nota economisch beleid 2012-2020 -...
TRANSCRIPT
Nota Economisch Beleid 2012-2020
Voorwoord
Versterken, verbinden en verbreden
De 3 V’s. Die vatten in het kort de economische politiek van de gemeente Urk samen. Bestaande sectoren
zoals visserij en aanverwante industrie willen wij versterken. Zij vormen de economische slagader van
onze lokale economie. Daarnaast willen we de verbinding leggen tussen de bestaande sectoren en de
nieuwe economie. Toerisme, Zorg, Maritieme industrie en dienstverlening zijn voor Urk nieuwe sectoren.
Met name de verbinding tussen toerisme, detailhandel en visserij wil de gemeente in de komende jaren
stimuleren.
Voor de sectoren detailhandel, visserij en horeca komen separate beleidsnota’s, die uiteraard ook weer
samenhangen met de overall economische visie.
De bouwsector is voor Urk ook een zeer belangrijke pijler. Ook voor deze sector heeft volop belangstelling
van de gemeente Urk. Lokale ondernemers stimuleren. Kansen bieden bij aanbestedingen en lokale
projecten, alsook de startersleningen om de woningmarkt te stimuleren zijn daarbij speerpunt. Ik wil
hier ook de bijzondere inzet van mijn collega wethouder Gerrit Post en onze ambtelijke dienst van
bouwen en wonen benoemen.
De zorgsector is op Urk een sector met enorme kansen. Er is een grote groep meiden maar ook jongens
die kiezen voor een loopbaan in de zorg. Het gemeentebestuur ziet graag een middelgrote zorginstelling
naar Urk komen om zich hier te vestigen. Nergens in de wereld krijgen de ouderen zoveel zorg, liefde
en aandacht als in de verzorgingshuizen van Urk. De Talma Haven was niet voor niets de nummer 1
van Nederland! Werken in de zorg is niet alleen een baan, maar ook een roeping. Dat zie je terug in de
toewijding waarmee de mensen in deze sector hun werk doen. Klasse!
In de visserij wordt volop technisch geïnnoveerd. We moeten nu de stap maken naar bedrijfskundige
innovatie. Dat wil zeggen: de samenwerking in de keten dusdanig vormgeven dat alle partijen renderen
en onze sector weer krachtig wordt! Ook zien we graag een sterke verbinding tussen onderwijs en be-
drijfsleven. Er komen heel veel jongeren op de arbeidsmarkt de komende jaren. Die moeten voldoende
kennis en kunde meebrengen om onze economie vitaal en innovatief te houden. Het kenniscentrum
van Berechja en Blue Port Urk hebben daar een belangrijke rol in.
Verbreding van de economie is goed. Nieuwe economie. We zien een duidelijke groeitrend in de mari-
tieme bedrijvigheid op Urk. Onze werkhaven ligt regelmatig propvol. Dan kan er haast geen roeibootje
meer bij. Uitbreiding van onze havencapaciteit is daarom vereist. Samen met de gemeente Noordoost-
polder, provincie Flevoland en de initiatiefgroep Flevoport willen we daarom komen tot ontwikkeling
van een tweede werkhaven. De ambitie is om dit proces samen zo snel en goed mogelijk in gang te
zetten. Het bedrijfsleven heeft hier een leidende trekkende rol. We verwachten dat met de komst van
een nieuwe haven en de ontwikkeling van een nieuw aanpalende bedrijventerrein er een compleet
nieuwe economische groei in geheel Noordelijk Flevoland loskomt. Wat zou het geweldig zijn als we
deze ambitie samen kunnen realiseren.
Versterken, verbinden en verbreden! Dat is onze ambitie en onze opdracht! Aan de slag!
Met hartelijke groet,
Ben Visser
SAMENVATTING
Behoudens de visserij, heeft de gemeente Urk geen reden om naar het gemeentelijk beleid te kijken in
termen van snelle interventies, crisisaanpak of iets dergelijks. Begin 2012 is het werkloosheidcijfer laag,
het aantal bedrijfsvestigingen groeit en er is nog een lichte banengroei. Het gemeentelijk beleid moet
vooral een investering zijn voor de lange termijn. Urk heeft een sterke economie en wil deze ook sterk
houden, maar de wereld om ons heen verandert.
Europa heeft te maken met een bancaire crisis. Nederland begeeft zich andermaal in een economische
recessie en de komende jaren wordt een geringe economische groei verwacht in de meeste sectoren
en de visserijsector zoekt naar oplossingen. Nog meer dan voorheen zal de gemeente Urk inspanningen
moeten verrichten om de locale economie te ondersteunen.
Met deze economische visie wil de gemeente Urk aan iedereen laten zien welke economische ontwik-
kelingsvisie zij voor ogen heeft, welke doelstellingen zij de komende jaren nastreeft en hoe zij deze wil
bereiken.
Wat wil Urk bereiken? “Urk wil meer banen voor hoger opgeleiden en Urk wil graag de verbreding zien
in de bedrijvigheid om haar enigszins kwetsbare sectorstructuur te verminderen. Urk wil meer, Urk wil
meer banen om de groei van de eigen beroepsbevolking op te vangen”. De zorg voor voldoende
werkgelegenheid voor in de eerste plaats de eigen inwoners. Urk kiest voor een duurzame ontwikkeling.
Nr.
CVDR266000_2CVDR 7 november
2017
Officiële uitgave van Urk.
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 20171
De verwachting is dat de beroepsbevolking de komende jaren sterk zal toenemen. Volgens de prognose
zal de beroepsbevolking met ± 1025 personen groeien de komende vijf jaar. Om de groei van de be-
roepsbevolking en het eventuele verlies aan banen in de visserij sector op te vangen, zal de gemeente
Urk moeten kiezen voor economische structuurversterking, het versterken van bedrijvigheid waarbij
de groei van de gewenste werkgelegenheid het uitgangspunt vormt. De vraag is, welke stappen moet
Urk dan zetten?
Als Urk er voor wil zorgen dat de economie gelijke tred houdt met haar bevolkingsgroei de komende
jaren, dan zal Urk heel bewust moeten kiezen voor sectoren die de economie kunnen versterken omdat
zij banengroei realiseren. De vragen zijn dan ook welke sectoren kunnen groeien op Urk, welke sectoren
passen bij Urk, maar ook welke sectoren brengen geld naar Urk? De onderzoekstudies leren ons om
vooral te kiezen voor sectoren met een relatief hoog verdienvermogen en stuwende bedrijvigheid.
Stuwende bedrijvigheid verdient geld voor de regio omdat de producten buiten de regio verkocht
worden. Er stroomt dus geld van buiten de regio toe en dit is goed voor de lokale economie. Voorbeelden
van sectoren met een hoog verdienvermogen zijn industrie en zakelijke dienstverlening, maar ook
groot- en detailhandel en zorg & welzijn.
Ook bij het toewijzen van Innovatiegelden en/of ZZL gelden is het belangrijk prioriteit te stellen bij
structuurversterking van arbeidsmarkt en economie en hierop een afweging te maken. Is het doel ver-
sterken van de economie dan is beter te kiezen voor de stuwende sectoren, zoals industrie(maritieme),
zakelijke dienstverlening, groothandel- en detailhandel en zorg & welzijn.
BedrijfssectorenDe focus van het economische beleid van Urk ligt op het behouden van en versterken van de totale
visserijketen en het stimuleren van de sectoren maritiem, zakelijke dienstverlening, zorg en toerisme
& recreatie. Het advies is om de maritieme sector en zakelijke dienstverlening met hoge prioriteit te
ontwikkelen. Verder wil de gemeente Urk de komende jaren investeren in de clusters Agro & Food,
Composieten, Zorg en Toerisme en Recreatie en hiervoor aansluiting zoeken bij de provinciale clusters.
De samenleving vergrijst en de behoefte aan zorg voor ouderen zal toenemen in het land. Zorg, mede
vanuit de christelijke waarden, past goed bij de Urker arbeidsmarkt. Hier ligt dan ook kans voor de ac-
quisitie; verwerf nieuwe zorginstellingen voor Urk of laat kleine innovatieve zorginstellingen ontstaan
op Urk.
Begin 2012 is de verwachting dat de crisis langer aan gaat houden. Alle gemeenten zien de ernst in
van de kredietcrisis en zien hun grondverkoop van de bedrijventerreinen stagneren. Anticyclisch inves-
teren loont. Als Urk goed de moeilijke economische jaren door wil komen en de gemeente wil burgers
en bedrijfsleven wat kunnen bieden dan moet Urk juist nu initiëren en investeren. Urk heeft de opdracht
om letterlijk ruimte te creëren voor maritiem, zakelijke dienstverlening en zorg, de randvoorwaarde om
bedrijven te laten “landen” op Urk.
Maritieme sector
Urk is verweven met water, enerzijds visserij en anderzijds maritiem. Urk wil dan ook in het kader van
structuurversterking de industrie versterken met de maritieme sector. De maritieme sector zorgt voor
bedrijvigheid met een hoge toegevoegde waarde, past goed bij de cultuur en de arbeidsmarkt van Urk.
Inmiddels zien wij dat vanuit het onderwijs op Urk (Berechja College) nieuwe opleidingen ontwikkeld
worden gericht op binnenvaart en koopvaardij. Door het toekennen van subsidies is de ontwikkeling
van een Maritiem kenniscentrum Berechja op Urk een feit.
De ambitie om samen met de Noordoostpolder te komen tot het ontwikkelen van een buitendijkse haven
(een werkhaven), maakt het cluster Maritiem compleet. De gemeente kiest er voor om het vestigings-
klimaat voor de maritieme sector te verbeteren en wil hier voor onderzoek verrichten. Ruimtelijke studies
zijn nodig om scenario denken mogelijk te maken voor het selecteren van de beste duurzame opties
om de maritieme sector te ontwikkelen. Uiteindelijk zullen ruimtelijke aanpassingen noodzakelijk zijn
om nieuwe bedrijven uit de maritieme sector te laten vestigen op Urk.
Kenniseconomie en ondernemerschapDe stichting Blue Port Urk zal de komende jaren een belangrijke schakel zijn om te komen tot samen-
werking en voor het versterken van de kenniseconomie op Urk. De stichting wil het innoverend vermogen
en ondernemerschap van de visserijketen versterken door samenwerking en kennisuitwisseling te sti-
muleren.
Een goed opgeleide beroepsbevolking komt ten goede aan het ambitieniveau van Urk om de maritieme
sector, de zakelijke dienstverlening en de zorg te versterken. Verder komt het ten goede aan het aantal
startende ondernemers en de kwaliteit van het toekomstig ondernemerschap. Startende ondernemers
zijn belangrijk voor de regionale economie. Startende bedrijven zorgen voor meer diversiteit in de
structuur van de bedrijvigheid en nemen een belangrijk aandeel in de banengroei.
In de economische concurrentie tussen regio’s neemt een goed opgeleide beroepsbevolking een steeds
belangrijk plek in als vestigingsvoorwaarde. Voor Urk is het van belang dat jongeren gestimuleerd
worden om langer onderwijs te volgen, mede als instrument om de groei van de beroepsbevolking op
te vangen de komende jaren. Een campagne onder alle geledingen van de bevolking is nodig om het
belang van onderwijs in een ander daglicht te zetten. Een onderwijsoffensief wordt opgestart in samen-
werking met de portefeuillehouder van onderwijs.
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 20172
SamenwerkingEen belangrijk thema voor de komende jaren is het stimuleren van samenwerking, binnen de regio,
binnen het bedrijfsleven onderling, maar ook binnen de gouden driehoek onderwijs, bedrijfsleven en
gemeente. Stelselmatig overleg met de Bedrijvenkring Urk BKU en overig georganiseerd bedrijfsleven
zal georganiseerd worden. Samenwerking is de sleutel om te komen tot de eerder genoemde kenni-
seconomie.
Gemeente Urk en Noordoostpolder willen zich beiden inzetten om te komen tot samenwerking met als
doel belangenbehartiging van Noordelijk Flevoland. De focus zal de komende jaren gericht zijn op de
voorbereidende stappen om te komen tot een buitendijkse haven. Ook zal samenwerking gezocht
worden met de projectpartners van het windpark Noordoostpolder.
De uitdaging is om een modus te vinden hoe Urk zich meer bovenregionaal kan versterken. Is dit vol-
doende verankerd op basis van de samenwerking die geldt binnen de Visserijsector of heeft de samen-
werking tussen de Blue Port regio’s voldoende kracht voor Urk? Onderzoek zal plaatsvinden in hoeverre
aansluiting bij één van de boven regionale netwerkwerken, zoals Zwolle Kampen Netwerkstad, sprake
kan zijn van een meerwaarde voor Urk.
Het merk UrkHet laden van het merk Urk met meer watergebonden activiteiten kan het proces ondersteunen van
het transformeren van kleine visserijgemeente naar een meer moderne maritieme gemeente waarbinnen
de visserij een prominente plaats inneemt. Blijft het merk Urk alleen verbonden aan toerisme of wordt
het merk Urk mede ingezet om het proces van structuurversterking te ondersteunen? Het laden van
het merk Urk met meer watergebonden activiteiten, zal de acquisitie en economische promotie van
Urk meer slagkracht geven en vergroot de kans om bedrijven van buiten Urk aan te trekken.
Het maritieme bedrijfsleven op Urk heeft hierin mede een rol te vervullen. De maritieme bedrijven op
Urk moeten zich meer laten zien in de Nederlandse en internationale maritieme netwerken en kunnen
op deze manier indirect Urk meer positioneren als maritieme ontwikkellocatie. Urk en het bedrijfsleven
moeten het samen uitstralen: “Urk kiest voor maritieme ontwikkeling”.
AmbitieDe nota Economisch Beleid 2012 -2020 is richtinggevend voor het scheppen van de juiste randvoorwaar-
den om te komen tot economische structuurversterking voor Urk. Het geheel resulteert in een veelom-
vattende visie op het beleidsterrein Economische Zaken met een heldere doorkijk naar de toekomst.
Een uitgesproken ambitie en het monitoren hiervan, is een absolute noodzaak om sterk te blijven als
gemeentelijke speler in de regionale economie.
Dit leidt tot de volgende ambitie:
" In de wetenschap dat de beroepsbevolking komende jaren gaat toenemen, kiest gemeente Urk voor
behouden en versterken van de bestaande bedrijvigheid. Tevens kiest zij voor structuurversterking
door de maritieme sector en zakelijke dienstverlening te stimuleren. De gemeente wil aansluiten bij
het provinciale beleid wat betreft de clusters composieten, agri & food, zorg en vrijetijdsbesteding
(toerisme & recreatie.)"
De nota “Toerisme en Recreatie Urk 2012 – 2019 geeft de strategische visie weer die de gemeente Urk
heeft voor haar toeristische ontwikkeling voor de komende jaren. De nota Economisch beleid benoemt
toerisme en recreatie wel als een speerpunt, maar verwijst voor de uitvoering naar de startnotitie
meerjaren uitvoeringsprogramma Toerisme en Recreatie 2012 – 2015.
In de nota Economisch beleid 2012 – 20120 is de ambitie gericht op het realiseren van een aantal harde
vestigingsvoorwaarden voor de maritieme sector en zakelijke dienstverlening. Belangrijk is het voor
de groei van de maritieme sector dat de randvoorwaarden aanwezig zijn om te kunnen groeien.
Ruimtelijk onderzoek is nodig om alle mogelijkheden te inventariseren op welke wijze de maritieme
sector zich kan ontwikkelen. De wil is er om de private partijen de buitendijkse haven te laten realiseren.
Activiteiten zullen opgestart worden om de maritieme sector maar ook de zakelijke dienstverlening te
stimuleren.
Daarnaast is het nodig alvast te investeren in een aantal belangrijke "zachte" vestigingsvoorwaarden:
aanwezigheid van goed opgeleid arbeidspotentieel, investeren in kennis(clustering), intensiveren van
de contacten met het bedrijfsleven (weten wat er speelt), investeren in samenwerking en het economisch
laden van het merk Urk.
Om deze ambitie te kunnen bereiken zijn een aantal economische doelen vastgesteld:
Economische doelen
1. Het versterken van de sectoren Maritiem en Zakelijke Dienstverlening, in aantal bedrijven en banen.
Doelstelling is om het aantal vestigingen in de maritieme sector te laten groeien met 3% en in de
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 20173
zakelijke dienstverlening (totaal) met 4 % per jaar. Daarnaast moeten beide sectoren een banengroei
realiseren in deze tijd van recessie.
2. Investeren in de clusters Agro & Food, Composieten, Zorg en Vrijetijdsbesteding(Toerisme en
Recreatie) en hiervoor aansluiting zoeken bij de provinciale economische agenda.
3. Het versterken van de kenniseconomie op Urk.
4. Het bevorderen van samenwerking en organisatie.
5. Het ontwikkelen van het merk Urk die de toekomstige economische ontwikkeling zal ondersteunen.
Om deze economische doelen te kunnen bereiken zijn een aantal strategische speerpunten vastgesteld.
Negen strategische speerpunten1. Ondernemerschap bevorderen
2. Versterken van de economische structuur door het stimuleren van de sectoren maritiem, zakelijke
dienstverlening en te investeren in de clusters Agro & Food, Composieten, Zorg en Toerisme en
Recreatie
3. Vestigingsklimaat verbeteren
4. Optimale benutting van het (toekomstig) arbeidspotentieel
5. Kwaliteit verhogen van winkelcentra en bedrijventerreinen.
6. Stimuleren van innovatiefondsen
7. Investeren in de kenniseconomie Urk
8. Samenwerking I: Stimuleren van samenwerking met als doel realisatie buitendijkse haven
9. Samenwerking II: Bevorderen van samenwerking met bedrijfsleven, Noordoostpolder, regio’s en
provincie Flevoland
InhoudsopgaveVoorwoord
Samenvatting
Bedrijfssectoren
Kenniseconomie en ondernemerschap
Samenwerking
Het merk Urk
Ambitie
Economische doelen
Negen strategische speerpunten
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 | inleiding
1.1. Vertrekpunt
1.2. Doelstelling nota
1.3. Afbakening nota
1.4. Resultaat
1.5. Leeswijzer
Hoofdstuk 2 | de Urker economie en haar omgeving
2.1. Een beeld van de Urker economie
Arbeidsmarkt
Bedrijvendynamiek
Startende ondernemers
Bedrijventerreinen
Onderwijs
2.2. Economisch structuurversterking
Een verkenning
Landelijk beleid
Provinciaal beleid
Hoofdlijnen nog te ontwikkelen provinciaal economisch beleid.
Gemeente Urk
2.3. Regionale context
Metrapool Regio Amsterdam
Zwolle Kampen Netwerkstad
Toekomstige samenwerking Urk
2.4. Urker ondernemersklimaat
Kennisinbreng bedrijfsleven
Adviezen die genoemd zijn
Hoofdstuk 3 | Visie en strategische thema's
1.1.Economische visie
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 20174
Maritieme Sector
Samenwerking
Ondernemerschap
Aansluiten speerpunten provincie
Onderwijs
1.2. Ambitie
3.3. Economische doelen
3.4. De Strategie
Negen strategische speerpunten
3.5.Toelichting speerpunten
Speerpunt 1. Ondernemerschap bevorderen
Speerpunt 2. Versterken van de economische structuur door stimuleren van de sectoren maritiem, za-
kelijke dienstverlening, zorg en toerisme en
Speerpunt 3. Vestigingsklimaat verbeteren
Speerpunt 4. Optimale benutting van het (toekomstig) arbeidspotentieel
Speerpunt 5. Kwaliteit verhogen van winkelcentra en bedrijventerreinen
Speerpunt 6. Het benutten van innovatiegelden
Speerpunt 7. Investeren in de kenniseconomie Urk
Speerpunt 8. Samenwerking I: Stimuleren van samenwerking met als doel realisatie buitendijkse haven
Speerpunt 9. Samenwerking II: Bevorderen van samenwerken met bedrijfsleven, Noordoostpolder,
regio’s en provincie Flevoland
Hoofdstuk 4 | Uitvoeringsprogramma 2012-2016
4.1. Toelichting speerpunt ondernemerschap bevorderen
4.2. Versterken van de economische structuur
4.3. Vestigingsklimaat verbeteren
4.4. Optimale benutting van het (toekomstig) arbeidspotentieel
4.5. Kwaliteit verhogen van winkelcentra en bedrijventerreinen
4.6. Het benutten van innovatiegelden
4.7. Investeren in de kenniseconomie Urk
4.8. Stimuleren van samenwerking met als doel realisatie buitendijkse haven
4.9. Bevorderen van samenwerken met bedrijfsleven, Noordoostpolder, regio’s en provincie Flevoland
Hoofdstuk 5 | exploitatie 2012 - 2016
BIJLAGEN
Bijlage 1. Literatuurlijst
Bijlage 2. Structuur van de economie
Bijlage 3. Sterkte-zwakte analyse van de economische structuur
Bijlage 4. Lijst met geïnterviewde personen of georganiseerde bijeenkomsten
Bijlage 5. Resultaat brainstormsessie bedrijfsleven 19 januari 2012
HOOFDSTUK 1 | inleiding
1.1.Vertrekpunt
Urk heeft haar hoge naamsbekendheid en haar economische groei te danken aan de visserij. Urk is
ondernemend. Kenmerken van de bevolking zijn ondernemingszin, durf en lef.
Industrie en handel zijn sterk verweven met de oorspronkelijke visserij en zijn belangrijke pijlers voor
de lokale economie.
De handel in de vis heeft nieuwe wegen ontdekt om te groeien en de handelsbedrijven zijn “internati-
onals”geworden, die overal in wereld vis inkopen en vervolgens weer verkopen, zonder dat de vis Urk
“heeft gezien”.
Veel ondernemers die eerst in de vis actief waren hebben gekozen voor een aanverwante branche. Het
aantal bedrijven is tussen 2000 - 2010 met 50 % toegenomen en het aantal banen groeide in tien jaar
van 6000 naar meer dan 8200 (36 %). Urk kent daarbij het laagste werkloosheidcijfer van Flevoland. Al
met al goede resultaten.
Nieuwe ontwikkelingen dienen zich aan, de omgeving van Urk verandert en in 2011 hebben wij te maken
met de gevolgen van de in 2008 opgetreden krediet crisis. Zo zien wij sinds 2009 de grondverkopen
voor bedrijfsgrond stagneren. In 2012 beschikt de gemeente Urk over ruim 15 ha direct uitgeefbaar
bedrijventerrein en als Schokkerhoek wordt ontwikkeld komt hier nog eens 13,2 ha bij. Gezien de ont-
wikkelingen in de visserij en de wens om eindgebruikers te vinden voor de bedrijventerreinen is het
noodzakelijk om alert te blijven op het bereikte kwaliteitsniveau en het zo nodig bijstellen van ambities.
Een heldere ambitie en het monitoren hiervan is een absolute noodzaak om sterk te blijven als speler
in de regionale economie.
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 20175
In 2005 is de beleidsnota Economische Zaken 2005-2008, op weg naar Economisch Beleid, vastgesteld.
Het voornemen was de nota om de vier jaar te actualiseren. Er kan geconstateerd worden dat veel
doelen bereikt zijn, maar veel zaken nog steeds spelen.
