nowa rzezba? / new sculpture?

8
Nw G Szk Wszw 2012 Martin Boyce thea DjorDjaDze Kasia FuDaKowsKi jerzy GoliszewsKi waDe Guyton Mai-thu Perret MoniKa sosnowsKa tatiana trouvé 10 Marca – 13 Maja 2012 10th March – 13th May 2012 M Bwńsk Nowa rzeźba? Wystawa dotyczy rzeźby oraz jej relacji z ideami moderni zmu. Od dawna wzbudza on zainteresowanie artystw ze wzgldu na swe znaczenie historyczne oraz niebagatel ny potencjał. Poddają go rewizji, przetwarzają, wchodzą z nim w dialog albo po prostu inspirują si jego jzykiem ormalnym. Modernizm w dużej mierze wpływa na sztuk najnowszą i choć jest zjawiskiem historycznym, dla wielu pozostaje wciąż żywy. Szczeglnie w ostatnich latach dyskusja na temat mo dernizmu przybrała nowy kierunek. Założeniom moderni zmu przyglądają si badacze, architekci, krytycy, czyniąc je tematem licznych prac naukowych i krytycznej relek sji. Wychodząc z założenia, że początek XXI wieku przy nisł koniec postmodernizmu, poszukują jego nastpcy. Jedni, jak Nicolas Bourriaud, głoszą narodziny nowej od miany modernizmu altermodernizmu wynikającego ze specyiki wspłczesnych globalnych przemian, na ktre reagują artyści. Inni zaś, jak Martin Herbert w eseju o tzw. nowym modernizmie, piszą o ciągłości tradycji i kontynu owaniu ormalnego jzyka sztuki na zasadzie ścisłego po dobiestwa. Str. 2 > M Bwńsk New Sculpture? The exhibition seeks to explore the relationship between contemporary sculpture and ideas o modernism that seem to be having a great impact on recent artistic prac tice owing both to their historical import, as well as still untapped potential. Modernism holds sway over current art and, even though it is considered a largely historical phenomenon, it remains alive or many. Debate about modernism has taken a new turn over recent years. Ideas o modernity have captured the at tention o researchers, architects, and critics, who have ventured to explore it in academic papers and critical re lection. Starting rom the supposition that the begin ning o the 21st century saw the end o postmodernism, they set out to identiy its potential successor. Some, like Nicolas Bourriaud, pronounced the birth o a new strain o modernism altermodernism, that stems rom the speciic character o the current global changes to which artists react. Others, like Martin Herbert in his essay on the New Modernism, emphasise the continuity o tradi tion and the continued existence o art’s ormal language according to principles o close similarity. p. 5 > Mai-Tu Perret z / with Ligia Dias, Wróżka elektryczność / La Fée Électricité, 2005, dzięki uprzejmości artystek / courtesy of the artists

Upload: zachetagallery

Post on 17-Jul-2015

237 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Newspaper accompanying the exhibition in Zacheta National Gallery of Art, Warsaw

TRANSCRIPT

Page 1: Nowa rzezba? / New Sculpture?

5/14/2018 Nowa rzezba? / New Sculpture? - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/nowa-rzezba-new-sculpture 1/8

 

ZęNw G Szk

Wszw 2012

Martin Boyce thea DjorDjaDze Kasia FuDaKowsKi jerzy GoliszewsKi

waDe Guyton Mai-thu Perret MoniKa sosnowsKa tatiana trouvé

10 Marca – 13 Maja 2012

10th March – 13th May 2012

M BwńskNowa rzeźba?

Wystawa dotyczy rzeźby oraz jej relacji z ideami modernizmu. Od dawna wzbudza on zainteresowanie artystw zewzgldu na swe znaczenie historyczne oraz niebagatelny potencjał. Poddają go rewizji, przetwarzają, wchodząz nim w dialog albo po prostu inspirują si jego jzykiemormalnym. Modernizm w dużej mierze wpływa na sztuknajnowszą i choć jest zjawiskiem historycznym, dla wielupozostaje wciąż żywy.

Szczeglnie w ostatnich latach dyskusja na temat modernizmu przybrała nowy kierunek. Założeniom modernizmu przyglądają si badacze, architekci, krytycy, czyniącje tematem licznych prac naukowych i krytycznej releksji. Wychodząc z założenia, że początek XXI wieku przynisł koniec postmodernizmu, poszukują jego nastpcy.Jedni, jak Nicolas Bourriaud, głoszą narodziny nowej odmiany modernizmu altermodernizmu wynikającego zespecyiki wspłczesnych globalnych przemian, na ktrereagują artyści. Inni zaś, jak Martin Herbert w eseju o tzw.nowym modernizmie, piszą o ciągłości tradycji i kontynu

owaniu ormalnego jzyka sztuki na zasadzie ścisłego podobiestwa. Str. 2 >

M BwńskNew Sculpture?

The exhibition seeks to explore the relationship betweencontemporary sculpture and ideas o modernism thatseem to be having a great impact on recent artistic practice owing both to their historical import, as well as stilluntapped potential. Modernism holds sway over currentart and, even though it is considered a largely historicalphenomenon, it remains alive or many.

Debate about modernism has taken a new turn overrecent years. Ideas o modernity have captured the attention o researchers, architects, and critics, who haveventured to explore it in academic papers and critical relection. Starting rom the supposition that the begin

ning o the 21st century saw the end o postmodernism,they set out to identiy its potential successor. Some, likeNicolas Bourriaud, pronounced the birth o a new straino modernism altermodernism, that stems rom thespeciic character o the current global changes to whichartists react. Others, like Martin Herbert in his essay onthe New Modernism, emphasise the continuity o tradition and the continued existence o art’s ormal languageaccording to principles o close similarity. p. 5 >

Mai-Tu Perret z / with Ligia Dias, Wróżka elektryczność / La Fée Électricité, 2005,dzięki uprzejmości artystek / courtesy of the artists

Page 2: Nowa rzezba? / New Sculpture?

5/14/2018 Nowa rzezba? / New Sculpture? - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/nowa-rzezba-new-sculpture 2/8

 

2

M BwńskNowa rzeźba?

cd Ze Str. 1 > Wystawa w Zachcieodnosi si do drugiego z opisanych zjawisk kwestii nowegomodernizmu. Szczeglnym kontekstem wystawy jest mwienieo nowym modernizmie tylko poprzez rzeźby, obiekty i instalacje,z całkowitym pominiciem innychgatunkw. Na wystawie znajdująsi rzeźby bdące mniej lub bardziej maniestacją modernistycznej estetyki. Stają si one pretekstem do zbadania artystycznychreakcji na tradycje modernizmu,także na klasyczny modernistyczny design, porwnania relacjinowego ze starym, odszukaniapunktw stycznych. Chodzi o postawienie pytania o orm nowejrzeźby i jzyk, jakim posługują siartyści. Czy jest to ten sam jzykormalny, czy też uległ on modyi

kacji na skutek wspłczesnychmaniestacji artystycznych i indywidualnych praktyk? Co artystwpociąga w modernizmie, w jakisposb posługują si tą tradycją?Wystawa nie skupia si jedynie napodobiestwach i szukaniu wewspłczesnej sztuce znajomegojzyka. Dąży raczej do pokazaniasposobw jego przekształcania,przełamywania, ale także zrżnicowania orm we wspłczesnejrzeźbie.

Powrt do rzeźby, zainteresowanie materialnym obiektem w sztuce, daje si zaobserwować w wielu wystawach organizowanychw ostatnich latach. W New Museum

w Nowym Jorku pokazywanowystaw Unmonumental: The

Object in the 21st Century (20072008), gromadzącą asamblaże,rzeźby z gotowych przedmiotw.Ekspozycja  Anti/Form. Sculpturesrom the MUMOK Collection (Kunsthaus Graz, 2011) odnosiłasi do koncepcji antyormy z lat60. (termin z maniestu RobertaMorrisa), wymierzonej przeciwkotradycyjnej koncepcji sztuki

i rzeźby, a zamaniestowanej jużw 1969 na kluczowej wystawieHaralda Szeemanna When Attitudes Become Form (KunsthalleBern). Inne prezentacje to ArteEssenziale (Frankurter Kunstverein, 2011–2012), ekspozycja wspłczesnych rzeźb oraz instalacjinawiązujących do konceptualizmuoraz przekrojowa wystawa powojennej rzeźby iguratywnej Beorethe Law. PostWar Sculptures andSpaces o Contemporary Art (Museum Ludwig, Kolonia, 2011–2012).Zainteresowanie rzeźbą, obiektem

lub instalacją bierze si stąd, żena tym polu działa wielu wybit

nych artystw (warto wspomniećMartina Boyce’a, laureata NagrodyTurnera w 2011 roku), ale wynikatakże z pewnego rodzaju zmczenia wystawami zdominowanymiprzez nowe media.

Nowa rzeźba? prezentuje praceośmiu twrcw takich jak: MartinBoyce, Thea Djordjadze, KasiaFudakowski, Jerzy Goliszewski,

Wade Guyton, MaiThu Perret,Monika Sosnowska i TatianaTrouvé. Każdy z nich w inny sposb podchodzi do tradycji modernizmu i jego paradygmatw.Boyce, poprzez natrtne wykorzystywanie orm nawiązujących dobetonowych, kubistycznych drzewbraci Martel z 1925 roku, przywraca modernistycznej sztuce ichobiekty; Djordjadze, krytycznieustosunkowana do modernizmu,przetwarza jego jzyk ormalnyi łączy go z elementami własnejkultury; Fudakowski tworzy

osobiste rzeźby podszyte konstruktywistyczną estetyką; Goliszewski

inspiruje si sztuką systemową;Guyton ironizuje na temat klasycznego jzyka modernizmu; MaiThuPerret, kreując utopi, nawiązujedo rosyjskiej awangardy i komunz lat 60. i 70.; Sosnowska konsekwentnie przepracowuje dziedzictwo PRLowskiej architektury;Trouvé buduje totalne instalacjeo apokaliptycznym wydźwiku…

Punktem wyjścia wystawy jestrzeźba Moniki Sosnowskiej Schody  z 2010 roku, pierwszy raz pokazywana w Herzliya Museum o Contemporary Art w Izraelu. To jedynatak monumentalna praca na wystawie, doskonale połączonaz otaczającą przestrzenią dzikiprzeskalowaniu obiektu. W przypadku Sosnowskiej zainteresowania modernizmem są oczywiste,

a ich konsekwencją jest seriaprojektw artystycznych analizujących konlikty i punkty stycznew nowoczesnej architekturze. Alez drugiej strony nawiązujące doklatek schodowych w polskichblokach mieszkalnych z czaswPRLu Schody , z ich oklapnitą,przyciżką ormą, cechuje poczucie humoru, obecne także w innych pracach artystki.

Rzeźby Tatiany Trouvé dotykająnieoczywistych granic ikcji i rzeczywistości, doświadczenia ichza pomocą umysłu i ciała; za ichpomocą artystka eksploruje pojcia czasu, przestrzeni, pamicii przyszłości. Trouvé znana jestz instalacji w dużej skali, bdących syntezą natury i antynatury

(z naciskiem na t drugą), anektujących przestrze i zastaną architektur, poddających ją przemianie i dekonstrukcji.

Od 2000 roku artystka tworzyrżne wersje miniaturowych(o zredukowanej skali) instalacjizatytułowanych Polder (nazwaosuszanych terenw położonychponiżej poziomu morza), złożonych ze znanych, a jednak niecotajemniczych przedmiotw

o niejednoznacznej unkcji: małych siedzisk, stolikw, drążkw,stojakw, przedmiotw gimnastycznych, ścianek z pleksi, miedzianych i stalowych prtw, asymetrycznie powyginanych rur.Polder z 2007 roku, prezentowanyna tej wystawie, składa si ześciany z otworami, z ktrych jedenprzesłonity jest małymi drzwiamigarażowymi z ukrytym za nimineonem, oraz z metalowych,zygzakowato wygitych prtw,miedzianych wży i prostych rur.To swoisty „perormans linii” (wg

Adama Budaka), zgromadzenieindustrialnych akcesoriw, ktre

wskutek ludzkiej interwencji biorąudział w konstruowaniu nowejziemi.

