o bohaterach - womgorz.edu.pl · motto: „Życie jest tylko wtedy coś warte ... syn aleksego,...

33
O bohaterach „Kamieni na szaniec”

Upload: phungquynh

Post on 28-Feb-2019

215 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

O bohaterach

„Kamieni na szaniec”

„Dzięki takim Polakom, ich sile woli, hartowi ducha, wyjątkowej

odwadze i poświęceniu powstała w okupowanym kraju sprawnie

działająca, konspiracyjna, wielotysięczna organizacja, wypełniająca

obowiązki władzy państwowej - ustawodawcze, organizacyjne,

wojskowe i opiekuńcze.”

Lech Kaczyński

„Kamienie na szaniec to przykład literatury faktu, zbeletryzowany

dokument, utwór z pogranicza reportażu i gawędy.”

„[…] to podstawowa lektura każdego Polaka.”

Jest to pierwsze podziemne wydanie książki Aleksandra Kamińskiego „Kamienie na

szaniec”

Autor dla zachowania tajemnicy konspiracji nazwał Alka

Wojtkiem, a Rudego Czarnym

Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie

– tutaj bohaterowie się kształcili

W dzienniku jednej z klas maturalnych znalazły się m.in. takie nazwiska:

Krzysztof Kamil Baczyński, Jan Roman Bytnar, Aleksy Dawidowski,

Tadeusz Zawadzki (!)

Jan Roman Bytnar „Rudy”

Jan Roman Bytnar - ps. Rudy, Czarny,

Janek, Krokodyl, Jan Rudy, ur. 6 maja

1921 w Kolbuszowej, zm. 30 marca 1943

w Warszawie; polski harcerz, bojownik

Szarych Szeregów, oficer rezerwy piechoty

WP, podporucznik, zdobył 32 sprawności,

Harcerz Rzeczypospolitej, odznaczony

Krzyżem Walecznych.

Motto: „Życie jest tylko wtedy coś warte

i tylko wtedy daje radość,

jeśli jest Służbą...”

Aleja Niepodległości 159 – dom Rudego w czasie okupacji niemieckiej

Fałszywe Kennkarte Rudego, w którym używa przybranego nazwiska

Jan Karski

Stanisław Bytnar – ojciec Rudego,

harcerz, żołnierz Legionów Polskich,

nauczyciel; został ujęty razem z synem,

zginął w czasie „Marszu Śmierci” -

ewakuacji KL Auschwitz

w styczniu 1945 r.

Zdzisława Bytnarowa, ps. "Sławska", "Sława", "Sławka"

(ur. 1901, zm. 13 sierpnia 1994 w Warszawie) – pedagog,

podporucznik AK, powstaniec warszawski, nazywana jest

„Matulą Polskich Harcerzy”

Od lewej: Andrzej Zawadowski

„Gruby”, „Duśka” Bytnarowa

i Kazik Sułkowski

„Rudy” z siostrą „Duśką”

„Rudy” w gronie kolegów.

Obok stoi Jan Wuttke „Jaś Czarny”,

późniejszy komendant nowych GS.

Jan Bytnar z całą rodziną nad

morzem

Zdjęcia „Rudego” z czasów

szkolnych

Pomnik Lotnika na placu Unii

Lubelskiej, na którego cokole

„Rudy” namalował „Kotwice”

Polski Walczącej, na znacznej

wysokości – ok. 5 metrów.

Był to jeden z dowodów

na skuteczne działanie

skonstruowanego przez Bytnara

„Wiecznego Pióra” i jego

zdolności malarskich.

Warszawski Arsenał przy ulicy Długiej 52 – tutaj 26 marca 1943 roku

miała miejsce Akcja pod Arsenałem, podczas której ciężko ranny został

„Alek” i uwolniony „Rudy”

Świadectwo śmierci „Rudego”, dla zachowania konspiracji wydane na

nazwisko „Jan Domański”

Maciej Aleksy Dawidowski „Alek”

Maciej Aleksy Dawidowski, ps.

Alek, a także Glizda, Kopernicki,

Koziorożec - urodził się 3

listopada 1920 w Drohobyczu jako

syn Aleksego, inżyniera

technologa i Janiny z

Sagatowskich, inżyniera chemika;

zmarł 30 marca 1943 z powodu ran

odniesionych w czasie „Akcji pod

Arsenałem”; instruktor harcerski,

podharcmistrz, sierżant

podchorąży, pośmiertnie

odznaczony Srebrnym Krzyżem

Orderu Virtuti Militari V klasy.

Fałszywe Kennkarte „Alka” na nazwisko „Aleksy Czerwiński”

Zdjęcie Aleksego w mundurze

harcerskim z czasów młodości

„Alek” w warsztacie Państwowej

Szkoły Budowy Maszyn, która była

tajną Politechniką Warszawską

Każdy członek organizacji

konspiracyjnych musiał zmienić

swój wygląd i tożsamość

Zdjęcie „Alka” po zmianie wyglądu

Alek Dawidowski zdejmujący

niemiecką tablice z pomnika

Kopernika

Rysunek Stanisława Kunstettera

z I wydania „Kamieni na

szaniec”

„ Alek postanowił wyśledzić miejsce ukrycia pomnika Jana Kilińskiego. Wkrótce okazało się, że Niemcy przewieźli jego pomnik na teren Muzeum Narodowego. Następnego ranka warszawiacy, na

murach Muzeum, mogli odczytać napis wykonany w nocy przez Alka.”

Wspólny grób „Rudego” i „Alka”

w Warszawie na Powązkach

Wojskowych

Tadeusz Zawadzki „Zośka”

Tadeusz Zawadzki, „Zośka”,

pseudonimy: Tadeusz Zieliński,

Kajman, Kotwicki, Lech

Pomarańczowy – urodzony 24

stycznia 1921 roku w Warszawie,

zginął 20 sierpnia 1943 roku w

Sieczychach podczas akcji „Taśma”,

wybitny instruktor harcerski,

harcmistrz, podporucznik AK,

odznaczony dwa razy Krzyżem

Walecznych i Krzyżem Srebrnym

Orderu Virtuti Militari V klasy.

ul. Koszykowa 75, budynek mieszkalny profesorów Politechniki

Warszawskiej, lata 30-ste i stan obecny, tutaj „Zośka” mieszkał

wraz z rodziną

„Zośka” nad morzem

z rodzicami i siostrą Anką

Zośka z siostrą Anną

Józef Zawadzki (ur. 14 lipca

1886 - zm. 22 lutego 1951) -

fizykochemik i technolog, ojciec

Tadeusza Zawadzkiego "Zośki"

i Anny Zawadzkiej

Zdjęcie z 19 marca 1935 roku.

Poczet sztandarowy 23 WDH

„Pomarańczarnia”. Od prawej:

Tadeusz Zawadzki „Zośka”,

chorąży 23 WDH Jan Jacek

Kuna – poległ w Powstaniu

Warszawskim. „Zośka” na

odwrocie zdjęcia napisał:

„Ostatnie imieniny Marszałka”

„Zośka” w szkole przy tablicy

Po akcji "Meksyk II" wszyscy

jej uczestnicy musieli zmienić

swój wygląd zewnętrzny.

Zdjęcie "Zośki" wykonane do

wykorzystania w nowych

dokumentach.

Grób „Zośki” w Warszawie na

Powązkach Wojskowych

„Dzięki takim ludziom jak

Rudy, Alek i Zośka, którzy

przeciwstawili się okupantowi,

Polska pozostała niepodległa.”