Urk miste tot nu toe economische kansen door versnippering van inzet van middelen, door het ontbreken
van samenwerking in de regio en het bedrijfsleven, het ontbreken van een gezamenlijke visie en door
een mismatch tussen vraag en aanbod van kennisinstellingen en bedrijven. Daar wil Urk werk van
maken.
College en gemeenteraad hebben aangegeven behoefte te hebben aan een ontwikkelingsvisie voor de
komende vier tot acht jaar die aangeeft op welke wijze de gemeente Urk haar regionale economie kan
versterken. Uiteindelijk doel is het vergroten van de diversiteit van de werkgelegenheid en het uitbreiden
van de werkgelegenheid.
1.2.Doelstelling nota
De centrale doelstelling voor de nota is als volgt geformuleerd:
Het opstellen van een nota Economisch beleid 2012 -2016 voor de gemeente Urk, die inzicht geeft in
de huidige positie van de gemeente en haar omgeving. Aangeeft wat de gewenste economische ont-
wikkelingsrichting (visie) is voor de gemeente, waarbij behoud en versterking van bedrijvigheid en
werkgelegenheid het uitgangspunt vormen en welke stappen hiervoor nog moeten worden genomen.
Het is belangrijk hierbij draagvlak te creëren binnen de interne organisatie en bij de diverse belangen-
groepen die betrokken zijn bij het economisch beleid van de gemeente.
1.3.Afbakening nota
De nota beschrijft de uitgangspunten enkel vanuit economisch perspectief. Daar waar het gaat om het
ruimtelijk beleid is de integraliteit gewaarborgd doordat deze visie op het economisch beleid de inbreng
levert voor nieuwe bestemmingsplannen en gebiedgerichte projecten.
De sectoren Visserij en Toerisme & Recreatie zijn belangrijke pijlers voor de lokale economie. Om die
reden zullen voor deze twee sectoren afzonderlijke beleidsnotities worden opgesteld. Daar waar con-
crete integrale afwegingen gemaakt moeten worden zal de onderlinge samenhang in beeld worden
gebracht in de nota Economisch Beleid 2012 -2020.
In de nota is een uitvoeringsprogramma opgenomen en de uitvoeringsparagraaf beschrijft de activiteiten
tot en met het jaar 2016. Voor het uitvoeringsprogramma zijn tot en met 2014 budgetten beschikbaar,
echter voor de jaren 2015 – 2020 zijn geen middelen beschikbaar voor de nota Economisch beleid.
1.4.Resultaat
De nota Economisch beleid 2012 -2020 is richtinggevend voor het scheppen van de juiste randvoorwaar-
den om te komen tot structuurversterking. Het geheel moet resulteren in een veelomvattende visie
(opvatting) op het beleidsterrein Economische Zaken met een heldere doorkijk naar de toekomst en
kent een scoop van acht tot tien jaar.
Op basis van de visie zullen economische doelen worden geformuleerd. Vervolgens zal er een strategie
worden vastgesteld door het benoemen van speerpunten. De speerpunten geven de richting aan hoe
gewerkt gaat worden om de economische doelen te bereiken. Bij elk speerpunt behoren diverse con-
crete acties en samen met een heldere planning vertaald in Meerjaren uitvoeringsplan. Het plan geeft
ook de gewenste resultaten aan en op basis van de omschreven resultaten kan ook de evaluatie
plaatsvinden na vier jaar. Het plan houdt rekening met de uitgangspunten van de interactieve beleids-
cyclus en zal aangeven op welke wijze monitoring en evaluatie uitgevoerd gaan worden.
20192018201720162015201420132012
2015201420132012
2012
Bij het invoeren van een interactieve beleidscyclus is het uitgangspunt dat er van strategisch niveau
(visie) naar tactisch niveau (beleidsplan) wordt gewerkt wat uiteindelijk wordt vertaald in het operationeel
niveau (jaarplan/afdelingsplan).
Uitvoering monitoring en evaluatieElk jaar zal in het eerste kwartaal een update plaatsvinden van de economische structuur van Urk.
Hiervoor zal als voorbeeld dienen bijlage 2 “Structuur van de economie”. Naast een kort overzicht van
de structuur van de economie, beschrijven wij aan de hand van de speerpunten de bereikte voortgang
en de voorgenomen uitvoering. Voor het afdelingsplan (operationeel niveau – scoop van 1 jaar) zal het
eleidsplan/uitvoeringsplan worden doorlopen en zo nodig worden bijgesteld op basis van de economi-
sche doelen. Er zal een tussenevaluatie plaatsvinden medio 2014. Het beleidsplan zal geëvalueerd
worden na vier jaar (2016), waarin opgenomen de verrichte activiteiten, verloop van de resultaten, maar
ook de weergave van de omgevingsfactoren die een afspiegeling zijn van onze regionale economie.
1.5. Leeswijzer
In hoofdstuk 2 De Urker economie en haar omgeving is een ‘economische foto’ gemaakt van de structuur
van de lokale economie en de ontwikkelingen. De uitgebreide onderliggende economische analyse ter
ondersteuning van hoofdstuk 2 is te vinden in de bijlage 2 “Structuur van de economie”. In hoofdstuk
3 wordt de visie van de gemeente Urk op hoofdlijnen geschetst en de ambitie, economische doelen en
beleidsstrategie verwoord. In hoofdstuk 4 is het uitvoeringsprogramma beschreven gedurende de pe-
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 20176
riode 2012 -2016 . Het uitvoeringsprogramma is een weergave van zowel bestaande als nieuwe activi-
teiten behorende bij de strategische speerpunten. Tenslotte worden in hoofdstuk 5 Exploitatie de beno-
digde budgetten per jaar geprognosticeerd.
In bijlage 1 is de literatuurlijst opgenomen. In bijlage 2 Structuur van de economie, treft u aan de uitge-
breide economische analyse ter ondersteuning van hoofdstuk 2. De SWOT-analyse is terug te vinden
in bijlage 3, waarin de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen van de economie in Urk zijn benoemd.
In bijlage 4 is het overzicht opgenomen van de georganiseerde bijeenkomsten en de interviews. In bij-
lage 5 zijn de resultaten van de brainstormsessie opgenomen met vertegenwoordigers vanuit het be-
drijfsleven Urk.
VERANTWOORDING
De nota Economisch beleid is tot stand gekomen door deskresearch en interactie met politieke partijen,
georganiseerd bedrijfsleven, onderwijs, (semi) overheid, stakeholders en interne organisatie. Hiervoor
zijn ronde tafelgesprekken en bijeenkomsten georganiseerd. Zie voor het overzicht van bijeenkomsten
en gesprekken, bijlage 3. De belangrijkste economische doelen en strategische speerpunten zullen in
een tweede ontmoeting nogmaals doorgesproken worden.
HOOFDSTUK 2 | de Urker economie en haar omgeving
De economie is voortdurend in beweging. Nieuwe activiteiten worden opgestart, terwijl anderen op-
houden te bestaan. Daarnaast verandert de schaal waarop wordt geproduceerd. Deze economische
dynamiek houdt mede verband met de veranderingen in het ondernemingenbestand en staat in verbin-
ding met de wijzigingen in de arbeidsmarkt.
2.1. Een beeld van de Urker economieVoor dit rapport is gebruik gemaakt van de cijfers die verzameld worden door de onderzoeksafdeling
Economie en Samenleving van de provincie Flevoland, CBS Statline en de Kamer van Koophandel Gooi
Eemland en Flevoland. Verder is er gebruik gemaakt van diverse publicaties.
Om de leesbaarheid te vergroten is er voor gekozen om te werken met bulletpoints in plaats van uitge-
breide tekst. In bijlage 2 treft u uitgebreide informatie aan over de kengetallen en vindt u de tabellen
die horen bij hoofdstuk 2 welke de lezer meer achtergrondinformatie geven.
Arbeidsmarkt· De potentiële beroepsbevolking (bevolking van 15 - 64 jaar) komt uit op 11.570 personen in 2011.
· De beroepsbevolking (alle personen die voor tenminste 12 uur per week werk hebben of daar
actief naar zoeken) is in totaal ±7300 personen in 2011.
· De arbeidsparticipatie op Urk is 63,1 % en is laag in vergelijking met Flevoland (72 %) en het ge-
middelde van Nederland (70 %). De reden hiervan is dat veel vrouwen op Urk bewust kiezen voor
de zorg voor het gezin en geen baan ambiëren. Wel is de verwachting dat het arbeidspercentage
van vrouwen zal toenemen gezien de groei qua arbeidsparticipatie die de afgelopen jaren heeft
plaatsgevonden.
· De verwachting is dat de beroepsbevolking de komende vier jaar sterk zal toenemen, dit komt
door de bevolkingsgroei in de periode 2000 – 2003 en het doorgroeien van het arbeidsparticipatie
op Urk. Onderstaande prognose is tot stand gekomen door gebruik te maken van het rapport
“bevolkingsprognose gemeente Urk 2011 – 2031” zoals opgesteld door Pronexus in oktober 2011.
Tabel 1 Prognose bevolking en beroepsbevolking
Arbeids-participatieVerschil absoluutBeroeps-bevolkingPotentiële beroepsbevol-
king 15 – 64 jaar
Aantal inwoners
57,7 % 5.1008.16714.1421994
60,0 % 6.30010.50017.0472004
63,1 % 7.30011.57018.6782011
66,0 %1.0258.32512.16519.8082016
68,5 %2328.55712.49220.7352021
70,0 %4198.97612.82321.4062026
70,0 % 9.13613.05121.9512031
· Volgens de prognose zal de beroepsbevolking met ± 1025 personen groeien tussen 2012 en 2016;
dit vraagt om beleid.
· Vanaf 2010 is de werkgelegenheid toegenomen met 2 % en deze komt eind 2012 uit op 8.304 banen.
6.562 hiervan zijn fulltime banen.
· De werkgelegenheidsgraad geeft het verhoudingscijfer aan tussen het aantal fulltime banen (6562)
en de beroepsbevolking (7300). Deze is met 89 % hoog en het hoogste van Flevoland.
· Bijna tweederde van de Urker beroepsbevolking werkt op Urk en dit betekent dat de uitgaande
pendel schommelt tussen de 2300 en 2400 personen (32 % en 33 %) Het aantal en aandeel pende-
lende Urkers is laag ten opzichte van de andere Flevolandse gemeenten.
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 20177
· Een kwart van de Urkse pendelaars is ambulant en reist dus voor het werk, maar heeft geen vaste
werklocatie. 20 % van de pendelaars werkt in de Noordoostpolder
· De inkomende pendel bedraagt rondom de 700 personen, waarvan het merendeel uit de Noord-
oostpolder komt.
· Het aantal Niet-Werkende Werkzoekenden bedraagt op Urk ± 200 personen eind 2011 en komt uit
op 2,5 % van de beroepsbevolking. Urk kent hiermee het laagste percentage van Flevoland en
behoort tot de 10 gemeenten van Nederland met het laagste NWW cijfer (juni 2012).
· Werkloosheidscijfers zeggen niet alles, zo wordt verborgen werkloosheid onder de nog steeds
groeiende groep zzp’ers niet zichtbaar. Daar zijn ook geen cijfers over, al is aannemelijk dat zzp’ers
in conjunctureel kwetsbaardere sectoren als de bouw het relatief moeilijk zullen hebben anno
2012.
· Wanneer het opleidingsniveau van de Urker beroepsbevolking wordt vergeleken met de Flevo-
landse gemeenten dan blijkt dat Urk meer lager- en middelgeschoolde inwoners huisvest.
· Urk staat bekend om de jonge leeftijdsopbouw van de bevolking. Het aandeel 15-35 jarigen komt
uit op bijna 32 % en is voor Nederlandse begrippen hoog. Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst,
dus voor de gemeente de uitdaging om een goed woon- en werkklimaat te creëren.
Bedrijvendynamiek·Het aantal vestigingen is gestegen met meer dan 50% in 10 jaar. Ondanks de recessie zien wij in 2011
het aantal vestigingen stijgen met 4 %, deze komt uit op 1444 bedrijven.
· Tabel 2 Aantal bedrijven 2000 -2011
Groei %ArbeidsplaatsenGroei %Bedrijfsvestigingen
6000 9062000
23 %73598 %9762005
11 %818143 %13912010
51 %
2 %83044 %14442011
· In de sector bouw, vervoer, industrie en zakelijke dienstverleningen zien wij het aantal vestigingen
stijgen. Een stijging van het aantal vestigingen betekent nog niet automatisch dat in de sector
ook het aantal banen stijgt. Zo kan de bedrijfsgrootte zijn afgenomen, waardoor zelfs een aantal
banen tot de mogelijkheden behoort.
Figuur 1 Vestigingen naar economische sector gemeente Urk februari 2012
(Niet overgenomen)
· In 2011 groeit het aantal banen in de zakelijke dienstverlening, vervoer en gezondheidzorg en nog
in lichte mate in de industrie. In de overige sectoren daalt het aantal banen.
· In de visserij neemt het aantal banen af met 5 %; dit komt met name door opheffing. De sector
neemt de derde plaats in en in 2011 zorgt de visserij op Urk voor 647 banen.
· In absolute zin behoren de grootste werkgevers op Urk tot de industrie. 82 % van de industrie
kent de SBI code , “het vervaardigen van voedingsmiddelen”, zijnde visverwerking. De Visverwer-
kende industrie is eind 2011 goed voor 1822 banen en dit is 22 % van het totaal aantal banen op
Urk.
Door opheffing en krimp binnen bedrijven daalt het aantal banen in visverwerkende industrie in 2011
met 31 banen. Bedrijven die sterk zijn in machinebouw zorgen er voor dat de sector industrie in totaal
toch nog met een plus afsluit.
· Uit de omzetvergelijking visafslagen blijkt dat Urk nog qua omzet nog steeds ruim de grootste is.
Deze positie kan uit onderhandeld worden bij de toekomstige verdeling van Europese gelden.
Tabel 3 overzicht omzet visafslagen 2007 -2011
(Niet overgenomen)
· De visserij is heel belangrijk voor Urk. Op basis van een handmatige telling en beoordeling blijkt
dat 392 bedrijven (26 %) 100 % vis gerelateerd zijn. 9 % van de bedrijven hebben een watergebon-
den activiteit (maritiem). Het gaat hier om aantal vestigingen die ingeschreven zijn bij de Kamer
van Koophandel. Het is bekend dat een aantal visserijschepen varen onder een andere nationaliteit.
Het aantal kotters op Urk is in totaal 117. (cijfers 2011) Daarvan zijn er nog 62 met de UK-aanduiding,
41 zijn vlagschepen en er zijn in totaal nog 14 IJsselmeerkotters.
Tabel 4 Percentage bedrijven van totaal aantal bedrijven Urk met een relatie Visserij
Hoeveel % van de Urker bedrijven hebben een relatie met de visserij dd januari 2012
TotaalOverigMaritiem50 % visgerelateerde100 % vis gerelateerd
151893313360392Aantal
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 20178
100 %61 %9 %4 %26 %Percentage
Wetende dat de visverwerkende industrie anno 2011 goed is voor 1822 banen en de visserij zelf goed
is voor 647 banen, dan komt de keten Visserij inclusief de handelsbedrijven uit op ongeveer 2700 banen
(32- 33 % van het totaal aantal banen) en is hiermee de grootste sector. De maritieme sector kent 584
banen begin 2012 (7,1 % van het totaal aantal banen).
·Urk is de enige kern in Flevoland met veel banen in de industrie, maar het belang van de industrie in
percentage daalt gedurende de jaren. Zie figuur hieronder.
De detailhandel is de sector die een derde plek inneemt qua banen (10,2 %), absoluut 845 banen. Het
aantal banen in 2011 is nagenoeg gelijk gebleven. Idem dito geldt dit voor de groothandel; deze branche
is goed voor 5 % en levert uiteindelijk 410 arbeidsplaatsen op. Zie voor nadere informatie bijlage 2
Structuur van de economie, kopje banendynamiek.
·In 2011 neemt de zakelijke dienstverlening toe door nieuwe oprichtingen (startende ondernemers) en
nieuwe vestigingen. Technische adviesbureaus en verhuurders zijn toetreders maar doen het goed qua
personeel. De belangrijkste groeier binnen de zakelijke dienstverlening moet gezocht worden binnen
het uitzendwezen. In 2011 zien wij het aantal toenemen met 96 uitzendbanen.
Startende ondernemers· Startende ondernemers zijn belangrijk voor de regionale economie en leveren een bijdrage in de
banengroei. Tussen 2009 en 2011 zijn er in totaal 286 nieuwe bedrijven gestart in de gemeente.
In 2011 zijn er 102 nieuwe bedrijven bijgekomen.
· 48 % van startende ondernemers op Urk hebben een goede kwaliteit en leveren een bijdrage aan
de economie.
· Volgens de lijst van de KvK is bijna een kwart van de startende bedrijven actief in de SBI code
van de detailhandel. Mogelijk gaat het hier om webwinkels. Verder is bouw, vervoer en zakelijke
dienstverlening goed vertegenwoordigd.
· Eén bedrijf uit Urk maakt gebruik van het gesubsidieerde begeleidingsprogramma van de Kamer
van Koophandel, het programma IkStartSmart. Het programma heeft in maart 2012 65 deelnemers
en kan tot 2013 nog 210 deelnemers toelaten.
BedrijventerreinenIn 2012 beschikt de gemeente Urk over ruim 15 ha direct uitgeefbaar bedrijventerrein en als Schokkerhoek
wordt ontwikkeld komt hier nog eens 13,2 ha bij. Zwolse Hoek biedt de komende jaren meer dan vol-
doende ruimte voor nieuwe bedrijvigheid. Als de noodzaak zich aandient zal het bedrijventerrein in
oostelijke richting uitgebreid kunnen worden. Daarnaast moet herstructurering (revitalisering en/of
transformatie) van Lemsterhoek en Kamperhoek voortvarend ter hand worden genomen, rekening
houdend met de beperkte financiële ruimte.
Figuur 2 Overzicht bedrijventerreinen, bron GVV
(niet overgnomen)
In 2012 hebben wij te maken met de gevolgen van de in 2008 opgetreden krediet crisis. Zo zien wij
sinds 2009 de grondverkopen voor bedrijfsgrond stagneren. Zie tabel 5 Aantal verkochte kavels per
sector. Nederland begeeft zich andermaal in een economische recessie, zo berichtte het Centraal Bureau
voor Statistiek (CBS) in februari 2012. De komende jaren wordt een geringe economische groei verwacht
in de meeste sectoren. De financiële crisis is van invloed op de bestedingen van consumenten en op
de investeringen van bedrijven.
Tabel 5 Aantal verkochte kavels per sector
Gemiddelde kavelgrootte in m²Aantal kavelsAantal kavelsNaam sector
2009 – 20112005 – 2008
179636Industrie
166524Visverwerking
180053Bouwnijverheid
161603Groothandel
280853Detailhandel
000Toerisme & recreatie
690702Logistiek & transport
1488112Dienstverlening
304522Branches oa. Maritiem / watergebon-
den
2357315Project ontwikkelaar vastgoed
2150Totaal
In 2011 zien alle gemeenten de ernst in van de kredietcrisis en zien hun grondverkoop van de bedrijven-
terreinen stagneren. Het is dan ook realistisch om de uitgave bij te stellen op Urk. In de perspectiefnota
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 20179
2011 is de winstgevendheid van alle plannen reeds neerwaarts bijgesteld. Was eerst de bijdrage geba-
seerd op een gemiddelde gronduitgifte van circa 3,5 ha, in de Perspectiefnota 2011 is gemeend deze
uitgifte te verlagen tot een niveau van circa 2,5 ha per jaar om vervolgens binnen de jaarrekening 2011
de te verwachte grondverkoop te moeten bijstellen tot een niveau van circa 1,25 ha per jaar. Gezien de
verkopen in 2011, de economische stagnatie van dit moment en de verwachtingen voor de nabije toe-
komst zijn recentelijk een aantal scenario´s doorgerekend. Besloten is in de jaarrekening 2011 uit te
gaan van het scenario waarbij de gronden Zwolse hoek fase 4 en 5 eerst ultimo 2020 zijn verkocht.
OnderwijsIn Flevoland is nog steeds een beperkt aanbod aan HBO en WO-studies en slechts 40% van de mogelijke
MBO-leergangen (veel op niveau 1 en 2) is aanwezig. Hierdoor vertrekken veel jongeren om hun opleiding
buiten Urk en de provincie te volgen.
De combinatie van genoemde factoren (o.a. geen banen voor hoog opgeleiden), betekent dat hoog
opgeleide jongeren uit Urk vertrekken (brain-drain) en dat de diversiteit van de Urker bevolking daalt.
De wens is dan ook om bedrijvigheid te ontwikkelen waar juist hoger opgeleiden werk kunnen vinden.
Ander punt van aandacht zijn de gemiddelde onderwijsprestaties van de Urker scholieren ten opzichte
van het Flevolands of landelijk gemiddelde. Zie bijlage 2 Structuur van de economie, kopje Opleidings-
niveau Beroepsbevolking.
Het voorgaande bedreigt op lange termijn de kwaliteit van Urk als productiemilieu. Het probleem wordt
nog verergerd door de omstandigheid dat niveau 2 van de kwalificatiestructuur – landelijk nu nog gezien
als startbewijs voor de arbeidsmarkt – in grote sectoren als de zorg en de techniek eigenlijk niet meer
volstaat en in de praktijk door een niveau 3 kwalificatie vervangen wordt.
2.2. Economisch structuurversterkingOnderdeel van de omgevingsanalyse is om ook te kijken naar de hogere overheden en hun beleid.
Waaruit bestaat het landelijk- en provinciaal beleid om te komen tot versterking van bedrijvigheid en
werkgelegenheid met als uiteindelijk doel economische structuurversterking? Biedt het beleid van de
hogere overheden kansen voor Urk door aan te sluiten of is er sprake van een aantal beperkingen. En
welke instrumenten heeft een regio om te komen tot economische structuurversterking?
Een verkenningIn het rapport “Flevoland de lerende organisatie” geeft een verkenning weer hoe een regio kan komen
tot een economische structuurversterking m.b.v. een analytisch kader.
Bij structuurversterkende werkgelegenheid zijn drie achterliggende factoren belangrijk.
Ten eerste gaat het om bedrijvigheid met een hoge toegevoegde waarde, dat wil zeggen kies voor een
arbeidsplaatsen met relatief veel opbrengst (een hoge prijs). In de regel kent hoogopgeleide werkgele-
genheid een hogere toegevoegde waarde dan laagopgeleide. Voorbeelden zijn de zakelijke dienstver-
lening en de industrie. Zij hebben groot verdienvermogen en zijn daarom extra aantrekkelijke elementen
in de economische structuur. Bedrijvigheid met een hoge toegevoegde waarde zet ook een economische
keten in beweging. Via toeleveranciers en services (logistiek, bouw, vervoer, detailhandel) zorgt hoog
opgeleide werkgelegenheid met veel toegevoegde waarde voor banen elders in de economische keten.