Od około 2007 roku Trouvétworzy wolno stojące rzeźby,najczściej wpisane w bardziejzłożone instalacje lub stanowiąceelement ekspozycji, a także niesamowite, tajemnicze przestrzenieczy pokoje eksponowane za szklanymi witrynami, wypełnione rzeźbami o rżnej dynamice. Dzikiszybie są otwarte dla widzw,ale jednocześnie sekretne, booddzielone granicą szkła.

Artystka jest autorką instalacjipozbawionych historii, niedookreślonych. Uwag zwraca jednak ichszczeglna cecha: materialnośći organizacja przestrzenna budująca narracj poprzez nagromadzo

ne przedmioty nadają im specjalnycharakter chociaż statycznei czsto zamrożone za szybamiwydają si być zawieszone w momencie „po” i „przed”. I chociażnie ma w nich igur ludzkich, tojednak noszą wyraźny ślad obecności człowieka i jego działania,widocznych w linearnym, przyczynowoskutkowym ciągu rzeźb.Tak powstają antazmatyczne,poetyckie miejscaniemiejscanaznaczone niesamowitą, psychoanalityczną wrcz aurą.

Z jednej strony artystka tworzyabstrakcyjne, sterylne kompozycjeprzestrzenne jak w La promessadella linea (2009) czy w prostejinstalacji Intermondes: 4-2-2005 (2009). W Przedpokoju (2009) za

szklaną witryną widać wiele uważnie rozmieszczonych elementw.Z drugiej strony powstają rwnieżinstalacje, ktre wyglądają jakbybyły eektem klski, katastroy,przypominające wypełnioneprzedmiotami miejsca w porzuconych magazynach, garażach czyinnych industrialnych przestrzeniach. W ten sposb Trouvé dokonuje dekonstrukcji utopijnychprzestrzeni organizowanych

w mniej lub bardziej modernistycznym porządku. Instalacjezdominowane przez chaos ormi przedmiotw mają potencjałbudzenia niepewności i lku, nawet apokaliptycznych skojarze,w przeciwiestwie do obietnicskładanych przez modernistycznyparadygmat. Adam Budak interpretuje te zrwnoważone i chaotyczne układy orm w instalacjach Trouvé w duchu teoriiWasilija Kandinskiego jako grpunktu, linii i płaszczyzny, ktrew pracach artystki przyjmują

kształty prtw, naczy, obiektwwyznaczających piony, poziomy

i skosy o rżnej dynamice. Aczkolwiek daleko im do malarstwa, boich wyznacznikiem jest trjwymiarowość, to wizualna warstwa powtarzających si orm może budzićwrażenie rysowania w przestrzeni.

Wydaje si, że w twrczościTrouvé stykają si rozmaite praktyki i doświadczenia rżnych modernizmw. To, co łączy jej rzeźbyi instalacje z działaniami rzeźbiarskim z lat 60. i 70. czy nawetz ready mades Duchampa to wykorzystanie rozmaitych, czstozaskakujących przedmiotw jakorzeźb. Jej twrczość jest rwnieżłączona z arte povera, twrczościątakich artystw jak Luciano Fabro,Giuseppe Penone czy AlighieroBoetti. W kwestii transormacjitradycyjnej przestrzeni wystawo

wej widać w jej sztuce odległeinspiracje instalacjami MarcelaBroodthaersa czy Roberta Morrisa.

Rzeźby czy obiekty Thei Djordjadze cechuje duża rozpitość ormalna. Artystka tworzy małe, gipsowe ormy, minimalistyczne,drewniane płaszczyzny albo konstrukcje z prtw, połączone zeszkłem, dywanami, mikkimi gąbkami, sklejką czy siatką. To jakbypozbawione unkcji szkielety mebli: blatw, ław, leżanek, stolikw,płek, ale także bardziej abstrakcyjne ormy — rzeźby podparte,przyparte do ścian, druciane hierogliy. Na przekr wystawomDjordjadze, złożonym zazwyczajz rozbudowanych instalacji rzeźbiarskich, wystawa Nowa rzeźba? 

ogranicza si do prezentacji jednejjej pracy: Jeśli nie uchwycisz mnie za pierwszym razem (2010). Wykonana z czarnego, grubego drutukonstrukcja połączona jest z ażurową sklejką i wałkiem z gąbki.Narzuca si tu skojarzenie z dizajnerskim meblem, tyle że pozbawionym siedziska.

Rzeźby Djordjadze są wynikiemjej niemal archeologicznych poszukiwa na polu modernistycznego

Jerzy Goliszewski, Kai, 2009, dzięki uprzejmości artysty / courtesy of the artist

Jerzy Goliszewski, Lac Bleu, 2008, dzięki uprzejmości artysty / courtesy of the artist

Page 3: Nowa rzezba? / New Sculpture?

5/14/2018 Nowa rzezba? / New Sculpture? - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/nowa-rzezba-new-sculpture 3/8

 

3

designu, zapożycze z rzeźby lat60., a także zainteresowania elementami rodzimej kultury dywanami i tkaninami (artystka pochodzi z Gruzji). Rzeźby te czstopoddane są architektonicznourbanistycznemu rygorowi i precyzji,jak na wystawie Endless Enclosure (Kunsthalle Basel, 2009), złożonejz serii niskich, płaskich, horyzontalnych realizacji: drewnianychstelaży, orm podobnych do ław,płek, stolikw, w połączeniuz dywanikami i bezoremnymigipsowymi odlewami czy obiektami z papiermâché reliktamiprzeszłości. Wystawa stanowiłaszczeglne połączenie orm modernistycznych i prymitywnych(według niektrych o nomadycznej proweniencji), przy czym ormom modernizującym, o dizajnerskich konotacjach, daleko byłodo technicznej doskonałości wyglądały jak prowizorycznieskonstruowane sprzty. W SprüthMagers Galerie w Berlinie na wystawie Explain Away, (2009)w centralnym miejscu znalazłysi ścianki z geometrycznymipodziałami w stylu Mondriana czyRietvelda, wyznaczające szkieletpomieszczenia, wewnątrz zaś kilkaprostych przedmiotw: płaskipodest, dywan, malowana sklejka,gipsowe, prymitywne ormy skontrastowane z modernistycznymipanelami. Thea Djordjadze podej

muje krytyk modernistycznegodesignu poprzez dialog z jegouniwersalnym jzykiem, podważenie estetyki abstrakcyjnych ormi symboli.

W 2009 roku w galerii Żak Branicka w Berlinie na wystawie Gleaning the Gloss, Kasia Fudakowskipokazała kilkanaście abstrakcyjnych prac o zrżnicowanychkształtach, barwach, stworzonychz gotowych bądź wykonanychprzez artystk materiałw i przedmiotw. Widzimy metalowe prty,druty uzupełnione ormami z tworzyw sztucznych czy gipsu, ktrepomalowane są błyszczącymiarbami. Kolor (ziele, rż, żłty,czerwie, biel i czer) wyrżnia terzeźby, jest czymś dodatkowym,

ale nie dominuje nad ich izycznąnaturą. Rzeźby Fudakowski topołączenie konstruktywistycznej„bazy” z gotowych elementwz organicznymi, obłymi kształtamidodającymi im łagodności.Są abstrakcyjne, chociaż tytułyodnoszą si do elementw realnych (np. Chmura, TV ).

Do wystawy o modernizującejrzeźbie włączona została pracaJerzego Goliszewskiego Kai (2009),monumentalny relie wykonanyz trzech rżnej wielkości papierowych modułw, z ktrych każdy,wielokrotnie zagity rozprzestrzenia si według określonego systemu na ścianie, co tworzy eektdwuwymiarowej ormy. Chociażw pracy kryje si inspiracja baśniąAndersena o Krlowej Śniegu

i nacechowana emocjonalnie narracja, to jednak wyjątkowy ormalizm tej instalacji buduje niesamowity eekt wizualny, w stylu mozaikz lat. 60. i 70. Co prawda, wedługRoberta Morrisa (tekst Uwagio rzeźbie, cz. 1 z 1966 roku), reliebliższy jest malarstwu ze wzglduna wykorzystywanie podobnej,dwuwymiarowej powierzchni(w przeciwiestwie do rzeźb, ktre domagają si trjwymiarowejprzestrzeni i podłogi, a nie ściany),to jednak trudno odmwić relieowi Goliszewskiego wartości rzeźbiarskich.

O ile rzeźby i instalacje TatianyTrouvé obnażają utopie i negatywne konsekwencje modernizmu, toMartin Boyce nawiązuje głwnie

do ormalnej tradycji modernizmu,a czyni to poprzez swoistą estetyzacj. Reinterpretuje rzeczywisteprzedmioty, przetwarzając je w modernistyczne, kubizujące ormy, jaknp. na wystawie artystw nominowanych do Nagrody Turnera, gdzieprzestrze ekspozycji przeistoczyła si w zgeometryzowany park.W „kanciastym” jzyku konstruktywistw pokazał delikatność i emocjonalny kontakt z naturą.

Powtarzającym si w niemalwszystkich pracach modułem jestkubistyczna orma betonowychdrzew braci Jana i Joëla Martelw,ktre powstały na Wystaw SztukDekoracyjnych w Paryżu w 1925roku. W We Are Fragile AndUnstoppable. We Appear AndDisappear (2004), pracy składającej si z trzech okratowanychbram wiszących swobodnie naścianie, orma ta wynika z prostych podziałw dokonanych nasiatce. In Between Breaths and theSodium Spill (2004) oraz WhereShadows Dream o Light (2010) tomobile wywodzące si w prostejlinii od rzeźb Alexandra Caldera.Pierwszy z tych obiektw operujegotowymi materiałami: widzimykilka rodzajw siatek, prtw i czerwone ubranie. Drugi zaś, przezprostą kompozycj ułożonychskośnie metalowych prtw, oddaje kształt kubistycznego drzewa.Zainteresowanie historycznymmodernizmem prowadzi Boyce’ado kontynuowania tej estetyki w nowej ormie, chociaż przyużyciu podobnego słownictwa.

Prace MaiThu Perret łącząkontekst eministyczny z zainteresowaniami typowymi dla modernizmu. Od 1999 roku jej zrżnicowana twrczość wyrastaz utopijnej opowieści The CrystalFrontier , ktrą artystka sama snuje. To dzieje komuny kobiet uloko

wanej w Nowym Meksyku (mamytu rwnież inspiracj komunamiz lat 60. i 70.). Historie z The Crystal Frontier przyjmują ormyrzeźb: manekinw wykonanychz papiermâché, architektonicznych orm pomalowanych w symetryczne wzory, rzeźb z neonwitp. Wyraźne są tu wpływy i wizualne odniesienia do rosyjskiejawangardy czy twrczości artystw Bauhausu. Na wystawie AndEvery Woman Will Be a WalkingSynthesis o the Universe (Renaissance Society, Chicago, 2006),artystka pokazała m.in. pić manekinw kobiecych z neonowymikołami hulahop lub udekorowanych neonami tworzącymi ekscentryczne stroje. Bohaterki Perret

uchwycone zostały w zrelaksowanych pozach, w trakcie ćwiczeautoekspresji lub w tacu (odniesienia do konstruktywistycznegobaletu, ale rwnież do sposobupokazywania ciała w sztuce propagandowej). Proste igury kobiecezawsze przedstawiane są jednakowo: pozbawione cech indywidualnych. Z tej serii pochodzi Wróżkaelektryczność (2005), jedyna iguratywna rzeźba na wystawie w Zachcie. Jej tytuł został zapożyczony ze słynnego panneau RaoulaDuy (z Musée d’Art moderne dela Ville de Paris), hymnu na cześćnowoczesności i technicznegopostpu. Anachronicznej ormierzeźby daleko do doskonałościtechnicznej, ale nie w tym rzecz;to raczej maniest eministycznej

utopii. Minimalistyczne przecinki Bez tytułu (Przecinki) z 2007roku to rekwizyty z ilmw MaiThuPerret, inspirowanych kostiumamii scenograią Warwary Stiepanowej do agitacyjnego przedstawienia z 1924 roku.

Pokazywane prace dotykająuwarunkowa i ogranicze modernizmu; oscylując pomidzypowagą a ironią, podejmują prbnowego odczytania złożonychparadygmatw modernizmu.

