İnsanlar yaşadıkça bd mehmet Ünver · kazablanka, kwai köprüsü, kanlı pazar, hotel...

5
101 BD MART 2017 İnsanlar Yaşadıkça Mehmet Ünver B atı sineması aşk, siyaset, savaş ve macera gibi konularda sayı- sız film yapmış, bunların bazıları sinemanın unutulmaz yapımları arasına girmiştir. Çevrilmelerinin üzerinden uzun yıllar geçse de bu konularda unutulmaz pek çok film vardır.

Upload: others

Post on 23-May-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: İnsanlar Yaşadıkça BD Mehmet Ünver · Kazablanka, Kwai Köprüsü, Kanlı Pazar, Hotel Ruwanda, Sonbahar" İndiana Jones, 2001 Uzay Yolu Macerası, Matrix bunların arasında

101

BD MART 2017İnsanlar YaşadıkçaMehmet Ünver

Batı sineması aşk, siyaset, savaş ve macera gibi konularda sayı-

sız film yapmış, bunların bazıları sinemanın unutulmaz yapımları arasına girmiştir. Çevrilmelerinin üzerinden uzun yıllar geçse de bu konularda unutulmaz pek çok film vardır.

Page 2: İnsanlar Yaşadıkça BD Mehmet Ünver · Kazablanka, Kwai Köprüsü, Kanlı Pazar, Hotel Ruwanda, Sonbahar" İndiana Jones, 2001 Uzay Yolu Macerası, Matrix bunların arasında

102

BD MART 2017

konusunun çarpıcılığı açısından en unutulmazlardan biridir. Benzer konuda bir diğer unutulmaz film ise; Jeremy Robbins ve Robert Wise'ın birlikte çektikleri, Batı Yakasının Hikayesi'dir (West Side Story)

Asi Gençlik: Savaş sonrası ellili yıllarda, yeni kuşaktan gençlerle eski kuşaktan ebeveynleri arasında-ki iletişimsizlik sorunlarını, genç-lerin içinde bulundukları kurulu düzenle bir türlü uzlaşamamaları nedeniyle yaşadıkları sıkıntıları an-latıyordu bu etkileyici film. Oyuncu kadrosunun büyük çoğunluğu genç oyunculardan oluşuyordu. Sonra-dan sinemanın "ilk asisi" unvanını alacak olan James Dean filmin baş-rolündeydi. Ona, çocuk yıldızlıktan yeni çıkmış, henüz on altı yaşındaki

Nathalie Wood eşlik ediyordu. Var-

Hollywood sineması gençlik ve özellikle de genç kuşakların so-

runları hakkında filmler de çevirmiş ve bunların içinden aradan uzun yıllar geçse de asla unutulmayacak yapımlar çıkmıştır. Yönetmen Ni-colas Ray'in, 1955 yılında, Robert M. Lindner'in aynı isimde roma-nından uyarlayarak çektiği, Asi Gençlik (Rebel Without a Cause) filmi, gerek oyun-cuları, gerekse

Rüzgar Gibi Geçti, Aşk Hikayesi, 42'nin Yazı, Kolera Günlerinde Aşk, Bir Erkek Bir Kadın, Cher-bourg Şemsiyeleri, Tiffany'de Kah-valtı, Piyanist, Schindler'in Listesi, Leylekler Uçarken, Doktor Jivago, Kazablanka, Kwai Köprüsü, Kanlı Pazar, Hotel Ruwanda, Sonbahar" İndiana Jones, 2001 Uzay Yolu Macerası, Matrix bunların arasında sayılabilir.