Ten tweede gaat het om het stuwende karakter, in tegenstelling tot verzorgende bedrijvigheid. Stuwende
bedrijvigheid verdient geld voor de regio, omdat de producten buiten de regio verkocht worden. Er
stroomt dus geld van buiten de regio toe. Verzorgende bedrijvigheid is niet minder belangrijk voor de
leefbaarheid van een regio, maar trekt vooral geld aan dat al binnen de regio aanwezig is. Zakelijke
dienstverlening is voor een belangrijk deel stuwend en heeft vaak een hoge toegevoegde waarde. Dat
geldt ook voor de moderne industrie. Visserij & landbouw is vaak stuwend, maar wel met een lage
toegevoegde waarde. Horeca, toerisme en detailhandel zijn bijna volledig verzorgend en kennen een
lage toegevoegde waarde. Dat wil niet zeggen dat sectoren met een lage toegevoegde waarde niet
belangrijk zijn - ze vervullen juist een belangrijke rol in het leefbaarheids- en vestigingsklimaat - maar
ze zijn als het gaat om de versterking van de economische structuur van een regio volgend aan stuwende
sectoren.
Als derde gaat het om bedrijvigheid die past in een cluster van kennis, ontwikkeling, toeleveranciers,
productie en diensten. Een kenniscluster “bestaat uit een netwerk van bedrijven en kennisinstellingen
rond een specifiek onderwerp. Het doel ervan is meerwaarde te creëren op het gebied van kennisont-
wikkeling en het vermarkten van deze kennis in producten en diensten.
Landelijk beleidOok binnen het landelijk beleid zijn er criteria om te komen tot structuurversterking van Nederland. Het
doel van het demissionair kabinet was om Nederland weer in de top 5 van de kenniseconomieën in
wereld te brengen de komende jaren. Begin 2011 kondigde minister Verhagen de focus op negen top-
sectoren aan. De negen topsectoren zijn: high tech systemen en materialen, energie, creatieve industrie,
logistiek, agrofood, tuinbouw en uitgangsmaterialen, life sciences en health, water en chemie.
De aanpak per topsector is een vorm van privaat-publieke samenwerking. Overheid, kennisinstellingen
en bedrijven (de gouden driehoek) werken aan een gezamenlijke visie.
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201710
Een goede afstemming tussen Rijk en regio wordt noodzakelijk geacht om de krachten te bundelen en
versnippering tegen te gaan. De regio’s steunen de topsectoren aanpak en zij leveren graag een bijdrage
aan deze nieuwe aanpak. Ook in de regio worden keuzes voor thema’s en sectoren gemaakt. Enkele
voorbeelden uit de omgeving van Urk worden hier genoemd.
In Zuid-Holland en Almere zullen proeftuinen voor de zorg worden ingericht. De provincie Overijssel
investeert samen met regionale kennisinstellingen en bedrijven in de ontwikkeling van Kennispark
Twente in Enschede en de Kenniscampus Polymeren in Zwolle. De provincie Flevoland investeert met
regionale partners 15 miljoen euro in clustervorming rond het thema composieten via het project
‘Compoworld’. Noordoostpolder investeert via de ZZL gelden in het project Compoworld.
Provinciaal beleidDe economische agenda voor Flevoland blijft het managen van groei. Dat is geen nieuws: de bevolking
van Flevoland zal blijven groeien en de verstedelijking gaat door, met als icoon de schaalsprong van
Almere. Maar dat betekent niet dat de economie automatisch op dat schaalniveau meegroeit.
De economie van Flevoland is nu eigenlijk nog te klein voor de bevolking. In Flevoland woont 2,3 procent
van de bevolking van Nederland, maar het herbergt ‘slechts’ 2 procent van de werkgelegenheid en 1,8
procent van de toegevoegde waarde. Dat is een conclusie die zich weerspiegelt in de grote uitgaande
dagelijkse arbeidspendel.
In 2011 zijn er in Flevoland de meeste banen bijgekomen ten opzichte van andere provincies. Uit de
cijfers blijkt verder dat er veel banen verdwenen in de landbouw en visserij. In de zorg zijn de meeste
banen gecreëerd.
Een vogelvlucht over de economische structuur van Flevoland leidt tot een paar kernobservaties.
· De economie van Flevoland heeft inhoudelijk verschillende zwaartepunten: Almere is sterk in za-
kelijke dienstverlening, Lelystad heeft relatief veel werkgelegenheid in de publieke sector, de
melkveehouderij en akkerbouw concentreren zich in de Noordoostpolder en Dronten, Zeewolde
heeft verhoudingsgewijs veel logistiek, in Urk domineert de visverwerkende industrie.
· Het gemiddelde percentage starters op de totale beroepsbevolking is bijna 1,8 procent in Flevoland.
Ter vergelijking: het Nederlands gemiddelde ligt tussen de 1,5 procent en 1,6 procent. Zeewolde
kent het hoogste percentage starters, en Urk kent voor Flevoland het laagst aantal starters.
· Flevoland moet het hebben van relatief kleinschalige specialistische kenniscentra en het MKB.
· Flevoland scoort ‘gemiddeld’ als het gaat om de omvang van twee belangrijke sectoren in de
economie: de zakelijke diensten en de industrie. Dat zijn in Nederland de twee sectoren met het
grootste verdienvermogen. Ze brengen veel toegevoegde waarde en hoog opgeleide werkgele-
genheid met zich mee. De waardetoevoeging van de Flevolandse industrie blijft achter bij het
landelijk gemiddelde. Hier zijn waarschijnlijk de lage marges in de visverwerkende industrie een
belangrijke verklaring voor.
Tabel 6 hoogverdienvermogen van sectoren cijfers 2008
Flevoland Nederland
AV TW AV TW
20 % 31 % 18 % 22 %Zakelijke diensten
21 % 18 % 16 % 13 %Groot- en detailhandel
12 % 12 % 13 % 16 %Industrie
9 % 7 % 13 % 9 %Zorg en welzijn
7 % 7 % 7 % 7 %Overheid
6 % 4 % 6 % 4 %Milieu, cultuur en overige diensten
5 % 4 % 3 % 2 %Landbouw en visserij
6 % 4 % 7 % 6 %Bouw
5 % 4 % 6 % 7 %Transport en communicatie
5 % 4 % 5 % 4 %Onderwijs
2 % 2 % 4 % 6 %Financiële diensten
2 % 1 % 3 % 2 %Horeca
0 % 0 % 0 % 4 %Delfstoffenwinning
123,2 9.256 6810,6 529.319Totaal (1.000 arbeidsjaren/€ mln)
AV = werkzame personen in 1.000 arbeidsjaren; TW – bruto basisprijzen in € miljoen; cijfers over 2008
(laatst beschikbare regionale cijfers van het CBS); bron: CBS Statline
Hoofdlijnen nog te ontwikkelen provinciaal economisch beleid.In maart 2012 is de provincie gestart met de dialoog met gemeenten, stakeholders en Provinciale Staten,
echter het beleid is nog niet vastgesteld ten tijde van het afronden van deze nota Economisch Beleid.
Deze nota maakt om die reden gebruik van het coalitie-akkoord en de hierin opgenomen richtinggevende
uitspraken; aangevuld met de grote lijnen van het nieuw te ontwikkelen provinciaal beleid waarover
overeenstemming is bereikt.
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201711
In het coalitie-akkoord is het begrip ‘structuurversterking’ tweeledig uitgewerkt: enerzijds de zorg voor
een goed vestigingsklimaat, anderzijds de versterking van bestaande profielen, de keuze voor een beperkt
aantal sectoren en clusters.
De ambitie van het provinciaal economisch beleid is gericht in op de volgende factoren.
· Verhoging van de werkgelegenheid
Verhogen van de werkgelegenheidsgraad naar 75% in 2015o
o Het optimaal kunnen benutten van het arbeidspotentieel
· Versterking van de economische structuur en concurrentiekracht door middel van de volgende
clusters,
o cluster Composieten
o cluster Agribusiness
o cluster Lifesciences en zorginnovatie
o Cluster toerisme & recreatie
· Versterking van het productiemilieu/vestigingsklimaat door afstemming
oDe regie/sturing van planning en voorraadbeheersing van de werklocaties
Ter uitvoering van het Convenant Bedrijventerreinen 2010 – 2020 hebben provinciale staten in september
2011 de structuurvisie werklocaties Flevoland 2011 vastgesteld.
Belangrijk is dat bij de voorbereiding van nieuwe en bij de herstructurering van bestaande bedrijven-
terreinen rekening wordt gehouden met de ladder voor duurzame verstedelijking (eerst intensiveren
en herstructureren, dan pas nieuwe locaties ontwikkelen). Najaar 2012 hoopt de provincie en de Flevo-
landse gemeenten het convenant “Voorraadbeheersing en afstemming werklocaties Flevoland” te te-
kenen met als doel afstemming en samenwerking tussen de gemeenten op het gebied van planning
en herstructurering van werklocaties.
oDe ontwikkeling van bovenlokale werklocaties is van strategisch belang, zoals de overslaghavens in-
landterminal Flevokust te Lelystad en overslaglocatie Blocq van Kuffeler in Almere (zie voetnoot 4).
Gemeente UrkUrk neemt een unieke positie in binnen Flevoland. Ten eerste kent Urk een veel langere historie dan
de overige gemeenten. Ten tweede kent Urk een ander economisch profiel wat zich vertaalt in een
aantal onderscheidende kenmerken.
Vanuit de historie is Urk verbonden met de visserij en neemt een belangrijk (percentage) marktaandeel
in van de Nederlandse visserij sector.
Urk is de enige gemeente in Flevoland waar de industrie zo sterk is vertegenwoordigd (26,7 % van de
banen). De kennis en kunde van de visverwerkende industrie is te matchen met het cluster Agribusiness,
alleen zou dit provinciale cluster verruimd moeten worden naar Agro & Food. Zowel in de Noordoost-
polder als op Urk is de gehele keten van kennis, innovatie, duurzaamheid, van product naar verwerking,
consumptie en export aanwezig. Met steun vanuit de provincie Flevoland ligt in dit cluster een groeipo-
tentie op nationaal en internationaal niveau.
De werkgelegenheidsgraad geeft aan het verhoudingscijfer tussen het aantal fulltime banen en de be-
roepsbevolking en deze is met 87,1% in 2010 en 89 % in 2011 hoog op Urk . Het cijfer geeft weer dat
veel inwoners ook kunnen werken op Urk.
Figuur 3 Werkgelegenheidsgraad per provincie 2010
(Niet overgenomen)
De uitgaande pendel is met 33 % van de beroepsbevolking veel lager dan de overige Flevolandse ge-
meenten.
De provincie Flevoland kent een gemiddeld hoger werkloosheidcijfer dan het gemiddelde in Nederland.
Om die reden wordt veel energie en provinciale middelen gestopt in werkloosheidsprogramma’s voor
Flevoland. Een item wat anno 2012 niet speelt voor Urk, gezien haar werkloosheidcijfer.
Urk ziet wel mogelijkheden om het bedrijfsleven aan te laten sluiten bij de provinciale clusters compo-
sieten, vrijetijdsbesteding (toerisme en recreatie) en zorg.
Op Urk is het aantal banen in de zakelijke dienstverlening ten opzichte van de andere Flevolandse ge-
meenten laag. Zie figuur hieronder.(Niet overgenomen)
2.3. Regionale contextZoals geschetst neemt Urk een bijzondere positie in binnen de provincie Flevoland. De hoge werkgele-
genheidsgraad van Urk doet vermoeden dat het gaat om een meer verstedelijkte regio. Urk kan zich
op dit vlak meten met de Randstad(regio’s). Echter Urk maakt onderdeel uit van de provincie Flevoland,
waar het beleid gericht is op het managen van de groei en het benutten van de ruimte op een duurzame
wijze. Het economische profiel van de regio is divers, iedere gemeente heeft inhoudelijk verschillende
zwaartepunten qua economie. Daarbij komt nog dat op basis van die zwaartepunten economische sa-
menwerking wordt aangegaan welke de bovenregionale grens overstijgt.
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201712
Metrapool Regio AmsterdamZo participeren de gemeenten Almere en Lelystad en de provincie Flevoland in de Metropool Regio
Amsterdam (MRA). De ‘Metropoolregio Amsterdam' is het unieke informele samenwerkingsverband
van lokale en provinciale overheden in de noordvleugel van de Randstad. Onder de metropoolvlag
maken de partners afspraken op het gebied van verkeer en vervoer, economie, verstedelijking, landschap
en duurzaamheid. Op het gebied van de werklocaties hebben Almere en Lelystad binnen MRA nog
onder de noemer Plabeka/PRESS eigen bijzondere afspraken gemaakt, maar deze tornen op hoofdlijnen
niet aan de Visie Werklocaties Flevoland 2030 +.
De bundeling van krachten zorgt voor betere afstemming, snellere besluitvorming en een krachtiger
stem richting ‘Den Haag'. Dit alles voor een betere regio en internationale concurrentiekracht. Het me-
tropoolgebied heeft geen harde grens; het strekt zich globaal uit van IJmuiden tot Lelystad en van
Purmerend tot de Haarlemmermeer. Internationaal wordt de naam Amsterdam Metropolitan Area ge-
voerd.
Het versterken van de concurrentiepositie, nationaal en internationaal, vormt de rode draad binnen de
metropoolsamenwerking.
Zwolle Kampen NetwerkstadDe andere regionale samenwerking is gericht op de economische samenwerking binnen de regio
Zwolle. Hieraan hebben de gemeente Noordoostpolder, Meppel en Dronten zich verbonden. Doel is
een blijvende impuls te geven aan de verdere maatschappelijke en ruimtelijk-economische ontwikke-
lingen in de IJsseldelta door middel van een effectieve en efficiënte samenwerking tussen de verschil-
lende partijen.
De regio Zwolle doet het al jarenlang goed op economische, landelijke ranglijsten. De inschatting van
een groot aantal gemeenten in dit deel van het land is dat door intensiever samen te werken de regio
zich economisch nog meer kan versterken. De Zwolle Kampen Netwerkstad richt zich op projecten die
in de regio aantoonbaar economische meerwaarde hebben. De regionale economische investerings-
agenda voor de regio wordt gedragen door de 4 O’s – ondernemers, onderwijs, onderzoek en overheid.
Eén van de projecten voor 2012 is de uitwerking Havenvisie Zwolle Kampen Netwerkstad en deze bestaat
uit een haalbaarheidsscan voor nieuwe haven oostzijde N50 en haalbaarheidsonderzoek nieuwe haven
westzijde N50. Ook is er een lobby gestart vanuit Meppel en Kampen om de staatssecretaris te vragen
om de mogelijkheden te onderzoeken om het sluizencomplex Kornwerderzand in de Afsluitdijk te ver-
diepen, verbreden en verlengen. De sluizen zijn de belangrijkste sta-in-de-weg voor grote schepen om
de havens van ondermeer Meppel en Kampen te bereiken. Het bedrijfsleven wil die bereikbaarheid
vergroten, zodat de zogenaamde ‘short sea coasters’ rechtstreeks kunnen doorvaren.
Toekomstige samenwerking UrkNoordoostpolder, Dronten en Meppel voelen zich verbonden aan de IJsseldelta en hopen door aansluiting
met het Zwolle Kampen Netwerkstad structuurversterking te bereiken o.a. door de door samenwerking
te realiseren binnen de gekozen clusters. Lelystad richt zich meer op de Metropool Regio Amsterdam
en hoopt op deze manier vanuit Den Haag meer aandacht te verkrijgen voor de problematiek van Lely-
stad.
De uitdaging is om een modus te vinden hoe Urk zich meer bovenregionaal kan versterken. Is dit vol-
doende verankerd op basis van de samenwerking die gelden binnen de Visserijsector of heeft de sa-
menwerking tussen de Blue Port regio’s voldoende kracht voor Urk?
Stichting Blue Port Urk is één van de regionale Blue Ports, die is voortgekomen vanuit het Visserij Inno-
vatie Platform en is gericht op het bevorderen van ondernemerschap en innovatie. De hoofdactiviteiten
zijn het stimuleren van samenwerking tussen vissers onderling en tussen partijen in de visketen. Het
zijn netwerken die zelf innovatie aanjagen. Naast regionale Blue Ports bestaat de mogelijk dat ook de
oprichting van een nationale Blue Port tot stand komt. Zo´n nationale Blue Port moet alle spelers in de
visserij bij elkaar brengen en Nederlandse innovaties in duurzame visserij een internationale dimensie
geven. In maart 2012 is er een verkenning gestart naar de kansen en perspectieven van een nationale
Blue Port.
Gezien de havenambitie van Zwolle Kampen Netwerkstad zou er sprake kunnen zijn van complementa-
riteit tussen de IJsseldelta regio en Urk wat betreft de logistieke havens nabij N50 en de maritieme
buitendijkse haven nabij Urk. Ook de buitendijkse haven is gebaat bij een verdieping, verbreding en
verlenging van het sluizencomplex Kornwerderzand in de Afsluitdijk. Er zal onderzocht moeten worden
in hoeverre er bij aansluiting van één van de boven regionale netwerkwerken sprake kan zijn van een
meerwaarde voor Urk.
2.4. Urker ondernemersklimaatBij elke economische beleidsnota is het woord ondernemersklimaat of vestigingsklimaat onvermijdelijk.
Het ondernemersklimaat is niets anders dan de omstandigheden waaronder ondernemers in een stad
kunnen ondernemen. Al jarenlang wordt er landelijk onderzoek gedaan naar de klassieke "harde" ves-
tigingsplaatsfactoren voor ondernemers, bereikbaarheid, beschikbaarheid van kwalitatieve goede be-
drijventerreinen, imago/representativiteit, voorzieningen en goede arbeidsmarkt. Een goed functione-
rende arbeidsmarkt speelt een belangrijke rol in het economisch functioneren en de sociaal-economische
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201713
spankracht van een regio. Toch zien wij in de diverse beschouwingen andere “zachte” vestigingsfactoren
benoemd worden die ook van invloed zijn op het ondernemersklimaat of vestigingsklimaat.
Figuur 4 randvoorwaarden voor een economisch vestigingsklimaat
(Niet overgenomen)
We kunnen analytisch onderscheid maken in de hardware, de software en de orgware van de economie.
(Zie figuur 4).
De laatste jaren neemt de belangstelling voor de software en orgware in het beleid snel toe. Het bijzon-
dere is dat het dan om vestigingsvoorwaarden gaat die nauwelijks geld of ruimte kosten. Ze vergen
vooral visie, organisatiekracht, vermogen tot samenwerking, ondernemerschap en vasthoudendheid.
Gezien het geringe aantal bedrijven wat zich van buiten heeft gevestigd de afgelopen jaren op Urk, kan
men afleiden dat er geen sprake is van een optimaal vestigingsklimaat. De komst van een buitendijkse
haven zou een belangrijke voorwaarde kunnen zijn voor het verbeteren van het vestigingsklimaat van
noordelijk Flevoland. Zie voor verdere uitwerking de strategische speerpunten.
Wel blijkt uit de economische cijfers dat er sprake is van een goed ondernemersklimaat voor het zittend
bedrijfsleven.
Kennisinbreng bedrijfslevenOnder leiding van de Kamer van Koophandel heeft er op 19 januari 2012 een brainstormsessie plaats-
gevonden met een brede vertegenwoordiging van ondernemers uit het Urker bedrijfsleven en het bestuur
van de Bedrijfskring Urk. De lijst met uitgenodigde ondernemers is samengesteld door de BKU.
Er is ook gebruik gemaakt van de kennis en kunde van de ondernemers om een indicatie te geven
welke sectoren op Urk de juiste omstandigheden vinden om te kunnen groeien. Met andere woorden:
welke sectoren vinden op Urk een goed ondernemersklimaat.
Er is aan de ondernemers gevraagd een uitspraak te doen over de volgende items:
1. Geef een indicatie of een bepaalde sector komende jaren gaat groeien, op gelijk niveau blijft of
daalt op Urk
2. In hoeverre is er binnen de verschillende branches de beschikbaarheid gegarandeerd van:
a. Professionele ondernemers
b. Voldoende kapitaal
c. Geschikt personeel
d. Voldoende ruimte
In bijlage 5. is de uitkomst van deze inventarisatie terug te vinden. Hieronder treft u een weergave aan
van de belangrijkste resultaten van de inventarisatie:
· 80 % van de aanwezige ondernemers geeft aan de volgende sectoren zullen groeien op Urk:
de visverwerkende industrie en de handelo
o maritieme sector
o dagtoerisme
o logistieke sector met name opslag
· Afname ziet men voor de bouw
· Voor de detailhandel verwacht men een moeizame tijd.
· Professionele ondernemers ziet men vooral in de vishandel en verwerking, binnen de maritieme
en logistieke sector. Er is twijfel over de kwaliteit van ondernemers in de sector toerisme.
· Wat betreft de beschikbaarheid van geschikt personeel, voorziet de groep ondernemers voor geen
enkele sector een probleem in 2012.
· Wat betreft de beschikbaarheid van voldoende ruimte, concludeert de groep ondernemers dat
de maritieme sector onvoldoende (expansie)ruimte kan vinden op Urk.
Het bedrijfsleven heeft onder leiding van de KvK aangeven welke stappen nodig zijn om te komen tot
een beter vestigingsklimaat anno 2012.
Adviezen die genoemd zijn:
· Aanwezigheid personeel, streef er naar dat de goede werkmentaliteit behouden blijft, maar zorg
er voor dat op Urk goede kennis wordt opgebouwd.
· Waak er voor dat het onderwijs niet te kort schiet, onderwijsambitie jeugd moet omhoog, cultuur-
omslag is nodig, ook ondernemerschap vraagt om kennis, de vloot vraagt om goede managers.
· Zoek strategische allianties, de buitendijkse haven krijgen wij niet alleen voor elkaar zoek samen-
werking Noordoostpolder, provincie. Op gebied van visserij liggen de allianties ergens anders.
· Ga voor de buitendijkse haven.
· Stimuleer maritieme sector, er zit ruimte in maritieme sector. Groot deel van de beroepsbevolking
is geschikt voor maritieme sector.
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201714
· Als Urk elders een tweede haven realiseert, dan krijgt Urk meer ruimte voor toerisme in de huidige
“oude” haven.
· Ook al wordt de visserij minder, de industrie blijft floreren.
· Politiek denkt in perioden van vier jaar, advies om op lange termijn een plaatje te schetsen. Wie
geen lange termijn visie heeft, die houdt het niet vol.
HOOFDSTUK 3 | Visie en strategische thema's
In dit hoofdstuk worden de ambities en richtingen voor de toekomst van de economie van Urk geschetst.
Deze doorkijk voor de economie van Urk is gebaseerd op deskresearch, SWOT analyse en afstemming
met de diverse belangengroepen. De visie is opgesteld om met een scoop van 8 – 10 jaar de strategie
vast te stellen om te komen tot structuurversterking voor de gemeente Urk.
1.1.Economische visie
Behoudens de visserij, heeft de gemeente Urk geen reden om naar het gemeentelijk beleid te kijken in
termen van snelle interventies, crisisaanpak of iets dergelijks. Begin 2012 is het NWW percentages laag,
het aantal bedrijfsvestigingen groeit nog en er is nog een lichte banengroei. Het gemeentelijk beleid
moet vooral een investering voor de lange termijn zijn: structuurversterking.