MARIA BREWIńSKA

K SnkwzUwolnić krzesłood bycia meblem

Pewnego razu zwiedzałem wystaw z przyjaciłką, ktra każdedzieło sztuki oceniała pod kątemjego przydatności w życiu codziennym. Z wysokiej rzeźby chciałazrobić wieszak na płaszcze, mniejszy obiekt oczami wyobraźni widziała w roli popielniczki, a wideonajchtniej wykorzystałaby jako

projekcj na imprezie. Jeśli nieznajdowała dla pracy potencjalnego zastosowania, nie miała onaw jej oczach żadnej wartości.

Na wystawie Nowa rzeźba? nastpuje proces odwrotny. Wydajesi, że artyści pozbawiają przedmioty, elementy architektury,materiały ich pierwotnych unkcjii właściwości. Obszarem zainteresowania Moniki Sosnowskiej,Martina Boyce’a czy Wade’aGuytona są te pola kreatywności,ktre deiniowała zasada mwiąca, że „orma wynika z unkcji”.Czyli: modernizm w architekturze,projektowaniu, sztuce. Tak rodzisi nowa rzeźba, chociaż przypobieżnym datowaniu można siczasem pomylić o ładnych kilkadziesicioleci. Na pierwszy rzut

oka zwrot anachroniczny. Jakbywszystko już było. Ale myślenieo przyszłości sprzed kilkudziesiciu lat kryje w sobie coś wicej.

Ruiny

Zajrzyjmy do katalogu wystawyMoniki Sosnowskiej z 2008 rokuw Schaulager w Bazylei. Wypełniago cykl zdjć wykonanych przezartystk w Warszawie i innychpolskich miastach. To wizualnenotatki stanowiące kontekst, alenierzadko bezpośrednią inspiracjdla powstania rzeźb. Sosnowskaspaceruje po betonowych osiedlach. Zagląda do opuszczonychsklepw. Interesują ją szyldy dawnozamknitych punktw usługowych,asady blokw, geometryczne

wzory krat okiennych. W Warszawie odwiedza dawną FabrykDomw czy nieistniejący obecnieStadion Dziesiciolecia, ktregokoron i okolice jeszcze niedawnowypełniały setki prymitywnychstraganw. W Łodzi otograujetypowe dla czasw PRLu ściennereklamy, dziś czsto zasłoniteprzez billboardy reklamowe.

Bo modernizm, nawet jeśli przyprszony siwizną, jest nadal naszą

codziennością jako jedna z warstwpalimpsestowej rzeczywistości.

Jeszcze kilka lat temu panowałoprzekonanie, że architektura mo

dernistyczna w przeciwiestwiedo budowli antycznych czy dziewitnastowiecznych historyzmwi eklektyzmw starzeje sibrzydko. Bo nie ma nic romantycznego w tym, że na białej ścianiepojawiają si brudne zacieki, kruszą si tynki, roślinność zarastabeton, kąty przestają być proste,a płaszczyzny rwne. Jednak jakpokazują zdjcia Sosnowskiej,modernistyczna architektura z lat60. i 70. może budzić swoistąnostalgi.

Pięknie się zestaRzeć

W rzeźbach Moniki Sosnowskiejłatwo dostrzec architektoniczneinspiracje. Stworzony przez niąstragan naśladujący te ze Stadio

nu Dziesiciolecia, ale niepokojąco uporządkowany, o rwnych

kątach i liniach, stanął przedcentrum handlowym Renoma weWrocławiu. W Parku Rzeźby nawarszawskim Brdnie Sosnowska

umieściła ogromną ażurową kul,ktra składa si z krat okiennych,jakie spotkać można na parterachwielu polskich blokw. Eleganckąkrat artystka wykonała też w tymczasowej siedzibie Muzeum SztukiNowoczesnej w Warszawie ożywiła geometryczny, znajomy wzr,w niektrych miejscach połączonyz podłogą dodatkowymi metalowymi prtami, przypominającystalową sieć utkaną przez niespotykany gatunek pająka.

W 2006 roku Sosnowska zaingerowała w klatk schodową warszawskiej siedziby Fundacji GaleriiFoksal, mieszczącej si w modernistycznym pawilonie jedenz elementw balustrady schodwzamiast prowadzić prosto do celu,

wyłamuje si ze zdyscyplinowanego szyku, tworzy wdziczny

Kasia Fudakowski, Spiner , 2009, dzięki uprzejmości artystki i Chert, Berlin / courtesy of the artist and Chert, Berlin

Kasia Fudakowski, Tat’s How Tey’re Grown — Tat´s How it´s Leaked , 2009dzięki uprzejmości artystki i Chert, Berlin / courtesy of the artist and Chert, Berlin

BiBliogRafiaMonika Sosnowska, Starway, kat. wyst. HerzliyaMuseum o Contemporary Art, Israel 2010.Robert Morris, Uwagi o rzeźbie, Muzeum Sztukiw Łodzi, 2010.

atiana rouvé. Il Grande Ritrato, kat. wyst.Kunstahus Graz, Walther Konig GmbH, Köln2010.

Mai-Tu Perret, „Parkett”, 2008, nr 84, s. 102–145.

Martin Herbert, Siing Deunct Modernity inSearch o Something Useul , ate EC, wiosna2009, nr 15 http://www.tate.org.uk/tateetc/issue15/newmodernism.htm, dostęp 4.03.2012.

Page 4: Nowa rzezba? / New Sculpture?

5/14/2018 Nowa rzezba? / New Sculpture? - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/nowa-rzezba-new-sculpture 4/8

 

4

zawijas i łączy si z porczą płpitra wyżej. Motyw schodwkilkakrotnie powracał w pracachartystki w ostatnich latach.W 2010 roku w K21 w Düsseldoriezawiesiła na ścianie czarne krcone schody przeciwpożarowez czerwoną porczą. Schody zostały jednak tak umiejtnie zgniecione i powykrcane, że przypominały zwidłą roślin. W tymsamym czasie w Herzliya Museumo Contemporary Art w IzraeluSchody Sosnowskiej zdają si

być przygniecione stropem, niemieszczą si, wiją, przypominającbardziej pnącą roślin niż twrarchitektoniczny.

Sosnowska proponuje alternatywne sposoby starzenia si architektury. Schody nie rdzewieją, leczwidną. Mur nie kruszy si, leczrozpada na perekcyjnie geometryczne ragmenty. To, co znajome,zmienia si, staje si niepokojącoinne. Oddzielone od architektonicznej unkcji, zyskuje autonomi.To przesunicie tłumaczy, w jakisposb architektoniczny motywstaje si rzeźbą. Ale zdaniemAndrzeja Przywary, „pikny upadek

i estetyka schyłkowego modernizmu” u Sosnowskiej niesie też zesobą „bunt przeciw nowej erzeszkła i plastyku” 1. Ten sam buntodnaleźć można też u innychartystw.

Betonowe dRzewa

Tatiana Trouvé zdaje si owładnitaobsesją czasu. Proces czerpaniaz modernizmu i innych orm z przeszłości porwnuje do echa. Jejdziałania mają być jak głos odbityod wybrzuszenia gry: „Podoba mi

si idea, że rzeczy jawią si odmomentu, w ktrym są deormowane, w grze midzy tym, co identyczne i odmienne, midzy powtrzeniem, zmianą i odnowieniem” 2.

Podobnie swą metod pracyopisuje zeszłoroczny laureat prestiżowej Nagrody Turnera, MartinBoyce: „Staram si unikać nostalgii. Oglnie rzecz biorąc to, na copatrzysz, pochodzi z przeszłości,ale chc to przenieść do teraźniejszości i sprawdzić, jaki eekt wywarł na tym czas” 3. Punktem wyjścia wielu prac Boyce’a była jegoascynacja ogrodem betonowychdrzew, stworzonym przez rancus

kich rzeźbiarzy braci bliźniakwJana i Joëla Martelw. Geometryczne, wysokie na pić metrw ormyczterech drzew zostały wzniesionew Paryżu z okazji Wystawy SztukiDekoracyjnej w 1925 roku. Z pnio przekroju krzyża wyrastały czworoboczne płaszczyzny, czyli listowie. Ich abstrakcyjna, nowoczesnaorma nawiązywała w oczywistysposb do osiągnić kubizmu.

Francuska prasa wyśmiała wwczas betonowe drzewa, ktre pozakoczeniu wystawy zostały

zniszczone. Boyce stworzył szeregprac bazujących na ich ormie.Aranżował przestrzenie nowychogrodw publicznych z drzewamize świetlwek, a na wystawiekonkursowej Nagrody Turneranawet kratownice wentylacji zostały przez niego zaprojektowanez wykorzystaniem charakterystycznych kubistycznych motyww.

Sam Boyce porwnuje swojedziałania w sztuce do potrzebynastolatkw dostosowania przestrzeni swoich pokojw do własnych potrzeb i gustw. „Piknoleży w ich orkiestracji” 4 napisało rzeźbach Boyce’a brytyjski krytykAdrian Searle.

MeBle-nieMeBle

Boycearcheolog nie tylko odkrywa modernistyczny design, aledokonuje też jego reinterpretacji.Wychodzi od klasycznych wzorwmebli z lat 40. i 50., pozbawia jeoryginalnego kontekstu i unkcji,celu, w jakim zostały zaprojektowane i wykonane. Na przykładMobile (Being with you is like thenew past) (2002) to wisząca konstrukcja przypominająca mobileAlexandra Caldera, ale też zabawki wieszane nad dziecicą kołyską. Boyce zastpuje abstrakcyjneormy używane przez amerykaskiego artyst zbliżonymi do nichkształtem siedziskami ze słynnychkrzeseł zaprojektowanych przezduskiego architekta i projektanta Arne Jacobsena w latach 50.Zawieszone w powietrzu, pozba

wione nżek, stają si obiektamido oglądania, pokazywania, alenie do użycia. Tym samym Boycepodkreśla ostateczny upadekmodernistycznej utopii egalitaryzmu, zgodnie z ktrą nowe wzornictwo miało stać si dostpne dlawszystkich. Dziś na wytwory projektantw stać tylko nielicznych.

Rzeźbiarskie obiekty z modernistycznych mebli tworzy też WadeGuyton, ktry siga po krzesłaMarcela Breuera. Ich prosta konstrukcja opiera si na odpowiedniowygitej chromowanej rurze. Guyton pozbawia je siedzisk, oparći podłokietnikw. Rury odgina, alew taki sposb, że zachowane zostały ślady ich pierwotnej unkcjii w dalszym ciągu można w nich

rozpoznać „krzesła”. Nieco rozprostowane stają si autonomicznymi,abstrakcyjnymi rzeźbami. Artystapodkreśla, że jego praca polegana przetwarzaniu, nie na negacji.Mwi, że chce „uwolnić krzesło odbycia meblem” 5.

Bez PRzednich świate

Rzeźby „nowego modernizmu”operują ormą, ktra nie wynikaz unkcji, leczz historii, jest w pe

wien sposb zastana, napotkana(flâneur ) czy ponownie odkryta(archeolog). Łatwo tu o oskarżenia o ormalizm rzeźby nierzadko przypominają gładkie i błyszczące etysze.

Stosunek artystw do ormyukazuje też ich relacj do czasui historii, za każdym razem odmienną i zawierającą apori, ktrąopisał brytyjski krytyk MartinHerbert. „Czsto może si wydawać pisze Herbert że etostego nowego modernizmu zakła

da jednocześnie pozostawaniewyznawcą i agnostykiem” 6.

Nie zawierzać bezreleksyjnie,ale umieć si zachwycić towarunek kulturowej dynamiki,ktra determinuje rzeźbiarzy „nowego modernizmu”. Jeśli rzeźbiarzpozbawia obiekt jego unkcji,celowości, ideologii, co wtedyzostaje? Na to pytanie stara siodpowiedzieć Martin Boyce:„Obiekt jako taki nie jest martwy,jest raczej nieumarły, jak duch,izyczna obecność w otchłani” 7.Artysta porwnuje wic swojerzeźby do ciał niegdyś zmarłychistot, ktrymi owładnły nowe siły,może nawet nieczyste. To ożywienie odnaleźć można w pracachThei Djordjadze, Kasi Fudakowski

czy Moniki Sosnowskiej. Opowiadając w swych rzeźbach o wyczerpaniu modernizmu, zdają si nadawać mu nowe życie.

