nphjournal1 3 · hsdksddicssfzfdzb 89 1 3 the development of dengue hemorrhagic fever caring model...

10
88 วารสารโรงพยาบาลนครพนม NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL Volume 1 No. 3 Original article การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยไข้เลือดออก โรงพยาบาลโพนสวรรค์ จังหวัดนครพนม นางกุลธินี บัวเผื่อน ป.พ.ส.กลุ่มการพยาบาล โรงพยาบาลโพนสวรรค์ บทคัดย่อ การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการดูแลผู ้ไข้เลือดออก การประเมินผลลัพธ์ ด้านความรู ้ และผลการด�าเนินงานตามแนวปฏิบัติการพยาบาลโรคไข้เลือดออก ประชากรที่ท�าการศึกษาคือ พยาบาลวิชาชีพ กลุ่มงานการพยาบาล โรงพยาบาลโพนสวรรค์ จ�านวน 39 คน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษามี 2 ประเภท คือ 1) เครื่องมือทีใช้ในการพัฒนา คือ การศึกษาข้อมูลระบบการดูแลผู้ป่วยไข้เลือดออกและการประชุมเชิงปฏิบัติการดูแลผู้ป่วยไข้เลือดออก ในโรงพยาบาลชุมชน 2) เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล คือ แบบทดสอบความรู้เรื่องการดูแลผู้ป่วยไข้เลือดออกก่อน และหลังการประชุม และแบบด�าเนินการปฏิบัติกิจกรรมพยาบาลการดูแลผู ้ป่วยไข้เลือดออก โรงพยาบาลโพนสวรรค์ ซึ่งแบบ รวบรวมข้อมูลทั้งสองฉบับมีค่าความเที่ยง 0.87 และ 0.82 ตามล�าดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยค่าเฉลี่ยและร้อยละ ผลการศึกษาวิจัยพบว่า (1) การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยไข้เลือดออกครอบคลุมการปฏิบัติกิจกรรมการดูแล ผู ้ป่วยตามมาตรฐาน (2) ก่อนการประชุมเชิงปฏิบัติการ พยาบาลมีความรู ้อยู ่ในระดับปานกลาง ค่าเฉลี่ยคะแนนเท่ากับ 13.38 คะแนน หลังการประชุมเชิงปฏิบัติการ พยาบาลมีความรู้อยู่ในระดับสูง ค่าเฉลี่ยคะแนนเท่ากับ 16.14 คะแนน (3) การ ด�าเนินงานตามแนวปฏิบัติการดูแลผู ้ป่วยโรคไข้เลือดออก มีการปฏิบัติตามแนวทางครอบคลุมเฉลี่ยร้อยละ 94.11 และผลลัพธ์ ด้านคุณภาพการดูแล ได้แก่ ไม่พบอัตราการเสียชีวิตของผู้ป่วยโรคไข้เลือดออก อัตราการเกิดน�้าเกิน ลดลงจาก ร้อยละ 5.88 เป็นร้อยละ 2.94 และร้อยละ 0 ในเดือนพฤษภาคม มิถุนายน และกรกฎาคม ตามล�าดับ อัตราการเกิดภาวะช็อกเกรด 4 จากเดิมร้อยละ 2.94 คงที่ที่ร้อยละ 2.94 และลดลงเป็นร้อยละ 0 ในเดือนพฤษภาคม มิถุนายน และกรกฎาคม ตามล�าดับ อัตราการใช้ CPG/CNPG เพิ่มขึ้น จากร้อยละ 83 เป็นร้อยละ 95 และร้อยละ 100 ในเดือนพฤษภาคมมิถุนายนและ กรกฎาคม ตามล�าดับ .................................................................................................................................................................................................................................. ค�ำส�ำคัญ: กำรพัฒนำรูปแบบกำรดูแลผู้ป่วยไข้เลือดออก

Upload: others

Post on 06-Feb-2020

5 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: NPHJournal1 3 · hsdksddIcssfZFdZb 89 1 3 The Development of Dengue Hemorrhagic Fever Caring Model in Phonsawan Hospital Nakhonphanom Province Kunthinee Buaphuen, …

88 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

Original article

การพฒนารปแบบการดแลผปวยไขเลอดออก โรงพยาบาลโพนสวรรค

จงหวดนครพนม

นางกลธน บวเผอน ป.พ.ส.กลมการพยาบาล โรงพยาบาลโพนสวรรค

บทคดยอ

การศกษานเปนการวจยเชงปฏบตการมวตถประสงคเพอพฒนารปแบบการดแลผไขเลอดออกการประเมนผลลพธ

ดานความรและผลการด�าเนนงานตามแนวปฏบตการพยาบาลโรคไขเลอดออกประชากรทท�าการศกษาคอพยาบาลวชาชพ

กลมงานการพยาบาลโรงพยาบาลโพนสวรรคจ�านวน39คนเครองมอทใชในการศกษาม2ประเภทคอ1)เครองมอท