Als men de bevolkingsgroei van Urk vertaalt in een prognose voor de toekomst m.b.t. wat de groei
betekent voor de beroepsbevolking, resulteert dit in een forse toename. In de figuur kan denkbeeldig
de loop van de lijn naar rechts geprojecteerd worden.
Figuur 5 Niet overgenomen
In de komende vijf jaar vindt een toename van de beroepbevolking plaats met meer dan 1000 personen.
Veel nieuwe toetreders zullen zich aanbieden op de arbeidsmarkt en willen graag een baan. Het zou
goed zijn de komende jaren de jongeren te stimuleren langer onderwijs te volgen om de instroom over
meerdere jaren te verspreiden.
Echter de verwachte banengroei kan op basis van de huidige bedrijfssectoren onvoldoen deze groei
volgen, mede gezien de economische recessie. De kans bestaat dat Urk te maken gaat krijgen met een
hoger werkloosheidcijfer. De gemeente blijft de toename van de beroepsbevolking nauwlettend volgen
en zal beleid ontwikkelen om te kunnen bijsturen.
De visverwerkende industrie is de sector met de meeste banen op Urk. Echter deze tak van industrie
verwacht geen banengroei te realiseren de komende jaren.
Om de verwachte groei van de beroepsbevolking en het eventuele verlies aan banen in de visserij
sector op te vangen, zal gemeente Urk zal moeten kiezen voor economische structuurversterking.
Hiermee wordt bedoelt dat men kiest voor het versterken van bedrijvigheid/sectoren waarbij de groei
van de gewenste werkgelegenheid het uitgangspunt vormt. Urk moet op zoek naar een andere tak van
industrie die zij kan versterken. Urk is verweven met water, enerzijds visserij en anderzijds maritiem.
Het aantal vestigingen in de maritieme sector groeit op Urk en Urk ziet de watergebonden activiteiten
stijgen.
De focus van het economische beleid ligt op het behouden van en versterken van de totale visserijketen
en het stimuleren van de sectoren maritiem, zakelijke dienstverlening, zorg en toerisme & recreatie.
Urk heeft de opdracht om letterlijk ruimte te creëren voor maritiem, zakelijke dienstverlening en zorg,
randvoorwaarde om bedrijven goed te laten landen op Urk. Urk kiest hierbij voor een duurzame ontwik-
keling.
Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid worden bij nieuwe ontwikkelingen belangrijker. Beide thema’s
zullen de komende jaren een vanzelfsprekend onderdeel moeten zijn van planvorming rond wonen,
werken, voorzieningen, recreatie en toerisme, en verkeer en vervoer, ook voor bestaand gebied en be-
staand vastgoed.
Maritieme SectorUrk wil dan ook in het kader van structuurversterking de industrie versterken met de maritieme sector.
De maritieme sector zorgt voor bedrijvigheid met een hoge toegevoegde waarde, past goed bij de
cultuur en de arbeidsmarkt van Urk. Inmiddels zien wij dat vanuit het onderwijs op Urk (Berechja Col-
lege) nieuwe opleidingen ontwikkeld worden gericht op binnenvaart en koopvaardij, maar ook op
windenergie. Door het toekennen van subsidies is de ontwikkeling van een Maritiem kenniscentrum
Berechja op Urk een feit.
De ambitie om te komen tot het ontwikkelen van een buitendijkse haven (een werkhaven), maakt het
cluster Maritiem compleet. Met de keuze voor maritiem kan Urk en daarmee Flevoland ook aansluiten
bij één van de negen topsectoren en wel met de sector water.
Het vestigingsklimaat op Urk voor de maritieme sector zal verbeterd moeten worden. Ruimtelijke aan-
passingen zijn noodzakelijk om nieuwe bedrijven uit de maritieme sector te laten vestigen op Urk.
Ruimtelijke studies zijn nodig om scenario denken mogelijk te maken voor het selecteren van de beste
duurzame opties voor de maritieme sector.
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201715
De buitendijkse haven is in Noordelijk Flevoland de noodzakelijke randvoorwaarde om de maritieme
sector op Urk en in Flevoland te laten groeien. Er dienen zich kansen aan, private partijen zijn bereid
te investeren en te initiëren en daarnaast zijn ZZL gelden voor Urk beschikbaar. Gemeente Noordoost-
polder en gemeente Urk willen samen op trekken om deze belangrijke vestigingsfactor te realiseren in
Noordelijk Flevoland.
Er ontstaat een stapeling van ambities en daarmee komt de ontwikkeling ten goede aan de gehele
economie van Flevoland en wel om de volgende redenen:
· Het benoemen van de derde haven, een werkhaven, is een aanvulling op de havenambitie van
Flevoland en zorgt voor verbeterd vestigingsmilieu in Noordelijk Flevoland
· Het opnemen van een derde haven in Flevoland leidt tot een meer gelijkmatige verdeling over
Flevoland qua structuurversterking
· In Urk zal het realiseren van een buitendijkse haven ruimte creëren voor het speerpunt toerisme
en recreatie in de bestaande haven met omliggend gebied. Het schept namelijk mogelijkheden
om de cultuurhistorische waarden van Oud Urk en het Havengebied te versterken, nu elders
ruimte wordt gecreëerd voor een werkhaven.
SamenwerkingAnder belangrijk thema voor de komende jaren is het stimuleren van samenwerking, binnen de regio,
binnen het bedrijfsleven onderling, maar ook binnen de driehoek onderwijs, bedrijfsleven en gemeente.
Urk miste tot nu toe economische kansen door het ontbreken van een gezamenlijke visie, door versnip-
pering van inzet van middelen, en door een mismatch tussen vraag en aanbod van kennisinstellingen
en bedrijven. Daar wil Urk werk van maken.
De stichting Blue Port Urk zal een belangrijke schakel zijn de komende jaren om te komen tot samen-
werking. De stichting wil het innoverend vermogen en ondernemerschap van de visserijketen versterken
door samenwerking en kennisuitwisseling te stimuleren. De initiatiefnemers van Blue Port Urk zijn af-
komstig uit de visserij, handel en verwerking, het onderwijs, gemeente Urk en provincie Flevoland.
Blue Port Urk moet uitgroeien tot de paraplu voor alle projecten en initiatieven in de sector met als
uiteindelijk doel een economisch rendabele en duurzame visserijketen.
Gemeente Urk en Noordoostpolder willen zich beiden inzetten om te komen tot samenwerking met als
doel belangenbehartiging van Noordelijk Flevoland. De focus zal de komende jaren gericht zijn op de
voorbereidende stappen om te komen tot een buitendijkse haven.
Ook de samenwerking zal gezocht worden met de projectpartners van het windpark Noordoostpolder.
Vooral de buitendijkse ontwikkeling, 48 windturbines in het IJsselmeer, kan werk betekenen voor de
maritieme sector op Urk. Er zal een bezoekerscentrum ontwikkeld worden in kader van de voorlichting
en educatie over het belang van duurzame energie en het windmolenpark. Een bezoekerscentrum in
de nabijheid van Urk kan het aantal toeristen verhogen voor Urk.
Verder zal er ook energie gestoken moeten worden in (boven) regionale samenwerking en het positio-
neren van Urk of het bedrijfsleven van Urk binnen de verschillende netwerken en met name de maritieme
netwerken.
OndernemerschapWij praten hier over het stimuleren van kennisuitwisselingen tussen ondernemers onderling, maar ook
over het verbeteren van kwaliteit van de startende ondernemer en het stimuleren van het aantal starters.
Voor een gezonde economische toekomst zijn startende ondernemers onmisbaar. Startende ondernemers
zijn goed voor de diversiteit van de structuur van de bedrijvigheid. Daarnaast nemen startende onder-
nemers een belangrijk aandeel in de banengroei.
30 % van de startende ondernemers start in de zakelijke dienstverlening en zijn om die reden heel be-
langrijk voor Urk. Groei in de sector zakelijke dienstverlening vindt plaats door middel van startende
en kleine mkb-bedrijven. Het is belangrijk om meer oog te hebben voor behoeften van nieuwe werkers
en andersoortige ondernemers, zoals zzp’ers. Activiteiten zullen opgestart worden om te komen tot
een ZZP netwerk. Bevorderen van ondernemerschap is een thema dat terug zal komen zowel voor
startende ondernemers als voor het zittend bedrijfsleven.
Aansluiten speerpunten provincieIn kader van de schaarse middelen is het verstandig om aansluiting te zoeken bij geformuleerd beleid
van de hogere overheden. Vanuit het ministerie van Economie, Landbouw en Innovatie zijn topsectoren
aangewezen en deze worden gestimuleerd door innovatiegelden.
Ook de provincie Flevoland kiest voor deze strategie en heeft met haar gekozen clusters aansluiting
gezocht bij het Rijk. Om dezelfde reden kiest de gemeente Urk ook voor aansluiting bij de clusters van
de provincie, zodat zij optimaal kan profiteren van de beschikbare middelen vanuit de hogere overheden.
Voorwaarde is wel dat het past in de gewenste economische profiel van Urk.
De gemeente Urk ziet mogelijkheden om aan te sluiten bij de gekozen provinciale speerpunten life
sciences en zorg, composieten en vrije tijdsbesteding (toerisme en recreatie). Wat betreft het cluster
Agribusiness heeft de gemeente bij de provincie het verzoek ingediend om het cluster te verbreden
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201716
naar Agro & Food, en hierbij aansluiting te zoeken bij één van de topsectoren van Nederland, Agro &
Food.
1.Agro & Food
Noordelijk Flevoland kan zich ontwikkelen naar het beeldkwaliteitskenmerk “voedselkeuken van Europa”.
Buurgemeente Noordoostpolder met de aardappelen, groente en fruit en Urk met het visproduct. Zowel
in de Noordoostpolder als op Urk is de gehele keten van kennis, innovatie, duurzaamheid, van product
naar verwerking, consumptie en export aanwezig. Hier ligt een groeipotentie op nationaal en internati-
onaal niveau.
2.Composiet
Juist in kader van duurzaamheid ziet de gemeente Urk voor de visserij mogelijkheden voor aansluiting
bij het cluster composiet. Recentelijk heeft de gemeente Urk nog samen met de provincie samen opge-
trokken om te komen tot duurzame ontwikkelingen binnen de visserij. Te denken valt aan de projecten
die met EVF gelden en De-on gelden mogelijk zijn of worden gemaakt. De projecten Masterplan Visserij
en Blue Port Urk zijn hier unieke voorbeelden van. Het Masterplan Visserij beschrijft het visserijschip
van de toekomst, deze zal voor een groot deel bestaan uit composiet en de gemeente zal dan ook sti-
muleren dat Urker bedrijven zich aansluiten bij Compoworld.
3.Zorg
De samenleving vergrijst en de behoefte aan zorg voor ouderen zal toenemen in het land. In Nederland
komen steeds meer ouderen en zijn relatief minder jongeren. Op de lange termijn dreigen er door de
vergrijzing en de ontgroening zorgwekkende tekorten te ontstaan op de arbeidsmarkt.
Zorg, mede vanuit de christelijke waarden, past goed bij de Urker arbeidsmarkt. Dit blijkt ook uit het
feit dat Talma Haven de hoogste score heeft behaald bij het onderzoek van weekblad Elsevier naar de
kwaliteit van Nederlandse ouderenzorg. Het aantal zorgbanen groeit op Urk. De arbeidsmarkt van Urk
heeft nog een verborgen potentieel, de arbeidsparticipatie van vrouwen kan nog verbeteren. De zorg
biedt de mogelijkheid van (schooltijd)banen en heeft daarmee een goede toegevoegde waarde voor
de economie van Urk.
Om die reden ligt hier dan ook kans voor de acquisitie; verwerf nieuwe zorginstellingen voor Urk of
laat kleine innovatieve zorginstellingen ontstaan op Urk. Randvoorwaarden die hiervoor nodig zijn;
creëer ruimte binnen bestemmingsplannen en zorg voor opleidingen in de zorg.
4.Toerisme en recreatie
Speerpunt van beleid is de ontwikkeling en versterking van het toeristisch recreatief product gericht
op duurzaamheid, beheerste groei en kwaliteitsverbetering teneinde te komen tot vergroting van het
aantal bezoekers en het genereren van meer bestedingen in de komende jaren op Urk.
Recent is de nota “Toerisme en recreatie Urk 2012 en 2019” door college van B&W goedgekeurd.
Hierin zijn de volgende speerpunten opgenomen:
1. Versterking en ontwikkeling van de toeristisch-culturele infrastructuur
2. Ondersteunen en stimuleren toeristisch ondernemerschap
3. Samenhang en doelgroepen
4. Productontwikkeling
· Beleving van Visserij
· Beleving van Cultuur & Historie
· Beleving van Water & Natuur
5. Gebiedsontwikkeling en promotie
Er wordt jaarlijks voor ca. € 13,7 miljoen besteed aan toerisme en recreatie op Urk. De sector telt 180
arbeidsplaatsen. Het betekent ook een bijdrage van 2 % aan het aantal banen op Urk in 2011. Doelstelling
is om de werkgelegenheid in de toeristische sector op Urk jaarlijks met 5 % te laten groeien. Horeca,
detailhandel en recreatie behoren niet tot de stuwende sectoren maar hebben over het algemeen een
verzorgend karakter. Dat wil niet zeggen dat deze niet belangrijk zijn - ze vervullen juist een belangrijke
rol in het leefbaarheids- en vestigingsklimaat.
Een versterking van de toeristische sector heeft een grote maatschappelijke betekenis. Niet alleen draagt
dit bij aan de economische versterking binnen de eigen sector, maar ook geeft toerisme een impuls
aan andere sectoren. Doordat de Urker cultuur voor toeristen interessant is, zal Urk aandacht schenken
aan het behoud (of terugkeer) van haar cultuurhistorische elementen. Het behoud van de Urker cultuur
komt ook ten goede aan de eigen bevolking. Ook levert toerisme een belangrijke bijdrage aan de
plaatselijke middenstand en kan het een verbreding voor de visserijsector bieden. Tevens is de sector
mede bepalend voor ruimtelijke ontwikkelingen zoals natuur en landschapsontwikkeling. Een goed
ontwikkelde en op duurzaamheid gerichte toeristisch-recreatieve sector draagt bij aan een aantrekkelijke
woon- en leefomgeving van de eigen inwoners.
Zoals uit de nota Toerisme en Recreatie blijkt en ook terug te vinden is in de SWOT analyse heeft de
sector op Urk te maken met een aantal zwakten van infrastructurele aard, maar ook vanuit de aanbod-
zijde. Zo is er sprake van een laag aanbod voor verblijfstoerisme, gebrek aan slecht weer voorzieningen
en beperkte openingstijden van de detailhandel in de middaguren. Hier staat een goed georganiseerd
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201717
bedrijfsleven tegenover en een drive om het toerisme op Urk verder te brengen. Samenwerking binnen
het provinciaal cluster vrijetijdsbesteding zal Urk geen windeieren leggen.
Merk Urk
De economische promotie van Urk als vestigingsplaats zal baat hebben bij het laden van het merk Urk
met watergebonden- en met maritieme elementen. De ambitie van Blue Port Urk om te streven naar
een eenduidig merk sluit hierbij aan.
Het laden van het merk Urk met meer watergebonden activiteiten kan het proces ondersteunen van
het transformeren van een kleine visserijgemeente naar een meer moderne maritieme gemeente
waarbinnen de visserij een prominente plaats inneemt. Blijft het merk Urk alleen verbonden aan toerisme
of wordt het merk Urk mede ingezet om het proces van structuurversterking te ondersteunen. Het laden
van het merk Urk met meer watergebonden activiteiten, zal de acquisitie en economische promotie
van Urk meer slagkracht geven en vergroot de kans om bedrijven van buiten Urk aan te trekken.
OnderwijsDaarnaast leiden de trends en ontwikkelingen er toe dat we de zwakke punten moeten verbeteren om
daadwerkelijk de kansen te kunnen grijpen. Wij moeten oog hebben voor het opleidingsniveau van
onze beroepsbevolking.
Een goed opgeleide beroepsbevolking is voor de economie van Urk wel heel belangrijk. In de economi-
sche concurrentie tussen regio’s neemt een goed opgeleide beroepsbevolking een steeds belangrijk
plek in als vestigingsvoorwaarde.
Een goed opgeleide beroepsbevolking komt ten goede aan het ambitieniveau van Urk om de maritieme
sector, de zakelijke dienstverlening en de zorg te versterken. Het komt ten goede aan het aantal startende
ondernemers en de kwaliteit van het toekomstig ondernemerschap. Door de stuwende bedrijvigheid
te versterken op Urk, zoals maritieme industrie, zakelijke dienstverlening en zorg, worden de condities
verbeterd om meer banen voor hoger opgeleiden op Urk te creëren.
1.2.Ambitie
Het voorgaande leidt tot de volgende ambitie:
In de wetenschap dat de beroepsbevolking komende jaren gaat toenemen, kiest de gemeente Urk voor
behouden en versterken van de bestaande bedrijvigheid. Tevens kiest zij voor structuurversterking
door de maritieme sector en zakelijke dienstverlening te stimuleren. De gemeente wil aansluiten bij
het provinciale beleid wat betreft de clusters composieten, agri & food, zorg en vrijetijdsbesteding
(toerisme en recreatie).
De focus ligt daarbij op het realiseren van een aantal harde vestigingsvoorwaarden voor de maritieme
sector en zakelijke dienstverlening, zoals het aanwezig zijn van maritieme infrastructuur en informele
werklocaties. Daarnaast investeren in een aantal belangrijke "zachte" vestigingsvoorwaarden zoals
aanwezigheid van goed opgeleid arbeidspotentieel, investeren in kennis(clustering), intensiveren van
de contacten met het bedrijfsleven, investeren in samenwerking en het economisch laden van het merk
Urk.
3.3.Economische doelen
Om deze ambitie te kunnen bereiken zijn een aantal economische doelen vastgesteld.
3.4.De Strategie
Vervolgens zal een strategie worden vastgesteld; deze is uitgewerkt in het beschrijven van negen
speerpunten. De strategie zal worden vertaald in een heldere planning vertaald in een meerjaren uit-
voeringsplan. Het uitvoeringsprogramma (hoofdstuk vier) laat zien welke activiteiten opgestart gaan
worden om de economische doelen te bereiken. Tot slot zal er worden bepaald hoe en wanneer er een
evaluatie zal plaats vinden, conform de interactieve beleidscyclus.
Negen strategische speerpunten1 Ondernemerschap bevorderen
2. Versterken van de economische structuur door het stimuleren van de sectoren maritiem, zakelijke
dienstverlening en te investeren in de clusters Agro & Food, Composieten, Zorg en Toerisme en
Recreatie
3. Vestigingsklimaat verbeteren
4. Optimale benutting van het (toekomstig) arbeidspotentieel
5. Kwaliteit verhogen van winkelcentra en bedrijventerreinen.
6. Stimuleren van innovatiefondsen
7. Investeren in de kenniseconomie Urk
8. Samenwerking I: Stimuleren van samenwerking met als doel realisatie buitendijkse haven
9. Samenwerking II: Bevorderen van samenwerken met bedrijfsleven, Noordoostpolder, regio’s en
provincie Flevoland
3.5.Toelichting speerpunten
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201718
Speerpunt 1. Ondernemerschap bevorderen
Startende ondernemers zijn binnen onze gemeente belangrijk voor het creëren van diversiteit
van de werkgelegenheid, zij zorgen voor een groot aantal nieuwe banen.
Voor starters richt het uitvoeringsprogramma zich vooral op het stimuleren van startende onder-
nemers en het verbeteren van de kwaliteit van de startende ondernemer. Het feit dat veel jongeren
op Urk denken aan een eigen bedrijf, is het zaak om op jonge leeftijd kennis aan te reiken over
het starten van een eigen onderneming. Het onderwijs heeft een belangrijke rol bij attenderen
van jongeren op een toekomst als ondernemer. Verder kan het onderwijs in samenwerking met
andere partijen ondernemers helpen met het oplossen van kennishiaten.
Ontwikkelingen die zich aandienen, zoals de vele starters die beginnen met een webwinkel, vragen
om een reactie m.b.t. hoe de gemeente anticipeert op deze ontwikkeling, qua beleid maar ook
qua ruimtelijke inpassing. Onderzocht zal worden, op welke wijze Urk optimaal kan profiteren van
de bovenregionale koopstromen die ontstaan door formules zoals “CameraNu”.
In het uitvoeringsprogramma (Hoofdstuk 5) zullen vooral activiteiten staan die voorlichting geven
aan jongeren over het belang van goed starten van een onderneming. Hiervoor wil de gemeente
samenwerken met de partijen die actief zijn in de begeleiding van startende ondernemers en
voorlichting te geven over de begeleidingsmogelijkheden in Flevoland zoals “IkStartSmart”.
Speerpunt 2. Versterken van de economische structuur door stimuleren van de sectoren maritiem,
zakelijke dienstverlening, zorg en toerisme en recreatie
De focus van het economische beleid ligt op het behouden van en versterken van de totale visse-
rijketen en het stimuleren van de sectoren maritiem, zakelijke dienstverlening, zorg en toerisme
& recreatie. Creëer letterlijk ruimte voor maritiem, zakelijke dienstverlening en zorg.
De eerste jaren zal groei binnen deze sectoren vooral voortkomen uit het zittend bedrijfsleven of
via startende ondernemers. Groei in de zakelijke dienstverlening vindt plaats door middel van
startende en kleine mkb-bedrijven. Het is belangrijk om meer oog te hebben voor behoeften van
nieuwe werkers en andersoortige ondernemers, zoals zzp’ers.
Onderzocht zal kunnen worden of informele werklocaties ingeweven kunnen worden in bestaande
bedrijventerreinen of toekomstige woonwijken om aan de randvoorwaarden te kunnen voldoen
voor de groei van de zakelijke dienstverlening.
Urk wil dan ook in het kader van structuurversterking de industrie versterken met de maritieme
sector. De komende jaren zal deze sector groeien door autonome groei. Hoe de maritieme sector
qua inrichting van het gebied het beste ondersteund kan worden zal onderzocht worden. Zodra
de randvoorwaarden beter ingevuld zijn voor de maritieme sector is het mogelijk om ondernemin-
gen van buiten aan te trekken. Het Maritiem kenniscentrum Berechja en stichting Blue Port Urk
versterken de ontwikkeling van de Maritieme sector op Urk. De bouw van het windpark Noord-
oostpolder biedt mogelijkheden op uitvoering van werken voor het Maritiem bedrijfsleven Urk
en is een kans om de maritieme sector op Urk voor het voetlicht te brengen. De buitendijkse haven
is een noodzakelijke randvoorwaarde om de maritieme sector op Urk sneller te laten groeien.
Gezien de enorme kansen die er liggen voor de zorgsector binnen Urk, verdient het aanbeveling
binnen de ruimtelijke ordeningsplannen zoveel mogelijk rekening te houden met zorgontwikkeling.