Z drugiej jednak strony, gdypatrz na „nowy modernizm”,przypomina mi si jedna z krtkichnotatek amerykaskiego kompozytora Johna Cage’a: „Wskazującna pić samochodw stojącychpod jej oknami, pani od sprzątaniapowiedziała, że wszystkie są powypadku, że jej syn dokonał tegowyczynu w minionym roku i że mazamiar złożyć z nich jedno dobreauto dla niej. «Jedyne czego niemamy powiedziała to paraprzednich świateł. Widzi pan, bardzo trudno wyjść z kraksy z nietknitymi światłami»” 8 (z cyklu:Rok od poniedziałku). Jeśli „nowy

modernizm” porzucił idee, ktreanimowały pierwotnie ten kierunek, to co mu teraz przyświeca?

cigle w Poszukiwaniu

szczęścia

Szwajcarka MaiThu Perret powraca do pomysłu komuny kobiet.Od 1999 roku pracuje nad ikcyjnąopowieścią zatytułowaną TheCrystal Frontier , wykorzystującw tym celu rżne ormy literackie.Jej wyimaginowaną koloni, Crystal Frontier, tworzy grupa kobiet,ktre wyjeżdżają z miasta i osiedlają si na pustyni w NowymMeksyku, uciekając od wszystkiego, co wiąże si z zachodnim,kapitalistycznym społeczestwem,ale też patriarchatem. Starają si

zdeiniować na nowo pojcia pracy, natury i ich własnych z nimirelacji, nie odcinając si całkowicie od otaczającego świata.

Niemal wszystkie obiekty i rzeźby Perret nawiązują do idei Crystal Frontier. Artystka nazywa je„hipotetycznymi produktami” tejkobiecej komuny. To wytworyuboczne utopii, pełne nawiązado historii sztuki i literatury, ruchw z lat 20., w ktrych radykal

na estetyka łączyła si z polityką(Bauhaus, radziecki konstruktywizm). Perret interesuje zwłaszczaproblem produkcji.

Wśrd jej obiektw znalazły simidzy innymi niepokojące manekiny kobiet, wykonane z papiermâché, ubrane w proste stroje(zaprojektowane przez Ligi Dias),wykonujące coś w rodzaju ćwicze czy elementw choreograiiz wykorzystaniem świecących,neonowych obrczy. Są teżogromne przecinki szczeliny,

ktre penetruje artystka.Bo przecież chć umknicia sys

temowi, w ktrym nawet programdla dzieci musi być „sponsorowany” przez wybraną literk czycyr, jest przecież antazją wspłczesności. Dziki łączeniu rżnychdyscyplin Perret unika pułapkiestetyzacji. Jej wizja jest wizjąprzyszłości, w ktrej modernizmna nowo łączy si z radykalnąpolityką i eminizmem. Zapytanao to, co przyświeca mieszkankomjej utopijnej kolonii, artystka odpowiada: „Nie sądz, by istniał jedenwsplny cel, poza staraniem si,by być szczśliwym i przetrwać.Szukają czegoś, ale jak my wszyscy, nie wiedzą dokładnie czego” 9.

MaiThu Perret zdaje si podzie

lać marzenia swoich ikcyjnych bohaterek. I może to raczej marzenie o lepszej, bardziej racjonalnej

przyszłości, a nie nostalgia za niespełnioną utopią tak przyciągaartystw „nowego modernizmu”.Poszukiwanie brakujących przed-

nich świateł nie traci na aktualności.

KAROL SIENKIEWICZ

1 Andrzej Przywara, Te Staircase, w:

 Monika Sosnowska, Te Staircase kat. wyst.,Kunstsammlung Nordrhein-Westalen, K21Ständehaus, Düsseldor 2010, s. 12.2 atiana rouvé, Te Longest Echo, w: atianarouvé, Walther Konig GmbH, Köln 2008, s. 10.3  Martin Boyce Interview: Pilgrim to a Far Pavilion, „Scotland on Sunday”, 4.01.2009.4 Adrian Searle, urner Prize: Te Beauty Liesin its Orchestration, 5.12.2011, http://www.guardian.co.uk/artanddesign/2011/dec/05/turner-prize-martin-boyce-installation, dostęp16.02.2012.5 Cyt. za: Wade Guyton alks with ChristophPlatz about Efciency, Inner Logic and Floors ,„Artblog Cologne”, http://www.artblogcologne.com/?p=662, dostęp 16.02.2012.6

Martin Herbert, Siing Deunct Modernity inSearch o Something Useul , „ate etc.”, wiosna2009 nr 15. ekst dostępny na: http://www.tate.org.uk/tateetc/issue15/newmodernism.htm,dostęp 16.02.2012.7  A Conversation Between Martin Boyce and Christian Ganzenberg , w: Martin Boyce, red.Renate Wiehager, Christian Ganzenberg,Daimler Art Collection. Artist Book Edition,Snoeck Verlag 2011.8 John Cage, Rok od poniedziałku, tłum. PiotrSommer, w: Piotr Sommer,O krok od nich.Przekłady z poetów amerykańskich, BiuroLiterackie, Wrocław 2006, s. 115.9 Interview: Mai-Tu Perret & Laura Moriarty: Te Crystal Frontier , „Open Space”,2.02.2009, http://blog.smoma.org/2009/02/perret-moriarty/, dostęp 16.02.2012.

Wade Guyton, Bez tytułu (Action Sculpture) /Untitled (Action Sculpture), 2011, fot. / photo© Markus retter, Lindau

Wade Guyton, Bez tytułu (Action Sculpture) / Untitled (Action Sculpture), 2003,fot. / photo Jacek Sielski

Wade Guyton, Bez tytułu (Action Sculpture)/ Untitled (Action Sculpture), 2003,fot. / photo Jacek Sielski

Martin Boyce,We Are Fragile And Unstoppable.exhibition view, Johnen & Schöttle, Kolonia / Col

Wade Guyton, Bez tytułu / Untitled , 2007, fot. / photo © L othar Schnepf, Kolonia / Cologne

Page 5: Nowa rzezba? / New Sculpture?

5/14/2018 Nowa rzezba? / New Sculpture? - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/nowa-rzezba-new-sculpture 5/8

 

5

M BwńskNew Sculpture?

coNt. froM p. 1 > This exhibition inZachta ocuses on the latter othe two phenomena the concept o New Modernism. One othe characteristic eatures o theproject is that it seeks to addressNew Modernism only throughsculpture, installation, and objects, at the total exclusion o other genres. The exhibition showcases sculptures that, to a greater orlesser extent, all in the realm oa modernist aesthetic. They serveas a point o departure or relecting on artistic reactions to this tradition (including classic modernistdesign), comparing the old and thenew, as well as identiying pointso interaction. The exhibition posesa question about the orm o newsculpture and the language employed by artists. Is it the same ormal language, or has it perhapsbeen modiied in response to con

temporary artistic phenomena andindividual practices? What is it thatattracts artists to modernism, andhow do they draw on this tradition?The exhibition not only ocuses onhighlighting ainities and identiying a amiliar language in contemporary practices, rather, it alsoseeks to demonstrate how this verylanguage is being transormed andchallenged, and the ways in whichits orms are diferentiated in contemporary sculpture.

A return to sculpture and a renewed interest in the materiality o the art object can be seenin a number o exhibitions organised over recent years. New York’sNew Museum presented Unmonumental: The Object in the 21st

Century (2007–2008), which eatured assemblages and makeshitsculptures o readymade objects.

The exhibition Anti/Form. Sculptures rom the MUMOK Collection (Kunsthaus Graz, 2011) addressedthe concept o antiorm, datingback to the 1960s (the term itseltaken rom a Robert Morris man

iesto), which challenged the traditional notions o sculpture andart as such, and was already maniest in Harald Szeemann’s landmark exhibition o 1969 When Attitudes Become Form (KunsthalleBern). Other presentations include Arte Essenziale (Frankurter Kunstverein, 2011–2012), showcasingcontemporary sculpture and installation inormed by conceptualism, and Beore the Law. PostWar 

Sculptures and Spaces o Contemporary Art (Museum Ludwig,Cologne, 2011–2012), a comprehensive overview o postwar igurative sculpture. The revival osculpture, object, and installationin contemporary artistic practicestems both rom the strong presence o major artists working inthis ield (such as Martin Boyce,the 2011 Turner Prize winner), aswell as rom what could be calleda ‘weariness’ with exhibitionsdominated by new media.

The exhibition in the ZachtaNational Gallery o Art eatureswork by eight artists: Martin

Boyce, Thea Djordjadze, KasiaFudakowski, Jerzy Goliszewski,Wade Guyton, MaiThu Perret,Monika Sosnowska and TatianaTrouvé. Each o them approaches the modernist tradition and its

paradigms rom a diferent perspective. Boyce does so by a persistent use o orms that reerencethe concrete cubist trees o theMartel brothers rom 1925, and reinstating modernist art with its objects; Djordjadze, whose approachto modernism is critical, transorms its ormal language andcombines it with elements o herown culture; Fudakowski develops personal, intimate sculptures

inormed by modernist aesthetics;Goliszewski draws on art whichollows certain systems; Guyton’spractice provides an ironic commentary on the theme o theclassical language o modernism; MaiThu Perret creates a utopia while reerring to the Russianavantgarde and the emergenceo communes in the 1960s and1970s; Sosnowska consistently 

works through the architecturalheritage o the People’s Republico Poland; while Trouvé constructs 

total installations, markedly apocalyptic in tone . . .The starting point or the exhibi

tion is Monika Sosnowska’s Staircase o 2010, irst exhibited inHerzliya Museum o Contemporary Art, Israel. The resized object,interacting strongly with its surrounding space, is the only monumental work o this kind in theshow. In the case o Sosnowska,interest in modernism is readily visible and is to be ound,among other places, in a series oprojects analyzing the inconsistencies and points o interactionin modernist architecture. On theother hand, Staircase (a reerenceto staircases in blocks o lats dating rom the era o the People’sRepublic o Poland), with its with

ered, bulky orm, includes a certain dose o humour that can beound in other works o the artist.

The sculptures o Tatiana Trouvéexist on an elusive border betweeniction and reality with theirhelp, the artist explore notions otime, space, memory, and the uture, and the way we experiencethese with mind and body. Trouvéis known or her largescale installations that bridge nature and antinature (with an emphasis on thelatter), annexing existing spaceand architecture, and subjectingit to transormation, and deconstruction.

Since 2000 the artist has beencreating diferent versions ominiature (or smallscale) instal

lations titled Polders (the namedenotes a tract o low land reclaimed rom a body o sea water), that consist o seeminglyamiliar, yet somewhat mysterious objects whose unction isnot clear: small seats, tables, ironbars, racks, gym equipment, plexiglas partitions, copper or metal rods, as well as asymmetrically shaped pipes. Polder rom 2007,eatured in the exhibition, consists

o a wall with openings, one owhich is covered with a small garage door (with a neon sign behind it), and a sequence o metalzigzag shaped rods, copper hoses and straight pipes. We are thusconronted with a ‘perormanceo lines’ (to borrow an expressionrom Adam Budak), an assemblyo industrial accessories that, asa result o human intervention,take part in the shaping o a newreality.

Around 2007 Trouvé began creating reestanding sculptures that are most oten inscribed intomore complex installations orserve as elements o an exhibition as well as mysterious, uncannyspaces or rooms, separated romthe viewer by a pane o glass,

and illed with sculptures o variable dynamics. Owing to the glasspane, the spaces seem to be opento the viewers and at the sametime secret: separated by a transparent surace.

Trouvé’s installations are ambiguous, as i devoid o history. However, they share a certain commoneature: their materiality and spatial rigour, used to construct nar

ratives out o accumulated objects, endows them with a uniquecharacter. Although motionless,rozen behind glass, the objectsare as i caught in a moment thatexists both ‘ater’ and ‘beore’now. While there are no humanigures, the works bear clear traces o human presence and action seen in the linear causeandefect arrangement o the sculptures. In this way, the antastic, poetic places nonplaces come intolie, marked with an uncanny, psychoanalytical aura.