ใชในการพฒนา คอ การศกษาขอมลระบบการดแลผปวยไขเลอดออกและการประชมเชงปฏบตการดแลผปวยไขเลอดออก

ในโรงพยาบาลชมชน 2) เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล คอ แบบทดสอบความรเรองการดแลผปวยไขเลอดออกกอน

และหลงการประชมและแบบด�าเนนการปฏบตกจกรรมพยาบาลการดแลผปวยไขเลอดออกโรงพยาบาลโพนสวรรคซงแบบ

รวบรวมขอมลทงสองฉบบมคาความเทยง0.87และ0.82ตามล�าดบวเคราะหขอมลดวยคาเฉลยและรอยละ

ผลการศกษาวจยพบวา (1) การพฒนารปแบบการดแลผปวยไขเลอดออกครอบคลมการปฏบตกจกรรมการดแล

ผปวยตามมาตรฐาน(2)กอนการประชมเชงปฏบตการพยาบาลมความรอยในระดบปานกลางคาเฉลยคะแนนเทากบ13.38

คะแนน หลงการประชมเชงปฏบตการพยาบาลมความรอยในระดบสง คาเฉลยคะแนนเทากบ 16.14 คะแนน (3) การ

ด�าเนนงานตามแนวปฏบตการดแลผปวยโรคไขเลอดออกมการปฏบตตามแนวทางครอบคลมเฉลยรอยละ94.11และผลลพธ

ดานคณภาพการดแลไดแกไมพบอตราการเสยชวตของผปวยโรคไขเลอดออกอตราการเกดน�าเกนลดลงจากรอยละ5.88

เปนรอยละ2.94และรอยละ0 ในเดอนพฤษภาคมมถนายนและกรกฎาคมตามล�าดบอตราการเกดภาวะชอกเกรด4

จากเดมรอยละ2.94คงททรอยละ2.94และลดลงเปนรอยละ0ในเดอนพฤษภาคมมถนายนและกรกฎาคมตามล�าดบ

อตราการใช CPG/CNPG เพมขน จากรอยละ 83 เปนรอยละ 95 และรอยละ 100 ในเดอนพฤษภาคมมถนายนและ

กรกฎาคมตามล�าดบ

..................................................................................................................................................................................................................................

ค�ำส�ำคญ: กำรพฒนำรปแบบกำรดแลผปวยไขเลอดออก

Page 2: NPHJournal1 3 · hsdksddIcssfZFdZb 89 1 3 The Development of Dengue Hemorrhagic Fever Caring Model in Phonsawan Hospital Nakhonphanom Province Kunthinee Buaphuen, …

89 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

The Development of Dengue Hemorrhagic Fever Caring

Model in Phonsawan Hospital Nakhonphanom Province

Kunthinee Buaphuen, Dip. in Nursing and Midwifery, M.N.S. (Nursing Administration)

Department of Nurse Phonsawan Hospital.

Abstract

ThepurposeofthisactionresearchwastodevelopmentofDenguehemorrhagicfevercaring

model, evaluate outcomes of knowledge and the results of nursing practice guideline for Dengue

hemorrhagic fever inPhonsawanHospital,NakhonPhanomProvince.Thesubjectsofthisstudywere

39nurseswhoworkedat thenursingdepartment.The toolsconsistedof1)Tostudiedcaresystem

of Dengue hemorrhagic fever andworkshop project topic Dengue hemorrhagic fever in community

hospital 2) Data collection toolswere pretest and posttest and nursing practice guideline. The test

andnursingpracticeguidelinewerechecked for reliabilitybyCronbach’sAlphaCoefficien.The relia-

bilitywere0.87and0.82respectively.Thedatawereanalyzedbyaveragesandpercentages.

Theresultsofthisresearchsuggestedthat1)Denguehemorrhagicfevercaremodelincluding

standardnursingpracticeguideline.2)TheresultsfromstudyshowthatbeforeworkshoptheNursing

knowledgewas inmediumlevel, themeanscorewas13.38 .AfterworkshopstheNursingknowledge

was inhigherlevel,themeanscorewas16.14.3)Thecomplianceactivitieswiththenursingpractice

guidelinefordenguehemorrhagicfevercovering94.11percent.Includingqualityofcare.Mortalityrate

ofDenguehemorrhagicfeverdecreasefrom1to0 inMayandJunerespectively.The incidencerate

ofHypervolemiafrom5.88percentto2.94percentand0percentinMayJuneandJulyrespectively.

The incidence rateof shock grade 4 from2.94percent to 2.94percent and0percent inMay June

andJulyrespectively.ThecomplianceactivitiesofCPGfrom83percentto95percentand100percent

inMayJuneandJulyrespectively.

..................................................................................................................................................................................................................................