Vraag hierbij is of zorg geclusterd moet worden of verspreid moet worden over Urk. Om de
zorgsector te laten groeien op Urk zijn zorg opleidingen binnen de regio noodzakelijk en is voor
veel beroepen een niveau3 kwalificatie noodzakelijk.
In de nota toerisme en recreatie 2012 -2019 zijn de randvoorwaarden duidelijk opgenomen om
de gewenste toeristische groei te realiseren.
Er zal zoveel mogelijk aansluiting gezocht worden met clusterprogramma van de provincie Flevo-
land.
Speerpunt 3.Vestigingsklimaat verbeteren
3.5.In tegenstelling tot andere beleidsterreinen laat de lokale economie zich het minst door de
overheid beïnvloeden. Economisch beleid is dan ook voorwaardenscheppend beleid. Er dienen
zich mogelijkheden aan om door middel van het ruimtelijk beleid het vestigingsklimaat terdege
te beïnvloeden. De buitendijkse haven is voor Urk een belangrijke katalysator om het vestigings-
klimaat voor de maritiem sector te verbeteren. Ook het bedrijventerrein Zwolse hoek en de Urker-
vaart kunnen aangepast worden om het vestigingsklimaat te verbeteren ten gunste van de mari-
tieme sector. Daarnaast heeft een gemeente nog mogelijkheden om uit te blinken in de meer
zachte factoren, bijvoorbeeld door te kiezen voor meer flexibiliteit in bestemmingsplannen, snelheid
in vergunningverlening, de representativiteit van Urk verbeteren en blijven zoeken naar betere
vormen van dienstverlening richting ondernemers.
De één loket functie is een feit, maar binnen de organisatie zal onderzocht worden of een meer
heldere procesgang te realiseren is voor vragen die voortkomen vanuit het bedrijfsleven. Te vaak
zien wij nu dat coördinatie of leading van vragen uit het bedrijfsleven bij ruimtelijke ontwikkeling
ligt. Het is de vraag of het proces op dit punt qua organisatie anders ingericht moet worden.
Wil een gemeente een bedrijventerrein uiteindelijk goed kunnen verkopen, dan is het belangrijk
om voorafgaand aan de ontwikkeling na te denken over de eindgebruikers van het bedrijventerrein
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201719
en een bijbehorend concept. Het advies is om de kavelgewijze ontwikkeling los te laten en deze
door conceptmatige benadering te vervangen. De uiteindelijke positionering van een bedrijven-
terrein moet zodanig zijn, dat de ontwikkeling iets nieuws toevoegt of een verbetering betekent
voor de economische ontwikkeling van de regio. Gebiedsmarketing, promotie en acquisitie zijn
dan de vervolgstappen. In het uitvoeringsprogramma zal het opstellen van een communicatieplan
worden opgenomen om vorm te geven aan promotie en acquisitie van de bedrijventerreinen Urk.
Het verbeteren van het vestigingsklimaat van Urk is een zaak van lange adem. Een goed merk
kan hierbij niet ontbreken. Merken zijn bedoeld om een product of bedrijf een herkenbare uitstraling
naar de buitenwereld te geven. Keuzes zullen hiervoor gemaakt moeten worden. Blijft het merk
Urk alleen verbonden aan toerisme of wordt het merk Urk mede ingezet om het proces van
structuurversterking te ondersteunen. Een goed merk kan de transformatie naar een meer mari-
tieme ontwikkeling helpen vorm te geven. Ook stichting Blue Port Urk benoemt dit als haar ambitie.
3.5.Het maritieme bedrijfsleven op Urk heeft hierin mede een rol te vervullen. De maritieme be-
drijven op Urk moeten zich meer laten zien in de Nederlandse en internationale maritieme netwer-
ken en kunnen op deze manier indirect Urk meer positioneren als maritieme ontwikkellocatie.
Speerpunt 4. Optimale benutting van het (toekomstig) arbeidspotentieel
Een goed functionerende arbeidsmarkt speelt een belangrijke rol in het economisch functioneren
en de sociaal-economische spankracht van een regio. Goede afstemming tussen bedrijfsleven en
onderwijs is een voorwaarde om te komen tot een ideaal ondernemersklimaat.
De gemeente Urk staat voor de opgave om in de tijd van recessie de groei van de beroepsbevolking
met 1000 extra werknemers komende vijf jaar op te vangen. Een actieplan zal opgesteld worden
om de groei waar mogelijk bij te sturen. Een onderwijsoffensief is nodig om te bewerkstelligen
dat jongeren langer doorleren.
De arbeidsmarkt van Urk heeft nog een verborgen potentieel, de arbeidsparticipatie van vrouwen
kan worden vergroot. Het aantal zorgbanen groeit op Urk. De zorg biedt de mogelijkheid van
(schooltijd)banen en heeft daarmee een goede toegevoegde waarde voor de economie van Urk.
Het aantrekken van een zorginstelling behoort tot de ambities.
Door het stimuleren van de stuwende sectoren zoals industrie (maritiem) en zakelijke dienstverle-
ning hoopt de gemeente meer jonge HBO-ers te behouden voor de arbeidsmarkt van Urk.
Speerpunt 5. Kwaliteit verhogen van winkelcentra en bedrijventerreinen
Algemeen Bij het verbeteren van de kwaliteit van winkelcentra en bedrijventerreinen en de keuzes
hierin, is de gemeente Urk gehouden aan de kaders die geschetst worden voor de Gemeentelijke
Visie Vestigingslocaties (GVV). Belangrijk is dat bij de voorbereiding van nieuwe en bij de herstruc-
turering van bestaande bedrijventerreinen rekening wordt gehouden met de ladder voor duurzame
verstedelijking (eerst intensiveren en herstructureren, dan pas nieuwe locaties ontwikkelen). De
provincie draagt in het kader van haar door het Rijk opgelegde regierol zorg voor een goede in-
tergemeentelijke afstemming en samenwerking, ook bij herstructurering. De provincie heeft
daartoe een Provinciaal Herstructurerings-programma (PHP) opgesteld, dat door het Rijk is geac-
cepteerd als basis voor de toekenning van rijksgelden binnen het Convenant Bedrijventerreinen
2010 – 2020. De provinciale documenten geven aanleiding om de bestaande Gemeentelijke Visie
Vestigingsbeleid (GVV) te actualiseren. Provincie en gemeenten hebben afgesproken dat dit voor
1 januari 2013 zal gebeuren.
DetailhandelDe detailhandelsstructuur van Urk kent een viertal winkelgebieden, te weten: Wijk
Twee (en omliggend gebied), Urkerhard, De Hofstee en Pyramideweg. Daarnaast bevinden zich
op het bedrijventerrein aan de zuidkant van Urk een aantal grootschalige detailhandelsvestigingen
en is bovendien sprake van verspreid gesitueerde winkels buiten de betreffende winkelgebieden.
In de in 2001 verschenen Detailhandelsnota voor de gemeente Urk is het aanbod aan detailhan-
delsvoorzieningen van dat moment opgenomen.
Nieuw beleid is nodig, een inventarisatie gewenst naar de stand van zaken, met als uiteindelijk
doel om samen met het bedrijfsleven te komen tot inzichten hoe het detailhandelsklimaat verbeterd
kan worden. Het ontwikkelen van een detailhandelsnota is dan ook opgenomen in het uitvoerings-
plan 2012.
Bedrijventerreinen
De kwaliteit van de oudere Urker bedrijventerreinen gaat snel achteruit door het proces van na-
tuurlijke veroudering. Het uiterlijk en de functionaliteit van de oudere bedrijventerreinen Lemster-
hoek en Kamperhoek zijn naar huidige maatstaven niet meer acceptabel.
Er is momenteel een Plan van Aanpak voor het gebied Westgat 2 t/m 19 in voorbereiding. Kam-
perhoek houdt de bestemming Bedrijventerrein, met waar mogelijk (meer) ruimte voor woon-
werklocaties. Bij de verdere planvorming zal ook de ruimtelijke kwaliteit van het gebied tussen
de Domineesweg en het bedrijventerrein onder de loep genomen moeten worden. De ruimtelijke
uitstraling van dit entreegebied van Urk verdient een opwaardering. Functies die qua aard en
schaal niet passen op Oud Urk, kunnen een plaats krijgen op Lemsterhoek. Vanuit het economisch
beleid zal input geleverd worden op planvorming van de beide bedrijventerreinen.
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201720
De haven
Het havengebied van Urk vraagt ook nadrukkelijk de aandacht. Na het vertrek van de Noordzee-
visafslag naar het bedrijventerrein is het belangrijk om te komen tot een visie die leidt tot herstruc-
turering van het havengebied. Het doorgaan van de buitendijkse haven biedt mogelijkheden voor
andere invulling van de oude haven. Het schept namelijk mogelijkheden om de cultuurhistorische
waarden van Oud Urk en het havengebied te versterken qua toerisme, nu elders ruimte wordt
gecreëerd voor een werkhaven.
Glasvezel De gemeente Urk zal zich een mening vormen over het belang van glasvezel in kader
van bedrijventerreinen en winkelcentra, maar ook in kader van de nieuwe woonwijken. Zij zal
hiervoor gebruik maken van de notitie die de werkgroep Breedbandnetwerk Urk heeft opgesteld.
In 2012 wil de gemeente tot een beleidsadvies komen om te bepalen hoe zij acteren in deze
kwestie.
Speerpunt 6. Het benutten van innovatiegelden
De wens is om een actieve rol te vervullen om daar waar mogelijk het bedrijfsleven te attenderen
op innovatiegelden.
Wat betreft de Europese gelden staan wij aan de vooravond van een nieuwe periode: 2014 -2020,
de zogenaamde EU 2020 gelden. De accenten van Europa geven aan dat de toegevoegde waarde
buitengewoon hoog moet zijn voor projecten. Het moet slimmer, groener en inclusiever. De vol-
gende fondsen zijn beschikbaar: EFRO, ESF, het Cohesiefonds, ELFPO (Europees landbouwfonds
voor plattelandsontwikkeling) en EFMZV (Europees fonds voor Maritieme Zaken en Visserij). De
EU 2020 gelden wordt niet toegevoegd aan de topsectoren, maar zullen decentraal worden aan-
geboden.
Momenteel wordt in Nederland hard gewerkt aan de voorbereiding van de nieuwe Europese
Structuurfondsen programma's. Voor West Nederland betekent dit de opvolger van het huidige
‘Kansen voor West’. De focus van het nieuwe programma ligt in het verlengde van het huidige,
maar met een grotere nadruk op kennis, innovatie en ondernemerschap en de overgang naar een
koolstofarme economie.
Vanuit het ministerie van Economie, Landbouw en Innovatie zullen de topsectoren worden gesti-
muleerd door innovatiegelden. De provincie Flevoland zoekt met haar clusters hierbij aansluiting.
In kader van schaarse middelen is het verstandig dat Urk ook aansluiting zoekt bij de clusters van
de provincie, zodat de mogelijkheid bestaat van inzet van middelden vanuit de hogere overheden.
Ook de ZZL gelden hebben als doel om te komen tot structuurversterking. De inhoudelijke focus
binnen het programma ligt op de sectoren agribusiness en visserij, metaal- en scheepsbouw,
energie, sensortechnologie, arbeidspotentieel en toerisme. Duurzaamheid is hierbij een belangrijk
thema.
Hoewel het programma begin 2012 nog niet volledig is uitgewerkt, zijn drie maatregelen gefor-
muleerd.
1 Versterken van innovatief potentieel en ondernemerschap
2 Verbeteren van het arbeidspotentieel, de diversiteit van het MKB en van het vestigingsklimaat
3 Versterken en uitbreiden van toeristisch potentieel
3.5.Bij de verdeling van gelden is het belangrijk prioriteit te stellen bij structuurversterking van
arbeidsmarkt en economie en hierbij de drie achterliggende factoren in ogenschouw te nemen.
Is het doel versterken van de economie dan is een afweging te maken op het stimuleren van be-
drijvigheid met een hoge toegevoegde waarde, op sectoren met een stuwende karakter en ken-
nisclusters.
3.5.De gemeente Urk zal daar waar mogelijkheden zich aandienen, minder denken in subsidies,
maar heeft een voorkeur om uitgezette middelen/geldstromen bij succes terug te laten stromen,
zodat het weer beschikbaar is voor nieuwe projecten en door de beheer van het fonds opnieuw
geïnvesteerd kan worden (revolving fund).
Speerpunt 7. Investeren in de kenniseconomie Urk
Samenwerking is de sleutel om te komen tot een kenniseconomie. Overheid, kennisinstellingen
en bedrijven (de gouden driehoek) moeten elkaar makkelijk vinden en samenwerken.
De eerste voorbeelden zien wij in de praktijk.
De start van Blue Port is een belangrijke schakel voor Urk en zal mede bijdragen tot het versterken
van de kenniseconomie. Blue Port Urk wil de spil zijn van nieuwe innovaties binnen de visserijketen
en zal hiervoor partijen bij elkaar brengen.
Door het toekennen van subsidies is de ontwikkeling van een Maritiem kenniscentrum Berechja
een feit en kan Urk volwaardig werken aan een verder uitbouwen van een Maritiem cluster Urk
en haar vestigklimaat verbeteren.
Binnen het Berechja college worden nieuwe nautische opleidingen ontwikkeld waarvoor landelijke
belangstelling is.
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201721
Zowel onderwijs als bedrijfsleven zoeken naar een manier om bedrijven weer een zwaardere rol
in het (beroeps)onderwijs te geven, die verder gaat dan alleen stages. Voorbeelden hiervan zijn
de recent ontwikkelde opleidingen Transport en Logistiek, die het bedrijfsleven in samenwerking
met het Berechja college ontwikkelde en waar een baangarantie onderdeel uit kan maken van de
opleidingen.
De komende jaren wil de gemeente Urk in kader van het economisch beleid, de kennisuitwisseling
stimuleren tussen ondernemers, in de sectoren maritiem en zakelijke dienstverlening. Hiervoor
wil zij optreden als katalysator en waar mogelijk facilitair ondersteunen.
Voor Urk is het van belang dat jongeren gestimuleerd worden om langer onderwijs te volgen,
mede om komende jaren de groei van de beroepsbevolking op te vangen. Maar in het algemeen
geldt dat een hogere opleidingsniveau van de beroepsbevolking ten goede komt aan de econo-
mische ontwikkeling. Een campagne onder alle geledingen van de bevolking is nodig om het
belang van onderwijs in een ander daglicht te zetten. Een onderwijsoffensief wordt opgestart in
samenwerking met de portefeuillehouder van onderwijs.
In het uitvoeringsprogramma (H.5) zullen vooral maatregelen worden opgenomen die gebaseerd
zijn op het ondersteunen en stimuleren van de kenniseconomie voor zover deze het gemeentelijke
beleidsterrein betreffen.
Speerpunt 8. Samenwerking I:Stimuleren van samenwerking met als doel realisatie buitendijkse
haven
In samenwerking met gemeente Noordoostpolder, Provincie Flevoland, waterschap Zuiderzeeland,
Rijkswaterstaat en het bedrijfsleven wil Urk komen tot een havencoalitie Noordelijk Flevoland,
met als doel de ontwikkeling van een duurzame buitendijkse haven in Noord Flevoland.
Vooralsnog is de gedachte dat wij bij dit project regionaal moeten blijven denken. Het is voor de
regio van belang dat een dergelijk initiatief tot ontwikkeling komt. De gemeente kan en wil haar
rol vervullen als pleitbezorger voor dit initiatief in het bestuurlijke krachtenveld (Noordoostpolder,
Dronten, Provincie Flevoland, Waterschap Zuiderzeeland en Rijkswaterstaat). De gemeente Urk
wil het initiatief nemen om met de overige overheidspartijen om tafel te gaan en te bezien hoe
wij kunnen zorgen voor het goed ondersteunen en faciliteren van dit voor Noordelijk Flevoland
belangrijke initiatief. De natuurbeschermingswetten die anno 2012 gelden gaan een belangrijke
rol spelen in het proces om te komen tot een buitendijkse haven. Om die reden is ook ministerie
van ELI belangrijk om deze vroegtijdig te betrekken.
De gemeente Urk is een voorstander om een binnendijks maritiem bedrijventerrein te koppelen
aan de buitendijkse haven. Een voorverkenning zal uitgevoerd worden in samenwerking met de
gemeente Noordoostpolder naar de mogelijke ontwikkeling van een buitendijkse haven gecom-
bineerd met een binnendijks bedrijventerrein langs de Zuidermeerdijk tussen Urk en de Ketelbrug.
Verkennend onderzoek is nodig qua haalbaarheid, maar vraagt ook om een goede afweging in
ontwikkelkansen die zich aandienen voor de andere bedrijventerreinen ten zuiden van de Urker-
vaart.
Wat betreft de infrastructuur, is gesteld dat het initiatief meelift op de ontsluiting die toch al aan-
gelegd moet worden voor het realiseren van de windmolens op de dijk. Samenwerking zal gezocht
worden met de Koepel Windenergie Noordoostpolder om zaken af te stemmen.
Uitgangspunt blijft dat het bedrijfsleven ‘leading’ is wat betreft het initiatief voor de buitendijkse
haven, zowel in de plan- als in de realisatiefase; de gemeente Urk ondersteunt ten volle waar
mogelijk en wenselijk.
Speerpunt 9. Samenwerking II:Bevorderen van samenwerken met bedrijfsleven, Noordoostpolder,
regio’s en provincie Flevoland
Een belangrijk thema voor de komende jaren is het stimuleren van samenwerking, binnen de regio,
binnen het bedrijfsleven onderling, maar ook binnen de gouden driehoek onderwijs, bedrijfsleven
en gemeente.
Het lokale bedrijfsleven is een belangrijke partner voor de gemeente. Het economisch beleid van
de gemeente is immers gericht op deze doelgroep. Om goed in te kunnen spelen op ontwikkelingen
binnen en wensen van het bedrijfsleven en zodoende draagvlak te creëren voor het gemeentelijk
economisch beleid, dient het bedrijfsleven in een vroeg stadium te worden betrokken bij eventu-
ele beleidsontwikkelingen en of visies op ruimtelijke plannen. Stelselmatig overleg met de Bedrij-
venkring Urk (BKU) en overig georganiseerd bedrijfsleven zal georganiseerd worden. Verder
zullen bedrijfsbezoeken voor B&W periodiek worden ingepland.
3.5.De stichting Blue Port Urk zal een belangrijke schakel zijn de komende jaren om te komen tot
samenwerking. De stichting heeft als eerste doel het innoverend vermogen en ondernemerschap
van de visserijketen versterken door samenwerking en kennisuitwisseling te stimuleren.
3.5.De initiatiefnemers van stichting Blue Port Urk zijn afkomstig uit de visserij, handel en verwer-
king, het onderwijs, gemeente Urk en provincie Flevoland. Blue Port Urk moet uitgroeien tot de
paraplu voor alle projecten en initiatieven in de sector met als uiteindelijk doel een economisch
rendabele en duurzame visserijketen.
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201722
Gemeente Urk en Noordoostpolder willen zich beiden inzetten om te komen tot samenwerking
met als doel belangenbehartiging van Noordelijk Flevoland. Op de agenda staan verschillende
onderwerpen die voortkomen uit de economische agenda van de provincie Flevoland, maar
vanuit Urk is de focus vooral gericht op de voorbereidende stappen om gezamenlijk te komen tot
een buitendijkse haven. Ook is een punt van overleg de realisatie van een toeristisch bezoekers-
centrum in kader van de ontwikkeling en bouw van Windpark Noordoostpolder.
Verder zal er ook tijd gestoken worden in (boven) regionale netwerken en of samenwerking. On-
derzoek zal plaatsvinden bij welke netwerken Urk zich het beste kan aansluiten ter ondersteuning
van haar economische doelstellingen. Ook het bedrijfsleven van Urk zal gestimuleerd worden om
zich meer te bewegen binnen de verschillende regionale en landelijke (maritieme) netwerken.
HOOFDSTUK 4 | Uitvoeringsprogramma 2012-2016
Op basis van de visie zijn economische doelen geformuleerd. Vervolgens zijn er negen speerpunten
benoemd om de economische doelen te realiseren. Het uitvoeringsprogramma is een weergave
van zowel bestaande als nieuwe activiteiten behorende bij de strategische speerpunten. De lijst
is niet uitputtend maar beschrijft de belangrijkste (nieuwe) activiteiten voor de komende periode.
Bij elk speerpunt behoren diverse concrete acties en samen met een heldere planning vertaald
in Meerjaren uitvoeringsplan. Mocht een actie een relatie hebben met één van de projecten uit
het masterplan Urk, dan zal dit vermeld worden.
In 2012 zal ook het masterplan worden ingevoerd. Het masterplan is gebiedsgericht van opzet en
bestaat uit meerdere projecten met daaronder deelprojecten. Deze projecten worden vorm gegeven
door een uitwerking in een stedenbouwkundig plan en een verdere uitwerking per deelproject.
In het Masterplan zijn zes projecten opgenomen, namelijk bedrijvengebied, woongebied, centrum-
gebied, herstructureringslocaties, randzones woongebied en transitie- en beleidontwikkeling.
4.1. Toelichting speerpunt ondernemerschap bevorderen
Actie 1.1.
Speerpunt Ondernemerschap bevorderen
Leerlingen laten kennismaken met het ondernemerschap
Stimuleren binnen de diverse onderwijsprogramma’s om aandacht te besteden aan het starten van een eigen
onderneming als loopbaanvariant. Daarbij gebruik maken van gesubsidieerde regionale en landelijke program-
Omschrijving
ma’s, zoals www.jongondernemen.nl. Stimuleren van het bedrijfsleven dat oud-ondernemers optreden als
begeleiders van leerlingenbedrijven of optreden als gastspreker. Samenwerking onderwijs en bedrijfsleven
staat hierbij voorop.
Resultaat
50 leerlingen per jaar kennismaking met ondernemerschap, 20-24 deelnemers aan programma
Jaarlijks,Planning
1012 - 2016€ 2500,00 (2012- 2013) volgende jaren € 6500,00 per jaarBudget
Project Masterplan:Nieuwe activiteitSoort activiteit
Actie 1.2.
Speerpunt Ondernemerschap bevorderen
ACTIVITEITEN TER ONDERSTEUNING STARTENDE ONDERNEMERS
·Voorlichting geven over de begeleidingsmogelijkheden voor startende ondernemers. Door 5 x per jaar onder
regie van de gemeente een pas gestart bedrijf gelegenheid te geven in de media de praktijk weer te geven
van vallen en opstaan en daarbij de begeleidingsmogelijkheden te benoemen
Omschrijving
·KvK programma IkStartSmart stimuleren om activiteiten op Urk te organiseren in samenwerking gemeente
Urk. Noordoostpolder vragen om aan te sluiten
·Organisatie van drie themabijeenkomsten per jaar in het gemeentehuis in samenwerking met kennispartners,
ter bevordering kennisuitwisseling en netwerken, 2 hiervan gericht op sector maritiem en zakelijke dienstver-
lening.
·Website Urk inschakelen als informatie bron voor kennis en netwerken
·Prijs: ‘Startende ondernemer van het jaar’
·Ontwikkelen van digitaal informatiemateriaal, o.a. starten vanuit huis, starten van een webwinkel
·Kennisuitwisseling E-commerce, verkoop via het internet. Lokale ondernemers vertellen hoe zij dit in de
praktijk doen.