On the one hand, Trouvé constructs abstract, sterile spatialcompositions: as in La promessa della linea (2009), the austere

installation Intermondes: 4-2-2005 (2009), or The Antechamber  (2009), where a set o meticulously arranged objects sits a behindpane o glass. On the other hand,there are installations that seemlike the result o a ailure, or a catastrophe resembling spaces in abandoned warehouses,garages, or other industrial buildings that are illed with objects.Thus, Trouvé deconstructs utopianspaces subject to a more or lessintense modernist rigor. Dominated by the chaos o orms and objects, her installations have a potential or stirring uncertainty,anxiety, or even apocalyptic associations contrary to the promises o the modernist paradigm.Adam Budak interprets these balanced and chaotic arrangementso orms in Trouvé’s installationsin conjunction o the theories oWassily Kandinsky: as an interplayo points, lines, and suraces. InTrouvé’s works these take the orm

o rods, vessels, and other objects  

whose role is to determine a dynamics o vertical, diagonal, andhorizontal lines. Although they arear rom painting (threedimen

sionality being one o their key eatures), the visual layer woven withthese recurring orms can conjureassociations o ‘drawing’ in space.

It seems that Trouvé’s worksbring together diverse practicesand experiences o diferent modernisms. The common thread between her sculptures and installations and works rom the 1960sand 1970s, or even Duchamp’sready mades, is the use o a greatvariety o (oten surprising) objects as sculpture. Trouvé’s practice is also viewable in the contexto arte povera and works by artistssuch as Luciano Fabro, GiuseppePenone and Alighiero Boetti.While her transormation o the

Martin Boyce, Gdzie cienie śnią o świetle / Where Shadows Dream o Light , 2010, dziękiuprzejmości / courtesy of Te Modern Institute/oby Webster Ltd, Glasgow 

Mai-Tu Perret, widok wystawy / exhibition view, Frankfurter Kunstverein, Frankfurt,2005, po prawej stronie: Bohaterka ludu (Czerwony stos) / Heroine o the People (Red Stack),2005, dzięki uprzejmości artystki i Galerie Praz-Delavallade, Paryż / courtesy of the artistand Galerie Praz-Delavallade, Paris

Mai-Tu Perret, widok wystawy / exhibition view, Te Renaissance Society, Chicago, 2006,dzięki uprzejmości artystki i Te Renaissance S ociety, Nowy Jork / courtesy of the artistand Te Renaissance Society, New York  

e Appear And Disappear, 2004, In Between Breaths and the Sodium Spill, 2004, widok wystawy /gne, 2004, dzięki uprzejmości / courtesy of Te Modern Institute/oby Webster Ltd, Glasgow 

Page 6: Nowa rzezba? / New Sculpture?

5/14/2018 Nowa rzezba? / New Sculpture? - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/nowa-rzezba-new-sculpture 6/8

 

6

traditional exhibition space echoes o less obvious inspirationssuch as the installations o MarcelBroodthaers and Robert Morris.

The sculptures and objects oThea Djordjadze are characterisedby a ormal diversity. The artistcreates smallscale plaster orms,minimalist wooden suraces, orstructures o metal rods combined with glass, carpets, boardso oam, plywood, and wire mesh. They can be seen as a ramework 

or urniture (tabletops, seats,couches, tables, shelves) that 

are devoid o unction, but alsoas more abstract orms: sculptures propped or leaning againstthe wall, or wire hieroglyphs. Contrary to Djordjadze’s exhibitionswhich traditionally eature intricate sculptural installations, New Sculpture? showcases only onework by the artist. Failing to FetchMe at First (2010) is a structure,made o black thick steel rods,combined with an openwork plywood panel and a roll o oam.One might think o designer urniture, except this is devoid oa seat.

Djordjadze’s sculptures are a result o what can be called an almost archaeological explorationinto the ield o modernist design,

rich with reerences to sculptureo the 1960s, as well as elementso the artist’s native culture carpets and textiles (Djordjadze wasborn in Georgia). Her works are oten subject to architectonicurban rigour and precision, as inthe exhibition Endless Enclosure (Kunsthalle Basel, 2009), whicheatured a series o low, horizontalsculptures: wooden scafoldings,orms reminiscent o benches,

shelves, tables, combined withcarpets, ormless plaster castsand papiermâché objects therelicts o the past. The exhibitionpresented an exceptional mixtureo modernist and primitive orms(seen by some as vestiges o nomadic tribes); while those drawing on modernism, with reerences to design, seem rather crudeand ar rom perect rather, theyresemble makeshit urniture andequipment. In Explain Away,  ,on view in Berlin’s Sprüth Magersgallery in 2009, the centrepiece

o the exhibition was a structureo geometrical panels, in the spirit o Mondrian or Rietveld. It deined the ramework o a space inside which one ound a number

o austere objects: a low plinth, a carpet, painted plywood, andprimitive plaster orms that contrasted with the modernist panels. Thea Djordjadze pursues a critique o modernist design througha dialogue with its universal language, in which she challengesthe aesthetics o abstract ormsand symbols.

In the exhibition Gleaning theGloss, presented in Żak Branickagallery in Berlin in 2009, KasiaFudakowski displayed several abstract pieces, varying in shape andcolour, made rom objects and materials either ound or producedby the artists. One could see metal rods, wires, crowned or supplemented with plastics or plaster,and covered with a coat o glossypaint. Their colour (green, pink, yellow, red, white and black) is a characteristic eature o Fudakowski’sworks which, nonetheless, doesnot dominate over their physicalcharacter. The artist’s sculpturescombine the constructivist ‘base’o the readymade componentswith organic, rounded shapes thatadd to their sot character. They remain abstract, although their titlesoten reer to real elements (suchas Cloud or T.V.).

This exhibition o sculptureinormed by modernism also includes work by Jerzy Goliszewski.Kai (2009) is a monumental re

lie based on three paper modules o various size (each multiply olded) that sprawls across thewall according to a deined pattern, creating the impression oa twodimensional orm. While thework includes a passing reerenceto Andersen’s airy tale The Snow Queen and a speciic, emotionally charged narrative, its strong ormalism contributes to an amazingvisual result that brings to mindmosaic pieces rom the 1960sand 1970s. Although Robert Morris(in his Notes on Sculpture, pt 1 rom 1966) claimed that a reliecomes close to painting by virtueo the twodimensional charactero its surace (contrary to sculptures which call or a threedimen

sional space and occupy the loorrather than walls), certain eatureso Goliszewski’s relie are undeniably sculptural.

As much as sculptures and theinstallations o Tatiana Trouvébring up modernism in order toexpose its utopias and negativeconsequences, Martin Boyce reers mostly to the ormal traditiono modernism by way o what canbe called aestheticising. Boyce reinterprets existing objects, transorming them into modernist, cubistlike orms, as in the TurnerPrize nominees’ exhibition, wherethe gallery space was convertedinto a geometrical park. In the ‘angular’ language o constructivism,Boyce inds sotness and emotional bond with nature. A recur

ring moti in nearly all o his worksis the cubist orm o concretetrees, conceived by the brothersJan and Joël Martel or the 1925Exposition des Arts Décoratis et

Industriels Modernes in Paris. InWe Are Fragile And Unstoppable.We Appear And Disappear (2004),a piece consisting o three steelmesh gates hanging independently on the wall, this orm emerges rom simple divisions on themesh. While In Between Breathsand the Sodium Spill (2004) andWhere Shadows Dream o Light (2010) are mobile sculptures, inspired by the work o AlexanderCalder. Whereas the ormer pieceemploys readymade materials(various kinds o mesh, rods, anda red garment), the latter rendersthe aorementioned cubist shapeo the tree by means o a simplediagonal composition o metalrods. Boyce’s interest in historicalmodernism prompts him to urther explore these aesthetics  ina new orm, albeit with the use osimilar vocabulary.

The works o MaiThu Perretcombine themes typically associated with modernism with a eminist perspective. From 1999, whenshe began work on The CrystalFrontier , the artist has been pursuing a utopian narrative which unolds in her diverse practice. It isthe tale o a eminist commune setin New Mexico (which reerencesthe communes o the 1960s and1970s). The tales o The CrystalFrontier take the orm o sculptures: papiermâché mannequins,

architectural shapes painted insymmetrical patterns, neon sculptures, etc. All o which showa marked inluence o, and visualreerences to, the Russian avantgardes and the output o the Bauhaus artists. The exhibition AndEvery Woman Will Be a WalkingSynthesis o the Universe (Renaissance Society, Chicago, 2006),eatured, among others, ive emale mannequins with neon hulahoops, or decorated with neonlights that took the orm o eccentric garments. The charactersseemed relaxed, as i they were inthe course o a selexpression ordance class (which alluded bothto constructivist ballet as well asto the way the human body was

portrayed in propaganda art).Perret’s crudely crated emale igures are always represented ina similar way: deprived o any individual eatures. La Fée Électricité (The Electricity Fairy, 2005), theonly igurative sculpture eatured in the exhibition in Zachta,is also part o the aorementioned series. Its title borrowsrom the celebrated panneau byRaoul Duy (currently at Muséed’Art moderne de la Ville de Paris),a praise o modernity and technical progress. The sculpture’sanachronistic orm is crude andar rom perect, but what is actually at stake here is the maniestoo a eminist utopia. The minimalist commas Untitled (Commas) o 2007, are in act props rom

Perret’s ilms, inspired by VarvaraStepanova’s set design or an agitprop perormance rom 1924.

The work in the exhibition dealswith both the conditionings andlimitations o modernism; oscillating between earnestness and irony, they are an attempt to revisitcomplex modernist paradigms.

MARIA BREWIńSKA

Monika Sosnowska, Schody / Stairway, 2010, dzięki uprzejmości / courtesy of Galerie Gisela Capitain, Kolonia / Cologne

Martin Boyce, Mobile (Being with you is like the new past), 2002, widok instalacji Moja głowa płonie, lecz serce jest pełne miłości / installation view  My Head Is on Fire but My Heart Is Full o Love, Charlottenborg Exhibition Hall, Kopenhaga / Copenhagen, 2002, kolekcja/ collection Te British Council Collection, dzięki uprzejmości / courtesy of Te ModernInstitute/oby Webster Ltd, Glasgow 

K SnkwzFreeingthe Chair fromIts Condemnationto Furniture

Once I was visiting an exhibitionwith a girl riend o mine whojudged every work on display interms o its useulness in daily lie.She wanted to turn a tall sculpturepiece into a coat hanger, a smallerobject into an ashtray, and a video installation into a clip to bescreened at a party. I she oundno practical application or an exhibit, she thought it’s worthless.

In the New Sculpture? exhibition, a reverse process takesplace. It seems that the artists deprive objects, elements o architecture, o their original unctions and properties. MonikaSosnowska, Martin Boyce, orWade Guyton are interested inthose ields o creativity thatwere deined by the ‘orm ollows unction’ principle. Which

means: modernism in architecture, design, art. That is hownew sculpture is born, although,with perunctory dating, one cansometimes make a mistake oa good several decades. At irstsight, an anachronistic shit. As ieverything has already happened.But thinking about the uture romseveral decades ago ofers usmore than this.

Ruins

Let us look at the catalogue oMonika Sosnowska’s 2008 exhibition at the Schaulager in Berlin. Itis illed by a series o photographstaken by the artist in Warsaw andother Polish cities. These are visual notes, serving as context, but

oten also as direct inspiration,or sculptures. Sosnowska wanders around concrete housingblock estates, peeking into abandoned shops, paying attention tosignboards o longgone businesses, açades o buildings, the geometric patterns o grating gates.In Warsaw, she visits a ormer socalled ‘house actory’ or the nownonexistent 10thAnniversaryStadium, whose top level and surroundings were until recently illedby hundreds o primitive marketstalls. In Łdź, she photographsPeople’s Republic o Polanderaadvertising murals, today oten covered by modernday billboards.

Because modernism, even istreaked with grey, remains our

everydayness as one o the layerso a palimpsest reality.