James Dean ve Nathalie Wood'un oynadığı Asi Gençlik filminden sahneler

Page 3: İnsanlar Yaşadıkça BD Mehmet Ünver · Kazablanka, Kwai Köprüsü, Kanlı Pazar, Hotel Ruwanda, Sonbahar" İndiana Jones, 2001 Uzay Yolu Macerası, Matrix bunların arasında

103

BD MART 2017

kardeşine gösteren babasıyla yıl-dızı hiç barışmayan Jodi (Nathalie Wood), varlıklı ailesinin bir dadıya emanet edip başından attığı naif, kırılgan Plato (Sal Mineo) filmin unutulmaz üçlüsüdür. Yaşadıkları sorunlar nedeniyle çıkış bulamayan gençler, okulda ve çevrelerinde kendileri gibi davranan ve benzer sorunları yaşayan diğer gençlerle gruplaşmakta bu kez de onların ara-

larında çatışmalar ve huzursuzluklar ortaya çıkmaktadır.

Yönetmen Nicolas Ray, roma-nın ruhuna sadık kalarak konuyu perdeye aktarırken aslında en büyük mutluluğun aile huzuru olduğunu ve bu huzuru ailelerinde bulamayan gençlerin kendilerini evlerinden dışladıklarında daha da mutsuz ol-duklarını gayet incelikli bir şekilde aktarmıştır. Nitekim tüm o çatışma-lar ve iletişimsizlik içindeki gençle-rin çoğunu yeni felaketler bekle-mektedir. Film o dönem özellikle ebeveynler, öğretmenler, psikologlar ve polis üzerinde çok etkili olmuş,

lıklı ailesi tarafından dadılara terk edilmiş, yapayalnız yaşayan "Plato" rolünü ise film boyunca hemen tüm sahnelerde bir hüzün bulutu gibi dolaşan Sal Mineo canlandırıyordu.

Asi Gençlik tam da zamanında yapılmış bir filmdir. Zaten uyarlan-dığı aynı isimdeki roman da çok satanlar listesindedir. O sıralar tüm dünyadaki gençler, filmde anlatıla-na benzer sorunlar yaşamaktaydı. Üzerlerinde baskı yaratan kurallarla, okulla, öğretmenler-le ve polisle hiçbir şekilde uzlaşmı-yorlar, eski kafalı olarak gördükleri ebeveynleriyle aralarında ciddi iletişim sorunları yaşıyorlardı. Onla-ra göre, ne devlet, ne öğretmenleri ne de aileleri kendile-rini anlıyordu. Bu nedenle yalnızlık hissediyorlar ve vakitlerinin çoğunu benzer düşünceler içindeki akran-larıyla geçirmeyi tercih ediyorlardı. Kurallar ve gelecek umurlarında bile değildi.

Asi Gençlik filmi tüm bu konu-ları genç oyuncularının olağanüstü performanslarıyla perdeye aktarmış ve bu sayede milyonlarca kişi tara-fından izlenmiş ve hâlâ da izlenme-ye devam etmektedir.

Ailesinin taşındığı yeni adresler-de huzuru bulamayan ve çevresiyle uyuşamayan Jim Stark (James Dean), sevgisini daha çok erkek

Asi Gençlik filmi o dönem özellikle ebeveynler, öğretmenler, psikologlar ve polis üzerinde çok etkili olmuştur.

Page 4: İnsanlar Yaşadıkça BD Mehmet Ünver · Kazablanka, Kwai Köprüsü, Kanlı Pazar, Hotel Ruwanda, Sonbahar" İndiana Jones, 2001 Uzay Yolu Macerası, Matrix bunların arasında

104

BD MART 2017

Bu gruplardan biri bölgede uzun zamandır yaşamakta olan ve ken-dilerine "Jetler" ismini veren beyaz gençlerden oluşmuştur.

Diğer grup ise bölgeye sonradan Porto Riko adasından göç ederek gelen esmer gençlerden oluşan "Sharks"dır. Her iki gençlik grubu birbirinden nefret etmekte ve bir diğer grubu bölgeden kovalamaya çalışmaktadır. Aslında tüm o genç-lerin ardında derin sorunlar vardır. Hepsi de yoksul ailelere mensuptur-lar ve doğru düzgün eğitim alama-maktadırlar. Eğitim alabilenleri ise okulla ve öğretmenlerle sorunlar yaşamakta, bunaldıklarını hissettik-leri eğitim sisteminden kaçmak için çareyi sokaklardaki arkadaşlarla bir araya gelmekte bulmaktadırlar.