Keywords: Development of Dengue Hemorrhagic Fever Caring Model

Page 3: NPHJournal1 3 · hsdksddIcssfZFdZb 89 1 3 The Development of Dengue Hemorrhagic Fever Caring Model in Phonsawan Hospital Nakhonphanom Province Kunthinee Buaphuen, …

90 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

บทน�าไขเลอดออก เปนปญหาส�าคญทางสาธารณสขท

ส�าคญของประเทศในประเทศไทยมรายงานการระบาดของ

โรคไขเลอดออกมานานกวา50ปปจจยทมความส�าคญตอ

การแพรกระจายของโรคมความซบซอนและแตกตางกนใน

แตละพนท ไดแก ภมตานทานของประชากร ชนดของเชอ

ไวรสเดงก ความหนาแนนของประชากรและการเคลอนยาย

สภาพภมอากาศ ชนดของยงพาหะ การขาดความร ความ

เขาใจ และความตระหนกของประชาชนในการทจะก�าจด

แหลงเพาะพนธลกน�ายงลายอยางตอเนองและจรงจงตงแต

วนท1มกราคมถงวนท27พฤษภาคม2556พบวาอ�าเภอ

โพนสวรรคมอตราผปวยตอแสนคนสงสดอตราปวยเทากบ

303.34 ตอประชากรแสนคน จากสถตหอผปวยพบวาม

ผปวยไขเลอดออกเพมขนเรอยๆ สงสดในเดอนเมษายนถง

121รายผปวยในเกอบ2ใน3เปนผปวยไขเลอดออกและ

พบผปวยไขเลอดออกสงตอไปทโรงพยาบาลนครพนมเสยชวต

ในเวลาตอมาจงนบวาเปนโรคทมอตราปวยและอตราตายสง

ขนจากเดม สาเหตจากความรนแรงของโรคและภาวะ

แทรกซอน ไดแก ภาวะชอกนาน ภาวะน�าเกน ภาวะเลอด

ออกมากและความผดปกตทางสมอง ซงภาวะแทรกซอน

เหลานสามารถปองกนไมใหเกดหรอลดความรนแรงไดท�าให

ต องเพมอตราก�าลงในการดแล พบว าพยาบาลขาด

ประสบการณการดแลผ ปวยไขเลอดออกเนองจากเปน

พยาบาลทพงจบการศกษาใหมและพยาบาลจากหนวยบรการ

อน เชน จากงานผปวยนอก งานผปวยอบตเหตและฉกเฉน

และงานหองคลอดอกทงผปวยมระดบความรนแรงทตางกน

ท�าใหยากตอการดแลการใชแนวทางในการรกษา(CPG)ยง

ไมไดใชอยางเตมทท�าใหแนวทางการดแลผปวยไมเปนไปตาม

เกณฑมาตรฐานซงผศกษาจงเหนความส�าคญในการพฒนา

ระบบการดแลผปวยไขเลอดออกใหไดคณภาพตามมาตรฐาน

เพอน�ามาใชในการดแลผปวยไขเลอดออกใหผปวยปลอดภย

เพอลดการเกดภาวะแทรกซอนและลดอตราตาย

วตถประสงคการศกษา1. เพอพฒนารปแบบการดแลผปวยไขเลอดออก

โรงพยาบาลโพนสวรรคจงหวดนครพนม

2. เพอพฒนาความรและทกษะการดแลผปวยไข

เลอดออก

3. เพอศกษาผลลพธการดแลผปวยไขเลอดออก

ขอบเขตการศกษาด�าเนนการศกษาการดผปวยไขเลอดออกทเขารบ

การรกษาในหอผปวยใน โรงพยาบาลโพนสวรรค โดยศกษา

ตงแตแรกรบจากจดคดกรองผปวยนอก ผปวยอบตเหตและ

ฉกเฉนในเดอนมถนายน2556

ค�าจ�ากดความ1. ผรบบรการหมายถงผปวยไขเลอดออกซงรวม

ทงไขเลอดออกเดงก (Dengue fever) ไขเลอดออก

(Denguehemorrhagic fever)และไขเลอดออกทมภาวะ

ชอก(Dengueshocksyndrome)ทมารบบรการในเดอน

มถนายน2556

2. การพฒนาระบบการดแลผปวยไขเลอดออก

โรงพยาบาลโพนสวรรค จงหวดนครพนม หมายถง การ

ปรบปรงหรอเปลยนแปลงระบบการด�าเนนงานการดแลผปวย

ไขเลอดออกโดยพฒนาตามแนวทางการวนจฉยและรกษาโรค

ไขเลอดออกเดงก ฉบบปรบปรง กระทรวงสาธารณสข

ป2551

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1. การด�าเนนงานการดแลผปวยไขเลอดออกโรง

พยาบาลโพนสวรรคมการด�าเนนงานอยางเปนระบบท�าใหเกด

ความเชอมนทงผใหบรการและผรบบรการ

2. เพอเปนแนวทางในการพฒนาระบบบรการใน

คลนกอนๆของโรงพยาบาลโพนสวรรคตอไป

วธด�าเนนการวจยการศกษาครงน เปนการพฒนารปแบบการดแล

ผปวยไขเลอดออกโรงพยาบาลโพนสวรรคจงหวดนครพนม

คอการพฒนาดานบคลากรดานระบบรการและการพฒนา

ดานกายภาพคออาคารสถานทโดยมวตถประสงคเพอพฒนา

รปแบบการดแลผปวยไขเลอดออกโรงพยาบาลโพนสวรรค

Page 4: NPHJournal1 3 · hsdksddIcssfZFdZb 89 1 3 The Development of Dengue Hemorrhagic Fever Caring Model in Phonsawan Hospital Nakhonphanom Province Kunthinee Buaphuen, …