Only a ew years ago the prevalent opinion was that unlike classical buildings or 19thcentury historicisms and eclecticisms, modernistarchitecture ages badly, sincethere is nothing romantic in dirtystains appearing on white walls,plaster peeling of, vegetation overgrowing the concrete, angles losing their rightness and level suraces starting to bulge or sink. Andyet, as Sosnowska’s photographsshow, 1960s and 1970s modernistarchitecture can still be a source oa peculiar sense o nostalgia.

aging well

One can easily notice archi

tectonic inspirations in MonikaSosnowska’s sculptures. A market stall o her making, modelledupon those rom the 10thAnniversary Stadium, but disturbingly wellordered, o straight linesand angles, was placed in ronto the Renoma department storein Wrocław. In the Sculpture Parkin Brdno, Warsaw, she installeda huge openwork sphere made othe kind o gratings that you can

BiBliogRaPhyMonika Sosnowska, Starway, exh. cat., Israel:Herzliya Museum o Contemporary Art, 2010.Robert Morris, Uwagi o rzeźbie, Łodź: MuzeumSztuki w Łodzi, 2010.

Tatiana Trouvé. Il Grande Ritrato, exh. cat.

Kunstahus Graz, Cologne: Walther KonigGmbH, 2010.Mai-Tu Perret,Parkett , no 84, 2008, pp. 102–145.Martin Herbert, Siing Deunct Modernity inSearch o Something Useul, ate EC, Spring2009, issue 15 http://www.tate.org.uk/tateetc/issue15/newmodernism.htm, accessed on 4thMarch 2012.

Page 7: Nowa rzezba? / New Sculpture?

5/14/2018 Nowa rzezba? / New Sculpture? - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/nowa-rzezba-new-sculpture 7/8

 

7

spot in groundloor windows omany a Polish apartment blocks.She also created an elegant metal grating gate at the temporaryspace o the Museum o ModernArt in Warsaw, reviving a amiliargeometric pattern, in some places connected with the loor by additional railings resembling a steelweb woven by some unknownspecies o spider.

In 2006, Sosnowska intervenedin the staircase o the modernist pavilion in Warsaw where theFoksal Gallery Foundation has itsspace: instead o running straighttowards its destination, one o theelements o the balustrade breaksout o the disciplined order, makes

a charming lourish and connectswith the railing hal a story above.The stairs moti has recurred several times in the artist’s work in recent years. In 2010, on the wall othe K21 in Düsseldor, she installeda black spiral ireescape redrailing staircase that had been crumpled and twisted so as to resemble a wilted plant. In the same year,her Staircase at the Herzliya Museum o Contemporary Art in Israelseems crushed by the ceiling, notitting, twisting, more like a creeperplant than an architectonic object.

Sosnowska suggests alternative ways o the aging o architecture. Stairs wilt rather than rusting. Walls all apart into perectlygeometric ragments rather thancrumbling. The amiliar chang

es, becoming disturbingly uncanny. Separated rom its architectonic unction, sculpture gainsautonomy. This shit explains howan architectonic moti becomesa sculpture.

But, according to AndrzejPrzywara, the ‘beautiul downalland aesthetics o modernism indecline’ in Sosnowska’s work convey also a ‘rebellion against therule o the new era o glass andplastic’.1 The same rebellion canalso be ound in the other artists.

concRete tRees

Tatiana Trouvé seems obsessedwith time. She compares the process o drawing rom modernismand other orms rom the past to

an echo. Her actions are to be likea voice relecting of the protrusion o the mountain: ‘I’m ratherond o the idea that things appear rom the moment they aredeormed, in the play betweenwhat is identical and diferent, between repetition, alteration, andrenewal.’ 2

Martin Boyce, winner o lastyear’s prestigious Turner Prize, describes his work in similar terms:

‘I’m trying to avoid nostalgia.By and large what you’re lookingat is something rom the past, butI want to bring it into the now andsee what efect time has had onthat.’ 3

The point o departure or manyo Boyce’s works was his ascination with the garden o concretetrees created by the French sculptors, the twins Jan and Joël Martel.The geometric, ive metretallorms o our trees were erectedin Paris on the occasion o Exposition des Arts Décoratis et Industriels Modernes in 1925. From thecruciorm trunks grew quadrangular planes, suggesting oliage.The pieces’ abstract, modern orm

clearly alluded to the achievements o cubism.The French press ridiculed the

concrete ‘trees’ at the time andthey were destroyed ater the exhibition closed. Boyce has createda series o works inspired by theirorm. He arranged the spaces onew public gardens with neontrees and or the Turner Prizeexhibition he even designed airconditioning vent grilles usingcharacteristic cubist motis.

Boyce himsel likens his work tothe need teenagers eel to arrangetheir rooms according to theirown tastes and needs. ‘The beauty lies in its orchestration,’ 4 wrotethe British critic Adrian Searle oBoyce’s sculptures.

fuRnituRe oR notBoyce the archaeologist not onlyrediscovers modernist design,but also reinterprets it. He startswith classic urniture designs othe 1940s and 1950s, deprivingthem o their original context andunction, the purpose or whichthey were originally designedand made. For instance, Mobile(Being with you is like the new past) (2002) is a suspended construction resembling AlexanderCalder’s mobiles, but also the kindo toys or hanging above children’s beds. Boyce replaces theabstract orms used by the American artist with similarly shapedseats o the amous chairs designed by Arne Jacobsen, the Dan

ish architect and designer in the1950s. Suspended in midair, legless, they become objects to beviewed and shown, but not used.Thus Boyce stresses the ultimatecollapse o the modernist utopia o egalitarianism, accordingto which design was to becomeavailable to all. Today, only a ewcan aford designer products.

Wade Guyton also turns modernist urniture pieces into sculp

tural objects, in his case usingMarcel Breuer’s chairs, the simpleconstruction o which is based ona bent chrome pipe. Guyton getsthem rid o the seats and the backand arm supports, rebending thepipes, but in such a manner so asto retain a trace o their originalunction, leaving them still recognisable as ‘chairs’. Slightly straightened, they become autonomousabstract sculpture pieces. Guytonstresses his work is about remaking rather than negation. He sayshe wants to ‘ree the chair rom itscondemnation to urniture.’ 5

no headlights

The sculptures o the ‘new mod

ernism’ employ orm that resultsrom history rather than unction,being in a way extant, encountered(as a flâneur would) or rediscovered (in the archaeological sense).One could easily accuse them oormalism they oten resemblesmooth and shiny etishes.

The artist’s attitude towardsorm relects also their relationship with time and history, eachtime diferent and containing anaporia described by the Britishcritic Martin Herbert: ‘The new

modernism’s ethos would requently seem to involve beinga believer and an agnostic simultaneously.’6

To be able to admire withoutnaïvely believing this is a condition o the cultural dynamicsthat determines the ‘new modernism’ sculptors. What is letwhen a sculptor deprives an object o its unction, purpose, ideology? Martin Boyce so answers the

question: ‘The object isn’t deadas such but is perhaps undead,a ghost, a physical presence inlimbo.’ 7 The artist thus compareshis sculptures to the bodies odead beings that have been possessed by new, perhaps even impure orces. This regenerationcan be ound in the works o TheaDjordjadze, Kasia Fudakowskior Monika Sosnowska. Tellingthrough their sculptures about theexhaustion o modernism, theyseem to be lending it a new lie.

On the other hand, when I lookat the New Modernism, I am reminded o a ragment in JohnCage’s A Year rom Monday : Pointing out the ive cars in her ront

yard, the cleaning lady said theywere wrecks her son had accomplished during the past year, thathe planned to put parts o themtogether to make a single usable car or her. ‘The only thing wedon’t have,’ she said, ‘is a goodpair o headlights. You know it’svery hard to come out o a wreckwith undamaged headlights.’ 8

I the New Modernism has abandoned the ideas that originally animated the movement, what is itdriven by today?

still in the PuRsuit of haPPinessThe Swiss sculptor MaiThu Perretreturns to the idea o a women’scommunity, working since 1999on a ictional narrative titled TheCrystal Frontier , which employsvarious literary orms. The eponymous imaginary colony is established by a group o women wholeave the big city and settle ina New Mexican desert to escapeeverything that is associated with

Western capitalism, but also patriarchy. Without cutting themselvesof completely rom the surrounding world, they try to redeine thenotions o work, nature, and theirown relationships with them.

Virtually all o Perret’s sculptures and objects reerence theCrystal Frontier idea, the artistcalling them the emale commune’s ‘hypothetical products’.These are the byproducts oa utopia, ull o reerences to artand literary history and to 1920smovements such as Bauhausor Soviet constructivism, whichcombined radical aesthetics withpolitical goals. Perret is particularly interested in the issue oproduction.

Among her objects are, or example, eerie, simply dressed (costumes by Ligia Dias) papiermâché

emale mannequins perormingexercises or choreographic rou

tines using what looks like luminous neon hula hoops. There arealso huge comas, clets, whichthe artist investigates.

Ater all, a desire to escapea system in which even a children’s program has to be ‘sponsored’ by a letter or number is oneo the crucial contemporary antasies. By combining diferent disciplines, Perret avoids the trap oaestheticization. Her vision is a vision o the uture, where modernism reconnects with radical politics and eminism. Asked aboutthe utopian commune’s underlying philosophy, the artist replies,‘I don’t think there is a homogeneous goal beyond trying to be happy and to survive. They are looking or something, but like all o us

they don’t know what it is exactly.’ 9

MaiThu Perret seems to sharethe dreams o her ictional protagonists. And perhaps it is a dreamo better, more rational uturerather than nostalgia or an unulilled utopia that so attracts to theNew Modernism. The search orthe missing headlights remains astopical as ever.

KAROL SIENKIEWICZ

1 Andrzej Przywara, ‘Te Staircase’, inMonika Sosnowska, Te Staircase¸ exh. cat.,Düsseldor: Kunstsammlung Nordrhein-

Westalen, K21 Ständehaus, 2010, p. 12.2 atiana rouvé, ‘Te Longest Echo’, inatiana rouvé , Cologne: Walther KonigGmbH, 2008, p. 10.3 ‘Martin Boyce Interview: Pilgrim to a FarPavilion’, Scotland on Sunday, 4 January 2009.4 Adrian Searle, ‘urner Prize: Te Beauty Liesin its Orchestration’, 5 December 2011, http://www.guardian.co.uk/artanddesign/2011/dec/05/turner-prize-martin-boyce-installation,accessed on 16th February 2012.5 Quoted in ‘Wade Guyton alks withChristoph Platz about Efciency, Inner Logicand Flo ors’, Artblog Cologne , http://www.artblogcologne.com/?p=662, accessed on 16thFebruary 2012.6 Martin Herbert, ‘Siing Deunct Modernity in Search o Something Useul’, ate etc.,Spring 2009, no. 15. ext available athttp://www.tate.org.uk/tateetc/issue15/newmodernism.htm, accessed on 16thFebruary 2012.7 ‘A Conversation Between Martin Boyce andChristian Ganzenberg’,  Martin Boyce, eds.Renate Wiehager, Christian Ganzenberg,Daimler Art Collection. Artist Book Edition,Snoeck Verlag, 2011.8 John Cage, A Year rom Monday: NewLectures and Writings by John Cage, Hanover:Wesleyan University Press, 1967, p. 132.9 ‘Interview: Mai-Tu Perret & Laura Moriarty:Te Crystal Frontier’, Open Space, 2 February 2009, http://blog.smoma.org/2009/02/perret-moriarty/, accessed on 16th February 2012.

atiana rouvé, Polder, 2007, dzięki uprzejmości artystki i Galerie Perrotin, Paryż / courtesy of the artist and Galerie Perrotin, Paris, fot. / photo Jean Brasille

Tea Djordjadze, Jeśli nie uchwycisz mnie za pierwszym razem / Failing to Fetch Me at First ,2010, dzięki uprzejmości castillo/corrales, Paryż / courtesy castillo/corrales, Paris

atiana rouvé, La promessa della linea, 2009, dzięki uprzejmości Johann König Gallery,Berlin i Galerie Perrotin, Paryż / courtesy of Johann König, Berlin and Galerie Perrotin,Paris, fot. / photo Stefan Altenburger

Page 8: Nowa rzezba? / New Sculpture?