Bu nedenle de Manhattan'ın batı yakası sürekli olarak bölgeyi paylaşamayan bu iki gençlik grubu arasındaki çatışmalara sahne olmak-tadır.

Olaylar bu şekilde cereyan ederken, bu iki karşıt grubun

iki üyesi arasında büyük bir aşk yaşanmaya başlar. Tıpkı "Romeo ve Juliet"de olduğu gibi düşman gruplara mensup iki genç birbirleri-ne çılgınca aşık olmuşlardır. Sharks grubunun liderinin kız kardeşi Maria (Nathalie Wood), düşman grup olan Jet'lerin yakışıklı lideri Tony'ye (Richard Beymer) gönlünü kaptırmıştır. Tony'de bu güzel esmer kıza çılgınca aşıktır. Artık gözleri ne arkadaşlarını ne Manhattan'ı ne de ailelerini görmektedir. Her fırsatta

başta aileler olmak üzere tüm sosyal kurumlar gençleri daha iyi anla-yabilmek için çalışmalar yapmaya başlamışlardır. Bu nedenle Ameri-kan Polisi içinde genç suçlular için ayrı bir bölüm oluşturulmuş ve bu bölümde psikiyatrisler görevlendi-rilmiştir.

Aynı şekilde okullarda da psikologlar ve rehber öğretmenler çalışmaya başlamışlardır.

Batı Yakasının Hikayesi: Gençliğin yüreğine dokunan bir diğer önemli filmdir.

Bu kez, işin içinde olağanüs-tü bir aşk, rekabet ve göçmenlik sorunları da anlatılmaktadır. Bir müzikal olarak perdeye aktarılan bu filmde, Manhattan'ın batı yakasın-da gençlerden oluşmuş iki grubun birbirleriyle çatışmaları konu edilir.

Page 5: İnsanlar Yaşadıkça BD Mehmet Ünver · Kazablanka, Kwai Köprüsü, Kanlı Pazar, Hotel Ruwanda, Sonbahar" İndiana Jones, 2001 Uzay Yolu Macerası, Matrix bunların arasında

105

BD MART 2017

aşık olmasıyla tırmanışa geçer ve çifte cinayete kadar gider.

Batı Yakasının Hikayesi vaktini sokaklarda geçirip şiddete bulaşan ve doğru düzgün bir eğitim almayan gençlerin eninde sonunda kendilerini hapiste ya da büyük bir mutsuzluğun içinde bulacaklarını anlatması açısından çok önemli bir gençlik filmidir.

Ne yazık ki, gençlik konularıyla ilgili olarak Türk Sinemasında dişe dokunacak denli önemli ve titizlikle çekilmiş bir film bulamadım. Eğer bulabilseydim onu da burada sizler-le paylaşacaktım. •

[email protected]

birbirlerine düşmanlık yapan iki ayrı gruba mensup olsalar da aşk-ları hepsinin önündedir ve sonsuza kadar bu aşkın sürmesini istemek-tedirler. Filmin başrollerini pay-laşan Nathalie Wood ve Richard Beymer bu önemli konuyu büyük oyunculuklarıyla birkaç gömlek öteye taşırlar. Yönetmen Jeremy Robbins ve Robert Wise, üzerinde çok iyi çalıştıkları bu sosyal konuyu birbirinden yetenekli genç oyuncu-lar, müzikler ve danslarla süslemiş-lerdir. Bu nedenle Batı Yakasının Hikayesi hem gençlik filmleri arasında hem de müzikal filmler arasında en önemlilerden biri olarak yer alır ve sinema seyircisinin hep hayranlıkla izlediği bir film olarak sinema tarihine geçer.

Ne yazık ki, şiddetin ve düşman-lığın kol gezdiği ortamlarda mutlu-luk ve huzur kendine yer bulama-yacaktır. Bu önemli filmin mesajı da budur. Gençler arasındaki şiddet, karşıt gruptan iki gencin birbirine

Nathalie Wood, Batı Yakası'nın Hikaye-si'nde / Müzikal filmden bir sahne (sağda)