91 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

ประชากรทใชในการศกษาครงนเปนพยาบาล

วชาชพทปฏบตงานในการดแลผ ปวยไขเลอดออก กลม

งานการพยาบาลโรงพยาบาลโพนสวรรคจ�านวน39คน

เครองมอทใชในการศกษาเครองมอทใชในการศกษาประกอบดวย2สวนคอ

1) เครองมอทใชในการพฒนารปแบบการดแลผปวยไขเลอด

ออก ไดแก การประชมเชงปฏบตการเรองการดแลรกษาผ

ปวยไขเลอดออกในโรงพยาบาลชมชน และการประชมกลม

เพอหารปแบบการดแลผปวยไขเลอดออกและ2)เครองมอ

ทใชในการเกบรวบรวมขอมลไดแกแบบทดสอบความรเรอง

การดแลผปวยไขเลอดออกจ�านวน20ขอโดยทดสอบกอน

และหลงการประชม และแบบประเมนการปฏบตงานตาม

แนวทางการดแลผปวยไขเลอดออกโรงพยาบาลโพนสวรรค

คาความตรงของเนอหา(contentvalidity)ของ

แบบทดสอบความรแบบประเมนการปฏบตงานตามแนวทาง

การดแลผปวยไขเลอดออก มคา IOC เทากบ 0.83 และ

0.85 ตามล�าดบ มคาความเชอมนโดยใชสตรสมประสทธ

แอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s alpha coefficient)

เทากบ0.87และ0.82ตามล�าดบการวเคราะหขอมลของ

แบบทดสอบความรและแบบประเมนการปฏบตงานตาม

แนวทางการดแลผปวยไขเลอดออก วเคราะหโดยใชสถต

แจกแจงความถรอยละและคาเฉลย

ผลการศกษาสวนท 1 ขอมลสวนบคคล กลมตวอยางทศกษา

เปนพยาบาลวชาชพจ�านวน39คนเพศหญงรอยละ87.18

และมอายระหวาง 31 – 35 ป รอยละ 23.80 สถานภาพ

สมรสรอยละ56.41วฒการศกษาปรญญาตรรอยละ87.18

แผนกทปฏบตงานในปจจบนปฏบตงานทงานผปวยอบตเหต

และฉกเฉน รอยละ 33.33 เทากบงานผปวยในคอ รอยละ

33.33 ต�าแหนงในปจจบนเปนพยาบาลวชาชพช�านาญการ

รอยละ 51.28 รองลงมาเปนพยาบาลวชาชพปฏบตการ

รอยละ 28.21 ประสบการณในการปฏบตงาน ระยะเวลา

มากกวา 10 ป รอยละ 38.46 และประสบการณการเขา

ประชม/อบรมเรองไขเลอดออกสวนใหญเคยเขารบการอบรม

รอยละ76.92ไมเคยเขารบการอบรมรอยละ23.08ซงจะ

เปนเจาหนาทจบใหม

ตารางท 1 เปรยบเทยบคาคะแนนจากการทดสอบความรของบคลากรโดยใชแบบทดสอบเรองการดแลผปวย

ไขเลอดออกN=39

ผรบการทดสอบคะแนนกอนการอบรม คะแนนหลงการอบรม

คะแนน คดเปนรอยละ คะแนน คดเปนรอยละ

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

12

14

13

14

15

11

14

15

12

14

60

70

65

70

75

55

70

75

60

70

15

16

16

18

17

13

16

19

14

15

75

80

80

90

85

65

80

95

70

75

Page 5: NPHJournal1 3 · hsdksddIcssfZFdZb 89 1 3 The Development of Dengue Hemorrhagic Fever Caring Model in Phonsawan Hospital Nakhonphanom Province Kunthinee Buaphuen, …

92 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

ตารางท 1 เปรยบเทยบคาคะแนนจากการทดสอบความรของบคลากรโดยใชแบบทดสอบเรองการดแลผปวย

ไขเลอดออกN=39(ตอ)

ผรบการทดสอบคะแนนกอนการอบรม คะแนนหลงการอบรม

คะแนน คดเปนรอยละ คะแนน คดเปนรอยละ

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

20

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

11

13

14

13

12

13

14

16

12

15

13

12

14

13

12

15

14

10

12

12

11

12

10

14

15

12

15

12

14

13

55

65

70

65

60

65

70

80

60

75

65

60

70

65

60

75

70

50

60

60

55

60

50

70

75

60

75

60

70

65

16

17

15

16

14

15

17

-

15

16

15

-

17

15

15

18

16

14

16

14

15

14

15

16

17

14

16

17

16

17

80

85

75

80

70

75

85

-

75

80

75

-

85

75

75

90

80

70

80

70

75

70

75

80

85

70

80

85

80

85

Page 6: NPHJournal1 3 · hsdksddIcssfZFdZb 89 1 3 The Development of Dengue Hemorrhagic Fever Caring Model in Phonsawan Hospital Nakhonphanom Province Kunthinee Buaphuen, …