5/14/2018 Nowa rzezba? / New Sculpture? - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/nowa-rzezba-new-sculpture 8/8

 

MartiN Boyce urodził si 1967 w Hamilton w Szkocji. Mieszka i pracujew Glasgow, gdzie studiował w GlasgowSchool o Art; w 1996 uczszczał do Caliornia Institute o the Arts w Los Angeles. W 2009 reprezentował Szkocj na53. Midzynarodowej Wystawie Sztukiw Wenecji. Zajmuje si rzeźbą, malarstwem ściennym, otograią, sitodrukiem; tworzy też instalacje. W swoichpracach odwołuje si do architekturyi wzornictwa europejskiego i amerykaskiego modernizmu. Szczeglnie interesuje go twrczość Jeana Prouvé orazCharlesa i Ray Eamesw. W swoich instalacjach przywołuje elementy miejskiego krajobrazu, aranżując pejzażewewnątrz galerii. W 2011 otrzymał Nagrod Turnera za instalacj Do WordsHave Voices. Jego prace były prezentowane na licznych wystawach indywidualnych, m.in. w Museum ür ModerneKunst we Frankurcie; ContemporaryArt Gallery w Vancouver; Dundee Con

temporary Arts, The Modern InstituteToby Webster Ltd w Glasgow oraz zbiorowych, m.in. w Scottish National Gallery o Modern Art w Edynburgu; Museumo Contemporary Art w Chicago; KW Institute or Contemporary Art w Berlinie;Tate Britain w Londynie.MartiN Boyce was born in 1967 inHamilton, Scotland. He lives and worksin Glasgow, where he studied in theGlasgow School o Art; he attendedthe Caliornia Institute o the Arts in LosAngeles in 1996. In 2009, he represented Scotland in the 53rd InternationalArt Exhibition in Venice. He practicessculpture, mural painting, photography,screen printing as well as installationart. His works are inormed by the architecture and design o European andAmerican modernism. He is particularlyinterested in the work o Jean Prouvéand Charles and Ray Eames. His installations evoke elements o the urban landscape, arranging them in the gallery.Boyce is the winner o the 2011 TurnerPrize or the installation Do Words HaveVoices. His works have been shown in

numerous solo exhibitions, at the Museum ür Moderne Kunst, Frankurt; theContemporary Art Gallery, Vancouver;Dundee Contemporary Arts, The Modern InstituteToby Webster Ltd, Glasgow, amongst others, and in groupshows at venues such as the ScottishNational Gallery o Modern Art, Edinburgh; the Chicago Museum o Contemporary Art; KW Institute or Contemporary Art, Berlin; or Tate Britain,London.

thea djordjadZe urodziła si w 1971w Tbilisi. Mieszka i pracuje w Berlinie.Studiowała w Akademii Sztuk Piknychw Tbilisi, w Gerrit Rietveld Academiew Amsterdamie oraz w Staatliche Kunstakademie w Düsseldorie. W latach1999–2003 była członkiem grupy artystycznej hobbypopMUSEUM, wspłpracowała rwnież z Rosemarie Trockel.Zajmuje si rzeźbą, malarstwem, otograią; tworzy instalacje i prace wideo. W swojej twrczości siga do modernizmu, inspirują ją konstruktywistycznebudynki w rodzinnym Tbilisi z lat 20.

i 30. XX wieku. Odwołując si do rzeźbylat 60., tworzy instalacje, w ktrych zestawia organiczne, niewykoczone ormy wykonane z nietrwałych materiałw gliny, gipsu, tektury z geometrycznymi obiektami z metalu, sklejki lubPCW. Czsto wykorzystuje rwnież tkaniny czy ceramik. Jej prace były prezentowane na wystawach indywidualnych, m.in. w Kunsthalle w Bazylei;w West London Projects, oraz zbiorowych, m.in. w Sculpture Center w Nowym Jorku; Tel Aviv Museum o Art;Kunsthalle w Zurychu; na 5. BerliskimBiennale Sztuki Wspłczesnej i 9. Biennale w Lyonie.thea djordjadZe was born in 1971in Tbilisi, Georgia. She lives and worksin Berlin. She studied at the Academyo Fine Arts in Tbilisi, the Gerrit RietveldAcademie in Amsterdam, and theStaatliche Kunstakademie in Düsseldor.In 1999–2003, she was a member o theartist collective hobbypopMUSEUMas well as collaborating with RosemarieTrockel. She practices sculpture, painting, and photography as well as creating installations and videos. Her workrevisits modernism, the artist beinginspired by 1920s and 1930s constructivist architecture o her home city oTbilisi. Alluding to 1960s sculpture,Djordjadze creates installations in whichshe combines organic, uninished ormsmade o nondurable materials, suchas clay, plaster, or cardboard, with geometric objects made o metal, plywood,or PVC. She also oten uses textiles orceramics. Her works have been presented in solo shows at Kunsthalle Basel,or West London Projects, amongst other venues, and in group ones, e.g. at theSculpture Center, New York; the Tel AvivMuseum o Art; Kunsthalle Zurich; at the5th Berlin Biennial or ContemporaryArt, or the 9th Lyon Biennale.

KaSia fudaKoWSKi urodziła siw 1985 w Londynie. Mieszka i pracujew Berlinie. Ukoczyła Ruskin School oDrawing and Fine Art na Oxord University. Jest laureatką nagrd takich jakStephen Farthing Anatomy Award(2003) i Mitzi Cunlife Prize or Sculpture(2004). Jej rzeźby i instalacje odwołują

si do modernizmu. Artystka inspirujesi twrczością Louise Bourgeois, surrealizmem, a jej postaw artystycznąukształtowali tacy artyści jak Franz Westoraz Peter Fischli i David Weiss. PraceFudakowski były prezentowane na wystawach indywidualnych m.in. w Chertw Berlinie, w ramach The Project Space, Modern Art Oxord oraz zbiorowychm.in. w Bunkrze Sztuki w Krakowie czyKleine Humboldt Galerie w Berlinie.KaSia fudaKoWSKi was born in 1985in London. She lives and works in Berlin.She holds a degree rom Oxord University’s Ruskin School o Drawing andFine Art and is the winner o numerous

awards, such as the Stephen FarthingAnatomy Award (2003) or the MitziCunlife Prize or Sculpture (2004). Hersculptures and installations revisitingmodernism, she is inspired by the worko Louise Bourgeois, surrealism, andher artistic position has been shapedby artists such as Franz West, Peter Fischli, or David Weiss. Kasia Fudakowskihas presented her work in solo shows,e.g. at Chert, Berlin; The Project Space,Modern Art Oxord, as well as in groupones at venues such as Bunkier Sztuki,Cracow, or the Kleine Humboldt Galerie,Berlin.

jerZy GoliSZeWSKi urodził siw 1981 w Warszawie, gdzie mieszkai pracuje. Studiował malarstwo i graikw warszawskiej Akademii Sztuk Piknych.W 2008 otrzymał pierwszą nagrodw konkursie im. Jzea Szajny, a w 2010 CEC ArtsLink Award. Zajmuje siinstalacją, malarstwem i graiką warszta

tową. Realizuje projekty sitespeciic.Najbardziej interesują go skomplikowane i złożone struktury, do wykonaniaktrych używa prostych materiałw.Jego prace były prezentowane w Warszawie, m.in. w Galerii Le Guern; Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego; Pracowni Miejsce, a takżew SPACES w Cleveland. Brał udziałrwnież w 6. Triennale Młodych w Centrum Rzeźby Polskiej w Orosku orazw Festiwalu Wola Art.jerZy GoliSZeWSKi was born in 1981in Warsaw, where he lives and works.He studied painting and graphic designat the Warsaw Academy o Fine Arts.Winner o the irst prize in the J zeSzajna Competition in 2008 and o theCEC ArtsLink Award in 2010. He practices installation art, painting, and graphicdesign as well as carrying out sitespeciic projects. He is most interested incomplex, multilevel structures, whichhe creates using simple materials. Hisworks have been presented in Warsaw,at Galeria Le Guern; Zbigniew Raszewski’s Theatrical Institute; Galeria Miejsce,

amongst others, as well as at SPACES,Cleveland. He has also participated inthe 6th Triennial o Young Artists at thePolish Sculpture Centre in Orosko, andin the Wola Art Festival.

Wade GuytoN urodził si w 1972w Hammond, Stany Zjednoczone.Mieszka i pracuje w Nowym Jorku. W latach 1990–1995 studiował na University o Tennessee w Knoxville, a w latach1996–1998 w Hunter College w Nowym Jorku. Zajmuje si rzeźbą i malarstwem. Z wykorzystaniem drukarekatramentowych tworzy wielkoormatowe kompozycje abstrakcyjne na płtnielub papierze, zdając si na mechaniczny przypadek. Od 1998 wykonuje rzeźbyBez tytułu (Action Sculpture) określanejako „rysunki w przestrzeni”, odwołujące si do action painting Jacksona Pollocka. W swoich pracach nawiązuje doabstrakcyjnego ekspresjonizmu, minimalizmu, konstruktywizmu czy surrealizmu, siga do twrczości artystwtakich jak Agnes Martin, Barnett Newman i Ad Reinhardt. Jego prace były

prezentowane na licznych wystawachindywidualnych, m.in. w Whitney Museum o American Art w Nowym Jorku;Museo d’Arte Moderna w Bolonii; WestLondon Projects w Londynie; MuseumLudwig w Kolonii oraz zbiorowych, m.in.w MoMA w Nowym Jorku czy MUMOKw Wiedniu.Wade GuytoN was born in 1972 inHammond, USA. In 1990–1995, he studied at the University o Tennessee and in1996–1998 at Hunter College, New York.He practices sculpture and painting aswell as using inkjet printersto create largeormat abstract compositions on canvas or paper. Since 1998,he has pursued the Untitled (ActionSculpture) series o objects reerred toas ‘drawings in space’ and inspired byJackson Pollock’s action painting. Hisworks are inspired by abstract expressionism, minimal art, constructivism, orsurrealism, reerring to the legacy o artists such as Agnes Martin, Barnett Newman, or Ad Reinhardt. Wade Guytonhas shown his work in numerous soloshows, e.g. at the Whitney Museumo American Art, New York; Museod’Arte Moderna, Bologna; West LondonProjects, London, or Ludwig Museum,Cologne, as well as group ones, e.g.at the New York MoMA, or MUMOK,Vienna.

Mai-thu perret urodziła si w 1976w Genewie, gdzie mieszka i pracuje.Studiowała na Cambridge University;w latach 2002–2003 zrealizowałaWhitney Independent Study Programw Whitney Museum o American Artw Nowym Jorku. Jej interdyscyplinarnapraktyka obejmuje rzeźb, malarstwo,wideo oraz instalacje. Perret w swojejtwrczości łączy myśl eministycznąz estetyk awangardową początku XXwieku, odwołując si do konstruktywistw i Bauhausu. Od 1999 pisze opowieść The Crystal Frontier o rozczarowanych kapitalizmem kobietach, ktrena pustyni w Nowym Meksyku tworząautonomiczną wsplnot o nazwie NewPonderosa. Narracj opowieści wzbogacają rzeczywiste obiekty wykonaneprzez artystk, bdące hipotetycznąprodukcją tej wsplnoty. Jej prace były

prezentowane na licznych wystawachindywidualnych, m.in. w Haus Konstruktiv w Zurychu; Bonneanten Museum w Maastricht; Aspen Art Museumw Aspen; MoMA w San Francisco;Centre d’Art contemporain w Genewie;Modern Institute w Glasgow i zbiorowych, m.in. w MUDAC w Lozannie czyna 54. Midzynarodowej WystawieSztuki w Wenecji.Mai-thu perret was born in 1976 inGeneva, where she lives and works.She studied at Cambridge University;in 2002–2003, she was on the Whitney Independent Study Program at theWhitney Museum o American Art in

New York. Her interdisciplinary practicespans sculpture, painting, video, andinstallation art. In her work, Perret combines eminist thought with early 20thcentury avantgarde aesthetics, reerring to the constructivists and Bauhaus.Since 1999, she has been writing TheCrystal Frontier , a novel about womendisappointed with capitalism who settle in a New Mexico desert, creating anautonomous community called the NewPonderosa. The novel’s narrative is accompanied by reallie objects createdby the artist, the community’s hypothetical productions. Perret’s work has beenshown in numerous solo exhibitions,e.g. at Haus Konstruktiv, Zurich; Bonneanten Museum, Maastricht; Aspen ArtMuseum, Aspen; MOMA, San Francisco;Centre d’Art contemporain, Geneva;The Modern Institute, Glasgow, as wellas group ones at venues such as MUDAC,Lausanne, or the 54th International ArtExhibition in Venice.