·Onderzoeken mogelijkheden starters volgsysteem
Resultaat:
25 % van de bedrijven die starten op Urk hebben contact met de gemeente. 3 themabijeenkomsten per jaar,
5 voorbeeld starters in Media, KvK IkStartSmart, 15 Urker deelnemers in 2013. Meer afspraken voor kvk
spreekuur.
5 x krantenbericht met presentatie startend bedrijf, 3 themabijeenkomsten per jaarPlanning
2013 extra budget € 1000 voor stimulering
deelnemers IkStartSmart Flevoland
€ 1500 (2012 -2016) media en themabijeenkomstenBudget
Samenwerking KvKVoortzetting bestaande activiteiten aangevuld met nieuwe acti-
viteiten
Soort activiteit
Actie 1.3.
Speerpunt Ondernemerschap bevorderen
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201723
STIMULERING ORGANISATIE VAN EN ONDERSTEUNING ZZP NETWERKOmschrijving
Het belang van ZZP’ers voor de Nederlandse en daarmee Urker economie en arbeidsmarkt is de afgelopen
sterk toegenomen. De toename is het grootst in de sectoren, bouw, industrie en (financiële) dienstverlening.
Belangrijke sectoren voor Urk. Veel ZZP’ers vervullen een rol in de flexibele schil van het bedrijfsleven.
De gemeente Urk hoopt door aanpak in kader van ‘ondernemerschap bevorderen’ ook veel ZZP’ers te bereiken
in 2013 , 2014. De wens is dat de ZZP’ers zichzelf gaan verenigen bijvoorbeeld in platform voor ZZP’ers. De
gemeente wil dan stelselmatig overleg creëren. De wisselwerking is goed voor economische ontwikkeling,
maar geeft de gemeente ook de mogelijkheid de ZZP’ers te verbinden met de beoogde kennisclusters.
Resultaat:ontwikkeling ZZP platform voor 2014. Ondersteuning van professionalisering en samenwerking
2013 - 2014Planning
Vanaf 2013 € 1250,- per jaar. In 2015 e v zal het budget vermin-
deren
Budget
Samenwerking zal gezocht worden met de
BKU
Nieuwe activiteitSoort activiteit
Actie 1.4.
Speerpunt Ondernemerschap bevorderen
BELEID ONTWIKKELEN INZAKE WEBWINKELS GEMEENTE URK
·Onderzoek omvang van en de toegevoegde economische waarde voor Urk
Omschrijving
·Beleid ontwikkelen hoe ruimtelijk om te gaan met webwinkels binnen woonwijken of op bedrijventerreinen
·Toekomstvisie Urk, wel of niet versterken ivm bovenregionale koopstroom- ontwikkeling zoals bij CameraNu.
Resultaat: beleidontwikkeling zal meegenomen worden in Detailhandelsnota
PDF folder ontwikkelen ‘richtlijnen voor een webwinkel op Urk’
2013 -2014Planning
€ 500 2013 , € 1500 2014 en 2015
Digitale folder vormgeving tekst
Budget
Samenwerking BKU en winkeliersverenigin-
gen
Nieuwe activiteitSoort activiteit
4.2.Versterken van de economische structuur
Actie 2.1.
Speerpunt Versterken van de economische structuur
VERSTERKEN VAN DE MARITIEME SECTOR
De keuze om de maritieme sector te versterken op Urk vraagt activiteiten die gericht zijn op ruimtelijke ordening,
verwerven van middelen en stimuleren samenwerking bedrijfsleven en onderwijs. De komende jaren zal deze
Omschrijving
sector groeien door autonome groei. Onderzoek is nodig hoe de maritieme sector ondersteund kan worden
qua inrichting gebied.
·Het in beeld brengen van de bedrijven die behoren tot de maritieme sector. Stimuleren dat er een organisa-
tievorm ontstaat om de belangen van Maritiem Urk te kunnen behartigen.
·Inventariseren wensen maritieme sector qua ruimtelijke inrichting met als doel groeikansen te realiseren,
waaronder buitendijkse haven. Opgedane kennis kan ingebracht worden in bestemmingsplannen. Onderzoek
kan worden uitgevoerd door studenten.
·Advies uitbrengen welke (ruimtelijke) ontwikkelingsrichtingen er zijn om de maritieme sector te laten groeien
op Urk. Scenario denken zal onderdeel uitmaken van het advies.
·Resultaten advies kan ingebracht worden bij het maken van bestemmingsplannen, overige regionale plano-
logische documenten en ontwikkeling projecten inzake ZZL gelden. (investeringsfonds Urk).
·Benutten kansen Maritiem kenniscentrum en stichting Blue Port Urk
·Benutten kansen bouw windpark Noordoostpolder om maritieme sector Urk te positioneren
·Stimuleren van verbreding onderwijsprogramma Maritiem
·Start van de lobby voor verdieping sluizencomplex Kornwerderzand
·Stimuleren dat Urker Maritieme ondernemers zich aansluiten bij landelijke maritieme netwerken.
·Laden van het merk Urk met maritieme elementen
·Aansluiten bij cluster composiet provincie en project compoworld.
Resultaat: inventarisatie bedrijven, inventarisatie wensen ruimtelijke inrichting, Advies ruimtelijke ontwikke-
lingsrichtingen maritieme sector, lobby windpark Noordoostpolder ter stimulering werk Urker bedrijfsleven,
Urker bedrijven sluiten zich aan bij landelijke maritieme netwerken
Project 1. Bedrijvengebied2012 - 2016Planning
Budget voor studententeam medio 2013 en
2014
€ 4000,00 per jaar in 2013-2014 en. Hierna lager budget.Budget
Samenwerking BKU, Maritiem Kenniscen-
trum, Blue Port Urk
Nieuwe activiteitSoort activiteit
Actie 2.2.
Speerpunt Versterken van de economische structuur
VERSTERKEN VAN DE SECTOR ZAKELIJKE DIENSTVERLENING
Groei van de zakelijke dienstverlening zal vooral voortkomen uit autonome groei. Startende ondernemers en
MKB bedrijven met < 5 wp is dan ook de doelgroep.
Omschrijving
·Volgsysteem ontwikkelen voor startende ondernemers in de zakelijke dienstverlening
·Onderzocht zal worden in hoeverre informele werklocaties ingeweven kunnen op Urk. Ruimte creëren voor
(startende) zakelijke dienstverleners.
·Organiseren van themabijeenkomsten bestemd voor ondernemers uit de zakelijke dienstverlening, doel is
technische adviesbureaus in te laten stromen in gesubsidieerd KvK programma IkStartSmart. Zie ook actie
1.2 en 1.3.
Resultaat: eenvoudig volgsysteem ontwikkeling in Excel of MS Access, 7 van de 15 deelnemers IkStartSmart
behoren tot de sector Zakelijke dienstverlening,
Project 1. Bedrijvengebied
Project 2. Woongebied
2013 database software voor volgsysteem € 1250Planning
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201724
Extra budget voor ontwikkeling volgsysteem
in Excell of MS Access
Organisatie uren
Budget voor volgsysteem in 2013: € 1250
Budget
Samenwerking BKU en bankenNieuwe activiteitSoort activiteit
Actie 2.3.
Speerpunt Versterken van de economische structuur
VERSTERKEN VAN DE SECTOR ZORG
Alle randvoorwaarden zijn aanwezig om de zorgsector te laten groeien op Urk. Het aanwijzen van locaties
waar ruimtelijk zorgactiviteiten mogen ontstaan is heel belangrijk voor de groei van de zorg.
Omschrijving
·Binnen de regio moeten voldoende zorgopleidingen worden aangeboden bij voorkeur op niveau 3. Samen-
werking onderwijs is noodzakelijk om te komen tot een breed pakket van opleidingen.
·Voldoende ruimte creëren binnen bestemmingsplannen voor nieuwe zorginstellingen. Waar mogelijk bieden
van planologische ruimte.
·Visie ontwikkelen om zorginstellingen te laten landen in centrum/nabij oude haven mocht buitendijkse haven
doorgaan.
·2013 Uitvoeren acquisitiecampagne ontwikkelen voor werven nieuwe zorginstelling Urk, beursactiviteiten
·Ambassadeurs werven uit zorg, die Urk als vestigingsplaats voor zorg willen positioneren
·Ondersteuning aansluiting zorgcluster provincie Flevoland en OMFL
Resultaat:
Aanwijsbare locaties op Urk voor nieuwe zorginstellingen, werven van zorgambassadeurs, Acquisitieplan
voor werven zorginstelling(en) en start campagne.
Masterplan
Project 2. Woongebied
2013 - 2016Planning
Project 3. Centrum
In 2013 voorbereiding , 2014 - 2016 € 7000 per jaar tbv uitvoering
acquisitiecampagne werven zorginstellingen
Budget
Samenwerking Zorggroep Oude en nieuwe
land, Talmahaven
Nieuwe activiteitSoort activiteit
Actie 2.4.
Speerpunt Versterken van de economische structuur
VERSTERKEN VAN DE SECTOR TOERISME EN RECREATIE URK
Activiteiten en budget zijn beschreven in nota toerisme en recreatie Urk.
Omschrijving
Masterplan
Project 1 Bedrijvengebied
2012 - 2019Planning
Project 2. Woongebied
Project 3. Centrum
Project 5.Randzones woongebied
Zie uitvoeringsplan nota toerisme en recreatie
Dekking uitvoeringsactiviteiten beleidsplan toerisme2012 – 2014
Budget
Bestaande activiteit met nieuwe activiteitenSoort activiteit
4.3. Vestigingsklimaat verbeteren
Actie 3.1.
Speerpunt Vestigingsklimaat verbeteren
CREEREN VAN EEN ONDERNEMERSGERICHTE GEMEENTELIJKE DIENSTVERLENING
In 2010 is landelijk de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (Wabo) ingevoerd. Burgers en ondernemers
hebben nog maar te maken met één loket, één beschikking en één procedure.
Omschrijving
De gemeente Urk streeft een drievoudige ambitie na als het gaat om
interne organisatie:
• verminderde regeldruk,
• snellere afhandeling van vragen en vergunningprocedures, en
• reductie van fouten door goede begeleiding van ondernemersvragen
Huidig proces beoordelen en het doen van verbetervoorstellen
Resultaat: Verbeteren van het proces rondom vragen vanuit het bedrijfsleven. Hoe komen wij tot een optimale
inzet van diensten, de Wabo en de begeleiding door bedrijfscontactfunctionaris met als doel reductie van
fouten en verhogen doorloopsnelheid.
2013- 2014
Uitgave samenvatting drie nota economisch beleid waarin de visie is opgenomen
Planning
2012 € 4000
Uren organisatieBudget
Bestaande activiteit, verbeteren intern procesSoort activiteit
Actie 3.2.
Speerpunt Vestigingsklimaat verbeteren
EZ INPUT BIJ INTEGRALE PLANOLOGISCHE AFWEGINGEN
Bij het maken van bestemmingsplannen, structuurvisie, en regionale planologische documenten zal de inzet
gericht zijn op een brede en diverse economische structuur met mogelijkheden voor ondernemers. Hetzelfde
geldt bij de ontwikkeling van de diverse
Omschrijving
gemeentelijke projecten die behoren tot masterplan. In veel gevallen zal het gaan dat er zorgvuldig met de
belangen van het bestaande bedrijfsleven zal worden omgegaan. Maar ook hier kunnen wellicht regelingen
worden vereenvoudigd ten gunste van ondernemers door bijvoorbeeld ruimer te bestemmen.
2012 -2016Planning
LoonkostenBudget
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201725
Voortzetting bestaande activiteitSoort activiteit
Actie 3.3.
Speerpunt Vestigingsklimaat verbeteren
RUIMTELIJKE AANPASSINGEN OM VESTIGINGSKLIMAAT VOOR MARITIEME SECTOR TE VERBETEREN
De wil is aanwezig om de maritieme sector op Urk te versterken. Het verbeteren van het vestigingsklimaat
voor de maritieme sector vraagt om ruimtelijk aanpassingen. Studies zijn nodig voor het in kaart brengen van
alle mogelijkheden.
Omschrijving
De gemeente Urk geeft de initiatiefnemers van de buitendijkse haven gelegenheid om hun plannen als eerste
partij verder uit te werken. Scenario denken is nodig om hierna op alle opties voorbereid te zijn.
Resultaat: Deelproject “Urk Maritiem 2020 ruimtelijk bekeken”, de betekenis van drie scenario’s hoe te komen
tot een vestigingsklimaat voor de maritieme sector. Onder leiding van projectleider Bedrijvengebied
2013Planning
Masterplan
Project 1. Bedrijvengebied
Uren organisatie,
2013 en 2014
Budget
Extra budget voor inhuur specialisme maritieme planologie
Nieuwe activiteitSoort activiteit
Actie 3.4.
Speerpunt Vestigingsklimaat verbeteren
HET ONTWIKKELEN VAN HET MERK URK
Het verbeteren van het vestigingsklimaat van Urk is een zaak van lange adem. Een goed merk kan hierbij niet
ontbreken. Blijft het merk Urk verbonden aan toerisme en of visserij of wordt het ingezet om een ‘watergebonden
Omschrijving
ontwikkeling’ in te zetten. Een goed merk ondersteund met een promotiecampagne kan de transformatie naar
een meer maritieme ontwikkeling helpen vorm te geven.
Het ontwikkelen van het merk Urk. Het merk is namelijk een uitstekend middel om een proces van betrokkenheid
(houding en gedrag) te creëren bij inwoners en bedrijfsleven om Urk te transformeren van visserijstad naar
maritiem centrum. (internal branding)
Voorbereiding 2012 en uitvoering 2013H
Samenwerking: Diverse beleidsmedewerkers
O &A, afdeling communicatie, bedrijfsleven
Urk
Uren organisatie en budget voor fotowerk
2013 Inhuur extern bureau om het proces te begeleiden (€
13.250)
Budget
Nieuwe activiteitSoort activiteit
Actie 3.5.
Speerpunt Vestigingsklimaat verbeteren
POSITIONEREN VAN URK ALS VESTINGSPLAATS VOOR MARITIEME BEDRIJVEN EN VOOR ZORGINSTEL-
LINGEN.
Omschrijving
Maritiem:
Wil een gemeente een bedrijventerrein goed verkopen, dan is het belangrijk om voorafgaand aan de ontwik-
keling na te denken over eindgebruikers van het bedrijventerrein en het bijbehorend concept. De positionering
van een bedrijventerrein is belangrijk. Gebiedsmarketing, promotie en acquisitie zijn vervolgstappen.
Er zal gestart worden met het positioneren van de bedrijventerreinen van Urk gericht op de sector Maritiem.
Het maritiem bedrijfsleven op Urk (BKU cluster Maritiem Urk) zal gestimuleerd worden om zich aan te sluiten
bij nationale en internationale Maritieme netwerken.
Zorg:
Zodra binnen ruimtelijke ordeningsplannen ruimte is gecreëerd voor voorzieningen voor zorg, dan is het
mogelijk om Urk te positioneren als vestigingslocatie voor zorginstellingen door middel van een communica-
tieplan.
Resultaat
·Communicatieplan inclusief promotieplan ontwikkelen voor positionering sector maritiem en voor zorg in
2013
·Stimuleren dat Urker bedrijfsleven zich aansluit bij nationale en internationale Maritieme netwerken 2012 -
2016.
·Schrijven notitie acquisitie van bedrijventerreinen Urk, in afwachting van de keuzes die gemaakt gaan worden
ter ondersteuning maritieme sector. (2014- 2015)
·Uitvoering promotie plan
·Beurzen
·advertenties
2012 -2016Planning
Samenwerking bedrijfsleven Urk en zorgsec-
tor
Materiaal tbv beurzen en giveaways (2012)
Lidmaatschap netwerken budget € 500
Budget
Uitvoeringsplan 2012 -2016 , promotie en advertenties
Nieuwe activiteitSoort activiteit
4.4.Optimale benutting van het (toekomstig) arbeidspotentieel
Actie 4.1.
Speerpunt Optimale benutting van het (toekomstig) arbeidspotentieel
GOEDE AFSTEMMING BEDRIJFSLEVEN EN ONDERWIJS INZAKE ARBEIDSMARKT
Stimuleren en faciliteren van een regulier overleg tussen bedrijfsleven en onderwijs om te komen tot afstemming
opleidingen. Gebruik maken van alle mogelijkheden intermediairs (o.a. UWV) om de (toekomstige) vraag naar
Omschrijving
personeel te inventariseren bij werkgevers op Urk. Desnoods een ict tool ontwikkelen ter ondersteuning. Ar-
rangementen (opleiding/training) bieden vanuit onderwijsaanbieders.
In samenwerking portefeuillehouder onderwijs komen tot een onderwijsoffensief. Doel, brede attitude veran-
dering onder jeugd/bevolking: langer termijn, stimuleren van het doorleren om te komen tot goed opgeleide
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201726
beroepsbevolking. Korte termijn, instrument om groei van de beroepsbevolking met 1000 + komende jaren
op te vangen.
Maritiem en zorg vragen om goed opgeleide medewerkers (niveau 3), voorwaarde het aanwezig zijn van
brede opleidingen. De Urker ambitie voor wat betreft zorgontwikkeling bekend maken bij onderwijsaanbieders.
De keuze om naast maritiem en zorg, ook zakelijke dienstverlening te stimuleren is gelegen in de wens om
meer banen te creëren voor HBO
Resultaat:
·overleg met onderwijsaanbieders
·BKU heeft een commissie Onderwijs
·Onderwijscampagne voorbereiding 2012 en uitvoering 2013 activiteit wordt gecoördineerd vanuit cluster
Samenlevingszaken.
2012 -2016 Gemeente faciliterende rolPlanning
Samenwerking BKU en onderwijs, Techno-
centrum Flevoland
Bijdrage EZ aan onderwijscampagne 2013 (€ 4000)
Budget interventies groei beroepsbevolking (€ 2500 per jaar
vanaf 2014)
Budget
Bestaande activiteit met nieuwe accentenSoort activiteit
4.5. Kwaliteit verhogen van winkelcentra en bedrijventerreinen
Actie 5.1.
Speerpunt Kwaliteit verhogen van winkelcentra en bedrijventerreinen
ACTIVITEITEN OM TE KOMEN TOT KWALITEITSVERBETERING
Enkele activiteiten zijn al ingepland om te komen tot verhoging van de kwaliteit van winkelcentra en bedrijven-
terreinen. Het project Bedrijvengebied vanuit Masterplan zal verantwoordelijk zijn voor de fysieke verbete-
ringstrajecten van de omschreven gebieden en EZ zal input leveren.
Omschrijving
Resultaat:
·Volgens afspraak met de provincie zal de Gemeentelijke Visie Vestigingsbeleid (GVV) geactualiseerd worden
voor 1 januari 2013.
·Het ontwikkelen van een Detailhandelsnota, hiermee zal gestart worden in 2012 en gezien keuzes najaar 2012
opgeleverd 2013. Het belang van wel of niet een DPO zal onderzocht worden
·Plannen ter verbetering oudere bedrijventerreinen zullen ontwikkeld worden in 2013.
·Visieontwikkeling oude haven, centrumgebied en Lemsterhoek 2012 -2013
·Vanuit economisch domein zal input worden geleverd om te komen tot een verbeterde verkoopbaarheid qua
voorzieningen van de bedrijventerreinen Zwolse hoek 2013 -2016,
·Voorstel verrekening nutsvoorzieningen eerste kopers bedrijventerrein (2012)
·Beleidsadvies zal opgesteld worden ‘het belang van glasvezel voor bedrijventerreinen en winkelcentra op
Urk’, gereed voor 2013
2012 -2016
Masterplan:
Project 1 Bedrijvengebied
Externe ondersteuning detailhandelsnota:
€ 17.500 (budget overgeheveld uit 2011)
Budget
Project 3 CentrumBudget DPO
Opstellen GVV inhuur (kosten ten laste van …)
Bestaande beleidsactiviteitSoort activiteit
4.6.Het benutten van innovatiegelden
Actie 6.1.
Speerpunt Het benutten van innovatiegelden
ACTIEF INSPELEN OP ONDERSTEUNINGSMOGELIJKHEDEN VANUIT EUROPA, (DE EU 2020 GELDEN), NATI-
ONAAL EN REGIONAAL
Omschrijving
Alert inspelen op alle mogelijke ondersteuningsmogelijkheden voor het Urker economisch beleid en onderne-
mers attenderen op de MKB subsidies. Hiervoor gebruik maken van een subsidiedesk. Op de website van Urk
is de subsidiedesk benaderbaar voor bezoekers van de website. Ondernemers worden met regelmaat geatten-
deerd op de vrije toegang.
Resultaat:
·Via publicaties ondernemers attenderen op MKB subsidies 2 x per jaar
·Subsidiedesk is vrij toegankelijk via www.urk.nl
·Creëren van netwerk van zustersteden tbv subsidie verwerving
·Initiatorrol vanuit gemeente vervullen voor drie subsidieprojecten in 3 jaar
2012 -2016Planning
Subsidiedesk en vrije toegang tot www.urk.nl
€ 2400
Budget
Abonnement 2013 -2016 € 3.000
Onderzoekskosten voor verwerven zustersteden
Doorzetten van een bestaande activiteitSoort activiteit
Actie 6.2.
Speerpunt Het benutten van innovatiegelden
BENUTTEN ONDERSTEUNINGSMOGELIJKHEDEN TOPSECTORENBELEID VAN HET MINISTERIE ELI EN HET
CLUSTERBELEID PROVINCIE FLEVOLAND.
Omschrijving
Actief inspelen op alle mogelijke ondersteuningsmogelijkheden die voortkomen uit de topsectoren van het
ministerie van Economie, Landbouw en Innovatie en de clusters van de provincie Flevoland. Als gemeente
optreden als katalysator daar waar mogelijk.
Resultaat:
·Bedrijfsleven betrekken bij composietcluster Compoworld (visserij, bouw, maritiem) door informatieavonden
te organiseren in samenwerking met Blue Port Urk en BKU.
·Bedrijfsleven betrekken bij cluster Agri & Food
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201727
·Samenwerkingsgraad verhogen van Zorgsector Urk ivm clusterontwikkeling provincie Flevoland. Faciliterende
rol vervullen
·Voorstellen door van projecten die mogelijk gesubsidieerd kunnen worden.
2013 -2016Planning
Samenwerking zoeken met BKU en Blue Port
Urk
Budget: € 1000 per jaar voor 2013, € 2000 2014 -2016Budget
Nieuwe activiteitSoort activiteit
Actie 6.3.
Speerpunt Het benutten van innovatiegelden
ZZL GELDEN VOOR STRUCTUURVERSTERKING EN ONDERSTEUNING INNOVATIEF MKB
Bij toewijzen middelen vanuit ZZL gelden voor innovatieve projecten benadrukken dat voor economische
ontwikkeling Urk het belangrijk is te kiezen voor economische structuurversterking (stuwende sectoren) en
Omschrijving
bij weging hier een hogere prioriteit aan te geven. Bevorderen dat regelgeving inzake ZZL aanvragen overzich-
telijk blijven voor MKB ondernemers.