93 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

จากตารางท1แสดงใหเหนวาคะแนนการทดสอบความรของ

บคลากรพยาบาลโดยใชแบบทดสอบเรองการดแลผปวยไข

เลอดออกพบวา คาคะแนนเฉลยกอนการอบรม = 13.38

คะแนน พยาบาลมความร อย ในระดบปานกลาง และ

คาคะแนนเฉลยหลงการอบรม=16.14คะแนนพยาบาลม

ความรอยในระดบสง

ตารางท 2 จ�านวนรอยละของการด�าเนนกจกรรมปฏบตการพยาบาลการดแลผปวยไขเลอดออกโรงพยาบาลโพนสวรรค

กจกรรมการดแลผปวยไขเลอดออก

ปฏบต ไมปฏบต

จ�านวน

(ครง)

รอยละ จ�านวน

(ครง)

รอยละ

1. จดคดกรองและหองฉกเฉน

ผปวยทมาดวยไขสงลอยเฉยบพลนมากกวา48ชวโมง

ปวดศรษะปวดตาปวดกลามเนอกระดกมผนมเลอดออก

1. วดสญญาณชพ

2. ซกประวตทวไปและซกประวตเพมเตมโดยใชแบบซก

ประวตในผปวยสงสยไขเลอดออกทเฉพาะ

3. Tourniquettest

4. Completebloodcount

5. จดใหเปนผปวยระบบFasttractเขาตรวจ

6. แจกใบค�าแนะน�าผปวยและผปกครองทสงสยวาจะ

เปนไขเลอดออกและอาการทตองมาพบแพทยทนท

7. รายงานทมSRRT

2.งานผปวยใน

1. แยกผปวยสงสยหรอวนจฉยเปนไขเลอดออกโดยมการ

จดโซนเฉพาะ

2. จดท�าสญลกษณสเพอชวยแยกระยะผปวยไขเลอดออก

ใหงายตอการดแลแขวนไวทเตยงผปวยไดแก

สเหลอง แทนระยะไขการวดvitalsignsทก4

ชวโมงท�าTourniquettestถาผลการตรวจครงกอนยงให

ผลลบดCBCวนละครงถาไขวนท3ขนไป

สชมพ แทนระยะไขลดแตไมมภาวะชอกอาจ

มการเพมหรอไมเพมของHctการวดvitalsignsทก2

ชวโมงเจาะHctอยางนอยทก4-6ชวโมงจนอาการคงทหรอ

แนใจวาไมมภาวะชอกรวมระยะเวลาobserve24ชวโมง

CBCทกวนหรอตามขอบงช

72

68

67

67

63

54

45

30

34

34

34

100

94.44

93.05

93.05

87.5

100

100

88.24

100

100

100

-

4

5

5

9

0

0

4

0

0

0

-

5.55

6.94

6.94

12.5

-

0

11.76

0

0

0

Page 7: NPHJournal1 3 · hsdksddIcssfZFdZb 89 1 3 The Development of Dengue Hemorrhagic Fever Caring Model in Phonsawan Hospital Nakhonphanom Province Kunthinee Buaphuen, …

94 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

ตารางท 2 จ�านวนรอยละของการด�าเนนกจกรรมปฏบตการพยาบาลการดแลผปวยไขเลอดออกโรงพยาบาลโพนสวรรค(ตอ)

กจกรรมการดแลผปวยไขเลอดออก

ปฏบต ไมปฏบต

จ�านวน

(ครง)

รอยละ จ�านวน

(ครง)