MoNiKa SoSNoWSKa urodziła siw 1972 w Rykach. Mieszka i pracujew Warszawie. W latach 1993–1998 studiowała na Wydziale Malarstwa AkademiiSztuk Piknych w Poznaniu, studia podyplomowe ukoczyła w Rijksakademievan Beeldende Kunsten w Amsterdamie.W 2003 otrzymała nagrod Bâloise ArtPrize na Art Basel oraz została laureatkąPaszportu Polityki. W 2007 reprezentowała Polsk na 52. MidzynarodowejWystawie Sztuki w Wenecji projektem1:1. Tworzy instalacje przestrzenne i architektoniczne oraz rzeźby o modernistycznych konotacjach. Artystka sigado polskiego konstruktywizmu lat 30.XX wieku, minimalizmu i konceptualizmu sztuki lat 60. i 70. oraz do estetykiczasw PRLu. Jej prace były prezentowane na licznych wystawach indywidualnych, m.in. w Herzliya Museumo Contemporary Art w Izraelu; K21w Düsseldorie; Museum o Modern Artw Nowym Jorku; Sprengel Museumw Hanowerze oraz zbiorowych, m.in.w MUMOK w Wiedniu; Centre Pompidou

w Paryżu; Sculpture Center w NowymJorku. Uczestniczyła rwnież m.in. w 8.Biennale w Stambule i Maniesta 4 weFrankurcie.MoNiKa SoSNoWSKa was born in1972 in Ryki. She lives and works in Warsaw. In 1993–1998, she studied paintingat the Pozna Academy o Fine Arts, obtaining a postgraduate degree rom theRijksakademie van Beeldende Kunstenin Amsterdam. Winner o the 2003Bâloise Art Prize at Art Basel and the2003 Polityka Passport. In 2007, sherepresented Poland at the 52nd International Art Exhibition in Venice withthe project 1:1. She is an author o spatial and architectonic installations andsculptures o modernist connotations,inspired by 1930s Polish constructivism,1960s and 1970s minimal and conceptual art, and People’s Republic o Polandera aesthetics. Her works have beenpresented in numerous solo exhibitions,e.g. at the Herzliya Museum o Contemporary Art, Israel; K21, Düsseldor; theNew York Museum o Modern Art, orSprengel Museum, Hannover, as well as

group ones, e.g. at MUMOK, Vienna;Centre Pompidou, Paris, or SculptureCenter, New York. She has also participated in the 8th Istanbul Biennial andManiesta 4 in Frankurt, amongst other events.

tatiaNa trouvé urodziła si w 1968w Cosenzy we Włoszech. Mieszka i pracuje w Paryżu. Studiowała w EcoleNationale Superiéure d’Art w Villa Arsonw Nicei. W 2001 otrzymała Prix Ricard,a w 2007 nagrod im. Marcela Duchampa. Zajmuje si rysunkiem, malarstwemi rzeźbą. W latach 1997–2007 zrealizowała cykl instalacji Bureau d’ActivitésImplicites (B.A.I), odnoszących si dotrudnych początkw bycia artystą. Tworzy przeskalowane obiekty oraz instalacje, ktre prezentuje w specjalnie zaaranżowanych przestrzeniach. Inspirujeją minimalizm i arte povera. Jej pracebyły prezentowane na licznych wystawach indywidualnych, m.in. w Kunsthaus Graz; Centre Pompidou i Palaisde Tokyo w Paryżu, oraz zbiorowychw Punta Della Dogana w Palazzo G rassiw Wenecji; MORI Art Museum w Tokio;Bergen Kunsthall. Uczestniczyła rwnieżw 29. Biennale w São Paulo i 52. Midzynarodowej Wystawie Sztuki w Wenecji.tatiaNa trouvé was born in 1968 inCosenza, Italy. She lives and works inParis. She holds a degree rom ÉcoleNationale Supérieure d’Art de la VillaArson in Nice. She is a winner o the2001 Prix Ricard and the 2007 MarcelDuchamp Prize. She practices drawing,painting, and sculpture. Between 19972007, she realised a series o installations, Bureau o Implicit Activities (B.A.I),devoted to the diicult beginnings obeing an artist. She creates overscaledobjects and installations which shepresents in specially arranged spaces.Her work is inormed by minimal artand arte povera. She has had numeroussolo exhibitions, e.g. at Kunsthaus Graz;Centre Pompidou, or Palais de Tokyo inParis, as well as participating in groupshows at venues such as Punta DellaDogana, Palazzo Grassi, Venice; MORIArt Museum, Tokyo, or Bergen Kunsthall.She has also participated in the 29thSão Paulo Biennial and the 52nd Inter

national Art Exhibition in Venice.

proGraMeduKacyjNytoWarZySZącyWyStaWie

11 mr 2012 (), . 12.15

Oprowadzanie kuratorskie:Maria Brewiskazbirka w holu głwnym,wstp w cenie biletu

17 mr 2012 (b), . 13.30

Wykład pro. WaldemaraBaraniewskiego Źródła rzeźby nowoczesnejWykład otwarty w ramachszkolenia dla nauczycieli Rzeźbawczoraj i dziś, organizowanegoprzez Warszawskie CentrumInnowacji EdukacyjnoSpołecznychi Szkole oraz Zacht.sala multimedialna, wstp wolny

20 mr 2012 (r), . 18

Pokaz trzech ilmw MaiThuPerret z cyklu An Evening o the Book:Holes and Neon, czarnobiały,niemy, 19’28’The Book, czarnobiały, niemy,15’33’’Dance o the Commas, czarnobiały, niemy, 10’44’’sala multimedialna, wstp wolny

 An Evening o a Book toprzygotowane na Biennalew Lyonie w 2007 roku trzy ilmynawiązujące do propagandowejsztuki z 1924 roku o tym samymtytule, do ktrej scenograii kostiumy stworzyła WarwaraStiepanowa. Nakrcone zostaływ The Kitchen w Nowym Jorku,a ich dekoracja inspirowanajest konstruktywistycznymirealizacjami Stiepanowej.

12 2012 (r), . 18

Koło Miłośnikw Sztuki, spotkaniez Raałem Dominikiemsala warsztatowa, wstp wolny

Raał Dominik, ur. 1985

w Warszawie. Dyplom w 2009w Pracowni Malarstwa LeonaTarasewicza w Akademii SztukPiknych w Warszawie. Członeki założyciel projektw i grupartystycznych: Fale Bałtyku(grupa perormerska wraz z UląNiemirską), Mebleks (www.mebleks.blogspot.com), Galactics(www.acebook.comgalactics).Mieszka i pracuje w Warszawie.

20 2012 (pą), . 12.15

Patrzeć/Zobaczyć. Sztukawspółczesna i seniorzy obowiązują zapisy:22 556 96 96 lub email:[email protected] w holu głwnym, wstpwolny

21 2012 (b), . 18

Spotkanie dyskusyjne z udziałem:Marii Brewiskiej, Fabio Cavallucciego, Agnieszki Tarasiuk,Stacha SzabłowskiegoModerator: Daniel Muzyczuksale wystawowe, wstp wolny

10 mj 2012 (r), . 18

Spotkanie na wystawiez Moniką SosnowskąProwadzenie: dr Gabriela Świtekzbirka w holu głwnym, wstpwolny

w rą r

młż

szczegły: www.zacheta.art.pl

educatioNalproGraMMeaccoMpaNyiNGthe exhiBitioN

11 Mr 2012 (s), 12.15

Curatorial guided tour:Maria Brewiskameeting in the main hall,admission included in entranceee

17 Mr 2012 (sr), 1.30 p.m.

Lecture by Proessor WaldemarBaraniewski Origins o ModernSculptureThis open lecture is part o theteacher education programmeSculpture Yesterday and Today organised jointly by the WarsawCentre or Educational and Socialinnovation and Training andZachta National Gallery o Artmultimedia room, admission ree

20 Mr 2012 (t), 6 p.m.

Film screening o 3 ilms oMaiThu Perret rom An Eveningo the Book series:Holes and Neon, bw, silent, 19’28’’The Book, bw, silent, 15’33’’Dance o the Commas, bw, silent,10’44’’multimedia room, admission ree

 An Evening o the Book comprises

three ilms, originally producedor the Lyon Biennale in 2007,which reer to the 1924 agitpropplay o the same title with set andcostumes designed by VarvaraStepanova. The ilms were shot onlocation at The Kitchen, New York,and eature set design and propsinspired by Stepanova’s work.

12 apr 2012 (tr), 6 p.m.

Art Lovers Club, meeting withRaał Dominikworkshop room, admission ree

Raał Dominik, born 1985 inWarsaw. Graduated rom LeonTarasewicz’s Painting Studio atWarsaw Academy o Fine Arts in

2009. Participant and cooundero artistic groups and project: FaleBałtyku (perormers group withUla Niemirska), Mebleks (www.mebleks.blogspot.com), Galactics(www.acebook.comgalactics).Lives and works in Warsaw.

20 apr 2012 (fr), 12.15

Look/See. Contemporary Art andSeniorsby signup only,phone 22 556 96 96 or email:[email protected] in the main halladmission ree

21 apr 2012 (sr), 6 p.m.

Discussion with: Maria Brewiska,

Fabio Cavallucci, AgnieszkaTarasiuk, Stach SzabłowskiModerator: Daniel Muzyczukexhibitions rooms, admission ree

10 M 2012 (tr), 6 p.m.

Meeting at the exhibition withMonika SosnowskaModerator: Gabriela Świtek, Ph.D.meeting in the main hall,admission ree

exb mp b r

p r r, ,

details at www.zacheta.art.pl

Martin Boycethea DjorDjaDzeKasia FuDaKowsKijerzy GoliszewsKiwaDe GuytonMai-thu PerretMoniKa sosnowsKatatiana trouvé

Zachta Narodowa Galeria SztukiZachta National Gallery o Artpl. Małachowskiego 300-916 WarszawaDYREKTOR / DIRECTOR

Hanna Wrblewska

WYSTAWA / EXHIBITION

10 marca 13 maja 201210th March 13th May 2012

KURATOR / CURATOR

Maria BrewiskaWSPóŁPRACA / ASSISTANT CURATOR

Katarzyna KołodziejREALIZACJA / EXECUTION

Krystyna Sielska i zespł and teamPROGRAM EDUKACYJNY / EDUCATIONAL PROGRAMME

Anna Zdzieborska

SPECJALNE PODZIęKOWANIA ZA WYPOŻYCZENIE PRAC

NA WYSTAWę DLA / SPECIAL THANKS FOR LOANING THE

WORKS FOR THE EXHIBITION TO:

Chert, BerlinFRAC BourgogneGalerie Barbara Weiss, BerlinGalerie Gisela Capitain, Kolonia CologneGalerie Francesca Pia, Zurych ZürichGalerie Perrotin, Paryż ParisGalerie PrazDelavallade, Paryż ParisJohnen Galerie, Berlinoraz andAnne & Michel Delosse, Belgia BelgiumValeria & Gregorio Napoleone, Londyn

Londonkolekcjonerw prywatnych (Izrael,Austria, Szwajcaria) private collections(Israel, Austria, Switzerland)

FOLDER

PROJEKT GRAFICZNY / GRAPHIC DESIGN:

Grzegorz LaszukK+S

REDAKCJA / EDITING:

Jolanta PiekosTŁUMACZENIE / TRANSLATION:

Marcin Wawrzyczak,Krzyszto KościuczukŁAMANIE / LAYOUT:

Krzyszto Łukawski

DRUK / PRINTED BY

ARW A. Grzegorczyk, Stare Babice

© Zachta Narodowa Galeria Sztuki,Warszawa 2012

Teksty Marii Brewiskiej i Karola

Sienkiewicza dostpne na licencjiCreative Commons Uznanie autorstwaNa tych samych warunkach 3.0 Polska.Treść licencji na stronie:http:creativecommons.orglicensesbysa3.0pllegalcodeTexts by Maria Brewiska and KarolSienkiewicz are licensed undera CC-BY-SA 3.0 Polska licence. Detailso the licence are available on the site:http:creativecommons.orglicensesbysa3.0

sponsorzy wernisażu /

sponsors of the opening reception

sponsorzy galerii /

sponsors of the gallery

patroni medialni / media patronage