Resultaat:
·Stuwende sectoren zijn sterk vertegenwoordigd binnen de projecten die ondersteuning krijgen vanuit de ZZL
gelden.
·Bedrijfsleven informeren over aanvraagprocedures ZZL gelden.
·Optreden als sparringpartner voor innovatieve projecten
2012 -2016Planning
Budget
Voortzetten van bestaande activiteiten aangevuld met nieuwe
activiteiten
Soort activiteit
4.7.Investeren in de kenniseconomie Urk
Actie 7.1.
Speerpunt Investeren in de kenniseconomie Urk
INVESTEREN IN DE KENNISECONOMIE URK
Samenwerking met kennisinstellingen in de regio is het sleutelwoord als het gaat om het dichten van de kloof
tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Samenwerking biedt voor kleinere bedrijven de kans om kennis in huis te
Omschrijving
halen en tegelijkertijd biedt het aan de kennisinstellingen de mogelijkheid om praktijkkennis in huis te halen
en stageplaatsen te realiseren. De start van Blue Port Urk en Maritiem Kenniscentrum Berechja zal een kataly-
sator effect geven de komende jaren om te komen tot innovaties.
·Bevorderen dat MKB bedrijven gebruik maken van stagiaires uit het MBO en HBO.
·Stimuleren dat bedrijfsleven, gelijk als bij Transport en Logistiek, zelf de regie pakken bij onderwijsverbreding.
·Bevorderen dat MKB bedrijven zich aansluiten bij kennisclusters in de regio.
·Jongeren meer bewust maken van het belang van goed onderwijs volgen.
Resultaat:
·Start brede onderwijs campagne om het belang van onderwijs voor de toekomst Urk te belichten. Regie
cluster Samenlevingszaken. Zie ook actie 4.1.
·Kennisclusters provincie promoten
·Positieve grondhouding gemeente Urk
2012 - 2016Planning
Gemeente faciliteren
Samenwerking Provincie Flevoland, Techno-
centrum Flevoland, onderwijs, BKU en Blue
Port Urk
€ 1500 per jaarBudget
Voortzetten bestaande activiteit met nieuwe accentenSoort activiteit
4.8.Stimuleren van samenwerking met als doel realisatie buitendijkse haven
Actie 8.1.
Speerpunt Stimuleren van samenwerking met als doel realisatie buitendijkse haven
INVESTEREN IN HET BESTUURLIJK KRACHTENVELD TBV BUITENDIJKSE HAVEN
De gemeente kan en wil haar rol vervullen als pleitbezorger in het bestuurlijke krachtenveld (Gemeente
Noordoostpolder, Gemeente Dronten, Provincie Flevoland, Waterschap Zuiderzeeland en Rijkswaterstaat) ter
ondersteuning van het initiatief m.b.t. een buitendijkse haven.
Omschrijving
De gemeente Urk geeft de initiatiefnemers van de buitendijkse haven gelegenheid om hun plannen uit te
werken. Scenario denken is nodig om op alle opties voorbereid te zijn.
Resultaat:
·Positieve grondhouding gemeente Urk
·Investeren in lobby, overleg waterschap Zuiderzeeland, Rijkswaterstaat en overheidsorganen in 2012
·Onderzoek natuurbeschermingswetten
·Inventarisatie mogelijkheden Noordoostpolder en Urk om een projectleider aan te trekken die ervaring heeft
in ontwikkel- en vergunningtrajecten voor realisatie haven, maar ook kan beschikken over technische knowhow
·Zie ook actie 3.3.
2012Planning
Gemeente Urk
Gemeente Noordoostpolder
Mogelijk keuze voor inhuur externe deskundigheid
Pr activiteiten budget € 1000 per jaar 2013, € 1500 2014 -2015
Budget
Nieuwe activiteitSoort activiteit
4.9.Bevorderen van samenwerken met bedrijfsleven, Noordoostpolder, regio’s en provincie Flevoland
Actie 9.1.
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201728
Speerpunt Bevorderen van samenwerking met bedrijfsleven, Noordoostpolder, regio’s en provincie Flevoland
INTENSIVEREN VAN DE CONTACTEN MET HET BEDRIJFSLEVEN
Resultaten:
Omschrijving
·Periodiek bestuurlijk overleg met het Urker bedrijfsleven genaamd het Ondernemersplatform Urk. Het Onder-
nemers Platform Urk zal bestaan uit vertegenwoordigers van diverse branchevereniging, BKU en KvK. Hier
worden actuele zaken besproken. Het gaat dan om thema’s als bereikbaarheid, ruimte om te ondernemen,
ruimtelijke ontwikkeling, regelgeving en promotie van de gemeente. De nota Economische Beleid kan daarbij
als onderlegger fungeren.
·Een georganiseerd en innoverend bedrijfsleven waarin alle sectoren sterk
worden vertegenwoordigd
·Met bedrijven waarvan we weten dat ze Urk gaan verlaten gaan we exit gesprekken voeren. Hiermee krijgen
wij een beeld van de mogelijke vertrekredenen.
·Organiseren van een ondernemersdag of ondernemersontbijt. Alle ondernemers worden uitgenodigd.
Spreker uitnodigen met visie over ondernemen
Planning
Samenwerking branche/ondernemersvereni-
gingen, BKU en KvK
Ambtelijke ondersteuning
Ondernemersbijeenkomst: middelen voor inhuur spreker en
horeca € 2500 in 2012 en 2013 hierna € 3500
Budget
overige kosten uit regulier budget
Verantwoordelijk
Nieuwe activiteitSoort activiteit
Actie 9.2.
Speerpunt Bevorderen van samenwerking met bedrijfsleven, Noordoostpolder, regio’s en provincie Flevoland
BEVORDEREN SAMENWERKING NOORDOOSTPOLDER EN PROVINCIE
Komen tot belangenbehartiging Noordelijk Flevoland en daar waar mogelijk het positioneren van de regio
als vestigingsgebied. Stimuleren samenwerking bedrijfsleven Urk en Noordoostpolder in kader provinciale
agenda:
Omschrijving
a.Buitendijkse haven
b.Innovatie en duurzaamheid
c.Agro & food
d.Composiet
e.Zorg
f.Toerisme en recreatie
g.Windpark Noordoostpolder
Resultaat:
·Regulier overleg Colleges beiden gemeenten
·overleg tussen gemeente Urk en Noordoostpolder op afdelingsniveau EZ
·samenwerking in economische promotie
·bezoekerscentrum Windpark Noordoostpolder
2012 - 2016Planning
Samenwerking Noordoostpolder en provincie
Flevoland
1000 per jaarBudget
Voortzetten bestaande activiteiten met nieuwe accentenSoort activiteit
Actie 9.3.
Speerpunt Bevorderen van samenwerking met bedrijfsleven, Noordoostpolder, regio’s en provincie Flevoland
BEVORDEREN SAMENWERKING (BOVEN) REGIONALE SAMENWERKING
Gemeenten rondom Urk hebben zich aangesloten bij een regionaal netwerken. Onderzoek zal plaatsvinden,
welke bovenregionale netwerken interessant kunnen zijn voor Urk gezien haar economische doelstellingen.
Omschrijving
Resultaat:
·wel of niet de keuze om Urk aan te laten sluiten bij boven regionaal netwerk
·Stimuleren van een landelijk netwerk voor Blue Port Urk
2013 - 2016Planning
Budget
faciliterenSoort activiteit
HOOFDSTUK 5 | exploitatie 2012 - 2016
In hoofdstuk 4 is het uitvoeringsprogramma beschreven gedurende de periode 2012 -2016 . Bij de acti-
viteiten zijn ook de benodigde budgetten vermeld. Hieronder zijn deze budgetten overzichtelijk weergeven
per speerpunt per jaar .
Tot 2015 is voor het economisch uitvoeringsprogramma dekking binnen de begroting. Voor de jaren
er na, zowel voor de jaren 2015 en 2016 en de jaren na 2016 zijn geen budgetten gereserveerd voor het
totale economisch beleid. Begin 2014 kan de gemeenteraad een voorstel verwachten met hierin opge-
nomen de kosten voor het uitvoeringsprogramma na 2014 en hoe dit gefinancierd kan worden.
toelichting 20162015 201420132012Activiteit
€
Ondernemerschap bevorderen1
65006500 650025002500LEERLINGEN LATEN KENNISMAKEN MET
HET ONDERNEMERSCHAP
1.1.
25002500 250025001500ACTIVITEITEN TER ONDERSTEUNING
STARTENDE ONDERNEMERS
1.2
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201729
7501000 12501250 STIMULERING ORGANISATIE VAN EN
ONDERSTEUNING ZZP NETWERK
1.3
1500500 BELEID ONTWIKKELEN INZAKE WEBWIN-
KELS GEMEENTE URK
1.4
Stimuleren van de sectoren maritiem en
zakelijke dienstverlening en investeren in
clusters
2
30003000 40004000 VERSTERKEN VAN DE MARITIEME SEC-
TOR
2.1
500500 5001250 VERSTERKEN VAN DE SECTOR ZAKELIJKE
DIENSTVERLENING
2.2
70007000 70002000 VERSTERKEN VAN DE SECTOR ZORG2.3
Zie uitvoerings-pro-
gramma Toerisme en
Recreatie
5000250010.000VERSTERKEN VAN DE SECTOR TOERISME
EN RECREATIE URK
2.4
57
toelichting 20162015 201420132012Activiteit
Vestigingsklimaat verbeteren3
4000CREEREN VAN EEN ONDERNEMERSGE-
RICHTE GEMEENTELIJKE DIENSTVERLE-
NING
3.1
EZ INPUT BIJ INTEGRALE PLANOLOGI-
SCHE AFWEGINGEN
3.2
40004000 45002500 RUIMTELIJKE AANPASSINGEN OM VESTI-
GINGSKLIMAAT VOOR MARITIEME SEC-
TOR TE VERBETEREN
3.3
20002000 400013.2501000HET ONTWIKKELEN VAN HET MERK URK3.4
65006500 6100400016.325POSITIONEREN VAN URK ALS VESTINGS-
PLAATS VOOR MARITIEME BEDRIJVEN EN
VOOR ZORGINSTELLINGEN.
3.5
Optimale benutting van het (toekomstig)
arbeidspotentieel
4
25002500 25004000 GOEDE AFSTEMMING BEDRIJFSLEVEN
EN ONDERWIJS INZAKE ARBEIDSMARKT
4.1
Kwaliteit verhogen van winkelcentra en be-
drijventerreinen
5
17500 overgeheveld
uit 2011 voor inhuur
27.500*ACTIVITEITEN OM TE KOMEN TOT KWALI-
TEITSVERBETERING
5.1
extern bureau ter on-
dersteuning detailhan-
delsnota. Onderzoek
wel of niet DPO
toelichting 20162015 201420132012Activiteit
Stimuleren van innovatiefondsen6
30003000 450045002400ACTIEF INSPELEN OP ONDERSTEUNINGS-
MOGELIJKHEDEN VANUIT EUROPA, (DE
6.1
EU 2020 GELDEN), NATIONAAL EN REGIO-
NAAL
20002000 20001000 BENUTTEN ONDERSTEUNINGSMOGELIJK-
HEDEN TOPSECTORENBELEID VAN HET
6.2
MINISTERIE ELI EN HET CLUSTERBELEID
PROVINCIE FLEVOLAND.
ZZL GELDEN VOOR STRUCTUURVERSTER-
KING EN ONDERSTEUNING INNOVATIEF
MKB
6.3
Investeren in de kenniseconomie Urk7
15001500 15001500 INVESTEREN IN DE KENNISECONOMIE
URK
7.1
Stimuleren van samenwerking met als doel
realisatie buitendijkse haven
8
15001500 15001000 INVESTEREN IN BESTUURLIJKE KRACH-
TENVELD TBV BUITENDIJKSE HAVEN
8.1
toelichting 20162015 201420132012Activiteit
Bevorderen van samenwerking met bedrijfs-
leven, Noordoostpolder, regio’s en provincie
9
35003500 350025002500INTENSIVEREN VAN DE CONTACTEN MET
HET BEDRIJFSLEVEN
9.1
10001000 10001000 BEVORDEREN SAMENWERKING NOORD-
OOSTPOLDER EN PROVINCIE
9.2
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201730
BEVORDEREN SAMENWERKING (BOVEN)
REGIONALE SAMENWERKING
9.3
47.75048.000 59.35051.75067.715Totaal
Vanaf 2015 geen
dekking binnen be-
Middelen 2012 -2014 be-
schikbaar
groting voor uitvoe-
rings-programma
economisch beleid
Bijlage 1. Literatuurlijst
Bijlage 1 Literatuurlijst “Bevolkingsprognose gemeente Urk 2011 – 2031” , Pronexus, oktober
2011
"Verhuizingen van bedrijven en groei van werkgelegenheid", ruimtelijk planbureau, 2007
PPA Beleidsagenda 2012-2015 “lerende provincie” Blauwberg 15 februari 2015
Onderzoek & Statistiek, Economische Zaken, Provincie Flevoland
Onderzoek Regiostimulering, De Kamer van Koophandel Gooi-, Eem- en FlevolandUWV WERKbedrijf regio Utrecht/Flevoland
Website en adviesdiensten CBS Statline
Overige bronnen:
Emelwerda College Emmeloord, ROC Friese Poort Emmeloord, Ichthus College Kampen &
IJsselmuiden, Berechja College Urk·Onderstaande rapporten zijn als beleidskader meegenomen voor de nota Economisch Beleid 2012 -
2020:
o Het collegeprogramma “Wind in de Zeilen”
o Het raadsprogramma “Zeilen bijzetten”
o Beleidsnota Economische zaken 2005-2008
o Gemeentelijke Vestigings Visie maart 2007
o Structuurvisie 2030 (concept)
o Detailhandelsnota 2001
o Uitbreidingsbehoefte lokale supermarkten 2007
o Beleidsregel Beroepen aan huis 2008
o Burgerjaarverslag 2010, gepubliceerd juni 2011
o Beleidsnota Toerisme en Recreatie (concept)
o Hoofdlijnenakkoord 2007-2011 (Provincie Flevoland)
o Uitvoeringsnota Economie 2008-2012 (Provincie Flevoland)
o Visie Werklocaties Flevoland 2030
o Perspectiefnota 2011
BIJlAGE 2. Structuur van de economieStructuur van de economie
In deze bijlage zal de structuur van de economie in de gemeente Urk worden geanalyseerd.
De economie is voortdurend in beweging. Nieuwe activiteiten worden opgestart, terwijl anderen op-
houden te bestaan. Daarnaast verandert de schaal waarop wordt geproduceerd. Deze economische
dynamiek houdt mede verband met de veranderingen in het ondernemingenbestand en staat in verbin-
ding met de wijzigingen in de arbeidsmarkt. Ook wordt bekeken hoe de economie zich verhoudt tot
provincie Flevoland en ten opzichte van buurtgemeenten. Het document is zo opgebouwd, dat jaarlijkse
aanpassing mogelijk is en er sprake kan zijn van monitoring.
Voor dit rapport is gebruik gemaakt van de statistische cijfers die voortkomen uit het provinciale register
en de KvK Gooi Eemland en Flevoland.
Aandeel beroepsbevolking dat
ter plaatse werkzaam is (inclu-
sief visserij)
Arbeids-participa-
tie
Verschil ab-
soluut
Beroeps-bevol-
king
Potentiële beroepsbevol-
king 15 – 64 jaar
Aantal inwo-
ners
69 %57,7 % 5.1008.16714.1421994
72 %60,0 % 6.30010.50017.0472004
68 %63,1 % 7.30011.57018.6782011
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201731
66,0 %1.0258.32512.16519.8082016
68,5 %2328.55712.49220.7352021
70,0 %4198.97612.82321.4062026
70,0 % 9.13613.05121.9512031
De tabel laat zien wat er gebeurt als men de huidige bevolkingsgroei van Urk vertaalt in een prognose
voor de beroepsbevolking. Er is gebruik gemaakt van het rapport Bevolkingsprognose gemeente Urk
2011 – 2031, opgesteld door Pronexus oktober 2011.
In de figuur kunt u denkbeeldig de loop van de lijn naar rechts projecteren en dit betekent een boven-
matige groei van de beroepsbevolking de komende jaren. Veel jonge mensen zullen zich aanbieden op
de arbeidsmarkt en willen graag een baan. Daarbij komt nog dat de arbeidsparticipatie percentage naar
verwachting zal toenemen en in 2016 bijvoorbeeld uit gaat komen op 66 %. De verwachting is dan ook
dat beroepsbevolking komende vijf jaar stijgt met 1025 personen. Echter de banengroei kan op basis
van de huidige bedrijfssectoren en door de economische recessie onvoldoende deze groei volgen. (Figuur
niet opgenomen)
Tabel 7 onderwijsniveau beroepsbevolking Urk 1996 - 2010 bron CBS statline
Onderwijs-niveau Onderwijs-ni-
veau middelbaar
Onderwijs-ni-
veau
Totaal beroeps-
bevolking
hoog
laagX 1000
37,50%1,852,08%2,5 4,81996/1998
34,78%1,654,35%2,5 4,61997/1999
36,36%1,650,00%2,2 4,41998/2000
42,55%248,94%2,3 4,71999/2001
44,44%2,448,15%2,6 5,42000/2002
44,83%2,648,28%2,8 5,82001/2003
42,59%2,351,85%2,8 5,42002/2004
37,04%253,70%2,9 5,42003/2005
39,22%249,02%2,5 5,12004/2006
48,08%2,538,46%2 5,22005/2007
47,27%2,638,18%2,1 5,52006/2008
46,27%3,141,79%2,8 6,72007/2009
44,16%3,441,56%3,2 7,72008/2010
Meest opvallende van de tabel is dat er bijna geen verschuiving is de afgelopen jaren. Wel leeft het
idee dat het beter gaat met het opleidingsniveau van de jeugd. Het zou kunnen betekenen dat in aan-
tallen meer leerlingen het middelbaar onderwijs volgen maar kijk je weer naar de verhoudingsgetallen
er weinig verandering is te zien. Dit vraagt om extra onderzoek
ONDERWIJS
Uit cijfers van de Pieter Zandt blijkt dat leerlingen die éénmaal hebben gekozen voor een HAVO of VWO
opleiding ook een vervolgopleiding kiezen, gemiddeld 88 % van de leerlingen maakt de keuze dat zij
kiezen voor een vervolgstudie. Echter de aantallen HAVO en VWO leerlingen blijven ten opzichte van
het landelijke gemiddelde te laag. Dit wijst de volgende tabel uit:
(Niet overgenomen)
De cijfers betreffen cijfers uit 2009/2010. Het totaal aantal leerlingen per jaar op het voortgezet onderwijs
schommelt tussen 1498 < x < 1595 leerlingen. In het VWO gaat het om aantallen tussen 95 en 135
leerlingen per jaar en geeft al gauw wijziging in percentages van het totaal aantal leerlingen in het
voortgezet onderwijs.
Bekijken wij de cijfers over meerdere jaren voor het VWO dan blijkt het over de gehele linie dat het lager
is dan het gemiddelde in Nederland.
2010/112009/102008/092007/082006/072005/062004/052003/04Aandeel leerlingen
in vwo-3-6
17,5%17,5%17,6%17,1%17,0%16,4%16,3%15,8%Nederland
13,9%13,8%14,2%13,5%13,1%12,2%11,5%10,7%Flevoland
19,7%18,5%19,2%18,9%19,2%18,2%18,5%15,3%Zeewolde
15,5%16,8%18,2%17,7%17,6%15,8%14,5%13,3%Dronten
13,8%14,5%15,8%15,2%14,1%13,7%13,8%13,7%Noordoostpolder
14,0%14,3%14,4%13,6%13,0%12,0%11,1%10,2%Almere
13,1%10,9%10,1%9,3%9,7%9,0%8,5%8,6%Lelystad
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201732
6,1%5,8%8,4%7,1%6,8%7,2%5,6%4,9%Urk
Wordt er gekeken naar het MBO onderwijs, zien wij betere verhoudingsgetallen. Echter kijken wij naar
de top van het mbo-onderwijs ten opzichte van het totaal aantal, dan zien wij Urk minder scoren ten
opzichte van Flevoland, al is het verschil minder groot als bij de vwo-cijfers.
Leerlingen in mbo-4 als aandeel in het totaal aantal mbo-leerlingen
2010/112009/102009/092007/082006/072005/06
43,3%43,3%43,2%43,7%43,9%43,4%Nederland
42,1%42,2%43,5%44,7%46,3%44,8%Flevoland
51,1%50,7%50,3%52,1%53,4%53,0%Zeewolde
48,6%48,6%49,0%50,0%52,9%52,4%Dronten
47,5%48,5%51,9%53,9%56,3%55,7%Noordoostpolder
40,3%41,1%41,9%43,0%44,4%41,9%Almere
38,8%38,5%39,1%40,1%41,6%40,2%Lelystad
40,7%35,3%39,5%39,7%39,2%40,1%Urk
De conclusie is dat het scholingsniveau van de (toekomstige) beroepsbevolking te laag is in Flevoland
en ook op Urk, het staat op te grote afstand van de nationale Lissabon-doelstelling dat op termijn de
helft van de beroepsbevolking moet beschikken over een hbo- of wo-diploma. Dat bedreigt op lange
termijn de kwaliteit van Flevoland, maar ook van Urk als productiemilieu.
Het probleem wordt nog verergerd door de omstandigheid dat niveau 2 van de kwalificatiestructuur –
landelijk nog gezien als startbewijs voor de arbeidsmarkt – in grote sectoren als de zorg en de techniek
eigenlijk niet meer volstaat en in de praktijk door een niveau 3 kwalificatie vervangen wordt. Juist nu
Urk kiest voor maritiem en zorg is het opleidingsniveau van de toekomstige beroepsbevolking belangrijk
geworden en vraagt om aandacht.
BEROEPSBEVOLKING EN PENDEL 2007
TotaalVeluweNoord Over-
ijssel
AmbulantZee-
wolde
UrkNOPLelystadDrontenAlmereVanuit Urk naar
720010035070004900550400100100abs.2007
1,4%4,9%9,7%0,0%68,1%7,6%5,6%1,4%1,4%%
2300
32 %
Uitgaande pendel
Inkomende pendel
750050 0 60010000 naar Urk
NIET-WERKENDE WERKZOEKENDEN NWW
(Niet opgenomen)
Bron: UWV
BEDRIJVENDYNAMIEK
Groei 2010 - 2011Stand 2011*Stand 2010Fulltime en parttime banen
2016.5626.361fulltime banen
-781.7421.820Parttime banen
1238.3048.181Totaal
Bron: Provincie Flevoland (voorlopige uitslag werkgelegenheidsonderzoek 2011) jan 2012
ONTWIKKELING WERKGELEGENHEID 2005-2011
(Figuur niet opgenomen)
Fulltime en parttime banen per bedrijfstak (bron provincie Flevoland januari 2012)
groei in % groei
abs.