รอยละ

สแดงแทนระยะวกฤตการวดvitalsignsทก5-15

นาทจนกวาผปวยจะมอาการคงทหลงจากนนวดvitalsigns

ทก 1-2 ชวโมง เจาะ Hct ทก 4-6 ชวโมง ในรายทมเลอด

ออกมากหรอสงสยวามเลอดออกภายใน เจาะHctทก1-2

ชวโมงCBCทกวนหรอตามขอบงช

สเขยวแทนระยะพกฟนการวดvitalsignsทก4

ชวโมงCBCทกวนหรอตามขอบงช

3. การบนทกปรมาณน�าเขา-ออกจากรางกาย

4. เฝาระวงอาการส�าคญทตองรายงานแพทยทนทไดแก

-คลนไส

-อาเจยน/ปวดทองมาก

-ทองอด

-ไมรบประทานอาหาร

-ซม

-โวยวายกระสบกระสาย

-มเลอดออก

-ปลายมอปลายเทาเยน

-Capillaryrefill≥2SEC

-ตวลาย

-หายใจหอบเหนอย

-อจจาระด�า

-ปสสาวะออกนอยกวา0.5cc/kg/hr

-Hctเพมขนหรอลดลง≥3%

-Pulsepressure≤20mm.Hg

8. ใหการดแลโดยทมสหสาขาวชาชพตามCPG/CNPG

9. ระบบconsultกบแพทยเฉพาะทางโรงพยาบาลนครพนม

กมารแพทย

อายรแพทย

10. แจกเอกสารการใหค�าแนะน�าการดแลผปวยหลงจากกลบ

บาน

34

34

34

2

2

4

5

9

0

5

6

8

18

1

3

13

3

19

34

5

34

100

100

100

66.67

100

80

71.43

100

0

100

100

100

94.74

100

100

100

100

100

100

100

100

0

0

0

1

0

1

2

0

0

0

0

0

1

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

33.33

0

20

28.57

0

0

0

0

0

5.26

0

0

0

0

0

0

0

0

Page 8: NPHJournal1 3 · hsdksddIcssfZFdZb 89 1 3 The Development of Dengue Hemorrhagic Fever Caring Model in Phonsawan Hospital Nakhonphanom Province Kunthinee Buaphuen, …

95 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

จากตารางท 2 การด�าเนนกจกรรมปฏบตการ

พยาบาลการดแลผปวยไขเลอดออกโรงพยาบาลโพนสวรรค

ทงหมด2จดดงน

1. จดคดกรองและหองฉกเฉนกจกรรมดแล

ไขเลอดออกการปฏบตการพยาบาล พบวา ผ ปวยทมา

ดวยไขสงลอยเฉยบพลนมากกวา 48 ชวโมง ปวดศรษะ

ปวดตาปวดกลามเนอกระดกมผนมเลอดออกมการด�าเนน

การวดสญญาณชพ มการแจกใบค�าแนะน�าผ ป วยและ

ผปกครองทสงสยวาจะเปนไขเลอดออกและอาการทตองมา

พบแพทยทนทรอยละ100สวนกจกรรมTourniquettest,

จดใหเปนผปวยระบบ Fast tract เขาตรวจการซกประวต

ทวไป รอยละ94.12 เทากน และซกประวตเพมเตมโดยใช

แบบซกประวต ในผ ป วยสงสยไข เลอดออกท เฉพาะ,

Complete blood count (CBC) รอยละ 88.24 และ

82.35 ซงการซกประวตและการตรวจ CBC สามารถทจะ

บอกไดวาผปวยอยระยะใดของโรคซงจะน�าไปสการวางแผน

การดแลเฝาระวงตอไปผปวยอาจมาดวยไขแตมโรคอนๆรวม

ดวยไมเหมอนอาการไขเลอดออก

2. งานผปวยในพบวาจดท�าสญลกษณสเพอชวยแยก

ระยะผปวยไขเลอดออกใหงายตอการดแลแขวนไวทเสา

น�าเกลอผปวย ไดแก ครบทง 3 โซน, การบนทกปรมาณ

น�าเขา-ออกจากรางกายและมการรายงานอาการส�าคญแก

แพทยคดเปนรอยละ100

ตารางท 2 ตวชวดทส�าคญและผลลพธการด�าเนนงาน

ตวชวด เปาหมาย พฤษภาคม มถนายน กรกฎาคม สงหาคม

1.อตราการเกดน�าเกน 1% 5.88

(2ราย)

2.94

(1ราย)

0 0

2.อตราการเกดภาวะชอกเกรด4 0 2.94

(1ราย)

2.94

(1ราย)

0 0

3. อตราปวยตายของผปวยไขเลอดออก 0 1.28

(1ราย)

0 0 0

4.อตราการใชCPG/CNPG 100% 83 95 100 100

จากตารางท 3การประเมนผลลพธทเกดขนภายหลงการใช

รปแบบการดแลผปวยไขเลอดออก โรงพยาบาลโพนสวรรค

การพฒนารปแบบการดแลผปวยไขเลอดออก โรงพยาบาล

โพนสวรรค ไดน�าไปทดลองใชเปนเวลา 1 เดอน พบวา

ผลลพธการดแลผปวยไขเลอดออกตามตวชวดพบอตราการ

เกดน�าเกน จ�านวน 1 ราย คดเปนรอยละ 2.94, อตรา

การเกดภาวะชอกเกรด 4 จ�านวน 1 ราย คดเปนรอยละ

2.94,ไมพบผปวยตายและพบวามอตราการใชCPG/CNPG

100%

Page 9: NPHJournal1 3 · hsdksddIcssfZFdZb 89 1 3 The Development of Dengue Hemorrhagic Fever Caring Model in Phonsawan Hospital Nakhonphanom Province Kunthinee Buaphuen, …

