geven dekinderen een echte voorstelling. Vaders,moeders, opa’s en oma’s kunnen danzien wat ze allemaal hebben geleerd.

Pllek, TT Neveritaweg 59.pllek.nl

Meer activiteiten

Woorden worden zinnen

Zondag 6 maart 19.30 uur. Programma metmuziek, poëzie, performances en beeldendekunst. Met onder meer zanger, dichter ensongwriter Liza Garza (foto). Tolhuistuin,Tolhuisweg 5. € 7,50 voorverkoop / € 10,-deurverkoop / € 12.50 combiticket met eten.tolhuistuin.nl

Powertoolrace

Zondag 13 maart 12.30 uur. De Powertool-race is een wedstrijd met zelfgemaakte racewagens. Deze racewagens rijden met ge-bruik van met handgereedschap. Je hoort ergierende haakse slijpers en vonkende zaag-machines, en muziek van een rock-’n-roll-bandje. NDSM-werf, TT Neveritaweg 61.powertoolracing.nl

Schoon je buurt op

19 maart De bezem erdoor! Op de lande-lijke Opschoondag organiseren bewoners inhet hele land acties om samen hun buurt ofstraat schoon te houden. Ook in uw buurtkunt u meedoen met schoonmaken. Of startzelf een actie. Doet u ook mee? Fijn! amsterdam.nl/afval

Lunchconcert Stadsdeelhuis

Woensdag 16 maart 12.oo uur. In het Stads-deelhuis treedt het Nederlands Kodály Koor(NKK) onder leiding van Takashi Mizumotoop. Het koor bestaat geheel uit vrouwen. Zij zingen a capella of met pianobegeleiding.Stadsdeelhuis, Burgerzaal, Buikslotermeer-plein 2000. Inloop: 12.00 uur. Gratis. kodalykoor.nl

Bewegen met de Wapperkids

Woensdag 16 maart 10.30 uur. Kinderenvan nul tot twee jaar laten met hun handenvlinders en rupsen uit de kinderboeken krui-pen. Voor (groot)ouders met hun kinderen.OBA Molenwijk 21. Gratis. Reserveren: [email protected] of020 631 4212.oba.nl

Het Amsterdam-Noord boek

Donderdag 25 februari 20.oo uur. Feestelijkgala met boekpresentaties van Stephan vanSteinmetz, Bas Kok, Tom Tossijn en IsaMaron. Presentator: John Jansen van Galen.Muziek door Het Nieuwe Trio. Buiksloter-kerk, Buiksloterkerkpad 10. € 12,50 / € 10,-met OBA-pas.buiksloterkerk.nl

Improvisatietheater Nachtgasten

Zaterdag 5 maart 20.oo uur. Improvisatie-theater Nachtgasten waarbij het publiekmeer weet dan de acteurs. Zij kruipen in dehuid van personages die ze nog niet kennenen verliezen zich in verhalen. Het Zonne-huis, Zonneplein 30. € 16.zonnehuis-amsterdam.nl

De artiesten van Circus Kristal leren de kinderen jongleren en nog meer

Blazersfestijn

Zaterdag 20 februari Vier concerten vantopmusici en aankomend talent. Met hetAmstel Quartet, Fie Schouten, Ludwig enDuo Ab Baars en Joost Buis. Presentator:Koen Schouten. Concertgemaal, Landsmeer-derdijk 213.concertgemaal.nl

Voorjaarsvakantie Bij Circus Kristal wanen kinderen zich even echte circusartiesten. Zij kunnen spelen en oefenen met al het circusmateriaal. In de voorjaarsvakantie kunnen kinderen daarvoor op twee zondag-middagen terecht bij Pllek.

Kinderen kunnen zelf circus spelen op zondag 28 februari en

zondag 6 maart. Inloop vanaf 13.45 uur, aanvang 14.00 uur.

Presentatie voor (groot)ouders om 16.00 uur.

Toegang: vijf euro inclusief limonade. Reserveren kan tot

vrijdag 26 februari 17.00 uur via [email protected].

Elke zondag bij Pllek: ruige rakkers, een kinderprogramma

voor bezige bijtjes, nieuwsgierige aapjes en creatieve

duizendpoten. Er is iedere week iets anders te doen,

bijvoorbeeld kidstheater, kinderyoga, knutselateliers en

circusworkshops.