20112010
161351.002867Overige zakelijke diensten
824336312 Vervoer
749794745Gezondheidszorg
2352.2142.179Industrie en nutsbedrijven
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201733
00227227Overige diensten
-1-5443448 Onderwijs
-1-3213216Openbaar bestuur
-1-10659669Bouwnijverheid
-3-411.3631.404 Handel
-5-34675709Landbouw en visserij
-6-46367Financiële instellingen
-6-7109116Informatie en communicatie
-7-16206222 Horeca
21238.3048.181 Totaal
Bron: Provincie Flevoland, januari 2012
In 2011 zien wij het aantal banen toenemen in de zakelijke dienstverlening, vervoer, gezondheidszorg
en industrie.
banen per sector in % naar grootte Bron provincie Flvoland (voorlopigecijfers 2011)
% totaal aan-
tal banen
% totaal
aantal ba-
nen
Banen
2011
omschrijving SBISector
26,7 2214 industrie1
21,9 1822Vervaardiging van voedingsmiddelen (82,3 %
industrie)
4,7 392overige industrie
16,9 1.401 totaal dienstverlening2
12,1 1002overige zakelijke diensten
227overige diensten
63fin instellingen
109informatica en communicatie
16,4 1363 Handel3
10,2 845Detailhandel (niet in auto's e.d.)
4,9 410Groothandel en handelsbemiddeling (niet in
auto's e.d.)
105Handel in en reparatie van auto’s, motorfiet-
sen, aanhangers
9,6 794 gezondheidszorg4
8,1 675 landbouw en visserij5
0,3 28landbouw
7,8 647Visserij en kweken van vis en schaaldieren
7,9 659 bouwnijverheid6
5,3 443 Onderwijs7
4,0 336 Vervoer8
2,6 213 Openbaar bestuur9
2,5 206 Horeca10
100,0 8304
Vrijetijdssector (toerisme en recreatie) is volgens de nota Toerisme en Recreatie 2012 – 2019 goed voor
180 banen, behoort hiermee tot de kleinere sectoren en is daarbij niet goede te analyseren. Niet inzich-
telijk te maken; is namelijk verdeeld over meerdere CBS categorieën.
Tabel 8 Banen op Urk gesorteerd op SBI code 2010 -2011 (defintief 2011)
20112010SbiomschrSbiGroepnaam
2831Landbouw, jacht en dienstverlening voor de landbouw en jacht1AURK
647678Visserij en kweken van vis en schaaldieren3URK
18221853Vervaardiging van voedingsmiddelen10CURK
2120Vervaardiging van textiel13URK
58Vervaardiging van kleding14URK
78Primaire houtbewerking en vervaardiging van artik. van hout16URK
5454Drukkerijen, reproductie van opgenomen media18URK
72Vervaardiging van producten van rubber en kunststof22URK
810Vervaardiging van overige niet-metaalhoudende minerale prod.23URK
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201734
2215Vervaardiging van prod. van metaal (geen machines en app.)25URK
80Vervaardiging van computers, elektronische en optische mach.26URK
11Vervaardiging van elektrische apparatuur27URK
1911Vervaardiging van overige machines en apparaten28URK
161138Vervaardiging van overige transportmiddelen30URK
1812Vervaardiging van meubels31URK
1715Reparatie en installatie van machines en apparaten33URK
68Afvalwaterinzameling en -behandeling37EURK
1613Afvalinzameling en -behandeling; voorbereiding tot recycling38URK
178172Algemene burgerlijke en utiliteitsbouw, projectontwikkeling41FURK
3530Grond-, water- en wegenbouw (geen grondverzet)42URK
444467Gespecialiseerde werkzaamheden in de bouw43URK
105128Handel in en reparatie van auto’s, motorfietsen, aanhangers45GURK
410426Groothandel en handelsbemiddeling (niet in auto's e.d.)46URK
845850Detailhandel (niet in auto's e.d.)47URK
8282Vervoer over land49HURK
191164Vervoer over water50URK
5256Opslag en dienstverlening voor vervoer52URK
109Post en koeriers53URK
1512Logiesverstrekking55IURK
191210Eet- en drinkgelegenheden56URK
88Uitgeverijen58JURK
56Productie en distributie van films en televisieprogramma´s59URK
8689Dienstverl. activiteiten op het gebied van informatietechn.62URK
712Dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatie63URK
3136Financiële instellingen (geen verzekeringen , pensioenfonds)64KURK
2930Overige financiële dienstverlening66URK
1813Verhuur van en handel in onroerend goed68LURK
150127Rechtskundige dienstverlening, accountancy, belastingadvies69MURK
1614Holdings (geen financiële), interne concerndiensten70URK
3746Architecten, ingenieurs en technisch ontwerp en advies71URK
1513Reclame en marktonderzoek73URK
140113Industrieel ontwerp en vormgeving, fotografie, vertaling74URK
22Veterinaire dienstverlening75URK
6482Verhuur en lease van auto's, consumentenartikelen, machines77NURK
455359Arbeidsbemiddeling, uitzendbureaus en personeelsbeheer78URK
1312Reisbemiddeling, reisorganisatie, toeristische informatie79URK
54Beveiliging en opsporing80URK
4145Facility management, reiniging en landschapsverzorging81URK
4834Overige zakelijke dienstverlening82URK
213216Openbaar bestuur, overheidsdiensten, sociale verzekeringen84OURK
443448Onderwijs85PURK
117107Gezondheidszorg86QURK
278259Verpleging, verzorging en begeleiding met overnachting87URK
399379Maatschappelijke dienstverlening zonder overnachting88URK
95Kunst90RURK
1515Culturele uitleencentra, archieven, musea, dierentuinen91URK
2429Sport en recreatie93URK
4949Levensbeschouwelijke en politieke organisaties94SURK
126120Wellness en overige dienstverlening; uitvaartbranche96URK
VESTIGINGEN GEMEENTE URK, 2006-2012 (1-JAN)
Bron: Kamer van Koophandel Gooi-, Eem- en Flevoland, 2012.
Absoluut aantal
2012201120102009200820072006Sector
178175178179177176176Landbouw en visserij
159154141145128110105Industrie
242235237229190150131Bouw
194193178173168160152Groothandel
233230217200196182169Detailhandel
46444444454241Horeca
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201735
1421291251141009278Vervoer
32272623222221Financiën
90937771615049Adviesdiensten
115112100101878478Facilitaire diensten
101959182706359Persoonlijke diensten
57494225161516Algemene diensten
1589153614561386126011461075TOTAAL
Exclusief:
* sector: zakelijk beheer
* rechtsvormen: stichting, vereniging
* alle overige niet-commerciële activiteiten
Bedrijfsleven Urk Visgerelateerd
Op basis van een handmatige telling en beoordeling blijkt dat 392 bedrijven (26 %) 100 % vis gerelateerd
is. 9 % van de bedrijven hebben een watergebonden activiteit (maritiem). Het gaat hier om aantal ves-
tigingen.
Hoeveel % van de Urker bedrijven hebben een relatie met de visserij dd januari 2012
TotaalOverigMaritiem50 % visgerelateerde100 % vis gerelateerd
151893313360392Aantal
100 %61 %9 %4 %26 %Percentage
Starters gemeente Urk jan. 2009 - dec. 2011
(Niet overgenomen)
Opvallend is het feit dat bijna 25 % startende ondernemers kiest voor detailhandel. Onder de startende
ondernemers zien wij veel belangstelling voor webwinkels. Mogelijk dat het succes van www.Camera-
NU.nl en de lage start investering veel inwoners stimuleert om ook te starten met een webwinkel. Ook
zijn de kosten (vanwege het ontbreken van een fysieke locatie) vaak lager waardoor de producten en
diensten goedkoper kunnen worden aangeboden.
De bouw en zakelijke dienstverlening kent ook veel startende ondernemers, maar hier gaat het om de
ZZP-er die zich laat inhuren door andere organisaties. Wij zien een aantal technische adviesbureaus
starten op Urk. Vervoer is ook sterk vertegenwoordigd, diverse activiteiten zien wij hier onder vallen
ook het vervoer over water.
Doornemen van de KvK lijst met 286 bedrijven en het checken van activiteiten heeft de beoordeling op
geleverd dat 48 % van de Urker starters de kwalitatief goed krijgt. Maar 1 bedrijf maakt gebruik van de
starterfaciliteiten van de Kamer van Koophandel, het programma IkStartSmart.
Ingestroomd KandidaatDeelnemers Namens gemeenteNR
30 637 Almere1
3 04 Dronten2
13 214 Lelystad3
2 03 Noordoostpolder4
1 01 Urk5
5 06 Zeewolde6
54 865Totaal
Starters (2009 - 2010) als percentage van beroepsbevolking (2010)
Tabel 9 overzicht verkoop kavels 2005 - 2011
Gemiddelde m²Aantal kavels 2009 - 2011Aantal kavels 2005-2008Naam sector
179636Industrie
166524Visverwerking
180053Bouwnijverheid
161603Groothandel
280853Detailhandel
000Toerisme & recreatie
690702Logistiek & transport
1488112Dienstverlening
304522Branches oa. Maritiem / watergebonden
2357315Project ontwikkelaar vastgoed
2150Totaal
Bijlage 3 Sterkte-zwakte analyse van de economische structuur
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201736
In deze nota wordt de SWOT gebruikt als methode om kort en krachtig een beeld te vormen van Urk.
SWOT is een afkorting uit het Engels en staat voor Strengths, Weaknesses, Opportunities en Threats.
Het betreft dus het in beeld brengen van Sterktes, Zwakten, Kansen en Bedreigingen. De SWOT wordt
opgesteld om een beeld te krijgen van de huidige economische situatie en van de economische toe-
komstperspectieven. Sterktes en Zwakten hebben betrekking op de huidige situatie, Kansen en Bedrei-
gingen sluiten aan op de toekomstverwachtingen.
De SWOT analyse is tot stand gekomen door deskresearch en door interactie met de belangengroepen.
ZwaktenSterkten1.Ar-
beids-
markt1.Beroepsbevolking laag geschoold
2.Onderwijsprestaties jongeren laag tov landelijk gemiddelde
1.Relatief jonge bevolking waardoor jonge beroepsbevol-
king
3.Tekorten arbeidskrachten in de visverwerkende industrie. Men
is aangewezen op arbeidsmigranten
2.Geen vergrijzing bevolking
3.Beroepsbevolking zal komende 10 jaar sterk groeien
4.Weinig banen voor hoog opgeleiden4.Goede arbeidsmoraal
5.Werkgelegenheid is eenzijdig5.Ondernemende instelling
6.Laagwaardige werkgelegenheid door ontwikkeling van techno-
logie en automatisering staat voortdurend onder druk
6.Urkers werken het liefst op Urk, uitgaande pendel (33
%) is potentieel voor groei.
7.Bereidheid ploegendiensten te draaien
8.Beschikbaarheid van vrouwen voor (schooltijd)banen
9.Lage werkloosheid
10.Beroepen in de zorg passen goed bij Urk gezien de
christelijke waarden
11.Werkgelegenheidsgraad is hoog
BedreigingenKansen
1.Groei beroepsbevolking komende vijf jaar met 1000+ hoger
waardoor kans op werkloosheid
1.Sterk groeiende beroepsbevolking, verkoopargument
voor acquisitie van nieuwe bedrijven
2.Wegtrekken hoog opgeleiden2.Stimuleren dat jongeren doorleren tot startkwalificatie
3.“Stille” werkloosheid3.Beschikbaarheid van vrouwen voor (schooltijd)banen
4.Tekort aan techniekleerlingen binnen onderwijs en arbeidsmarkt4.Zorg voor goed georganiseerde aansluiting tussen on-
derwijs - arbeidsmarkt 5.Startkwalificatie m.b.t. de sector zorg en techniek gaat sluipen-
derwijs van niveau 2 naar niveau 35.Opleidingsassortiment verbreden, maritieme technische
opleidingen aanbieden, “als water je passie is, dan stu-
deer je op Urk”
6.Faciliteren van startersprogramma’s in de stuwende
sectoren (dienstverlening en industrie)
7.Ondersteunen van starters in de maritieme sector en
zakelijke dienstverlening
ZwaktenSterkten2. Ruim-
te om te 1.Openbaar vervoer in het algemeen
2.Bereikbaarheid grote schepen via de afsluitdijk
1.Centrale ligging en ligging aan het water
2.Beschikbaarheid havenonderne-
men en 3.Sluis en Urkervaart maximale breedte 6,98 meter.3.Ligging aan diep vaarwaterbereik- 4.Verbinding A6 over Domineesweg belemmerd door aantrekkend
verkeer en slecht wegdek
4.Goede bereikbaarheid, goed bereikbaar door A6 / N50
afrit 13 en havenbaar-
heid 5.Uiterlijk en de functionaliteit van de oudere bedrijventerreinen
Lemsterhoek- en Kamperhoek
5.Beschikbaarheid voldoende bedrijventerrein
6.Beschikbaarheid van zorglocaties
6.Beeldkwaliteit bedrijventerrein, aanzicht van de gevestigde be-
drijven, aanzicht verkoopbare kavels.
7.Gemeente is gesprekspartner voor nieuwe ontwikkelin-
gen
7.Voorzieningenniveau bedrijventerrein (afwezigheid transparantie
nutsvoorzieningen)
8.Goed woonklimaat
9.Aantrekkelijk landschap dorpsgezicht en haven
8.Gedogen van meerdere functies op bedrijventerrein10.Bloeiend verenigingsleven
9.Beperkte uitbreidingsmogelijkheden toeristische recreatieve ac-
commodaties centrum Urk
10.Parkeerdruk oud Urk
11.Voorzieningen detailhandel
BedreigingenKansen
1.Onvoldoende diepgang ter plaatse van de sluizen in de Afsluitdijk
2.Functioneren Ketelbrug
1.Beschikbaarheid ZZL gelden
2.Realisatie van buitendijkse haven
3.Toenemende congestie rond Almere en3.Ontwikkeling Maritiem cluster Urk
Amsterdam/Schiphol4.Maritiem bedrijventerrein ontwikkelen
4.Klimaatverandering, mogelijk zeespiegelstijging van 85 cm in
2100
5.Extra sluis voor breed transport
6.Zeespiegelstijging van 85 cm in 2100 biedt kansen
vanwege noodzakelijke dijkaanpassing 5.Een polderdijk kan belemmerend werken bij nieuwe ontwikkel-
plannen7.Verbreden en optimaliseren Domineesweg
6.Conflicterende belangen buitengebied Urk, Natura 2000 (Vogel-
en Habitatrichtlijnen )
8.Bedrijventerrein Schokkerhoek uitgangspunten Mari-
tiem opnemen
7.Convenant werklocaties provincie Flevoland9.Zorglocaties aanwijzen
8.Beperkte overheidsmiddelen voor investeringen infrastructuur
of stimulering sector door recessie
10.Urk op glasvezel
11.Revitalisering/ herontwikkeling Lemsterhoek en Kam-
perhoek
12.Oplossing voor verrekening nutsvoorzieningen nieuw
bedrijventerrein.
13.Oostelijke rondweg (met een nieuwe brug)
14.Doortrekken N50 als vierbaans weg
15.Verduurzaming van de energie door gebruik te maken
van organisch afval als grondstof
ZwaktenSterkten3. Econo-
mische
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201737
1.Kwetsbare sectorstructuur, grote afhankelijkheid visserij1.Keten visserij sterk vertegenwoordigdstruc-
tuur en 2.Eenzijdigheid industrie, 84 % visverwerking
3.Zakelijke dienstverlening is laag ten opzichte van Flevoland en
Nederland.
2.Kennis en kunde visserij
3.Sector industrie levert de meeste banen.
4.Aantal vestigingen in de industrie stijgt, maar niet door
de visverwerkende industrie.
dyna-
miek4.Bancaire crisis, ontbreken van risicokapitaal
5.De sector vervoer stijgt in aantal vestigingen en banen 5.Kennisuitwisseling en samenwerking binnen visserij en maritiem
6.Bouwsector relatief sterk vertegenwoordigd door aantal
vestigingen
6.Startende ondernemers Urk maken weinig gebruik van de KvK
startersprogramma’s
7.Urk is trekpleister voor toerisme 7.Laag aanbod voor verblijfstoerisme
8.Private partij Flevoport wil investeren in buitendijkse
haven
8.Gebrek aan slecht weer voorzieningen voor het toeristisch sei-
zoen
9.Beschikbaarheid van ZZL gelden 9.Ontbreken van acquisitie/marketingplan verkoop kavels bedrij-
venterrein10.Ondernemerschap gekenmerkt door doorzettingsver-
mogen en inventiviteit
11.Kwaliteit startende ondernemers is goed
12.Bijna 25 % van de startende ondernemers starten in
de detailhandel, veel van hen starten een webwinkel.
13.Hoge naamsbekendheid Urk
BedreigingenKansen
1.Visserijsector, die sterk afhankelijk is van EU-regelgeving en
marktwerking
1.Verduurzaming van de visserijvloot
2.Ketenversterking visserijsector
2.Onevenwichtige opbouw bedrijfsleven kan zorgen voor een
toekomstig kwetsbare regionaal economisch structuur. Visverwer-
3.Bedrijfsleven betrekken bij composietcluster Compo-
world
king, logistiek, horeca, detailhandel en toerisme zijn de sectoren
met een relatief laag verdienvermogen.
4.Verduurzaming Bouwsector Urk
5.Bevorderen van de maritieme sector annex industrie
3.Hogere kwaliteit van ondernemerschap wordt gevraagd voor fi-
nanciering onder invloed van de economische crisis.
6.Bouw windpark Noordoostpolder, biedt kansen voor
maritiem bedrijfsleven Urk
7.Start nautische opleidingen
8.Start Blue Port Urk
9.Start Maritiem kenniscentrum Berechja
10.Versterken samenwerking bedrijfsleven, onderwijs en
kenniscentrum om te komen tot kenniscirculatie (triple
helix filosofie)
11.Bevorderen ondernemerschap bij leerlingen
12.KvK programma IkStartSmart naar Urk halen.
13.Ontwikkelen merk Urk ten behoeve van economische
promotie, laden merk Urk met maritieme en duurzame
elementen
14.Ontwikkelen van plan voor economische promotie en
acquisitie
ZwaktenSterkten4. Sa-
menwer- 1.Economische agenda van Urk staat niet op de agenda provincie
Flevoland dan wel buurtgemeenten.
1.Samenwerking binnen bedrijfsleven is goed georgani-
seerd door BKUking en
organisa-
tie2.Eenzijdig economisch profiel geeft kwetsbare positie in Flevoland
qua samenwerkings-mogelijkheden
2.Samenwerking binnen toerisme is goed georganiseerd
door SUP (Stichting Urk Promotie)
3.Gemeenten in Flevoland en de attitude om samen te werken3.Inzet van intermediaire organisaties(OMFL, Syntens,
provincie) is goed bij verduurzaming visserij 4.Urk en Noordoostpolder werken onvoldoende samen om te ko-
men tot belangenbehartiging noordelijk Flevoland4.Aanwezigheid van één loket functie voor bedrijfsleven
5.Accountmanagement binnen gemeente5.Berechja College neemt een initiërende rol binnen
kennisuitwisseling onderwijs en bedrijfsleven 6.Overleg gemeente met bedrijfsleven kan beter gestructureerd
worden6.Blue Port Urk
7.Samenwerking Flevoport en gemeente
BedreigingenKansen
2.Door gebrek aan wil en steun om regionaal samen te werken,
kan Urk mislopen
1.Stimuleren samenwerking bedrijfsleven Urk en
Noordoostpolder in kader provinciale agenda:
3.Ad hoc politieka.Buitendijkse haven
4.Individualisme ondernemers in tijden dat het hen goed gaatb.Innovatie en duurzaamheid
c.Agro & food
d.Composiet
e.Zorg
f.Toerisme en recreatie
2.Gemeenten Urk en Noordoostpolder trekken samen op
om te komen tot belangenbehartiging Noordelijk Flevo-
land en het positioneren van de regio
3.Strategische allianties aan gaan met andere regio’s
4.Regulier overleg college B&W en bedrijfsleven
5.Initiëren overleggen tussen gemeente Urk en Noord-
oostpolder op afdelingsniveau
6.Accountmanagement verbeteren
7.Samenwerking onderwijs en bedrijfsleven biedt kansen
voor nieuwe opleidingen
8.Faciliteren van nieuwe samenwerkinginitiateven in ka-
der van triple helix filosofie
9.Ontwikkeling Maritiem kenniscentrum Berechja
10.Blue Port Urk
Bijlage 4 Lijst met geïnterviewde personen of georganiseerde bijeenkomsten
19 oktober 2011 Overleg dhr. W.J.A. Weyers, adviseur regionale economie Kamer van Koophandel
Gooi-, Eem- en Flevoland
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201738
08 november 2011 BKU, voorzitter dhr. E. Jansen
16 november 2011 Voorzitter Stichting Urk Promotie, dhr. M. Kramer
19 januari 2012 Brainstormsessie bedrijfsleven
bestuur BKU en diverse vertegenwoordigers bedrijfsleven onder leiding van dhr. W.J.A Weyers, adviseur
regionale economie Kamer van Koophandel Gooi-, Eem- en Flevoland
30 januari 2012 Presentatie bijgewoond van initiatiefnemers buitendijkse haven FlevoPort
02 februari 2012 Provincie Flevoland, dhr. A. Liemburg, senior beleidsmedewerker economie en samen-
leving provincie Flevoland
06 februari 2012 Fractievoorzitter CDA, dhr. K. Brouwer
09 februari 2012 Fractievoorzitter ChristenUnie, dhr. A. Woord
09 februari 2012 Fractievoorzitter Unie Gemeentebelangen, mevrouw J. Snoek-Kramer
21 februari 2012 Fractievoorzitter SGP, dhr. J.W. Bakker, tevens informatieverstrekker onderwijs
22 februari 2012 Berechja College, Mw.Drs. G.Doornenbal-Veldhuizen, directeur – bestuurder
29 februari 2012 Maritiem Kennisinstituut, Mw.Drs. G.Doornenbal-Veldhuizen, directeur – bestuurder
01 maart 2012 Provincie Flevoland, Stakeholdersbijeenkomst nota Economische Agenda 2012-2015
01 maart 2012 Provincie Flevoland, GVV, dhr. H. Van Groenestein
01 maart 2012 Ekofish Group, de heren L. de Boer en J. Kramer
01 maart 2012 Voorzitter BKU, dhr. E. Jansen, directeur Jansen Transport
07 maart 2012 UWV WERKbedrijf regio Utrecht/Flevoland, Erik Siebers, Adviseur Arbeidsmarktinformatie
& -advies,
19 - 23 maart Contacten met Emelwerda College en ROC Friese Poort ivm informatie onderwijs
27 maart 2012 Presentatie bestuur Stichting Urk Promotie
12 april 2012 Projectleider Stichting Blue Port Urk, mw. Ir. H.S Boerrigter
19 april 2012 Berechja College, Mw.Drs. G.Doornenbal-Veldhuizen, directeur – bestuurder
Bijlage 5 Resultaat brainstormsessie bedrijfsleven 19 januari 2012
(Niet overgenomen)
Cvdr 2017 nr. CVDR266000_2 7 november 201739