96 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

อภปรายผล การพฒนารปแบบการดแลผ ป วยไขเลอดออก

โรงพยาบาลโพนสวรรค

1.การพฒนาบคลากรในการประชมท�าใหไดรบการ

เพมพนความร การไดแลกเปลยนกบผ ทรงคณวฒ ผ ม

ประสบการณ เชน ศาสตราจารยคลนก แพทยหญงศรเพญ

กลยาณรจสามารถน�าความรมาปรบใชในโรงพยาบาลชมชน

ไดตามบรบท

2. ความรเรองการดแลรกษาผปวยโรคไขเลอดออก

กอนและหลงการประชมเชงปฏบตการ พบวาหลงจากผาน

การประชมมคะแนนความร อย ระดบสง สามารถพฒนา

ความร ทเปนสวนส�าคญทจะกอใหเกดความเขาใจ เพม

แรงจงใจทจะปฏบตการมความรทถกตองจะท�าใหสามารถ

ปฏบตงานไดจรง

3. การด�าเนนกจกรรมปฏบตการพยาบาลการดแล

ผปวยไขเลอดออกโรงพยาบาลโพนสวรรคทงหมด2จดดงน

3.1จดคดกรองและหองฉกเฉนกจกรรม

ดแลไขเลอดออกการปฏบตการพยาบาล พบวา ผปวยทมา

ดวยไขสงลอยเฉยบพลน มากกวา 48 ชวโมง ปวดศรษะ

ปวดตาปวดกลามเนอกระดกมผนมเลอดออกมการด�าเนน

การ วดสญญาณชพ มการแจกใบค�าแนะน�าผ ปวยและ

ผปกครองทสงสยวาจะเปนไขเลอดออกและอาการทตองมา

พบแพทยทนทรอยละ100สวนกจกรรมTourniquettest,

จดใหเปนผปวยระบบ Fast tract เขาตรวจการซกประวต

ทวไป รอยละ94.12 เทากน และซกประวตเพมเตมโดยใช

แบบซกประวต ในผ ป วยสงสยไข เลอดออกทเฉพาะ,

Completebloodcountรอยละ88.24และ82.35ซง

การซกประวตและการตรวจ CBC สามารถทจะบอกไดวา

ผปวยอยระยะใดของโรคซงจะน�าไปสการวางแผนการดแล

เฝาระวงตอไป ผปวยอาจมาดวยไขแตมโรคอนๆ รวมดวย

ไมเหมอนอาการไขเลอดออก

3.2 งานผปวยในพบวาจดท�าสญลกษณ

สเพอชวยแยกระยะผปวยไขเลอดออก ใหงายตอการดแล

แขวนไวทเสาน�าเกลอผปวยไดแกครบทง3โซน,การบนทก

ปรมาณน�าเขา-ออกจากรางกาย และมการรายงานอาการ

ส�าคญแกแพทย คดเป นร อยละ 100 สอดคลองกบ

วนดา แสนพก (2556)11 การจดโซนการดแลผ ป วย

ไขเลอดออกงายตอการสงเกตและตดตามซงไดเพมการท�า

สญลกษณสเขาไปดวย สามารถทจะแยกผปวยไดทนทและ

รวดเรว

4. การประเมนผลลพธทเกดขนภายหลงการใช

รปแบบการดแลผปวยไขเลอดออก โรงพยาบาลโพนสวรรค

พบวา ผลลพธทไดจากการปฏบตการดแลผปวย นอกจาก

จะไดรบความรและน�าสการปฏบตสามารถน�าไปปฏบตไดจรง

และเปนการเฝาระวงอาการทไมพงประสงคทจะเกดขน

พบวาผลลพธการดแลผ ป วยไขเลอดออก ตามตวชวด

พบอตราการเกดน�าเกนจ�านวน1รายคดเปนรอยละ2.94,

อตราการเกดภาวะชอกเกรด 4 จ�านวน 1 ราย คดเปน

รอยละ 2.94 , ไมพบผปวยตายไขเลอดออก และพบวาม

อตราการใชCPG/CNPG100%อนเนองจากการพฒนา

ความรและมแบบบนทกทชดเจน สามารถตรวจสอบไดใน

แตเวรบคลากรมความมนใจในการใหบรการผรบบรการเกด

ความเชอมน จะเหนไดจากเดอนทาย ๆ ของการทดลองใช

จะไมพบอบตการณดงกลาว

ขอเสนอแนะควรมการปฏบตอย างต อเนองเมอมผ ป วย

ไขเลอดออกเพอใชในการดแล เฝาระวง และมการดกจบ

อาการทไมพงประสงคไดทนท ควรมการประเมนผลเพอ

เปรยบเทยบการพฒนาวามความคงอยของการพฒนามาก

นอยหรอไม เพอพฒนางานระบบในมอยตอไปอนคงไวซง

คณภาพในการบรการอกทงการพฒนาศกยภาพของบคลากร

อยางตอเนองแมไมมการระบาดใหญเพอเตรยมความพรอม

ในการรบมอกบสถานการณการระบาด การไดรบการ

ถายทอดความรจากผทรงคณวฒ/ผเชยวชาญโดยตรงและการ

ประชมกลมแลกเปลยนท�าใหไดรบประสบการณตรงท�าใหม

ความเขาใจยงขน

ขอเสนอแนะในการศกษาครงตอไปควรมการประเมนความพงพอใจของผรบบรการ

หรอผดแลเพอหาขอมลในการพฒนาระบบใหสอดคลองกบ

ความตองการของผรบบรการน�ากระบวนการวจยเชงปฏบต

การแบบมสวนรวมไปใชในการด�าเนนการแกไขปญหา

Page 10: NPHJournal1 3 · hsdksddIcssfZFdZb 89 1 3 The Development of Dengue Hemorrhagic Fever Caring Model in Phonsawan Hospital Nakhonphanom Province Kunthinee Buaphuen, …

97 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

แทรกซอนทางสขภาพภาวะจากงานอนๆและการศกษาวจย

ในครงตอไปควรขยายการมสวนรวมไปสองคกรแพทยเพอ

เพอใหการดแลผปวยไขเลอดออกไดอยางครอบคลมมากขน

และใหการบรการเปนไปอยางมมาตรฐาน

บรรณานกรม

1. กลมโรคไขเลอดออกส�านกโรคตดตอน�าโดยแมลงกรม

ควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข. สถานการณโรคไข

เลอดออกพ.ศ.2554.Availableat:http://dhf.ddc.

moph.go.th/2554.htm.AccessedJune,5,2012.

2. คณะเวชศาสตร เขตร อน มหาวทยาลยมหดล.

ไขเลอดออก(DengueHemorrhagicFever).Avail-

able at: http://www.tm.mahidol.ac.th/tmho/

dengue.htm.AccessedMay10,2012.

3. จระพฒน เกตแกว และศรเพชร มหามาตย (2556)

รายงานการพยากรณโรคไขเลอดออกพ.ศ.2556

4. ถวล ธาราโภชน. (2532). จตวทยาสงคม.กรงเทพฯ :

โอเดยสโตร.

5. เพญจรแสนสรวงศ(2556).ศกษาการพฒนาแนวทาง

การดแลผปวยไขเลอดออกในเดกโรงพยาบาลนครพนม

: วารสารโรงพยาบาลนครพนม ปท 1 ฉบบท 2

พฤษภาคม-สงหาคม:8–17

6. มารสา ไกรฤกษ. (2544). แนวคดในการวจยผลลพธ

ทางสขภาพ : ตอนท 1 วารสารคณะพยาบาลศาสตร

มหาวทยาลยขอนแกน.ปท24(1),24–30.

7. มณฑนา รงสาย. (2545).การพฒนารปแบบการนเท

สการพยาบาลของกลมงานการพยาบาลโรงพยาบาล

เขาสวนกวางจงหวดขอนแกน.รายงานการศกษาอสระ

ปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาการบรหาร

การพยาบาลบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยขอนแกน.

8. ภทรวรรณ ชยสวสด.(2553).การพฒนารปแบบการ

บรหารความเสยงของหอผ ปวยในโรงพยาบาลโพน

สวรรค จงหวดนครพนม รายงานการศกษาอสระ

ปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการ

บรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย

ขอนแกน.

9. ละดาวลยชราษ.(2547).การพฒนาระบบบรการแผนก

ผปวยนอกโรงพยาบาลจงหารจงหวดรอยเอดรายงาน

การศกษาอสระปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาการบรหารการพยาบาลบณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยขอนแกน.

10. โรงพยาบาลโพนสวรรค. (2556). รายงานเวชระเบยน

ผปวยในเดอนพฤษภาคม(เอกสารอดส�าเนา)

11. วนดาแสนพก.(2556).ศกษาการพฒนาแนวปฏบต

การพยาบาลผ ป วยเดกไข เลอดออกโรงพยาบาล

นครพนม :วารสารโรงพยาบาลนครพนมปท1ฉบบ

ท1มกราคม-เมษายน:16–28

12. ศรเพญกลปยาณรจ,มกดาหองวรวฒและวารณวชร

เสว. (บรรณาธการ).(2556). แนวทางการวนจฉยโรค

ไขเลอดออเดงกฉบบเฉลมพระเกยรต80พรรษามหา

ราชน.กรงเทพฯ:ส�านกพมพกรงเทพเวชสาร

13. หลยจ�าปาเทศ.(2538).จตวทยาการจงใจ.กรงเทพฯ :

สามคคสาส.

14. WorldHealthOrganization.Denguehemorrhag-

icfever:diagnosis,treatment,preventionand

control,1997:84. Available from: http://www.

who.int/csr/resources/publications/dengue/

Denguepublication/en/.AccessedMay10,2012.

15. WorldHealthOrganizationRegionalOfficefor

South-East Asia. Guidelines for treatment of

Dengue Fever/DengueHemorrhagic Fever in

Small Hospitals,1999:28. Available from:

http://www.searo.who.int/linkfiles/dengue_

guideline-dengue.pdf.AccessedMay10,2012.